Upload
thanh-cong
View
1.851
Download
2
Embed Size (px)
Citation preview
SIEÂU AÂM ÑAÙNH GIAÙ SÖÏ
TAÊNG TRÖÔÛNG THAI
MÔÛ ÑAÀU
Roái loaïn söï taêng tröôûng cuûa thai goàm:
Thai chaäm taêng tröôûng trong töû cung
(Intrauterine growth restriction - IUGR)
Thai to
Caû hai loaïi ñeàu laøm taêng taàn suaát beänh taät vaø
töû vong chu sinh.
Do ñoù, caàn ñöôïc chaån ñoaùn tröôùc sanh ñeå
quyeát ñònh thôøi ñieåm vaø phöông phaùp chaám
döùt thai kyø nhaèm giaûm caùc nguy cô chu sinh.
THAI CHAÄM TAÊNG TRÖÔÛNG
TRONG TÖÛ CUNG
Naêm 1966, Scott&Usher baùo caùo tyû leä töû vong
taêng gaáp 8 laàn neáu troïng löôïng treû ôû vò baùch
phaân thöù 3-10 vaø gaáp 20 laàn neáu P< vò baùch
phaân thöù 3.
Thai nhoû kích thöôùc coù raát nhieàu nguyeân nhaân
vaø raát khoù ñeå xaùc ñònh roõ nguyeân nhaân ôû
töøng caù theå, do ñoù thuaät ngöõ TCTTTTC ñöôïc
duøng cho nhöõng tröôøng hôïp sanh con coù kích
thöôùc hay taêng tröôûng döôùi bình thöôøng.
ÑÒNH NGHÓA TCTTTTC
Tröôùc sanh
Troïng löôïng thai < vò baùch phaân thöù 10 theo tuoåi thai.
Chu vi buïng < vò baùch phaân thöù 10
Chu vi buïng vaø chu vi ñaàu khoâng taêng / hai laàn SA caùch nhau 2w.
CVB/CVÑ > 2 ñoä leäch chuaån
Sau sanh
P thai < 2 ñoä leäch chuaån
P thai < vò baùch phaân thöù 10.
P thai < 2.5 kg
NGUYEÂN NHAÂN TCTTTTC
THAI
Baát thöôøng NST: Trisomie 13,18,21; monosomy 45XO . .
Dò taät baåm sinh: thoaùt vò roán, thoaùt vò hoaønh, voâ soï, . .
Ña thai: Song thai 1 nhau 1 oái, HC truyeàn maùu/ST, . .
BAÙNH NHAU
Söï xaâm laán baát thöôøng cuûa nguyeân baøo nuoâi
Nhoài maùu nhau ña oå, böôùu maùu baùnh nhau
Vò trí daây roán caém baát thöôøng
Nhau tieàn ñaïo.
MEÏ
Suy dinh döôõng, beänh tim, beänh thaän, beänh maïch maùu, nhieãm truøng
Huùt thuoác, uoáng röôïu
Tieàn caên sanh non, sanh con nheï caân.
Meï ñang ñieàu trò thuoác khaùng ñoâng, corticoid,
THAI CHAÄM TTTTC
Thöôøng TCTTTTC, caùc phaàn cô theå giaûm khoâng
töông xöùng nhau.
Ñieån hình: Buïng nhoû, ñaàu vaø caùc chi bình
thöôøng hay gaàn nhö bình thöôøng.
Tröôøng hôïp nghieâm troïng, xaûy ra ôû giai ñoaïn
sôùm: thai nhoû töông xöùng nhau.
Do vaäy, moät soá taùc giaû chi laøm 2 loaïi:
Khoâng töông xöùng: phoå bieán, thöôøng do baùnh nhau
Töông xöùng: baát thöôøng NST, nhieãm truøng thai sôùm
SIEÂU AÂM CHAÅN ÑOAÙN
3 BÖÔÙC ÑEÅ ÖÔÙC TÍNH VÒ BAÙCH PHAÂN CUÛA
TROÏNG LÖÔÏNG THAI
Xaùc ñònh chính xaùc tuoåi thai: döïa vaøo SA 3 thaùng
ñaàu, ño CRL( sai soá 0.7 tuaàn)
Öôùc tính troïng löôïng thai theo caùc soá ño ñaïc treân
SA hieän taïi.
Tra baûng ñeå xaùc ñònh troïng löôïng thai tính ñöôïc ôû
vò baùch phaân thöù maáy theo tuoåi thai.
Chaån ñoaùn TCTTTTC neáu P thai < vò baùch phaân
thöù 10.
CAÙC DAÁU HIEÄU KHAÙC/SA
ÑN ÑÑH GTTÑ(+) GTTÑ(-)
HC/AC taêng 82 94 62 98
FL/AC taêng 34-49 78-83 18-20 92-93
Theå tích oái giaûm 24 98 55 92
Nhau voâi hoaù sôùm 62 64 16 94
P thai thaáp 89 88 45 99
Ñaàu nhoû 24-88 62-94 21-44 92-98
HÖÔÙNG XÖÛ TRÍ TCTTTTC
Sau khi nghi ngôø coù TCTTTTC, böôùc tieáp theo laø
phaûi ñi tìm nguyeân nhaân.
Nguyeân nhaân coù theå laø meï hoaëc thai:
Meï: Caàn khaùm ñeå tìm nhöõng beänh lyù noäi khoa nhö
CHA, beänh maïch maùu vaø beänh thaän cuõng nhö beänh
nhieãm truøng, sieâu vi trong thôøi gian mang thai.
Thai: Caàn SA kyõ ñeå tìm caùc dò taät, ñaëc bieät laø caùc roái
loaïn NST phaûi nghi ngôø khi TCTTTTC xuaát hieän sôùm
ôû tröôùc TCN 3.
THEO DOÕI TCTTTTC
Tuyø tuoåi thai vaø möùc ñoä nghieâm troïng, coù theå
SA ñaùnh giaù moãi tuaàn hay nöõa tuaàn.
SA caàn ñaùnh giaù: söï taêng tröôûng cuûa thai,
löôïng nöôùc oái, caùc thoâng soá Doppler vaø chæ soá
sinh hoïc.
Bình thöôøng, ôû TCN 3, thai taêng troïng toái
thieåu 100-200gr/tuaàn.
Doppler raát coù giaù trò trong theo doõi TCTTTTC
DOPPLER MAØU
VAI TROØ CUÛA DOPPLER MAØU
Doppler giuùp:
Phaùt hieän coù doøng chaûy.
Höôùng doøng chaûy.
Ñaëc tính doøng chaûy.
Hieäu öùng Doppler: f = 2f๐ V/C cos Vôùi f๐: taàn soá soùng tôùi V: vaän toác doøng chaûy,
: goùc taïo bôûi tia SA vaø doøng chaûy
C: toác ñoä truyeàn cuûa sieâu aâm.
HIEÄU ÖÙNG DOPPLER
Vaät khoâng di chuyeån: TS
soùng doäi veà baèng TS soùng
tôùi.
Vaät di chuyeån höôùng veà
ñaàu doø: TS soùng doäi veà lôùn
hôn TS soùng tôùi.
Vaät di chuyeån rôøi xa ñaàu
doø: TS soùng doäi veà thaáp
hôn TS soùng tôùi.
CAÙC THOÂNG SOÁ DOPPLER
1. S/D(Systolic/Diastolic)
2. RI = (S – D)/S
3. PI = (S – D)/ Mean
(Mean = (S+D)/2)
CÔ CHEÁ TCTTTTC
ÔÛ thai kyø bình thöôøng: Khi gaàn tröôûng thaønh,
do taêng nhu caàu dinh döôõng, vaän toác cuoái taâm
tröông taêng ( D taêng)
=>RI vaø S/D giaûm daàn.
Neáu vaän toác cuoái taâm tröông giaûm
<=>taêng khaùng trôû doøng chaûy trong nhau.
<=> thai thieáu Oxy, thai suy.
DOPPLER ÑM ROÁN
ÔÛ TCN1: vaän toác taâm thu cao, khoâng coù taâm
tröông.
Thai caøng lôùn: vaän toác cuoái taâm tröông baét
ñaàu xuaát hieän vaø taêng daàn.
Tyû leä S/D giaûm daàn vaø ñeán 30 tuaàn môùi oån
ñònh.
Bình thöôøng: S/D < 3 ôû thai > 30 tuaàn
DOPPLER ÑM ROÁN ÔÛ TCN 1
DOPPLER ÑMR ÔÛ TCN 3
CÔ CHEÁ THAI CHAÄM TTTTC
Khi thai chaäm TT do baùnh nhau
Trôû khaùng taêng, VT cuoái taâm tröông giaûm
VT cuoái taâm tröông bieán maát roài ñaûo ngöôïc
Thai töû vong/töû cung trong voøng 12-24 giôø
SOÙNG TAÂM TRÖÔNG ÑAÛO NGÖÔÏC
THAI TÖÛ VONG TRONG 24 GIÔØ
SOÙNG TAÂM TRÖÔNG ÑAÛO NGÖÔÏC
THAI TÖÛ VONG TRONG 24 GIÔØ
ÑM NAÕO GIÖÕA
Deã nhaän thaáy vaø coù hieän töôïng buø tröø khi
thieáu Oxy naõo.
ÔÛ TCN 1: khoâng coù VT cuoái taâm tröông.
Khi thai lôùn daàn, baét ñaàu xuaát hieän VT cuoái
taâm tröông vaø sôùm hôn ÑMR, ÑMC.
Bình thöôøng: RI > 0.7 khi thai > 30 tuaàn
ÑM NAÕO GIÖÕA
SOÙNG ÑM NAÕO GIÖÕA
BÌNH THÖÔØNG
THAI CHAÄM TTTTC
Khi thai chaäm TT, tuaàn hoaøn baùnh nhau
giaûm nhöng tuaàn hoaøn naõo taêng ( hieäu
öùng buø tröø cho naõo)
VT cuoái taââm tröông taêng, RI giaûm <0.7
(Bình thöôøng RI>0.7)
TCTTTTC: RI ÑM NAÕO GIÖÕA GIAÛM
ÑM TÖÛ CUNG
TC khoâng coù thai: theå tích thaáp, trôû khaùng
cao.
TCN1: theå tích taêng, trôû khaùng thaáp vaø theå
tích taêng raát nhanh sau 12 tuaàn
Bình thöôøng: RI <0.58 ôû caû hai beân.
Neáu RI >0.58, 50% thai chaäm TT
ÑM TÖÛ CUNG KHOÂNG COÙ THAI
ÑM TÖÛ CUNG COÙ THAI
GIAÙ TRÒ CUÛA DOPPLER
ÑN ÑÑH TÑ(+) TÑ(-)
ÑMTC
RI>0.58 67 64 17 94
ÑMR
S/D>3 78 83 34 97
V TTröông 37 93 39 93
maát/ñaûo
ÑMR&TC 36 97 57 93
2 VOØNG DAÂY ROÁN QUAÁN COÅ/
MAËT CAÉT DOÏC
2 VOØNG DAÂY ROÁN QUAÁN COÅ/
MAËT CAÉT NGANG
XIN CHAÂN THAØNH CAÛM ÔN