SOSYAL HUKUK 2019 - neuraxwiki.de · Tıbbi tedaviler öncelikle sağlıklı durumun yeniden kazandırılmasını hedeflemekte-dir. Ancak bütün çabalara rağmen, tüm hastalıklar

SOSYAL HUKUK 2019Sosyal Hukuk üzerine sorulara cevaplar

Anlaşılır · Yararlı · Pratik

www.neuraxWiki.de

http://www.neuraxWiki.de

Sosyal Hukuk üzerine sorulara cevaplar

Anlaşılır · Yararlı · Pratik

SOSYAL HUKUK 2019

Eşit Haklar Kanunu açısından not:Okuma kolaylığı bakımından, cinsiyete özgü farklılaşma (örneğin, hasta) uygulanmamıştır. İlgili terimler, her iki cinsiyet için de eşit haklar anlamında uygulanır.

Açılış konuşması

Tıbbi tedaviler öncelikle sağlıklı durumun yeniden kazandırılmasını hedeflemekte-dir. Ancak bütün çabalara rağmen, tüm hastalıklar iyileştirilememektedir. Etkilenen-ler ve yakınları, kendilerini daha sonra genellikle çaresiz ve bunalmış hisseder. Bir çok kez, tıbbi kaygılara ek olarak, sosyal hukuka dayalı tazminat haklarına yönelik soruların da cevaplandırılması gerekmektedir.

neuraxWiki danışmanlık serisi, sosyal hukuk ile ilgili soru-larınıza hedefle yönelik ve anlaşılır bir şekilde cevap bulmanızı sağlar. Bu kılavuz, hastaların 2019’da Yasal Sağlık Sigortası Ku-rumu, Hastalık Sigortası Medikal Hizmetleri, Bakım Sigortası Kurumu ve diğer sosyal hizmet sağlayıcılarına karşı olan ha-klarına genel bir bakış sağlar.

Ek olarak, hastalığa özgü neuraxWiki danışmanlık serisinin te-kil broşürleri, özellikle ilgili hastalıklar için daha fazla bilgi ve pratik ipuçları sunmaktadır (sadece Almanca).

Sosyal hukuka dayalı hak talepleri ve çok sayıda nörolojik ve psikiyatrik bozukluk için bu haklarla ilgili kapsamlı bilgi portalı olan www.neuraxWiki.de adresinden ek yardım alabilirsiniz.

Bu hizmetle, 2014 yılında neuraxpharm Arzneimittel GmbH‘nın bir alt kuruluşu olarak kurulan neuraxFoundation gGmbH, ilaç tedarikinin ötesinde tıp uzmanlarının yanı sıra hastaları ve akrabalarını da desteklemeyi amaçlamaktadır.

Sizin için her şeyin iyi olmasını dileriz.

Saygılarımızla

SEVGILI HASTALAR, YAKINLARI VE ILGILI GRUPLAR,

3.4 Dezavantajlarındengelenmesi (Nachteilsausgleiche) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38

3.5 Engellilerineşitliği(Gleichstellung) . . . . . . . . . . . 44

3.6 Çalışmahayatındaözeldüzenlemeler . . . . . . . . 45

3.7 FederalKatılımYasası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47

4. UzunSüreliYasalBakım Sigortasıhizmetleri

4.1 Yardımlarınalınmasıiçinkoşullar . . . . . . . . . . . . 50

4.2 Bakımhizmetleriiçinbaşvuru . . . . . . . . . . . . . . . 50

4.3 Bakımincelemesiiçinsüreler . . . . . . . . . . . . . . . . 51

4.4 SağlıkSigortasıMedikalHizmetleri (MDK)’ninbakımdeğerlendirmesi . . . . . . . . . . . 51

4.5 Bakımdereceleri(Pflegegrade) . . . . . . . . . . . . . . 54

4.6 Evdebakımhizmetleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58

4.7 Yabancıbirevişleriyardımcısı/ bakıcıvasıtasıyladestekalma . . . . . . . . . . . . . . . 65

4.8 Bakımıüstlenenkişiyeyardımolanakları (EntlastungsmöglichkeitenfürdiePflegeperson) . . 66

4.9 Kısmiyatılıvetamyatılıbakımiçin tazminatlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71

5. İhtiyatitedbirseçenekleri5.1 İhtiyatitedbiryetkisi(Vorsorgevollmacht) . . . . . 77

5.2 Vasikullanımı(Betreuungsverfügung) . . . . . . . . 78

5.3 HastaİradeBeyanı(Patientenverfügung) . . . . . 80

1. Hastalariçinverilen sosyalgüvenlikhizmetleri

1.1 Yetkiliyasalhizmetsağlayıcılar . . . . . . . . . . . . . . . 10

1.2 Reddedilenhizmetleriçinharekettarzı . . . . . . . 12

2. YasalSağlıkSigortasıhizmetleri2.1 İlaçvepansumanmalzemeleritemini . . . . . . . . 16

2.2 Destekürünler(Hilfsmittel) . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17

2.3 İlaçtedavileri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19

2.4 Hastanedetedavi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21

2.5 Uzunsürelibakımihtiyacıolmadan kısasürelibakım(Kurzzeitpflege) . . . . . . . . . . . . . 23

2.6 Evdehastabakımı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

2.7 Hastalıkparası(Krankengeld) . . . . . . . . . . . . . . . . 25

2.8 ZorunluYasalSağlıkSigortasıhakkını kaybetme(Aussteuerung) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27

2.9 Katkıpaylarıvekatkıpaylarındanmuafiyet . . . 28

2.10 Evyardımı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32

3. Engellilikveağırderecede engelliliködenekleri

3.1 Engellilikveağırderecedeengellilik . . . . . . . . . . 36

3.2 EngellilikDerecesi (GradderBehinderung(GdB)) . . . . . . . . . . . . . . . 36

3.3 AğırDerecedeEngellilikKimliği . . . . . . . . . . . . . . 37

IÇINDEKILER

5.4 Organbağışı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84

5.5 Ek:Vasiyetname . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85

5.6 Cenazeişleri(Bestattungsvorsorge) . . . . . . . . . . 85

5.7 İhtiyatibelgelerinşekli,geçerliliği, güncellenmesivesaklanması . . . . . . . . . . . . . . . . 86

6. YasalEmeklilikSigortasıtazminatları6.1 Kazançkaybınauğramanedeniyleemeklilik

(Erwerbsminderungsrente) . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90

6.2 Ciddiengellilikdurumundayaşlılıktan dolayıerkenemeklilik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94

6.3 Dulaylıkları(Witwen-/Witwerrente) . . . . . . . . . . 94

6.4 Yetimaylığı(Waisenrente) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96

6.5 Eğitimaylığı(Erziehungsrente) . . . . . . . . . . . . . . . 97

7. Rehabilitasyonhizmetleri7.1 Medikalvemeslekirehabilitasyon

içinmasraflarıkarşılayanlar . . . . . . . . . . . . . . . . 100

7.2 Medikalrehabilitasyon (MedizinischeRehabilitation) . . . . . . . . . . . . . . . 101

7.3 Tedavitakibi(Anschlussheilbehandlung) . . . . 102

7.4 Kademeliolarakyenidenişhayatınakazan- dırma(StufenweiseWiedereingliederung) . . . 104

7.5 Meslekirehabilitasyon/çalışmahayatına katılımınfaydaları(BeruflicheRehabilitation/ LeistungenzurTeilhabeamArbeitsleben) . . . . 105

7.6 Geçiciödenek(Übergangsgeld) . . . . . . . . . . . . . 107

7.7 Toplumyaşamındayeralabilmek içinsosyalrehabilitasyon/hizmetler (SozialeRehabilitation/Leistungenzur TeilhabeamLebeninderGemeinschaft) . . . . . 108

7.8 Rehabilitasyonbaşvurusununemeklilik olarakyorumlanması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109

8. Geçimgüvencesisağlayanhizmetler8.1 Ücretinödenmeyedevametmesi

(Entgeltfortzahlung) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112

8.2 İşsizlikparası(Arbeitslosengeld) . . . . . . . . . . . . 114

8.3 İşsizlikparasıIIvesosyalödenek (ArbeitslosengeldIIundSozialgeld) . . . . . . . . . 117

8.4 Geçimyardımı(HilfezumLebensunterhalt) . . 119

8.5 Yaşlılıktavekazançkaybınauğrama durumundatemelgüvenlik(Grundsicherung imAlterundbeiErwerbsminderung) . . . . . . . . . 120

8.6 Bakımyardımı(HilfezurPflege) . . . . . . . . . . . . . 121

8.7 Bakımayardımiçinkendigelirlerini vevarlıklarınıkullanma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122

8.8 Konutyardımı(Wohngeld) . . . . . . . . . . . . . . . . . 124

9. EK9.1 Adreslerveiletişimnoktaları . . . . . . . . . . . . . . . . 128

9.2 Fihrist . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 134

9

1

1. HASTALAR IÇIN VERILEN SOSYAL GÜVENLIK HIZMETLERI1.1 Yetkiliyasalhizmetsağlayıcılar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10

1.2 Reddedilenhizmetleriçinharekettarzı . . . . . . . . . . . . . . 12

10

neuraxWiki · SOSYAL HUKUK 2019

Her hastalıkta farklı hizmet sağlayıcılara karşı tazminat hakları doğar. Bunların kapsamı hastalığın derecesine bağlıdır ve bu nedenle daima münferit olarak düşünülmelidir.

1.1 Yetkiliyasalhizmetsağlayıcılar

Aşağıdakikurumlarpotansiyelhizmetsağlayıcılardır:

• HastalıkSigortası• EmeklilikSigortası• “Versorgungsamt”• EntegrasyonDairesi• IşAjansı(AgenturfürArbeit)• “Jobcenter”• BakımSigortası• SosyalGüvenlikKurumu• KazaSigortası

Hastalık Sigortasının SorumluluğuHastalık Sigortası hastaların ihtiyaç duyduğu hizmetlerinbüyükkısmındansorumludur.Yasalbirsağlıksigortasınınhersigortalıüyesi,önleyicibakımavehastalıkdurumundasağlığıngerikazanılmasınasağlayançoksayıdahizmettenyararlanmahakkınasahiptir:

• Doktor,dişhekimiveyaterapistteayaktatedavi• İlaç,sağlıkmalzemesiyadayardımcıgereçlerintemini• Evdehastabakımı• Hastanedetedavi• Önleyiciveiyileştiricitedbirler• Hastalıkparası(Krankengeld)• Kademeliolaraktekraruyumsağlama

(StufenweiseWiedereingliederung)

Emeklilik sigortasının sorumluluğuEmeklilik sigortasının görevleri iki büyük alana ayrılmıştır:Emeklilik hizmetleri kapsamına (yaşlılık maaşı, dul maaşı,yetimmaaşı vemaluliyetmaaşı) ekolarak, tedavi de hizmet yelpazesinin bir parçasıdır. Yasal emeklilik sigortasının sigor-talıları, çalışabilirliklerininyenidenkazanılması vekorunmasıiçinaşağıdakihizmetlerdenyararlanabilirler:

• Ayaktaveyataraktedaviönlemleri• Çalışmahayatınakatılımiçinönlemler

(TeilhabeamArbeitsleben), örn.entegrasyonyardımları(Eingliederungshilfen)

• Geçişyardımı(Übergangsgeld)

1. HASTALAR IÇIN VERILEN SOSYAL GÜVENLIK HIZMETLERI

11

1neuraxWiki · SOSYAL HUKUK 2019

Hastalıknedeniyleişgücüpiyasasıilekısıtlıyadasıfırilişkiiçin-deolansigortalılarkademeliyadatammaluliyetmaaşıalabilir.

Versorgungsamt’ın sorumluluğu“Versorgungsamt”veyaSosyal İşlerBürosu,diğer işlerinyanısıra,ciddisakatlıklarınbelirlenmesindensorumludur.Başvurumakamayapılır,değerlendirmegenellikledosyayadayandırılır.Gerektiğitakdirdeyetkili,tıbbibelgeleritalepeder.

Entegrasyon Dairesi’nin sorumluluğuEntegrasyonDairesi,işyerindeengelliliğinedeniyleyardımaih-tiyacıolanciddiengelliinsanlarveağırengellikişileriistihdamedenişverenleriçinirtibatnoktasıdır.Görevdenalınmayakarşıayrı bir korumayı yürütmenin yanı sıra Daire ayrıca, örneğinteknikişyardımlarıiçin,ödemeyaparakengellikişileridebil-gilendirirvetavsiyelerdebulunur.

Iş Ajansı (Agentur für Arbeit)‘nın sorumluluğuİnsanlarhastalıknedeniyleişlerinikaybedebilirler.Geçimkay-naklarını güvence altına almak için, hak sahiplerinin bu du-rumdaişsizliködeneğialmayahaklarıvardır.Ayrıca, İşve İşçiBulmaKurumu‘nuntemelgörevlerindenbiri,etkilenenkişiyetekrarişvermektir.

“Jobcenter” sorumluluğuÇalışabilecekdurumdave ihtiyacıolan, yani kendi vasıtasıy-lageçimini sağlayamayan insanlar İşsizlikParası II (Hartz IV)almayahak kazanırlar. Buhizmet için ilgili işmerkezinebaşvurulmalıdır.

Bakım Sigortası Kurumunun sorumluluğuBelirlenenbirbakımaihtiyacıolanhastalarpara,mal,kombin-asyonvetamzamanlıbakımhizmetleritalepedebilir.Ekola-rak,hastalaravebakıcılarınabakımıkolaylaştırmakiçinbaşkabirçokhizmetsağlanabilir.

Sosyal Güvenlik Kurumunun sorumluluğuÇalışamayan ve yaşlarına, hastalıklarına ya da sakatlıkları-nabağlı olarakbakımamuhtaçolankişiler, başvuruüzerine,geçim kaynaklarını güvence altına almak için sosyal yardımhizmetialabilirler.

Kaza Sigortasının sorumluluğuBir iş yada yol kazası veyameslekhastalığı sonucu yaralan-mayamaruzkalankişilerdekazasigortasıtıbbivemeslekire-habilitasyongibigereklihizmetlerisağlar.

12


1.2 Reddedilenhizmetleriçinharekettarzı

Sosyalyardımsağlayıcılartarafındansunulanhizmetlerintümühemen alınmayabilmektedir. Bununla birlikte, hastalar veyayakınları,haktaleplerininreddedilmesineitirazedebilirler.

İtirazdan sonuç alınabilmesi için bazı düzenlemelere dikkatedilmesigerekmektedir:

İtirazzamanındaveusulüneuygunolarak (yazılıolarakveyabirprotokolile,telefonlabildirimkabuledilmez)yetkilikişileresunulmalıdır.İtirazyakararıverenyetkilikişiyeyazılıolarakile-tilir,yadamağdurolankişiyetkilikişiyişahsenziyaretederekşikayetinioradakaydaaldırır.

İtirazın zamanında ve usulüne uygun olarak sunulmasıRed bildirimi genellikle temyiz hakkına ilişkin olarak itirazınsontarihini,şekliniveyapılacağıyerigösterenbirbilgilendirmeiçerir.İtirazsüresineuymakiçinkısabiryazıyeterlidir.Hastalardahasonraayrıntılıbiritirazgerekçesisunabilir.

ÖNEMLİGenelolarak itiraz, ilgilimakamtarafındankararınbildirilmesini takiben bir ay içinde yapılır. Hizmet

sağlayıcının kararında temyiz hakkı bildirimi eksikse veyahatalıysa,itirazsüresi1yılauzar.

İncelemeden sorumlu makamın uyguladığı prosedürÖncelikle,kararıverenmakamsüreciyeniden inceler. İtirazınHastalık Sigortasına karşı yapılması durumunda, bu genellik-leSağlıkSigortasıMedikalHizmetleri(MDK)’nikapsar.Durumtıbbi açıdan incelenir. Eğer ilgilimakam itirazın haklı olduğusonucunavarırsa,orijinalkarariptaledilirvetazminatödenir.

İlgilimakamagöreitirazbirgerekçeyedayanmıyorsareddedilirvekarar içinTemyizKurulunasunulur.TemyizKurulukonuyuincelerveitiraziçinkararverir.Tazminatreddedilmeyedevamederse,mağdursosyalmahkemededavaaçabilir.

Diğeruzmanlıkalanlarınınaksine,itirazişlemisosyalhukuktaherhangibirmaliyetiçermez!

ÖNERİYazılıitirazınzamanındayapıldığınıkanıtlayabilmekiçin, aşağıdaki hareket tarzı önerilmektedir: İtiraz

yazısınıniadelitaahhütlüolarakgönderilmesi.Kurumyetki-lilerineeldenteslimiçin:İtirazyazısıbirkurumyetkilisitar-afındanalınmış ise,yazılıalındıonayıtalepedinveya itirazyazısınınüzerinealındı tarihiyazılmışkarşı imzalıbirkopy-asınıalın.

13

1neuraxWiki · SOSYAL HUKUK 2019

DanışmaMerkezleri

Sozialverband VdK Deutschland e. V. Linienstraße13110115BerlinTelefon:(030)9210580-0Telefaks:(030)9210580-110E-Posta:[email protected]

Sozialverband Deutschland e. V.StralauerStraße6310179BerlinTelefon:(030)726222-0Telefaks:(030)726222-311E-Posta:[email protected]

http://www.vdk.dehttp://www.sovd.de

15

22. YASAL SAĞLIK SIGORTASI HIZMETLERI2.1 İlaçvepansumanmalzemeleritemini . . . . . . . . . . . . . . . 16

2.2 Destekürünler(Hilfsmittel) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17

2.3 İlaçtedavileri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19

2.4 Hastanedetedavi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21

2.5 Uzunsürelibakımihtiyacıolmadan kısasürelibakım(Kurzzeitpflege) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23

2.6 Evdehastabakımı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

2.7 Hastalıkparası(Krankengeld) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25

2.8 ZorunluYasalSağlıkSigortası hakkınıkaybetme(Aussteuerung) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27

2.9 Katkıpaylarıvekatkıpaylarındanmuafiyet . . . . . . . . . . 28

2.10 Evyardımı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32

16


Yasal Sağlık Sigortası, bir hastalık durumunda tıbbi bakım giderlerini, ilaç ve destek ürünlerin sağlanmasını, ilaç tedavileri için harcamaları, psikoterapi ve ayrıca ayakta ve yatarak alınan tedavi hizmetlerinin giderlerini üstlenir. Çalışan hastalar eğer uzun bir süre için çalışamaz hale gelmeleri durumunda hastalık parası alırlar.

2.1 İlaçvepansumanmalzemeleritemini

İlaçİlaçlar, iyileşmeveyasemptomlarınhafiflemesiveruhhalininiyileştirilmesiiçinhemenhementümhastalıklardaönemlibiryapıtaşıdır.

ÖNEMLİKozmetik, diyet ürünleri ve diyet takviyeleri gibitıbbi ürünler, kanunlar çerçevesinde tıbbi ürünler

olarakkabuledilmezler.Doktortarafındanhastalıksigortasışirketihesabınareçeteedilemezler.

Eczanedenreçetesizolarakalınabilenilaçlarıngiderlerigenellik-leZorunluYasalSağlıkSigortasıtarafındankarşılanmamaktadır.Reçetesiz ilaçlar istisnaya tabi olabilmektedir: www.g-ba.de/ institution/themenschwerpunkte/arzneimittel/otc-uebersicht

Doktorunhastalıksigortasıfonuveyameslekbirliklerigibibaş-kabirhizmetsağlayıcıpahasınailaçyazıpyazamayacağı,Ortak Federal Komite (Arzneimittelrichtlinien des Gemeinsamen Bundesausschusses (GBA))’nin ilaç yönetmelikleri tarafındandüzenlenmektedir.Dahafazlabilgiiçin:www.g-ba.de

ÖNERİİlaç için ek ödemeler satış fiyatına bağlı olduğun-dan ve kısmen ek ödemesiz alternatifler bulun-

duğundan,hastalarherzamanfiyatbakımındandahamakulilaçlarıdaaraştırmalıdır.

Pansuman malzemeleriSargı malzemeleri, Sosyal Güvenlik Kanunu § 31 Absatz 1aSGBV tanımına göre, esas etkisi, vücut yüzeyindeki hasarlıkısımlarınıkapatacakve/veyavücutyüzeyindekihasarlıkısım-lardanbedenselsıvılarıemecekürünlerdir.Bukriterleriyerinegetirenürünlerinbedeli,bunedenlegeriödenebilir.

Not: Aynı zamanda, örneğin yarayı nemlendirici, temizleyici,kokubağlayıcı veyaantimikrobiyal/mikropazaltıcı veyapro-teaz inhibe edici ve ana etkileri “örtmek” ve/veya “emmek”tutarakyaranın iyileşmesi içineközelliklerortayakoyanyarabakımürünleriYasalSağlıkSigortasıadınareçeteedilipmas-raflarıgerialınabilir.

2. YASAL SAĞLIK SIGORTASI HIZMETLERI

http://www.g-ba.de/institution/themenschwerpunkte/arzneimittel/otc-uebersichthttp://www.g-ba.de/institution/themenschwerpunkte/arzneimittel/otc-uebersichthttp://www.g-ba.de

17

2


Pansumanmalzemelerininveyaratedavisiiçindiğerürünlerinreçetelenmesivegeriödenebilirliğiileilgilitümbilgiler,AlmanMedikalTeknolojiDerneği‘ninwww.bvmed.de/de/versorgung/verbandmittel/moderne-wundversorgung/informationen- fuer-aerzte/information-verbandmittelkarte-2018 Stand ad-resindekiwebsayfasındabulunabilir.Sondüzenlenmetarihi:Ekim2018.

ÖNERİÖrneğin,evdehastanıncildinisoğutmakveyahafifçeovalamak için çeşitli sargı ve pedler kullanılabilir.

Buradapansumanmalzemesi tıbbi amaçlar içinkullanılma-masınarağmen(fiksasyonveyayarakapanmasıiçin),yapılanmasraflarhastalıksigortasıtarafındankarşılanabilir.Önkoşuldoktorunbuönlemlerireçetelemesidir.

Katkı payıYetişkin hasta reçeteli ilaçlar ve pansuman malzemeleri içinkatkıpayıödemelidir.Katkıpayıtutarı,maliyetlerin%10’uka-darolup,enaz5€veenfazla10€’dur.

Sabit tutarlar (Festbeträge)Bazıilaçlarvedestekürünleriiçinkanunkoyucu,ZorunluYasalSağlık Sigortası şirketlerininmaliyetleri karşıladığı sabitmik-tarlar belirlemiştir. Satış fiyatı daha yüksekse, hasta bu farkıkendisiödemekzorundadır.

Şuanda,aşağıdakidestekürünleriiçinsabittutarlargeçerlidir:

• Pedler• İşitmecihazları• İnkontinansiçindestekürünler• Kompresyontedavisiiçindestekürünler• Düşükgörüş/Gözlük

Bireysel dayanma sınırına ulaşan hastalar için katkı payı muafiyetiİlaçlarvepansumanmalzemeleriiçinkatkıpaylarınınmiktarı,ihtiyaçtopluluğununyıllıkbrütgelirinin%2’si ilesınırlıdır.Ol-dukçakronikdurumdakihastalariçinkatkıpaylarındakimak-simumlimit,brütyıllıkgelirlerinin%1’ikadardır.Busınıraul-aşıldığında, yılın geri kalan kısımlarındaki katkı paylarındanmuafolabilirsiniz.Buamaçla,öncedenyapılmışkatkıpaylarıiçin bir başvuru ve destekleyici belgeler, ilgili hastalık sigor-tasıkuruluşunasunulur.Bumuafiyetiyılsonundasunmakdamümkündür.Bunutakibenödenmişmiktariadeedilir(ayrıca:bkz.Bölüm2.9KatkıPaylarıveKatkıPayıMuafiyeti).

2.2 Destekürünler(Hilfsmittel)

Destek ürünler, hastaların tedavisini destekleyen teknik ve tedaviedicitıbbicihazlardır.

ÖNEMLIDestek ürünler ile bakım için yardımcı maddeler, birbirleriilekarıştırılmamalıdır.

Geri ödenebilir destek ürünlerHastalıksigortasıgenellikleaşağıdakimasraflarıkarşılar:

• Görmeveişitmecihazları• Vücudutamamlayıcıparçalar(örneğin,protezler)• Ortopedikdestekürünleri

(örneğin,ortopedikayakkabılar,özeltabanlık)• Diğerdestekveteknikürünler

https://www.bvmed.de/de/versorgung/verbandmittel/moderne-wundversorgung/informationen-fuer-aerzte/information-verbandmittelkarte-2018https://www.bvmed.de/de/versorgung/verbandmittel/moderne-wundversorgung/informationen-fuer-aerzte/information-verbandmittelkarte-2018https://www.bvmed.de/de/versorgung/verbandmittel/moderne-wundversorgung/informationen-fuer-aerzte/information-verbandmittelkarte-2018

18


Zorunlu Yasal Sağlık Sigortası tarafından destek ürünler içinmasrafların üstlenilmesi, bunlar ancak destek ürün rehbe-rinde listeleniyorsa mümkündür. Zorunlu Yasal Sağlık Si-gortası Merkez Örgütü, sürekli güncellenen bir çevrimiçidesteküründizinioluşturmuştur.Adresi:https://hilfsmittel.gkv- spitzenverband.de/hmvAnzeigen_input.action

Destekürünteminihakkıayrıca,özelliklerevizyonveonarımlarcihazındeğiştirilmesindendahaekonomikse,gereklirevizyon-ları(örneğin,teknikgeliştirmeyoluyla)veonarımlarıdaiçerir.

Ayrıca,destekürününkullanımı içineğitimmaliyeti (örneğin,tuvalet kaldırıcısını kullanmayı öğrenme), işletme (örneğin,elektriklitekerleklisandalyeşarjetmemaliyeti)veürünileilgiliteknikkontrollerhastalıksigortasıtarafındandevralınır.

ÖNEMLICihazınkaybedilmesiveyaişeyararsızhalegelmesiağırihmalveyakasıtlıdavranıştankaynaklanmışsa,

hastalıksigortasışirketimasraflarıkarşılamayıreddedebilir.

Bedeli karşılanmayan destek ürünler

• Çokazveyatartışmalıtedaviediciözelliğesahipdestekürünler

• Düşükfiyatlıyardımcımaddeler(örneğin,ıslakmendiller)• Günlükkullanımıngünlüknesneleri,yaniveyaygınolarak

bulunanveçoksayıdainsantarafındankullanılanveyagün-lükyaşamdamevcutbulunan(örneğin,elektriklikonserveaçacakları,gecelambaları)

ÖNERİKesinsınırlarkonulamadığındandolayı,bukonuyudoğrudanhastalıksigortasıveyatıbbimalzemede-

posuylakonuşmakdahayararlıolur.

Destek ürünlerin reçetelendirilmesiTeşhisevetariheekolaraktedaviyiyürütendoktorunreçetesi,cihazıntanımını,adedinivegerekirseservissağlayıcısınınciha-zıişlevselbirşekildehazırlamasınıveyadeğiştirmesinisağlay-antalimatlarıiçerir.

ÖNEMLIMasrafın karşılanabilmesi için destek ürün reçetesi28güniçindehastalıksigortasışirketineiletilmişol-

malıdır.

Sigortaşirketimasrafınkarşılanmasınıreddedersehastabunaitirazedebilir.

Özelliklepahalıalımlardahastalar,sigortaşirketininmasraflarıkarşılayıp karşılamayacağını, satın almadan önce hastalık si-gortasıilekonuşupnetleştirmelidir.Hastalıksigortasışirketleriayrıcabölgedebulunanvedestekürünlerikesinfiyatlarlasunansözleşmelitedarikçilervebayilerhakkındabilgivermektedir.

Yenidestekürünyönetmeliğiuyarıncahastanedoktoruhastataburcu olmadan önce en fazla 7 takvim günü içinde destekürünreçetesiniyazmalıdır.

Destek ürünlerde katkı payıDestekürünlerdehastalıksigortasıtarafındankarşılanansabittutarlarvardır.Bunlarınötesinegeçentutarlarınfarklarıhastatarafındanödenmelidir.

Sigortalıkişinin,haklınedenleredayanarakhastalıksigortasıilesözleşmesiolmayantedarikçilerdendestekürünalmakistemesidurumundaöncesigortayabaşvurmalıdır.Hastalıksigortası,gi-derikarşılamakiçinsözleşmelibirfirmatarafındankarşılaştırıla-bilirbirhizmetiçinuygulananendüşükfiyatıesasalır.Bututarınüzerindekalangiderhastatarafındankarşılanmalıdır.

https://hilfsmittel.gkv-spitzenverband.de/hmvAnzeigen_input.actionhttps://hilfsmittel.gkv-spitzenverband.de/hmvAnzeigen_input.action

19

2


Katkıpayıödenmesinde,tüketimeyönelikolandestekürünlerile tüketime yönelik olmayan destek ürünler arasında ayrımyapılır.

Tüketimeyönelikolandestekürünler:Yapılarıgereği,malze-meveyahijyeniknedenlerindenötürü,genellikleyalnızcabirkez kullanılabilen ve yeniden kullanım için uygun olmayanürünler;Bebekbezipantolonveya inkontinanspedleri.Bura-da,eködemepaketbaşına%10’dur,ancakayda10€’danfa-zlaolamaz .

ÖNERİİnkontinansmaddeleri,eğerinkontinanshastalıkladoğrudan ilişkiliyse (örneğin, demans) bir hastalık

sigortası yardımıolarak tanımlanabilir. Tedavi edenhekim,destekürünreçetesindehastalığınveinkontinansınciddiye-tinitamolarakbelgelendirmelidir.Ayrıcahangiürününhangimiktardavehangisüreiçindereçeteleneceğinidebelirtmeli-dir.Örneğin:AltbezişirketiXY,Mbeden,01.02.–30.04.2018dönemineait.Tanı:Alzheimerdemansındaciddi refleks in-kontinansı.

Tüketime yönelik olmayan destek ürünler: Birkaç kez kul-lanılabilecekürünler,örn.solunumcihazları,duşsandalyeleri.Buradaeködeme%10,enaz5€,enfazla10€olmaklabirlikte,fiilimasraflardandahafazladeğildir.Budestekürünlerayrıcaücretkarşılığıkiralanabilir.

Katıpaylarısadecebelirlibirmaliyüklimitinekadaryapılmakdurumundaolduğundandestek ürün faturaları her durumdasaklanmalıdır. Bunun üzerindeki tümmasraflar için hastalarkatkıpayındanmuafiyettalepedebilir.

2.3 İlaçtedavileri

Terapötikönlemler,akutvekronikhastalıklarıntedavisininay-rılmazbirparçasıdır.Pekçokdoğuştangelen,sonradanedinil-mişyadadejeneratifhastalıkiçinilaçtedavisiuygulanır.Özel-likle nörolojik rahatsızlıklarda, ayrıca iç organ ve kas-iskeletsistemihastalıklarındailaç(Heilmittel)kullanılır.

İlaç yönetmelikleri (Heilmittelrichtlinien)Federal Ortak Komite (GBA) ilaç yönetmelikleri, Yasal SağlıkSigortası için ilaç tedarikinidüzenlemektedir.Yönetmeliklerinönemli bir kısmı ilaç kataloğudur.Normal olarak hangi tanı/tanıgrubunahangiilacınhangimiktardauygulanacağıhakkın-dabilgiverir.

ÖNERİİlgilenenler, Federal Ortak Komite ilaç yönetmeli-klerine erişebileceğiniz web adresi: www.g-ba.de/

informationen/richtlinien/12

İlaçların reçete edilmesiHastalık sigortası, aşağıda belirtilen hususlar için gerekliyseilaçgiderlerinikarşılar:

• Hastalığıiyileştirmek,kötüleşmesiniengellemekveyahastalıktankaynaklananağrılarıhafifletmek

• Belirlibirzamaniçindemuhtemelenbirhastalığanedenolacaksağlıkzaafiyetiniortadankaldırmak

• Bakımaihtiyacıortadankaldırmakveyaazaltmak

http://www.g-ba.de/informationen/richtlinien/12http://www.g-ba.de/informationen/richtlinien/12

20


ÖnlemlerÇözümler,konusundauzmanlıkeğitimialmışolanbirkişitar-afındansunulanhizmetlerdir.Aradakifarklaraşağıdakigibidir:

• Fiziktedavi:Bunlar,masajlar,lenfatikdrenaj,fizyoterapi,sıcak/soğukterapiveyaelektroterapigibiönlemleriiçerir

• Podiyatriktedavi:Bu,nasırlarınçıkarılması,tırnaktedavisiveyakarmaşıkbirpodiyatriktedavigibiönlemleriiçerir.Bahsedilenönlemleresasolaraksözkonusudiyabetlileriçindir

• Konuşmatedavisi(Ses,konuşmaveifadetedavisi)• Ergoterapi(meslekitedaviveiştedavisi),hemmotor-fonk-

siyonelhemdeduyusal-algısalbirtedaviolarak,beyingücüeğitimivepsiko-fonksiyoneltedavi

• Nadirkonjenitalmetabolikhastalıklarıvekistikfibrozuolanhastalariçinbeslenmetedavisi

ReçetelendirilebilmeReçeteler, ilkreçeteveyamüteakipreçetelerolarakverilebilir.İlk vemüteakip reçeteler için reçete başınamaksimum reçe-telenecekmiktarlarsınırlıdır.Bunlarınmiktarlarıgenellikleşuşekildedir:

• Fiziktedaviiçin6seans• Konuşmatedavisiveergoterapiiçin10seans

Reçetelendirme ön koşullarıTedavi eden doktorun takip reçetesi verebilmesi için önce,hastanın durumu ve tedavinin başarısından emin olmalıdır.Öngörülen sıklıktan, örneğin haftada 2 kez, ancak terapistbunu yapan doktorla görüştüğünde ve durummatbu reçeteformuilebelgelendiğindesapılabilir.Tedavi14takvimgünün-dendahauzunsüreiçindekesilirse,reçetegeçersizolacaktır (İstisna: Ayak Tedavi Yönetmeliği). Sağlık Sigortası şirketleri,eğerOrtakFederalKomite(GBA)bunlarıpotansiyelbirgönüllühizmetolarakkabulederse,ektedavihizmetlerisağlayabilir.İlgilişirketinintüzüğündehizmetintürü,süresivekapsamıbe-lirtmelidir(§11SGBV).

Uzun süreli bir ilaç tedavisi için ön koşullarCiddi, kalıcı fonksiyonel/yapısal serebral hasarı olan ve tıbbinedenlerledevamedentıbbi tedavigerektirennadirkonjeni-talmetabolikbozukluğuolanhastalar, kendi hastalık sigortaşirketlerine tedavi için uzun süreli onay için başvurabilirler.Onaysüresitoplamolaraksınırlandırılabilir,ancakenaz1yılolmalıdır (§ 8 Abs. 5 Heilmittel-Richtlinie des GemeinsamenBundesauschusses).

ÖNERİSağlık sigortası şirketi uzun süreli tedavi talebine 4haftaiçindecevapvermelidir.Bunuyapmazlarsa,

busüreninbitimindensonratedaviyeizinverilmişsayılır.

Uzun vadeli ilaç ihtiyacına yönelik onay prosedürü basitleş-tirilmiştir. “Uzun vadeli ilaç ihtiyacına yönelik teşhis listesi”olarakadlandırılan liste, İlaçDirektifi’ninbirparçasıdır,diğerbirdeyişle,uzunvadeli ilaç ihtiyacındanyolaçıkılanvegenelolarakbirbaşvuruveonaysürecigerektirmeyenteşhisler,İlaçYönetmeliği‘neekolaraklistelenmiştir.

21

2


ÖNERİÇözümyolundauzunvadeliihtiyaçlariçintanıliste-si www.gkv-spitzenverband.de/media/dokumente/

krankenversicherung_1/ambulante_leistungen/heilmittel/heilmittel_richtlinie/HeilM-RL_2017-09-21-HM-Anlage_2_Di-agnoseliste_LHM.pdfadresindeyeralmaktadır.

Hastalık sigortası şirketi, kararı için daha fazla belge isterseveyaSağlıkSigortasıMedikalHizmetleri(MDK)’nedahilolmakgerekirse, 4 haftalık süre durdurulur. Hastalar tedaviye yinedebaşlayabilir.Birreddetmeveyaonaygereğisözkonusuol-madığısürecehastalıksigortasışirketimasraflarıkarşılamayadevameder.

Ev ortamında ilaç tedavisiİstisnaidurumlarda,hastanınevindedeilaçtedavisiönlemle-rialınabilir.Bununönşartı, tıbbinedenlerdendolayıevziya-reti şartının zorunlu olmasıdır. Bu durumda, uzman doktorilaç reçetesinde “ev ziyareti” (“Hausbesuch”)’ni işaretlemekzorundadır.

İlaçlar için katkı paylarıİlaçlar için sigorta şirketlerinin yetişkin üyeleri, masrafların%10’uveayrıcareçetebaşına10€kadarkatkıpayıöderler.

Tıbbitedavikapsamındayeralanmasajlar,banyolarvefizyoterapiveyahastanelerde,rehabilitasyonmerkezlerindeayaktatedaviilesağlanıyorsadageçerlidir.

Katkıpayındanmuafolanlar:

• 18yaşınakadarçocuklarvegençler• İlaçtedavisihamileliklebağlantılıolarakgerekliyse,

hamilekadınlar• Kazasigortalılar• SağlıkSigortasısınırınaulaşansigortalılar

2.4 Hastanedetedavi

Hastalıklarınçoğunda,tamyadakısmiyatılıolaraktedavige-rekmektedir. Hastaların yasal haklarımevcuttur. Tıbbi bakımiçinçeşitliolasılıklarvardır(§39SBGV).

Tedavi imkanlarıHastalığın şiddetine bağlı olarak, hastane tedavisi, özellikletıbbi tedavi,hemşirelik, ilaç tedariki, sargılar, tıbbiyardımveyardımlar,konaklamaveyemeklerveerkenrehabilitasyonhiz-metleriniiçerir.

Ön koşullar

• Tıbbibirgereksinimvardır• Hastanetedavisi,uzmandoktortarafındantalepedilmiştir• Tedavionaylıhastanelerdeyapılır.Bunlarüniversite

klinikleri,birülkeninhastaneplanınadahilolanhastanelerveya§109SGBVuyarıncabirbakımsözleşmesiimzalananhastanelerdir

Hastane tedavisi türleri

Yatarak hastane tedavisiYatarakhastanetedavisienpahalıolanlararasındayeralıdığıbilinir ve bu da hasta için hayatındaki en büyük dönümnoktalarından biri anlamına gelir. Bu nedenle, sadece tedavihedefineevdebakım,günlükbakım,yatışöncesivesonrasıyadaayaktatedaviulaşılamamasıdurumundareçetelendirilme-lidir.Bunuhastaneninsorumludoktorukontroleder.

https://www.gkv-spitzenverband.de/media/dokumente/krankenversicherung_1/ambulante_leistungen/heilmittel/heilmittel_richtlinie/HeilM-RL_2017-09-21-HM-Anlage_2_Diagnoseliste_LHM.pdfhttps://www.gkv-spitzenverband.de/media/dokumente/krankenversicherung_1/ambulante_leistungen/heilmittel/heilmittel_richtlinie/HeilM-RL_2017-09-21-HM-Anlage_2_Diagnoseliste_LHM.pdfhttps://www.gkv-spitzenverband.de/media/dokumente/krankenversicherung_1/ambulante_leistungen/heilmittel/heilmittel_richtlinie/HeilM-RL_2017-09-21-HM-Anlage_2_Diagnoseliste_LHM.pdfhttps://www.gkv-spitzenverband.de/media/dokumente/krankenversicherung_1/ambulante_leistungen/heilmittel/heilmittel_richtlinie/HeilM-RL_2017-09-21-HM-Anlage_2_Diagnoseliste_LHM.pdf

22


Kısmen yatarak hastane tedavisiHastabutürbirtedavidesürekliolarakhastanedebulunmaz.Konaklamave yemek sağlanabilir. Kısmi yatılı tedavi gündüzveyagecekliniklerindemümkündür.Kısmenyatarakkalışlardahasta sorumluhekim tarafındankabul edildiğinde, tedavininyatışöncesindevesonrasında,ayaktayadaevdebakımyoluy-layapılıpyapılamayacağıdaincelenir.

Yatış öncesi hastane tedavisiBu tedavi türü, hastanede tam yatılı bir kalışa hazırlanmasıveya bu kalışın netleştirilmesi için uygundur. Tedavi en fazla3günsürerveyatılıkabulbaşvurusundanenfazla5günönceyapılmalıdır.Sözleşme ile farklı son tarihlerbelirlenebilir.Ko-naklamaveyemeköngörülmemiştir.

Hastane sonrası bakımBu,tedavidentambaşarıedilmesinigarantialtınaalmak içinhastaneyeyatışsonrasındayapılabilir.Hastanesonrasıtedavigenellikle14güniçindeenfazla7günsürer.Sözleşmeilefarklısontarihlerbelirtilebilir.Organnaklidurumunda,ayrıdüzen-lemeleruygulanır (OrganNakliYasasınagöre).Konaklamaveyemeköngörülmemiştir.

Ayakta hastane tedavisi (§ 115 b SGB V)Hayatideğerlerinsürekliizlenmesigerekmiyorsa,butürhasta-netedavisiuygundur.

Hastanede tedavi için düzenlemeDüzenleme,bununiçinöngörülmüşolanmatbukağıtüzerindeverilir.Düzenlemeniniçeriği:

• Yataraktedaviningerektiğinigerekçeleyenbelgeler• Anateşhis• Yanteşhis• Enyakındakiuygunikihastaneninadı

Hastane seçimiDoktor, yazılı kararında yakınlık ve uygunluk kriterlerinikarşılayan2hastaneönerir.Hastaayrıcabaşkabironaylanmışhastane seçebilir. Ama sonra genellikle ekmasrafları kendisikarşılamakzorundakalır.

ÖNERİHastadoktortarafındanönerilenhastanedendahabaşka bir hastane için karar verirse, bunu açıkça

açıklamalıdır (örneğin, dini nedenler). Muhtemelen, SağlıkSigortasıekmasraflarıüstlenecektir.

Katkı payıYıldaen fazla28gün içingünlük10€katkıpayıödenir.Bazışartlaraltındaeködemeiçinmuafiyetmümkündür.

Hastaneye yatış sonrası geçici bakım

Klinik doktoru tarafından verilen iş göremezlik belgesiİşGöremezlikBelgesi(AU)ileçalışan,hastalığınıkanıtlayabilir.Hastaizniengeç3günsonraişverenegönderilmelidir,ancakdahaöncedetalepedilebilir.İşGöremezlikBelgesi,ücretöde-mesinedevametmeveyasonaermesindensonrahastalıkpa-rasıalmahakkınıbelgeler.Hastalıksigortasışirketiveişvereniçinbirbölümeekolarak,hastaayrıcahastalıkiznininbirkopy-asınıalır.Buizin,eksiksizbirİşGöremezlikBelgesigerektiğinedairbiruyarıiçerir.

Bir hasta, yatarak tedavi için hastanede kaldıktan sonraçalışamıyorsa, tedavi eden klinik doktoru kendisine taburcuolduktan sonra7 gün içinde taburcu yönetimi çerçevesindebirİşGörmezlikBelgesi(AU)verebilir.İşgöremezlikbusüreyiaşarsa,tedaviyedevamedenhekim(ailehekimi)müteakipİşGörmezlikBelgesiverebilir.

23

2


Hastanede kalış sonrası ilaç teminiBir hastanede kaldıktan sonra ilaç tedarikini sağlamak içinklinikdoktorlarıreçeteyazmaimkânınasahiptir(§31SGBV).Buradailaçiçinpiyasadamevcutenküçükpaketlemeboyutu(N1)sınırlamasınauyulmalıdır.Haftasonuveyaresmitatilgün-lerinde hastaneden taburcu olunduktan sonra, uygun ilaçlarhastanınyanınaverilerekilaçlarıntedarikedilmesidegarantiedilebilir.

Hastaneayrıcatedaviyedevamedecekolandoktoru,taburcuyönetimi bağlamında, taburcu edilen hastanın tıbbi tedavisihakkındabilgilendirmekleyükümlüdür.

2.5 Uzunsürelibakımihtiyacıolmadan kısasürelibakım(Kurzzeitpflege)

CiddibirhastalıknedeniylegeçiciolarakevdebakılamayanveSosyalGüvenlikKanunuciltXItarafındantanımlandığışekildebakımabağımlıolmayanhastalarkısasürelibakımdanyarar-lanmahakkınasahiptirler.

Ön koşullarSigortalılaraşağıdakiönkoşullaraltındabuhizmetiçinbaşvu-rudabulunabilirler:

• Ciddibirhastalık/birhastalığınağırlaşmasınedeniyle, evortamındabakımmümkündeğildir

• Bakımabağımlıolmadurumuyok

Hastanedekalış,ayakta tedavi veyahastanedeayakta tedavisonrasındauzunveyakısasürelibirbakımabağımlıolmamakönemlidir.

Hastanınevdekalmasınaizinveren,örneğinevdebakımgibi,diğeruygunhizmetlereöncelikverilmelidir.

Hizmetin kapsamı“Uzun süreli bakımabağımlılık olmaksızın kısa süreli bakım”hizmetinin süresi vemiktarı, BakımSigortası Kurumununeş-değerhizmetiileaynıdır.

Sağlık Sigortası, bakımla ilgili masrafların yanı sıra, yılda enfazla8haftaboyuncasosyalbakımvetıbbitedavibakımmas-raflarınıdakapsar.Buamaçla, toplamdamaksimum1.612€ tutarındabirmiktarınkullanılmasınaimkantanır.

Konaklama,yemek(otelmasrafları)veadlandırıldığışekli ile,yatırımgiderlerine ilişkinmasraflarsigortalı tarafındanbizzatkarşılanmalıdır.Hizmet,onaylıkısasürelibakımmerkezlerindeverilmektedir.

24


2.6 Evdehastabakımı

Evdebakılan(sadecegeçiciolarakda)hastalariçinevdebakım(§37SGBV)gerekliolabilir.Birtıbbibakımın(pansuman,ilaçtahsisivb.)yanısıra,biruzman,temelbakımveeviçifaaliyet-ler (örneğin, alışveriş yapmak veya yemek hazırlamak) gibidiğergörevlerideyerinegetirir.

Ön koşullar

• Tedaviedendoktorunreçetesivehastalık sigortasınınonayı

• Hanehalkındanhiçkimseninbakımıgerekliölçüde sağlayamaması

• Temelbakımveevdehastalıkhizmetlerineekolarak, tıbbitedaviönplandadır.Aksitakdirde,uzunsüreliBakımSigortasıKurumufonuaracılığıylaevdebakım“Pflegegrad”uygunolabilir

Evde hasta bakım türleriBaşlangıçdurumunavekonulanhedefebağlıolarak,farklıhiz-metkapsamınasahipfarklıtürlerdeevdebakımtürlerivardır.

Hastaneden kaçınma bakımıHastanede tedavigerekli ise,ancakhastabunun farkındaol-mazsaveyahastanedekalıştanevdehastabakımıvasıtasıylakaçınılabiliyoryadakalışsüresikısaltılabiliyorsa,hastanedenkaçınmabakımısözkonusuolur.Herhastalıkvakasıiçin4haf-talıkbirhastanedenkaçınmabakımıyapılmasıöngörülmüştür.BununlabirlikteSağlıkSigortasıMedikalHizmetleri (MDK)deincelemedensonrabusüreyiuzatabilir.Temelbakımveevdebakım maliyetleri de hastalık sigortası tarafından karşılan-maktadır.

Güvence bakımı/Tedavi bakımıBir ev ortamında tedavi kapsamında – örneğin, hastanedekaldıktan sonra – doktor, tıbbi işleri (örneğin, enjeksiyonları)bir bakım hizmetinin uzmanına aktarır. Masrafların karşılan-masüresi,temelbakımveevdebakımmasraflarınınkarşılanıpkarşılanamayacağı,ilgiliSağlıkSigortasınıntüzüğünebağlıdır.

ÖNEMLIBirklinikdoktoru,hastataburcuolduktansonraenfazla7 takvimgünüevdebakımönerebilir,kendisi

budurumdaayrıcaailehekiminibilgilendirmelidir.Ailehe-kimigereklidurumdasüresizolarakbuhizmetireçetelendir-meyedevamedebilir.

Psikiyatrik hasta bakımıAkılhastalarıiçinayaktapsikiyatribakımı(APP)olarakdaad-landırılanpsikiyatrikhastabakımıdavardır.Bu,hastalarınnor-malçevrelerindebağımsızbiryaşamsürmelerinivesosyalola-rakbütünleşmelerinisağlar.APP,sıklıklahastaveakrabalarınınfarklıalgılanmalarıileilişkiliolduğundan,tekraredenhastaneziyaretlerindenkaçınmayıamaçlamaktadır.

Destek bakım (Unterstützungspflege)Bakımkanunukapsamında,aynıandabirtıbbitedavibakımı-na ihtiyaç duyulmasa da, bakıma muhtaç olmayan hastalar4 haftaya kadar temel bakım ve ev işlerinde yardım alabi-lirler (§37Abs.1a SGBV). Ciddi bir hastalık veyamevcutbirhastalığın ağırlaşması durumunda, özellikle bir hastanedeyatıştan sonra ayakta tedavi veya klinikte ayakta tedavi son-rası,temelbakımaveyaevişlerindeyardımaihtiyaçduyduklarıtakdirdedestekleyicibakımdanyararlanabilirler.

25

2


ÖNERİBir ev ortamında tedavi kapsamında – örneğinhastanedekaldıktansonra–doktor,tıbbi işleri(ör-

neğinenjeksiyonları)birbakımhizmetininuzmanınaaktarır.Masrafların karşılanma süresi, temel bakım ve evde bakımmasraflarının karşılanıp karşılanamayacağı, ilgili Sağlık Si-gortasınıntüzüğünebağlıdır.

ÖNERİHastalarSağlıkSigortasısağlayıcısınahangihizmet-lerinekadarsüreylealacaklarınıvetemelbakımile

ev işlerinde yardımın buna dahil olup olmayacağını açıkçasormalıdırlar.

Evde bakım hizmetinin verildiği yerEvdebakım,hastanıneviilesınırlıdeğildirveörneğindestekliyaşambiçimlerininsağlandığıyerlergibi,diğeruygunyerlerdedeuygulanabilir.

Evdebakım, özellikle en az 6 ay süren tıbbi tedavi bakımına ihtiyaçduyulduğundabakımevlerindedemümkündür.

Bu,örneğin,hangiyoğunlukvesıklıktaolacağıöncedenkestiri-lemeyentedavibakımınayönelikönlemleringündüzveyagecedevametmesigerektiğindesözkonusuolur.

Katkı paylarıHasta,evdehastabakımıiçintıbbireçetebaşına10€vemas-rafların%10’unutakvimyılındaenfazla28günboyuncaken-dikatkıpayıolaraködemekzorundadır.

2.7 Hastalıkparası(Krankengeld)

Yasalolaraksigortalananolanhastalar,hastalıklarınedeniyle6 haftadandahafazlaişgöremezdurumdakalmalarıdurumun-daveyaYasalSağlıkSigortasıhesabınayataraktedaviedilme-lerigerekiyorsa,hastalıködeneğialmahakkınasahiptir(§§44ff.SGBV).

Ön koşullarHastalar,aşağıdakikoşullarsağlandığıtakdirdehastalıkparasıalırlar:

• Hastalıkparasıalmayahakkazandıklarıbirhastalık sigortasınasahipolma

• Devamedenödeme,doğumyardımı,işsizlikyardımı, geçişhakkıgibitazminathakkı(artık)bulunmama

• SağlıkSigortasıhesabınahastanedeyataraktedavi

yada

• Hastalıknedeniyleişgöremezlik• Tıbbiteşhistensonraki1haftaiçindehastalıksigortası

tarafındanverilenişgöremezlikbeyanı(biruygunsuzlukdurumundahastalıkyardımıaskıyaalınır)

12yaşınaltındakihastavesigortalıçocuklarınabakanvevelayetedenebeveynlerdehastalıkparasıalmahakkınasahiptir.

26


Hastalık parasının verilmediği durumlarAşağıdabelirtilenkişilerhastalıkparasıalamazlar:

• Öğrencilervestajyerler• Ailesigortasıolanlar• Kazanmakapasitesindetambirazalma,emekliaylığı

sigortasındanyaşnedeniyletambiremeklilikveyabenzerihaklardandolayıemeklimaaşılehtarları

• Kamuhizmetidüzenlemeleriveyailkeleriuyarınca emeklilikmaaşıalanlar

• Erkenemeklilikparasıalanlar• İşsizlikparasıII(HartzIV)vesosyalödenekalanlar• Gençlikiçingelirgetiricifaaliyetteçalışmalarınaolanak

sağlanacakhastalarİşhayatınayönelikhizmetlerinsüresiiçingeçiciödenekalmahakkınasahipolmayantedavigörenkişiler

Katılım yükümlülüğü (Mitwirkungspflichten)Hastalık parası alan herkes, katılım yükümlülüğü olarak ad-landırılanbazıhususlarıyerinegetirmekzorundadır.Diğerhu-suslarınyanısırabu,hastalıksigortasışirketinintalebiüzerine10haftaiçindetedaviönlemleriiçinbaşvuruyükümlülüğünüdeiçerir.Eğerbirhastakatılımyükümlülüğünüyerinegetirme-zse,hastalıkparasıalmahakkıbaşvurusunuiptaledilir.

Hastalık parasının miktarıKanunensigortalanmışolanlar,işgöremezlikdurumundaişver-enlerindenmaaşveyaücretlerininormalolarak6haftasüreylealmaya devam ederler. Hasta bu sürenin sonunda çalışmayadevamedemiyorsa,hastalıksigortasıonahastalıkparasıöder.Bu,brütmaaşın%70’ikadardır,ancaknetücretin%90’ındanfazladeğildir .

Sosyal sigortaya ödenen primlerin orantılı olarak düşüldüğüdüşükdeğerödenir.

HesaplamaHastalıkparasınınhesaplanmasındason12ayboyuncadüzen-ligelir ileNoelve tatilücretigibibirkereyemahsusödemeleresasalınır,ancaksadecesosyalsigortakesintileriödemesindeazamikazançsınırınakadarhesaplanır.Bu,2019için105,88€günlükmaksimumhastaücretinekarşılıkgelir.Hastalıkparasıherzaman30takvimgünüboyuncahesaplanırveödenir.

Prensipolarak,YasalEmeklilik,UzunSüreliBakımveİşsizlikSigortasıPrimleri,hastalıkparasından (Krankengeld)öden-melidir. Bu genellikle çocuklu hastalarda %12,08, çocuksuzhastalarda %12,2’dir. Bu primler, Sağlık Sigortası şirkeri tar-afındantevkifedilirveilgilitahsilatkurumunaödenir.İşAjansı(Agentur für Arbeit) hizmetlerinden yararlanan hastalar,hastalık parası olarak, en son aldıkları işsizlik parasınınmik-tarınıalacaktır.

ÖRNEKHastalık parasının hesaplanması (çocuklu hasta):

Aylıkbrütgelir: 2.100,00€2.100€:30Takvimgünü= 70,00€Buradan%70= 49,00€

Aylıkbrütgelir: 1.500,00€1.500€:30Takvimgünü= 50,00€Buradan%90= 45,00€

KesintilerSosyalSigortaprimleri(12,08%): 5,44€Takvimgünübaşınahastalıkparası: 39,56€

Aylıkhastalıkparası: 1.186,80€

27

2


Hastalık parasının dinamizasyonuUzunsürehastaolanilgilihastalarınmaaşartışlarındanfayda-lanabilmeleribakımındanhastalıkparasıbiryılınsonundaay-arlanır.Hastalıkparalarınındinamizasyonuolarakadlandırılanbudurumhastalık sigortası tarafından resmiolarakuygulan-maktavebunedenleayrıbirbaşvurugerektirmemektedir.

Hakkın süresiHastalıkparasıalmahakkı:

• Enfazla78haftasürelidir• İşgöremezlikbaşlangıcındanitibaren

3yıllıkbirzamanaralığıiçindedir• Aynıhastalıknedeniyle,yanisorununtemelindehastalığın

giderilemeyenaynıtemelnedeniyatıyorsa,verilir

Bu,mevcuthastalığabaşkabirhastalıkeklendiğindedegeçer-lidir.

ÖNERİTıbbideğerlendirmetarihindenitibarenhastalıkpa-rasıalmahakkızatenmevcuttur!Ancak,hastalıkpa-

rasıkaybınıönlemekiçin,hastalıkizninineksiksizolarakver-ilmesine dikkat edilmelidir! Aynı hastalık temelinde birkaçhastalıkizniardışıkolarakverilirse,bunlarınarasındazamanaralığıoluşmaz.Yani,asılhastalıkizniCumagünübitiyorsa,bunutakipedenhastalıkiznininengeçPazartesigününeka-darverilmişolmasıgerekir.BuradaCumartesigünleriişgünüsayılmaz!

Hakkın dondurulmasıBirhastalıkparasıhakkınınvarolduğu,ancaködemenindon-durulduğusüreler,haksüresinesayılır.Birörnek,işverentar-afındanişgöremezliktensonrakiilk6haftaiçindeücretinöden-mesinedevamedilir.Bundansonra,sigortalıenfazla72haftaboyuncahastalıkparasıalabilir.

3 yıllık dönemden sonra hastalık parası için yeni hakBir hasta 78 haftalık hak süresini dolduysa, 3 yıllık süreninbitiminde tekrar hastalık parası almaya hak kazanabilir. Busadece,hastalıkparasıhakkınınsonaermesiileyenibirişgö-remezlikdurumuarasındaaynıhastalıknedeniyleveenaz6ay boyunca iş göremezdurumdaolmaması ve en az 6 ay işgörebilirdurumdaolmasıveyapiyasada işaramasüreçlerinekatılmasıdurumundageçerlidir.

2.8 ZorunluYasalSağlıkSigortasıhakkını kaybetme(Aussteuerung)

İşgöremezdurumdakibirhasta,3yıliçindeenfazla78haftaboyuncaaynıhastalıkiçinhastalıkparasıalır.Bundansonrasadece hastalık parası ödenmesi değil, aynı zamanda YasalSağlıkSigortasınazorunluüyeliködenmesidesonaerer.BunaSağlıkSigortasıhakkınıkaybetmekdenir.Sıkıntılarıdahauzunbirsüredevamedenağırhastalar için,hastalıksigortasıhak-kınıkaybetmekolasıdır.

Sigorta hakkını kaybetme sonrası olasılıklarHasta sigorta hakkını kaybetmeden yaklaşık 2 ay önce ken-di hastalık sigorta şirketi tarafından bilgilendirilmelidir. Tıbbibakım içinhizmetalmayayönelikolarak,hasta için2olanak mevcuttur:

28


1 . ZorunluYasalSağlıkSigortasıilegönüllüolarakkendinisigor-talatabilir.Budurumdaprimlerikendisi.

2 . Eşibirkamusağlıksigortasınınüyesiyse,ailesigortasıya-pabilir.Böylelikle,hiçbirprimödemeksizinsigortalanmışolur .

Hasta, hastalık parasının sona ermesinden iki hafta öncehastalık sigortasından çekildiğini beyan etmezse, otomatik-man gönüllü olarak sigortalanır ve ilgili primleri ödemekzorundakalır.Böylekişilerayrıcaözelbirhastalıksigortasınakatılmaolanağınadasahiptirler.

Finansal güvenceHastalıkparası,azamiödemesüresinedeniylesonaeriyorsa,ilgilikişigenellikledahasonraçalışmayadevamedemez.Sürekliola-rakişgöremezdurumdaveyaçalışamıyorsa,emekliliksigortasınakazanç kaybına uğrama nedeniyle emeklilik (Erwerbsminde-rungsrente)başvurusundabulunabilir.

Emeklimaaşıbaşvurusuileilgilibirkararverileneveyaazalmışçalışmakapasitesi tespit edilenekadarkadarhasta İstihdamAjansı’na işgöremezlikdurumundaişsizlikparası (Arbeitslo-sengeld bei Arbeitsunfähigkeit) başvurusunda bulunabilir. İş-sizlikparasınınbuözelşekli,hastalıkparasıilekazançkaybınauğramanedeniyleemeklilikmaaşı,meslekiengellilikveyatıbbirehabilitasyon içinalınanönlem,arasındabirköprü (Nahtlo-sigkeit-Regelung)olaraktasarlanmıştır.

İş göremezlik durumunda işsizlik ödeneği alınması için ekkoşullar:

• Hastalıkyadasakatlıknedeniyle6ayboyuncaartıkfar-kedilmeyendahafazlaişgöremezlik,işsizlikveyamevcutistihdamilişkisi

• Hakkazanmasüresinintamamlanması:Hastaişsizkalmabildiriminden2yılönceveişsizliğinbaşlangıcındaenaz12aysigortayükümlüsüolarakçalışıyorolmalıdır

• Hastanınönümüzdeki6ayboyuncaistihdamiçinhazırolamayacağınınöngörülebilirolması

İş göremezlik durumunda işsizlik parasının devam etmesiİşgöremezlik için işsizlikparası,emekliaylığıbaşvurusuveyaengellilerinmeslekientegrasyonu içinalınacaktedbirlerveyaişsizliködeneğihaklarınınsonaermesinekararverilenekadarödenir.Maddiyardımıntutarı,kişininişsizkalmadanönceki52haftaiçindekazandığıtamzamanlıkazancınabağlıdır.

2.9 Katkıpaylarıvekatkıpaylarındanmuafiyet

YasalSağlıkSigortasındakikatkıpayları,sigortalılarınınsağlıkbakımmasraflarına doğrudan parasal katılımları şeklindedir.Bunlar örneğin ilaçlar, sağlık malzemesi ve destek ürünler,hastanedetedaviveyatedaviyeyönelikönlemlerleilgilidir.

ÖNERİİlaçvedestekürünfaturalarınıdaimasaklayın,çün-kükatkıpayıödemelerininsadecebelirlibirparasal

limitekadaryapılmasıgerekir(Belastungsgrenze).Yukarıda-kitümmasraflariçinhastalarkatkıpaylarındanmuafiyetiçinbaşvurudabulunabilirler.

Katkı paylarının miktarıAyrıkatkıpayıödemekurallarıolanbazıhizmettürleridışında,sigortalıkişilerinprensipolarakhizmetbedelinin%10’unuenaz5€veenfazla10€olacak,ancakhiçbirzamanilgilihizmetinmaliyetiniaşmayacakşekildekarşılamalarıgerekir.

29

2


Hizmet türleri ve ilgili katkı payları

Hizmet türü Katkı payı

İlaç Satışfiyatının%10’u,enaz5€,enfazla10€İstisna:Katkıpayındanmuafilaçlar

Pansuman malzemesi Satışfiyatının%10’u,enaz5€,enfazla10€

Ulaşım giderleri Satışgiderinin%10’u,ulaşımbaşınaenaz5€,enfazla10€

Destek ürünlerSatışgiderinin%10’u,enaz5€,enfazla10€Tüketimeyönelikbelirlidestekürünler:Giderlerin%10’u,aydaenfazla10€

Ev işlerine yardım Günlükgiderlerin%10’u,enaz5€,enfazla10€

İlaç/Tıbbi ecza Hizmetgiderlerinin%10’uartıreçetebaşına10€

Ergoterapi Günlükgiderlerin%10’u,enaz5€,enfazla10€

Konuşma tedavisi Günlükgiderlerin%10’u,enaz5€,enfazla10€

Evde hasta bakımı Günlükgiderlerin%10’uartıreçetebaşına10€,takvimyılıiçin28günilesınırlı

Hastanede tedaviGünlükgiderlerin%10’u,takvimyılıiçin28günilesınırlı; takiptedavileriiçinkatkıpaylarıdahil

Ayakta tedavi Günde10€,zamankısıtlamasıyok

Takip tedavisiGünde10€,takvimyılıiçinenfazla28günilesınırlı; öncekihastanedeyataraktedavileriçinkatkıpaylarıdahil

Özel hastalık sigortasındaki sigortalılar için bilgilerÖzelsağlıkhizmetleriveuzunvadelibakımsigortaları,üzerindeanlaşmayavarılantarifeleredayanmaktadırvebunedenlebireyselolarakfarklıdır.Özelyardımtalepleriyleilgilisorularbunedenleilgilisigortaşirketiyleözelsigortalıhastalartarafındannetleştirile-bilir.OryantasyonvebilgiÖzelHastalıkSigortasıBirliğiİnternetportalıtarafındanverilmektedir(www.derprivatpatient.de).

30


Borçlandırma derecesi (Belastungsgrenze)’nin hesaplanmasıBorçlandırmaderecesininhesaplanmasının temeli, yıllıkailebrütgeliridir.BuradaSigortalınınveortakhanedeyaşayanvegeçim kaynağı olan aile üyelerinin, geçinmek için yaptıklarıharcamalarıkarşılayacakcarivebirkerelikbrütgelirleribelir-lenmektedir.

Örneğin:

• Çalışmagelirleri• Kıdemtazminatı• Hastalıkparası• İşsizlikparası(Krankengeld)• Kısaçalışmaücreti• Serbestmeslekgelirleri• Yaşlılıkaylığı,dulaylığıveölümnedeniylediğeraylıklar• İşletmeemekliliği• 300€üzeriebeveynparası,150€üstüElterngeldPlus• Nafaka• Sermayevekiragelirleri

ÖNEMLIÇocuk, bakım veya görme özürlüler parası, hanehalkıiçinharçlık(sosyalgüvenlikkurumu)gibitah-

sisedilengelirlerdikkatealınmaz.

Muafiyetlerin dikkate alınmasıBelirlenenailebrütgelirinden,ortakbütçeçerçevesindebirlik-teyaşayanakrabalarınmuafiyetleridüşülür:

• Ortakbütçeçerçevesindebirlikteyaşayanhanehalkındanbirinciderecedeakrabalar(özelliklenikahlıeş,aynıcinstenkayıtlıhayatarkadaşı)için5.607€(§18SGBIV’egöreyıllıkreferansmiktarın%15’i)düşülür

• Sigortalınınveaynıcinstenkayıtlıhayatarkadaşının, ortakbütçeçerçevesindeyaşayandiğerakrabalarının herbiriiçin3.738€düşülür(§18SGBIV’egöreyıllık referansmiktarın%10‘u)

• Evlisigortalının/aynıcinstenkayıtlıhayatarkadaşınınmüş-terekçocuklarınınherbiriiçinmüşterekdeğerlendirmede7.607€muafiyet,bundanfarklıbirdurumdaçocukbaşına3.810€muafiyetdikkatealınır.(§32Absatz6EstG(GelirVergisiKanunu))

• Tekebeveynlerdeherçocukiçin7.620€muafiyetdikkatealınır

Özel durum:İşsizlik parası II (Arbeitslosengeld II) alan kişiler, geçimyardımı (Sozialhilfe)veyayaşlılıkta temelgüvenlik (Grund-sicherung) ve kazanç kaybına uğrama söz konusu olduğun-da,KuralGereksinimDüzeyi1 içinolankuralkümesi, tümih-tiyaçlariçinborçlandırmaderecesinihesaplamaküzeretemelolarakkullanılır.2019‘dakimaksimumkatkıpayıödemetutarı101,76€veyakronikhastakişileriçin50,88€’dur.

31

2


Katkı payı muafiyeti için başvuruAşağıdakiişlemsırasıönerilmektedir:

1. Borçlandırmaderecesini(Belastungsgrenze)hesaplayın(gerektiğindeSağlıkSigortasınınyardımıyla)

2 . Tümailefertlerininkatkıpayıbelgelerinialın vetutarlarınıtoplayın

3 . Borçlandırmaderecesineulaşıldığında: SağlıkSigortasınakatkıpayımuafiyetiiçinbaşvurun

Fazla ödenen katkı payları, Sağlık Sigortası tarafından iade edilir.

İstisna:Özelsigortalıveyadesteğehakkazananaileüyeleriiçin,yıllıkbrütgelirdahiledilir,katkıpaylarıdikkatealınmaz.

Özel durum:Hasta ve aile üyelerinden farklı hastalık sigorta şirketlerisorumlu ise, bir hastalık sigortası şirketi borçlandırma de-recesinihesaplarvemuafiyetkararıverir.Karardahasonradiğerşirketedesunulurveböyleliklebudamuafiyetkararıverir.

Kronik hastalıklarda katkı paylarıKronik bir hastalıktan muzdarip olan yasal olarak sigortalıhastalar,genelliklesüreklitıbbivegenelliklefarklıuzmanlıkal-anlarındatedavilerdedir.İlaçlaravedestekürünlereihtiyaçlarıvardır ve ilaç almaları gerekmektedir. Hastanede yatarak te-davilerdegerekliolabilir.Tümbuhizmetler içineködemeleryapılmasıgerekmektedir.Bukişilerinmaliaçıdanaşırıyüklen-memeleri için,bugrup insanlarınborçlandırmaderecesi,ailebrütgelirinin%1‘idir.

Kronikhastalariçinmakbuzdefterleridahamantıklıdır.BunlarSağlık Sigortası şirketinden veya eczaneden temin edilebilir.Hasta ve akrabaları her zaman ilaçlarını ve destek ürünleiniaynıeczanedenalırlarsa,eczacıbirmüşteridosyasıoluşturabi-lir,böylelikletümkatkıpaylarıkaydedilebilirveeködemelerinkanıtıbirbilgisayarçıktısıileeldeedilebilir.

Birçok hastalık sigortası şirketinin web sitesinde, hastalarınkişiselborçlandırmaderecelerininhızlıbirşekildebelirlemele-rineolanakverenödemebilgisayarıvardır.Bazıhastalıksigor-tasışirketleriiçin,sigortalıkişilerayrıcaçevrimiçiyapılankatkıpayı ödemeleri kaydedebilir ve alabilir. Limite ulaşıldığında,sigortalıotomatikolarakhastalıksigortasışirketindenbirbil-dirimalır.

Azaltılmış borçlandırma derecesinin kullanım kriterleri%1düzenlemesi,enaz1yılsüreyleherüçaydabirtıbbitedavigören(süreklidoktorkontrolüaltındaolan)veaşağıdakikri-terlerdenbirinikarşılayankronikhastainsanlariçingeçerlidir:

bakımabağımlılık“Pflegegrad”3,4veya5

veya

Uzunsürelihastalığınbirsonucuolarak,birengellilikderecesi (GdB)veyaişgörebilirlikteazalma(MDE)/hasarsonuçlarınınderecesi(GdS)enaz60olarakbelirlenmiştir.

veya

Tıbbi değerlendirme neticesinde, eğer uygulanmadığı tak-dirde,yaşamıtehditedicibirkötüleşme,yaşambeklentisin-deazalmaveyahastalıktankaynaklananyaşamkalitesinde

32


kalıcı bir bozulma olabileceği ortaya çıkarsa, sürekli tıbbibakım(tıbbiveyapsikoterapötiktedavi,ilaçtedavisi,tedavibakımı,ilaçvedestekürünlerintemini)zorunluhalegelir.

(Kaynak:KronikYönetmeliğiG-BA(Chroniker-Richtlinie),TarihMart2018)

ÖRNEKBorçlandırma derecesinin (Belastungsgrenze) hesaplanması:Alzheimer demansı olan bir erkek hasta, eşiyle birlikte evortamında yaşamaktadır. Kadın,muafiyet kazanana kadarkocasının ne kadar katkı payı ödemesi gerektiğini bilmekistemektedir.Kadınınverdiğibilgileredayanarakhastalıksi-gortasışirketiborçlandırmaderecesinibelirler:

Tümhanehalkıüyelerininyıllıkbrütgeliri: 35.500,00€Eksieşininmuafiyeti(=hanehalkınınilküyesi): 5.607,00€

Aratoplam: 29.893,00€Buradan%1=Borçlandırmaderecesi: 298,93€

Örnekte,eködemeleryıllık298,93€limitiniaşarsa,çiftoan-dansonrakikatkıpayıödemelerindenmuafkılınır.

Kronik hastalık kanıtıKronikhastaların%1borçlandırmaderecesinden–kronikdü-zenlemesi(Chronikerregelung)olarakadlandırılır–yararlana-bilmelerinisağlamakiçin,kronikhastalıklarınıaşağıdakikanıt-larlabelgelemelerigereklidir:

GdB,MdE/GdSveayrıca“Pflegegrad”,bunlarıdüzenleyenku-ruluşunuygunbirkararıileonaylanmalıdır.Kronikhastanınsü-reklidoktorkontrolüaltındabulunmasınanedenolanhastalıkbildirimdebelirtilmelidir.Süreklidoktorkontrolüaltındabu-lunma,tedaviyeuygundavranışvesağlıkvekanserdeerkenteşhis taramamuayenelerininalgılanışşekli tıbbibirsertifi-kailekanıtlanmalıdır.İstisna:3,4veya5“Pflegegrad”bağımlıolanveyaenaz60seviyesindebirGdB/GdSolanların,tedaviyeuygunolarakdavrandıklarınadairkanıtlargerekmez.18yaşınaltındaki çocuklar ve gençler de bu kanıt yükümlülüğündenmuaftutulmaktadır.

2.10Evyardımı

SağlıkSigortasışirketleri,SağlıkSigortasıkurumuveyasözleş-melibirkuruluştarafındanistihdamedilenevişlerindeyardım-cıbirelemansağlayabilir.Ancak,buuygulamadaçoknadirenolur.Genelolaraksigortalılar,ev işlerindeyardımıüstlenecekişgücünükendileriteminederler.

İlgili hastalık sigortası şirketi, yapılan makul seviyelerdekimasrafları karşılar (SağlıkSigortası şirketininstatüsünebağlıolarakgündeyaklaşık78€).Şirketen fazla8saatevdesteğiverir.İstisnaidurumlarda,örneğinevsahibitekbirebeveynse,günde10saatiçinonayverilebilir.

33

2


İkincidereceyekadarbirakrabaveyahısım–yanikendiebe-veyni, eşin ebeveyni, çocukları, büyükanne ve büyükbabası,eşin büyükanne ve büyükbabası, torunları, kardeşleri, üveyebeveyni,üveyçocukları,üveytorunları,kayınçocuklarıveyakayınpederi/kayınvalidesi – ev işlerinin idaresini üstlenirse,kendisinesadeceseyahatmasraflarıvekanıtlanmışgelirkay-bıgeriödenir.Gelirkaybı,işverentarafındanonaylanmalıdır.

Ön koşullarBirhasta,birhastanedeveyarehabilitasyonkliniğindetedavigörmek zorunda ise veya evde hasta bakımınamuhtaçsa veevinde yaşayan 12 yaşın altında en az bir çocuğu varsa veyaevindeengelliçocuklarmevcutsa(yaşsınırlamasıolmaksızın)ve hane halkından ev işlerini idare edebilecek başka biri ol-madığında,SağlıkSigortasınaevişlerindeyardımbaşvurusun-dabulunabilir.

SüreAğır hasta olan, hastalığı daha da kötüye giden ya da birhastanedekaldıktansonra(ayaktayadayatarak)yadaayaktabirameliyattansonrayardımaihtiyacıolançocuksuzsigortalıkişilerin4haftaya kadarevdeyardımalmahaklarıvardır.

Buhak,12yaşınaltındaenazbirçocuklayadaevdeengellibirçocuklayaşayansigortalılariçinevişlerindeyardımkapsamın-da26haftayakadaruzatılır(§38Abs.1SGBV).

Katkı paylarıHasta,evdebakımiçintıbbireçetebaşına10€vemasrafların%10’unu takvim yılında en fazla 28 gün süreyle katkı payı olaraködemekzorundadır.

İstisna: Hamilelik ve doğumSigortalıbirkadınhamilelikveyadoğumnedeniyleev işleriy-le ilgilenemiyorsa, ev işlerine yardım hizmeti için hastalık si-gortasınabaşvurabilir.Budurumda,on iki yaşınaltındakibirçocuğun evde yaşamak zorunda olması ve ayrıca katkı payıödenmesigerekmez.Doktorveyaebegerekligördüğüsüreceevişlerineyardımsağlanır.

35

3

3. ENGELLILIK VE AĞIR DERECEDE ENGELLILIK ÖDENEKLERI3.1 Engellilikveağırderecedeengellilik . . . . . . . . . . . . . . . . . 36

3.2 EngellilikDerecesi(GradderBehinderung(GdB)) . . . . . 36

3.3 AğırDerecedeEngellilikKimliği . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37

3.4 Dezavantajlarındengelenmesi(Nachteilsausgleiche) . . 38

3.5 Engellilerineşitliği(Gleichstellung) . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44

3.6 Çalışmahayatındaözeldüzenlemeler . . . . . . . . . . . . . . . 45

3.7 FederalKatılımYasası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47

36


Bedensel ve zihinsel bozukluklar, birçok vakada hastalarda bilinen bir engelliliğe ya da ağır derecede engelliliğe neden olmaktadır. Engelli veya engellilik riski altında olan kişilerin özel korunma ve yardım alma hakları vardır.

3.1 Engellilikveağırderecedeengellilik

Engellilik nasıl tanımlanır?Yasalanlamdaengellilik“birkişininfizikselişlevi,zihinselka-biliyetiveyazihinselsağlığının,büyükolasılıklaaltıaydanfazlabir süreboyunca içindebulunulanyaştaki tipikdurumundansapmasıvebunedenletoplumakatılımınınolumsuzyöndeet-kilenmesidir”(§2SGBIX(SosyalGüvenlikKanunu))

“Ağır derecede engellilik” nedir?EngellilikDerecesi (GdB)enaz50olanve ikametgahıAlma-nya’da olup, alışılagelen yaşantısını veya faaliyetlerini Alma-nya’dasürdürenkişilerağırderecedeengellisayılır.

SosyalGüvenlikKanunuçerçevesindekihakların ve sağlanankolaylıkların çoğu, ki bunlar dezavantajların dengelenmesi(Nachteilsausgleiche)olarakadlandırılır,sadeceağırderecedeengellikişilerinyararınadır.

ÖNEMLIGündelik dilde bir engellilik sıklıkla yüzde olarakverilir,ör. “Ben%50engelliyim”.Doğrusuşöyleol-

malıdır:“Ben50dereceengelliyim.”

3.2 EngellilikDerecesi (GradderBehinderung(GdB))

EngellilikDerecesi (GdB),bir insanınengelliliktengerçektenekadaretkilendiğininölçüsüdür.BakımDairesitarafındantıbbiraporlarlabelirlenirve20ila100arasındaonarderecelikkade-melerleverilir.EngellilikDerecesi(GdB),“TıbbiBakımİlkeleri”temelindeuzmanlartarafındanverilir.

“Tıbbi Bakım İlkeleri” (“Versorgungsmedizinischen Grundsät-ze”)FederalÇalışmaveSosyalİşlerBakanlığı’nınwebsitesindebulunabilir: www.bmas.de/DE/Service/Medien/Publikationen/k710-anhaltspunkte-fuer-die-aerztliche-gutachtertaetigkeit.htmlOradanücretsizbroşürsiparişedebilir,indirebiliryadaçe-vrimiçiokuyabilirsiniz.

3. ENGELLILIK VE AĞIR DERECEDE ENGELLILIK ÖDENEKLERI

http://www.bmas.de/DE/Service/Medien/Publikationen/k710-anhaltspunkte-fuer-die-aerztliche-gutachtertaetigkeit.htmlhttp://www.bmas.de/DE/Service/Medien/Publikationen/k710-anhaltspunkte-fuer-die-aerztliche-gutachtertaetigkeit.htmlhttp://www.bmas.de/DE/Service/Medien/Publikationen/k710-anhaltspunkte-fuer-die-aerztliche-gutachtertaetigkeit.html

37

3


Birdenfazlasorunvarsa,sadecemünferitEngellilikDerecele-ri (GdB)birbirineeklenmeyecektir.ToplamEngellilikDerecesi(GdB) için belirleyici olan, bireysel fonksiyonel bozukluklarınyatayvedikeyyönlerdebirbirlerininasıletkilediğidir.Böylelikleengelliliklerveetkileribirerbütünolarakdikkatealınmaktadır.

Engellilikölçüsüarttıkça,hastalaryenibirbaşvurudabuluna-bilirler.

Engellilik Derecesi (GdB) başvurusuEngelli bir kişi, dezavantajların dengelenmesi olarak ad-landırılanhaklarıvesağlanankolaylıklarıtalepetmekisterse,engelliğinikanıtlamakzorundadır.BununiçinsorumluBakımDairesinebirbaşvurudabulunur.Kurum,engelliliğinderecesi-nivebununlailgilisınırlamalarıtespitederveEngellilikDerece-sini(GdB)belirler.

Başvuruda nelere dikkat edilmelidir?Bakım Dairesi belirtilen doktorlardan bulgu raporları almakzorundaolduğundanbubaşvurularınişlenmesinispetenuzunsürmektedir.Bundankaçınmak için,hastalar tamolarakdol-durulmuşbaşvuruformunaekolarakmevcuttümgünceltıbbibulgu raporlarını ve uzman raporlarını eklemelidir. Röntgenveyadiğergörüntülemedahiledilmemelidir .

Ayrıca,6aydanuzunsürentümsağlıkkısıtlamalarınılisteleyenkişiselbirbildirimgöndermenizönerilir.İşlemsırasındabaşkahastalıklareklenirseveyayenibulgularraporları/uzmanrapor-larıhazırlanırsa,hastalarbunlarıdahasonrasağlamalıdır.Ku-ral olarak, BakımDairesi bu belgelere dayanarak karar verir.Kişiselbirdeğerlendirmeyapılmaz.

3.3 AğırDerecedeEngellilikKimliği

AğırDerecedeEngelliKimliği,yetkililertarafındantanımlananengelliliğintürüveciddiyetininkanıtıolarakkullanılmaktadır.Engelli insanlar, hakettikleriavantajlardanveyardımlardan yararlanabilirler.EngellilikDerecesi(GdB)enaz50olanengelli-ler,başvuruüzerineAğırDerecedeEngelliKimliğialırlar.

Genel olarak, bir engelliliğin tespiti ve Ağır Derecede Engel-li Kimliği verilmesi içinbaşvurular yetkili emeklilik dairesi ileortaklaşa yapılabilir. İlgili başvuru formları da vardır. Yetki-li Bakım Dairesinin adresi, şehirde veya aynı yerel yönetimalanındayaşayanilgilikişilertarafındanbilinir.

38


Başvuruya yönelik ipuçları

• Başvurutamamlanmışveimzalanmışolmalıdır• Tümalttayatanhastalıklarınyanısırahastalıklarınekolum-

suzrahatsızlıklarınınveetkilerinindebelirtilmesigerekir• Başvuruda,hastalarılistelenenhastalıklaragöreenyoğun

şekildetedaviedendoktorlar,terapistlerveklinikler isimlendirilmelidir

• Başvurusürecinihızlandırmakiçin,hastalıklailgilitümtıbbibulgularınveraporlarınkopyalarıekyapılmalıdır

• AğırDerecedeEngellilikKimliğiiçinbirfotoğrafgereklidir

Geçerlilik süresiAğırDerecedeEngellilikKimliğigenellikleenfazla5yılsüreyleverilir. Koşulların yerine getirilmesi durumunda, özel formali-telerolmadansüreikikatınakadaruzatılabilir.Bundansonra,yenibirkimliktalepedilmelidir.

Hastanınsağlıkdurumuönemliölçüdekötüleştiyse,EngellilikDerecesi(GdB)içinBakımDairesi‘ndenbirartıştalepedebilir.Dahasonratekrarincelemeyapılır.Sağlıkdurumundaönemlibiriyileşmeolsabile,BakımDairesi’nebilgiverilmelidir.Engel-lilik türüveciddiyetindeönemlibirdeğişiklikbeklenmiyorsa,kimlikdesüresizolarakverilebilir.

ÖNEMLIAğırDerecedeEngellilikKimliğisizeengelliparkyerikullanmahakkıvermez!Burada,lisansabağlıolarak

uygulanabileceközelbirotoparkkartıgerekmektedir.

ÖNERİİşverenkarşısındaağırderecedeengellilikolduğunadair kanıt olarak, hastalar sadece sakatlık kartını

kullanmalıdır. Sağlık ofisi kararının aksine hiçbir tanı içer-mez.

3.4 Dezavantajlarındengelenmesi (Nachteilsausgleiche)

Engelliveağırderecedeengelliinsanlar,özelvemeslekiyaşam-larındabirçokdezavantajveekmasraflakarşıkarşıyakalmakt-adır.Bunuhafifletmekiçin,hastalaryaşamınçeşitlialanların-dadezavantajdengelemedenfaydalanabilirler.Bunlaraörnekolarakvergiimtiyazları,özelistihdamdüzenlemeleri,hareketli-likalanındakikolaylıklarveparasalhizmetlergösterilebilir.

Dezavantaj dengeleme yalnızcabelirli koşullar yerine getiril-diğindeverilir.Kuralolarak,hizmetleriçinbaşvuruyapılmalıdır.Ayrıcabunlar,herikisideAğırDerecedeEngelliKimliğinekayıtlıolanetiketlerevetanınmışEngellilikDerecesinebağlıdır .

Engellilik Derecesine bağlı dezavantaj dengelemelerEngellibireyler,EngellilikDerecelerinebağlıolarakbazıhakvekolaylıklarasahiptir.Tablosalgenelbakış,buEngellilikDerece-sine bağlı dezavantaj dengelemelerinin en önemlilerini gös-termektedir.DahayüksekbirEngellilikDerecesi,mağdurlarındaha düşük bir Engellilik Derecesine sahip oldukları hak vefaydalarıiçerir.

Dezavantaj dengelemelerine ilaveten, gönüllü bazda kolay-lıklarda sunulmaktadır.Çok sayıdaeğlence tesisi vekurumu(örneğin,otomobilkulüpleri, telefonşirketleri,yüzmehavuzuvesinemaişletmecileri)ağırderecedeengelliinsanlariçinindi-rimlersunmaktadır.

39

3


30/40▶ Dengeleme:İstihdamavantajlarımümkün

▶ EngellilikDerecesi(GdB)30:Vergidenmuaftutar310€veyaEngellilikDerecesi(GdB)40:Vergidenmuaftutar430€

50

▶ Ağırderecedeengellikimlikkartıiçinuygunağırderecedeengelliözelliği

▶ Vergidenmuaftutar570€

▶ İşyerinde:Özeliştençıkarmakoruması;birçalışmahaftasıektatil;fazlamesaidenmuafiyet; çalışmahayatındaeşlikedenyardımlar

▶ Çalışanlariçinaraçfinansmanyardımı;erkenemeklilikaylığı;kirayardımındavergidenmuaftutar; konutedindirmedesteği;çeşitlitelefonşirketlerindensağlanankolaylıklar;bazıotomobilkulüplerinde aidatindirimi;öğretmenleriçinsaatlerinkısaltılması(eyaletegöre)

60▶ Vergidenmuaftutar:720€

▶ Belirlikoşullaraltında:YasalSağlıkSigortası’ndakronikhastaağırderecedeengellileriçinazaltılmışkatkıpayları

70

▶ Vergidenmuaftutar:890€

▶ Gişaretli(MerkzeichenG):Özelseyahatleriçinindirim

▶ Sabitreklamgideriveyaişyerineseyahatiçinfiiligider

▶ BahnCard25ve50’deindirimler

80

▶ Vergidenmuaftutar:1.060€

▶ Kirayardımındavergidenmuaftutar

▶ Özelseyahatleriçinindirim

90▶ Vergidenmuaftutar:1.230€

▶ Telekomsosyaltarifesi

100

▶ Vergidenmuaftutar:1.420€

▶ Kirayardımında(Wohngeld)vergidenmuaftutar

▶ Konutedindirmedesteği

▶ Koşullarabağlıolarakverasetveintikalvergilerindenmuafiyet

Engellilik Derecesine (GdB) bağlı dezavantaj dengelemeleri için örnekler

40


İşaretler (Merkzeichen)İşaretler, Ağır Derecede Engelli Kimlik Kartına kaydedilen veözellikleengelliliğinsağlıkaçısındanetkilerinibelirtenharfler-dir.Bunlar,ağırderecedeengellilikilebağlantılıdır.Enönemliişaretlerşunlardır:

• Gişareti(MerkzeichenG)– Yürüyemeyecekşekildeönemliölçüdeengelli

• aGişareti(MerkzeichenaG)– Yürüyemeyecekşekildesondereceengelli

• Blişareti(MerkzeichenBl)–Kör• Glişareti(MerkzeichenGl)–Sağır• TBlişareti(MerkzeichenTBl)–Sağırvekör• Hişareti(MerkzeichenH)–Çaresiz• Bişareti(MerkzeichenB)–

Eşliketmeküzereyanındabirkişibulundurabilir• RFişareti(MerkzeichenRF)–

Radyovetelevizyonyayınücretlerindeindirim

G işareti (Merkzeichen G):• Motorlutaşıtvergisiindirimi• Birkuponedindiktensonrayereltoplutaşımaaraçlarında

ücretsizseyahatdüzenlemesi• EngellilikDerecesi(GdB)70üzeridurumundaözel

seyahatlerdeindirimtutarıüzerindenvergiavantajları• Sosyalyardımkapsamındaartanihtiyaçlariçinekücret• EngellilikDerecesi(GdB)70üzeridurumundaengelli

tuvaletleriiçinmerkezianahtar

ÖRNEKG işaretiİçhastalık(örneğin,kalpakciğerhastalıkları,epilepsi,diya-bet gibi) veya kas iskelet sistemi rahatsızlıkları nedeniyleciddi bir engeli olan ve sadece 2 km’lik birmesafe içindesınırlı bir şekilde hareket edebilen kişiler “G” işareti almahakkınasahiptir.

aG işareti (Merkzeichen aG):• Otoparkkolaylıkları/parkyerirezervasyonları• Birkuponedindiktensonrayereltoplutaşımaaraçlarında

ücretsizseyahatdüzenlemesi• Motorlutaşıtlarvergisimuafiyeti• Şehirdışındasürüşyasaklarındanmuafiyet• Bölgeseldüzenlemelerebağlıolarak,bazışehirve

kasabalardaücretsizveyaindirimliseyahathizmetleri• EngellilikDerecesi(GdB)70üzeridurumundaözel

seyahatleriçinindirimtutarıüzerindenvergiavantajları

ÖRNEKaG işaretiAraçlarınındışındasadecebaşkalarınınyardımıylavebüyükçabaylahareketedebilenhastalaraGişaretialırlar.Hareket-lilikileilgilibukatılımbozukluğu,EngellilikDerecesi(GdB)enaz80karşılıkgelmelidir.Özellikle,bu,çiftuylukamputa-syonlu,kalçaayrılmaveparaplejisiolankişileriçingeçerli-dir.Protezkullanamayantektaraflıbiruylukamputasyonu-nasahipkişilervehattaağırkalpveakciğerhastalığıolanhastalarbilebuişaretialmahakkınasahiptir.

41

3


BI işareti (Mekzeichen BI) :• Motorlutaşıtlarvergisimuafiyeti • ÜcretsizToplutaşımaaraçlarındaücretsizkupon

ileücretsizulaşımdüzenlemesi• İstisnaisıkıntılarnedeniylesabitbirmiktar

ödemeyoluylavergiavantajları• Otoparkkolaylıkları• Görmezlikparası• Görmezlikyardımı• Şehirdışındasürüşyasaklarındanmuafiyet• Telefonücretlerindeindirim • Birçokşehirdevebelediyedeköpekvergisindenmuafiyet• Belirlikoşullaraltındasatışvergisimuafiyeti• Körleriçinücretsizulaşım

ÖRNEKBI işaretiGöznurundantamamenyoksunkişilerileherikigözdeheriki taraflıgörmetestlerindegörüşnetliği1/50’denfazlaol-mayankişilerBIişaretinialırlar.

GI işareti (Merkzeichen GI):• Motorlutaşıtlarvergisimuafiyeti• Birkuponedindiktensonrayereltoplutaşıma

araçlarındaücretsizseyahatdüzenlemesi• Telefonücretlerindeindirim• Radyovetelevizyonyayınücretlerinde

indirimveyamuafiyet• Resmidairelerde,tıbbimuayenelerdevetedavilerde

işaretdilikullanmahakkı,örneğinbirişaretdiliçevirmeni yardımıyla.Masraflarresmimakamveyasosyalhizmetsağlayıcıtarafındankarşılanmalıdır

ÖRNEKGI işaretiİki taraflı sağırlığı olan işitme engelliler ve her iki taraflısağırlığayakınderecedeişitmezorluğuveşiddetlikonuşmabozukluğuolan(zoranlaşılankonuşma,düşükkelimedağ-arcığı) olan işitmeengelli kişiler “GI” işareti almahakkınasahiptirler.

TBI işareti (Merkzeichen TBI):İşitmevegörmeengellileriçin“TBI”işareti,enaz70EngellilikDerecesi(GdB)işitmeve100EngellilikDerecesi(GdB)görmeözelliğine sahip kişilere yöneliktir. Hak sahiplerinin oluştur-duğubugrupçokçeşitliolduğuiçin,buişaret,diğerlerindenfarklı olarak, sabit hiçbir belirli dezavantaj dengeleme ilebağlantılıdeğildir.Bu işaretayrıca,körvesağır insanlar içinotomatikman bir dezavantaj dengelemesini kapsamaz. Bunedenle,uygunşartlarsağlanmışsa,“TBI”işaretineekolarakmevcutdurumagöre“BI”(kör)ve“Gl”(sağır)işaretlerideAğırDerecedeEngelliKimliği’neeklenir.

Beşfederaleyalette(Bavyera,Berlin,Saksonya,Schleswig-Hol-stein,Thüringen)buişaretiçindevletiiçineyaletkörlükparasıvardır.Buparanınmiktarıfederaleyaletegöredeğişir.

H işareti (Merkzeichen H):• Birkuponedindiktensonrayereltoplutaşımaaraçlarında

ücretsizseyahatdüzenlemesi• Motorlutaşıtlarvergisimuafiyeti• İstisnaisıkıntılarnedeniylesabitbirmiktar

ödemeyoluylavergiavantajları• Şehirdışındasürüşyasaklarındanmuafiyet• Birçokşehirdevebelediyedeköpekvergisindenmuafiyet

42


ÖRNEKH işaretiGünlükaktiviteleri(giyinmevesoyunma,beslenme,kişiselhijyen, acil durumlarda yapılacaklar) konusunda sürekliyardıma ihtiyaç duyan hastalar, “H” işaretinin koşullarınıyerinegetirirler.Busadecefizikselengelliinsanlariçindeğilaynı zamanda zihinsel yetersizliklernedeniylebunuuygu-layamayanlariçindegeçerlidir.

B işareti (Merkzeichen B):• Eşlikedenbirşahsınveyabirköpeğintoplutaşımada

veayrıcauzunmesafeliyurtiçitaşımalarda,bazıAlmanhavayollarınınAlmanyaiçitarifeliseferlerindede ücretsiztaşınması

• DeutscheBahn(AlmanDemiryolları)ileseyahatederkenağırengellibirkişiveeşlikedenkişiiçinücretsizyer rezervasyonu

• Eşlikedenkişi,mesleğininicrasındabirengelliyeeşliketmesidurumundakazasigortasıkorumasıaltındadır

ÖRNEKB işaretiEngelliliknedeniyletoplutaşımaaraçlarınıkullanırkendü-zenliolarakdışarıdanyardımalanağırderecedeengellikişi-lere“B“işaretiverilmiştir.“H,G,Gl”işaretlerininkoşullarınısağlayanağır derecedeengelli kişilerinbu işareti de almahaklarıvardır.Karşılayanhaklarciddibirşekildeengellen-mektedir.Paraplejik,tutmaengelli,körveciddigörmeen-gelli,ağırderecedeişitmeengelli,trafiktehareketkabiliye-tindeönemlibirbozulmaolduğuvarsayılanzihinselengellivenöbetgeçirenhastalarınbuişaretialmayahaklarıvardır.

RF işareti (Merkzeichen RF):• Radyovetelevizyonyayın ücretlerindenmuafiyet• İndirimlitelefonücretleri

RFişareti,engelliliknedeniylekamuyaaçıkdüzenlemelerdeyeralamayanhastalariçinuygundur.

43

3


Örneğinaşağıdakidurumlarda

• KörlerdeveEngellilikDerecesi(GdB)enaz60olangörmeengellikişilerde

• EngellilikDerecesi(GdB)enaz50olanişitmeengellikişilerde• EngellilikDerecesi(GdB)enaz80olanengellikişilerde• Engellilikleri“beklenemez”olarakalgılanabilenengelli

kişilerde(örneğin,şekilbozukluğu,Rahatsızedicikokular,organikbeyinyetmezliğivb.nedeniyle)

• Engelliinsanlarörneğin,enfeksiyözpulmonertüberküloz-danmuzdaripolanlarınyanısıra,organnaklisonrasıbiryılsüreyleimmünosupresanilaçlarıkullananvekalabalıktanuzakdurmalarıtavsiyeedilenkişilerde

Ücretsiz seyahat düzenlemesiEngelli insanlar, Almanya içindeki toplu taşıma araçlarının 2.mevkiindeücretsizvebiletsizseyahatedebilirler.Bununiçinturuncu yüzey baskılı Ağır Derecede Engelli Kimlik Kartı veayrıcageçerlikuponuolanbirekbelgegereklidir.

Ücretsizseyahathakkı, turuncuyüzeybaskılıAğırDerecedeEngelliKimlikKartısahibikişilereverilmiştir.Böylebirdurum-dakimlikkartınınönüyeşilveturuncurenktedir.Bu,aşağıdakisembollerdegeçerlidir:

• Gişareti• aGişareti• BIişareti• GIişareti• Hişareti

AğırDerecedeEngelliKimlikKartına ilaveten ilgilikişiler içingeçerlikuponuolanbirekbelgegereklidir:

• Biryıllığınaücretsizseyahathakkıverenücretsizbirkupon,HveyaBlişaretleresahipağırderecedeengellikişilereveayrıcageçinmeyardımıalmaktaolandüşükgelirliağırderecedeengellikişilereverilir

• G, aG ve Gl işaretliengellikişilerinBakımDairesindenkuponsatınalmalarıgereklidir

1yılsürelikuponunbedeli80€,6aysürelikuponunbedeliise40€’dur.

Hangi ulaşım araçları kullanılabilir?Ücretsizyolculuktanülkegenelindetümtoplutaşımaaraçların-dayararlanılabilir.

Bunlar:

• Otobüsler,tramvaylar,S-Bahntrenlerivemetrolar• DeutscheBahn'ınyereltrenleri(RB,RE,IRE)–sadece2.sınıf• Yerelveyakınbölgelerdekihat,feribotveaktarma

seferlerindekigemiler• Toplutaşımayollarınıişletenözeldemiryolları–sadece

2.sınıf

44


Refakatçi kişiler, refakatçi ve körlere eşlik eden köpeklerAğırDerecedeEngelliKimlikKartındakiB işareti,özel trenvearabaların haricinde, yerel ve uzak mesafeli taşımacılık içineşlikedenbirkişiyialmahakkınısağlar.Buayrıca,ağırderece-deengellikişininkuponuolmamasıdurumundadageçerlidir.Eşlikedenbirinsanyerine,eşlikedenbirköpekücretsizolarakalınabilir.B1işaretlikartolmasıdurumunda,eşlikedenkişiyeekolarakeşlikedenköpeklerdeücretsizolaraktaşınır.Deut-scheBahnileseyahatederken,BveyaBlişaretlikişilerücretsizikikoltukrezerveedebilirler.

3.5 Engellilerineşitliği(Gleichstellung)

EngellilikDerecesi(GdB)30veya40’asahipolanengellikişile-rinengelliolmalarınedeniyleuygunbirişeldeetmemeleriyadaellerindetutamamalarıdurumundaİşAjansı,ağırderece-deengellikişilerinişbaşvurularıüzerineeşitlikilkesiileçalışır.

BaşvuruEşitlik ilkesine dayalı başvuru yazılı olarak, telefonla veya İşve İşçiBulmaKurumunasözlüolarakyapılabilir.Kurum,dol-durulacak olan ve buna dayanarak değerlendirmenin yapıla-cağıformlarıbaşvurusahibine,işverene,ağırderecedeengelliçalışantemsilcilerinevepersonele/ işçitemsilciliğinegönderir.

Kime eşit davranılacak?Engellilik nedeniyle istihdam olumsuz etkileniyorsa veya işpiyasasında engellilik nedeniyle rekabetçi dezavantajlar var-sa, çalışanın durumubuna göre dengelenebilir. Ayrıca iş yeriçalışanındurumunauygunolmalı,yanisağlığınkötüleşmesineyolaçmamalıdır.

Eşit davranmanın aşağıda belirtilen etkileri vardır:

• Özellikleiştençıkarılmayakarşıkoruma• Ücretsübvansiyonlarıveistihdamyükümlülüğünündikkate

alınmasıyoluylaişverenlereözelişealım/faaliyetteşvikleri• İşyeridonanımıiçinyardımlar• Özelhizmetleraracılığıylabakım

45

3


ÖRNEKBirhasta,BakımDairesineağırengellilikiçinbaşvurudabu-lundu.Kararşimdi,kendisine40derecelikbirEngellilikDe-recesi(GdB)verildiğinigösteriyor.Hasta40’lıkbirEngellilikDerecesine (GdB) sahip olduğundan, kanun nezdinde ağırderecedeengelli sayılmamaktadır.Bununlabirlikte, eşitlikiçinİşveİşçiBulmaKurumunabaşvurabilir.Buistekbaşvu-rudabelirtilirse,bazınoktalardaciddiderecedeözürlüins-anlaraeşithalegetirilebilirveayrıcaiştençıkarılmayakarşıözelkorumahakkınasahipolur.

ÖNEMLIEşitdavranılankişilerveağırderecedeengellikişileriçintanınanekizinveerkenemeklilikhaklarınasa-

hipdeğildirler.

3.6 Çalışmahayatındaözeldüzenlemeler

Engelli insanlar (Engellilik Derecesi (GdB) 50 üzeri olan veyaeşit davranılan) çalışma hayatlarında özel zorluklarla karşıkarşıyadır.Özeldüzenlemelerle,özürlülüktenkaynaklanande-zavantajlarıtelafiedilmesiiçinçalışılmaktadır.

İşten çıkarılmaya karşı özel olarak korunmaIşAjansıtarafındaneşitdavranılanağırderecedeengelliveyaengelli insanlar, iştençıkarmayakarşıözelbirkorumaya sa-hiptir. Çalışan, ancak ilgili EntegrasyonDairesi kabul ederseiştençıkartılabilir.

Olağan işten çıkarmalar için ihbar süresi 4 haftadır. Eğer işçiişten çıkarmaya karşı özel korumasını kullanmak isterse, budahaöncegerçekmediği takdirde, işvereni3hafta içindeağırderecedeengellidurumuhakkındabilgilendirmelidir.

EntegrasyonOfisiçalışanıdinler,ÇalışanTemsilcileriKonseyiveayrıcaPersonelKonseyiveAğırDerecedeEngelliÇalışanlarTemsilciliği'nden yorumlar alır ve dostane bir çözüme ulaş-mayaçalışır . İştençıkarmalarakarşıözelkoruma,yalnızcaenaz6aydırvarolansosyalsigortaprimlerinetabiistihdamiçingeçerlidir.Ayrıca,fesihengellilikileilgiliyseetkiliolur.

ÖNEMLIİştençıkarılmayakarşıkorunma,ağırderecedeen-gelli çalışanların işten çıkarılamayacağı anlamına

gelmemektedir.

46


Ek izinAğır derecede engelli insanlara yılda 1 çalışma haftası ek birtatil verilir. Örneğin, bir çalışma haftası 4 iş günü içeriyorsa,ağır derecede engelli çalışanın 4 ek günlük izin hakkı vardır.Toplusözleşmeveyadiğerdüzenlemelerdahauzunekizinlersağlıyorsa,bugeçerlidir.Ağırderecedeengelliliğinbelirlendiğiyıliçinekizinorantılıolarakhesaplanır.

ÖRNEKEngellibirhasta,haftada2günişvereniyleçalışıyor.Dahasonra2güntatilhakkınasahipoluyor.

Fazla mesai muafiyetiAğırderecedeengelliveeşitdavranımşartlarındaçalışankişi-ler fazla mesai çalışmalarından muaf tutulabilir. Çalışanlar, 8saatlikyasalişgününüaşarsafazlamesaiyaparlar.Bu8saat-lik limit, prensip olarak yarı zamanlı engelli insanlar için degeçerlidir.

İstisna:Yarızamanlıçalışma,engelliliknedeniylegereklidirveengelli-liğinindoğasıveciddiyetinedeniyle, ilgilikişinormalçalışmasaatlerindendahafazlaperformansgösteremez.

ÖNEMLIMuafiyet,fazlamesaiiçingenelbiryasakanlamınagelmez.Ağırderecedeengelliçalışanlar,fazlamesai

yapmakmı yoksamuaf tutulmakmı istediklerine kendilerikararverebilirler.

Ağırderecedeengelliçalışan,fazlamesaisüresindenmuafiyettalebiniişverenezamanındaveeniyisiyazılıolarakyapmalıdır.Fazlamesai çalışmalarındanmuafiyet için haklı bir talep ol-masıdurumunda işveren tarafındanözelbirmuafiyetbeyanıgereklideğildir.

Kısmi zamanlı

Documents

SOSYAL HUKUK 2019 - neuraxwiki.de · Tıbbi tedaviler öncelikle sağlıklı durumun yeniden kazandırılmasını hedeflemekte-dir. Ancak bütün çabalara rağmen, tüm hastalıklar