SỐ 3 - THÁNG 4/2015SỐ 8 - THÁNG 9/2015 - vinalab.org.vn · THỬ NGHIỆM & ĐỜI SỐNG Để giúp Phòng Thí nghiệm xác định và nâng cao năng lực kỹ thuật,

SỐ 3 - THÁNG 4/2015SỐ 8 - THÁNG 9/2015

Trao đổi Việt – Nhật: Xu thế về kiểm tra chất lượng thực phẩm

VinaCert 8 năm hình thành và phát triển – Những thành tựu nổi bật

Tẩy rửa Phòng sạch (Cleanroom): Làm thế nào để chọn đúng hóa chất?

, Thanh Hải, Nam Dương

KIẾN THỨC VÀ THÔNG TIN HỮU ÍCH10

24

21(21) VinaCert 8 năm hình thành và phát triển – Những thành tựu nổi bật

----------------------------------------------

------------------------------------------------------------------------------------------

Trong tay Bạn là Bản tin số 8 Thử nghiệm và Đời sống. Để phục vụ Hội viên và Bạn đọc được tốt hơn, Bản tin rất mong muốn Hội viên và Bạn đọc cho ý kiến và gửi tin, bài về hoạt động thử nghiệm.Mọi ý tưởng, ý kiến đóng góp và sự hỗ trợ của Tổ chức, Doanh nghiệp và Cá nhân đều được trân trọng ghi nhận và nghiên cứu áp dụng để nội dung, hình thức của Bản tin được liên tục cải tiến.Chúng tôi trân trọng cảm ơn sự quan tâm, tin tưởng của quý vị. Rất mong Bản tin này sẽ trở thành người bạn thân thiết, có ý nghĩa đối với Hội viên và Bạn đọc.

Bản tin Thử nghiệm và Đời sống

(3) Trao đổi Việt – Nhật: Xu thế về kiểm tra chất lượng thực phẩm(5) Chương trình Thử nghiệm thành thạo về Cơ tính của Thép (6) Tìm ra loại thuốc có khả năng “diệt tận gốc” HIV(8) Sắp có văcxin giúp ổn định huyết áp suốt 6 tháng

(10) AOAC Quốc tế: Kỳ 8: ISO/IEC 17025 “Yêu cầu chung về năng lực phòng thử nghiệm và hiệu chuẩn” – Các yêu cầu kỹ thuật: Yêu cầu chung và Nhân sự(13) Sức mạnh của sự lãnh đạo tĩnh(15) Tẩy rửa Phòng sạch (Cleanroom): Làm thế nào để chọn đúng hóa chất?(18) Nghiên cứu hành vi của vi khuẩn trong chuyển động bằng phương pháp định lượng( Kỳ 2)

(24) Các công cụ chỉnh sửa Gen (Kỳ 2)(27) Khắc phục sự cố hệ thống sắc ký

(Bìa 3+4): Chương trình Thử nghiệm thành thạo - VinaLAB PT - Tổng hợp (Tháng 10)

THỬ NGHIỆM & ĐỜI SỐNG

TIN TỨC VÀ SỰ KIỆN NỔI BẬT

Tiến sĩ Nguyễn Hữu Thiện, nguyên Tổng Cục trưởng

Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường chất lượng, Chủ tịch Hội các phòng Thử nghiệm Việt Nam cho rằng, an toàn thực phẩm là vấn đề được người dân quan tâm hàng đầu hiện nay. Tại hội thảo này, các chuyên gia thực phẩm đã giới thiệu các thông tin về quản lý chất lượng an toàn thực phẩm của Việt Nam và Nhật Bản.

Tại Việt Nam, thực trạng cho thấy hàng giả hàng nhái đang tràn lan. Nhiều doanh nghiệp mới chỉ quan tâm nhiều đến việc kiểm nghiệm hàng xuất khẩu, trong khi chưa chú ý tới thực phẩm tiêu thụ trong nước. Thực phẩm nhập khẩu trái phép qua biên giới thường có xuất xứ không rõ ràng. Thực phẩm giả nhãn hiệu có chất lượng kém và thường thay thế những phụ

gia cho phép bằng những hóa chất không an toàn gây nên mối đe dọa tới sức khỏe người tiêu dùng. Nhận định về những khó khăn trong việc phân tích thực phẩm tại Việt Nam, Giáo sư Chu Phạm Ngọc Sơn, Chủ tịch Hội hóa học Thành phố Hồ Chí Minh cho rằng, muốn có thực phẩm an toàn phải thực hiện phân tích giám định với những tiêu chuẩn ngày càng chặt chẽ.

Trao đổi Việt – Nhật: Xu thế về kiểm tra chất lượng thực phẩm

Ngày 6/8, tại Thành phố Hồ Chí Minh, Hội các phòng Thử nghiệm Việt Nam (VINALAB) phối hợp cùng Hội các phòng Thí nghiệm Thành phố Hồ Chí Minh (VINATEST), Hội Hóa học TP.HCM và Hội các Nhà sản xuất thiết bị phân tích Nhật Bản (JAIMA) tổ chức Hội thảo: “An toàn Thực phẩm: Sự quan tâm toàn cầu - Xu thế về kiểm tra chất lượng thực phẩm”.

3

HỘI CÁC PHÒNG THỬ NGHIỆM VIỆT NAM

T T

“Với tốc độ đô thị hóa rất nhanh của các nước phát triển, việc không kiểm soát kỹ chất thải không những ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng mà còn ảnh hưởng môi trường sống, thực phẩm”, Giáo sư Chu Phạm Ngọc Sơn cho biết thêm. Bài toán đặt ra trong an toàn thực phẩm hiện nay là phải kiểm tra, giám sát liên tục đồng bộ. Bên cạnh đó, việc phải kiểm tra quá nhiều mẫu thực phẩm cũng ảnh hưởng đến môi trường. Vì lẽ đó, giải pháp hữu hiệu là thay dần việc kiểm nghiệm truyền thống bằng phương pháp kiểm nghiệm mới ít dùng hóa chất, dung môi-phân tích hóa học xanh. Kết quả phân tích tại các phòng thí nghiệm cho thấy, từ 2013 - 2015 tình hình an toàn thực phẩm có tốt hơn. Nhưng để khẳng định được mức độ an toàn thực phẩm thì việc lấy mẫu phân tích phải thường xuyên, thực hiện trên diện rộng, chứ không chỉ căn cứ vào các mẫu phân tích của các phòng thí nghiệm phân tích từ các mẫu do khách hàng gửi đến. Những nguyên nhân gây mất an toàn thực phẩm ở

nhiều nước hiện bao gồm: vi sinh vật, những độc chất trong thuốc bảo vệ thực vật, chất kích thích tăng trưởng, thuốc thú y, những phụ gia thực phẩm, những độc tố sinh ra trong quá trình chế biến, thôi nhiễm từ các bao bì chứa thực phẩm. Tại hội thảo, các giáo sư, chuyên gia về thực phẩm đã cảnh báo những tác hại trong việc sử dụng các chất cấm trong thực phẩm, đồng thời giới thiệu các phương pháp phân tích thực phẩm đảm bảo an toàn. Trong đó

khuyến nghị, nên đưa phân tích hóa học xanh vào các phòng thí nghiệm mới có kết quả phân tích tốt, không ảnh hưởng đến môi trường. Tài liệu Báo cáo tại Hội thảo được cập nhật trên website chính thức của Hội VinaLAB: www.vinalab.org.vn.

VinaLAB

4


Để giúp Phòng Thí nghiệm xác định và nâng cao năng lực kỹ thuật, Hội các phòng Thử nghiệm Việt Nam (VinaLAB) tổ chức chương trình thử nghiệm thành thạo (Chương trình

PT) về cơ tính của Thép. Đối tượng của chương trình là các phòng thử nghiệm Cơ, Vật liệu xây dựng, bao gồm các PTN đã và chưa được công nhận ISO/ IEC 17025: 2005 trong phạm vi cả nước.

Nội dung tiến hành: Hội các phòng Thử nghiệm Việt Nam - VinaLAB chuẩn bị mẫu (đồng nhất) và gửi tới PTN. PTN tiến hành thử nghiệm theo tiêu chuẩn và gửi kết quả tới VinaLAB. Kết quả của chương trình là báo cáo tóm tắt các kết quả, tính toán thống kê và biểu diễn qua đồ thị kết quả thử nghiệm của PTN.

Nội dung của Chương trình như sau :

Thời gian dự kiến Từ T8/2015 đến T10/2015Phí tham dự 3.000.000 VNĐMã chương trình VPT.2.1.15.03

Chỉ tiêu thử:Giới hạn chảyGiới hạn bền Độ giãn dài

TCVN 197:2002

hoặc JIS Z2241

Đối với PTN đã được công nhận thuộc hệ thống Vilas thì đây là chương trình bắt buộc theo quy định của APLAC, Văn phòng Công nhận Chất lượng (BoA) và Văn phòng Công nhận năng lực đánh giá sự phù hợp về tiêu chuẩn chất lượng (AOSC).

VinaLAB

Chương trình

Thử nghiệm thành thạo về Cơ tính của Thép

5

Loại thuốc này có thể lôi những virus HIV ẩn náu sâu trong cơ thể ra ngoài và tiêu diệt chúng trong các mạch máu.

Mới đây, một nhóm nghiên cứu của trường

Đại học Y UC Davis (Hoa Kỳ) đã công bố một phát hiện mới trên tạp chí PLoS Pathogens, trong đó nhấn mạnh virus HIV có thể bị diệt trừ tận gốc

trong cơ thể người nhờ một loại thuốc chống ung thư.Biện pháp chữa trị HIV hiệu quả nhất hiện nay là liệu trình điều trị kháng retrovirus (ART), tuy nhiên phương pháp này chỉ có thể tiêu diệt được virus HIV trong mạch máu mà không thể chạm tới được các “ổ HIV” bên trong cơ thể. Sự nguy hiểm của các “ổ HIV” được thể hiện trong ca bệnh của một bé gái ở

Mississippi, Hoa Kỳ. Ngay từ khi sinh ra, cô bé này đã được sử dụng các loại thuốc chống phơi nhiễm. Mặc dù suốt 2 năm sau khi sử dụng thuốc, cô bé được xác nhận âm tính với các xét nghiệm HIV, tuy nhiên virus chết người này vẫn tiềm ẩn ở các mô trong cơ thể của cô bé mà không bị tiêu diệt hoàn toàn. Chiến lược “diệt tận gốc” mà các nhà khoa học mới

6

đưa ra được coi là chìa khóa để điều trị HIV, đó là sử dụng thuốc để làm thức tỉnh những virus HIV vẫn đang ẩn náu trong cơ thể và khi chúng xâm nhập vào đường máu, các loại thuốc khác sẽ tiêu diệt chúng. Loại thuốc mà nhóm nghiên cứu ở trường Đại học Y UC Davis sử dụng là PEP005, một trong những thành phần chính trong liệu trình điều trị ung thư da. Họ đã thử nghiệm loại thuốc này trên các tế bào nuôi cấy trong phòng thí nghiệm và trên một phần tế bào miễn dịch lấy ra từ 13 bệnh nhân nhiễm HIV. Kết quả cho thấy PEP005 “có khả năng cao tái kích hoạt virus HIV ẩn náu” và loại thuốc này được coi là yếu tố tiên phong trong cuộc chiến chống HIV hiện nay. Tiến sĩ Satya Dandekar, người tham gia nhóm nghiên cứu này cho biết: “Chúng tôi rất phấn khích khi xác định được một ứng cử viên nổi bật cho việc tái kích hoạt và tiêu diệt virus HIV, đặc biệt là khi loại thuốc này đã được phê chuẩn và được phép sử dụng trên bệnh nhân”. Tuy nhiên, cho đến nay, loại thuốc này vẫn chưa được thử nghiệm trên các bệnh nhân dương tính với HIV và các nhà nghiên cứu hy vọng nó sẽ sớm được đưa vào thí nghiệm lâm sàng. Giáo sư Sharon Lewin thuộc Đại học Melbourne cho

biết kết quả này là “rất thú vị” và đánh dấu “một bước tiến quan trọng trong việc tìm ra những phương pháp mới có thể diệt tận gốc virus HIV ẩn náu trong cơ thể”. Bà Lewin nói: “Công trình nghiên cứu này đã tìm ra một dòng thuốc nữa có thể loại trừ những virus HIV khu trú lâu dài trong cơ thể, mặc dù vẫn còn nhiều việc phải làm để kiểm chứng khả năng của nó trên cơ thể bệnh nhân”. Giáo sư này giải thích thêm: “Mặc dù PEP005 là loại thuốc đã được FDA phê chuẩn, tuy nhiên các nhà khoa học phải chứng minh được rằng nó an toàn khi sử dụng trên các bệnh nhân nhiễm HIV và điều này sẽ mất khá nhiều thời gian”.

Theo www.khoahoc.tv

7

Sắp có văcxin giúp ổn định huyết áp suốt 6 thángCác nhà khoa học cho biết, khi văcxin cao huyết áp được sử dụng trong tương lai, bệnh nhân không còn phải dùng thuốc mỗi ngày.

Cao huyết áp là bệnh lý tim mạch khá phổ biến, làm tăng đáng kể nguy cơ đột quỵ, đau tim và bệnh thận. Theo các bác sĩ, bệnh nhân

cao huyết áp cần tuân thủ lịch uống thuốc đều đặn để kiểm soát tốt huyết áp. Tuy nhiên, tình trạng không dùng thuốc do quên hoặc chủ quan lại khá phổ biến, gây không ít khó khăn trong điều trị và dễ dẫn tới biến chứng nguy hiểm. Trong nhiều trường hợp, người bệnh còn phải dùng tới hai loại thuốc hoặc nhiều hơn để đưa huyết áp về ngưỡng an toàn.

Các bất tiện của điều trị bằng thuốc đã thúc đẩy giới khoa học nghiên cứu tìm kiếm cách điều trị hiệu quả trong thời gian dài thay cho uống thuốc mỗi ngày. Thông tin văcxin do các nhà khoa học Nhật Bản phát triển vừa công bố được cho là bước đột phá, mở đường cho sự ra đời của một loại văcxin kiểm soát huyết áp.“Tiềm năng của văcxin tăng huyết áp sẽ đổi mới phương pháp chữa trị hiện nay, giải quyết sự không tuân thủ lịch uống thuốc của người bệnh trong quá trình điều trị. Đây là một nguyên nhân dẫn tới thất bại trong khống chế huyết áp trên nhiều trường hợp”, Tiến sĩ Hironori Nakagami, ĐH Osaka (Nhật Bản), trưởng nhóm nghiên cứu nhận định.

8

TIN TỨC VÀ SỰ KIỆN NỔI BẬT

Văcxin DNA được các nhà nghiên cứu Nhật Bản thiết kế dựa trên nguyên lý “đánh lừa” hệ miễn dịch. Qua đó kích thích sản sinh kháng thể nhắm tới angiotensin II, loại hormone làm mạch máu co hẹp gây tăng huyết áp. Áp lực máu trong thành mạch tăng là nguyên nhân khiến tim phải làm việc cật lực hơn để bơm máu nuôi cơ thể, đẩy bệnh nhân tới rủi ro đột quỵ và đau tim.

Thử nghiệm trong phòng thí nghiệm, các nhà khoa học chích ngừa văcxin cho chuột 3 mũi trong vòng hai tuần. Sau đợt tiêm, họ nhận thấy tác dụng hạ huyết áp duy trì trong suốt sáu tháng. Các tổn thương mô ở tim và mạch máu được hạn chế. Ngoài ra, không có dấu hiệu bất thường ở những nội tạng khác như gan hay thận trên chuột thí nghiệm.

Sau kết quả tích cực bước đầu trên chuột, tiến sĩ Nakagami cho biết nhóm sẽ tiếp tục nghiên cứu chuyên sâu, tiến tới đưa văcxin sử dụng rộng rãi trên người. Bên cạnh hiệu quả lâu dài của thuốc, tiêm văcxin được kỳ vọng sẽ tiết kiệm đáng kể chi phí cho bệnh nhân so với dùng thuốc mỗi ngày. Điều này sẽ có ý nghĩa lớn ở những quốc gia đang phát triển, nơi chi phí đắt đỏ là rào cản ngăn bệnh nhân cao huyết áp tiếp cận điều trị.

Hoan nghênh kết quả đầy triển vọng mà các nhà khoa học Nhật Bản vừa công bố, Tiến sĩ Katherine Jenner, Giám đốc Trung tâm Huyết áp Anh khẳng định, thực đơn lý tưởng và chế độ vận động điều độ cũng mang đến cho bệnh nhân hiệu quả tương tự.

“Ý tưởng văcxin ngừa tăng huyết áp rất hấp dẫn nhưng vẫn còn nhiều thời gian cho tới khi đi vào thực tiễn. Một loại văcxin khác, không đơn giản như mũi tiêm trên, nhưng sẽ cho hiệu quả không thua kém trong phòng chống đột quỵ và các cơn đau tim”, Tiến sĩ Katherine Jenner chia sẻ. Liều văcxin chuyên gia này đề cập là việc tuân thủ thực đơn lành mạnh, lối sống khoa học như duy trì cân nặng lý tưởng, giảm tiêu thụ muối, tăng cường bổ sung trái cây, rau củ, năng luyện tập và hạn chế rượu bia.

Theo Newstral

9


Kỳ 8: ISO/IEC 17025 “Yêu cầu chung về năng lực phòng thử nghiệm và hiệu chuẩn” – Các yêu cầu kỹ thuật: Yêu cầu chung và Nhân sự

Yêu cầu chung1. Có nhiều yếu tố quyết định độ đúng đắn và độ tin cậy của các phép thử và/hoặc hiệu chuẩn do PTN thực hiện. Các yếu tố này bao gồm:• Yếu tố con người;• Tiện nghi và điều kiện môi trường;• Phương pháp thử nghiệm và hiệu chuẩn cũng như hiệu lực của phương pháp;• Thiết bị;• Tính liên kết chuẩn đo lường;• Lấy mẫu;• Quản lý mẫu thử nghiệm và hiệu chuẩn.2. Mức độ mà các yếu tố nói trên góp phần tạo ra độ không đảm bảo tổng hợp của phép đo có sự khác nhau đáng kể giữa các (loại) phép thử và các (loại) phép hiệu chuẩn. PTN phải tính đến các yếu tố này khi xây dựng phương pháp và thủ tục thử nghiệm và hiệu chuẩn, việc đào tạo và trình độ của nhân viên cũng như trong lựa chọn và hiệu chuẩn thiết bị mà PTN sử dụng.Nhân sự Hồ sơ phải bao gồm việc

xác nhận hiệu quả đào tạo đã được đánh giá.1. Lãnh đạo PTN phải đảm bảo năng lực của tất cả những người vận hành các thiết bị cụ thể, những người thực hiện công việc thử nghiệm, hiệu chuẩn, đánh giá kết quả và ký duyệt báo cáo thử nghiệm và giấy chứng nhận hiệu chuẩn. Khi PTN sử dụng nhân viên đang được đào tạo thì phải có sự giám sát thích hợp. Nhân viên thực hiện các nhiệm vụ cụ thể phải là người có đủ trình độ dựa trên cơ sở giáo dục, đào tạo, kinh nghiệm thích hợp, và/hoặc thể hiện được các kĩ năng theo yêu cầu. Chú thích 1: Trong một số lĩnh vưc kĩ thuật (ví dụ: thử nghiệm không phá hủy) đòi hỏi những người thực hiện các nhiệm vụ cụ thể phải là người có chứng chỉ hành nghề. Phòng thử nghiệm chịu trách nhiệm đáp ứng các yêu cầu chứng nhận cá nhân cụ thể. Các yêu cầu về chứng chỉ hành nghề có thể là bắt buộc, kể cả các tiêu chuẩn về lĩnh vực kĩ thuật cụ thể hoặc do khách hàng yêu cầu.

Chú thích 2: Nhân viên chịu trách nhiệm về các nhận xét và diễn giải trong báo cáo thử nghiệm, ngoài việc có trình độ, được đào tạo, có kinh nghiệm phù hợp và có kiến thức thích hợp về phép thử được thực hiện, cũng cần có: • Kiến thức về lĩnh vực công nghệ được sử dụng để chế tạo các vật phẩm, vật liệu, các sản phẩm…được thử nghiệm, cách thức chúng được sử dụng hoặc được dự kiến sẽ sử dụng, các khuyết tật hoặc sự suy giảm phẩm chất có thể xảy ra theo thời gian hoặc trong sử dụng;• Kiến thức về các yêu cầu chung do luật pháp và các tiêu chuẩn quy định;• Hiểu biết về tầm quan trọng của những sai lệch phát hiện được liên quan đến việc sử dụng bình thường các vật phẩm, vật liệu, sản phẩm,…. PTN phải có quy trình để xác định năng lực ban đầu và năng lực suốt quá trình của tất cả các nhân sự. Nhân sự sẽ phải thể hiện năng lực của họ trước khi làm việc trên những mẫu của khách hàng.

10

Cụm từ “làm việc với” có nghĩa là các nhà phân tích thực hiện việc phân tích các mẫu của khách hàng một cách độc lập với ý định báo cáo kết quả. Tốt nhất là không nên sử dụng mẫu của khách hàng trong quá trình đào tạo và kiểm tra năng lực; tuy nhiên, trong một số trường hợp mẫu khách hàng có thể được sử dụng. Khi nhân viên thực tập làm việc với mẫu của khách, nhân viên đó cần phải được giám sát bởi người phân tích đã được đào tạo và có trách nhiệm đối với công việc/nhiệm vụ đó. PTN phải đảm bảo rằng các nhân viên thực tập chỉ thực hiện những nhiệm vụ không ảnh hưởng đến phép phân tích. Ví dụ, nhân viên thử việc có thể thực hiện nhiệm vụ đơn giản như nghiền nhỏ các nguyên liệu thực vật như xà lách trên các mẫu của khách ; khi được hoàn thành, các nhiệm vụ này phải có một điểm kết thúc rõ ràng mà các nhà phân tích có thể quan sát được và đảm bảo nhân viên thực tập đã thực hiện nó một cách chính xác. Môt ví dụ khác là việc nhập dãy mẫu thử nghiệm vào máy tính. Người phân tích đã được đào tạo có thể xác nhận thông tin là đúng và nhập vào một cách chính xác trước khi tiến thành phân tích. Dữ liệu thể hiện khả năng ban đầu và cả quá trình làm việc của nhân sự cần phải được duy trì song

song với hồ sơ đào tạo. Thực hiện định kỳ những xem xét về tính đầy đủ của hồ sơ đào tạo, thể hiện bằng phép phân tích năng lực suốt quá trình (v.d đồ thị kiểm soát, vv.) và những yêu cầu đào tạo. Vào thời điểm đó, sự cần thiết phải tái xác minh sẽ được đánh giá và, nếu cần thiết, tái xác minh được thực hiện và ghi lại. Sự cần thiết của việc tái xác nhận năng lực phải được đánh giá và, nếu cần, được thực hiện đối với những cá nhân đã không thực hiện một phân tích cụ thể trong một thời gian dài. Nhân sự làm việc theo nhóm hoặc các nhóm làm việc sẽ được đánh giá theo nhóm; các hồ sơ năng lực của nhóm phải được đặt trong hồ sơ đào tạo cá nhân trong nhóm. Mỗi người tham gia vào quá trình này cần được đào tạo và có kinh nghiệm phù hợp với chức năng, nhiệm vụ được giao. Cần cung cấp nguồn lực giám sát cần thiết để đảm bảo việc giám sát là phù hợp và bao quát được tất cả các cá nhân. Cần thiết lập số lượng nhân viên báo cáo tới người giám sát và quản lý dựa trên sự phức tạp và đa dạng của công việc thử nghiệm trong tổ chức.2. Lãnh đạo PTN phải xây dựng mục tiêu đối với việc đào tạo, giáo dục và cung cấp kĩ năng cho nhân viên PTN. PTN phải có chính sách và thủ tục để xác định nhu cầu

đào tạo và tổ chức đào tạo cho nhân viên. Chương trình đào tạo phải phù hợp với các nhiệm vụ hiện tại và tương lai PTN. Hiệu quả của hoạt động đào tạo phải được đánh giá. 3. Lãnh đạo quản lý PTN phải lưu giữ hồ sơ chứng minh rằng mỗi nhân viên đều đáp ứng được yêu cầu về kiến thức, kỹ năng, và khả năng để thực hiện đầy đủ nhiệm vụ được giao.4. PTN phải sử dụng những người làm việc dài hạn hoặc hợp đồng với PTN. Khi sử dụng nhân viên hợp đồng, nhân viên hỗ trợ kỹ thuật và nhân viên hỗ trợ chính, PTN phải đảm bảo những nhân viên này được giám sát, có năng lực và những người này làm việc phù hợp với hệ thống quản lý của PTN. PTN phải duy trì bản mô tả công việc hiện tại của người quản lý, nhân viên kỹ thuật và nhân viên hỗ trợ chính tham gia thử ng-hiệm và/hoặc hiệu chuẩn.Chú thích: Bản mô tả công việc có thể được xây dựng bằng nhiều cách thức. Phải xác định được tối thiểu các yếu tố sau:• Trách nhiệm đối với việc thực hiện phép thử ng-hiệm và/hoặc hiệu chuẩn;• Trách nhiệm đối với lập kế hoạch thử ng-hiệm và/hoặc hiệu chuẩn và việc đánh giá kết quả;• Trách nhiệm đưa ra các nhận xét và diễn giải;• Trách nhiệm đối với việc

11

sửa đổi phương pháp, xây dựng và xác nhận giá trị sử dụng của phương pháp mới;• Yêu cầu về năng lực chuyên môn và kinh nghiệm;• Trình độ và chương trình đào tạo;• Trách nhiệm về quản lý;5. Lãnh đạo phải có trách nhiệm bổ nhiệm cá nhân cụ thể để thực hiện việc lấy mẫu, thử nghiệm và/hoặc hiệu chuẩn, người cấp giấy chứng nhận thử nghiệm và/hoặc hiệu chuẩn, người đưa ra các nhận xét và diễn giải và những vận hành các thiết bị đặc biệt. PTN phải duy trì hồ sơ về quyền hạn, năng lực, học vấn, trình độ chuyên môn, kĩ năng và kinh nghiệm thích hợp của tất cả các nhân viên kỹ thuật kể cả nhân viên hợp đồng. Các thông tin này phải luôn sẵn có và phải ghi ngày giao trách nhiệm và/hoặc ngày xác nhận năng lực.

Nguồn: AOAC(Bản quyền thuộc về VinaLAB)

Kỳ sau: ISO/IEC 17025 “Yêu cầu chung về năng lực phòng thử nghiệm và hiệu chuẩn” – Các yêu cầu kỹ thuật: Tiện nghi và điều kiện môi trường; và Phương pháp thử nghiệm/hiệu chuẩn và xác nhận giá trị sử dụng của phương pháp.

12

Các nhà lãnh đạo giỏi nhất, hiệu quả nhất là những người có bản chất hướng nội, họ trở nên nổi bật do khai thác được những điều tốt nhất từ nhân viên.

13

Nghiên cứu các giải pháp nguồn nhân lực, tôi luôn

bị cuốn hút bởi động lực của sự lãnh đạo tại nơi làm việc. Qua nhiều năm, tôi nhận ra rằng người ta hay tin rằng tính cách hướng ngoại tạo nên các nhà lãnh đạo và quản lý tốt nhất. Do bản thân cũng hướng ngoại, tôi muốn nghĩ điều này là đúng. Nhưng nhìn kỹ hơn, bạn sẽ thấy rất nhiều nhà lãnh đạo giỏi nhất, hiệu quả nhất có bản chất hướng nội, họ trở nên nổi bật do khai thác được những điều tốt nhất từ nhân viên. Nghĩ tới Warren Buffet, Bill Gates hay Steven Spielberg, họ đều là những người hướng nội và thành công của họ đã là huyền thoại. Hay Abraham Lincoln và Eleanor Roosevelt, không chỉ là những chính khách nổi tiếng mà còn là hai biểu tượng được thừa nhận của sự lãnh đạo. Các nhà lãnh đạo hướng nội và mạnh mẽ thường có ảnh hưởng lớn đến thế giới xung quanh chúng ta. Vậy thì người hướng nội là người như thế nào? Không nhất thiết phải là một người rụt rè, như nhà tâm lý học Carl Jung mô tả đầu tiên, mà hướng nội giờ được định nghĩa để chỉ những người thích cách hoạt động đơn độc hơn các cuộc gặp gỡ xã hội. Một người hướng nội đạt được năng lượng thông qua thời gian suy tư

và yên tĩnh, trái ngược với việc đạt được năng lượng từ đám đông và sự tán thưởng như người hướng ngoại. Hiểu được các loại tính cách là quan trọng trong chuỗi quản lý cung ứng tài năng hiện đại. Ví dụ, nếu bạn là một nhà quản lý hướng ngoại đang tìm kiếm nhân tài, hãy thử tìm ra những tiềm năng của những người hướng nội trong tổ chức hay ứng viên mà bạn đang tuyển dụng. Bằng việc hiểu được sức mạnh bên trong và điều gì thúc đẩy họ, bạn sẽ có cơ hội lớn để có thể kết nối với họ. Nhưng lưu ý rằng bạn có thể sẽ phải đào sâu hơn để tìm ra nhưng viên đá quý tiềm ẩn, những người không có bản chất hướng ngoại để tự quảng bá bản thân. Người hướng nội quản lý nhân tài hướng nội cần nhận ra rằng việc giao tiếp và khuyến khích những nhân viên có tính cách này có thể sẽ không thực sự phù hợp với họ. Nhưng thực hiện một cách hiệu quả có thể đơn giản là vấn đề của việc tìm kiếm bên trong chính họ. Nói cách khác, điều gì tác động tới những nhà quản lý hướng nội cũng sẽ tác động tới nhân tài hướng nội mà họ muốn khai thác. Những người hướng nội thường tìm kiếm kết quả hơn là thắc mắc họ đang làm gì, những nhà quản lý của người

hướng nội nên cố gắng cung cấp cho họ các mục tiêu để đạt được. Xác định nhiệm vụ và sau đó cung cấp không gian để họ làm việc hơn là liên tục theo dõi hay gây gián đoạn thời gian giải quyết công việc của họ là một phương pháp thông minh. Theo kinh nghiệm của tôi, những người hướng nội làm việc tốt nhất khi họ cảm thấy công việc của họ mang đến giá trị theo một cách nào đấy. Củng cố ý thức này với những công việc và mục tiêu là cách mạnh mẽ để khai thác đam mê và năng lượng từ một nguồn lao động không cần nhiều sự quản lý. Một lưu ý khác, từ quan điểm nhân tài, nếu bạn là một người khá trầm lặng tại nơi làm việc mong muốn phát triển sự nghiệp, đừng sợ rời bỏ vùng thoải mái của mình để gây được chú ý. Hãy tìm kiếm những người khác trong tổ chức của mình có thể cung cấp sự cân bằng về mặt hướng ngoại và sử dụng năng lượng của họ như một ví dụ về việc làm thế nào để tự tỏa sáng. Một chút như vậy sẽ giúp nâng cao và cải thiện triển vọng để thăng tiến.

Theo www.labmanager.com

14

Không có bất kỳ tiêu chuẩn nào ở đây, lựa chọn hóa chất tẩy rửa có thể phức tạp. Do đó, điều quan trọng là phải xem xét tình trạng tổng quát và một phần các sản phẩm.

Các hóa chất bóc thường cần thiết để duy trì một môi trường trong sạch và vô trùng đối

với cơ sở vật chất phòng thí nghiệm, bệnh viện hoặc phòng sạch. Tuy nhiên, không có một tiêu chuẩn cụ thể nào cho những gì cần sử dụng. Các khuyến nghị thay đổi tùy theo tình hình và những loại môi trường mong muốn. Quá trình sản xuất tạo điều kiện cho các bào tử nấm và vi khuẩn xâm nhập và thiết lập vị trí chắc chắn trong một môi trường được kiểm soát. Mầm bệnh và nguồn gốc của nó phải được nhận biết trước tiên để xác định cách diệt trừ. Cách tốt nhất để kiểm soát các bào tử là có một chương trình tẩy rửa và khử trùng kỹ lưỡng cũng như duy trì kiểm soát chặt chẽ các vật phẩm đưa vào phòng sạch. Các nhà nghiên cứu nhấn mạnh tầm quan trọng của việc sử dụng đa chất, đặc biệt là trong lĩnh vực dược, công nghệ sinh học và các ngành công nghiệp liên quan. Nó là điển hình để sử dụng một chất diệt trùng, một hoặc hai loại thuốc khử trùng và diệt bào tử cho các mục đích làm sạch. “Nhiều hơn một chất hoá học là cần thiết để đảm bảo sự cân bằng thích hợp của hiệu quả kiểm soát vi sinh vật và thiệt hại bề mặt tối thiểu bởi vì các sản phẩm thay đổi tùy vào hoạt động và công thức quang phổ “. Các sản phẩm diệt được bào tử là phổ biến và hiệu quả để giành quyền kiểm soát các bào tử nấm và vi khuẩn trong một ổ dịch. Tuy nhiên, nó không được khuyến cáo để sử dụng trên cơ sở hàng ngày trong những môi trường

được kiểm soát. Thay vào đó, chúng nên được áp dụng trong trường hợp liên quan đến tần số phát hiện bào tử nấm và vi khuẩn, xu hướng từ việc giám sát môi trường định kỳ. Các loại và trạng thái của các loài khả nghi rất quan trọng

15

vì đây là căn cứ để xác định những loại thuốc khử trùng hay hóa chất phải được sử dụng.Căn cứ trên sản phẩm Bản thân sản phẩm cũng giúp xác định những loại hóa chất hoặc chất tẩy rửa cần được sử dụng. Ed Kanesgberg, người sáng lập ra BKF Solution cho biết, “Chúng tôi luôn chú tâm tới sản phẩm, mặc dù chúng ta đang nói về việc sử dụng các hóa chất, sử dụng phòng sạch”. “Mục đích cuối cùng là để hỗ trợ sản phẩm, cho dù đó là bất kể thứ gì được sản xuất; phòng sạch chỉ là công cụ”.Barbara Kanegsberg cũng thuộc BKF Solution cho biết thêm: “Chúng tôi phải có một cách tiếp cận toàn diện và cân bằng để có được chất lượng bề mặt tốt và các mức độ nhiễm bẩn bề mặt thấp và cách tiếp cận này dựa trên cơ sở sản phẩm”.Trong khi các bệnh viện và môi trường kiểm soát cố gắng đạt độ sạch 100% trên tất cả bề mặt thì chúng chỉ có thể được làm sạch khoảng 99,9 hay 99,99%. Thực chất là để lại một lớp phân tử đơn bào của vật liệu trên bề mặt. Nấm rất khác nhau trong độ nhạy tương đối với các chất khử trùng - tồn tại phân biệt giữa nấm men đơn bào, nấm thực vật và nấm sản sinh bào tử phát tán. Do đó, có một sự khác biệt giữa các tế bào nấm và bào tử nấm trong điều kiện khó tiêu diệt và làm bất hoạt.Ví dụ, khi so sánh với các vi sinh vật khác, các loại virus có màng bao và vi khuẩn sinh dưỡng như Staphylococcus và Micrococcus thường bị cô lập trong các hoạt động phòng sạch, dễ dàng bị tiêu diệt và bất hoạt bởi hầu hết các hóa chấtkháng khuẩn, chẳng hạn như các hợp chất amoni bậc bốn, thuốc khử trùng phenolic và rượu. Vi khuẩn Gram âm như Pseudomonas, Burkholderiacepacia và E. coli khó khăn hơn một chút, nhưng vẫn có thể bị tiêu diệt bởi các hợp chất amoni bậc bốn, thuốc khử trùng phenolic và rượu. Trong khi đó, các hóa chất mạnh thường

được sử dụng để diệt các bào tử vi khuẩn trong hoạt động phòng sạch, bao gồm cả formaldehyde, ozone, hydrogen peroxide, acid peracetic, thuốc tẩy, chlorine dioxide và hydrogen peroxide/ hỗn hợp axit peracetic. Prion, một mầm bệnh gây ra các căn bệnh suy thoái thần kinh ở động vật có vú, đã gây ra các vấn đề trong các phòng khám nghiệm tử thi động vật và thường cần các axit mạnh, bazơ mạnh hoặc thuốc tẩy để làm bất hoạt hoàn toàn.Các hóa chất cần tránh Loại hóa chất được lựa chọn cho một ứng dụng tẩy rửa sẽ thay đổi tùy theo tình hình khác nhau, tuy nhiên, có một vài khuyến nghị về những gì không nên sử dụng. Rbert Baier, Giáo sư tại trường Đại học Buffalo cho biết: “Cảnh báo chính là không bao giờ sử dụng silicone vì chúng là vật liệu hoạt động bề mặt vô cùng mạnh. Nếu bạn để vương một chất gây ô nhiễm nhỏ ở một góc bàn, chỉ tuần tới thôi, toàn bộ bàn sẽ được bao phủ bởi chất đó. Nó sẽ thay đổi tính chất bề mặt của vật liệu như silicon hoặc germanium hoặc bất cứ dụng cụ nào khác.”

Có một số trường hợp mà silicone có thể được sử dụng, nhưng không áp dụng đối với một môi trường sạch. Giáo sư cho biết: “Con

16

người sử dụng chúng như các chất nối. Nó ở trong gel nhuộm, các tấm chống hơi độc (anti-gas tablets) và được sử dụng trong việc làm bia. Tuy nhiên, nó phải được thực hiện tại một cơ sở khác mà không được sử dụng cho những thứ bạn muốn siêu sạch. Nó thay đổi tính chất bề mặt của tất cả mọi thứ”.Lựa chọn dư lượng Dư lượng khá phức tạp. Trong khi một sản phẩm có thể trông “sạch sẽ”, điều đó không có nghĩa là không có còn dư lượng hữu cơ. Dư lượng còn lại trên một sản phẩm sẽ không chỉ xuất hiện trong các phòng sạch và các phòng thí nghiệm mà cuối cùng còn đến tay của khách hàng. Giáo sư Baier cho biết: “Chúng tôi đã phải đối mặt và đạt được mục tiêu đó trong những năm qua bằng cách sử dụng một thứ gọi là SADS (giải pháp chuyển vị hoạt động bề mặt - surface active displacement solution), đó là một sự pha chế của các chất mà bạn phun lên bề mặt để làm sạch tất cả những thứ khác

và để lại dư lượng riêng của nó. Đây là một dư lượng mong muốn cho việc đạt được các mục tiêu chức năng cho những gì xảy ra tiếp theo.” Về cơ bản, những gì rút ra được là nhận thức tình hình tổng thể và một phần các sản phẩm. Barbara Kanegsberg kết luận rằng: “Đôi khi không phải hóa chất là phương pháp tiếp cận đúng đắn, nó phụ thuộc vào tình hình. Chúng ta phải nhìn vào toàn bộ quá trình tức là nhìn vào hóa chất, thời gian tiếp xúc với các sản phẩm, nhiệt độ và bất kỳ điều gì có liên quan đến việc tiếp xúc với các hóa chất này”.

Theo www.digital.laboratoryequipment.com

17

HỘI CÁC PHÒNG THỬ NGHIỆM VIỆT NAMHỘI CÁC PHÒNG THỬ NGHIỆM VIỆT NAM

Các kỹ thuật cổ

điển và mới được cập nhật giúp các

nhà vi sinh học tiến gần hơn

và định lượng được.

Kỳ 2: Theo dõi nhiều vi

khuẩn cùng một lúc

Nghiên cứu hành vi của vi

khuẩn trong chuyển động bằng phương

pháp định lượng

18

Các nhà nghiên cứu: Alexander Fletcher, nhà toán học ứng dụng, Đại học Oxford; Gabriel Rosser, nghiên cứu viên cơ khí dân sự, môi trường và địa chất, Đại học tổng hợp London. Thách thức: Thông thường, các nhà nghiên cứu theo dõi các chuyển động của từng cá thể vi khuẩn một cách khó khăn. Các theo dõi đơn lẻ đầy đủ có thể mang lại những kết luận về các chuyển động của loài vi khuẩn. Tuy nhiên, các tiến bộ trong xử lý hình ảnh và máy tính hiện nay cho phép chụp và phân tích các dấu vết cùng một lúc. Sau khi một đồng nghiệp tạo ra phương pháp để thu thập hàng trăm dấu vết vi khuẩn chỉ trong một bước – dựa trên một chương trình theo dõi chuyển động dưới biển- Rosser tự hỏi có thể làm gì với tất cả dữ liệu này. Ông nói: “Tôi biết anh ta có một nguồn giá trị, nhưng anh ta không thực sự chắc chắn nên bắt đầu từ đâu”.

Giải pháp: Thay vì chọn một tập hợp con của các dấu vết để phân tích, Rosser và một nghiên cứu sinh tiến sĩ trong phòng thí nghiệm của Fletcher đã phát triển các thuật toán để có thể lấy tất cả dấu vết, bỏ đi những dấu vết quá lộn xộn hoặc không thể xảy ra và phân tích phần còn lại. “Khi bạn chọn một vi khuẩn, bạn phải hỏi loại sai lệch nào bạn đang tạo ra”, Fletcher nói. Bạn có thể chọn thêm các dấu vết

PHƯƠNG THỨC CHUYỂN ĐỘNG: Rhodobacter sphaeroides bơi bằng cách quay roi duy nhất của nó và nhào lộn bằng cách dừng

nó (trung tâm), để roi được nghỉ ngơi

19

‘tốt’ – chân thật hơn, dài hơn và dễ dàng hơn để phân tích – hơn là các dấu vết ngắn hơn, quanh co hơn mà vẫn là một phần của chuyển động trung bình của tổng thể. Máy tính đã thực hiện việc lựa chọn đó trong phương pháp của họ. Họ nghiên cứu Rhodobacter sphaeroides, vi khuẩn bơi tự do hình roi mà dùng một roi đơn để di chuyển, như nhiều vi khuẩn ở dạng lỏng. Vì các sinh vật nhỏ xíu nên những chuyển động Brownian ngẫu nhiên của các phân tử xung quanh giữ chúng khỏi việc đạt được quỹ đạo thẳng. Thay vào đó, chúng sử dụng một chiến lược gọi là “chạy và nhào lộn” mà một vòng xoay hoặc đẩy nhanh của roi khiến vi khuẩn chạy trên một đoạn thẳng ngắn trước khi dừng lại. Sự nhào lộn có lẽ chỉ bị ảnh hưởng bởi sự chen lấn Brownian, làm vi khuẩn xoay trước khi nó có thể chạy lại. Tuy nhiên, bằng việc lấy ra theo toán học các lần chạy và nhào lộn của rất nhiều dấu vết vi khuẩn. Rosser và các cộng sự của ông xác định rằng giai đoạn nhào lộn không phải ngẫu nhiên như từng nghĩ trước đây mà bằng một cách nào đó được dàn xếp bởi vi khuẩn. “Chúng thay đổi góc độ quá nhanh, đó không thể là một quá trình thụ động”, Rosser nói. Bước đột phá đến sau khi các thuật toán máy tính xử lý dữ liệu từ hai chủng đột biến. Chúng không thể chạy được, nhào lộn tại chỗ và bị vùi dập bởi môi trường của chúng. Các vi khuẩn khác chạy và không bao giờ dừng lại. Hai đột biến cùng theo mô hình hai giai đoạn của vi khuẩn kiểu hoang dại và cách để phân tích các dấu vết.

DIY: Phương pháp phân tích mà Rosser sử dụng cùng với những chỉ dẫn của nó được cung cấp miễn phí và có sẵn để tải về trong báo cáo thông tin bổ sung của họ. Sự theo dõi vi khuẩn thường sử dụng các chương trình chụp hình ảnh có thể được đưa vào các công cụ. Một số ứng dụng Rosser viết để dọn dẹp dữ liệu có thể cần chỉnh sửa tùy thuộc vào loài vi khuẩn nhưng sự phân tích khá tổng quát.

Theo www.the-scientist.com

Kỳ sau: Phát hiện số lượng nhỏ vi khuẩn trong các bệnh lây nhiễm.

20

Sau 8 năm hình thành và phát triển, Công ty Cổ phần Chứng nhận và Giám định VinaCert đã khẳng định được thương hiệu trên thị trường và trở thành địa chỉ tin cậy của các doanh nghiệp trong hoạt động chứng nhận, thử nghiệm, kiểm tra chất lượng sản phẩm/hàng hóa, giám định thương mại.

TRANG HỘI VIÊN

8 năm hình thành và phát triển – Những thành tựu nổi bật

21


Đồng hành cùng với doanh nghiệp trong mục tiêu phát triển bền vững, đáp ứng

yêu cầu của các tiêu chuẩn/quy chuẩn kỹ thuật, nâng cao năng lực cạnh tranh và mở rộng cơ hội xuất khẩu, VinaCert không ngừng đổi mới, cải tiến hoạt động. Đặc biệt trong năm qua, VinaCert tạo được nhiều dấu ấn với các thành tựu ở trong nước và quốc tế.1. Quốc tế công nhận năng lực Năm 2015 là năm là có nhiều sự kiện về hội nhập kinh tế của Việt Nam, với việc ký kết Liên minh hải quan Việt-Nga-Belarus-Kazakhstan và chuẩn bị tham gia Hiệp định Đối tác Kinh tế chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP), Cộng đồng kinh tế ASEAN, …vv. Khi Việt Nam trở thành thành viên của các Hiệp định thương mại tự do, các doanh nghiệp sẽ có nhiều ưu đãi về thuế suất nhập khẩu, nhưng thay vào đó sẽ gặp phải các hàng rào kỹ thuật chặt chẽ hơn. Nắm bắt được xu thế của thị trường và sẵn sàng hội nhập, từ năm 2014, VinaCert đã có định hướng đăng ký xin công nhận ở hai tổ chức công nhận quốc tế uy tín là A2LA và JAS –ANZ. Vào tháng 11/2014, Hiệp hội các phòng thử nghiệm Hoa Kỳ (A2LA) – thành viên của Hiệp hội Công nhận Phòng thí nghiệm Quốc tế (ILAC) đã công nhận Phòng thử nghiệm VinaCert tại Hà Nội và Cần Thơ đủ năng lực theo tiêu chuẩn ISO/IEC 17025:2005. Với công nhận này, VinaCert là tổ chức đầu tiên và duy nhất của Việt Nam có phòng thử nghiệm được công nhận ISO/IEC 17025:2005 bởi tổ chức quốc tế cho đến nay. Tiếp đó, vào tháng 01/2015, Tổ chức công nhận Quốc tế JAS-ANZ – thành viên sáng lập Diễn đàn Công nhận Quốc tế (IAF) cấp chứng chỉ công nhận VinaCert đủ năng lực theo ISO/IEC 17021:2011, ISO/IEC 17065:2012, ISO/TS 22003:2007. Bằng sự công nhận của quốc tế, VinaCert đủ điều kiện và năng lực tham gia hoạt động đánh giá sự phù hợp cho các tổ chức tại Việt Nam và quốc tế. Và đặc biệt, chứng

chỉ do VinaCert cấp và kết quả thử nghiệm của VinaCert được chấp nhận trên toàn cầu.2. Mở rộng phạm vi được chỉ định trong nước Trong thời gian qua, VinaCert cũng có nhiều bước tiến trong việc mở rộng phạm vi chứng nhận, thử nghiệm do các cơ quan quản lý Nhà nước chỉ định. Cụ thể, Bộ Công Thương chỉ định VinaCert là tổ chức thử nghiệm phân bón vô cơ. Cục Chăn nuôi – Bộ NN và PTNT chỉ định VinaCert là tổ chức chứng nhận sự phù hợp chất lượng thức ăn gia súc, gia cầm xuất khẩu nhập khẩu. Cục Bảo vệ thực vật – Bộ NN và PTNT chỉ định VinaCert là phòng kiểm nghiệm chất lượng thuốc bảo vệ thực vật. Cùng với các chỉ định này, có thể nói VinaCert tham gia sâu sát và hiệu quả vào hoạt động quản lý chất lượng thực phẩm và vật tư nông nghiệp. Qua đây, các doanh nghiệp khi sử dụng các dịch vụ của VinaCert sẽ dễ dàng đáp ứng các điều kiện về lưu thông hàng hóa trên thị trường và hoàn thiện hệ thống quản lý chất lượng.3. Củng cố và mở rộng quy mô hoạt động Để đáp ứng tốt nhất nhu cầu của khách hàng, VinaCert không ngừng đẩy mạnh quy mô hoạt động. Văn phòng Tp.HCM, Văn phòng Hải Phòng được ban lãnh đạo đầu tư chuyển tới địa điểm mới với cơ sở hạ tầng hiện đại và diện tích mở rộng. Tại Trung tâm Phân tích Hà Nội, VinaCert

TRANG HỘI VIÊN

22


TRANG HỘI VIÊN

cũng đã mở rộng diện tích và mua mới các thiết bị phòng vi sinh. Phòng thử nghiệm được chuẩn hóa quốc tế theo một quy trình khép kín từ khâu tiếp nhận mẫu thử nghiệm đến trả kết quả cho khách hàng. 4. Chuẩn hóa nguồn nhân lực, kỹ thuật VinaCert thu hút lực lượng nhân viên trẻ, nhiệt huyết, có trình độ chuyên môn cao. Bên cạnh đó, VinaCert cũng có đội ngũ cố vấn dày dặn kinh nghiệm, luôn sẵn sàng hướng dẫn, chia sẻ kinh nghiệm cho các bạn trẻ. Hiện nay, tổng số lượng nhân viên làm việc chính thức tại VinaCert là 160 người, với các trình độ từ Cử nhân, Thạc sĩ tới Tiến sĩ. VinaCert luôn chú trọng nâng cao năng lực nhân viên để đẩy mạnh chất lượng dịch vụ. Công ty thường xuyên tổ chức các buổi đào tạo, tập huấn cho chuyên gia, thử nghiệm viên. Cùng với đó, các hoạt động khác như tham gia thử nghiệm thành thạo, hiệu chuẩn thiết bị cũng được đầu tư thực hiện. Công ty Cổ phần Chứng nhận và Giám định VinaCert được thành lập với sứ mệnh hỗ trợ công tác quản lý chất lượng, đồng hành cùng doanh nghiệp trong hoạt động đánh giá sự phù hợp với các tiêu chuẩn/quy chuẩn kỹ thuật, tạo điều kiện thuận lợi khi lưu thông hàng hóa ở thị trường nội địa và xuất khẩu. Cho đến nay, VinaCert đã và đang thực hiện tốt nhiệm vụ của mình, với sự tín nhiệm của khách hàng, sự tin cậy của cơ quan quản lý Nhà nước và được công nhận năng lực từ các tổ chức quốc tế.

Trong chặng đường 8 năm hình thành và phát triển, ở không ít thời điểm, VinaCert đã gặp phải những thử thách. Tuy nhiên, trong bất cứ giai đoạn nào, VinaCert đều luôn nhận được sự tin tưởng, ủng hộ của khách hàng và đối tác. Đó chính là động lực lớn lao để VinaCert vững bước đi lên. Trước bối cảnh hội nhập kinh tế sâu rộng, VinaCert sẽ không ngừng phát triển, hoàn thiện mục tiêu “Từng bước, từng bước vững chắc, tự tin hội nhập ASEAN” và trở thành một trong những tổ chức đánh giá sự phù hợp có uy tín hàng đầu ở trong nước và quốc tế.

VinaLAB

23


TRAO ĐỔI KINH NGHIỆM

Tiến sĩ Greg Gocal là Phó Chủ tịch cấp cao về Nghiên cứu và Phát triển tại Cibus. Với một nền tảng sâu rộng về sinh học phân tử, ông có vai trò quan trọng trong việc phát triển công nghệ RTDS với các hệ thống thực vật và vi sinh. Hiện tại, ông đang điều hành nhóm công nghệ và là thành viên của nhóm lãnh đạo cấp cao có nhiệm vụ khám phá các cơ hội thương mại để cung ứng các ứng dụng tiềm năng của RTDS. Trước khi gia nhập Cibus, Tiến sĩ Gocal đã quản lý một nhóm sinh học phân tử của bộ phận Sản phẩm Công nghiệp và Thực vật tại ValiGen. Ông lấy được bằng Cử nhân khoa học về hóa sinh/thực vật học và bằng Thạc sĩ khoa học về sinh lý học thực vật của Đại học Calgary. Ông nhận bằng tiến sĩ về sinh học phân tử thực vật tại Đại học Quốc gia Úc và đã làm việc tại CSIRO Plant Industry ở Canberra, Úc.

Tiến sĩ Greg Gocal

Hỏi: Ông có thể cung cấp một số khía cạnh lịch sử của chỉnh sửa gen?

Đáp: Tôi đến với chỉnh sửa gen lần đầu tiên khi còn là một sinh viên đại học, tôi đã thấy một bài báo trên Science vào năm 1996 về đột biến dẫn đến bệnh thiếu máu hồng cầu hình liềm đã được chỉnh sửa bằng cách sử dụng oligonucleotide được tổng hợp hóa học. Tôi tự hỏi điều này áp dụng vào thực vật như thế nào và thấy được tiềm năng rất lớn để phát triển các đặc tính mới hay hiểu được gen hoạt động thế nào bằng cách thay đổi cấu trúc gen. Lĩnh vực này là chìa khóa trong mọi lĩnh vực từ nghiên cứu vi sinh và nông nghiệp tới phương pháp trị liệu cho con người với mục đích thay đổi cấu trúc gen một cách chính xác.

24



Hỏi: Có những thách thức nào ông đã gặp phải và chúng đã được khắc phục như thế nào?

Đáp: Những thách thức lớn nhất nằm ở việc tập hợp các công nghệ cần thiết cho chỉnh sửa gen. Từ quan điểm nuôi cấy tế bào, có thể tạo nên sự thay đổi cấu trúc trong một tế bào đơn và sau đó đưa vào cơ thể tổng thể là một thách thức. Một thách thức khác nằm trong sự hiệu quả của công nghệ về việc lấy được tỷ lệ phần trăm các tế bào nhất định để kết hợp với các thay đổi mà bạn đang cố gắng tác động. Nếu bạn không chọn lọc, làm thế nào bạn có thể tìm ra các thay đổi đấy và có được tổng thể thay đổi như dự định, đấy là thách thức thứ 3. Và với những cải tiến gần đây về nuôi cấy tế bào, chỉnh sửa gen và giải trình gen thế hệ mới, chúng ta có thể thấy được những tiến bộ đang được tạo nên để phát hiện các thay đổi gen.

Hỏi: Ông thực hiện chỉnh sửa gen như thế nào và những công cụ gì đang được ông sử dụng?

Đáp: Chúng tôi có một số lượng lớn các ứng dụng đối với chỉnh sửa gen. Tại Cibus, trọng tâm của chúng tôi là phát triển các đặc tính mới trong cây trồng. Chúng tôi đang nghiên cứu sự kháng thuốc diệt cỏ và kiểm soát cỏ dại đồng thời phát triển từ đây để có được dầu và tinh bột sau sửa đổi với khả năng chịu hạn tốt hơn và sử dụng tốt hơn các loại phân bón được áp dụng cho thực vật. Chúng tôi đã phát triển các đặc tính kháng thuốc diệt cỏ bằng phương pháp không chuyển gen với hạt cải, hạt lanh và gạo. Ngoài ra, chúng tôi đang nghiên cứu xây dựng khả năng kháng bệnh ở cây trồng và với các chỉnh sửa gen chính xác, chúng tôi sẽ có thể giải quyết một số vấn đề trong cây trồng như khoai tây. Chúng tôi cũng đang nghiên cứu một loạt các loại dầu để dùng cho dinh dưỡng dược (nutraceuticals) và trong công nghiệp. Cốt lõi của công nghệ mà chúng tôi gọi là chỉnh sửa gen oligonucleotide là một mảnh tổng hợp hóa học DNA được bảo vệ theo nhiều cách với thay đổi cấu trúc gen hoặc một số lượng nhỏ thay đổi về trung tâm của phân tử. Tổng hợp hóa học oligonucleotide này cho phép chỉnh sửa và sửa chữa gen chính xác bằng cách tìm ra mục tiêu của nó trong hệ gen và tác động đến sự thay đổi. Chúng tôi đang liên tục cải tiến công nghệ này, thứ mà chúng tôi đã dùng trong hơn một thập kỷ qua

25



Hỏi: Đối với những ứng dụng nào theo ông là chỉnh sửa gen đã đạt thành công?

Đáp: Chúng tôi đang hoàn toàn tập trung vào hệ thống thực vật và tạo ra thay đổi cấu trúc mục tiêu cho các ứng dụng khác nhau. Tuy nhiên, mục tiêu đơn giản nhất lần này của chỉnh sửa gen là tạo ra sự đột biết mất chức năng trong một loạt các gen mục tiêu. Công ty anh em, Nucelis của chúng tôi đang tập trung vào sử dụng chỉnh sửa gen trên các sản phẩm lên men cho các ứng dụng trong mỹ phẩm. Tất nhiên, có rất nhiều ứng dụng khác của chỉnh sửa gen trong lĩnh vực liệu pháp dành cho con người.

Hỏi: Ông có lời khuyên nào cho các nhà quản lý phòng thí nghiệm và những người áp dụng chỉnh sửa gen?

Đáp: Để áp dụng chỉnh sửa gen thành công, bạn phải nhìn vào kết quả của bạn. Là một tế bào đơn hay cả cơ thể tổng thể? Là sự thay đổi cấu trúc gen cụ thể hay sự mất chức năng của gen mà bạn quan tâm? Sau đó bạn cần phải xem xét các công cụ có thể thực hiện các thay đổi này, dùng đơn lẻ hoặc phối hợp. Bạn cần các kĩ năng chính xác cho nuôi cấy tế bào, sàng lọc, biểu hiện của bộ gen hoặc giải trình gen và phải có sự kết hợp ngay tại chỗ. Giống như với công nghệ khác, mọi người có thể sử dụng chỉnh sửa gen cho các mục đích tích cực hay tiêu cực. Tôi tin rằng chỉnh sửa gen có thể có những kết quả tích cực to lớn trong nông nghiệp và liệu pháp cho con người.


26



Hỏi: Bà sử dụng loại sắc ký nào và nó được sử dụng vào việc gì?Đáp: Chúng tôi sử dụng các hệ thống sắc ký áp suất từ thấp, trung bình đến cao. Chúng tôi có hệ thống sắc ký lỏng nhanh (Bio-Rad NGC FPLC) mới và các hệ thống sắc ký lỏng hiệu năng cao (HPLC) khác trong phòng thử nghiệm. Chúng tôi cần một loạt các phương pháp và các cột sắc ký để tinh chế các loại protein hoặc phân tử sinh học khác nhau phụ thuộc vào đặc tính hóa sinh hoặc lý sinh đặc trưng của chúng. Chúng tôi sử dụng một loạt các chiến lược tinh chế, sử dụng sự giống nhau về cấu trúc, trao đổi ion, loại trừ kích thước và sắc ký pha đảo ngược. Đặc biệt là đối với các protein rối loạn bản chất (IDPs), chúng ta phải dựa vào các phương pháp biến tính vì các IDPs hầu như không hòa tan khi được biểu hiện trong E.coli.

IDPs là các protein không có cấu trúc hình cầu và không tuân theo mô hình cấu trúc - chức năng protein cổ điển nhưng trong những năm gần đây, nó đã được tìm thấy toàn bộ trong điều tiết tế bào và các mạng tương tác protein. Điều kiện cho đặc tính sinh học của các protein này đòi hỏi độ tinh khiết cao của các mẫu và sử dụng các chiến lược sắc ký khác nhau.

Nhóm sinh học cấu trúc mô tả đặc điểm của nhiều loại protein rối loạn bản chất (IDPs), rất quan trọng trong các bệnh thoái hoá thần kinh và sinh học tế bào gốc, sử dụng các kỹ thuật hoá sinh/ lý sinh tiêu chuẩn và hiện đại như là NMR và phổ huỳnh quang đơn phân tử. Bà Josephine Ferreon là một Phó Giáo sư tại Khoa Dược, Đại học Y Baylor ở Houston, Texas có nhiều năm kinh nghiệm về khắc phục sự cố đối với hệ thống sắc ký.

Khắc phục

sự cố hệ thống sắc ký

27



Hỏi: Điều đầu tiên bà có xu hướng xem xét khi gặp khó khăn với các hệ thống sắc ký là gì? Và triển khai tiếp theo như thế nào?Đáp: Đầu tiên, tôi cố gắng để khoanh gọn vấn đề. Với NGC, hệ thống được chia thành các mô-đun khác nhau. Thông thường, các máy bơm, máy dò và các thành phần khác nhau, mỗi thứ có một cảm biến và sự đọc, do đó điều quan trọng đầu tiên là phải nhìn vào nhãn hiệu của nhà sản xuất đối với các mã lỗi cụ thể. Nếu có vấn đề xảy ra trong quá trình chạy sắc ký, tôi sẽ xem xét áp suất. Đó là thước đo tốt nhất về những gì đang xảy ra với hệ thống. Chúng tôi theo dõi áp suất cơ bản với hoặc không với các cột, đó cũng là một cách tốt để giữ một bản ghi áp suất. Chúng tôi có một cuốn sổ nhật ký ghi các cột cụ thể với áp suất bao nhiêu… Hiện nay, các NGC đã đặt rất nhiều các cột đặc thù từ các công ty khác nhau vào hệ thống, không chỉ Bio-Rad, mà còn GE, ÄKTA… Chúng có các giới hạn áp suất chính xác, do đó nó tùy biến hơn và ít bị lỗi hơn khi chạy. Chúng tôi cũng kiểm tra lưu tốc. Vì vậy, nếu các máy bơm đang cho biết 5 ml mỗi phút, lưu tốc sẽ là 5 ml mỗi phút và nếu nó không đúng, bạn cần phải kiểm tra từng phần đối với các vật chướng ngại và sự rò rỉ trong đường ống và các kết nối. Nếu áp

28


suất cao, có thể có vật chướng ngại, giống như muối trong các đường dẫn và trong các kết nối hoặc một số bọt khí trong hệ thống. Nếu có bọt khí, bạn cần phải thanh lọc các đường dẫn.Hỏi: Làm thế nào bà ngăn được các vấn đề đó?Đáp: Đối với việc bảo trì, các bộ phận làm kín bơm (pump seals) và bộ đệm hoặc các bộ lọc cột có thể cần phải được làm sạch hoặc thay đổi. Điều quan trọng là phải thực hiện bảo trì thường xuyên. Chúng ta cần phải thường xuyên thực hiện việc bảo trì - hàng ngày, hàng tuần, hàng tháng. Ví dụ, sau khi hoạt động trong ngày, chúng ta cần phải rửa toàn bộ hệ thống bằng nước lọc khử khí hoặc đặt 0.01% azide với nước để ngăn chặn sự tăng trưởng của vi khuẩn hoặc 20% ethanol. Hàng tuần hoặc hàng tháng, chúng tôi cũng làm sạch các đường dẫn với 0.01 đến 1N NaOH hoặc các dung môi hữu cơ. Một việc quan trọng nữa là làm sạch các cột bằng đường dẫn chảy ngược hoặc bằng cách thủ công là xoay cột lộn ngược lại. Thường có rất nhiều cáu bẩn (gunk) mắc kẹt trên đỉnh của cột vì vậy bạn nên đảo ngược cột lại và sau đó loại bỏ chúng.Hỏi: Những vấn đề phổ biến nhất bà vướng phải với hệ thống của bà là gì?Đáp: Ngay bây giờ, vấn đề liên quan đến sự biến động áp suất, áp suất quá cao hay quá thấp được gây ra bởi các bọt khí, vật chướng ngại, hoặc muối. Cần thực sự hiểu rõ về hệ thống của bạn và những áp suất cơ bản, có và không có các cột và đảm bảo rằng không có không khí trong hệ thống. Ví dụ, nếu bạn nghi ngờ rằng cột đó bị tắc, bạn gỡ bỏ cột đó hoặc thử một cột khác và thấy áp suất trở lại bình thường thì bạn biết rằng nó là cột cần phải làm sạch. Hỏi: Việc khắc phục sự cố hệ thống sắc ký đã thay đổi như thế nào đối với bà trong vài năm qua?Đáp: Việc khắc phục sự cố trở nên dễ dàng hơn do những tiến bộ trong công nghệ và phần mềm. Ví dụ, ngày nay đã dễ dàng hơn để đọc áp suất trong giao diện phần mềm trên máy tính và nó sẽ báo cáo cả áp suất ở cột trước và sự thay đổi áp suất trên cột. Trước đây, bạn phải suy đoán và chỉ biết áp suất trong máy bơm. Bạn đã phải gỡ bỏ cột và làm tất cả những thứ đó. Bây giờ bạn có thể xem ngay trong phần mềm rằng đó là một vấn đề với cột. Ngoài ra, các hệ thống FPLC mới hiện nay có cảm biến không khí, do đó bạn có thể dễ dàng phát hiện không khí trong hệ thống và nếu hệ thống phát hiện không khí thì đường dẫn chảy sẽ ngừng lại, vì vậy nó sẽ không đưa bất kỳ không khí nào vào các cột.

29

Phần mềm này cũng chứa nhiều thông tin hơn, đặc biệt là với các NGC mới. Nó sẽ cho bạn biết nếu xảy những vấn đề trong hệ thống của bạn như áp suất quá cao. Bạn đặt áp suất ở một giới hạn nhất định và nếu nó ở trên giới hạn đó, hệ thống sẽ tự động dừng lại để không làm hỏng cột của bạn. Bạn cũng có thể xem trực tiếp “fluidics scheme” trong phần mềm. Nếu bạn nhấn một nút chức năng đặc biệt, bạn có thể xem trực tiếp các hiệu ứng trên “fluidics” trong giao diện và nơi mà chất lỏng đi đến. Có những công nghệ đường dẫn chảy ngược, khi mà bạn có thể đảo ngược đường dẫn chảy trong cột mà không cần nghịch đảo các cột. Vì vậy, với một nút chạm, bạn có thể dễ dàng làm sạch các cột. Các hệ thống sắc ký cũng được ngăn ngừa các vấn đề tốt hơn.Hỏi: Bà đã tìm thấy những nguồn lực nào là hữu ích nhất cho việc khắc phục sự cố hệ thống sắc ký?Đáp: Trước tiên, tôi luôn luôn xem hướng dẫn khắc phục sự cố của các nhà sản xuất, các mã lỗi... Tuy nhiên, tôi cũng sử dụng internet. Có rất nhiều kiến thức chuyên môn trên mạng, blog và diễn đàn về cách mọi người đối phó với các vấn đề khác nhau. Bạn chỉ phải tìm các giải pháp hiện có và thử chúng để tìm ra giải pháp đối với bạn.Hỏi: Đối với các chuyên gia phòng thử nghiệm, những người vẫn đang học hoặc đã quen thuộc với hệ thống sắc ký, những điều quan trọng nhất mà họ nên tập trung vào khi khắc phục sự cố là gì?Đáp: Bạn thực sự cần phải dành thời gian để làm quen với hệ thống của bạn. Đặc biệt hiện nay, khi có rất nhiều loại, nhiều lựa chọn cho cách chất lỏng di chuyển, cần phải thực sự quen thuộc với “fluidic scheme” của hệ thống, nơi các đường dẫn và chất lỏng di chuyển, trong đó mẫu của bạn đi vào. Họ phải biết những gì họ làm trong một phần của hệ thống sẽ xảy ra với các bộ phận khác. Vấn đề quan trọng để tập trung vào là lưu tốc và áp suất. Hãy chắc chắn rằng lưu tốc là một trong những điều bạn quan sát thấy trong đường dẫn chảy và nếu nó không đúng tức là có một số rò rỉ hoặc vật chướng ngại ở đâu đó trong hệ thống. Bạn phải thực sự xem xét áp suất cơ bản ngoài các cột.Hỏi: Bà có điều gì muốn bổ sung thêm không?Đáp: Để tránh phải khắc phục sự cố, cách tốt nhất để ngăn chặn vấn đề này là bảo trì thường xuyên. Nó rất quan trọng, cùng với việc ghi chép một nhật ký về những thay đổi trong áp suất và sử dụng cột. Thường xuyên làm sạch các cột, sử dụng đường dẫn chảy ngược, làm biến tính để hòa tan các protein không hòa tan và dung môi hữu cơ, mặc dù bạn phải kiểm tra hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất đối với các cột đặc thù về khả năng tương thích hóa học của chúng và các đề xuất làm sạch. Muối đặc biệt không tốt cho các máy bơm và đường dẫn vì chúng khô, cứng lại và sau đó làm tắc nghẽn hệ thống. Thực sự cần thiết phải thực hiện việc xối nước hệ thống của bạn sau khi hoạt động. Hãy chắc chắn rằng bạn đã lọc các mẫu, khử khí và lọc các bộ đệm để không có hạt bụi. Nếu bạn làm tất cả những điều này, bạn có thể kéo dài thời gian thay đổi thường xuyên của các bộ lọc, kéo dài tuổi thọ các cột và tuổi thọ của máy.



30

CHƯƠNG TRÌNH THỬ NGHIỆM THÀNH THẠO - VinaLAB PT 2015 - Tổng hợpGhi chú: : Các chương trình VPT.1... do EDC tổ chức

: Các chương trình VPT.2… do AoV tổ chức* : Chương trình đã được công nhận Phí tham dự đã bao gồm chi phí gửi mẫu và VAT Các chương trình được tổ chức tuân thủ theo các yêu cầu của ISO/IEC 17043:2010

12

Định lượng Tháng 10 2,500,000VPT.1.5.15.92 Phân tích các anion trong mẫu nước

NO3-, NO2

-, Cl-, SO4

2-, F-, PO43-

Định lượng Tháng 10 2,500,000VPT.1.5.15.94 Phân tích kim loại trong nước

Fe, Cu, Zn, Mn, Cr, Ni, Na, K

Định lượng Tháng 10 2,500,000VPT.1.5.15.95Phân tích kim loại nặng trong nước

Cd, Pb, Hg, As

Định lượng Tháng 10 2,500,000VPT.1.5.15.96Phân tích chỉ tiêu

đánh giá độ ô nhiễm nước thải

N_NH4+, Tổng N,

Tổng P, N_NO3-

PO43-, Tổng dầu mỡ

Định lượng Tháng 10 2,500,000VPT.1.5.15.97Phân tích các chỉ tiêu đánh giá chất lượng thức ăn chăn nuôi

Ẩm, Đạm, Béo, Tro tổng số, Xơ, P

Định lượng Tháng 10 2,500,000VPT.1.5.15.101Phân tích các chỉ tiêu đánh giá chất lượng

nước chấm

N tổng, N_NH4+

N_axit amin, N_formol, NaCl

Định lượng Tháng 10 2,500,000VPT.1.5.15.103Phân tích kim loại

trong bùn thảiCd, Pb, As, Hg, Cr,

Ni, Fe, Cu, Zn

Định lượng Tháng 10 4,500,000VPT.2.5.15.54*Thuốc bảo vệ thực vật trong thủy sản Trifluralin

Định lượng Tháng 10 5,000,000VPT.2.5.15.51* Hóa chất, kháng sinh trong thủy sản

Malachite green tổng và Leucomalachite

green

10

Định lượng Tháng 10 2,000,000VPT.1.5.15.99Phân tích kháng sinh

họ Fluroquinolone trong thủy sản

Ciprofloxacin

13

Định lượng Tháng 10 5,000,000VPT.2.5.15.50* Kháng sinh trong thủy sản Chloramphenicol

Định lượng Tháng 10 5,000,000VPT.2.5.15.53* Kháng sinh trong thủy sản

Nitrofurans (AOZ và AMOZ)

3

Định lượng Tháng 10 5,000,000VPT.2.5.15.52* Kháng sinh trong thủy sản

Fluoroquinolone (Ciprofloxacin và

Enrofloxacin)

SỐ 8 - THÁNG 9/2015

Định lượng Tháng 10 3,500,000VPT.2.5.15.01 Chỉ tiêu chất lượng phân bón

Độ ẩm, Hàm lượng Nitơ tổng số, Hàm lượng

P2O5, Hàm lượng K2O, Hàm lượng S, Hàm

lượng Silic, Hàm lượng Cacbon Hữu cơ tổng số,Hàm lượng Axit Humic

Định lượng Tháng 10 5,000,000VPT.2.5.15.55Kháng sinh trong

thủy sảnTetracycline

Oxytetracycline

Định lượng Tháng 10 5,000,000VPT.2.5.15.63*Chất kích thích

tăng trưởng trong sản phẩm động vật

SalbutamolClebuterol

Định lượng Tháng 10 4,500,000VPT.2.5.15.65Kháng sinh trong sản phẩm động vật (thịt)

OxytetracyclineTetracycline

Clostridium perfringens Định lượng Tháng 10 3,000,000VPT.2.5.15.10 Vi sinh trong sản phẩm động vật

Định lượng Tháng 10 3,000,000VPT.1.6.15.93Phân tích Vi sinh trong nước uống

Coliforms tổng sốE.coli tổng sốPseudomonas

aeruginosa, Sulfite reducing

clostridia,Fecal streptococci

Lĩnh vực sinh học

Coliforms tổng sốE.coli tổng sốPseudomonas

aeruginosaSulfite reducing

clostridiaFecal streptococci

Định lượng Tháng 10 3,000,000VPT.1.6.15.100

Phân tích Vi sinh trong nước giải khát

Giới hạn chảyGiới hạn bềnĐộ giãn dài

Định lượng Tháng 10 3,000,000VPT.2.1.15.03Tính chất cơ lý trong mẫu thép xây dựng

Lĩnh vực cơ lý

Documents

SỐ 3 - THÁNG 4/2015SỐ 8 - THÁNG 9/2015 - vinalab.org.vn · THỬ NGHIỆM & ĐỜI SỐNG Để giúp Phòng Thí nghiệm xác định và nâng cao năng lực kỹ thuật,