Sistemi i Kontrolles Se Brendshme

7/29/2019 Sistemi i Kontrolles Se Brendshme

1/45

1


2/45

Vshtrim i shkurtr i kontrollit tbrendshm far jan ato dhe pse

kemi nevoj pr kontroll tbrendshm


3/45

T operoj n mnyr efektive dhe efikase

ose me fjalt tjera pr t br gjrat e duhura n mnyr t drejt

T ket siguri n cilsi t produkteve dhe shrbimeve

T sigohemi q jemi n prputhje me t gjitha ligjet

aplikuese, rregulloret, politikat dhe kontratat Pr mbrojtjen e burimeve dhe aseteve tona

T zhvilloj, mirmbaj, prdor, dhe t ofroj t dhnan mnyr t besueshme dhe t sakt


4/45


5/45

Kontrolli i Brendshm sht procesi, i realizuar ngabordi i njsis ekonimike t menaxherve,drejtorve dhe personeli tjetr e projektuar pr tofruar siguri t arsyeshme lidhur me arritjen e

objektivave n kategorit e mposhtme:

Efikasitet dhe efektivitet n operacioneBesueshmria e raportimit financiar

Prputhshmria me ligjet dhe rregulloretaplikuese


6/45

Kontrolli i Brendshm sht ajo q ne bjm tshohim gjrat t ndodhin ashtu si ne dshirojm

Dhe gjrat q ne nuk dshirojm tndodhin t mos ndodhin.


7/45

Pse shqetsoheni se do tgaboni?

Cilat hapa jan ndrmarrpr t siguruar q nuk ka?

Si mund t dini nse gjratjan nn kontroll?


8/45

Mbyllni gjrat me vler

Mbani kopje t tatimeve

Barazoni bllokun e eeve tuaja

Mbani kodin kryesor t kartels suaj largkartels suaj/ ndaras

Krijoni plane pr udhtim


9/45

Ato prdoren pr t siguruar q veprimet tonan pun t zbatohen si ne dshirojm dhe tprmbushen ashtu si ne dshirojm

Ato jan t menaxhuara dhe prdoren nganjerzit brenda organizats

Ato jan ndrtuar n aktivitetet tona t puns


10/45

Njerzit duke brdika

Gjrat t vendosuranga njerzit


11/45

Parandaluese tparandalojm ngjarjet

e padshiruara q tndodhin

Gjurmueseidentifikimin e

ngjarjeve tpadshiruaraq kanndodhur
http://images.google.com/imgres?imgurl=http://antisyphus.typepad.com/photos/uncategorized/detective.jpg&imgrefurl=http://antisyphus.typepad.com/blog/management/&usg=__QrEK3nTmKrx2vK4w_WWJ_2T2rvQ=&h=411&w=292&sz=97&hl=en&start=9&um=1&tbnid=dqVPRupieSmrqM:&tbnh=125&tbnw=89&prev=/images%3Fq%3Ddetective%26um%3D1%26hl%3Den


12/45

Parandaluese Ndarja e detyrave

ndarja e prgjegjsive n

at menyr q jo vetmnj person t zbatojkontrollin sepse n ktmnyr mund tshkaktoj dhe fshehgabimet apo

mashtrimin. Procedurat e siguris

masat e marra pr tparandaluar ndonjaksident.

Gjurmuese Inventart fizik

inspektimin e aseteve

n mnyr fizike dhekrahasimi i atyre measetet e regjitstruarapr t gjetur se mos kahumbur ndonj gj.

Rishikimet

mbikqyrserishikimin e puns s

paraqitur pr t gjeturndonj gabim.


13/45

N mnyr q t kemi sukses, organizata duhet t imenaxhoj veprimet e saj n mnyr efektive

Kontrolli i Brendshm ofron siguri t arsyeshme nmnyr q organizata t jet n prputhje meobjektivat dhe qllimet e themeluara

Kontrolli i Brendshm e zvoglon riskun norganizat
http://images.google.com/imgres?imgurl=http://www.investorsinpeople.co.uk/PublishingImages/BrandImages/Standard_07.jpg&imgrefurl=http://www.investorsinpeople.co.uk/Profile/Businessimprovementtopics/Pages/home.aspx&usg=__LnFNcreVJb5VM-cA0P5f6UmUIuo=&h=240&w=187&sz=13&hl=en&start=27&um=1&tbnid=I4kF2lxjru3V3M:&tbnh=110&tbnw=86&prev=/images%3Fq%3Dbusiness%2Bimprovement%26start%3D20%26ndsp%3D20%26um%3D1%26hl%3Den%26sa%3DN


14/45

Prputhja me ligjet dhe rregulloret aplikuese.

Prmbushja e Misionit.

Raportim i besueshm dhe me koh.

Veprime efektive dhe efikase.

Ruajtja e aseteve.


15/45

Ndrprerja e Biznesitdshtim i sistemit apo katastrofa, tushtrojn modifikimin pr t korrigjuargabimet.

Vendimet e gabuara t Menaxhmentitduke u bazuar n informata t gabuara, tpamjaftueshme ose mashtruese.

Mashtrimet, shprdorimet dhe vjedhjetnga menaxhmenti, punonjsit, klientt,tregtart, ose publiku n mas t madhe.


16/45

Sanksionet Statutore

dnimet q dalin nga dshtimi pr tprmbushur krkesat e rregulloreve, sidhe shkeljet e zbuluara.

Shpenzimet e larta/t hyrat e ulta

shpenzimet q mund t ishin shmangur,si dhe humbjen e t ardhurave me tciln sht emruar organizata.

Humbja, Keqprdorimi apo shkatrrimi iasetevehumbje e paqllimshme e aseteve fiziket tilla si parat, inventari, pajisjet.


17/45

Vlersimi iRiskut

AktivitetetKontrolluese

Informacionet&

Komunikimi

Monitorimi

Mjedisikontrollues


18/45

Fodnacioni pr t gjitha standardet tjera tkontrollit t brendshm.

Ndikim q prhapet n t gjitha vendimet dheaktivitetet e nj organizate.

Organizatat efikase t caktuara sikryesuesepozitive.

Faktort prfshijn integritetin, vlerat etike dhekompetencat e puntorve, poashtu dhefilozofin e menaxhmentit dhe llojin operues.


19/45

Rreziqet jan ngjarje t brendshme dhe tjashtme (kushte ekonomike, ndryshim ipersonelit, sisteme t reja, ndryshimi irregulloreve, fatkeqsit natyrore, etj.) q

krcnojn realizimin e objektivave. Vlersimi i rrezikut sht procesi i identifikimit,

vlersimit, dhe vendimit se si t menaxhohenkto ngjarje Cila sht mundsia e shfaqjes

s nj ngjarje? far do t jet ndikimi nseajo ndodh? far mund t bjm pr tparandaluar apo zvogluar rrezikun?


20/45

Mjetet - politikat, procedurat, proceset tkrijuara dhe zbatuara pr t prcaktuar se a jankryer direktivat menaxhuese.

Ndihmon n parandalimin apo zvoglimin erreziqeve q mund t pengojn prmbushjen esynimeve.

Shfaqet prbrenda organizats, n t gjithanivelet dhe n t gjitha funksionet.

Prfshin aprovimet, autorizimet, verifikimet,barazimet, sigurin e aseteve, rishikimet eperformancs operative, dhe ndarjen e detyrave.


21/45

Duhet t mirren informatat prkatse, t njihendhe t komunikohen me koh.

Informatat efektive dhe sistemet komunikuese u

mundsojn njerzve brenda organizatsshkmbimin e informacioneve t nevojshme prkryerjen, menaxhimin dhe kontrollimin eveprimeve t saj.


22/45

Sistemi i kontrollit t brendshm duhet tmonitorohet pr t vlersuar efektivitetin e saj

A jan duke vepruar sipas synimit t caktuar? Monitorimi i vazhdueshm sht i nevojshm q

t reagoj n mnyr dinamike pr ndryshimin e

kushteveA jan vjeetruar kontrollet, a jan tteprta? Monitorimi shfaqet n kursin e veprimeve t

prditshme, duke prfshir menaxhimin e rregullt& aktivitetet mbikqyrse dhe veprimet tjera qpersoneli i ndrmerr pr zbatimin e detyrave ttyre.


23/45

Zvoglimi dhe parandalimi i gabimeve n njkosto efektive.

Duke siguruar q shtjet prioritare jan

identifikuar dhe adresuar. Mbrojtja e punonjsve dhe burimeve.

Ofrimi i sigurimeve dhe verifikimeve tduhura.

Duke pasur auditim m efikas, duke rezultuarn afate t shkurtra kohore, dhe duke pasurm pak krkesa sa i prket personelit.


24/45

Duke ofruar kuptim t plot brenda mjedisitunik t do organizate.

Prfiton n vend se t pengoj menaxhimin.

Nuk jan praktika t vetmuara, ato jan tprfshira n prgjegjsit e prditshme.

Jan shpenzime efektive.


25/45

Kontrolli i Brendshm sht procesi; sht mjetipr nj qllim, jo nj fund n vetvete.

Kontrolli i Brendshm sht i ndikuar nganjerzit; kjo nuk sht vetm forma apo manualii politikave por njerzit n secilin nivel t doorganizate.

Kontrolli i Brendshm mund t ofroj vetmsiguri t arsyeshme, jo siguri t plot.


26/45


27/45

Ndarja e detyrave ndrmjet punonjsve tndryshm kshtu q asnj individ t mos ketkontroll t plot n t gjitha aspektet e nj

transaksioni. Zvoglimi i mundsis q nj i punsuar t

zbatoj dhe t fsheh ndonj gabim (tqllimshm apo t paqllimshm) ose t br,mashtrimi.


28/45

T paraqes dhe t ruaj provat pr ti vrtetuarato:

Vendimet kritike dhe ngjarjet e

veanta...zakonisht q prfshijn prdorimin,angazhimin ose transferimin e burimeve.

Transaksionet...mundsojn transaksionin tgjurmohet nga fillimi i tij deri te prfundimi.

Politikat & Procedurat...dokumentet qprcaktojn parimet themelore dhe metodat nmnyr q punonjsit t mbshteten gjat

zbatimit t puns s tyre.


29/45

Menaxhon dokumentet dhe i komunikon se cilataktivitete krkojn aprovim, dhe nga kush,bazuar n nivelin e rrezikut brenda organizats.

Siguron nse transaksionet jan t aprovuaradhe q zbatohen nga puntort brendaautoritetit t tyre t dhn nga menaxhmenti.


30/45

T siguroj dhe t kufizoj qasje n pajisje, nt holla, inventar, informacione konfidenciale,etj. Pr t zvogluar rrezikun e humbjes oseprdorimit t pa-autorizuar.

Performon verifikim fizik sa i prket inventaritpr t verifikuar ekzistencn, sasin,vendndodhjen, kushtet dhe shfrytzimin e saj.

Kryeson nivelin e siguris te artikujt q jan tsiguruara, gjasat e humbjes s tyre, dhendikimin e mundshm q mund t shfaq njhumbje.


31/45

Ekzaminimi i transaksioneve, informacioneve,dhe ngjarjeve pr verifikimin e saktsis,prmbushjes, prshtatshmris, dhe

prputhjeve. Kryeson nivelin e rishikimit t materialeve,

rreziqeve, dhe rndsin e prgjithshme sa iprket objektivave t organizats.

Siguron nse shpeshtsia sht mjaft adekuatepr t zbuluar dhe vepruar mbi aktivitetet ediskutueshme n kohn e duhur.


32/45

Ne do t dshtojm n arritjen e qllimeve dhesynimeve tona

Ne mund t shkelim ligjet dhe rregulloret Ne mund t humbim asetet dhe/apo

mundsit
http://images.google.com/imgres?imgurl=http://www.stopidtheft.com.au/graphics/cabinet.jpg&imgrefurl=http://www.stopidtheft.com.au/&usg=__MAbFOiGiALsXmeRP9SNvSWM8vQo=&h=335&w=306&sz=49&hl=en&start=11&tbnid=OkdSccSoqCMFvM:&tbnh=119&tbnw=109&prev=/images%3Fq%3Dbusiness%2Bfraud%26gbv%3D2%26hl%3Denhttp://images.google.com/imgres?imgurl=http://media.kiiitv.com/images/arrested5.jpg&imgrefurl=http://www.kiiitv.com/news/txstatenews/6676637.html&usg=__e9eBiRNbnrUEcbDL8cfwfUW_A8k=&h=480&w=640&sz=149&hl=en&start=3&tbnid=24NnyFHWnRhxhM:&tbnh=103&tbnw=137&prev=/images%3Fq%3Darrested%26gbv%3D2%26hl%3Den%26sa%3DXhttp://images.google.com/imgres?imgurl=http://blog.swiftkickonline.com/going%2520out%2520of%2520business.jpg&imgrefurl=http://blog.swiftkickonline.com/2008/04/how-to-bankrupt.html&usg=__bxpgMPWuIlUYTKjcy7Wh0jA0V0I=&h=360&w=336&sz=133&hl=en&start=4&tbnid=_hVCRtvZiUvvwM:&tbnh=121&tbnw=113&prev=/images%3Fq%3Dgoing%2Bout%2Bof%2Bbusiness%26gbv%3D2%26hl%3Den


33/45

Fatkeqsisht - Po!Ato mund t shkojn, dhe kan

shkuar.

Para disa viteve, kishte pasur nj numr tsituatave disiplinore dhe ligjore ku n thelbine tyre kishin t prshira shkelje t kontrollevet brendshme.


34/45

1. Nj punonjs n mnyr t gabuar kapretenduar se sht duke shkuar n nj

udhtim pune, dhe ka marr nj makin zyrtarepr kt udhtim. Ai n fakt shkoi pr tvizituar familjen, dhe kishte prjetuar aksidentme makinn zyrtare. Ai u prpoq q t

mbuloj at por automjeti ishte dmtuar dhenj hetim zbuloi se ai nuk kishte ndonjudhtim zyrtar q mund t prdorte atautomjet.


35/45

2.Nj punonjs ka prdorur nj automjet zyrtarpr t shkuar jasht degs q t drekoj pa

dijenin apo aprovimin e eprorit t tij.Punonjsi poashtu nuk kishte prdorurpushimin por kishte qndruar gjat gjithkohs duke drekuar jasht degs jasht orarit t

pauzs.


36/45

5. Punonjsit duhet t jen t sinqert sa i prketaplikimeve t tyre n pun, por mbikqyrsit

duhet trsisht t kontrollojn dhe prejardhjene referencave para se t punsojn nj aplikues.Punonjsi kishte prmirsuar aplikimin e tijduke paraqitur se nuk kishte qen asnjher idnuar pr ndonj krim por ndodhi t ishte ekundrta. Nj hetim zbuloi se ai n fakt ishte idnuar dhe kishte falsifikuar aplikimin e tij.


37/45

Sistemi i Kontrollit t Brendshm


38/45

Sistemi i Kontrollit t Brendshm(SKB) sht i dokumentuar si nj

sistem q siguron cilsi q lejonorgane t jashtme t ertifikimit prt deleguar inspektimin vjetor t

antarve t grupeve n njorgan/njsi t identifikimit nkuadr t operatorit t ertifikuar.


39/45

Angazhimi i lidhjes s fermerve q tuprmbahet standardeve t koordinuara

Kshillim te fermert pr terenin dhe

inspektimin e brendshm Aprivime t brendshme dhe trajtime pr

mosprputhje

Dokumentimi i fermerve dhe t dhnave tferms

Kontrollimi i rrjedhs s prodhimit


40/45

Shembulli praktik

Gjej/punso personelin: zyrtart n teren

(1/200), mbikqyrsit n teren, zyrtart prdokumentim, menaxherin projektues.

Sigurohu q aty nuk ka konflikt t interesit.


41/45

S pari duhet t njohim qllimet tona

Pastaj duhet t prcaktojm se ka mund t shkojkeq n arritjen e atyre qllimeve kto gjra quhen

Rreziqe Pastaj duhet t vendosim se si ti menaxhojm ato

rreziqe

Zbatimi i kontrollit t brendshm pr t zvogluar

mundsin q dika t shkoj keq;

Apo

T vazhdosh me rrezikun


42/45

T gjith!


43/45

Duhet ndjekur politikat dhe procedurat epuns suaj.

Gjithmon mbyllni dern pasi t largoheni.

Mbani dokumentet q prmbajn t dhna

konfidenciale n vende t sigurta. Zhduk t gjitha dokumentet q prmbajn t

dhna konfidenciale nse nuk keni nevoj mpr ato.
http://images.google.com/imgres?imgurl=http://tivate.com/wp-content/uploads/2008/06/1445238755_62ef9e1ca8.jpg&imgrefurl=http://tivate.com/pictures/difference&usg=__1z05FlYdZJwsqIZjmMfv4q9G3Io=&h=375&w=500&sz=58&hl=en&start=5&um=1&tbnid=uoplXkpKy4JfHM:&tbnh=98&tbnw=130&prev=/images%3Fq%3Dmake%2Bthe%2Bdifference%26um%3D1%26hl%3Den


44/45

Ruaj n nj vend t sigurt dosjet q

prmbajn t dhna personale, n hard-diskune kompjuterit tuaj personal.

Asnjher mos ndani fjalkalimet tuaja me diktjetr.

Gjithmon bj kyjen e kompjuterit gjatlargimit tnd nga zyrja.

Gjithmon prdor fjalkalime n kompjuterintuaj.

Asnjher mos shkarkoni dika nga interneti.


45/45

T komunikoni problemet me procedurataktuale apo t sugjeroni prmirsime tmbikqyrsi juaj.

T raportoni do aktivitet apo person tdyshimt te mbikqyrsi juaj, te koordinatori iKontrollit t Brendshm ose prmes linjstelefonike t Kontrollit t Brendshm.

Documents

Sistemi i Kontrolles Se Brendshme