Sample Thesis

1

KABANATA I

ANG SULIRANIN AT SANLIGANG KASAYSAYAN

PANIMULA

Bawat isa sa atin, bata, matanda, may asawa man o wala, ay may social life.

Dito, nakakatagpo tayo ng iba’t ibang uri ng tao na may iba’t ibang kaugalian, iba’t ibang

kahinaan at kakayahan. Ngunit hindi tayo magkakaroon ng social life kung hindi natin

alam ang kahalagahan ng komunikasyon sa bawat isa. Ang komunikasyon ay ang

pagpapahayag, pagpapabatid o pagbibigay ng impormasyon sa mabisang paraan; isang

pakikipag-ugnayan, pakikipagpalagayan o pakikipag-unawaan (Webster dictionary).

Kung hindi natin alam ang kahalagahan nito hindi tayo magkakaroon ng mabisang

pakikipagkomunikasyon sa mga taong nakapaligid sa atin.

Sa pagkakaroon ng social life ay nagagamit natin ang pakikipagkomunikasyon.

Sa ganitong paraan ay nakakapagkwentuhan tayo, nakakapagbiruan, nagkakaroon ng

pagkakaintindihan at naibabahagi natin ang ilan nating karanasan. Sa mga ganitong

pagkakataon din, tayo’y minsan nang nabara at minsan tayo rin ay nambabara. Ang

pambabara ay ang pagtigil sa isang tao gamit ang isang banat o pamimilosopo.

Kadalasan na itong ginagawa o nangyayari sa bawat pag-uusap dahil nakakapagpasaya

ito ng isang samahan o kahit simpleng usapan lang. Hindi natin malalaman kung kailan

ito biglang papasok sa isang usapan dahil bigla na lamang itong masasabi ng iyong

kausap o maging tayo mismo.

Nagagamit ito ninuman sa isang pakikipag-usap sa kapwa dahil nagbibigay kulay

ito sa isang simpleng pakikipagkomunikasyon. Kaya naman, mabilis itong tangkilikin ng

mga tao lalo na ng mga kabataan. At dahil na rin napapanood at naririnig ito sa

2

telebisyon at maging sa radyo. Mabilis mag-isip ng mga sasabihin ang taong

mambabara o mamimilosopo. At kahit mga simpleng usapan ay nagagamit nila ito.

Karaniwan din itong ginagamit ng mga komedyante upang makapagbigay saya sa

kanilang mga manonood.

Ang pakikipagtalastasan ay mahalaga para sa lahat. Maraming tulong ang

naihahatid nito, kagaya na lamang ng paghahatid ng balita o impormasyon. Sa panahon

ngayon, maraming klase na ng midyum ang naimbento sa tulong na rin ng patuloy na

pag-unlad ng teknolohiya. Isa na rito ang telebisyon, dito napapanuod ng mga tao ang

mga programa na naghahangad na magbigay ng balita o impormasyon, mag-aliw,

magpasaya at iba pa. Dahil rin sa tulong ng midyum na ito ---ang telebisyon---

nalalaman ng mga tao ang mga bagay, pagkain at maging uri ng pamumuhay na

nauuso.

Ang pagsunod sa kung ano ang nauuso ay mabilis lang lumaganap at natural o

normal na ito sa mga tao. Lalo na sa mga kabataan dahil sila ang madalas

makisalamuha sa mga “barkada” o grupo ng mga kaibigan nila at madali silang

makahanap ng mga kaibigan o kakaibiganin nila na may kaparehong interes sa mga

bagay na nauuso. Kadalasan, ang mga bagay na nauuso ay nagmumula sa mga

personalidad na nakikita at napapanuod sa telebisyon. Sila ang mga tao na iniidolo o

hinahangaan kaya naman ginagaya ng mga tao kung ano ang ginagamit, pananalita o

maging pamumuhay nila. Isa na rito ang komedyanteng personalidad sa isang programa

tuwing tanghali. Maraming bagay na siyang pinauso na ginaya ng mga manunuod,

kagaya na lamang ng kanyang mga kasuotan, ayos ng buhok, ekspresyon at pananalita.

Sa kanya nauso ang uri ng pakikipag-usap na tinatawag na “pambabara”. Ito ang

pagsagot o “pagbara” sa mga tanong na hindi na kailangan pang itanong. Isang

halimbawa ng sitwasyon na pinaggagamitan ng pambabara ay ang pagdating ng isang

3

tao at tatanungin siya ng ganito ng kasama niya “Kadarating mo lang?”, ang magiging

normal na sagot dito ay “Oo” pero para sa taong nambabara, ang kanyang sagot ay

kadalasang ganito “Ay hindi, paalis pa lang ako”. Marami ang natatawa tuwing

makakarinig sila ng mga ganitong uri ng pagsagot kaya naman ginagaya nila ito at

ginagawa sa iba. Maihahambing ang pambabara sa “sarcasm” sa wikang Ingles, kung

saan ang reaksyon ng isang tao ay taliwas sa kanyang sinasabi o nais ipabatid. Kung

gaano kabilis ang pag-usbong o pagkauso ng isang bagay, ganoon din ito kabilis

maglalaho nang hindi man lang mapapansin dahil may panibago na naman ang nauuso.

Ganoon din ang nangyayari sa uri ng pakikipag-usap na pambabara. Sa umpisa ay

marami ang tumatangkilik o nagsasabi ng mga ganito subalit unti-unti rin silang

nagsasawa hanggang sa maging normal na lang ito para sa kanila at hindi na bago o

uso.

Napukaw nito ang pansin ng mga mananaliksik dahil sa patuloy na pagkalat nito

sa lipunan at maging sila ay nagagamit ito sa kanilang pag-uusap. At dahil na rin sa

kanilang kagustuhan na malaman ang epekto nito sa aspetong sosyal at sikolohikal ng

bawat indibidwal, nagsagawa sila ng pag-aaral hinggil dito.

SANLIGANG KASAYSAYAN

Ayon sa isang blog, nagsimula ang pagkilala o pag-usbong ng pambabara sa

pagitan ng taong 2009 hanggang 2010. Sinasabi sa mga artikulo dito na ang puno’t dulo

o ang pinagmulan ng pambabara ay isang sikat na komedyante. Ang komedyanteng ito

ay hurado sa isang palabas sa tanghali. Sa tuwing siya ay magbibigay ng kanyang

komento, hinahaluan niya ito ng pagbibiro at pambabara na siya namang ikinatutuwa ng

4

mga taong manunuod. Marami ang gumaya sa nasabing komedyante dahil nakakatawa

nga ang mga pinagsasabi niya. Ang mga nauusong bagay ay mabilis lang lumaganap at

natural o normal na ito sa mga tao. Lalo na sa mga kabataan dahil sila ang madalas

makisalamuha sa mga “barkada” o grupo ng mga kaibigan nila at madali silang

makahanap ng mga kaibigan o kakaibigan nila na may kapaerong interes sa mga bagay

na nauuso. Mas napabilis din ang paglaganap ng pambabara dahil sa mga social

networking sites na kung saan nagkakaroon ka rin ng interaksyon sa iba. Sa ngayon,

madalas mong maririnig ang pambabara hindi lang basta sa mga kwentuhan kundi

maging sa simpleng pag-uusap nahahaluan na ng pambabara. Marami nga natutuwa

ditto subalit marami rin naman ang naiinis at nagsasabing wala na silang makausap ng

matino dahil sa pambabara. Ang pagkauso ng pambabara ay hindi lang nagdulot ng

magandang epekto pati na din ang negatibong epekto nito.

BALANGKAS TEORETIKAL

Ayon sa “Hypodermic Needle Theory”, ang midya ay may direkta at malaking

impluwensiya sa mga tao. Ang mga ipinapalabas sa midya ay parang karayom na

direktang ipinapasok sa katawan ng tao para maparating ang nilalaman ng mga

programa. Sa panahon ngayon, karamihan ng tao ay nakadepende sa midya. Ang mga

tao ay nahahayag sa madaming mga bagay, pati ang mga uso at di uso. Dahil din sa

midya, nauuso ang iba’t ibang paraan ng pakikipagtalastasan sa kapwa.

(http://en.wikipedia.org/wiki/Hypodermic_needle_model)

Ayon sa “Social Cognitive Theory” ni Albert Bandura, ang pagkatuto ay

nagaganap sa sosyal na konteksto at karamihan sa mga natutunan ay nakukuha mula

sa obserbasyon. Kung iuugnay ito sa paksa ng pananaliksik, ang pambabara ay

http://www.facebook.com/l.php?u=http%3A%2F%2Fen.wikipedia.org%2Fwiki%2FHypodermic_needle_model&h=bAQE6NjqeAQFpjqoEUKM60eH5S8QFQUo1LI57BU2Min2HZw

5

kadalasang nagaganap sa grupo ng mga magkakaibigan at sa telebisyon. Lahat ay

maaaring manood sa telebisyon, at kung araw-araw itong naoobserbahan na ginagawa

ng mga personalidad sa midya, ang persepsyon ng tao ay isa itong normal na gawain.

Nang dahil naman sa mga kaibigan at malalapit na tao sa sosyal na aspeto ng buhay ng

isang tao, ang pambabara ay kadalasang nagiging paraan upang magkaroon ng buhay

ang usapan. (www.education.com/reference/article/social-cognitive-theory/)

Ang “Attribution Theory” naman ni Fritz Heider ay tumatalakay sa kung paano

inaanalisa ng mga tao ang mga pangyayari at ikinokonekta nila ito sa kanilang pagkilos

at pag-iisip. Kung ano ang kognitibong persepsyon nila ay iyon ay ang umaapekto sa

kanilang motibasyon. Kapag ang isang tao ay nabara, ang kanyang reaksyon ay

ibinabase niya sa kung ano ang madalas na reaksyon ng iba. Nagkakaroon din ng iba’t

ibang interpretasyon ang mga tao sa kanilang pagtugon sa mga ganitong bagay. Kung

sila ay natuwa, marahil ang kanilang tugon ay isang tawa o isa ring pagbibiro. Ngunit

kung ang interpretasyon nila ay mas malalim, maaari itong mag-ugat sa iba’t ibang

sikolohikal at sosyal na epekto. (ww.buzzle.com/articles/attribution-theory-of-social-

psychology.html)

6

PAMBABARA O PAMIMILOSOPO

EPEKTO

SOSYAL SIKOLOHIKAL

HYPODERMIC NEEDLE THEORY

SOCIAL COGNITIVE

THEORYATTRIBUTION

THEORY

Sa panahon ngayon, karamihan ng tao ay nakadepende sa midya. Ang mga tao ay nahahayag sa madaming mga bagay, pati ang mga uso at di uso. Dahil din sa midya, nauuso ang iba’t ibang paraan ng pakikipagtalastasan sa kapwa.

ang pambabara ay kadalasang nagaganap sa mga grupo at sa telebisyon. Lahat ay maaaring manood sa telebisyon, at kung araw-araw itong naoobserbahan na ginagawa ng mga personalidad sa midya, ang persepsyon ng tao ay isa itong normal na gawain. Nang dahil naman sa mga kaibigan at malalapit na tao sa sosyal na aspeto ng buhay ng isang tao, ang pambabara ay kadalasang nagiging paraan upang magkaroon ng buhay ang usapan.

Kapag ang isang tao ay nabara, ang kanyang reaksyon ay ibinabase niya sa kung ano ang madalas na reaksyon ng iba. Nagkakaroon din ng iba’t ibang interpretasyon ang mga tao sa kanilang pagtugon sa mga ganitong bagay. Kung sila ay natuwa, marahil ang kanilang tugon ay isang tawa o isa ring pagbibiro. Ngunit kung ang interpretasyon nila ay mas malalim, maaari itong mag-ugat sa iba’t ibang sikolohikal at sosyal na epekto.

BALANGKAS KONSEPTWAL

7

PAGLALAHAD NG SULIRANIN

Ang paksang “Epekto Ng Pambabara O Pamimilosopo Sa Aspetong Sosyal At

Sikolohikal Sa Mga Piling Mag-aaral Ng PUP Laboratory High School Sa T.A. 2012 –

2013” ay naglalayong sagutin ang sumusunod na katanungan:

1. Ano ang pamimilosopo o pambabara?

2. Aling mga sitwasyon kadalasan lumilitaw ang pamimilosopo o pambabara?

3. Ano ang nakaiimpluwensiya sa pamimilosopo o pambabara?

4. Ano ang epekto ng pamimilosopo o pambabara sa pangsosyal at

pangsikolohikal na aspeto?

5. Paano ito nakaaapekto sa mga sumusunod:

a. Sosyal

b. Sikolohikal

KAHALAGAHAN NG PAG-AARAL

Ang pambabara o pamimilosopo sa kasalukuyang panahon ay isang uri lamang

ng biro o katuwaan sa mga usapan at kung minsan, ay isa na ring paraan ng

pakikisama. Sa pamamagitan ng pag-aaral na ito, malalaman natin kung ano nga ba

ang nagiging epekto dulot ng nauuso ngayong “pambabara” o pamimilosopo sa mga

kabataan. Maaaring hindi lamang natin napapansin ngunit kung titingnan natin sa mas

malalim na aspeto, mayroon din itong malaking epekto sa aspetong sosyal at

sikolohikal. Sa tulong ng pananaliksik na ito, mapagtatanto natin kung gaano nga ba

kalaki ang impluwensiya nito sa paraan ng pakikitungo ng mga kabataan lalo na sa mga

kasing edad nila. Sa kasalukuyan, halos kahit saan ay maririnig mo ang mga usapang

may kasamang “pambabara” lalo na sa pagitan ng magkakabarkada.

8

Layunin ng pag-aaral na ito na alamin kung ano ang positibo at negatibong dulot

ng pamimilosopo o pambabara. Sa gayon, mapagtatanto ng mga kabataan kung kailan

nakakatuwa at nakakasakit ang parating “pambabara” at kung kailan hindi dapat barahin

ang kausap lalo na kung ito ay seryosong usapan. Mahalaga ito upang maunawaan ng

mga kabataan na hindi lahat ng oras, ang akala nilang biro ay nakakatuwa.

SAKLAW AT LIMITASYON NG PAG-AARAL

Ang pag-aaral o pananaliksik na ito ay sasakop lamang sa paksang “Epekto Ng

Pambabara o Pamimilosopo Sa Aspetong Sosyal at Sikolohikal Sa Mga Piling Mag-aaral

Ng PUP Laboratory High School Sa T.A. 2012 – 2013”. Ang napiling mga respondente

ay nasa ikatlo at ikaapat na taon ng sekundarya. Kabataan ang napiling respondente

dahil naaayon sa kanila ang napapanahong paksa. Ang mga mananaliksik ay kukuha ng

isandaan at sampung (110) respondente sa naturang paaralan na sasagot sa

inihandang talatanungan na magbibigay gabay upang malutasan ang mga suliranin ng

pananaliksik na ito.

KATUTURAN NG MGA KATAWAGANG GINAMIT

Ang mga sumusunod na terminolohiya ay binigyang kahulugan ng mga

mananaliksik ayon sa pagkakagamit ng mga ito sa mga nakaraang bahagi ng pag-aaral:

PAMBABARA/BANAT - Ang pambabara/banat ay mga salitang ginagamit para

mapatigil ang kausap. Kalimitan, ito ay ginagamit para biruin o kaya naman ay asarin

ang kausap.

9

Halimbawa:

Lalaki: Manong diyan lang po sa tabi.

Drayber: Bababa ka?

Lalaki 2: Hindi, sasakay palang!

KOMEDYANTE - Ang komedyante ay isang tao na bihasa sa pagbibigay kasiyahan o

pagpapatawa.

MIDYUM - Ang midyum ay ang kasangkapang ginamit upang makipagkomunikasyon o

magpahayag na damdamin at saloobin.

PERSONALIDAD - Ito ay tumutukoy sa mga taong kilala sa isang lipunan. Sila ay sikat

at kadalasang iniidolo ng marami tulad ng mga artista.

SARCASM - Ang sarcasm o pang-uuyam ay pangungutyang patago. Pinangungunahan

ng mga papuri at sinusundan ng pangugutya.

Halimbawa: Ang sarap ng luto mo, nakakasuka.

SOCIAL LIFE - Ang social life ay ang pakikipamuhay natin sa mga taong ating

nakakasalamuha. Ito ay ang interaksyon o pakikihalubilo sa lipunang ating ginagalawan.

HYPODERMIC NEEDLE THEORY - Ang teoryang nagsasabi na ang midya ay may

direkta at malaking impluwensiya sa mga tao. Ang mga programa ng midya ay

hinalintulad sa isang karayom na ipinapasok sa katawan ng mga tao upang maiparating

ang mga nilalaman ng programa.

SOCIAL COGNITIVE THEORY - Ang Social Cognitive Theory ay nagsasabi na ang

pagkatuto ay nagaganap sa sosyal na konteksto at karamihan sa mga natutunan ay

nakukuha mula sa obserbasyon.

ATTRIBUTION THEORY - Ang Attribution Theory ay tumatalakay sa kung paano

inaanalisa ng mga tao ang mga pangyayari at ikinokonekta nila ito sa kanilang pagkilos

at pag-iisip. Kung ano ang kognitibong persepsyon nila ay iyon ay ang umaapekto sa

kanilang motibasyon.

10

PERSEPSYON - Ito ay ang pagkakaintindi base sa kung ano ang nauunawan ng isip sa

pamamagitan ng ating pandama, pang amoy, panlasa, pandinig at paningin.

MOTIBASYON - Ito ang nag uudyok sa isang tao upang gawin ang isang gawain o

nagtutulak upang ipagpatuloy ang gawaing nasimulan.

11

KABANATA II

MGA KAUGNAY NA PAG-AARAL AT LITERATURA

BANYAGANG PAG-AARAL

Ayon sa pag-aaral nina Toplak at Katz, may apat na punto na dapat pagtuunan

ng pansin pagdating sa sarcasm o pag-uyam: ang sa nagsasalita, nakikinig, di

sinasadyang makarinig at ng isang taong walang kontroladong pananaw. Lumalabas na

ang kadalasang nakakatanggap ng mga kritisismo ay ang nagsasalita o kung kanino

man galing ang pag-uyam. Ang pag-uyam kasi ay kadalasan naipahahayag sa isang di

kaaya-ayang paraan kaya naman nagkakaroon ng maling pagkaintindi ang mga

nakakarinig nito at naiisip na sila’y binabastos ng taong nagsasalita. Ang tao naman na

nagsasalita ay walang nakikitang masama sa pag-uyam dahil para sa kanya ay wala

naman siyang ipinakakahulugang masama sa kanyang sinabi. Mas nakikita ng

nagsasalita ang positibong bahagi ng sarcasm kaysa ang negatibo nito dahil iniisip niya

na mas masaya ito kaya ipinahayag niya ito sa isang pabirong paraan.

(http://ccat.sas.upenn.edu/plc/communication/valerie.html)

Ang ikawalang pag-aaral ay nakabase pa rin sa pananaw ng taong nagsasalita

at nakikinig. Dito ay naisip agad ng nagsasalita na ang agrabiyado sa pag-uyam ay ang

nakikinig dahil siya ang taga-tanggap ng sarcasm. Nakita rin dito na ang dalawang

partido ay umaayon na ang negatibong epekto ng sarcasm ay hindi magdudulot ng

maganda sa samahan ng dalawang tao, lalo na kung ang dalawang ito ay bago palang

na magkakausap. Subalit, kung ang dalawang tao naman ay matagal nang komportable

sa isa’t isa, mas nakikita nila ang positibong katangian ng pag-uyam at mas madalas

nilang gamitin sa isa’t isa nang walang naghihinanakit dahil sanay na sila.

(http://ccat.sas.upenn.edu/plc/communication/valerie.htm)

12

LOKAL NA PAG-AARAL

Mga kabataan talaga ang karamihang tumatangkilik ng mga nauusong bagay. Ito

kasi ang panahon sa buhay ng tao kung saan halos lahat ng desisyon at gawain sa

kanilang buhay ay naaayon sa mga kaibigan o mga kabarkada. Sa isang

magbabarkada, kung ano ang bagong labas na produkto o mga nauusong gawain,

siyang tatangkilikin – mas bago, mas tanggap; mas maporma, mas maganda;

magagamit o hindi, tatangkilikin parin, upang maging “in”. Ganyan ang pamumuhay ng

mga kabataan sa panahon ngayon. Nakakalungkot mang isipin ngunit ginagawa lamang

ito sa pakikisama. Hindi naman masama ang pagsunod sa uso ngunit sabi nga, lahat ng

sobra ay nakasasama. Hindi natin masisisi ang mga magulang kung hindi sila ayon sa

sobrang pagtangkilik sa uso ng mga kabataan. Apektado ang mga magulang sa

ganitong sitwasyon dahil nagkakaroon ng masamang impluwensiya ito sa kanilang mga

anak na humahantong sa di pagrespeto at di paggalang. Kasama na rin ang

pagwawaldas nila ng pera sa mga walang kwentang mga bagay. Ito ang mga suliraning

makikita ukol sa matinding pagsunod sa mga uso.

Masasabi rin na ang pagsabay sa uso ay makakatulong sa paghubog ng

kanyang katauhan o personalidad. Kaugnay dito, ang mga tao ay likas na sumasabay sa

takbo ng pamumuhay ng isang tao sa pakikiayon sa mga taong kanyang

pinakikisamahan. Malaki rin ang pwedeng mabago sa isang tao dahil dito, maaaring

masama at mabuti. Ang dating gawi ay hindi na nagagawa o dating hindi ginagawa ang

siya namang ikinapamumuhay. Isa na lamang halimbawa nito ay ang pagsunod sa uso.

Hindi maiiwasang hindi ito sundin ng mga tao dahil kailangan din naman ito sa

kasalukuyang panahon ngunit ang iba dito ay lubhang pakikiayon lamang talaga.

Isang katangian ng mga nauusong bagay ay mabilis itong napapalitan at mabilis

lumaganap. Hindi sinasaalang-alang dito kung gaano ito makakatulong sa mamamayan.

13

Kahit ano, pwedeng maging uso, hindi lamang isang bagay ang tinutukoy dito. Maaaring

teknolohiya, estilo ng pananamit, estilo ng buhok, mga pagkain at paraan ng

paghahanda nito, klase ng pamumuhay katulad ng pagpapapayat at pamamaraan ng

pakikisama. Lahat na yata ng bagay sa paligid basta bago at patok sa masa,

tinatangkilik ng karamihan. (Epekto Ng Matinding Pagsunod Sa Uso Sa Isip At

Damdamin Ng Mga Piling Mag-aaral Sa Unang Taon Ng Kolehiyo Ng Pagtutuos Sa PUP

2008-2009)

Maraming posibleng maging epekto ang panonood ng telebisyon sa isang mag-

aaral. Isa na rito ang posibilidad na pagyaman ng kanilang kaalaman sa bokabularyo, na

isang positibong pananaw. Ngunit ang kabaligtaran nito ay ang pagkawala ng kaalaman

mula sa panonood. Sa ano nga bang paraan? Ito ay maaaring sa kadahilanang, imbis

na ang panonood ng edukasyonal na palabas ay puro panooring pang-enterteyn lamang

ang kanilang napapanood.

Ang epekto narin ng panonood ay nakasaalang-alang na rin sa mismong

manonood ng palabas. Siya mismo ang mamimili kung ano ang sa tingin niya ay

maganda o makatutulong sa kanya. Ngunit sa isang dako, may mga panoorin ay akala

niya ay maganda o makatutulong sa kanya, ngunit hindi naman.

Tao na mismo ang daan tungo sa kanyang mabuting gawain. Dahil siya ang nag-

iisip at nagtataglay ng dahilan sa panonood at pamimili ng mga palabas sa telebisyon.

Ang pagpapayaman o pagkawala ng kaalaman niya ay nakasalalay sa kanyang sarili

mismo at hindi sa ibang tao. Gayon pa man, maaari siyang bigyan ng payo, na

magmumula sa iba. Ito ay maaaring makatulong o hindi. Ngunit siya lamang sa sarili

niya ang nakakaalam kung ano ang mas dapat na gawin, mula sa pag-iisip ng mga

bagay bagay na kaniyang narinig. (Epekto Ng Panonod Ng Telebisyon Sa Pananalita Ng

Mga Mag-aaral Ng AB English Sa Ikalawang Taon: Isang Pagsusuri)

14

BANYAGANG LITERATURA

Ayon sa isang artikulo na isinulat ni Richard Chin na may pamagat na “The

Science of Sarcasm: Yeah, right” sa www.smithsonianmag.com, ang “sarcasm”, gaya ng

pambabara, ay mayroong mga mabuti at masamang epekto. Ayon sa isang pag-aaral,

malaking porsyento ng mga konbersasyon sa telepono na may sagot ng “yeah, right” ay

may sarkastikong tono. Ang sabi ni John Haiman, ang pag-uyam ay isa nang

pangunahin linguahe sa ating sosiedad. May masama mang epekto ito, naeehersisyo ng

“sarcasm” ang utak kaysa sa mga sinsero at direktang pahayag. Ang mga estudyante sa

Israel ay mas madaling naresolba ang problema ng isang kompanya ng serbisyong para

sa mga mamimili nang ang mga nagrereklamo ay gumagamit ng pang-uyam kaysa sa

mga mamimili na sadyang galit lamang. Ibang mga eksperto sa linguahe ay mas ay

tinutukoy ang “sarcasm” bilang mas mababang anyo ng pang-iinsulto. Ngunit, ang ibang

mga pananaliksik ay natuklasan na ang “sarcasm” ay mas tinitignan bilang isang

masakit na pahayag imbis na simpleng kritisismo.

Ngunit, ano man ang persepsyon ng mga tao sa paggamit ng mga ganitong

klase ng mga pahayag, ang pagkawala ng abilidad na pagkaintindi sa isang

sarkastikong pahayag ay maaaring maging senyales ng sakit sa utak. Gaano man ito

kasakit sa paningin ng iba, ang “sarcasm” ay isa pa ring mahalagang parte ng araw-

araw na pakikisalamuha sa ating sosiedad.

Ayon sa isang artikulo na may pamagat na “Why Sarcasm Makes You Creative”

(creativecommunicator.wordpress.com/2012/10/05/why-sarcasm-makes-you- creative/),

ang pambabara ay isang paraan lamang upang maibsan ang galit ng isang tao sa

kinakausap nito. Ginagawa ng taong ito ang pambabara upang ibahin ang daloy ng

kanilang usapan na kung saan siya ay maaaring nasaktan o nainis sa kanyang kausap.

Isang eksperimento ang naisagawa sa mga engineering workers sa isang payak

na lugar, na kung saan nakitaan sila ng pamamaraan upang maibsan ang kanilang

15

pagkabagot sa mga di kanais-nais na mga kliyente at masusungit na boss. Sa kabila ng

kanilang pagkabagot sa mga taong ito, sila ay nagtuon na lamang ng pansin sa kung

paano nila maiiwasan ang pagkabagot na ito. Sa halip na sila ay magpakita ng galit sa

mga taong iyon, pinili na lamang nila na sagutin ito ng may halong pag-uyam dahil alam

nila na isa itong pamamaraan na kung saan hindi makahahadlang sa relasyon nila sa

mga taong kanilang ikinababagot. Ginagamit nila ito upang ipabatid sa kanilang mga

kausap ang kahalagahan ng paggamit ng “common sense”.

Ang paggamit ng pambabara bilang isang pamamaraan ng komunikasyon ay

nagdudulot din ng magandang epekto sa mga grupo o samahan. Tulad na lamang sa

opisina. Isang psychological research ang isinagawa hinggil dito na kung saan ang

bawat isang nagtatrabaho dito ay nakaiimpluwensiya ng kondisyon o “mood” sa iba

pang kasamahan nito. Kung ang lahat ay nasa magandang kondisyon upang gumawa

ng trabaho, magiging kaaya-aya ang kanilang kapaligiran. Kung may isa namang wala

sa kondisyon magtrabaho, maaaring makahawa ito ng iba pa niyang kasamahan. Upang

maging maayos ang daloy ng gawain sa isang opisina, nangangailangan ito ng “good

vibes” ng bawat isa sa kanila. At upang mangyari iyon, sisimulan ito sa pagkukwentuhan

na kung saan gagamit sila ng mga salita o paksang magbibigay daan sa pagiging

masayahin at pagiging aktibo ng bawat miyembro. Kung ang lahat ng miyembro ay

masaya, tiyak na gaganahan silang gumawa. At napag-alaman na natin na ang

paggamit ng pambabara ay isa na ring paraan upang magbigay buhay sa isang usapang

pangkatan. Dahil sa ito ay nauuso, nagiging instrumento ang pambabara upang

magbigay ng kasiyahan sa isang pangkat. Para sa karamihan, ginagamit ang

pambabara bilang isang katuwaan. At nagdudulot ito ng masayang usapan at

magandang samahan. Magiging kaaya-aya ang isang samahan kung ang bawat

miyembro nito ay marunong makisama sa katuwaan.

16

LOKAL NA LITERATURA

Ang Pambabara

Noon, noong hindi pa nauuso ang mga salitang tinatalak ng isang kilalang komedyante,

matino pang kausap ang mga tao. Iba na ngayon. Hindi na gaya ng dati, sa pakikipag-

usap sa isang tao, maaari nang makaranas ng tinatawag na pambabara. Parang ganito:

Tambay: (kakarating lang sa isang sari-sari store) Ah, pabili nga po ng Coke

Tindero: Coke, Royal o Pepsi?

Tambay: Ah, kape. Kape brad.

Ano nga ba ang pambabara?

Pambabara ang tawag sa pagtigil sa pagsasalita ng isang tao sa gamit ng isang

pamatay na banat o isang counter-argument. Ginagawa ang pambabara upang

kontrahin ang sinabi ng isang kausap, o para lamang mang-asar. Kapag nabara ang

isang tao, mapapatigil na siya sa pangungulit o pagsasalita, o kaya nama'y mapatutulala

dahil pinoproseso pa ng kanyang utak ang mga salitang kanya lang narinig. Sa madaling

salita, isa ring pambabasag ang pambabara.

Paano nga ba mambara?

Ang pambabara ay kalimitang sagot sa mga katanungan na halata naman ang

kasagutan. Ibig sabihin, pangontra ito sa mga walang kuwenta at hindi pinag-iisipan na

tanong. Maaaring gamitin ang pambabara sa alinmang pagkakataon, maging sa

simpleng diyalogo lamang sa pagitan ng dalawa o higit na magkaibigan o magkakilala,

sa bahay, sa eskuwelahan, sa karinderya, sa mall, sa isang debate, sa pahayagan, sa

dyaryo o periodiko, sa telebisyon, o kahit sa mundo ng politika, lalo

na sa mga hearings sa Senado.

Paano nga ba nauso ang pambabara?

17

Nauso lamang ang pambabara nitong 20th Century, partikular na sa pagitan ng

taong 2009 hanggang 2010 o 2011. Sa halos lahat ng mga blog sites na aking nakita at

nabasa, sinisisi ng karamihan ang pag-usbong ng pambabara sa isang sikat na

kmedyante.

Mahilig bumanat si Vice Ganda ng mga 'pambabara jokes'. Nagsimula ito sa

isang palabas sa ABS-CBN channel 2 na 'Showtime', kung saan isa siya sa mga hurado

ng mga kalahok sa palabas. Sa tuwing siya ay magkokomento, laging may halong biro

na kadalasa'y sasamahan pa ng iba pang mga hosts tulad nina Anne Curtis at Vhong

Navarro. Kapag sumasali naman sila sa biruan, doon na nagsisimula ang barahan.

Naging patok ang 'barahan session' na ito sa mga manonood kaya mula noon dumami

na nang dumami ang mga gumagaya sa komedyante na ito.

Ano kaya ang epekto ng pambabara sa mga tao?

Ipinakita ni Lourd de Veyra, isang TV host, manunulat, aktibista, at dating vocalist ng

Radioactive sago project, sa isang episode ng kanyang palabas na 'Word of the

Lourd' sa TV5 kung gaano na kalala ang sakit na pambabara sa ating lipunan. Sa

episode na ito, kitang kita kung paano nagiging obheto ng pambabara ang mga news

correspondent dahil sa kanilang mga tanong na halata naman ang sagot.

Mayroong ilang negatibo na epekto sa pag-iisip ng kinakausap ang pambabara. Una,

kapag ang kausap ay binabara, ang isang posibleng mangyari ay maaasar lamang siya.

At mas malala pa, pwedeng magkaroon ng inferiority complex (pakiramdam ng isang tao

na wala siyang kuwenta kumpara sa iba) ang isang taong binabara. Iispin niya na dahil

mali ang kanyang tanong, isa na siyang mang-mang o walang kuwentang mag-isip.

Ikalawa, at mas malala, kapag hindi nakuha ng iyong kausap ang biro mo (kung

18

nagbibiro ka lamang) o kung hindi siya nadadala sa mga ganitong uri ng biruan, naku,

mauuwi lamang sa pikunan ang simpleng asaran. Ganito ang kadalasang dahilan kung

bakit marami ang namamatay kapag may mga inuman at lasingan. Hindi naman

maiiwasan ang pagkakaroon ng kaunting barahan at asaran sa pagitan ng mga nag-

iinumang magkakaibigan, ngunit samahan pa ng pagkalasing at tama ng alak, doon na

nagsisimulang gumulo ang lahat.

Isa nang halimbawa ng isang mainit na taktakan ang mga

pangyayari sa senado. Madalas magkaroon ng bangayan sa pagitan ng mga Senador

sa tuwing sila ay magdedebate ukol sa mga isyu ng korapsyon o katiwalian, ekonomiya,

at iba pang mga iskandalo sa lipunan. Kilala sa kanyang mga maaanghang na salita si

Senadora Miriam Defensor Santiago na isa ring lawyer at dating trial judge. Madalas

siyang mambara ng mga tao - mapa-senador man, representative, house-speaker,

hukom, o kahit testigo, na alam niyang may pagkakamali sa gobyerno o nakagawa ng

katiwalian, o talaga lamang naiinis siya sa tao na iyon.

Ating suriin ang paglaganap ng pambabara. Isa marahil dahilan kung bakit nauso

ang pambabara ay dahil sa isa itong bago at kakaibang paraan para

makipagtalastasan sa isang kausap. Gayunpaman, dahil masyado itong impormal,

makikita rin ito bilang pambabastos sa kausap, sapagkat sa pambabara, para na rin

nating minaliit ang pag-iisip ng ating kausap. Ngunit dahil sa ginagawa rin ito ng ibang

artista, gaya na nga ni Vice Ganda, ay nagingviral at ginaya rin ng mga tao. Nagkaroon

na ng nosyon ng normal ang pambabara sa araw-araw na diyalogo ng mga Pilipino.

Pinapatunayan lang nito na minsan, talagang mabenta ang tekstong popular sa mga

tao, na dahil sa sikat ang gumagawa nito, ay siya ring gagayahin ng mga sumusubaybay

rito. Sa madaling sabi, madaling kumalat sa mga tao and ideolohiya ng mga nakatataas

ang antas sa buhay, lalo na kung ito ay benta sa kanila.

19

Ang pambabara ay maaari ngang nakakatuwa, kung minsan nagagamit pa sa

mga biro at kalokohan, ngunit minsan, nagdudulot din ito ng pagkapikon at

kapahamakan. In short, mayroon itong mabuti at masamang epekto.

(http://fil12blogsularte.blogspot.com/2012/02/ang-pambabara-noong-nobenta-

kopong.html)

20

KABANATA III

DISENYO NG PANANALIKSIK AT PAMAMARAANG GINAMIT

PAMAMARAANG GINAMIT

Ang pananaliksik na ito ay gumamit ng pamamaraang deskriptibo na

sumasaklaw sa mga pangkasalukuyang gawain, kalagayan at mga pamantayan. Sa

ilalim naman ng pamamaraang deskriptibo ay ang impact study na naglalayong alamin

ang epekto ng independent variable sa dependent variable.

RESPONDENTE NG PAG-AARAL

Ang mga piling mag-aaral ng ikatlo at ikaapat na taon ng PUP-LHS Taong

panuruan 2012 – 2013 ang mga naging respondente ng pag-aaral na ito. Ang mga

naturang taon ng sekundarya ang napili ng mga mananaliksik sa dahilang ang kanilang

edad (13 hanggang 17 na taong gulang) ang sentro o pusod ng

pagdadalaga/pagbibinata (adolescent stage), kung saan ay madali silang nakauugnay

sa anumang nabasa, napakinggan at napanood. Isa ring dahilan ang pagiging mulat ng

mga kabataan sa teknolohiya tulad ng kompyuter, telebisyon, cellphone, at iba pang

mga gadyet na maaaring magbigay ng akses sa kahit anong impormasyon sa sadaling

panahon lamang. Dahil sa mga modernong gadyet na ito ay hindi mapigilan ang mabilis

na paglaganap ng mga impluwensya ng midya at sa sandaling panahon ay nagiging

parte na ito ng araw-araw na pamumuhay ng mga tao. Isa na nga rito ang pambabara o

21

pamimilosopo, kung saan ay itinuturing na “viral” dahil sa mabilis na pagpasok sa buhay

ng mga tao partikular na nga sa mga kabataang tulad ng mga mag-aaaral ng PUP-LHS.

Ang pananaliksik ay itutuon sa mga estudyanteng kabilang sa ikatlo at ikaapat na

taon ng PUP-LHS. Ang kabuuang populasyon ng ikatlong taon ay 139 na mag-aaral,

kung saan binubuo ito ng 67 mag-aaral na lalaki at 71 mag-aaral na babae. At ang

kabuuang populasyon ng ikaapat na taon naman ay 136 na mag-aaral, kung saan

binubuo ito ng 69 na mag-aaral na lalaki at 67 na mag-aaral na babae.

Ang kabuuang bilang ng mga mag-aaral sa ikatlo at ikaapat na taon ay 275 mag-

aaral, at 40% sa mga ito ay ang mga magiging respondente sa pag-aaral. Ang

kabuuang bilang ng magiging respondent ay 110 mag-aaral, ang 55 na respondent ay

magmumula sa ikatlong taon at 55 ay magmumula sa ikaapat na taon.

INSTRUMENTONG GINAMIT

Ang pananaw ng mga mag-aaral na nagsilbing mga respondente sa epekto ng

pambabara sa aspetong sosyal at sikolohikal ay napalitaw sa pamamagitan ng paggawa

ng talatanungan ng mga mananaliksik.

Kabilang sa talatanungan na ito ay ang ilang pampersonal na katanungan tulad

ng pangalan (ito’y opsyonal), edad, taon/pangkat, at kasarian ng mga piling

respondente. Kasama rin sa talatanungan na ginawa ng mga mananaliksik ay ang

labing isang (11) katanungan na maaaring tumugon/tutugon sa mga suliranin sa napiling

paksa na inilahad ng mga mananaliksik. Kaugnay ng mga katanungan na nailahad ay

ang ilang pagpipiliang mga kasagutan na magbibigay linaw sa mga katanungan at

tutulong upang mabuo ang pananaliksik na ito.

22

Upang masagot kung ano ang sariling pananaw ng mga respondente sa mga

katanungan na maaaring tumugon sa epekto ng pambabara o pamimilosopo sa

aspetong sosyal at sikolohikal, ay mamarkahan nila ito ng tsek sa patlang tapat ng

kanilang napiling kasagutan.

Sa pamamagitan ng mga datos na nakalap, pinag-aralan ito ng mabuti ng mga

mananaliksik at pinagtibay din ang pag-aaral na ito sa pamamagitan ng pagtipon ng

mga kaugnay na pag-aaral at literatura sa paksang tinatalakay ng mga mananaliksik.

Ito’y kanilang isinagawa sa pamamagitan ng pagsangguni sa mga silid-aklatan at sila rin

ay gumamit ng internet. Ang Kaalaman at karanasan ng mga mananaliksik ay ginamit

din upang magbigay tulong sa pagbuo ng pag-aaral na ito.

PANGANGALAP NG DATOS

Sa pangangalap ng datos, gumamit ng iba't ibang sanggunian hinggil sa paksa

ng pananaliksik. Nagtungo ang mga mananaliksik sa Pambansang Aklatan upang

humanap ng mga pag-aaral at literaturang kaugnay ng ginagawang pag-aaral. Ilan sa

mga pinagmulan ng mga impormasyon ay mga libro na may mga paksang maaaring

iugnay sa paksa ng pananaliksik. Sinangguni din ng mga mananaliksik ang internet

upang makahanap pa ng mga karagdagang datos upang magawa ang balangkas

teoretikal at sanligang kasaysayan ng kabanata 1. Gumamit din ng mga talatanungan sa

pangangalap ng datos kung saan mahihinuha mismo sa mga magiging sagot ng mga

respondente ang kalutasan ng suliranin. Ang mga napiling respondente ay isa-isang

tinanong at nilapitan upang sagutan ang talatanungan. Pagkatapos, ay isa-isang tinipon

ang mga kopya ng mga nasagutang talatanungan upang tayain ang mga naging

kasagutan ng mga respondente para sa kompyutasyong estadistika.

23

KOMPYUTASYONG ESTADISTIKA

Sa pananaliksik na ito, ang pagkuha o pagkompyut ng porsyento ng mga sagot

sa pag-aaral ay ginamitan ng pormyula. Ang pormyulang ito ay:

P = f/N x 100

Kung saan:

P = Porsyento

F = Bilang ng mga sumagot

N = kabuuang bilang ng mga respondente

24

KABANATA IV

PAGLALAHAD, PAGSUSURI AT PAGPAPAHALAGA SA MGA DATOS

Talahanayan Blg. 1

Kahulugan ng Pambabara Para sa mga Estudyante sa PUP - LHS

KAHULUGAN DAMI/BILANG BAHAGDAN

Katuwaan 59 53.64 %

Nakakasakit na salita 28 25.45 %

Parte ng pakikisama 20 18.18 %

Iba Pa 3 2.73 %

KABUUAN 110 100%

Para sa unang katanungang “Ano ang pambabara para sa iyo?” sa 100% ay may

53.64% o sa 110 na respondente, ay may 59 na respondente ang nagsabing ang

pambabara ay isang katuwaan. Habang may bahagdan na 25.45% o katumbas ng 28

na respondente ang nagsabing ito ay nakakasakit na salita. Samantalang may

bahagdan na 18.18% o katumbas ng 20 na respondente ang nagsabing ito ay parte ng

pakikisama. At may bahagdan na 2.73% o may katumbas ng 3 na respondente ang

may iba pang pakahulugan ng pambabara. Ayon sa kanila, ito ay pambabastos,

25

walang katuturan na usapan, at may nagsabing ang kahulugan ay depende sa klase

ng pambabara.

Ayon sa mga nakalap na datos mula sa isinagawang pagsasarbey, lumalabas na

ang pagpapakahulugang “Ang pambabara ay isang katuwaan” ang may pinakamalaking

bahagdan (53.64% o 59 na respondente). Samantala, lumalabas na ang mga ibang

pagpapakahulugan ng mga respondente ang nakakuha ng pinakamaliit na bahagdan

(2.73% o 3 na respondente).

Pigura Blg. 1

Grapikong Representasyon ng mga Kasagutan sa Kahulugan ng Pambabara sa

mga Estudyante sa PUP – LHS

26

Talahanayan Blg. 2

Dalas ng Pambabara ng mga Estudyante sa PUP – LHS

DALAS DAMI/BILANG BAHAGDAN

palagi 14 12.73%

madalas 36 32.73%

paminsan-minsan 45 40.91%

bihira 14 12.73%

hindi 1 0.90%

KABUUAN 110 100%

Para sa ikalawang katanungang “Gaano ka kadalas mambara?” sa 100% ay may

bahagdan na 40.71% o sa 110 na respondente, may katumbas na 45 na respondente

ang nagsabing sila’y paminsan-minsan mambara. Habang may bahagdan na 32.73%

o katumbas ng 36 na respondente ang nagsabing sila’y madalas mambara.

Samantalang may 12.73% o 14 na respondente ang nagsabing sila’y palagi

mambara. May bahagdan na 12.73% o katumbas ng 14 na respondente ang

nagsabing sila’y bihira mambara. At may bahagdan na 0.90% o katumbas ng isang

respondente ang nagsabing siya’y hindi nambabara.

27


ang mga respondente ay paminsan-minsan mambara, ito ang may pinakamalaking

bahagdan (40.71% o 45 na respondente). Samantala, lumalabas na may nag-iisang

respondente ang hindi nambabara, ito ang nakakuha ng pinakamaliit na bahagdan

(0.90% o isang respondente).

Pigura Blg. 2

Grapikong Representasyon ng mga Kasagutan sa Dalas ng Pambabara ng mga

Estudyante sa PUP - LHS

28

Talahanayan Blg. 3

Dalas na Nababara ang mga Estudyante sa PUP – LHS

DALAS DAMI/BILANG BAHAGDAN

Palagi 13 11.82%

madalas 46 41.82%

Paminsan-minsan 34 30.91%

bihira 16 14.55%

hindi 1 0.90%

KABUUAN 110 100%

Para sa ikatlong katanungang “Gaano ka kadalas binabara?” sa 100% ay may

bahagdan na 41.82% o sa 110 na respondente, katumbas ng 46 na respondente ang

nagsabing madalas silang mabara. May bahagdan na 30.91% o 34 na respondente

ang ayon sa kanila ay paminsan minsan lang silang mabara. Mayroon namang

bahagdang 14.55% o 16 na respondente ang sumagot na bihira lang silang mabara.

Mayroon namang bahagdang 11.82% o katumbas ng 13 na respondente ang

nagsabing palagi silang nababara. At bahagdang 0.90% o katumbas ng isang

respondente ang nagsabing hindi pa siya nababara.


ang mga respondente ay madalas mabara, ito ang may pinakamalaking bahagdan

29

(41.82% o 46 na respondente). Samantala, lumalabas na may nag-iisang respondente

ang hindi pa nababara, ito ang nakakuha ng pinakamaliit na bahagdan (0.90% o isang

respondente).

Pigura Blg. 3

Grapikong Representasyon ng mga Kasagutan sa Dalas na Nababara ang mga

Estudyante sa PUP - LHS

30

Talahanayan Blg. 4

Mga Sitwasyong Nababara ang mga Estudyante sa PUP – LHS

SITWASYON DAMI/BILANG BAHAGDAN

Pormal na usapan 3 2.73%

Kwentuhan 95 86.36%

Madamdaming usapan 8 7.27%

Iba pa 4 3.64%

KABUUAN 110 100%

.

Para sa ikaapat na katanungang “Sa anong sitwasyon ka madalas nababara?”

sa 100% ay may bahagdang 86.36% o 95 na respondente ang nagsabing sa

kwentuhan ito nangyayari. Samantalang may bahagdang 7.27% o katumbas na 8 na

respondente na nagsabing nababara sila sa madamdaming usapan. Mayroon

namang bahagdang 3.64% o 4 na respondente na nagsabing sa biruan, walang

katuturang usapan, kapag nagkamali o kapag nagpapataasan ng pride. Mayroon

din namang bahagdang 2.73% o katumbas ng 3 na respondente ang nagsabing kapag

pormal na usapan sila madalas mabara.

Ayon sa mga nakalap na datos mula sa isinagawang pagsasarbey,

lumalabas na ang mga respondente ay madalas nababara habang sila’y

nagkukwentuhan, ito ang may pinakamalaking bahagdan (86.36% o 95 na

31

respondente). Samantala, lumalabas na ang mga respondente ay madalas nababara

habang sila’y nasa isang pormal na usapan, ito ay nakakuha ng pinakamaliit na

bahagdan (2.73% o 3 na respondente).

Pigura Blg. 4

Grapikong Representasyon ng mga Kasagutan sa Mga Sitwasyong Nababara ang

mga Estudyante sa PUP – LHS

32

Talahanayan Blg. 5

Mga Sitwasyong Nambabara ang mga Estudyante sa PUP – LHS

SITWASYON DAMI/BILANG BAHAGDAN

Pormal na usapan 5 4.55%

Kwentuhan 94 85.45%

Madamdaming usapan 9 8.18%

Iba pa 2 1.82%

KABUUAN 110 100%

Para sa ikalimang katanungang “Sa anong sitwasyon ka kadalasang

nambabara?” sa 100% ay may bahagdang 85.45% o 94 na respondente ang

nagsabing sa kwentuhan. Samantala, may bahagdang 8.18% o 9 na respondente ang

nagsabing nambabara sila sa madamdaming usapan. Mayroon namang bahagdang

4.55% o katumbas ng 5 na respondente ang nagsabing sa pormal na usapan sila

madalas mambara at may bahagdang 1.82% o 2 na respondente ang nagsabing sa

biruan o sa walang katuturang usapan.


ang mga respondente ay madalas nambabara habang sila’y nagkukwentuhan, ito ang

may pinakamalaking bahagdan (85.45% o 94 na respondente). Samantala, lumalabas

33

na ang mga respondente ay madalas nambabara habang sila’y nagbibiruan o sa walang

katuturang usapan, ito ay nakakuha ng pinakamaliit na bahagdan (1.82% o 2 na

respondente).

Pigura Blg. 5

Grapikong Representasyon ng mga Kasagutan sa Mga Sitwasyong Nambabara

ang mga Estudyante sa PUP – LHS

34

Talahanayan Blg. 6

Mga Impluwensiya ng Pambabara sa mga Estudyante ng PUP – LHS

MGA IMPLUWENSIYA DAMI/BILANG BAHAGDAN

Kaibigan/kabarkada 85 77.27%

Midya 14 12.73%

Pamilya 0 0%

Kamag-aral 10 9.09%

Iba pa 1 0.90%

KABUUAN 110 100%

Para sa ikaanim na katanungang “Ano sa tingin mo ang

pinakanakakaimpluwensya sa pambabara?” sa 100% ay may bahagdang 77.27% o sa

110 na respondente, may 85 na respondente ang nagsabing ang

pinakanakakaimpluwensya sa pambabara ay kaibigan o kabarkada. May bahagdan na

12.73% o katumbas na 14 na respondente ang nagsabing ito ay mula sa media. May

nahagdang 9.09% o katumbas ng 10 na respondente ang nagsabing ito ay mula sa

kamag-aral. May bahagdan na 0.90% o katumbas ng isang respondente ang may

ibang kasagutan na internet ang pinakanakakaimpluwensya. At may bahagdang 0% o

katumbas ng 0 na respondente ang sumagot ng pamilya.

35


ang pinakanakakaimpluwensya sa pambabara ay ang kanilang mga kaibigan o

kabarkada, ito ang may pinakamalaking bahagdan (77.27% o 85 na respondente).

Samantala, lumalabas na hindi nakakaimpluwensya ang pamilya sa pambabara ng mga

respondente, ito ay walang bahagdan sa resulta (0% o 0 na respondente).

Pigura Blg. 6

Grapikong Representasyon ng mga Kasagutan sa Mga Impluwensiya ng

Pambabara sa mga Estudyante ng PUP – LHS

36

Talahanayan Blg. 7

Mga Reaksyon ng mga Estudyante ng PUP – LHS Matapos Mabara

MGA REAKSYON DAMI/BILANG BAHAGDAN

naiinis 24 21.82%

nasasaktan 5 4.55%

natatawa 53 48.18%

dedma 28 25.45%

iba pa 0 0%

KABUUAN 110 100%

. Para sa ikapitong katanungang “Ano ang iyong reaksyon sa tuwing ika’y

nababara?” sa 100% ay may 48.18% o sa 110 na respondente, may 53 na

respondente ang nagsabing sila’y natatawa. May bahagdang 25.45% o katumbas ng

28 na respondente ang nagsabing sila’y dedma lang o walang pakialam. May

bahagdan na 21.82% o 24 na respondente ang nagsabing ang kanilang reaksyon ay

naiinis sa tuwing sila’y nababara. May bahagdang 4.55% o katumbas ng 5 na

respondente ang nagsabing sila’y nasasaktan.


ang pangunahing reaksyon ng mga respondente kapag sila’y nababara ay natatawa, ito

ang may pinakamalaking bahagdan (48.18% o 53 na respondente). Samantala,

37

lumalabas na may iilang respondente ang nasasaktan kapag sila’y nababara, ito ang

nakakuha ng pinakamaliit na bahagdan (4.55% o 5 na respondente).

Pigura Blg. 7

Grapikong Representasyon ng mga Kasagutan sa Mga Reaksyon ng mga

Estudyante ng PUP – LHS Matapos Mabara

38

Talahanayan Blg. 8

Epekto ng Pambabara sa Aspetong Sosyal ng mga Estudyante sa PUP – LHS

MGA EPEKTO DAMI/BILANG BAHAGDAN

Pakikisalamuha sa ibang

tao25 22.73%

Nagiging dahilan ng hindi

pagkakaunawaan sa

pagitan ng magkakaibigan

39 35.45%

Sumasaya ang usapan 31 28.18%

Masamang impresyon sa

iyo ng ibang tao10 9.09%

Madalang na pakikipag-

usap sa iyo ng ibang tao3 2.73%

Iba pa 2 1.82

KABUUAN 110 100%

Para sa ikawalong katanungang “Ano ang kabuuang epekto ng pambabara sa

aspetong sosyal ng isang tao?” sa 100% ay may 35.45% o sa 110 na respondente, may

39 na respondente ang nagsabing ito ay nagiging dahilan ng hindi

pagkakaunawaan sa pagitan ng magkakaibigan. May bahagdang 28.18% o 31 na

respondente ang nagsabing sumasaya ang usapan. May bahagdang 22.73% o 25 na

respondente ang nagsabing ang epekto ng pambabara sa aspetong sosyal ng isang

tao ay pakikisalamuha sa ibang tao. May bahagdan na 9.09% o katumbas ng 10 na

39

respondente ang nagsabing magkakaroon ng masamang impresyon sa’yo ang

ibang tao. May bahagdang 2.73% o katumbas ng 3 na respondente ang nagsabing

magiging madalang ang pakikipag-usap sa’yo ng ibang tao. At may bahagdang

1.82% o katumbas ng 2 na respondente ang may ibang kasagutan na ang epekto nito

ay depende sa usapan at hindi napipikon.


ang nagiging epekto sa aspetong sosyal ng pambabara ay pagiging dahilan ng hindi

pagkakaunawaan sa pagitan ng magkakaibigan, ito ang may pinakamalaking bahagdan

(35.45% o 39 na respondente). Samantala, lumalabas na maaaring ang epekto sa

aspetong sosyal ng pambabara ay depende sa usapan at mayroon ding hindi napipikon,

ito ang nakakuha ng pinakamaliit na bahagdan (1.82% o 2 na respondente).

Pigura Blg. 8

Grapikong Representasyon ng mga Kasagutan sa Epekto ng Pambabara sa

Aspetong Sosyal ng mga Estudyante sa PUP – LHS

40

Talahanayan Blg. 9

Epekto ng Pambabara sa Aspetong Sikolohikal ng mga Estudyante sa PUP – LHS

MGA EPEKTO DAMI/BILANG BAHAGDAN

Bumababa ang kompiyansa

sa sarili35 31.82%

Panandaliang limot sa

problema25 22.73%

Nakagagaan ng damdamin 11 10%

Pagdaramdam sa nasabing

pambabara12 10.91%

Natututo ring mambara 26 23.64%

Iba pa 1 0.90%

KABUUAN 110 100%

41

Para sa ikasiyam na katanungang “Ano ang kabuuang epekto ng pambabara sa

aspetong sikolohikal ng isang tao?” sa 100% ay may 31.82% o sa 110 na respondente,

may 35 na respondente ang nagsabi na ito ay nakakapagpababa ng kompiyansa sa

sarili. May bahagdang 23.64% o katumbas ng 26 na respondente ang sumagot ng

pagkatuto ring mambara. May bahagdan na 22.73% o katumbas ng 25 na

respondente ang nagsabing ito ay nagiging dahilan ng panandaliang pagkalimot ng

problema. May bahagdan na 10.91% o may katumbas na 12 na respondente sumagot

ng padaramdam sa nasabing pambabara. May bahagdan na 10% o 11 na

respondente ang nagsabing ito ay nakakagaan ng damdamin. At may bahagdang

0.90% o katumbas ng isang respondente ang may ibang kasagutan na ang epekto nito

ay depende sa tao.


ang nagiging epekto sa aspetong sikolohikal ng pambabara ay pagiging dahilan nito ng

pagbaba ng kompiyansa sa sarili, ito ang may pinakamalaking bahagdan (31.82% o 35

na respondente). Samantala, lumalabas na maaaring ang epekto sa aspetong

sikolohikal ng pambabara ay depende sa sa pagkaunawa ng taong nababara, ito ang

nakakuha ng pinakamaliit na bahagdan (0.90% o isang respondente).

Pigura Blg. 9

Grapikong Representasyon ng mga Kasagutan sa Epekto ng Pambabara sa

Aspetong Sikolohikal ng mga Estudyante sa PUP – LHS

42

Talahanayan Blg. 10

Mga Salik ng Pambabara na Nakakaapekto sa Aspetong Sosyal ng mga

Estudyante sa PUP – LHS

MGA SALIK DAMI/BILANG BAHAGDAN

Kapag naimpluwensiyahan 46 41.82%

Kapag nakikisalamuha sa

mga taong nambabara34 30.91%

Kapag napapadalas ang

panonood ng programa sa

telebisyon/ pelikula

14 12.73%

43

Kapag ginagaya kung ano

ang uso16 14.55%

Iba pa 0 0%

KABUUAN 110 100%

Para sa ikasampung katanungang “ Paano nakakaepekto ang pambabara sa

aspetong sosyal ng isang tao?” sa 100% ay may 41.82% o sa 110 na respondente , may

46 na respondente ang nagsabing kapag naiimpluwensyahan. May bahagdang

30.91% o katumbas ng 34 na respondente ang nagsasabing kapag nakikisalamuha

sa mga taong nambabara. May bahagdang 14.55% o 16 na respondente ang

sumagot ng kapag ginagaya kung ano ang uso. At may bahagdan na 12.13% o 14 na

respondente ang nagsabing kapag napapadalas ang panonood ng programa sa

telebisyon.


nakakaapekto ang pambabara sa aspetong sosyal ng respondente kapag siya ay

naiimpluwensyahan nang mambara tulad ng iba, ito ang may pinakamalaking bahagdan

(41.82% o 46 na respondente). Samantala, wala nang iba pang nakitang salik na

maaaring makaapekto sa aspetong sosyal ng respondente maliban sa mga nabanggit

mula sa pagpipilian, ito ang nakakuha ng pinakamaliit na bahagdan (0.90% o isang

respondente).

Pigura Blg. 10

44

Grapikong Representasyon ng mga Kasagutan sa Mga Salik ng Pambabara na

Nakakaapekto sa Aspetong Sosyal ng mga Estudyante sa PUP – LHS

Talahanayan Blg. 11

Mga Salik na Nakakaapekto sa Aspetong Sikolohikal ng mga Estudyante sa PUP –

LHS

MGA SALIK DAMI/BILANG BAHAGDAN

Kapag nawawalan ng

kompiyansa sa sarili ang

isang nababara

25 22.73%

Kapag iba ang

naipakahulugan ng

32 29.09%

45

pambabara sa taong nabara

Kapag nasanay ang isang

tao sa pagsasagot sa

ganoong paraan ng

pananalita

45 40.91%

Kapag nagmumukhang

mangmang ang binabara6 5.45%

Iba pa 2 1.82%

KABUUAN 110 100%

Para sa huling katanungang “Paano nakakaapekto ang pambabara sa aspetong

sikolohikal ng isang tao?” sa 100% may 40.91% o sa 110 na respondete, may 45 na

respondente ang sumagot ng kapag nasanay ang isang tao sa pagsagot sa

ganoong paraan ng pananalita. May bahagdang 29.09% o katumbas ng 32 na

respondente ang nagsabing kapag iba ang naipakahulugan ng pambabara sa taong

nabara. May bahagdan na 22.73% o 25 na respondente ang sumagot ng kapag

nawawalan ng kompiyansa sa sarili ang isang taong nababara. May bahagdang

5.45% o 6 na respondente ang nagsabing kapag nagmumukhang mangmang ang

binabara. At may bahagdan na 1.82% o 2 respondente ang may ibang kasagutan na

ito katuwaan at nakakasaya.


nakakaapekto ang pambabara sa aspetong sikolohikal ng respondente kapag nasanay

ang isang tao sa pagsasagot sa ganoong paraan ng pananalita, ito ang may

46

pinakamalaking bahagdan (40.91% o 45 na respondente). Samantala, lumalabas na

may iba pang salik na maaaring nakakaapekto sa aspetong sikolohikal ng respondente,

ito ang nakakuha ng pinakamaliit na bahagdan (1.82% o 2 na respondente).

Pigura Blg. 11

Grapikong Representasyon ng mga Kasagutan sa Mga Salik na Nakakaapekto sa

Aspetong Sikolohikal ng mga Estudyante sa PUP – LHS

KABANATA V

PAGLALAGOM, NATUKLASAN, KONGKLUSYON AT REKOMENDASYON

Sa kabanatang ito nakasaad ang naging pangkalahatang resulta ng ginawang

pag-aaral. Kabilang na rin ang mga natuklasan, kongklusyon at rekomendasyon ng mga

47

mananaliksik na siyang makatutulong upang mas maintindihan ang mga katanungan

tungkol sa pambabara sa pamamagitan ng “Epekto ng Pambabara o Pamimilosopo

sa Aspetong Sosyal at Sikolohikal sa mga Piling Mag-aaral ng PUP Laboratory

High School sa T.A. 2012-2013”

PAGLALAGOM

Sa unang kabanata, tinalakay ang panimula ng pag-aaral at maging ang mga

pag-aaral na siyang nagpapatibay sa napiling paksa. Kabilang din dito ang mga

suliraning binIgyang kasagutan sa tulong ng pananaliksik gayundin ang mga teoryang

may kaugnayan sa pag-aaral. Sa ikalawang kabanata, inilahad ang mga pag-aaral at

literaturang kaugnay sa pagpapalawak ng pananaliksik. Sa ikatlong kabanata, nakasaad

ang mga pamamaraang ginamit ng mga mananaliksik gayundin ang kompyutasyong

istadistika upang matukoy ang porsyento ng mga naging kasagutan ng mga

respondente sa sarbey.

NATUKLASAN

Ang mga bagay na nakalahad dito ay ang mga natuklasan sa isinagawang pag-

aaral. Ang mga ito ay ayon sa mga nakuhang sagot mula sa mga respondente na mag-

aaral ng PUP-LHS nasa ikatlo at ika-apat na taon.

Natukalasan ng mga mananaliksik:

1. Na sa 100% ay may 53.64% o sa 110 na respondente, ay may 59 na

respondente ang nagsabing ang pambabara ay isang katuwaan. Habang

48

may bahagdan na 25.45% o katumbas ng 28 na respondente ang

nagsabing ito ay nakakasakit na salita. Samantalang may bahagdan na

18.18% o katumbas ng 20 na respondente ang nagsabing ito ay parte ng

pakikisama. At may bahagdan na 2.73% o may katumbas ng 3 na

respondente ang may iba pang pakahulugan ng pambabara. Ayon sa

kanila, ito ay pambabastos, walang katuturan na usapan, at may

nagsabing ang kahulugan ay depende sa klase ng pambabara.

2. Na sa 100% ay may 12.73% o sa 110 na respondente, may 14 na

respondente ang nagsabing sila’y palagi mambara. Habang may

bahagdan na 32.73% o katumbas ng 36 na respondente ang nagsabing

sila’y madalas mambara . Samantalang may bahagdan na 40.71% o

katumbas ng 45 na respondente ang nagsabing sila’y paminsan-minsan

mambara. May bahagdan na 12.73% o katumbas ng 14 na respondente

ang nagsabing sila’y bihira mambara. At may bahagdan na 0.90% o

katumbas ng isang respondente ang nagsabing siya’y hindi nambabara.


respondente ang nagsabing palagi silang nababara. Mayroon namang

bahagdan na 41.82% o katumbas ng 46 na respondente ang nagsabing

madalas silang mabara. May bahagdan na 30.91% o 34 na respondente

ang ayon sa kanila ay paminsan minsan lang silang mabara. Mayroon

namang bahagdang 14.55% o 16 na respondente ang sumagot na bihira

lang silang mabara. At bahagdang 0.90% o katumbas ng isang

respondente ang nagsabing hindi pa siya nababara.

49

4. Na sa 100% ay may bahagdang 2.73% o katumbas ng 3 na respondente

ang nagsabing kapag pormal na usapan sila madalas mabara. Mayroon

namang bahagdang 86.36% o 95 na respondente ang nagsabing sa

kwentuhan ito nangyayari. Samantalang may bahagdang 7.27% o

katumbas na 8 na respondente na nagsabing nababara sila sa

madamdaming usapan. Mayroon din namang bahagdang 3.64% o 4 na

respondente na nagsabing sa biruan, walang katuturang usapan, kapag

nagkamali o kapag nagpapataasan ng pride.

5. Na sa 100% ay may bahagdang 4.55% o katumbas ng 5 na respondente

ang nagsabing sa pormal na usapan sila madalas mambara. Mayroon

namang bahagdang 85.45% o 94 na respondente ang nagsabing sa

kwentuhan. Samantala, may bahagdang 8.18% o 9 na respondente ang

nagsabing nambabara sila sa madamdaming usapan at may bahagdang

1.82% o 2 na respondente ang nagsabing sa biruan o sa walang

katuturang usapan.

6. Na sa 100% ay may bahagdang 77.27% o sa 110 na respondente, may

85 na respondente ang nagsabing ang pinakanakakaimpluwensya sa

pambabara ay kaibigan o kabarkada. May bahagdan na 12.73% o

katumbas na 14 na respondente ang nagsabing ito ay mula sa media.

May bahagdang 0% o katumbas ng 0 na respondente ang sumagot ng

pamilya. May nahagdang 9.09% o katumbas ng 10 na respondente ang

nagsabing ito ay mula sa kamag-aral. At may bahagdan na 0.90% o

50

katumbas ng isang respondente ang may ibang kasagutan na internet

ang pinakanakakaimpluwensya.


respondente ang nagsabing ang kanilang reaksyon ay naiinis sa tuwing

sila’y nababara. May bahagdang 4.55% o katumbas ng 5 na respondente

ang nagsabing sila’y nasasaktan. May bahagdan na 48.18% o 53 na

respondente ang nagsabing sila’y natatawa. May bahagdang 25.45% o

katumbas ng 28 na respondente ang nagsabing sila’y dedma lang o

walang pakialam.


respondente ang nagsabing ang epekto ng pambabara sa aspetong

sosyal ng isang tao ay pakikisalamuha sa ibang tao. May bahagdang

35.45% o katumbas ng 39 na respondente ang nagsabing ito ay nagiging

dahilan ng hindi pagkakaunawaan sa pagitan ng magkakaibigan. May

bahagdang 28.18% o 31 na respondente ang nagsabing sumasaya ang

usapan. May bahagdan na 9.09% o katumbas ng 10 na respondente ang

nagsabing magkakaroon ng masamang impresyon sa’yo ang ibang tao.

May bahagdang 2.73% o katumbas ng 3 na respondente ang nagsabing

magiging madalang ang pakikipag-usap sa’yo ng ibang tao. At may

bahagdang 1.82% o katumbas ng 2 na respondente ang may ibang

kasagutan na ang epekto nito ay depende sa usapan at hindi napipikon.

51


respondente ang nagsabi na ito ay nakakapagpababa ng kompiyansa sa

sarili. May bahagdan na 22.73% o katumbas ng 25 na respondente ang

nagsabing ito ay nagiging dahilan ng panandaliang pagkalimot ng

problema. May bahagdan na 10% o 11 na respondente ang nagsabing ito

ay nakakagaan ng damdamin. May bahagdan na 10.91% o may

katumbas na 12 na respondente sumagot ng padaramdam sa nasabing

pambabara. May bahagdang 23.64% o katumbas ng 26 na respondente

ang sumagot ng pagkatuto ring mambara. At may bahagdang 0.90% o

katumbas ng isang respondente ang may ibang kasagutan na ang epekto

nito ay depende sa tao.

10. Na sa 100% ay may 41.82% o sa 110 na respondente , may 46 na

respondente ang nagsabing kapag naiimpluwensyahan. May bahagdang

30.91% o katumbas ng 34 na respondente ang nagsasabing kapag

nakikisalamuha sa mga taong nambabara. May bahagdan na 12.13% o

14 na respondente ang nagsabing kapag napapadalas ang panonood ng

programa sa telebisyon. At may bahagdang 14.55% o 16 na respondente

ang sumagot ng kapag ginagaya kung ano ang uso.

11. Na sa 100% may 22.73% o sa 110 na respondete, may 25 na

respondente ang sumagot ng kapag nawawalan ng kompiyansa sa sarili

ang isang taong nababara. May bahagdang 29.09% o katumbas ng 32 na

respondente ang nagsabing kapag iba ang naipakahulugan ng

pambabara sa taong nabara. May bahagdan na 40.91% o katunmbas ng

45 na respondente ang sumagot ng kapag nasanay ang isang tao sa

52

pagsagot sa ganoong paraan ng pananalita. May bahagdang 5.45% o 6

na respondente ang nagsabing kapag nagmumukhang mangmang ang

binabara. At may bahagdan na 1.82% o 2 respondente ang may ibang

kasagutan na ito katuwaan at nakakasaya.

KONGKLUSYON

Batay sa aming isinagawang sarbey at mga datos na nakalap ng aming

mananaliksik ay lumalabas na ang mga mag-aaral ng PUP LABORATORY HIGH

SCHOOL na nasa ikatlo at ika-apat na taon ay ginagamit ang pambabara upang mas

sumaya ang kwentuhan at magkaroon ng kaunting katuwaan. Mula sa mga natuklasan

ng mga mananaliksik ay naglalahad ng mga sumusunod na konklusyon:

1. Ang pagpapakahulugan ng karamihan sa aming mga respondente sa

pambabara ay isang katuwaan.

2. Madalas sila mabara subalitpaminsan-minsan lang sila mambara.

3. Madalas silang nababara at nambabara habang sila’y nagkukwentuhan.

4. Pinakanakakaimpluwensya sa pambabara ay ang kanilang mga kaibigan

o kabarkada.

5. Ang pangunahing reaksyon nila kapag sila’y nababara ay natatawa, may

iilan din na nasasaktan kapag sila’y nababara.

6. Ang nagiging epekto sa aspetong sosyal ng pambabara ay pagiging

dahilan ng hindi pagkakaunawaan sa pagitan ng magkakaibigan.

7. Ang nagiging epekto sa aspetong sikolohikal ng pambabara ay pagiging

dahilan nito ng pagbaba ng kompiyansa sa sarili.

53

8. Nakakaapekto ang pambabara sa aspetong sosyal ng respondente

kapag siya ay naiimpluwensyahan nang mambara tulad ng iba.

9. At nakakaapekto ang pambabara sa aspetong sikolohikal ng respondente

kapag nasanay ang isang tao sa pagsasagot sa ganoong paraan ng

pananalita.

REKOMENDASYON

Para sa mga nais na ipagpatuloy ang pag-aaral na ito, ang mga mananaliksik ay

minumungkahi na:

1. Mas palawakin ang pangangalap ng mga kaugnay na pag-aaral at literatura na

magmumula sa mga aklat.

2. Kuhanan ng pananaw ang iba pang mga tao sa lipunan maliban sa napiling

respondente ng mga mananaliksik.

3. Magsagawa ng panayam sa mga eksperto na may kaalaman sa maaring maging

iba pang epekto ng pambabara o pamimilosopo sa sosyal at sikolohikal na

aspeto.

4. Lawakan ang pag-aaral tungkol sa mga nakapag-ambag sa pag-usbong ng

nauusong paraan ng pakikipagtalastasan ng mga tao sa lipunan, ang

pambabara.

5. Paunlarin ang mga tanong sa talatanungan na makakatulong sa pagpapatibay sa

mga natuklasan ng mga mananaliksik.

Documents

Sample Thesis