STUDIESUCCES EN INFORMATIEVAARDIGHEID

09-09-2013

Master Leren en Innoveren

Marie-José Lampe

Even voorstellen

Marie-José Lampe: m.j.e.lampe@hr.nl

HR mediatheken: 37 medewerkers

4 locaties: 1 manager, 4 hoofden, 1 vakmediathecaris per opleiding

Onderdeel van de dienst HRS (ISO 9001)

Collectie: 150.000 titels

Uitleningen: 154.000 per jaar

Producten- en dienstencatalogus mediatheken

Ondersteuning bij onderzoek:

• Leveren van wetenschappelijke informatie (artikelen, boeken e.d.), ook uit andere bibliotheken

• Literatuuronderzoek op afspraak

• Workshops: zoeken op internet, zoeken in databanken en gebruik van Endnote

"Data shows that students who report using library resources on campus or online are often more highly engaged with university, and are less likely to have considered leaving their university before completion"

"There is a statistically significant correlation across a number of universities between library activity data and student attainment"

Bron

Hulpmiddelen

Informatiegebruik meten

Scriptiebarometer

Onderwerpen

▸ Wat is informatievaardigheid

▸ Wat is het belang van informatievaardigheid bij onderzoek

▸ Waar moet ik zijn?

▸ Hoe krijg ik hulp?

Hoe herken je onderzoeksvaardigheden?

• ‘Probleem’ en probleemanalyse

• Bronnen hanteren; zoekvragen formuleren

• Vragen stellen: ethisch, sociaal-maatsch. etc.

• Doelstelling formuleren (aanleiding)

• Probleemstelling formuleren (onderzoeksvraag)

• Operationaliseren (onderzoeksvragen)

• Gegevens inwinnen; zoekstrategieën ontwikkelen

• Gegevens analyseren

• Concluderen, rapporteren

• Verantwoorden, onderbouwen

Informatievaardigheid

Je bent informatievaardig als je,

1. de eigen informatiebehoefte kan onderkennen en formuleren,2. de benodigde informatie kan opsporen,3. de informatie kan evalueren op kwaliteit en relevantie,4. de informatie effectief en zorgvuldig kan verwerken, 5. de informatie integer gebruikt.

*

Informatiebehoefte onderkennen = vraaganalyse

Een beantwoordbare vraag

komt direct uit de praktijk voort is duidelijk geformuleerd maakt gebruik van algemeen geldende woorden

(synoniemen) met de juiste spelling bestaat uit 3 elementen:

1. doelgroep/onderwerp 2. interventie/actie 3. verwacht/gewenst resultaat

VoorbeeldP: ouderen met artrose in knieI: injectie met corticosteroïden(C: niets / placebo)O: vermindering pijnklachten

Informatie opsporen

Onderzoeker:

• kiest literatuuronderzoek als onderzoeksmethode,

• maakt een zoekplan,

• zorgt voor een zoekstrategie passend bij de informatiebron,

• zet een systeem op om de informatie geordend vast te leggen,

• legt de relevante informatie van de gebruikte bron vast.

Zoekplan

Zoekstrategie per bron

• Vraagstelling ontleden

• Termen zoeken (vrije en gecontroleerde)

• Combinaties maken

• Limiteren

• Resultaat bekijken en eventueel extra termen toevoegen

• Resultaat bewaren

Combinaties maken en limiteren

Termen zoeken en hiervan sets maken Sets combineren met and/or/not Aan resultaat tekstwoorden toevoegen Limiteringen aanbrengen (taal, tijd,

gebied, geslacht etc.)

Hulpmiddelen

Toolbox mediatheken HR

Digitale mediatheekinstructie

HIT

Hoe vind ik informatiebronnen?

Mediatheekwebsite, via HINTCatalogus van fysieke en digitale bronnenDatabankenlijstInformatie geordend per opleiding

Bibliotheek Erasmus universiteitStudenten HR lenen als extern lid via jaarpas van 30 euroToegang databanken met gratis dagpas Koninklijke bibliotheek in Den Haag

Internet: Google scholar, Picarta (Worldcat) Al het gevonden materiaal verkrijgbaar via de mediatheken (IBL)

Anders: via congressen, vakspecialisten, docenten, collega’s….

Kenmerken onderzoeksbronnen

• Systematische opbouw

• Gedetailleerde beschrijving van onderzoeksmethoden en resultaten

• Onderzoeksgegevens

• Literatuurverwijzingen met referentielijst

• Per definitie Peer-reviewed: collegiale toetsing voorafgaand aan publicatie

Academische status bepaald door Impact-factor: hoe vaker de artikelen uit een bepaald wetenschappelijk tijdschrift in andere tijdschriften worden geciteerd, des te hoger de impactfactor, BMC immunology

Toegang tot digitale informatie

Gratis via internet (google scholar, HBO-Kennisbank, Narcis.nl, ) Databases

Betaald via internet, licentie afgesloten door hogeschool of universiteit (science direct, JStor)

toegang ≠ volledige tekst

Alle boeken en artikelen zijn via de mediatheek aan te vragen bij andere bibliotheken.

Open access

Het zonder beperkingen resultaten van onderzoek beschikbaar stellen:

Nederland:

via Narcis en de HBO-kennisbank en Easy

Internationaal: DOAJ

Slimmer zoeken op internet: Hoe?

Door toetscombinaties te gebruiken zoals: ctrl f

Door woorden en tekens toe te voegen zoals: *, “”, ~, filetype:, site:,define:, discussion:, Around( ),

Door filters te gebruiken zoals: op google pagina linkerbalk, books, afbeeldingen, google scholar,

Vraaganalyse: voorbeeld

 

Gevraagd: “Hoe voorkom je dat tienermoeders zonder diploma van school gaan” Engelstalig en Nederlandstalig Publicaties laatste zes jaar (na 1-1-2007) Engelstalige zoektermen: “teenage mothers” "early school leaving" OR "premature school leaving" OR "dropping out of

school" prevention Nederlandstalige zoektermen: tienermoeders “voortijdig schoolverlaten” OR “voortijdige schoolverlaters” preventie

Google versus databank

Jstor via Google Scholarsite:jstor.org "teenage mothers" ("early school leaving" OR "premature school leaving" OR "dropping out of school") prevention

resultaat: 24 hits voor 2007, 0 hits na 2007  Rechtstreeks via JStor

( (teenage mothers) AND ((early school leaving) OR (premature school leaving) OR (dropping out of school)) AND (prevention) )

resultaat: 61 hits na 2007

Effectief en zorgvuldig verwerken

Onderzoeker verwerkt:nieuwe en al bekende informatie en ontdekt lacunes

Onderzoeker zorgt voor reproduceerbaarheid: houdt een verslag bij van activiteiten die verband houden met het proces van informatie zoeken, evalueren en communiceren

Onderzoeker gaat uit van publicatie:zorgt voor anonieme gegevens en volgtpublicatie richtlijnen voor Open Access

Bespaar tijd met Endnote of Zotero

handleiding

Maak HIT en volg de digitale mediatheek instructie.

Vraag uitleg over de voor jou relevante databanken

Volg eventueel een workshop van de mediatheek

Start:

zoek en selecteer een aantal zeer relevante peer-review artikelen in beschikbare databanken via de mediatheekwebsite

Tot ziens in de mediatheek van IVL Museumpark 40

Laagbouw: lenen via selfservice (studentenpas is nodig!)

Hoogbouw: hulp bij zoeken

en Digital Learning Lab

Vraag naar Arnaud Zwakhals, devakmediathecaris voor de master opleiding