Upload
season
View
64
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
ANNE SÜTÜNÜN TEŞVİKİ ve BEBEK DOSTU SAĞLIK KURULUŞLARI PROGRAMI. TAMAMLAYICI BESİNLER BEBEK BESLENMESİNDE TEMEL İLKELER. ANKARA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ ANA ÇOCUK SAĞLIĞI VE AİLE PLANLAMASI ŞUBESİ. Sürekli büyüme ve gelişmeninyaşandığı sağlık kapasitenin büyük ölçüde kazanıldığı dönemdir. - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
ANKARA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ
ANA ÇOCUK SAĞLIĞI VE AİLE PLANLAMASI ŞUBESİ
TAMAMLAYICI BESİNLERBEBEK BESLENMESİNDE TEMEL İLKELER
ANNE SÜTÜNÜN TEŞVİKİ ve BEBEK DOSTU SAĞLIK KURULUŞLARI
PROGRAMI
Sürekli büyüme ve gelişmenin yaşandığı sağlık kapasitenin büyük ölçüde kazanıldığı dönemdir.
Bu dönemde;
Her çocuğun genetik olarak getirdiği büyüme ve gelişme potansiyeline ulaşabilmesi için, bu süreci olumsuz etkileyen faktörler ortadan kaldırılmalıdır
BEBEKLİK VE ÇOCUKLUK ÇAĞI (0-24 Ay)
Sağlığın sürdürülmesi, büyüme ve gelişmenin sağlanması amacıyla ağız yolu ile alınan besinlerin gastrointestinal sistemde önce
sindirilmesi, besin öğelerinin daha sonra emilerek vücut tarafından kullanılmasıdır
BESLENME
Mortalite hızında artış
YAŞAMIN HER DÖNEMİNDE BESLENMEÖNEMLİDİR
Düşük doğum ağırlıklıBEBEK
BodurADOLESAN
BodurÇOCUK
Mental gelişme geriliği
MalnütrisyonluYAŞLI İNSAN
MalnütrisyonluKADIN
GEBELİKTE yetersiz kilo
alımı
Erişkinlikte kronik hastalıklarda artış
Bir çocuk yetiştirme
kapasitesinin azalması
Yetersiz gıda,
sağlık ve bakım
hizmeti
Fetusun yetersiz
beslenmesi
Büyümeyi yakalamad
a yetersizlik
Yetersiz gıda, sağlık, bakım
hizmeti
Azalmış fiziksel aktivite
Yetersiz gıda, sağlık, bakım
hizmeti
Mental kapasitede
azalma
Yüksek anne mortalitesi
Zamansız/yetersiz beslenmeSık enfeksiyon
Yetersiz gıda, sağlık, bakım hizmeti
UNICEF DURUM ANALİZİ
MART 2003
İshal
Solunum yolu infeksiyonları
Görme bozukluğu
Büyüme geriliği
Sosyal ilişkilerde gerileme (toplumdan çekilme)
Anemi
Koordinasyon ve denge sorunları
Kretenizm (kalıcı zeka geriliği)
Yavaşlık ve güçsüzlük
IQ’nun %10 azalması
MALNÜTRİSYONUN SONUÇLARI
MALNÜTRİSYON
Protein Enerji Malnütrisyonu (PEM)
Mikro-besinlerin eksikliği
A vitamini eksikliği
Zayıflık
Bodurluk
Kavrukluk
Guatr
Koroner arter
hastalığı
Diyabet
Kan basıncı yüksekli
ği
Demir eksikliği
İyot eksikliği
Öğrenme güçlüğü
UNICEF DURUM DEĞERLENDİRMESİ
MART 2003
Obezite
6
18,9
5,9
9,5
1,8
16
6,1
8,3
1,4
12,2
3,6 3,9
0,6
10,3
3,2 2,8
0,302468
101214161820
-2 SD'nin altındaki yüzde
-3 SD'nin altındaki yüzde
-2 SD'nin altındaki yüzde
-3 SD'nin altındaki yüzde
1993 1998 2003 2008
Çocukların Beslenme Durumunda Değişmeler
Yaşa Göre Boy
Yaşa Göre Ağırlık
5 yaş altı
Malnutrisyonu azaltmada en büyük katkı
ANNE SÜTÜ
SAĞLIKLI BESLENMESAĞLIKLI BESLENME
0-2 YAŞ (SÜT ÇOCUĞU) BESLENMESİ
• İLK 6 AYYaşamlarının ilk altı ayında
bebeklere verilebilecek
en ideal besin
ANNE SÜTÜ
• 6 AY- 2 YAŞ
Anne sütü
Tamamlayıcı beslenme
* Zamanında* Yeterli* Güvenli* Uygun
Uygun Tamamlayıcı Beslenme World Health Assembly, 2002
• ZAMANINDA > 6 ay tüm çocuklara
• YETERLİBesin değeri en az AS kadar
• GÜVENLİKontaminasyon riski minimal olmalı
BİBERON KULLANMA!• UYGUN
“Doğru uygulama; kıvam, miktar” • Çocuğun “açlık/tokluk” işareti, öğün sıklığı, yöntem
“AKTİF KATILIM”
Anne sütü; 2 yaşına kadar verildiğinde bebeğin ihtiyacını karşılayan en önemli
besin kaynağı olmaya devam eder
BEBEK ÖLÜMLERİNİN ÖNLENMESİNE EMZİRMENİN KATKISI
Önlem Uygulamaları Sayı (Bin)
Tüm çocukların ölüm oranında yaptığı azalma
Emzirme 1301 13%
İlaçlar 691 7%
Tamamlayıcı Beslenme 587 6%
Çinko 459 5%
Aşılama 403 4%
Hijyenik Doğum 411 4%
Su,sanitasyon, hijyen 326 3%
Kaynak: Lancet 2003
17
EVRENSEL ÖNERİLER-1
İlk emzirme doğumdan sonraki ilk yarım-1 saat içinde
(tercihen ilk dakikalarda) başlamalıdır.
İLK YARIM-BİR SAAT İÇİNDE İLK YARIM-BİR SAAT İÇİNDE EMZİRMEYE BAŞLAMAEMZİRMEYE BAŞLAMA
TÜRKİYE ORTALAMASI % 39 (TNSA 2008)
47,9
40,7
31,8
41
32,1
ÜLKEMİZDE SON DURUM TNSA 2008’e göre
EVRENSEL ÖNERİLER-2
İlk 6 ay boyunca bebeğe
sadece anne sütü verilmelidir
41,6
2,91,3
20,8
05
1015202530354045
1993 1998 2003 2008
İLK 6 AY SADECE ANNE SÜTÜ İLE EMZİRME ORANLARINDAKİ GELİŞMELER
Bebek Dostu Sağlık Kuruluşlarının Artışına Paralel Olarak Sadece Anne Sütü Verme Oranında Artış
EVRENSEL ÖNERİLER-3
Altıncı aydan sonra,
tamamlayıcı beslenmeye
“uygun” biçimde başlanmalı
ve emzirme 2 yaşına kadar sürmelidir.
ÜLKEMİZDE SON DURUM TNSA 2008’e göre
10,2811,9 12.0
1416
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1988 1993 1998 2003 2008
Ortanca emzirme süresi (ay)
ÜLKEMİZDE YILLAR İÇERİSİNDE ORTANCA EMZİRME SÜRELERİNİN
DEĞİŞİMi
KAYNAK : TNSA-1988, TNSA-1993 TNSA-1998
Ay Hiç emzirilmeyen Sadece anne sütü Anne sütü ve ek gıda
0-1 1,8 1,5 43,5 69 54,7 30
2-3 6,2 2,3 15,7 42 78,1 56
4-5 13,4 7,5 10,6 23,6 76 69
6-7 18,8 16,2 1,8 1,6 79,4 82,3
TNSA 2003
ANNE SÜTÜ ve EK GIDA
TNSA 2008
ÜLKEMİZDE SON DURUM TNSA 2008’e göre
EMZİRİLEN ÇOCUKLARDAEK BESİN KULLANIMI
Biberon Maması Tavsiye Odakları
Kaynak : Piar - 2002Outlook Express.lnk
60%
5% 20% 8%
Tamamlayıcı Besinlerin Tavsiye Odakları
Kaynak : Piar - 2002
35%41%
14% 6%
12-24 Ay Çocuklarda Beslenme Alışkanlıkları
• Yaklaşık olarak çocukların %50’si demiri diyetle yetersiz alıyor,
• Çalışan anne ve babaların çocuklarının protein ve özellikle hayvansal protein ile bazı besin öğelerini alım düzeyleri çalışmayanlardan daha yüksek,
• Anne ve babanın eğitim düzeyi arttıkça da çocukların enerji ve besin öğesi alımları artmakta,
• Anne ve babaları çalışan çocuklara inek sütü dışındaki besinler daha geç ve fazla miktarda verilmeye başlanıyor,
• Çay, kolalı içecekler, çikolata, hazır çorbalar, hazır meyve suları ve kahveye bir yaş öncesi dönemde başlanıyor, ancak başlanma oranları düşük,
2007 12-24 Ay Çocuklarda Demir Araştırması