Upload
others
View
5
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Strona | 2
Spis treści
Spis ilustracji ............................................................................................................... 4
Co to są wodospady? ...................................................................................................... 5
Wodospady ................................................................................................................. 5
Formatowanie chmur ................................................................................................. 6
Najwyższe wodospady świata ........................................................................................ 7
Salto Angel .................................................................................................................. 7
Tugela ......................................................................................................................... 8
Cataratas las Tres Hermanas ...................................................................................... 9
Gocta......................................................................................................................... 10
Takakkaw .................................................................................................................. 11
Staubbachfall ............................................................................................................ 12
Mongefossen ............................................................................................................ 13
Dźog .......................................................................................................................... 14
Inne znane wodospady ................................................................................................. 15
Guairá ....................................................................................................................... 15
Niagara ...................................................................................................................... 16
Wodospady Wiktorii ................................................................................................. 17
Dettifoss .................................................................................................................... 18
Wodospady w Polsce .................................................................................................... 19
Siklawa, Wielka Siklawa ............................................................................................ 19
Siklawica ................................................................................................................... 20
Wodogrzmoty Mickiewicza ...................................................................................... 21
Wodospad Kamieńczyka ........................................................................................... 22
Wodospad Szklarki ................................................................................................... 23
Strona | 3
Wodospad Magurski ................................................................................................. 24
Wodospad Podgórnej ............................................................................................... 25
Spis indeksów ............................................................................................................... 26
Łącza do rozdziałów ...................................................................................................... 28
Rozdział 1 .................................................................................................................. 28
Rozdział 2 .................................................................................................................. 28
Rozdział 3 .................................................................................................................. 28
Biografia ........................................................................................................................ 29
Strona | 4
Spis ilustracji
Rysunek 1 Przykładowy Wodospad ................................................................................ 5
Rysunek 2 Formatowanie Chmur ................................................................................... 6
Rysunek 3 Salto Angel .................................................................................................... 7
Rysunek 4 Wodospad Tugela ......................................................................................... 8
Rysunek 5 Wodospad Cataratas las Tres Hermanas .. Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
Rysunek 6 Wodospad Gocta ......................................................................................... 10
Rysunek 7 Wodospad Takakkaw .................................................................................. 11
Rysunek 8 Wodospad Staubbachfall ............................................................................ 12
Rysunek 9 Wodospad Mongefossen ............................................................................ 13
Rysunek 10 Wodospad Dźog ........................................................................................ 14
Rysunek 11 Wodospad Guaira ..................................................................................... 15
Rysunek 12 Wodospad Niagara .................................................................................... 16
Rysunek 13 Wodospad Wiktorii ................................................................................... 17
Rysunek 14 Wodospad Dettifoss .................................................................................. 18
Rysunek 15 Wodospad Siklawa .................................................................................... 19
Rysunek 16 Wodospad Siklawica ................................................................................. 20
Rysunek 17 Wodogrzmoty Mickiewicza ....................................................................... 21
Rysunek 18 Wodospad Kamieńczyka ........................................................................... 22
Rysunek 19 Wodospad Szklarski .................................................................................. 23
Rysunek 20 Wodospad Magurski ................................................................................. 24
Rysunek 21 Wodospad Podgórnej................................................................................ 25
Co to są wodospady?
Strona | 5
Co to są wodospady?
Wodospady
Swobodny, pionowy spadek wody rzecznej, spowodowany istnieniem
w korycie rzeki1 wyraźnego progu skalnego o wysokości od kilku do kilkuset
metrów. Wodospad występuje w górnych odcinkach biegu rzek2, w miejscach,
gdzie rzeka przecina warstwę twardych skał. Skały te, wymywane wolniej niż
miękkie podłoże w dolnym biegu rzeki, tworzą stopień, z którego woda spada.
Szereg wodospadów nazywa się kaskadą.
Rysunek 1 Przykładowy Wodospad
1 Koryto rzeki- najniższa część doliny rzeki, która znajduje się w obrębie jej dna i przez którą
okresowo lub ciągle płynie woda dokonując zmian w kształcie powierzchni. 2 Bieg rzeki- linia spływu wód rzecznych w rzucie pionowym.
Co to są wodospady?
Strona | 6
Formatowanie chmur
Krople wody rozproszone przez duży wodospad mogą pozostać zawieszone
w powietrzu3, prowadząc do formowania się chmur. Takie chmury można określać
nazwą rodzaju chmury (także gatunku i formy) z epitetem cataractagenitus (nazwa
pochodzi od słowa katarakta), np. Stratus cataractagenitus, zgodnie z
klasyfikacją 4Międzynarodowej Organizacji Meteorologicznej.
Rysunek 2 Formatowanie Chmur
3 Powietrze- mieszanina gazów i aerozoli składająca się na atmosferę ziemską.
4 Klasyfikacja- systematyczny podział przedmiotów lub zjawisk na klasy, działy, poddziały,
wykonywany według określonej zasady.
Najwyższe wodospady świata
Strona | 7
Najwyższe wodospady świata
Salto Angel
Najwyższy wodospad świata[1] (wpada do Río Churún, dopływu5
rzeki Caroni), położony w Wenezueli, na wyżynie6 La Gran Sabana.
Jego wody wypływają z północnego stoku Płaskowyżu Auyantepui.
Wysokość wodospadu wynosi ok. 979 metrów (zależnie od źródła; także podawane
1054 m[2]). Wysokość została ustalona przez National Geographic Society w 1949.
Wodospad odkrył w 1935 roku James Angel[2] (znany jako Jimmie Angel).
Rysunek 3 Salto Angel
5 Dopływ- rzeka lub mniejszy ciek, który nie uchodzi bezpośrednio do zbiornika wodnego
(morza, jeziora), ale do innego cieku. 6 Wyżyna- obszar, którego wysokości bezwzględne przekraczają 300 metrów n.p.m., a
wysokości względne są na ogół mniejsze niż 300 m.
Najwyższe wodospady świata
Strona | 8
Tugela
Najwyższy wodospad Afryki na rzece Tugela. Drugi co do wysokości
wodospad świata. Znajduje się na terenie Republiki Południowej Afryki. Jego
wysokość wynosi 948 m.
Rzeka Tugela wypływa z Gór Smoczych, w zachodniej części
prowincji7 KwaZulu-Natal. Płynie w kierunku wschodnim przez płaskowyż 8Mont-
aux-Sources. W miejscu, gdzie opuszcza Amfiteatr i Góry Smocze, znajduje
się wodospad Tugela
Rysunek 4 Wodospad Tugela
7 Prowincja- zamieszkany obszar z dala od stolicy.
8 Płaskowyż- obszar wysoko położony o płaskiej lub lekko falistej powierzchni i o stromych
stokach, będący fragmentem wydźwigniętej powierzchni zrównania lub równiny wulkanicznej.
Najwyższe wodospady świata
Strona | 9
Cataratas las Tres Hermanas
Trzeci pod względem wysokości wodospad świata. Położony w Peru,
w Regionie Ayacucho, w Rio Cutivireni. Wysokość wodospadu wynosi 914 m, a
szerokość 12 m. Położony jest w dżungli9. Wodospad wpada do jeziora 10o
głębokości 4 m.
Rysunek 5 Wodospad Cataratas las TRES Hermanas
9 Dżungla- termin oznaczający pierwotnie i współcześnie w części publikacji
specjalistycznych rodzaj formacji roślinnej charakterystycznej dla nadrzecznych terenów w północno-wschodniej części Azji Południowej.
10 Jezioro- naturalny śródlądowy zbiornik wodny, którego występowanie uwarunkowane
jest istnieniem zagłębienia, w którym mogą gromadzić się wody powierzchniowe, oraz zasilaniem przewyższającym straty wody wskutek parowania lub odpływu.
Najwyższe wodospady świata
Strona | 10
Gocta
Dwustopniowy wodospad, odkryty11 dopiero w 2002 w niedostępnym
zakątku 12Andów w Peru. Ma 771 m wysokości, co daje mu ósme miejsce wśród
najwyższych wodospadów świata (za wodospadami Salto
Angel, Tugela, Ramnefjellsfossen i Mongefossen). Niektóre źródła podają, że jest to
trzeci pod względem wodospad świata, ale nie biorą oni pod uwagę dwóch
wspomnianych wcześniej norweskich wodospadów, które są jednak od niego
wyższe. Po raz pierwszy został sfilmowany w marcu 2006.
Rysunek 6 Wodospad Gocta
11
Odkrycie- zdobycie wiedzy o czymś dotychczas niezbadanym, dotarcie do nieznanych obszarów.
12 Zakątek- spokojne miejsce położone na uboczu.
Najwyższe wodospady świata
Strona | 11
Takakkaw
Wodospad położony na rzece13 Takakkaw, w Kanadzie (Kolumbia Brytyjska),
w Parku Narodowym (Góry Skaliste), wysokości 366 (według innych źródeł 373 lub
254) metrów. Wodospad jest częścią kaskady o łącznej wysokości 504 metrów.
Rysunek 7 Wodospad Takakkaw
13
Rzeka- naturalny, powierzchniowy ciek płynący w wyżłobionym przez erozję rzeczną korycie, okresowo zalewający dolinę rzeczną.
Najwyższe wodospady świata
Strona | 12
Staubbachfall
Wodospad w Szwajcarii. Znajduje się w pobliżu
miejscowości14 Lauterbrunnen, w kantonie Berno. Ma wysokość 299 m. Wody
wodospadu trafiają do rzeki Lütschine przepływającej przez
dolinę Lauterbrunnental. Jest to najwyższy i najsławniejszy15 wodospad w całej
dolinie Lauterbrunnental.
Rysunek 8 Wodospad Staubbachfall
14
Miejscowość- każde skupisko ludności, niezależnie od liczby zabudowań i gęstości zabudowy i liczby ludności, odróżniające się od innych skupisk urzędową lub zwyczajową nazwą własną.
14 Park Narodowy- obszar zachowany w stanie naturalnym lub zbliżonym do naturalnego,
objęty ochroną prawną. 15
Sława- opinia o kimś, o czymś, zwłaszcza dobra.
Najwyższe wodospady świata
Strona | 13
Mongefossen
Wodospad w Norwegii, w gminie w okręgu Møre og Romsdal. Z wysokością
773 m jest czternastym najwyższym wodospadem świata. Mongefossen wpływa
do rzeki Rauma w pobliżu trasy. Pojawiają się spekulacje, że wodospad jest lub był
wyższy i zajmował 4. pozycję na liście najwyższych wodospadów świata. Jednakże
wybudowanie na nim elektrowni znacznie zmniejszyło przepływ wody i być może
obniżyło też jego wysokość. Mongefossen jest według niektórych danych
najwyższym wodospadem, który można zobaczyć ze stacji na trasie linii
kolejowej Raumabanen.
Rysunek 9 Wodospad Mongefossen
Najwyższe wodospady świata
Strona | 14
Dźog
Wodospad w indyjskim stanie Karnataka (dystrykt) na rzece Sharavathi, o
wysokości bezpośredniego spadku wody 253 m.al [1]. Stanowi popularną atrakcję
turystyczną[2]. Wykazuje bardzo duże różnice pod względem ilości przepływu wody
w ciągu roku, najwyższy poziom wód występuje podczas opadów monsunowych16.
Rysunek 10 Wodospad Dźog
16
Monsun- układ wiatrów, które zmieniają swój kierunek na przeciwny w zależności od pory roku. Są to wiatry sezonowe między oceanem a lądem.
Inne znane wodospady
Strona | 15
Inne znane wodospady
Guairá
Nieistniejący już wodospad na rzece Parana. Wodospad położony był na
podłożu bazaltowym[3] na rzece Parana[4] i tworzony był przez 18 progów[2].
Wodospady powstały w miejscu, gdzie rzeka Parana
przecina piaskowcowe17 góry Sierra de Maracayú. Tworzący się kanion18 zwężał w
tym miejscu koryto rzeki z 381 do 61 metrów[2].
Rysunek 11 Wodospad Guaira
17
Piaskowiec- zwięzła, zwykle drobnoziarnista skała osadowa. 17
Gmina- jednostka podziału administracyjnego lub wspólnota grupy wyznaniowej. 18
Kanion- dolina rzeczna o wąskim dnie i stromych, skalistych zboczach. 18
Trasa- szlak komunikacyjny, linia komunikacyjna; też: ważniejsza droga, ulica.
Inne znane wodospady
Strona | 16
Niagara
Wodospad na rzece Niagara, na granicy Kanady,
prowincja Ontario i USA, stan19 Nowy Jork. Rzeka Niagara o dł. 55 km,
wypływająca z jeziora Erie i płynąca do jeziora Ontario, musi pokonać prawie
100-metrową różnicę poziomów. U ujścia rzeka20 rozwidla się i spada dwiema około
50-metrowymi kaskadami.
Rysunek 12 Wodospad Niagara
19
Stan- w niektórych państwach federalnych nazwa składowej części federacji. 19
Dystrykt- to nazwa jednostki administracyjnej, a także okręgu sądowego, wyborczego lub innego, stosowana współcześnie lub dawniej w wielu państwach.
20 Ujście rzeki- miejsce, w którym rzeka lub inny ciek kończy swój bieg, łącząc się z inną
rzeką lub wpadając do jeziora, morza, oceanu.
Inne znane wodospady
Strona | 17
Wodospady Wiktorii
Wodospady na rzece Zambezi, na granicy21 Zimbabwe i Zambii. Przed
przybyciem Europejczyków na te tereny zwane były Mosi-oa-Tunya, co w języku
lokalnego plemienia Kololo oznacza Mgła22, która grzmi.
Rysunek 13 Wodospad Wiktorii
21
Granica- powierzchnia pionowa przechodząca przez linię graniczną oddzielająca terytorium, podziemie i obszar powietrzny jednego państwa od innych państw lub obszarów niczyich.
22 Mgła- krople wody (lub kryształy lodu) zawieszone w powietrzu.
Inne znane wodospady
Strona | 18
Dettifoss
Potężny wodospad w północno-wschodniej Islandii23 i przez kombinację
objętości24 przepływu, szerokość i wysokość, jeden z najbogatszych w energię
wodospadów Europy.
Rysunek 14 Wodospad Dettifoss
23
Islandia- państwo położone w Europie Północnej, na wyspie Islandia i kilku mniejszych wyspach, m.in. archipelag Vestmannaeyjar w północnej części Oceanu Atlantyckiego.
24 Objętość- miara przestrzeni, którą zajmuje dane ciało w przestrzeni trójwymiarowej.
Wodospady w Polsce
Strona | 19
Wodospady w Polsce
Siklawa, Wielka Siklawa
Wodospad w Tatrach Wysokich na potoku25 Roztoka. Największy
wodospad w Polsce. Wodospad spada z progu ściany stawiarskiej oddzielającej
doliny26: Pięciu Stawów Polskich i Roztoki dwiema lub trzema strugami (w
zależności od wysokości poziomu wody w Wielkim Stawie). Nachylenie ściany
wynosi ok. 35°, wysokość progu ok. 65–70 m. Jest to największy (chociaż nie
najwyższy) wodospad w Tatrach.
Rysunek 15 Wodospad Siklawa
25
Potok- niewielki ciek o wartkim nurcie, płynący w terenie o znacznych deniwelacjach. 26
Dolina- wklęsła forma terenu o wydłużonym kształcie i wyraźnie wykształconym dnie, otoczona ze wszystkich stron wzniesieniami, najczęściej powstała w wyniku działalności rzek (erozji i akumulacji rzecznej) lub lodowców.
Wodospady w Polsce
Strona | 20
Siklawica
Wodospad w Tatrach Zachodnich, w górnej części Doliny Strążyskiej, pod
północną ścianą 27Giewontu. Wodospad opada z dwóch prawie pionowo
nachylonych ścian (pod kątem 80°). Łączna wysokość wodospadu wynosi 23 metry
(wysokość ściany dolnej wynosi 13 m, a ściany górnej 10 m). Pomiędzy górną i
dolną jego częścią istnieje skalna półka28, w której w skale wymyte zostało siłą
uderzenia wody i niesionych przez nią odłamków skalnych wgłębienie wypełnione
wodą, tzw. kocioł eworsyjny.
Rysunek 16 Wodospad Siklawica
27
Ściana- przegroda (najczęściej pionowa) oddzielająca środowisko zewnętrzne od wewnętrznego lub dzieląca przestrzeń wewnątrz budynku. Może być elementem konstrukcyjnym.
28 Półka- rodzaj formacji skalnej.
Wodospady w Polsce
Strona | 21
Wodogrzmoty Mickiewicza
Często Wodogrzmoty, także Wodospady Mickiewicza (słow. Mickiewiczove
vodopády, niem.Mickiewiczfälle, Mickiewicz-Wasserfälle, węg. Mickiewicz-
vízesések[1]) – wodospady w Tatrach Wysokich utworzone z trzech większych i
kilku mniejszych kaskad29 (od 3 do 10 m) na potoku Roztoka (w Dolinie Roztoki)
wypływającym z Pięciu Stawów Polskich, ok. 1 km od jego ujścia do Białki. Trzy
większe noszą nazwy: Wyżni Wodogrzmot, Pośredni Wodogrzmot i Niżni
Wodogrzmot. Powstały one w miejscu, w którym woda pokonuje próg skalny30,
jakim Dolina Roztoki schodzi do Doliny Białki[2]. Powyżej piętrzą się urwiska Turni
nad Szczotami w masywie Wołoszyna. Nad Wodogrzmotami, na stokach Roztockiej
Czuby rośnie reliktowy drzewostan modrzewiowo-limbowy[3].
Rysunek 17 Wodogrzmoty Mickiewicza
29
Kaskada- rodzaj wodospadu, w którym woda spada z progu lub po stopniach. 30
Próg skalny- przegroda skalna w korycie rzeki, potoku lub dnie doliny, usytuowana prostopadle lub skośnie do ich biegu.
Wodospady w Polsce
Strona | 22
Wodospad Kamieńczyka
Najwyższy wodospad w polskich Sudetach. Woda potoku Kamieńczyk spada
trzema kaskadami z wysokości 27 m. Za środkową kaskadą znajduje
się grota31 sztucznie wykuta przez Walończyków, którzy przed wiekami znajdowali
tu ametysty i pegmatyty. Grota ta jest nazywana Złotą Jamą. Przed II wojną
światową Wodospad Kamieńczyka posiadał status pomnika przyrody, obecnie jest
to obszar ochrony ścisłej, wchodzący w skład Karkonoskiego Parku Narodowego32.
Rysunek 18 Wodospad Kamieńczyka
31
Grota- niefachowe określenie jaskini. 32
Karkonoski Park Narodowy- park narodowy o powierzchni 5951,42 ha[2] w województwie dolnośląskim przy granicy państwowej z Czechami, utworzony 16 stycznia 1959 roku. Powierzchnia otuliny Parku wynosi 13 093 ha.
Wodospady w Polsce
Strona | 23
Wodospad Szklarki
Drugi co do wysokości, po Wodospadzie Kamieńczyka (27 m
wysokości) wodospad w polskich Karkonoszach33.
Wodospad Szklarki usytuowany jest na wysokości 520 m n.p.m. i ma 13,3 m
wysokości. Jego wody spadają szeroką kaskadą, charakterystycznie zwężającą się ku
dołowi i skręcająca spiralnie gdzie tworzy kocioł eworsyjny34. Wodospad oraz jego
otoczenie stanowią enklawę Karkonoskiego Parku Narodowego.
Rysunek 19 Wodospad Szklarski
33
Karkonosze- najwyższe pasmo górskie Sudetów i zarazem Czech rozciągające się na przestrzeni ok. 40 km.
34 Kocioł eworsyjny- przegłębienie w dnie cieku wodnego (strumienia lub rzeki) powstałe w
wyniku eworsji, zwykle u podnóża wodospadu lub progu skalnego w korycie, w rozszerzeniach lub zakrętach koryta ewentualnie koło innych przeszkód w nurcie.
Wodospady w Polsce
Strona | 24
Wodospad Magurski
Blisko 7 metrowej wysokości próg skalny. Znajduje się w Foluszu, leżącym na
obrzeżu35 Magurskiego Parku Narodowego. Dojście szlakiem36 zielonym (ok. 20
minut), jest to największy wodospad w Beskidzie Niskim.
Rysunek 20 Wodospad Magurski
35
Obrzeże- wąski pas ciągnący się wzdłuż linii ograniczającej pewną przestrzeń. 36
Szlak- specjalnie wytyczona i oznakowana trasa przeznaczona dla turystów, narciarzy, rowerzystów itp.
Wodospady w Polsce
Strona | 25
Wodospad Podgórnej
Trzeci pod względem wysokości wodospad w polskiej części Karkonoszy.
Wody potoku Podgórna spadają z 10-metrowego progu skalnego
dwiema kaskadami do kotła eworsyjnego. Dawniej poniżej wodospadu usytuowana
była gospoda37, dziś nieistniejąca.
Obok wodospadu prowadzi czarny szlak z Przesieki do Sosnówki.
Wodospad stanowi największą z atrakcję Przesieki. Przyciąga on rzesze
turystów38 i wczasowiczów
Rysunek 21 Wodospad Podgórnej
37
Gospoda- mieszkanie przeznaczone na krótki pobyt. 38
Turystyka- zjawisko przestrzennej ruchliwości ludzi, które związane jest z dobrowolną zmianą miejsca pobytu, środowiska i rytmu życia.
Strona | 26
Spis indeksów
D
dolina, 19
dopływ, 7
dystrykt, 14
dżungla, 9
G
gmina, 13
gospoda, 25
granica, 17
grota, 22
I
Islandia, 18
J
jezioro, 9
K
kanion, 15
Karkonoski Park Narodowy, 22
Karkonosze, 23
kaskada, 21
klasyfikacja, 6
kocioł eworsyjny, 23
koryto rzeki, 5
M
Mgła, 17
miejscowość, 12
monsun, 14
O
objętość, 18
obrzeże, 24
odkrycie, 10
P
Park Narodowy, 11
piaskowiec, 15
płaskowyż, 8
potok, 19
powietrze, 6
półka, 20
prowincja, 8
próg skalny, 5, 21
R
rzeka, 11
S
sława, 12
stan, 16
szlak, 24
Ś
ściana, 20
T
trasa, 13
turystyka, 25
Strona | 27
U
ujście rzeki, 16
W
wyżyna, 7
Z
zakątek, 10
Strona | 28
Łącza do rozdziałów
Rozdział 1
Najwyższe wodospady świata
Rozdział 2
Dźog
Wodospad w indyjskim stanie Karnataka (dystrykt) na rzece Sharavathi, o
wysokości bezpośredniego spadku wody 253 m.al [1]. Stanowi popularną atrakcję
turystyczną[2]. Wykazuje bardzo duże różnice pod względem ilości przepływu wody
w ciągu roku, najwyższy poziom wód występuje podczas opadów monsunowych.
Strona | 29
Rysunek 10 Wodospad Dźog
Strona | 30
Inne znane wodospady
Rozdział 3
Wodospady w Polsce
Strona | 31
Biografia
https://pl.wikipedia.org/wiki/Koryto_rzeki
https://pl.wikipedia.org/wiki/Bieg_rzeki
https://pl.wikipedia.org/wiki/Powietrze
https://pl.wikipedia.org/wiki/Klasyfikacja
https://pl.wikipedia.org/wiki/Dop%C5%82yw
https://pl.wikipedia.org/wiki/Wy%C5%BCyna
https://pl.wikipedia.org/wiki/Prowincja_(socjologia)
https://pl.wikipedia.org/wiki/P%C5%82askowy%C5%BC
https://pl.wikipedia.org/wiki/D%C5%BCungla
https://pl.wikipedia.org/wiki/Jezioro
http://sjp.pwn.pl/slowniki/odkrycie.html
http://sjp.pwn.pl/slowniki/zak%C4%85tek.html
https://pl.wikipedia.org/wiki/Rzeka
https://pl.wikipedia.org/wiki/Park_narodowy
https://pl.wikipedia.org/wiki/Miejscowo%C5%9B%C4%87
http://sjp.pwn.pl/slowniki/S%C5%82awa.html
https://pl.wikipedia.org/wiki/Gmina
http://sjp.pwn.pl/slowniki/trasa.html
https://pl.wikipedia.org/wiki/Dystrykt
https://pl.wikipedia.org/wiki/Monsun
https://pl.wikipedia.org/wiki/Piaskowiec
http://sjp.pwn.pl/slowniki/kanion.html
https://pl.wikipedia.org/wiki/Stan_(podzia%C5%82_administracyjny)
https://pl.wikipedia.org/wiki/Uj%C5%9Bcie_rzeki
Strona | 32
https://pl.wikipedia.org/wiki/Granica_pa%C5%84stwowa
https://pl.wikipedia.org/wiki/Mg%C5%82a
https://pl.wikipedia.org/wiki/Islandia
https://pl.wikipedia.org/wiki/Obj%C4%99to%C5%9B%C4%87
https://pl.wikipedia.org/wiki/Potok
https://pl.wikipedia.org/wiki/Dolina
https://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%9Aciana
https://pl.wikipedia.org/wiki/P%C3%B3%C5%82ka_(formacja_skalna)
https://pl.wikipedia.org/wiki/Kaskada_(wodospad)
https://pl.wikipedia.org/wiki/Pr%C3%B3g_skalny
https://pl.wikipedia.org/wiki/Grota
https://pl.wikipedia.org/wiki/Karkonoski_Park_Narodowy
https://pl.wikipedia.org/wiki/Karkonosze
https://pl.wikipedia.org/wiki/Kocio%C5%82_eworsyjny
http://sjp.pwn.pl/slowniki/obrze%C5%BCe.html
http://sjp.pwn.pl/slowniki/szlak.html
http://sjp.pwn.pl/slowniki/gospoda.html
https://pl.wikipedia.org/wiki/Turystyka
39 Yoho40 Rauma 41europejskiej E13642 Shivamogga