Skrypt - Prawo Rzeczowe Ignatowicz

  • Upload
    acetylo

  • View
    400

  • Download
    9

Embed Size (px)

Citation preview

ROZDZIA III PRAWO I SD POD ZABORAMI

PRAWO CYWILNE PRAWO RZECZOWESPIS TRECI:

ROZDZIA I OGLNE WIADOMOCI O PRAWIE RZECZOWYM str. 1

ROZDZIA II POJCIE WASNOCI I UWARUNKOWANIA SPO.-GOSP. str. 4

ROZDZIA III TRE, ZAKRES I WYKONYWANIE WASNOCI str. 6ROZDZIA IV NABYCIE I UTRATA WASNOCI str. 10

ROZDZIA V WSPWASNO str. 16ROZDZIA VI WASNO LOKALI str. 22

ROZDZIA VII OCHRONA WASNOCI str. 25

ROZDZIA VIII UYTKOWANIE WIECZYSTE str. 28ROZDZIA IX PR. RZECZOWE OGRANICZONE PRZEPISY OGLNE str. 32

ROZDZIA X UYTKOWANIE str. 35

ROZDZIA XI SUEBNOCI str. 39

ROZDZIA XII SPDZIELCZE WASNOCIOWE PRAWO DO LOKALU str. 43

ROZDZIA XIII PRAWA ZASTAWNICZE str. 46

ROZDZIA XIV HIPOTEKA str. 47

ROZDZIA XV ZASTAW str. 52

ROZDZIA XVI ZASTAW REJESTROWY str. 55

ROZDZIA XVII POSIADANIE str. 58

PRAWO CYWILNE PRAWO RZECZOWE (z podr. prof. Ignatowicza)ROZDZIA I OGLNE WIADOMOCI O PRAWIE RZECZOWYM 1 Pojcie prawa rzeczowego w znaczeniu przedmiotowym i praw rzeczowych w znaczeniu podmiotowymznaczenie przedmiotowe zesp przepisw PC, ktre normuj: powstanie, tre, zmian i ustanie prawa wasnoci oraz innych form korzystania z rzeczyznaczenie podmiotowe takie prawo cywilne, ktre dotyczy rzeczy (ale nie najem) i ma charakter bezwzgldny (ale nie prawo autorskie) 2 Rzeczy jako przedmioty praw rzeczowych

rzecz [art. 45] materialna cz przyrody, majca byt samoistny i tworzca okrelone dobro (a wic warunki: materialno (bo atwiej odrni rzeczy od innych dbr) i wyodrbnienie z przyrody (warunek funkcjonowania rzeczy w obrocie cywilnoprawnym)

nie s rzeczami zwoki, odczone od ludzkiego ciaa komrki, tkanki, narzdy, krew grupa res extra commercium

zwierzta ustawa o ochronie zwierzt mwi, e nie s one rzeczami, ale w kwestiach w tej ustawie nieporuszonych zastosowanie znajduj przepisy dotyczce rzeczy

nieruchomoci [art. 46] czci powierzchni ziemskiej stanowice odrbny przedmiot wasnoci (grunty jeli s oznaczone granicami), budynki trwale z gruntem zwizane lub ich czci jeli na mocy innych przepisw stanowi odrbny od gruntu przedmiot wasnoci

rzeczy ruchome a contrario, wszystkie te rzeczy, ktre nie maj cech nieruchomoci

Odrbne nieruchomoci mog stanowi:

a) budynki wzniesione na gruncie SP bd JST przez uytkownika wieczystego s jego wasnoci

b) budynki wzn. na gruncie uytkowanym przez rolnicz spdzielni produkcyjn, nalecym do jej czonka lub SP mog stanowi wasno spdzielnic) budynki zatrzymane przez rolnikw, ktrzy na podstawie przepisw obow. do 1.01.1983 przekazali pastwu w zamian za rent swoje nieruchomoci rolne

- w drodze decyzji administracyjnej maj oni moliwo uzyska grunt tymi budynkami zabudowany

d) lokale wyodrbnione jako samodzielne przedmioty wasnoci (ale nie pitra)

e) nasadzenia, urzdzenia i obiekty na terenie pracowniczego ogrodu dziakowego stanowi wasno uytkownika dziaki, jeli zostay wykonane lub nabyte z jego rodkw finansowych

rzeczy oznaczone co do gatunku okrelone s tylko wg cech rodzajowych np. ko wycigowy, samochd osobowy s przedmiotem stosunkw z reguy zobowizaniowych

rzeczy oznaczone co do tosamoci indywidualnie wskazane przedmioty np. samochd osobowy z konkretnymi numerami s przedmiotem stosunkw prawnorzeczowych (nieruchomoci)

czci skadowe [art. 47] wszystko, co nie moe by od rzeczy odczone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany caoci albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odczonego; nie moe by odrbnym podmiotem praw rzeczowych; cz skadowa rzeczy musi z ni by TRWALE poczona

c.s. nieruchomoci [art. 48,50] prawa zwizane z jej wasnoci, a w odniesieniu do gruntu roliny i drzewa od momentu zasiania, budynki, inne urzdzenia trwale z gruntem zwizane (chyba, e nale do przedsibiorstwa lub zakadu i jeli ustawa nie przewiduje wyjtkw)Ograniczenia:

- budynki / ich czci nie s c.s. gruntu, ale samoistnymi nieruchomociami, jeli stay si przedmiotem odrbnej wasnoci

- drzewa/roliny s odrbnymi rzeczami ruchomymi, gdy na mocy innych przepisw stanowi samoistny przedmiot wasnoci

- [art. 49] urzdzenia odprowadzajce wod, par, gaz, prd i podobne urzdzenia nie s czci skadow gruntu jeli wchodz w skad przedsibiorstwa lub zakadu wtedy staj si ich czci skadow

Moliwoci:

- rzecz mona podzieli odczy od niej cz skadow i przeksztaci j w rzecz samoistn

- mona podejmowa zobowizania dotyczce czci rzeczy, czci rzeczy mona posiada

art. 191 wasno nieruchomoci rozciga si na rzecz ruchom, ktra zostaa z nieruchomoci poczona w taki sposb, e staa si jej czci skadow

superficies solo cedit wszystko, co zostao z gruntem w sposb trway poczone naturalnie lub sztucznie dzieli los prawny tego gruntu (norma ius cogens)Wyjtki od zasady:

a) gdy cz skadowa rzeczy stanowi odrbn rzecz (ruchom lub nieruchom)

b) gdy rolina/drzewo zostay zasadzone/zasiane przez rolnicz spdzielni produkcyjn na uytkowanym przez ni gruncie (nalecym do SP/czonka RSP)przynaleno [art. 51] samoistna rzecz ruchoma, ktra pozostaje w zwizku z inn rzecz ruchom albo nieruchom, nazwan rzecz gwn, zwizek ten zachodzi, gdy:

a) wacicielem przynalenoci i rzeczy gwnej jest ta sama osoba

b) przynaleno jest potrzebna do korzystania z rzeczy gwnej zgodnie z jej przeznaczeniem

c) przyn. jest z rz. gwn w faktycznym i trwaym zwizku odpowiadajcym wspomnianemu celowi z tym zastrzeeniem, e przemijajce pozbawienie jej faktycznego zwizku z rzecz gwn nie powoduje utraty charakteru przynalenoci

- [art. 52] czynno prawna majca za przedmiot rzecz gwn dotyczy take przynalenoci jeli nic innego nie wynika z treci CP lub przepisw szczeglnych- w odrnieniu od czci skadowej przynalenoci nie musz dzieli losu prawnego rzeczy gwnej (bo s rz. samoistnymi)

Poytki:

rodzaje poytkw [art. 53] cywilne, naturalne, prawa / wszystkie za obejmuj dochody z rzeczy lub prawa

poytki naturalne takie pody rzeczy i inne odczone od niej czci skadowe, jakie wg zasad prawidowej gospodarki stanowi normalny dochd z rzeczy (np. przychwek zwierzt, owoce jaboni)

poytki cywilne dochody, jakie rzecz przynosi na podstawie stos. prawnego (pienine lub niepienine) np. czynsz z najmu

poytki prawa [art. 54] dochody, ktre prawo to przynosi zgodnie ze swym spo.-gosp. przeznaczeniem (% od lokaty)

regua 1 [art. 55 1] poytki naturalne przypadaj uprawnionemu do ich pobierania, jeli faktycznie zostay odczone od rzeczy w czasie trwania uprawnienia; poytki cywilne za niezalenie od tego, czy zostay pobrane faktycznie

regua 2 [art. 55 2] gdy uprawniony do pob. po. uczyni w tym celu nakady, ktre przypady innej osobie to naley mu si wynagrodzenie za te nakady, jednak tylko do wysokoci poytkw

3 Bezwzgldny charakter praw rzeczowych

Bezwzgldno praw rzeczowych:- s skuteczne wzgldem wszystkich (erga omnes)

- wynika z nich obowizek powszechny nieczynienia czegokolwiek, co godzioby w ich tre

- ochrona praw rzeczowych jest skuteczna wobec kadego kto je narusza (actio in rem) doktryna jednak przychyla si do pogldu, e roszczenie chronice p.r. jest wzgldne przysuguje wobec konkretnemu podmiotowi, ktry p.r. narusza

Przyczyny bezwzgldnoci p.r.:

ekonomiczne wasno brak bezwzgldnoci powoduje tylko iluzoryczne korzystanie z wasnoci, przy prawach zastawniczych brak bezwzgldnoci powoduje zyskanie przez wierzyciela zastawniczego tylko wierzytelnocicelowociowe poniewa prawa rzeczowe maj donioso spoeczn, postuluje si szersz ich ochron (erga omnes)

przykad trway spory czy nie nada prawu najmu lokali charakteru bezwzgldnego bo miao ogromn donioso spoeczn

Prawa wzgldne o rozszerzonej skutecznoci:

- niektre prawa wzgldne ujawnione w ksidze wieczystej- zobowizania realne prawa obligacyjne powizane z jak sytuacj prawnorzeczow (wasno, posiadanie) skuteczne przeciwko AKTUALNEMU wacicielowi / posiadaczowi- prawa, ktre uzyskuj rozszerzon skuteczno ipso iure najem lokali, spdzielcze wasnociowe prawo do lokalu do ich ochrony odpowiednio stosuje si przepisy o ochronie wasnoci

- ochrona wierzytelnoci na podstawie odpowiedzialnoci za szkod poza istniejcym stos. obl.

- skarga pauliaska ochrona zobowiza przed dziaaniami dunika na szkod wierzyciela (bezskuteczno takich dziaa)- prawo do rzeczy art. 59 KC bezskuteczno wzgldnaPrawa rzeczowe a prawa obligacyjne:

- z niektrymi prawami rzeczowymi cz si ex lege pewne stosunki obligacyjne (niezalenie czy p.r. powstao z woli zainteresowanych czy na podstawie innego zdarzenia):

przykad obowizek zastawnika czuwania nad zachowaniem rzeczy oddanej mu w zastaw 4 Blisza charakterystyka oraz podzia praw rzeczowych

Cechy praw rzeczowych:

1) maj charakter majtkowy z reguy zaspokajaj potrzeby gospodarcze, polegaj na korzystaniu z rzeczy2) charakteryzuje je bezporednia wadza uprawnionego nad rzecz bez porednikw

3) nie polegaj na obowizku czynnych wiadcze wobec uprawnionego (polegaj na wiadczeniach biernych nie czyni si niczego, co narusza czyje prawo wasnoci)Wyjtki:

- waciciel rzeczy, ktra jest take przedmiotem prawa innego ni wasno (np. uytkowanie) ma obowizek bierny znosi to, e kto inny korzysta z jego rzeczy

4) stosunki prawnorzeczowe charakteryzuje obligacja generalna tzn. po jednej stronie znajduje si osoba uprawniona, a po drugiej caa reszta podmiotw prawa cywilnego:

koncepcja 1:

stosunek konkretny zindywidualizowany stos. prawny ktry powstaje na skutek naruszenia prawa rzeczowego

stosunek potencjalny pewien wzorzec stos. prawnego niezaleny od tego, czy nastpio ju naruszenie prawa rzeczowego

koncepcja 2:

- odrzuca si obligacj generaln, bo prawa podm. bezwzgldne nie wynikaj ze stosunkw prawnych, a z nakazw i zakazw norm prawnych wystpujcych w ustawach

5) pierwszestwo:

- prawa rzeczowe maj pierwszestwo przed roszczeniami i prawami osobistymi

- w razie kolizji midzy p.r. podlegaj one realizacji w kolejnoci pierwszestwa (a w zobowizaniach system redukcji)

6) idzie za rzecz jest bezporednio zwizane z rzecz i mona je realizowa niezalenie od tego w czyim rku si znajduje:

w sensie prawnym czyj jest wasnoci

w sensie technicznym w czyim jest posiadaniu

7) moliwo jednostronnego zrzeczenia si prawa rzeczowego

8) trwao praw rzeczowych ochrona interesu w postaci korzystania z rzeczy (trwaego)

9) p.r obcia zawsze ca rzecz niezalenie od tego czy polega na korzystaniu tylko z jej czci (bo c.s. nie mog by odrbnym przedmiotem wasnoci10) jawno praw rzeczowych w tym celu utworzono ksigi wieczyste (dla nieruchomoci) dla rzeczy ruchomych na istnienie praw rzeczowych z nimi zwizanych wskazuje fakt posiadania

PODZIAY PRAW RZECZOWYCH:

prawa bezterminowe czas ich trwania nie jest z gry okrelony (np. wasno nieruchomoci)prawa terminowe czas ich trwania jest z gry oznaczony (uytkowanie wieczyste)

prawa niezwizane maj byt niezalenyprawa zwizane mog przysugiwa tylko podmiotowi prawa, z ktrym s zwizane i tylko razem z tym prawem mog by przedmiotem obrotu (np. suebno gruntowa w poczeniu z prawem wasnoci nieruchomoci)

prawa samodzielne nie s zalene od adnych praw, mog istnie niezalenie od innych praw

prawa niesamodzielne zwizane z jakim innym prawem, bez ktrego nie mog istnie ani powsta (hipoteka, zastaw akcesoryjnie zwizane z wierzytelnoci, ktr zabezpieczaj)

prawa zbywalne mona je przenie na inn osobprawa niezbywalne nie mona ich przenie na inn osob (np. suebnoci osobiste i uytkowanie bez time-sharingu)

prawa odpatne ustanawiane za wynagrodzeniem (uytkowanie wieczyste, spdzielcze wasnociowe prawo do lokalu)prawa nieodpatne ustanawiane bez wynagrodzenia (moe to by np. wasno)

prawa podzielne przysuguj kilku osobom tak, e kada moe rozporzdza swoj czci uamkow prawa (wasno)prawa niepodzielne jeli nawet nale do kilku osb, to bez wyodrbniania samodzielnych uprawnie (hipoteka, zastaw)

Systematyka praw rzeczowych:prawo wasnoci

uytkowanie wieczyste

prawa rzeczowe ograniczone zastaw, hipoteka, suebnoci, uytkowanie, spdzielcze wasnociowe prawo do lokalu

zasada numerus clausus strony mog ustanawia tylko takie p.r., jakie przewiduje ustawa moliwo umownego ksztatowania ich treci jest ograniczona znacznie

2 Oglna charakterystyka prawa rzeczowego w znaczeniu przedmiotowym

A. Unifikacja prawa rzeczowego uchwalenie 11 X 1946, wejcie w ycie 1.1.1947:

a) prawo rzeczowe

b) prawo o ksigach wieczystych (ustawa o ksigach wieczystych i hipotece z 6.07.1982)c) przepisy wprowadzajce a) i b)

B. Socjalistyczne prawo rzeczowe:

- zastpienie p.r. z 1947 ksig II KC oraz PWKC w roku 1964

C. Prawo rzeczowe w III RP:

a) nowela z 28.07.1990 zerwanie z marksistowskimi formami wasnoci i ich socjalistycznymi cechami

RDA PRAWA RZECZOWEGO:a) Konstytucja:

- art. 21. 1. RP chroni wasno i prawo dziedziczenia

- art. 21. 2. wywaszczenie jest dopuszczalne tylko na cele publiczne i za susznym odszkodowaniem

- art. 64. 3. wasno moe by ograniczona tylko w drodze ustawy i tylko w zakresie, w jakim nie narusza istoty prawa wasn.

b) Kodeks Cywilny art. 44-55, 140-352 + PWKC 23.04.1964

c) Ustawa o ksigach wieczystych i hipotece 6.07.1982 + rozporzdzenie MS z 17.09.2001

d) Ustawa o wasnoci lokali 24.04.1994

e) Ustawa o zastawie rejestrowym i rejestrze zastaww 6.12.1996

f) Ustawa prawo spdzielcze z dnia 16.09.1982 - art. 141-151,

g) Ustawa o spdzielniach mieszkaniowych z dnia 15.12.2000 r.

+ orzecznictwo + nauka ale w ograniczonym zakresie

ROZDZIA II POJCIE WASNOCI I JEJ UWARUNKOWANIA SPOECZNO-GOSPODARCZE

6 Rne pojcia wasnociwasno ekonomiczna kada forma wadania przez czowieka czciami przyrody majcymi warto majtkow, ktra pozwala na zawaszczanie tego, co te czci przyrody wytwarzajSzczeglna pozycja prawa wasnoci:a) pierwotna, najprostsza i bezporednia forma korzystania z rzeczy z niej wywodz si inne formy korzystania z rzeczy

b) najpeniejsza forma waciciel ma maximum uprawnie wzgldem rzeczy z ktrej korzysta

Konstytucyjne ujcie wasnoci:

- zapewnienie rwnej dla wszystkich ochrony wasnoci i prawa dziedziczenia (ujcie szerokie wasnoci synonim mienia)

- ograniczenie wasnoci moliwe tylko w drodze ustawy i w zakresie w jakim nie narusza ono istoty prawa wasnoci (ujcie cywilistyczne)

Zapoyczenie wasnoci:

- KC wasno to najszersze prawo do rzeczy

- przepisy wasno intelektualna, wasno przemysowa itd. nie odnosz si do rzeczy i zapoyczaj wasno bo:

a) brak jest terminologii prawniczej okrelajcej te formy wadztwa wasno jest terminem najprostszym

b) prawa te zawieraj niemal wszystkie cechy prawa wasnoci

art. 44 KC mieniem jest wasno i inne prawa majtkowe wasno okrela tu og praw majtkowych dlatego, e wpyna na to terminologia ekonomiczna i z jzyka potocznegowasno p-stwa, gospodarstwa rolnego nie s one rzeczami, ale jest to forma wygodnego okrelenia faktu przynalenoci skadnikw tworzcych p-stwo czy gospodarstwo do okrelonego podmiotu / nazwy bezwzg. pr. podm. do p-stwa/gospodarstwa

Wasno wg marksistw:

wasno spoeczna wykorzystywana w interesie caego spo. (w. spoeczna) bd grupy (w. grupowa dzieli si na wasno spdzielcz i innych org. spoecznych)

wasno indywidualna wasno rodkw produkcji nalecych do jednostek

wasno osobista wasno nalecych do OF dbr konsumpcyjnych 7 Wasno a system spoeczno gospodarczy

indywidualistyczny model wasnoci wasno suya indywidualnym interesom waciciela bya prawem nienaruszalnym i nieograniczonym

utopici wasno to kradzie (Proudhon)

solidaryci wasno bya funkcj spoeczn, a waciciel funkcjonariuszem spoecznym

teoria upowszechnienia wasnoci ustrj, w ktrym wasno oparta jest na pracy samego waciciela, a wic naley do all

teoria kapitalizmu ludowego wasno produkcyjna naley do szerokich rzesz spoeczestwa

wasno wg Kocioa ma suy pracy ludzkiej nie moe pozostawa w sprzecznoci za prawem moralnym trwaym elementem produkcji jest prywatna wasno rodkw produkcjiPrzemiany ustrojowe XX w. w Polsce a wasno:

- gospodarka nakazowa (nakazowo-rozdzielcza) przeksztacia si w rynkow

- ustrj totalitarny przeksztaci si w ustrj demokratyczny

Gospodarka nakazowa:

- system kierowania yciem gospodarczym przez odgrne nakazy i zakazy, zgodne z odgrnymi planami

- podstaw bya wasno spoeczna z priorytetem wasnoci pastwowej cel: pene upastwowienie rodkw produkcji

- nacjonalizacja wasnoci prywatnej w zasadzie bez odszkodowania + kolektywizacja rolnictwa + spdzielnie produk.Gospodarka wolnorynkowa:- yciem gospodarczym rzdzi rynek a na nim prawa popytu i poday

- prywatyzacja mienia pastwowego i gminnego odwrotno nacjonalizacji przesunicie majtku pastwowego w rce OF i spek przez nich zakadanych

Proces prywatyzacji:

1) Ustawa o prywatyzacji przedsibiorstw pastwowych 13.07.1990

prywatyzacja a) udostpnienie osobom 3cim akcji lub udziaw w spkach z wycznym udziaem SP b) sprzeda przedsibiorstwa (w znaczeniu przedmiotowym) c) sprzeda mienia przedsibiorstwa

2) Ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji 30.08.1996

komercjalizacja przeksztacenie p-stwa pastwowego w spk kapitaow ktra jeli przepisy szcz. nie stanowi inaczej wstpuje we wszystkie stos. prawne, ktrych podmiotem byo przedsibiorstwo pastwowe

Prywatyzacja:

a) porednia zbywanie przez SP akcji spek kapitaowych po komercjalizacji

b) bezporednia rozporzdzenie wszystkimi skadnikami mat. lub niemat. majtku p-stwa przez:- sprzeda p-stwa

- wniesienie p-stwa do spki

- oddanie p-stwa do odpatnego korzystania

3) Program Powszechnej Prywatyzacji: (Ustawa o NFI i ich prywatyzacji 31.04.1993)

- szczeglny rodzaj prywatyzacji p-stw pastwowych

4) Ustawa o gospodarowaniu nieruchomociami rolnymi SP (19.10.1999)

- sprzeda nieruchomoci rolnych , nalecych do PGR

5) Reprywatyzacja

- oddanie byym wacicielom tego, co zabrano im w toku nacjonalizacji

8 Wasno prywatna

regulacja wspomina si o niej w Konstytucji, nie istnieje jednak jej definicja legalna

Cechy wasnoci prywatnej:

- naley do jednostki ludzkiej / tworzonych spek, spdzielni

- wycza si z niej wasno organizacji spoecznych wykorzystujcych j dla realizacji wsplnych celw danej zbiorowoci okrela si j dyplomatycznie wasnoci spoeczn

- wg Konstytucji jest podstaw spoecznej gospodarki rynkowej, na ktrej oparty jest ustrj spoeczno-gospodarczy RP

- wasno spdzielcza kwalifikowana jest do wasnoci prywatnej

- wasno JST i wasno pastwowa to wasno publiczna

9 Wasno pastwowa

Pastwo jako waciciel:

- przedmioty potrzebne do wykonywania funkcji pastwa: obronno, szkolnictwo, administracja, bezpieczestwo obywateli

- mienie, ktre przeznacza pastwo do popierania dziaalnoci obywateli i ich organizacji (np. nieruchomoci bud. mieszkalne)

Szczeglny charakter wasnoci pastwowej:

- powinna by wykorzystywana w celach pastwowych zgodnie z interesem oglnym i zasadami gospodarki

- pastwo ma uprawnienia wacicielskie (dominium) oraz atrybuty wadzy (imperium) wykonywanie wasnoci pastwowej moe si odbywa w okrelonym zakresie poprzez akty wadztwa pastwowego

ZARZD WASNOCI PASTWOW:

a) przez pastwowe osoby prawne

b) przez pastwowe UOP (stationes fisci)c) przez Skarb Pastwa i inne pastwowe agendy

d) przez zakadane przez pastwo spki

KC o wasnoci pastwowej:

- wasno i inne prawa majtkowe stanowice mienie pastwowe przysuguj SP lub innym pastwowym OP (art. 441 1) nie przysuguj zatem pastwu, ale podmiotom j zarzdzajcym- uprawnienia majtkowe SP wzgldem p.o.p. reguluj odrbne przepisy (w szczeglnoci okrelajce ich ustrj) (art. 441 2)- wzgldem p.o.p. innych ni spki SP ma pozycj osoby prawnej nadrzdnej , ktrej przysuguje swoiste prawo do ich mienia (prawo do wkadu) wynika z tego np. moliwo kontrolowania przez SP gospodarki takiej p.o.p.nieruchomoci SP moe je zbywa pod kadym tytuem i kademu podmiotowi

Skarb Pastwa:

- jest wacicielem mienia pastwowego nienalecego do innych p.o.p.

- jest podmiotem praw i obowizkw, ktre dotycz mienia pastwowego nienalecego do innych p.o.p.

Agencja Nieruchomoci Rolnych:

- jest pastwow osob prawn, ale dokadny jej status nie jest jasny

- nieruch. i inne sk. mienia powierzone ANR przez SP nie staj si jej wasnoci; agencja tym mieniem zarzdza we w. imieniu

Jednoosobowe spki kapitaowe SP:

poniewa SP jest ich akcjonariuszem, uprawnienia majtkowe SP wykonuje Minister Skarbu- s produktem komercjalizacji (przeksztacania przeds. pastwowych)

- w razie zbycia czci akcji przestaje by JSKSP jej majtek przestaje by mieniem pastwowym, spka ta przestaje by p.o.p.

- w razie zbycia caoci akcji JSKSP pastwo traci z ni jakikolwiek kontakt wacicielskiPodzia wasnoci pastwowej:

wasno SP

wasno pastwowych osb prawnych 10 Wasno samorzdowawasno samorzdowa wasno (mienie) przysugujce JST rnych szczebli, ich zwizkom, oraz tworzonym przez nie w celu wykonywania zada samorzdu osobom prawymrda wasnoci samorzdowej:

- jednorazowe wyposaenie JST w mienie pochodzce od pastwa w zwizku z powoaniem do ycia kolejnych szczebli ST

- zwizane ze zwykym obrotem podatki, opaty, subwencje, dotacje, mienie uzyskiwane z dziaalnoci prywatnoprawnej

ROZDZIA III TRE, ZAKRES I WYKONYWANIE WASNOCI

11 Tre prawa wasnoci

pozytywna strona wasnoci uprawnienia (atrybuty) ktre skadaj si na prawo wasnoci jako prawo podmiotowenegatywna strona mono wyczenia przez waciciela ingerencji innych osb w sfer jego prawa

art. 140 KC W granicach okrelonych przez ustawy i ZWS waciciel moe, z wyczeniem innych osb, korzysta z rzeczy zgodnie ze spoeczno-gospodarczym przeznaczeniem swojego prawa, w szczeglnoci moe pobiera poytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach moe rozporzdza rzecz.

Strona pozytywna: (uprawnienia podstawowe nie wyczerpujce treci prawa wasnoci)Prawo do korzystania z rzeczy:ius possidendi prawo do posiadania rzeczy

ius utendi prawo do uywania rzeczy (ktre nie polega na czerpaniu poytkw)

ius fruendi prawo do pobierania poytkw i innych dochodw z rzeczy

ius abutendi prawo do dyspozycji faktycznych (zuycie, przetworzenie, zniszczenie)

Prawo do rozporzdzania rzecz (ius disponendi):

a) uprawnienie do wyzbycia si wasnoci rzeczy (przeniesienie, zrzeczenie, rozporzdzanie na wypadek mierci)

b) uprawnienie do obciania rzeczy:

- znaczenie wsze (waciwe) ustanowienie prawa rzeczowego obciajcego rzecz

- znaczenie szersze wsze + podejmowanie czynnoci dotyczcych rzeczy o skutkach wycznie obligacyjnych

Strona negatywna:

- waciciel moe korzysta z rzeczy i ni rozporzdza z wyczeniem innych osb

- z prawa wasnoci wynika obowizek nieczynienia tego, co naruszaoby sfer prawa innej osoby

- w wyjtkowych wypadkach inna osoba moe by upowaniona do wkroczenia w sfer uprawnie wacicielskich ex lege

Ograniczenia prawa wasnoci:

sensu stricto s to te prawa podmiotowe przysugujce wzgldem rzeczy osobom innym ni waciciel (np. suebno)bezporednio wynikajce z ustaw okrelaj zakres prawa wasnoci s elementem ustawowej definicji tego prawa

Ograniczenia ustawowe:

negatywne waciciel nie moe korzysta ze swego prawa w pewnym wskim zakresie (np. dowolnie postawi budynek na dz.)

pozytywne waciciel musi wykonywa swoje prawo w okr. zakresie (np. naleyte wykorzystanie uytkw rolnych)

WYZNACZNIKI GRANIC PRAWA WASNOCI:

1) Ustawy

- chodzi tu o caoksztat ustawodawstwa, a wic take przepisy innych gazi prawa

- nadrzdne znaczenie ma tu norma konstytucyjna o ograniczaniu wasnoci

art. 142 waciciel nie moe sprzeciwi si uyciu, a nawet uszkodzeniu lub zniszczeniu rzeczy przez inn osob, jeli jest to konieczne do odwrcenia niebezpieczestwa grocego dobrom osobistym tej osoby lub osoby trzeciej

- przepis ten stosuje si do dbr majtkowych, jeli groca szkoda jest oczywicie i niewspmiernie mniejsza ni uszczerbek, ktry odnie moe waciciel w wyniku uycia, uszkodzenia lub zniszczenia rzeczy

- waciciel moe da naprawienia szkody wynikej z takiego uycia / uszkodzenia / zniszczenia

art. 144-154 ograniczenie wasnoci nieruchomoci ze wzgldu na stosunki ssiedzkie (uzasadnione interesy wacicieli nieruchomoci ssiedzkich)art. 231 moliwo utraty wasnoci na rzecz posiadacza

2) ZWSy

wtpliwoci art. 5 okrela wykonywanie praw podmiotowych (a wic i wasnoci), za powoanie si na ZWS w art. 140 okrela tre prawa wasnoci

ograniczenie treci wasnoci przez ZWS np. nie mona korzysta ze swojej rzeczy z zamiarem szykany innych osb

ograniczenie wykonywania wasnoci waciciel nieruchomoci nie moe da jej wydania od posiadacza w sytuacji szczeglnie dla niego niedogodnej (np. choroba)

3) Spoeczno-gospodarcze przeznaczenie prawa

- podobnie jak ZWS ma dwojak funkcj

- w art. 140 chodzi o spoeczno-gospodarcze przeznaczenie konkretnego prawa wasnoci o tym jaki jest zakres danego prawa wasnoci, decyduje jej przeznaczenie (np. czy jest to nieruchomo rolna, czy budynek mieszkalny)

negatywna definicja prawa wasnoci wacicielowi wolno robi z rzecz wszystko z wyjtkiem tego co jest zakazane 12 Podmiot i przedmiot oraz przestrzenne i czasowe granice wasnociPODMIOT:zasada oglna kady podmiot moe by wacicielem

Wyjtki:

- cudzoziemiec nie moe naby prawa wasnoci nieruchomoci bez zezwolenia Ministra SW

- bro wojskowa jest w zasadzie wyczona z obrotu cywilnoprawnego

- osoba ktra nie miaa kwalifikacji rolniczych do niedawna nie moga dziedziczy ani naby wasnoci nieruchomoci rolnych

PRZEDMIOT:

- przedmiotem prawa wasnoci moe by tylko rzecz

- mwi si jednak np. o wasnoci patentu, wasnoci przedsibiorstwa itd. takie wasnoci nie s czystym prawem wasnoci z techniczno-prawnego pkt widzenia

PRZESTRZENNE GRANICE PRAWA WASNOCI:- w odniesieniu do rzeczy ruchomych (oraz nieruchomoci lokalowych i budynkowych) nie ma problemu z okreleniem tych granic ze wzg. na kwalifikacj tych rzeczy jako odrbnych, samoistnych- w odniesieniu do nieruchomoci:

art. 143 w granicach okrelonych przez spoeczno-gospodarcze przeznaczenie gruntu jego wasno rozciga si na przestrze nad i pod jego powierzchni przy czym przepis ten nie uchybia przepisom regulujcym prawo do wd

Prawo wodne:- woda w stanie naturalnym na i pod powierzchni ziemi nie jest rzecz nie ma samoistnoci

- powierzchniowe wody stojce i wody w rowach s czci skadow gruntu i s przedmiotem wasnoci razem z nim; przysuguje dowolnemu podmiotowi- wody podziemne wyczono je z zakresu wasnoci nieruchomoci gruntowych

- wody pynce wasno tych wd jest prawem nadrzdnym do wasnoci gruntu (druga wynika z pierwszej)- wasnoci 2 ww. wd przysuguj tylko SP (doktryna)

- korzystanie z wd podziemnych przysuguje wacicielowi gruntu na ktrym si znajduj w zakresie zwykego korzystania z wody

- korzystanie z wd pyncych przysuguje kademu w ramach powszechnego korzystania z wody

- wody zebrane w zbiornikach sztucznych cysterny, beczki, baseny na zasadach oglnych z KC

Prawo geologiczne i grnicze:- zoa kopalin niestanowice czci skadowych nieruchomoci gruntowej nale do SP moe z nich korzysta lub ustanowi na nich uytkowanie grnicze w granicach okrelonych przez ustawy

- kopaliny poniej dolnej granicy gruntu (za art. 140) nale do SP (bo nie s c.s. nieruchomoci gruntowej)

- kopaliny powyej tej granicy nale do wacicieli, bo s c.s. gruntu

Prawo lotnicze:- kady moe korzysta z przestrzeni powietrznej dla celw lotniczych

- zbyt niskie loty z naruszeniem wymogw i notorycznie dokonywane mog stanowi naruszenie prawa wasnoci

CZASOWE GRANICE PRAWA WASNOCI:

- podzia praw rzeczowych na terminowe i bezterminowe

Wasno czasowa (art. 30 prawa rzeczowego z 1946 r.)

- przeniesienie prawa wasnoci nieruchomoci przez SP lub zwizek ST mogo nastpi z zastrzeeniem, e z upywem oznaczonego terminu (30-80 lat) wasno powrci samym przez si prawem do zbywcy

- nabywca by wacicielem czasowym, pastwu za przysugiwao ograniczone prawo rzeczowe prawo powrotu

Obecne ustawodawstwo:

- wasno ma charakter bezterminowy nie powstaje terminowo z mocy ustawy

Wasno terminowa obecnie:

- moe powsta w ograniczonym zakresie z woli osb zainteresowanych na podstawie czynnoci prawnej jednak nie w stosunku do nieruchomoci gruntowych

- budynki stanowice odrbne od gruntu nieruchomoci odrbna wasno budynkw nalecych do uytkownika wieczystego wygasa z chwil wyganicia uytkowania wieczystego

- rzeczy ruchome mona ustanawia na nich wasno terminow

wasno podzielona w czasie charakteryzuje wasno terminow naley niejako do dwch wacicieli aktualnego i przyszego

13 Stosunki ssiedzkie

- to wzajemne oddziaywanie midzy wacicielami nieruchomoci w bezporednim ssiedztwie lub ssiedztwie dalszym, ktre zapewnia obu wacicielom pen moliwo korzystania z ich praw wasnoci

regulacja art. 144-154 KC - prawo ssiedzkie nakadaj na ssiadw pewne obowizki i ograniczenia zblione do suebnoci

odnosz si do nieruchomoci gruntowych. ale mog te dotyczy n. budynkowych i lokalowych

- odnosz si do stosunkw midzy wacicielami, a w ograniczonym zakresie midzy uytkownikami wieczystymi, i UW a wacicielami

- stosunki ssiedzkie mog zosta uksztatowane w drodze czynnoci prawnej inaczej ni wynika to z ustawyPodzia przepisw prawa ssiedzkiego:

a) ograniczajce oddziaywanie na nieruchomoci ssiedzkie

b) okrelajce sposb korzystania przez ssiadw z przygranicznych pasw ziemi

c) przewidujce moliwo ustanowienia pewnych suebnoci

d) normujce problemy zwizane z granicamiad a)

immisja dziaanie na gruncie wasnym, ktre oddziauje na grunt ssiedni

immisja bezporednia skierowanie pewnych substancji na grunt ssiedni za pomoc specjalnych urzdze

immisja porednia porednie oddziaywanie na grunt ssiada (np. haas):

- materialna przenikanie na nieruchomo ssiedni czstek materii lub pewnych si

- niematerialna oddziauj na sfer psychiki waciciela drugiej nieruchomoci, poczucie bezpieczestwa, estetyki

Regulacja:

- immisje bezporednie i ingerencja fizyczna s zakazane (z pewnymi wyjtkami)

- immisje porednie s dopuszczalne (czciowo ogranicza to ustawa)

art. 144 waciciel nieruchomoci powinien przy wykonywaniu swojego prawa powstrzymywa si od dziaa, ktre zakcayby korzystanie z nieruchomoci ssiednich ponad przecitn miar, wynikajc ze spo.-gosp. przeznaczenia nieruchomoci i stosunkw miejscowych

immisje porednie objte tym artykuem wytwarzanie cieczy, pary, gazu, pyu, hodowanie pszcz, uniemoliwianie lub zakcanie odbioru programu TV

art. 147 wacicielowi nie wolno dokonywa robt ziemnych w taki sposb, eby grozio to nieruchomociom ssiednim utrat oparcia (np. wykopy)

naruszenie art. 144 waciciel ssiedniej nieruchomoci ma roszczenie negatoryjne przywrcenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie narusze

- za szkod wyrzdzon takimi dziaaniami waciciel moe da odszkodowania na zasadach dot. deliktw tylko o tyle o ile dane dziaanie jest zawinione

- jeli immisja narusza sfer ycia psychicznego zbieg roszcze z art. 144 i o ochronie dbr osobistych (art. 24 1)

ad b)

owoce te rosnce na drzewie przypadaj wacicielowi choby gazie drzewa zwisay poza jego grunt

art. 149 waciciel gruntu moe wej na grunt ssiedni w celu usunicia zwieszajcych si z jego drzew gazi lub owocw waciciel gruntu ssiedniego moe da naprawienia wynikej std szkody

art. 148 owoce opade z drzewa lub krzewu na grunt ssiedni stanowi jego poytki nie odnosi si to do gruntw ssiednich przeznaczonych na uytek publiczny

art. 150 waciciel gruntu ssiedniego moe obci i zachowa dla siebie korzenie przechodzce z ssiedniego gruntu to samo tyczy si te gazi i owocw zwieszajcych si z ssiedniego gruntu wtedy jednak waciciel musi wyznaczy ssiadowi odpowiednio wczeniej termin do ich usuniciaad c)

art. 145 jeli nieruchomo nie ma odpowiedniego dostpu do drogi publicznej lub do nalecych do tej nieruchomoci budynkw gospodarskich, waciciel (lub posiadacz samoistny ale moe da tylko suebnoci osobistej) moe da od wacicieli gruntw ssiednich ustanowienia za wynagrodzeniem potrzebnej suebnoci drogowej (droga konieczna)

art. 151 Jeeli przy wznoszeniu budynku lub innego urzdzenia przekroczono bez winy umylnej granice ssiedniego gruntu, waciciel tego gruntu nie moe da przywrcenia stanu poprzedniego, chyba e bez nie uzasadnionej zwoki sprzeciwi si przekroczeniu granicy albo e grozi mu niewspmiernie wielka szkodaMona da przywrcenia stanu poprzedniego jeli:

a) przekroczenie granicy byo wynikiem winy umylnej

b) jeli waciciel gruntu ssiedniego sprzeciwi si wobec budowy bez nieuzasadnionej zwoki

c) jeli utrzymanie budowli grozi mu niewspmiernie wielk szkod

Jeli waciciel gruntu ssiedniego nie moe da / rezygnuje z przywrcenia stanu poprzedniego, to:

- moe da stosownego wynagrodzenia w zamian za ustanowienie suebnoci gruntowej (suebno budynkowa)- moe da wykupienia czci gruntu zajtej przez feralny budynek

- moe da wykupienia czci gruntu, ktra na skutek budowy stracia dla niego znaczenie gospodarcze

suebno budynkowa waciciel zajtej czciowo nieruchomoci musi znosi, e na jego gruncie stoi budynek nalecy do innej osoby

ad d)

Stosunki graniczne:

1) utrzymanie granic w naleytym stanie

2) wasno i korzystanie z urzdze granicznych

3) rozgraniczenie nieruchomoci

ad 1):

Artyku 152:

- obowizek wspdziaania wacicieli gruntw ssiadujcych przy ich rozgraniczaniu

- obowizek utrzymywania staych znakw granicznych

- koszty wynike z tych obowizkw ponosz oboje po poowie

ad 2):

Wasno urzdze granicznych:

- Kodeks nie normuje tego zagadnienia (np. poty, mury)

- jeli urzdzenie to jest czci skadow ktrego gruntu, to naley do waciciela tego gruntu- jeli urzdzenie ley czciowo na jednym a czciowo na drugim gruncie wtpliwo: czy wspwasno, czy podzia na czci

Korzystanie z urzdze granicznych: (art. 154)- domniemywa si, e mury, poty, miedze, rowy i inne urzdzenia podobne, znajdujce si na granicy gruntw ssiadujcych, su do wsplnego uytku ssiadw

- to samo odnosi si do drzew i krzeww

- korzystajcy z takich urzdze powinni wsplnie ponosi koszty ich utrzymaniaad 3):

rozgraniczenie gruntw okrelenie, jak na gruncie przebiega linia graniczna i jak maj by rozmieszczone punkty graniczne umoliwiajce wytyczenie tej liniiSposb rozgraniczenia:

a) w drodze umowy zainteresowanych wacicieli

b) na podstawie orzeczenia sdowego

c) na podstawie decyzji organu administracyjnegoUstawa z 17.05.1989 prawo geodezyjne i kartograficzne: (tryb rozgraniczenia):stadium administracyjne postpowanie wszczynane na wniosek lub z urzdu

organ waciwy miejscowo wjt danej gminy (burmistrz, prezydent miasta)

- koniecznych czynnoci dokonuje upowaniony geodeta (wadza miernicza)

Postanowienie koczy si na etapie administracyjnym jeli:

- zainteresowani waciciele zawr ugod

- organ przed ktrym si toczy wyda decyzj o rozgraniczeniu:

a) jeli strony zoyy zgodne OW

b) jeli istniej pewne dowody co do przebiegu granicy (plany, znaki, lady graniczne)

Wjt przekazuje spraw do sdu jeli:

- strony nie zawary ugody i brak jest przesanek wydania decyzji rozgraniczajcej wjt z urzdu przekazuje spraw do sdu- strona nie zgadza si z podjt decyzj wjt przekazuje spraw do sdu na wniosek tej strony zgoszony w terminie zawitym 14 dni od dnia dorczenia decyzji wjtaKryteria, jakimi sd kieruje si podczas rozgraniczania: (art. 153)

a) stan prawny ustala si granic tak, jak ona powinna przebiega wg tytuu, ktry stwierdza jej ustanowienie

b) jeli stanu prawnego nie mona stwierdzi ostatni spokojny stan posiadania (okres, w ktrym midzy stronami nie byo sporw)

c) jeli nie da si stwierdzi c) sd wyznacza granic w ten sposb, aby ze wzgldu na interesy ssiadw byo to jak najbardziej sensowne (z uwzgldnieniem wszelkich okolicznoci)

- sd moe przy tym przyzna jednemu z wacicieli dopat pienin ROZDZIA IV NABYCIE I UTRATA WASNOCI

14 Nabycie i utrata wasnoci charakterystyka oglna

Cywilnoprawne sposoby nabycia wasnoci:

w prawie rodzinnym nabycie wasnoci na podstawie majtkowej umowy maeskiej

w prawie spadkowym w drodze dziedziczenia

w prawie rzeczowym nabycie wasnoci na podstawie umowy (przeniesienie wasnoci); zasiedzenie, przemilczenie, zrzeczenie si wasnoci

nabycie w drodze egzekucji przy rz. ruchomych podstaw jest swoista CP, przy nieruchomociach orzeczenie sdowe (przysdzenie wasnoci)

uzyskanie w drodze konstytutywnego orzeczenia sdowego np. zniesienie wspwasnoci

w prawie konstytucyjnym i administracyjnym nacjonalizacja i wywaszczenie

w prawie karnym przepadek narzdzi ktre suyy popenieniu przestpstwa / przepadek przedmiotw pochodzcych z przestpstwa

nabycie pierwotne nabywca nie uzyskuje prawa, jakie przysugiwao dotychczasowemu wacicielowi (ten ostatni traci prawo, a nabywca uzyskuje wasno niezalenie od niego) nabywa wasno w penej skali bez ograniczenabycie pochodne prawo wasnoci przechodzi z dotychczasowego waciciela na nowego waciciela wraz z obcieniami nikt nie moe przenie wicej praw, anieli sam posiada

15 Przeniesienie wasnoci

przeniesienie wasnoci przejcie wasnoci na podstawie umowy (zbywca osoba przenoszca wasno; nabywca osoba nabywajca wasno)

1) Umowa przenoszenia wasnoci jako CP o podwjnym skutku:Wg art. 155:

- umowa zobowizujca przenosi wasno (przyjmuje si system francuski patrz cz. oglna, CP o podwjnym skutku) jeli strony nie postanowiy inaczej lub jeli przepis szczeglny nie stanowi inaczej (wtedy potrzebne s dwie umowy)

Wymg dwch umw z mocy ustawy:- jeli umowa zobowizujca do przeniesienia wasnoci nieruchomoci zostaa zawarta z zastrzeeniem warunku lub terminu

- niekiedy umowa zbywajca nieruchomo musi by zawarta jako warunkowa umowa zobowizujca np. gdy jest ustawowe prawo pierwokupu przysugujce pewnym podmiotom (np. gminie)

- wasno przenosi umowa rozporzdzajca wtedy, gdy do takiego rozporzdzenia dochodzi w wykonaniu zobowizania do przeniesienia wasnoci powstaego z innego ni umowa zobowizujca zdarzenia2) Konsensualno umw przenoszcych wasno:- umowa o przeniesienie wasnoci ma charakter konsensualny do przeniesienia wasnoci nie s potrzebne dodatkowe przesanki wydanie rzeczy czy wpis do ksigi wieczystejWyjtki:

- gdy przedmiotem umowy s rzeczy tylko oznaczone co do gatunku (np. zboe)

- gdy chodzi o rzeczy przysze

- gdy zbycia dokonuje osoba nieuprawniona do rozporzdzania rzecz, a nabywca jest w dobrej wierze

Wyjtki od zasady konsensualnoci umowy o przeniesienie wasnoci nieruchomoci:

- przy przeniesieniu odrbnej wasnoci budynkw stojcych na gruncie oddanym w uytkowanie wieczyste

- prze ustanowieniu odrbnej wasnoci lokali

- w tych przypadkach do przeniesienia wasnoci potrzebny jest wpis do ksigi wieczystej

3) Kauzalno umw przenoszcych wasno:system francuski uznaje kauzalno takich umwsystem niemiecki nie wymaga istnienia kauzy dla przenoszenia wasnoci

art. 156 - Jeeli zawarcie umowy przenoszcej wasno nastpuje w wykonaniu zobowizania wynikajcego z uprzednio zawartej umowy zobowizujcej do przeniesienia wasnoci, z zapisu, z bezpodstawnego wzbogacenia lub z innego zdarzenia, wano umowy przenoszcej wasno zaley od istnienia tego zobowizania (przyczynowo materialna)art. 158 zobowizanie, ktre stao si przyczyn przeniesienia wasnoci, powinno by wymienione w akcie notarialnym zawierajcym umow przenoszc wasno nieruchomoci (przyczynowo formalna)

4) Warunek i termin:zasada oglna wasnoci nieruchomoci nie mona przenosi z zastrzeeniem warunku lub terminu

wyjtek umowa zobowizujca do przeniesienia wasnoci nieruchomoci moe by zawarta z zastrzeeniem warunku lub terminu do przeniesienia wasnoci jest wtedy potrzebne porozumienie stron (umowa rozporzdzajca), w ktrej jest bezwarunkowa zgoda stron na niezwoczne przejcie wasnoci- wasno ruchomoci mona przenosi z zastrzeeniem warunku lub terminu

5) Forma przeniesienia wasnoci:

akt notarialny wymagany jest do przeniesienia wasnoci nieruchomoci w drodze umowy (rwnie dla umowy zobowizujcej do przeniesienia takiej wasnoci) pod rygorem niewanoci

Wyjtki:

- nie dotyczy to gruntw wniesionych jako wkad do rolniczej spdzielni produkcyjnej, ktre maj sta si wspwasnoci dotychczasowych wacicieli

- mona wg orzecznictwa przenie wasno nieruchomoci w formie sdowej na podstawie zawartej ugody przed sdem (polubownym)

wasno ruchomoci nie podlega ograniczeniom co do formy jej przenoszenie, czasami przepisy szczeglne mog tak umow zastrzec ad solemnitatem (np. statki rejestrowe)6) Kto moe przenie wasno rzeczy:

zasada oglna wasno rzeczy moe przenie na nabywc tylko waciciel lub inna osoba uprawniona do rozporzdzania ni (komisant, przewonik)

- gdyby zbywca podawa si za osob uprawnion do rozp. rzecz lub za waciciela umowa rozporzdzajca przeniesienia wasnoci jest niewana

- umowa zobowizujca do przeniesienia wasnoci w takim przypadku jest bezskutecznaWyjtki od zasady nemo plus iuris:

a) rkojmia publicznej wiary ksig wieczystych nabywca nieruchomoci majcej urzdzon ksig wieczyst nabywa na podstawie umowy wasno nieruchomoci od osoby, ktra niezgodnie z rzeczywistym stanem prawnym jest wpisana do tej ksigi jako waciciel jeli ta umowa jest odpatna, a nabywca jest w dobrej wierze

b) art. 169 jeli osoba nieuprawniona do rozporzdzania rzecz zbywa rzecz ruchom i wydaje j nabywcy, nabywca uzyskuje wasno z chwil objcia rzeczy w posiadanie, chyba e jest w zej wierze

Ograniczenia:

- nie dotyczy to rzeczy skradzionych, zgubionych i w inny sposb utraconych jeli zbyte s przed upywem 3 lat od tych faktw, nabywca moe uzyska ich wasno dopiero po upywie tego terminu ograniczenie to nie dotyczy :

a) pienidzy

b) dokumentw na okaziciela

c) rzeczy nabytych na urzdowej licytacji publicznejd) rzeczy nabytych w drodze postpowania egzekucyjnego

- nabywca musi by w dobrej wierze w chwili upywu trzyletniego terminu !!art. 170 jeli przenosi si prawo wasnoci rzeczy obcionej prawem osoby trzeciej, to drugie prawo wygasa z chwil wydania rzeczy nabywcy, chyba e dziaa w zej wierze (ograniczenia z art. 169 stosuje si odpowiednio)uchwaa SN co do rzeczy kradzionych i ich nabywania na podstawie art. 169 jeli w terminie 3 lat od kradziey nastpio kilkukrotne zbycie takiej rzeczy, ostatni nabywca jest chroniony po upywie tych trzech lat tylko wtedy, gdy poprzedni posiadacze byli w dobrej wierze (gupota)

7) Ustawowe ograniczenia przenoszenia wasnoci:

rzeczy ruchome wartoci dewizowe i dziea sztuki podlegaj ograniczeniom w obrocie

nieruchomoci wyjani to nastpny

8) Problem poredniego nabycia wasnoci nieruchomoci:

sytuacja gdy pan X zleca panu Y kupno nieruchomoci dla siebie, ale Y czyni to na wasne nazwisko z zastrzeeniem, e na kade danie pana X pan Y nabyt wasno przeniesie na niego

- pan Y nabywajc wasno na zlecenie staje si wacicielem

- panu X przysuguje roszczenie wzgldem Y o kolejne przeniesienie wasnoci

- jeli Y uchyli si od wykonania dania, moe zosta do tego zmuszony przez sd (wyrok = przeniesienie wasnoci)

Sd Najwyszy:

- obowizek przeniesienia wasnoci przez Y na X istnieje z mocy prawa (nawet jeli strony w umowie zlecenia nie wspominaj o nim)

- dla umowy zlecenia nie wymaga si formy aktu notarialnego

16 Ograniczenia obrotu nieruchomociami

Prawo pierwokupu nieruchomoci rolnych:rda:

KC art. 166 w razie sprzeday udziau lub czci udziau we wspwasnoci nieruchomoci rolnej uprawnionymi z tego prawa s pozostali wspwaciciele prowadzcy gospodarstwo rolne na wsplnym gruncieWyjtki:

- wspwaciciel prowadzcy jednoczenie gospodarstwo rolne sprzedaje swj udzia we wspwasnoci wraz z tym gospodarstwem

- gdy nabywc jest inny wspwaciciel

- gdy nabywc jest osoba, ktra dziedziczyaby gospodarstwo po sprzedawcy

art. 29 ust. 4 Ustawy o gospodarowaniu nieruchomociami rolnymi SP w razie nabycia od ANR nieruchomoci rolnej, przez 5 lat od dnia nabycia (w wypadku ew. sprzeday) prawo pierwokupu przysuguje ANR

USTAWA Z DNIA 11.04.2003 O KSZTATOWANIU USTROJU ROLNEGO:Prawo pierwokupu dzierawcy nieruchomoci rolnej:

- w razie sprzeday nieruchomoci rolnej (ale nie osobie bliskiej) dzierawcy tej nieruchomoci przysuguje prawo pierwokupu, jeli:

a) umowa dzierawy zawarta zostaa na pimie z dat pewn, ad eventum oraz bya wykonywana co najmniej przez 3 lata liczc od tej datyb) dzierawiona nieruchomo jest czci gospodarstwa rodzinnego dzierawcy (czyli musi by on rolnikiem indywidualnym)

Rolnik indywidualny:

- jest OF bdc wacicielem lub dzierawc nieruchomoci rolnych o cznej powierzchni uytkw rolnych max 300 ha- prowadzi osobicie gospodarstwo rolne, posiada kwalifikacje rolnicze, mieszka w gminie, na obszarze ktrej pooona jest jedna z nieruchomoci rolnych wchodzcych w skad tego gospodarstwa.Prawo pierwokupu ANR:

- jeli nie sprzedaje si nieruchomoci rolnej osobie bliskiej

- jeli dzierawca nieruchomoci rolnej nie skorzysta z / nie mia prawa pierwokupu (bd nieruchomo nie bya dzierawiona)

wyjtek jeli nabywca ma m.z. w gminie, w ktrej pooona jest sprzedawana nieruchomo lub ssiedniej, a w wyniku nabycia powiksza si jego gospodarstwo rodzinne, do powierzchni max 300 ha uytkw

Wykonywanie prawa pierwokupu ANR:

- umow zobowizujc do przeniesienia wasnoci takiej NR naley zawrze przed wykonaniem pierwokupu (pod rygorem niewanoci)

- prawo pierwokupu wykonywa mona w terminie 1 miesica od dnia zawiadomienia uprawnionego z tytuu pierwokupu o umowie i jej treci

- wykonanie prawa pierwokupu przez owiadczenie w formie aktu notarialnego

Prawo wykupu ANR:

- jeli wasno NR przenoszona jest umow inn ni umowa sprzeday- ANR moe wykupi nieruchomo za ustalon w umowie / lub ustalon przez ANR rwnowarto pienin- do tego prawa stosuje si odpowiednio przepisy o prawie pierwokupu z KC (wtpliwo nt. umowy zobowizujcej do warunkowego przeniesienia wasnoci NR)

USTAWA O GOSPODARCE NIERUCHOMOCIAMI 21.08.1997 R:- ustawa obejmuje nieruchomoci:

a) niewchodzce w skad gospodarstw rolnych

b) wchodzce w skad GR, ale w planach miejscowych przeznaczonych na cele inne ni rolne i lene

- nieruchomoci objte t ustaw mog by przedmiotem obrotu w caoci

Podzia nieruchomoci z u.g.n.:

- moe by dokonywany gdy:

a) jest zgodny z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego i przepisami szczeglnymi

b) nieruchomoci utworzone w wyniku podziau bd miay dostp do drogi publicznej (bezporednio / przez wykonywanie suebnoci)

Kiedy mona ola plan zagospodarowania przestrzennego:

a) zniesienie wspwasnoci nieruchomoci legalnie zabudowanej min. 2 budynkami (jeli wydziela si wspwacicielom budynek + dziak niezbdn do korzystania z niego)

b) wydzielenie dziaki gruntu na ktrej samoistny posiadacz wznis budynek

c) wydzielenie czci nieruchomoci, ktrej wasno lub UW zostay nabyte z mocy prawa / lub do ktrej z mocy prawa przysuguje roszczenie o jej nabycie

d) realizacja przepisw dotyczcych przeksztace wasnociowych / likwidacji p-stw pastwowych / samorzdowych

e) wyznaczenie nieruchomoci wsplnych w zwizku z ustanowieniem odrbnej wasnoci lokali

- podzia nastpuje albo na mocy decyzji adm., albo na mocy orzeczenia sdowego, albo podziau umownego wyodrbnionych dziaek geodezyjnych

Prawo pierwokupu gminy z u.g.n.:

a) jeli nieruchomo jest niezabudowana i zostaa nabyta przez sprzedawc od SP lub JST

b) nier. przeznaczona jest na cele publiczne / wpisana do rejestru zabytkw, a prawo pierwokupu wpisane jest do ksigi wiecz.- prawo to przysuguje te w razie sprzeday UW nier. niezabudowanej

Wykonywanie prawa pierwokupu gminy:

- umowa zobowizujca do sprzeday powinna by zawarta przed wykonaniem przez zarzd gminy prawa pierwokupu

- termin wykonania prawa pierwokupu: 2 m-ce

- po upywie terminu / owiadczeniu o nieskorzystaniu z prawa pierwokupu strony mog zawrze umow rzeczow przenoszc wasno nieruchomoci

USTAWA O NABYWANIU NIERUCHOMOCI PRZEZ CUDZOZIEMCW (24.03.1920):

- do nabycia nieruchomoci przez cudzoziemca wymagane jest zezwolenie Ministra SW za zgod ministra ON (a jeli jest to nieruchomo rolna rwnie za zgod ministra rolnictwa) pod rygorem niewanoci

- to samo zezwolenie wymagane jest przy nabyciu akcji / udziaw w spce bdcej wacicielem lub UW nieruchomoci (jeli w wyniku tego spka stanie si cudzoziemcem)

- zezwolenie wymagane te jest przy nabyciu praw uytkowania wieczystego

17 Zasiedzenie i przemilczenie

istota zasiedzenia nabycie prawa rzeczowego poprzez faktyczne i dugotrwae wykonywanie tego prawa przez osob nieuprawnion

przedmiot zasiedzenia tylko prawa rzeczowe (wasno, uytkowanie wieczyste, niektre suebnoci gruntowe); z ktrymi wie si wadztwo nad rzecz

zasiedzenie prawa wasnoci na ruchomociach i nieruchomociach (nawet z urzdzon ksig wieczyst) + za SN: mona naby udzia we wspwasnoci przez zasiedzeniezasiedzenie nieruchomoci gruntowe, lokalowe (tylko w caoci nie np. jeden pokj), budynkowe (budynkowe wraz z prawem gwnym czyli UW); mona zasiedzie cz nieruchomoci gruntowej (wydzielonej na dziak budowlan)wane do zasiedzenia nieruchomoci nie maj zastosowania przepisy ograniczajce nimi obrt (patrz 16)

Przesanki zasiedzenia:

a) co do nieruchomoci:- posiadacz nieruchomoci niebdcy jej wacicielem nabywa jej wasno, jeli posiada samoistnie nieruchomo nieprzerwanie od lat 20 (chyba e uzyska posiadanie w zej wierze)

- po upywie 30 lat posiadacz nieruchomoci nabywa jej wasno, choby uzyska posiadanie w zej wierze

maolat bieg zasiedzenia przeciwko maoletniemu wacicielowi nieruchomoci nie moe si skoczy wczeniej ni z upywem 2 lat od uzyskania przez niego penoletnoci

b) co do ruchomoci:

- posiadacz rzeczy ruchomej niebdcy jej wacicielem nabywa jej wasno po upywie 3 lat nieprzerwanego posiadania (jako posiadacz samoistny), chyba e posiada w zej wierze

Posiadanie prowadzce do zasiedzenia:

posiadanie samoistne takie posiadanie, ktre odpowiada treci prawa wasnoci (np. osoba ktra nabya nieruchomo od waciciel bez zachowania formy aktu notarialnego)

Nieprzerwalno:

- domniemanie prawne cigoci posiadania

- niemono posiadania wywoana przez przeszkod przemijajc nie przerywa go

- posiadanie przywrcone poczytuje si za nieprzerwane

art. 175 do biegu zasiedzenia stosuje si odpowiednio przepisy o biegu przedawnienia roszcze (podlega przerwie i zawieszeniu)

Przejcie posiadania z jednej osoby na drug:

a) przeniesienie posiadania

b) dziedziczenie

Artyku 176:

- w wypadku przeniesienia posiadania w toku biegu zasiedzenia, nowy posiadacz moe doliczy do czasu swojego posiadania czas posiadania poprzedniej osoby

- jeli poprzednia osoba uzyskaa posiadanie w zej wierze jej czas posiadania moe by doliczony tylko wtedy, gdy czas nowego posiadania + czas starego posiadania = min. 30 lat- przepis ten odpowiednio stosuje si wwczas, gdy nowy posiadacz jest spadkobierc starego posiadacza

Dobra wiara posiadacza:

- gdy z przyczyn usprawiedliwionych (bez niedbalstwa) nie wie on o tym, e nie przysuguje mu prawo wasnoci

Przykady posiadaczy w dobrej wierze:

- kto naby rzecz od osoby niebdcej wacicielem / osoby bez ZDCP nie wiedzc o tym fakcie- kto naby rzecz w formie aktu notarialnego dotknitego brakiem powodujcym niewano

- nie jest w dobrej wierze ten, kto nabywa wasno nieruchomoci bez zachowania formy aktu notarialnego

Skutki zasiedzenia:

- po upywie terminu zasiedzenia posiadacz in statu usucapiendi nabywa ex lege wasno (w sposb pierwotny)

- wyjtkowo zasiedzenie (jako nabycie pierwotne) nie powoduje wyganicia obcie wasnoci

Droga sdowa:- posiadacz, ktry naby wasno przez zasiedzenie moe da aby sd stwierdzi to w orzeczeniu (post. nieprocesowe)

- orzeczenie ma charakter deklaratywny stanowi podstaw do wpisu wasnoci do ksigi wieczystej

Przepisy intertemporalne dotyczce zasiedzenia:

a) do zasiedzenia, ktrego bieg rozpocz si przed wejciem w ycie KC, stosuje si przepisy nowego KC (w szczeglnoci nabycie prawa przez zasiedzenie)b) jeli termin zasiedzenia jest krtszy wg nowego kodeksu od starych regulacji, to bieg zasiedzenia rozpoczyna si z dniem wejcia w ycie KC (chyba e zasiedzenie skoczyoby si w terminie przed wejciem w ycie KC zgodnie ze star regulacj)

c) jeli przed 1.01.1947 (wejcie w ycie dekretu prawo rzeczowe) istnia stan rzeczy, ktry wg tego dekretu i KC prowadziby do zasiedzenia (a na mocy przepisw sprzed 1.01.1947 nie byoby to moliwe), termin zasiedzenia biegnie od 1.01.1947 i ulega skrceniu o czas, w cigu ktrego stan rzeczy istnia przed t dat, jednak maksymalnie o poow

PRZEMILCZENIE:istota osoba wskazana w ustawie nabywa wasno wskutek niewykonywania przez waciciela swojego prawa przez czas w ustawie okrelony taki sposb nabycia wasnoci przewiduje si co do rzeczy znalezionych 18 Inne, przewidziane w KC wypadki nabycia i utraty wasnoci

A. ZRZECZENIE SI WASNOCI

Nieruchomoci:

- jednostronne OW waciciela wyraajce tak wol, zoone w formie aktu notarialnego (CP jednostronna, konsensualna)

- zrzeczenie si wasnoci nieruchomoci tyczy si te praw z ni zwizanych (suebnoci, nieruchomo wsplna (w lokalach))

- taka nieruchomo staje si ex lege wasnoci gminy, na ktrej terenie ley lub gminy, na ktrej terenie ley jej wiksza cz- gmina ponosi odpowiedzialno za obcienia dotychczasowego prawa wasnoci jest to odp. z nieruchomoci do jej wartoci wg stanu z chwili nabycia, a wg cen rynkowych w chwili zaspokojenia wierzyciela

Wyjtki:

- wasno nieruchomoci, ktrej zrzeka si pastwowa osoba prawna nabywa Skarb Pastwa

- wasno nieruchomoci, ktrej zrzeka si samorzdowa osoba prawna nabywa macierzysta JST tej osoby prawnej

kwalifikacja nabycie wasnoci w drodze zrzeczenia si jej przez dotychczasowego waciciela to nabycie pierwotne

Rzeczy ruchome:

- wyzbycie si wasnoci rzeczy ruchomej nastpuje przez jej porzucenie z zamiarem wyzbycia si wasnoci (CP jednostronna, realna)- rzecz ruchoma, ktrej uprzedni waciciel si wyzby staje si rzecz niczyj

B. ZAWASZCZENIE + RJ PSZCZ:

zawaszczenie wasno niczyjej rzeczy ruchomej nabywa si przez objcie jej w posiadanie samoistne (zawadnicie rzecz w intencji stania si wacicielem)

charakter CP jednostronna, realna, powoduje pierwotne nabycie wasnoci

Problematyka roju pszcz:

a) rj pszcz staje si niczyim, jeli waciciel nie odszuka go przed upywem trzech dni od dnia wyrojenia

b) w pocigu za rojem pszcz wacicielowi wolno wej na cudzy grunt, powinien jednak naprawi wynik z tego szkod

c) jeli rj osiad dziko waciciel moe go zabra jako swoj wasnod) jeli rj osiad w cudzym ulu niezajtym waciciel moe da wydania roju za zwrotem kosztw

e) jeli rj osiad w cudzym ulu zajtym staje si wasnoci waciciela ula dotychczasowemu wacicielowi nie przysuguje roszczenie z tytuu bezpodstawnego wzbogacenia

C. ZNALEZIENIE:

Odnosi si do rzeczy:

a) zagubionych

b) porzuconych bez zamiaru wyzbycia si wasnoci

c) zwierzt, ktre zabkay si lub ucieky

Obowizki znalazcy:

- musi niezwocznie zawiadomi o tym osob uprawnion do odbioru rzeczy, a jeli nie wie, kto jest uprawniony lub nie zna m.z. tej osoby zawiadamia tzw. organ przechowujcy (starosta waciwy miejscowo)

- pienidze, pap. wartociowe, kosztownoci oraz rzeczy o wartoci naukowej i artystycznej znalazca powinien odda na przechowanie organowi przechowujcemu inne rzeczy tylko na danie tego organu

Kwalifikacja prawna:

- waciciel nie traci wasnoci na skutek zgubienia a nastpnie znalezienia rzeczy

- znalazcy przysuguje znalene (10% wartoci znaleziska) jeli zgosi swe roszczenie najpniej z chwil wydania rzeczy osobie uprawnionejPrzemilczenie:

- jeli waciciel nie odbierze rzeczy w cigu roku od dnia wezwania go przez dany organ (lub w razie niemonoci wezwania w cigu dwch lat od jej znalezienia), to:

a) pienidze, pap. wartociowe, kosztownoci oraz rzeczy o wartoci naukowej i artystycznej staj si wasnoci SP

b) inne przedmioty stanowi wtedy wasno znalazcy, jeli uczyni zado swym obowizkom

Wyjtki:

1) W razie znalezienia rzeczy w:

a) budynku

b) innym pomieszczeniu otwartym dla publicznoci

c) rodku transportu publicznego

- znalazca musi odda rzecz zarzdcy budynku / pomieszczenia / rodku transportu

- los prawny takiej rzeczy normuj przepisy szczeglne

2) w razie znalezienia skarbu czyli rzeczy majcej znaczn warto materialn / artystyczn / naukow w takich okolicznociach, e poszukiwanie waciciela byoby oczywicie bezcelowe, rzecz taka staje si wasnoci SP, a znalazcy naley si odpowiednie wynagrodzenie

D. WASNO POYTKW NATURALNYCH:

- uprawniony do pobierania poytkw naturalnych nabywa ich wasno przez odczenie ich od rzeczy

E. AKCESJA:

Akcesja nieruchomoci z rzecz ruchom:

art. 191 wasno nieruchomoci rozciga si na kad rzecz ruchom, ktra zostaa do niej przyczona w ten sposb, e staa si jej czci skadow

rozliczenia jeli z czcego strony stos. pr. nic innego nie wynika, stosuje si przepisy o rozliczeniach midzy wacicielem a posiadaczem, o naprawieniu szkody i o bezpodstawnym wzbogaceniu

Akcesja rzeczy ruchomych:

a) poczenie wytworzenie mebla z drewna i skry i rubek :P

b) pomieszanie przykad yciowy: robienie drina ;]

c) przetworzenie wytworzenie nowej rzeczy z cudzych materiaw

ad a) i b)

- jeli poczenie lub zmieszanie rz. ruchomych dokonane zostao w taki sposb, e przywrcenie stanu poprzedniego byoby zwizane z nadmiernymi trudnociami lub kosztami, to:

1) dotychczasowi waciciele staj si wspwacicielami caoci

2) udziay w tej wspwasnoci oznacza si wg stosunku wartoci rzeczy poczonych / pomieszanych

- jeli jedna z rzeczy poczonych ma znacznie wiksz warto ni pozostae, rzeczy mniejszej wartoci staj si jej czciami skadowymi

Przykad:

pan X kupi soczek malinowy, pan Y kupi flach . Oboje stwierdzili e pora na drina pan X wic zrobi jednego drina i pomiesza C2H5OH z soczkiem. Taki drin jest wspwasnoci pana X i pana Y w proporcjach mniej wicej rwnych (bo pan X soczek kupi taniej ale wicej zuy, pan Y flach kupi droej (chyba e kupi 50tk albo wiartk), ale mniej zuy, chyba e byby to drin w idealnie rwnych proporcjach). Zalenie od proporcji drina (wemy np. wdka:sok 1:1) wtedy wdka jest znacznie drosza od soczku i mona by si spiera, czy soczek nie sta si czci skadow wdki...

ad c)

- ten kto wytworzy now rzecz z cudzych materiaw, staje si jej wacicielem

Wyjtki:

- wacicielem rzeczy stworzonej jest waciciel materiaw jeli:

a) przetworzenie dokonane zostao w zej wierze

b) warto materiaw jest wiksza od wartoci nakadu pracy

- rozliczanie tych problemw opiera si na przepisach nt. bezpodstawnego wzbogacenia i naprawie szkody

19 Szczeglne sposoby nabywania wasnoci nieruchomoci przez pastwo i JSTNacjonalizacja:

istota sposb nabycia wasnoci przez pastwo z mocy aktu nacjonalizacyjnego na wasno pastwa przechodzi okrelona kategoria dbr (np. lasy) przejcie wasnoci nastpuje ex lege

komunalizacja przejcie w ten sam sposb wasnoci w rce gminy (dekret o gruntach na obszarze Warszawy z 1945 r.)

Wywaszczenie:

istota indywidualny akt wadczy, na mocy ktrego nastpuje ze wzgldu na interes publiczny:

a) pozbawienie waciciela wasnoci okrelonej nieruchomoci

b) ograniczenie takiej wasnocic) pozbawienie bd ograniczenie innego prawa rzeczowego na nieruchomoci

- powinno by dokonane na cele publiczne i za susznym odszkodowaniem

- decyzj wywaszczeniow / o zwrocie wywaszczonej nieruchomoci wydaje odpowiedni starostaROZDZIA V WSPWASNO

20 Pojcie, rodzaje i oglna charakterystyka wspwasnoci

podzielno prawa wasnoci prawo to moe nalee do kilku osb

- wasno podzielona wg czasu trwania wasno naley do osoby X, ale z chwil powstania okrelonego zdarzenia / z chwil upywu okrelonego czasu, wasno ta przechodzi na osob Y ex lege (X waciciel aktualny; Y-waciciel przyszy)

- wasno podzielona wg treci rzecz stanowi przedmiot rwnoczenie dwch wacicieli:

a) wasno zwierzchnia rozporzdzanie rzecz, pobieranie od drugiego waciciela pewnych wiadcze czynszowychb) wasno uytkowa atrybut bezporedniego korzystania z rzeczy- wasno naleca niepodzielnie do kilku osb kademu ze wspuprawnionych przysuguj wszystkie atrybuty prawa wasnoci (rzecz naley niepodzielnie do ich wszystkich, ale udziay mog by rne)

wspwasno(KC) wasno tej samej rzeczy moe przysugiwa niepodzielnie kilku osobom [art. 195]

Cechy wspwasnoci:

a) jedno przedmiotu przedmiotem wspwasnoci jest jedna rzecz ruchoma / nieruchoma (moe by z przynalenociami lub zbiorowa)

- przedmiotem wspwasnoci nie moe by masa majtkowa taka jak spadek, czy majtek wsplny maonkw (bo w ich skad wchodzi wiele praw)

b) wielo podmiotw wspwasno moe przysugiwa co najmniej dwm osobom (ale nie jednej osobie prawnej)

c) niepodzielno wsplnego prawa rzecz nie jest podzielona i adnemu ze wspwacicieli nie przysuguje wyczne prawo do fizycznej czci rzeczy

Systematyka wspwasnoci:wspwasno w czciach uamkowych (zwyka) samoistny stosunek prawny prawa rzeczowego, niezwizany ze stosunkiem prawnym innego rodzaju

wspwasno czna opiera si na jakim stosunku osobistym i peni wobec niego rol suebn moe powstawa midzy osobami zwizanymi takim stosunkiem w razie ustania stosunku wspwasno traci swj czny charakter

Rodzaje wspwasnoci cznej w Polsce:a) wspwasno wynikajca ze wsplnoci majtkowej pomidzy maonkami stosunkiem osobistym jest tu maestwo

b) wspwasno wsplnikw spki cywilnej istnieje midzy nimi i umoliwia cel, dla ktrego zawizali spk

Problemy terminologiczne:

- zamiast wspwasno czna lepiej uywa terminu wsplno czna bo mamy do czynienia ze wspwasnoci pewnego ogu praw, a nie tylko jednej rzeczy

Regulacja wspwasnoci cznej i zwykej rnice:

- we wspwasnoci zwykej kady wspwaciciel ma swj uamkowy udzia w. czna jest za bezudziaowa

- w. zwyka wspwaciciel moe sobie rozporzdza swoim udziaem, w w. cznej to kci si z jej celem

- w. zwyka wspwaciciel moe w kadym czasie da zniesienia wspwasnoci w. czna nie ma takiego prawa

Rodzaje wspwasnoci zwykej:

a) wspwasno przymusowa

- wsplna droga naleca do kilku wacicieli istnieje po to, aby lepiej mona byo korzysta ze swoich nieruchomoci

- czci nieruchomoci, w ktrej wyodrbniono wasno lokali, suce do wsplnego uytku, stanowi przedmiot wspw.

b) wspwasno siedlisk

- powstay w wyniku nadawania ziemi na Ziemiach Odzyskanych (przyznawanie siedlisk na wspwasno kliku osadnikw)

- jest to z zasady wspwasno zwyka, z zastrzeeniem e:

1) nie moe zosta zniesiona

2) zasady podzielnego korzystania z siedlisk przez wspwacicieli

c) wspwasno spadkowaOdrniamy:

1) wasno caej masy spadkowej2) wspwasno przedmiotw wchodzcych w skad spadku i to jest wspwasno sensu stricto- mona da zniesienia wspwasnoci tylko w ramach dziau caego spadku

- prawo rozporzdzania udziaem w tej wspwasnoci doznaje pewnych ogranicze

d) wspwasno wsplnot gruntowych

- do zarzdzania sprawami takich wsplnot powoane s spki przymusowe, ktre s tylko zarzdcami gruntu wsplnoty- wspwacicielami s waciciele gospodarstw rolnych danej wsi lub okolicy, a w wypadku gruntw lenych inni mieszkacy tej okolicy

- jest to wspwasno zwyka, ale swoista pod tym wzgldem, i:

1) nie mona da zniesienia wspwasnoci z wyjtkiem objcia jej gruntw scaleniem wtedy decyduje wikszo bezwzgldna wspwacicieli

2) wspwaciciele maj bardzo ograniczone prawo zbywania udziaw

- SN: do takiej wspwasnoci nie maj zastosowania przepisy KC

udzia we wspwasnoci jest wycinkiem prawa wasnoci ze swej istoty jest prawem wasnoci dlatego do wspwasnoci stosuje si odpowiednio przepisy odnoszce si do wasnoci (bezporednio)

- wrd uprawnie wspwaciciela znajduj si swoiste uprawnienia wspwasnociowe np. prawo do dania zniesienia wspwasnoci

-wspwaciciel podlega ograniczeniom swoistym tylko dla wspwasnoci np. obowizek liczenia si z uprawnieniami innych wacicieli

Powstawanie wspwasnoci zwykej:

a) ze spadkobrania (jeli spadek przechodzi na kilku spadkobiercw)

b) z czynnoci prawnej (kupno jednej rzeczy przez kilku nabywcw)c) ex lege na skutek zasiedzenia

d) ex lege z poczenia / pomieszania rzeczy ruchomych

e) z orzeczenia sdowego (jeli sd znoszc wspwasno przyznaje rzecz wspln kilku wacicielom)

regulacja wspwasnoci do w. cznej odnosz si przepisy dotyczce stosunkw, z ktrych ona wynika, w. zwyka jest uregulowana za w KC (art. 195-221 i przepisy prawa spadkowego + inne przepisy (odpowiednio) dotyczce wasnoci)

Problem wsplnoci praw:

- jeli istnieje wsplno praw innych ni prawo wasnoci per analogiem stosujemy przepisy dot. wspwasnoci

- przykady: wsplne prawo autorskie, wsplno majtkowa, wsplno praw obligacyjnych np. najmu

21 Udziay wspwacicieli

udzia wyraa zakres uprawnie wspwaciciela wzgldem rzeczy wsplnej i jest okrelany uamkowo

- prawo wasnoci caej rzeczy przysuguje niepodzielnie wszystkim wspwacicielom

- udzia jest prawem, ktre naley do wspwaciciela

art. 197 domniemywa si, e udziay wspwacicieli s rwne praesumptio iuris tantum wzruszalne, stosuje si tylko w wypadkach, gdy nie mona ustali udziaw we wspwasnoci

zasada kady wspwaciciel moe rozporzdza swoim udziaem bez zgody innych wspwacicieli

Rozporzdzanie udziaem:

- zbycie udziau

- obcienie udziau ograniczonym prawem rzeczowym (ale nie suebnoci)

- ustanowienie na nim prawa obligacyjnego (ale nie najmu)

- zrzeknicie si udziau w nieruchomoci

- rozporzdzanie udziaem na wypadek mierci

Ograniczenia swobodnego rozporzdzania udziaem:

a) w razie sprzeday udziau w nieruchomoci rolnej pozostaym wspwacicielom przysuguje prawo pierwokupu, jeli prowadz gospodarstwo na wsplnym gruncie

b) rozporzdzanie udziaem w przedmiocie nalecym do spadku jest dopuszczalne tylko za zgod pozostaych spadkobiercw

c) rozporzdzanie udziaem we wspwasnoci przymusowej i wsplnocie gruntowej jest ograniczone

22 Zarzd rzecz wspln

zarzd rzecz wspln podejmowanie wszelkich decyzji i dokonywanie wszelkich czynnoci dotyczcych przedmiotu wsplnego prawa koniecznych w toku normalnej eksploatacji jak i w sytuacjach nietypowych

rodzaje zarzdu umowny, ustawowy, sdowy

ZARZD USTAWOWY:a) podstaw jest podzia na czynnoci zwykego zarzdu i czynnoci przekraczajce zwyky zarzd uzupeniany przez czynnoci zachowawczeb) podzia ten obejmuje czynnoci prawne (sprzeda), faktyczne (wybr sposobu uprawy gruntu) i czynnoci polegajce na zaatwianiu wsplnych praw przed sdami i innymi organami

c) o sposobie wykonywania zarzdu decyduje wola stron w czynnociach przekraczajcych zwyky zarzd jednomylno; w czynnociach zwykego zarzdu wikszod) zasad c) uzupenia zasada ingerencji sdu (rozstrzygnicie konkretnej czynnoci / ustanowienie zarzdu sdowego)

e) kady ze wspwacicieli ma obowizek wspdziaania w zarzdzie rzecz wspln

- wspwaciciel sprawujcy zarzd rzecz wspln moe od pozostaych da wynagrodzenia odpowiadajcego uzasadnionemu nakadowi jego pracy

- wspwaciciel niesprawujcy zarzdu moe da rachunku z zarzdu w odpowiednich terminach

Czynnoci zwykego zarzdu (za doktryn i orzecznictwem):

- zaatwianie biecych spraw zwizanych ze zwyk eksploatacj rzeczy i utrzymaniem jej w stanie niepogorszonym w ramach aktualnego jej przeznaczenia

- np. decyzja o sposobie uprawy pl, o terminach zbiorw, nawoeniu (biece administrowanie gospodarstwem rolnym)

- zawieranie umw najmu lokali, wykonywanie tych umw, pobieranie czynszu (nieruchomoci miejskie)

czynnoci przekraczajce zwyky zarzd np. zbycie rzeczy, obcienie rzeczy, zmiana jej przeznaczenia

Artyku 199:

- do rozporzdzania rzecz wspln oraz do czynnoci przekraczajcych zwyky zarzd potrzebna jest zgoda wszystkich wspwacicieli

- w braku takiej zgody wspwaciciele, ktrych udziay wynosz min. 50%, mog da rozstrzygnicia przez sd, ktry orzeknie na podstawie interesu wspwacicieli i celu zamierzonej czynnoci

art. 201 do czynnoci zwykego zarzdu potrzebna jest zgoda wikszoci wspwacicieli

Dziaanie sdu:

a) brak zgody na czynno zwykego zarzdu - kady ze wspwacicieli moe da sdowego upowanienia do dokonania czynnoci

b) jeli wikszo wspwacicieli postanowi dokona czynnoci raco sprzecznej z zasadami wsplnego zarzdu, kady z pozostaych wspwacicieli moe da rozstrzygnicia przez sd

czynnoci zachowawcze zmierzaj do zachowania wsplnego prawa przykad: roszczenie windykacyjne wzgldem osoby trzeciej o wydanie rzeczy wsplnej; wniosek o rozgraniczenie nieruchomoci, rozebranie budynku grocego zawaleniem si

art. 209 kady wspwaciciel moe wykonywa wszelkie czynnoci i dochodzi wszelkich roszcze, ktre zmierzaj do zachowania wsplnego prawa

ZARZD UMOWNY:

- strony mog umownie okrela zasady zarzdu zupenie inaczej ni przewiduje kodeks lub modyfikujc zarzd ustawowy

- umowa ta jest czynnoci przekraczajc zwyky zarzd wymagana jest zgoda wszystkich wspwacicieli

ZARZD SDOWY:

- o wyznaczenie zarzdcy sdowego moe si zwrci kady wspwaciciel jeli:

a) nie mona uzyska zgody wikszoci wspwacicieli w istotnych sprawach zwykego zarzdu

b) wikszo wspwacicieli narusza zasady prawidowego zarzdu lub krzywdzi mniejszo

zarzdca moe nim by jeden ze wspwacicieli i osoba trzecia

Skutek zarzdu sdowego:

- wspwaciciele trac prawo do dokonywania czynnoci zwykego zarzdu (uprawnienie to nabywa zarzdca)

- wspwaciciele zachowuj prawo do dokonywania czynnoci przekraczajcych zwyky zarzd

23 Korzystanie z rzeczy wsplnej

rodzaje korzystania ustawowe, umowne, sdowe

KORZYSTANIE USTAWOWE:

Podzia prawa do korzystania z rzeczy:

- prawo do pobierania poytkw z rzeczy (poytki mona dzieli)

- prawo do posiadania rzeczy i do jej uywania (posiadanie przysuguje wspwacicielom niepodzielnie)

Art. 207:

poytki i inne przychody z rzeczy wsplnej przypadaj wspwacicielom w stosunku do wielkoci udziaw

- proporcjonalnie do udziaw ponosz oni wydatki i ciary zwizane z rzecz wspln

- wniosek: wspwaciciel ktry ponis okrelony wydatek na rzecz wspln, moe da proporcjonalnego zwrotu od pozostaych wspwacicieli

- wspwaciciele zawierajcy zobowizanie z osob trzeci nie s przedstawicielami wspwacicieli niedziaajcych sami odpowiadaj za takie zobowizania

Art. 206:

- kady wspwaciciel jest uprawniony do wspposiadania rzeczy wsplnej oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje si pogodzi ze wspposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez pozostaych wspwacicieli- kady wspwaciciel moe wic posiada ca rzecz i z caej rzeczy korzysta

Ochrona wspposiadania:

wspposiadanie, ktre wymaga wspdziaania zainteresowanych osb np. wspposiadanie gospodarstwa rolnego

- w tym wypadku nie mona da dopuszczenia do posiadania w wypadku utraty takiego uprawnienia

- mona jednak wystpi do sdu o okrelenie innego sposobu korzystania z rzeczy anieli ten ustawowy

wspposiadanie, ktre nie wymaga takiego wspdziaania np. wspposiadanie wsplnej studni, drogi

- wspwaciciel moe tu dochodzi dopuszczenia go do wspposiadania bo taki wyrok jest egzekucyjnie wykonalny

forma te formy ochrony wspwacicieli s ochron petytoryjn (chroni osob, ktrej przysuguje jakie prawo)

KORZYSTANIE UMOWNE:Podzia nieruchomoci do korzystania (quoad usum):

- kady z wspwacicieli otrzymuje do wycznego uytku fizycznie wydzielon cz nieruchomoci wsplnej

- nie jest tosamy ze zniesieniem wspwasnoci wspwasno nadal istnieje

- jest dopuszczalny rwnie w stosunku do gospodarstw rolnych mimo e kiedy zabroni tego SN

Inne formy umownego ustalania zasad korzystania z rzeczy:

- podzia korzystania z rzeczy pod wzgldem czasowym lub wg rodzaju poytkw

- przyznanie prawa bezporedniego korzystania z rzeczy wsplnej jednemu ze wspwacicieli z zastrzeeniem oddawania pozostaym wspwacicielom czci poytkw w gotwce lub w naturze

KORZYSTANIE SDOWE:- jeli wspwaciciele nie mog doj do porozumienia w sprawie ustalenia zasad korzystania z rzeczy

- jeli wspwaciciele samowolnie odsuwaj innego(ych) wspwaciciela(li) od posiadania

Cechy takiego korzystania:

- procedura jego ustalania ma charakter postpowania nieprocesowego

- orzeczenie w tej sprawie ma charakter ksztatujcy i powinno zawiera tak tre, jak mogliby nada umowie o korzystaniu z rzeczy wsplnej sami wspwaciciele

Rodzaje umw przy wspwasnoci:

- umowa ustalajca zasady zarzdu rzecz wspln

- umowa ustalajca zasady korzystania z rzeczy wsplnej

- umowa wyczajca na czas do lat 5 uprawnienie do dania zniesienia wspwasnoci

Reim prawny: [art. 221]

- umowy te odnosz skutek take wzgldem nabywcy udziau, jeli o nich wiedzia lub z atwoci mg si dowiedzie

- to samo dotyczy sdowego ustalenia sposobu korzystania z rzeczy

- po ujawnieniu w ks. wieczystej roszczenia z takich umw uzyskuj skuteczno wzgldem praw nabytych po ujawnieniu

24 Zniesienie wspwasnoci

istota likwidacja stosunku prawnego, jaki czy wspwacicieli

Regulacja zniesienia wspwasnoci:- kady wspwaciciel moe da zniesienia wspwasnoci [art. 210 zd.1]- uprawnienie do dania zniesienia wspwasnoci nie przedawnia si [art. 220]

Umowa wyczajca na czas do lat 5 uprawnienie do dania zniesienia wspwasnoci: [art. 220]- uprawnienie do dania zniesienia wspwasnoci moe by wyczone przez CP na czas nie duszy ni 5 lat

- w ostatnim roku przed upywem terminu mona go przeduy na dalsze 5 lat

- przeduenie mona powtrzy raz

formy zniesienia wspwasnoci umowny i sdowy

forma umowy znoszcej KC nie przewiduje, ale jeli znosi si wspwasno nieruchomoci wymg formy aktu notarialnego ad solemnitatem

Sdowe zniesienie wspwasnoci:- dokonuje si w postpowaniu nieprocesowym

- wniosek o SZW moe zgosi kady wspwaciciel oraz prokurator

Sd rozstrzyga ostatecznie rwnie o:

a) wzajemnych roszczeniach z tytuu posiadania

b) roszczeniach wspwacicieli z tytuu:

- nakadw

- korzystania przez niektrych z nich z rzeczy wsplnej w zakresie szerszym ni wynika to z ich udziau

Sposoby zniesienia wspwasnoci:

a) podzia rzeczy wsplnej podzia fizyczny

b) przez przyznanie rzeczy wsplnej jednemu lub kilku wspwacicielom

c) przez sprzeda rzeczy wsplnej - podzia cywilny

ad a)

Podziau fizycznego moe da kady ze wspwacicieli, o ile podzia ten:

a) nie jest sprzeczny z przepisami ustawy (np. gdy obowizuj zakazy podziau)

b) nie jest sprzeczny ze spo.-gosp. przeznaczeniem rzeczy

c) nie pociga za sob istotn zmian rzeczy

d) nie pociga za sob znaczne zmniejszenie wartoci rzeczy

Problem podziau budynkw:

- z zasady budynkw dzieli nie mona (ani pionowo ani poziomo)

- podzia pionowy jest dopuszczalny jeli linia podziau przebiega przez cian dzielc budynek na regularne i samodzielne czci (za Sdem Najwyszym)- podzia poziomy moe polega na wyodrbnieniu wasnoci lokali ale dziaka na ktrej budynek stoi pozostanie przedm. wspwasnoci

Charakter ogranicze:

- ograniczenie z pkt. b) (spo.-gosp. przeznaczenie prawa) to np. likwidacja warsztatu produkcyjnego

- ograniczenia z c) i d) odnosz si do wikszoci rzeczy ruchomych

- jeli strony umownie znios wspwasno, obowizuj tylko ograniczenia a) (zgodno z przepisami ustawy)

Kwestie organizacyjne podziau rzeczy:

- sd znoszc wspwasno moe wyrwna warto poszczeglnych udziaw dopatami pieninymi (brak obowizku wydzielania czci proporcjonalnie do udziaw)

- sd przy podziale gruntu moe obciy czci potrzebnymi suebnociami gruntowymi: jeli jedna z nieruchomoci utworzonych nie ma dostpu do drogi suebno drogowa (wymg z ustawy o gospodarce nieruchomociami w stosunku do podziau nieruchomoci ni objtych)

sd moe na wniosek wspwacicieli wydzieli z podlegajcej podziaowi nieruchomoci drog wewntrzn i utworzy na niej wspwasno dla wacicieli dzielonej nieruchomoci

ad b)

- z reguy stosowane do rzeczy ruchomych, a jeli chodzi o nieruchomoci, to odnosi si do:

1) nieruchomoci lokalowych i dziaek budowlanych, ktrych podzia fizyczny jest niezgodny z planem miejscowym

2) do niepodzielnych nieruchomoci obejmujcych warsztaty usugowe lub produkcyjne

istota w razie takiego zniesienia wspwasnoci pozostali wspwaciciele (ktrym rzeczy nie przyznano) otrzymuj rwnowarto swoich udziaw pod postaci spat w pienidzu

Sdowe postpowanie przy spatach i dopatach:

- jeli takowe zostay ustalone to sd:

a) oznaczy termin i sposb ich uiszczenia

b) oznaczy wysoko i termin uiszczania odsetek

c) oznaczy w razie potrzeby sposb ich zabezpieczenia

- jeli dopaty i spaty zostay rozoone na raty termin ich uiszczania max 10 lat

- w wypadkach zasugujcych na szczeglne uwzgldnienie sd na wniosek dunika moe odroczy termin zapaty rat wymagalnych

ad c)

Zniesienie wspwasnoci przez sprzeda rzeczy wsplnej:

- jeli wspwaciciele tak zgodnie postanowi

- w braku wniosku jeli rzecz nie da si podzieli, a okolicznoci danego wypadku przejawiaj za takim zniesieniem wspwasnoci, a nie za przyznaniem rzeczy jednemu ze wspwacicieli

- sprzeday zarzdzonej przez sd dokonuje si w trybie licytacji (postpowanie egzekucyjne)Szczeglne zasady znoszenia wspwasnoci nieruchomoci rolnej:

1) Jeli zniesienie wspw. NR przez podzia fizyczny byoby sprzeczne z zasadami prawidowej gospodarki, albo liczba wydzielonych czci w wyniku podziau jest mniejsza od liczby wspwacicieli, to sd przyzna je temu z nich, na ktrego wyra zgod pozostali [art. 213]- w wypadku braku tej zgody sd przyzna GR temu z nich, ktry je prowadzi lub stale w nim pracuje (chyba e interes spo.-gosp. przemawia za innym wacicielem)

- jeli powysze warunki spenia kilku wspwacicieli lub nikt, sd przyzna GR temu z nich, ktry daje najlepsz gwarancj naleytego prowadzenia GR

2) Sprzeda GR sd zasdzi:

a) na wniosek wszystkich wspwacicieli

b) gdy nikt nie wyrazi zgody na przyznanie mu GR

3) Wysoko przysugujcych wspwacicielom GR spat ustala si stosownie do zgodnego porozumienia

- jeli go nie ma, spaty mog by obnione ze wzgldu na:

a) typ, wielko i stan GR

b) sytuacj osobist i majtkow wspw. spacajcego i otrzymujcego spat

- nie wyklucza to rozkadania spat na raty i odraczania ich patnoci

- uregulowa dot. obnienia spat i rozkadania ich na raty + odraczania nie stosuje si do spat na rzecz maonka przy znoszeniu wspwasnoci GR nalecego do wsplnego majtku maonkw

Ochrona byych wspwacicieli, ktrzy otrzymali spaty nisze od nalenych:

- jeli wspwaciciel ktry otrzyma GR w wyniku zniesienia wspwasnoci zby nieruchomoci rolne wchodzce w jego skad przed upywem 5 lat od chwili zniesienia wspwasnoci, a celem zbycia nie jest zapewnienie racjonalnego prowadzenia tego gospodarstwa, powinien wyda byym wspwacicielom, ktrzy otrzymali spaty nisze od nalenych, korzyci z obnienia spat proporcjonalnie do ich udziaw (dizus...)

- wspwaciciele, ktrzy nie otrzymali GR, ale zamieszkiwali w nim do chwili zniesienia wspwasnoci, zachowuj uprawnienie do dalszego zamieszkiwania, max 5 lat od chwili zniesienia wspwasnoci (maoletni od chwili penoletnoci) do uprawnienia tego odpowiednio stosuje si przepisy o suebnoci mieszkaniaROZDZIA VI WASNO LOKALI

25 Pojcie wasnoci lokali i rozwj ustawodawstwa

rdo Ustawa o wasnoci lokali z 25.04.1994 + Ustawa o spdzielniach mieszkaniowych z 15.12.2000

odrbna wasno lokalu lokal ktry na mocy zasad oglnych jest c.s. nieruchomoci gruntowej, staje si odrbn nieruchomoci 26 Prawna regulacja odrbnej wasnoci lokali

Przesanki wyodrbniania lokali jako samodzielnych nieruchomoci:

- moe to by lokal o rnym przeznaczeniu (uytkowy, rekreacyjny, gara)

- mona lokal wyodrbni niezalenie od celu (czy korzysta bdzie waciciel budynku, czy odda w najem)

- rozmiary lokalu mog by dowolne

- wyodrbnienie jest dopuszczalne bez wzgldu na to, w jakim budynku lokal si znajduje (may, duy wielomieszkaniowy)

- wyodrbnienie moe obejmowa wszystkie lokale znajdujce si w budynku, albo dotyczy czci z nich

- mona ustanowi odrbn wasno kilku lokali dla jednej osoby

Ograniczenia wyodrbniania lokali:

a) wasno czci budynku moe by ustanowiona w odniesieniu tylko do lokalu (nie mona wyodrbnia pitra)b) wyodrbniony moe by tylko lokal samodzielny wydzielony w obrbie budynku trwaymi cianami

c) jeli lokale s poczone, to przed ustanowieniem ich odrbnej wasnoci trzeba podj niezbdne roboty pozwalajce na wyodrbnienie tych lokali

Stwierdzanie samodzielnoci lokali:

- stwierdza starosta w formie zawiadczenia- w trybie sdowym ustalania odrbnej wasnoci stwierdza sd na podstawie opinii biegego

pomieszczenia przynalene s czciami skadowymi lokali piwnice, strychy, komrki, garae nie musz bezporednio przylega do lokalu, mog nawet lee w granicach nieruchomoci gruntowej poza budynkiemUstanawianie odrbnej wasnoci lokali:a) w drodze umowy

b) w drodze jednostronnej czynnoci prawnej

c) w drodze orzeczenia sdowego

d) przez spdzielni mieszkaniow

ad a)

- moe by zawarta przez wspwacicieli nieruchomoci lub przez waciciela nieruchomoci i osob nabywajc lokal

- do wanoci umowy wymagana jest forma aktu notarialnego

- do powstania odrbnej wasnoci ponadto wymagany jest wpis do ksigi wieczystej lokalu

Istotne elementy umowy:

- rodzaj, pooenie, rozmiar poszczeglnych lokali + pomieszcze przynalenych- wielko udziaw przypadajcych wacicielom poszczeglnych lokali we wspwasnoci nieruchomoci wsplnej

- mona w umowie zamieci zasady zarzdu nieruchomoci wspln

ad b)

- moe to zrobi waciciel nieruchomoci dla siebie

- stosuje si odpowiednio przepisy z ppkt. a) [ustanawianie odr. wasnoci lokalu na mocy umowy]

ad c)

Sd moe ustanowi odrbn wasno lokali w orzeczeniu:a) o zniesieniu wspwasnoci

b) o dziale spadku

c) o podziale majtku maeskiego

- tu te wymaga si wpisu do ksigi wieczystej

- w razie powanych zgrzytw midzy wspwacicielami sd moe odstpi od zniesienia wspwasnoci w drodze wyodrbnienia lokali i np. nieruchomo sprzeda, a kas podzieli

ad d)

- tu te wymaga si formy aktu notarialnego i wpisu do ksigi wieczystej- w razie likwidacji lub upadoci lub post. egzekucyjnego spdzielni mieszkaniowej spdzielcze wasnociowe prawa do lokalu przeksztacaj si w odrbn wasno chyba e nabywc budynku lub udziau w nim bdzie inna spdzielnia mieszkaniowaNieruchomo wsplna:- w razie wyodrbnienia wasnoci lokali, grunt, oraz wszelkie czci budynku i inne urzdzenia, ktre nie su wycznie do uytku poszczeglnych wacicieli lokali, stanowi przedmiot ich wsplnej wasnoci (wspwasnoci) w czciach uamkowych- udziay w nieruchomoci wsplnej tworzone s wg stosunku powierzchni uytkowej lokalu (+pomieszczenia przynalene) do powierzchni uytkowej wszystkich lokali (+ pomieszczenia przynalene)

Cechy tej wspwasnoci:

a) udzia w niej jest prawem zwizanym z wasnoci lokalu moe by przedmiotem obrotu tylko razem z t wasnoci

b) nie mona da jej zniesienia tak dugo, jak dugo trwa odrbna wasno lokali

Dotychczasowy waciciel nieruchomoci:

- nale do niego lokale niewyodrbnione i udzia w nieruchomoci wsplnej adekwatny do powierzchni tych lokali (w sytuacji niewyodrbnienia wszystkich lokali)

- przysuguj mu takie same prawa co do niewyodrbnionych lokali i NW, jak innym wacicielom lokali wyodrbnionych dotyczy to te obowizkw (np. przysuguje mu prawo do udziau w zyskach, ale i odpowiada za zobowizania)- takie niewyodrbnione lokale nazywa si zoona nieruchomo lokalowa stanowi to odrbn nieruchomo

Odrbna wasno lokali w ramach budynku stojcego na gruncie uytkowanym wieczycie:

- grunt ten nie wchodzi w skad nieruchomoci wsplnej

- wacicielom lokali przypadaj udziay w UW odpowiadajce ich udziaom we wspwasnoci NW

- unormowania dotyczce tej NW odnosz si te do wsplnego prawa uytkowania wieczystego

Wsplnota mieszkaniowa:

- tworzy j og wacicieli jest uomn osob prawn

- moe nabywa prawa i zaciga zobowizania, pozywa i by pozywana

- za zobowizania dotyczce NW wsplnota odpowiada bez ogranicze, a kady waciciel lokalu w czci odpowiadajcej jego udziaowi w NW

Prawa i obowizki wacicieli lokali:

- mog korzysta z rzeczy i rozporzdza rzecz (lokalem) za art. 140

- poytki jakie przynosi NW su pokrywaniu wydatkw na jej utrzymanie, a w wysokoci te wydatki przekraczajcej przypada proporcjonalnie wacicielom lokali

- maj prawo do wspkorzystania z nieruchomoci wsplnej

- powinien ponosi wydatki zwizane z utrzymaniem lokalu itp. itd....

naruszenie obowizkw jeli waciciel lokalu to czyni, wsplnota mieszkaniowa moe da w trybie procesu, aby sd nakaza sprzeda jego lokalu w drodze licytacji

Zarzd nieruchomoci wspln:

Sposb ustalania:

- waciciele lokali mog zasady zarzdu ustali w umowie (ustanowienia wasnoci lokali lub pniejszej ale w formie aktu notarialnego) powierzy go OF lub OP

- jeli tego nie uczyni w umowie lub uchwale obowizuje ich ustawowa regulacja zarzdu NW

- ustawowa regulacja obowizuje rwnie wtedy, jeli waciciele lokali w umowie przekazali osobie trzeciej zarzd NW, a nie uregulowali tam warunkw zarzdu odmiennie ni w ustawie

Rodzaje zarzdu ustawowego:

- dla wsplnoty do 7 lokali (wyodrbnionych i niewyodrbnionych) stosujemy odpowiednio przepisy KC i KPC dotyczce zarzdu rzecz wspln we wspwasnoci

- dla wsplnoty o liczbie lokali powyej 7 odrbne regulacje:

zarzd poredni sprawowany jest przez powoane do tego organy:

a) zarzd organ wykonawczy jedno lub wieloosobowy

b) og wacicieli lokali organ kontrolno-stanowicy, ktrego uchway zapadaj wikszoci gosw

Uchway wacicieli lokali:

- generalnie wikszo liczy si wg udziaw w nieruchomoci wsplnej

Wyjtki:

a) w umowie lub uchwale podjtej w trybie oglnym okrelono inny sposb gosowania (1 waciciel 1 gos)

b) w nieruchomociach w ktrych:

- suma udziaw we wspwasnoci NW nie wynosi 1

- wikszo udziaw naley do jednego waciciela

- oba powysze warunki spenione s cznie

gosowanie wg zasady 1 waciciel 1 gos wprowadza si wtedy, gdy zadaj tego waciciele o cznym udziale w NW minimum 1/5

Zarzd:

- kieruje sprawami wsplnoty mieszkaniowej i reprezentuje j na zewntrz oraz w stosunkach wsplnota waciciele poszczeglnych lokali- gdy zarzd jest wieloosobowy, OW za wsplnot mieszkaniow skada minimum 2 jego czonkw- czynnoci zwykego zarzdu zarzd wykonuje samodzielnie

- do czynnoci przekraczajcych zwyky zarzd potrzebna jest uchwaa ogu wacicieli lokali wyraajca na to zgod i udzielajca zarzdowi penomocnictwa do dokonywania CP z nimi zwizanych

Czynnoci przekraczajce zwyky zarzd:

- przyjcie rocznego planu gospodarczego

- ustalenie wynagrodzenia czonka zarzdu

- podzia nieruchomoci wsplnej

- wytoczenie powdztwa przeciw wacicielowi lokalu naruszajcego jego obowizki

- nabycie nieruchomoci itd.

26a Wasno lokali w spdzielniach mieszkaniowych

Podstawowa materia ustawy o spdzielniach mieszkaniowych z 15.12.2000 r.:

- reguluje nabycie wasnoci lokali w budynkach spdzielni mieszkaniowych

- wprowadza szczeglny system zarzdu nieruchomoci wspln

- w zakresie nieuregulowanym t ustaw zastosowanie znajduj przepisy Ustawy o wasnoci lokali

Uregulowania z ustawy o wasnoci lokali znajdujce tu zastosowanie:

- wpis do ksigi wieczystej + forma aktu notarialnego dla umowy jako condicio sine qua non ustanowienia odr. w. lokali

- udzia w NW jest prawem zwizanym z wasnoci lokalu

- NW stanowi wspwasno wacicieli lokali, a jeli nie wszystkie s wyodrbnione take spdzielni

Istota wasnoci lokali czonkw spdzielni mieszkaniowych:

- moe dotyczy lokalu mieszkaniowego lub uytkowego

- lokal jest umieszczony w budynku wzniesionym lub nabytym przez spdzielni

Sposoby uzyskania wasnoci lokalu przez czonkw spdzielni mieszkaniowych:

a) dostarczenie przez spdzielni lokalu w takiej formie prawnej jeli statut spdzielni przewiduje budowanie i nabywanie budynkw w celu takiego dostarczenia1) spdzielnia i jej czonek zawieraj umow o budow lokalu umowa ta obejmuje zobowizanie do ustanowienia odrbnej jego wasnoci - umowa ta moe przewidywa inne postanowienia np. obowizki czonka dotyczce wkadu budowlanego

- czonek moe zastrzec, e wsplnie z nim do nabycia wasnoci lokalu bd uprawnione inne osoby

- czonek spdzielni moe si od tej umowy uchyli wypowiadajc j w kadym czasie bez wzgldu na okolicznoci

forma pisemna, ad solemnitatem

2) nastpnie zawierana jest umowa o ustanowienie wasnoci (akt notarialny) w tej umowie jako causa tego rozporzdzenia wasnoci jest wymienione zobowizanie z umowy o budowie lokalu

Ekspektatywa odrbnej wasnoci lokali:

- roszczenie wobec spdzielni o ust