T.C. KAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ İMAM ÜNİVERSİTESİ SOSYAL …docs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · records held in 1896 and in 1897 in the Caza of Besni. Furthermore,

190 NUMARALI BESNİ (BEHİSNİ) KAZASI OSMANLI ŞER’İYYE MAHKEMESİ

KAYITLARININ 118–236 SAHİFELERİNİN TRANSKRİPSİYONU VE DEĞERLENDİRİLMESİ

( HİCRİ 1313–1315/ MİLADİ: 1896–1897)

T.C.KAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ İMAM ÜNİVERSİTESİ

SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜTARİH ANABİLİMDALI

SELAHATTİN KENGER

YÜKSEK LİSANS TEZİ

KAHRAMANMARAŞHaziran 2006

I

KAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ İMAM ÜNİVERSİTESİSOSYAL BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

TARİH ANABİLİM DALI

Selahattin KENGER


Kod No :

Bu Tez ...../..../.... Tarihinde Aşağıdaki Jüri Üyeleri Tarafından

Oy Birliği ile Kabul Edilmiştir.

…………………………………… .............................................. ............................................Yrd.Doç.Dr. Memet YETİŞGİN Doç.Dr. Ahmet EYİCİL Doç.Dr. Mehmet TIRAŞ

DANIŞMAN ÜYE ÜYE

Yukarıdaki imzaların adı geçen öğretim üyelerine ait olduğunu onaylarım.

………………………………..Doç.Dr. Haluk ALKAN

Enstitü Müdürü

Bu çalışma..................................................................................................tarafından desteklenmiştir.Proje No:...................

Not: Bu tezde kullanılan özgün ve başka kaynaktan yapılan bildirişlerin, çizelge, şekil ve fotoğrafların kaynak gösterilmeden kullanımı, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunundaki hükümlere tabidir.

II

190 NUMARALI BESNİ (BEHİSNİ) KAZASI OSMANLI ŞER’İYYE MAHKEMESİ KAYITLARININ 118–236 SAHİFELERİNİN

TRANSKRİPSİYONU VE DEĞERLENDİRİLMESİ ( HİCRİ 1313–1315/ MİLADİ: 1896–1897)

KAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ İMAM ÜNİVERSİTESİSOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ

TARİH ANA BİLİM DALI

ÖZET


190 NUMARALI BESNİ (BEHİSNİ) KAZASI OSMANLI ŞER’İYYE MAHKEMESİ KAYITLARININ 118–236 SAHİFELERİNİN TRANSKRİPSİYONU VE

DEĞERLENDİRİLMESİ (H:1313–1315 / M:1896–1897)

SELAHATTİN KENGER

DANIŞMAN: Yrd. Doç. Dr. MEMET YETİŞGİN

Yıl 2006 Sayfa 213

JÜRİ: ……………………….... …….……………………. …………………………..

Bu çalışmamın amacı 190 Numaralı Besni (Behisni) Kazası Osmanlı Şer’iyye Mahkemesi kayıt defterinin hicrî 1313–1315 ve miladî 1896–1897 tarihlerini kapsayan ve 118’den 236’cı sayfaları içerisinde bulunan mahkeme kayıtlarının transkripsiyonu ve değerlendirilmesini yapmaktır. Bu kayıtların da yardımı ile Besni kazasının sosyal, kültürel ve ekonomik yapısı ile ilgili bir tez ortaya koymaktır.

Osmanlı Devleti’nde kadılar medreselerden yetişmekte ve ilmiye sınıfına mensup idiler. Kaza merkezlerine atanarak buralarda hukukî, adlî, idarî, beledî ve sosyal işlerde söz sahibi idiler. On dokuzuncu asırda başlayan batılılaşma ve Tanzimat dönemindeki yenilikler sonucu, kadıların görevleri değişmiş, çoğunlukla kısıtlanmıştır. Transkrip ve değerlendirmesi yapılan şer’iyye kayıtlarının olduğu dönemde kadılar çoğunlukla evlenme, boşanma, miras ve benzeri davalara bakmaktaydılar. Cezaî ve ticarî davalar için Tanzimat döneminde kabul edilen nizamiye ve ticaret mahkemeleri yetkili kılınmıştır.

Üzerinde çalışılan kadı kayıtları 123 belgeden meydana gelmekte, bunların çoğu veraset ve vekil tâyini ile ilgili kayıtlardır.

Anahtar Kelimeler: Besni, Mamuratülaziz, Elazığ, Kaza, Şer’iyye Mahkemesi,

Kadı, Osmanlı, Türkiye, Malatya

III

KAHRAMANMARAŞ SUTCU IMAM UNIVERSITY INSTITUTE OF SOCIAL SCIENCES

DEPARTMENT OF HISTORY

ABSTRACT

MA THESIS

TRANSLATION AND EVALUATION OF THE PAGES BETWEEN 118 AND 236OF THE 190th BESNİ (BEHİSNİ) CAZA’S KADI REGISTER

SELAHATTİN KENGER

Supervisor: Asst. Prof. Dr. MEMET YETİŞGİN

Jury :…………………………... :…………………………… :……………………………

The aim of this thesis is to translate a part of the 190th Besni (Behisini) kadı registers written in the Ottoman language into the modern Turkish language with Latin Script. The main concern of the thesis is to translate and evaluate şer’i (Islamic) court records held in 1896 and in 1897 in the Caza of Besni. Furthermore, with the help of these kadı registers, Besni’s social, economic and cultural aspects will be discussed.

In the Ottoman Empire, the Kadis graduated from medreses (Islamic schools) and belonged to scholarly group within the state. They were appointed to the cazas (sub-districts) where they were performing a variety of jobs, including judging in courts, ruling in the cazas. After reforms introduced into the Empire in the nineteenth century, especially after the Tanzimat era, the functions that the kadis had been performing curtailed. They were only solving cases related to wedding, divorce, inheritances and property conflicts in the şer’i courts.

In this thesis, 123 cases recorded in the register were translated. Most of these records contain cases of inheritances and legal representative appointments.

Keywords: Besni, Elazığ, Mamuratülaziz, Malatya, Cazae, Sheria Court, Ottoman, Turkey

IV

ÖNSÖZ

Tarihin toplumların hafızasındaki önemi, onların kim oldukları sorusuna verdiği cevabı, geçmişi bilmeleri, geçmişte alınan dersler ile bu günü en iyi şekilde anlamaları içerisindeki yeri son derece önemlidir. Tarihi kaynaklarında doğru tetkik etmek için, kaynakları tarihçilerin hizmetine sunmak, toplumların hafızalarını tazelemede ve genişletmede bu kaynakları su yüzüne çıkarmak gerekir. Engin Türk tarihinin geniş ve önemli bir bölümünü oluşturan Osmanlı tarihi kaynakları ile zengin bir geçmiştir. Osmanlı tarih kaynaklarının içerisinde hukuki, idari, ekonomik, sosyal, kültürel şehircilik ve nüfus yapıları bakımından oldukça zengin kaynaklardan birisi de şer’iyye sicilleridir.

Bu çalışma da Hicri:1313 ile Hicri:1315 (miladi Şubat 1896 ile Temmuz 1897) yılları arasında Besni Kazası’nın şer’iyye mahkemesinde görüşülen davaların kayıtlarını içeren kadı sicillerinin transkripsiyonu yapılarak, günümüz Türkçesine kazandırılmıştır. Oldukça düzgün ve okunaklı bir rik’a hattıyla yazılan belgeler içerisinde zaman zaman rik’a kırması denilen bozuk hatlarada rastlanmıştır. Bu da belgelerin yazımında her zaman aynı kâtibin görev yapmadığını göstermektedir. Bütün çabalara rağmen okunamayan satır içlerinde kelimeler de mevcuttur. Okunamayan bu kelimeler (…) şeklinde metinlerde ifade edilmiştir.

Bu çalışma ile Besni (Behinsi) Kazası’nın kısa tarihi, sosyal, ekonomik ve kültürel yapısı da ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu bağlamda önemli bir yere sahip olan şer’i mahkeme kayıtlarının transkripsiyonu yanında bir değerlendirilmesi yapılmıştır.

Bu çalışma sırasında yardımlarından ve desteklerinden istifade ettiğim ve yakın ilgilerini gördüğüm değerli hocam ve tez danışmanım Yrd. Doç. Dr. Memet YETİŞGİN’e en içten teşekkürlerimi arz ederim. Ayrıca, çalışmalarım sırasında yardımlarına başvurduğum hocalarım Doç. Dr. Ahmet EYİCİL’e ve Dr. Mehmet KARATAŞ’a teşekkürü bir borç bilirim.

V

İÇİNDEKİLER

ÖZET…………………………………………………………..………......................IABSTRACT………………………………………………………………………....IIÖNSÖZ………………………………………………………................................. IIIİÇİNDEKİLER…………………………………………………….........................IVKISALTMALAR……………………………………………………………….…VIIGİRİŞ…………………………………………………………………………………8

1 OSMANLI DEVLETİ’NDE HUKUK SİSTEMİ…...………………………….. 9

1.2 Şer’iyye Mahkemeleri Ve Adli Teşkilat………………………............91.2.1 Şeyhülislamlar……………………………………………………...…..91.2.2 Kazaskerler………………….…….……………….............................91.2.3 Kadılar………………………………………………………………...101.2.3.1 Yetkileri……………………………………………………………..101.2.3.2 Dereceleri…………………………………………............................101.2.3.3 Tayin Usulleri……………………………………………………….101.2.3.4 Kadılarda aranan şartlar…………………………………………..101.3.1 Divan-ı Hümayun………………………………………………….....111.3.2 Askeri Mahkemeleri………………………………………………….111.3.3 Cemaat Mahkemeleri……………………………………………...…111.4 Tanzimat Devrindeki Mahkemeler Reformu………………................11

2.1 KADI SİCİLLERİ VE ÖNEMİ...…………………………………..................12

2.1.1 Genel Tarih Açısından…………………………………….................122.1.2 Şer’iye Sicillerinin Türk Tarihi Açısından…………..…….………..122.1.3 İktisat Tarihi Açısından ……………………………………………..122.1.4 Sosyal Yapı Ve İdari Teşkilat Açısından …………………...............122.1.5 Askeri Açıdan…………………………………………………………12

2.2 Kadı Sicillerinin Tarifi İhtiva Ettiği Belge Çeşitleri………………….……...12

2.2.1 Sicil, Mahdar Ve Sakk Kavramları……………….………………...122.2.2 Kadı Sicillerindeki Adli Belge Çeşitleri………………………...…...13

2.2.2.1 Kadı Tarafından Kaleme Alınan Belgeler…………………...……13

A. Hüccetler (Senedat-ı Şer’iyye) Ve Özellikleri……………………..….13B. İ’lamlar Ve Özellikleri…………………………………………..……..13C. Ma’ruzlar Ve Diğerlerinden Farkları…………………………………13D. Müraseler…………………………………………………………….....13

2.2.2.2 Başka Makamlardan Sadır Olan Ve Sicile Kaydedilen Belgeler.13

VI

A. Padişahtan Gelen Emir Ve Fermanlar………………………………..13B. Sadrazam, Beylerbeyi Ve Kazaskerden Gelen Buyruldular.………..14C. Tezkereler, Temessükler, Diğer Kayıtlar……..………………………14 a.Tezkereler………………………………………………………………...14 b.Temessükler……………………………………………………………...14

2.3 BESNİ KADI SİCİLLERİ……………………………………………………..15

2.4.1 190 Numaralı Behisni Kadı Sicili…………………………..………..152.4.2 190 Numaralı Behinsi Kadı Sicilinde Geçen Bazı Kavramların Kısaca Açıklanması……………………………………………...162.4.2.1 Dava-Karşı Dava (Def)……………………………………………..162.4.2.2 Şahitlik (Şahadet)…………………………………………………..162.4.2.3 Şahitlerin Tezkiyesi ( Cerh Ve Ta’dil )……………………………162.4.2.4 Yemin……………………………………………………………......172.4.2.5 Borç………………………………………………………………….172.4.2.6 Tevcihat……………………………………………………………..172.4.2.7 Ferağ……………………………………………………….……... ..172.4.2.8 Mihr Nikah Boşanma Ve Nafaka….…………………….……… ..172.4.2.9 Vekalet Akdi……………………………………………..................17

3. BESNİ’NİN TARİHİ GELİŞİMİ…………………………………………….....18

3.1 Besni’nin Coğrafi Yeri…………………………………………………183.2 Besni Adının Tarihi Gelişimi…………………………………..............183.3 İslam Hâkimiyetine Kadar Kısaca Besni……………………………...183.4 İslam Hâkimiyetinde Besni…………………………………………….183.5 Osmanlı Hâkimiyetinde Besni…………………………………………193.5.1 Besni’nin Osmanlı Hâkimiyetine Girmesi Ve İdari

Teşkilatlanması…………………………………………………….…193.5.2 Osmanlı Hâkimiyetinde Besni’nin Sosyal Durumu………………...193.5.3 Osmanlı Hâkimiyetinde Besni’nin Ekonomik Durumu……………19

3.5.4 Besni’nin Tarihi yerleri………………………………………………203.5.5 Cumhuriyet Döneminde Besni ……………………………………...21

4. 190 NUMARALI BESNİ KADI SİCİLİ’NİN TRANSKRİPSİYONU……….22

5. METİNDEKİ BELGELERİN ÖZETLENMESİ VE DEĞERLENDİRİLMESİ………………………………………………………...171

5.1 Belgelerin İhtiva Ettiği Bilgiler Işığında Kaza’nın Sosyal Ekonomik Ve İdari Yapısının Değerlendirilmesi……………………………………202

VII

KAYNAKÇA……………………………………………………………...205

DİZİN……………………………………………………………………...207

SÖZLÜK…………………………………………………………………..208

ÖZGEÇMİŞ……………………………………………………………….211

EKLER…………………………………………………………………….212

VIII

GİRİŞ Selahattin KENGER

KISALTMALAR LİSTESİ

Ans Ansiklopedi

Bas Basımevi, Baskı, Basım

Bk. Bakınız

C. Cilt

Çev. Çeviren

DİA Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi

Haz. Hazırlayan

MEB Milli Eğitim Bakanlığı

M.Ö. Milattan Önce

M.S. Milattan Sonra

OSAV Osmanlı Araştırmaları Vakfı

TDAV Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı

TDK Türk Dil Kurumu

TTK Türk Tarih Kurumu

Vb. Ve Benzeri

Vs. Ve Saire

Yay. Yayınevi, Yayınları, Yayıncılık

yy. Yüzyıl

8

GİRİŞ Selahattin KENGER

GİRİŞ

Bu çalışmada üzerinde durulan en önemli konu 190 Numaralı Besni (Behisni) Kadı Sicillerinin transkripsiyonu ve değerlendirilmesidir. Buna bağlı olarak Besni tarihi, sosyal, kültürel ve ekonomik yapısı incelenmiştir. Ayrıca, Osmanlı Devleti’nde kadı, şer’iyye mahkemeleri ve mahkemelere konu olan diğer kurum ve kişiler hakkında bilgi verilmiştir.

Birinci bölüm, Osmanlı Klasik dönemi Adli Teşkilatı ile Tanzimat ve sonraki dönemlerdeki gelişmeler hakkında bilgiler içermektedir. İkinci bölümde Kadı Sicillerinin tarifi, önemi ve içerikleri hakkında genel bir bilgi araştırması yapılmıştır. Üçüncü Bölümde Besni Kazası’nın tarihi hakkında genel bir açıklama yapılıp daha çok Osmanlı idaresine rastlayan dönem hakkında bilgi sunulmuştur. Dördüncü Bölümde ise 190 numaralı Besni (Behinsi) Kadı Sicili’nin transkripsiyonu yapılmıştır. Son bölüm olan Beşinci Bölümde ise belgelerin özetleri verilmiştir.

Transkripsiyonu yapılan belgeler, tam transkripsiyon göz önüne alınmamakla beraber günümüz Türkçe imlâ kurallarına göre kaleme alınmıştır. Belgelerde okunamayan veya silik olan kelimeler için (…) işareti kullanılmıştır. Dahası, tereddüt edilen kelimeler için (?) işareti konulmuştur.

Besni Kadı Sicillerinin transkripsiyonu ve değerlendirilmesi konusunda çalışma ve arştırmalar bu güne kadar sınırla kalmıştır. Besni tarihi hakkında en ciddi çalışma Mahmut Taşdemir’in XVI. Yüzyılda Adıyaman (Behinsi,Hısn-ı Mansur,Gerger;Kahta) Sosyal ve İktisadi Tarihi adlı eseridir. Diğer bir çalışma ise M.Halil Yınanç ve M.Elibüyük’ün transkripsiyonunu yayımladıkları 1560 tarihli Malatya Tahrir Defteri’dir. Yörenin tarihi, sosyal, ekonomik ve kültürel yönlerini içeren çalışmalar yetersizdir. Bu bağlamda, şer’iyye sicilleri, araştırmacı ve tarihçilerin bölge ile ilgili çalışmalarında etkili kaynaklar olarak ön plana çıkmaktadır.

9

KADI SİCİLLLERİ VE ÖNEMİ Selahattin KENGER

1) OSMANLI DEVLETİ’NDE HUKUK SİSTEMİ

Kuruluşundan itibaren Osmanlılar hukuk içerisinde kalmaya gayret göstermişlerdir. İslam hukuku ve Türk Töresi Osmanlı hukuk sisteminin iki temel dayanağı olmuştur. Töre veya örf hukuku olarak bilinen hukuk Türk devlet yönetime geleneğinden örf ve adetlerinden doğmuştur. Ancak İslam hukuku Osmanlı devletin’de temel hukuk kabul edilmiş bu hukuk a açıkca zıt olmamak kaydıyla örf hukukundan da faydanalınmıştır. Osmanlı devletinde şer i hukukla beraber örfi hukuk da beraber kulanılmıştır. İslam hukuku ( şer i hukuk ) İslam’dininin esasi ile ilgili değişmeyen kurallardır. Örfi hukuk ise örf ve adetlerden meydana gelmiştir. Daha çok örfi akli esasa dayanır. ( Hallaçoğlu, 1998, s 118 119)

1.2. Şer’îye Mahkemeleri ve Adli Teşkilat Genel olarak Osmanlı Devletinde kadı ve naiblerin hukuk işleriyle ve kaza

işleriyle uğraştıkları resmi dairelere “ şer’iyye mahkemeleri” denmektedir. ( Develioğlu, 1999 s 9957) Sözlük anlamı olarak ise mahkemede görülen davaların kaydedildiği esaslı defter memurların durumu için tutulan dosya olarak bilinmektedir. Şer’i hukuk usulünü benimseyen Osmanlı Devleti’nin kurucusu olan Osman Bey de tayin eylediği iki memurdan biri kadı olmuştur. İlk Osmanlı kadıları, Anadolu, İran, Suriye ve Mısır gibi yerlerden getirilmiştir. O zaman henüz kadı yetiştirecek bir kurum yoktu. Şer’i mahkemelerin bir makam binası yoktu. Kadılar daha çok halkın her an her yerde bulabilecekleri yerlerde bulunuyorlardı. Bu yerler özellikle, kadı’nın evi, cami, mescit ve medreselerdi. ( Ekinci, 2002, s 771)

Osmanlı Devleti’ne ait en eski şer’iyye mahkeme kayıtlarına Fatih sultan Mehmed dönemine ait olduğu anlaşılmıştır. Daha önce de tutulmuş olması gerek ama günümüze ulaşmamıştır. Şu an itibarıyla elimizde 20,000 adet Şer’iyye Sicili bulunmakta ve bunlar 18 müzede mevcuttur.( Akgündüz ve Heyet, 1998, s 11)

1.2.1. Şeyhülislamlık (müftülük)Osmanlılarda şeyhülislamlık kendisine sorulan şer’i ve hukuki meselede Hanefi

fıkıhı üzerine cevap veren zata denilmektedir.( Hallaçoğlu, 1998, s147 148) Şeyhülislamın özellikle 1574 ten itibaren görev ve yetkileri artırıldı. Kadı ve kazakerleri atama yetkileri verildi. Şeyhülislam aynı zamanda divan’ında daimi üyelerinden biri haline geldi. 1826 tarihinde de II. Mahmud, Ağa kapısını şeyhülislamlık haline getirdi. Osmanlılarda ilk şeyhülislam II. Murad döneminde Molla Şemseddin Fezari gösterilmektedir. Son şeyhülislam ise 1920 de tayin edilen medeni Mehmed Nuri Efendi olup bu zaman zarfına kadar 129 kişi bu makama atanmıştır. (Hallaçoğlu, 1998, s147 148)

1.2.2. KazaskerlerOsmanlı Devletinde askeri sınıfın şer-i ve hukuki işlerine bakmak için ilk defa 1. Murat zamanında kazaskerlik ihdas edilmiş ve ilk olarak ta Bursa kadısı Çandarlı Kara Halil Hayrettin paşa tayin edilmiştir.( Cin ve Akgündüz, 1990, s 273) Osmanlı Devletinde kazaskerlik yargı haleilatının başı ve aynı zamanda ilmiye sınıfından 2. reisidir Divan’ın sürekli üyelerinden olan kazasker 1574 yılına kadar bütün müderris ve kadı adaylarına seçip tayin etmek üzere sadrazama arz etmek yeterli iken şu tarihten itibaren yetkilileri şeyhülislamın eline geçirmiştir. ( Akgündüz, 2002, s 54) Mertebe bakımından Rumeli kazaskerler Divanda veya başka bir yerde yapılan yargılama sonucu verilen hükümleri

10


padişah tuğrası ile tuğra lamaya ve kazasker buyruldusu adı altında yetkililere duyur maya’da yetkili idiler.

1.2.3. Kadılarİnsanlar arasında meydana gelen dava ve olayları şer’i hükümlere göre karara bağlayan, devletin en yüksek icra makamı tarafından tayin edilen görevliye kadı denilmektedir. Adli teşkilatın yapı taşıdır. Osmanlı Devletinde kadılar, bulundukları yerin hem belediye başkanı hemde halkın her konuda müracaat edeceği güvenlik makamıydı. Kadılık önce rağbet görmemiş fakat Fatih Sultan Mehmed’in kadılara ayrılan ücretin artırılması ile rağbet görür hale gelmiştir.( Berki, 1979,s 405)

1.2.3.1. YetkileriKadılar şer-i hükümlere icra ederlerdi. Şer-i sicilleri yazıp, veli ve vasisi olmayanları evlendirecekler ayrıca mirasları taksim eyleyerek yetim öksüz insanların mallarını da muhafaza eyleyeceklerdi. Ayrıca kadılar vakıfların tescilini yazmakla da görevli idiler. Devletin siyasi ve idari işlerine karışma hakkı yoktu.( Uzunçarşılı, 1988, s 83)

1.2.3.2. DereceleriKadılar dereceleri itibariyle 2 gruba ayrılırlar. Birincisi mevleviyet denilen büyük kadılıktır. Büyük ve önemli eyaletlere atanırlardı. Bunlarda aldıkları maaşa 2’ye ayrılmaktaydı. Yevmiyesi 300 akçe olanlar ve bunlardan daha yüksek olan mevleviyetler. İkincisi ise kaza kadıları olup bunlarda yine derece itibariyle ayrılmaktadırlar. En yüksek dereceli olanlarına sitte veya eşnef-i kuzad denilmekteydi.

1.2.3.3. Tayin UsulleriOsmanlı Devleti’nde kadıları yetiştiren yer medreselerdi. Medreseyi bitiren

kadılar ( yani icazat alanlar) alış sırasına göre matlab defterine yazılırlardı ki bunlara mülazım denir. Mülazımlar yargı mesleğini seçerlerse en küçük idari birimden başlayarak atanırlardı. Daha sonra ise kademe kademe yükselmekteydi.( Uzunçarşılı, 1998, s 87)

Kadılar dereceleri itibariyle 2 gruba ayrılırlar. Birincisi mevleviyet denilen büyük kadılıklardı. Bunlar büyük ve mühim olan bazı önemli sancaklara tayin olurlardı. Bunlarda kendi aralarında İstanbul, Harameyn, Bilad-ı Hamse, Muhrec, Devriye, Paye-i Mücerrede ayrılmaktaydı. İkincisi ise kaza kadılıkları olup bunlarında kendi aralarında derecelere ayrıldığı görülmektedir. Bunların en yüksek derecelisine sitte veya eşref-i kuzad denilmekteydi.( Akgündüz, 2002, s 68-69)

1.2.3.4 Kadılarda aranan şartlarOsmanlı Devletinde kadı olan kişilerde bazı şartlar aranmaktaydı. Bunlara kısaca

değinirsek bunlar tam ehliyetli olmalı aklı yerinde olmalı, hür olmalıydı. Kör, dilsiz, sdağır, küçük boylu olmaması şarttı. Aynı zamanda Müslüman olması şarttı. Ayrıca güvenilir, dürüst, şahsiyet sahibi olması gerekiyodu. ( Akgündüz, 2002, s 68-69)

Şer’iyye mahkemelerinde kadılar dışında ayrıca kadılara yardımcı olan naibler, kasamlar, muhzırlar, çavuşlar, mukayidler, mahkeme imamı bulunmaktaydı.

11


1.3.1. Divan-ı HümayunOsmanlı Devleti’nde padişahın başkanlığında bizzat birinci derecede devlet

işlerinin görüşüldüğü divana denilmektedir. Osmanlılarda divanı Sultan Orhan zamanından itibaren görmekteyiz. Padişah nerede olursa divan orada toplanırdı. Fatih’ten sonra divana veziriazam başkanlık etmiştir. Padişah ise kendi özel bölümünden divanı takip eylemiştir. Divan toplantıları Kanuniye kadar Kubbealtı denilen yerdeki Divanhanede yapılmaktaydı. ( Hallaçoğlu, 1998, s 8)

1.3.2. Askerî mahkemeleriOsmanlı Devletinde askeri mahkemelerde kazasker ve askeri kassamların

dışında iki tane daha askeri mahkeme bulunmaktadır. Bunlardan birincisi Yeniçeri Ağalığıdır. Bu mahkeme kendisine bağlı ancak mensuplarını yargılama doğrudan infaz etmeye yetkili idi. İkincisi kersane halkına ait davalara bakardı. (Akgündüz, Öztürk, 1999, s 354)

1.3.3. Cemaat mahkemeleriŞer’i hukuk evlenme, boşanma, miras, evlat edinme gibi konularda kişilerin ait

olduğu dini konumuna göre karar vermesini emretmiştir. Buna dayanarak Osmanlı Devletinin etnik yapısı da dikkate alındığında çeşitli dini mensuplara göre karar alındığını söylenebilir. Müslümanlar ve gayri Müslimler arasındaki itilaflarda ise başvurulacak yer şer’i mahkemelerdir. ( Bozkurt, 1989, s 14)

1.4. Tanzimat Devrindeki Mahkemeler ReformuTanzimat tan önce Osmanlı ülkesindeki yargı gücünü tek başına denecek kadar müstakil olarak kullanan şer’iye mahkemelerinin, daha doğrusu kadıların bu yetkileri ve düzeni, II. Mahmut tan itibaren azalmaya ve yeni düzenlemelere maruz kalmıştır. Osmanlı Devletinde Tanzimat dönemi bir çok alanda yenilikler olduğu gibi mahkemeler açısından da yeniliklere sahne olmuştur. Tanzimat la birlikte yargı yetkileri tek başına elinde olan kadıların yetkileri sınırlandırılmış ve şeyhülislamların yetkileri genişletilmiştir. 1838 yılında kadıların yetkilerini kötüye kullanmalarını önlemek amacıyla Tarik-i ilmiye dair Ceza Kanunname-i humayunu yürürlüğe koymuştur. Kazaskerler şeyhülislamlığa bağlandı. Ayrıca şeyhülislamlar meclis-i vükela’ya alındı. 1855 teki bir nizamname ile kadı tayini usulü değişerek kadıların ehil olduğu sürece görev yapması kararlaştırıldı. 1867 tarihinde bir takım idari ve adli mahkemeler kuruldu. Ayrıca Divan-ı Ahkâm-ı Adliye nizamnamesi ile miras, vakıf, çeşitli suçlar şer’iyye mahkemelerinden çıkarıldı. 1871 Nizamnamesi ile Nizamiye mahkemeleri yurt çapında genişletildi. ( Cin ve Akgündüz, 1980, s 283-285)

12


2. Kadı Sicilleri Ve Önemi

2.1.1. Genel Tarih AçısındanKadıların devlet merkezi ile yaptıkları resmi yazışmaları, halkın şikayet ve

dileklerini mahalli idarelere ait hukuki düzenlemeler olarak kabul edilen ferman ve hükümleri en önemlisi de ait olduğu mahalin sosyal ve ihtisadi hayatını yansıdan mahkeme kararlarını ihtiva eden bu siciller incelenmeden, Osmanlı devletinin siyasi, idari ve sosyal tarihini hakkıyla ortaya koymak memkün değildir. ( Akgündüz, Heyet, 1988, s 12-13) Kadı sicilleri Osmanlı tarihi ve genel Türk Tarihi açısından önemli bir yere sahiptir. Gerek kadıların devlet merkezi ile yaptıkları yazışmalar gerekse halkın şikayet ve dilekleri, fermanlar, hükümler o bölgeye ait sosyal, kültürel ve iktisad tarihinin ortaya çıkması açısından çok önemlidir. Çünkü siciller, 1. elden kaynaklardır. Ayrıca o makamdaki görevlilerin hayatları ile ilgili bilgileri de yine Kadı sicillerinden öğrenebiliriz.

2.1.2. Şer’iye Sicilleri’nin Türk Tarihi Açısından Önemi Şer’iyye sicilleri Anadolu ya yerleşen türk toplulukları hakkında bize bilgi

vermektedir. Özellikle menşei, şehir, kasaba ve köy adları arazi ve nüfus sayıjmları, doğal afetler, halk hareketleri, iktisadi durum gibi konularda bize kaynaklık etmektedir. ( Gürkan, 1998, s 767)

2.1.4. Sosyal Yapı Ve idari Teşkilat AçısındanOsmanlı Devleti’nde sosyal yapı ve idari teşkilat açısından kaza, sancak ve

eyalet taksimatı ile beylerbeyliği, sancak beyliği, kethudalık, voyuodalık gibi idari yapısı ile adli müesseseler olan kadılık, naiblik, muzırlık, çavuşluk gibi mevkilerin özelliklerini, fonksiyonlarını sicillerden öğrenmek mümkündür. Sicillerden devletin her türlü faaliyetlerini işleyişini öğrenebiliriz. ( Akgündüz ve Heyet, 1998, s 16)

2.1.5. Askeri AçıdanOsmanlı Devletindeki Kadı Sicillerinin bir özelliği de askeri konularla ilgili bilgi

vermesidir. Özellikle harp sanatı, seferler esnasındaki konaklama yerleri, kullanılan araç ve gereçler, asker sayısı, düşmanın sayısı ve harp sanatı hakkında bizlere ışık tutmaktadır.

2.2. Kadı Sicillerinin Tarifi, ihtiva Ettiği Belge Çeşitleri2.2.1. Sicill, Mahdar Ve Sakk KavramlarıMahdar sözlük alamı itibarıyla huzur ve hazır olmak manalarına gelmektedir.

Terim olarak ise hukuki bir dava ile ilgili kayıtları ihtiva eden yazılı belgelerdir. Ayrıca yazılı belgelerin doğruluğunu ispat için belge altında meseleye vakıf bulunan başta subaşı, çavuş, muhzır gibi şahısların yazılı olarak takrir ettikleri şehadet beyanları olarakta geçmektedir. ( Akgündüz, 2002, s 57)

İkinci kavram ise sicildir. Sözlük anlamı okumak kaydetmektir. Terim olarak ise insanlarla ilgili bütün hukuki olayları kadıların vermiş olduğu karar suretlerini hüccetleri ve yargıyı ilgilendiren çeşitli yazılı kayıtları ihtiva eden defterlere denilmektedir. Ayrıca buna sicillat-ı şer’iyye kadı defterleri, mahkeme defterleri, zabt-ı

13


vakayı sizilleride denilmektedir. Bu defterler belli bir usule göre uzun boylu der ve enli olurlardı. ( Bayındır, 1986, s 1)

Sakk kavram ise sözlükte berat, hücce, temessük, tapu tezkeresi gibi kısaca yazılı belge manalarını ifade etmektedir. Terim olarak ise şer i mahkemelerin sicile kaydettiği yazılı olarak tarafların eline vermiş olduğu belgelerin düzenlenmesinde ve yazılmasın takip edilen yazım kurallarına yada yazılı belgelere denir. ( Akgündüz, 2002,s 58)

2.2.2. Kadı Sicillerindeki Adli Belge ÇeşitleriŞer’iyye sicillerindeki adli belge çeşitleri Şeriye sicillerindeki adlı belge çeşitleri

2 guruba ayırmakta fayda var. Bunlardan birincisi direk kadı tarafından kaleme alınan belgeler ile ikincisi ise başka makamlardan gelen ve deftere yazılan belgeler. Şimdi bunları kısaca açıklayalım.

2.2.2.1. Kadı Tarafından Kaleme Alınan Belgeler

A. Hüccetler (Senedât-ı Şer’iyye) Ve özellikleriBu kelimenin lugat manası delil. kavil anlamında olup Osmanlı Devletinde ise

hakim huzurunda ikrar ve takrir akit gibi hükmü ihtiva etmeyen vesikalar için kullanılır. Talik yazı ile yazılır. Hakimin imzası üst taraftadır. Sicillerdeki kayıtların çoğunu hücreler oluşturur. Bazı hüccet çeşitleri ise evlenme akdine ilişkin hüccetler küçük çocukların evlendirilmesi boşanma ile ilgili hüccetler mehir nafaka vasi tayini gibi hüccet çeşitleri bulunmaktadır. (Akgündüz ve Heyet, 1988, s 21)

B. İ’lâmlar Ve Özellikleri

Sözlükte bildirme manasını ifade etmektedir. Terim olarak ise şer’i bir hükmü ve altta kararı veren kişinin imza ve mührünün bulunduğu belgeye denmektedir. İlam belgesi her davacının iddaasını delilleri davalının cevabını verilen kararı ihtiva etmektedir. ( Akgündüz, 2002, s 60)

C. Ma’rûzlar ve Diğerlerinden FarklarıArz edilen şey manasına gelmektedir. Mağruzlar kadı tarafından kaleme alınıyor

ama kararlarını ihtiva etmiyor. Aynı zamanda yazılı bir delil değildir. Halkın icra makamına yazılı şikâyet dilekçeleridir.

D. MüraselelerKadıların resmi yazışmalar yaparken kullandıkları kadıların kendisine denk olan

ya da daha aşağı rütbeli makam ve şahıslara hitaben kaleme aldığı belgelere denmektedir. (Akgündüz ve Heyet, 1998, s 37)

2.2.2.2. Başka Makamlardan Sadır Olan Ve Sicile Kaydedilen BelgelerKadılar şer’i memur olmalarının yanında yürütme görevi ile de

ilgilenmektedirler.

14


Bundan dolayı diğre makamlarla da sürekli münasebetleri olmaktaydı. Buradaki belgelerde şeriyye sicillerine kaydedilmekteydi.

A. Padişahtan Gelen Emir Ve Fermanlar

Ferman: Padişah tarafından verilen yazılı emirlerdi. Fermanlara ferman-ı humayun deniliyordu. Fermanlar 6 şart üzerine yazılıyordu. ( Pakalın, 1971, s 607)

1- ferman lafzının fikri2- mürselunileyhin ismini kendi mevkiine münasip dua ve sena ile zikretmek3- mürsilin arzusunu mürselünileyhe emretmek.4- Murad olunan şeyi söylemek.5- İdman ve muvaffakiyetine dua ile nihayet vermeli6- Tarihi ve fermanın gönderildiği mahalin adını zikretmek (uzun çarşılı, 1984,281)

B. Sadrazam, Beylerbeyi Ve Kazaskerden Gelen BuyruldularKüçük makamdan büyük makama veya bir kişi tarafından herhangi bir makama

sunulan kağıt üzerine o makam sahibi tarafından emir mahiyetinde yazılan yazılara denilmektedir. Her görevli için kullanılacak elkap (unvan) ayrı ayrı idi. Kazaskere “ izzetlü, faziletlü, kaptan paşaya” izzatlü,rifatlü,İstanbul kadısına,faziletlü deniliyor. ( İslam ansiklopedisi 1992, s 478)

C. Tezkereler, Temessükler Ve Diğer Kayıtlar

a. TezkerelerAynı yerde bulunan resmi dairelerin bir birlerine ve hakkın birbirlerine

yazdıkları kağıtlara denir. Tezkereler başta sadrazam olmak üzere yüksek devlet memurlarının özel kalem müdürü olan tezkereler tarafından yazılırdır.

b. TemessüklerTemessükler itimamla tutunmak anlamına gelir. Sened için alınıp verilen

muahede, sulhname dir. Şer’iye sicilin deki anlamı ise miri arazide ve Salih olmayan vakıflarda tasarruf hakkı sahiplerine yetki makam ve şahıslar tarafından verilen belgedir.

15


3. Besni Kadı SicilleriBugün asılları Adana Müzesi’ndeki Besni Kadı Sicillerinin, Mikro filmleri

Ankara Milli Kütüphanesi’nde bulunmaktadır. Daha çok XIX. Yüzyılın sonlarına ait olan bu sicillerin en eskisi Hicri 1069 (miladi 1659) tarihli ve 6 varaktan oluşan 186 numaralı sicildir. Bugüne kadar üzerinde tespit ettiğimiz kadarıyla çalışılmamıştır. Umarız bu çalışmamız mütevazı bir başlangıç olur. Bu sicilleri tablo halinde aşağıya derc ediyoruz. (Akgündüz-fley’et, 1988:175–176)

Besni Şer’iyye SicilleriNo Tarih Sahife No Tarih Sahife173 1281 82 183 1318-1319 608174 1328-1339 - 184 1336-1341 186175 1329-1336 570 185 1289-1292 174176 1327-1335 154 186 1069 -177 1326-1329 238 187 - 314178 1312-1334 368 188 1324-1325 294179 1317 - 189 1327-1330 156180 1335-1336 - 190 1310-1315 236181 1330-1334 300 191 1295-1296 280182 1319-1323 - 192 1297 190193 1322-1327 432 199 1339-1340 -194 1314-1315 96 200 1308-1311 120195 1312-1314 - 201 1316 -196 1327-1328 106 202 1328-1330 -197 1320-1321 464 203 1292 -198 1319-1321 240

2.4.1 190 Numaralı Behisni (Besni) Kadı sicili

Arşiv numarası 190 olan bu defter Besni Kazası’ndaki şer’iyye mahkemesi’nin (H:1313 ile H:1315 / M: Şubat 1896 ile Temmuz 1897 )tarihleri arasında tuttugu kayıtları ihtira etmektedir. Defterdeki bütün siciller tarihlenmiştir. Bu defter 118 sahifeden ibarettir. Aynı zamanda 123 belge bulunmaktadır.

16


2.4.2 190 numaralı Behisni Kadı Sicilinin belgelerinin tasnifiBorç 5.9.10.29.75.84.85.88.97.108.110.114.115.116.117.128.129.130.131.132,

135.138.144.149.150.151.152.153.158.166,Vekil tayini 2.3.4.6.7.8.11.15.20.21.26.27.28.33.35.37.39.41.43.44.49.51.57.59.61.68.70.72.76,

78.80.82.83.86.87.90.91.93.95.98.99.100.101.102.103.104.111.113.118.119.121124.125.126.127.134.137.139.140.142.146.147.148.154.155.159.160.161.163.164170.171.173.174

Talak (boşanma)

53

Kayıp hayvan 1.14.107.120.122Miras anlaşmazlık

10.31.106.156.167.168,

Mal ve mülke haksız müdehale

18.30.46.47.62.74.109.133.143.165

Hibe 136Ferağ 13.19.52.105.145Miras hissesi 12.36.38.40.42.45.48Nafaka talebi 55.63.64.157Tereke 8.16.25.32.34.54.58.65.67.69.71.77.79.81.89.94.96.112.123.141.162.168.169.172Tevcihat 17.22.23.24.56.60.66.73.91.92Mehir 50

2.4.2. 190 Numaralı Behisni Kadı Sicili’nde Geçen Bazı Kavramların Kısaca Açıklanması

190 Numaralı Besni Kadı Sicilindeki belgelerin daha iyi anlaşılması için bazı hukuki terimleri açıklamakta fayda vardır.

2.4.2.1. Dava - Karşı Dava (Def)Bir başkası tarafından hakkı ihlal edilen veya kendisinden haksız bir talepte

bulunan kişinin mahkemeden himaye talebidir. Himaye isteyen kişiye davacı denir. Davacı hakkını ihlal eden kişiye ise davalı denir. Karşı dava davalı tarafından dava eden kişinin iddiasını reddedecek bir dava açması olayıdır. ( Keskioğlu, 2003, s 301)

2.4.2.2. Şâhitlik (Şahâdet)Şahitlik, hukuk hermonolojisinde davacının hakkını ispat için hakim huzurunda

bir şahsın gördüğü şeyi söyleyen kişidir. Şahitler usulüne uygun bir şekilde şehadet beyanında bulununca hakim soruşturma yaptıktan sonra, yapılan şahitliğe göre hüküm verir.

2.4.2.3. Şahitlerin Tezkiyesi (Cerh Ve Ta’dil)Davalının şahitler hakkında yaptığı suçlamaya Cerh ve şahitlerin dürüstlüğünü

tesbit için mahkemece yürütülen muamelelere de tezkiye veya ta’dil denilir. Tezkiye işlemleri mesture denilen bir belge ile yürütülür. ( Cin ve Akgündüz, 1990, s 41)

17


2.4.2.4. YeminBir hakkın varlığını yada yokluğunu mahkeme huzurunda Allah’ı şahit tutarak

and içmek demektir. Taraflardan birine yemin teklif edilme işlemine tahlif denir. Davalının bile bile yalan yere yemin etmesi olayına ise yemini-i gamus denir. ( Cin ve Akgündüz, 1990, s 41)

2.4.2.5. BorçAlış veriş ve borç işlemleri sicillerde en çok işlenen konular arasındadır. Eski

hukukumuzda borca “deyn” alacaklıya ise “dain” , borçluya da “medin” denilmektedir. Genellikle deyn misli mal olur. Borçla kast edilen anlam müsbet-menfi, deyn, ayn geniş anlamda ise borçtur. (Gür, 1993. s 165)

2.4.2.6. Tevcihat:Memuriyete tayin yerine kullanılan bir tabirdir. Bütün devlet memurları bir sene

müddetle tayin olunurdu ve bu işlemler genellikle şevval ayı içinde olurdu. Askeri, ilmi, idari mali tayinler sadrazam buyruğu ile olurdu. Sadece ilmiye tayinleri şeyhülislam tarafından gerçekleştirilir, sadrazam ise bu arz üzerine “mucebince tevcih olunmak buyruldu” der kararını yazardı.

2.4.2.9. FerağBir kimsenin gayrı menkul deki tasarruf hakkını başkasına vermek anlamına

gelir. Terk edene fariğ, alana mefruğ’un-leh ve ferağ olunan şeye ise mefruğ’un-bih denir. (Pakalın, 1993, s 692)

2.4.2.10. Mihr, Nikah, boşanma ve NafakaNikah evlenme işlemlerine denir ki kadına zevce erkeğe ise zevç denir. Bunlar

şahitler huzurunda “Ben seni tezevvüç ettim der diğeri de bende kabul eyledim demesi ile son bulur. Mehr ise kocanın nikah esnasında kadınına bir miktar mal vermesi olayıdır. Boşanma ise her iki tarafın anlaşarak aralarındaki nikah akdini sona erdirmesi olayıdır. İslam hukukunda evlilik bağı dört şekilde son bulur. (Pakalın, 1993, s 692)

1- Talak yani boşama ile. 2- Muhâlaa, karşılıklı rıza ile. 3- Tefrik, adli boşanma, hakimin ayırması ile. 4- Ölüm ile.

Nafaka ise bir kimsenin eş veya çocuklarına yaptığı masraflar bütünüdür.

2.4.2.11 Vekâlet AkdiBir kimsenin her türlü işlemlerini başkasına devretmesi olayıdır. Vekil olan kişi

işi başkasına devredemezdi. Ayrıca vekilin dürüst ve güvenilir olması gerekiyordu. Çeşitli konularda özellikle ticaretle uğraşan kişiler vekil bırakırlardı. Kadınlar boşanma için vekil tutarlardı.

18


3. BESNİ’NİN TARİHİ GELİŞİMİ3.1. Besni’nin Coğrafî YeriAdıyaman’ın Besni ilçeli merkez ilçenin batısında olup, kuzeyde Tut ilçesi,

doğudan merkez ilçe, batıdan Gölbaşı ilçesi, güneyden Araban ilçesi komşudur.

3.2. Besni Adının Tarihi GelişimiBesni (Behisni) Tevarih-i Semeviye’ye göre Besni adından “Hasen” diye

bahsedilmektedir. Hasen Arapça güzel anlamına gelmektedir. Acaba silintileride dikkate alırsak Süryanice güzel yer anlamını taşıyan “Bathesna” ya uygun düşmektedir. Çünkü Süryaniler Besni’de yaşayan kabilelerden biridir. Daha sonra ise “Behişti” olarak değişikliğe uğramıştır. Behişti Farsça bir tabir olup güzel yer, bulunmaz yer, cennete eşdeğer anlamlarına gelmektedir. 1350 Yılında Binsi olarak değişikliğe uğramıştır. Bu ad Selçuklular zamanında Behesne, Behesni olarak değişmiş. Osmanlılar zamanında ise Behisni ve Behesni olarak kullanılmış en son olarak ise Besni olmuştur. ( Taşdemir, 1992,s 54 )

3.3. İslâm Hâkimiyetine Kadar Kısaca BesniBesni Doğu Anadolu’nun en eski yerleşim yerlerinden biridir. Tarihi M.Ö. 4000

yılına kadar gider. Buna kanıt olarak ise, Değirmen çayı mağaraları, Elder mağaraları, Besni kalesi olarak gösterebiliriz. Yapılan kazılarda bulunan çanak, çömlek, yontulmuş taş, heykel, duvardaki resimler ileri bir uygarlık ürünleri olarak gösterilmektedir. Besni M.Ö.1400 tarihinde Hurilerin, 1200 yılında ise Mitannilerin eline geçmiştir. Besni’nin bulunduğu bölgeye Etiler, Meliten demiştir. 1. Telepinus zamanında ilçe toprakları Hitilere katılmıştır. M.Ö. 1000 Yılında Kummuh krallığının hakimiyeti altına giren Besni, M.Ö. 705 yılında Asur hakimiyetine giren Besni, 321 yılında selokidlerin egemenliği altına girmiştir. M.Ö. 69 ile M.S. 72 yılları arasında Adıyaman bölgesinde kurulan Kommagene krallığı burayı haimiyeti altına almıştır. Daha sonra Romalılar, Bizanslılar ve Ermeniler arasında sürekli el değiştien Besni 1084 yılında Anadolu Selçuklu Devletinin sınırları içine dahil olmuştur. ( Ertuğrul, 1987, s 15-19)

3.4.İslâm Hâkimiyetinde Besniİslam kaynaklarına göre Besni Halife Ömer zamanında Maraş’ın fethinden sonra

alınmıştı. Daha sonra ise Me’mun bu Besni kalesi ve çevresini zapt eylemiştir. Sonra Hamdan oğlu Seyfüd devle burayı almıştır. 949’da Bizanslılar hakim olmuştur. Maraş’ın haçlılar tarafından alınması ile 1097’de Besni meşhur ermeni komutanı Koğ Vasil’in eline geçmiştir. ( Türk ansiklopetisi, 1989, s 233) Besni 1149 tarihinde Urfa kontluğuna bağlanmış 1151 yılında ise Urfa kontluğunun Türklere esir düşmesi ile Besni, Türk topraklarına katılmıştır. Bir ara Eyyübilerin elinde kalan Besni, Anadolu Selçuklu hükümdarı I. İzzeddin Key kovuşun hücumuna uğramıştır. 1260 Tarihinde ise Besni ve çevresi Maçol saldırılarına yenik düşmüştür. Daha sonra ise bölgeye Memluklular hakim olmuştur. Besni ve çevresi özellikle 1071 Malazgirt savaşından sonra yoğun bir Türk göçmenlerinin yerleşme yeri haline gelmiştir. Özellikle bu dönemde Anadolu’nun çeşitli yerlerinden Besni’ye yerleşim Türkmenlere bakıldığındaki bu Türkmenler, Avşar, Beğdilli Türkmenleri. Zecirli, Cerit, Ağcakoyunlu, Dulkadiroğlu aşireti ve Türkmenlerin iskan yeri olmuştur. ( Aşıkpaşazade, 1992, s 65-66)

19


3.6. Osmanlı Hâkimiyetinde Besni3.6.1. Besni’nin Osmanlı Hâkimiyetine Girmesi ve İdarî TeşkilatlanmasıBesni’nin Osmanlı hakimiyetine ilk girmesi Yıldırım Beyazıd zamanında

olmuştur. Timur’un Ankara savaşında (1400) galip gelmesi ile Besni Mısır Memluklularının eline geçti. Besni 1516 Ağustosunda Yavuz Sultan Selim tarafından Osmanlı hakimiyetine girmiştir. Yavuz Sultan Selim burayı aldıktan sonra 1517 yılında teşkil edilen Arap vilayetine bağlı sancak haline getirmiştir. (Yinanç, 1993, 571,572)

Sancak Beyide Kurtoğlu Alibey’dir. 1519’daki tahrirde sancak olma özelliğini koruyan Besni, 1524’deki tahrirde Gerçer ve Kahta sancağına bağlanmıştır. 1530’da darze Malatya sancağına bağlanmış ve 1547ve 1560 talci tahrirlerde bu özelliğini korumuştur. Besni 1839 – 1845 yılları arasında Diyaebekir eyaletine 1846’da Harput eyaletine 1871’de ise Malatya sancağına bağlanmıştır. (Anonim, 1982, 2240)

Besni 1926’ya kadar Malatya’ya bağlı kalmış daha sonra 1926 – 1933 yılları arası Gaziantep’e bağlanmış 1933’te yeniden Malatya’ya bağlanan Besni, 1954’te Adıyaman’ın il olması ile onun bir ilçesi durumuna gelmiştir. (Yurt Ansk, 1981, 205)

3.6.2. Osmanlı Hâkimiyetinde Besni’nin Sosyal DurumuBesni’nin Osmanlı hakimiyetine ilk girmesi Yıldırım Beyazıd zamanında

olmuştur. Timur’un Ankara savaşında (1400) galip gelmesi ile Besni Mısır Memluklularının eline geçti. Besni 1516 Ağustosunda Yavuz Sultan Selim tarafından Osmanlı hakimiyetine girmiştir. Yavuz Sultan Selim burayı aldıktan sonra 1517 yılında teşkil edilen Arap vilayetine bağlı sancak haline getirmiştir. (Yinanç, 1993, 571,572)

Sancak Beyide Kurtoğlu Alibey’dir. 1519’daki tahrirde sancak olma özelliğini koruyan Besni, 1524’deki tahrirde Gerçer ve Kahta sancağına bağlanmıştır. 1530’da darze Malatya sancağına bağlanmış ve 1547ve 1560 talci tahrirlerde bu özelliğini korumuştur. Besni 1839 – 1845 yılları arasında Diyaebekir eyaletine 1846’da Harput eyaletine 1871’de ise Malatya sancağına bağlanmıştır. (Anonim, 1982, 2240)

Besni 1926’ya kadar Malatya’ya bağlı kalmış daha sonra 1926 – 1933 yılları arası Gaziantep’e bağlanmış 1933’te yeniden Malatya’ya bağlanan Besni, 1954’te Adıyaman’ın il olması ile onun bir ilçesi durumuna gelmiştir. (Yurt Arık, 1981, 205)

3.6.3. Osmanlı Hâkimiyetinde Besni’nin Ekonomik DurumuOsmanlı dönemindeki halkın başlıca ekonomiyle faaliyetleri, tarım, hayvancılık

ve ticaretti. Tarım ürünleri buğday, arpa, çavdar, mercimek, darı, pamuk, çeşitli sebze ve meyve ile oluşturmaktaydı. Özellikle üzüm ve yan ürünleri Besni’de meşhurdur. İpekyolu üzerinde olması sebebiylede Besni ticaret merkezi sayılmaktaydı. Bu işi özellikle gayri Müslimlerde görmek mümkündür. Bu yüzdende gayri Müslimlerin diğer halka göre zengin bir sınıfa sahip olduğunu kolaylıkla söyleyebiliriz.

20


3.6.4 Besni’nin Tarihi YerleriÇörmük İçmesiBesni’nin 7 km. doğusundadır. Bilhassa yaz aylarında sudan bir koku yayılır.

Sudan bu kokunun çıktığı zamanlar suyun şifalı olduğu kabul edilir. (temmuz-ağustos aylarında kokar). Soğuk su içmesidir. Günde aç karnına 0.2 litre içildiğinde böbrek taşlarına kronik kabızlığa, bağırsak ve mide iltihaplarına faydalı geldiğine inanılmaktadır.

Göksu Köprüsü (Kızılın Köprüsü)Besni’nin güneydoğusunda Kısılin Köyü yakınında Göksu nehri üzerindedir.

Romalılar zamanında ( İmparator Vespasian zamanında) yapılmıştır. Kahta ilçesindeki Cendere köprüsüne benzemektedir. Köprünün orta kemeri çökmüş, diğer kısımları sağlamdır. 19. Yüzyılın sonlarında Göksu’nun iki yakasındaki köylüler arasında anlaşmazlık çıktığından Besni tarafındaki köylüler, saldırılardan kurtulmak için güvercin gübresinden yaptıkları bir patlayıcı madde (gühercile) ile köprünün orta yerini patlatarak çökerttiler köprü üç kemerlidir. Orta kemerin iki ayağı arasındaki açıklık yaklaşık olarak 23–30 m. kadardır.

Sofraz Tümülüsüİl merkezine 45 km. uzaklıkta Üçgöz (Sofraz) köyündedir. 15 metre

yüksekliğinde olan mezarın üzeri kırma taş ve molozla örtülüdür. Güneyde bulunan girişinde zeminden beş metre aşağı inildikten sonra Dromos denilen ön girişe varılır. Ön girişin bitiminde ise mezar odası bulunmaktadır. Yaklaşık 3*4 metre ölçülerinde üzeri tonozlu ve düzgün kesme taştan yapılmış odanın içinde 2 adet lahit bulunmaktadır. Anıt mezar M.S. II. Yy. da Roma döneminde yapılmıştır.

Besni Sensönk (dikilitaş) TümülüsüHacı Halil Köyü yakınında Kızıldağ’ın üzerinde DİKİLİTAŞ adıyla bilinen,

roma dönemine ait bir anıt mezardır. Ortada mezar yapısı ve yanında aralıklarla dikilmiş üç çift sütun vardır. İri taşlar yığılarak yapılmış olan bu tümülüsün çevresinde dev sütunlardan oluşan anıt mezarın altında mezar odası olduğu sanılan kayadan oyma mAğaralar mevcuttur.

Besni Örenyeriİl merkezine 45 km. uzaklıkta Besni ilçesine 1 km. uzaklıktadır. Ören yerine

girişte her iki tarafta da sıralanmış Osmanlı dönemi yapıları camiler, hamamlar ve köprüler bulunmaktadır. Yüksek bir tepe üzerinde ilk olarak Hititler zamanındakulanılmış, Memluklar zamanında onarılmış ve sonraki dönemlerde de kullanılmış kale bulunmaktadır.

Besni Kalesiİlçenin 5 km. kadar güneyindedir. Sivri ve yüksek dağın üzerine kurulmuştur.

Yaklaşık 3/2 lik kısmı sarp ve dik kayalıklarla çevrili olan dAğa sadece bir taraftan çıkılır. Savunmaya çok elverişlidir. Muhteşem mancınıklar ve diğer yapı kalıntıları dim dik ayaktadır. Tarih boyunca ASLAN AĞZI KALESİ, GÜVERCİN GÖĞÜSÜ

21


KALESİ, KEKLİK GÖĞÜSÜ KALESİ, SADIRBAS KALESİ VE BOZ MEKAN KALESİ gibi isimler almıştır.

Kaynaklarda Hitit krallığının kurucusu isena tarafından yapıldığı belirtilmektedir. Şu an ayakta duran mancınıklar üzerindeki (Arapça) yazılmış kitabelere bakılırsa kaledeki muhteşem yapılar İslami dönemde yapılmıştır. Kitabelerde malik’al-aşraf ismi okunmaktadır. XIII. Yüzyılın sonlarında Benside hüküm süren Memlük hükümdarı malik’al-aşraf bin kalavun zamanında kalenin ve şehrin onarıldığı kaynaklarda belirtilmektedir.

Üçgöz (Sofraz) Köyündeki Tarihi Kül Şehri HarabeleriBesni’nin 15 km. kadar güneydoğusuna düşer. Köy ve çevresinde eskiden KÜL

ŞEHRİ adında bir şehir olduğu ve o zamanlar Besni’nin bu şehre bağlı olduğu bilinmektedir. Eski yapı olarak Hasan Paşa Camii, Mustafa Paşa Camii ve Öksüz Minareyi sayabiliriz. Şehir harabelerinde bulunan şişelerin içindeki çeşitli renklerde toprakların sırrı hala çözülememiştir. Bazı kaynaklarda bu şişelerin Gölbaşı Yukarınasırlı’da ve Gerger-Morfa’daki harabelerde de bulunduğu belirtilmektedir.

3.6.5 Cumhuriyet Dönemi’nde Besni1926 tarihine kadar Malatya’ya bağlı kalan Besni, bu tarihten 1933’e kadar ise

Gaziantep’e bağlı kaldı. 1933’te tekrar Malatya’ya bağlandı. 1954’te Adıyaman’ın il oluşu ile buraya bağlı bir ilçe merkezi durumuna geldi.

Besni’nin nüfusu Cumhuriyet’ten sonraki ilk sayımda (1927) 7014 olarak tesbit edilmiş, bu sayı 1950’de ilk defa 10.000’i geçerek 10.500’e ulaşmış, 1985’te 17.763. 1990’da da 26.076 olmuştur.

Besni’nin merkez olduğu Besni ilçesi merkez bucağından başka Çakırhüyük, Kızılin, Suvarlı ve Şambayat adlı bucaklara ayrılmıştır. 1409 km2 genişliğindeki ilçede 1990 sayımına göre 88.531 nüfus yaşamaktadır. Nüfus yoğunluğu ise 63’tür. (Taşdemir,1992:542)

Günümüzde Besni İlçesi’ne bağlı köy ve mezraalar şunlardı:Akdurak, Akkuyu, Alıçlı, Aşagıçöplü Aşağısöğütlü, Akpınar, Atmalı

Başlı,Beşkoz, Beşyol, Boncuk, Burunçayır, Çakallı, Çamurcu, Çaykaya, Çilboğaz, Çomak, Doğankaya, Eğerli, Güneykaş, HacıHalil, Harmanardı, Karagöl, Karagüveç, Karalar, Kargalı, Kesecik, Kızılhişar, Kızılin, Kızılpınar, Konuklu, Köseceli, Kutluca, Kuzevleri, Oyalı, Oyratlı, Pınarbaşı, Sarıkaya, Sarıyaprak Sayören, Taşlıyazı, TekAğaç, Tetirli, Tokar, Toklu, Uzunkuyu, Üçgöz, Yayıklı, Yazıbeydili, Yazıkarakuyu, Yelbastı, Yeniköy, Yoldüzü, Yukarısöğütlü,

Bağlı mezraalar:Çakmak, Dağdibi, Karagöl, Kuşlu, Güvercin ÇakallıyusufAğa, Karatepe,

Aşağıburunçayır, Akkuyu, Düzbağlar, Gümüşlü, KaraHalil, Kılıçlı, Kızılcamustafa, Zomacı, Konak, Evcili, Karakeçi, Akdoğanlar, Kızılkaya, Bereketli, Dipevler, Hüyük, Kocapirli, Akdoğanlar, Kızılkaya, Doluca, Yazyurdu, Kömürcü, Cihan, Şahsalman, Serinoba, Çayıroba, Geçit, Karagöçük, Yemlice, Ören, Gügündürme, Demirler, Sarıçiçek, Sarnıç, Karnacık, Demirobası, Satıluşağı, Dutlupınar, Kıraçhayma, Uğurcuk Alataş, Bahri, Çanak, Topkapı, Alişar, Beşir, Bostancık, Yazıyalankoz, Kapaklı, Kanatlı, Ovalı, Karakuş, Kepire, Yazıbademce, Küçükşamuşağı, KaraAğaç, Bahçeli, Tekevler; ZormAğara, Hasanlı, Akıncı mezraalarıdır.(Adıyaman il Yıllığı, 1994: 151)

22


23

BELGELERİN DEĞERLENDİRİLMESİ Selahattin KENGER

4- 190 NUMARALI BEHİSNİ KADI SİCİLİ’NİN TRANSKRİPSİYONU

Sahife 118 Numero 1Haleb şehbâ Vilayeti celilesi dahilinde Mer‛aş Sancağına tâbî‛ Elbistan Kazası

kurralarından Topallı Karyesi sakinlerinden Medik bin Selo nam kimesne Behisni Kazasının mahkeme-i şer‛iyesine mahsus odada ma‛kud meclis-i şer‛imizde mezkur Behisni’nin nefsi kasabası mahallatından Hamra Mahallesi sakinlerinden Hacı ‛Ali bin Hacı Bekir muvacehesinde takrir-i kelam ta‛bir ü ‛ani’l-merâm idüb kapusunda kendü malı olup bir re’s kısrağından doğma on iki yaşında bir re’s maye ve rengi sarı ve öküz belli esteri bundan üç mah mukaddem nefsi Elbistan kasabasının Kızılca Mahallesi ahalisinden Baki’nin oğlu Mehmed nam kimesneye on lira üç çaryek Osmanlı altınına furuht itdiği esteri iş bu hazır bi’l-meclis Hacı Ali bundan bir mah mukaddem merkum Baki oğlu Mehmed yedinden ester-i mezkur mülk-ü müşterası olub evvelce yedinden sirkat olunan esteri olduğunu iddia ve şuhud-u irae ile malım diyerek almış olduğu esteri marü’z-zikr kapumda olan kısrağımdan doğmuş ester olmağla sual olunub ester-i mevkuf-u mezkuru merkum Hacı ali’den alınub bana teslim edilmesi matlubumdur dedikde ve merkum Hacı Ali dahi cevabında mezkur esteri tarihi’l-ilâmında beş sene mukaddem mezkur Behisni’nin Kahta Mahallesi ahalisinden Hacı Aziz’in oğlu Hacı Yusuf’tan sekiz altuna alub üç sene kapusunda kaldıktan sonra enfü’z-zikr Elbistan Kazasında derbend nam mahalde neharen diğer iki re’s daha esterleriyle üç re’s esteri sirkat olunarak aldığından beru taharî etmekte iken merkum Baki oğlu Mehmed yedinde bulup isbat iderek bir kıt‛a i‛lam-ı şer‛i ile beraber esteri alıp beyan itdiği üzere mülk-ü müşterası olduğunu hüsnen ester-i mezkuru yirmi bir gün mukaddem biraderi Mısdık Ayıntap Kazasında sekiz altuna Şamlı Ahmed nam kimesneye furuht itdiğini ve müdde‛i-i merkum Medik bin Selo’nun kısrağından doğma esterin bu ester olmadığını dafi‛an beyaniyle merkum Hacı Ali meclis-i mezkurda Hamra Mahallesi sakinlerinden Abdi Efendi bin Lüzumi Efendi muvacehesinde takrîr-ü kelâm ve tâbîr-i ‛ani’l-meram idüb müdde‛i merkum Medik bin Selo ile muhakemenin hitamına değin merkum Abdi Efendi’yi tarafından vekil-i naib-i menab nasb ve ta‛yin eyledikde ol dahi bi’l-muvacehe vekalet-i mezkureyi ber vech-i muharrer kabul itdikden sonra ester-i mezkur elde idilerek müdde‛i merkum Selo’dan ber vech-i ma‛ruz iddi‛asına mutabık beyyine taleb olundukda salifü’z-zikr Topallı Karyesi sakinlerinden Mehmed’in oğlu Mesto ve büyük Alok oğlu Süleyman ve Tosun oğlu Kara Ali nam kimesnelerin şehadetleriyle isbat ideceğini dermeyanla şahidan-ı merkumandan Mehmed’in oğlu Mesto ve büyük Alok oğlu Süleyman meclis-i şer‛de hazıran olub eserü’l-istişhad fi’l-hakika sarı renkli ve öküz belli maye ester hazır müdde‛i merkum Selo’nun kapusunda malı olan kısrağından on iki sene evvel doğup iş bu meclis-i şer‛de mu‛ayene olunan evsafını beyan itdiğimiz ester olub bizler bu hususa Allah içün şahidiz ve şehadet dahi iderüz deyu her birleri bi’l-muvacehe ber nehc-i şer‛i eda-yı şehadet-i şer‛iye itmekle şahidan-ı merkumanın tezkiye olunmaları vekil-i merkum Abdi Efendi’nin talebi üzerine bana mensub oldukları mezkur Topallı Karyesinin muhtarı Hallo’nun oğlu Mehmed ihtiyarları Muşmmaoğlu Hasan Ağa ve Tohumdaşoğlu Alo ve Dağooğlu Hasan namun kimesnelerden ba varaka-i mesture serran ve ba‛dehu ceride-i zabıtta muharrerü’l-esami Termeşli oymağında oğlu Hasanın oğlu Mamo ve Vakkasın oğlu Mehmed nam kimesnelerden dahî ‛alenen lede’t-ta‛di ve tezkiye şehadetleri makbul olduğu iş‛ar ve ihbar olunmağla mucibince ester-i mevsuf-u mezkur müdde‛i merkumun kısrağından doğmuş ester olduğuna ba‛de’l-hükm ol vech ile müdde‛i merkum Medik bin Selo tarafına ester-i mezkuru teslim eylediği tescil ve bi’l-iltimas huzur-u ‛alilerine i‛lam

24


olundu tahriren fi’l-yevmi’s-sabi‛ min şehr-i Ramazanü’l-mübarek liseneti isna ‛aşara ve selase mie ve elf (7 Ramazan 1312/4 Mart 1895).

Sahife 119, Numero 2Kasaba-i Behisni mahallatından Meydan Mahallesi sakinlerinden Fatma binti

Hacı Hamza nam mecnunenin fi 28 Saferü’l-hayr sene 312 tarih ve 190 numerolu ba hüccet-i şer‛iye kayıtlı bulunan mahalle-i mezkurede mukim Mehmed bin Hacı Mustafa meclis-i şer‛imizde mahalle-i mezkure sakinlerinden Sittizade Hacı Hasan Efendi muvacehesinde takrir-i kelam ta‛bir ü ‛ani’l-merâm idüb kendüsünün zatına ‛aid iddi‛asının icab idenlerden de‛avi-i mütenevvi‛asının fasl ve bir karinine ve mezbure nakde yedinden arsa-i intikal iden arazi ve emval-i sairesinin zi’l-yedinden ve senedli senedsiz alacağının medyunlarından her iki cihetden taleb ve da‛vaya ve muhakeme ve muhasemeye ve hükm-ü gıyabi talebiyle i‛ade-i muhakeme ve ve i‛tirazane ve imzasiyle ve evrak-ı nakd-i ‛aleyhe tebliği ve tebelliğe ve ahlif ve istihlafa ve sulh-ü ibraya ve ahza ve kabza ve her iki cihetden dolayı muhakeme-i şer‛iye ve nizamiyede muhakemenin hıtamına kadar husus-u mezkurun mütevakkıf olduğu umurun küllisini ifaya istinaf ve temyize hazır-ı mezbur Hacı Hasan Efendi’yi tarafımdan ber minval-i meşruh vekalet-i umumiye ile vekil ve naib-i menab nasb ve ta‛yin eyledim didikde ve ol dahi vekalet-i umumiye-i mezkureleri kabul ve hizmet-i lazimesini kema yenbaği edaya ta‛ahhüd ve iltizam itmeğin ma vak‛a bi’t-taleb ketb ve imla olundu tahriren fi’l-yevmi’t-tasi‛ ve’l ‛ışrin min şehr-i Şa‛banü’l-mu‛azzam liseneti isna ‛aşara ve selase mie ve elf (29 Şaban 1312/24 Şubat 1895).

Sahife 119, Numero 3Kasaba-i Behisni mahallatından Hamra Mahallesi sakinlerinden Hacı Ali bin

Hacı Bekir nam kimesne meclis-i şer‛imizde mahalle-i mezkure sakinlerinden Abdi Efendi bin Lüzumi Efendi takrir-i kelam ta‛bir ü ‛ani’l-merâm idüb yedimde şer‛an malım olan bir re’s estere Behisni muhakeme-i şer‛iyesinde netac iddi‛asiyle ‛aleyhimde kıyam itmiş olan Elbistan Kazasına tâbî‛ Topallı Karyesi ahalisinden Medik bin Selo ile muhakeme ve muhasemeye ve tahlif ve istihlafa ve ifade-i şuhud ve istima‛ına ve i‛tiraz ve temyize ve’l-hasıl husus-u mezkurun mütevakkıf olduğu umurun küllisini ifaya hazır-ı mezbur Abdi Efendiyi tarafımdan vekil ve naib-i menab vekil ve naib-i menab nasb ve ta‛yin eyledim didikde ol dahi ber vech-i muharrer vekalet-i mezkureyi kabul ve ifa-yı merasimini kema yenbaği edaya ta‛ahhüd ve iltizam itmeğin ma vak‛a bi’t-taleb ketb ve imla olundu tahriren fi’l-yevmi’-sabi‛ ve’l-‛ışrin min şehr-i Şa‛banü’l-mu‛azzam liseneti isna ‛aşara ve selase mie ve elf. (27 Şaban 1312/22,02,1895)

Sahife119, Numero 4Behisni Kazası mahallatından Meydan Mahallesi sakinlerinden iken bundan

akdem vefat iden Çoki oğlu Hüseyin bin Ahmed’in sulb-i sağîr oğulları Hamza ve Mehmed Mustafa’nın vakt-i rüşd ve sedadlarına değin tesviye-i umurlarına kıbel-i şer‛den vasi nasb ve ta‛yin olan Mahalle-i mezkure sakinlerinden Mustafa Efendi bin Hacı Mehmed’in dahi vuku‛ vefatına mebni hizmet-i mezkur münhal olmağla sağiran-ı mezburanın müteveffa pederlerinden müntakil emval ve eşyalarını hıfz ve veka-yı vakt-i rüşd ve sedadlarına değin tesviye-i umurlarına bir vasi nasb ve ta‛yin olmağa ehem ve elzem olmağla emanet ile ma‛rufe diyanet ve istikamet ile mevsufe ve her vechle umur-u vesayetin uhdesinden gelmeğe kadire idüğü zeyl vesikada muharrerü’l-esami müslimin ihbarlarıyla zahir ve nümayan olan sağiran-ı mezburanın valideleri Zeyneb

25


binti Hacı Mehmed nam kimesne sağiran-ı mezuranın tesviye-i umurlarına kıbel-i şer‛den vasiye nasb ve ta‛yin olundukda ol dahi ber vech-i muharrer vekalet-i mezkureyi kabul ve ifa-yı merasimini kema yenbaği edaya ta‛ahhüd ve iltizam itmeğin ma vak‛a bi’t-taleb ketb ve imla olundu tahriren fi’l-yevmi’s-sabi‛ ‛aşara min şehr-i Ramazanü’l-mübarek liseneti isna ‛aşara ve selase mie ve elf.(17Ramazan 1312/14,03,1895)

Sahife120, Numero 5Ma‛müretü’l‛aziz vilayet-i celilesi dahilinde Malatya Sancağına tâbî Behisni

Kazasına muzaf Şambayadı Karyesi sakinlerinden Fatma binti Haco ve Mehmed bin Çeri’nin oğlu Mehmed Ali ve Güllü binti Mehmed Ali kaza-i mezkur mahkeme-i şer‛iyesine mahsus odada ma‛kud meclis-i şer‛imizde nefsi kasabanın Meydan Mahallesi sakinlerinden Hacı Mehmed bin Hasan muvacehesinde her biri takrir-i kelam ta‛bir ü ‛ani’l-merâm idüb bundan mukaddem rençberlik etmek üzere Adana vilayet-i celilesine gidip vilayet-i mezkure tâbîbarsakat kasabasına muzaf mercan Karyesinde vefat iden müderrisimiz Osman bin Çeri’nin oğlu Mehmed Ali’nin hazır-ı mezbur Hacı Mehmed zimmetinde cihet-i Kırfız şer‛iyeden on guruş alacak hakkı olub meblağ-ı mezkuru kalben ahz ve’l-istifa vefat itmeğin meblağ-ı mezkur bi’l-ırsı’şer‛i bizlere mevrus olmağla meblağ-ı ma‛lumeyi medyun merkum Hacı Mehmed’den hala taleb ideriz didiklerinde ol dahi cevabında cihet-i mezkurdan müteveffa-yı merkum Osman bin Çeri’nin oğlu Mehmed Ali’ye on guruş deyni olduğunu ikrarla veraset müdde‛sını inkar eydiğin müdde‛iye-i mezburandan ber vech-i muharrer veraset müddeiyenin mutabık beyine taleb oldukda mezkur Şambayadı Karyesi sakinlerinden Mehmed bin Osman ve Hüseyin bin Molla Mehmed nam kimesneler meclis-i şer‛e hazıran olub istişhad olunduklarında fi’l-hakika müteveffa-yı merkum Osman bin Çeri’nin oğlu Mehmed Ali’nin veraseti iş bu hazır bi’l-meclis validesi Fatıma binti Habo ve li ebeveyn er karındaşları Mehmed? Ve Güllü’ye münhasıra olub bunlardan başka varisi ve terekesine müstehak ahiri olduğu ma‛lumumuz değildir ve meskud re’sleri mezkur Şambayadı Karyesinden bizler bu hususa bu vech üzere şahidleriz ve Allah içün şehadet dahi ideriz deyu her birleri bi’l-muvacehe edayı şehadet-i şer‛iye itmeleriyle şahidan-ı merkumanın mensub oldukları mezkur Şambayadı Karyesinin imamı Mehmed Efendi bin Hacı Mehmed Efendi ve muhtarı Hüseyin Çavuş bin Hasan nam kimesnelerden ba varaka-i mesture sırren ve ba‛dehu karye-i mezkure ahalilerinden Hacı Mollazade Ahmed Ağa ve Torinzade? Mustafa Ağa ve Karazade Hafız Ali ve Hacı Yıvaz? namun kimesnelerden ba varaka ‛alenen lede’t-ta‛dil ve’t-tezkiye ‛adl ve makbulü’ş-şehade oldukları ihbar ve iş‛ar olunmağla mucibince ve reislerin ba‛de’l-hükm meblağ-ı müdde‛a on guruşu veraset-i mezbur ve mezburana eda ve teslimine müdde‛i-i ‛aliye merkum Hacı Mehemd’e kıbel-ı şer‛den tebeyyün olundukta meclis-i ma‛kud-u mezkurda mezburan Fatma ve Güllü merkum Mehmed bin Çeri’nin oğlu Mehmed Ali muvacehesinde ikrar-ı tam ve ta‛bir-i a‛ni’l-meram iderek murisimiz müteveffa-yı merkum Osman’ın vefat eylediği mahal-i mezkurda bi’l-cümle terekesine vazı‛u’l-yed bulunanlar ile zimem-i nasda olan alacağını ashab-ı hukuktan? başkasına ahaline ve bizlere vekaletine taleb ve da‛vaya ve ahz ve kabza matbu ve hatta bizlere isale ve lede’l-iktiza sulh ve ibraya husus-u mezkurun mütevakkıf olduğu umurun küllisini ifaya merkum Mehmed’i tarafımızdan vekil ve naib-i menab nasb ve ta‛yin eyledik didiklerinde ol dahi ber vech-i muharrer vekalet-i mezkureyi kabul ve ifa-yı merasimini kema yenbaği edaya ta‛ahhüd ve iltizam itmeğin ma vak‛a bi’t-taleb ketb ve imla olundu tahriren fi’l-yevmi’t-tasi‛ minşehri Şevvalü’l-mükerrem liseneti isna ‛aşara ve selase mie ve elf. (9 Şevval 1312/5,04,1895)

26


Sahife 120, Numero 6Behisni Kazasına tâbî Safraz Karyesi sakinlerinden ve zatı nefsi kasabanın

Meydan Mahallesi sakinlerinden Kasım bin Vakkası ve Ebu Zer bin Kasım taraflarıyla maruf olan Zeyneb binti İbrahim ve karye-i mezkureden İbrahim ve Mustafa ibni Hacı Hafız Ali nam kimesneler meclis-i şer‛imizde mezkur Meydan Mahallesi ahalisinden Sittizade Hacı Hasan Efendi muvacehesinde her biri ayrı ayrı takrir-i kelam ta‛bir ü ‛ani’l-merâm iderlerki mezbure Zeyneb ‛aleyhine Hristiyan Mahallesi ahalisinden ve Teb‛a-i Devlet-i ‛Aliyyenin Ermeni Milletinden Şarniyan Kalos Ağa’nın istihsal itdiği i‛lâm gayaben i‛ade-i muhakemeye ve uhasemeye ve bu cihetden tevliden mezburan taraflarından şahsımı salis sıfatiyle keza muhakeme ve muhaseme ve müdafaaya ve arsasıyla evrak tanzimiyle tebliğ ve tebliğine ve tahlif ve istihlafa ve ikame-i şuhud ve istima‛ına ve sulh-u ibraya husus-u mezkurun mütevakkıf olduğu umurun küllisini ifaya ve temyiz ve istinaf ve i‛tiraza hazır-ı mezbur Hacı Hasan Efendi’yi tarafımızdan vekil ve naib-i menab nasb ve ta‛yin eyledik didikde ve ol dahi ber vech-i muharrer vekalet-i mezkureyi kabul ve ifa-yı merasimini kema yenbaği edaya ta‛ahhüd ve iltizam itmeğin ma vak‛a bi’t-taleb ketb ve imla olundu tahriren fi’l-yevmi’t-tasi‛ ve’l-‛ışrin min şehr-i Şa‛banü’l-mu‛azzam liseneti isna‛aşara ve selase mie ve elf.(29 Şevval 1312/24.02.1895)

Sahife121 Numero 7Behisni Kazası nefsi kasabası mahallatından Meydan Mahallesi sakinlerinden

iken bundan akdem vefat iden Ahmed bin Hacı Hasan’ın sulb-i sağîr oğulları Hacı Ali ve Mustafa ve sulbiye-i sağîre kızı Ümmü Gülsüm pederleri müteveffa-yı merkumdan mevrus ve müntakil emval ve eşyalarını hıfz ve vekaye vakt-i rüşd ve sedadlarına değin tesviye-i umurlarına kıbel-i şer‛den bir vasi nasb ve ta‛yin olunmak ehem ve elzem olmağın emanet ile ma‛rufe diyanet ve istikamet ile mevsufe ve her vechle umur-u vesayetin uhdesinden gelmeğe kadire idüğü zeyl ve vesikada muharrerü’l-esami müslimeyn ihbarlariyle lede’ş-şer‛ü’l-enver zahir ve nümayan olan sağiran-ı mezburanın valideleri Aişe binti Hacı Mehmed mezburetanın vakt-i rüşd-ü sedadlarına değin tesviye-i umurlarına vasiye nasb ve ta‛yin olundukda ol dahi ber vech-i muharrer vekalet-i mezkureyi kabul ve ifa-yı merasimini kema yenbaği edaya ta‛ahhüd ve iltizam itmeğin ma vak‛a bi’t-taleb ketb ve imla olundu Tahriran fi’l-yevmi’l-hamis ‛aşara min şehri Şevvalü’l-mükerrem lisene ‛aşara ve selase mie ve elf.(15 Şevval 1312/11.04.1895)

Sahife 121 Numero 8Behisni Kazasının nefsi kasabası mahallatından Meydan Mahallesi sakinlerinden

iken bundan akdem vefat iden Ahmed bin Hacı Hasan’ın verâset-i zevce-i menkûhe-i metrûkesi Aişe binti Hacı Mehmed ve sulb-i sağîr oğulları Hacı Ali ve Mustafa ve sulbiyat-ı kibar kızları Fatma ve Elif sulbiye-i sağîre kızı Ümmü Gülsüm’e münhasıra olduğu lede’ş-şer‛ül-enver zâhir ve nümayan olduktan sonra sağiretan-ı mezburetanın vakt-i rüşd ve sedadlarına değin tesviye-i umurlarına kıbel-i şer‛den vasiye nasb ve ta‛yin olunan valideleri zevce-i mezbure Aişe binti Hacı Mehmed ve verese-i kibarı? Marifetleriyle ve marifet-i şer‛le müteveffâ-yı merkûmun tahrir ve beyne’l-verese tevzi‛ ve taksim olunan terekesi defter-i defteridirki ber vech-i ati zikr ve beyan olunur tahriren fi’l-yevmi’s-sabi‛ ‛aşara min Şevvalü’l-mükerrem lisene isna ‛aşara ve selase mie ve elf .(17 Şevval 1312/13.04.1895)

Güzelce nam mahalde vaki‛ bağhanesinin nısf hissesi guruş/500 Ahmak? İmam mahalde vaki‛ tahminen sekiz yüz kırk bir kıt‛a kurum bağının sülüs hissesi

27


Yatak katı kösne kilim aded çuval aded 2 2 5_guruş__ _____guruş_____ ___guruş___ 130 65 25

Çamaşır ve aş kazanı aded sahan ve lenger aded teşt ve tası aded 2 8 4 ____guruş____ ____guruş______ ____guruş____ 65 30 15

Leğen aded ester re’si davar aded Kahta Karyesinde tohum hınta ve şa’r kile 1 1 8 7 ____guruş___ __guruş__ __guruş___ _________guruş_______ 15 650 200 400

karye-i mezburda beşyüz…..bir kıt‛a başlık kurum bağının sülüs hissesiguruş/500karye-i mezburda bir kıt‛a kurum bağının sülüs hissesi guruş/100karye-i mezburda vaki‛ bir kıt‛a kurum bağının sülüs hissesiguruş/125karye-i mezburede vaki‛ bir kıt‛a kurum bağının sülüs hissesiguruş/130karye-i mezburda vaki‛ bir kıt‛a kurum bağının sülüs hissesiguruş/100karye-i mezburda vaki‛ bir kıt‛a kurum bağının sülüs hissesiguruş/150karye-i mezburda vaki‛ bir kıt‛a kurum bağının sülüs hissesiguruş/100karye-i mezburda vaki‛ bir kıt‛a kurum bağının sülüs hissesiguruş/50

Karye-i mezburd vaki‛ bir kıt‛a kurum bağının sülüs hissesi guruş/80Safraz Karyesinde vaki‛ bir kıt‛a harabe kurum bağının sülüs hissesi guruş/30Mezkur Gözlü (?) Karyesinde Kara Ömer oğlu Hasan ve İbrahimde olan iki kıt‛a bağ karzının sülüs hissesi guruş/302 karye-i mezburda Çolak Hasan oğullarının iki kıt‛a tarla füruhtunun sülüs hissesi guruş/370Karye-i mezburda Çolak Ali’nin uşakları Ali ve Hasan’ın bir kıt‛a bağ füruhtunun sülüs hissesi guruş/83Karye-i mezburda Abo’nun oğlu Mehmed’in bir kıt‛a bağ füruhtunun sülüs hissesi guruş/50

Karye-i mezburda Mollanın uşakları Duran ve Mehmed’in bir kıt‛a bağ füruhtunun sülüs hissesi _____________________guruş_____________________ 43

28


karye-i mezburda Kahya Ahmed’in oğlu Mustafa ve Mama’nun bir kıt‛a bağ füruhtunun sülüs hissesi _____guruş___

133

Merkumların iki kıt‛a tarla füruhtunun sülüs hissesi ______guruş____ 200

karye-i mezburdan Şah Ali’nin iki kıt‛a tarla füruhtunun sülüs hissesi ______guruş________ 250

karye-i mezburdan Kahya Ahmed’in oğlu Mustafa’nın bir kıt‛a bağ füruhtunun sülüs hissesi

________guruş_________ 100

karye-i mezburdan Çolak Ali’nin bir kıt‛a tarla füruhtunun sülüs hissesi_____guruş______

433 Basenet -sülüs hissesi _______233______ 666

karye-i mezburda Veli Ağa’nın oğlu Ahmed’in iki kıt‛a tarla füruhtunun sülüs hissesi

____guruş_____ 665

karye-i mezburda Çokhanın? oğlu Hasan’ın bir kıt‛a bağ füruhtunun sülüs hissesi _____guruş____

203karye-i mezburdan Medik Hasan’ın iki kıt‛a tarla füruhtunun sülüs hissesi

_______guruş____ 333Karye-i mezburdan merkum Hasan’ın bir kıt‛a bağ füruhtunun sülüs hissesi: guruş/100Mmezkur Gözlü Karyesinde Osman Kahya’nın dört kıt‛a tarla ve bir kıt‛a bağ füruhtlarının sülüs hissesi: guruş/533Meydan Mahallesinde vaki‛ bir bab hane ve civarında me‛a odanın nısf hissesi: guruş/750 Mezkur Gözlü Karyesinde Emine’nin oğlu Keşan tarla füruhtunun sülüs hissesi: guruş/30Karye-i mezburdan Çil oğlanın oğlu Hüseyin’in tarla füruhtunun sülüs hissesi: guruş/167

Yekun-ü tereke-i mevcude: guruş/ ______8749__________0237____

851200Para resm-i kasssam para kaydiye-i defter pul bahası

30 218 10 13 5

29


Sahhü’l-baki taksim-i beyne’l- verese:

hisse-i zevce-i mezbure hisse-i ibni sağir merkum 1064 2128

hisse-i ibni sağir merkum hisse-i binti kebire kızı 2128 1064

hisse-i binti kebire hisse-i binti kebire 1064 1064

Sahife 122 Numero 9Mamüretülaziz vilayet-i celilesi dahilinde Malatya Sancağına tâbî Behisni

Kazasına muzaf Kızılin Karyesi sakinlerinden olub yirmi sekizince alayın ikinci taburunun birinci bölüğü efradından iken bundan akdem vefat eden Eşekçekmez oğlu Mehmed bin Mahmud bin Seydi’nin ber vech-i ati varisi olduklarını iddia eden karye-i mezkure sakinlerinden Mahmud bin Seydi ve Zeyneb binti Ali ve Fatma binti Hasan ve sağir Müslim ve sağire Fatma ve Aişe binti Mehmed nam sağiretanın vakt-i rüşd ve sedadlarına değin tesviye-i umurlarına kıbel-i şer‛den mensub vasileri merkum Mahmud bin Seydi kaza-i mezkur mahkeme-i şer‛iyesine mahsus odada meclis-i şer‛imizde kaza-i mezkurun nefsi kasabası mahallatından Meydan Mahallesi sakinlerinden Subaşızade Mehmed Ali Ağa bin Hacı Mustafa muvacehesinde her biri takrir-i kelam ta‛bir ü ‛ani’l-merâm idüb murisimiz müteveffâ-yı merkûmun hazır-ı mezbur Mehmed Ali Ağa zımmetinde cihet-ikaza da beş guruş alacağı olub kable’l-ahz ve’l-istifa dikkat itmekle meblağ-ı mezbur-u badel irsel şer-i bizlere mevrus olmağla sual olunub meblağ-ı ma‛lumayi medyun-u merkumdan bi’t-tahsil taraflarımıza i‛tası matlubumuzdur didiklerinde ol dahi cevabında cihet-i merkumeden müteveffa-yı mezbure mezkur beş guruş zımmeti olduğunu ikrarla veraset müdde‛asını inkar idicek? müdde‛iyetan-ı mezburetandan ber vech-i muharrer veraset müdde‛asına mutabık beyine taleb olundukda karye-i mezkure sakinlerinden Hasan bin Bektaş ve Mustafa bin Mehmed nam kimesneler meclis-i şer‛e hazıran olub eserü’l-istişhad fi’l-hakika alay ve tabur ve bölük-ü mezkurun efradından iken bundan akdem vefat iden Eşekçekmez oğlu Mehmed bin Mahmud bin Seydi’nin veraseti iş bu hazır bi’l-meclis pederi Mahmud bin Seydi ve validesi Zeyneb Binti Ali ve zevce-i menkûhe-i metrûkesi Fatma binti Hasan ve sulb-i sağîr oğlu Müslim ve sulbiye-i sağîre kızları Fatma ve Aişe’ye münhasıra olub ve fakat re’sleri? mezkur Kızılin Karyesinden ve bunlardan başka varisi ve terekesine müstehak ahiri olduğu malumumuz değildir bizler bu hususa bu vech üzere Allah içün şahidleriz ve şehadet dahi ederiz deyu her biri bi’l-muvacehe ber nehc-i şer‛i eda-yı şehadet-i şer‛iye itmeleriyle şahidan-ı merkuman lede’t-ta‛di’l ve’t-tezkiye şehadetleri makule? olmağla mucibince müdde‛iyetan-ı mezburetanın verasetlerine ba‛de’l-hükm meblağ-ı müdde‛a beş guruş hazıretan-ı mezburetana eda ve teslim müdde‛i-i ‛aleyhe merkum Mehmed Ali Ağa’ya kıbel-ı şer‛den tenbiye olunduğu tescil ve bi’l-iltimas huzur-u ‛alilerine i‛lam olundu tahriren fi’l-yevmi’t-tasi‛ minşehri Şevvalü’l-mükerrem liseneti isna ‛aşara ve selase mie ve elf.(11Rebiülevvel 1312/11.09.1894)

Sahife 123 Numero 10Ma‛müretü’l-‛aziz vilayet-i celilesi dahilinde Malatya Sancağına tâbî Behisni

Kazasına muzaf Kızılhisar Karyesi sakinlerinden olub ve üçüncü ordu-u hümayunun on dördüncü alayının birinci taburunun ikinci bölüğü efradından iken ihtiyac olarak

30


hanesine muvasalatiyle mezkur hanesinde vefat iden Mehmed bin Hamo’nun ber vech-i ati varisi olduklarını iddi‛a iden karye-i mezkure sakinlerinden Hamo bin Amo ve Aişe binti Mehmed ve Emine binti Ömer ve sulbiye-i sağîre kızı Aişe Fatma’nın vakt-i rüşd ve sedadına değin tesviye-i umuruna kıbel-i şer‛den mensub vasisi merkum Hamo bin Ömer kaza-i mezkur mahkeme-i şer‛iyesine mahsus odada meclis-i şer‛imizde kaza-i mezkurun nefsi kasabasının Meydan Mahallesi sakinlerinden Hacı Mehmed bin Hasan muvacehesinde her biri takrir-i kelam ta‛bir ü ‛ani’l-merâm idüb murisimiz müteveffa-yı merkum Mehmed bin Hamo’nun hazır-ı mezbur Hacı Mehmed zimmetinde cihet-i karzdan beş guruş alacağı olub meblağ-ı ezkuru kable’l-ahz ve’l-istifa vefat itmekle meblağı- mezkur bi’l-ırsi’ş-şer‛i bizlere mevrus olmağla sual olunub meblağı- mezkur medyun merkumdan tahsiliyle taraflarımıza i‛tası matlubumuzdur didiklerinde ol dahi cevabında cihet-i merkumdan mezkur beş guruş deyni olduğunu ikrarla veraset müdde‛sını inkar idicek müdde‛iyetan-ı mezburetandan ber vech-i muharrer veraset müdde‛asına mutabık beyyine taleb olundukda kasaba-i mezkurun Meydan Mahallesi sakinlerinden Duran bin Ahmed ve Çilboğaz Karyesi sakinlerinden Mehmed bin Mustafa nam kimesneler meclis-i şer‛e hazıran olub eserü’l-istişhad fi’l-hakika alay ve tabur ve bölük-ü mezkurun efradından iken ihtiyat olarak hanesine gelüb hanesinde bundan akdem vefat eden Mehmed bin Hamo’nun veraseti iş bu hazır bi’l-meclis pederi Hamo bin Ömer ve validesi Aişe Fatma binti Mehmed ve zevce-i menkûhe-i metrûkesi Emine binti Ömer ve sulbiye-i sağîre kızı hazıre-i mezbure Aişe Fatma binti Mehmed’e münhasıra olub …. re’sleri mezkur Kızılhisar Karyesinden ve bunlardan başka varisi ve terekesine müstehak ahiri olduğu ma‛lumumuz değildir bizler bu hususa bu vech üzere Allah içün şahidleriz ve şehadet dahi ederiz deyu her biri bi’l-muvacehe ber nehc-i şer‛i eda-yı şehadet-i şer‛iye itmeleriyle mucibince verasetlerine ba‛de’l-hükm şahidan-ı merkuman lede’t-ta‛dil ve’t-tezkiye şehadetleri makbul olmağla mucibince meblağ-ı müdde‛a beş guruş müdde‛iyetan-ı mezburetana eda ve teslimine müdde‛i-i ‛aleyhe merkum Hacı Mehmed’e kıbel-ı şer‛den tenbiye olunduğu tescil ve bi’l-iltimas huzur-u ‛alilerine i‛lam olundu tahriren fi’l-yevmi’t-tasi‛ ve’l-‛ışrin minşehri Şevvalü’l-mükerrem sene isna ‛aşara ve selase mie ve elf.(29 Şevval 1312/25.04.1895)

Sahife124 Numero 11Behisni Kazasına tâbî Nezilli Karyesi sakinlerinden iken bundan akdem vefat

iden Cardin Yusuf bin Mehmed’in sulb-i kebir oğulları Vakkas ve Mehmed ve Yusuf ve sulbiye-i sağîre kızı Elif’e pederleri müteveffâ-yı merkûmdan mevrus ve müntakil emval ve eşyalarını hıfz ve ve vekaye vakt-i rüşd ve sedadlarına değin tesviye-i umuruna kıbel-i şer‛den bir vasî nasb ve ta‛yîn olunmak ehem ve elzem olmağla emanet ile ma‛ruf diyanet ve istikamet ile mevsuf ve her bir vechle umur-u vesayetin uhdesinden gelmeğe kadir idüğü zeyl-ü vesikada muharrerü’l-esami müslimin ihbariyle lede’ş-şer‛ü’l-enver zahir ve nümayan olan sağire-i mezburunun biraderi Yusuf bin Cardin Yusuf mezburenin vakt-i rüşd ve sedadına değin tesviye-i umuruna vasî nasb ve ta‛yîn olundukda ol dahi ber vech-i muharrer vekalet-i mezkureyi kabul ve ifa-yı merasimini kema yenbaği edaya ta‛ahhüd ve iltizam itmeğin ma vak‛a bi’t-taleb ketb ve imla olundu tahriren fi’l-yevmi’s-salis ve’l-‛ışrin minşehri Şevvalü’l-mükerrem lisene isna ‛aşara ve selase mie ve elf.(23 Şevval 1312/19.04.1895)

Sahife 124 Numero 12Behisni Kazasına tâbî Nezilli Karyesi sakinlerinden iken bundan akdem vefat

iden Cardin Yusuf bin Mehmed’in verâset-i zevce-i menkûhe-i metrûkesi Meryem binti Malo ve sulb-i kebir oğulları Vakkasi ve Mehmed ve Yusuf ve sulbiye-i sağîre

31


kızı Elif’e münhasıra olduğu tahkikden sonra sağir-i mezburenin vakt-i rüşd ve sedadına değin tesviye-i umuruna kıbel-i şer‛den vasî nasb ve ta‛yîn olunan biraderi Yusuf ve verese-i kibarın ma‛rifetleriyle ve ma‛rifet-i şer‛le müteveffâ-yı merkûmun tahrir ve beynel- ol verese tevzi‛ ve taksim olunan terekesi ve defteridir’ki ber vech-i ati zikr ve beyan olunur tahriren fi’l-yevmi’s-salis ve’l-‛ışrin min Şevvalü’l-mükerrem lisene isna ‛aşara ve selase mie ve elf.(23 Şevval 1312/19.04.1895)

Uçurum nam mevki‛de peygamber? Bağı kıt‛a ____1____ 1000

Değirmen ocağında peygamber bağı kıt‛a ___1_____ 500

Fıstık bağçası kıt‛a kısrak nısfı re’si inek nısfı re’si öküz re’si _____1______ _____1______ _____2______ ____4____ 500 150 150 400Merkeb re’si keçi nısfı re’si yatak kat haral aded_____1____ _____4_____ ____2___ _____2____ 100 50 70 15

Çuval aded çorba kazanı çorba leğeni aded _____3____ ____1_____ ______1_______ 15 10 15

defia?tası tava aded üzüm batman çift edevatı hırdavat menzile_____5_________ _____5_____ ________ ______________ …..? 5 10 15

yekun tereke-i mevcude: 3030

münha-el-ihracat____kassam____

resm-i kassam para kaydiye defter para pul parası 30 10 ___guruş___ ____guruş______ ____guruş______ 2 75 4

yekun: guruş ______ 82sahhü’l-baki li’t-taksim beyne’l-verese _______Guruş______ 2948

32


hisse-i zevce-i mezbure Meryem binti Mamo hisse-i ibni kebir merkum Vakkas __________para______________ _____________para____________ 20 32 ________guruş___________ ____________guruş____________

1031

hisse-i ibni kebir merkum Yusuf hisse-i binti sağire-i mezbure Elif____________para__________ ___________para____________ 32 32 ____________guruş__________ __________guruş____________

1031 515

Sahife125 Numero 13Ma‛müretü’l-‛aziz vilayet-i celilesi dahilinde Malatya Sancağına tâbî Behisni

Kazasına muzaf Kelbihalidin Karyesi sakinlerinden ve zatı mezkur Behisni Kazasının nefsi kasabası mahallatından Meydan Mahallesi sakinlerinden Sittizade Hacı Hasan Efendi bin Yusuf ve Abdullah bin Hacı Vakkas ta‛rifleriyle muarref olan Köse Mehmed’in oğlu Hamza nâm kimesne meclis-i şer‛imizde Mahalle-i mezkure sakinlerinden İbrahim Efendi bin Molla Veli muvacehesinde takrir-i kelam ta‛bir ü ‛ani’l-merâm idüb ba tapu malik ve teferruğ? bulunduğum karye-i mezkur hududu dahilinde bazı bala? demekle ma‛ruf tarafları Kifli Hüseyin ve Hacı Mehmed’in oğlu Hacı bağları ve tarik ile mahdud tahminen beş yüz ton- ve dört dönümlük ve iki yüz elli guruş kıymeti havi bir kıt‛a peygamberlik üzüm bağı kable’l-vefat hasılat-ı vakı‛ası tarafıma ‛aid olmak ve ba‛de’l-memat mezkur Meydan Mahallesinde vaki İdris Cami‛i-şerifine ledibag-vela di ibrahim- ‛ibaresiyle şort-vakf elkeza mazmun menzifine imtisalen vakf ve terk eyledim bağ-ı mezkurun hasılat-ı seneviyesini cami‛i mezbure iş bu hazır bi’l-meclis mütevelli vekil İbrahim Efendi bin Molla Veli ve üzerine? nazır? Hacı Hasan bin Yusuf ma‛rifetleriyle sarf ve harc olunmak ve ba‛de vefatına verese ve medyunum taraflarından bir gûna müdahale olunmamak ve olunduğu halde sem‛ ve i‛tibar idilmemek üzere tescil olunmak matlubumdur didikde ğıbbe’t-tasdîku’ş-şer‛ tescil ve bi’l-iltimas huzur-u ‛alilerine i‛lam olundu tahriren fi’l-yevmi’l-vahid ve’l-‛ışrin minşehri Zi’l-ka‛de-i’ş-şerif liseneti isna ‛aşara ve selase mie ve elf.(21 Zilkade 1312/16.05.1895)


Kazasına muzaf Siverek Karyesi sakinlerinden Abacı’nın oğlu Mustafa nam kimesne kaza-i mezkur mahkeme-i şer‛iyesine mahsus odada ma‛kud meclis-i şer‛imizde kaza-i mezkura tâbî Erkinin Karyesi sakinlerinden Gül Hasbi’in oğlu Alo muvacehesinde takrir-i kelam ta‛bir ü ‛ani’l-merâm idüb senaren yedimde malım olub tarihden bir sene evvel kazaen zayi‛ eylediğim on yaşında ve rengi kır bir re’s erkek merkebi taharri itmekte iken merkeb-i mevsuf-u mezkuru hazır-ı merkum Alo yedinde bulmamla merkeb-i mezkuru mezbur Alo’dan alıb bana teslim edilmesi matlubumdur didikde merkum Alo dahi cevabında merkeb-i mezkuru bundan on buçuk mah mukaddem Haleb vilayet-i celilesi dahilinde Ayıntap Kazasının nefsi kasabası mahallatından Kürünyatak Mahallesi sakinlerinden Sazaklı İbiş nam kimesneden iki yüz on beş guruş Ayıntap parası hesabiyle alub ol vechle mülk-ü müşterası olmağla ancak vazıyet ederim

33


deyu dafi‛en beyan itmekle müdde‛i-i merkumdan ber vechi muharrer müdde‛asına mutallak beyine taleb olundukda mezkur Siverek Karyesi sakinlerinden Efendi’nin oğlu Ahmed ve Vakkasın oğlu Mehmed nam kimesneler meclis-i şer‛e hazıran olub istişhad olunduklarında fi’l-hakika iş bu meclis-i şer‛de mu‛ayene olunan on yaşında ve rengi kır erkek merkeb hazır üdde‛i-i merkum Abacı’nın oğlu Mustafa’nın bundan bir sene evvel yedinden zayi‛ eylediği bu merkeb olduğuna bizler Allah içün şahidiz şehadet dahi ideruz deyu her biri bi’l-muvacehe ber nehc-i şer‛i eda-yı şehadet-i şer‛iye itmeleriyle şahidan-ı merkumana bir diyeceği olub olmadığı ve usulen tezkiyelerini taleb idüb itmeyeceği müdde‛i-i aleyhe merkum Gül Hasbi’nin oğlu Alo’dan sual olundukda şahidan-ı merkumana bir diyeceği olmadığı gibi tezkiye olunmalarını dahi taleb itmediğinden mucibince merkeb-i mezkuru müdde‛i-i merkum Abacı’nın oğlu Mustafa’ya teslimine müdde‛i-i aleyhe merkum Gül Hasbi’nin oğlu Alo’ya kıbel-i şer‛den tenbiye olunduğu tescil ve bi’l-iltimas huzur-u ‛alilerine i‛lam olundu tahriren fi’l-yevmi’l-hamis ve’l-‛ışrin minşehri Zi’l-ka‛de-i’ş-şerif liseneti isna ‛aşara ve selase mie ve elf.(25 Zilkade1312/20.05.1895)


Kazasının nefsi kasabası mahallatından Meydan Mahallesi sakinlerinden iken bundan mukaddem vefat iden Zeyneb binti Hacı Mehmed’in sulbi sağir oğulları Hamza ve Mehmed Mustafa’ya valideleri müteveffiye-i mezbure ile pederleri müteveffa Çoklu oğlu Hüseyin’den mevrus ve müntakil emval ve eşyalarını hıfz ve vekaye vakt-i rüşd ve sedadlarına değin tesviye-i umurlarına kıbel-i şer‛den bir vasî nasb ve ta‛yîn olunmak ehem ve elzem olmağla emanet ile ma‛ruf diyanet ve istikamet ile mevsuf ve her vechle umur-u vesayetin uhdesinden gelmeğe kadir idüğü zeyl ve vesikada muharrerü’l-esami müslimeyn ihbarlarıyla zahir ve mütehakkık olan sağiran-ı mezburanın dayıları Mehmed Efendi bin Hacı Mehmed nam kimesne sağiran-ı mezburanın tesviye-i umurlarına vasî nasb ve ta‛yîn olundukda ol dahi ber vech-i muharrer vesayet-i mezkureyi kabul ve ifa-yı merasimini kema yenbaği edaya ta‛ahhüd ve iltizam itmeğin ma vak‛a bi’t-taleb ketb ve imla olundu tahriren fi’l-yevmi’t-tasi‛ ‛aşara minşehri Zi’l-hicce-i’ş-şerif liseneti isna ‛aşara ve selase mie ve elf.(19 Zilhicce 1312/13.06.1895)

Kuşzade Hacı Mehmed Buğdayzade Osman Ağa Hacı Abdülkadir Paşazade Ömer Bey


Kazasının nefsi kasabası mahallatından Meydan Mahallesi sakinlerinden iken bundan akdem vefat iden Zeyneb binti Hacı Mehmed’in veraseti validesi Aişe binti Abdullah ve zevci Şeyh Bey bin Seydi Bey sulbi sağir oğulları Hamza ve Mehmed Mustafa’ya münhasıra olduğu lede’ş-şer‛ül-enver zâhir ve nümayan olduktan sonra sağiran-ı mezburanın vakt-i rüşd ve sedadlarına değin tesviye-i umurlarına kıbel-i şer‛den vasî nasb ve ta‛yîn olunan sağiran-ı mezburanın dayıları Mehmed Efendi bin Hacı Mehmed ma‛rifetiyle ve ma‛rifet-i şer‛le müteveffiye-i mezburenin tahrir ve beyne’l-verese tevzi‛ ve taksim olunan terekesi defteridir ki ber vechi ati zikr ve beyan olunur tahriren fi’l-yevmi’t-tasi‛ ‛aşara minşehri Zi’l-hicce-i’ş-şerif liseneti isna ‛aşara ve selase mie ve elf.(19 Zilhicce 1312/13.06.1895)

34


yatak kat keçe aded kilim aded tava aded ıbrık ve abdest leğeni 1 1 1 1 1 ___guruş___ ___guruş___ guruş __guruş___ _____guruş_______ 100 20 40 10 30

sahan ve ….aded teşt hamam leğeni aded cam tastı aded 8 2 1 1 __guruş______ ___guruş___ ____guruş_______ ____guruş____ 40 10 20 5

güğüm aded ketnu top şetare top haleb top gömlek 1 3 4 1 3 __guruş___ ___guruş___ __guruş__ ___guruş__ __guruş__ 25 100 90 10 15

Boğça aded Dâmlus (?) aded müsta!mel entari ayak tonu aded 3 1 3 3 ___guruş___ ___guruş____ ___guruş_____ ____guruş____ 15 30 30 15

altun cebe altun küpe aded gazi aded sert mahmudiye 1 1 7 2 ___guruş___ ____guruş____ __guruş___ ____guruş____ 200 150 150 120

Müteveffiye-i mezbureye pederi müteveffa Hacı Mehmed’den isabet iden hissesi 9000

Müteveffa zevci Hüseyin’den hisse-i vasiyesi ________guruş_________

1000

yekun________tereke-i mevcude____ guruş/11255

münha el-ihracat_____

resm-i kassam para kaydiye defter para pul parası 15 25 10 _____guruş_____ ____guruş_______ 81 15

yekun____ Guruş 307

sahhü’l-baki______ Guruş

35


10948hisse-i ümmü mezbure akça hisse-i zevci merkum akça 2 1 ____Para___ ____para____ 26 33 ________guruş________ _______guruş___________

1824 2280

hisse-i sağir-i merkum Hamza para hisse-i değer sağir-i merkum Mehmed Mustafa para 10 10 ______guruş_____ _____guruş____ 3421 3421

Sahife 127 Numero 17Nezaret-i evkaf-ı hümayun-u mülukaneye mülhak evkafdan Ma‛müretü’l-‛aziz

vilayet-i celilesi dahilinde Malatya Sancağına tâbî Behisni Kazasının nefsi kasabası mahallatından Vusta Mahallesinde vaki‛ cami‛-i kebirin yevmi dört kçe vazife-i mu‛ayyene ile tevlit cihetine berat-ı ‛alişana mutasarrıf olan Mehmed bin Şeyh Mustafa’nın doksan yedi senesinde bila veled vuku‛u vefatına mebni yeri hali ve hızmet-i lazimesi mu‛attal olmağla hızmet-i mezkuru tarih-i mezburdan bu ana kadar ifa-yı hizmet idüb tevellüt-ü mekurun vazife-i mu‛ayyenesiyle üzerine tevcihine dair Mahalle-i mezkur sakinlerinden Hocalızade? Mehmed Efendi bin Hüseyin Efendi tarafından istid‛a idilerek ber minval-i istid‛a Mahalle-i mezkur hey’et-i ihtiyariyesiyle nüfus me’murluğuna lede’l-havale mutasarrıf sabık Mehmed bin Şeyh Mustafa fi’l-hakika tevlit-i mezkureye yevmi dört akçe vazife ile mutasarrıf iken doksan yedi senesi tarihinde bila veled-i vefat idüb ol tarihten beru hizmet-i mezkuru eda ve iktidarı kafi olduğu Mahallesi hey’et-i ihtiyariyesinin tasdikiyle ve Mahalle-i mezkurun seksan altıncı hanesinin ikinci numerosunda mukayyed olub insan-ı ‛askeriyeyi tecaviz eylediği nüfus me’murluğundan ba der kenar beyan olunmağla tevlit-i mezkurenin vazife-i mu‛ayyenesiyle muma ileyh üzerine bu veche ve yedine bir kıt‛a ber’at-ı ‛ali sadaka ve isabe? Buyurulmak niyaziyle bi’l-iltimas ‛ala vuku‛adır devlet-i karara ‛arz ve i‛lam olundu tahriren fi’l-yevmi’s-sabi‛ ve’l-‛ışrin minşehri Zi’l-hicce-i’ş-şerif liseneti isna ‛aşara ve selase mie ve elf.(27 Zilhicce 1312/21.06.1895)


Kazasının nefsi kasabası mahallatından Meydan Mahallesi sakinlerinden Hacı Mehmed bin Derviş oğlu İbrahim nam kimesne kaza-i mezkur mahkeme-i şer‛iyesine mahsus odada meclis-i şer‛imizde kaza-i mezkura muzaf Tilek Karyesi sakinlerinden Fatma binti Ali muvacehesinde takrir-i kelam ve ta‛bir ü ‛ani’l-merâm idüb hazire-i mezbure Fatma’nın zevci olub bundan on altı sene mukaddem vefat iden kaza-i mezkura tâbî‛ Kelbalaş? Karyesi sakinlerinden İbiş’in oğlu Mehmed nam kimesneden pederim müteveffa Derviş oğlu İbrahim mezkur Kelbalaş? Karyesi hududunda vaki bir kıt‛a kurum bağiyle ittisalinde me‛a sumaklığı üç yüz guruş bedel ile tarihinden yirmi sene evvel bey‛ ve iştira idüb dokuz sene pederim müteveffa İbrahim hayatında mutasarrıf olub ba‛de vefatına üzerindedir biz mutasarrıf iken şu halde ve merkum Mehmed’in zevcesi hazire mezbure Fatma binti Ali tarafından müdahale ider olmağla sual olunub

36


vaki‛ olan müdahalesinin en‛i matlubumdur didikde mezbure Fatma dahi cevabında fi’l-hakika bağ-ı mekurun hasılatını müdde‛i-i merkum Hacı Mehmed’in pederi müteveffa İbrahim tarafından hayatında olduğu ve ba‛de’l-vefat müdde‛i-i merkum sene be sene hasılat ve akayı almakda olduğunu ikrarla ancak üç yüz guruş bedel ile bağ-ı mekuru zevci müteveffâ-yı merkûmdan müdde‛i Hacı Mehmed’in pederi İbrahim’im aldığına ma‛lumatı olmayub ve mezkur sumaklı dahi bağ-ı mezkurun dahilinde olmadığından ise müteveffâ-yı zevcemden intikal itmekle müdde‛i-i merkum Hacı Mehmed’in pederi müteveffa İbrahim tarafından zevci müteveffâ-yı merkûm Mehmed’den mezkur bağı somaklığı? üç yüz guruş bedel ile aldığını derece-i sübutuna isale eylemesini dafi‛en beyan itmekle müdde‛i-i merkum Hacı Mehmed’den ber vechi muharrer müdde‛asına mutabık beyine taleb olundukda mezkur Meydan Mahallesi sakinlerinden Kara Vakkasın oğlu Mustafa ve Hacı Halil’in oğlu Mehmed nâm kimesneler meclis-i şer‛e hazıran olub eserü’l-istişhad fi’l-hakika bağ ve somaklık mezkura müdde‛i-i merkum Hacı Mehmed’in pederi Derviş oğlu İbrahim hayatında mutasarrıf ve ba‛de’l-memat veresesi olub hazır müdde‛i-i merkum Hacı Mehmed mutasarrıf olub yirmi senedir taht-ı tasarrufunda olduğuna bizler Allah içün şahidleriz ve şehadet dahi ederiz deyu her biri bi’l-muvacehe ber nehc-i şer‛i eda-yı şehadet-i şer‛iye itmeleriyle şahidan-ı merkumanın mensub oldukları Meydan Mahallesinin imamı Ahmed Yusuf bin Hacı Mehmed ve muhtarı Bircan- oğlu Abdullah nâm kimesnelerden ba varaka-i mesture sırren ve ba‛dehu ceride-i zabıtada muharrerü’l-esami mezkur Meydan Mahallesi sakinlerinden Berbercizade Hüseyin Ağa ve Hacı Mehmed bin Hüseyin nâm kimesnelerden dahi lede’t-tezkiye ‛adl ve makbûlü’ş-şehâde idükleri ihbar ve iş‛ar olmakla mucibince müdde‛i-i merkum Hacı Mehmed’in kema fi’s-sabık mezkur bağ ve somaklık tasarrufuna ve müdde‛i-i ‛aleyhe mezbure Fatma binti Mehmed’in müdahaleden kef-i yedine? kıbel-i şer‛den tenbiye olunduğu tescil ve bi’l-iltimas huzur-u ‛alilerine i‛lam olundu tahriren fi’l-yevmi’l-hamis ve’l-‛ışrin min şehr-i Zi’l-hicce-i’ş-şerif liseneti isna ‛aşara ve selase mie ve elf.(25 Zilhicce 1312/19.06.1895)


Kazasının nefsi kasabası mahallatından Bozmekan? Mahallesi sakinlerinden merzat? Mahalle-i mezbur sakinlerinden Mahmud Ağazade Efendi Ağa ve Hamra Mahallesi sakinlerinden İbrahim’in oğlu Mehmed ma‛rifetleriyle mu‛arrefe olan Hatice binti Hamamcı Hacı kaza-i mezkur mahkeme-i şer‛iyesine mahsus odada meclis-i şer‛imizde mezkur Bozmekan? Mahallesi sakinlerinden Vezankahane? Mahallesi sakinlerinden Mustafa bin Mehmed ve Meydan Mahallesi sakinlerinden İbrahim Efendi bin Mustafa ta‛rifleriyle mu‛arrefe olan Emine binti Hamamcı Hacı muvacehesinde takrir-i kelam ve ta‛bir ü ‛ani’l-merâm idüb bundan mukaddem müteveffiye validesi Emine binti Hacı Mehmed’den intikal iden nefsi kasaba mahallatında Kaya ardı nam mahalde vaki‛ bir bab iki göz hane ile ittisalinde iki çiftlik bağ harabesinin nısf hisselerine ortak olmakda iken şu halde mezbure Emine tarafından hisse-i şahsiyesine müdahele eylediğinden müdahalesinin men‛i hususunu bi’l-muvacehe ba‛de’l-vuku‛ ve’s-sual ol dahi cevabında. Mezkûr hanelik bağ harabesinin nısf hisselerini tarihden sekiz dokuz sene evvel yüz guruş bedel ile ve bey‛i bat-ı sahih-i şer‛i ile müdde‛iye-i mezbure Hatice’den alub ve mezkur yüz guruşu dahi ol vakt tamamen teslim itdiğini dafien beyan itmekle müdde‛iye-i mezbure Hatice’ye dahi hane-i mezkurla bağ harabesini mezbure Emine’ye füruht itmeyüb bu babda para dahi almadığını dermeyanla mezbure Emine’den ber vechi muharrer def‛ine? mutabık beyine taleb olundukda mezkur Bozmekan? Mahallesi sakinlerinden dahi Sarı’nın oğlu Hüseyin ve Ali’nin oğlu Mehmed nâm kimesneler

37


meclis-i şer‛e hazıran olub eserü’l- istişhad bundan sekiz sene evvel mezbure Hatice’ye mezkur hane ile bağ harabesinin nısf hisselerini iş bu hazire-i mezbure Emine’ye yüz guruş bedel ile füruht idüb ve mezkur yüz guruşu dahi tamamen aldığına biz Allah içün şahidleriz ve şehadet dahi ederiz deyu her biri bi’l-muvacehe ber nehc-i şer‛i eda-yı şehadet-i şer‛iye şahidan-ı merkumanın mensub oldukları mezkur Bozmekan? Mahallesinin imamı Ahmed Efendi bin Hüseyin Efendi ve muhtarı Ali Çavuş bin Kasım Kahya nâm kimesnelerden ba varaka-i mesture ve ba‛dehu ceride-i zabtda muharrerü’l-esami Meydan Mahallesi sakinlerinden Hüseyin Ağa bin Hasan Ağa Hasan bin Ali Ağa nâm kimesnelerden dahi ‛alenen lede’t-tezkiye ‛adl ve makbûlü’ş-şehâde oldukları ihbar ve iş‛ar olunmakla mucibince mezkur hane ile bağ harabesinin nısf hissesinden kef? bedele mezkur bağ harabesinin ferağ muamelesinin dahi müdde‛iye-i ‛aleyhe mezbure Emine’ye üzere icra itdirilmesi müdde‛iye-i mezbure Hatice’ye kıbel-i şer‛den tenbiye olunduğu tescil ve bi’l-iltimas huzur-u ‛alilerine i‛lam olundu tahriren fi’l-yevmi’l-hamis ve’l-‛ışrin min şehr-i Zi’l-hicce-i’ş-şerif liseneti isna ‛aşara ve selase mie ve elf.(25 Zilhicce 1312/19.06.1895)


Kazası aşiratından Karalar ‛aşireti sakinlerinden iken bundan akdem vefat iden Sakrob bin Haso’nun sulbiye-i sağîre kızı Meryem’e babası müteveffâ-yı mezburdan mevrus ve müntakil emvâl ve eşyâlarını hıfz ve vekaye vakt-i rüşd ve sedadlarına değin tesviye-i umuruna kıbel-i şer‛den bir vasî nasb ve ta‛yîn olunmak ehem ve elzem olmağla emanet ile ma‛rufe diyanet ve istikamet ile mevsufe ve her vechle umur-u vesayetin uhdesinden gelmeğe kadire idüğü zeyl-i vesikada muharrerü’l-esami müslimin ihbarlariyle zahir ve nümayan olan sağire-i mezburenin validesi Elif binti Bilal Ağa sağire-i mezburenin tesviye-i umuruna vasiye nasb ve ta‛yîn olundukda ol dahi ber vechi muharrer vesayet-i mezkureyi kabul ve ifa-yı merasimini kema yenbaği edaya ta‛ahhüd ve iltizam itmeğin ma vak‛a bi’t-taleb ketb ve imla olundu tahriren fi’l-yevmi’t-tasi‛ ‛aşara min şehr-i Zi’l-hicce-i’ş-şerif liseneti isna ‛aşara ve selase mie ve elf.(19 Zilhicce 1312/13.06.1895)


Kazası ‛aşiratından Karalar ‛aşireti sakinlerinden ve zati ‛aşirat mezkur sakinlerinden Tobalık oğlu Alo ve Ökü’nün oğlu Süleyman ta‛rifleriyle mu‛arrefe olan Elif binti Bilal Ağa meclis-i şer‛imizde mezkur Behisni Kazasının nefsi kasabası mahallatından Hristiyan Mahallesi sakinlerinden henziribad Erakil Ağa veled-i Erakil muvacehesinde takrir-i kelam ve ta‛bir ü ‛ani’l-merâm idüb aşiret-i mezkur sakinlerinden iken bundan akdem vefat iden zevcem Sakrob Haso’nun mirasından hasıl ve benden mütevellide yetim Meryem’in kıbel-i şer‛den mensube vasisi bulunduğum cihetle müteveffâ-yı merkûm Hazro bin Hüsso’dan benimle kerimem mezbure Meryem’e isabet iden hisse-i şer‛iyemize müteveffâ-yı merkûmun terekesine vazı‛u’l-yed bulunan amcazadesi Hüsün Hüsso tarafından müdahale olunduğundan merkum Hüsnü’den hisse-i vasiyemizi ahz ve kabz-ı muhakemeye ve muhasemeye ve ikame-i şuhud ve istima‛ına ve tahlif ve istihlafa ve vaz‛ü hacz ve fekine ve istinaf ve i‛tiraz ve temyize ve imzasiyle evrak takdimine ve’l-hasıl husus-u mezkurun mütevakkıf olduğu umurun küllisini ifaya taksim bi’l-isale ve vasiyesi bulunduğum mezbure Meryem bi’l-vesaye tarafımdan hazır-ı mezbur Erakil Ağa’yı tarafımdan vekil ve naib-i menab nasb ve ta‛yin eyledim didikde ve ol dahi ber vechi muharrer vekalet-i mezkureyi kabul ve ifa-yı merasimini

38


kema yenbaği edaya ta‛ahhüd ve iltizam itmeğin ma vak‛a bi’t-taleb ketb ve imla olundu tahriren fi’l-yevmi’l-hadi ve’l-‛ışrin min şehr-i Zi’l-hicce-i’ş-şerif liseneti isna ‛aşara ve selase mie ve elf.(21 Zilhicce 1312/15.06.1895)


vilayet-i celilesi dahilinde Malatya Sancağına tâbî Behisni Kazasının Hamra Mahallesinde vaki‛ Hüseyin Bey cami‛-i şerifi vakfından almak üzere yirmibeş akçe vazife ile ba berat-ı alişanı evkarın cihetine mutasarrıf olan Mehmed bin Musa cebren tain idilerek haylisene den beru Haleb vilayet-i celilesi dahilinde Kafen Kelisi? Kazasına tevfil itmiş olmakla yeri hali ve hizmet-i lazimesi mahlul ve mu‛attal kalmış ve kasaba-i mezkur ulemasından Mehmed Reşid Efendi bin Hasan Efendi tarafından üzerine tevcihi hususu ba istid‛a istirham olunmuş ve lede’l-mu‛ayene Efendi muma ileyh ulemadan olub hatırımın mezkurenin hüsn-ü ifasına her vechle muktedir ve erbab-ı istihkakdan idüğü bi’l-imtihan tahakkuk itmiş olduğundan iş bu ba‛is ‛arz-ı ubudiyet Mehmed Reşid Efendi bin Hasan Efendi mezkur Behisni Kazasının Hamra Mahallesi sakinlerinden olub ve Mahalle-i mezkurun yüz yirminci hanesinin birinci numerosunda ve iki yüz kırk üç tevellüdiyle mukayyed olduğu nüfus me’murluğunun..-kenariyle isnan-ı ‛askeriyeyi dahi tecavüz itmiş olduğundan muma ileyh da‛ileri her vechle layık ve cihet-i mezkurenin uhdesinden gelmeğe muktedir olmakla merkumun ref‛inden cihet-i mezkureyi vazife-i mu‛ayyenesiyle Mehmed Reşid Efendi da‛ileri üzerine tevcihe ve yedine bir kıt‛a ber’at-ı şerif-i ‛alişan sadaka ve isale buyurulmak ricası ve niyazı beyanında der-i devlet-i medar? İbra ve karara ‛arz ve i‛lam olundu tahriren fi’l-yevmi’t-tasi‛ min şehr-i Muharremü’l-haram liseneti sülüs ‛aşara ve selase mie ve elf .(9 Muharrem 1313/2.07.1895)


vilayet-i celilesi dahilinde Malatya Sancağına tâbî Behisni Kazasının nefsi kasabası yukaru çarşusunda vaki‛ Hacı Arslan nam sahibü’l-hayrın bina eylediği cami‛-i şerifin yevmi üç akçe vazife ile ba berat-ı ‛ali tevlit cihetine mutasarrıf olan Mehmed Seyyid bin Abdurrahman Efendi vefat iderek üç nefer kebir oğulları olub üzerlerine tevcihine talib olmayub keff-i yed eylediklerinden hizmet-i mezkur mahlul ve mu‛attal kalmış ve erbab-ı istihkakdan Behisni Kazası ulemasından Mehmed Reşid Efendi bin Hasan Efendi üzerine tevcihi hususunun çarşuda bulunan ahali tarafından verilen intihabname üzerine akfa muma ileyhe hizmet-i mezkurenin her vechle ehil ve erbab-ı istihkakdan olduğundan iş bu ba‛is-i ‛arz-ı ‛ubudiyet Mehmed Reşid Efendi bin Hasan Efendi mezkur Behisni Kazasının Hamra Mahallesi sakinlerinden ve Mahalle-i mezkurun yüz yirminci hanesinin birinci numerosuna ve iki yüz kırk üç tevellüdüyle mukayyed olub isnan-ı askeriyeyi tecavüz eylediği nüfus me’murluğunun derkenarıyla ifade edildiğinden müteveffâ-yı merkûmun mahlulunden mütevellid mezkureyi vazife-i mu‛ayyenesiyle muma ileyh Mehmed Reşid Efendi da‛ileri üzerine tevcihi ve yedine bir kıt‛a berat-ı şerif-i ‛alişan sarf ve ihsan buyurulmak ricası ve niyazı beyanında bi’l-iltimas der-i devlet-i medar? İbra ve karara ‛arz ve i‛lam olundu tahriren fi’l-yevmi’s-samin min şehr-i Muharremü’l-haram liseneti sülüs ‛aşara ve selase mie ve elf.(8 Muharrem 1313/1.07.1895)

39



vilayet-i celilesi dahilinde Malatya Sancağına tâbî Behisni Kazası kurralarından Fakı? Karyesinde vaki‛ cami‛-i şerifin yevmi iki akçe vazife ile ba berat-ı ‛ali tevlit ve feraşlık cihetine mutasarrıf olan Hasan ve Hüseyin bila veled fevt olub hizmet-i lazimeleri mahlul ve mu‛attal kalmış ve erbab-ı istihkakdan Mehmed Reşid Efendi bin Hasan Efendi tarafından verilen istid‛ada istirham olunmuş iş bu ba‛is-i ‛arz-ı ‛ubudiyet Mehmed Reşid Efendi bin Hasan Efendi mezkur Behisni Kazasının Hamra Mahallesi sakinlerinden ve Mahalle-i mezkurenin yüz yirminci hanesinin birinci numerosuna ve iki yüz kırk üç tevellüdüyle mukayyed olduğu nüfus me’murluğunun derkenarıyla isnan-ı askeriyeyi dahi tecavüz itmiş olduğundan müteveffâ-yı merkûmanın mahlullerinden tevlit ve feraşlık vazife-i mu‛ayyenesiyle muma ileyh Mehmed Reşid Efendi da‛ileri üzerine tevcihi ve yedine bir kıt‛a berat-ı şerif-i ‛alişanın sarf ve ihsan buyurulmak ricası ve niyazı beyanında bi’l-iltimas der-i devlet-i medar ‛arz ve i‛lam olundu tahriren fi’l-yevmi’s-salis min şehr-i Muharremü’l-haram liseneti sülüs ‛aşara ve selase mie ve elf.(8 Muharrem 1313/01.07.1895)

Sahife 130 Numero 25Behisni Kazasının nefsi kasabası mahallatından Vusta Mahallesi sakinlerinden

iken bundan akdem vefat iden Hocazade Hacı Mehmed bin Hacı Hüseyin’in veraseti zevce-i menkûhe-i metrûkesi Hatice binti Hacı Mehmed Ağa ve sulb-i kebîr oğlu Hacı Hasan ve sulbiye-i kebîre kızı Ümmi ve sulb-i sağîr oğulları Hacı Ramazan ve Hacı Hüseyin ve Hacı Mustafa ve Ali ve Mehmed’e münhasıra olduğu zâhir ve nümayan olduktan sonra sağiran-ı mezburanın vakt-i rüşd ve sedadlarına değin tesviye-i umurlarına kıbel-i şer‛den vasî nasb ve ta‛yîn olunan biraderleri merkum Hacı Hasan üzerine mensubu nazır zevce-i mezbure Hatice binti Hacı Mehmed Ağa’nın ma‛rifetleriyle ve ma‛rifet-i şer‛le müteveffâ-yı merkûmanın tahrir ve beyne’l-verese tevzi‛ ve taksim olunan terekesi defteridir ki ber vech-i ati zikr ve beyan olunur tahriren fi’l-yevmi’l-hadi ve’l-‛ışrin min şehr-i Muharremü’l-haram liseneti sülüs ‛aşara ve selase mie ve elf.(21 Muharrem 1313/14.07.1895)

birinci ve ikinci topkutnu aded kırk kilim şetari top aded 5 4 ________guruş_________ _______guruş_________

200 80

Gümüş çabudu vehurşide astari top aded ceridi yarım ibik astarı top aded 3 2 ____________guruş_____________ ___________guruş___________

120 60

Kağdalı Haleb alacası top aded 73 ___________guruş_________ 650

40


Uzun Haleb alacası top aded ayıntap alacası top aded 29 117 __________guruş_______ _______guruş_________ 300 700

Körin? Kuşağıadedalaca entari aded iplik elek işlik aded fes kağıdı adedi körin kuşağı 9 7 27 47 2 ____guruş____ ___guruş____ ____guruş____ ___guruş__ ___guruş__ 45 60 40 230 10 reşme başlığı aded şalvar ve melefe ve kaytan dirhem 1 ____450_____ _____guruş_____ 200 3

El yağlığı aded kutnu renkli alaca top yazma boğça aded defia fes aded 1760 ____14____ 14 6 ___guruş_____ 120 ____guruş_______ ____guruş___ 100 600 30

tevarih-i tebiri cild aded siret-i nebi aded uzun durkalı top 3 1 22 ______guruş_______ ____guruş____ ___guruş___ 30 15 125 Yazı kağıdı deste semaze alaca top defia fes aded ___2____ ____2_____ 6 20 50 ____guruş____ 24

sigara kağıdı deste kalay deste kıyye Malatya çiti top ____5_____ ____62___ ___3____ 60 100 30

Dekik Ayıntap alacası dekik fesi Frenk çiti kıyye ____107______ ____5____ _____2______ 640 20 7

Defik alaca entari aded ipek Trablus kuşağı dirhem defia ayıntap alacası top 5 ____185_____ _________14_______ _______guruş______ 60 84 40

Defia alaca entari aded çuha torbası aded beyaz sofra- bezi astarı top 7 32 ______24_____ _____guruş________ ______guruş_____ 200

41


55 30

tuz batman beyaz iplik batman beyaz basma perde şerid şeker kıyye ___10___ _____4_______ ______95_______ ____40___

160 50 90 120

halı- basdık aded istarlık çuka zira mavi çuka zira 1 ___22____ _____2_____

____guruş_____ 12 40 15

Kiraz kıyye ketan parça elvan basma perde Frenk şalı haleb bezi top ____2___ ___17___ _____154_____ ___19__ ____8_____ 5 170 154 40 200

Haleb astarı top karabiber kıyye ipek havlu aded ____17____ ___6___ 3 340 36 ____guruş___ 15

Küçük –kendiri kıyye sicim kendiri kıyye iplik ….-mamül basma zira _____5_______ ______4_______ _________20________ 100 12 40

Küf bez parça kırmızı parça polad kıyye Malatya çiti top ______24___ ____15____ ____9____ ____16____

140 75 35 42sarı önlük aded telis zira telis çuval aded Hanak? Aded

21 ___16__ _____7_____ ____28____ ____guruş___ 16 21 112 46 Top kıyye halbus günü çift büyük antik sahan Çabut bez deste __125__ _____20_____ ______2______ ___4___ 500 60 100 30 Şerbet ibriği kalem deste lamba şişesi aded neal kıyye ___1____ ____1____ ______15______ ___2____ 5 5 5 6 Büyük dükkan galatası? Küçük hacet sandığı hallık aded ______1________ _______1_______ ____1____ 15 25 40

defa ufak halı dikiş ipliği kıyye altun topmiskal altun enselik miskal ___1___ ____2____ ___22______ _______23_____ 300 30 1200 1200

Altun yüzük me‘a küpe aded incü ve mercan ______2_____ 60 60

maraş- zinciri aded çöplü karyelu Ali’de başı temizde keçi aded _____1_____ ____6_____ 10 150

42


Beşkoz karyeli Seyfi’nin oğlu Mehmed’de başı temizde keçiaded ___12____ 300

Atmalı Karyeli Güllü’de başı temizde keçi aded _______4_______ 100Karye-i mezburdan Selo’nun bir kıt‘a bağ karzı 400Tilek- Karyesinde Kuzala- bağ dimekle bir kıt‛a bağ 500Şambayadı Karyesinde değirmen sarnıcının altında Kavaklık- kıt‛a 1 300Çarşuda üst başda etmekçi dükkanı 3000Üst başda Sarı’nın- oğlu Ebu Zer’in oturduğu bakkal dükkanı 2000Üst Mehmed Çavuş’un oğlunun oturduğu dükkan 1500Bedestende Gören Vakkas’ın oturduğu dükkan 600Mezkur bedestende Terkes Ağazade Mustafa’nın oturduğu dükkan 650mahal-i mezkurda Hüseyin Beyzade Osman Ağa’nın oturduğu dükkan 600mahal-i mezkurda Terkes Ağazade Hacı Ali’nin oturduğu dükkan 800Arasa civarında …. zade Ali Efendi’nin oturduğu dükkan 750mahal-i mezkurda Çil Hacı’nın biraderi Mustafa’nın oturduğu dükkan 150mahal-i mezkurda Dürzi Topal Ahmed’in oturduğu dükkan 650Mezkur bedestende Görenli oğlu Kirkor’un oturduğu dükkan 750mahal-i mezkurda Şeyh Velizade Mevlüd Efendi’nin oturduğu dükkan 500mahal-i mezkurda boyacı sağır kahyanın? oturduğu dükkan 150Kavasınoğlu Mehmed Ali’nin oğlunun oturduğu dükkan 250Kasab Karamamuk oğlunun oturduğu dükkanın rebi‛ hissesi 250Topuz Ağa’nın oğlunun oturduğu abacı dükkanı 150Salahaddin oğlundan alınan Dükkanı 150Ali Gözgöz’ün oğlunun nacar dükkanının karzı 2060Sallak Karyesinde itibariyle yirmi beş para bir bab bir göz değirmenin hissesi 2000Karye-i mezburda beş yüz tüvek bir kıt‛a güzerlik bağ 250Karye-i mezburdan Masdık’ın oğlunun bir kıt‛a bağ bir kıt‛a tarla karzı 1800Karye-i mezburdan Hacı Ali’nin oğlu Vakkas’ın iki kıt‛a bağ karzı 2200Karye-i mezburdan Küreş’in bir kıt‛a tarla karzı 700Karye-i mezburdan Topal Masdık’ın oğlunun bir kıt‛a bağ bir kıt‛a tarla karzı 1200Karye-i mezburdan Köseli İbiş’in bir kıt‛a bağ karzı 600Karye-i mezburdan Halil’in oğlu Ali’nin bir kıt‛a bağ karzı 800Terbizek Karyesinde bir kıt‛a bağ 50Bayıl Karyesinde Boz Halil’in tarla karzı 100Sarhan nam mevkide Kara Kahya’nın kızı Zeyneb’den alınan bağ hanesi 150Mahal-i mezkurda Yırtıkoğlu Mehmed’den alınan bağ hanesi ve bostanlık 150Kızılhisar karyelü Çel Ömer’in bir kıt‛a tarla karzı 450Sallak Karyesinde Tutlizade Mehmed Ağa’nın bir kıt‛a tarla karzı 618Hüs Karyesinde Çopur’un oğlunun bir kıt‛a tarla karzı 600Sallak Karyesinde hane bab 1 100Ermeni Mahallesinde Pazlıkın oğlu Davud’un bağ … 400Sallak Karyesinde Bello Mustafa’nın bir kıt‛a bağ karzı 200Tilek Karyelu Cuma’nın bir kıt‛a bağ ve hane ve bostanlık karzı 600

43


Şambayadı Karyesinden Molla Ahmedzade Halil İbrahim’den alınan cırcırın sülüs hissesi 700Tilek Karyesinde kozan nam mahalde bir kıt‛a kurum bağı 400Hüs Karyesinde Uçar Mustafa’nın bir kıt‛a tarla karzı 350Hüs Karyesinden Kabe Ayşe’nin bir kıt‛a bağ ve tarla karzı 280Sallak Karyesinden Hoca’nın oğlu Şa‛bo’nun bir kıt‛a tarla karzı 900Karye-i mezburdan Halıcı oğlu Mustafa ve biraderi Yusuf’un bir kıt‛a tarla karzı 700Karye-i mezburdan Mer Ali Mehmed’in bir kıt‛a tarla karzı 350Etmekçi Ali Ağa’da … bağı Hacı’nın oğlu Mehmed’de sened 2200Hacı Ali’nin oğlu Vakkas’ın … bir kıt‛a tarla karzı 1690Sallak Karyesinde İbiş Ömer’in bir kıt‛a tarla karzı 515Hüs Karyesinde Çober’in oğlu Ömer’in bir kıt‛a tarla karzı 400Sisi oğlu Masdo’nun bir kıt‛a tarla karzı 500

Güğüm aded bağ seneki aded Doğan ?- sade batman kapaklı cedid sahan aded _____1____ _____1_____ _____3_____ ________1________ 20 5 30 80

Kapaklı cedid tast- aded hamam -leğeni aded abdest leğeni aded ______8_______ _____1_____ ______1______ 60 30 10

Lenger aded çatma-tast aded ____6____ _____27____ 20 70 Kase aded tüfenk aded kaplama kılınç aded antik kılınç aded sürahi- aded ___66___ __2_____ ______1______ _____1______ ____1____ 60 80 100 10 10

Bakır çaydanlık aded fanus aded çan saati aded edize aded _____1_______ ____1___ ____1_____ ____3____ 10 5 60 15askı lamba iğne aded ufak lamba aded kancan aded levha aded müstamel kilim ___1___ ___2___ ____1_____ __100___ ___5___ _____4_____

40 10 2 30 20 120

Sofra aded namazlık aded post namazlık aded döşeme heybe aded ___3___ ____1_____ _____1________ ______1______ 40 30 10 15

zil aded defa namazlık aded dekik çek don kazanı konci çek ___1___ ______1______ ___20___ ___1___ ___4___ 20 15 100 40 20

Telis top teşt aded hane bağ sandığı me’a bağ defa gazyağı teneke ____3____ ___1____ ________1_________ ______1______ 120 30 35 17

Demir takal aded tahta- aded halat çek hasır aded kantar aded

44


______2____ ___200___ ___8___ ____10___ ____1____ 15 200 24 20 50

yuksek- kapu aded telis çuval aded ceket batman penye batman defa..- kantar ______1______ _____3_____ ____50___ _____20____ ____7___ 5 10 25 150 29

525Hatıb-büyük şa’r kile saman yük yük Vusta Mahallesinde Şehir hanesi bab __20___ ___22__ _____5____ _______1_______ 50 100 20 5000

Sarhan nam mevkide bir bab bağ hanesiyle ….-bağ 1000

Muhasara kazanı aded sağir ve kebir kavak aded _____1_______ _________20________ 100 40

Ester re’s esb re’s sopa ester sopası re’s merkeb re’s bağ pahası aded___3___ ___2__ __1__ _____10____ ____1___ ____1______ 2250 1000 300 150 100 10

Hınta tohumu olub defterinde müfredat vechiyle yekun me‛a hasılat şa’r tohumu me’a hasıl _____32_________ ______6______ 250 250

küşne tohumu me‛a hasılat çek- Mercimek tohumu çek _____4_______ _______4_______ 20 30

Nohud tohumu çek Defa muhasara kazanı Defa don kazanı aded_______5________ _____1_____ _______1_______ 50 50 30

Kuzu kazganı aş kazanı tava aded ____1___ ___5___ ___3___ 15 20 20

hengil- aded keldan aded hamur leğeni sini aded defa büyük sini aded _____2___ ____1____ ____1____ ___1___ _____1_______ 40 15 15 30 40

Güğüm aded pul batman kaplı batman saplı batman tencere küçük leğen___1____ ___6___ ____1_____ ____1____ ___1__ ____1____ 20 40 6 5 10 10

yazılı hengil sandık arı divanlı yatak kat kızıl batman kahve değirmeni _____1___ __3__ _______10_____ ____12___ _____1_____ 10 15 800 20

45


Köhne kilim köhne seccade sahan ve lenger tast aded çuval aded ____6____ _____1____ _____18____ ___10__ ___20___ 150 10 60 40 120

lavorver- ibrik ve el leğeni köhne halı heybe rugan sade batman ___1__ ____2_____ _____1______ ______5______ 100 30 10 50

Defa sandık aded bulgur ve şaire kile dekik çek büyük oda keçesi mercimek_____20_____ ______1_____ ____12___ _____2_____ ___5___ 10 80 60 40 20

şerbet tabağı çanak ufak yazılı hengil ufak tncere kelam kadim mehmediye kitabı____1____ __5__ ____3______ ___2____ _____8____ ______1_____ 5 5 15 15 20 10 Besdil melefesi hurç fidar çifti Haşa? tandır aded ____20____ __2__ ___3___ __3___ ____2____ 40 15 30 20 20

sitil aded inek me’a buzağı keçi aded koyun aded kahve takımı ___1___ _____ 2______ ___12___ ____ 8____ ___1____ 20 80 300 20 10Dükkandan çıkan nükud hırdavat-ı menzile

_____1_____ 100 300

Şambayadı Karyesinde Beğlik-bahçede- altı hissede bir hisse 1000

Alacak defterinde muharrerat ve cihet-i muteviyeti, Tereket-i mevcutu: 56302 130511

045000 bala-yı defterde muharrer alacakdan verese tarafından nakid … kabul idilmesiyle085511

03500 hac vasiyeti techiz ve tekfin 82011 2500 1000

01500 oğlu hacı Hasan’ın Ali Ümmi’ye olan düyun-u meşbetesi 80511 35000 … Hadice binti Hacı Mehmed Ağa’ya düyun-u meşbetesi

45511 31 1231 19 44279 sahhü’l-baki __

Para 31 resm-i kassam 1137Para 30 kaydiye-i defter 63

46


Pul parası 30

zevce-i mezbure Hadice 1 35 5534Hisse-i ibni kebir merkum Hacı Hasan 1 28 5960Hisse-i binti kebire mezbure Ümmi 2 13 2980Hisse-i ibni sağir merkum Hacı Ramazan 1 28 5960Hisse-i ibni sağir merkum Hacı Hüseyin 1 28 5960Hisse-i ibni sağir merkum Hacı Mustafa 1 28 5960Hisse-i ibni sağir merkum Ali 1 28 5960Hisse-i ibni sağir merkum Mehmed 1 28 5960

bala-yı defterde gösterildiği vechle sağiran-ı mezburanın hisse-i vasiyeleri vasi merkum Hacı Hasan’ın yed-i emanetinde bırakılmış olmağın iş bu mahale şerh virildi.


iken bundan akdem vefat iden Hocazade Hacı Mehmed bin Hacı Hasan’ın sulb-i sağîr oğulları Hacı Ramazan ve Hacı Hüseyin ve Hacı Mustafa ve Ali ve Mehmed’in pederleri müteveffâ-yı merkûmdan mevrus ve müntakil emvâl ve eşyâlarını hıfz ve vekaye vakt-i rüşd ve sedadlarına değin tesviye-i umurlarına kıbel-i şer‛den bir vasî nasb ve ta‛yîn olunmak ehem ve elzem olmağla emanet ile ma‛ruf diyanet ve istikamet ile mevsuf ve her vechle umur-u vesayetin uhdesinden gelmeğe kadir idüğü zeyl vesikada muharrerü’l-esami müslimin ihbarlariyle zahir ve nümayan olan sağiran-ı mezburanın biraderleri Hacı Hasan bin Hacı Mehmed sağiran-ı mezburanın tesviye-i umurlarına kıbel-i şer‛den vasi nasb ve ta‛yin olundukda ol dahi ber vech-i muharrer vesayet-i mezkureyi kabul ve ifa-yı merasimini kema yenbaği edaya ta‛ahhüd ve iltizam itmeğin ma vak‛a bi’t-taleb ketb ve imla olundu tahriren fi’l-yevmi’l-hadi ve’l-‛ışrin min şehr-i Muharremü’l-haram liseneti sülüs ‛aşara ve selase mie ve elf.(21 Muharrem 1313/14.07.1895)


iken bundan akdem vefat iden Hocazade Hacı Mehmed bin Hacı Hasan’ın sulb-i sağîr oğulları Hacı Ramazan ve Hacı Hüseyin ve Hacı Mustafa ve Ali ve Mehmed’in pederleri müteveffâ-yı merkûmdan mevrus ve müntakil emvâl ve eşyâlarını hıfz ve vekaye vakt-i rüşd ve sedadlarına değin tesviye-i umurlarına kıbel-i şer‛den vasî nasb ve ta‛yîn olunan biraderleri Hacı Hasan bin Hacı Mehmed’in üzerine sağiran-ı mezburanın valideleri Hatice binti Hacı Hasan nazır nasb ve ta‛yîn olundukda ol dahi ber vech-i muharrer nezaret-i mezkureyi kabul ve ifa-yı merasimini kema yenbaği edaya ta‛ahhüd ve iltizam itmeğin ma vak‛a bi’t-taleb ketb ve imla olundu tahriren fi’l-yevmi’s-sani ve’l-‛ışrin min şehr-i Muharremü’l-haram liseneti sülüs ‛aşara ve selase mie ve elf.(22 Muharrem 1313/15.07.1895)


ve zatı Mahalle-i mezbur sakinlerinden Hallac Selehaddin oğlu Hacı Mehmed ve Kahta Mahallesi sakinlerinden Yakub bin Mehmed Ağa ta‛rifleriyle mu‛arrefe olan Hatice binti Hacı Mehmed Ağa meclis-i şer‛imizde kasaba-i mezkurun Meydan Mahallesi sakinlerinden Subaşızade Mehmed Ali Ağa bin Hacı Mustafa muvacehesinde takrir-i

47


kelam ve ta‛bir ü ‛ani’l-merâm idüb bundan mukaddem vefat iden zevcim Hocazade Hacı Mehmed bin Hacı Hasan zimmetinde otuz beş bin guruş alacağını kable’l-ahz ve’l-istifa vefat itmekle tereke-i müteveffaya hasbe’l-verase ve bi’l-vesaye vazı‛u’l-yed bulunan kebir oğlu Hacı Hasan’dan meblağ-ı mezkuru ahz ve kabza muhakeme ve muhasemeye sulh ve ibraya ve tahlif ve istihlafa ve şuhud-u istima‛ına tebliğ ve tebellüğe ve’l-hasıl husus-u mezkurun mütevakkıf olduğu umurun küllisini ifaya hazır-ı mezbur Mehmed Ali Ağa’yı tarafımdan vekil ve naib-i menab nasb ve ta‛yin eyledim didikde ve ol dahi ber vechi muharrer vekalet-i mezkureyi kabul ve ifa-yı merasimini kema yenbaği edaya ta‛ahhüd ve iltizam itmeğin ma vak‛a bi’t-taleb ketb ve imla olundu tahriren fi’l-yevmi’s-sani ve’l-‛ışrin min şehr-i Muharremü’l-haram liseneti sülüs ‛aşara ve selase mie ve elf.(22 Muharrem 1313/15.07.1895)


Kazasının nefsi kasabası mahallatından Vusta Mahallesi sakinlerinden iken bundan akdem vefat iden Hocazade Hacı Mehmed bin Hacı Hasan’ın veraseti zevce-i menkûhe-i metrûkesi Hatice binti Hacı Mehmed Ağa ve sulb-i kebîr oğlu Hacı Hasan ve sulbiye-i kebîre kızı Ümmi ve sulb-i sağîr oğulları Hacı Ramazan ve Hacı Mustafa ve Hacı Hüseyin ve Ali ve Mehmed’e münhasıra olduğu lede’ş-şer‛ül-enver zâhir ve nümayan olduktan sonra verese-i mezburundan ve zati Mahalle-i mezkur sakinlerinden Hallac Selehaddin oğlu Hacı Mehmed ve Kahta Mahallesi sakinlerinden Yakub bin Mehmed Ağa ta‛rifleriyle mu‛arrefe olan Hatice binti Hacı Mehmed Ağa’nın ba hüccet-i şer‛iye vekil-i Meydan Mahallesi sakinlerinden Subaşızade Mehmed Ali Ağa bin Hacı Mustafa meclis-i şer‛imizde verese-i müteveffa-yı mezburun sağiran-ı mezburana kıbel-i şer‛den mensub vasileri ibni kebir-i merkum Hacı Hasan muvacehesinde bi’l-vekale takrir-i kelam ve ta‛bir ü ‛ani’l-merâm idüb müvekklem mezbure Hatice’nin zevci müteveffâ-yı merkûm Hacı Mehmed zimmetinde olan otuzbeş bin guruş alacağı kable’l-ahz ve’l-istifa vefat itmekle tereke-i müteveffâ-yı merkûma hasbe’l-verase ve bi’l-vesaye vazı‛u’l-yed bulunan kebir ve vasi-i merkum Hacı Hasan tereke-i müteveffadan olmak üzere mezkur otuz beş bin guruşu müvekkelem adına bana eda ve teslime kıbel-i şer‛den tenbiye buyurulmak matlubumdur didikde ol dahi cevabında bi’l-verase ve bi’l-vesaye müteveffâ-yı merkûmun terekesine vaz‛ı yedini ikrarla alacak müdde‛sını inkar idicek vekil-i müdde‛i-i mezburdan ber vechi muharrer alacak müdde‛asına mutabık beyyine taleb olundukda Meydan Mahallesi sakinlerinden Kara Kahya’nın oğlu Mustafa ve Hamra Mahallesi sakinlerinden ….- oğlu Hamid nam kimesneler möeclis-i şer‛e hazıran olub eserü’l-istişhad fi’l-hakika müteveffâ-yı merkûm Hacı Mehmed bin Hacı Hasan’ın hayatında ali mezbure Hatice’ye otuz beş bin guruş borcumdur didiğinebiz Allah içün şahidleriz ve şehadet dahi ederiz deyu her biri bi’l-muvacehe ber nehc-i şer‛i eda-yı şehadet-i şer‛iye itmeleriyle şahidan-ı merkumana merkum Hacı Hasan’ın bir diyeceği olmadığı gibi tezkiyelerini dahi taleb itmediğinden müvekkele-i mezbure Hatice’ye bizzat huzur-u şer‛de tahlif olunmağın mucibince mezkur otuz beş bin guruş müteveffâ-yı merkûmun tereke vafiyesinden? Olmak üzere müvekkelem ahalikine vekil-i merkum Mehmed Ali Ağa’ya teslimine müdde‛i-i ‛alyhe ve vasi-i merkum Hacı Hasan’a kıbel-i şer‛den tenbiye olunduğu tescil ve bi’l-iltimas huzur-u ‛alilerine i‛lam olundu tahriren fi’l-yevmi’s-sani ve’l-‛ışrin min şehr-i Muharremü’l-haram liseneti sülüs ‛aşara ve selase mie ve elf.(22 Muharrem 1313/15.07.1895)

Sahife 134 Numero 30

48


Ma‛müretü’l-‛aziz vilayet-i celilesi dahilinde Malatya Sancağına tâbî Behisni Kazasına muzaf Karalar ‛aşireti sakinlerinden iken bundan akdem vefat iden safruk bin Hüso’nun verâset-i zevce-i menkûhe-i metrûkesi Elif binti Bilal Ağa ve sulbiyat-ı kebire kızları Fatma ve Zehra ve sağire Meryem ve amcazadesi Hüso bin Süleymana münhasıra olduğu lede’ş-şer‛ül-enver zâhir ve nümayan olduktan sonra verese-i mezburundan Elif binti Bilal Ağa sağire-i mezbure Meryem’in kıbel-ı şer‛den vasiyesi olub Nizamına bi’l-isale ve mezbure Meryem’e bi’l-vesaye vekil-i şer‛isi bulunan kaza-i mezkurun nefsi kasabası mahallatından Hristiyan Mahallesi sakinlerinden Hınzıryan Erakil Ağa veledi Erakil meclis-i şer‛imizde aşiret-i mezkure sakinlerinden ve verese-i müteveffa-yı merkumdan Hüso bin Süleyman muvacehesinde bi’l-vekale takrir-i kelam ve ta‛bir ü ‛ani’l-merâmidüb müvekkelemin murisi merkum safruk vefatında terekesi mucib-i tahrir iddüğüne binaen hazır bi’l-meclis merkum Hüso müteveffâ-yı merkûmun Oğlu ve amcazadesi olmak hasbiyle sabrunun hanesinde sakin olduğu cihetle terekesine tahrir itdirmiş ise de cüz’iyyat kabilinden olarak on üç bin küsür guruşu havi fi 15 Cemaziye’l-ahir sene 311 tarihi ve yüz yirmi bir numerolu bir kıt‛a kalem tanzim itdirerek emval-i müteveffanın kısm-ı küllisini … ve ihfa eylemiş olduğu aşiret-i mezkurenin hey’et-i ihtiyariyesinden musaddak fi 19 Muharrem Sene 311 tarihlu defterde on altı tevli kapusunda aşiret-i mezkure sakinlerinden sairede alacağıolan keza tevliye railik yedi re’si deve ile kezalik kapusunda yüz kırk keçi ve aşiret-i mezbure aHalilerinden sair kesanda alacağı olan iki yüz kırk çebiş ve Merban? Nahiyesinde Terbüzek Karyesi sakinlerinden Güler Hoca’da yirmi re’s inek ve dana yarısı ve nahiye-i mezkurdan Azizi Karyesinde Malok oğlu Kalo’da sekiz inek ve iki merkeb yarısı ve mezkur Karalar aşiretinde Kız Bibi’nin oğlu Hüso’da beş re’s inek yarısı ve kör Mamo’nun oğlu Kör Selo’da üç re’sinek yarısı ve merkum Selo’nun biraderi Salmanda üç re’s inek yarısı ve Hacı Berke oğlu Alo’da dört re’s inek yarısı ve Deli Hüso’nun oğlu …da iki re’s inek yarısı ve Bolad karyelu Kürd İsmail’de iki re’s inekle bir re’s merkeb yarısı ve Alo’nun oğlu Ali Bey’de iki inek ve merkeb yarısı ve Çorak Karyesi sakinlerinden Osman oğlu Ali Kahya’da iki re’s merkeb yarısı ve mezkur Araban nahiyesinden Arzil? Karyelu keblik kızı Ayşe’de dört re’s inek yarısı ve mezkur Çolak karyelu Molla’nın oğlu Sido’da iki re’s inek yarısı ve … mezburda Muhsin oğlu Mehmed’de bir re’s merkeb yarısı ve mezkur Terbüzek Karyesinden Kırca Yusuf’un oğlu Süleyman’da iki re’s inek yarısı ve mevcud iki çift sim ipine kemer ve bir çüft sim bilezik ve bir aded altun birun küpesi ve bir aded sim tac ve dört aded ufak altun oğlan…yesi ve iki aded mahmudiye altunu ve sekiz aded halı ve beş top kilim ve sekiz çift tefşeli deve çuvalı ve sekiz çift boz çuval ve altı aded keçe ve altı kat yatakta iki teşt ve iki aded büyük kazan ve iki aded aş kazanı ve on beş aded sahan ve üç tastlı lneger ve bir çift sitil ve kapusunda üç re’s esb ve mezkur Karalar aşiretinden Bedo nam kimesnede bir re’s kısrak yarısı ve Katırcı Karyesinden Medik’in oğlu Hüso’da bir re’s kısrak yarısı ve Araban nahiyesinden Karaca Viran Karyesinde Ekri Hasan oğlu Yusufda bir re’s kısrak yarısı ve mezkur Terbezek karyelu Güler Hoca’da iki bin guruş kot parası ve mezkur Azizi Karyesinden Kalo nam kimesnede iki bin guruş keza kot parası ve Polar karyelu Kürd İsmail’de keza iki bin guruş kot parası ve mezkur Çorak Karyesinde Kasım’ın oğlu Kasım’da altı bin guruşluk dört kıt‛a bağ karzı ve karye-i mezburdan Sido’nun oğlu Vakkas’da dört bin guruşluk iki kıt‛a bağ karzı ve karye-i mezburdan Ali Kahya’nın iki bin beş yüz guruşluk iki kıt‛a bağ karzı ve karye-i mezburdan Hoca’nın Sido’nun üç bin guruşluk iki kıt‛a bağ karzı ve karye-i mezburdan Derviş’in oğlu Yusuf’un üç bin guruşluk bir kıt‛a bağ karzı ve karye-i mezburdan Keliş Ali’nin beş yüz guruşluk bir kıt‛a bağ karzı ve Araban Bekrisi? Karyesinden Masdık nam kimesnenin iki bin guruşluk bir kıt‛a bağ ve bir kıt‛a fıstıklık karzı ve Harmancık

49


Karyesinden Molla Ömer’in oğlu Derviş ile biraderi Vakkas’ın iki bin guruşluk iki kıt‛a bağ karzı ve Belviran Karyesinden İbo’nun oğlu Hüso’nun beş yüz guruşluk iki kıt‛a bağ karzı ve Belkar karyelu Musi nam kimesnenin iki bin guruşluk iki kıt‛a bağ karzı ve mezkur ÇorakKaryesinden Bozo’nun oğlunun bin guruşluk bir kıt‛a bağ karzı karye-i mezburdan Kel İbo’nun oğlu Vakkas’ın bin guruşluk bir kıt‛a bağ karzı ve mezkur Karalar aşiretinden Kız Bibi’nin oğlu Hüso’nun bin yedi yüz guruşluk dört kıt‛a tarla karzı ve Harabşehir Karyesinden Alkoz’un oğlu Çelo’nun bin guruşluk bir kıt‛a tarla karzı ve Sorki Karyesinden Molla Osman’ın oğlu Vakkas’ın bin guruşluk bir kıt‛a tarla karzı ve mezkur Belkar karyeli Molla Ömer’in altı yüz guruşluk bir kıt‛a tarla karzı ve mezkur Çorak karyeli Hasan Vakkas’ın bin guruşluk bir kıt‛a tarla karzı ve karye-i mezburdan hoca’nın oğlu Sido’nun bin guruşluk bi kıt‛a tarla karzı ve mezkur Arzil karyeli Hasan’ın oğlu Kürd Dede altı yüz guruşluk bir kıt‛a tarla karzı ve mezkur terbezek karyelu Güler Hoca’da me‛a hasılat beş kile şa‛r tohumunun akçesi beş yüz guruşla üç kile nohud ve iki kile küşne ve dörtölçek mercimek ve bir kile küncü tohumu parası üç yüz elli guruş ve mezkur Azezi Karyelu Kürd Mer’de bin üç yüz guruşu havi me‛a hasılat beş kile hınta tohumu ve beş yüz guruşluk me‛a hasılat beş kile şa‛r tohumu ve mezkur Çorak karyelu Sido’nun oğlu Mıto’da yüz guruşluk me‛a hasılat mercimek tohumu ve karye-i mezburdan Uso’nun oğlu Uso’da iki yüz elli guruşluk me‛a hasılat bir kile buçuk hınta tohumu ile yüz guruşluk mercimek ve kırk guruşluk küşne tohumu karye-i mezburdan molla’nın oğlu Sido’da altmış guruşluk mercimek tohumu mekur Polar Karyesinden Mencelioğlu nam kimesnenin bin sekiz yüz guruşluk tarla karzı ve Kayamer aşiretinden Alkoz’un oğlu Çelo’da altı re’s öküz ve Harmancık karyelu Musi’den müdde‛i-i ‛aleyhe merkum Hüso’nun aldığı bin beş yüz guruşluk ve on altı sefer den ibaret bin altı yüz guruş kıymetinde olarak çaden ve beş bin guruş nukud olmak üzere iş bu emvallere merkum Hüso zi’l-yed bulunduğundan müekkilem mezbure Elif ile vasiyesi bulunduğu sağire merkum Meryem’in hisse-i vasiyeleri bi’t-tefrik müekkileme ihbarına tarafıma i‛ta idilmesi müteveffâ-yı merkûmun kafe-i evrak-ı senedatı kezalik merkum Hüso’nun yed-i ketminde bulunduğundan zahire ihraç idilmesiyle iş bu defterden hariç gerek eşya ve gerek nakd ketm ve ihfa itmediğine tahlif idilmesi matlubumdur didikde müdde‛i-i ‛aleyhe merkum Hüso dahi cevabında marü’z-zikr müteveffâ-yı merkûmun kapusunda yazıldığı beyan olunan on altı deveden sekizini ikrar ve diğer sekizini inkar ve mezkur Karalar aşiretinden mentükesanda olduğu salifü’z-zikr beyan olunan deve ve ilakdan? altı re’s deve ve daylakı ikrarla iki re’s deve inkar müteveffâ-yı merkûm Sakro’nun kapusunda olan yüz kırk keçiden otuz adedini ikrarla yüz onunu inkar ve aşiret-i mezkur aHalilerinde olduğu beyan olunan iki yüz kırk çebişden İkiz’in oğlu Cero’da oğlak bedeli olarak beş altun verdiğini ve keza aşireti mezkurdan Uncu Süleymen’da beş altun oğlak bedeli olduğunu ve Topo nam kimesnede beş altun oğlak bedeli ve Ali Bey oğlu Topo’da dahi keza beş altun ve Köse Masdı’nın oğlu Hüso’da dahi beş altun oğlak bedelleri olmak üzere virdiğini ikrarla ve mezkur Terbezek Karyesinde Güler Hoca’da yirmi inek ve danedan altı inek ile iki buzağı olduğunu ikrar ve on beş inek inkar ve Azizi Karyesinden Malo’nun oğlu Kalo’da olan sekiz inekle iki re’s merkebi külliyen inkarla merkum Kız Bibi’nin oğlu Hüso’da olan beş inekden dördünü ikrarla birini inkar ve Kör Mamo oğlu Selo’da olan üç re’s ineği ikrar ve merkum Mamo’nun biraderi Süleyman’da olan üç ineğin ikisini ikrarla birini inkar ve merkum Alo’da olan dört re’s inekden üçünü ikrarla birini inkar ve Deli Hüso’nun oğlu Kürdo’da olan iki re’s ineği külliyen inkar ve Polar karyelu kürd İsmail’de olan iki inekle bir merkebi külliyen inkar ve merkum Abo’nun oğlu Ali Bey’de olan iki re’s ineğin birini ikrar birini inkar ve bir re’s merkebi ikrar ve Çorak Karyesinden Süleyman Kahya’nın oğlu Ali Kahya’da olan iki merkebin birini inkar

50


diğerini ikrar ve mezkur Arzil Karyesinde kepki kızı Ayşe’de olan dört ineğin ikisini ikrar diğer ikisini inkar ve Çorak karyelu Molla’nın oğlu Sido’da olan iki re’s ineği külliyen inkar karye-i mezburdan Mehşin oğlu Mehmed’de bir re’s merkeb olduğunu ikrar ve mezkur Terbüzek karyeli Karaca Yusuf’un oğlu Süleyman’da olan iki re’s ineği inkarla bir re’s tosunu ikrar ve hane bit temleyeatı haliyandan iki çift sim ….- kemer ve iki çift sim bilezik ve bir aded altun birun küpesi ve bir aded sim tac ve iki aded altın oğlan küpesi ve iki mahmudiye altununu ikrarla sekiz aded halidiye ikisini ikrar altısını inkar ve beş top kilimden birini ikrarla beş adedini inkar ve sekiz çift boz ve tefşeli deve çuvallarından dörder çiftini ikrarla diğer dörder çiftini inkar altı aded keçeden birini ikrar diğer beşini inkar ve altı kat yataktan üçünü ikrarla diğer üçünü inkar ve bir teşt ve ikişer aded büyük ve küçük aş kazanlarından birini me‛a teşt ikrarla diğer birini inkar ve on beş aded sahandan altı adedini ikrar dokuz adedini inkar ve bir aded lenger keza inkarla üç tasdan ikisini ikrarla birini inkar ve bir çift Hengileden birini ikrar diğer birini inkar ve üç re’s esbin ikisini ikrarla birini inkar ve Bedo nam kimesnede baride olan bir re’s kısrağı ikrar ve Kızılca Karyesinden Yusuf’un oğlu Hüseyin’de olan bir re’s kısrak yarısını ikrar ve Ekri Hasan’ın oğlu Yusuf’da olan bir re’s kısrak yarısını ikrar ve mezkur TerbezekKaryesinde Güler Hoca’da olan iki bin guruş kot parasından iki yüzünü ikrarla bin sekizyüzünü inkar ve mezkur Azberi karyelu Kalo’da olan iki bin guruş kot parasından beş yüz guruşunu ikrarla bin beş yüzünü inkar ve Polad karyelu Kürd İsmail’de olan iki bin guruş kot parasından bin guruşunu ikrarla diğer bin guruşunu inkar ve Çorak karyelu Kasım’ın oğlu Kasım’da olan altı bin guruşluk dört kıt‛a bağ karzından bin guruşunu ikrarla beş bin guruşunu inkar karye-i mezburdan Sido’nun oğlu Vakkas’ın dört bin guruşluk iki kıt‛a bağ karzından bin guruşunu ikrarla üç bin guruşunu inkar karye-i mezburdan Ali Kahya’nın oğlunun iki kıt‛a iki bin beş yüz guruşluk bağ karzından beş yüz guruşunu ikrarla iki bin guruşunu inkar karye-i mezburdan Hoca’nın oğlu Sido’nun üç bin guruşluk iki kıt‛a bağ karzı külliyen inkar karye-i mezburdan Derviş’in oğlu Yusuf’un üç bin guruşluk bağ karzından bin guruşunu ikrarla iki bin guruşunu inkar karye-i mezburdan Derviş’in oğlu Mıto’nun üç yüz guruşluk bir bab odanın karzı inkar karye-i mezburdanKelişAli’ninbeş yüz guruşluk bir kıt‛a bağ karzının elli guruşunu ikrar dört yüz elli guruşunu inkar ve mezkur Beydili karyeli Masdık nam kimesnenin iki bin guruşluk bağ ve fıstıklık karzından üç yüz guruşunu ikrarla bin yedi yüzünü inkar ve Harmancık karyeli Molla Ömer’in oğlu Derviş ve biraderi Vakkas’da olan iki bin guruşluk iki kıt‛a bağ karzından beş yüz guruşunu ikrar bin beş yüz guruşunu inkar ve Belviran Karyesinden İbo’nun oğlu Hüso’nun iki kıt‛a beş yüz guruşluk bağ karzından dört yüz guruşunu ikrarla yüz guruşunu inkar ve Belgar karyelu Molla Ömer’in altı yüz guruşlukbir kıt‛a tarla karzından beş yüz guruşunu ikrarla yüz guruşunu inkar karye-i mezburdan Musi nam kimesnenin iki bin guruşluk iki kıt‛a bağ karzını külliyen inkar ve Çorak karyelu Kara Yakub’un oğlunda olan bin guruş bağ karzını ikrar karye-i mezburdan Kel İbo’nun oğlu Vakkas’ın bin guruşluk bir kıt‛a bağ karzından üç yüz guruşunu ikrarla yedi yüz guruşunu inkar ve Kız Bibi’nin oğlu Hüso’nun bin yedi yüz guruşluk bir kıt‛a tarla karzı ikrar ve Harabşehir Karyesinden alkoz’un oğlu Çelo’nun bin guruşluk bir kıt‛a tarla karzından altı yüz guruşunu ikrarla dört yüz guruşunu inkar ve Sorki? Karyelu Molla Osman’ın oğlu Vakkas’ın bin guruşluk tarla karzı külliyen inkar ve Çorak karyelu veraseten alınan iki kıt‛a bin guruş kıymetlu bağların tamamını ikrar karye-i mezburdan Hoca’nın oğlu Sido’nun yedi yüz guruşluk bağ karzını inkar ve mezkur Arzil karyelu Hüseyin’in oğlu Kürdo’da altı yüz guruşluk tarla karzını ikrar ve mezkur Terbüzek karyelu Güler Hoca’da me‛a hasılat şa‛r ve nohud ve küşne ve mercimek ve küncü tohumu ve hasılatlarını külliyen inkarla yalnız bu sene içün iki kile şa‛r tohumu

51


virildiğini ikrar veAzezi karyelu Malok oğlu Kalo’da olan hınta ve şa‛r tohumlarını inkarla ancak bu sene içün üç kile hınta tohumu virildiğini ikrar ve Çorak Karyesinden Sido’nun oğlu Mısto’da bir kile mercimek tohumunun nısfını ikrarla nısfını inkar karye-i mezburdan Uso’nun oğlu Uso’da olan bir kile hınta ile yarım kile mercimek ve dört ölçek küşne tohumlarını ikrarla yarım kile nohud ve yarım kile mercimek ve altı ölçek küşne tohumlarını inkar karye-i mezburdan Molla’nın oğlu Sido’da olan on iki ölçek mercimek tohumunu külliyen inkar ve Polad karyelu Menceli oğlu Yusuf’un bin sekiz yüz guruşluk tarla karzından altı yüz guruşunu ikrarla bin iki yüz guruşunu inkar ve Kayalar aşiretinden Alkor’un oğlu Çelo’da olan altı re’s öküzü külliyen inkarla yalnız merkumda üç re’s ineği olduğunu ikrar ve Harmancık karyelu Musa nam kimesnede olan bin beş yüz guruşdan beş yüz guruş kıymetinde bir re’s inek ve iki res dişi merkeb ve bir öküz olduğunu ikrarla bin guruş dahi merkumun zimmetinde kaldığını ikrarla ve Belgar Karyesinde beş yüz guruşluk bir kıt‛a kurum bağının tamamını ikrar iderek ve on dört sukarlı çadır dahi beş yüz guruş kıymetinde olduğunu nakd olarak beş bin guruş dahi nukudu … inkarla iş bu i‛lamda muharrer taht-ı ikrarımda yazdırmış olduğum kafe-i tereke pederim müteveffa Süleyman’dan bana mevrus olarak müteveffa Hakro bin Hüso’nun terekesi olmayub ve merkum Hakro vaktiyle pederim Süleyman’ın vefatından sonra validem müteveffiye Elif’i nikah idüb bir çoğiyle çadıra girmiş olduğunu def‛an beyanla müdde‛iye mezbure vekili Erakil Ağa dahi kelam-ı itmezale merkum Hüso’nun taht-ı ikrarla i‛tirafında bulunan emval-i mezkureler ….- müvekkelemin zevce-i murisi müteveffa Hakro namiyle herkesin malumu olduğu gibi akdemce vuku bulan tahrir-i terekede merkum Hüso’nun babamdan olmuşdur deyu iddia itdiği emvallarden on üç bin küsür guruşluğu müteveffa Hakro talinde tahrir vasi-i sağire Meryem’de merkum Hüso ol vakt vasi tayin kılındığı cihetle merkum Hüso’nun iddiasının vahim olduğuna bürhan ve evel olduğunu ve bundan başka pederi SüleymanIn vefatı ise otuz beş seneyi tecaviz bulunduğu halde ol vakitten şimdiye kadar birkeza muvaiş ve emval-i saire baki kalmayacağı derkar olduğundan iş bu taht-ı ikrarda olan emvallerinde müvekkelemin zevci ve murisi müteveffa sağire namına tahrir ve hisse-i vasiyelerinin tefrikiyle ve bunlardan hariç bir günahım? Ve ihfası olmadığına merkum Hüso’nun tahlif idilmesini taleb itdiğini dermeyanla müdde‛i-i ‛aleyhe merkum Hüso dahi müdafa‛a-i sabıkasını tekrar ile yazdırmış olduğu taht-ı ikrarındaki emval ve eşya pederi müteveffa Süleyman’ın olduğunu ve müteveffa Hako’nun asla hakkı olmadığını beyan itmekle müdde‛iye-i mezbure vekili Erakil Ağa’dan ber vechi muharrer iddiasına mutabık beyine taleb olundukda nefsi kasabasının Hamra Mahallesi sakinlerinden Hacı Bekir oğlu Hasan Ağa ve Hacı Bekirzade Ali Ağa’nın oğlu Bekir Ağa ve merkum Hasan Ağa’nın biraderi Mustafa Ağa ve Karalar aşireti sakinlerinden Topal oğlu Alo ve Çolak Bilo ve Selime ikiz ve Bilal Ağa oğlu Molla Hasan ve Çorak Karyesinden Seydi’nin oğlu Mıto Kahya ve Hasan’ın oğlu Vakkas ve Molla’nın oğlu Seydi nam kimesnelerin şehadetleriyle isbat ideceğini ve şahidan-ı merkumandan aşiret-i mezkur sakinlerinden Selime ve Bilal Ağa….zade Molla Hasan ve Topal oğlu Alo nam kimesneler meclis-i şer‛e hazıran olub eserü’l-istişhad fi’l-hakikaiş bu müdde‛iye vekil Erakil Ağa’nı iddiakerdesi olan ve müdde‛i-i ‛aleyhe nerkum Hüso bin Süleyman’ın taht-ı ikrarında yazdırmış olduğu emval ve eşya nerkum Hüso’nun pederi Süleyman’ın olmayub müteveffa Hako bin Hüso’nun olduğuna bizler Allah içün şahidleriz ve şehadet dahi ederiz deyu her biri bi’l-muvacehe ber nehc-i şer‛i eda-yı şehadet-i şer‛iye itmeleriyle şahidan-ı merkumanın usulen mensub oldukları mezkur Karalar aşiretinden ba varaka-i mesture sırren lede’t-tezkiye şahidan-ı merkuman adl ve makbulu’ş-şehade olduklarını zir-i mesturiyede beyan ve ol vechle cerh idilmeleriyle evvelce yazdırmış olduğu diğer şahidlerin esma‛? İtdirilmesi müdde‛iye-i mezbure

52


vekili Erakil Ağa’ya teklif idildikde ikame eylediği şahidlerden başka muharrerrü’l-esami Hacı Bekir’in oğlu Hasan Ağa ve Ali Ağa’nın oğlu Bekir Ağa ve Hacı Bekir olu Mustafa Ağalar’dan bil-ahz lede’s-sual ma‛lumatları olmadığını beyan itmeleriyle ol vechle götüremediğine ve diğerleri Çorak karyelu Seydi’nin ğlu Mıto Kahya ve Hasan’ın oğlu Vakkas ve Molla’nın oğlu Sido nam kimesnelere de haricinde haber göndermiş ise de gelmediklerinden naşi isbat-ı beyyineden izhar-ı acziyle ol vechle müteveffa Hako’nun hain vefatında tahrir olunan üç bin guruşluk terekesinden başka namına emval ve eşya ve nukud olmadığına ve ol babda ketm ve ihfa itmediğine müdde‛iye vekil Erakil Ağa’nı talebiyle müdde‛i-i ‛aleyhe merkum Hüso bin Süleyman’a tahlif olunmasiyle mucibince merkum Hüso bin Süleyman’ın taht-ı ikrarında yazdırmış olduğu emval ve eşya pederi müteveffa Süleyman’dan merkum Hüso muris olduğu müdde‛iye vekil Erakil Ağa’ya kıbel-ı şer‛den tefhim olunduğu tescil ve bi’l-iltimas huzur-u ‛alilerine i‛lam olundu tahriren fi’l-yevmi’s-sani min şehr-i Saferü’l-hayr liseneti sülüs aşara ve selase mie ve elf.(2 Sefer 1313/25.07.1895)


Kazasına muzaf Bademce Karyesi sakinlerinden iken bundan akdem vefat iden Hasan bin Koca Hüseyin’in veraseti sulb-i kebîr oğulları Mustafa ve Vakkas ve Maho ve sulbiye-i kebîre Fatıma ve Cemile ve Emine’ye münhasıra olduğu lede’ş-şer‛ül-enver zâhir ve nümayan olduktan sonra verese-i mezburatdan bintü’l-mezbur Emine’ye tarafımdan vuku‛ bulan istid‛ada tereke-i müteveffâ-yı merkûme vâzı‛u’l-yed bulunan biraderi merkum Maho hakk-ı iraiyesine müdahale eylediğinden tereke-i müteveffayı beyne’l-verese tevzi‛ ve taksimiyle hisse-i şeyhuyusunun i‛tasını iddiası üzerine tereke-i müteveffanın beyne’l-verese taksimine dair canib-i şer‛i şeriften bi’l-hükm me’zunen irsal idilen mahkeme-i şer‛iye katibi Said Efendi merkum Maho’nun sakin olduğu haneye varılub maslahata karye-i mezburda Buhan kasaba aHalilerinden Çörekçi oğlu İbrahim ve Yahya Efendi oğlu Şaban ve Mer’aşlızade Hacı Hoca ve karye-i mezkurdan Çakallı oğlu Alo ve Mezeli karyelu Ali Kahya ve muhtar İbiş muhzırlarında akd-i meclis-i ‛ali itdikde ibnü’l-merkum Mustafa tereke-i mezburdan hisse-i şer‛iyesine mukabil karye-i mezkur hududunda vaki‛ tarafları bük ve Mustafa ve Muhsin fıstıklığıyla mahdud bir kıt‛a fıstıklık ve ibnü’l-mezbur Vakkas dahi keza hisse-i şer‛iyesine mukabil karye-i mezkur hududunda vaki‛ taraf-ı sülüsesi bük ve kütüğün fıstıklığıyla mahdud Karaca’nın fıstıklığı dimekle ma‛ruf bir kıt‛a fıstıklığın nısf hissesini ve bintü’l-mezbur Cemile’ye dahi keza hisse-i şer‛iyesine mukabil Baylacık Karyesi hududunda vaki‛ tarafları Ali’nin oğlu ve kündo bağlariyle mahdud bir kıt‛a kurum bağiyle beş re’s … oğlak bintü’l-mezbur Emine’ye dahi karye-i mezkur hududunda vaki Kayabaşı dimekle ma‛ruf fıstıklığın taraf-ı sülüsesi tağ ve bir taraf-ı keri ile mahdud bir kıt‛a fıstıklık bintü’l-mezbur Fatıma dahi keza hisse-i şer‛iyesine mukabil karye-i mezkurda vaki‛ tarafları tarik-i götürülmek fıstıklığiyle mahdud Karaca’nın fıstılığının nısf hissesini kabul idüb her biri tereke-i müteveffâ-yı merkûmdan biraderleri merkum Maho ile ibra ve iskat-ı hak eylediklerini takriri ve beyanla tereke-i müteveffayı mezburdan olub merkum Maho yedinde olan yirmi beş re’s keçi ve on bir oğlak ve iki re’s koyun ve bir kuzu ve beş re’s öküz ve iki re’s inek ve iki re’s buzağı ve iki re’s merkeb ve iki kat yatak ve dört aded kilim ve palaz ve beş aded çuval ve haşa? Ve bir aded teşt ve bir aded don kazanı ve bir aded aş kazanı ve iki sustalı ve altı aded teşt ve sahan ve lenger ve bir aded leğen ve bir aded tava ve otuz beş kile hınta ve on kile şa‛r ve bir buçuk kile nohud ve bir kile küşne ve yarım kile mercimek ve dört kıt‛a fıstıklık ve bir kıt‛a bağ ve bir kıt‛a ahırlık bahçesi ve başı

53


temizde on bir re’s oğlak ve baride iki re’s inek ve tosun ve karye-i mezburda iki bab hane iş bu emval ve eşya-yı mezkureleri merkum Maho’ya terk ve teberru‛ idüb bizim hak ve alakamız yokdur merkum Maho keyfe ma yeşa mutasarrıf olsun deyu meclis-i ‛akd-i mezkurda ber minval-i muharrer ifade ve beyan itdiklerini aliyi merkumun katib muma ileyh gelüb takrir ve inha itmeğin ğıbbe’t-tasdîku’ş-şer‛ ma vak‛a bi’t-taleb ketb ve imla olundu tahriren fi’l-yevmi’l-hamis ‛aşara min şehr-i Rebiü’l-evvel liseneti sülüs ‛aşara ve selase mie ve elf .(15 Rebiülevvel313/05.09.1895)

Sahife 139 Numero 32Behisni Kazasına tâbî‛ Köseceli Karyesi sakinlerinden iken bundan akdem vefat

iden Şeyh Ahmed bin Mehmed’in zevce-i menkûhe-i metrûkesi Elif binti Mahmud ve sulb-i kebîr oğulları Vakkas ve Mehmed ve sulbiye-i kebîre Gülsüm ve sağir oğulları Vakkas ve Mustafa’ya münhasıra olduğu zâhir ve nümayan olduktan sonra sağiran-ı mezburanın vakt-i rüşd ve sedadlarına değin tesviye-i umurlarına kıbel-i şer‛den vasiye nasb ve ta‛yin olunan valideleri zevce-i mezbure Elif’in ma‛rifeti ve ma‛rifet-i şer‛le müteveffâ-yı merkûmun tahrîr ve beyne’l-verese tevzi‛ ve taksîm olunan terekesi defteridir ki ber vech-i ati zikr ve beyan olunur tahriren fi’l-yevmi’t-tasi‛ ‛aşara min şehr-i Muharremü’l-haram liseneti sülüs ‛aşara ve selase mie ve elf.(19 Muharrem 1313/12.07.1895)

karye-i mezkurda hane bab yatak kat künhe kilim aded yüz müsta’mel kilim aded _____1_______ ____3___ _____1_____ ______1_______ 300 110 20 30

muhasara kazanı aded teşt aded leğen aded hengel aded tast aded ___20____ ____1___ ___1___ ____2____ ___2___ 25 15 10 25 6

İbrik aded sahan aded lenger aded zelbir ve harar aded tüfenk aded ___1___ ____3___ ____2____ ______6______ ____1___ 10 10 10 50 20

dekik çek ufak kazan hınta tohumu me’a hasılat kile __8__ ____1___ _______4________ 50 15 320

şa‛r tohumu me‛a hasılat öküz re’s merkeb re’s keçi nısfı aded koyun nısfı _____2_______ ___3___ ____1____ _____10____ ___2____ 100 300 80 200 30

oğlak nısfı aded uçurum nam mahalde peygamberlik bağ kıt‛a ____10_____ _____________1________________ 25 300

….- başlık bağı me‛a fıstıklık çift edevatı hırdavat-ı menzeliye 400 20 20

54


Yekun______________tereke-i mevcude___________2501

Münhal-ihracat ____para___ ___guruş___ 21 62

resm-i kısmet ____para____ kaydiye-i defter pul parası 34 3 2

Yekun_________para_____guruş 15 68

sahhü’l-baki__________24 2432

hisse-i zevce-i mezbure Elif hisse-i ibn-i kebir merkum Vakkas ______2_______ _______2________ 304 473

hisse-i ibn-i kebir merkum Mehmed hisse-i binti kebire-i mezbure Gülsüm __________2___________ ________21____________ 473 236

hisse-i ibn-i sağir merkum Vakkas hisse-i ibn-i sağir merkum Mustafa __________2____________ _________2_____________ 473 473

Sahife 139 Numero 33Behisni Kazasına tâbî‛ Köseceli Karyesi sakinlerinden iken bundan akdem vefat

iden Şeyh Ahmed bin Mehmed’in sulb-i sağir oğulları Vakkas ve Mustafa’ya pederleri müteveffâ-yı merkûmdan mevrus emval ve eşyalarını hıfz ve vekaye vakt-i rüşd ve sedadlarına değin tesviye-i umurlarına kıbel-i şer‛den bir vasî nasb ve ta‛yîn olunmak ehem ve elzem olmağlaemanet ile ma‛rufe diyanet ve istikamet ile mevsufe ve her vechle umur-u vesayetin uhdesinden gelmeğe kadire idüğü zeyl vesikada muharrerü’l-esami müslimeyn ihbarlarıyla zahir ve nümayan olan valideleri Elif binti Mahmud nam kimesne sağiran-ı mezburanın vakt-i rüşd ve sedadlarına değin tesviye-i umurlarına vasi nasb ve tayin olundukda ol dahi ber vech-i muharrer vesayet-i mezkureyi kabul ve ifa-yı merasimini kema yenbaği edaya ta‛ahhüd ve iltizam itmeğin ma vak‛a bi’t-taleb ketb ve imla olundu tahriren fi’l-yevmi’s-sani ve’l-‛ışrin min şehr-i Muharremü’l-haram liseneti sülüs ‛aşara ve selase mie ve elf.(22 Muharrem 1313/15.07.1895)

Sahife 140- Numero 34Behisni Kazasına tâbî Belviran Karyesi sakinlerinden iken bundan akdem vefat

iden KörHasan’ın oğlu Abdullah’ın veraseti zevcesi menkuhai metrukesi Huri binti Tıraş Mahmut ile sulbikebiroğlu Mehmet ve Sulbiye kebire kızı Aişe Fatma ve sulbi sagir ogulları İbrahim Ahmet ve Mehmet Ali ve Mustafa ya munhasır olduğu ledel şer olunan zahir ve numayan olduktan sonra sagurani mezburanın vakti rüşt ve sadadlarına değin tesviye umurlarına kibeli şeri den vasi ve tayin olunan biraderleri merkum Mehmet’in marifetiyle ve merifet şerle müteveffai merkumun tahrir ve beynel verase

55


tevzi ve taksim olunan terekesi ve defteridirki ber vechi ati zikr ve beyan olunur. Tahriran fielyevm elhamis ve’l işrin minşehri sefarülhayr lisene selase aşare ve selase mie ve elf.(15 Sefer 1313/07.08.1895)Karye-i mezkur ester re’s bargir re’s Hane bab ___5___ ___20__ ___1___ 4000 1000 4000Öküz re’s inek re’s merkeb re’s ___4___ ___1___ ___1___ 400 4000 100

Keçi re’s krum bagı kıta hınta tohumu kile ___5___ ____2____ ____3____ 120 700 300

Şair tohumu kile küşne tohumu adese tohumu çek ___2___ ___4___ ___3____ 150 20 15

Yatak katı boz kilim haral aded kelb aded ___3___ ___2____ ___8___ ___1___ 200 40 40 15Sahan aded teşt aded aş KazAğanı lenger aded ___4___ ___1___ __1__ ___2___ 12 30 20 10Tava aded adese çek bulgur çek yulaf çek __1___ __2__ __2__ ___2___ 15 10 12 10

Çift edevatı hırdavatı menzile__________ _________

50 65

Yekun terekei mevudu ________ 8012

Munha el ihracat para resm-i kassam _____ _________

12 200Para kaydiye defter yol parası____ ________ _______ 3 12 5

Yekun para _________ taksimi beynel verase _____ 217 15

56


Guruş paraSahhül baki ________ _________

7794 25

Hissei zevci hissei ibni kebir hissei binti kebireMezbure Huri merkum Mehmed mezbure aişe Fatma ______ _____ ______ _______ ______ _____ 974 12 1227 26 682 1

Hisse-i idni sagir hisse-i ibni sagir hisse-i ibni sagirMerkum İbrahim merkum Mehmed merkum Mehmed Ali______ ______ ______ ______ ______ ________ 1227 26 1227 26 1227 26

Hisse-i ibni sagir Merkum Mustafa

_______ ______ 1227 26

Sahife 140 Numero 35Behisni Kazasına tâbî Belviran Karyesi sakinlerinden iken bundan akdem vefat

iden KörHasan’ın oğlu Abdullah’ın sulbi sagir oğulları İbrahim ve Ahmed ve Mehmed Ali ve Mustafa’ya pederleri mütevveffai merkumdan mevrus ve muntakil emval ve eşyalarını hıfz ve vikaye vakti rüşd ve Sedadlarına değin tesviye umurlarına kıbel-i şeri’den vasi ve tayin olunmak ehem ve elzem olmagla emanet ile ve diyaneti ve istikamet mevsuf ve her ve vechile umuru vesainin uhtesinden gelmege kadir idugu zeyl-i vesikada muharrerül esami muslimin ihbarlarıyla zahir ve numayan olan biraderleri Mehmed nam kimesne Sagirani mezburanın vakti rüşd ve Sedatlarına degin tesviye umurlarına vasi nasb ve teyin olunduktu ol dahi ber vechi muharrer vasayiti mevkuraya kabul ve ifai merasimini kemayanbağı edaya taahut ve iltizam itmegin mavaka bittaleb keteb imla olundu. Tahriran fielyevm aşere minşehri saferulhayr lisene aşere ve selase m,ie ve elf.(17 Sefer 1313/09.08.1895)

Sahife 141 Numero 36Behisni Kazasına tâbî Şinikçi Karyesi sakinlerinden iken bundan akdem vefat

eden Mehmed Çavuş bin Koca Hasan veraseti zevcesi menkuhai metruksi Rabia binti Veli ve sulbi sagir ogulları Mehmed ve Mustafa’ya munhasir oldugu zahir ve numayan olduktan sonra Sagiranı mezburanın vakti rüşd ve sedadlarına degin tesviye umurlarına kablel şer’iden vasi ve tayin olunan amcaları Ali bin Abdullah marifetiyle ve marifet şerle mütevveffai merkumun tahrir ve beynel verası tevzi ve taksim olunan terekesi ve defteridir ki ber vechi ati zikr ve beyan olunur.Tahriran fielyevm eltasi aşere minşehri sefarulhayr lisene selase ve selase mie ve elf.(19 Sefer 1313/11.08.1895)

57


Karye-i mezburde krum başı kıta kısrak re’s ester re’s Hane bab ________ ____2___ __1__ ___1___ 300 400 300 400

Öküz re’s çuval aded hınta tohumu maa şair tohumu Hasılat kile maa hasılat___4___ ___2___ ___9___ ___2___ 400 400 650 100Mercimek tohumu çek nohut tohumu çek penbe hasılatı _____4____ ____6____ _______ 20 20 100

Yatak katı aş Kazanı sahan aded hengil aded ___2___ ___1___ ___6___ ___1___ 80 20 20 10

Tast aded yulaf çek çift edevatı hırdavatı menzile ___1___ __3__ ______ _________ 15 15 15 15

Yekun tereke mevcudu ____________ 2880

Münha el ihracat resm-i kassam para kaydiye defter _______ ______ _______ 72 30 3

Yol parası yekun _______ ____ ____ ______ ______ _____ 2 10 77 1 10 77

Sahhül baki taksimi beynel verase ______ ______

10 2802

Hisse-i zevci mecbure Rabia hisse-i ibni sagir______ _______ merkum Mehmed 11 350 _____ ____ _____ 1 39 1225 Hisse-i ibni sagirMerkum Mustafa___ ____ _____ 1 39 1225

58


Sahife 141-Numero 37Behisni Kazasına tâbî şinikçi Karyesi sakinlerinden iken bundan akdem vefat

eden Mehmed Çavuş bin Koca Hasan’ın sulbi sagir oğulları Mehmed ve Mustafaya pederleri mütevvefai merkumdan meurus ve mentakil emval ue eşyalarını hıfz ve vikaya vakti rüşd ve sedadlarına değin tesviye umurlarına kablel şer’iden vasi ve tayin olunmak ehem ve elzem olmakla emanet ile ve diyanet istikamet ve mevsuf her vechile umuru vesayinin uhtesinden gelmeye kadir idugu zeyl-i vesikada muharrerül esami muslimin ihbarlarıyla zahir ve numayan olan amcaları Ali bin Abdullah nam kimesne Sagirani mezburanın vakti rüşd ve sedadlarına değin tesviye umurlarına vasi ve tayin olundukta ol dahi ber vechi muharrer vesayiti mezkuraya kabul ve ifa-i merasimini kemayanbağı edaya taahüt ve iltizam etmeyin ma-vaka bittaleb keteb imla olundu.Tahriran fielyevm elvahit ve eşrın minşehri sefarul haber lisene selase aşere ve selase mie ve elf.(21 Sefer 1313/13.08.1895)

Sahife 142 Numero 38Behisni Kazasına tâbî Köseyanlı Aşireti sakinlerinden iken bundan akdem vefat

eden Mesut oğlu Ali ile veraseti zevcesi menkuhai metrukesi Zeynep binti Hüseyin ve sulbi sagiroğlu Mehmed Ali ve sulbiye-i Sagira kızı Fatma’ya munhasır olduğu ledal şer olunur. Zahir ve numayan olduktan sonra Sagiranı meburanın vakti rüşd ve sedad larına değin tesviye umurlarına vasi nasb ve tayin olunan amcaları Bekir bin Hasan Kara marifetiyle ve marifet şer le müteveffai merkumun tahrir ve beynel verase tevzi ve taksim olunan terekesi ve defteridir ki ber vechi ati zikr ve beyan olunur. Tahrirarın fielyevm eltasi aşere minşehri rebiül ahır lisene selase aşere ve selase mie ve elf.(19 Rebilahir 1313/08.10.1895) Dave re’s merkeb re’s keçi re’s buzağı re’s çuval aded ___1___ ___1___ __25__ ___1___ ____4___ 1300 150 900 51 41

Hasır aded yatak katı hurç aded teşt aded ___5___ __2__ ___1___ __1___ 100 100 20 31

Aş Kazanı aded teşt aded sahan aded keçe aded ____1___ ___2___ ___3___ ___1___ 20 10 15 15

Köhne kilim boz çul çadır çuka hırdavat ____1___ __2__ ___5___ ______ 40 40 150 50

Tereke mevcuduYekun ___________ 3040Münha el ihracat resm-i kassam kaydıye defter yol parası _________ __________ _______ 76 5 12

59


Yekun _______ 93Sahhül baki taksimi beynel verase _________ 2947Hisse-i zevci mezbur hisse-i ibni sagir Zeyneb merkum Mehmed AliPara gurus para gurus 15 368 3 1719 Hisse-i binti sugire mezbur Fatma _____ 21 859

Balayı defterde gösterildiği vechile sagir ve mezburanın hisser mucibeleri vesilesi Bekir’in yed hıfsında bırakıldığı iş bu mahal şerh’e verildi.

Sahife 142 Numero 39 Behisni Kazasına tâbî köseyanlı aşireti sakinlerinden iken bundan akdem vefat

eden Mesut oğlu Ali ve sulbi sagir oglu Mehmed Ali ve sulbiye-i Sagira kızı fatmaya pederleri mutevveffai merkumden mevrus ve muntakil emval uc eşyalarını hıfz ve vikaya vakti rüşd ve sedadlarına değin tesviye umurlarına kılbel-i şiriden bir vasi nusp ve tain olunmak ehen ve elzem olmakla emanet ile ve diyanet istilamet meusuf ve her vec ile umurun vesayirin uhtesinden gelmeye kadir iduhu zeyl-i vesikada muharnerul esami müslimin ihbarlarıyla zahir ve numayan olan Sagirani mezburanın amcaları Bekir bin Hasan kara nusb ve tayin olundukta oldahi ber vechi muharer vesayiti mezkuruya kabul ve ifa-i merasimini kemayan bağı edaya taahut ve iltizam itmegin ma vaka bittaleb keteb imla olundu tahriran fielyevm eltasi aşere minşehri rebiülahr lisene selase aşere ve selase mie ve elf.(19 Rebiülahır 1313/08.10.1895)


Karyei mezburda hane Bagceçik civarında Bab rub-i hissesi Krum bagının rub-i hissesi___10___ _____

15 125

Agcaoğlu vakkasin Akyüz nam mevkude krumBag kazhamının rub-i hissesi bagının rub-i hissesi

____ ____50 125

Kudul nam mevkide krum Velioğlu vakasın bagBagının rub-i hissesi karhamının rub-i hissesi

____ ____25 25

Çolak Mehmedin bag Çil Ali oğlu Mustafa’nınKarhanının rub-i hissesi sag karhanının rub-i hissesi

___ ___

60


50 75Bakır batman hınta kile Şair kile __150__ __3__ __1__ 225 200 50

Alinin oğlu Mustafanın öküz ve inek re’sSastanlık karhanının rub-i hissesi __2__

____ 200 25

Keçi re’s hengil aded fava aded tufak aded __3___ __1__ ___1___ ___1__ 80 20 10 25Yatak katı çul aded boz çul kilim keçe aded ___1___ __4__ ___3___ ___1___ 60 40 60 20

Tast aded sahan aded hırdavatı menzile ___1___ ___2___ ________ 10 10 15

Tereke mevcuduYekun _________ 1900

Münhü el ihracat: resmi kassam kaydiye defteri yol parası ____ ____ ____ ____ ____ 20 47 2 20 11Yekun __________ 61Sahhal baki ___________ 1839

hisse-i zevci mezbur hisse-i diger zevci Akçe Emine mezbur aişe _______ para guruş akçe para guruş 1 37 114 1 37 114

Hisse-i ibni sagir hisse-i binti sagireMerkume Ahmed mezbur aişePara guruş _____ ____ ____ _____ 15 536

30 1072Sagiran mezburanının hisse-i mucibeleri vesayıdır. Bulunan şeyh Ahmed bin Vakkas ‘ın yedi hıfzında bırakıldığı iş bu mahale şerh’e verildi.(6 Rebiülahır 1313/05.10.1895)

61


Sahife 143 Numero 41Behisni Kazasına tâbî Balkar Karyesi sakinlerinden iken bundan akdem vefat

iden Mustafa bin Vakkas’ın Sulbi Sagira oğlu Ahmed ve Sulohiye-i sagire kızı Aişe Fatma’ya pederleri muteveffai mehumdan mevzu ve muntekil esmual ve eşyalarını hıfz ve vikaye vakti ruşd ve sedadlarına değin tesviye umurlarına kıbeli şer’den vasi nusb ve tayin olunan ehem ve elzem olmagla emanet ile diyanıl istikamet mevsuf ber vechile umuru vesayinin uhtesinden gelmeye kadir duşu zeyl-i vesikada muharrerül esami müslimin ihbarlarıyla zahir ve numayan olan Sagiran menburanın amcaları şeyh Ahmed bin Vakkas ve sulbiye Sagira tayin olundukta ıldahi her vechi muharrer vesayitini mezkuraya kabul ve ifai merasimini kemayanbagi edaya taahut ve iltizam itmegin mavaka bittaleb keteb imla olundu. Tahriran fi elyevm elsadis aşere min şehri rebiülahr lisene selase aşere ve selase mie ve elf.(16 Rebilahır 1313/05.10.1895)

Sahife 144 Numero 42Behisni Kazasının nefsi Kasabası mahalatında Bozmekan Mahallesi

sakinlerinden iken bundan akdem vefat iden Mustafa bin Hacı Mehmed’in verasatı zevcesi menkuhari metrukesi Eminbe binti Huseyin ile sulbiye-i kebiree kızı Aişe Fatma ve sulbi Sagira ogulları Hacı Ali ve Hacı Mehmed münhasıra olundugu ledel-i şer olunur. Zahir ve numayan olduktan sonra Sagiran mezburanın vakti rüşd ve sedadlarına degin tesviye umurlarına kıbeli şer’iden vasi ve tayin olunan hemşireleri mezbur Aişe Fatma’nın marifet ve marifet şerle mutevveffai merkumun tahrir ve beynel verase tevzi ve taksim olunan terekesi ve defteridirki ber vechi ati zikr ve beyan olunur. Tahriran fielyevm eltasi aşere min şehri rebiülahr lisene selase aşere ve selase mis elf.(19 Rebilahır 1313/08.10.1895)

İblihar nam muhaldi Kahta MahallesindeBir bab baş hanesiyle bir bab haneEmsAlinde tahminen 250 __________Dönüm krum bağı 400 __________ 500

Rugan sade batman hamam legeni aded muhasara kazanı aded ____6___ ____1____ ____1____ 60 25 200Ufak yazılı hengil aded aş Kazanı aded sefet tastı aded ____2____ ___1____ ____1____ 20 20 7Yağ tavası aded nohud çek somak çek sogan batman _____1____ ___1___ ___2___ ___2___ 7 5 5 1Kazma – balta- dahre bulgur kile çek tarhana batman mercimek çek _____1_____ ___42___ ___5___ ___2___ 22 180 12 10Yulaf çek hurç aded semer aded keçe aded ___4___ __1__ ___3___ ___2___ 20 7 20 35

62


Yatak katı döşek kilim aded dokuma boz kilim __4_ __1___ ____3___ ____2___ 200 200 120 60Namazlık aded post namazlık bez hegbe ____2____ _____1____ ____1___ 10 3 5

Nişe çek basdil melefesi gömlek aded ___2___ ____30___ ___21___ 10 50 120

Beyaz bez top mayerim top seravil aded ____3___ ____1___ ____10___

24 10 30

Tarhana melefesi çulha taragı kılınç maa tabanca _____1____ ____6___ ___2___

10 6 30

Bakır süzek sahan aded lenger aded ____1___ ___10___ ___1___

7 30 5

Su hengili tast aded saplı tast ___2___ ___4___ ____1___

25 12 5

Hamur legeni aded teşt aded vom Kazanı ____1___ ___2___ ___2___ 16 50 50

Şevber legeni aded kaşan aded şair çek ___3___ ___1___ ___12__

25 3 30Siyah entari kırmızı bez parça köhne mişlig

___1___ ____3____ ____1___ 5 17 15Alaca entari tütün ve para kesesi basma tarag

____1___ ____4____ ___9____ 7 10 9

Ufak havlu ufak kafiye çorab çift ____5___ ____1___ ___3___ 7 3 3

İşlemeli merhama kıl şalvar bez merhama ____1_____ ___1___ ____6___

5 5 15Boğça aded zamk aded hamam tastı aded

____2___ ___2____ ____1____ 5 5 5

63


Binek kanyesinde hatun Alide Dereli obasında hane bab hinta şair tohumu maa hasılat kile ___1____ 120

Karabaşoğlu Mustafa ile müşterek Emir Ahmed nam hınta tohumunun rub-i hisseli kimynede ödünç maa hasılat kile hınta kile 180 3 280 32

Tilek karyeli sagir Karye-i mezbureli arabHasanın oğlu vakkesde basened Hasan’ın oğlu Hüseyin’de basened

498 443

Karye-i mezbureli Kapucuoğlu Hasan’da Molla Süleyman’ın Çil şıhımızda basened oğlu Hasan’da basened 120 200 137Elif Aişenin oğlu Mehmed’de Haa Eyub’un oğlunda

180 50Karabaşhaan’ın oğlu Mustafa’da Kurdoğlu Mustafa’da

313 78Sagiranı deli Mehmed’in inek buzağı parası Bostancık karyeli mahmudide guruş para 159

2 80 Merkum Mehmed’de keçi koyan Balbanoğlunda

tosun ve oğlak 100 reis _______ 13 290

İnek ve tosun parası Balkar karyeli Ali onbaşının uhtesinde ____2____ 30 100Tilk karyeli davitin oğlu Cuma’da Karye-i mezburdan bozokoğlu Mesud’da

130 150Haa Mehmed’in oğlu Mustafa’da Ogullugu Mehmed ve çürük para merkeb parası

165 114Terbüzek karyeli Molla’da Ağırkaya karyeli paloda 13 55Karye-i mezbureli meses soruda Atmalı karyeli kavuklu siloda

60 60Alvonun oğlu Hüseyin’de Mesud’un oğlu Hacı Ali’de

8 9Dünürkokuş’lu Mehmed’de sermaye Ere Ahmed’de

2211 135Tilek karyeli mahloda Karye-i mezbureli Ağaç oğlu Ömer’de

100 309

64


Karye-i mezbureli buzeminin Mekum dünürlügüm oğlu Mehmed’deoğlu Mustafa’nın bağ kirası bez yorgan yünü parası

150 779Evrak ve resmi kassam çifti 35Yekun tereke-i mevcudu 11198 Verase terafından makbuz mukabilinde kabul edilmeyen _____1198____ 10000____392___ resmi kassam kaydiye defteri delil 9508 250 15 15

Yol parası techiz ve tekfini15 200

Taksimi beynel verase

Hisse-i zevci Mezbure Emine Hisse-i binti kebir Aişe Fatma 20 1188 38 1663

Hisse-i ibni sagir merkum Hacı Ali Hisse-i ibni sagir merkum Hacı Ahmed 32 3327 32 3327Balayı defter kassamda gösterildiği vechile Sagiranı mezburanın hisse-i mucibeleri vasiyi mezburanın yed-i hıfzonda bırakıldığı işbu Mahalle-i şerh’e verildi.

Sahife 145 Numero 43Kasaba-i Behisni mahalatından Kahta Mahallesi sakinlerinden iken bundan

akdem vefat iden Mustafa bin Hacı Mehmed’in sulbi sagir oğulları Haci Ali ve Hacı Mehmed pederleri müteveffai merkumdan mevrus ve müntakil emval ve eşyalarını hıfz ve vikaya vakti rüşd ve sedadlarına değin tesviye umurlarına kablel şer’iden bir vasi nasb ve tayin olunan ehem ve elzem olmağla emanet ile maruf ve diyanet istikamet mevsuf bir vechile umuru vesayinin uhtesinden gelmeğle kadir idigu zeyl-i vesikada muharrül esami müslimin ihbarlarıyla zahir ve numayan olan hemşireleri Aişe Fatma binti Mustafa nam kimesne Sagirani mezburanın vakti rüşd ve sedadlarına değin tesviye umurlarına vasi nasb ve tayin olundukta oldahi ber vechi muharrer vesayiti mezkuraya kabul ifa-i merasimini kemayonbağı edaya taahüt ve iltizam itmegin ma vaka bittaleb keteb imla olundu.Tahriran fi elyevmiltasi aşere minşehri rebiülahr lisene selase aşere ve selase mie ve elf.(19 Rebilahır 1313/08.10.1895)

Sahife 145 Numero 44Behisni Kazasının nefsi Kasabası mahalatından Kahta Mahallesi sakinlerinden

iken Sundan akdem vefat iden Mustafa bin Hacı Mehmed’in sulbiSagira ogulları Hacı Ali ve Hacı Mehmed’in pederleri müteveffai merkumdan mevrus ve muntakil emval ve eşyalarını hıfz ve vikaya vakti rüşd ve sedadlarına değin tesviye umurlarına kablel şer’iden mezbur vasileri Veliebeveyn hemşireleri Aişe Fatma binti Mustafa üzerine müteveffai merkumun amcasının varisi Şeyh Mustafa bin Mehmed’in vekil tayin olundukta oldahi ber vechi muharrer nazaran mezkuraya kabul ve ifa-i merasiminin

65


kemeyanbağı edaya taahüt ve iltizam etmegin ma vaka bittaleb keteb imla olundu. Tahriran fi’elyeum eltasi velaşere minşehri rebiülahr lisene selase aşere ve selase mie ve elf.(19 Rebiülahır 1313/08.10.1895)

Sahife 145 Numero 45Behisni Kazasına tâbî Tilek Karyesi sakinlerinden iken bundan akdem vefat iden

merkum Hasan bin Süleyman’ın veraseti sulbiye-i Sagira kızı Aişe ile amcazadesi Ömer bin Mehmed munhasır olduğunu ledel-i şer’ olunur. Zahir ve numayan olduktan sonra Sagiranı mezburanın vakti rüşd ve sedadlarına degin tesviye umuruna kıbel-i şer’den vasi nasb ve tayin olunan merkum Ömer’in marifetiyle ve marifet şer’le müteveffai merkumun tahrir ve beynel verase tevzig ve taksim olunan terekesi ve defteridir ki ber vechi ati zikr ve beyan olunur. Tahriran fi elyevm eltasi aşere minşehri rebiülahr lisene selase aşere ve selase mie ve elf.(19 Rebiülahır 1313/08.10.1895)

Köy arkasında krum Terbüzek hududunda inişli pınanındabag kıta keza bag kıta bostanlık kıta ___1___ ___1___ ___1___ 350 200 100

Koyun re’s __2__ 60


Hanı bab Hanı bab yatuk kuti don KazAğanı __1__ __1__ __1__ __1__ 120 120 50 35

Çuval aded tast aded sahan aded sahan aded __3__ __1__ __3__ __1__ 13 5 15 35Hırdavatı menzile ______ 25

Yekun guruş____1138

Münha el ihracat resm-i kassamkaydiye defter yol parası _____ _______ _____ _____

_______ 28 18 1 32 1Yekun ________ ________ taksim-i beynel verase

21 10Sahhül baki _______ ________

1106 30Hisse-i binti hisse-i merkumMezbure aişe ömer bin Mehmed

66


____ _____ _____ _______ 15 553 15 553

Balayı defterde gösterildiği vechile Sagiranı mezburanın hisse-i mucibeleri vasi merkum ömer’in yed-i hıfzında bırakıldığı iş bu mehelle-i şerh’e verildi.(19 Rebiülahır 1313/08.10.1895)

Sahife 146 Numero 46Haleb vilayeti celilesi dahilinde Aynteb Kazasının nefsi Kasabası mahalatında

Körtenciyan Mahallesi sakinlerinden Ahmed bin Mehmed nam kimsne Behisni Kazasının mahkeme-i şeriyesinde mahsus odada meclis-i şeriyemizde mezkur Behisni ‘ye tâbî Köseyanlı aşiretinden Mehmed Hasan ın oğle Osman muvecasında takiri kelam ve tâbîr-i anil menam idub Maraş Sancağına tâbî kız kapanlı aşireti ahalisinden salman nam kimesneden bundan bir mah da mukaddem Beheri elli altı guruş dan yüz yedi erkek koyun alub yanında çoban olan kamo nam kimesne meskur Aynteb’e gidub bir iki gün sonra Aynteb’e bir iki saat mesafeye yaylamak üzere güllüce nam mevkide leynen merkum çoban kamo benden üç nefer sarılı on altı re’s koyunu almış olduklarında ol vakitten beri tahrir itmekte iken el-haletül hazır mezbur Osman yedinde bulmamla mezkur koyunları hazır mezburadan bila ahz tarafıma teslimi olunması muradımdır dedikte merkum Osman dahi cevabında tarihinde yigirmibeş gün mukaddem onaltı koyun ikisi dişi on dördü erkek olmak üzere beheri otuzdört guruş hesabıyla Hısnı Mansur Kazasına tâbî hazro sur aşireti ahAlisinden Hüseyin ve Mehmed nam kimesnelerden aldığına ve merkumun Hüseyin ve Mehmed dahi meskur hazru surlu aşiretinden memo kara nam kimesneden almış olduglarına vari olan meskur koyunlar madde-i merkum Ahmed in koyunları olduğuna kalhen inkar etmekle madde-i merkumdan ser vechi muharrer madasına mutabık sey-ine taleb olundukta mezkur nefsi Aynteb Kazasının Körtenciyan Mahallesi sakinlerinden şerbetci emir in oğlu Mehmed ve mezkur Behisni Kazasına tâbîr suçatı Karyesi sakinlerinden vakasın oğlu Mehmed nam kimesnelerin meclis-i şeri hazıran olub eserül iştişhad fil hakika madde-i merkum Ahmed bin Mehmed in çobanlı hududundan sevkiat edilen on altı erkek koyun bu koyunlar olduğuna biz Allah için biz şahitleriz ve şehadet dahi ideriz diye her biri bir muvacehe her nehçi şeri eda-i şehadet-i şeriye itmeleriyle şahidan ı merkuman mensub oldukları mezkur körtemciye Mahallesi imamı Mehmed şerif bin Abdullah ve muhtar sanisi Abidin bin Süleyman ve mezkur suçatı kariyesi muhtarı salman bin Mustafa ihtiyarı Halil bin germu namun kimesnelerden ba varaka-i mesture şer’an ve alenen ledet teksiye adl ve makbulu şehadet oldukları ihbar ve işar olmagla mucehince mezkur on altı aded erkek koyun madde-i merkum Ahmed bin Mehmed in mesruk koyunları olduğuna baddel hükm madde-i Aliye merkum aleh merkum Osman mezkur koyunlardan kefiyed itmiş kıbel-i şer den tenbih olunduğuna tescil ve bililtimas huzuru Alilerine ilam olundu.Tahriran fi elyevm elhamis elişrn minşehri cemaziyelevvel lisene selase aşere ve selase mie ve elf.(15 Cemeziyelevvel 1313/03.08.1895)

Sahife 147 Numero 47Mamuratül aziz vilayeti cehilesi dahilinde Malatya sancağına tâbî Behisni

Kazasının nefsi Kasabası mahalatında Meydan Mahallesi sakinlerinden Mustafa bin Hacı Mehmed Efendi hoca nam kimesne Kaza-i merkurun mahkeme-i şeriyesine mahsus odada meclis-i şeriyemizde Mahalle-i mezkur sakinlerinden Ahmed Efendi ibnil mezbur Hacı Mehmed Efendi Hoca muvecasında takriri kelam ve tâbîr-i an-il meram idub bundan iki buçuk sene mekaddem vefat iden pederimiz merkum Hacı Mehmed

67


Efendi mutakil nefsi Kasaba hududundan sakızcalı nem mahalde vaki bulgur ve buğday dökülecek bir göz denk üç hisse-i anbariye bir hisse-i merkum Ahmed Efendi’nin oldugu halde benim hisseme dahi müdahele idulub mezkur dengi işletmeye ruhsat vermeyub tadiline sebebiyet virdiginden keza hissesine vaki olan müdahelesine men idilmiş huzurhana hazır merkum Ahmet Efendiye kablel şer’iden tembih buyrulmak matlubumdur dedikte madde-i Aliye merkum Ahmet Efendi dahil cevabında pederleri mutevefai merkum Hacı Mehmet Efendi Hoca hAli hayatında kemak afve himmetinde beş yüz guruş bedel mukabil senede tarihinden dört sene mukaddem bey-i ve temlik hiybe-i seyire meblağı meskuru tamamen teslim olvec ile mülk mücteresı olundugu vefatı beyanla madde-i merkum Mustafa dahi ana mezkur müdde-i Aliye merkum Ahmet Efendi’nin mülk müştereası olduğuna kalben inkal etmesiyle merkum Ahmet Efendiden ber vechi muharrer ann meskur pederi mutevvef fai merkumdan meblağı mezbuna mubadele bey-i ittigine dair beynel taleb oldukta ihtiyadı beyneden ihar aczl olvec ile müdde-i merkum Mustafanın ann mezkurda olan hissesine vaki olan müdahalesinin tefiyed edilmesine müdde-i Aliye merkum Ahmet Efendi kablel şer’iden tembih olunduguna tescil ve bil ihtimas huzurun alilerine ilam olundu. Tahriran fi elyumeltasi eşere min şehri cemaziyel evvel lisene selase aşere ve selase mie ve elf.(19 Cemeziyelevvel 1313/07.11.1895)

Sahife 147 Numero 48Behisni Kazasına tâbî Terbuzek Karyesi sakinlerinden iken bundan akdem vefat

iden Mehmed bin Hacı Ahmed’in veraseti zevci menkuhai metrukeleri aişe binti Osman ve digeri Elif binti Osman Sulbi Sagira ogulları Hacı Ahmed ve Mehmet münhasıl oldugu ledel şer olan zahir ve numayan olunduktan sonra tagıranı mezburanın vakti rüşd ve sedadlarına degin tesviye onurlarına kablel şer’iden vasi ve tain olunan Sagiranı mezburanın vAlideleri elife binti Osman’ın taleb ve marifeti ile ve marifet şerle mutevveffai merkumu hahrir ve beynel verase tevzig ve taksim olunan terekesi ve defteridir ki bervechi ati zikr ve beyan olunur.Tahriran fi’elyevm elhamis aşere minşehri cemaziyel evvel lisane selase aşere ve selase mie ve elf.( 15 Cemeziyelevvel 1313/03.11.1895)

Karye-i mezkurda öküz re’s inek re’s Hane bab ___2___ ___1___ ___1___ 150 100 300Merkeb re’s koyun re’s yatak katı ___1___ ___3___ ___1___ 50 90 15Kazan aded aş Kazanı çul aded ___2___ ___2___ ___2___ 60 20 30

Çuval aded hasır aded sahan aded ___4___ ___2___ ___2____ 20 20 5Tast aded lenger aded tava aded ___2___ ___2____ ___1___

68


5 5 5

Hengil aded legen aded hedikte bug kıta ____1____ ____1____ ____1_____ 15 10 400Dört dönügte bug kıta kapuda bag kıta _____1_____ ______1______

200 200Zuha kuyuda bag kıta bostan kıta şerefe aded

_______1______ ____1____ ____2____ 100 150 10

Tüfenk aded mevcuda hınta kile şair kile hırdavatı menzile_____1_____ _____5_____ ____1___ ________ 25 320 45 50

guruşYekun tereke-i mevcudu _______

2440

Münha el ihracat resm-i kassam kaydiye defteri yol parası ___________ ____________ _______

61 4 2Yekun _______ 67

Sahhül baki ________2373Hisse-i zevci mezbure hisse-i diger zevci mezbureAişe binti Osman elife binti osamanAkçe para guruş akçe para guruş____ ____ ____ ____ _____ _____ 1 13 148 1 13 148

Hisse-i Sagira merkum Hacı Ahmed hisse-i Sagira merkum Mehmed_____ _____ _______ ______ ______ ______ 1 7 1038 1 7 1038

Sahife 148 Numero 49Behisni Kazasına tâbî çilk Karyesi sakinlerinde molla Muhammed ve Hasan isa

ibni molla Mehmed nam kimesneler Kaza-i mezkur mahkeme-i şeriyesine mahsus odada meclisi şeriyemizde nefsi Kasabasının Hamra Mahallesi sakinlerinden Lerfus Efendi zude Abdi Efendi muvecasında her biri takriri kelam ve tâbîr-i an-il meram idub Kaza-i mezkurun vusta Mahallesi sakinlerinden sarı Hacı zade Hacı Mehmed Efendi tarafından aleylerimizde alacak iddişasına dair akam iylediği davaya mahkeme muhasemeye ve teklif ve istihlaf ve teblig mahkumun ikame ve şuhud ve istigname istinaf ve itiraz ve temyiz velhasıl mahkeme-i şeriye ve nizamiyenin her bir deracatına iş bu hazır merkum Abdi Efendi tarafından vekil ve nasb menaib ve tayin iyleyerek iddiklerinde oldahi ber vechi muharrer vekaleti mezkuraya kabul ve ifaya merasimini

69


kemayanbaşı edaya taahud ve iltizam itmegin ma vaka biltaleb keteb imla olundu . Tahriran fielyevm el erba el işrin min şehri cemaziyel evvel lisene selase aşere ve selase mie ve elf.(24 Cemeziyelevvel 1313/12.11.1895)

Sahife 148 Numero 50Mumuratül aziz vilayeti celilesi tahilinde Malatya sancagına tâbî Behisni

Kazasının nefsi Kasabası mahalatından Kahta mahllesi sakinlerinden ve zatı yeni nurdan Mahallesinden Hüseyin Ağa bin Ali Ağa tarifleri ile maruf olan konaş Alinin kerimesi Fatma Kasabanın mezkur mehkeme-i şeriyesine mahsus adında meclisi şeriyemizde Kasaba-i mezburun hamra Mahallesi sakinlerinden cengizin oğlu hayıcı Mehmed oğlu Bekir muvacasında takriri kelam ve tâbîr-i an-il meram idub merkum Bekir ile bundan mukaddem zevciyemi beynimizde kaim ile tarihinden altın maha mukaddem beni talak-i sülüs ile tatlik idub üzerinde olan mirimde mutebekan ikiyüz guruş alacagı tahirli tarafına teslim idilmesi matlubumdur tedikte merkum Bekir dahi cevabında fil hakika mezbur fatma’ya bundan akdem talak süşüs ile tatlık idub ve mefkur ikiyüz guruş dahi mezbura yeni mihir müsemmatdan borcu olduguna dava-i akrar itmiş olvechile meblagı mezkir ikiyüz gruş medde-i mezbur fatma’ya ede ve teslim madde-i ariye merkum Bekir kablel şer’iden tenbih olduguna bililtimas huzuru Alilerine ilam olundu. Tahriran filelyevm elhamis min şehri cemaziyel ahr lisene selase aşere ve selase mie ve elf.(5 Cemeziyelahir 1313/22.11.1895)

Sahife 148 Numero 51Mamuratül aziz vilayeti celilesi dahilinde Malatya sancagına tâbî Behisni

Kazasının nefsi Kasabası mahalatından Hristiyan Mahallesi sakinlerine teba-i devletiyenin Protestan milletinden iken bundan akdem vefat iden serkes veled Artın’in sulbiye-i Sagira kızı mariye pederi müteveffai merkumdan mevrus emval ve eşyasını hıfz ve vikaya vakti rüşd ve sedadına degin tesviye umuruna kablel şer’iden bir vasi tayin olunmak ehem ve elzem olmağla emaneten istikametle mevsuf her vechile umuru vaseyinin uhtesinden gelmege kadir idugu zeyl-i vesikada muharrer olan esami müslimin ihbarlarıyla zahir ve mütabakik olan Sagira mezburanın dayısı Ohannes veled kezar nam mezburanın vakti rüşd ve sedadına degin tesviye umuruna vasi ve tayin olundukta oldahi bervechi muharrer vesayiti mezkuraya kabul ahz luzumuna kemayanbagı edaya taahüd ve iltizam itmigin mavaka biltaleb keteb imla olundu. Tahriran fielyevm eltasi aşere min şehri cemaziyel ahr lisene selase aşere ve selase mie ve elf.(19 Cemeziyeahir 13136.12.1895)

Sahife 149 Numero 52Mamüratülaziz vilayeti celilesi dahilinde Malatya sancagına tâbî Behisni

Kazasına muzaf harab-ı şehr Karyesi sakinlerinden Huseyin’in oğlu Mehmed’in ogulları Osman ve Ali hemşireleri Elif ve hadru ve Emine bad ezin bu tapu ile mutassaruf oldukları karye-i mezkur hududu dahilinde çökek nam mevkinde tarafları şarkendere garben kıraç şimalen KaraOsman’ın oğlu küçük Mehmed’in tarlası cenuben altın top yollar mahdud otuz dönümlük sulu ve susuz tarlaya merkum Ali nısfına hAlimen ve hemşirelerimezburat taraflarından hisselerine üçyüz yetmişbeş guruş bedel mukabelesinde karye-i mezkur sakinlerinden Türkmen Ali nin oğlu Mehmed Ali nin oğlu vakkas memur huzurunda bilvekale feragını takrire merkum Ali ye vekil iyle dikkatlerinden karye-i mezkur sakinlerinden köse Mehmed oğlu sadık Ali ve Türkmen Ali nin oğlu Bektaş oğlu Osman nam kimesneler şahidleriyle isabet şeriat vekaletine hükmü şeri lahak olmaya mazuka bittaleb keteb imla olundu. Tahriran fiselyevm elsani

70


elişin minşehri cemaziyel ahr lisene selase aşere ve selase mie ve elf.(22 Cemeziyelahır 1313/9.12.1895)Sahife 149 Numero 53

Mamur atülaziz vilayeti celilesi dahilinde Malatya sancagına tâbî Behisni Kazasına mazuf Kırcali Karyesi sakinlerinden Hüseyin’in oğlu Mustafa’nın oğlu Veli nam kimene meclisi şeriyemizde karye-i mezkur sakinlerinden haraçbaşı oğlu Halil’in dayısı merkum Halil muvecasına takriri kelam ve tâbîr-i an-il meram idub merkum Halil’in kerimesi tâbîri bundan iki sene mukaddem akd ve nikah iderek hali hayatımda nikahımda aldıgın haldepederi hazır merkum Halil eyalim mezburaya bir buçuk seneden beri hanesine götürüp merkuhamı bana teslim itmediginden mezburayı tarafıma teslim edilmesine hazır bilmeclis merkum Halil kablel şer’iden tenbih olunmak muradımdır dedikte ol dahi cevabında fil hakika tarihinden iki sene mukaddem kerimesi mezburaya müdde-i hazır merkum Veli’ye mihri muaccel olarak bin beş yüz guruş mihri mesi ile tevzi. Bundan bir mah sonra kerimesi mezbur kasub hanesine geldiginden sebebini mezbur den sual itdikte mezbur dahi ağlayarak zevcim Veli mihrime mukabil virmiş oldugu hakayal eşyaları üzerimden çalub aldı, ve ben dahi ol vechile kaçub geldim didkten sonra Karyesi mezkur sakinlerinden çul huso ve gemcioğlu Vakkas ve Kasabanın Meydan Mahallesinden mercenk oğlu tilki mahmud ve Hanik oğlu Vakkas namun kimesnelerin huzuriyeleriyle mezbur Veli hanum götürmeyerek madem kızın mezburanın üzerinde olan halayat eşyalarına damad Veli almış iş bu alınan eşya ve halayatı kendi tarafından kerimesine takdim itde merkum Veli dahi bu eşyalara mukabil dokuz ma de davarını rai istum demeleriyle bz dahi bu mukaveleye şahid olurum fakat dokuz ma da müsteVeliyandavarlarımı rai itmek üzere talak sülas ile şard itsun rai ulum demegle merkum Veli dahi dokuz ma da bilafasıl davarını rai itmek üzere falak sühüs ile şard idub …….almikdarın davrını rai itmeyub yektai ve kadim mezbur dahi her vechile haneme geri geldü. Ben dahi Kasabaya gelub mukdar Efendiden kefit istifhane itdum mezburanın boş olduguna dair bir kıta kava-i şerife dahi aldım. Herkes olbabda girifta dokus benden mahzudzar bu cihetten dolayı kerimem mezburada şeri hak kaldu diye defean beyan itmekle merkum Veli dahi vukua şart kalben inkar itmesiyle merkum Halilden her vechi muharrer defan matlubu beynel taleb olundukta mezkur kırcAli Karyesi sakinlerinden çul Hüso ve gemcioğlu Vakkas ve hanik oğlu Vakkas ve mercan’ın oğlu tilki Mehmed nam kimenelerin şehadetleriyle isabet ideceğini beyanla şahidanı merkumdan Hanik oğlu Vakkas ile gemicioğlu Vakkas nam kimeneler meclisi şeriye hazıran olub eserül iştişhad fil hakika hazır merkum Halil’in kerimesi biz merkum Veli’nin kerimesi olub merkum Veli mecbure bizi …..mihrine mukabil vaki’itmiş oldugu elhisse ve haliyat mezburanın üzerinden bir mada sonra galub aldıgı cihetle mezbure dahi pederi hazır mezbur Halil’in hanesine geldi badı’ merkum Veliye bu almış oldugun eşya ve hAliyata mukabil kainpederin Halil’in dokuz mada davarını rai itmek diyab ve dokuz mada bilafasıl rai etmek üzere talak sühüs ile şart idub sonrada üç dermede merkumun davarını rai ile dokuz made nakil olmasına terk iyledi. Bizler bu hususu bu ve üzere Allah içun şehidlerimiz ve şehadet dahi ideriz diye her biri bilmu vecehe şer-i eda-i şehadet şeriye itmeleriyle şah demi merkumun usulen mensub oldukları karye-i mezbure imam Hasan bin Velid muhdarı Mustafa bin Yusuf nam kimunelerden havirud mesture sair olbabda Hamra Mahallesi sakinlerinden Hacı ramemen oğlu Hacı Bekir’in vusta Mahallesinden peynirci Ahmed’in oğlu Mustafa ve Meydan Mahallesinden Hüseyin Ağa bin Ali Ağa namun kimesnelerden dahi alenen tedel tezkiye adl ve makbul ol şehade oldukları ihbar ve işar olmağla olvechile mezbura terk taklik hükm şeri lahak olduğu tescil ve bililtimas huzuru alilerine ilam olundu

71


Tahrirarın fi elyevm el hamis min şehri recebül ferid lisene sulase aşere ve selase mie ve elf.(5 Recep 1313/22.12.1895)

Sahife 150 Numero 54Mamüret’ül-aziz vilayeti celilesin dahilinden Malatya Sancagına tâbî Behisni

Kazasının nefsi Kasabası mahallatından Vusta Mahallesi sakinlerinden ve tebai devleti Aliyenin Protestan milletinden iken bundan mukkakdem fevt olan serkis veledi artinin verase-i zevce-i metrulcesi maryem binti karar se sulbü kebir oğlu şamile ve sullbiyat kızları kebire ahsa ve sagire marini ve validesi Meryem binti Akabe mütehazzıra olup ol vechile mütevcffay-ı merkumun terekesi usulsen tahrir olduktan sonra verese-i mezburaktan zevce-i mezbüre maryem ile ibni merküm şamile’de hanici varis olup mütevcffay-ı merkumu kaim biraderi olup Mahalle-i mazkur sakinlerinden ve teba-i masurun ileylin milleti merkumesinden ohanis veled-i gazar her biri Kasaba-i meskuru mahkeme-i şeriyyesine mahsus odada meclisi şeriyyede sagıre mezbure madlarinin kıbeli şerden mensub vasisi ohanis veledi ganar müvacehesinde takrir-i kelam vetâbîr anil meran idüp müteveffay-ı merkumun terekesi her ne kadar mahkeme-i meskurdan tahrir edilsede lakin müteveffay-ı merkum sekis veledi artin hal-i hayatında ve kemal-i Ali ve sıhhatinde malik olduğu kaffe-i emual-i menkule ve gayr-i menkulesi suhudiyye mahzarlarile ve ihticaca Salih mu’tebere ve taktır olunan pAğakarıle bizlere terk ve teberrü ve tefi mülk eylediğinden ve biz dahi ahz ve kabul iderek iş bu beyan eylediğimiz senedat münderacatıldan olan emual-i menkule ve gayr-ı menkuleler mütevcffay-ı merkumun olmayıp ol babdaki sahiplerimizin üsülü şeriyyesi mechile itsima ile tereke-i mütevcffay-ı tahrinden kegayri edinmesi matlubumuzdur deyu mezbura mayrem tarafından 11 mart 310 tarihli senet derununda merkur Kasabanın idulu dahilinden kaya ardı nüm mevkide tarafları hazim oğlu azdur ve kesiş oğluAgop Ağa ve yol ve ohonis hanesile mahdut 1500 guruş kıymetinde bir bab bağhanesi ve ittisalında tarafları: dere ve terekcı camkuş oğlu malki ile 500 guruş kıymetinde maa kerumu bağ yeri ve 320 guruş kıymetinde 40 batman muhtelifül cins bakır ve 250 guruş kıymetinde iki kat yatak ve 40 guruş kıymetinde 8 çuval ve 180 guruş kıymetinde 2 halı ve 40 guruş kıymetinde 8 yastık ve 300 guruş kıymetinde tecmala tarhana kilim ve saire-i mezbure maryemindir benim hak ve alakam yokdur deyi müteveffayı merkum serkıs veled-i artının imzasıyla muhekkat ve mühelite möhür olarak ve senedi mezkur körpelerin kebir merkum şamile yedinde mübrez sene deranunda Kasaba-i mezkurun vusta Mahallesinde vaki taraflar yol ve kasap Abdullah ve bardakci mardirus hanelerile tahtani(alt) ve fevkani(üst) 18 gözü şamil bir bab şehir hanesine ve Kasaba-i mezkur çarşusunda vaki köftekar pazarında tarafları subaşı zade Muhammed Ali Ağa dükkanları ve tarafı yola mahdut bir bab yüncü dükkanında benim aslen ve katan hak ve alakam olmayup merkum şamilenin kendi mülküdür ve bu müteveffayı merkum serkis veledi artinın kezalık imzası ile mümzat ve mühri ile mühür olundugu görülüp saraz zikr harici varis olan müteveffayı merkumun kayın biraderi ohanis veledi gazar yedinden ibraz olunan senet derununda mezkur Kasaba hududu dahilinde kaya ardı nam mevkide tarafı mülkü asturun mülkleri ve maryem bağı ve yola mahdut 500 guruş kıymetinde bir bağhanesi ve mahAli merkurda tarafları dere ve camkuş Abraham bağı ve yine Hacı Ahmet tarlası ve makdis kigork ile mahdut 500 guruş kıymetinde bir kıt a kurum bağı ve nergis tepesi mevkiinde tarafları keçeci … oğlu Murat ve kürtüncü Muhammed ve bardakcı mardirus bağlar ile mahdut 500 guruş kıymetinde bir kıta kurum bağı ve 150 guruş kıymetinde iki kile tohum ve 400 guruş kıymetinde iki ra’s öküz ve 50guruş kıymetinde çift edevatı ve 900 guruş kıymetinde mezkur kuyumcu dükkanında mevcut olan altın ve gümüş ve saire mevcud malı bunların kaffesi merkum

72


ohanis veledi Gazar körpeyü tahrir ve temhit olunan sAlifül beyan 3 kıt’a senedat meclisi mezkurda sörülüp senedi mezkurun makbuliyetlerini derece sübutu görmelerini ve hatta merkum ohanis veledi gazarın iddiası üzerine merkum hristiyan Mahallesi sakinlerinden kolluk murahhası sahak Efendi ve ermeni murahhası deber Abraham Efendi ve mezkur Katolik milletinden kardakcı mardirus ve ermeni milletinden Mühennüs Adem oğülu ve köftekor kireves ve Protestan milletinden Abraham agop ve tarakcı setkis nam kimselerin şehadetleri ile isbat edeceğini ve şahidan merkumundan mendis kigork ve mahes Agobun oğlu bardakcı mendırus meclisi şer’e hazıran olup eserül istihhatfilhakika. Bundan tahminen bir sene mukaddem müteveffayı merkum serkis veled-i Artin halı hayatında ve kemali akıl ve sıhhatle eyali hazıra-ı mezbure meryemin tecemmülat-ı hane ile kaya ardı nam ve mevkide bir bab bağhanesile arkasındaki bağ-ı mezbureye ve dükkan edevartiyle mezkur kaya ardı mevkiinde bir bab bağhanesile ittisalında bir kıt’a kurum bağı ve Nesgis tepesinde bir kıt’a keza yeniceyi ahi hazır bilmeclis kaim biraderi ohanis veledi gazare ve mutsa Mahallesinden vaki fevkani (üst) ve tahtani (alt) on sekiz gözü (oda) müştemil (içeren) bir bab şehir hanesiyle çarşuda vaki kuyumcu dükkanını dahi hazır merkum oğlu şamile terk ve hibe ve veraseler dahi ahz ve kabz ve kabul eylediklerine bizler bu hususa bu vecih üzre o nun içun şahitleriz ve şehadet dahi ederiz deyu her biri bilmüvacehe ber Nechi şeri edai şehadet-i şeriyye etmelerile şahidan merkuman haklarında ve hatta merkum ohanis veledi gazarın bir diyeceği olup olmadığı süal olundukda bir diyeceği olmayup ancak usulen tezkiyelerini talep üzerine şahidan merkuman mensub oldukları ermeni Mahallesi muhtarı Artin veledi gazar ve ihtiyarı kirkor veledi kigork ve Katolik mahalesi muhtarı kigork veledi ohanis ve murahhası sahle Efendi ve ihtiyarı pakrus veledi gülmanın nam kimesnelerden sirran ve badeh milleti merkume mezburanından Halis oğlu parsum ve sarbun oğlu kirdemayenin oğlu Bagus nam kimesnelerden dahi alenen tezkiye tezkiyle makbulus şehadde oldukları ihbar ve işar olunmakla olvechile mezbure ve merkuman namlarına muharrer olan emlak ve eşya mezbure ve merkumanın tasarruflarında olduğuna hükmü şeri lahik olduğu tescil ve bililtimas huzuru alilerine ilam olundu tahriren filyevmil hamisi aşara min şehri recebül ferd liseneti selase aşere selase mie ve elf.(15 Recep 1313/01.01.1896)

Safife 151 Numero 55Mamüretül- Aziz vilayeti celilesi dahilinde Malatya Sancağına muzat Behisni

Kazasının nefsi Kasabası mahallatından Hacı kasım Mahallesi sakinlerinden ve zati Meydan Mahallesinden. Çerkez zade Ahmet Ağa ve Kahta Mahallesinden Hacı Ali bin Muhammed Ağa tarifleriyle marife olan esman binti vakkas meclisi şerimizdemezkur Kahta Mahallesi sakinlerinden vakkas bin Hüseyin müvacehesinde takrir keham ve tâbîr anilmeram edüp bundan mukaddem vefat eden kerimesi Fatma binti Hacı Azizden mütevAlide ve hazır merkum vakası firaşından hasıl ve hala hıcr ve terbiyesinde bulunan bir aylık Fatma name olan kız çocuğu muhtaç nafaka olmakla pederi merkum vakkas izerine kablel şer’iden miktar-ı kifaye nafaka farz ve takdir olunmak matlubumdur dedikte gıbbuttasdik hakim mevkii sadrı kitab akranı hisselerini dahi sagire-i mezbure içüm babası merkum Vakkas üzerine bitterazi iş bu tarih vesikadan itibaren her mah on beşer guruş nafaka farz ve takdir buyurup meblağ-ı mafruzu mezkure sagirenin nafaka ve kisve ve sairi levazımı zaruriyesine harç ve sarf ve ledeyyil imzası üzerine ve inde zafer ve mazi üzerine rucua mecbure-i müşarun biha ve fatmaya izin verilmeye ma vakar bittalep ketp ve imla olundu tahriran fiyevmittasi vel ışrin minşehri recebül fard liseneti selase aşere ve selasemietin ve elf.(29 Recep 1313/15.01.1896)

73


Safihe 152 Numero 56Derdevletimekine arzı dair kemineleridirki nezareti evkaf-ı humayun

mülkühaneye mühlik evkaflardan mamüratulaziz vilayeti celilesi dahilin de Malatya Sancağına tâbî Behisni Kasabasının Vusta Mahallesinde vaki eshabı hayrından Bekir Beli’nam mansub elhayrın bina eyledigi Bekir Beg medresesi dimekle ma’ruf medresenin vazife-i ma’yete ile babirat Alişan müderrisi bulunan Ahmet Hamdi Efendi bin molla Ahmed münhasıl ……..olarak müsteban vazifine luzumesine terk ve tatil ile diyarı ahrda gezmekle ve nerelerde bulundugu meçhul ve mezkud oldugu ciheti hazıran mezkura tedrise kalhen matul nizamiyesi rerad ve vazifine mezkur ifa!i etmekle iken muma ileyh İbrahim Efendi’nin mevki vefatına mehni beri hali hazmın luzumesi matul olmağla mezkur Vusta Mahallesinin yüz on yedinci hanesinin birinci numarasında ve seksen üç tevkiye ile mukabir esnan askeriye tecavüz buldugu takrir memurlarının derkenarından müsteham olan ulemeden İbrahim Efendi bin Mehmed Efendi nin tayininin mezkur Hamra Mahallesinden bu şehadetle nam intibab ve istid’a olunmuş ve ahaliyet aliyyinde bulunub ibraz ittigi icazetname ve uhum ile istisna luzum bi-yarar olmağla tedbi-iyesine mezkuramın cihet mesrureden dolayı vakayası zimmetindeevkaf-ı cehileye hakkında müessevi olan nizamı seneye hükmü mensuse seneye tevfikam vazife-i muayenesi ile numa ileyh İbrahim Efendi bin mahmud Efendi uhdesinden kabul ve yedin de bir kıta berat Alişan sadaka ve ihsan buyrulması niyaz istirhamında paye-i vesair olaya arz ise ilam olundu. El emru limen lehu el emru Tahriran fiel yevm eltasi elişrin minşehri recebül ferid lisene selase aşere ve selase mie ve elf.(29 Recep1313/18.01.1896)

Sahife 152 Numero 57Mamüratülaziz vilayeti celilesi dahilinde Malatya Sancağına tâbî Behisni

Kasabasının nefsi Kasabası mahalatından Meydan Mahallesi sakinlerinden iken bundan akdem vefat iden Mustafa bin Mehmed’in Sulbi Sagira oğlu Mehmed ve Sulbiye-i sagıra kızları Elif ve Emine,Emişhane pederleri müteveffai merkumdan mevrus ve müntakil emval ve eşyalarını hıfz ve vikaya vakti rüşd ve sedadlarına değin tesviye umurlarına bir vasi ve tayin olunmak ehem ve elzem olmağla emanet ilk maruf diyanet ve istikamette mevsuf her vechile umuru vesayinin uhtesinden gelmeye kadir olduğu zeyl-i vesikada muharrer olan esami müslimin ihbarlarıyla zahir ve numayan olan hafız Mehmed bin Molla Ahmed nam kimesne Sagiranı mezburanın vakti rüşd ve sedadlarına değin tesviye umurlarına kıbel-i şer’den vasi ve tayin olundukta oldahi ber vechi muharrer vesayiti mezkuraya kabul ve ifa-i merasimini kemayanbağı edaya taahud ve iltizam itmegin ma vaka bittaleb keteb imla alındı.Tahriran fi’elyevm el salis minşehri şabanülmuazzam lisene selase aşere ve selase mie ve elf.(3 Şaban 1313/18.01.1896)

Sahife 152 Numero 58Behisni Kazasına tâbî Kızılhisar Karyesi sakinlerinden iken bunda akdem vefat

iden Cuma bin Mehmed’in veraseti zevcesi menkuhai metrakesi Güllü binti İsmail ve Sulbiye-i kebiree kızı Elif ve Sulbi Sagira oğlu Mehmed Ali’ye munhasır olduğu ledel-i şer’ olunur.Zahir ve numayan olduktan sonra sagir merkumun vakti rüşd ve sedadına değin tesviye umuruna vasi ve tayin olunan sagir merkumun validesi mezbura Güllü binti İsmail’in marifetiyle ve marifet şer’le müteveffai merkumun tahrir ve beynel verase tevziç ve taksim olunan terekesi ve defteridir ki ber vechi ati zikr ve beyan olunur.Tahriran fi’elyevm elssabi aşere minşehri recebülferid selase aşere ve selase mie ve elf.(17 Recep 1313/03.01.1896)

74


Karye-i mezburde hane bab Yatak katı Çuval haral zelber aded____1____ ___4___ ____14___

400 178 70

Namazlık aded Boz kilim aded Teşt aded ___1___ ___4___ ___1___

3 42 25

Kilden aded Stil aded Küçük stil ___4___ ___3___ ___1___ 37 41 5

Aş Kazanı Ibrık aded Gügüm aded ___3___ ___2___ para ___1___ 18 10 20 21

Tast aded Sahan aded Yulaf kile ___2___ ___5___ ___2___ 6 9 160

Rafia aş Kazanı ve tava Keser aded Keçi aded maa oğlak ___2___ para ___1___ ___5___ 9 20 2 100

Öküz re’s İnek re’s Buzağı re’s Merkeb re’s ___3___ ___2___ ___2___ ___1___

300 100 40 51

Tüfenk maa tabanca Bulgur kile Bekmez batman ___3___ ___22___ ___60___

50 1610 72Sel üzüm batman Hoşve batman ___49___ ___30___

49 40Kızılkapuda kozluk bagı kıta Kandıralıkta self ve başlık bagı kıta ___1___ ___2___ 50 600Yamaçta ineplik kıta Defia yamaçta başlık ___1___ ___1___

200 100Hınta tohumu kile Şa’ir tohumu kile ___2___ ___1___

100 50Gılgıl darısı haleb Hırdavatı menzik ___10___ 50 20Yekun teneke-i mevcudu ____ guruş 50 3200Münha el ihracat resmi kassam kaydiye defter 50 4 20

75


Yol parası 3Yekun guruş ____

87 20Sahhül Baki taksim-i beynel verase

Hisse-i zevci mezbure Güllü Hisse-i mezbur Elif

guruş akçe para guruş 389 2 26 907

Hisse-i ibni merkum Mehmed Ali

akçe para guruş 1 13 1815

Sahife 153 Numero 59Behisni Kazasına muzaf Kızılhisar Karyesi sakinlerinden iken bundan akdem

vefat iden Cuma bin Mehmed’in sulbi Sagira oğlu Mehmed Ali’ye pederi müteveffai merkumdan mevrus ve müntakil emval ve eşyalarını hıfz ve vikaya vakti rüşd ve sedadına değin tesviye umuruna bir vasi ve tayin olunmak ehem ve elzem olmağla diyanet ve istikametle mevsuf her vechile umuru vesayinin uhtesinden gelmeğe kadir idugu zeyl-i vesikada muharrer olan esami müslimin ihbarlarıyla zahir ve numayan olan sagir merkumun validesi Güllü bin İsmail kablel şer’iden vasi ve tayin olunmakta oldahi ber vechi muharrer vesayiti mezkuraya kabul ve ifa-i merasimini kemayanbagı edaya taahüd ve iltizam itmegin ma vaka biltaleb keteb imla olundu.Tahriran fi’elyevm essabi aşere minşehri recebülferid lisene selase aşere ve selase mie ve elf.(17 recep 1313/03.01.1896)

Sahife 153 Numero 60Behisni Kazasına tâbî Kızılhisar Karyesi sakinlerinden iken bundan akdem vefat

iden Cuma bin Mehmed’in sulbi sagir oğlu Mehmed Ali’ye pederi müteveffai mekumda mevrus ve müntakil emval ve eşyalarını hıfz ve vikaya vakti rüşd ve sedadına değin tesviye umuruna kıbel-i şer’den vasi ve tayin olunan sagir merkumun validesi Güllü binti İsmail üzerine müteveffai merkumun damadı Hüseyin bin Mehmed Ali nazır ve tayin olundukta oldahi ber vechi muharrer nezareti mezkuraya kabul ve ifa-i merasimini kemayanbağı edaya taahüd ve iltizam itmegin ma vaka biltaleb keteb imla olundu.Tahriran fi’elyevm essabi aşere minşehri recebülferid lisene selase aşere ve selase mie ve elf.(17 recep 1313/03.01.1896)

Sahife 154 Numero 61Behisni Kazasına tâbî Terbizek Karyesi sakinlerinden iken bundan akdem vefat

iden Mehmed bin Hacı Ahmed’in sulbi Sagira oğulları Hacı Ahmed ve Mehmed pederleri müteveffai merkumdan mevrus ve müntakil emval ve eşyalarını hıfz ve vikaya vakti rüşd ve sedadlarına değin tesviye umurlarına ber vasi ve tayin olunmak ehem ve elzem olmağla emanet ile maruf’a diyanet ve istikametle mevsuf ve her vechile umuru vesayitin uhtesinden gelmeye kadir idugu zeyl-i vesikada muharrer olan müslimin ihbarlarıyla zahir ve mütehakik olan Sagiranı merkumanın valideleri Elif binti Osman Sagiranı merkumanın vakti rüşd ve sedadlarına değin tesviye umurlarına kıbel-i şer’den

76


vasi ve tayin olundukta oldahi ber vechi muharrer vesayiti mezkuraya kabul ve ifa-i merasimini kemayanbağı edaya taahüd ve iltizam itmegin ma vaka biltaleb keteb imla olundu.Tahriran fielyevm elhamis aşere minşehri cemaziyelahr lisene selase aşere ve selase mie ve elf.(15 Cemeziyelahır 1313/02.12.1895)

Sahife 154 Numero 62Mamüratalaziz vilayıti celilesi dahilinde Malatya sancagına tâbî Behisni

Kazasına muzaf penbegi Karyesi sahinlerinden Ali Efendi bin molla Velinam kimesne meclisi şeriyemizden karye-i mezkur sakinlerinden yetim Hasan’ın oğlu Hacı Mehmed muvecasınden takrir-i kelam ve tâbîr-i an-il meram hüsniye bundan on sene mukaddem tenkih ettigim sırada karye-i mezkur hududa vaki tırışhane nam muhalde tarafları Ahmed Kahya kadı Osman dere ve cebel ile mahmud kendi mülküm olub bir kıta krum bagında olan nıfs hissemi 500 guruşa mezburanın mihri musemasına mukabil va’z etmiş idim. Badehü meblagı mezkur 500 guruşa eyalim Hüsniye tamamen tediye ve teslim etmiş oldugum halde halen bagı mezkurda olan nısfı hissemi hazır merkum Hacı Ahmed tarafına terk etmeyerek fazili müdahalede bulunmağla müdehaleyi vakasının men edilmesi hususuna merkum Hacı Ahmet’e kablel şer’iden tenbih olunmak muradımdır dedikte müdde-i aleyh Hacı Ahmet dahi cevabında fil hakika hazır merkum Ali Efendi bin molla Veli’ye bundan on sene mukaddem kerimesi mezbure Hüsniye tenkih ve mihrine mukabil zikr olunan muharrerül hudud bagın nısfı hissesinin 500 guruş kıymetinde mezburenin mihrine va’z ettigini ekrarla elhaletü hazihi müdde-i merkumun ber vechi maruz hissei mezkurasına şu halde tarafında bir güne müdahele idulub ve tasarrufunu dahi mani olmadığını ifade ve beyan etmesi üzerine tescil ve biltimas huzuru alilerine ilan olundu. Tahriran fi’elyevm elhamis aşere min şehri şabanül müazzam lisene selase aşere ve selase mie ve elf.(15 Şaban 1313/30.01.1896)


Kazasının nefsi Kasabası mahalatında Vusta Mahallesi sakinlerinden Ümmü binti İbrahim Efendi Hoca vekil museceleri şerisi bulunan Meydan Mahallesi sakinlerinden şeyh Mustafa bin Hacı Bekir nam kimesne meclisi şeriyemizde Hamra Mahallesi sakinlerinden Hacı Bekir bin Hacı Restan muvecehasında takriri kelam ve tâbîr-i an-il meram idub müekkilim mezbure Ümmü’nün ve zevci hazır merkum Hacı Bekir oğlu Mehmed 311 senesine keşide idilen karye-i şeriyemde ismine kura isabet idilen taburuna sevk edilmekle merkum Mehmed’in firaşından hasıl ve müekkilim mezbureden mütevelli den 3 yaşında Hacı Hasan namına bir nefer oğlan ve 5 yaşında Hadice namına ve degeri 2 aylık Aişe Fatma ismine olan 3 nefer çocuğu ile müekkilim mezbure muhtacı mulaka olmalarıyla işbu hazırı bilmeclis Hacı Bekir bin Hacı Restan üzerine mikdarı kafa-i nafaka farzı ve takdir olmak muradımdır dedikten merkum Hacı Bekir dahi cevabında bir senelik kafa-i mesarifat beytiyesini vaktiyle ifa ettiğini tar fen beyan etmeyi üzerine vekili merkum şeyh Mustafa dahi her vechi muharrer bir senelik nafaka ita ettiğini külliyan inkar etmesiyle müdde-i aleyh merkum Hacı Bekir den her münvAli muharrer vesika matlubuyle taleb olundukta itayi bey-i neden iczarı aczle vekili merkum şeyh Mustafa nın takriri meşruha vaka mutabık ve kadri zikri ati meblagı farazi ve takrir olunmak layık iduşu zeyl-i vesikada muharrerül esami müslimin ihbarlarıyla zahir ve mütehalik olmağla hakim mevki sadır kitab tûlûlâ ve hüsnü meah Efendi hazretleri dahi tarihi kitabden bilitibar mezbur ve mezburat için şehrş yüz guruş nafaka ve kisve bahaları farz-i takrir buyurub meblagı mazrufu mezkur mezbur ve mezburanın nafaka ve iksa vesayir lavazımı zarurelerine sarf ve kedel iktiza istideniye

77


ve ızzılzafer merkum Hacı Bekir üzerine rucua müekkiline izafeten vekili şeyh Mustafa izin verilmeyib mavaka bittaleb keteb imla olundu. Tahriran fi’elyevm el salis aşere şabanül haram lisene selase ve selase mie ve elf.(13 Şaban 1313/28.01.1896)

Sahife 155 Numero 64Behisni Kazasının nefsi Kasabası mahalatından vusta Mahallesi sakinlerinden

iken bundan akdem vefat iden Heskü Hacı Mehmed bin Hacı Hasan’ın Sulbi Sagira ogulları Hacı Mustafa ve Hacı Hüseyin ve Ali ve Mehmed in bailtica şeriye mensub vasileri Mahalle-i mezkur sakinlerinden leebeveyn erkasın dagları baisü’l küttap Hacı Hasan ibni elmezbur Hacı Mehmed meclisi şerimizden bilvesale takriri kalem ve tâbîr-i an-il meram idub kablel şer’iden masub vasileri bıraktıgım Sagiranı mezburanın malları olmayub nafaka ve kesve’ye muhtaç olmalarıyla pederleri müteveffai merkumun müntakil mallarının kaderi meblag kerkbir takrir buyrulmak matlubumdur dedikte dahi mezburun takriri meşrusu ve ifa-i mutabık ve zikri ati meblag kadarı le ebeveyn idugu zeyl-i vesikada muharrerul esami müslimin ihbarlarıyla zahir ve numayan olmağla hükm mevki sadırakab tuba lehu ve hüsnü meeb Efendi hazretleri Sagiranı mezburanın pederleri müteveffai mezburdan muntakil malların iş bu tarihli vesikadan bedile şehri kırk beş guruş nafaka ve bihe farz takrir idub meblag mezbur magruz Sagiranı mezburanın nafaka ve kisve ve levazım darure-i saireleri muhtaç ledel iktiza istidane Sagiranı mezburanın malları vasi merkumun Hacı Hasan izin verilmegin ma vaka bittaleb keteb imla olundu. Tahriran fileyevm tıs’a minşehri cemaziyel evvel lisene selase aşere ve selase mie ve elf.(1 Cemeziyelevvel 1313/20.10.1896)

Meydan Mahallesi sakinlerinden Osman beg Nizam Mahmud bek Efendi Mahallesi mezkurun nüfusu merkum Mevbur beg Efendi. Sahife 155 Numero 65

Metin kısmında muharrer ismi zikrinde hisse-i mucibesi gösterilmiş olan vusta Mahallesi sakinlerinden Hacı ramazan bin Hacı Mehmed’in dahi bukere vuku vefatına mebni veraseti vAlidesi Hadice binti Hacı Mehmed Ağa biraderi kebir Hacı Hasan ve hemşiresi kebire Emine ve Sagira biraderleri Hacı Hüseyin ve Hacı Mustafa ve Ali ve Mehmet munhasır oldugu zahir ve numaya olduktan sonra Sagiranın mezburanın vakti rüşd ve sedadlarına degin tesviye umurlarına kablel şer’iden vasi ve tain olunan biraderlerin merkum Hacı Hasanın marifeti ve marifetşerle mutevveffai merkumun hisse-i mucubesi beynel veresa tevzi ve taksim olundu tahriren fielyevm el salis ve elşın minşehri şabanül haram lisele selase aşere ve selase mie ve elf.(27 Şaban 1313/11.02.1896)

Hisse-i mezbure hisse-iPara guruş akçe para guruş____ _____ ____ _____ _____ 18 993 2 22 451

Hisse-i mezbur hisse-i mezbur____ _____ _____ ____ ____ ____ 1 5 903 1 5 903

Hisse-i mezbur hisse-i mezbur hisse-i mezbur___ ____ ____ ___ ___ ____ _____ ___ _____ 1 5 903 1 5 903 1 5 903

78


Sahife 156 Numero 66Derdevletimekine arz-ı dair kimesneleridirki nezareti evkaf humayum mulk

haneye mulhik evkafta mamüretül aziz vilayeti celilesi dahilinde Malatya sancagına tâbî Behisni Kazasının nefsi Kasabasi mahalatından Çırçır Mahallesinde vaki Hacı musanam mensup el hayrın bina eyledigi cemi-i şerif eskamında beher Yusuf nam sahibi hayrın bina eyledigi bir bab hücrenin mütevellisi bulunan Mahalle-i meskur sakinlerinden mumcu Mustafa oğlu Mehmed bin Mehmedin huku vefatına mubni tevliyet mezkur mahal olmagla bir bina Mahalle-i mezkur sakinlerinden ve erbabı istihakakdan İbrahim hafıs Efendi bin molla Mehmedin tahini mezkur Mahallenin heyet ihtiyariyesinin tarafından başkanın intihab ve istida olmagla Mahalle-i mezkurun dokuzuncu hanesini ikinci numaralı ikiyüz ellibin tevlid ile mukabir oldugu nefsi memurluğunun derkenarından musteban olmağla tevliyeti mezkuranın mumailey dayipleri uzerine tevciye ve yerine bir kıta berat şerif Aliyesinin sarpı vaz buryurlmak ricasına derdevlet medar idi. El karara arz ve ilam olundu.Tahriran fielyevm eltasi ve elişrin minşehri şabanül haram lisene selase aşere ve selase mie ve elf.(29 Şaban 1313/13.02.1896)

Sahife 156 Numero 67Behisni Kazasına tâbî Belviran Karyesi sakinlerinden iken bundan akdem vefat

iden kara Ali’nin oğlu Mehmedin veraseti Esma binti Abdullah’ın zevci mevkuhai metrukesi Emine binti Mehmed ve sulbi kebire oğlu Hüseyin ve sagir Mehmed ve Vakkas ve sulbiye-i sagır kızı hüsneye munhasır oldugu zahir ve numayan olduktan sonra Sagiranı mezburanın vakti rüşd ve sedadlarına degin tesviye umurlarına kablel şer’iden mezbur vasileri zevci mezbure Eminenin marifeti ile ve marifet şerre müteveffai merkumun tahrir ve beynel verase tevzig ve taksim olunan terekesi ve defteridirki bervechi ati beyan olunur.Tahriran fielyevm elhamiş elişrin minşehri şabanül haram lisene selase aşere ve selase mie ve elf.(25 Şaban 1313/09.02.1896)Ester re’s koyun re’s keçi re’s öküz re’s___1___ ___2___ ___2___ ___2___ 400 80 60 200

İnek parası düge re’s yatak katı çul aded____1____ ____1____ ___1____ ___2____ 40 30 40 40Çuval aded aş Kazaı sahan aded legen aded_____6____ ____3____ ____4____ ____1____ 30 40 15 20Tava aded stil aded ıbrık aded hınta kile____2____ ___1___ ____1____ ___3___ 10 15 10 150Tohum kile hınta tohum şa’ir kile bag kıta_____4_____ ____1____ ___1___ 350 50 50Karye-i mezburde hane bab hırdavatı menzik

____1_____ 20 250

79


guruşYekun tereke-i mevcudu ______ 2000Münha’el ihracat resm-i kassam kaydiye defter kassam-ı maa hüccet pulu _____________ ___________ _____________ 50 3 11 guruşYekun _________ taksimi beynel verase sahhül baki 1936

64

Hisse-i mezbure esma hisse-i zevci mezbure Emine hisse-i ibni kebir merkum HüseyinPara guruş akçe para guruş akçe para guruş______ ______ _____ _____ ______ ______ ______ _____ 27 322 2 26 201 2 12 403

Hisse-i ibni sagir Mehmed Hisse-i ibni sagir merkum vakkas Hisse-i binti sagire mezbure ____ _____ _____ ____ ______ ______ _____ ______ ______ 2 12 403 2 12 403 1 16 201

Sahife 157 Numero 68Mamüratulaziz vilayeti celilesi dahilinde Malatya sancagına tâbî Behisni

Kazasına muzaf Belviran Karyesi sakinlerinden iken bundan akdem vefat iden Kara Ali’nin oğlu Mehmed’in Sulbi Sagira ogulları Mahmud ve Vakkas ve sulbiye-i Sagira kızı Hüsnenin pederleri mutevveffai merkumdan mevrus ve muntakil emval ve eşyalarını hıfz ve vikaya vakti rüşd ve sedadlarına dağin tesviye umurlarına vasi ve tayin olunmak ehem ve elzem olmağla emanet ile maruf diyanet ve istikametle mevsuf her vechile umuru vesayitin uhdesinden gelmeğe kadir idugu zeyl-i vesikada muharrerul esami müslimin ihbarlarıyla zahir ve müntehakik olmağla Sagiranı mezburanın valideleri Emine binti Mehmed kablel şer’iden vasi nasıb ve tayin olundukta ol dahi her vechi muharrer vesaiti mezkuraya kabul ve ifai merasimin kemaynabagı edaya taahüd ve iltizam itmegin mavaka bittaleb keteb imla olundu.Tahriran fielyevm el hamis elişrin minşehri şabanül muazzam lisene selase aşere ve selase mie ve elf.(25 Şaban 1313/09.02.1896)

Sahife 157 Numero 69Behisni Kazasına tâbî Helak Karyesi sakinlerinden iken bundan akdem vefat

iden Ali bin Vakkas’ın veraseti zevcesi menkuhai metrukesi Fatma binti Ali ve sulbikebir oğlu Ali ve sulbiyei kebire kızları Elif ve Zeynep ve sulbi sagir oğlu Mehmet’e munhasır oldugu ledel şer’il Enver zahir ve numayan olduktan sonra sagranı merkumun vakti rüşd ve sedadına degin tesviye umuruna kablel şer’iden vasi ve nasb tayin olunan sagir merkumun biraderi Ali marifetiyle ve marifet şerle mütevveffai merkumun terekesi ve defteridir-ki ber vechi ati beyan olunur. Tahriran fielyevmüs essabi elişrin minşehri şabanül haram lisene selase aşere ve selase mie ve elf.(27 Şaban 1313/11.02.1896)

80


Karye-i mezburda hane bab öküz re’s inek nısıf buzağı ____1____ ___3___ __1___ ____1___

500 300 60 10 Merkeb re’s kemi re’s yatak katı boz çul ___1___ ____4____ ___3___ ___4___ 80 100 150 60Çuval aded haral aded çamaşır kazganı çamaşır teşti ___6___ ___3___ ____1____ ___1___ 40 15 25 25Sahan aded çorba legeni çorba Kazanı lenger aded ___5___ ___1___ ___2___ ___2___ 15 10 20 10Tava aded ıbrık aded tasat aded stil aded ___1___ ___1___ ___2___ ____1___ 8 12 10 15Bulgur çek defik çek dögme çek bekmez batman ____17___ ___6___ ____4___ ____20____ 60 24 20 30Self üzümü batman hoşve batman penbe batman iplik batman ____25____ ___75___ ____5___ ____1___ 25 112 20 15Hınta tohumu çek şa’ir çek tarhana çek uzun tarla dedikleri bir kıta bakçe

____18___ ___4___ ___ 2___ guruş 63 40 10 130Muvsıra mevkide başlık bag koz nam mevkinde bagçe kıta hınta edevatı guruş _______

150 20Hırdavatı menzile _________ 100

Yekun tereke mevcudu guruş 2364

Munha el ihracat

Resm-i kassam kaydiye defter yol parası Para guruş ____ _____ _____ 3 59 3 30 2 Para 34 taksimi beynel veraseYekun guruş 64 Sahhül baki para 6 Guruş 2299

Hisse-i zevci mezbure hisse-i ibni kebir merkum Akçe para guruş akçe para guruş 2 15 287 1 23 68

81


Hisse-i binti mezbure hisse-i binti mezbure hisse-i sagir merkumAkçe para guruş akçe para guruş akçe para guruş 2 11 335 2 11 335 1 23 680

Safihe 158 Numero 70Behisni Kazasına tâbî Helak Karyesi sakinlerinden iken bundan akdem vefat

iden Ali bin Vakkas’ın Sulbi Sagira oğlu Mehmed pederi mütevveffai merkum un mevrus ve müntakil emval ve eşyalarını hıfz ve vikayevakti rüşd ve sedadına degin tesviye umurunu vasi ve nasb tayin olunmak ehem ve elzem olmağla emanet ile diyanet ve istikametle mevsuf her vechile umuru vesayinin uhtesinden gelmege kadir idugu zeyl’i vesikada muharrerül esami müslimin ihbarlarıyla mütehakik olan sagir merkumun kebire biraderi Ali kıbel’i şer’iden vasi ve tayin olundukta ol dahi ber vechi vesayitini mezkuruya kabul ve ifai merasimini kemayan bağı edaya taahhud ve iltizam etmegin ma vaka bittaleb keteb imla olundu. Tahriran fielyevm esnen elişrn minşehri şabanül haram lisene selase aşere ve selase mie ve elf.(22 Şaban 1313/06.02.1896)

Sahife 158 Numero 71Behisni Kazasının nefsi Kasabası mahalatında Hamra Mahallesi sakinlerinden

iken bundan akdem vefat iden Hacı şükrü bin Ali nin veraseti validesi Hatice binti İbrahim ve zevcesi memkuhai metrukesi Emine binti ragub ve Sulbi sagir oğlu Ahmed ve Sulbiye-i sagire kızı Zeyneb munhasır oldugu ledel şer olunan zahir ve numayan olduktan sonra Sagiranı mezburanın vakti rüşd ve sedadlarına degin tesviye umurunu vasi nasb ve tayin olunan sugiranı mezburanın cedeleri mezbure Hadice binti İbrahim marif ve marifet şer’le müteveffai merkumun tahrir ve beynel verase tevziğ ve taksim olunan terekesi ve defteridir ki ber vechi ati zikr ve beyan olunur. Tahriran fielyevm elhamis elişrin minşehri şabanül haram lisene selase aşere ve selase mie ve elf.(25 Şaban 1313/09.02.1896)Mahallesi mezburda hane bab kapuçakta bir bab sag hanesi ______1______ ___________

1000 400Ensektle bag kıta alt beşde helvacı dükkanı ____1____ ____1____

300 500301

Mevki mezburde arıcı dükkanı tamir Kahta nam mevkiinde bag kıta ____1_____ _______1______

300 500Kapuçakta bag kıta köseceli Karyesinde kuklakak de sulu bahçe ve bag _____1_____ _______________

100 500 Mahallesi mezbureli carioğlan Mahalle-i mezburde kişinoğlunda

oğlu bekirde baş bargir parası ba senet parası guruş guruş

300 150Mahalle-i mezbureli karanın oğlu eski kemdilli mesrude Şatoda bag senet baştemizde basmacı nıfsı __________

82


190

Sarı oğlan oğlu Mustafada ba senet yatak katı tast aded __________ ___1___ ___1___ 200 120 30Çamaşır kazğanının nısfı çuval aded tast aded stil aded ____1___ ___9____ ___1___ ___1___ 20 60 5 10Legen aded tava aded zahire kile hırdavatı menzile ___2___ ___1___ ___2___ ________ 30 10 100 150 Yekun tereke-i mevcudu guruş 5425Münha el ihraca

Resm-i kassam kaydiye defteri kassam ve hüccet plu Para guruş _________ _________ 25 135 8 13

Hisse-i mezburede hisse-i zevci mezburede _____ ______ ______ ________ 2 878 31 658

Hisse-i ibni sagir merkum Ahmed hisse-i binte sagire Zeynep _______ _______ ______ ______ 36 2487 38 1243

Sahife 159 Numero 72Behisni Kazasi nefsi Kasabası mahalatından Hamra Mahallesi sakinlerinden

iken bundan akdem vefat iden Hacı şükrü bin Ali’nin Sulbi Sagira oğlu Ahmed ve sulbiye-i Sagira kızı Zeyneb biraderimutevveffai merkumdan mevrus ve muntakil emval ve eşyalarını hıfz ve vikaya vakti rüşd ve sedadlarına değin tesviyeumurlarına vasi ve tayin olunmak ehem ve elzem olmağla emanet ile diyanet ve istikametle mevsuf her vechile umuru vesayitin uhdesinden gelmeğe kadir idugu zeyl-i vesikada muharrer olan esami müslimin ihbarlarıyla zahir ve mütehakik olan Sagiran mezburanın cedeleri Hadice binti İbrahim kablel şer’iden vasi ve tayin olunmakta oldahi her vechi muharrer vesayiti nezkuraya kabul ve ifa-i merasimini kemayanbagı edaya taahhud ve iltizam itmegin ma vaka bittaleb keteb ve imla olundu. Tahriran fielyevm el hadis elişrin min şehri şabanül haram lisene selase aşere ve selase mie ve elf.(25 Şaban 1313/09.02.1896)

Sahife 159 Numero 73Der-i devleti mekine arz-ı dair kimesneleridirki Nezareti evkaf humayan

mülkhaneye mühlik evkaftan mamuratülaziz vilayeti celilesi dahilinde Malatya Sancağına tâbî Behisni Kazasının Hamra Mahallesinde vaki eshabı hayrattan Bekirin nam mensub elhayrın bina eylediği Bekir beg medresesi dedikleri medresenin vazife mifse ile bu berat Ali şan müderrisi bulunan Ahmed Hamdi Efendi bin molla Ahmed münhasıl elsudur olarak saniye… vazife-i lazimesi terk ve tatil ile diyarı ahra gezmekte ve nerelerde bulunduğu meçhul ve mezkurd oldugu cihetle hatmin mezkuru tedrirleseye kalben matul kalarak bir bina ehliyet ve ekzarı numayan olan Kasaba-i mezkuranın

83


Vusta Mahallesi sakinlerinden Serdar Beyzade İbrahim Efendi bin Hacı Bekir üzerine tevcile buyrulmak üzere muamele şer ve nizamisi icra ve vazifeye mezkuru ifa itmekde iken numa ileyh İbrahim Efendi’nin vuku kanuna mebni olan mezkura ol dahindan beri hâli hanatat lazimesi matul olmağla mezkur vusta Mahallesinin yüz on yedinci hanesinin birinci numarasında ve seksen üç tevelediyle meskud isnan askeriye tecavüz bulunduğu hususu mezkurları derkenarından musteben olan ulemadan İbrahim Efendi bin Mehmed Efendi’nin tayini mezkur Hamra Mahallesinden bu şehadetle intihâb istid’a olunmuş ehliyeti Aliyesi yedinde bulunub ibraz eyledigi icazetname ve neşri ulum ile iştigAlinden beri bulunmuş olmağla mezkuranın ciheti a mesrureden dolayı vikayası zımmında evkaf celilesi hakkında müesses olan nizamı saniye hükmü mensuse tevfiken nazife-i muayenesi ile numa ileyh İbrahim Efendi bin Mehmed Efendi uhtesine tevcihe yedinde bir kıta berat Alişan sadaka ve ihsan buyrulmak niyaz ve istirhamına paye-i seriri alaya arz ve ilam olundu. El emru limen lehu el emnu Tahriran fielyevm el salis aşere min şehri ramazanül mübarek lisene selase aşere ve selase mie ve elf.(13 Ramazan 1313/27.02.1896)

Sahife 160 Numero 74Mamüratulaziz vilayeti celilesi dahilinde Malatya sancagına tâbî Behisni

Kazasının nefsi Kasabası mahalatından Meydan Mahallesi sakinlerinden iken bundan akdem vefat iden köroğulları agum Mustafa nın veraseti zevcesi menkuhai metrukesi Hadice binti hafız Mehmed ve Sulbi Sagira oglu Mehmed ve Sulbiye-i sagıra kızları Emşan ve Elif Fatma’ya munhasır olunub Sagiranı mezburatının becihet-i şeri’ye vesileri bulunan Hamra Mahallesi sakinlerinden hafız Mehmed Efendi bin molla Ahmed nam kimesne Mahalle-i şeriyemizde Kasaba-i mezkuraya tâbî Burançayır Karyesi sakinlerinden Kafalik oğlu Hacı Hüseyin muvacehesinde bilvesaye takriri kelam ve tâbîri on-il meram idub vaileri bulundugum merkum mezburanın pederleri mutevveffai merkumun sagir mezbur Hacı Hasan zimmetinde bir re’s inek nısfı ve bir re’s dana nısfı ve altmışbir batman peymir ve kırkbeş batman kuru self uzumlerıyle üç ölçek yaş üzüm ve üç ölçek girgil darı matlubuna kalben ahz ve istifa vefat itmegle terekesi olunan üzüm ve zatı Sagiran mezburanın izafeten sagir merkumdan tahsiliyle tarafıma teslim edilmesi bilvesale matlubumdur dedikte ol dahi cevabında mutevveffai merkum Mustafa’ya filhakika mezkur üzüm ve sariren borcu oldugunu ikrarla lakin mutevveffai merkum Mustafa’ya hali hayatında afz el zikr peymir ve self yaş üzümleriyele e bir re’s dana nısfını teslim ideb ancak marulbeyan bir re’s inek nısfıyla üç ölçek girgil darı zimmetinde kaldıgı dermayan itemsiyle müdde-i Ali ye merkum Hafız Mehmed Efendi’nin madde-i Aliye merkum Hacı Hüseyin beyan ittigi teslimatına inkar iderek merkum Hacı Hüseyin ber vechim muharrer teslimatına havi beyyine taleb olundukta muAlim olmiktar kuru ve yaş üzümlerinin mutevveffai merkum teslimine karye-i mezkur sakinlerinden Maraşlı Ali ve kara Ali’nin oğlu memo nam kimesnelerin şehadetleriyle isabet ideceğine ve mezkur dana nısfının şahidi olmayub mutevveffai merkumun şükrü zevce-i metrukesi mezbure Hadice’nin tahlif edilmesine beyan itmiş isede ishat madde-i idda idemeyub mucib ve mezbura fesd becası tahlifden menkul itmesiyle olvechile tahtı ikrarında olan bir re’s inek parası ve üç ölçek girgil darı eshaba yoktan izharı aczle balada mezkur kuru ve yaş üzüm ve bir re’s dana nısfının zevce-i mezbure Hadice’nin sekiz hisse de bir hissenin terekeye bırakması Sagiranı mezburatına izafet müdde-i vasisi merkum hafız Mehmed Efendiye teslim müdde-i Ali ye merkum Hacı Hüseyin kablel şer’iden tenbiye olunduğu tescil ve bililtimas huzuru ali lerine ilam olundu. Tahriran fielyevm elsabi aşere ve minşehri ramazanül mubarek lisene selase aşere ve selase mie ve elf.(17 Ramazan 1313/02.03.1896)

84


Sahife 160 Numero 75Mamuratül aziz vilayeti celilesi dahilinden Malatya Sancağına tâbî Behisni

Kazasının nefsi Kasabası mahalatında Hamra Mahallesi sakinlerinden hafız Mehmed Efendi bin molla Ahmed nam kimesne meclis-i şeriyemizde Kaza-i mezkuraya tâbî burunçayır Karyesi sakinlerinden kafalik oğlu Hacı Hüseyin mahsusuyesinde takriri kelam ve tâbîr-i an-il merum idub merkum Hacı Hüseyin zimmetinde yigirmibeş guruş kıymetinde bir çift yemeni ve elli guruş kıymetinde büyük ve küçük postdal iki iki çift potdal ve üç guruş kıymetinde bir aded postdalve pezeri ve keza dört guruş kıymetinde bir aded postdal peneriyle onbir guruş kıymetinde bir aded postdal döndürmesi ve yigirmi guruş kıymetinde bir aded eşaf döndürmesiyle ve kezalig yigirmi guruş kıymetinde bir aded postdal kefil döndürmesiyle olarak cemaen yüzotuz üç guruşun yigirmi dokuz guruş teslim olunub mutebaki yuz on guruş bir buçuk kile dahi, bugday olacağı hazır merkumun biltahsil tarafıma teslimi matlubumdur dedikte ol dahi cevabında meblag mezkur cihet-i merkumdan borcu oldugu ekrarı lakin dava olunan mezkur guruşuna hıfız Mehmed Efendi’nin damadı karaoğlanoğlu Mustafa’ya geçen sene kabilolunan otuz guruş kıymetinde bir re’s koç ve yigirmi guruş kıymetinde bir re’s kuzu ve yedi guruş kıymetinde rugan sade ve yigirmi beş guruş kıymetinde bir aded öküz ve on guruş kıymetinde beş batman bekmezi cemaen doksan iki guruş müdde-i merkumun emriyle damadı merkum Mustafaya hali hayatında teslim eylediğine ve mezbur on kile buğday dahi zimmeti olmadığına defean beyan etmesiyele madde-i merkum hafız Mehmed Efendi dahi madde-i Ali ye merkumu iş bu beyan ittigu teslimata mualaf olmayub ve damadı merkum Mustafaya teslimini emrettiğini zikr olunan bir buçuk kile hıntagıda Meydan Mahallesi sakinlerinden tüccar Veli Ağa ve karye-i mezkur sakinlerinden Ali Ağa’nın oğlu vakkas ve bostancı oglu Mehmed nam kimesnelerin şehadetleriyle isabet idecegi dermeyanla merkum Hacı Hüseyin’de her vechi muharrer teslimatına matlubu ile taleb olundukta ol bade olub merkum Mustafa zevci menkuhai metrukesi Hadicenin asla lahak ol dahina tahlif olunmasına telebi üzerine mezbur Hadice bilvechile tahlif edilerek ve mezbur bir buçuk kile bugdaya dahi devci meşbutane irsAline idemediginden mucebinde mezkur yüz dört guruş madde-i merkum hafız Mehmed Efendi’ye eda ve teslim madde-i Aliye merkum Hacı Hüseyin in kablel şer’iden tenbih olundugu tescil ve bililtimas huzuru ali lerine ilam olundu. Tahriran fielyevm eltasi aşere minşehri ramazanul mübarek lisene selase aşere ve selase mie ve elf.(19 Ramazan 1313/04.03.1896)

Sahife 161 Numero 76Mamuratülaziz vilayeti celilesi dahilinde Malatya Sancağına tâbî Behisni

Kazasının nefsi Kasabası mahalatından Hristiyan mahalesi sakinlerinden teba-i devletiyenin Ermeni milletinden su kahyası oğlu agup nam kimesne meclisi şeriyemizde takriri kelam ve tâbîr-i an-il meram idub Diyarbakır Vilayeti celilesi dahilinden Siverek Kazasının nefsi Kasabası derumunda gümrük hanunda kain mAğazada mevcud olub tamarat olunan beşyüzseksen top kırmızı bez ve kırkbeş top basma ve mezkur mAğaza durumunda vesair eşyamla zimemi selase olan alacaklarımla eşya-i mezkurları mallarında ahz ve kasb mahekeme munhasıriye ve hasılı ibraya ve ikame istihad ve istimane ve tahlif ve istihlaf ve teblig ve tebelluge ve itrafı temyiz’e ve raz’a haciz ve fekine imzasıyla evrak takdimine endel icab uhraya tevkile velhasıl hususu mezkurun mütevekife oldugu umuru külliyesinin ifaya mezkur Siverek Kasabası

85


ahAlisinden kör suluyuz zade Mehmed Efendiye tarafıma kabul ve mevlut vekil ve menaib ve tayin iyledim dedikte garb-i el tasdik el şeri’ ma vaka bittaleb keteb imla olundu. Tahriran fielyevm elhamis aşere minşehri ramazanul mübarek lisene selase aşere ve selase mie ve elf.( 15 Ramazan 1313/29.02.1896)

Sahife 161 Numero 77Behisni Kazasının nefsi Kasabası mahalatından Meydan Mahallesi sakinlerinden

iken bundan akdem vefat vefat iden Hacı Mehmed bin Hüseyin veraseti zevcesi menkuha-i metrukesi Elif binti Abdullah ve Sulbi kebire ogulları halid ve ganıb tanil Abdurrahman ve sagir Hacı Hüseyin ve sulbiye kubbar kızları Fatma ve Emineye munhasır olundugu tahkikattan sonra sagir merkumun vakti rüşd ve sedadına gay’ib merhumun derununa degin tesviye umurlarına kablel şer’iden vasi ve kaim tayin olunan ebeveyn biraderleri halid’in marifetiyle ve marifet şerle mütevveffai merkumun tahrir ve beynel verase tevzig ve taksim olunan terekesi ve defteridirki ber vechi ati zikr ve beyan olunur. Tahriran fielyevm elhamis elişrin min şehri şevval-ül mükerrem lisene selase aşere ve selase mie ve elf.(25 Şevval 1313/09.04.1896)

Haleb alacası top Aynteb alacası top Tokat yazması aded 62/ guruş ____44____ ___81____ 620 240 50Malatya gitmesi top basma çiti perde aded el yağlıgı düzine aded _____4____ _____544____ ____20____ 105 540 100Çuka vesaireti işlik aded haleb kemeri aded alaca işlik aded

_____15_____ _____9____ ____18____ 40 27 22

Boyalı bez perdesi aded kırmızı bez parça aded keten çapa aded ______10_____ _____11____ ____20____ 50 45 60

Beyaz hıza yelek paket aded haleb asdarı top aded fes kagıdı aded____2_____ ____112_____ ____13____ 40 115 160

Sade katyon derhem ipek kefi aded iplik kefi aded ____350____ ____7____ ___5____ 100 12 5

İplik perde aded kırk kilim senarı top aded frengi aded ___1____ ______21_____ ___6____ 4 250 12Frengi çifti tobre aded iplik katyon derhem _____8_____ ____300____

40 10Kenaib kiyye beyaz iplik top aded sabun tası batman ___2___ ______1_____ ____40_____ 10 15 150Batman degermi şeker kiyye tuz batman__15__ _____17____ ____5____

86


100 40 7

Sandık zengiri aded kırk aded mea hurda _____4____ _____1_____

2 150

Ağaç tesbih aded ester re’s merkeb re’s _____6_____ ___1____ ____1____ 3 650 50

Koyun re’s Mağara başı nam mahalde bir hab bag haresi ___5____ ______________________

120 550Meydan Mahallesinde kapu kayalı alt baş nam mahalde tahtalıda bir bab iehir hane bir bab tüccar dükkanı _________________ ________________

2000 2500Eksalında nısf dükkanı yatak katı yorgan aded________________ ____4____ ____3____ 1550 200 50

Kahta halı aded hamam legeni aded büyük ve küçük tava aded ____1____ _____1______ _______3_______ 20 10 15Çuval aded muhasara Kazanı aded don Kazanı aded ___1____ ______2_____ _____1_____ 100 150 50Kani ve aş Kazanı lenger ve sahan ve tast aded ____5_____ _____33_______

65 99Hamur ve ufak legen aded sini aded su ve ufak stil aded _____4____ ___1____ _____6_____ 55 20 40Gügüm aded seccade aded perde aded ____1____ _____1_____ ___1_____ 20 20 30

Atika ve cedid boz kilim aded pencere ve cam aded _______7________ ________50_______

120 60Rugan serde batman teşt aded hurç aded ______15_____ ___4___ ____2____ 120 90 20Hasır aded saat aded tufenk ve tabanca aded ____2____ ____2____ _______2______ 20 50 25Minder aded alaca top boz top aded

87


____2____ ____10____ _____5______ 20 50 50Asdar top şal perde kıs kagıdı ____5___ ____20____ ____5_____ 100 30 50Sigara kagıdı ve deste elçek demeze hınta batman______100______ ____1_____ ____13____ 60 10 65

Kalatya perde uzun alaca top Malatya çiti parça ____100____ _____10_____ ______2_________ 100 70 15İşlik aded kutnu defia işlik süs kemeri aded____10___ ______10_______ _____10_______ 15 20 30Keten sapa yazma aded kırmızı bez parça____10____ ____48____ _____60_____ 25 80 240Fes kanamiye kutnu top aded külek Ağası zade Hüseyin Ağa da ba defter____31____ _____7____ _____________________ 300 155 25Kütüre karyeli hedikte ba defter karyeli mezburde mesut kahya da kira ________________ ________________________

190 25

Sagiran karyeli Köroğlu eminde kira çobanlı karyeli mesut da kira ________________________ ____________________

58 40Karye-i mezbureli nizam Mehmed de kira çırıkdar Mehmed on başı da ___________________________ ________________

58 40Mehmedoglu karyeli Hacı Osman oğlu muhammeddeyeni Mahallesi karabaş Hacı da___________________________ ________________________

140 20

KülekAğası zade ömer deşambayatlı temir Alioğlu temirdemuhtar zade Mustafa Ağa da__________________ ____________________ ___________________ 10 55 18

Yekun tereke-i mevcudu guruş 14186Munha el ihracat resmi kassam para guruş kaydiye defter ____ _____ _______ ____ 26 354 14 21Maa haccet kassam pulu_________ __________

21 17

88


___31___ ___073___ 35 280 Yekun para guruş _____ _____

20 693

Sahhül Baki para guruş taksimi beynel verase ____ _____ 13492 20

Ganib merkum Abdurrahman silah altında bulunduğu cihetle zi’irde mihri hisse-i beciasının harcı münha.Hisse-i zevci mezbure Elif Hisse-i İbni Kebir merkum HAlid akçe para guruş akçe para guruş ____ ____ _____ ____ ____ _____ 2 23 1686 1 21 2951

Hisse-i İbni Kebir merkum Abdurrahman Hisse-i ibni sagir merkum Hacı Hüseyin akçe para guruş akçe para guruş ____ ____ _____ ____ ____ _____ 1 21 2951 1 21 2951

Hisse-i binti kebire mezbur Fatma Hisse-i binti kebire mezbur Emine akçe para guruş akçe para guruş ____ ____ _____ ____ ____ _____ 2 30 1475 2 30 1475

___0___ ___31___ ___0073___ 1 12 3025

Harç resm-i alındığı cihetle hissesi üzerime ilam edilmiştir. Balayı defterde gösterildiği cihetle sagir ve ganib merkumanın hisse-i mecbeleri vasi ve kaim tayin olunan merkum Halid’in yed-i hıfz ve emanete bırakılmıştır.


iken bundan akdem vefat iden Hacı Mehmed bin Hacı Hüseyin’in sulbi Sagira oğlu Hacı Hüseyin ile Halid Abdullah ve Kehiroğlu Abdurrahman’ın babaları müteveffai merkumdan mevrus ve müntakil emval ve eşyalarını hıfz ve vikaya sagir merkumun vakti rüşd ve sedadına ganib merkumun vurudune değin tesviye umurlarına kıbel-i şer’den vasi ve tayin olmak ehem ve elzem olmağla emanet ile maruf diyanet ve istikametle mevsuf ber vechile umura vesayitin uhtesinden gelmeğe kadir idugu zeyl-i vesikada muharrer olan esami müslimin ihbarlarıyla zahir ve numayan olan le ebeveyn biraderleri Halid bin Hacı Mehmed nam kimesne maraf-a zikr tesviye umurlarına vasi ve kaim tayin olundukta oldahi ber vechi muharrer vesayiti mezkuraya kabul ve ifa-i merasimini kemayanbağı edaya taahüd ve iltizam itmegin ma vaka biltaleb keteb imla olundu. Tahriran fi elyevm elhamis elişrn minşehri şevvalülmükerrem lisene selase aşere ve selase mie ve elf.(25 Şevval 1313/04.09.1896)

89


Sahife 163 Numero 79Behisni Kazasına tâbî Nezilli Karyesi sakinlerinden iken bundan akdem vefat

iden Mehmed bin Çil Veli’nin veraseti zevcesi menkuhai metrukesi Fatma binti Hüseyin ve Sulbi Sagira oğulları Ali ve Sadık ve Sulbiye-i Sagira kızı Zeyneb munhasır olduğu zahir ve numayan olduktan sonra Sagiranı mezburanın vakti rüşd ve sedadlarına değin tesviye umurlarına kıbel-i şer’den vasi ve tayin olunan vasileri mezbura Fatma’nın marifetiyle ve marifet şer’le müteveffai merkumun tahrir ve beynel verase tevziğ ve taksim olunan terekesi ve defteridir ki ber vechi ati zikr ve beyan olunur. Tahriran fielyevm elhamis ve elişrn minşehri şevvalülmükerrem lisene selase aşere ve selase mie ve elf.(25 Şevval 1313/09.04.1896)Karye-i mezkur hududunda aşağı bağın nısfı hissesi defi çamlık bağının rub-i hissesi

guruş guruş _____ ______

75 80Karye-i mezburede bir kıta fıstıkhanenin rub-i hissesi Sumak çek

guruş _____ ___3___

10Don KazAğanı aded Aş Kazanı aded Ufak tışt Fıstık çek Legen aded ___1___ ___1___ ___1___ ___12___ ___1___ 23 13 22 23 16Sahan aded Lenger aded Yatak katı Saat aded Çuval aded Palas aded ___1___ ___1___ ___2___ ___1___ ___3___ ___1___ 5 8 75 5 15 15Hasar aded merkeb maa sıpa nısfı ___1___ _______1_______ 7 70Hurç aded hırdavatı menzile ___1___ ___________

7 50

Yekun teneke-i mevcudu guruş

_____ 705

Münha el ihracat resm-i kassam kaydiye defter ______ _______ _____________ 17 25 1Yol parası_____________ 20Yekun para guruş

_____ ______5 19

Sahhül Baki para guruş taksimi beynel verase

90


____ _____35 688

Hisse-i zevci mezbure Hisse-i ibni sagir merkum Ali Hisse-i ibni sagir merkum Sadık_____ _______ __________ _________ ___________ ___________ 89 29 240 2 240 2

Hisse-i binti Sagira mezbur Zeyneb_________ ____________

120 1

Sahife 164 numero 80Behisni Kazasına tâbî Nezilli Karyesi sakinlerinden iken bundan akdem vefat

eden Mehmet bin Çil Veli’nin sulbu sağir oğulları Ali, ve Sadık ve Sulbiye-i sağire Zeynebe pederleri müteveffay-ı merkumdan mevrûsen ve müstakil emval ve eşyaları hıfz ve vikaye vakti rüşd ve sedadlarına değin tesviye tesaviye-i umurlarına kablel şer’iden vasi- nasb ve tayin olmak ehem ve elzem olunmakla emanet ile ma’rufe diyanet ve istikametle mevsufe ve her vech ile umur-u vesayitin uhdesinden gelmeğe kadir idüğü zeyl ve vesikada muharrerül esami müslimin ihbar ile zahir ve mütehakkik olan sağiranı mezburanın valideleri Fatma maruzzikr tesviye-i umurlarına vasi nasb ve tayin oldukda oldahi ber vechi muharrer veraset-i mezkûre-i nasb kabul ve ifây-ı merasimi kema yenbeği edaye taahhüt ve iltizam etmeğin mâ vaka bittalep ketb ve imla olduğu tahriran fil yevm-il-hamis vel işrine min şehr-i Şevval mükerrem liseneti selâse aşra ve selase mie ve elf .( 25 Şevval 1313/09.04.1896)

Sahife 164 Numero 81 Behisni Kazasına tâbî Nezilli Karyesi sakinlerinden iken bundan akdem vefat

iden Halil bin Çil Veli’nin varise-i zevce-i menkuhai metrukesi Fatıma binti Mustafa ve sulbü sağir oğulları Veli ve Mehmet sulbiyye-i sağire kızları Sultan ve Fatımaya munhasıra oldu zahir ve numayan olduktan sonra sağiratani mezburatanın vakti rüşt ve sedadalarına değin tesviye-i umurlarına kablel şer’den nasb ve ta’yin olan vasihleri mezbure Fatımanın marifet ile ve marifet-i şer ile müteveffa-yi merkumun tahrir-i beynel verase tevzi ve taksim olunan terekesi defteridir ki ber vechi ati zikr ve beyan olunur. Tahriran fil yevmissâbi-i vel ışrın min şehri şevval mükerrem li senet-i selesi aşara ve selese mieti ve elf . (26 Şevval 1313/10.04.1896)

Garye-i mezkur hududunda Defacalık bağın Garye-i mezkur hududunda hıntacık Aşağı bağın nısf hissesi rubu hissesi bir kıta fıst6ıklığın rubu hissesi 6 150 75 75 Samakcık Dongazanı adedi Aş gazanı adedi Ufak teş adedi Fıstıkcık Kile aded 4 1 1 1 12 1 10 22 13 23 23 15

Sahan aded Lenger aded Yatak kat Tast Aded çuladed palas aded haşa aded 1 3 2 1 2 1 1 5 12 75 5 15 15 8

Merkep maa supa nısfı hurç aded hurdavat-ı menzil 75 1 55 8

91


Tereke mevcudeYekun hissesi / 705Minha el ihraçResm-i kassam Kaydiyye defteri Yol parası 17 25 1 Para 20Yekun Para Hissesi littaksim beynel verese

5 19 Sahhül baki

Para / 35 Hisse / 685

Hisse-i zevce-i mezkure Hisse-i ibni sağır merkum VeliHisse-i ibni sağir merkum uhamet 85 29 200 2 200 2 Hisse-i binti sağire mezkure sultan Hisse-i binti sagire mezkure Fatıma 100 1 100 1

Sahife 165 numero 82 Behisni Kazasına tâbî Nezilli Karyesi sakinlerinden iken bundan akdem vefat eden Halil bin Çil Veli’nin sulbü sağiroğulları Veli ve Mehmet ve Sulbiye sagira kızları sultan ve Fatma’ya pederleri müteveffayı merkumdan mevrus ve müstakil emval ve eşyalarını hıfz ve vikaye vaktirüst ve Sedatlarına değin tesviye-i umurlarına kablel şer’iden vasi nasb ve tayin olmak üzere ehem ve elzem olmakla emanet ile ma’rufe diyanet ve istikametle mevsufe ve her vech ile umuru vasayanın uhdesinden gelmeğe kadire idüğü zeyl-i vesikada muharraril esami müslimin ihbarlarıyla ve mütehakkik olan sağiranı mezburanın valideleri Fatıma sârazzikr tesviye-i umurlarına vasi nasb ve tayin olunarak da ol dahi ber vechi muharrer vasayiti mezkureye kabul ifayı merasimini kema yen baği edayı taahhüt ve iltizam etmeye ma vaka bittalep ketb ve imla olundu. Tahriran filyevmissabi vel işrin min şehri şevval ül mükerrem liseneti selase aşere ve selase mie ve elf.(27 Şevval 1313/11.04.1896)

Sahife 165 numero 83 Behisni Kazasının nefsi Kasabası mahallatından Meydan Mahallesi sakinlerinden iken bundan akdem vefat eden Ayşe binti Mehmedin sulbiye kızı Hatice’nin müteveffai mezkureden mevrus müntekil emvalleri ve eşyası hıfz vikay vakti rüşdü sedadına değin tesviye-i umuruna kıbel-i şer’ide bir vasi nasb ve tayin olunmak ehem ve elzem olmakla emane ile ma’ruf diyanet ve istikametle mevsuf ve her vechile umuru vasayanın uhdesinden gelmeğe kadir idüğü zeyl-i vesikada muharrarul esami müslimin ihbarlariyle zahir ve numayan olan sagirani mezkurenin pederi Goruk Alinin oğlu Mustafa mezbûre Hatice’nin tesviye umuruna vâsi nasb ve tayin olundukda oldahi bervechi muharrar vasaya-i mezkureyi kabul ve ifayı merasimine kemayen baği edaya taahhüt ve iltizam etmeye ma vaka bittaleb keteb imla olundu. Tahriran filyevmittasi minşehri zilka’deti eşşerifeti liseneti selese aşera ve selase mie ve elf.(9 Zilkade 1313/23.04.1896) Sahife 165 numero 84

92


Behisni Kazasına muzaf gizli Karyesi sakinlerinden ve sultan suyu çifliki humayun on ikinci bölüğü efradındayken bundan akdem vefad eden Emine’nin oğlu Ahmet bin Mehmet bin Mustafanın ber vechi ati veraseti olduğunu iddia eden Mehmet bin Mehmet kazayı mezkur mahkeme-i şeriyyesine mahsus odada meclisi şeriyyemizde Hacı Mehmet bin Hasan muvacehasinde takrir-i kelam ve tâbîri anil mera’m edilüp bölükü mezkur efradından iken vefat eden murisimiz merkum Ahmet bin Mehmet bin Mustafanın hâzır mezbûr Hacı Mehmet zimmetinde ciheti garzın on guruş meblağı mezkuru gablel ahz Velistifa vefat etmekle meblağı mezkur benimle gaib anil meclis hemşirem Emine binti Mehmete mevrûs olmakla meblağı mezkuru hazır merkumdan bitthsil tarafıma teslimi hususu matluhumdur dedikde oldahi cevabının ciheti merkumdan müteveffay-ı mezbûr Ahmede olmiktarın olduğunu ikrarla veraset iddiasını inkar idecek müdda-i merkum Mehmetten ber vechi muharrar iddiasına mutabık beyyine-i taleb olundukda garyei mezkur sakinlerinden İbrahimin oğlu Mustafa ve Çul Hasanın oğlu Mehmet nam kimsneler meclisi şer’a hâzıran olup filhakika bölük’ü mezkur efradındaniken bundan mukaddem vefat eden Ahmet bin Mehmet bin Mustafanın veraseti işbu hazır bilmeclisli ebeveyn biraderi Mehmetle hemşiresi gaip anil meclis Emineye mahzaradır ve bunlardan başka varisi ve terekesine müstahakki uhra olduğu malumumuz değildir ve maskatı ra’sileri mezkur gizli Karyesinden bizler bu hususa bervech üzere elan içün şahitleriz ve şehadet dahi ederiz diye her biri muttefekullafz velma’na edayı şehadeti şeriyye etmelerine şahidanı merkumanı ledeyyid ta’dil ve tezkiyei adl ve makbulu şehade oldukları ihbar ve işar olunmakla mucebince meblâğı müddeâ on guruş müdde-î Mehmet ile mezkure Emineye edayı teslim müddea aleyhi merkum Hacı Mehmete tenbih olduğu tescil ve bililtimas huzuru aliyelerine ilam oldundu tahriran filyevmissabi aşera minşehri zilka’deti eşşerifeti li seneti seleseaşera ve selese mietin ve elf.(16 Zilkade 1313/30.04.1896)

Sahife 166 numero 85 Mamüratül aziz vilayeti celilesi dahilinde Malatya Sancağına tâbî Behisni Kazasının nefsi tebası mahallatından Meydan Mahallesi sakinlerinden tacirlioğlu Hacı Mehmet nâm kimesne meclisi şerimizde gazayı mezkure tâbi çelberğaz Karyesi sakinlerinden Ahmet bin Süleyman müracehesinde takriri kelam tâbîr anilmeram eylediği bundan iki sene mukaddem vefat eden hazır-ı mezbur Ahmetin pederi Süleyman da 140 guruşu alacağını icab el ahz vel istifa merkum Süleyman vefat ederek terekesine vazılleyd olan mevrusu işbu hazır bir meclis Ahmetten mellağı merkumun tahsiliyle tarafıma teslimi ifa etmesi matlubumdur dedikten müddea aleyhi merkum Ahmet dahi cevabında tereke-i müteveffayı merkum bilverâse vaz’ı yedini ikrarla alacak müddeâsını inkar ederek müddei merkum Hacı Mehmetin ber vechi muharrer alacak iddiasına mutabık beynel talep oldukda garye-i mezkur sakinlerinden Güdük oğlu Ali ve barıtçı Mıstık ve İbni Kehya ve Çürdük oğlu Vakkas ve aşağı çerili Karyesi sakinlerinden Yusuf Çavuş nam kimselerin şehadetleriyle isbat edeceğini dermeyanla sâhildan-ı merkûmandan Güdük oğlu Ali ve Yusuf Çavuş meclis-i şeride hâzırân olup eserül istishat filhakika tarihinden dört sene mıkaddem müddea merkum Hacı Mehmet ve müteveffayı merkum Süleyman huzurumuzla yüz otuz guruş borçlu olduğuna bizler onun için şahitleriz ve şehadet dahi ederiz deyu her biri bilmüvacehe tabi şeri ârây-ı şehâdet-i şeriyye etmeleriyle şâhidanı merkumanı mensup oldukları aşağı çerili Karyesinin imamı Molla Hasan bin Mehmet ve muhtarı Vakkas bin Mustafa ve Çelebi Gazi Karyesi imamı Molla Muhammed bin Hasan ve muhtarı İbrahim bin Muhammed nam kimselerden ba varaka mesture sirran ve ba’dehü kaziye-i mezkurun Meydan Mahallesi sakinlerinden berbercizade Hüseyin Ağa bin Ali Ağa ve Hacı Muhammed bin

93


Hasan nam kimselerden dahi alenen ledeyyid tezkiye-i adl ve mai bûlûsşehâde oldukları ihbar ve işar olmakla müddea merkum Hacı Muhammed bil müvâcelye tahlif olunmak mucebince mezkur yüz otuz guruş terekei mütevefadan olmak üzere müddea merkum Hacı Muhammede edâyı teslim müddea aleyhi merkum Ahmet bin Süleyman kıbel-i şer’den tenbih olduğu tescil ve bililtimas huzuru âliyelerine ilan olundu. Tahriran filyevmirrabi aşer min şehri saferül haber liseneti selase aşera ve selasemietin ve elf.(14 Sefer 1313/06.08.1895)

Sahife 166 numero 86 Behisni Kazasının nefsi kasabası mahallatında Malatya Mahallesi sakinlerinden zirati Hamra Mahallesinden berber Alinin oğlu berber Hasan ve Musanın oğlu ibiş tarifleriyle ma’rife olan Ayşe binti küçük bey meclisi şerimizde nasbı mezkurun Hristiyan mahalesi merkumundan ve teba-i devlet-i aliyyenin Katolik milletlinden davay-ı kebirlerinden acemiyan ahalisi veledi karabet müvacehesinde takriri kelam ve ta’bir anil meram idüp mezkur Hamra Mahallesi sakinlerinden kâim pederim Hacı Ramazanoğlu Hacı Bekir zimmet ve izni teslimatı mihr-i müeccelimden … bin beş yüz diyarı kız bir takım huyla tamamı şeran elan kalan iki nefer çocuğumla cafiyanemin nafaka vesair matlubumu merkum Hacı Bekir ve Mahtumu zevcem Hacı Aliden talep ve davayı muhakem ve muhasamayı ve tahlif ve istihlafa ve sulh ve ibraya ve tebliğ ve teslime ve ikame-i şuhud ve istimâa ve vaz-ı hucz ve fekke ve kendi imzasile evrakı takdimini ve arazı ve tahyir ve istimafe ve muhakeme şeriyye ve nizamiye ve hibaratiyyenn her bir derecatına ve tarafından aharini tevkile ve icraya ve zararı ziyan iddasına velhasıl hususu mezkurun mütevakkıf olduğu umurun külliyesini ifaya işbu hazır mezbur Ohanis Efendi tarafımdan vekil ve naib münasib nasb ve tayin eyledim dedikde oldahi ber vechi muharrar vekaleti merkumeyeyi kabul ve ifaya merasimini kema yenbeği edayı taahhüt ve iltizam etmeğe ma vakaa bittalep ketb ve imla oldu tahriran filyevmissabi min şehri zilka’de eşşerife liseneti aşera ve selase mietin ve elf.(6 Zilkade 1313/20.04.1896)

Sahife 167 numero 87 Behisni Kazasına tâbî Çakallı aşiretinden Hacı Yusuf oğlu Hacı bin İbrahim nam kimesne meclisi şerimizde nefsi kasabasının Hristiyan Mahallesi sakinlerinden ve dava vekillerinden Arakil Ağa veledi Arakis muvacehesinde takriri kelam ve tâbîr anilmeram edüp bundan akdem Dacru Karyesi Harpella ve Keşiş Karyesinden şeyh Hasan naman kimselerden iştira eylediğim Keşiş Karyesinde vaki Şarkan; Şeyh Osma’ ma’sere ve bağı Garben;Yol Şimalen; Keza Şeyh Osman bağı ve Cenuben; Kel Hasan bağı ile mahdut bir kıt’a kerum bağına Kazay-ı mezkûra tâbî berşem Karyesi ahalisinden Velihan nam kimesne fuzulen müdahale eylediğinden müdahalesinin men-i hususu merkum muğma han ile muhakeme muhasamaya tahlif ve istihlaf ve sulh ve ibraya tebliğ ve tebellüğa ve ikâm-i şuhudu şer’a ve vaz’ı hacz ve fekke ve keza imzasile evrak takdimine ve ağraz ve tahtir ve isti’naf ve muhakeme şeriyye ve nizamiye ve hubaraiyyenin her bir derecâtına ve tarafından aharini tevkile ve icraya ve zarar ziyan iddiasına velhasıl hususu mezkurun mütevaffak olduğunu umurun külliyesine îfaya işbu hazır mezbur Arakil Ağayı tarafımdan vekil, naib münasip nasb ve tayin eyledim, dedikte ol dahi ber vechi muharrer vekaleti mezkureye kabul ve ifaya merasimini kema yenbaği edaya taahhüt ve iltizam itmeyin ma vakaa bittalep ketb ve imla olundu. Tahriran filyevmissalis vel ışrin min şehri zilka’de eşşerife lisenet selase aşara ve selase mietin ve elf.(23 Zilkade 1313/07.05.1896)

94


Sahife 167 numero 88 Ma’muratül Aziz vilayet-i celîlesi dahilinde Malatya Sancağına tâbî’ Behisni Kazasına muzaf Nezilli Karyesi sakinlerinden iken malı müşterek olarak vefat etmiş olan Çil Veli’nin oğulları Halil ve Muhammetin terekelerinin beynelverese tevzi ve taksimine dair müteveffay-ı merkum Muhammetin zevce-i menkûha-i metrûkesi Fatıma binti Hüseyin tarafından vuku bulan müracaat üzerine husus-u âtî elbeyanın Mahallede fasl ve hasm ve ru’yetî içün me’zûne-i irsal olan mahkeme-i şeriyye katibi Sait Efendi müteveffâyı merkûmûnun hanesine muvâsalatla akdi meclis-i şer-i âli ettikde evvelce keza müracaat etmiş olan kâza-i mezkûre tâbîr Çakallı Kör Osmanlı aşiret sakinlerinden Halle Danyol oğlu Muhammed nâm kimesne meclisi akdi mezkûrede müteveffay-ı merkum Muhammedin sulbü Sağir oğlu Alinin vasiyeti ve validesi Fatıma ile mütevaffay-ı merkum Halilin sulbü Sağiroğlu Veli ve sulbiye-i sağire kızları Sultan ve Fatımanın ve vasiyye ve Veliyyeleri olan valideleri Fatıma binti Mustafa müvacehesinde takriri kelam ve tâbiranilmeram edip müteveffây-ı merkûmân Halil ve Muhammet zimmetlerinde üç bin guruş alacak hakkım olup ve meblağı mâlûmeye mukabil karye-i mezkur hududu dahilinde vâki dört dönek bağı on beş senei mütecaviz garzımda olduğu halde meblağ-ı mezkûru kablelahz vel istifa vefat etmeler ile tereke-i müteveffâya vazııl yed olan işbu hâzıratı mezbûrattan bilahz tarafıma teslimi muradımdır dedikde mezbûrat dahî cevaplarında filhakika mezkûr bağı sene-i merkûmeden beri müdde-i merkumun garzında olduğunu ikrarla ancak meblağı müddea gaç bin guruş olduğunu bile müvekkillerini dermeyan etmeleri ile müdde-i merkûmeden bervechi muharrar iddiasına mutabık beyyine talep olundukta karye-i mezkûr sakinlerinden Mıstıkoğlu Hüseyin ve Molla Hasanın oğlu Molla Hasan nam kimesnelerin şehadetleriyle isbat edeceğini beyan ile şahîdanı merkûmân meclîsi mezkûra hâzıran olup serül istişhât müteveffay-ı merkûman Halil ve Muhammed bin Veli’nin hâzır bilmeclisi Halle Danyol oğlu Ömere üç bin guruş müşterek zimmetleri olup ve meblağı ma’lûmeye mübadele garye-i mezkur hududu dahilinde dört dönümlük guruş Peygamberlik bağı dahi on beş seneyi mütecaviz markum Ömerin garzında olduğuna bizler bu hususun bu vecih üzere Allah için şahitleriz ve şehadet ederiz diye her biri bil müvacehe bernehci şer’i edayı şehadeti şeriyye etmeleri ile şahidanı merkûmanın mensup oldukları garye-i mezkur imamı Vakkas Efendi binmesta ve muhtarı gulağın oğlu Rado nam kimesnelerden sirran ve badehu garyei mezkurdan İbrahimin oğlu Hacı Yusuf ve Cardın Yusufun oğlu Gara Muhammetten dahi alenen ledettade ve teksiye adl ve makbuluşehade oldukları ihbar ve işar olunmakla meblağı mezkûru müddei merkum müteveffÂy-ı merkumândan almayıp ve teberru dahi etmediğine bilmüvacehe tahlif edilmekle mucebince meblağı ma’lûme terekeyi müteveffâdan olmak üzere müdde-i merkûma teslime tenbih-î şer’î olduğunu ve terekeleri dahî beynel verese bil farizatişşeriyye tevzi’ ve tahsim edildiğini katibi mûma ileyhi gelip ale vukuuna takrir ve inha ettiği her ğabbuttasdîkişşer’î mâvaka-a bittalep ketb ve imla oldu tahritan filyevmittasi min şehri zilkade eşşerîfe liseneti selase aşara ve selasemieti ve elf.(9 Zilkade 1313/23.04.1896)

Sahife 168 numero 89 Behisni Kazasına tâbî Şambayadi Karyesi sakinlerinden iken bundan akdem vefat eden Hüseyin bin Molla Muhammed’in veraseti zevce-i menkûha-i meşrûkesi Emiş bint-i durmuş ve sulbiyye-i sağîra kızı Hatice ve Ammizadeleri Hacı Hasan ve Ahmet nâm kimesnelere münhasır olduğu ledel-i şer zâhir ve numayan olduktan sonra sağîra-i mezkûrenin vakt-i rüşd ve sedadına değin tesviye-i umuruna vasî nasb ve tayin olunan sagiranı mezkurenin Ammizadesi merku Ahmet müteveffa ve marifet marifeti şerî ile

95


müteveffayı merkumun tahrir ve beynel verase tevzî ve taksim olunan terekesi defteridir ki ber vechi âtî zikr ve beyan olunur. Tahrîran filyevmilhâmis vel ışrîn min şehri zilkade eş şerîfe lisenetin selase aşara ve selasemietin ve elf.(25 Zilkade 1313/09.05.1896)

Garye-i mezkurda Kaynarca nam Semte Peykari nam Yatak kat Don Gazanı hane bab Mahallede bir kıta Mahallede keza bir kıta 3 1 1 sakca nefakı bahçe 150 30 300 300 200Sahan adet Bozkilim adet Defa kilim adet Masere Gazganı Masere Teşti İnek yarısı 5 1 1 1 1 1 15 5 48 60 40 40Tava adet Leğen adet İbrik adet Güğüm adet Tel adet Sahan adet Tast adet 2 1 1 1 1 2 2 6 5 15 15 10 5 7Süzek adet Harar adet Çuval adet Kazan adet Hurdavât-ı Menzil 1 1 4 1 15 2 5 20 3Tereke Mevcûde Yekun Guruş 1106Minhâ el ihrâcat_____Resmi Kassam Kaydiyye-i defter Kasem ve hüccet Pulu 27 26 1 30 11

Yekün__________________ Guruş

40 16Sahha’l-bâkî___________littaksimbeynelverese______

Hisse-i Zevce-i mezkure Emiş Hisse-i binti Sağira Hisse-i İbni Hisse-i İbni Ammil 138 10 mezbura Hatice Ammil mezbur mezbur Ahmet 553 Hacı Hasan 207 15 207 15 Sağira mezbure Haticenin hisse-i muayenesi ve hisse-i merkûm Ahmedin yed-i hıfz ve emanetinde bırakılmıştır.

Sahife 169 numero 90 Behisni Kazasına tâbî şambayadi Karyesi sakinlerinden iken bundan akdem vefat eden Hasan bin Molla Muhammedin sulbiyye sağira kızı Haticeye pederi müteveffay-ı merkumdan mevrus ve müntekil emvalleri ve eşyalarını hıfz ve vikaye vakti rüşd ve sedadını değin tesviye-i umuruna bir vasi nasb ve tayin olunma ehem ve elzem olmakla emanet ile ma’ruf diyanet ve istikametle mevsuf her vechi umuru vasayanın uhdesinden belmek kadir idüğü zeyl vesikada muharrar-i esami müslimin ihbarlariyle zahir ve mütehakkak olan sağira mezkûrenin emmizedesi Molla Ahmet nâm kimesne sağira mezbûrenin tesviye-i umuruna kıbeli şer’den vasi nasb ve tayin olundukda oldahi ber vech-i muharrar vasayet-i mezkureyi kabul ve ifaya merasimini kema yenbeğı edaya taahhüt iltizam etmeğe mâ vakaa bittalep ketb ve imla olundu. Tahriran filyevmissabi vel ışrîn min şehri zilkade Eş Şerife lisenetin selase aşera ve selasemietin ve elf.(26 zilkade 1313/10.05.1896)

96


Sahife 169 numero 91 Behisni Kazasına tâbî Köseceli Karyesi sakinlerinden Ömer bin Hacı Murtaza ve Eşmenin oğlu Hüseyin nâmân-ı kimesneler meclis-i şeri şerifimizde Kasaba-i mezkurun hamara Mahallesi sakinlerinden Lazımi Efendizade Abdi Efendi müvacehesinde takrîr-i Kelam ve ta’bir anilmeram idüp kasaba-i mezkurun Meydan Mahallesi sakinlerinden Çerkes zade Ahmet Ağanın aleyhimizde ikame eylediği alacak davasından dolayı merkum Ahmet Ağa ile muhakeme ve muhasama tahlif ve istihlafa ve sulh ibraya ve tebliğ ve tebellüğa ve ikâme-i şuhu ve istimâına ve keza imzasıyla evrak takdimine ve itiraz ve tecbire ve isti’nafa ve muhakeme şeriyye ve nizamiyyenin her bir derecâtına velhasıl hususu mezkûrun mütevakkıf olduğu umurun külliyesini ifaya işbu hazır mezbur Abdi Efendi tarafından vekil ve naib münasip nasb ve tayin eyledik dediklerinde oldahi ber vechi muharrar vekalet-i merkumeyi kabul ve ifayı merâsiminin kema yenbağı edaya taahhüt ve iltizam etmeğe ma vakaa bittalep ketb ve imla olundu. Tahriran filyevmis samin vel ışrîn min şehri zîlka’de eşşerife liseneti selase aşara ve selase mietin ve elf.(28 Zilkade 1313/12.05.1896)

Sahife 170 numero 92 Behisni Kazasının nefsi kasabası mahallatında Kahta Mahallesi sakinlerinden Ayşe binti Melek Hacı Yusuf ve Emine binti Vakkas ve Ahmet bi Mustafa Ağa ve teb’ai devleti Âliyenin Katolik milletinden Bardakçıyan Habib Efendi veledi tasum müvacehesinde her biri takrîr-î kelam ve tâbîr-i anilmeram edip bundan mukaddem vefat eden Fatıma binti Vakasın veraseti zevci Meydan Mahallesi sakinlerinden Hüseyin bin Muhammet ve validesi mezbura Ayşe Veli ebeveyn hemşiresi mezbura Emine Veli üm ebeveyn eşi Muhammet Mustafa ve Hacı Muhammet kız karındaş Ayşe ve Gülsüm mutahazzıra olup tereke-i mütevakkıye-i mezkureye vazı ılyet bulan zevci merkum Hüseyinden merkum Ahmet sağir merkum ve mezbûrân bil velâye ve mezbûrat Emine ve Ayşe dâhi merkum Hüseyinden hisse-i irsiyyesi ile kezâlik vefat eden mezkûre Eminenin zevci Hacı Alinin firasından hasıl v e mezbureden mütevellide sağir oğlu Hacı Ali terekelerine zilliyet bulunan Hüseyin ve saire ile müddeânı an Aliye sıfatıyla muhakeme ve muhasamaya ve tahlif ve istihlafa ve vaz-ı haciz ve fekkîne ve ikâmei şuhûd ve istimaına ve tebliğ ve tebellüğe ve imzası ile evrak takdimine ve ağrâzı ve temyizi istinâfa ve muhâkemei şeriyye ve nizamiyyenin her biri derâtına ve sulh ve ibraya ve hususu mezkûrun mütevaffık olduğu umurur külliyesi ifaya taraflarımızdan hâzır mezbûr Habib Efendiye vekil ve naip münasip nasb ve ta’yin eyledik dediklerinde oldahi ber vechi muharrar vekaleti merkumeyi kabul ve îfayı merasimini kemâ yenbağı edaya taahhüt ve iltizam etmeyin ma vakaa bittalep ketb ve imla olundu. Tahriran filyevmil hadi vel ışrîn minşehri zilhiccetül eşşerîfe liseneti selase aşara ve selasemietin ve elf.(21 Zilhicce 1313/03.06.1896)

Sahife 170 numero 93 Behisni Kazasının nefsi kasabası mahallatından Meydan Mahallesi sakinlerinden Hüseyin bin Hacı Kerib zade Muhammet nâm kimesne meclisi şerimizde tebai mezkûrun Hristyan Mahallesi sakinlerinden ve teba-i devlet-i Aliyenin ermeni milletinden Arakil Ağa veledi ARakil müvacehesinde takriri kelam ve tâbîri anilmeram edip bundan mukaddem vefat eden zevcem Fatıma binti Hacı Sülok zade Vakkasın emval ve eşyayı metrukesinden müteveffiye-i mezkure Fatmanın validesi Ayşe binti

97


Hacı Yusufla li üm sağir biraderlerinin Velisi bulunan Kâhta Mahallesi sakinlerinden debbâğ Mustafa Ağazade Ahmet Ağa ve keza bundan mukaddem vefat eden Hacı Alinin zevcesi Emine taraflarından aleyhime ikame eyledikleri her nevi davalarına muhakeme ve muhasamaya ve ikame-i şuhud ve istimaına ve tahlif ve istihlafa ve tebellüğ ve tebliğe ve vaz-ı haciz ve fekkine ve zevcem müteveffiye mezkure Fatımanın pederi malından olup validesi mezbura Ayşe veyahut saireleri beyninde bulunan emval ve eşya nakdimi vazıl yed planlardan ahz ve kabz velhasıl hususat-ı mezkurelerden dolayı muhakeme ve devleti Aliyenin her bir şubesinde muteber olup müddeî müddeâ aleyhi sıfatı ile muhakemeye hazır merkum Arakil Ağayı tarafımdan vekil ve naibi münasip nasb ve tayin eyledim dedikde oldahi ber vechi muharrar vekaleti mezkurei kabul ve îfayı merasimini kema yenbağı edaya taahhüt ve iltizam ettiğine ma vakaa bittalep ketb ve imla olundu. Tahriran filyevmilhadi vel ışrîn min şehri zilhicce eşşerife liseneti selase aşara ve selasemietin ve elf.(21 Zilhicce 1313/04.06.1896)

Sahife 170 numero 94 Behisni Kazasının Kahta Mahallesi sakinlerinden iken bundan akdem vefat eden Hacı Osman bin Muhammedin veraseti zevce-i menkûha metrûkesi Hatice binti Vakkas ve sulbiyye-i Kebire kızı Fatıma ve sağiroğlu Ebuzer Gıffar ve sağire kızı Emine mütehazzıra olup sağiranı merkûmanın vakt-i rüşd ve sedadlarına değin tesviye umurlarına kibeli şerden vâsî nasb ve ta’yin olunan vâlideleri zevcei mezkûre Haticenin marifet ve ma’rifeti şerile müteveffâyı terekesi defteridirki ber vech-i Âtî zikr ve beyan olunur. Tahriran filyevmissâni vel ışrîn min şehri zilhicce eşşerife liseneti selase aşara ve selâsemietin ve elf.(22 Zilhicce 1313/04.06.1896)

Mahalle-i mezkûrede hane Yatak Kilim Bozkilim Çuval 1 kat Aded Aded Aded 1000 2 1 6 10 150 50 120 50Bulgur Dakik Çay Harrar Haşa Maverim Don kazğanı Test ve simit 8 Aded Aded Batman Aded Aded 14 45 4 2 3 1 1 90 40 15 45 80 50Aş kazğanı Sahan Lenger Leğen Tast Tava Toklu Kendir Koyun ve Keçi aded aded aded aded aded aded aded top aded 1 10 5 2 4 2 2 2 4 45 10 20 40 15 10 40 15 130

Camuşcu Karyesinde Burunçayır Kasaba Sarıhanda Reşme Dizgin Kayış Kolan Muma körün oğlunda Karyesinde dahilinde bayhanesi aded aded adedHınta tohumu kile hınta tohumu hınta tohumu bâb 2 2 3 6 Çek 13 Çek 12 1 7 4 5 300 50 35 500

Çorab-ı Ebib Fes İplik Maraş Öğünlük Sekti Asdar-ı İplik Yaş Cıfıt Batman Aded Perde Alacası aded Bezi Nera’ Aded Bez

98


2 1 6 Aded Top 2 Top 22 7 Zira 4 12 18 1 14 6 2 4 25 22 5 88 6Hanna Pabuç Beyaz Kösele Gaz Yazma Demir Şerik Batman aded bez aded yağı aded terazi teneke 2 1 top 1 batman 5 aded 32 4 1 2 30 1 5 2 202 4 5 45 Helvacı Defa Masere Kuzu Çürük Galle Hasir Tahta Teşti teşt kazğanı kazğanı bakır aded leğeni araba 1 1 1 1 batman 1 aded 2 90 30 100 15 1 10 1 4 10 15Tahta sal Def’a Çarşıda vakı’ Masere dükkanında Birbab boyacı Yeni hanın üzerinde 1 Sal Helvacı dükkanı olan sülüs hissesi dükkanı arabacı dükkanı 30 1 nın rubu’ hissesi 1000 330 350 30 1000 Gözyağı Göncü Na’lbant Çil Ebuzerin Camuscu Karyesinde şeyh Muhammet Tenekesi Çek dükkanının Ayşenin baş ve biraderinin bağ ve tarla karzı 40 22 rubu’ hissesi bağ karzı 900 … 13 200 450 Muhammedin oğlu purçayırda idris Hacı Halide Ahmedin oğlu 515 Veli’nin bağ karzı 100 Kaşperem Uzun garyede Ramidi Mezahtil Nakit Mezahtil Eşet HurdayatıKaryesi barut işinin gadirde garyeli para garyeli ra’s menzil Ağasının yarısı dan’e şafağın 1 Hacı 2 50Oğlu İbişo 2 yarısı oğlunda 65 Hasanın 1200Oğlu Muham- 100 2 inek yarısı oğlundamedde Kahya 100 1 davar 11 50 6 200 130

Yekün_____ Tereke mevcude 12060Minha El ihrac _____Resmi Kassam Kaydiyye-i Geçit ve kassampulu 401 20 defter 18 18Sahhül bakî____littaksim beynelverese_______ Guruş 12722 20

Zevce-i Mezkura Binti kebire-i İbni Sağir merkum Binti Sağire mezkur

99


Haticenin hissesi Mehcure Fatma Ebuzer Giffar Emine hissesi 1465 12 1 hissesi hissesi 2564 11 2 2564 11 2 5128 24 1Balay-ı devteri mezkurda gösterildiği vechile sağir ve sağire mezburenin hisse-i vasıyyeleri li ecli-l hıfz ve-l hıfz ve-l istirbah vasıyye-i mezbure Haticenin yed i emanetinde yer almış olmakla işbu Mahalle şerh verildi.

Sahife 172 numero 95 Behisni Kazasının Kahta Mahallesi sakinlerinden iken bundan akdem vefat eden Hacı Osman bin Muhammedin sulbü sağir oğlu Ebuzer Gıffar ve sağire kızı Emineye pederi müğteveffası merkumdan mevrus ve müntekil emval ve eşyalarını hıfz ve vikaye vakt-i rüşd se sedadlarına değin tesviye-i umurlarına bir vasi nasb ve ta’yin olunmak ehem ve elzem olmakla emanet ile ma’rufe diyanet ve istikametle mevsufa ve her vechile umuru vasayanın uhdesinden gelmeğe kâdire idüğü zeyli vesikadır muharrarul esami müslimin ihbariyle zahir ve muhdehakkak olan sağir merkum ve mezkurenin valideleri Hatice binti Vakkas sağir merkum ve mezkurenin tesviye umurlarına kibeli şerîden vasi nasb ve tayin oldukda ol dahi ber vechi muharrer vasayeti merkumeyi kabul ve ifayı merasimini kema yenbağı edaya taahhüt ve iltizam etmeğe ma vakaa bittalep ketb ve imla olundu. Tahriran filyevmissani vel ışrîn min şehri zilhicce Eş Şerife liseneti selase aşara ve selasemietin ve elf.(22 Zilhicce 1313/04.06.1896)

Sahife 172 numero 96 Behisni kasabasının nefsi kasabası mahallâtından Meydan Mahallesi sakinlerinden iken bundan akdem vefat eden Hacı Ali bin Muhammedin veraseti validesi Fatıma binti Durak Ağa ve zevcesi menkuhe-i mezkûresi Emine binti Vakkas ve sulbü sağir oğlu Aliye münhasır olduğu zahir ve numayan olduktan sonra sağir merkum Hacı Ali’nin vakt-i rüşd ve sedadına değin tesviye-i umuruna kıbel-i şerîden vasi nasb ve tayin olunan amcası Hüseyin bin Muhammedin ma’rifeti ve marifet-i şerile müteveffâyı merkumun tahrir ve beyyine ol verese tevzi ve taksim olunan terekesi defteridir ki bir vechi ati zikr ve beyan olunur. Tahriran filyevmi-l hamis vel ışrîn min şehri zilhiccetiş-şerife liseneti selase aşara ve selasemietin ve elf.(25 Zilhicce 1313/07.06.1896)

Nuri peykari Don Tast Sahan Leğen Aş Atik Güğüm AtikMevkinde bir bab kazğanı aded aded aded kazğanı şeş aded leğenBağhanesi aded 3 4 2 aded aded 1 ve ibrik 300 2 15 17 30 2 1 7 1 100 25 8 20Teşt HamurYatak Kehne Keçe cedid Palas Atik Çuval Atik Tüfenk Tabaha Taban 1 leğeni kat hara ve atika 3 kilim 12 halı 2 1 2 25 1 3 1 2 45 2 120 yastık 200 150 50 20 250 40 40 60 2 10Hane eşrafına oda bab 1 150Mevcut Şaîr Bulgur Hatab Hırdavât-ı Alışar Çirermanda BeşirHisse ikiye kile kile yük menzin Karyesinde katırın 7 32 1 10 28 katırınnısfı

100


350 140 60 50 1 tayın nısfı 150 __1___ 200 Garye-i Garye-i Huni-fi Beşir Şair Nohut Mercimek Şemmuşe Mezkurede mezkurede 5 Karyesinde tohumu kile kile kile Davar nısfı inek 50 hınta kile 1 1 12 Keçi koyun nısfı tohumu 12 50 50 50 4 6 1 45 400 200 70 1250

Safran Karyesinde hınta tohumu kile Öşrü Ra’s 5 1 250 600

Yekün guruş____5760 meblağı mezkur müteveffay-ı mezburenin pederi keza vefat etmiş olan Muhammed Ağanın metrûkâtı emvallerin 4320 verese-i saire ile kable’l–kısme merkum Hacı Alinin vuku 1440 vefat ile 8 hissede iki hisesei müteveffay-ı merkum Hacı Alinin ber vechi kendi emvali olup dükkan eşyası.Elfes aded Büyük Ufak Malatya Canandan El El Alaca Halep 19 sipahi yazma çiti 1 yatmalığı fermanı beşlik öğünlüğü 30 yazma aded değirmi 2 19 atik 7 5 4 3 80 15 1 14 15 8 3 100 10

Estarı Boyalı Börmece İplik Saç Basma İplik İplik Ve şerit Perde bez zira 3 4 bağı zinhar kuşak fistan dirhem 38 18 3 10 1 25 200 18 3 10 3 20

Yekün Tereke mevcûde_ 1718Minhael-ihracat____________Resm-i kassam Kaydiye defter .. Kassam ve hüccet pulu 42 38 2 20 11

Yekün___________Guruş .._________56 11

Sahha-l-baki ________Guruş .._______1661 22

Hisse-i üm mezbûre Fatma Hisse-i zevce-i mezbûre Emine Hisse-i ibni sağir 276 38 207 27 2 merkum Hacı Ali 1176 37 1Sahife 173 numero 97

101


Mâmûratü’l-Aziz Vilayeti celilesi dâhilinde Maltya Sancağına tâbî Behisni Kazasına muzaf Viranşehri Karyesi sakinlerinden iken karye-i mezkurdan Süleyman bin Ali ve İlyas bin Recep tarifleriyle ma’rife olan Cihan binti Genç Ali nâm kimesne meclisi şerimizde Karye-i mezkur sakinlerinden iken bundan akdem vefat eden zevci Hurşit bin Mahmudun kaza mezkurun nefsi kasabası mahallâtından Meydan Mahallesi sakinlerinden Hacı Muhammet bin Hasan müvacehesinde takrîr-i kelam ve tâbîr anilmeram edip salifüszikr vefat eden zevcem Hurşit bin Mahmudun hâzır merkum Hacı Muhammet zimmetinde olan 100 guruş aalcağı kablel-Ahz Velistifa vefat etmekle meblağ-ı mezkûr bi’l-irsiş şeri bana mütehassıra olup ve benden başka vârisi olmadığından meblağ-ı mezkuru hazır merkumdan bittahsil tarafıma teslimi bilverâse matlubumdur dedikde, ol dahi cevabında meblâğ-ı mezkûr cihe-i taraftan merkûma borcu olduğunu ikrarla müddeiye mezkûre müteveffây-ı merkûmun varisi olduğunu inkar edilmek müddeiye mezbûreden bervech-i muharrer iddiasına mutabık beyyine talep olundukda Garye-i mezkur sakinlerinden Akif bin Ferhat ve Sıtkı bin Hasan ve Osman bin Emin nam kimesnelerin şehadetlerile isbat edeceğini beyanla şâhidûn merkûmûndan Akif bin Ferhat ve Sıtkı bin Hasan nâm kimesneler meclis-i şerimizde hazıran olup eserülistishat filhakika bundan mukaddem vefat eden Hurşit bin Mahmudun verâseti Cihn binti Genç Aliye mütehassıra olup ve bundan başka varisi ve terekesine müstehak uhra olduğu ma’lumumuz değildir ve maskatı ra’sileti garye-i mezkurdur bizler bu hususa bu vecih üzere onun içün şahitleriz ve şehâdet dahi ederiz diye biri bilmüvâcehe ber nehc-i şerî aray-ı şehadeti şeriyye etmeleriyle şahidan merkûman haklarında bir diyeceği livûcup olmadığı müdeâ aleyhi merkumdan ledeyyissûâl şahidanı merkûman içün bir diyeceği olmadığını tezkiyelerini talep etmediğini beyanı üzerine mucebince mezburenin verasetine ba’dek hükm meblağ-ı müddeâ 100guruş mezbureye edâ ve teslim müddeâ merkûm Hacı Muhammede şerîden beyine olunduğunu tescil ve bililtimas huzuru âliyelerine i’lam olundu. Tahrîran filyevmilhâdî aşere min şehri muharremil haram liseneti erba aşere ve selase mietin ve elf.( 11 Muharrem 1314/23.06.1896)

Sahife 173 numero 98 Behisni Kazasının nefsi kasabası mahallatından vusta Mahallesi sakinlerinden olan teba-i devlet-i âliyeden olup ve zâtî Meydan Mahallesinden Hacı Muhammet bin Hacı Ahmet ve Hamra Mahallesinden Mustafa bin Yusuf tariflerile ma’rife olan Emiş binti Muhammed ve sulbiyye-i kebîr oğulları Mustafa ve Bekir namun kimesneler meclisi şerimizde mezkûr Hamra Mahallesi sakinlerinden ve teba-i müsâri’l-Yehud Efûs Efendizade Abdi Efendi müvacehesinde her biri takriri kelam ve ta’bir anî’l-i meram edip bundan mukaddem vefat eden mevrisleri olup zevc pederleri merkum Hacı Ahmetden müntekil zımam-i fâside olan senetli ve senetsiz alacaklarını medyûn olanlarla mezbura Emiş’in kerimesi ve merkûman Musatafa ve Bekir hemşîresi Haticenin pederi müteveffây-ı merkumdan hisse-i irsiye iddiasıyla amcaları Hacı Muhammet bin Mustafa tarafından aleyhlerinde kıyam olan davayı muhakeme ve muhasamaya ve ikame-i şuhut ve istimâına ve tahlif ve istihlafa ve tebliğ ve tebellüğe ve vaz-ı hacz ve fekke ve itiraz ve istinâfa ve tahyire velhasıl hususu mezkûrelerden dolayı mahakim-i şeriyye ve nizamiye ve ve Devlet-i Âliyenin her bir şubesinde muteber olup müddeî ve müdde^aleyh sıfatile muhakemeye hazır merkûm Abdi Efendiyi taraflarımızdan vekil ve naib minasip nasb ve ta’yin eyledük dediklerinde; oldahi bervech-i muharrar vekalet-i mezkûreyi kabul ve ifay-ı merasimi kemâ yenbeğmı edaya taahhüt ve iltizam etmeye ma vakaa bittalep ketb ve imla olundu. Tahriran

102


filyevmissalis aşara min şehri muharrami’l-Harâm liseneti erba aşere ve selasemietin ve elf.(13 Muharrem 1314/25.06.1896)

Sahife 174 numero 99 Behisni Kazasına tâbî Viranşehir Karyesi sakinlerinden ve Teba-i Devlet-i Âliyeden Muharrem bin Recep Ağa nâm kimesne meclîs-i şerimizde mezkûr Behisni Kazasının nefs-i kasabası mahallatından Meydan Mahallesi sakinlerinden ve teba-i müşarileyhden dava vekillerinden Sittizade Haca Hasan Efendi bin Yusufv mahzarında takrîr-i kelam ve ta’bir anilmeram idüp Karye-i mezkurede vâki ma’lumu’l-hudûd yedi kıt’a arazîlere malik ve mutasarrıf olduğum halde Karye-i mezkur sakinlerinden Hasanın oğlu Sıtkı tarafından arazi-i mezkûrelere müdahale ve tasarrufuna mani olduğu cihetle merkum Sıtkı ile mahakim-i şera’ ve nizamiyyede muhakeme ve muhasamaya ve tahlif ve istihlafa ve ve ikame-i şühût ve istimâına ve tebliğ ve tebellüğ ve iade-i muhakeme ve itirazata ve ledeyyil îcab sulh ve ibrayû ve imzasıyla evrak takdîmine ve muhakemenin son derecesine kadar hususu mezkurun mütevekkıf olduğu umurun külliyesine ifaya hazır merkum Hacı Hasan Efendiyi tarafımdan vekil ve naib münasip nasp ve tayin eyledim dedikde; ol dahi bervech-i muharrar vekaleti mezkuresi kabul ve ifâyı merasimi kemâ yenbeği edaya taahhüt ve iltizam etmeye ma vaka bittalep ketb ve nasb imla olundu. Tahriran filyevmissanî aşera amin şehri muharremi’l-Harâm liseneti erbaa aşara ve selasemietin ve elf.(12 Muharrem 1314/25.06.1896)

Sahife 174 numero 100 Behesni Kazasına tâbî Viranşehir Karyesi sakinlerinden ve Teba-i Devlet-i Aliyeden Ali Efendi bin Süleyman nam kimesne meclîsi şerimizde mezkur behesni Kazasının nefsi kasabası mahallâtından Meydan Mahallesi sakinlerinden ve teba-i müşar ileyhden dava vekillerinden Sittizade Hacı Hasan Efendi bin Yusuf Mahzarın da takriri kelam ve tâbîri anilmerâm idüp Karye mezkurede vaki ma’lûmu-l hudud altı kıta arazîlere malik ve mutasarrıf olduğu halde Karye-i mezkur sakinlerinden Cihan binti Kesîco tarafından arazi-i mezkurlara müdahale ile tasarrufa mani olduğu cihetle mezbûra ile muhakeme şeriyye ve nizamiyyede muhakeme ve muhasamaya ve müdafaaya tahlif ve istihlâfa ve ikâme-i şühût ve istimama ve tebliğ ve tebellüğe ve iâde-i muhakeme ve itirazata ve ledeyyît-icâb sulh ve ibraya ve imzasile evrak takdimine ve muhakemenin son derecesine kadar hususu mezkûreleri mütevekkıf olduğu umurun külliyesini ifaya hazır merkum Hacı Hasan Efendiye vekaleti mutlaka ile tarafımdan ve naip münasip nasb ve tayin eyledim dedikde ol dahi ber vechi muharrar vekaleti mezkûreyi kabul ve hizmet-i lazimesini kema yenbeği edaye taahhüt ve iltizam itmeyin ma vakaa bittalep ketb ve imla olundu. Tahriran filyevmissâlisi aşara min şeri muharramül haram liseneti erbaa aşara ve selasemietin ve elf.(13 Muharrem 1314/25.06.1896)

Sahife 174 numero 101 Behisni Kazasına tâbî Viranşehir Karyesi sakinlerinden ve teba-i devleti Aliden Abdül Aziz bin İbrahim nâm kimesne meclisi şeîmizde kaza-ı mezkurun nefsi kasabası nahallatından Meydan Mahallesi sakinlerinden ve teba-i m^üşarı ileyhde Hacı Hasan Efendiye bin Yusuf müvâcehesinde takriri kelam ve ta’bir anilmeram edüp garyei mezkurda vaki ma’lumu’l-hudûd altı kıt’a arazîlerine garyei mezkur sakinlerinden Ayşe binti Hacı Efendi tarafından mezkur tarlalara vaz’ı yelde müdâhale eder olduğundan mebura veyahut vekili ile mahkeme-i aidesinde muhakeme ve mıhasamaya tahlif ve

103


istihlafa ve ikame-i şühut ve istimâına ve imzasiyle evrak takdimine ve itirâzata tebliğ ve tebellüğe ve iade-i muhakemeye ve sulh ve ibraya ve hususu mezkurun mütevekkıf olduğu umurun külliyesini ifaya tarafımdan hazır merkum Hacı Hasan Efendiye vekil ve naip münasip nasb ve tayin eyledim dedikde; ol dahi ber vech-i muharrar vekalet-i merkumesi kabul ve ifaya merasimini kema yenbeği edaya teahhüt ve iltizam itmeyin ma vaka bittalep ketb ve imla olundu. Tahriran filyevmissalis aşara min şehri muharremil haram liseneti erbaa aşara ne selasemietin ve elf.(13 Muharrem 1314/25.06.1896)

Sahife 175 numero 102 Behisni Kazasının nefsi kasabası mahallatından Meydan Mahallesi sakinlerinden iken bundan akdem vefat eden Hacı Ali bin Muhammedin sulbü sağir oğlu Hacı Ali pederi müteveffayı merkumdan mevrûs müntekıl emvâl ve eşyalarını hıfz vikaye vakt-i rüşd ve sedadına değin tesviye-i umuruna bir vasî nasb ve tayin olunmak ehem ve elzem olmakla emanet ile ma’ruf diyan et ve istikametle mevsuf ve her vechile umuru vasayanın uhdesinden gelmeğe kadır idüğü zeyl-i vesikada muharrarul esami müslimin ihbarlariyle zahir ve mütehakkak olan sağir merkumun Amcası Hüseyin bin Muhammed nâm kimesne sağir merkumun vakt-i rüşd ve sedadına değin tesviyei umurunda kibeli şerîden vasî nasb ve tayin olundukda; ol dahi ber vechi muharrar vasayeti mezkureyi kabul ve ifayı merasimini kema yenbeği edaya teahhüt ve iltizam itmeyin ma vaka bittalep keteb ve imla olundu. Tahriran filyevmul-hamis vel ışrîne min şehri zilhicce eşşerife liseneti selase aşara ve selasemietin ve elf.(25 Zilhicce 1313/07.06.18796)

Sahife 175 numero 103 Behisni Kazasının nefs-i kasabası mahallatından Hristiyan Mahallesi sakinlerinden ve teba-i devleti Aliyenin Katolik Milletinden Karabet veledi Nevruz Artin nam kimesne meclisi şerîmizde tebai müşarun ileyhden ve mülkü mezkurda Bârdakçıyan Habib Efendi veledi Neûm müvacehesinde takriri kelam ve tâbîr anilmeram edüp kasaba-i mezkurun Çırçır Mahallesi sakinlerinden Kekeci emun oğlu Hacı Ömer ile hukuk davasına merkum Hacı Ömerin muhakeme ve muhasamaya ve tahlif ve istihlafa ve ikame-i şühût ve istimaına ve tebliğ ve tesellüme ve istinaf ve itiraza ve sulh ve ibraya ve müddei ve müddea aleyhi sıfatile muhakeme devleti Aliyenin her şubesinde muteber olmak velhasıl hususu mezkurun mütevekkıf olduğu umurun külliyesini ifaya hazır merkum Habib Efendiyi tarafımdan vekil ve naib-i münasip nasb ve tayin eyledim dedikde ol dahi ber vechi muharrar vekaleti merkumeyi kabul ve ifay-ı merasimini kema yenbeği edaya taahhüt ve iltizam etmeğe ma vaka bittalep ketb ve imla olundu. Tahriran filyevmissamin vel ışrîn min şehri Muharremi’l-Haram liseneti erbaa aşara ve selase mietin ve elf.(28 Muharrem 1314/10.07.1896)

Sahife 175 numero 104 Behisni Kazasının nefsi kasabası mahallatından Meydan Mahallesi sakinlerinden ve zatî Mahalle-i mezkûreden Muhammet bin Mustafa Sıtkı Efendi ve Ahmet Efendi bin Sadık Ağa tarifleriyle ma’rife olunan Ayşe binti Osman Ağa ve Hatice binti Hacı Hasan ve Hacı İbiş ve Ahmet İbni Hacı Hüseyin Efendi meclisi şerîmizde kasabai mezkurun Hristiyan Mahallesi sakinlerinden ve Teba-i Devlet-i Aliyenin Katolik Milletinden Bardakçıyan Habib Efendi veledi Naum müvacehesinde her biri takrir-i kelam ve tâbîr anilmeram edüp bundan mukaddem vefat eden murisimiz Hacı Hüseyinden müntekıl

104


zimemi fasit olan senetli ve senetsiz alacaklarını medyun olanlardan talep ve davaya ahz ve kabza ve sulh ve ibraya muhakeme ve muhasamaya tahlif ve istihlafa ve ikame-i şühût ve istimâına ve itiraz ve istinaf ve temyize ve vazı hacz ve fekke ve tebliğ ve tebellüğe ve muhakeme-i Devlet-i Âliyenin her bir şubesinde muteber olmak ve hususu mezkurun mütevekkıf olduğu umurun külliyesini ifaya nefislerinden farkı olmamak üzre müdde-î müddeâ aleyh sıfatile muhakemede bulunmAğa hazır merkum Habib Efendiyi taraflarımızdan vekil ve naibi münasip nasb ve tayin eyledik dediklerinde ol dahi ber vechi muharrar vekalet-i mezkureyi kabul ve ifaya merasimini kema yenbeği edaya taahhüt ve iltizam etmeye ma vakaa bittalep ketb ve imla olundu. Tahriran filyevmitâsi’ vel ışrîn min şehri muharrami’l-Harâm liseneti erbaa aşara ve selasemietin ve elf.(29 Muharrem 1314/11.07.1896)

Sahife 176 numero 105 Mamuretü’l-Aziz vilayeti celilesi dahilinde Malatya Sancağına tâbî Behisni Kazasına muzaf Köseceli Karyesi sakinlerinden Hacı Murtaza bin ömer Kahya nâm kimesne Kazâ-i mezkur mahkeme-i şeriyesine mahsus odada meclisi şerimizde oğlu Ömer müvacehesinde takriri kelam ve tâbîr anilmeram edüp yukarı söğütlü Karyesinde vaki taraftarı: Torik ve çakallı Heves gülü ve Ömer Hacı Halil ve Vakıf tarlalarile mahdut bir bab değirmenin nısf hissesi mezkur köseceli Karyesinden uçurum nâm mevkide tarafları Eşik Hasan ve Kara Fako ve Sülük oğlu Hasan ve cebel ile mahdut Peygamberlik maa Kerum 16 dönümlük üç dönümlük beğ yeri karye-i mezkurede vaki tarafları:Şeyh Ağazade Vakkas Ağa fıstıklığı ve Şölkek oğlu Hasan ve Kel fakılı tarlaları ve sahib-i senet mahdumu İbo bağı ile 16 dönümlük maa kerûm bağ yeri ve garye-i mezkûrede vakî tarafları Kürt Vakkas ve Alinin ve Şeyh Ahmet haneleri ve Yol ile mahdud 7 gözden ibaret bir bab hane ve 35 ra’s (baş) Keçi ve bir don kazğanı ve beş kat yatak ve muhtelifi’l-cins 40 kap bakır ve bir ra’s asbap işbu emval-i menkule ve ğayrı menkûle olarak bana nisbet on mezkûrul esas olan ve hane ve hayvanat ve bakır ve yatak bunların mecmuasını hazır merkum oğlum Ömer Ağaya nefsi mülk eyledim. Köftesinin mutasarrıfı merkum Ömer Ağadır benim bir gün hak ve alakam yoktur, deyu meclis-i mezkurda bilmüvacehe her nehci şerî takdir etmeğin Gabbuttasdik Eşerî ma vakaa bittalep ketb ve imla olundu. Tahriran filyevmittasi vel ışrîn min şehri saferil hayr liseneti erbaa aşara ve selasemietin ve elf.(29 Sefer 1314/09.08.1896)

Sahife 176 numero 106 Mâmuratul Aziz Vilayeti Celilesi dahilinde Malatya Sancağına tâbî Behisni Kazasının nefsi kasabası mahallâtından Vustâ Mahallesi sakinlerinden İbrahim Efendi hoca bin Muhammet Efendi kaza-ı mezkur mahkeme-i şeriyyesine mahsus odada meclis-i şerimizde Mahalle-i mezkur sakinlerinden Nergis Ağazade Süleyman Ağaya pederi Ahmet Ağanın velayeti cihetiyle merkum Ahmet Ağa müvacehesinde takrir-i kelam ve tâbir anil meram edip bundan mukaddem hayata mefkaretita râza azimet eder hâzır mezbur Ahmet Ağanın biraderi müteveffa Hacı Ali esnay-i râhede rufakâları mahzarında bilcümle malından sülüsünü mutlak olarak vasıyyet ediğini ve o vecile müteveffayı merkûmun terekesinin tahriri ile teybin edecek envâlının yekunünün vasiyeti mezkûru vasiyi muhtar tayin etmiş olduğu işbu hazır bilmeclis Ahmedin tahtı velayetinde bulunan merkum Süleymana teslim edilmiş kararımızdır dedikde Ahmet Ağa dahi cevabında biraderi müteveffay-ı merkum Hacı Ali terekesinin sülüsünü mutlak olarak vasiyet ettiğini inkar etmekle mezbur İbrahim Efendi Hocadan ber vech-i muharrar müteveffa Hacı Alinin emvalinin sülüsünün mutlak olarak vasiyet ettiğini

105


beyine-i talep olundukda müteveffayı merkumun Hac rafîkleri olup Buzmekan Mahallesinden Eşkar oğlu Hacı Mustafa ve Hamra Mahallesinden Nenik oğlu Hacı Vakkas ve Meydan Mahallesinden Mestun oğlu Hacı Hafız nâm kimesnelerin şehadetlerile isbat edeceğini beyan ile şâhidun merkûmun meclis-i sera’ hazırun olup eserilistishat rafîkı müteveffa Hacı Ali esnay-ı râhede ve yerden iskelesinde ve sair Mahallerde dahi bilcümle terekesinden sülüsü mutlak olmak üzere vasiyetimdir ve biraderim Ahmet Ağanın mahdumu Süleyman Ağayıda tarafımdan vasiyy-i muhtar tayin ettim deyu biddefât söylediğini bizler bu hususa bu vech üzere Allah için şahitleriz ve şehadet dahi ederiz deyu her biri bilmüvacehe ber nehci şerî edayı şehadeti şerî etmelerile şahidun merkûmun haklarında bir diyeceği olup olmadığı merkum Ahmet Ağadan ledeyyis Sûal bir diyeceği olmayup ve tezkiyelerini dahi talep etmediği meclisi mezkurda ifade etmesiyle tereke-i müteveffa kıbeli şerimizde bittahrir emvalının sıhhati yalınız 15614 guruşa baliğ olup meblağ-ı mezkurdan veresesi marifet ile sülüsü bittenzîl vasiyyeye ait olan 5204 guruş 30 parayı vasiyi mezbur Süleymana izafeten pederi merkum Ahmet Ağaya teslim edildiğini tescil ve bil-iltimas huzuru âlîyelerine i’lam olundu tahriran filyevmissani min şehri rabiülevvel liseneti erbaa aşara ve selasemietin ve elf.(2 Rebiülevvel 1314/12.08.1896)

Sahife 177 numero 107 Ma’muratul Aziz vilayeti Celilesi dahilinde Malatya Sancağına tâbî Behesni Kazasına muzaf Şa’bilerî Karyesi sakinleriniden Fakının oğlu İbo nam kimesne meclisi şerimizde Kazâ-i mezkûrun nefsi kasabası mahallatından Vusta Mahallesi sakinlerinden Halil İbrahim Şerif Kahya muvacehesinde takriri kelam ve tâbîr anilmeram edüp bundan dört sene mukaddem garyei mezkur hududu dahilinde dede geçidi nâm mahalde leyle-i sirkat olunan Arakil merkebini taharri etmekte iken elyevm hâzır merkum Halil İbrahim yedinde görüp tanıyamadığından ve merkebi mezkurunun garye-i mezkur sakinlerinden nercarın oğlu Muhammet ile bir r’asi erkek merkep ile becaiş ettim ve hatta bir mecidiye üste alarak kapımda dahi üç ay kaldıktan sonra zayi edilmiş idi şu halde tahminen yedi yaşında ve rengi kırmızıya mâil siyah ve kulağının biri dahi kapımda iken dilin ve diğer kulağını dahi sonra delmiş olduklarından iş bu evsaf ile mevsuf merkep benim zâyî olan merkebim olmakla olmeyandaki şahitlerinin istiamiyle merkebi mevsufu mezkur tarafıma teslim edilmesi matlubumdur dedi lede müddea aleyhi merkum Halil İbrahim dahi cevabında mezkur merkebi Rum kalesi Kazasına tâbî Altıntaş kale Karyesi ahalisinden eke Emişin oğlu İbrahim nam şahistan tarihinden üç sene evvel yedi aded mecidiyeye bey ve şira eylediğimden ol vechile şiraen kendi malım olmakla bi hakkın vaziyed ederim deyu müdde-i mezkurun inkar etmesiyle müdde-i merkumun ber vechi muharrer iddiasına mutabık beyine-i talep olundukdu tenekeci Karyesinden Uçun oğlu Muhammet ve şabiyeleri Karyesinden Molla Halillin oğlu Ali ve torun Muhammet nam kimselerin şehadetleriyle isbat edeceği beyanla şahidün merkumdan Ucunoğlu Muhammet ve Molla Halilin oğlu Ali meclisi şeria hazıran olup eseril istihsat filhakika müdde-i merkum dört sene evvel leyle-i zayi eylediği bir ra’s erkek ve rengi kırmızıya mâil siyah ve kulakları delik merkep merkûm İbonun zayi olan merkebi olduğuna bizler onun için şahitleri ve şehadetleri dahi ederim deyu her biri bil müvacehe ber nehc-i şari edeay-ı şehadet şeriye etmeleriyle şahidan-ı merkûmun mensup oldukları şâbileri Karyesi imamı Muhammet Efendi bin Hacı Muhammet Efendi ve muhtarı Hüseyin çavuş bin Abdullahın ve tenekeci Karyesi imamı İbrahim Efendi bin Ebuzer ve muhtarı Yusuf bin Muhammet Ağanam kimesnelerden sirrar ve ba’dehû mezkur şûbiyadı Karyesinin Torun zade Mustafa Ağa ve HacıMolla zade Ahmet Ağa ve tenekeci Karyesinin muna kahya oğlu Ebuzer ve Kara Mama nam

106


kimesnelerden dahi Alenen ledeyyitta’dil vettezbiye adl ve makbûlüsşehade oldukları ihbar ve işar olunmakla mucebince merkeb-i mevsufu mezkuru müddeî merkum İbota teslime müddeâ aleyini Halil İbrahime tenbih olunduğu tescil ve bil iltimas huzuru aliyelerine İslam olundu. Tahriran gittasii vel işrine min şehri saferil hayr liseni erbaa aşara ve selase mietin ve elf.(29 Sefer 1314/09.08.1896)

Sahife 177 numero 108 Ma’muretül- Aziz vilayeti Celilesi dahilinde Malatya Sancağına tâbî behisni Kazası feralarından Terbezan Karyesi sakinlerinden iken bahri siyah boğazı topçu alayı üçüncü taburun birinci bölüğü etrafından iken bundan mukaddem vefat eden demirci oğlu Ali bin Osmanın ber vechi âtî varis olduğunu iddia eden garye-i mezkur sakinlerinden validesi Fatma binti Yusuf Veli ebeveyn hemşiresi Zeynep binti Osman kazâ-i mezkur mahkeme-i şeriyyesinden mahsus odada meclisi şerimizde nefs-i kasabanın Meydan Mahallesi sakinlerinden Hacı Muhammet bin Hasan müvacehesinde her biri takriri kelam ve tâbîr anil meram edüp tabur ve bölük mezkur efradından iken vefat eden mürisimin Alinin hazır merkum Hacı Mehmet zimmetinde ciheti karzdan yirmi guruş alacağı olup meblağı mezbur bil irsisser’î bizimle gâib anil meclis liebeveyn biraderi Muhammet Ali ve diğer hemşireleri Emine ve Fatımaya münhasıra olup meblağ-ı mezkuru hazır merkum Hacı Muhammetten bittahsil meblağı mezkurdan hisse-i şeriyyemizi tarafımıza teslimi muradımızdır dediklerinde merkum Hacı Muhammet dahi cevabında ciheti merkumdan müteveffayı mezbura ol miktar olduğunu ikrarla ma adâ veraseti müddeâsın inkar edecek müddeiyetâni mezburetândan. Ber vech-i muharrer veraset iddialarına mutabık beyine talep olundukta mezkur terbezen Karyesinin imamı Sait Efendi bir Ömer Efendi ve Eminin oğlu Hacı Muhammed bin Muhammed nam kimesneler şehadetleriyle isbat edeceklerini ve bunlardan başka şahitleri olmadığınhı beyan etmeleriyle merkûman meclis-i şer’e hazıran olup eserül istihşat filhakika tabur ve bölükü mezkur efradından iken bundan akdem vefat eden demircioğlu Ali bin Osmanın varisini işbu hazırai bil meclis validesi Fatıma binti Yusuf ve hemşiresi Zeynep binti Osman ve gaib anil meclis biraderi Muhammed Ali ve hemşiresi Emine ve Fatıma binti Osman mütehazzırada ve bunlardan başka varisi ve terekesine müstehak uhra olduğu malumuz değildir ve maskata ra’sileri mezkur terebzen Karyesinden bizler bu hususu bu vech üzere onun içün şahitleriz ve şehadet dahi ederiz deyu bil müvacehe bernehc-i şeri edây-ı şehâdet-i şeriyye etmeleriyle şahidân-ı merkumân ledeyyitta’dil ve tezkiye adl ve makbülüş şehâde oldukları ihbar ve işar olunmakla mucebince verâsetlerine ba’del hükm meblağ-ı müddeâdân mezbûrât Fatma ve Zeynep hisse-i musibeleri olan altı guruş yirmi dört paraya müddeayan mezbûran edâ ve teslime müddea aleyhi merkum Hacı Muhammede gibeli şerde tenbih olduğu tescil ve bil iltimas huzuru âlilerine i’lam olundu. Tahriran filyevmil hamis Velisrinmin şehri Rabiülevvel liseneti erbaa aşara ve selasemietin ve elf.(25 Rebiülevvel 1314/04.09.1896)

Sahife 178 numero 109 Ma’muretül- Aziz vilayet-i Celilesi dahilinde Malatya Sancağına tâbî behisni Kazasının nefsi kasabası mahallatından Meydan mahellesi sakinlerinden sultan Ağa oğlu Muhammedin mahdumları Sultan Ağa ve biraderi Hacı Hasan nâm kimesneler Kazay-ı Mezkûr mahkeme-i şeriyyesine mahsus odada meclisi şerimizde Mahalle-i mezkur sakinlerinden amcaları vakkas bin Sultan Ağa müveccehesinde her bir takririr-i kelam ve ta’bir anil meram edüp bundan mukaddem vefat eden pederimi Sultan Ağa oğlu Muhammedden mevrus ve müntakil olup derun kasabası hududunda bedereş nam

107


mevkide ma’lumul hudud bir bab hane ile iki kıta keru’m bağın maazemin nısf hisseleri müteveffay-ı merkum pederimizden bizlere intikal eylediği halde mezkur hane bAğatta olan hisse-i mezkurelere hazır merkum Vakkas Ağa tarafından bi gayr-i hakkın müdahele ve vaz-iyed edildiğinde vâki olan müdahelesinin meniyle hisselerimizden keff-i yed edilmesini hazır merkum Vakkas Ağaya kablel şer’iden tenbih olunmak bil veraset matlubumuzdur dediklerinde müddeâ aleyhi merkum Vakkas Ağa dahi cevabında iddia olunan mezkur hane ve bir kıt’a kerum bağın nısf hisselerine ba’de ma bir diyeceği olmadığını ve mevkii mezkurede diğer münazaa fih olan bir kıta kerum bağının tarafları Kürsü Ali bin Sinani ve Molla durdu oğlu bağı ve tarafeyni yol ile mahdut bir kıt’a bağın mahfus tarihinden iki sene mukaddem validesi Emine binti Hasandan bir kıta senet mucebince bin yüz guruş bey ve şira ve ahz ve kabul ve ol vechile tasarruf ve vaz-ıyed ettiğini dâfian beyan etmesiyle müdeayân-ı merkuman Sultan Ağa ve Hacı Hasan dahi mezkur bağı filhakika büyük valideleri Emine merkum Vakkas Ağaya sattığını bir sene evvel istima’ etmişler isede ancak satılan bağ-ı mezbûre Emine kendi hissesini fruht etti diyerek sukut edilmiş idi. Şu halde kendi hisselerimize mudahele etmesiyle iddiaya hazır mezkur salifüzzikr müdahaleden menfi talepleriyle müddeyanı merkumanın büyük valideleri mezbura Emine bağı mezkurun tamamı benimdir deyip kendileri fi huzur ve sıfatlar ile bey edipte ilimleri lâsıhhate olarak sükut edip ve icazet verdiklerini müddeâ aleyhi merkum Vakkasdan beyine talep olundukdu mezkur Meydan Mahallesi sakinlerinden Alinin dedesi Murtaza ve biraderi Zübheyr beylere Sadık Ağazade Sıtkı efrendi ve İbiş Ağa zade Ağa nâmûn kimesnelerin şehadetleriyle isbat edeceğini ve şâhidun merkûmundan merkuman Murtaza ve Zübeyr beylere Sıtkı Efendi meclisi şer’a hâzırûn olup eserül istişhat vech-i meşruh üzere eday-ı şehadet-i şeriyye edemediklerinden müddeâ aleyhi merkum Vakkasın talebile müddeiyan-ı merkuman Sultan Ağa Hacı Hasan Beyi mezburu huzurlar ile olmadığına veya istima’edipte sükut ve ican et vermediklerine bil müvacehe tahlifleri ba’det icra münaza’ fîhi olan bağı mezkurun nısf hissesinide müddeiyani merkumânın pederleri müteveffa Muhammed namına kayden dahi müsbit olduğu tapu kitabelerinden 24 Haziran 312 tarihli resmi evrakla ifade olunmuş olduğu cihetle mucebince müddeiyân-ı merkûmanın bağ-ı mezkûrda olan hisselerine ba’de ma müdâhele edilmiş müddea aleyhi merkum Vakkas Ağaya kablel şer’iden tenbih olunduğu tescil ve bil iltimas huzuru Âliyelerine i’lam olundu. Tahriran fil yevmil hamisi aşara min şehri Rabiül evvel liseneti erbaa aşara ve selase mietin ve elf.(15 Rebiülevvel 1314/25.08.1896)

Sahife 179 numero 110Ma’mûretül Aziz vilayeti celilesi dahilinde Malatya Sancağına tâbî behisni

Kazası mahlatından Dut Karyesi sakinlerinden ve zâtı karye-i mezbûreden İbrahim Ağazade Bayram ve Hacı Halil oğlu Hüseyin Efendi ta’riflerile ma’rife olan Emine binti hâylân mamo kazâ-i mezkur mahkeme-i şeriyyesine mahsus odada meclis-i şerimizde garye-i mezkur sakinlerinden bir zatı garye-i mezburdan Gabar inekoğlu Mustafa ve Ebuzerin oğlu Ali tarfleriyle ma’rufe Zeynep binti Ömer Hasan müvaceheninde takrir-i kelam ve tâbîr anil meram edüp zeve-i sabıki olup müteveffa Ömer Hasan zimmetinde beş yüz yetmiş guruş matlubu olup memlağ-ı mezkuru kablel ahz vel istifâ vefat etmekle tereke-i müteveffayı vâzılatıl yed bulunan kerimesi hazıra-i mezbure Zeynep den bittahsil tarafıma teslimi muradımdır deyu ba’dedda’va vessüâl mezbure Zeynep dahi cevabında Pederi müteveffa Ömer Hasanın hâzıra-i müddeiye mezbûre içüm borcunun olduğunu bilmeyip külliye inkar etmesiyle müddeiye mezkure içünde ber vechi muharrer iddiasına mutabık beyyine talep olundukta garye-i mezkure sakinlerinden Çirişin oğlu Osman ve Dananın oğlu Cafer ve Hacı Muhammedin ve

108


Ayvaz oğlu Çopur Hüseyin nâmun kimesnelerin şehadetleriyle ispat edeceğini beyanla şahidün merkûmundan Çiriş oğlu Osman ve Ayvaz oğlu Çapur Hüseyin nam kimesne Li istihsat olundukda fil hakika müddeiye mezbûre onun zevci olup tarihinden sekiz sene mukaddem vefat eden Ömer Hasanın mezbûre Eminede beş yüz guruş borcu olduğunu ve meblağ-ı mezkur mezbureye zimmetlidir diye mekum Ömer Hasandan istima edüp bizler bu hususa bu vech üzere onun içün şahitlerüz ve şehadet dahi ederiz deyu her biri bil müvacehe ber nechi şeri eday-ı şehadet şeriyye etmeleriyle şahidan merkûmanın mensup oldukları Tut Karyesi imamı Şerif Efendi bir Gafur Efendi ve muhtarı Bayram Ağaya İbrahim Ağa nam kimesnelerden bievrika-i mesture sirran ve ba’dehû garye-i mezkûrdan Göğüş oğlu Ahmet Ağabim Ahmet ve Küllün Hasan oğlu nâm kimesnelerden dahi alenen ledeyyittezkiye-i adl ve makbulüşşehade oldukları ve ihbar ve işar olunmakla müddeiye mezbûre Emine meblağı mezkuru müteveffay-ı merkum zevci Ömer Hasandan hal-i hayatında olmadığını ve terk dahi etmediğine tahlif edülüp mucebince meblağ-ı mezkur beş yüz guruş tereke-i müteveffadan olmak üzere müdde-iye mezbureye eda ve teslim müdde-i aleyhe mezbure Zeynebe tenbih olunduğu tescil ve bil iltimas huzuru alilerine i’lam olundu. Fil yevmittasi vel işrine min şehri Rabiül evvel liseneti erbaa aşara ve selase mietin ve elf.(29 Rebiülevvel 1314/08.09.1896)

Sahife 179 numero 111 Behisni Kazasına tâbî Balkar Karyesi sakinlerinden iken bundan akdem vefat

eden Hacı Musa oğlu Ömerin sulbü sağiroğlu Musaya pederi müteveffay-ı merkumdan mevrus ve müntekil emval ve eşyalarını hıfz ve vikaye vakti rüsd ve sedadına değin tesviye-i umuruna Kabeli şerîden vasi nasb ve tayin olunmak ehem ve elzem olmakla emaneti ile ma’ruf diyanet ve istikametle mevsuf ve her bir vechile umuru vasyanın uhdesinden gelmeye kadir idüğünü zeyl vesikada muharrerül-eas müslimin ihbarları ile zahir ve mütehakkan olan sağir merkumun libeveyn biraderi Vakkas vasi nasb ve ta’yin olundukta ol dahi ber vechi muharrer vasayeti mezkuru kabul ve ifayı merâsimin kema yanbaği edaya teahhut ve iltizam etmeye ma vaka bittalep ketb ve imla olundu. Tahriran fil yevmil hadi min şehri Rabiül Ahir liseneti erbaa aşara ve selase mietin ve elf.(1 Rebiülahır 1314/09.09.1896)

Sahife 180 numero 112 Behisni Kazasına tâbî Balkar Karyesi sakinlerinden iken bundan akdem vefat eden Hacı Musa oğlu Ömerin veraset-i zevce-i menkûha metrûkesi sulbi kebir oğulları Vakkas ve Hacı Hüseyin ve Ali ve Sulbiyeye kebire kızı Fatma ve subire sağiroğlu Musaya münhasır olduğu ledel şer’i Enver zahir ve ayan olduktan sonra sağir merkum vakt-i rüşd ve sedadına değin tesviye-i umuruna kablel şer’iden vasi nasb ve tayin olunan sağir merkumun liebeveyn merkum Vakkas marifeti şer’île müteveffay-ı merkuma tevzi ve taksim olunan terekesi defteridir ki ber vechi âtî zikr ve beyan olunu. Tahriran filyevmil hadi min şehri Rabiül Ahir liseneti erbaa aşara ve selase mietin ve elf.(1 Rebiülahır 1314/09.09.1896)

Garye-i mezkurda Öküz İnek Merkep Barker Davar Yüz bağHane-i şat Re’s Nısfı Nısf Re’s aded bağ maruf kıt’a 1 4 2 2 1 8 1 200 400 100 50 300 200 200Hınta Şair Yatak Bakır Çuval Haran Boz Çıft Hurdevatıtohumu tohumu kat kap adet adet kilim Hırdavatı menzil

109


3 5 3 20 4 2 1 10 10 200 10 150 150 40 20 20 10

Yekün____________________Tereke mevcude_______________________ 2065Minha el ihraç resm-i kassam kaydiye defter kassam ve huccet pulu

50 25 3 12 Guruş

65 25Sahhül baki_______________litaksim beynel verese__________________Hisse-i zevciyye Mezbure Hasna Hisse-i ibnikebir Hisse-i Hisse-i 249 36 2 merkum Vakkas Hacı Hüseyin Ali 388 30 2 388 30 2 388 30 2 Hisse-i binti kebire Fatma Hisse-i ibn-i sağir merkum Musa 388 194 15 1 388 30 2

Sahife 180 numero 113 Mamuratül aziz vilayeti celilesi dahilinde Malatya Sancağına tabi Behinsi

Kazasına muzaf Şambayadi Karyesi sakinlerinden Hadice binti Turan’ın karyei mezkur hududunda vaki ba tapu mutasarruf olduğu iş bu muhavvel istidada muharrerül hudud 32 dönümlük bir kıta susuz tarlasını kazai mezkureye tabi Şenikçi Karyesi sakinlerinden İbrahim Ağa zade Abuzer Ağa’ya 550 guruş bedel mukabilinde katiyet ferağını memuru huzurunda takrire mezkur Şambayadi Karyesi ahalisinde zevci Molla Ahmet Zade’ye Ali bin Celil İbrahim nam kimesneyi vekil eylediğini mensub oldukları meskur Şambayadi Karyesi İmamı Mehmet Efendi bin Hacı Mehmet Efendi ve muhtarı Hüseyin Çavuş bin Abdullah nam kimsenelerden seran ve badehu nefsi kasabanın Meydan Mahalesinden Hüseyin bin Ali ve Hacı Mehmed bin Hasan nam kimesnelerden alenen ledet tezkiye adl makbulü şahade oldukları ihbar ve işar olunan Hakkı bin Hacı Rüştü Efendi ve Hasan bin Ali nam kimesneler şahadetleriyle ber nehçi şer’i sabit ve subut ve küllisine hükmü şer’i lahak olduğu bittaleb keteb ve imla olundu. Tahriran filyevmil rabiğ vel işrin minşehri Rebiülahır liseneti erba aşere ve selase mietin ve elf. ( 24 Rebiülahır 1314 / 02.10.1896)

Sahife 181 numero 114 Ma’mûratü-l Aziz vilayet-i celilesi dahilinde Malatya Sancağına tâbî Behesni Kazasına muzâfin Tenekeci Karyesi sakinlerinden olup Cezair bahri sefid adalarında ikinci alayın birinci taburunun ikinci bölüğü efradından olarak müddet-i nizamiyye-i askeriyyeyi bil ikmal gelüp burada vefat etmiş olan Mahmudun oğlu Hüseyin bin Yusufun ber vech-i ati vârisi olduğu iddia eden pederi Mahmut bin Yusuf kezâ-i mezkur mahkeme-i şeriyyesine mahsus odada meclisi şerîmizde nefs-i kasabasının Meydan Mahallesi sakinlerinden Hacı Muhammed bin Hasan müvacehesinde bil verase takriri kelam ve ta’bir anil meram edüp bundan mukaddem vefat eden oğlum Hüseyin’in hazır merkum Hacı Muhammed zimmetinde cihet-i garzdan yirmi guruş alacağı olup meblağı mezkuru kablel ahz vel istifa vefat etmekle meblağ-ı ma’lumeyi hazır merkumun bittahsil benimle ğaib anil meclis validesi Fatıma Fatma binti Muhammed içün tarafıma teslimi bil verase matlubumdur dedikde merkum Hacı Muhammed dahi cevabında müteveffay-ı merkum Hüseyin’in ciheti garzından yirmi guruş deyni olduğunu tavan ikrar ile veraset-i müddeasını inkar edecek müdde-i merkum Mahmudun ber vech-i muharrer iddiasına mutabık beyine talep olundukta mezkur Meydan Mahallesinden

110


Cerit oğlu Süleyman bin Ahmet Ağa ve Boyacı Ali oğlu Ali nâm kimesnelerin şehadetlerile isbat edeceğini beyanile şahidan merkûman meclini şer’a hazıran olup eserül istishad filhakika Alay ve tabur ve bölük mezkur efradından ikenj müddet-i nizamiyesini bil ikmal gelüp hanesinde vefat eden Hüseyin bir Mahmudun veraseti hazır merkum pederi Mahmudun Yusufla gâib anil meclis validesi Fatma binti Mahmuda mütehazzırada ve bunlardan başka varisi ve terekesine müstehak uhra olduğu ma’kumumuz değildir ve maskatı ra’sileri garye-i mezkurda bizler bu hususa bu vech üzere onun içün şahitleriz ve şehadet dahi ederiz deyu ber nehci şerî bil müvacehe edayı şehadet şeriyye etmeleriyle şâhidânı merkûmân ledeyyittezkiye adl ve makbulüsşehade oldukları ihbar ve işar olmakla mucebince meblağı müddeâ yirmi guruş müdde-i merkum Mahmutla mezbûre Fatmaya i’tasına müddea ‘aleyh merkum Hacı Muhammede kıbeli şer’iden tenbih olunduğu tescil ve bil iltimas huzuru âlilerine i’lam olundu. Tahriran fil yevmirrabi’ min şehri Rabîülahir liseneti erbaa aşara ve selase mietin ve elf.(4 Rebiülahır 1314/12.09.1896)

Sahife 181 numero 115 Ma’müretül Aziz vilayeti celilesi dahilinde Malatya Sancağına tâbî Behisni Kazasının nefsi kasabası mahallatından Kahta Mahallesi sakinlarinden Abdugafur zade Muhammed Efendi nâm kimesne Kaza-i Mezkur Mahkeme-i şeriyyesine mahsus odada meclisi şerimizde kasaba-i mezkurun Ali Paşa Mahallesi sakinlerinden Hasanın oğlu ÖmerEfendi müvacehesinde Takriri Kelam ve ta’bir anil meram idüp merkum Ömer Efendi zimmetinde ba senet yüz kırk yedi buçuk guruş cihet-i karzdan matlubu olup edasında ısrarı vakt eylediğinde meblağı ma’lûmenin hazır merkumdan bilahz tarafına teslimi ba’ded dava ves sûûl müddeâ aleyhi merkum Ömer Efendi dahi cevabında meblağ-ı mezkur yüz kırk yedi buçuk guruş karz-ı Hasen alarak müddeî merkum Muhammed Efendiye borcu olduğunu tavan ikrar-ı etmesiyle müdcebince meblağ-ı mezkuru müdde-i merkuma eda ve teslime müddeâ aleyh merkum Ömer Efendiye tenbih olduğu tescil ve bil iltimas huzuru alîlerine i’lam olundu. Tahriran filyevmirrabi min şehri Cemazilevvel Veli liseneti erbaa aşara ve selasemietin ve elf.(4 cemeziyelevvel 1314/11.10.1896)

Sahife 182 numero 116 Ma’mûratül Aziz vilayeti celilesi dahilinde Malatya sancağı tâbî Behesni Kazasının nefs-i kasabası mahallatından Kahta Mahallesi sakinlerinden Abdulgafur oğlu Muhammed nâm kimesne mezkur kasabanın Ali Paşa Mahallesi sakinlerinden Hasanın oğlu Ömer Efendi ve biraderi Ahmet müvacehelerinde takriri kelam ve ta’bir anilmeram idüp merkûma Ömer Efendi ve Ahmet zimmetlerinde bâ senet altı yüz guruş alacağı olup meblağı mezkura mübadele, mezkur Ali Paşa Mahallesinde vâkıs ma’ûmu-l hudûd bir bab şehir hanesiyle iki görçile çukuru maa dergahve aldır nâm mevkide üç yüz ton bir kıta kerum bağı bey-i katile beyninde olduğu halde meblağı mezkuru îrâ içün ısrar-ı vakt eylediklerinden meblağ-ı ma’lumeyide merkumandan bilahz tarafıma teslimi matlubumdur diye ba’dedda’va vessüâl merkumân dahi cevaplarında ber mûcib-i sened meblağ-ı mezkuru ikrarla ancak on sekiz seneden beri kah yüz ve kah doksan ve bazı yetmiş beş guruş faiz verup ra’si mala mahsup edeceklerini dâfian beyan etmeleriyle muddei merkum dahi salifüz zikr meblağı mezkura mukabil beyninde olan hane ve çulha çukurlarından ber mucibi sened-i kira olarak on sene miktarı senevi otuzar kırkar guruş kira olduğunu dermeyan etmesiyle mecelle-i celilenin 98. maddesi hükmünce bey ve iştira ve icar ile muamele eylediği senedi şeri ve bâbil beyine tahakkuk ve usulüne muvafık iderse icâre-i lazıme ra’sil mala mahsul idilmez deyu

111


muharrer idüğünden mâddei mezkur ahkamına tevfikan ber vech-i muharrer müdde-i merkum Muhammed Efendiden beyine talep olundukta Meydan Mahallesi sakinlerinden Hacı Sait Efendi zade Ahmet ve Halil Efendilerin şehadetlerile isbat edeceğini ve bunlardan başka şahidi olmadığını ifade etmekle şahidanı merkuman meclisi şer’a hazıran olup eserül istişhât fil hakika iş bu ibraz olunan 1 Eylül 97 tarihli senet mucebince müdde-i merkum Muhammed Efendiye altı yüz guruş müddea aleyhi merkûman Ömer Efendi ve Ahmetin borçları olduğunu ve meblağı mezkurun üç yüz guruşuna mübadeleye mezkur Ali Paşa Mahallesinden vaki ve sened-i mezkyrede muharrerul hudud bir bab şehirde menzillerini bey’edüp ve senevi altmış guruş icare olup ve iki yüz guruşa dahi hane-i mezkur civarında keza muharrerul hudud iki göz çulha çukurunu maa dergah beyi edüp senevi kırk guruş icara aldıkları ve yüz guruşuna dahi Aldır nâm mevkide keza muharrarul hudud üç yüz kök yenice kerum bağı bey ettiklerine bizler onun içün şahitleriz ve şehadet dahi ederiz deyu her biri bil müvacehe ber nehci şer-i arayı şehadeti şeriyye etmeleriyle şahidani merkuman mensup oldukları Meydan Mahallesi imam-ı Ahmet Efendi bin Hacı Muhammed Efendi ve Muhtarı bucak oğlu Abdullah nâm kimselerden şirran ve ba’dehu Mahalle-i mezkurdan Hüseyin bin Ali Ağa ve Hacı Muhammed bin Hasan nâm kimesnelerden dahi alenen ledeyyitta’dil vettezkiye adl ve makbülüsşehâde oldukları ihbar ve işar olmakla meblağ-ı mezkur altı yüz guruşu müdde-i merkum Muhammed Efendiye edâ ve teslim müddea aleyh merkuman Ömer Efendi ve Ahmede kibeli şer’den tenbih olunduğu tescil ve bil iltimas huzuru Âlilerine i’lam olundu. Tahriran fil yevmirrabi min şehri Cemazil evvel liseneti erbaa aşara ve selasemietin ve elf.( 4Cemeziyelevvel 1314/11.10.1896)

Sahife 182 numero 117 Ma’mûratül Aziz vilayeti celilesi dahilinde Malatya Sancağına tâbî Behisni Kazasının nefsi kasabası mahallâtından vusva Mahallesi ahalisinden Ömer bin Osman nâm kimesne müvacehesinde takriri kelam ve ta’bir anil meram edüp merkum Ömer bin Osman zımmetinde işbu ibraz eylediğim 1 Mart 309 tarihli senet mucebince iki yüz otuz guruş maa icar ve iki senelik dahi icardan altmış guruş ki ceman iki yüz doksan guruş matlubu olup ve ra’sil malı iki yüz guruşa mukabil Mahalle-i mezkurda ma’lumul hudud bir bab hanesi vef’aen sened-i âdî ile beynimde olup ve sened-i mezkur mucebince maa icar meblağ-ı mezkurun tahsili matlubumdur dedikde müddea aleyh merkum dahi cevabında iddiâ olunan senet mucebince merkum Bekire zimmeti olmayıp ancak mezkur Bekirin pederi Hacı Efendiden bundan üç sene evvel bir kile hınta bi ha kat’ etmeyerek verese olacak tohum aldım iş bu hınta ile nohutun mübadele doksan gün han önü camiinde merkum Hacı Efendinin emrile amelelik edüp ve oğlum Ebuzer dahi sekiz mah merkum Hacı Efendiye hizmet edüp Hezapları ru’yet edilmediği ve Müdde-i Bekire dahi on iki guruş kıymetinde bir top alaca borcundan başka zimmeti olmadığını dâfian beyanla müdde-i merkumdan ber vechi muharrer iddîasına mutabık beyine talep olundukda Mahalle-i merkurdan Hasan Efendi zade Muhammed Efendinin ve Hamra Mahallesinden Östürk oğlu Abdurrahman nâm kimesnelerin şehadetlerile isbat dedceğini beyanla şahıdan merkuman meclisi şer’a bilvurûd istishat olunduklarında filhakika müddeî merkum Bekirin ibraz eylediğini senet mucebince müddea aleyhi merkum Ömer ve Osman iki yüz guruş borçlu olup ve mezkur vusta Mahallesinde vaki ma’lumul hudud bir bab hanesini vefâen bey’edüp hane-i mezkurun senevi icâresî otuz guruş olduğuna bizler onun içün şahitleriz ve şehadet dahi ederiz deyu her beri bil müvacehe ber nehci şeri eday-ı şehadeti şeriyye etmeleriyle şahidan ve merkumandan Hasan Efendi zade Muhammed Efendinin usûlen mensup olduğu mezkur vusta Mahallesinin muhtarı Hasan bin Hacı ali ve Mahalle-i mezkurun müntehıp oğullarından

112


Abdurrahman bin Hacı Osman ve şahidi merkum Östürk oğlu Abdurrahman dahi mensup olduğu hamra Mahallesinin imamı Muhammed Efendi Kamil Efendi ve muhtarı Topaloğlu Muhammed nâm kimesnelerden sirran ve ba’dehu mezkur Hamra Mahallesinden Sagır Ahmet zade Faik Efendi Vicdan Mahallesinden Hacı Muhammed bin Hasan nâm kimesnelerden dahi alenen dedeyyittezkiye adl ve makbulüşşehade oldukları ihbar olmakla mucebince meblağı mezkur iki yüz otuz guruşla iki senelik icar olan altmış guruş ki ceman iki yüz doksan guruşu mü’dde-i merkum Bekire eda ve teli’me müddea aleyh merkum Ömer bin Osmana Kıbel-i şer’i den tenbih olunduğu tescil ve bil iltimas huzuru âlilerine i’lam olundu. Tahriran filyevmittasi’ aşara min şehri Cemazil evvel liseneti erbaa aşara ve selasemietin ve elf.( 19 Cemeziyelevvel 1314/26.10.1896)

Sahife 183 numero 118 Behisni Kazasına tâbî Sürgü Karyesi sakinlerinden Hatice binti Arif nâm kimesne Kaz-i mezkura tâbî sürgü Karyesi hududunda vaki ba tapu mutasarrıf olduğu iş bu mahûl istidâde beş kıta arazidedir biri sulu ve biri susuz ceman beş kıta arazide olan rubu’ hisse-i şayiası altı yüz guruş bedel makbuz mukabelesidir ve garye-i mezkur sakinlerinden Timurcu Hasan usta bin deli İbiş nâm kimesneye katiyen ferağını memuru huzurunda icrâye mezkur behesninin nefs-i kasabası mahallatından Kahta Mahallesi sakinlerinden Cabat oğlu Muhammed bin Ahmet nâm kimesneye vekil eylediğine mezkur sürgü Karyesi sakinlerinden Hasanın oğlu Neccar Ahmet oğlu Abdi nâm kimesnelerin şehadetleriyle ber nehci şeri ve imla olundu. Tahriran filyevmittasi’ vel işrîn min şehri Cemâzil evvel liseneti erbaa aşara ve selasemietin ve elf.29 Cemeziyelevvel 1314/05.11.1896)

Sahife 184 numero 119 Behisni Kazasına tâbî Şinikçi Karyesi sakinlerinden Behisni Meydan

mahellesinden Vahap Ağa zade Haydar Ağa ve karye-i mezkûreden Hacı molla oğlu Hasan tarifleriyle ma’rife olunan Emiş ve Safiye binta Hacı Yusuf Kaza-i mezkûr mahkeme-i şeriyesine mahsus odada meclis-i şerîmizde mezkur Şinikçi Karyesi sakinlerinden Hacı mollanın oğlu Kara mamo müvacehesinde her biri takr’iri kelam ve ta’bir anil merâm edüp pederleri Hacı Yusufun vefatında kerimeleri yetime oldukda ba’del bülûğ biraderleri Hacı Ali pederlerinden hisse-i musibelerine mukâbil Şinikçi ve Peykari karyelerinden sekiz kıt’a bahçe ve şetilin ve arazi terk edülüp mezkur arazi ve bahçe ve şetilki yirmi seneyi mütecaviz mutasarrıf olduktan sonra merkum Hacı Ali dahi vefat ederek şu halde müteveffay-ı merkum Hacı Alinin oğlu Mahmut ve validesi Ayşe ve merkum Mahmudun biraderi oğlu Hacı Yusuf taraflarında emlâk-ı mezkurelere tarife mudahale ettiklerinde merkuman-ı mezbure ile muhâkeme-i muhasamaya ve ikâme-i şühut ve istimâa ve tahlif ve istihlafa ve tebliğ ve tebelliğe ve vaz-ı hacz ve fekke ve imzasile evrak takdimine ve sulh ve ibrâya ve muhakeme-i şeriyye-i ve nizâmiyyenin her bir derecatına vel hasıl hisse-i mezkurun mütevekkıf olduğu umûrun külliyesini ifaya taraflarımızdan hazır merkum Kara Mamoyu vekil ve naibi münasip nasb ve tayin eyledik dediklerinde ol dahi ber vech-i muharrer vekâleti mezkûreyi kabul ve ifay-ı merasimini kema yenbeği edaya taahhüt ve iltizam etmeye ma vaka bittalep ketb ve imla olundu. Tahriran fil yevmissalis min şehri Cemazil Âhiri liseneti erbaa aşara ve selasemietin ve elf.(3 Cemeziyelahır 1314/09.11.1896)

Sahife 184 numero 120

113


Halep vilayeti celilesi dahilinde derfe Sancağına tâbî rum kale Kazasına muzaf Karzil Karyesi ahalisinden Ebuzer bin İbrahim nâm kimesne Behisni Kazasının nefsi kasabası mahallatında Hristiyan Mahallesi sakinlerinden ve tebai Devleti Aliyyenin Ermeni milletinden Keçilinin Agobun oğlu Heçer müvacehesinde takriri kelam ve ta’bir anilmeram idüp bundan bir gün mukaddem zahire satmak üzere buraya gelüp on iki merkeplerini hazır mekum nalbant Hacının dükkanına koyup oradan bir müddet sonra mezkur hayvanlara yem vermek üzere dükkanına varup hayvanları ta’dat ettiğimde bir ra’si dişi ve rengi siyah ve ağzı beyaz ve yaşı dahi tahminen dokuzda olan merkep noksan gelüp kendisünden süal ettiğimde ve hele sabah olsun Allah kerim deyu cevabda bulunmuş olsa da hala merkebi mezkuru tarafıma teslim etmediğinden merkebi mevsûfu mezkuru hazır bil meclis Hecaden bil ahz tarafıma teslimi muradımdır dedikde müddei aleyh merkum Haçer dahi cevabında bir gün mukaddem hazır merkumun arkadaşlarından isimlerini bilmediğim iki şahıs tarafından on bir ra’s mekep getürüp dükkana koydular bir gece bir gece dükkanımda kalup yarınki gün mezkur merkebin sahipleri gelüp mallarını alup dükkan ücretini dahi verip gittiler deyu dâfian beyan etmesi üzerine müdde-i merkumdan ber vech-i muharrer iddiasına mutabık beyyine talep olundukda nefsi Urfa kasabasının mahallâtından Ali Han Bey Mahallesi sakinlerinden Hacı Ali nin oğlu Hüseyin ve Ahmet bin Mustafa ve mezkur Kazğılı Karyesinden Aniş Şeyhe ve mezkur Urfaya tâbî Cornus Karyesinden Ali bin Seydi nâm kimesneler şehadetlerile isbat edeceğini beyan ile şâhidün merkûmûndan Hacı Alinin oğlu Hüseyin ve Ahmet bin Mustafa nâm kimesne ve meclisi şer’a hazırân olup eserül istişhat fil hakika bundan bir gün mukaddem Urfaya satmak üzere nalbanda getürüp merkeplerin yükleri söküldüğünde müdde-i merkum on iki iki re’s (baş) merkep müddea Aleyh Heçar kendi nalbant dükkanına getürüp bir iki saat sonra yem vermek üzere nalbant dükkanına varup merkep on bir ra’s kalup bir ra’s dişi ve rengi siyah ve ağzı beyaz dokuz yaşındaki merkep gâib edilmiş ve zâyî edilen merkep tahminen iki yüz guruş ve iki yüz elli guruş kıymetinde olup hâzır müddeî merkum Ebuzerin merkebi olduğuna bizler onun içün şahitleriz ve şehadet dahi ederiz deyu her biri bil müvacehe ber nehci şerî ârây-ı şehadeti şeriyye etmelerile şâhidan-ı merkuman mensup olduğu Urfa sancağının nefs-i kasabası mahallatından Ali Han Bey Mahallesinin imamı İbrahim Hafız bin Mahmud ve muhtarı Muhammed bin İshak nâm kimesnelerden sirran ve ba’dehu mezkur behesni Kazasının Meydan Mahallesinden Hacı Muhammed bin Hasan ve Hüseyin bin Ali Ağa nâm kimesnelerden dahi alenen ledeltezkiye adl ve makbulüşşehade oldukları ihbar ve işar olunmakla mucebince merkebi mevsuf mezkuru aynen ve yahut tayin olunan iki yüz elli guruş müddeî merkum Ebuzer bin İbrahim eda ve teslime müddea aleyhi merkum Heçar tenbih olunduğu tescil ve bil iltimas huzuru âliyelerine i’lam olundu. Tahriran fil yevmil hâmis vel ışrin min şehri Cemazil Evvel liseneti erbaa ve aşara ve selasemietin ve elf.(25 Cemeziyelahır 1314/01.11.1896)

Sahife 185 numero 121 Behisni Kazasına tâbî Tut Karyesi sakinlerinden ve zatı Karye-i mezkurdan İbrahim Ağanın oğlu Bayram Ağa ve Babil Karyesinden Molla İbrahimin oğlu Muhammedin tarifleriyle ma’rife olan Hatice binti Hamo nam kimesne kazâi mezkur mahkeme şeriyyesine mahsus odada Meclis-i şeri şerif enverde garye-i mezkur sakinlerinden Şahin oğlu Habib müvacehesinde takriri kelam ve ta’bir anilmeram idüp bundan mukaddem vefat eden pederimden müntekil üç yüz altuna karib (yakın) nükûtta olan hisse-i şerimi analığım Hatice binti Ömer kahya tarafıma teslimden imtina eylemekte olduğundan mezkure ile muhakeme ve muhasamaya tahlif ve istihlafa ve ikame-i şühût ve istimâa ve sulh ve ibraya ve tebliğ ve tebellüğe ve vaz’ı hacz ve fekke

114


ve imzasıyla evrak takdimine ve muhakeme-i şeriyye-i nizamiyyenin her bir derecâtına hazır merkum Şahinoğlu Habibi tarafımdan vekil ve nâib-i münasıp nasb ve tayin eylediğim dedikde ol dahi ber vechi muharrer vekaleti mezkûreyi kabul ve ifay-ı merasimini kema yenbeği edâye taahhüt ve iltizam etmeye mâ vakaa bit talep ketb ve imla olundu. Tahriran fil yevmil hamis min şehri Cemeziyelahr liseneti erbaa aşara ve selasemietin ve elf.(5 Cemeziyelahır 1314/11.11.1896)

Sahife 185 numero 122 Ma’muratül Aziz Vilayeti celilesi dahilinde Malatya Sancağına tâbî behisni Kazasına muzâf Aşağı Nâsırı Karyesi sakinlerinden Eyübün oğlu Muhammed Ali nâm kimesne kazai mezkur mahkeme-i şeriyesine mahsus odada meclis-i şerimizde mezkur behesni Kazasına tâbî Çakallı aşiretinden Arap Osman müvacehesinde takriri kelam ve tâbîr anil meram idüp bundan bir sene mukaddem derunu Maraşda Hristiyan Kirkor nâm şahısdan yüz kırk üç guruş bir re’s at ve rengi boz tahminen yedi sekiz yaşında olarak almış olduğum merkebi ol vakit merkum Arap Osman benimdir diyerek yedimden almış idi. Merkebi mezkûru hazır merkumdan bil ahz tarafıma teslimi muradımdır dedikde müddea aleyh merkum Arap Osman dahi cevabında mezkur merkep evvelen kendi kapusunda olan merkepten doğmuş malı olup tarihinden bir sene üç ay mukaddem sair komşumuzun iki merkebi ile beraber nehâren (gündüz) dağda yaylanmakta iken sirkat olundu idi ba’dehu bir müddet sonra merkebi mezkur bir yük hınta (buğday) üzerinde olarak kapuma geldi ol vechile merkebi tanıyup aldım. Ol günde müdde-i merkum Muhammed Ali merkebi tahrir eyler imiş haneme geldi ben dahi merkep benim merkebimdir şeran bir diyeceği yoktur deyu kendüsine cevap verdiğini dâfian beyan etmekle müddea aleyhi merkum Arap Osmandan ber vechi muharrer define mutabık beyyine talep olundukta mezkur Çakallı aşiretinden Şeyh Yusufun oğlu Bekir ve Rabiyenin oğlu Muhammed ve Alonun oğlu Şeyh Yusuf ve Hulefanın oğlu Haso ve Hun oğlu Alo ve Mamo nun oğlu Haso nâm kimesnelerin şehadetlerile isbat edeceğini beyan ile Şâhidün merkûmûndan Rabiyenin oğlu Muhammed ve Şeyh Yusufun oğlu Bekiro nâm kimesneler meclisi şera’ hazıran olup eserül istişhat fil hakika iş bu iddia olunan rengi boz maya ve yaşı sekiz ve memesi sakat merkep hazır merkum Arap Osmanın kapusunda olan merkepden doğmamış merkum Arap Osmanın Sirkat olunan mekebi bu merkep olmadığına bizler onun içün şahitleriz ve şehadet dahi ideriz deyu her biri bil müvacehe ber nehci şeri eday-ı şehadet-i şeriyye etmelerile şahidanı merkûmân mensup oldukları mezkur Çakallı aşiretinin imamı Ali bin Hüseyin ve muhtarı Hüseyin bin İbrahim nâm kimesnelerden ba varaka-i mesfere sirran ve ba’dehu Beydili Karyesinin muhtarı Mustafa ve biraderi (Molla) Ali nâm kimesnelerden dahi alenen ledeyyittezkiye-i adl ve makbülüşşehade oldukları ihbar ve işar olunmakla mucebince merkeb-i mevsuf mezkur müddea aleyhi merkum Arap Osmanın kendi merkebi olduğuna hükmü şeri lahik olduğunu tescil ve bil iltimas huzuru âlilerine i’lam olundu. Tahriran fil yevmittâsi’ vel ışrin min şehri Cemazil Ahiri liseneti erbaa aşara ve selasemietin ve elf.(29 Cemeziyelahır 1314/05.12.1896)

Sahife 186 Numero 123Büyük Şam uşağı Karyesi sakinlerinden iken bundan akdem vefat iden

Memulun oğlu Osman’ın veraseti sulbi kebir oğlu Şeyho ve sulb kebire kızı Emine ve sulbi Sagira oğlu Ahmed münhasır olduğu ledel-i şer’i enverüz zahir ve numayan olduktan sonra sagir merkuma vakti rüşd ve sedadına değin tesviye umuruna kablel-i şer’iden vasi ve tayin olunan sagir merkum leebeveyn biraderi merkum Saniye marifet

115


ve marifet şer’le müteveffai merkumun tahrir ve beynel verase tevzig ve taksim olunan terekesi ve defteridir ki ber vechi ati zikr ve beyan olunur. Tahriran fi elyevm elhamis elişrn minşehri cemazielahır lisene erbaa aşere ve selase mie ve elf.(25 Cemeziyelahır 1314/01.14.1896)

Karye-i mezburede hane bab Oğlak aded Merkeb re’s Stil aded ___1___ ___10___ ___1___ ___1___ 200 100 60 10Legen aded Şahan ve aş kazanı Yatak katı Çadır aded ___1___ ___2___ ___1___ ___1___ 10 10 25 50

Çuval aded Palas aded Hegbe aded Hırdavatı menzile ___1___ ___1___ ___1___ ________________ 5 5 5 10

Yekun tereke mevcudu ______________ 10Münha el ihracat

Resm-i kassam Kaydiye defter Kassam ve hüccet pulu_____________ ____________ ___________________ 12 10 30 10 20

Yekun guruş para Sahhül Baki guruş para _____ _____ _____ _____ 23 10 466 10

Hisse-i İbni Kebir merkum Saniye Hisse-i binti kebire Emine ______ _______ _____ ______ 186 24 13 12

Hisse-i ibni sagir merkum Ahmed ______ _______

186 24

Sahife 186 Numero 124Behisni Kazasına tâbî Büyük Şam uşağı Karyesi sakinlerinden iken bundan

akdem vefat iden Memulun oğlu Osman’ın sulbi sagir oğlu Ahmet pederi müteveffai merkumdan mevrus ve müntakil emval ve eşyasını hıfz ve vikaye vakti rüşd ve sedadına değin tesviye umuruna kablel şer’iden bir vasi nasb ve tayin olunmak ehem ve elzem olmağla emanet ile maruf diyanet ve istikametle mevsuf her ve vechile umuru vesayitin uhdesinden gelmeye kadir idugu zeyl-i vesikada muharrerülesami müslimin ihbarlarıyla zahir ve mütehakik olan sagir mekumun liebeveyn biraderi Şeyho sagir merkumun tesviye umuruna vasi nasb ve tayin olundukta oldahi ber vechi muharrer vesayiti mezkureye kabul ve ifa-i merasimini kemayanbağı edaya taahüd ve iltizam itmegin ma

116


vaka bittaleb keteb imla olundu. Tahriran fi elyevm elhamis elişrn minşehri cemaziyel ahr lisene erba aşere selase ve mie elf.(25 Cemeziyelahır 1314/01.12.1896)

Sahife 186 Numero 125 Behisni Kazasına tâbî Şenikçi Karyesi sakinlerinden vezatı nefsi Kasabasının Meydan Mahallesinden Hacı Mehmed bin Hasan İbiş bin Hacı Ahmed tarifleriyle maruf olan Aişe binti Mustafa ve Zeyneb binti Ahmed ve Hacı Yusuf bin Hacı Mehmed bin Hacı Ali namun kimesnelerde Kaza-i mezkur Mahkeme-i şeriyesine mahsus odada meclisi şeriyemizde mezkur Kasabanın Hamra Mahallesi sakinlerinden Luzümi Efendi zade Abdullah tarafından Efendi zade Abdi Efendi muvecasında her biri takriri kelam ve tahir-i an-il meram idub karye-i mezkur sakinlerinden Hero memo nam kimesne tarafıma aleyhimde mahkeme-i şeriye ve nizamiye ismam iylediği davadan şahs-ı salis sıfatıyla harita vekili Ohannes Efendi ve merkum Hero memo ile muhakeme ve muhazıraya da tahlif ve istihlaf ve ikame şuhud ve istimağına imzasıyla evrak takdimine muhasemeye hacz ve fekine istinaf ve temyiz’e selh ve ibraya vaz’ nehçe fekire ve teblig ve tebellüge mahkeme-i şeriye ve nizamiyenin her bir derecatına velhasıl husus mezkurların mütevafık Kaza olduğu umurun küllisini ifaya hazır merkum Abdi Efendiye taraflarımızdan her birlerimiz vekil husus naib menab ve tayin iyledik dediklerinde olduğu ber vechi muharrer vekaleti mezkuraya kabul ve ifa-i merasimini kemayanbağı edaya taahüd ve iltizam itmegin ma vaka biltaleb keteb imla olundu. Tahriran fi yevmil elsabi min şehri recebülferid lisene erba aşere mie ve elf.(7 Recep 1314/12.12.1896)

Sahife 187 Numero 126Behisni Kazasının nefsi Kasabası mahalatından Kahta Mahallesi sakinlerinden

ve zat-ı Mahalle-i mezbureden göçük Mehmed bin Abdullah ve Elif Eşe’nin oğlu Mehmed taraflarıyla maraf olan Fatma binti Mehmed nam kimesne meclisi şerimizde Ali Paşa Mahallesi sakinlerinden ibnizade Mustafa Efendi menvecasında takriri kelam ve tâbîri an-il meram rdub pederi müteveffai merkum Osman’ın oğlu Mehmed’den müntakil Meydan Mahallesinde vaki bir bab şehir hanesinde olan hisse-i mucibesine biraderi Ömer tarafından müde hale idildiğinden hane-i mezkurda olan hissesiyle pederi müteveffai merkumdan emval ve eşya alcak ve sairede olan hisse-i şayiasına merkum Ömer’in diğer biraderi Hurşid’den ahz ve kabz ve sAli ibraya mahkeme ve münharimiye ve teblig ve tebliga ve tahlif ve istihlaf raz ve nıhçe fekim ikame suhud istimaane ve itiramına istinaf ve temziye ve mahkeme-i şeriye ve nizamiyenin her bir derecatına imzasıyla evrak takdimine velhasıl hususu mezkurun müsveKaza olduğuna maraf kalben ifaya hazır merkum Mustafa Efendi’ye tarafımdan vekil ve menab ve tayin eyledim dedikte oldahi ber vechi muharrer vekalete mezkuraya kabul ve ifa-i merasimini kemayanbağı edaya taahüd iltizam itmegin ma vaka biltaleb keteb imla olundu. Tahriran fi elyevm lesabi’ minşehri recebülferid lisene erba aşere ve selase mie ve elf.( 7 Recep 1314/12.12.1896)


yarım Osman’ın oğlu Ömer bin Mehmed nam kimesne Kazai mezbur mahkeme-i şeriyesine mahsus adede meclisi şerimizde Kasaba-i mezkurun Hamra Mahallesi sakinlerinden lerifim Efendi zade Abdi Efendi muvecasında takriri kelam ve tâbîri an-il meram idub mezkur Meydan Mahallesinde vaki’ bir bab şehirhanem doksan bir

117


tarihinden beri mutasarıf iken hane-i mezkur hemşerim Fatma binti Mehmed tarafından müdahele idilmekle mezbure Fatma ile zimmi nasda olan senetli ve senetsiz alacaklarını Meydan olanlar ahz ve Kasabasına muhakeme ve münhasırıya aslı ve ibraya dafam şahid ve istimaane ve tahlif ve istihlaf vaz’ hiccetifekine teblig ve tebellug imzasıyla evrak takdimi ve ihtirabı ve istinaf ve temyiz’e mahkeme-i şeriye ve nizmiyenin her bir derecetina velhasıl husus mezkurun müteveffa oldugu umurun kAlibine ifaya hazır merkum Abdi Efendi’ye tarafımdan vekil ve ve menab ve tayin eyledim dedikte oldahi ber vechi muharrer vekalet mezkuraya kabul ve ifa-i merasimini kemayanbağı edaya taahüd ve iltizam itmegin ma vaka biltaleb keteb imla olundu. Tahriran fi elyevm elsabi minşehri recebülferid lisene erba aşere ve selase mie ve elf.(7 Recep 1314/12.12.1896)


Kazasına muzaf Memadikli Karyesi sakinlerinden ve zati karye-i mezburdan Mehmed’in oğlu Yusuf ve Hacı Osman oğlu Mehmed taraflarıyla sarf olan Aişe binti Mehmed ve Kasaba-i mezkur mahkeme-i şeriyesine mahsus odada meclisi şerimizde Kasaba-i mezkurun Meydan Mahallesi sakinlerinden Hüseyin Ağa bin Ali Ağa muvecasında takriri kelam ve tâbîr-i an-il meram idub mezkur memadikli Karyesi sakinlerinden olub zevcim Hacı Osman’ın oğlu Mehmed’in oğlu Hüseyin nam kimesne bundan altı-yedi sene mukaddem sevk celil askeriyeye dahil olarak altmış altıncı alayı yigirmi dördüncü taburun üçüncü bölük efradından ike…..mukker mükerrundı vefat itmiş olan zevcim merkum Hüseyin bin Mehmed’in hazır merkum Hüseyin Ağa zimmetine ciheti ferihinden seksen gümüş alacağı tahsis olub meblagı mezkur baleres eşleri gaib an-il meclis pederi Mehmed ve validesi Elmas binti Mehmed ve kerimesi Sultan Mahsure olub merkum ve mezburattan başka irsal ve terekesine müstehak ahra olmağla……..meblag mezkurdan hisse-i ceryanım isabet iden meskurada hazır merkumdan biltahsil tarafıma teslimi bilverase matlubumdur dedikte merkum Hüseyin Ağa dehi cevabında ciheti merkumeden müteveffai merkum Hüseyin bin Mehmed’e ol miktar borcu olduğu tavven ikrarla madde-i mezbure Aişe’nin zevci merkum Hüseyin’in vefatı maddeasını inkar eyledikte madde-i mezbur Aişe’den ber vechi muharrer iddiasına mutabık beyine taleb olundukta Kaza-i mezkura tâbî Boncur Karyesi sakinlerinden Topukoğlu Mehmed ve mezkur memadikli Karyesi sakinlerinden Mehmed’in oğlu Yusuf nam kimesnelerin şehadetleri ile ispat edeceğini beyanla şahidanla merkumenin meclis-i şer’i bil vurud eserül iştişhad hazıran mezbura Aişe’nin zevci müteveffai Hüseyin bin Mehmed ile bundan 6-7 sene mukaddem askere gidub Mekke-i mükerremeye varub merkum Hüseyin orada 24 ay miktarı askerlik idup ba dehu cebulu Arafat’a giderken Esna-i rahta keyfiyeti bozulup hemen çok sürmeyecek vefat idup derhal garbı kabristan dedikleri bir kumlu mühale def ettiler ve kendusu dahi 66. alayın 24. taburubun 3. bülüğünde müstehdem merkum Hüseyin bin Mehmed’in oğlu Yusuf şıkke ve erbabı vekaftan işiddigini bilmuvecehe bernehçi şeri eda-i şehadel şer’iye itmeleri ile şahidanı merkuma mensub oldukları mezkur Boncur Karyesinin imamı Ahmed bin Mustafa ve muhtarı Resul bin Hasan ve memadikli Karyesinin imamı Hüseyin bin Mustafa ve muhtarı vakkas bin Mehmed nam kimesnelerden serran ve bade mezkur memadikli Karyesi sakinlerinden ömerin oğlu Eysud kemal oğlu Mehmed ve Boncur Karyesinden Resul oğlu Haso ve Aişe oğlu Alo nam kimesnelerden dahi aklen ledel tezkiye adl ve makbul şahid oldukları ihbar ve işar olmagla mucebince merkum Hüseyin’in vefatına badel hüküm Ali mucib ekrara mezkur seksen guruşdan hisse-i şeriyesine isabet iden on guruş madde-i Aliye merkum Hüseyin Ağaya kıbel-i şer’den tenbih olundugu tescil ve bililtimas huzura alilerine ilan

118


olundu. Tahriran fi elyevm elhamis aşere minşehri recebülferid lisene selase aşere ve selase mie ve elf.(15 Recep 1314/20.12.1896)

Sahife 188 Numero 129Mamüratül aziz vilayeti celilesi dâhilinde Malatya Sancağına tâbî Behisni

Kazasına muzaf Atmalı Karyesi sakinlerinden Aişe binti Çaylu Mehmed Kazai mezkur mahkeme-i şeriyesine mahsus odada meclisi şerifi enverde nefsi Kasabası mahalatından Hamra Mahallesi sakinlerinden Abdi Efendi bin lerif Efendi muvecasında takrir kelam ve tâbîri an-il meram idup mezkur Behisni Kazasına tâbî kal Karyesi sakinlerinden olub zevcim çil Veli’nin oğlu İbrahim nam kimesne bundan üç sene mukaddem sevk celili askeriye dahil olarak 16. süvari nişancı taburundan ve 5. bölüğü efradından iken mekke-i mükerremede cihet-i kalasından vefat iden zevcim merkum İbrahim’in hazır merkum Abdi Efendi zımmında yüz guruş alacak hakkı olub meblagı mezkuru kalben ahz Velistifa vefat itmekle meblagı mezkur bilirs şeri benimle gaib an-il meclis pederi Çil Veli’nin validesi Elif munhasıra olub benimle merkum ve mezbureden başka veraseti terekesine müstahak ahiri olmamakla sual olunub meblagı mezkurden hisse-i mirasıyeme isabet iden ygirmibeş guruş bana eda ve tedlimine hazır mekum Abdi Efendi’ye kablil şeride emr ve tembih buyrulmak bilverase matlubumdur dedikte oldahi cevabında merkum İbrahim’e cihet-i karz den yüz guruş borcu olduğunu tav’an ikrarla müdde-i mezburenin zevci merkum İbrahim’in vefatı müddeasını inkar eyledikde müdde-i Aliyeden ber vechi muharrer zevci merkum İbrahim’in vefat iddasına mutabık beyine taleb olundukta mezkur Kasabanın yeni Mahalle sakinlerinden Hacı Vakkas bin Celil ve Kılılı Karyesinden Hacı Hüseyin Bin Ahmed ve Kal Karyesinden Mehmed beg’ün oğlu Mustafa nam kimesnelerin şehadetleriyle isabet ideceğini beyanla şahıdanı merkumdan Hacı Vakkas bin Celil ve Kılılı Karyesinden Hüseyin bin Ahmed meclisi şeride hazıran olub eserul iştishat filhakika işbu hadise-i mezbure iaşenin zevci dahili olub bundan üç sene mukaddem olup bizimle askere gidup birlikte olarak Mekke-i mukerremeye ve orada merkum on altıncı suvari nişancı taburunun beşinci bölügü efradından olub bir mütted Mekke-i mükerremeden aldıktan ba dehu tarf’e çıkub yine Mekke-i mükerremeye gönderilerek mezkur Mekke-i mükerremede cihet-i kalasında tarihden bir sene üç ay evvel yeni cehel-i arafata cıkmaya sekiz gün kala vefat idub cenneti muallaya def eylediklerini mevkuf kimeslenerden tevatürk işittik bizler merkum ibrahimin vefat ittigine bu vech üzerine Allah içun şahitleriz ve şehadet dahi ideruz diye her biri bilmuvecehe her nehci şer-i edaya şehadet şeri etmeleriyle sahidanı merkumanın mensup oldukları mezkur adl kılılı Karyesi muhtarı musa kahya bin İsmail ve Ahmed bin Mustafa ve yeni Mahalle muhtarı vakkas Efendi bin küçük Mustafa ve muhtarı Ahmed bin … Mustafa nam kimesnelerden bu varaka-i mensune serram ve badehu mezkur kılılı Karyesinden ebuzer bin Hacı Hüseyin ve Hüseyin bin Mehmed ve mezkur yeni Mahalleden şerifenin oğlu Mustafa ve karabaşın oğlu Mustafa nam kimesnelerden dahi alenen ledel ta’dil ve tezkiye adl ve bakbul üç şehade oldukları ihbar ve işar olmağla mucebince merkum ibrahimin vefatına bedel hükm Ali muceb ekrara mezkur yüz guruşda hisse-i mirasiyeleri vechile mudde-i mezburenin hissesine isabet iden yirmi beş guruş müdde-i mezbure aişeye edave teslimine mudde-i Aliye merkum abdi Efendiye tenbih olundugu tescilve bililtimas huzuru Alilerine ilam olundu. Tahriran fielyevm-il hamis aşere minşehri necebül ferid lisene erba aşere ve selase mie ve elf.(15 Recep 1314/20.12.1896)


119


Mamüratül aziz vilayei celilesi dahilinde Malatya sancagına tâbî Behisni Kazasının nefsi Kasabasının mahalatından Hamra Mahallesi saknlerinden Vakkas Ağazade Hasan Ağa nam kimesne Kaza-i merkur mahkeme-i şeriyesine mahsus odada meclisi şerifi enverden Kaza-i mezkuraya tâbî Belviran Karyesi sakinlerinden çaycı Hüseyin oğlu Sadık muvecasında takriri kelam ve tâbîri an-il meram idub sadık zimmetine….. senedir dört yüz guruş alacakları karye-i maskurde vaki meblağ-ı mezkur hesaba dahil feruhatta bir bab haneleri varasından seksen guruşun ecman dört yüz seksen guruş madlubunun hazır merkumdan tahsilini tarafıma teslimini madlubumdur dedikte müdde-i Aliye merkum sadık dahi cevabında müdde-i merkum Hasan Ağaya seksen guruşun dahi hane-i icarasından dörtyüz seksen guruş zinmetinde oldugunun defean beyan itmekle müdde-i merkumdan ber vechi muharrer edasına matlubu beynel taleb olundukta karye-i mezkur sekiz senede Ali seni zade İsmail bek ve deveci oğlu Ali Ağa nam kimesnelerin şehadetleriyle isabet ideceğine beyanla şahidanı merkum meclis-i şer-i hazır olub eserül istişhad filhakiki müdde-i merkum Hasan Ağa ya müdde-i Aliye sadık bundan on yada onbirsene mukaddem bir re’s bargir parasından dörtyüz guruşun bir kıta senede virub borçlu oldu ve karye-i mezkurda bir bab hanesinide dahi meblagı mezkur …… zain idub ve hane-i mezkur seksen guruş icarı olub dörtyüz seksen guruşun bir kıta senede virub borçlu olduguna ve meclisi mezkurede mihrina fi za şevval sene 302 tarihli sened dahi şahid merkum İsmail beg’in hat-ı senedi olduguna bilvechile bir teba-i şeri eda şehadet şeriye itmeleriyle şahidanı merkuman mensub oldukları mezkur Belviran Karyesi imamı Vakkas bin Hacı Mehmed ve Muhtar Hasan bin kahya nam kimesnelerden seran hadeha emrunde kucur hek nam kimesnelerden dahi alenen ledel tezkiye adl ve makbul şahid oldukları ihbar ve işar olunmağla mucebince meblagı mezkur dörtyüz seksen guruşun müdde-i merkum Hasan Ağaya eda ve teslim müdde-i Aliye merkum sadık kıbeli şer’iden tenbih olundugu tescil ve bililtimas huzuru alilerine ilam olundu. Tahriran fielyevm elhamis minşehri şabanül haram lisene erba aşere ve selase mie ve elf.(5 Şaban 1313/09.01.1897)

Sahife 190 Numero 131Mamuratül aziz vilayet-i celilesi dahilinde Malatya Sancağına tâbî’ Behisni

Kazasının nefs-i Kasabası mahallatından Meydan Mahallesi sakinlerinden Hacı bin Emin Efendi nam kımesine Kaza-i mezkur mahkeme-i Şer’iyesine mahsus odada Meclis-i Şeriyemizde Kaza-i mezkure tâbî Tut Karyesi sakinlerinden ve asakir-i şahane ihtiyat efradından Ahmed Çavuş bin Mustafa muvacehesende takrir-i kelam ve tâbîri anil meram idüb aczleri münadi esnafından olub dükkanını satmak üzere Mançuk oğlu Agub Hıristiyan bir aded Macar tüfenk götürüb ve hazır-ı merkum Ahmed Çavuş dahi tüfengi ben alacagım deyü müşteri olub sahibi dahi beş mecidiye isteyüb merkum Ahmed Çavuş dahi Altmış veyahud altmış beş guruş verdi’ ise de sahibi vermeyüb üç gün sonra dukkanından mezkur tüfenkin gayb olmağla ve evvela kendisi müşteri olduğundan ol vechile mezkur tüfenki kendi dükkanından aldıgına dahi şahidim olmagla olvechüle hazır merkum mezkur tüfengi bilahz tarafıma teslimi matlubumdur didikde müddei Aliye merkum Ahmed çavuş dahi cevabında fil hakiken mezkur tüfenki hazır-ı müdde-i merkum bana altmış beş guruşa alabilirmisin deyü müşteri oldum merkum sahibi (hacı) dahi alırum deyü sahibinin yanına gittik sahibi dahi olmikdar bahaya vırmeyüb nihayet yetmiş guruşa vıreceğini söylemesiyle bendahi savuşub gittim ba’dehu uçgün sonra tahsilat yapmak üzre çarşudan gider iken merkum Hacının dükkanında Haskurma Mehmet samete bir kimesne bildiğim omagla otururken beni çagırub dukan-ı merkure varub oturdum ol vakt bana tüfenki dükkandan olub göturmuşsun mezkur tüfengin garb oldugu seyledisini ve mezkur tüfenkden alsa haberi

120


olmayub ve dukandan dahi göturmedigini def’an beyan itmekle mudde-i merkam hacıdan albabdaki şahidleri kımler olduğu lede-s-sual Kahta Mahallesinden Gülşen oğlu İbrahim ve idris Mahallesinden mühtedi berber Yusufnam kımesnelerin şahadetleriyle ısbat ıdeceğini beyanla şahidan-ı merkumandan muhtedü Yusuf meclis-i şer’i hazır olub ıstışhad olundukda bundan on beş gün mukaddem çarşuda giden iken merkum Ahmed Çavuş beni cagırdı müdde-i Hacının dukkanına muttasıl kunduracı Mahir Haçırın dukkanında oturuyor’zdü mezkur tüfenki Münadi hacının dıkkanında aldı ve hacı dahi dukkanında yok idü tüfenginin kaç guruş deger diyü Gülşen oğlu ibrahime gösterdü oldahü altmış altmış beş guruş deger didü ve sonrada mezkur tüfengi münadi hacının dükkanına koyduğını gördüm diyüb deger şahid merkum Gülşen oğlu İbrahim dahi istahad olundukda merkum Ahmed çavuş münedi merkum hacının dükkanına muttasıl kunduracı Mahir Haçırın dükkanında oturuyor idü beni çağırıp şu tüfenge bak ba dehü değeri altmış altmış beş guruşdur verir ise al didim ol vakt..merkum hacı dukkanında yokidü ve mezkur tüfengi geri dükkanına goyduğunu dahi fermedum dıyü bılmuvacehe ber nehc-i şer’i edayı şehadet-i şer’iye ıtmeleriyle şahıdan-ı merkumandan mutedü Yusuf mensub oldığı mezkur ıdris Mahallesinden ibrahi efendü bin molla velü ve muhtarı Ahmed bin alu çavuş ve olyer şahid merkum Gülşen oglu İbrahim dahi mensub olduğu mezkur Kahta Mahallesinin imamı Ahmed beğ bin İbrahim Ağa ve muhtarı Abdurrahman bin Abdullah nam kimesnelerden seran ve bağdehun mezkur Meydan Mahallesinden Hüseyin bin Ali Ağa ve Hacı Mehmed bin Hasan nam kımesnelerden dahi alenen ledut tezkiye adl ve makbul üş şehade oldukları ihbar ve işar olunmagla Mahalle-i Celilelerin 889 ve 890 ve 891 inci maddeleri ahkamına tevfikan mudde-i Aliye Ahmed çavuş mezkur tüfengi veyahud bedeli olan altmış beş guruş mudde-i Merkum hacıya eden veteslime mudde-i Aliye merkum Ahmed çavuşa kableş şer’iden tenbih olunduğu tescil ve bil iltimas huzur-ı alilerine i’lam olundu tahriren fel yevmilhamıs aşr minşehr şa’banül muazzam lisene erbea ışr ve selase mie ve elf.(15 Şaban 1314/19.01.1897)

Sahife 191 Numero 132Mamaratül aziz vilayet-i celilesi dahilinde Malatya Sancağına tâbî Behisni

Kazasının nefs Kasabası mahallatından Hamra Mahallesi sakinlerinden kara yılan Mehmed ogulları Hasan biraderi Yusuf nam kımesneler Kaza-ı mezkur mahkeme-i şer’iyesine mahsus otada Meclis-i Şer’imizde kasaba-i mezkurun Meydan Mahallesi sakinlerinden Hacı Mehmed bin Hasan muvacehesinde takrir-i kelam ve tagbiri anıl meram idüb Kaza-ı mezkure tâbîğ köseyanlı aşıreti sakinlerinden iken bundan akdem vefat eden Yakub beg oğlu Mehmet hazır-ı mezbur hacı Mehmed zımmetinde seksen guruş alacapı olub meblag-ı mezkuru kabl-el-ahz vel istıfa vefat ıtmekle müteveffayı merkum emmicemiz olub bıla veled vefatıyla terekesi bil ırsiş şer’i bizlere mevrus olmağla meblag ı mezkurı hazır-ı merkum hacı Mehmedden bil ahz tarafımıza teslimi bil verase matlubumızdır didikde mudde-i Aliye merkum hacı Mehmed dahi cevabında müteveffayı merkum Osuba Yakub’a o takdir zimmeti olduğunu ikrarla muddeiyan-ı merkumandan ber vechi muharrer veraset müddeasına mutabık beyine taleb olundukda mezkur hamra Mahallesi sakinlerinden cengizin oglu Ali Ağanın oglu Bekir ve Mustafanın oglu Süleyman ve mezkur kösyanlı aşireti sakinlerinden degirmenci muhstafa ve Alukoğlu Osman ve Tatarın oğlu Mamo ve Molla Ali ve İbrahimin oğlu Halo ve Karayılan oğlu Hasan ve Hüso arab ve ve davrik oğlu ve kesteci ve Molla Hasan ve Alukoğlu karayılan ve Mehmed namun kimesnelerin şehadetleriyle ısbat ideceğini beyanla şahidden merkumundan Cengizin oğlu Ali Ağanın oğlu Bekir ve Mustafanın oğlu Süleyman nam kimesneler Meclis-i Şer’iye bil vürud eserül istişhad

121


filhakika kösyanlı aşiretinden vefat iden Yakub’un oğlu Hüso müddeyan-ı merkumanın perdeleri mutaveffa Mehmed bin Mehmedin karındaşı olub ve valıdelelerinin ismü dahü ve on asıl mudderiyen merken marın pederleri muteveffayı merkum kara yılan Mehmed kösyanlı aşiretinden olub sonra Kasabaya nakl ıtdığıni ve müfeveffayı merkum yağgubun oğlu üso muddeiyon merkumanın amucaları olduğuma bizler Allah içün şahidleriz ve şehadet dahü ideriz dıyü her biri bir muvacehe bernechçi şer’i edayı şehadet-i şer’iye itmeleriyle şahıdan-ı merkuman mensub oldukları mezkur hamze Mahallesinin imamı Kamil Efendi zade Mehmed Efendi ve muhtarı topal oğlı Mehmed nam kımesnelerden şer’an ve ba dehu mezkur Hamra Mahallesindenm oğlu balo ve Abdullah Efendinin oğlu Hacı Ağa nam kımesnelerden dahi alenen ve ledet tezkiye adl ve makbul üş şehade oldukları ıhbar ve is’ar olunmakla muddeıyon-ı merkuman hüsayin ve Yusuf müteveffayı merkum yağgubun oğlu üso varıslerine hükm-ü şer’i la hak olduğundan ol vechile meblag-ı mezkur seksen guruş mudde-ıyon-ı merkumana eda ve teslime mudde-i Aliye merkum hacı Mehmed bin Hasana kablel şer’iden tenbiye olunduğu tescil ve bil liltimas huzur-ı alilerine ilam olundu tahriren fil yevmis sabığ ışr mın sehri-sabanül muazzam lsene erbea ışr ve selasemie ve elf.(26 Şaban 1314/20.01.1897)

Sahife 191 Numero 133 Magmuratül aziz vilayeti celile-i dahilinde Malatya Sancağına tâbî’ Behisni

Kazasına muzaf Belviran Karyesi sakinlerinden müddei Yagub nam kımesne Kaza-i mezkur mahkeme-i şer’iyesine mahsus otada meclis-i şeriyemizde Malatya Sancağına tâbî’ Çırmıkdı karyasi sakinlerinden Salman oğlu Mustafa Ağa muvacehesinde takrir-i kelam ve tağbir-i anil meram idüb bundan sekiz tokuz ay mukaddem mezkur belviran Karyesi ahAlisınden kara Hüseyin oğlu Mehmed nam kimesne bir re’s tavarı ve yedi yaşında olan barkiri alenen ahz idüb şu halde mezkur barkiri merkum Mustafa Ağa yedinde bulmasıyla bıl ahz tarafıma teslimi matlubumdur didikde ledetdayve vessual merkum Mustafa Ağa dan hi cevabında mezkur barkiri merkum kara Hüseyin’in oğlu Mehmed ol tarihde beşyüz guruşa füruht idüb ve Osman dahi uçyuz guruşa mukabil bir aded halü ve bir aded kilim alub bendahi ri mah sonra merkum Mehmedden mezkur barkiri beşyuz guruşa bey idüb ve hatta müddeamerkum yagkub ile birkaç def’alar kendüsunun dahi katırları dahi birlikte oldığı halde ayıntab ve Malatya ya gıdüb buraları kendüsünden idüb inkar eylediği halde mezkur barkıri (bargiri) kendi huzurıyla aldığı ve beş altı ay mezkur Belvıran Karyesinden mürur-ı umurumı ve kendüsünün dahü sukutune tenbig bulunduğu def’an beyan ıtmekle muddea merkum dahi tekrar-i kelam ananeler mudde-i alyie Ağanın beyan itdiği bir aded halı ve kilimi mezkur bargırin paresine mukabil olmayub kendüsı hanesinde olmadığı halde kılımle halıyi merkum Mehmed hanesinde bırakmış ve ba’dehu yine hanesinde bulunmadığı halde gelüb halıyı olub kilım dahi hala hanesinde oldığı ve mezkur bargıri Mustafa Ağaya bey’ıde rek kendüsi huzurda bulunmadığı fıl hakika birkaç def’alara Malatya ve ayıntaba birlikte gıtdıklerini her yer mezkur bargiri merkum Mustafa yedinde gardıgını ve ancak merkum kara Hüseyin’in oğlu Mehmedin havfından bir şey dıyemedigini beyanla muddea Aliye Mustafa Ağanın muddei merkum muhtedü yagkub mezkur bargiri semn maglum ile Mehmed bin Hüseyine kırk hata ıtdığını kımlerle tenbıh ideceği merkum Mustafa Ağadan sual olundukda mezkur belviran Karyesi sakinlerinden mühtedü Ali gülgel gahu Hüseyin Deveer oğlu körvakkas otasunun oğlu Ali ve bendenin oğlu vakkas ve arab Hüsayin ve Osmanın oğlu Osman ve Ali İsmail beg ve görhosun oğlu Mehmedin ve devecioğlu Ali ve çırmakdılı koli run oğlu Hacı Ahmed ğlu Hüseyin ve mezkur belrivan Karyesinden küçük Alinin oğlu alo namun kımesnelerin şehadetleriyle ısbet

122


ıdeceğinin beyanla şahıdın-ı merkumundan deveci oğlu kürükçü ve göluk oğlu hüsayin nam kimesneler Meclis-i Şer’i bil vürud eserül utışhad diyü on tokuz ve yahud on ay mukaddem hazır medde-i merkum yağgub kara Hüsayinin oğlu Mehmede dabkır gibi vırmışin ne içün virdükdıyü sual eyledin merkum yağgub dahi mezkur bargiri beşyuz guruş bedel ile merkum Mehmed bin Hüseyine lüruht eyledim ve uçyuz guruşını dahi Alib ikiyüz gruş borcu kaldı diyü merkum yağgubun ayazından ışültük bizler bu hususa bu veeh üzre Allah içün şahıdleriz ve şehadet dahü ideriz diyü her biri bilmuvacehe ber nehc-i şer’i edayı şehadeti şer’iye ıtmeleriyle şahından-ı merkuman mensub oldukları mezkur belviran Karyesinin imamı vakkas bin Hacı Mehmed ve Muhtarı Hasan Halo Kahya nam kımesnelerden ve ba’dehn mezkur belviran Karyesinden Yusuf bin Hasan ve Ahmed bin Mehmed nam kımesnelerden dahi aknen ledettezkiye ald ve makbuluş şehade oldıkları ihtiyar ve işar olmuyagla mudde-ı Aliye merkum Mustafa Ağa ber vech-i şer’i muarazadam men alıdığı tescil ve bil iltimas huzur-ı alilerine i’lam alındı tahriren fil yevmit tasi’i ışr min şehr-i şa’banül muazzam lisene erbea ışr ve selasemie ve elf.(19 Şaban 1314/23.01.1897)

Sahife 192 Numero 134Ma’maratül aziz vilayet-i celilesi dahilinde Malatya Sancağına tâbî Behisni

Kazasına muzaf Kızılca Mustafa Karyesi sakinlerinden Mamuk oğlu Mamo nam kımesne Kaza-i mezkur mahkeme-i şer’iyesine mahsus odada meclis-i Şer’i Şerif-i enverde Kazar-i mezkure tâbî’ Bostancık Karyesi sakinlerinden Kamuran oğlu molla Ebuzer muvacehesinde takrir-i kelam ve tağbır-i anil meram idüb Hısn-ı Mansur Kazasına mülhak Ayıntab Karyesi sakinlerinden iken bundan akdem vefat iden Müremiz İbiş’in oğlu Mehmed’den hisse-i şer’iye me isabet iden mikdarı vez’ül yed olanlardan mahallinde ahz ve kabza muhakeme ve… sulh ve ibraya ve hisse-i mucibesini kendisine isaf ve irsale velhasıl hususu mezkure mutevakkıf oldığı umurun vesayiti ifaya hazır-ı merkum Kamuran oğlu Molla Ebuzeri tarafımdan vekıl-i naib menab naib ve tağyin eyledim dedikde olhadi berveechi muharrer vekaleti mezkureyi kabul ve ifa-i merasimini kema yenbağı edaya taahhüd vel ilticam itmeğin ma vaka bit taleb ketb ve imla olundu tahriren fılyevmil hamis veleşrin min şehir şa’banul muazzam lisene erba ışr ve selasemie ve elf.(25 Şaban 1314/29.01.1897)

Sahife 193 Numero 135Ma’muratül aziz vilayet-i celilesi dahilinde Malatya Sancağına tâbî Behisni

Kazasına muzaf Kızılca Mustafa Karyesinden Mamuk oğlu ve bostancık Karyesinden Kamuran oğlu Molla Ebuzer nam kimesne Kaza-i mezkur mahkeme-i şer’iyesine mahsus odada meclis-i şer’imizde nefsi Kasabanın Meydan Mahallesi sakinlerinden Osman Ağa zade şeyh Ağanın mahdumı Osman Ağa muvacehesinde her biri takrir-i kelam ve tağbır-i anil meram idüb hısn-ı Mansur kezasına tâbî Ayıntab Karyesi sakinlerinden iken bundan akdem vefat iden… oğlu Mehmed nam kimesnenin hazır-ı merkum Osman Ağa zımmetinde cihet-i karısından seksen guruş alacağı olub müteveffayı merkum Mehmed Ömer zademiz olub veraseti bil ırs şer’i bizlere münhasır olmagla meblağ-ı mezkurı hazır-ı merkumdan bittahsıl tarafımıza i’tası bil verase matlubumuzdır dıyü ba’de’d dava ve sual madde-i Aliye merkum Osman Ağa dahi cevabında müteveffayı merkum ciheti maglumeden mezkur seksen guruş deyni aldığını tav’an ikrarla muddean-ı merkumanın mutavıffayı merkume emmi zade ve varıs oldıklarını inkar etmesiyle merkuman Molla Ebuzer ve Mamuk oğlu Mamalan ber vech-i muharrer müfeveffayı merkume emmi zade ve varis oldukları kimlerle tebyin idecekleri sual olundukda mezkur kızılca Mustafa Karyesinden hayatının oğlu Hüso ve

123


Hasan kösenin oğlu Hüso ve Hısn-ı Mansur Kazasına muzaf mutkanlu Aşiretinden İbiş Ağanın Maço oğlu Maço ve Hasanın oğlu Hüso ve ibiş Ağanın oğlu Hüso nam kimesnelerin şehadetleriyle ısbat ideceklerini beyanla şahıdan-ı merkumundan hayıtanın oğlı Hüso ve Hasan kösenin oğlu Hüso Meclis-i Şer’i bil vürud eserül ıstışhad fil hakika hısn-ı Mansur Kazasına tâbî Ayıntab Karyesinden iken bundan iki sene mukaddem vefat iden Mehmed bin… işbu hazır-ı bil meclis bostancık karyeli Kamuran oğlu molla Ebuzer ve kızılca Mustafa karyeli Mamuk oğlu Mamo müteveffeyı merkum Mehmedin emmizadeleri olub veraseti merkuman Molla Ebuzer le munhasırdır ve bunlardan başka varisi ve terekesine müstahak ahiri olduğu maglumumuz degildir ve hıfz-ı ra’sları mezkur kızılca Mustafa ve Bostancık karyeleridir bizler bu hususa bu veeh üzre Allah içün şahidleriz ve şehadet dahi iderüz diyü herbıri bilmuvacehe ber nehc-i şer’i edayı şehadet-i şer’iye itmeleriyle şahıdan-ı merkuman mensub oldukları mezkur kızılca Mustafa Karyesinin imamı Mehmed bin Mehmed ve muhtarı Hasan bin Samo nam kımesnelerden Seran ve ba’dehu mezkur kızılca Karyesinden elbük oğlu Mehmed ve Mamo oglu Şeyho nam kimesnelerden dahi alenen ledettezkiye adl ve makbulüş şahade oldıkları ıhbar ve işar olınmagla muddeada merkuman Mamo ve Molla Ebuzerin muteveffayı merkum Mehmed bin Eşbah yerasetlerine ba’del hükm meblağ-ı mezkur seksen guruş müddeiyan merkuman Mamo ve Molla Ebuzere eda ve teslime mudde-i Aliye merkum Osman Ağaya kableş şer’iden tenbih olundığı tescil ve bil iltimas huzur-ı alilerine i’lam olındı tahriren fi’l yavmilhamıs vel ışrin min şehri şa’banül muazzam lisene erbea ışr ve selasemie ve elf.(25 Şaban 1314/29.01.1897)

Sahife 193 Numero 136Ma’muretül aziz vilayet-i celilesi dahilinde Malatya Sancağına tâbî Pötürge

Kasabasına muzaf İmran Karyesi sakinlerinden Aişe binti Alinin vekili şerisi olub İmran Karyesinden mezburenin li ebeveyn biraderi Hüseyin elmezbur nam kimesne Behisni Kazasının mahkeme-i şer’iyesine mahsus otada meclis-i şer’imizde hısnı Mansur Kazasına tâbî’ tucak balyanı sakinlerinden behısni redif mülazımı Hasan Ağa bin mahsun muvacehesinde bil vükela takrir-i kelam ve tağbır-i anil meram idüb müvekkilem Aişenin liebeveyn kız karındaşı olub Ümmühan binti Ali bundan mukaddem fevt olarak müteveffayı mezburenin zevc-i sabıkı mulazım kasım Ağanın kırındaşından hasıl ve hasıle ve müteveffiye-i mezbureden mütevellid ve mütevellide on iki yaşında Mehmed name bir nefer oglan ve on dört yaşında Fatıma namına bir nefer kız çocukları bi hakkil hakane Müvekkelim mezbure Aişeye münhasıraoldığı halde müteveffıye-i mezburenin zevci merkum Mehmedle Fatımanın evlü pederleri hazır-ı merkum mülazım Hasan Ağa kendü hızs ve imsakinde bırakub vermediğınden müekkileme izafeten merkumla mezburenin tarafıma teslimini merkum Hasan Ağaya kablel şer’ide tenbih olınmak bıl vükela matlubumdur dıdıkde Mumah ıleyh Hasan Ağa dahi cevabında merkum Mehmed ve Mezbure Fatımanın hakk-ı hakeneleri Muddei vekılımin iddiası üzerine merbureye lazım geldıği halde ve hakk-ı bakane denilen şer’an kaç yaşına degin muddei vekiline teslim edilüb ıdelmeyeceğini ve madem vekil-i merkum tarafından ber veeh-i Muharrer Merkume ve mezburenin seneleri dahi beyan edilmekle ol vech ile merkum ve mezburenin yed-i ıhtıyarlarında olub olmadığı fetevayı şerife lede-l-havale hakk-ı hakene sagir-yedi ve sağıre tokuz yaşına kadar oldığını ve hakkı hakane halası oda bulunmazsa hali-im-sak … ıderler ba’del istifane ebe ve sair muharrem olan ebesi var ise onlara teslim olunur. Yog ise hakaneye yedine terk olunur. Nefsine me’mun olmayan sagir ve bekariliğine almış kendi re’yıne muhbere olunub Muharremi ar ve namusını vekayeten muhafaza ile mezbure nefs-i itikaden ve itıbaren kefvi olmayana tezvıc murad eyleye bil hasbel vilayetemen ve azasına şer an maksur

124


olan halı hayatta olacağı beyan olmagla olvechile merkum ve mezbureyi hülasa vekili bulunan halu tarafına teslimini mülazım muma ileyh Hasan Ağaya kableş ser’iden tenbih olunduğu tescil ve bil iltimas huzur-ı alilerine ilam alındı tahrıren fıl yevmıl hais minşehri ramazanül mubarek lisene erbea ışr ve selase mie ve alf.(5 Ramazan 1314/07.02.1897)

Sahife 194 Numero 137Ma’muratül aziz vilayet-i celilesi dahilinde Malatya Sancağına tâbî Behisni

Kazasına muzaf Yusuf Karyesi sakinlerinden ve zatı nefs KasabasınınMeydan Mahallesinden Ahmed bin Mehmed ve Könderme Karyesinden Polad oğlu abdü tarifleriyle marufe olan Fatma binti mamo nam kimesne Kasaba-i mezkure hamra Mahallesi sakinlerinden luzumı Efendi zade abdü efendü Muvacehesinde takrir-i kelam ve tağbır-i anil meram idüb Mırıhtıl karyeli Somun Mehmed ve tarafından kendüsıne menkuhum diyerek ısnad eyledığından gerek merkum veya vekili ile muhakeme ve muhasemeye ve taklif ve ıstıhlafa ve teblıg ve tebliğa ve ikame-i şuhud ve ıstımaına ve imzasıyla evrak takdimine ve ıstınaf ve ifıraz ve temyıze ve ıstıdayı anil hakame ve muhakim-, şer’iye nızamıye ve cezaıyenin her bir derecatında tutulmak vel hasıl husus-ı merkurun müte vakıf oldığı umurun Alisinin ifaya tarafımdan hazır-ı murkum kum Abdi Efendi vekil ve naib-i menab nısb ve ta’yin eyledim dedikde ol dahi ber vechi muharrer vekalet-i mezkurı kabul ve ifaya merasimini kema yanbayı edaya taahhüd ve iltizam ıtmegin manvaka’a bit taleb ketb ve imla olundu tahriren fil yevmilttasi minşehri ramazanül mübarek lisene erbea ışr ve selasemie ve elf.(9 Ramazan1314/11.02.1897)

Sahife 195 Numero 138Ma’muratül aziz velayet-i celilesi dahilinde Malatya Sancağına tâbî behisni

Kazasının nefs Kasabası Mahallatından Meydan Mahallesi sakinlerinden Süleyman bin Ahmed nam Kımesne Meclis-i derimizde Mahalle-i mezkur sakinlerinden Hacı Mehmed bin Hasan Muvacehesinde takrir-i kelam ve ta’bır-i anil meram idüb Hazır-ı merkum Hacı Mehmede üçyüz ondört senesi şehrü şevvalül muazzamın gurresinde te’diye itmek üzre füruht eylediğim bir re’s kuzu bahasından yıgırmıguruş merkumun zımmetinde alacak hakkım olub mah-ı merkurun ışbu gençşenbe gicesi rü’yet olunarak mah-ı mezburun gurresi pencşenbe gununden olmagla meblag-ı mezkur yıgırmi guruş bana eda ve teslim hazır-ı bilmeclis Hacı Mehmede Kable’ş ser’inden tenbih buyurulması matlubumdur dıdıkde oldahi cevabında meblag-ı mezkur cihet-i merkumeden mudde-i merkum Süleyman deyni olduğunu ıkrarla mah-ı mah-ı merkurun gurresini ınkar idicek mudde-i merkumun bervechi muharrer mah-ı mezkur gurresinie mutabık beyyıne taleb olundukda Meydan Mahallesi sakinlerinden nebai İsmail oğlu turan ve Hasan Burak oğlu Hasan ve vemasruk oğlu Mustafa nam kımesnelerin şehadetleriyle ısbatıidecegini beyanla şahıdun merkumun meclis-i şer’i hazıran olub eserül ıstışhad fılhakika helal şevval ışbu pençşenbe ahşamında on dakika evvel sahabı açılıb kableriye müveca olarak rü’yülayn müşahede idüb yarınki (?) pernçşenbe günü şevvalül muazzamın gurresıdir bizler bu hususa bu vech üzre Allah içün şahidleriz ve şehadet dahi ideriz diyü berbiri bılmavacehe bernehc şer’i edayı şehadet-i şer’iye ıtmeleriyle şahıdun-ı merkumun mensub oldukları Mahalle-i mezkur Sakinlerinden olunlarının seni zade şeyh Bekir ve sırtyark oglu Ahmed namun, kimesnelerden alenen ledettezkiye adl ve makbulüş şehade oldukları ıhbar ve iş’ar olunmagla mucebince uçyuz andert senesi mah-ı şevvalül muazzamen gurresi

125


pençşenbe gününden olduğına ba’del hükm ala mücib ikrara meblag menkur yıgırmi guruş mudde-i merkum Süleymana eda ve teslim mudde-i Aliye merkum Hacı Mehmede kableş şer’iden tenbih olunduğu tescil ve bil iltımas huzur-ı alilerine ıglam olındı tahrıren figume şevvalul muazzam lisene erbea ışr ve selasemie ve elf.(1 Şevval 1314/01.03.1897)

Sahife 195 Numero 139Ma’muretül aziz vilayet-i celilesi dahilinde Malatya Sancağına tâbî’ Behisni

Kazasına muzaf havidi nahiyesi medresesi hizmetiyle mustahdem iken zıttısal iden Mehmed Kamil Efendinin bıraderi Bekir Efendi ibn İsmail Hakkı efendü nam kimesne Kaza-i mezkur Mahkeme-i şer’iyesine Mahsus otada Meclis-i şer’i şerif-i enverde biraderi merkum Mehmed Kamil efendü muvacehesinde takrir-i kelam vefat iden validem elif Hanım bint Mehmed Ağanın tekaüd-i Mülkiye huzurunda kendisine maaş olan yıgırmi iki mah on beşgünlük maaşını huzak merkurdan merhed Kamil Efendiyi vekıl ve naib-i menab nısb ve tağyin eyledem dıdıkde ol dahi ber veehi muharrer vekalet-i mezkureyi kabul ve ifayı merasimini kema yenbagı edaya taahhüd ve ıltızam itmegin ma vaka bit taleb ketb ve imla alındı tahriren fıl yevmil hamis mın şehri şevvalül mukerrem lisene Erbaa ışr ve selasemie ve elf.(5 Şevval 1314/09.03.1897)

Sahife 196 Numero 140Ma’muratül aziz vılayet-i celilesi dahilinde Malatya Sancağına tâbî’ Behisni

Kazasına muzaf Havidi nahıyesi müdırüni hızmetiyle müstahdem iken bu kere ittisal itmiş olan Mehmed Kamil Efendi bin İsmail Hakkı Efendi ve biraderi Bekir Efendi Kaza-i mezkur mahkeme-i şer’iyesine Mahsus otada meclıs-i şer’i şerif-i en verde nefs Kasabasının Meydan Mahallesinde Hacı Mehmed bin Hasan Muvacehesinde her biri takrir-i kelam ve tağbır-i anil meram idüb bundan Mukaddem yagni ucyüz on iki seneai Kanun evVeli’nin onbeşinci gunü vefat iden valıdemiz elif hanım bint Mehmed Ağanın hazır-ı merkum Hacı Mehmed zımmetinde cihet-i karzdan yıgırmi guruş alacağı olub meblağ-ı mezkur bil ırs şer’i bizlere marrus olub ve bizden başka varisi olmadığından meblağ-ı mezkurı kablel ahz vel istifa vefat ıtmeklemaglumeyi Hazır-ı Merkum bi-t-tahsil tarafımıza ı’tası bilverase matlubumuzdur dıdıklerinde Mudde-i Aliye Merkum Hacı Mehmed dahi Cevabında Müteveffayı merkume cıhet-i karden yıgirmi guruş borcu olduğını tav’an ikrarla müdde i-yanı merkumanın müteveffiye-i mezbureye varis oldıklarını inkar etmesiyle merkuman Mehmed Kamil ve Bekir Efendilerden Bervech-i Muharrer varis ve ıddiasına mutabık beyine taleb olındıkda nefs Kasabasının Hacı Kasım Mahallesi Sakinlerinden Paşa(?) zade Hasan Ağanın mahdumı mahmud Hasanın oğlu vakkas nam kimesnelerin şehadetleriyle isbat ideceğini beyanla şehidan-ı merkuman meclis-i şer’i hazıran olub eserül istışhad fil hakika bundan elli beşgün mukaddem mütereffıye olan Elif Hanım bint Mehmed Ağanın veraseti ışbu Hazıran Merkuman liebeveyn ogulları Mehmed Kamil ve Bekir Efendilere mutahazzıredır (?)bunlardan başka varisi ve terekesine müstahak ahrı oldığı maglumemiz degildir Bizler bu hususa bu vech üzre Allah içün şahidleriz ve şehadet-i şer’iye ıtmelerıyle şahıdan-ı merkuman mensub oldukları Mezkur hacı Kasım Mahallesinden İmamı Hacı Mehmed Efendi bin Ahmed Efendi ve Muhtarı Ahmed bin Hüseyin nam kimesnelerden seran be ba’dehu Mahalle-i mezkurdan Hıdır Ağa ve çolak oğlu Halil nam kimesnelerden dahi alenen ledeftezkiye adl ve makbulüş şehade oldıkları ıhbar ve iş’ar olunmagla mucebince merkuman MAhmed Kamil ve Bekir Efendilerin müteveffiye-i

126


menbure Elif hanım bint Mehmed Ağaya verasetlerine badel hükm meblağ-ı müdde-i yıgırmi guruş merkumar Mehmed Kamil ve Bekir Efendilere eda ve teslim müdde-i Aliye merkum Hacı Mehmede Kableş şer’iden tenbih olundukdan sonra merkuman Mehmed Kamil ve Bekir Efendiler yedlerinden ibraz eyledikleri nahiye-i mezkurun merkez Hukumeti bulunan Karyesinin Heyet-i ıhtiyariyesi Şehadetnamesi munderecafında Müdde-i yan-ı Merkumanın pederleri Müteveffa sulefe müdiri İsmail Hakkı Efendinin zevcesi Elif hanıma tekanüd-i mülkiye ti 5 agustossene 210 tarıhinde tahsis buyurulan ma’lumul mikdar maaşından (?)altı aylığını ituzak (?) mezkurdan alub ve tarıh-i merkumdan fi 15 Kanun evvel sene 312 tarihine kadar ona vermeyecek bir hayat iken tarıh-i merkurda yani (189 fi 15 kanunevvel sene 312 tarıhiyle Mezbure elif Hanımın vuku’ı vefatı salıfüz-zikr karye-i mezkurun İmamı Molla yagkub bin Ali ve Muhtarı Mahmud bin yağkub ve ıhtıyar Meclisinden serkes oğlu vakkas ve Mustafa ve Hacı Mehmed tarafından ba şehadet name ifade olınmagla gıbbte-t-tasdik ış-şer’i ma vaka’a bit-taleb ketb ve imla olındı Muharrıren fil yavmil hamis min Şehri şevvalül Mukerrem Lisene erbea ışr ve selasemie ve elf.(5 Şevval 1314/09.03.1897)

Sahife 196 Numero 141Behisni Kazasına tâbî’ Hanvıtli Karyesi Sakinlerinden iken Bundan akdem

vefat iden Halim oğlu Hüseyin’in veraseti zevce-i menkuhai metrukesi Emir bint Mehmed ve Sulbiye-i kebire kızı Fatıma ve Sulbıyeri Sagire kızları Emine ve Aile ve biraderzadesi Mehmed bin Mehmde Munhasır oldığı tahkikden sonra Sagiran-ı Mezbure pederleri müteveffayı merkumun mevrus ve müntekil emval ve eşyelarını hıfz ve vekaye vakt-ı reşid ve sedadlerine değin tesvıye-i Umurına vasiye nısb ve ta’yin olunan valideleri mezbure Aişenin ma’rifeti mağrıfeti şer’ile tahrir olunan terekesi defteridirki berveech ati zikr ve beyan olundu tahriren fıl yevmittâbî’ min şehr şevvalül mü kerem lisene erbea ışr ve selasemie ve elf.(9 Şevval 1314/13.03.1897)

Karye-i Mezburede hane bab Kara çalılıkda başlık bağ kıt’a ___1___ ___1___ 200 200

Mortinde Bag Kıt’a Ökuz re’si inek re’si Koyun re’si ___1___ ___1___ ___1___ ___1___ 75 250 50 60

Haşo(?) batman pekmez Batman zahire çek ___160___ ___5___ ___10___ 320 10 40

Yatak kat palas aded Haral aded___1___ ___1___ ___1___ 45 15 8

Çuval aded Çorba legeni aded Çorba gonganı___2___ ___1___ ___10___ 20 15

Hırdavatı menzılıe

127


________26

Yekun-ı tereke-i mevcudu 1200

Minhel ıhracat resm kassam Kaydiye-i defter _______ ________

3220 2

Hüccet ve kassam pulı __________

11Yekun-ı guruş 45Sahhül Baki

Hisse-i zevce-i mezbure Hısse-i bint Kebıre Fatma___________________ ____________________ 156 1 244 1

Hısse-i bint sagıre-i Emine Hısse-i bint sagire Aişe_____________________ ___________________ 244 1 244 1

Hisse-i ibni Mehmed________________

366 15

Sahife 197 Numero 142Behisni Kazasına tâbî’ Havatlı Karyesi Sakinlerinden iken Bundan akdem vefat

iden Halım oğlu Hüsayin’in Sulbıye-i sağıre kızları Emine ve Aişeye pederleri müteveffayı merkumdan mevrus ve müntakil emval ve eşyalarını hıfz ve vekaye vakt-i rüşd ve sedadlarına degin tesvıye-i umurlarına Kabel-i şer’iden bır vası nasb ve tayin ehem ve elzem olmağla emanet ile mağruf diyanet ve istikametle mevkuf ve her vechle umur-u vesayetin uhdesinden gelmege kadir idügü zeyl-i vesıkada muharreül esami müslımin ıhbarlarıyla zehir ve mütehakkık olan sağırenı mezburatanın valıdeleri Emiş bint Mehmed kablel şer’iden vasi nasb ve tayin olundukda oldahi ber vech muharrer vesayeti mezkureyi kabul ve ifa-i merasimini kema yanbaği edaya taahhüd ve ıltizam ıtmekle ma vakaa bit taleb ketb ve imla olındı tahriren fielyevm ve aşrin min şehri şevvalül mükerrem lisene erbea ışr ve selase mie ve elf.(11 Şevval 1314/15.03.1897)

Sahife 197 Numero 143Ma’muratüll aziz vilayet-i celilesi dahilinde mahallesi Malatya Sancağına tâbî’

Behisni Kazasının nefs Kasabası Mahallatından Meydan Mahallersi Sakinlerinden barim (?9 Osman oğlu Mehmedin Mahdumı Ömerin Vekil-i şer’isi Hamra Mahallesi Sakinlerinden leritm Efendi zade Abdi Efendi Kaza-i mezkur mahkeme-i şer’iyesine Masus otada Meclis-i şerimizde Kasaba-i Mezkurun Kahta Mahallesi Sakinlerinden Fatma bint Mehmedin Keza vekil’i şer’isi mezkur Kasabanın Ali Paşa Mahallesinden emir zade Mustafa Efendi muvacehesinde bit-vükela takrır-i kelam ve tağbır-i anil meram idüb müvekkilim Ömer bin Mehmedin Mezkur Meydan Mahallesinde vakı tarafları deli Mehmed ve Kale Ağası vedör şeyh haneleri ve tarik ile Mehdud bulunan

128


bir bab şehri hanesie mezbure fatıma bint Mehmed tarafından bir çok müdahale vaz’i yed eylemekde oldığından Müdahalesine mugnyele müekkilim Ömere izafeten Bana teslımi matlubumdur diyü ba’de-d-dava ve-s-sual mezburenin vekili Mustafa Efendi dahi cevabında Hane-i Mezkur müvekkilimin pederi barim Osman oğlu müteveffe Mehmedden müntekil olub ve Merkum Mehmedin dahi vefatına yedi sekiz sene olub Müvekkılım mezburenin Hazır-ı Merkum abdi Efendinin Müvekkili Ömerin Hemşiresi yedi hıssede bir hısse i’tıbarıyla Hane-i mezkurda Hakkırsiyeni olmagla ol veechile vaz’ı yed eylediğini defean beyanı üzerıne Müddei vekili Abdi Efendi dahi Hane-i Mezkure müvekkılüm Ömerin yıgırmi seneyi mütecemiz taht-i tasarrufunda olub hıçbir tarafdan müdahale olunmadığı ve pederlerinin vefatına dahi yıgırmi seneyi mütecavız oldığı ve on beş sene mürurundan sonra hiçbir da’vanın.İstıma’ olunmadığı mecelle-i celilenin 1660 ıncı maddesi ahkamından bulunmuş oldığını beyanla müdde-i vekili abdi Efendiden müvekkılimin pederi vefat ıdeli onbeş sene oldığını kimlerle teyid edeceği lede-s-sual Meydan Mahallesinden istikakla Hasan Efendi ve Kara Kahyanın oğlu Mustafa ve uzun Ahmed Ağanın oğlu turan ve kal’a Ağası zade Hüseyin Ağa bıraderi hafız ve Kahta Mahallesinden suşa Ağası ve Ömer Efendi zade Hüseyin Efendi ve Mürşid bin Mehmed ve damadı Ahmed bin Emin ve Mezkur Meydan Mahallesinden davud zade Mehmed Efendi ve Arab Ahmed oğlu Mehmed Mustafa ve Kürs oğlu Mehmed ve Arab oğlu Ali ve tenbel Yusuf Damadı Mehmed Kahveci Hoca oğlu Efendi yavan Halil Oğlu Mustafa namun kımesnelerin şehadetleriyle isbat bilvurud ideceğini beyanla şahıdın-ı merkumundan ıstıkaklı Hasan Efendi ve Kara Kahyanın oğlu Mustafa nam kımesneler Meclis-i Şer’iye nif-vürud ve eserül ıstışhad müdde-i vekili abdi Efendinin müvekkıli Ömerin pederi barin Osmanın oğlu Mehmedin vefatına yigirmi sene olub ba’delvefat munazi’fıha olan muharreül hudud haneye onbeş on altı seneden berü ve bila nıza mutasarruf oldığına bizler Allah içün Şahidleriz ve şehadet dahi iderüz diyü her biri bilmuvacehe ber nehc-i şer’i edayı şehadet-i şer’iye itmeleriyle şahidan-ı Merkuman mensub oldıkları mezkur Meydan Mahallesinin imamı Hacı Hoca zade Mehmed Efendi ve Muhtarı Abdullah bin Mustafa nam kimesnelerden seran(?) ve ba’dehu SAlih hafız zade Mehmed SAlih ve Hacı Said Efendi zade Ahmed efendü nam kımesnelerden dahi alenen ledettezkiye adl ve makbulüş şehade oldıkları ihbar ve ış’ar olunmagla hane-i mezkure merkum Ömer onbeş sene bıla niza’ mutassarıf olub ve pederinin vefatına yirmi sene oldığıcihetle hane-i mezkur Merkum Ömerin mülk oldığına ba’del hükm mezbure fatıma veyahud vekilinin hane-i mezkure müdahale-i vak’alarının men-i Husus vekil-i Merkum Mustafa Efendiye kablel-şer’iden tanbih olındığı tescil ve bil ıltımas huzur-ı Alilerine ilam olındı tahriren fıl yevmis salis vel ışrin min şehri ramazanül mübarek lisene erbea ışr ve selasemie ve elf.(23 ramazan 1314/25.02.1897)

Sahife 198 Numero 144Ma’muretül aziz vilayet-i celilesi dahilinde Malatya Sancağına tâbî’ Behisni

Kazasına muzaf Tut Karyesi Sakinlerinden Kel Hasan oğlu Ali nam kimesne Kaza-i mezkur mahkeme-i şeriyesine mahsus otada Meclis-i Şer’i şerif-i enverde karye-i mezkur sakinlerinden iken bundan akdem vefat iden irç Ağal’ oğlu Ali nam kımesne de bin altıyuz guruş olacak hakkı olub meblağ-ı mezkure mübadele karye-i mezkurda vaki tarafları kendi tarlalarımla sehib ider bir kıt’a me’li tarlasını deyin rehin vaz’ıdüb ve on altı sene tarlayı mezkurun hasılatını al olmagla iken mebalıg-ı mezkurı kablelahz vel istifa merkum vefat idüb tekeresine vakis ileyh olan sulb kebiroğlu yusufa zevce-i menkuhei metrukesi Fatma bint Yusuf muvacehelerinde takrir-i kelam ve tağbir-i anil meram idüb zikr olunan bin altyuz guruş alacağını müteveffayı merkuman mevrusu

129


bulunan hisse ve hısse-i mezbureden bit-tahsil tarafıma teslimi muradımdır dıdıkde mezbure merkum dahi cevabında ışbu müddeinin beyan ıtdığı meblağ-ı mezkur mevrusları müte vefayı merkumun pederi iç Ağası (?) Mehmedin zımmeti olub fehimide dıyü ıddia itdığı terla dahi Hadice ve Fatmanın oldığı ve fakat merkum iç Ağası Mehmedin vefatından sonra müteveffayı Merkum Ali ben babamı borçlu yatırmam üç Kazar bundan sene mukaddem mudde-i Merkum Ali Ağaya virüb dıger sene yine değişik ittiği vesatı mezkur altı seneden berü pederimden ve bizden alacak ıddiasında bulunmayub şehalde şekva itmiş işbu iddia itdiği mebalığden zahmete ve pederim zımmetinde dahi kalmadığını bilemediklerini defean beyan ıtmeleriyle muddei merkum Ali Ağa dahi hoşuye sehimede mezkur tarların iradına mahsub aldıgını ve re’si atlaldan bir şey almadığını öyle bir deyn senedini dahi müteveffayı merkum Aliye olunan idulub sele idilmediğini ınkar ıtmesiyle mudde-i Aliye Merkum ve mezbureden beyan ıtdıği hoşveye re’si almak mahsub virdiğine ve deyn senedini yeniden olub işbu eyledıgim kımlerle ısbat ideceği sual olundukda bubabda ısbatları olmayub mezkur hoşuenin beher Batmanını üçer guruşdan uç kıt’a hoşveye cem’an tokuzyuz purusuna alındığınu diyü bu veehilie deyin senedini virüb şek itdırdığıne ve bu istifade hak dair mudde-i Merkum Ali Ağa Mudde-i Aliye Merkum ve Mezburenin talebi üzerine bit-tahlif meblayı mezkure bin altıyüz guruş müteveffayı merkuman terekesinden olmak üzere mudde-i Merkum Ali Ağaya eda ve teslime Mudde-i Aliye Merkum Yusuf ve mezbure kıbel-işerden tenbih olunduğu tescil ve bil iltimas huzur-ı Alilerine ilam olundu tahriren fıl yevmel hamis ışr mın şehir şevvalül makerrem lisene erbea ışr ve selase mie ve elf.(15 Şevval 1314/19.03.1897)

Sahife 199 Numero 145Ma’muretül aziz vilayet-i celilesi dahilinde Malatya Sancağına tâbî’ Behısnı

Kazasının nefs Kasabası Mahallatından Kahta Mahallesinde vaki Ömer Paşa nam sahibül hayrın bina eylediği Cami’i şerif-i mütevellisi bulunan Mahalle-i mezkur sakinlerinden Hasan Yusufun oğlu turan nam kımesne Kazari Mezkur Mahkeme-i şer’iyesine mahsus otada meclis-i Şer’i Şerif-i enverde Kasaba-i mezkurun vusta (?) Mahallesi Sakinlerinden Kara Kahya zade Hacı Mehmed Ağa muvecehesinde takrir-i kelam ve tagbir-i anil merem idüb mütevellesi bulundugum cami’-i mezkurun muskafat(?) vakfından olmak üzere derun-ı çarşuda Yeni han Civarında dort bab dukan bundan uç dort sene mukaddem harab olub vakf-ı mezburdan ta’mir ve termimıne vakfın kudreti olmadığından cami-i şerife bir varidat üzre dekakin-i harab-ı mezkuri yeni başdan inşa ıtmek ve toksan tokız agdanıyla (?) toksantokuz sene müddetle fi-1 Agustos sene 312 tarihınden ıtıbaren senevi ikiyuz guruş icar zımmetiyle inşasına merkum Hacı Mehmede ruhset verıldiğı ve salıfuz zikr inşa eylediğini velveehle inşaat-ı mezkurun baidel keşf emlak inşaatı-ı merkureye olan safiyatının mikdarı daolunca muste’cari merkuman ısmine kaydının terkim edilmesi meyanelerince mukavele mukavele idildiğini beyanla muma ileyh Hacı Mehmed Ağa dahi cevabında bir minval-ı muharrer akd-ı icareyı kabl ve yeni başdan ınşa edilen dekakin mea anbar bendi tarafından inşa ve tamir emlak ikiyuz guruş ıcar zamıni kabul itdiğini beyanla mütevellü ve müste’çir merkuman ifadeleri munkarın sıhat olub olmudığı mahAlinde keşfiyle beyan ıdilmek üzre Mahkeme-i Şer’iye Katıbi said ve evkaf müdiri vekili Hüseyin Efendilere biltavarih muma ileyha tarafından dekakin-i mezkur fil hakika yeni başdan inşa eylediği ve mimar ustalarından mahmud usta dahi beraber oldığı halde ebniye-i mezkureların beşbin guruş masarıffa ınşa ıdılmiş oldığı icre kılınan keşfıyetde beyan olmagla fi 1 Agustos sene 312 senesi tarihinden itiabaren toksan tokuz müddetle ez gayrı emlak icare-i mezkur ikiyüz guruşı sin besin mütevelli-i Merkum turana eda ve

130


teslime mustecır-i merkum Hacı Mehmed Ağaya Kableş-şer’iden tenbiye olındığı tescil ve bililtımas huzur-ı Alilerine i’lam olındı tahriren fil yavmit tasi’ışır min şehr-i şevvalül mukerrem lisense erbea ışr ve selasemie ve elf.(19 Şevval 1314/23.03.1897)

Sahife 199 Numero 146Behisni Kazasının nefs Kasabası Mahallatından çırçır Mahallesi sakinlerinden

ozanlı Mahalle-i mezkur sakinlerinden Gaffar çavuş oğlu Abdurrahman ve Bozmekan Mahallesi ahalisinden Hidamın oğlu Mehmed ta’rifleriyle ma’ruf olan Emine bint Hasan Ağanın oğlu Mehmed nam kımesne meclis-i şer’i Şerif-i enverde Hamra Mahallesi sakinlerinden Leritm efendü zade abdi efendü muavace hesinde takrır-i kelam tagbır-i anil meram idüb Bundan akdem vefat iden valide Emine bint Hüseyin Ağadan muntekul emval-i menlul ve gayri menkul de olan hısse-i cariyaneme isen bet iden emual ve eşyaya pederim merkum Mehmed tarafından mudahale ve vazi yed ıdılmekde oldığından pederim Merkum Mehmed ile Mahkeme-i Şer’iye ve nizamiyede Mahkeme ve nizamiyede ve Muhalıf ve ıstıhlada tabliğ ve teblığa ve ikame-i şehud ve istımaina iade-i Mahkeme ve ıstünaf ve temyüz ve ıgtıraz ve ımzasıyla evrak takdimine ve ıcraya ciheti fekine veibrayan vel hasıl Husus-u Mezkurun Mutevakkıf oldığı umurun kulislini ifaya hazır-ı Merkum abdi Efendi tarafından vekil ve naib-i menab nısb ve tağyın eyledim didekde ol dahi ber vechi Muharrer vekaleti Mezkureyi kabl ve ıfaya merasimini Kemayanbağı edaya taahhüd ve iltizam itmegin ma-vaka bittaleb ketb ve imla alındı tahriren fil yevmil rabi’ vel ışrin min şehri şevvalül mukerrem lisene erbea ışr ve selasemie ve elf.(24 Şevval 1314/28.03.1897)

Sahife 200 Numero 147Ma’muratül aziz vilayetü celilesi dahilinde Malatya Sancağına tâbî’ Behisni

Kazasının nefs Kasabası Mahallatından Meydan Mahallesi Sakinlerinden koruk Alinin oğlu Mustafa nam Kimesne meelis-i şer’i şerif-i enverde takrir-i kelam ve tâbîr-i anıl meram idüb, işbu mahvel(i)-i ıstidada ma’lumu’l hudud sarf-ı mülk dukanın üç rubi hıssesinin otuz iki pare itibarıyla altı bucuk para hissesinin Mutasarrıfesi mütevveffai atseden tebliğ vasisi bulunduğum sağire kerimesi Hadice ile mütevveffai mezburenin ayişeye munhasır olduğundan beher hissemi dıjr hıssedarla beraber bedel-i mrsliyle Vusta(i) Mahallesi sakinlerinden Hoca Molla zande Kasab Abdul lah bin Mehmede Bey’ ideceğimizden Sayire-i mezburenin hissesi efraz olunması hakkında meskur olacağından diger hissedarla Sagire-i mezburenin hisse-i sabikası lıcel-il- sutr sug ve nafakası merkum Abdullahın Sakası Kıbelişer’iden bana bil vesaye izn verilmek matluburdur dıdıkde vasi merkumun takrir-i meşruha vakıa mutüsbık ve nefsül emre Muvafık idügü Zeyl-i vesikada Muharremül esami Müslımin ıhbarlarıyla zahır ve numayan olmagla ol vechile sağire-i merkum Abdullahın bey’ine vastimerkum Mustafaya kalbe-ş-dariden ızn verilmeyin ma vaka bittaleb ketb ve imla olundu tahrıran fil yevmıs sabi’ vel ışrin minşehri şevval ül mükerrem lisene erbea ışr ve selasemıe ve elf.(27 Şevval 1314/31.03.1897)

Sahife 200 Numero 148 Mamuratülaziz vilayeti celilesi dahilinde Malatya Sancağına tâbî Behisni

Kazasına muzaf Şanbayedi Karyesi ahalisinden olup bir muddet berü Atana vilayet-i celilesine tâbî’ Taşça Karyesinde Mutavaftın Mustafa bin Mehmed nam kimesne kanza-i mezkur mahkemeri den iyesine mahsus otada Meclıs-i Şer’i Şerif-i enverde nefs Kasabasının vasati sakinlerinden Şeyh veluzade Mehmed Ali Muhzırında takrir-i kelam ve ta’bır-i anılmeram idüb ıbraz eyledığım vılayet-i Mezkur naibi Osman Nuri

131


Efendinin imzasıyla münhasıra ve Mühıriyle Memhur birkıt’a Hüccef mucebince Mezkur ş’anbayedi Karyesi hududunda vakı’ı muharrerül hudud bir bab fevkani ve tahtani haneve tarla ve atmalı Karyesinde özde vaki muharrerül hudud bır kıt’a kürüm bağında olan hıssemizi bedel misliyle me’murı huzurında tAliblerine ferAğa bıraderim Mehmedin yerinde bulunan ve marr-üz-zıdr ıbraz olunan beni tarafından Vekil ve benim tarafımdan dahi ahiri(?) fevkile mezun oldığım mezkur vekalet huccetinde muharrer olmagla ül vechile mezkur hane ve bağda olan hıssesini tAlibi vuku’ında ferAğa ve işbu mehul(?) istid’adakü Ma’lum ul-hudud mezkur şamba yadi Karyesinde vakı’ tarlada olan rebi’ hıssemizden bıraderim merkum Mehmedin beş pare hıssenini talebi bulunan Hacı Mehmede ferağına Hazır-ı Merkum Mehmed Aliyi tarafımdan vekil venaib menab nısb ve tayin eyledim didikde oldahü ber vechü muharrer vekalet mezkurı kabul ve ıfayı merasimini kema yanbağı edya yaahhüd ve ıltizam itmeğin ma vaka’a bit-taleb keteb ve imla – olundu tahriran fil yevmit’tasi vel ışrin min şehri Şevvelül mükkerrem lisene arbea ışr ve şalase mie ve elf.(29 Şevval 1314/02.04.1897)

Sahife 200 Numero 149 Mamurutül aziz vilayeti celilesi dahilinde Malatya sancagıra tâbî Behisni

Kazasına muzaf Penbekü Karyesi Sakinlerinden olub bahrisefid kıtası ikinci alayının üçüncü taburunun ikinci bolüğü ve onikincü kısım cezayir neferatından iken bundan akdem vefat iden Kara Ahmed oğlu Mehmed bin Hüseyin’in ber vechü ati varisle oldığını iddia iden karye-i mezkur sakinlerinden Bıraderi Ahmed bin Hüseyin nam kimesne Kaza-i mezkur mahkeme-i Şer’iyesine Mahsus otada meclıs-i şer’imizde nefs Kasabasının Meydan Mahallesindan Hacı Mehmed bin Hasanın muvacehesinde takrır-i kelam ve tabır-i meram ıdüb alay ve tabur ve bölük mezkur efradından iken vefatiden liebeveyn karındaşım Mehmed bin Hüseyin’in Hazır-ı Merkum Hacı Mehmed Zimmetinde on guruş alacağı olub kalbe-l-ahz vel istifa vefat ıtmekle mebalığ-i Mezkur, bil ırsışşer’i teblig ganib anil meclis Hemşerim Emire bınt Hüseyin munhasır olmağla mebla’-ı mezkurı bıttahsil teblig mezbure içün tarafıma teslimi Matlubımdır didikde merkum Hacı Mehmed dahü cevabında meblag-ı mezkur cıhet-i merkumeden müteveffayı mezbure borcunı oldığın ikrarla veraset müddeası ınkar idecek mudde-i merkum Ahmedden ber vechü muharrer veraset iddiasına mutabık beyine matlub olındıkda karye-i mezkur sakinlerinden molla velü zade alü efenü ve Ahmed beyağlı Mehmed bey nam kimesnelerin şehadetleriyle ısbat ideceği beyanıyla şahından-ı merkuman meclıs-i Şer’i hazıran olub eserül ıstışhad fil hakika Alay ve tabur ve bülük-ı mezkurın efradından iken vefat iden Kara Ahmed oğlı Mehmed bin Hüseyin’in veraseti işbu Hazır-ı bil meclis biraderi Ahmedle gaib-i anil meclis Hemşiresi Emibeye Meuhzıradır ve Bunlardan başka veraseti ve terekesine müstehak ahır oldığı mualuımunuz değildir ve meskud re’sleri karye-i mez kurdır bizler bu hususa bu veeh üzere Allah içün Şahidleriz ve şehadet dahü iderüz diyü her bıri bıl muvacehe beer nehei Şer’i edayı şehadet-i şer’iye itmeleriyle şahidan-ı mer kuman ledet-tezkıye adl ve makbuluş şehade oldukları ihbar ve işar olınmağla mucebince mublağ müdde-i on guruş müdde-i merkum Ahmed ve muzbure Emine’ye iteat müdde-i Ali merkum Hacu Mehmed kıbelişeridın tenbiye olduğunu tescil ve bil iltimas huzur-ı Alilerine ilam olundu tahrirenfıl yevmissabi’vel ışrin min şehri rama zanül mübarek lisene erbeaışr ve selasemıe ve elf.(27 Ramazan 1314/01.03.1897)

Sahife 201 Numero150 Mamuratül aziz vilayeti celilesi dahilinde Malatya Sancağına tâbî Behisni

Kazasına muzaf Köselü Karyesi Sakinlerinden bahr-i safid ikinci alayının üçüncü (2)

132


taburının dördüncü böluğının on bırınci haymesi Efradından iken bundan mudaddem vefat iden Süleymanın oglu ebuzer bin ibrahimin Berveechü ati veraseti oldığı iddia iden karyeri mezkur sakinlerinden Yusuf ve Kara Mustafa ve Mehmed ibn İbrahim namun kımesneler Kaza-ı Şer’i Şerıf-i enverde Nefs kasubasının Hamza Mahallesi sakınlarından lerifm Efendi zade abdü efendü muvacehesinde her biri takrir-i kelam vetabır-i anil meram idüb bıraderü mevrusemiz müreveffayı merkum ebuzerin Huzur-ı Merkum abdi Efendi zımmetinde cihet- karzdan on guruş olacağı olub meblag-ı merkuru kablel ahz velıstifa vefatıtımekle meblagı mezkuru bil ıriş şer’i bizimle gaib-i anil meclis zevce-i menkuheri nietrukesi Ailşe Bint Mehmede vel ebeveyn hamşerimiz Emine ve Zeynebe munhasır oldığından meflag-ı ma’lumenin merkumdan tahsısıyle tarafımınza teslimi matlubumızdır dıdıklerinde müdde-i Aliye merkum dahü cevabında filhakika müteveffayı merkume muddeiyyun merkumunun olduklarını inkar etmesiyle merkumdan Ber veehü muharrer veraset müddeasına mutabık beyine taleb alındıkebg Besil Karyesi sakinlerinde Molla Mehmed bin molla İbrahim ve mezkur Kasabanın Meydan ma hallerinden tonlu Hüseyin’in oglu Hasan nam kimesnelerin Şehadetleriyle ıs batideceklerini beyanla şahidan-ı merkuman meclis-i şer’iye bil vürud eserül istişhad filhakika Alay ve tabur ve bölük-ı mezkurun etadından iken vefatinden ebuzer bin ibrahım bin Süleymanın veraseti işbu Hazırun-ı merkumun biraderleri Yusuf ve Mustafa ve Mehmedle galb-i anil meclis zevce-i metrukesi aişe ve li ebeveyn hemşirelerine Zeyneb emireye muhasıradır re’sleri karyeti mezkurdur ve bunlardan başka veractü ve terekesine mustehak ahıs oldığı ma’lumumız degildir bizler bu hususa bu veeh üzre Allah içün Şahidleriz Şehadet dahi iderüz dıyü her biri bilmuvacehe ber nehc-i şer’i edayı şehadet-i şer’iye itmelesıyle Şahıdan-ı Merkuman haklarında bir diyecekleri olup olmadığı Mudde-i Aliye Merkum Abdullah Efendiden sual alındıkda bir diyeceği olmadığı gibi ve tezbiyelerini dahü taleb itmelerinden olveehile merkumun ve mezburanın müteveffayı merkume verasetleri ba’dıl hükn meblay-ı müddeü on guruş Muddean-ı Merkumun ve nınez burana eda ve teslime muddea alıye merkum Abdullah Efendiye tenbih olındığı tescil ve bil iltimas huzur-ı Alilerine ilam alındı Tahriren fil yevmit tasi’i ve l ışrin Minşehrri Şevvalül Mükerrem lisene erbea ışr ve selasemre ve elf.(29 Şevval 1314/02.04.1897)

Sahife 202 Numero 151Mamuratülaziz Behisni Kazasına muzaf Büyük Karyesi sakinlerinden cezair

bahri Sefid ikinci Alayının ücüncü taburunun dördüncu bölügünün dördüncü neferatından iken bundan mukaddem vefatıden Kara tane oglı Ali bin Osmanın Berveehü ati varisi olduğunu iddia iden karye-i mezkur sakinlerinden mürevefsayı merkumun pederi Osman bin karadaneoglu Mustafa nam kımesne Kaza-i mezkurun nefs Kasabası Mahallatından Meydan Mahallesi sakinlerinden Hacı Mehmed bin Hasan Muvacehesinde takrir-i kelam ve ta’bir-i anil meram idün merteveffayı merkum mevrisim Alinin Hazır-i Mezbur Hacı Mehmed zimmetinde Cihat-i karz dan on guruş alacağı olub meblağı merkurın kablel ahz vel istifa vefat ıtmekle meblag-ı merkur bil ırsışşeri o bana muhzıra olup benden başka varısi veterekesine müstahak Ahırı olmadığından Meblağ-ı Merkurun hazır-ı merkumdan tahsileyle tarafıma talümü muradımdır didiklde merkum Hacı Mehmed dahü cevabında müteveffayı merkum Ali bin Osman a ciheti karzdan on guruş borcu olduğu tav’an ıkrarla veraset müddeasını inkar idecek mudde-i merkum Osman bin Mustafandan berveehi mufarrer iddiasına Mutabık beyine taleb olındıkda karye-i mezkur sakinlerinden Hacı Ahmed Ağa zade Yusuf Ağa Çil Alinin oglu Mehmed nam kımesnelerin şehün detleriyle isbat ideceğini beyanla Şahıdan-ı Merkuman Meclis-i şer’i de Haziran olub eserül ıstışhad Fılhakika

133


karye-i merkur sakinlerinden iken vefat iden Karadane oglu Ali bin Osman bin Mustafanın işbu Huzur ı mudde-i merkum Osman muteveffayı merkuman pederi olup bundan başka varısi veterekesine müstahak ahiri olduğu ma’lumumuz değildir ve meskud re’sleri mezkur perveri Karyesidir bizle buhususa bu vech üzre Allah içün şahıleriz ve Şahadet dahü iderüz diyü her biri bilmuvacehe ber nehc-i şer’i edayı şehadet-i şer’iye imeleriyle Şahıdan-ı Merkuman ledetta’dil vet tezkiye andl vel Makbulüş Şahde oldıkları ihbar ve işar olmagla mu cebince meblağı mezkur on guruş mudde-i merkum Osmana edün ve teslime muddei Aliye merkum Hacı Mehmede tenbih alındığı tescil ve bil ıltımas huzur-ı alilerine ilam olundu tahriren fil yevmittasi’vel ışrin Minşehri şevvalül mükerrem lisene erbag ışır ve selasemie ve elf.(29 Şevval 1314/02.04.1897)

Sahife 202 Numero 152 Mamuratül aziz vilayeti celilesi dahilinde Malatya Sancağına tâbî Behisni

Kazasının nefs Kasabası mahallatından cercer Mahallesi sabinelerinden Emine bint Hasan Ağanın oglu Mehmedin Vekül-i meclisi der’iyesi Kasaba i mezkurun Hamra Mahallesi sakinlerinden lerifm efendü zade Abdi Efendü Kaza-i mezkur mahkemeri şer’iyesine Mahsus otada Meclis-i Şer Şerif-i enverde Bozmekan Mahallesi sakinlerinden Hasan Ağanın oglu Mehmed Muvecehisinde takrir-i kelam tâbîr-i an-il meram idüb tarıhınden Emine bint Hasan Ağadan Müntakil olarak br çift dokme altını ve beş aded istanbul gazi yarısı ve beş aded çeçeklü gazı ve on aded adü gazı ve otuzsekiz bakasında olmak üzere ayağında dört aded mahmu diye altununın nısfı ve bir aded Mehmudiye altunı olarak ve iki kat yatak ve bir aded yorgan ve bir aded halı uç aded yüz kilim ve beş aded çuval ve beş batman ufak bakır ve bir aded don gazfanı ve bir aded test ve elli dırhemden me’mül saiyah gümüş ve Sagiran Karyesinde vakı keza canıbinde tarafları vakfı tarta kasab oglu İbrahim Ağa tarlanı ve çay ve cebel ile mahdud bir kıt’a sebzelik mea kavaklık Mudde-i Aliye merkum Mehmed lahak vaz-ı yed eyledikde oldığından ve mezkur sebzelik iki yüzeli guruş ıcare gitmekle istiklal bulunduğundan yedü sene zarfında balığ olan hisse ile zıkr olunan eşyaldan ıkü kat yatak ve bir yorgan ve bir halı ve ikiyüz kilim ve beş çuval hal-i hayatında ve kemal-i akl himmetinde müekkileme her ve tâbîr itmiş oldığından bunlar zayı’ olmuş ise bedelen ve mütebaki beyan olunan emlak ve eşyadan müekkilemin hisse-i bilahz muekkilem ızafeten tarafıma teslimi matlubumdur dıyü badel da’va vessual müdeki Aliye Mehmed dahi cevabında seri diyu yazdırdığı eşyaları hisse itdığüni inkarla ısbat ider ise bir diyeceği olmayacağı ve bir aded teşt ve siyah gümüşü ikrarla merkur hatta mütebbeffeyinin vasiyeti olup vefatında sarf eylediğini ve sebzelik mea kavaklık kezü ve ıkrarla ve senevi karesini dahi muzbur re Emire ile olubda birlikte sarf ıdıldığını ve berveehü müşhur dığer eşyayı inkar itmekle muddei vekilü Abdi Efendiden her ikü cihete beyine taleb alındıkda Boz mekan Mahallesi Ahalilerinden gazü buyuk zade Ahmed Efendi ve Hatib oglu Hasan ve taylı oğlu turan ve Haydanın oğlu Mehmed ve Hüseyin Ağanın oğlu ibrehim ve kose Mehmed Ağanın oğlu Mehmed Ağa biraderi Osamn ve tebik oğlu Kazım ve Hacı Bakir oğlu Mehmed namun kimesnelerin şahadetleriyle ısbat ideceğinin ve bunlardan başka şahidü olmayub ve üç gune kadar şahidlerini istima’itdırceğini beyanla şahidun merkumunı Yevm-i Mahsusda mahkemeye götüremeyüp ısbat-ı beyıreden ızhar-ı acz itmesiyle Muddei Aliye merkumun inkar eylediği eşyalar içün tahlıf alınmasını mudde-i vekilinin talebi üzerine evvelden ınkarda bulunduğu eşyalardan biraded gazgan ve bir çift doyme altını ve bir bir mahmudiye altını atmanından vasıyyet mütebaki yüzeli guruş gıymetinde bir aded kiyye halı ve kırk guruş gıymetinde iki aded boz kilim ve otuz guruş gıymetinde bir

134


aded yağran ki cem’an beşyüz yıgırmi guruşluk eşyalarda müekkilesinin yüz elki guruş ita ideceğinin dermeyanla meddederi vekili Abdi Efendi dahi müekkilesinden me’zunı cehiyetle mezkur yüz elli guruşdan razı olmağla müdderi Aliye merkum tahıfdan sarf-ı nazarla olan karye-i mezkurda vaki bir kıt’a sebzelik maa kavaklık ve sayir eşyalarda olan hısse-im sıyle hibe olan iki kat yatak ve bir çubval ve üz guruş parenin tamaen müekkilat-ı asıfate-i merkum abdi Efendiye eda ve teslim mudde-i Aliye Mehmede kableşşer’inden tenbih alındığı tescil ve bil iltimas hısse-i Alilerine ilam olındı tahriren fılyevmis ‘samin minşehri zılkar’de şerife lisene erbea ışr ve selanemie ve elf.(8 Zilkade 1314/01.02.1897)

Sahife 203 Numero153 Ma’muratülaziz vilayet-i celilesi dahilinde Malatya Sancağına tâbî Behisni Kazasına Muzaf terbuzek Karyesi sakinlerinden Mehmed bin Hacı Mehmed nam kiimesine Kaza-i mezkur mahkeme-i Şer’iyesine mahsus otadü meclis-i İer’i Şerıf-i enverde Kaza-i mezkure tabı’ Tilek Karyesi sakinlerinden zebonun oğlu Mehmed ve Dere ile Mahdud tahmının iki buçuk donumlük bir kıt’a bağçe mezkur terbezek Karyesinde kain tarafları farik-i amm ve Mehmed Ali ve ibiş kahyanın oglu Mehmed bastanlarıyla mahdud bir kıt’a bostanlık hazur-ı merkum Mehmedin oldığı halde bundan beş sene Mekaddem Altışar yüz guruş bedel ile mezkur bağımı bostanlık ile merkum Mehmed ve aşileri balurhan beş ve tarafeyn akd-ı merkurı kabul iderek her bir yerlerimiz beş seneden berü mustasarruf iken merkum Mehmedin Pederinin zımmetibden dolayı bundan birkaç mah mukaddem mezkur bag dıyu bostanlık balmıramda füruht idilmiş şu halde ba-ı mezkurı yeyahud bedelinin yüzyetmişdört guruş merkum aleyhine sureti saireden ıstıhsal eylediğim ilamın muhakeme ve icra haricileri matlubanım olmagla huzur-ı merkumdan tahsiliyle tarafıma teslimi muradımdır dıyu ba’ded dava ves sual olmadığı cevabında fil hakika bey-ı makurla bostanlık berveehi meşhur tarihden beş sene evvel idub heryerleri sene-i merkumeden berü mutasarrıf olarak bağ-ı mezkur pederi zebonun zımmetıne mukabil mahkemden satıldığına mahkeme rerasına tâbîler. Mezkurdan müteveffa meblağı ma’lume dahi pederinin zimmetinden kaldığı ve kendisünün vermeye asla leyakatı olmayub pederi müteveffa’nın emlak ve sayir malını bulup alır ise bir diyeceği olmayacağı beyanla meblağ-ı mezkıurdan müdde-i Ali’ye merkum zebu oğlu Mehmed’in taht-ı ikrarında olup bağ bedeli olan altı yüz guruşla suret-i saire’den ihtihsal eylediği yüz yetmiş dört guruş’u cem’an yedi yüz yetmiş dört guruşu müteveffa ve merkum zebo’nun terekesinden olmak üzere müdde-i merkum Mehmed bin Hacı Mehmed’e eda ve teslim müdde-i Ali’ye merkum zebo nun oğlu Mehmed’e kablel şer’i den tenbih olunduğu tescil ve bililtimas huzur u Ali lerine ilam olundu. Tahriran fielyevm il tasi minşehri zilkaddei şerife lisene erbağ aşere ve selase mie ve elf.(8 Zilkade 1314/01.04.1897)

Sahife 204 Numero 154 Behisni Kazasına tâbî’ şambaydi Karyesi ahalisinden olub bir muddetden berü

Adana vilayeti Celilesine tâbî’ taşçı Karyesinde mutavalfın Mustafa bin Mehmed bin Abdulkadri nam kımesne kaza-i mezkur mahkeme-i şer iyesine mahsus otanda meclis-i şer’i şerf-i enverde nefs Kasabasının Vusta Mahallesi sakinlerinden şeyh veluzade Mehmed Ali muhzırında takrir-i kelam ve ta’bır-i anil meram idüb işbu ibraz eylediğim vilayeti mezkurnaibi Osmanlıduri Efendinin imzasıyla mahin ve muhurıyle memhur bir kıt’a hüccet mucebince Mezkur Şambayadü Karyesi hududunda vaki mevki da tarafları tank-i amm Şarkan yol, Garben Hüseyin oglı Hacı tarlası Şamılen Sarik cenuben Kabristanile mahdud yigirmi dört donumluk bir kıt’a sulu tarlada olan rebi’ hıssemizle

135


karye-i mezkurda vaki’ bir bab haneyi bedel-i misliyle tAliblerine me’murı huzurında ferağa biraderim merkum ebuzerin yardımde bulınan ve marr-üz-zikr ibraz olunan huccede mebni tarafından vekil ve benim tarafımdan dahi tevekkülü me’zun oldıgım mezkur vekalet hüccetinde muharrer olmagla ve karyeri merkurda vaki’ bir kıt’a kavaklığa salıfül beyan talebi vuku’da mazkur tarlada olan ma’lumul mikdar hissemiz mezkırı farağa nefsime izaleten ve bıraderim ebuzere vekaleten ve mezkur kavaklıg dahi bızzat nefsime isaleten ferağa ve bir muddei zuhur eyler ise anınla mahkeme ve ve selhve ikraya velhasıl vekaletin mütevakkıf ve müteferri’ oldığı umurun külliyesini ıfaya hazır-ı merkum Mehmed Aliyi ber vechi muharrer tarafımdan vekıl ve naıb-i menab nısb ve ta’yın eyledim dıdıkde oldahi berveçhi muharrer vekaleti mezkureyi kabul ve ifasmersimi katb ve imla olındı tahriren fıl yevmissAlis vel ışrin minşehri zilkad-i deri şerife lısene erbea ışr ve selamsemre ve elf.(23 Zilkade 1314/26.04.1897)

Sahife 204 Numero 155Ma’muratül aziz vilayeti ceklesi dâhilinde Malatya Sancağına tâbî’ behısnı

Kazasına muzaf şambayadü Karyesi sakinlerinden molla Ahmed bin Hacı Mehmed nem kımesne Kaza-i Mezkur Mahkeme-i şeriyesine Mahsus otada meclis-i şer’i şerif-i Enverde takrir-i kelam ve talev-i anil meram benimle bulundığım birader zandem Hüseyin’in sulbıyeri sagire kızı Hadiceye mevrus ve müntakil mezkır şambayadi Karyesinde vaki bir bab henede olan hıssemi diğer hıssedarla berabar bulunan karyeri mezkur alhAlisinden Halil İbrahim oğlu Alinin zavcesi Hadiceye beşyüz guruş bedel mukabelesinde bey’idecegımızden sağire-i mezburenin hissesi hakkında kadi ve makar olacağından dıger hissedarla sagire-i mezburenin hisse-i sabikasını lieelil istirbah mezbure Hadiceye bey’ kableşser’iden bana bilvesaye izin vırılmek matlıbimdır dıdıkde vasi-i merkumun takrir-i mesruhi sakıa mutabık ve nefsül emre muvafık ıdıgı zeyl-i vesikada muharrerül esami muslımin ihbarlarıyla zahir ve numayan olmağla sagireri mezbure Hadicenin hane-i mezkurda olan hısse-i şayiasını musteri-i mezbure Hadiceye beyine vas-i merkurda olan hısse-i şayiasını musteri-i mezbure Hadiceye bey’ine vası-i merkum molla Ahmede kablel şer’iden izn verılmeğe ma vaka’ bittaleb ketb ve ımla olındı tariren fılyevmilhamis Velişrin minşehri zilka’de-i şerife lisene erbea ışr ve selasemie ve elf.(25 Zilkade 1314/28.04.1897)

Sahife 205 Numero 156Ma’muratül aziz vilayeti celilesi dahilinde Malatya Sancagına tabı’ Behisni

Kazasının nefs Kasabası mahallatından Meydan Mahallesi sakinlerinden iken bundan akdem vefatiden kuş zade Hacı Mehmedin veris-i şeri’leri olub ve zatları mahalle-i mezkurdan molla vehü zade Hacı İbrahim efendü ve tutluzade Mustafa bin Ali Efendi ta’rifleriyle ma’ruf olan zevce-i menkuheri mefrukesi Elif bint Abdullah ve Sulbiye-i kübbar kızları Aişe ve Fatma ve Emine ile Kübbar ogulları HAlid Abdulrahman ve Hacı Hüseyin ibn elmezbur namun kimesneler Kaza-i mezkır mahteme-i şeriyesine mahsus otada meclis-i idüb marrusemiz müteveffa Hacı Mehmed Hal-i hayatında mahkemeden Mahcuzen füruht olunub Mahalle-i mezkurda vaki’ külhan önünde bir bab dort çukur halıcı dukkanını üçyüz otuzu guruş olub dukanı mezkurı mezkur Meydan Mahallesinde evris(?) ve Hacı Hasan ve Kasım Ağa ve Köle Mehmed oğlı camilerine huzurımızla şerik olmagla tacalluk ve hasbel kader dukan-ı mezkurı mahkeme-i şer’iyece Kabletıfescıl vefat eylediğinden olvechile dukkan-ı merkun bervechi mesruh tescilini taleb ve buna dair lazımgelan bir kıt’a ilam-ı şer’inin itası matlulubımızdır dıdıklarınde gıbbettansdik eşşer’i mavakaa bittaleb keteb ve imla olundu tahriren filyemilhamis

136


velışrin min şehri zilkade-i deri şerife lisene er bea ışr ve selase mie ve elf.(25 Zilkade 1314/28.04.1897)

Sahife 205 Numero 157Ma’muratül aziz Vilayet-i celelesi dâhilinde Malatya Sancağına tâbî’ Behisni

Kazasına muzaf Balkar karyesi sakınlerinden iken bundan mukaddem vefat iden Cuma bin Vakkas’ın sağıre kızı Elif ve merkum cuma’nın bıraderi keza vefat iden Mustafanın sulbsagir oğlı Ahmed ve sagire kızı Aişe Fatımanın ve emmıceleri Karye-i Mezkur sakinlerinden Şeyh Ahmed binvakkas nam kımesne Kaza-i mezkur Mahkeme-i Şer’iyesine mahsus odadan meclis-i şer’i şerif-i enverde bilvesaye takrir-i kelam ve ta’bir-i anil meram idüb vasileri aldığım birader zadelerim merkum Ahmed ve Mezbure Elif ve Aişe Fatımanın malları olmayub nafaka ve kısveye olmalarıyla pederleri müteveffayı mezburdan muntelik mallarından didikde vesı-i merkumun takrir-i mesruh vakıa mutabık ve zikri ati meblağı kadr-ı ma’ruf ıduğı zeyl-i vesikada muharrerül esami müslımin ıhbarlarıyla ledelşerüfülenver zahir olmagla hakım mevki Sadr-i Küttab tubalehü hüsnü meab Efendi hazretleri dahi sagır ve sagirei mezburenin pederleri müteveffayı merkumandan müntakil mallarından işbu tarih-i küttabdan behersene şehri onbeşer guruşdan şehri Cem’an kırkbeş guruş nafaka ve kisve baha-i karz ve takdir buyurulup meblağı ma’ruz mezkur kırk beş guruş sagire-i mezburenin nafaka ve kısve vesair kevazım zaruruyelerin harc ve ledel iktiza istıdanıye ve indezzafer sağır-i merkum ve mezburanın ahvaline rucu’ vasl-i merkum şeyh Ahmede izn vırılmeyin mavaka’a bittaleb ketb ve imla olındı tahriren fielyevmissabi minşehri zilhiccetül şerif lisene erbea ırş ve selasemie ve elf.(1 Zilhicce 1314/03.05.1897)

Sahife 206 Numero 158Ma’muıratül aziz Vilayeti celilesi dahilinde Malatya Sancağına tâbî Behisnü

Kazasının nefs Kasabası Mahallatından Meydan Mahallesi Sakinlerinden iken silk celil-i askeride dördüncü alayın üçüncü taburının dördüncü bölugının sekizinci neferatından iken bundan mukaddem vefatiden Azrail oglı Abdi sakinlerinden Kel Mehmed bin Abdulrahman nam kımesne Kaza-i mezkur mahkeme-i şer’iyesine Mahsus otada meclis-i Şe’i Şerif-i enverde boz mekan Mahallesi sakinlerinden hacı Halil oglı Hüseyin Muvacehesinde takrir-i kelam ve takir-i anilmeram idüb alay ve tabur ve bölük mezkur efradından iken mezkur Malalatya vefatinden Mevrusemiz olgum abdinin Hazır-ı Merkum Hüseyin zimmetinde cihet-i karzdan beş guruş alacağı olub kablel ahz velıstifa vefat itmekle meblağ-ı mezbur bil ırsışder’i garb-i anilmeclis zevcam müteveffanın validesi surur bint Hüseyin Muhzır olup olveehile Meblag-ı mezkurı huzur-ı merkumdan bittahsil tarafıma i’tası matlubimder didikde ol dahi cevabında Müteveffayı merkum Abdiye ciheti Merkumeden beş guruş zimmeti olmadığı tav’an ikrarda mudde-i merkumun veraset iddiasını inkar idecek merkum Kel Mehmed bin Abdurrahmandan ber veehi Muharrer veraset meddeasına mutabık beyine taleb alındıkda Meydan Mahallesi ahalisinden Hacı Ali Zade Ahmed Efendi ve Kahta Mahallesinden oğlı Mehmed nam kımesnelerin şehü defleriyle ısbatıdeceğini beyanla şahıdan-ı merkuman merkuman meclis-i Şer’iye bil vürud eserül ıstışhad filhakika alay ve tabur ve bölük-ı bin Kel Mehmedin veraseti merkum pederi Kel Mehmedin gaıb-i anıl meclis vAlidesi sürur bint muhzıradır ve bunlardan başka varısi ve terekesine müstahak ahıri oldığı ma’lummımız değildir. Re’sleri Mahalleri mezkudan bizler bu hususa bu veeh üzre Allah içün şahıdleriz ve şehadet dahi iderüz diyü her biri bilmuvacehe Ber nehc-i Şer’i edayı şehadeti şer’iye ıtmelerıyle şahidan-ı Merkuman ledet ta’dil vet tezkiye adl ve makbulüs şehade aldıkları ıhbar ve ışar alınmakla mucebınce muddei merkum ve gaıb-i

137


anilmeclis sürur bint Hüseyin’in muteveffayı merkum abdiye verasetlerine ba’del hükım mebley-i mezkır beş guruş mudde-i merkum kel Mehmede eden ve teslime muddei Aliye merkum Hüseyin Kableşşer’iden tenbih olındığı tescil ve bililtimas huzur-ı Alilerine ilam olındı tahriren filyevmissabi’ mınşehri zilhiccet’ül şerife lisene erbea ışr ve selase mie ve elf.(7 Zilhicce 1314/09.05.1897)

Sahife 207 Numero 159Behisni Kazasına tâbî’ Sefiran Karyesi sakinlerinden olub kösdil veli’nin oğlu

Mehmed nam kimesne Kazai mezkır mahkeme-i şeriyesine mahsus otada meclis-i şer’i şerif-i enverde nefs-i Kasabanın Hamza Mahallesi sakinlerinden lerifim Efendi zade Abdi Efendi muvacehesinde takrir-i kelam ve tabır-i anil meram idüb mezkur sefiran Karyesi sakinlerinden Fatma kölenin oglı Veli nam kımesne tahaminen bundan bir sene mukaddem biraderim hacı papaya merkum velü temlikhane ahurına çökmekde oldığı halde okuzlerini çıkarmak üzre merkum bıraderim Hacı Bapaya emr idüb oldahı mezkur ahura girmesiyle derakib ahur çöküp altında kalarak mütessir ıtmekle albabda ceza mahkemesine ıstıda idilüb merkum Veli veyahud vekili ile mahkeme-i şer2iye ve nızamiyede mahkeme ve müshasımeye ve tahlif ve ıstıhlafa ve tebli’ ve tebli’a ve vazi hacz ve fekkine ikame-i şuhud ve ıstıma’ina ve itiraz ve istınag ve imzasıyla istid’a takdimine ve sulh ve ibraya ve redd-i a’zaya ve diyet-i şer’iyesini ahzuekabza ve mehakim-i şer’iye ve nızamiyenin her bir derecatına velfasıl husus-u mezkurun mütevakkıf oldığı umurun kullıyesni ifaya Hazır-ı merkum abdi Efendiyi tarafımdan vekil ve naib-i menab nasb ta’yin eyledim didikde oldahi ber veehi muharer vekalet-i mezbureyi kabul ve ifayı merasimini kema yenbagi edaya taahhüd ve iltizam ıtmeyin ma vaka’a bit taleb katb ve imla olundu tahriren filyavmis sabi’ min şehri zilhiccetüş şerife lisene erbe a ışr ve selasemie ve elf.(7 Zilhicce 1314/09.05.1897)

Sahife 207 Numero 160Behisni Kazasına tâbî surfaz Karyesi sakinlerinden Fatıgüle’nin oğlı Veli nam

kimesne Kaza-i mezkur mahkeme-i şer’iyesine hasus otanda meclis-i şer’i şerif-i enverde nefs Kasabasının hristiyan Mahallesi sakinlerinden ve teb’ari devlet-i Aliyenin Katolik milletinden Bardakçıyan Akçeyan Habib Efendi veled nuum muvacehesinde takrir-i kelam ve tâbîri anıl meram idüb karye-i mezkur sakinlerinden kesdil Veli’nin oğlı Mehmedin biraderi haç papanın vefatından tolayı merkum Mehmed tarafından aleyhine vuku’bulan kıyam üzerine merkum Mehmed veyahud vekili ile muhakeme ve muhasemeye ve tahlif ve istihlada şuhud ve istima’ına ve imzasıyla evrak takdimine ve tebliğ ve tebellüga ve istınaf ve temyize ve mehakim-i şeriye ve nızamiyenin her bir derecatına ve bundan tevellüd idecek husus-u umumiye da’vacısının aid oldığı davair ve husumat-ı saireye müracaata velhasıl husus-u mezkurun mütevakkif oldığı umurun kulislini ifaya hazır-ı merkum Efendiyi tarafımdan vekil ve naib-i vekalet-i mezkurı iltizam itmeyin mavakaa bıttaleb kelb ve imla olundu tahriren fil yevmittasi’ minşehri zilhice şeriye lisene erbea ışr ve selase mie ve elf.9 Zilhicce 1314/11.05.1897)

Sahife 207 Numero 161Behisni Kazasının nefs Kasabası mahallatından Meydan Mahallesi sakinlerinden

Ahmed Ağa oğlı Degirmenci Mustafa nam kısmense Kaza-i mechur mahkeme-i şeriyesine mahsus otada meclis-i şeri şerif-i Enverde nefs Kasabasının Hamza Mahallesi Sakinlerinden lerifim Efendi zade Abdi Efendü muvacehesinde takrir-i kelam ta’bır-i

138


anil meram idüb Boz mekan Mahallesinden uncı hacı tarafından aleyhinde iddiaya kıyam eylediği degirman-ı ıcaresinden dolayı merkum hacı ile muhakemeve muhasemeye ve zemim-i nasb olan alacaklarını Meydan olanlarla muhakemeye vemezkur degırmen icaresi da’vasıyla beraber ikamerisahud ve istimaına ve istıhlafa vetebliğ ve tebellüğe ve vez-ı hacz ve fekkine ve istınaf temyiz ve itiraza velhasıl husus-ı mezkurın muvakkef oldığı umurun kulislini efaya huzur-ı merkum abdi Efendiyi tarafımızdan vekil ve naib-i menab nasb ve ta’yin eyledim didikde ol dahi berveehi muharrer vekalet-i mezkureyi kabul ve ifayı merasımini kema yenbağı edaya taahhüd ve iltizam itmeyin ma vaka’a bittaleb ketb ve imla olundu Tahriren filyevmiltasi minşehri zılhıccetülşerife lisene erbea ışr ve selasemie ve elf .(9 Zilhicce 1314/11.05.1897)

Sahife 208 Numero 162Behisni Kazasına tâbî’ Şambayadi Karyesi sakinlerinden iken bundan akdem

vefat iden Yusufun oğlı Bektaşın veraseti zevcati menkuha-ı metrukeleri Aişe bint derviş ve Fatma bint Osman ve emmizadesi Mehmed vesulbıyei kebire kızı Meryem ve sagire Aişe ve fatmaya münhasır oldığı ledeşşer’i-il enver zahir ve numayan oldıkdan sonra sagire-i mezburein vakti rüşd sedadına degin tesvıye-i umurına kableşşer’iden vasi nasb ve ta’yin olunan sagire-i mezburenin valüdesi Aişe bint derviş ma’rıfeti ve ma’rifeti Şer’iyle muteveffayı merkumun terekesi defteridırki bervechi ati zikr ve beyan olınur tahriren filyevmil hamis ışr min şehri zilhıccetüş şerife lisene erbea ışr ve sebsemie ve elf.(15 Zilhicce 1314/17.05.1897)

Karye-i mezkurede hane Koyun re’si Keçi re’si İnek re’siBab ____3____ ___13___ ___1___

___2___ 100 400 60 1500

Bagçe Kıt’a Bostanlık Kıt’a Karyesinden Yenice Kıt’a ___1___ ___1___ ___1___ 1300 270 450

Atmalı Karyesi hududında Derviş nam kimesnede huntaBağ Kıt’a Tohumı kile___1___ ___2___

1250 100

Kogan aded Yatak kat Boz kilim aded Cuval aded ___8___ ___3___ ___5___ ___8___ 50 120 170 50

Harar aded su hengili aded Tast aded ___1___ ___2___ ___2___ 10 25 10

Satır ve Kebir tava Leğen aden Lenger (?) sahan aded ___2___ ___2___ ___9___ 25 30 60

139


Dönbek çek Aş kazganı sofra aded ip batman___11___ ___3___ ___2___ ___1___ 45 40 25 15

Yazılı Hengil Keçe aded Çamaşır Kazganı aded ___2___ ___1___ ___2___ 20 20 60

teşt aded Bekmez Batman Kilim-i Kadim Bulgur çek___1___ ___20___ ___1___ ___2___ 30 30 15 75

Selfa üzümü Batman Şa’ir kile Hınta çek ___3___ ___12___ ___10___

5 50 40

Hamam legeni aded defra ufak hengil aded hırdavatı menzile ___1___ ___2___ ______

25 30 100

Minhelıhracat Resm-i kassam Kaydıye-i deffer Kasam maa Hucet Puli___________ _____ _____ 168 10 10 14

Yekun guruş : 192 10Sahhülbaki guruş : 6525 30Hisse-i zeveeri mezbure Aişe bint Derviş Hisseidiğer zevcei mezbure

________________ ______________ 407 24 407 24

Hıssei bint Sagre-i mezbure Hisse-i bint kebire Hısse-i emmizade-i merkum___________________ ______________ ___________________ 3175 10 3175 10 1359 22

Sahife 208 Numero 163Behisni Kazasına tâbî Şambayadi Karyesi sakinlerinden iken bundan akdem

vefat iden Yusuf’un oğlu Bektaşın Sulbiye-i sagire kızı Aişe binti Fatmaya pederi müteveffayı merkumdan mevrus ve müntakil emval ve eşyalarını hıfz ve vekaye vakti rüşd ve sedadlarına deyin tesviye umuruna Kableş şer’i den vasi nasb ve tayin olunmak ehem elzem olmağla emanet ile maruf diyanet ve istikametle mevsufe ve hervechile umur ve himayenin uhdesinden gelmeğe kadire idügü zeyl-i vesikada muharrerül esami müslimin ihbarlarıyla zahir ve mütehakkik olan sagire-i mezburenin validesi Aişe binti derviş kableş şer-i den vasi nasb ve tayin olundukta oldahi . ber vechi muharer vesayeti mezkureyi kabul ve ifayı merasimini kemayanbağı edaya taahüd ve iltizam itmegin mavaka bit taleb keteb imla olundu. Tahriran fielyevmil hamis işr minşehri zilhiccetül şerife lisene erbea ışr ve selase mie ve elf.(5 Zilhicce 1314/07.05.1897)


140


Besni Kazasına tâbî Şambayadi Karyesi sakinlerinden iken bundan akden vefat iden Yusuf oğlu Bektaş’ın sulbiye-i sagire kızı Aişe Fatımaya pederi müteveffayı merkumdan mevrus ve müntakil emval ve eşyalarını hıfz ve vekaye vakti reşid ve sedadına değin tesviye-i umuruna değin Kableş şer-i den vasi nasb ve ta’yin olunan sagire-i mezburenin validesi Aişe bint Derviş üzerine karye-i mezkur sakinlerinden torun zade Hacı Mustafa bin Hacı Hüseyin nazır nasb ve tayin olındıkda oldahi ber vechi muharrer vesayeti mezkureyi kabul ve ifayı merasimini Kemayenbağı eda ya taahüd ve iltizam itmegin maa vaka bittaleb keteb imla olundu. Tahriran fielyevmil hamis işr minşehri zilhiccetül şerife lisene Erbaa işr ve selase mie ve elf.(5 Zilhicce 1314/07.05.1897

Sahife 209 Numero 165Mamüratül azizi vilayeti celilesi dahilinde Malatya sancağına tâbî Behisni

Kazasının nefs kasabası mahallatından Meydan Mahallesi sakinlerinden yarım Osman oğlu Ömer in vekil-i müescel i şer isi bulunan Hamza Mahallesi sakinlerinden Lerfiraz Efendi zade abdi Efendi kaza-i mezkur mahkeme-i şer’iyesine mahsus odada Meclis’i şer’i şerifi enverde kaza’i mezkure tâbî Havaltı Karyesi sakinlerinden Fatma binti Osman muvecasında bil vükel takrir’i kelam ve tâbîr’i anil meram idüb müekkilem merkum Ömer’in karye-i mezkur ahalisinden mezburenin ne vech rızam Ahmed oğlu Mehmed nam kimesneden aldığı dokuzyüz guruş bedel mukabelesinde merci ve mezbur Mehmed …haneleriyle mahdud bir bab hane ile kaza karye-i mezkurda vaki İsmail oğlu Mehmed ve Sıdık Mehmed bağları ve bur çayı ile mahdud bir kıt’a krum bağı on beş seneyi mütecaviz tahtı tasarufunda iken merkum Ahmed in iyalı hazıre-i mezbure Fatma tarafından müdahele idilmekle emval-i mezkurelerden meni müdehalesi bil vükela matlubumdur dedikte mezbure dahi cevabında bağı mezkurı tarihden on altı sene mukaddem üçyüz yigirmi guruşa zevci merkum Ahmed kendisine füruht idüb ve sene-i merkureden barü bağı mezkure mutasarruf iken bundan altı yedi sene akdem merkum Ömere zimmetine mukabil verdiğini zevcim merkum bana söyledi ise de yine bağı mezkurun hasılatını tamamen Ömer e vermeyüb ancak çift hissesinden hasılatını merkum Ömere veridğini ve hane-i mezkurdan üç göz ata ve üç yüz guruş borcuna mubadele merkum Ömere verdiğini ve hanece şu halde müdahelesi olmadığı vakian beyanla merkum Abdu Efendi dahi cevabında merkum nizam Ahmed oğlu Mehmed bağ mezkur müvekkilem Ömere satdığı günden berü arif ve uzma …mezburenin zaci Mehmede tüccar itmek üzre virub ve sene hasılatını ahz eyledikde ol dahi mezbure bey cihetine rıza virmemiş olsa idi bu ana kadar mahkemeye müracaat itmesi lazım gelir iken sükut itmekle davasında tenakuz vuku bulub istimasına mani oldığı Mahalle-i celilenin bin altı yüz elli dokuzuncu maddesi ahkamından bulunduğu ve hanece dahi müdahelesi olmadığı zaten tahtı ikrarında olmagla fetevayı şerife bilferdi mezbure beyan-ı tashih etdegini isbat itmesini beyan üzerine olvechile mezbure Fatmadan beyine taleb olundukda karye-i mezkurdan sıdık Mehmed ve Hüs Karyesinden Azab Mehmed naman kimesnelerle isbat ideceğini ve şahidlerini dahi bir haftaya kadar götüreceğini beyan etmesi üzerine şahıdan-ı merkuman yevmi mahsusasında meclis-i şer’iye bilvürud istishad alındıkda bundan on iki sene evvel mezbure Fatmanın zevci merkum Ahmedin iki kıt’a bağı olub biri mezburenin beherinde iken muahhiren münazi’fiha olan bağ mezkurı beherinde olan bağ ile becayiş eyledi diyü her biri bilmuvacehe ber vechi muharrer şehadet eylemeleri üzerine şahıdanı merkumanın iş bu şehadetleri mezburenin iddiasına muvafık görülemediğinden ve Mahalle-i mezkurun bin yedi yüz altıncı maddesinde ise şehadeti davaya muvafık oldıkda kabul olunur değilse alınur diyu

141


muharer aldığına binaen mezbure Fatma beyi mezkurı fesh eylediğini isbat edemediğinden ve kendisi dahi …zevcesi oldığı cihetiyle Mahalle-i mezkurın bin altı yüz elli dokuzuncu maddesi ahkamınca davasının istiması şer’i beyanat olmayacağından emvali mezkurelerden müddeiye-i mezbure Fatmanın meni müdahelesiyle vakil-i merkum abdi Efendinin müvekkili Ömerin silk-i tasarruf aldığı tescil ve bil iltimas huzur-ı alilerine ilam olundu. Tahriran filyevmil hamişvel işrin min şehri zilhicce-i şerife lisene Erbaa işr ve selase mie ve elf.(5 Zilhicce 1314/05.07.1897)

Sahife 210 Numero 166Mamüratülaziz vilayeti celilesi dahilinden Malatya sancagına tâbî Behisni

Kazasına muzaf Kızılhisar Karyesi sakinlerinden olub altmış altıncı alayı birinci taburunun zabtı nefei efradından iken bundan akdem vefat iden Mustafa bin Hüseyin’in her vechiati varisi oldugu dava iden karye-i mezkur sakinlerinden Emine binti çapur Mehmed nam kimesne Kaza-i merkur mahkeme-i şeriyesine mahsus odada meclisi şerifi enverde nefsi Kasabanın Meydan Mahallesinden Hacı Mehmed bin Hasan muvecasında takriri kelam ve tâbîri an-il meram idub bundan mukaddem vefat ile alay ve tabur mezkurun efradından Mustafa bin Hüseyin hazır merkum Hacı Mehmed zimmetine cihet-i karzden beş guruş alacağı olub meblagı mezkur bilirs şeri hazır merkum oğlu sagir Mehmed de mevrus olub bizden başkası varisi terekesi müstehak ahra ol dahindan meblagı mezkur hazır merkum Hacı Mehmed den bila ahz tarafıma teslimi matlubumdur dedikte ol dahi cevabında mezur beş guruş mutevveffai merkum Mustafa bin Hüseyin’e ciheti karzdan zimmeti oldugu tav’an ikrarla müdde-i mezburanın mütevveffai merkum verasetine inkar idulub müdde-i mezbure Emine ye ber vechi muharrer verasatına beyanla şahidanı merkuman meclisi şer-i hazıran olub eserül istishad filhakika alay ve taburu mezkuran efradından iken bundan mukaddem vefat iden mezkur Kızılhisar Karyesinden Mustafa bin Huseyin’in veraseti iş bu huzuru bilmeclis zevcesi Emine binti çapur Mehmed ve sulbi sagira oğlu Mehmed munhasırdır oldukdan başka verasetine ve terekesine müstehak ahra olmamağla ve meskutu re’s leri mezkur Kızılhisar Karyesindir bizler bu hususu bu ve ücra üzere Allah üçün şahidleriz ve şehadet dahi iderüz deyü her biri bilmuvecehe ber nehçi şeri eda şehadet şeri itmeleriyle şahidanı merkuman ledet ta’dil terekeye adl ve makbul şahid oldukları ihbar ve işar olunmağla olvechile meblagı mezkur beş guruş müdde-i mezbure Emine binti çapur Mehmed eda ve teslim müdde-i Aliye merkum Hacı Mehmed’e kablel şer’iden tenbih olundu tescil ve bililtimas huzuru Alilerine ilam olundu. Tahriran fielyevm elsabi elişrin minşehri zilhicce tül şerife lisene erba aşere ve selase mie ve elf.(26 Zilhicce 1314/28.05.1897)

Sahife 210 Numero 167Mamüratülaziz vilayeti celilesi dahilinden Malatya sancagına tâbî Behisni

Kazasının nefsi Kasabası mahalatından Meydan Mahallesi sakinlerinden aziz esil oğlu Mustafa nam kimesne ve Kaza-i mezkur mahkeme-i şeriyesine mahsus odada meclisi şerifi enverde Mahalle-i mezkur sakinlerinden aziz esil oğlu abdi muvecasında takriri kelam ve tâbîr-i an-il meram idub bundan yigirmi sene akdem vefat iden pederi Mehmed Efendiden muntakil fi 8 şevval sene 315 tarihli bir kıta ilam-ı şeri mucebince Kaza-i mezkur hudud dahilinde kurupınar nam mahalde vaki tarafları muhdarbaşı hanesr ve tarik ve Mustafa haneleriyele mahdud bır bab hane ile ittisalinde Abdullahın krum bagından olan sülüs hissesi acizname hazır merkum abdi tarafından müdahale idilmekte oldugundan emval mezkuralar dan men müdahelesi matlubumdurdedikte merkum Abdi dahi cevabında hane ve bag mezkurda olan hisse-i malumları kendisine

142


mutevvefiye kayın validesi Aişe binti Abdurrahmandan intikal iderek dokuz seneden beri bilaniza mutasaruf olub merkum Mustafa dahi her yer mutlubu olmağla elvechile merkum Mustafa’nın hissesi oldugu defean beyan itdikleri merkumun ideasına mutabık beyine taleb olundugu Kahta Mahallesinden firaroğlu Halil ve bekli halo oğlu Abdullah Karakaya ve peneri oğlu Mustafa namun kimesnelerin şehadetleriyle isabet ideceğine beyan seniyen meriyedle bulunan mekur tarihli ilamın mecelle-i celilesinde 1726 maddesi ahkamına beyineden mahdud diyerek ba istidad’a eda-i etmesi üzerine fetva-i şerife biltevdi usul meşruasına muvafıklığı şartları mevcud olarak hükm ve ilam olunan davanın tekrar rusiyeti carz olmaz diye mecelle-i celilenin 1837. maddesinden dahi muharrer bulundugundan …..mezkuraların sülüs hissesi merkum Mustafa’nın olduguna bedel hükm merkum Abidin men müdehalesikıbeli şer’iden tenbih olundugu tescil ve bililtimas hamis Alilerine ilam olundu. Tahriran fielyevm aşere minşehri muharremül meram lisene erba aşere ve selase mie ve elf.(10 Muharrem 1314/11.06.1897)

Sahife 211 Numero 168Mamüratülaziz vilayeti celilesi dahilinde Malatya sancagına tâbî Behisni

Kazasına muzaf Eski köy Karyesi sakinlerinden İbişin oğlu Hüseyin’in oğlu Mehmed nam kimesne Kazai mezkur mahkeme-i şeriyesine mahsus odada meclisi şerif-i enverde karye-i mezkur sakinlerinden İbiş’in oğlu Hüso müvecehasında takriri kelam ve tâbîr-i an-il meram idub bundan mukaddem vefat iden pederim Hüseyin’in pederi pederimden müntakil iş bu hazır merkum amcam Hüso ile müşterek karye-i mezkur hududu dahilinde ma vaka üç kıta peygamber ve azizlik kruk bağının tarafları Budak’ın oğlu ebuzer ve Budak Hüseyin’in bağlarının ve kehte nin oğlu Alo nun tarlası cebel ile mahdud sekiz yüz tiyek bagın sAlifül beyan nısf hissesi ceddimiz İbiş’ten pederim ile beraber hazır merkuma intikal ve pederimin vefatından sonra bana müntakil oldugu halde mezkur bağın hisse-i malumesine müdahale iderek on senelik hasılatı olan beş kantar zebibb ve nebi ile on kantar bekmezde olan hissemin dahi mean bagı mezkurun hissesi ile merkumdan bil ahz tarafıma teslimi edilmesi matlubumdur dedikte müdde-i aleyh merkum Hüso dahi cevabında mezkur bağ pederleri müteveffa İbiş’te kalmayub kendisi bizzat bundan otuz altı sene mukaddem peygamberlik dönegini dikip diger azizilik dönegini dahi tarihten beş sene mukaddem kezAlik kendu dikup bitirdugunu ve hazır müdde-i merkum pederinin hakkı olmadığını ve seneyi merkumadan Sera mutasarıf olduğunu ve hatta mezkur bağların zemini dahi bor halde küşat idub olvechile Meydana getirdiğini defian beyan etmekle müdde-i merkum Mehmed dahi ber vechi muharrer iddiasının derecei subut’a ihsan ideceğini dermayan itmiş isede ve mecelle-i mezkurun 1756. maddesi ahkamınca seneyi merkumeden beri tasarrufunu ve bag mezkurun kendi garz idub ve bilistiklal tahtı tasarrufunda olduğuna müdde-i aleyhin beyinesinin istima’ olunacağı lazım gelmekle olvechile her iki cihete müdde-i aleyh merkum Hüso’dan beyine taleb olundukta maral zikr zülliyet olduğuna mezkur Eskiküy Karyesi’nden Budaklıoğlu Hüso ve Ayrancı oğlu Hüso ve Budaklıoğlu Vakkas ve biraderi Musto ve Hacikoğlu Vakkas ve seneyi merkumdan beri bilistiklal tasarrufuna karye-i mezkurdan Budakoğlu Hüso ve Ayrancı Alukoğlu Hüso ve Uzun Hüso’nun oğlu Şeyho namun kimesnelerin şehadetleri ile ısbat ideceğine ve bunlardan başka şahidi olmayub ve üç güne kadar istima’ ittireceğini beyanla şahidin merkumuna yevmül mahsusunda götürmediğinden ityanı beyineden izharı achz idub ve müdde-i merkumun tahlifini dahi taleb etmeyub ancak müdde-i merkum Hüseyin hala mahrusaya civar said nam mahalde ber hayat olduğunu beyanla müdde-i merkum Mehmed dahi pederi merkum Hüseyin’in vefatını karye-i mezkurdan Mehmed bin Hamza ve Hacı Mehmed bin Mehmed ve Zakikoğlu Vakkas nam kimesnelerin şehadetleriyle ispat ideceğini ve

143


bunlardan başka şahidleri olmayub ve şahidin merkumdan Mehmed bin Hamza ve Hacı Mehmed bin Mehmed meclisi şeran hazıran olub eserül iştişhad filhakika hazır merkum Mehmed’in pederi Hüseyin bundan dört-beş sene mukaddem mezkur Mısır civarında Seat nam mahalde vefat ittiğini mevkuf zadlardan istima‘ eyledim ve hazır müdde-i aleyh merkum vefatına dair kendusuna haber gelub olvechile sura hükümetinden mazbut olub Mahalle-i mezkura gideceğini dahi söyledi. Bu hususu bu vechile Allah içün şahidleriz ve şehadet dahi ederuz ve her biri bilmuvecehe ber nehçi şeri-i eda-i şehadet-i şeriye etmeleri ile şahidanı merkumanın mensub oldukları mezkur Eskiküy imamı Hasan bin Hüseyin ve muhtarı Haso bin Ali nam kimesnelerden bilvaraka-i mezkura Seran ve ba dehu Hamra Mahallesinden Kayacızade Mehmed Ali ve Kahta Mahallesinden Sait Efendi bin Ömer nam kimesnelerden alenen ledet tezkiye adl ve makbulu şahade oldukları ihbar ve işar olmağla müdde-i merkum Mehmed’in pederi Hüseyin’in vefatına badel hükm olvechile on senelik hasılatından müdde-i merkumun hissesi on beş kantar bekmezle 2,5 kantar zebib-i nebi müdde-i merkuma eda ve teslime bag merkurda olan nısfı hissesine müdahale olunmamasına müdde-i merkum Haso kablel şer’iden tenbih edildigini tescil ve bililtimas huzuru Alilerine ilam olundu. Tahriran fielyevm elhamis ve elişrin minşehri zilhicce-i şerif lisene erba aşere selase ve mie ve elf.(15 Zilhicce 1314/17.01.1897)

Sahife 212 Numero 169Behisni Kazasına tâbî Meydan Karyesi sakinlerinden iken bundan akdem vefat

iden Hacı Bekir bin Mustafa’nın veraseti zevcesi menkuhai metrukesi Fatma binti Mehmed ve Sulbiye-i kebiree kızı Fatma ve Sulbi Sagira ogulları Mehmet ve Bekir munhasır oldugu ledel şer’i enver olunur zahir ve mütehakik olduktan sonra Sagiranı merkumanın vakti rüşd ve sedadlarına degin tesviye umurlarına vasi ve tayin olunan valideleri mezbure Fatma binti Mehmed marifet ve marifetşerle mütevveffai merkumun terekesi ve defteridir ki her vechi ati zikr beyan olunur. Tahriran fielyevm eltasi münşehri muharremül meram lisene hamis aşere ve selase mie ve elf.(12 Muharrem 1314/10.06.1897)

Karye-i mezkurede hane bab yatak katı palaz______1_____ ___1____ __1__

100 30 20Sefere çuval hurç stil kazgan legen__1___ __3__ __1__ __1__ __1__ __1__ 30 30 20 10 12 17 Sahan teşt tava hıntaçek tarı çek merkeb___4___ ___3___ ___1___ ___8___ ___4___ ___1___ 12 15 8 32 8 70 Keçi oğlak hırdavatı menzile___14___ ___8___ _______________ 400 64 26Yekun tereke mevcudu guruş ______ 900Münha el ihracatresm-i kassam kaydiye defter kassam-ı maa hüccet pulu_____ ______ ______ _____ _____________________ 22 20 1 20 11

144


Yekun guruş _____ 860Sahhül Baki guruş _____ 860

Hisse-i zevci mezbure Fatma Hisse-i binti kebire mezbure Fatma_________ __________ _____________ _____________ 104 5 152 7Hisse-i ibni sagir merkum Mehmed Hisse-i ibni sagir merkum Bekir__________ _______________ ____________ ___________ 304 14 304 14

Sahife 212 Numero 170Behisni Kazsına tâbî Meydan Karyesi sakinlerinden iken bundan akdem vefat

iden Hacı Bekir bin Mustafa’nın sulbi sagir oğulları Mehmed ve Bekir pederleri müteveffai merkumdan mevrus ve müntakil emval ve eşyalarını hıfz ve vikaya vakti rüşd ve sedadlarına değin tesviye umurlarına bir vasi nasb ve tayin olunmak ehem ve elzem olmağla emanet ile marufe diyanet ve istikametle mevsuf her vechile umuru vesayinin uhdesinden gelmeğe kadir iduğu zeyl-i vesikada muharrerül esami müslimin ihbarlarıyla zahir ve mütehakik olan sagiranı merkumanın valideleri Fatma binti Mehmed Sagiran merkumanın tesviye umurlarını kablel şer’iden vasi ve tayin olundukta oldahi ber vechi muharrer vesayiti mezkureye kabul ve ifa-i merasimini kemayanbağı edaya taahüd ve iltizam itmegin ma-vaka biltaleb keteb ve imla olundu. Tahriran fi elyevm aşere minşehri muharremül haram lisene hamse aşere selase mie ve elf.(10 Muharrem 1315/11.06.1897)

Sahife 213 Numero 171Behisni Kazsına tâbî Bereketlü Karyesi sakinlerinden Süleyman’ın oğlu Musa

nam kimesne Kazai mezkur mahkeme-i şeriyesine mahsus odada meclisi şerifi enverde Nefsi Kasabanın Meydan Mahallesi sakinlerinden Sinaizade Hacı Hüseyin Efendi munhasıranın takriri keşam ve tâbîri an-il meram idub gerek pederimiz müteveffadan müntakil ve gerekse kendisiyle birlikte kazancımız olan hayvanat ve tecemülat-ı emval menkul ve gayri menkul hazıran ve bunlardan başka pederimden bilaistikraz aldıgı altmışar aded mecidiye-i meblağa bilcümle cevab vermekte olan biraderim velev hisse ve hissemi merkumundan ahz ve kabze muhakeme ve fi ve teblig ve tebelluge ve tahlif ve istihlafa ve ikame-i şuhud ve istimana ve vazı hacz ve fekine imzasıyla evrak takdimi ve istinaf ve itirazına ve temyiz’e ve esarül muhakemiye ve sulh ibraya velhasıl hususu mezkurun mütevakıf umurun küllisini ifaya hazır merkum Hacı Hasan Efendiye tarafımdan vekil ve naib menab ve tayin eyledim dedikte oldahi ber vechi muharrer vesayiti mezkuraya kabul ve ifa-i merasimini kemayanbağı edaya taahüd ve iltizam itmegin ma vaka biltaleb keteb imla olundu. Tahriran fi elyevm elsalis minşehri muharremülharam lisene hamis aşere selase mie ve elf.(3 Muharrem 1315/04.06.1897)


145


Behisni Kazasının Nefsi Meydan Mahallesi sakinlerinden iken bundan akdem vefat iden Hasan oğlu Mehmed bin Mustafa’nın veraseti zevce_i menkuha-i metrukesi Hadice binti Ali validesi Hanım binti Abdullah ve sulbi-i sagira kızı Emine ve vasıl mevsufenin munhasır olduğu lede’ş_şerü’l olunur. zahir ve numayan olduktan sonra Sagiranı mezbura ile hamle_i mevkufeye nasb ve tayin olunan Sagiran’ı mezburanın ve hamle_mevkufenin validesi Hadice binti Ali marifet ve marifet şer’e müteveffai merkumun terekesi defteridir ki ber vechi ati zikr ve beyan olunur. Tahriran fi elyevm elhamis minşehri muharremülharam lisene hamis ve selase mie ve elf.

Mahalle-i mezkurede hane bab bag hanesi ile maa bag harabesi ___________1________ __________________________

400 100

Yatak katı boz kilim aded burç aded_______ ______1_____ ____2____ 50 15 10

Sefere teşt aded don Kazanı___2___ ____1___ ____1____ 10 20 25

Hagbe maa namazlık gaz tenekesi ufak bakır batman ____________ _____24_____ _____2_______ 4 24 25

Tabanca ve kılınç çul aded zahire kile______2______ ___7____ ___1____ 10 15 64

Self üzüm batman bekmez batman ________35_______ _____4______

35 8Peynir batman iblik batman hırdavatı menzile _____6____ ____3_____ _______________

72 45 28 163

Yekûn tereke mevcudu __________ __________227 800

Münha el ihracat resm-i kassam kaydiye defter20 1

Kassam maa hüccet pul11 Yekun _____________

32Sahül baki ______ taksimi beynel verase 768Hisse-i zevci mezbure Hadice hisse-i emma mezbure Emine

96 128Hisse-i Sagiranı mezbur hisse-i mevkufenin 183 13 362 26

146


Sahife 214 Numero 173Behisni Kazası’nın nefsi Kasabası mahalatından Meydan Mahallesi

sakinlerinden iken bundan akdem vefat iden Habis oğlu Mahmud bin Mustafa’nın sulbiye-i sağir kızı Emine vesabil muteveffaya pederleri muteveffai merkumuna mevrus ve müntakil emval ve eşyalarını hıfz ve vikaye vakti rüşd ve sedadlarına değin tesviye umurlarına kıbel-i şer-i’den bir vasi nasb ve tayin olunmak ehem ve elzem olmağla emanet ile maruf diyanet ve istikametle mevsuf ve muharrer kablel umuru vesayitin uhtesinden gelmeğe kadir idugu zeyl-i vesikada muharrerül esami müslimin ihbarlarıyla zahir ve numayan olan sagira ve hasıl mevkufunun validesi Hadice binti Ali sağiranı mezbura ve hasıl mevkufunun vakti rüşd ve sedadlarına değin tesviye umurlarına kıbel-i şer’i den vasi ve nasb ve tayin olundukda ber vechi muharrer vesayitini mezkuraya kabul ve ifa-i merasimini kemayanbağı edaya taahüd ve iltizam itmegin ma-vaka biltaleb keteb imla olundu. Tahriran fielyevm elhamis min şehri muharremül haram lisene hamis aşere ve selase mie ve elf.(4 Muharrem 1315/05.06.1897)

Sahife 214 Numero 174Anasıl Gurun Kazasının nefsi kasabası muhallatından Karatepe Mahallesi

sakinlerinden mensub yirmi seneden berü Behisni Kazasının Hristiyan Mahallesi sakinlerinden bundan akdem vefat iden kirkor veledi Hanik veraseti zevcesi menkuhai metrukesi Herbusi binti Agub ve sulbi sagiroğlu Ermeniyak ve sagira kızı Anuş ve diger sagir oğlu Vartuvar ve hamlei merkufe validesi Ahsa binti Seylo munhasır olduğu zahir ve numayan olduktan sonra sağir merkuman ve mezburanın vakti rüşd ve sedadlarına değin tesviye umurlarına vasi nasb ve tayin olunan müteffai merkumun mezbure validesi Ahsa üzerine hesabi nasb ve tayin olunan hazine vekili müekilim Ohannes Efendi marifetiyle ve marifet şer’le müteveffai merkumun terekesi ve defteridir ki ber vechi ati beyan olunur. Tahriran fielyevm ülsalis minşehri muharremül haram liseneti hamis aşere selase mie ve elf.(5 Muharrem 1315/06.06.1897)

Derun kasaba hududunda kayardı mevkiinde bir bab bağhanesi ile maa krum bağı ________________ 300Yatak kat don kazanı büyük ve küçük aş kazAğanı teşt aded ___4___ ___1____ _____2______ ___1___ 200 50 20 25

Legen aded tava aded saat aded sahan aded lenger aded ____1____ ___2____ ___2____ ____4_____ ____2_____ 25 10 -5 10 20

Küçük ve büyük hengil boz kilim aded çuval aded _______3_______ _____3______ ____5_____ 30 30 25

İnek re’s enhakibi maranın oğlunda ester nısfı şa’r kile mevcud hınta adedi ___1___ ________________________ __2___ __________ 75 250 80 2000

Hacı Bekir’in oğlu Vakkas da lira aded aşirette olan alacağı hırdavatı menzile ________30________________ _______________ ___________

147


3030 206 50______3000 ders tarafından nakid makamında kabul edilmeyub tahsil oldukça harç alınmak

üzere ba tevarid bilaseneddefterinde olan alacağı

yekun tereke mevcudu 6446Munhal el ihracat nesm-i kassam

181Kaydiye defter kassam maa hüccet pulu yekun _________ 10 14 185

Sahhül baki taksimi beynel veraseHisse-i zevcesine mezburun hurusi hisse-i binti sagir merkum ermanyak ________ ___________ guruş para 786 15 1267 4Hisse-i binti sagiran mezburun endusen hisse-i binti sağir merkum vartudar Guruş para guruş para 633 22 1267 4 Hisse-i emma mezbure ______ ______

1043 20

Sahife 215 Numero 175Behisni Kazasının Hristiyan Mahallesi sakinlerinden iken bundan akdem vefat

iden Kikor veled Hanik’in sulbi sagir oğulları Ermeniyak ve Vartuvar ve sulbiye-i sağir kızı Anuş ve Hamle’i mevkufe pederleri müteveffai merkumdan mevrus ve müntakil emval ve eşyalarını hıfz ve vikaye vakti rüşd ve sedadlarına değin tesviye umurlarına bir vasi nasb ve tayin olunmak ehem ve elzem olmağla ile maruf diyanet ve istikametle mevsuf her vechile umuru vesayitin uhdesinden gelmeğe kadir idugu zeyl-i vesikada muharrerül esami müslimin ihbarlarıyla zahir ve mütehakik olan sağir merkumun ve mezburanın cedideleri ve muteveffa pederlerinin ve validesi İhsa binti Seylo sağir merkuman tesviye umurlarına kıbel-i şer-i’den vasi nasb ve tayin olundukda oldahi ber vechi muharrer vesayiti mezkuraya kabul ve ifa-i merasimini kemayan bağı edaya taahud ve iltizam itmegin ma-vaka biltaleb keteb imla olundu. Tahriran fi elyevm-ül tasi minşehri muharremül haram lisene hamis aşere ve selase mie ve elf.(9 Muharrem 1315/10.06.1897)


Kazası’nın nefsi Kasabası mahalatından Hristiyan Mahallesi sakinlerinden ve teba-i devleti aliyenin katolik milletinden Çulcu Agup oğlu İbrahim nam kimesne kaza-i mezkur mahkeme-i şeriyesine mahsus odada meclisi şer’i şerifi enverde Mahalle-i mezkurdan ve teba-i müşarül ileyhden ve Ermeni milletinden Çilingir Paşa’nın oğlu Demirci Melkun nam Şahsın vekili müssecceli şeri bulunan mezkur Ermeni milletinden ve keza teba-i müşarül ileyhden ve keza mallei mezbur Sakinlerinden hazıran Arakil Ağa ve veled Arakil muvecehasında takriri kelam ve tâbîr-i an-il meram idub bundan mukaddem fevt olan pederim Akub veledi serkis veraseti benimle validem Ahsa binti

148


İbrahim ve sulbi kebire oğlu biraderi Serkes ve hala yetim bulunan Karubet munhasır olmağla tereke-i müteveffadan mezkur Hristiyan Mahallesinden vaki fevkani ve tahtani dört göz bir bab şehirhanemizi biraderimiz Serkes bundan iki sene mukaddem bir merasim vaktinde bizlerin ve yetimin vasi tayin olunan Velidemiz dahi hazır sener olarak hazır merkum Arakil Ağa’nın müvekil ve demirci melkum ile hanemizi vecayiş makamında sen bizim orda beni dahi sizin orada oturalım diyerek ağzından böyle bir söz itmiş halbuki meyanelerinde beyl’i şer’a olmamış ve olsa bile madem hisse vesairenin malumatı olmadığı ve içimizde yetim dahi olundugundan mahkeme-i şer’iden olbabda bir izin ciheti dahi olmadığından şu halde dahi hane-i mezkurada sakin olmakda isekde iş bu hazır bilmeclis Arakil Ağa’nın müvekili merkum Demirci melkum tarafından müdahalede bulundugu cihetle müdahale vakasının men edilmesi matlubumdur dedikte vekil merkum Arakil Ağa dahi cevabında hazır müdde-i merkum ve diger biraderleri Serkes, Kirkor, Karubet valideleri Ahsa dahi hazır oldukları halde müvekkilim merkum melkum bundan iki sene evvel içlerinde yetim dahi olmadığı halde rızalarıyla hane-i mezkuru becaiş idub ve hatta kenduleri huzurlarıyla becaiş iylediği haneye müvekkilim tarafından hadim ve diger menkul olan hanesine ilhak eylediği isnai tamirde kenduleri dahi amelelik eyledikleri müvekkilim ile becayiş eyledikleri hanede bir sene dahi oturub bazı tamiratda dahi bulundukları ve hatta hane-i mezkuru müvekkilimden icareye taleb olunduklarından şu halde hane-i mezkurda cebren oturdukları cihetle mezkur haneye tahliye ittirub müvekkileme teslim ittirilmesi bilmuvakele matlubumdur deyu müdafa ittikde keyfiyeti fetvai şerife bi’t-tevdi yetim ve yetime olmayub rızai tarifeye ile beyl nakid ve luzum ile bey’in ittifadı tahakkuk eyledigi halde mecelle-i celilenin 375. maddesinde tevfiken muamelesi muktizidir deyu muharrer olmağla ol vechile hane-i mezkuru becayiş ittigi merkum Serkes celili hakikatı hal bil muvacehe ledel sual.bundan iki sene evvel merkum melkom bana hitaben hanemizi becayiş idelim deyub ben sizin hanenizde sende bizim hanemizde oturalım dedi ben dahi pek aladır dedim fakat ol vakit yalnız kendisiyle nefsim hazır’i diğer biraderlerimle validem huzurda yok idi dediğinde müdde’i vekilenin beyan ettiği takririnde müddeyinin diğer şerikleri Ahza ve Serkez ve Agop ve Karabet ve müddei İbrahim ve hala yıkım olmayan Kirkor un rızalarıyla becayiş edildiğini müdde’i mezkur hanenin icarına taleb olduklarından ol bab da müddenin iddiası olan yetimim Kirkor mükellef olduğu halde bil rıza becayiş bildiği deyil merkum tarafından ifade ve ol vechile müvekiline izafeten hanei mezkurdan müddei vesair verasenin müdahele ettirilmemesini bilmuvacehe baki olan binaen müddei merkum İbrahim dahi hanei mezkurun becayişine kendi ve diğer beyan olunan rızaları ve huzurlarıyla olmayub ve kendisi dahi huzurda bulunmadığını ve biraderi Kirkor evvel tarihte yetim olduğundan ve icare dahi taleb olmadığını ve tarihten iki mah mukaddem mezkur münazi feyn olan haneden el çekmemiz için altı yüz guruş vermek üzere hazır’ı merkum Arakil Ağa nın müvekili tarafından taleb olduğu ve iş bu altı yüz guruş dahi müvekili merkumun vireceğine ve buna bu meblag teklif olunduğuna Mardirüs Ağa ve Katolik murahhası Semak Efendi ve diresardarik oğlu kirodis ve mugurdıç oğlu kiro ve demirci kernak huzurlarıyla vukunu ve binaenaleyh hanei mezkur baki olan meblağın verilmesi evelki beyhi sahih olsa bile bu cihetten fesh olacağına bil müdafa deyil merkum Arakil Ağa dahi müddei merkum İbrahim iddia eylediği beyinfes davası müvekilinden istima itmeyib yazdırdığı zevatın güya bu babta müvekilimden bir meblağ olupta kendileri verilerek def’i münaza’a için söylemiş oldukları ve hala müvekilimin bir güna bu meblağı vermeğe rızası olmayub kendisiyle diğer verasenin akdemce arzolunduğu misüllü hane’i mezkurun becayiş ve kendinde amelelik ittiğine ve şu halde yetim bulunmayan küçük biraderi Kirkor un huzurlarıyla bu sene mezkur hanenin icarına talep

149


olduklarını ve Vusta Mahallesinden hakim oğlu Ali ve Bozmekan Mahallesinden sagir Bekir oğlu Bekir biraderi Vakkas Meydan Mahallesinden Azab Şeko Ermeni Mahallesinden Safrazlı Ahdur oğlu Ovadis Sefrek adifi Artin şulcu Agop çemin kel başı oğlu Kirok oğlu Muhsi vartan ve makdisi Artin oğlu Muhsi merkum Makdisi Semak oğlu Keravus hafidi Karabet namun kimesnelerin şehadetleriyle isabat ideceğini beyanla bunlardan başka şahidi olmadığından hangi tarafın şahidi istima olnup olunmayacağı keza fetva yı şerife ledel havale def’it defa makamında hane’i mezburdan sulh talebinde olunduğunu dafi olduğum mücelle-i celilenin 1583. maddesinde isbat edemediği halde asıl’ı def’in mecellenin 1583. maddesinde ve defatı isbat eylemesi fetva’yı şerif ahkamından olmağla şahidanı merkumdan Mıgırdıç oğlu Muhsi Kirok meclisi şerif bilvirud eser istişhat ve tahminen bundan iki buçuk mah mukaddem hazır’ı merkum Arakil Ağa nın müvekkili melkumun damadı Agup ve iş bu müdde-i merkum İbrahim’in biraderi olup bizim kapının ağzında oturu iken mezkur hane münazası serka ettikte merkum melkunun damadı Agop müdde-i merkum İbrahim gel altı yüz guruş vereyim bu hane münehasından el çekin dedi fakat melkum olvakit hazır değil idi artık merkumun tarafınca veyahut kendi tarafından mı söyledi burasını bilmem bu hususa ol vech üzere Allah için şahidim ve şehadet dahi ederim deyü bervech muharrer fetva-i şer’ifeden beyan olunduğu üzere müdde-i merkum İbrahime bervechi muharer yazdırmış olduğu eşhası istima etmek üzere kendisine tevhim ve işlerinden ancak merkum Mıgırdıç oğlu Muhsi Kirok götürülüp bil muvacehe iştishadında muafık dava şahadet idemediğinden diğerlerinin götürülmesi her çend müdde-i İbrahim’e tenbihat-ı lazime icra edilerek nihayet fi 7 mayıs sene 313 tarihiyle evvelen iname için yazdırdığı şahidleri mah’ı mezkurun 8.yevmi-l pençşembe sine mahkemede hazır bulundurup irae ve istima ittirmediği halde hukukunun muhafazası için vekil-i munhasır tayin ile müdde-i aleyh in kendi şahidleri istima olunması ol’vechile müddei merkuma ihbarname gönderilmesini müddei aleyhe vekili tarafından alınan iddia üzerine müdde-i merkum İbrahim’e tarihi mezkurla ihbarname gönderilmeyib bilieclül meccare? Güyaben gittiğini ve mezkur ihbarnameyi ikametgahına teblig ettikten sonra yevm-i mezkurda müdde-i aleyhin şahidleri bil virud müdde-i merkumun salifü’z zikr hukukunun muhafazasına kablel şer’iden hazine vekili Ohannes Efendi on beş guruş ücretle vekili müstecirlik eyleyib müddei aleyhin vekili merkum Arakil Ağa dan yazdırmış olduğu şahidlerden Semek oğlu Kirdos ve Safinin oğlu Mehmed ve Hüso nun oğlu Şakir Çulcu Agop oğlu Agop sefrek hafidi Artin nam kimesneler meclis-i şer’iye bilvirud ve ledel istişhad defiülhakika bundan iki üç sene mukaddem Arakil Ağanın müvekkili Melkon ile çulcu Agop un oğulları Serkis ve Agop ve İbrehem ve Kirkof ve Karabet valideleri dahi hazır oldukları halde Mahallei mezkurda bib bab hanelerini merkum Merkonun hanesiyle ve tarafein rızalarıyla becaiş idip ve hatta merkumun Arakil in müvekkili Melko nun tamir ettirdiği evelki kendi hanelerine amelelik ettiler değiştiklari sırada merkum Karabet on iki on üç yaşında idi bizler bu hususa bu vech üzere Allah içün şahidleriz ve şahadet dahi iderüz deyü her biri bilmuvacehe bernehci edayı şahadeti şeriye etmeleriyle şahidi merkumun mensub oldukları Bozmekan Mahallesinin imamı Ahmed Efendi bin Hüseyin Efendi ve muhtarı Mehmed bin Ali ve safraz Mahallesi imamı Ahmed Efendi bin Hacı Mehmed Efendi ve muhtarı Böcek Abdullah bin Mustafa ve hHristiyan Mahallesinin murahas vekili İbrahim Efendi ve ihtiyar azalarından şerniyan Kalosat Ağa ve Kaliyan Barsum Ağa ve Ethem oğlu Makdis Ethem nam kimesnelerden bağ varaka’i mesture ser en ba dehu mezkur Hristiyan Mahallesinden Sukhiyas oğlu Agop Ağa ve Murat Efendiden ve Meydan Mahallesinden biberci zade Hüseyin ve Kala oğlu zade Hüseyin Ağa lardan dahi alenen ledet teksiye adil ve makbul’ul üş şahade oldukları ihbar ve işar olmakla olvechile hanei

150


mezkur vekili merkum Arakil Ağa nın müvekili Melko nun olduğuna hükm’ü şeri lehak olmağla hane-i mezkur müdde-i merkum İbrahim in müdehalesi vakasının meni vekili munhasır ohannes Efendiye kalbeş şer’iden tenbih olundu tescil ve bililtimas huzuru alilerine ilam olundu . tahriran fiyevmil salis minşehri muharremül haram lisenetül hamis aşere ve selase mie ve elf.(3 Muharrem 1315/04.06.1897)

Sahife 217 Numero 177Mamuratülaziz vilayeti celilesi dahilinde Malatya sancağına tâbî Behinsi

Kazasının nefsi kasabası mahallatından Kahta Mahallesi sakinlerinden Ahmed bin Mustafa Ağa ve Aişe binti Melek Hacı Yusuf ve Emine binti Vakkas ın bil hüccet i şeriye vekilleri kasaba’i mezkurun Hristiyan Mahallesi sakinlerinden ve tebayu devleti aliyenin Katolik milletinden ve dava vekillerinden bardakçıan Efendi ve veledi Lavma nam kimesne meclis-i şer’imizde kasabai mezkurun Meydan Mahallesi sakinlerinden Hüseyin bin Hacı Kerim zade Mehmed’in keza bahücceti şeriyye vekil-i mezkur Hristiyan Mahallerinde ve tebai devleti aliyenin müşarül ileyhin Ermeni milletinden ve dava vekillerinden hanezdiyan Arakil Ağa veledi Arakil muvecehasında takriri kelam ve tâbîri an il meram idub müvekilim Aişe nin kızı ve mezbure Emine nin liebeveyn hemşiresi ve merkum Ahmed in feraşından hasıl ve Aişeden mütevellide liümmi er ve kız karındaşı Mehmed Mustafa ve Hacı Mehmed ve Aişe vekaletten munhasır olup hazır-ı vekili merkumun müvekkili Hüseyin’in zevcesi müteveffiye Fatma’ın terekesine vazülyet bulunan merkum Hasan a izafeten müvekkillerim mezburat ile merkum Ahmed dahi çocuklarına bilvelaye vekaletim cihetiyle hisse-i musibelerine merkum Hüseyin ile biraderi olub keza vefat iden müvekkilim emine’nin zevci Hacı Ali ile müşterek oldukları halde vefat itmesiyle müvekkilim ile sagir oğlu Hacı Ali ye intikal eden hisse-i şeriyesinin kalbel ahz ve istifa hazır’ı merkum Hacı Ali dahi vefat iderek müteveffa-i sagir-i merkumdan dahi müvekkilem Emine’ye Ali dahi isabet idecek hisse ve müteveffa Fatma’nın nukudu olub zevci merkum Hüseyin ve biraderi müteveffa Hacı Ali hali hayatında müteveffiye mezburede almış oldukları 61 adet lira Osmani müteveffiyeyi mezbureye kablel arz ve fiyatıyla meskur 61 liradan dahi hisse-i şer’i lerinin tereke-i müteveffa ya ait bulunan Hasan’ın ve salifüz zikr müteveffa Fatma’nın yed’inde olan mal ve mevcudu olub hala zevci merkum Hüseyin bin yüz altmış yedi guruş kıymetinde yirmi üç miskal yarım dirhem bir çift altun takım ve ikiyüz altmış guruş kıymetli üç gazi ile ikiyüz guruş kıymetinde iki adet fındık altunu ve binbeşyüz seksen üç guruş kıymetinde bir adet altun bilezik ve ikiyüz yirmi guruş kıymetinde bir adet altun çengil ve doksanbeş guruş kıymetli ayağında altun bina guruş kıymetinde bir çift altun bilezik ve yirmi guruş kıymetli beş büyük sicim ve ayağında altmış guruş kıymetli üç adet gazi ve otuz guruş kıymetli bir adet çiçekli gazi ve yüz altmış guruş kıymetinde dört mahmudiye altunu nısf ve elli guruş kıymetinde bir adet mecar ve yüz oniki guruş kıymetinde büyük sicimkar kuşak ve yetmiş dört guruş kıymetinde bir adet küçük sicimkarı kuşak ve yüzyirmi guruş kıymetli iki adet altun zincir ve iki yüz guruş kıymetli iki mahmudiye altunu ve iki yüz guruş kıymetli bir adet kirmani ve yüz elli guruş kıymetinde iki adet kumaş entari ve otuz guruş kıymetli bir adet trablust ve yirmi guruş kıymetli bir addet işlik ve yüz yirmi guruş kıymetli bir adet halı ve elli guruş kıymetinde bir adet sicim ve ikiyüz yetmiş beş guruş kıymetli bakır ve yüz elli guruş kıymetli bir kat yatak ile otuz guruş kıymetinde bir adet minder ve bin guruş kıymetinde bir çift altunay ve sekiz yüz guruşluk sekiz adet mahmudiye ve bin beş yüz guruş

151


kıymetli bir bab dükkanın nısfı hissesi ve keza ittisalinde ikibin yüz guruş kıymetinde bir bab dükkanın nısfı hissesi ve Kahta Mahallesinde bin yüz guruş kıymetli bib bab hane ve Çakallı Karyesinde yedi yüz guruş kıymetli bir kıta bağ’ın sülüs hissesi ve terbüzek Karyesinde yüz guruş kıymetli bir kıt’a bağın sülüs hissesi olarak iş bu meskur esamide olan malumül miktar meblagdan müvekillerimin hisselerini vekil’i hazır’ı merkumdan tahsili ile mütevekil’i müvekilllerime izafeten tarafıma teslimi matlubumdur dedikte ol dahi cevabında müvekilim Hüseyin’in zevcesi müteveffai Fatma’nın pederi Hacı Sülo oğlu Vakkas dan irsen kendisine intikal eden bermucib kassam hissesi müdde-i Ahmed‘in yed’inde olub ve idda olunan altmış bir liranın meskur hisseden ibaret olup ne müvekilim Hüseyin’in ve nede müteveffa zevcesine merkum Ahmed tebliye etmemiş olduğu gibi müteveffa’i mezbure Fatma^’nın kendisinden mukaddem vefat eden li-ebeveyn er ve kız karındaşlarından müteveffa ya isabet eden emlak ve akarlar hasılatından şimdiye kadar merkum Ahmed’in ahz etmiş olduğu beş bin guruş meblağın miktarından mezbure Fatma’nın hissesini ifa ettirilmesi ile harici kassam mezbure Fatma’nın pederi müteveffa Vakkas’ın malı olup validesi mezbure Aişe yed’inde mevcut bulunan dört yüz adet liradan müvekilimin zevcesi Fatma’dan isabet eden hissesinin müvekilime izafeten ahzıyla ve mütevaffayi mezbure Fatma’nın bağlada arz-ı terekesinden bir çift altun bilezik hayatında müvekilime biraderi müteveffai Hacı Ali ye satmasıyla virub ol dahi Emir zade Hacı Mustafa’ya olan duyun-ı malumesine mıukabil terhan itmiş ve bir çift altunay dahi müvekilimin validesi Fatma’nın malı olup emanet suretiyle bulunan mütevaffa Fatma’nın şahsında olduğu ve sekiz adet mahmudiye’ye dahi me-a altun vasiyeti olduğu cihetle sarf eylediğini ve zevci müvekilimin müteveffai mezbure malından bir güna akçe vesaire olmadığı müsülli biraderi mütevaffa Hacı Ali nin diyunatına müşterek bulunmamış ve mütevaffa Hacı Ali nin terekesi ise müstevrik düyun olup bundan evvel tahrir edildiğinden dairlerin tarafından müracat-ı dayınatı müddea olunmadığı halde müdde-i mezbure emine’ye isabet eden hissesi tab-i verileceğine defaan beyanla vekil-i müdde-i merkum Habib Efendi dahi takriri kelamla müteveffa-i mezbure Fatma balive olduğu halde bundan birkaç sene mukaddem merkum Hüseyin’e tezviç olunup pederinden isabet eden hissesi musibesini dahi beraber götüreceği ve müvekilem Ahmed ise mezbureyi veri veya vasi olmadığı cihetle yed’inde nukud ve icar vesaire hasılattan hiçbir şeyi almadığı ve diğer müvakkillerim Aişe’den iddia eylediği dörtyüz liranın asıl ve esası olmadığı ve bir çift altunay müteveffaya Fatma’nın terekesinden zuhur edip müdde-i aleyh Hüseyin’in validesinin hakkı var ise başkaca müracaat eylemesi lazım geleceği ve ve sekiz adet mahmudiye ise vasiyet dahilinde olmayup yalnız bir adet altunun vasiyeti olduğunu ve bir çift altun bilezik ve bermucip muhafızı bulunan zevci Hüseyin’in biraderi Hacı Ali emir zade Hacı Mustafa’ya deyinlerine mukabil terhin eylediğinden merkum Hüseyin’in bu bab da muameley-i şer’iyesinin icra edilmesi ve salifül-beyan altmış bir adet liraya müteveffayı Fatma zevcesi ile biraderi merkum Hacı Ali’ye verub ve onlar dahi meblağ-ı malumeden otuz lirasını merkum Hacı Ali elinde sermaye edüp Haleb’e gittiği ve oniki lirasını Emir zade Hacı Efendinin Mehmed Ağa’ya olan zimmetlerine mukabil verdiklarini ve onüç lira dahi İbrahim Ağa’nın oğlu Abdullah’ın yağhanesi rehnine verip kendileri aldıkları altı lira dahi amcaları Osman Ağa’ya olan borçlarına mukabil verdiklerini ve mütevaffa Hacı Ali ‘nin terekesinden müvekil ve müvekkillerimin hisselerini ita’sı hususuna beyan etmesiyle merkum Ahmed Ağa iddiayı sabıkı olan yüzyirmi liranın Ahmed Ağa’ya yed’inde olduğu inkar edilmekte ise de verdim deyü dava eyledikleri altmış bir lirayı merkum Ahmed Ağa’nın kendisi bizzat müteveffa Hacı Ali vesaireye vermiş olduğunu Hacı Kerim,Osamn, Karabaş zade, Hacı Mustafa biraderleri Turan Sadık Ağa zade Ahmed Efendi kirişçi

152


zade Hacı Şeyh Efendi huzurlarıyla ikrar eylediği iddiamıza burhan ve delil olduğundan başka mütebaki elli dokuz lira olmadığına tahrif edilmesi ve keza iddia olunan sekiz mahmudiyenin muteveffaya Fatma’nın vasiyeti dahilinde olduğuna bizzat kendisi ile kerimesi emine’nin tahriflerinin mirasa ve müvekilim sagirin biraderi müteveffa Hacı Ali ile ahz ita ca müşterek olmadığı pederimizden muntakil emval ve çifliği işlerinden başka müvekilim müteveffa’i merkum biraderi Hacı Ali nin işlerine müdahil olmadığı ve Emir zade yed’inde terhin olunan bileziğin müteveffa zevcesi Fatma zaten yed-i hukuku olup ve merkum Hacı Ali dahi bacanağı olduğundan müteveffa’i mezbure imzasıyla merkum Hacı Ali‘ye virüb ve hatta diyunu senedi dahi müvekilim Hüseyin’in imzası olmayıp merkum Ali’ye imzasıyla memhur olduğu celile-i kati dir ve müvekilimin zevcesi müteveffa Fatma’nın pederi müteveffa Vakkas’tan kendisine intikal eden bermucip kassam oniki bin ikiyüz küsür guruştan çarşıda vaki dört bin guruş kıymetli iki kıta dükkandan nefsi hisseleriyle üçyüz guruş kıymetli Kahta Mahallesinde vaki bib bab hane ve Terbüzek ve Çakallı karyelerinde sekiz yüz guruş kıymetli iki kıta bağ’ın sülüs hisseleri ki Ahsen etmiş olduğu cem’an beş bin guruş tan mütebaki yedi bin küsür guruşla ve’l ebeveyn biraderi olup badehu vefat eden Sadi Vakkas tan ber nucip kassam yirmi dört bin dört yüz küsür guruştan ber-vec müteveffa ya Fatma’nın hissesini vesayisi bulunan validesi Aişe’nin zevci olup ahz ve italarına müdehale ve nezaret etmekte olduğu cümlenin malumu olan Ahmed Ağa dan müteveffa Vakkas la Sadi Vakkas‘ın tarihi vefatlarından berü dükkan ve bağ hane ve icar ve hasılatları hisselerinden müvekilimin zevcesi Fatma’dan isabet eden hisselerini aldırılması matlubumdur dedikte müddei vekili Habib Efendi cevabında müdde_i aleyh ve vekilini müvekilim Ahmed Ağa da mahlu üzerine iddia eylediği yüz yirmi liranın cihetinden olduğu ikrar ettiği deyü iddiası dahi bir şeye müsterit olmayıp otuz lira müteveffa Hacı ali ye verdim deyü ikrarı ve bu sahi olsa bile isbat ve tahlifini mevcut olmadığını müteveffa Fatma’nın peder ve biraderlerinden müntakil akar ve hasılatlarından ibaret bulunduğunu ve meblağ’ı müddenin miktarını müvekilim Mehmed Ağa ve müvekilem Aişe de dava ettiklerini başka başka izah ettirilmesini vaki olan müdefasında vekili müddea aleyhe merkum Arakil Ağa dan ser olunan keyfiti lede’s sual evelce arz olunduğu müsüllü mezbure Aişe ile umur ve hususatına müdehale itmekte olduğu mahali ile malum olduğu halde iddia olunan yüz yirmi liranın aslı dahi haric’i kassam ve dörtyüz altun diğer nukuttan olduğu ve hasılat gelince hissede muharrer hane ve dükkaniyenin ve bağın icar ve hasılatlarından olup kaç bin guruşta ibaret idüğü evelce arz eylediğini dermiyanla müdde’i vekili Habib Efendi dahi müteveffiye Fatma fi on şaban sene 1308 tarihinde bali olduğu ber mucip hüccet’i şer’i sabit olup vesaye’i mezbure yed’inde bermucip kassam bir güna hakkı kalmadığı ve haric’i kassam kezalik müvekilem Aişe zimmetinde dörtyüz lira olmadığı müvekilim Ahmed Ağa dahi salifü^l-arz müteveffai mezbureye vasi ve nazır olmadığı cihetle hasılatı mezkurelerden malumatı olmayub dükkanın ve krum bağları icar ve hasılatını müteveffai mezburenin zevci Hüseyin’in arz iylediği ve müteveffiye Fatma’nın haric’i defterde kalan üç sandık derununda bulunan eşya ve dört zira katoni bohça ve bir adet gümüşlük ve Safraz Karyesinde Abdullah halooğlunda olan bin guruş alacağını müteveffa Hacı Ali ahz ederek zimmeti olduğu ve çarşı cami civarında olan iki bab dükkanın beş senelik nısfı hissesi binyediyüz elli guruş la mezkur krum bağlarının beş senelik hasılatları dahi merkum Hüseyin zimmetinde olduğu diğer müvekilem Emine’nin rızasına gayrı teslim bir adet arapkeri iki adet tas bir tabak iki kilim bir seccade bir gümüş sigara altlığı bir adet çocuk yeleği bir adet gümüş çocuk halhalı bir adet katoni döşek yüzü bir çift altun bilezik bir çift altun zikke ayağında onaltı adet mahmudiye nısfı ve yüz yirmi kiyye üzümü ve üç yüz kiyye hoş ve yüz kiyye selef

153


üzümü müvekilim Emine’nin kayın biraderi Hüseyin yedinde olup ahz edilmesiyle mezbureye izafeten tarafıma teslimi ve zevci müteveffa Hacı Ali nin haric’i kassam iki adet gümüşlü tüfenk bir adet adi tüfenk bir adet zincir üç adet cedit kilim altı çift kürt çuvalı üç kat yatak bir aş kazanı iki çift harar bir yağ depmesi hanelerinde mevcut hıntadan on sekiz kile hınta on bir kile şa’ir iki büyük teker üç palaz iki adet eski kilim bir teşt bir inek tası bir çift su sitili bir ayran sitili, bir re’s ester, Beşir Karyesinde bir re’s tosun yüz yirmi adet keçi ve koyun ve beş re’s merkep sekiz adet sanduk derununda bakır vesaire eşya iki çuval derununda keza eşya ve bir adet teşt iki muhasara kazanı Meydan Mahallesinde vaki bib bab şehir hanesi çarşıda vaki bir bab tüccar dükkanı safra Karyesinde karaoğlu İbrahim Ağa ve Molla Mustafa zimmetlerinden beş bin guruş vesaire farkı. Badeli Beşir Karyesinde olan beş bin guruş katoni parasına ve karye-i mezbure ile safraz Karyesinde hınta ve şair tohumları 50 kileden mütecaviz olub mezkur tohumla mütevekkilem Emine’nin akçesiyle alınmış tohum olub mezkür tohumda kimesnenin hakkı olmayıb sırf kendisine aid bulunduğu ve mezkür karyede Müştereken temrir edilen bir bab yağhanesi dahi sırf müteveffa Hacı Ali’nin kendi mülkü oldugu mukaveletden masarıf 7 numara ve fi :24 nisan sene 309 tarihli Senetle tesbit edilen bulunduğu ve merkuma Hüseyin ise izin ve aher biraderi mütevaffa Hacı Ali ile her birisinde müşterek olduğu ve bi deyetten nihayete kadar arz ve İdda eylediğim hususatların cümlesini merkume Hüseyin in validesi Fatma binti Turan Ağa ve hemsşiresi Zeynep binti Mehmet Ağa vakıf olmalarıyla bunlardan herhangi Cihete menkul olurlar ise tahlif olmaları ve müteveffiye ratmanı vesaye ve validesi Aişe mezbure Fatmayı fi 8 recep sen 305 tarihle bar hüccet-i şeriyeleriyle İki guruş nafaka ve kisve esmanlarını kablel ahz vefat etmekle tarih-i tayininden haddi-i bülugu olan fi Şaban sene 308 tarihine kadar 30 ay 10 günlük Olan 2180 guruşun tereke-i müteveffaiyeden ahzını bil beyan müdde-i aliye vekili Eraki Ağa ve diğer vekil martem Habib Efendinin kısma göndermiş olduğu eşya vesairesinden ibaret olduğu ledel-üsul müteveffiye Fatma terekesinden bir sandık derunisinde idda olunan 4 zira Kotoni ile biraderi bohça ve buna mümessil bir takım eski elbiseve Emine malından bir adet arap lengiri bir teşt bir tabak bir seccadı bir davul ve 28 batman peygamber üzümünü 49 guruşa ve 43 guruşluk dahi Selef üzümünü satılıp,parası mükkilinde oldugu ve mütevffiye Fatma’nın İddia olunan bir adet gümüşlük Hemşiresi Emine’nin nezdinde oldugu ve 30 batman hoş ve mevcüt bulundugu ve mezkur bir çift altın sikke ile Bilinerek mimezbure Emine zevci mütveffa Hacı Ali’ye virüp, o dahi Emirzade Hacı Efendi hafidi Hacı Mustafa’dan aldıgı akçeye mukabil rehn vaz Etmişti ve müteveffa Hacı Ali ile diger varislerin müşterek olup,hariç kısma kaldıgı iddia olunan bir aded aş kazanı iki heşa iki hasır İki palaz iki iplik kilim iki aded su sitili bir inek haşı ,bir adet adi tüfek Beşir Karyesinde bir re’s tosun mevcut olup,bir adet – hancer dahi Emine’ de olduğuna ve iddia olunan yağhanesi ise fil-hakika müteveffa Hacı Ali namına olduğunu tasdikle şimal hanesiyle dükkan dahi mülkleri pedari müteveffa Hacı kerim zade Mehmed Ağa nın zevcesi Fatma binti Turan Ağa ya hal-i hayatında on beş bin guruş bedel ile füruht eyleyüb Badel-vefat mezbure Fatma yed’inde fi 23 rebüevvel sene 307 tarih ve 27 numaralı ilam-ı şer’i gönderildiği ve safraz karyeli Kasır oğlu İbrahım Ağa ve olan firuht bedelleri on bin yüz guruş ve Beşir Karyesinden katoni parası üç bin yüz elli guruş olub pederleri müteveffa-i merkum Mehmet Ağa nın Zevce-i mezbune Fatma ya düğün mezbutesi olduğu namı meskur ahkamından münderi e olduğu on beş bin guruş meccanen olub zer ettirdiği ve mezbure Emine nin hakkı olduğu ve müvekkilem Hüseyin in zevcesi müteveffeye-Fatma’nın meskur iki dükkan nısfı hisseleriyle iki kıt’a yağı Sülüs hisse hasılatı ve a carlarını bilnahz zevcesi müteveffiye Fatmaya teslim idüp bir güne zimmeti olduğu ve müteveffiye Fatma nın balıga olduğunu bağ-hüccet-i şeri

154


Şayet ölmüş validesi seye-i mezburede gerek ber-mücip kısma ve gerek bürhan harise kısma madlubadını ahz etmiş olduğunu bir güne bin ve olmayacağı ve iddia eylediğim üç sene on günlük nafaka bedelinin ve etmediğinin veyahut almadığına tahlif edilmesini ve diğer Ahmet Ağa nın şu halde Mesbure aişe ile müşterek ve iddiamız olan emvak nezareti olduğu müdde-i vekil Habib Efendizade evabında mezkur hane dükkan hakkında ibraz edilen İlam-ı şeri ahvaline muvafık olduğu bir şey diyemeyeceğini ve mezbure Fatmanın on beş bin guruş olacağına mukabil vaki on bin yüz guruş la Beşir Karyesindeki üç bin guruş çift katoni alacaklarını meblag-ı mezburları diğer ikrarları olan hariç kısma eşya Vesaire-i müteveffa Hacı Ali’nin hissesine isabet eden haktan dahil edilmesiyle mezburenin alacağı var ise başkaca müracaat eylemesini ifadesi Mezkuşe ve bilezik mezbura Emine nin menkuşe ve bileziği zeve müteveffa Hacı Ali tarafından ahz edilerek zimmetlerine mukabil terhin edilmiş olunan miktar guruş ise cümlesi müşterek olarak umurlarına veyahut şair borçlarına sarf eylemiş olduklarından almadığını vekil-i merkum Arakil Ağa nın müvekkili Hüseyin validesi Fatma ve hemşiresi Zeynep in tahlif edilmelerini ve inkar olunan bir re’s ester Hacı Ali nin vefatına değin emmizedesi Mehmet e gayr-i müsebbit bu mukabil verdiklerine dair dahi dahil kısma edilmesini Talep etmesiyle müdde-i aleyh vekil-i Erakil Ağa iddia olunan zinnetlere müvekkilem ve diğerlerini iştirakleri olmadığını ve ister meskurun dahi müteveffa Hacı Ali nin buna mukabir verilmiş isede şu halde deyn-i mezkur gayr-i müsebbit aded olunur ise ve etmiş tarafından müracaat olunduğu tâbîi olub ve tarafın diğer ifade ve iddiasına İcabat-ı şer-iyesinden icrası talip olunur da mülkü müdde-i vekil Habib Efendi dahi cevabında müteveffiye Fatmanın 61 lirasını kendileri olduklarını ikrarla müvekkilem Ahmet Ağanın mezbur 61 lirasını muayyen vermem deyü ikrarına isabet edeceğini söylenmiş ise de mezkur 61 liranın müdde-i aleyh Hüseyin ve müteveffa Hacı Ali tarafından alınmadığını Müftü Efendi hazretleriyle edilen mücadelede merkum Hüseyin in inkarına karşı müvekkilem Ahmet mezkur ağceyi zapt-ı sadıkada arz edilen Mahaldede elim ile verdim demedi husus-ı meskuru şehadet etmek makamında olub meclis-i meskurda merkum Hüseyin dahi mezkur 61 lira bende geçti borcumuzdur deyü ikrarını isbata müheyya bulunduğunu müteveffiye Fatmanın peder ve biraderinden müntakil yirmi bin guruş hisse-i arsiyesi ba hüccet-i şer’iye rüşd-i hayat olub validesi zimmetinde bir şeyi kalmadığı müteveffiye-i mezburenin on bin guruş ba-hüccet-i şer-i aziz zade Turan Ağaya emanet idülüb beş bin guruş verilen dükkanın ve krum bağları hisseleri ise mütevefiyenin biraderi müteveffa sayit-i ve kasten kendisüne intikal eden sekiz bin küsür guruş arsasına mukabir verildiği ve On adet lirayı Osman-ı müteveffa Hacı ali nin dest-i hat-ı ile muharrer ve muharriyle memhur olarak fi on beş şevval sene 305 tarihlü bitkıta senet mucibine kanz-ı hasen mezbure Fatma ya borcu olduğu ve kalan alacağına mukabil yatak halı, kilim vesaire eşya verilerek şu halde vesaye-i mezbure zimmetinde gerek meblağı mezburdan ve Gerek dükkan ve ya hasılatlarıyla harici kassam 400 lira dahi olduğunu ve müdde-i aleyh Hüseyin i müteveffiye Fatma ya vekaleti olmadığı halde 1750 guruş kırk senelik dükkan icarlarını müdahele edip mezbureye verdiği söylüyor ise de derece-i sübute getirulmese ve müvekkilem Ahmet Ağa da iddia edilen 120 lira ile beş bin guruş icar ve hasılat hangi senetler de ve senet ise kaç guruştan olduğu malum olduğu gibi müvekkilem ne vasi Fatma olmadığı cihanete mechul üzerine edilen dava şer’an istima olunmadığı ve müteveffa Hacı Ali ve merkum Hüseyin in diğerleriyle evvel ve ahir müşterek olduklarını müdafaa Edilerek müdde-i aleyh vekil Arakil Ağa dahi mezkur 61 lira müdde-i Ahmet Ağa ya vermem deyu taht ı itirafından olduğunu vekil tarafından ikrar ancak şehadet Makamında iddiası müdaha-ı sabıkalarındaki külliyen inkarına mübayen bulunduğu gibi meblag-ı mezkurun esasen 120 lira olub Hüseyin dahi ifade-i

155


sabıkalrında arz olunduğu şahit-i hariç kassam bin meblagtan müteveffai mezbure Fatma nın hisse-i arsiyesinde terfik edildiği beyan edilmiş olmagla Merkum Ahmet Ağa dan bu bab a iddiamızın şeri an masmu olacağı ve beş bin guruş icar bedelleri ise müteveffiye Fatma nın hal-i sagiriyetlersinn-i nüştevasıl oluncaya kadar mürül eden seneleri pederinden kaza mechul üzerina ama olmadığından ihtima-ı şer-an Lazım geleceği ve müteveffiyenin badt-tezvie peder ve biraderinden kendisüne intikalinden hisse-i arsiyesinden meccanen almış olduğu dükkanın ve krum bağları hasılat ve icarına mutat olduğu üzere müvekkilam Hüseyin bimal-i emanet her ne ahz etmiş ise müteveffiye ye eda idüb zimmetinde bir şey olmadığına Yemin ve bu bab da vekalet olunması icab etmeyeceği kazalik müteveffiyenin hissesinden on bin guruş bağ hüccet Azizzade Turan Ağa tarafından idare edildiği gösterilipte ise de vesaye-i mezbure meblagı meskuru müteveffiye nin hisse-i arsiyesinden dolayı vermiş olduğuna dair bir güna zikriyet olmadığı cihanete kassam-ı muharrer hissesinden olduğu malum olmadığı gibi müteveffa Hacı Ali’deki on liralık senet dahi görüldükte gine hus-ı müddeaya dair bir şey yazılmış olduğu ve maa haza vesey-i mezbure-i müteveffiyenin nafaka ve kürse baha olan meblagı olmadığı iddiasında müteveffiyenin hisse-i arşiyesinden mülazemeti bulunduğuna bir delil dir zira hissesini ifa etmiş olsa idi kendü alacağı evvel emir de edeceği icab-ı masıattan olubü gerek ırsiyesini ve gerek haric-i kassam İddası ona olan bin altundan dört yüz altuna kadar zimmetine kettıkta tahlif edilmesini ve müdde-i Vekil Hasib dahi mezkur eihetlerin ibrazında hakikat-ı halin meydana konması ve cihet-i mezkurelerinden ma’dut bulunduğu ve bir liradan dört yüz Lira iddiası dahi şeri’an lazım gelüb gelmediği ve on liralık senet müteveffa Hacı Ali nin değin-i senedi olduğunu ikrar eylediğinden meblagı mezbur on liranın dahi müteveffa Hacı Ali nin terekesinden tahsiline ve terafeyin bir diyeceği olmadığından lazım gelen icab-ı şer’iyesinin icrasını taleb Etmeleriyle feteva-yı şerifeye tevdi müteveffa Hacı Ali’nin istikrahen borcuna valide ve hemşireleri emr-i tevekkül ve malumatlarına istikraren verilmekte Müşterek oldukları müdde-i aleyh Hüseyin vesairenin tahlif olunmaları iktiza edeceği Beşir ve safraz karyelerinde olan emi kile nohudun müdde-i aleyhade bedellerinin olduğuna isbat eylemeleri hanelerinde olan sekiz sandık ve iki çuval derununda eşya ve emvalini Hacı Kerim oğlu Mehmet Ağa nın aldığına müdde-i isbattan aciz ise mehmed Ağa nın zevcesinin yemin eylemesi muktezidin müteveffiye Fatma’nın beş senelik dükkan ve hane icarı yedleriyle kurum bağları hasılatları olan iki bin guruşun müdde-i aleyh zevce-i Hüseyine vekalet ve emaneti tahakkuk etmediği halde almış olduğu meblag hacete teslimi isbat eylemediği vesaye-i mezbure Aişe’nin red ve zamanı mucib zimmetinde nesne kalmadığına vesaye-i mezburenin yeminle maa-sadak alması ve dört yüz lirada mezbureAişe nin olmadığına Yemin ettirebilir ve nafaka kisve bahasından dolayı vesayenin zimmetini zuhur ister ise olunur yog ise fazla olarak olunmasına vesairenin tahlifleri ve aslının yüz yirmi lira olmadığına müdde-i Hüseyine tahlif edilmesi ve müdde-i bir nehc-i şer’i iddia-i hasmansini isbattan acizim der ise müdde-i aleyhin tahlif ettireceği ve şahidim bu kadar da mümin ise mecalle-i celilenin 1753. maddesine tevfiken şirket olduklarını ve 61 liranın aldıklarını ikrarını isbat etmesi lazım geleceği beyan olunmakla ol vecihle mezkur dört yüz lira ile müteveffiye-i mezbure Fatma nın dükkakiyene vesaire maslahatlarına beş bin ve mezbure Fatma nın pederi müteveffa vakkas ın biraderdi selim’i Vakkas ın da intikal eden hisse-i arsiyelerinden Mütebaki on beş bin küsür guruş mezbure Aişe nin ve zevci müdde-i merkum Ahmet dahi müteveffiye-i mezburen Fatma nın terkesinden zimmetinden 59 Lira olmadığına bi ‘l-müvacehe tahlifleriyle ve müteveffai merkum Hacı Ali nin emir zade merkum Hacı Mustafa kes dan istikras eylediği meblagı ma’lümeye merkum Hacı Ali nin validesi mezbure Fatma ve hemşiresi mezbure Zeynep

156


emr ve tevkil ve Müslümanlarıyla istikrazen din-i meskure müşterek olmadıklarını Sekiz sandık ve iki çuval derunundan bulunan eşya ve emvalin müteveffa Mehmet Ağa nın malı olduğuna müdde-i ubuttan isar-ı acz ile mezbure Fatma ve Zeynep bi’l muvacethe tahlifleriyle müteveffa Fatma nın dükkan hane ve krum bağlarının beş senelik icar hayatından müdde-i aleyh Hüseyin’in iki bin guruştan Zimmetinde bir şey kalmadığına merkum Hüseyin tahlif ve müteveffa Hacı Ali’nin haric-i kassam kısma terekesinden mettumatta bırakıldığına mezburat Fatmna ve Zeynep Merkum Hüseyin’in dahi keza tahlif edilmesiyle ma’ru’ze-zikr ber-mucip feteva müttefiye-i mezbure Fatma nın terekkirinden olub mezkur 61 lira zevci Merkum Hüseyin’e benden geçti dediğine ve müteveffa biraderdi Hacı Ali ile merkum Hüseyin biraderi Hacı Ali nin vefatına kadar kaffe-i umurlarına müşterek Olduklarına müdde-i vekilinden beyan talep olundukta meskur 61 lira cihetine Meydan Mahallesi savlinlerinden Halil Ağa Sadık Ağa zade Ahmet Efendi Kahta mahalinde Sait Efendi yiğeni Mehmet depba Hüseyin ve müteveffa Hacı Ali nin vefatına kadar merkum Hüseyin ile müşterek Oluklarına keza Kahta mahalinden hakim oğlu Ahmet depba Hacı Hüseyin oğlu Mahmud durzi Ali Aziz zade Turan Meydan Mahallesinden sadırbaz oğlu Mehmet tüccar Veli Ağa hacı Kerim zade Osman oğlu Mehmet biraderi Yahya Berber Ali oğlu Bekir Kırca Ali karyeli Hüseyin oğlu Murat kaz kanyeli Terbezak Karyesi imamı Hafız Sait Efendi vekili mahalinden Küçük Mustafa oğlu Vakkas namından kimesnelerin kardeşleriyle isbat edeceğini ve bunlardan başka şahısları olmadığını beyanla mezkur 61 liraya yazdırılan şahıslardan Halil Ağa ile Ahmet Efendi zade Mehmed Efendi meclis-i şer’e İlyas bilvirut iştishad olduklarında bundan bir sene mukaddem iş bu hazır-ı merkum Hüseyin ile müddei Ahmet müfti Efendi hücresinden meyanlarında cereyan eden İrs meselesinde merkum Hüseyin mezkur 61 lirayı evvel almadık dedi müfti Efendi dahi şimdi sana bir yemin verdiysem gencsin dedikte dediğin derhal merkum Hüseyin mezkur 61 lira bize geçti dediğine kimesne bizler Allah içün bu hususa bu vech üzere şahitleriz ve şehadet dahi ideruz deyu her biri bi’l muvacehe ber nehc-i şer-i edayı şehadet-i şer’iye etmeleriyle mezkur cihete yazdırılmış olan şahidlerden ve mezkur Kahta mahallesinde Aziz zade Turan Ağa Hakim oğlu Ahmet Dürzi Ali Meydan Mahallesinden Agu Derbaz zade kimesneler dahi meclis-i şeri’e hazıran olub eserül istişhad hazır-ı merkum Hüseyin ile biraderi Hacı Ali pederleri Hacı Kerim zade Mehmet vefatından sonra merkum Hacı Ali vefat adinceye kadar yek diyerleriyle ve hususlarına ve alacak vereceklerine mütteffa Hacı Ali der olub hülasa birbirleriyle kaffe-i umurlarına müşterek olduklarına Allah için bizler bu hususa buvech üzere şahitleriz ve şehadet dahi ederiz deyu her biri bir-muvacehe ber nehci şer’i eda-yı şahadet şer’iye itmekle Safraz ve Beşir Karyelerinde mezkur hınta ve şair tohumların müdde-i aleyh Hüseyin in pederi müteveffa Mehmet Ağa dan intikal ettiğine ve keza Hüseyin e zevcesi müteveffiye Fatma nın kendi Emlakının hasılat ve icarına merkum Hüseyin in def a yed ine vekaleti kimlerle isbat edeceği lede’s- sula meskur tohum ciyetine Meydan Mahallesinden Hacı Kerim zade Orhan ve biraderi Yahya ve Hazal oğlu Hasan ve Çakallı Hacı zade İbrahim ve mezkur Beşir Karyesinden Kemo’nun oğlu İbiş ve kekil oğlu Mehmet ve Hasan ın oğlu Huso ve Hasan ın oğlu Mehmet nan kimesnelerin şehadetleriyle isbat edeceğini vekaletce Meydan Mahallesinden Hazal oğlu Hasan ve biraderi Vakkas nam kimesneler şehadetleriyle isbat edeceğini ve bunlardan başka şahidi olduğu bil beyan mezkur tohum içinden ber vech-i muharrer şahidan olan Hacı Kerim zade Osman ve Yahya Ağa lar meclis-i şeriye bil-vürud istişhad olduklarında Fi’l-hakika Beşir Karyesinde mezkur tohumuna kırk ve Safraz Karyesinde dahi beş kile ki cem an kırk beş kile hınta ve şair tohumları mütevffa biraderini Mehmed Ağa nın olup badel nafaka veraseleri Hüseyin vesaire mutasara olduklarına Allah içün şahidiz ve

157


şehadet dahi ederiz deyu bil-müvacehe edayı şehadet etmeleriyle ve vekalete olan şahidlerden Hazal oğlu Hasan ı biraderi Vakkas meclis-i şeriye hazıran olub. İstişhad olunduklarında müteveffiye hal-i hayatında zevci merkum Hüseyin emlakının icareye ve hasılatının ahzına vekil ettiğine Bizler Allah için bu hususa ber vech üzere şahidleriz ve şehaddet dahi ederiz deyü bil-muvacehe edayı şehadet etmeğe Salifül-beyan müdde-i merkumun iştirak ettirdiği şahidin merkumeden mensup oldukları mezkur Meydan Mahallesi imamı Bekereci Hacı Mehmet Efendi oğlu Ahmet Efendi ve muhtar, Abdullah ve Kahta Mahallesinin imamı Ahmet Bey bin İbrahim ve muhtarı Abdurrahman bin Ömer nam kimesneler ba varaka-i mesture şer’an ve bade cırcır mahalinden Hacı meçlizade Hacı Mehmet Meydan Mahallesinden Hüseyin Ağa bin Ali Ağa dan alenen ledet tezkiye adl ve makbul’ş şehade oldukları ihbar ve iş’ar olunmağla ol vechile müteveffiye-i mezbure Fatma’nın terekesinden ne kadar ve haliyan vesaire ile müteveffiye Fatma’nın zevci Hüseyin zimmetinde olan altmışbir lira dır. Hisse-i musibetlerini ve müteveffa Hacı Ali nin zevcesi mezbure Emine’nin Mal-ı mevcudiyesiyle müteveffa-i merkum Hacı Ali nin terekesinden ve oğlu müteveffa diğer Hacı Ali den mezbure emine ye isabet eden hisse-i şaiyalarını müvekkillerine izafeten vekil-i merkum Habib Efendiye eda ve teslime kablel şer’iden beynen-netice müdde-i merkum tarafından iddia olunub müdde-i aleyh validesinden sekiz sandık ve iki çuval derununda olan eşya ve alat-ı müdde-i aleyh pederi Mehmet Ağa nın olmadığına ve Emir zade merkum Hacı Mustafa ya müteveffa Hacı Ali ile müdde-i aleyh Hüseyin in zimmetlerine şer’i ye olmadıklarına mezbure Fatma ile kerimesi Zeynebin ve mezbure Fatma nın hasılatından olub zevci merkum Hüseyin zimmetinde akçe kalmadığına ve müteveffa Hacı Ali nin terekesinden zuhur Eden fazla zer dahil kassam edileceği ve ezgayrı ikrar tereke-i mezkurdan maktumat kattığına mezbure Fatma ve Zeynep ve merkum Hüseyin in ber mucib feteva tahlifleri bi’l-mevacehe icra Safraz ve Beşir Karyelerinde mezkur tohum mezbure Emine’nin olmayub müdde-i aleyh merkumun pederi müteveffa Mehmet Ağa dan müntakil olduğu ve müteveffiye-i mezbure Fatma nın hal-i sagiriyetinde nafaka ve kisve bahalarından ikibin yüz seksen guruş vesaye-i mezbure Aişe zimmetinde bir şey Tebeyyün etmediğinden ve müteveffiye Fatma nın pederi Vakas ın terekesinden mektum olarak mezkur dörtyüz lira ile mezbure Fatma nın biraderi müteveffa Sadi Vakkasla pederinden müntakil hisse-i arsiyesinden on beş bin küsür guruş ve keza mezbure Fatma terekesinden Bir aded altun cent in ayağında olan sekiz aded mahmudiye mezburanın vasiyet-i dahilinde olmadığını ve merkum Ahmedzimmetinde iddia olunan elli dokuz lira ile beş senelik hasılatından beş bin guruş mezbure Aişe ve merkum Ahmed zimmetlerinde kalmadığına keza ber-mucib tahlifleri badel-icra mucibince müdde-i vekil-i merkum Hasib Efendi müvekkil ve müvekkillerine izafeten ve müdde-i şahsi merkum Hüseyin ve validesiyle Hemşiresi Zeyneb ber-vechi muharrer bil-beyan muarazadan men olundukları tescil ve bi’l-iltimas huzur-ı alilerine ilam olundu. Tahriran fielyevm-hamis-aşer min şehri muharremü’l-haram sene-i hamse aşer ve selase mi’ete ve elf.(15 Muharrem 1315/16.06.1897)

Sahife 224 Numero 178Mamüratül aziz vilayeti celilesi dahilinde Malatya sancağına tâbî Behinsi

Kazasının nefsi kasabası mahallatından Hacı Kasım Mahallesi sakinlerinden Hacı Ahmed bin Akça Mustafa tarafından vilayet mezkur valiliği çakur Aişe takdim etmiş olduğu fi 4 nisan sene 311 tarihli bir kıta istidasında mezkur Behinsi Kazasında vaki Sungurel-Nuri evladına meşrut olduğunun tafsilatını hari olan mezkur istidayı muhasebe-i evkaya havale ve orada dahi meskur merkum Hacı Ahmed ol bağdaki iddiasına nazaran keyfiyat mahalli mahkeme-i şer’iyesinde isbad-ı nasb etmiş olmasına

158


derkenar üzerine usulen mezkur istid’aya melfuf fi 13 nisan sene 311 tarihli emir namesi mutasarrıful-kiramı münderecatı üzerine merkum Hacı Ahmed kaza-i mezkür mahkeme-i şer’iyesine mahsus odada meclis-i şer’i şerif-i enverde nefsi kasabanın Meydan Mahallesi sakinlerinden Mustafa Ağa bin Mehmed Ağa mahzarında takrir-i kelam ve tâbîr-i an’il-meram idüb vakf-ı mezkurun evladından olduğuma ve teamül-i kadim veehiyle hisse evladığına isbat-ı nasb edeceğinden ez cümle Yakub Paşa ve müftü Efendi huzurlarıyla Mustafa Ağa nın eflaftan gelen koca üzere evladının Mehmet Bey ve Emin Hoca zade Mehmet Efendi huzurlarında seneden seneye baki ocaklığa hazır vermeğe mübaleyh Mustafa Ağa üç ibra olundu ve sonradan üçyüz lira geldi deyu işitib tekrar der aliye idub Malatya ya varub evkaf katibi Vahid Efendi mumaileyh Mustafa Ağa ile Mehmet Ağa ya mektup yazıp buna sizde üç kese nakit ve sekiz altun mümaileyh Mustafa ve Mehmet Ağa lar mezkur hac ile altun vereceiğini taahud ederek imzalarıyla mezkur Malatya ya telgraf verdiler ve evladan olduğuna Boz mekan Mahallesinden Gözü büyük Hafız Efendi ve oğlu Mehmet Efendi ve Müezzin oğlu Kavas ve Sahra Mahallesinden Molla Mustafa hoca ve şeşber oğlu Turan ve Yağcı Celil ve Müslim Ağa nın oğlu Mustafa ve Subaşı zade Mehmet Ağa ve Hacı Kasım Mahallesinden ebu Bekir oğlu Mehmet ve Süleyman oğlu muçli vesaiye Ali nin oğlu Mehmet ve Küçük Hacı ve rasatı Mahallesinden Hacı Mehmet Hüseyin Efendi ve oğlu Mehmet Efendi ve ebanın oğlu Seydi ve Kahta Mahallesinden Paşa nın Oğlu Mehmet meşruk oğlu Mustafa ve ferasir oğlu Hüseyin tali oğlu Turan Meydan Mahallesinden kora Halil oğlu Hüseyin ve Şeyh Resul Hafız ve biraderi Molla Mehmet başçı hüva Hacı Bey Efendi, Hacı Yusuf nam kimesnelerin şehadetleriyle isbat-ı nasb edeceğini ve bunlardan başka şahidim olmayacağını beyanla ve elli yedi tarihinden berü vakfın mahzı olub mahlul tahdit beratı var ise çıkarmaz ve vakfın kırk cilt kitab ve iki harebe mescidi kasabanın içinde olduğu ve Cuma dan Cuma ya mezkur harab olan mescitleri bir isine üç kırat darı bedeli için satılmak vakfiyenin evvelinden zamanıyede değin kıraat olundukta evlad da olduğu bilineceği ve mezkur Kasaba hududundan sekiz kıt’a bağ ile yüz kap ve Kirmani ve derrum-ı çarşıdan dört bağ dükkan virüb mahesere ları dahi Evrakla sabit edebilecegini ve maruz-zikr ve vakfiyemizin Ağa muvacehesinde ifade ederek mümaleyin Mustafa Ağa dahi hukuk-ı şahsiye hitam pezir olmadıkca hukuk şahsiye istima olunmayacagını talep ettikten sonra şahidün-ı merkumundan ve sahra Mahallesinden molla Mustafa Hocanın meclis-i şer’e bil-virüd ledel- istişhad fil-hakika sungur el-nuri vakfından olmak üzüre hazır-ı merkum evladlardan olduguna merkum Hacı Ahmed’in babasını ismi Ağca Mustafa ve Ağca Mustafa’nın babasının ismi Ömer ve Ömer’in babasının ismi Mehmet Emin ve Mehmed’in babasının ismi Abdullah ve Abdullah’ın Babasının ismi keza Abdullah olup ve garikli Karyesiyle ve Kalaycık ve Kakasir ve Kuyucak mezrasının oldugu ve tanzimattan evel asayir olurlar ve sonrada olduklarını bil-müvacehe bu hakika ber-veçh üzere şahidin ve şehadetü dahi ederim demekle merkum Molla Mustafadan ne minval hisse alınıp alınmadıgı izah-ı madde ettikte ne miktar hisse aldıklarını bilmeyüp ancak Adem oğlullarının hisselerinden dolayı aldıklarını bil-beyan şahid-i Merkumdan müezzin oğlu Kavas Mehmed dahi meclis-i şer’e bil-vürud bu babdaki şahadet suhal olundukla hazır-ı bilmeclis müdde-i Hacı Emin ismini bilmeyüb ancak bunun ismi Ağca Mustafa’nın pederinin ismi Ömer ve Ömerin pederinin ismi Adem oğlu Mehmed Emin ve Mehmed Emin’in pederinin ismini bilmedigini ve ne vakıf oldugunu bilmedigini bir vakıftan bunlar bulunan üç dört kile kadar zahire ile hisse aldıklarını ve mezraları dahi Oyratlı derisi ve Kargalı Karyeleri oldugunu ve bundan başka malümat ve meşhudad ve bu hissesi Allah için bu veçh üzeri şahidim ve şahadetü dahi ederim demekle şahidan’ı merkuman Yaycı Halil dahi meclis-i şer’e bil-virud eserül-iştishad-ı fil-hakika hazır-ı

159


mezbur Hacı Ahmed’in pederi müteveffa Ağca Mustafa ve Ağca mustafanın pederi İstima ettiğini ve mezkur sungurün Nuri vakfından seneri üç kile buğday erzak müteveffa Mehmed Ağa dan aldığını ve vakf-ı mezkurün mevzuatlarını uşağı ve deresi Karyelerinden hisse-i vakfiye aldıklarını gördüğünü Ağca Mustafa nın yanında hizmetçi olmakla ol-vechile işittiğini ve bu hususa bu vech üzere Allah İçün şahidim ve şehadet dahi ederim deyü bu bab da başka malumat olmadığını beyandan sonra diğer şahid-i merkum ayan oğlu muslihiddin istişhad olundukta fi’l-hakika hazır-ı merkum Mehmet’in biraderi ismi Ağca Mustafa, Ağca Mustafa nın pederi ismi Ömer ve Ömer in pederi ismi Mehmed Emin ve Mehmed Emin in pederi ismi İbrahim Ve İbrahim in pederi ismi Abdullah olub bunlar sungur un Nuri vakfından yalnız Ağca Mustafa müteveffa emirzade Mehmed Ağa dan ve Mehmed Ağa nın pederi müteveffa diğer Mehmed Ağa dan Vakıf hissesi olarak senesi üç kile ve daha fazla hınta merkum Ağca Mustafa nın olduğunu ve merkum Ağca Mustafa nın pederi Ömer in bir şey aldığına dair malumatı olmadığını beyanla ve isimlerin merkum Ömer den istima ettiğini ve mezkür sungurun –nuri mezrasına dahi Oyratlı ve Kal’a yeri ve Kargalı karyeleri Olduğuna ve evvelen bu mezralardan para alınub sonrada buğday alındığını ve bu hususa Allah için şahidim ve şehadet dahi ederim deyü bunlardan başka meşhudatı olmadığını ifade edip ,diğer şahid-i merkum Paşa nın oğlu Mehmed dahi istişhad olundukta kendisi dahi evladan olduğu ve sungur’un nuri sagiratları vakfında hisse aldığını ve hazır-ı bil-meclis Hacı Ahmed in pederi ismi Ağca Mustafa, Ağca Mustafanın pederi ismi Ömer ve Ömer in pederi ismi Mehmed Emin Ve Mehmed Emin in pederi ismi İbrahim ve İbrahim in pederi ismi Abdullah olduğunu ve evladan olub vakfı mezkurdan hisse aldıklarını ve bunlardan yalnız Ağca Mustafa ile Ömer işittiğini ve diğerlerinin ismini ve hisse aldıklarını bilmeyüb ve isimlerini dahi şahid-i merkum keza pederinden işittiğini ve Adem oğlu ile müşterek olub Ağca Mustafa nın üç kile hisse alub Adem oğullarının hisse aldıklarını bilemediğini vakf-ı mezkuran mezraları kargalı ve Oyratlı ve Kal’a yeri Karyeleri olub bunlardan evvelen para alunub sonra buğday aldığına ve mezkur üç kile hınta dahi hazır-ı mezbure Merkum Ağca Mustafa Ağa nın pederi müteveffa Mehmed Ağa dan merkum Ağca Mustafa olduğunu ve bu hususa bu vech üzere Allah için şahidim ve şehadet dahi ederim ederim deyü beyan ve bundan başka meşhudatı olmadığını ifade idüb, diğer şahid-i merkum Ebu Bekir’in oğlu mehmed dahi led’l- istişhad işbu hazır mezbur Hacı Ahmed in pederinin işmi Ağca Mustafa ,Ağca Mustafanın pederi ismi Ömerve Ömer in pederinin ismi Turan Mehmed ve Turan Mehmed in pederinin ismi Abdullah ve ne vakıf olduğunu bilmeyüb ,yalnız vakıf namıyla ve Adem oğlu ile kasaba hududunda olan harmanları olmadığını ve vakf-ı mezkurdan hisse aldığı ancak Ağca Mustafa yı bilmediğini ve bunların Emirzade Mehmed Ağa zuhur ettiğini ve bu husussa bu vech üzere Allah içünü şahidim ve şehadet dahi ederim deyü ifade ve bunlardan meşhudat olmadığını beyanla şahiden-ı merkuman haklarında söyleyeceği olub, olmayacağı müddeiye Mustafa ağca dan sual olundukta şahidler hakkında diyeceği olub olmadığını badel-beyan etmesi üzerine pederi müteveffa Mehmed diğer müteveffa biraderim mehmed Ağa lardan müdde-i Hacı Ahmed in pederi bulman müteveffa ağca Mustafa senevi vakfa mensub üç hınta kile aldığı senelerde kaç bin guruş vakıf hasılatı alınıb alınmadığını ve müddei Hacı Ahmed in caddesi deyü iddia eylediği vakf-ı mezkurun tevliyed ve mazeret Ahetlerine bin yüz seksen dakuz tarihli mutasarruf bulunan mehmed Emin ve biraderleri Hasan ve Hüseyin in pederlerinin ismiyle ve kendi ceddinin Müdde-i merkum Hacı Ahmed den sual alınmasını bil muvacehe taleb ettikte ol dahi evabında vakf-ı mezkurdan senevi yirmi bin guruş müteveffayı Merkum Mehmed Ağa meblağ-ı mezkuru aldığımıza müteveffa pederi Ağca Mustafa üç kile hınta aldığını ve kendisünün ismi Hacı Ahmed

160


ve pederini ismi Ağca Mustafa ve Ağca Mustafa nın pederini ismi Ömer ve Ömer in pederinin ismi Mehmed Emin ve Mehmed Emin in pederini ismi İbrahim ve İbrahim in pederini ismi Halife Ömer ve ve halife Ömer in pederi ismi Abdulla olduğunu beyan etmesiyle Mustafa Ağa dahi ifade-i sabıkada beyan eylediğini yüzseksen dokuz tarihinde Vakf-ı mezkurda mütevelli bulunan Hasan ve Hüseyin biraderleri Mehmed Emin diye yazdığının müdde-i merkum Hacı Ahmed in caddesi diye beyan eylediği Bu Mehmed Emin olub olmadığını merkum Hacı Ahmed den istifsar edilmesini tekrar taleb üzerine merkum Hacı Ahmed dahi ceddi müteveffa mehmed Emin den ve şüyu u bulub işittiğim hazır-ı bu Mehmed emin olduğunu böyle bilirim dedikte Mustafa Ağa dahi müdde-i merkumun ceddi deyü ifade eyledidği müteveffa mehmed Emin in pederi ismi Abdullah olduğunu şahidan-ı merkuman molla Mustafa hoca beyan eyliyor ve diğer şahidler dahi Abdullah ın oğlu İbrahim in Oğlu Mehmed Emin dedikleri ve merkum Hacı Ahmed dahi Ömer halifenin oğlu İbrahim in oğlu Mehmed Emin olduğunu beyan etmeklehalbuki yüzseksen dokuz senesinde vakf-ı mezkurde mütevelli Ömer oğlu Mehmed emin olduğunu iş bu ibraz eylediğime berat-ı ile isabet eyleyeceğinden şahidan ve müdde-i Hacı Ahmed ifadeleri yak diğerine mübayan bulunduğundan feteva-yı şerife havalesini taleb ve ol-vecihle feteva-yı şerife bit-tevdi mecelle-i celilenin bin Yedyüz altıncı maddesinin ahkamına göre ifayı muamelesi iktiza edeceği ve istima olunan şahidandan takrirleri yekdiğeriyle muvafakat Eden Mustafa bin a’yan oğlu Mustafa nın mensubu olduğu Bozmekan Mahallesinin imamı Ahmed Efendi bin Hasan Efendi ve Ali bin Abdurrahman Ve diğer Ahmed bin fincancı Mustafa nın mensubu olduğu Kahta Mahallesinin imamı Mustafa Efendibin Hüseyin ve muhtar Bekir bin Hüseyin nam kimesnelerden Ba varaka-i mesture şer’an ve bade ferce ahalisinden sarının oğlu Ebuzer ve kurşuncu Mahmud oğlu Hacı Mehmed ve fereceyab mestur Ekmekçi Mehmed nam kimesnelerden dahi alenen ledet tezkiye adl ve makbul ü şehade oldukları ihbar ve işlar olunmağla ber mucib İstişhad vakf-ı mezburan hasılata nisbetle merkum Hacı Ahmed in hissesini itasına müdde-i aleyh merkum Mustafa Ağa ya kabl-i şer’iden tayin olduğu mütecaviz ve bil –iltimas huzur-ı alilerine ilam olundu. Tahriran fi’l yevmüt tasi aşer min şehri muharremül –haram sene-i hamse aşer ve selase mie ve elf.(9 Muharrem 1315/10.06.1897)

Sahife 227 Numero 179Behisni Kazasına tâbî Karalar aşireti sakinlerinden iken bundan akdem vefat

eden Kezunun oğlu mironun veraseti zevce-i menkühe-i metrukesi Halime binti Receb ile sulb-i sagir oğulları Vakkas ve Selman ve kebire kızı Elif ve sagira Fatma vesatiye münhasır olduğu zahir ve nümayan olduktan sonra Sagir ve sagiran-ı mezburanın vakt-i rüşd ve sedadlarına değin tesviye-i umurlarına kabl-i şer’i den vasi nasb ve tayin olunan sagir i merkum ve mezburanın amcaları Hüseyin bin Kezunun marifeti ve marifet-i şer ile müteveffa yı merkumun beynel –verase tevzi ve taksim olunan terekesi defteridir ki ber vech-i ati zikr ve beyan olunur. Tahriran fi elyevmüs salis vel işrin min şehri muharremül haram sene-i hamse aşer ve selase mis ete ve elf.(9 Muharrem 1315/10.06.1897)

Ester re’s daylak deve keçi re’s oğlak re’s merkeb nısfı ___1____ ____2_____ __19___ ___5___ ____1____

400 900 500 60 50

Çadır şaka keçi aded cedid ve atik kilim aded kepe (?) halı hali yastık ___7___ ___2___ _________3________ _____1____ ____1____

161


300 40 150 50 20

Yatak kat boz çuval kırmızı çuval çift teşt aded sofra sahan aded___3____ ___3____ ______ 3_____ ___1___ __1__ ___5___ 150 40 90 30 10 20

Teşt aded tava aded batman don kazanı iş kazanı perde ___5___ ___2___ ___2___ ____1___ ___2___ ___1___ 20 20 15 35 40 55

Merikeşanda olan davar parası Hasan Ağa nın oğlu Ali bey de olan …..matlub ____________________ __________________________

400 1545

Gül Hüseyin oğluHasan da olan alacakGizli karyeli Hüso nun oğlu mehmed de olan alacak _____________ ________________

250 200

Balkar karyeli çoban Vakkas da olan bağ karzı _____________

190

Çorak karyeli kızlar beyinin oğlu Vakkas da bağ karzı _____________

250Karyei mezkurdan mamo nun oğlu Vakkas da bağ karzı hırdavat ____________ ________

800 120Mahlul tereke-i mevcudu______________8060 Vasiyeti münha_________________500 ____________ 7560 Münhael ihracat __________________________

Resm-i kassam kaydiye-i defter hüccet maa kassam pulu___________ _____________ ___________________ 189 20 12 14

Yekün ____________________215 20Sahhül- baki________________7344 20

Hisse-i zevce-i mezbure hisse-i ibn-i sagir-i merkum Vakkas___________________ _________________________ 918 20 1736 4Hisse-i ibn-i sagir-i merkum selam hisse-i bint-i kabire Elif__________________________ _____________________ 1736 4 918 2

162


hisse-i bint-i sagire-i mezbure Fatma hisse-i bint-i sagire-i mezburesati_____________________________ ___________________________ 918 2 918 2

Sagir-i merkuman ve mezburanın hisse-i musibeleri vasi-i merkumun yed-i hıfzında bırakılmıştır.

Sahife 228 Numero 180Besni Kazasına tâbî Karalar aşireti sakinlerinden iken bundan akdem vefat eden

Kendok oğlu Merok sulbi sagir oğlulları Vakkas ve Salman ve sagir kızı Fatma ve hadli pederleri müteveffai merkumdan nevrus ve müntakil emval ve eşyalarını hıfz vikaya vakti rüşd ve sedadlarına değin tesviye umurlarına kablel şer’iden vasi nasb ve tayin olunmak ehem ve elzem olmakla emnet ile maruf diyanet ve istikametle mevsuf ve her vechile umuru vesayitin uhtesinden gelmeye kadir iduğu zeyli vesikada muharerül esami müslimin ihbarlarıyla zayir ve mütahakik olan sagir merkum ve mezburanın amcaları Hüseyin bin kendok sagir merkuman ve mezburanın tesviyi umurlarına vasi nasb ve tayin olundukta ber vechi muharrer vesayiti meskuraya kabul ve ifayi merasimini kemayanbağı edaya taahüd ve iltizam etmeyi mavaka biltaleb keteb imla olundu. Tahriran fiyevmül salis velişrin minşehri muharremül haram lisene hamis aşere ve selase mie ve elf.(5 Muharrem 1315/06.06.1897)

Sahife 228 umero 181Besni Kazasına tâbî Karalar aşireti sakinlerinden iken bundan akdem vefat eden

Kendok oğlu Merok sulbi sagir oğulları Vakkas ve Salman ve sagir kızı Fatma ve hadli pederleri müteveffai merkumdan mevrus ve müntakil enval ve eşyalarına nıfs ve vikaya vakdi rüşd ve sedadlarına değin tesviye umurlarına kıbel-i şeri’den bir vasi nasb ve tayin olunmak ehem ve elzem olmakla emanet ile maruf diyanet ve istikametle mevsuf ve her vech ile umur ve sayitin uhdesinden gelmeğe kadir idugu zeyl-i vesikada muharrerül esami müslimin ihbarlarıyla zahir ve müteakip olan sagir merkumun ve mezburanın amcaları Hüseyin bin kenduk sagiri merkuman ve mezburanın tesviye umurlarına vasi nasb vtayin olundukta ol dahi bervechi muharrer vesayiti mezkuraya kabul ve ifai merasimini kemayanbağı edaya taahud ve iltizam itmeyin mavaka biltaleb keteb imla olundu. Tahriran filyevmilsalis velişrin minşehri muharremül haram lisene halis aşere ve selase ve mie ve elf.

Sahife 228 Numero182Mamuratülaziz vilayeti celilesi dahilinde Malatya Sancağına tâbî Behinsi

Kazasının nefsi kasabası mahalatından bozmekan Mahallesi sakinlerinden Fatma binti Hacı Abdurrahman’ın kıbel-i şer-i’ye meskur kasabanın Hamra Mahallesi sakinlerinden Efendizade Abdurrahman meclis-i şer’i şerife enverde meskur Bozmekan Mahallesi ahalisinden başçavuş Mehmed oğlu nam kimesne mahsuranın bil muvakele takriri kelam ve tâbîr-i an’il meram idup müvekkilem mezbur hazır merkumun ferasetten hasıl bir nefer iki aylık oğlan çocuğu ile mezburanın vesayir luzumları bakılmak diğer ayelde oturmakta olduğundan zevce-i sabıkası burada merkumeye nefsi çocuğuyla perişan ve nafakaya muhtaç idilmeleriyle müvekkilem gerek beraber münazı lazimesinin müdahale etmesine itina ederse üzerine mezbura ve merkuma içün katril uruf nafaka taktiri ile bir şer-i ye ye rapt edilmesi ve müvekkilem mihrinde mütebaki 200 guruş’a biltahsil

163


müvekkilem izafeten tarafıma teslimi matlubumdur dedikte müdde-i ali ye merkumun cevabında mezbure için berayü mekan ve levazımatı mukteziyesi mevcut ideceğini zevcesi mezbure Fatma’ya mühletten bir arz kalmadığı defa’an beyan itmekle merkumdan bil talep bulundukta mezkur Bozmekan Mahallesi ahalilerinden köz diden zade Ahmed Efendi kör Mehmed Ağa zade Mehmed Ağa tayib oğlu namun kimesneler le şehadetleriyle ideceğini binaen itsede hazır itmesiyle merkumla marauf tediye vekalet edilip beyine talep olundukta bu bab da ( gerisi okunamadı silinmiş)

Sahife 229 Numero 183Mamüratülaziz vilayeti celilesi dahilinde Malatya Sancagına tâbî Behisni

Kazası’nın nefsi kasabası mahalatından Bozmekan Mahallesi sakinlerinden Fatma binti Hacı Abdi Efendi vekili mecelle-i şer’iyesi Hamra Mahallesi ahalisinden lerifim Efendi Zade Abdi’Ağa meclis’i şer’ifi enverde Bozmekan Mahallesi ahalisinden Başçavuş Mehmet bin Mahmud a maruf muvecahasında takriri kelam ve tâbîr-i an-il meram idup muvekilem mezburanın tezvic merkume maruf uzerine vekil olup muvekkilem mezbura hanesine bırakmadığı gibi firaşından hasul ve mezburadan mütevellit iki mahlık bir fukara olan cocuğuyla vaki ortada zevken ortasında aç ve perişan kaldıklarından gerek hanesiz levazımatını meselesi itmiş vesair imtinah ider ise lazım gelen nafaka ve kisve levazımatının bir kıta haczirapt dedikte ol dahi cevabında levazımatı makzuri bir hane arası itmesine beyan etmiş isede muharere itmesiyle vekil merkum Abdi Efendi’nin takriri meşrufu vuku gelecek olup nefsül emre i’lam’da muvafık zikri ve kezalik meblagı karz ve taktir olunup layık eyledigi zeyl’i vesikada muharrerül esami müslimin ihbarlarıyla zahir ve mutehakik olmagla hükmü maruf sadır küttab tuba lehu hüsnü Meab Efendi Hazretleri dahi tarihi küttabtan biliitbar mezbur ve merkum Abdi ye şehrimah otuz guruş nafaka ve kisve bahaları karz ve takrir buyrulup meblağı mezkuru mezburenin nafaka vesair levazımatına harç ve sarf ve indel …merkum üzerine vaaz ve müvekiline izafeten merkum Abdi Efendiye izin verildiğini mavaka biltalep ketep ve imla olundu Tahriran filyezmil hamis aşere minşehri muharremül haram lisene hamis aşere ve selase mie ve elf.

Sahife 230 Numero 1Mamuratülaziz vilayeti celilesi dahilinde Malatya Sancağına tâbî Behisni

Kazasının nefsi kasabası mahalatından Meydan Mahallesi sakinlerinden ve zatı Mahalle-i mezkurdan eda Mehmed bin Hüseyin ve Mustafa bin Abdurrahman taraflarıyla maruf olan Fatma binti Hacı Hamza nam kimesne nefsi kasabasının Hamra Mahallesi sakinlerinden lerifim Efendi zade Abdi Efendi muvecasında takriri kelam ve tâbîr-i an-il meram idub bundan mukaddem vefat iden pederim Hacı Hamza’dan müntakil emval ve menkul ve gayri menkuluye veledi merfan müştevikleri ve diğer varisleri müteveffanın zimmi nasda senetlü ve senetsüz alacağına medyun olan Kesanlı muhakeme ve mahsusa tahlif ve istilaf ve tebliğ ve tebellüge vazi nehçe-i mekine ve imzasıyla evrak takdimine ve arahibleri taksim ve muhakeme-i şeriye ve nizamiyenin her bir derecatına virud igzaya iştikad an-il meram davada muhakeme ve istinaf ve itiraza ve temyize velhasıl hususu merkurun müteveffa olduğu umuru vekaletin ifaya hazır merkum Abdi Efendiye tarafımdan vekil ve naib ve menab nasb ve tayin eyledim dedikte ol dahi ber vechi muharrer vekaleti mezkuraya kabul ve ifa-i merasimini kemayanbağı edaya taahüd ve iltizam itmeğin ma vaka biltaleb keteb imla olundu. Tahriran fielyevm ül salis aşere minşehri saferül haber lisene hamisetin aşere ve selase mie ve elf.(3 Sefer 1315/26.07.1897)

164


Sahife 230 Numero 2Anasıl Gurum Kazası sakinlerinden Akub ve Behisni Kazasına tâbî Tud

nahiyesinin nefsi Tan Karyesi sakinlerinden iken bundan mukaddem vefat iden Subaşıcı Karabet validesinin veraseti sulbi kebir oğulları Mansur ve Torus ve Kerkur ve sulbiyanı kubbar kızları Ganib an-il belda Çuhadar Heriman munhasır olduğu zahir ve numayan olduktan sonra ganip mezburaların zuhuruna değin hisse-i mucibelerine hıfz ve vikaya kıbel-i şeri’den kaim nasb ve tayin olunan biraderleri Torus’un marifetle ve marifet şer’le müteveffai merkumun tahirir ve beynel verase tevzig ve taksim olunan terekesi ve defteridirki ber vechi ati zikr ve beyan olunur. Tahriran fielyevm rabi aşere minşehri saferülhaber lisene hamisetin aşere ve selase ve elf.( 4Sefer 1315/27.07.1897)

Karye- mezkurda fukanlı ve mahsanlı haneEksalinde ismaba meşru ve gayrimeşru sağçe ___________1__________ ______________1_______________

700 200Eksalinde otun ve ahur su değirmeni husun Karyesinde hane _____1______ _____1_____ _______1________ 100 1000 50

Kul mevkinde krum bağı aktunda krum bağı Sallak Karyesinde krum bağı _______1________ ______1_______ ________1__________ 200 100 100

İnek re’s dana re’s___4___ ___1____

200 20

Keçi re’s ____kiyye re’s tuvarlı sınma aded hoşve kiyye __22___ ____50____ _____16______ ____80____ 440 200 80 120

Basma bez top ufak eşyaharı kürk korkabluda bostanlık kırmızı padel ____25____ _____13______ _____________________ 150 65 170

Ufak darı kazAğanı teşt aded sini aded tencere aded legen aded ____6______ ___2____ ___1____ ____2____ ___5____ 100 50 20 12 50

Ibrık aded tava aded kukir aded kebirhengel aded ___1____ ____2___ ____2____ _____2______ 5 10 16 20

Ufak stil çorba tastı sahan ve lenger meskumel çuvalı eski halı aded___3___ ___2____ ____14_____ ____10______ _____2____

165


10 9 38 50 100

Muskumel boz kilim döşek aded yorgan aded kazma aded keser

____2_______ ____4____ ____4____ ____1____ ___1___ 40 100 100 5 5

Et tahtası degirmen ibaresi karışık yekum terekeri mevcudu guruş ____1____ zahir ve kiyye _____5_____ 5 ____5____ 5500 150

Münha el ihracat resm-i kassam kaydiye defteri Guruş para guruş para 13 v 20 8 10Kassam maa hüccet pulu ______________ 13 Yekun guruş para _____ ______

158 30 Sahül baki taksimi beynel verase Guruş para

351 10

Hisse-i veled merkum sefer hisee-i veled merkum torus Guruş para guruş para _____ _____ ______ ______ 1337 32 1337 32

Hisse-i veled merkum kerkur hisse-i binti ganib mezbure çuhar Guruş para guruş para ______ _______ ______ _______ 1337 32 668 36

Ganib mezburelere balayı kasamda gösterildigi cihetle hisse-i mucibeleri kaym merkumun yed-i hıfzında emanete bırakılmıştır. Müteveffai merkumun nizamnamesinde olan alacağı olub varisleri tarafından nakid makamında kabul edulmeyub Alel usul tahsil olundukta harcı alınmak üzere müteveffai merkumun matlubu beyan olunur.

Bir mucib defter meskurda vechile.

Ton Karyesinde olan alacağı guruş ______ 1908Budhan sallak Karyesinde Çiftlik Karyesinde Guruş guruş para

166


______ _____ _____ 227 139 30Husin Karyesinde guruş Havli Karyesinde Sallak Karyesinde Çilingir Karyesinde________________ __________ __________ ____________ 201 17 17 177Meryemuşağı Karyesinde Akviran Karyesinde _______________ _____________

172 1644

Köçer aşireti zimmetinde Kazkakan Karyesinde Erkenek KaryesindeSiverek Karyesinde ________________ _________________ ____________ _____________ 7 57 87 85 75

Yekun para guruş ____ _____

30 5506

Sahife 231 Numero 3Anasıl Gurum Kazasının sakinlerinden olub bir müddet nehru Behinsi Kazasına

tâbî Ton Karyesi sakinlerinden iken bundan akdem vefat iden Kırşebi matutu olan Karebet veled tolubek gainib anilbdar sulbiyan kubbar kızları Çuhar, Maryem, pederleri mütevffai merkumdan mevrus ve müntakil emval ve eşyalarını hıfz ve vikaya kablel şer’iden kaim nasb ve tayin olunmak ehem ve elzem olmağla emanet ile maruf istikametle mevsuf gaiban mezburanın biraderleri torus kaim nasb ve tayin olundukta oldahi ber veçhi muharrer mezkuraya kabul ve ifa-i merasimini kemayanbağı edaya taahüd ve iltizamitmegin ma vaka bil taleb keteb imla olundu. Tahriran fielyevm elrabia aşere minşehri sefarül haber lisene hamisetin aşere ve selase mie ve elf.(4 Sefer 1315/27.07.1897) Sahife 232 Numero 4

Behinsi Kazasının nefs-i kasabası mahalatından Bozmekan Mahallesi sakinlerinden olub kasaba civarında sukuyzi nam mahalde sakin iken bundan akdem vefat Eden Gül Vakkas ın oğlu Mah onun veraseti zevce-i merkuhe-i metrukesi Hatice binti Mehmed ve sulbiye-i kebire kızı Fatma ve sulb-i sagir oğlu Vakkas a münhasır olduğu Lede’ş-şarül-enverüz zaher ve nümayan olduktan sonra sagir-i merkuman vakt-i rüşd ve sedadına değin tesviye-i umuruna vasi nasb ve tayin olunan sagir-i Merkumun validesi mezbure Hadice bint-i Mehmed marifet-i ve marifet-i şer-le müteveffayı merkumun tahrir ve beynel-verase tevzi ve taksim olunan terekesi defteridir ki ber vech-i ati zikr ve beyan olunur. Tahriran fil-yevmü’t –tasi min şehri rebiül-evvel sene-i hamsine aşer ve selase miete ve elf.(9 Rebiülevvel 1315/07.09.1897)

Sokuzi nam mahalde hane mahal-i mezkurde sazlık maa aşear___________1___________ ______________1______________

150 400

Merkeb re’s sıpa re’s inek re’s dana re’s keçi aded oğlak aded____1____ ___1__ ___1___ ___1____ ___4___ ____3___ 100 50 110 25 100 30

167


Yatak kat leğen aded ufak stil aded kazan aded sofra aded___3____ ____1___ ____2_____ ___1____ ___1___ 150 10 15 12 10

Sahan aded tast aded bulgur çek çorba çek nohud çek hınta çek___3____ ___2___ ___5___ ___4____ ____8___ ____4____ 10 10 20 16 24 16

Çorab aded sandık aded hırdavat____5____ ____1_____ 24

25 15Yekünüt tereke-i mevhude__1340Münhalül-ihracat__

Resm-i kassam kaydiye-i defter kassam maa hüccet pulu_________ ____________ _________________ 33 20 2 11

Yekün ___46 20Sahhül-baki___1293 20Hisse-i zevc-i mezbure Hatice hisse-i bint-i kabire-i mezbure Fatma _________________ _________________________ 161 27 377 11Hisse-i ibn-i sagir-i merkum Vakkas_____________________________

754 22Bala da muharrer sagir-i merkumun hisse-i musibesi ve vesaye-i mezburenin ber-hıfz ve emanetinde bırakılmıştır.

Sahife 232 Numero 5

Behinsi Kazasının nefsi kasabası mahalatından Bozmekan Mahallesi sakinlerinden olub,kasaba civarında sakuzi nam mahalde sakin iken bundan akdem vefat eden Gül Vakkas ın oğlu Mahmud un sulb-i sagir oğlu Vakkas a pederi müteveffa-yı merkumdan mevrus ve müntakil emval ve eşyalarını mehfuz ve vikaye vakt-i rüşd ve sedadlarına değin tesviye-i umuruna vasi nasb ve tayin olunmak ehem ve elzem olmağla emanet ile marufe diyanet ve istikamatle mevsufe ve her vecihle umur-ı vesayenin uhdesinden gelmeğe kadir idugu zeyl-i vesikada muharrerül esami müslimin ihbarlarıyla zahir ve mütehakik olan sagir-i merkumun validesi Hatice binti Mehmed kablel şer’iden vesayi nasb ve tayin olundukta ol-dahi ber vechi muharrer vesayet-i mezkureyi kabul ve ifa-yı nerasimini kemayenbağı edaya taahüd ve iltizam etmeğin ma-vaka bit-taleb ketb ve imla olundu. Tahriran fil-yevmül tasi min şher-i Rebiül evvel sene-i hamis aşer ve selase mi ete ve elf.(9 Rebiülevvel 1315/07.09.1897)

Sahife 233 Numero 6Mamüratül aziz vilayeti celilesi dahilinde Malatya sancağına tâbî Behinsi

Kazasının nefsi kasabası mahallatından Hristiyan Mahallesi sakinlerinden ve teba-yı devlet-i aliyenin Ermeni milletinden Kantarcı Begasi veledi münhasir Agop nam

168


kimesne kasa-i mezkür Mahalle-i şer’i yesine mahsus odada mevlis-i şerli şerifi enverde Mahallesi mezkur sakinlerinden ve tebayı müşarsileynin Katolik milletinden Terekeci Begasi veledi münhasir erakil muvacehesinde tarir-i kelam ve tâbîr-ian-il meram idüb dörtyüz guruş kıymetinde bir aded bulgur fırırnın değirmenimi bundan dört sene mukaddem yüz guruşan nısfını değirme-i mezküru işletmek mukavelesiyle ve hasılı olan karine ber-vech ati olmak üzere hazır-ı merkum değirmen-i mezküru teslim ve iki sene…diğer iki senedir değirmeni muattal bıraktığından ber vech mukavele yüz guruşunu kendisine teslim ve değirmenimi taleb etmekte ise de emrar-ı vakf ile tarafıma teslimden imtina eylediğinden değirmen-i mezkuru hazır-ı merkumdan bil-ahz tarafıma teslimi matlubumdur dedikte ol dahi cevabında mezkur değirmeni tarihinden altı sene mukaddem yüz guruşa nısfını bana sattı ve parasını dahi ol vakit aldı ve o yolda kendisüyle mukarele ve şürud tahtında bir güne bey ve şiramız sebkat ettiğinden nısf hissesine bir diyeceği olmayacağını dafian beyan etmekle müdde-i merkumdan ber-vech-i muharer mukavele üzere beyan ettiğine beyine taleb olundukta isbat-ı beyyinede izhar-ı acz ile müdde-i aleyh merkum terekeci Bey Ağası müdde-i merkumun talebiyle bil-muvacehe tahlif olunub ol-vechile mezkur değirmenin vakıf hissesine müdahele olunmayub mezkur vakıf hissesi müdde-i merkuma eda ve teslime müdde-i aleyh merkum Bey Ağası kablel şer’iden tenbih olundugu tescil ve bil iltimas huzur u alilerine ilam olundu. Tahriran fil-yevmüs sabi min şehri Rebiülevvel sene-i hamsine aşer ve selase miete ve elf.(9 Rebiülevvel 1315/07.09.1897)

Sahife 233 Numero 7Anasıl Gürün Kasabası sakinlerinden iken halen Behinsi Kazasına muzaf Tut

Karyesinde sakin iken bundan iki sene mukaddem fevt olan Kiremitci karabet nam şahsın sulb-i sebir kebir oğlu sagir veled karabet nam kimesne kaza-i mezkür mahkeme-i şer’iyesine mahsus odada nefsi kasabanın Hristiyan Mahallesi sakinlerinden ve teba-yı devlet-i aliyyenin Katolik milletinden eçmiyan ohannes efnak veledi karabet muvacelesinde takrir-i kelam ve tâbîr-i anil-meram idüb müteffa-yı. Merkum pederim karabet’den hisseme isabet eden emuali menküle ve gayri menkule ve milat ve zimem-i nasdaki alacağında keza hisse-i şeriyemi medyum olanlardan ve merüz-zikir hisse-i terelude hasıl olan mikdara ahz ve kabze ve indel-icab sulh ve ibnaye de emrak ve arazice lazım gelen memuru huzuruyla hissemi heftik ve taksim ve hisse-i sabıkalım talem olundukta firuhat ve ferağına ve esmanını ahz ile tarafıma irsal ve isale ve indel-icab bir müdde-i zuhurunda kaza-i mezkurun mahkemesi şer’iye ve nizamiyede muhakemen ve muharemeye tahlif ve istihlafa ve ikame-i şuhud ve istimana ve lazı hacz ve ve imzasıyla evrak tebliğ ve tebellüğe ve istinasf ve temlize ve zarar ve ziyan iddasına ve ahirini tevkile vel hasıl usus-ı mezkurun Mutevvakkıf oldugu umurun küllisini nifaya tarafından işbu hazırı-ı bil meclis Ohannes Efendiyi vekilve naib-i nasb ve tain eyledim dedikte. ol-dahi ber vech –i muharrer vekalet-i mezkureyi denilen kabul ve hizmet-i lazımesinin kema-i yenbari edaya tahahhüt ve ihtizam etmeğin mag-vak’a bi’t-taleb ketb ve imla olundu tahriren fiil-yevmü ‘le-hadi minşehr-i rebiülevvel sene-i hamsine aşer ve selase mie ve elf.(1 Rebiülevvel 1315/23.08.1897)

Sahife 234 Numero 8 Behisni Kazasına tâbî Tut Karyesi sakinlerinden iken bundan Akdem vefat olan

Delku Veled-i Karabetin sulbi sagire oğulları Mehmed ve Reşid ve Bilal sagire-i ve sulbiye-i sagire kızı Sakya’ya pederleri müteveffay-ı merkumdan mevrus ve müntakil emval ve eşyalarını hıfz ve vefaye vakt-i rüşdü sedadlarına degin tesviye-i umurlarına kıbel-i şer’den bir vasi ve ta’yin olunmak ehem ve ilzam olmağla emanet ile ma’rüfe

169


diyanet ve istikamane mevsufe ve her vechile umur ve vesayetinin uhdesinden gelmeğe kadire idugu zeyl vesikada muharrerü’l-esami müslimin ihbarlarıyla zahir ve numayan olan sagirden merkumun ve mezbure-i kasuye-i umurlarına vasiye ve ta’yin olundukta oldahi ber vechi muharrer vesayet-i mezkureyi kabul ve ifay-ı merasimini kemayanbağı edaya taahüd ve iltizam itmegin ma-vaka bi’t-taleb ketb ve imla olundu tahriren fiel yevm tasi Rebi’ül –evvel lisenetin hamsete ve selase mie ve elf.(1 Rebiülevvel 1315/31.07.1897)

Hacı Ali Zade Mehmed Efendi İbrahim Ağazade Osman Ağa İlyas zade Çopur Hüseyin Ağa Biraderi Hacı Ahmed

Sahife 235 Numero 9Mamuratül aziz vilayeti celilesi dâhilinde Malatya Sancağına tâbî Behinsi

Kazası’nın nefsi kasabası mahalatından Vusta Mahallesi sakinlerinden ve zatı Kahta Mahallesinden Mahmud bin Mustafa Ağa Sadullah’tan Omar tarifleriyle maruf olan Osman pehlivan kerimesi Emine Nam Hatun, kazai meskür mahkeme-i şer’iyyesine mahsusada meclis-i şer’iyi şerif-i enverde Hamra Mahallesi sakinlerinden Cocağın Oğlu Ahmet Sadırzade Hacı Mustafa muvacehelerinde takrir-i kelam ve tâbî-i anil neram idüp zevc-ü mütevaffa hallo cariyelerini tezvic iddikte derun-u kasaba huzura kadr-i peycar-i nammahalde tarafları sAğa buğrar ve Celil oğlu ve Küsübağlara ve çamur tarlasıyla mahtut ma bir bab bağını zevcim Hallonun biraderi deli hazır-ı merküm Ahmet Mahalle-i mütevakidir 500 guruşa mubadele vaaz edip meblağ-ı mezkuru dahi kendi tarafına ilgaya nehy ve borçlu olduğından şu halde hane-i verdikten sonra olduğu meblağ-ı mezkurun dahi kidem ittikten mezkurhane mukabiline borçlu olduğu meblağın tahsili tarafıma teslimi matlubumdur dedikte ve namın Hacı Mustafa ve Ahmed dahi cevablarında hane-i mezkuru evelki iyale Hatun’un mihrine mübadele vaaz olunduğu ve merkum Ahmed dahi mezkur ve beş yüz guruş taahhüd olunduğu kalben inkaren müdde-i mezburun ber vech-i muharrer Orhan sarufen beyine talep olundukta oldahi Mahalle-i mezkur Mustafa Ağa zade Mehmed ve Hacim oğlu Mustafa ve Osman pehlivan oğlu Mustafa namun kimesnelerin şehadetleri ile ittiba edeceğini beyanla şahişdan-ı merkumdan Mustafa Ağa zade Mehmed ve Osman pehlivan oğlu Mustafa namun kimesneler Mahalle-i şer’i bil virud lede’s şahade sekiz sene akdem hazır-ı merkum Ahmed biraderi Halil’e hazıra-i mezbure Emine’yi tezviç ve beşyüz guruş luk tahsisi edip beş yüz guruş beyineyi eşya alarak ifa idüp ve beş yüz guruş müteveffa-i merkumun biraderi hazır’ı merkum Ahmed borçlu olduğuna biz Allah içün şahidiz ve şahadet dahi ideriz deyu her biri bilmuvacehe ber neçhi şer’i edayı şahadet’i şeriyye itmelerini müteakip mezbure Emine müteveffa-i zevci Halil‘in terekesinden kendi hissesi ile müteveffai merkumun firaşın’dan hasıl ve hasıla sagir ve sagire Aişe’nin hisse-i şaiyaları tereke-i müteveffa-i vaz’l bet olan hazır-ı merkım Ahmed ve Hacı Mutsa ‘dan ahz ile ber vechi fera’iz taksimini talep ve evvelki iyale müteveffa Fatma’nın hane’i mezkur mahalinde olduğunu inkarla merkuman Ahmed ve Hacı Mustafa’dan deflerine mukarin beyine talep olundukta hane-i mezkurun mütevaffai Fatma’nın bin beş yüz guruş mübadelelerinde olunduğuna Çırçır Mahallesinden müteveffaye Fatma’nın biraderleri Duran ve Ali ve Yeni Mahalleden Karabaş oğlu Mustafa ve Nacar Hacı kızı Emine nam kimesnelerin şahadetleri ile isabat edeceğini bil beyan şahidan’ı merkumdan Duran ve Ali meclis-i şer’i derununda kıbelil ittima müteveffai mezburenin vekil’i müseçceli şer’i lerini İttizade Abdi Efendi tarafından murafaya ianesine iş bu eda olunan olalı yigirmi sene olup halbuki müteveffai mezbure

170


Fatma’yı Hallok tezviç ideli kırk sene olduğu mezbur Fatma ve merkum Hallok hali hayatında böyle bir mihri iddiasında bulunmadığı gibi şu iddia meru dur. Zaman uğrayarak istima mani olduğu on beş senden sonra hiç birinin istimağ’ı caiz olmayacağı şahidiz istima edilmek lazım gelse merkuman zelyet olmayup müvekkilin hariç bulunduğu cihetle hariç beyyinesinin tercih olunacağı ahkamı şeriye ittiza iden olduğunu defale tekevvühü şerife ledel havale her iki de Hallo dan selase-i mülk iddiasında bulunduğundan zevce Aişe nin beyine si olan evvelden müdde-i aleyh tereke dava ile her zaman oğulları müdafa yedlerinde iduğu tarafın taht’ı tasarufunda anlaşılmakta zevci Aişe’nin ferası naip olur ise badehu ve fatiha rub’i zevcine müntakil olup zevce’i sariyenin matlup iden müntahsil olmak ittiza buyrulmuş bulunduktan ol vech ile şahidiz merkumdan Hallo oğlu Duran ve Ali meclis-i şer’a hazıran olup erbüyül istişhad tahminen bundan otuz sene mukaddem hazır-ı merkum Hacı Mustafa’nın validesi müteveffa-i Hatun un bin beş yüz guruş mihrine mübadele hane ve bahçe vaaz idüp badehü doksan iki tarihinde mezbure Fatma’nın zevci Hallo askere gidip o sırada tekrar bağ ve hanesini meskurla bir kıta tarlasını cem an iki bin beş yüz guruş a mezbure Fatma’ya terk eylediğine müdde’i Emine pederinin ismi Osman pehlivan ve Osman pehlivan ın pederinin ismi diğer şahidler dahi Abdullah demesiyle şahidan’ı merkuman sagira beraya hak olup olmadığı müddeiye vekil Abdi Efendiden sual olundukta şahidan’ı merkumanın şahidleri müvekilinin dedesinin ismi de yek değerinin mübaye bulundukta her ikisi dahi dedesinin ismi ile müvekkillerinden mezbure maruf kimesnelerden olmadığı cihetle gaip olan müvekkilinin dedesinin ismini mecelle-i celilenin bin altı yüz doksanıncı maddesi ahkamından bulunduğu ve mebure dahi diğerlerinden fark ve tahyiz olmadığı cihetle şahitlerinin kabulune mani ve aynen meçruh bulunduğu ve müddei merkuman bin beş yüz guruş iddia ve şahidler dahi iki bin beş yüz guruş a şahadet eylediklerinden keza mecelle-i mezkurun bin yediyüz sekizinci maddesi ahkamınca keza şahadetlerin mucip bulunduğundan müdde-i vekilinin gelip iznine fetvayı şerife ledel havale vekili merkumun ser ruban eylediği halde hatta mezkur ahkamına tefikan icabı mukteziden deyü muharrer bulunduğundan olvesayete salifül beyan mezbure Emine’nin şahidleri mensub oldukları Kahta Mahallesi imamı Abi Aksab Muharrem ve Muhtar Bekir bin Hacı saya nam kimesnelerden ba verse-i mezture şerr’an ve ba dehü Mahallei mezbureden yarım oğlan oğlu müretebten muharrer ve Ağa Mustafa oğlu Osman nam kimesnelerden ledet teskiye adl ve makbulu şahade oldukları ahbabı ruhşar olunmakla mucebince meblağ’ı mezkur ve beş yüz guruş mucebince fetvayı müteveffa Hallo nun tereksinden mezbure emine ye izafeten vekili merkum Abi Efendiye eda ve teslime ve müteveffai merkumun terekesinden olan mebure Emine ve sahibi merkum ve mezburenin hissei mucibelerine canibi vechi ferazi ahkam ettiği merkuman kıbel-i şer’i den tenbih bulunduğu tescil ve bililtimas huzuru alilerine ilam olundu. Tahriran fi elyevm hadi aşara min şehri rebiülevvel lisene hamiseten aşara ve selase mie ve elf.( 9 Rebiülevvel 1315/03.08.1897)

Sahife 236 Numero 10Mamuratülaziz vilayeti celilesi dahilinde Malatya sancagına tâbî Behisni

Kazası’nın nefsi Kasabası mahalatından Meydan Mahallesi sakinlerinden Molla Veli zade Süleyman Efendi Kaza-i mezkur tâbî Çiflik Karyesi sakinlerinden Yusuf Ağa’nın Hacı Mehmed ve köşker oğlu Hacı Bekir ve kel Efendi oğlu Ömer namun kimesneler Kaza-i mezkur mahkeme-i şeriyesine mahsus odada meclisi şerifi enverde keza Kasaba-i mezkura mülhak Tut Karyesi sakinlerinden şerif Efendi ve kara Yusuf oğlu Yusuf ve İlyas oğlu çapur ve kel Hasanzade Ali Ağam ve Sulak Karyesi molla Mahmud ve kule

171


oğle Ebuzer ve Selim oğlu Ahmed ve Hasan kahya oğlu Mehmed muvecasında her biri takriri kelam ve tâbîri an-il meram idub karyemiz bulunan mezkur hududunda arazilerimizi teamüle kadim vechile suvarmakta oldugumuz mezkur salak ve tut ve Çiftlik Karyeleri civarında olan nehri cariyi penbelerimimzi sagri bakü misullu suvarılmasına iş bu hazır bilmeclis merkumun taraflarından ba gayri hak müdahale etmekte bulundukları bu vecihle hem hasarımızı ve hemde haklarımızda gadri mucib oldugundan nehri mezkura olan müdehaleyi vaz’a müdehale ve ahzlarının men edilmesini hazırın merkumuna kablel şer’iden tenbih buyrulmak matlubumuzdur deyub badet dava ve sual müdde-i aleyh merkumun dahi hazır müdde-i ye merkumun iş bu iddia da bulundukları ve ihbar olduğu Meydanda olub beyan ittikleri mülkümüzü her birilerimiz on beş yigirmi seneden beru bila niza nehri mezkurlu penbelerimizi suvarılmakta olduğumuz gibi sAlifül zikr seneyi merkumeden beri bila niza emlaklarımız dahi yedi yıl tasarufumuzda olub emlakı mezkurelerimizden hasıl olan hasılatın mahsulatı seneviyesini dahi tediye vechile münafi miri ve milliye zahir ve numayan oldugu şeran ve nizanen her ne olursada olsun on beş yigirmi sene bila niza tasarrufta oldugumuz içun her bir taraftan nüdehale olunmayacagı şu suret müdefamız olan gerek nehir mezkuru gerekse cihet-i tasarrufatımız dahi tenbihle müheye bulundugumuzdan merkumun bu babdaki iddialarınızı men edilmesine dermayan etmeleriyle müdde-i merkum dahi tekrar kelama eğaze müdde-i aleyh nerkumun seyrd ettikleri artazileri sulu olmayub deşti oldugu nehri mezkur suyu para ile alup tarlalarını suvarmakta olduklarını ispat ideceklerini beyine her iki tarafın bir diyecegi kalmayub lazım gelen icab şerisine taleb etmeleri üzerine fetevai şerife bi-tevdi müdde-i iyyum mezburun müdde-i aleyhin tarlasının sekiz dokuz sene evvel deşti iken ba dehu hasisen suvarmakta olduklarını beyan etmeleriyle ve mecelle-i celilenin 1766-8 maddelerine tevfikan beyineleri olunur deyu beyan idilmesi üzerine müdde-i iyun merkumun müdde-i aleyh umun … meclis-i şer’e hazıran olub müdde-i aleyh merkumun ester-i kelam idub evvela yazdırmış oldukları arazilerinden olan hisse-i şerileri birer çiflik üzerine olduğu ba dehu birer çiflik içinde paraları olub suvardıklarını ve sonra suvarmak üzere verdikleri paralarını dahi geri aldıklarım ve ancak kadim üzere kemafıs sabık arazilerini sakr ittiklerini bil muvecehe beyanla iş bu ifade vaz’alarını müdde-i hazır merkumun taraflarına tasdikiyle sabık misullü birer çifliklerini kadim vechile suvarılmasına ittiklerini ve takrir etmeleriyle gıbbel tasdik-i şeri ma vaka biltaleb keteb imla olundu. Tahriran fielyevm el sAlis elişrin minşehri rebuülevvel lisene hamis aşere ve selase mie ve elf.(23 Rebiülevvel 1315/22.08.1897)

172


5- METİNDEKİ BELGELERİN ÖZETLENMESİ VE DEĞERLENDİRİLMESİ

S.118 n.11

Haleb Vilayetinin Maraş Sancağına bağlı Elbistan Kazasının Topallı köyünde Selo oğlu Medik Besni mahkemesinde Besni’nin Hamra Mahallesinden Hacı Bekir oğlu Hacı Ali adlı şahıs hakkında davacı olmuştur. Daha öncede kendine ait olub Elbistan’ın Kızılca Mahallesinden Bekir oğlu Mehmed’e sattığı katırına daha sonra Havalı Hacı Ali tarafından kendisine ait olup çalınan katır’ı olduğu iddiasıyla el konulduğunu söyleyerek mahkemeden katırın kendisine teslimini istemiştir. İki tarafın iddia ve şahitlerinin dinlenmesinden sonra mahkeme davacı Medik’in haklı olduğuna karar vererek, katırı davacıya teslim etmişti.

7.Ramazan 1312 (4.Mart 1895)

S.119 n.2

Besni’nin Meydan Mahallesi halkından Hacı Hamza kızı Fatma’nın aynı Mahalle halkından Sittizade Hacı Hasan Efendiye paraları ve babasından miras kalan eşyalarının idaresine, mallarından dolayı alacaklarını borçlulardan tahsil etmeye, gerektiğinde dava açmaya kendisine vekil ettiği belgedir.

29 Şaban 1312(24.02.1895)

S.119 n.3

Besni’nin Hanra Mahallesinden Hacı Bekir oğlu Hacı Ali aynı Mahalleden Abdi Efendiyi Elbistan’ın Topallı köyünden Selo oğlu Medik’le aralarındaki katır davasında kendisini temsil etmesi amacıyla vekil tayin ettiği belgedir. 27 Şaban 1312 (22.02.1895) S.119 n.4

Besni’nin Meydan Mahallesinden olub, daha önce vefat etmiş olan Hüseyin2in küçük oğullarının vasisi olan Hacı Mehmed oğlu Mustafa Efendi’nin vefat etmesiyle boş kalan yetimlerin vasiliğine anneleri Hacı Mehmed kızı Zeynep tayin edilmiştir.

17 Ramazan 1312 (14.03.1895)

173


S.120 n.5

Besni’nin Şambayad köyünden Hoca kızı Fatma, Çeri Mehmed oğlu Mehmed Ali ve Mehmed Ali kızı Güllü Besni’nin Meydan Mahallesinden Hasan oğlu Hacı Mehmed’den davacı olmuşlardır. Davacılar yakın akrabaları olup, daha önce Adana tarafına rençberlik yapmaya giden Çeri Osman’ın oğlu Mehmed Ali’nin orada öldüğünü, davalı Hacı Mehmed’de 10 guruşlık alacağı olduğunu kendilerinede mirasçı sıfatıyla bu paranın davalıdan alınarak verilmesini istemişlerdir. Davalının da onların mirasçı olduğunu reddetmesiyle tarafların şahidleri dinlemiş ve mahkeme davacıların mirası hak ettiklerine karar vererk borcun davalı tarafından ödenmesini kabul etmiştir. 9 Şevval 1312 (5.04.1895)

S.120 n.6Besni’nin Meydan Mahallesinden İbrahim kızı Zeynep ile İbrahim ve

Mustafa’nın aynı Mahalleden Hacı Hasan Efendi adlı şahsı Hristiyan Mahallesi halkından Ermeni Şarniyan Kalas Ağa ile mahkemesi içim vekil tayin ettikleri belgedir.

29 Şaban 1312 (24.02.1985)

S.121 n.7Besni’nin Meydan Mahallesinden olup daha önce ölmüş olan Hacı Hasan oğlu

Ahmed’in küçük yaştaki yetimleri Hacı Ali, Mustafa ve Ümmü gülsüm’ün babalarından kalan miraslarının korunması ve idaresine anneleri Hacı Mehmed kızı Aişe’nin vasi tayin edildiği belgedir.

15 Şevval 1312 (11.04.1895)

S.121 n.8Besni’nin Meydan Mahallesin den olub daha önce ölmüş olan Hacı Hasan oğlu

Ahmed’in dul eşi Aişe, çocukları Hacı Ali, Mustafa ve Gülsüm’e miras kalan terekesinin çıkarıldığı ve mirasçılara paylaştırıldığı tereke belgesidir. 17 Şevval 1312 (13.04.1895)

S.121 n.9Besni’nin Gani kasabasının vusta Mahallesinden Osman Pehlivan’ın kızı Emine

hatun Hamra Mahallesinden cocağ oğlu Ahmed’i dava etmiştir. Davacı vefat etmiş olan eşi Hallo’nun kasabada bulunan bağ ve tarlalarını davacı Ahmed’e 500 guruş karşılığı sattığını, ancak Ahmed’in borcunu ödemediğini söyleyerek, paranın davalıdan alınarak kendisine teslimini istemiştir. Davacı Ahmed’de cevabında bağ ve tarlanın HAllo’nun önceki aşinin mihrinin bedeli olarak değiştiğini söyleyerek davalının alacağının olmadığını söylemiştir. Şahidlerin dinlenmesi ve fetvahane den de fetanın alınmasının ardında davacı Emine hatun haklı bulunarak 500 guruşun teslimine karar verilmiştir. 11 Rebiülevvel 1312 (11.09.1894)

S.122 n.10Besni’nin Kızılin köyünden olup, askerlik yapmakata iken ölen Mahmud oğlu

Mehmed’in varislerinin vasisi olan Seydi oğlu Mahmud Meydan Mahallesinden Hacı Mustafa oğlu Subaşızade Mehmed Ali Ağa’dan davacı olmuştur. Davasında ölen Mehmed’in davalı Mehmed Ali Ağa’dan beş guruş alacağı olduğunu ve bunu vasileri

174


olduğu çacuklar adına istediğini belirtiriz. Davalının onların mirasçı olduklarını reddedip, borcunu kabul etmesi üzerine şahitler dinlenerek davalının davacı tarafa 5 guruşu ödemesine karar verilmiştir. 29 Şevval 1312 (25.04.1895)

S.124 n.11Besni’nin Nezilli köyünden olup, ölmüş olan Mehmed oğlu Yusuf’un çocukları

Vakkas,Mehmed,Yusuf ve Elif’e kalan mirasının çocuklar büyüyene kadar idaresine mirasçıların büyük kardeşleri Yusuf vasi tayin edilmiştir. 23 Şevval 1312 (19.04.1895)

S.124 n.12Besni’nin Nezilli köyünden olup daha önce ölen Mehmed oğlu Yusuf’un mirası

dul eşi Malo kızı Elif’e kalmış olup, mirasın vasi Yusuf’un isteğiyle paylaşıldığı terekedir.

23 Şevval 1312(19.04.1895) S.125 n.13

Besni’nin Meydan Mahallesinden Köse Mehmed oğlu Hamza’nın Besni’nini Kelbihalidin köyünde bulunan 4 dönümlük üzüm bağını ve ürünlerini ölümünden sonra medyam Mahallesindeki İdris cami’ine vakıf olarak bağışladığı belgedir. 21.Zilkaade 1312 (16.05.1895)

S.125 n.14Besni’nin Siverek köyünden Abacı oğlu Mustafa,Erkinin köyünden Gül Hasbi

oğlu Alo’yu dava etmiştir. Davacı Mustafa bir yıl evvel kaybolan eşeğini davalı Alo’nun yanında bulduğunu söyleyerek kendine teslimini istemiştir. Alo ise eşeği Antep’te satın aldığını söylemiştir. Davacı Mustafa’nın şahitlerinin davacıyı doğrulamaları üzerine eşeğin Mustafa’ya teslimine karar verilmiştir.

25 Zilkaade 1312 (20.05.1895)

S.126 n.15Besni’nin Meydan Mahallesinden olup daha önce ölen Hacı Mehmed kızı

Zeyneb’in küçük oğulları Hamza, Mehmed ve Mustafa’ya ölen anne ve babalarından kalan miraslarının idaresine dayıları Hecı Mehmed oğlu Mehmed Efendi vasi tayin edilmiştir.

19 Zilhicce 1312 (13.06.1895)

S.126 n.16Besni’nin Meydan Mahallesinden olup,ölen Hacı Mehmed kızı Zeyneb’in mirası

annesi Abdullah kızı Aişe ile eşi Seydi Bey oğlu Seyid Bey’e ve küçük oğulları Hamza, Mehmed ve Mustafa’ya kalmış olup, mirasın küçüklerin vasileri yusuf’un isteğiyle paylaşıldığı terekedir.

19 Zilhicce 1312 (13.06.1895)

S.127 n.17Besni’nin Vatsı Mahallesinde bulunan Ulu Cami2nin boş bulunan vazifesine

Şeyh Mustafa oğlu Mehmed’in atanmasına ilişkin belgedir.

175


27 Zilhicce 1312 (21.06.1895)

S.127 n.18Besni’nin Meydan Mahallesinden Derviş oğlu Hacı Mehmed Telek köyünden

Ali kızı Fatma’dan davacı olmuştur. Davasında Kelilasin Karyesinde bulunan bir üzüm bağı ile bitişiğindeki ekşiliğin davalı Fatma’nın ölen kocası İbiş oğlu Mehmed’den 20 yıl önce babsı tarafından satın alındığını, babasının ölümünden bir müddet sonra davalı Fatma’nın bAğa müdahalede bulunmaya başladığından bunun önlenmesini istemiştir. Davalı Fatma’da bağın hâsılatını davacının babasının aldığını ancak bağın satıldığına dair bir bilgisinin olmadığını söylemesi üzerine tarafların şahitleri dinlenmiş ve mahkeme bağ ve ekşiliğin Hacı Mehmed’in babası tarafından satın alındığına karar vererek, davalı Fatma’nın bAğa müdahalede bulunmasını yasaklamıştır. 25 Zilhicce 1312 (19.06.1895)S.127 n.19

Besni’nin Bozmekan Mahallesinden Hamamcı Hacı kızı Hatice kız kardeşi Hamamcı Hacı kızı Emine’yi kendilerine ölen annelerinden kalan Kayardı adlı yerdeki 1 ev ile bitişiğindeki bağ harabesindeki yarı hissesine müdahele ettiği iddiasıyla dava etmiştir. Emine’de savunmasında diğer yarım hisseyi 8–9 yıl önce kardeşinden 100 guruşa satın aldığını belirtmiştir. Şahidlerin de Emine’nin iddiasını doğrulaması üzerine mahkeme davacı Hatice’yi haksız olarak, ferağ muamelesini yapmasına ve bağın tamamının Emine’nin olduğuna karar vermiştir. 25 Zilhicce 1312 (19.06.1895)

S.128 n.20Besni’nin Karalar aşiretinden olup daha önce vefat eden Haso oğlu Hekrubu’nun

küçük kızı Meryem’e kalan mirasın idaresine annesi Bilal Ağa kızı Elif vasi tayin edilmiştir. 19 Zilhicce 1312 (13.06.1895)

S.128 n.21Besni’nin Karalar aşiretinden Bilal Ağa kızı Elif ölen kocasından kendisine ve

kızı Meryem’e kalan mirasa ölen kocasının amcazadesi Haso oğlu Haso tarafından müdahale edildiği için açacağı davada kendilerini temsilen Hristiyan Mahallesinden Erakil Ağa’yı vekil tayin ettiğini bildirir belgedir.

21 Zilhicce 1312 (15.06.1895)

S.129 n.22Besni’nin Hamra Mahallesinde bulunan Hüseyin Bey Camii vakfında hizmetli

iken Halep tarafına tayini çıkan Musa oğlu Mehmed’den boş kalan hizmete Besni ulemasından Hasan Efendi oğlu Mehmed Raşid Efendi’nin getirildiğini bildirir belgedir.

9 muharrem 1313 (02.07.1895)

S.129 n.23Besni’nin merkez yukarı çarşısında Hacı Arsalan’ın yaptırdığı cami de görevli

olan Abdurrahman Efendi oğlu Mehmed Efendinin vefat etmesiyle boş kalan vazifesine Besni ulemasından Hasan Efendi oğlu Mehmed Raşid Efendinin atanmasına ilişkin belgedir.

8 Muharrem 1313 (01.07.1895)

176


S129 n.24Besni’nin Fakı köyündeki camide tevlit ve ferraşlık ile görevli Hasan ve

Hüseyin’in ölümleri ile boş kalan vazifelerine Hasan Efendi oğlu Mehmed Raşid Efend’nin atandığını bildirir belgedir. 8 Muharrem 1313 (01.07.1895)S.130 n.25

Besni’nin Vusta Mahallesinden olup daha önce ölen Hacı Hüseyin oğlu Hacızade Hacı Mehmed’in mirası dul eşi Hacı Mehmed Ağa kızı Hatice, büyük oğlu Hacı Hasan, ve büyük kızı Ümmü ve küçük oğulları Hacı Ramazan, Hacı Hüseyin, Hacı Mestafa Ali ve Mehmed’e kalmış olup, mirasın dul eş Hatice ve küçüklerin Ağabeyleri ve vasisi olan Hacı Hasan’ın isteği ile paylaşıldığı tereke belgesidir. 21 Muharrem 1313 (14.07.1895)

S.133 n.26Besni’nin Vusta Mahallesinden olup daha önce ölen Hoca-Zade Hacı

Mehmed’in küçük çocuklarına kalan mirasın idaresine büyük Ağabeyleri Hacı Hasan’ın vasi tayin edildiğini bildiri belgedir.

21 Muharrem 1313 (14.07.1895)

S.133 n.27Besni’nin Vusta Mahallesinden olup, daha önce ölen Hoca-Zade Mehmed’in

küçük çocuklarına kalan mallarının üzerine vasi tayin edilen Ağabeyleri Hacı Hasan’ın üzerine de anneleri Hatice’nin vasi tayin edildiğini bildirir belgedir.

22 Muharrem 1313 (15.07.1895)

S.133 n.28Besni’nin Vusta Mahallesinden Hacı Mehmed’de Ağa kızı Hatice ölen kocası

Hocazade Hacı Mehmed’de olan otuz beş bin guruş alacağını mirasçıların vasisi olan büyük oğul Hacı Hasan’dan almak için gerekeni yapmaya ve gerektiğinde mahkemeye başvurmaya Meydan Mahallesinden Subaşızade Mehmed Ali Ağa’yı vekil tayin ettiğini bildirir belgedir.

22 Muharrem 1313 (15.07.1895)S.133 n.29

Besni’nin Vusta Mahallesinden Hacı Mehmed Ağa kızı Hatice’nin ölen kocası Hocazade Hacı Mehmed’de olan otuz beş bin guruş alacağının mirasçıların vasisi olan Hacı Hasan’dan alınarak müvekkilime teslim edilmesi için Hatice’nin vekili Subaşızade Mehmed Ali Ağa mahkemeye müracaat etmiştir. Hacı Hasan’ın alacak iddiasını reddetmesi üzerine davacıdan delil istenmiş getirilen şahitlerin de iddiayı doğrulaması Hacı Hasan’ın da kabul etmesi üzerine ölen kocasının terekesinden belirtilen miktarın alınarak davacı Haticeye verilmesine karar verilmiştir.

22 Muharrem 1313 (15.07.1895)

S.134 n.30Besni’nin Karalar aşiretinden olup daha önce ölen Hüso oğlu safruk’un mirası

dul eşi Bilal Ağa kızı Elif ile büyük kızlar Fatma ve Zehra ile küçükkızı Meryem ve amcazadesi Süleyman oğlu Hüso’ya kalmıştır. Küçük Meryem’in vasisi Elif vekili olan Hristiyan Mahallesinden Erakil mahkemede Süleyman oğlu Hüso’yu dava etmiştir. Davacı Erakil davalı Hüso’nun terekenin yazımı sırasında kendisininde mirasçı olması sebebiyle mirasın büyük kısmını sakladığını belirtmiş. Saklanan mirasın nerede ve neler

177


olduğunu saydıktan sonra müvekkilleri Elif ve Meryem’e ait kısmın mahkemece Hüso’dan alınarak kendilerine teslimini istemiştir. Davalı hüso’dan iddia edilen tereke mallarının varlığının bir kısmını inkar etmiş, bir kısmını da kabul ederek onların kendisine babasından kaldığını savunmuştur. Şahitlerin Hüso’yu doğrulaması ve Erakil in şahitlerinin de beyanları doğru ve haklı bulunmuş ve malların Hüso’ya ait olduğu tespit edilmiştir.

2 Sefer 1313 (25.07.1895)S.138 n.31

Besni’nini Bademce köyü halkından olup. Daha önce ölmüş olan Kara Hüseyin oğlu Hasan’ın mirasçıları isteği üzere köye gönderilen mahkeme katibi Said Efendi’nin terekeyi mirasçılara paylaştırıldığına ilişkin belgedir.

15 Rebiülevvel 1313 (05.09.1895)

S.139 n.32Besni’nin Köseceli köyünden Mehmed oğlu Şeyh Ahmed’in ölümü üzerine

mirasçıları arasında paylaştırılan terekeye ait belgedir. 19 muharrem 1313 (12.07.1895)

S.139 n.33Besni’nin köseceli köyünden Mehmed oğlu Şeyh Ahmed’in ölümünden sonra

paylaşılan mirasından küçük oğulları Vakkas ve Mustafa’ya kalan malların korunması ve idaresine anneleri Mehmed kızı Elif’in vasi tayin edildiğine ilişkin belgedir.

22 Muharrem 1313 (15.07.1895)

S.134 n.34Besni’nin Belviran köyünden Kör Hasan oğlu Abdullah’ın ölümü üzerine

mirasçıları olan, dul eşi Mahmud kızı Huri, oğulları Mehmed,İbrahim, Ahmed, Mehmed Ali ve Mustafa ile kızı Aişe Fatma arasından paylaştırılan terekeye ait belgedir.

15 Sefer 1313 (07.08.1895)

S.140 n.35Besni’nin Belviran köyünden Kör Hasan oğlu Abdullah’ın ölümünden sonra

paylaşılan mirasından küçük oğulları İbrahim, Ahmed, Mehmed Ali ve Mustafa’ya kalan malların koruma ve idaresine Ağabeyleri Mehmed’in vasi tayin edildiğine ilişkin belgedir.

17 Sefer 1313 (09.08.1895)

S.141 n.36Besni’nin sinikçi köyünden Koca Hasan oğlu Mehmed Çevuş’un ölümü üzerine

dul eşi Veli kızı Rabia ile küçük oğulları Mehmed ve Mustafa arasında mirasının paylaşımına ilişkin tereke belgesidir.

19 Sefer 1313 (11.08.1895)

S.141 n.37Besni’nin Sinikçi köyünden Koca Hasan oğlu Mehmed çavuş’un ölümünden

sonra paylaşılan mirasından küçük oğulları Mehmed ve Mustafa’ya kalan hissenin koruma ve idaresi için küçüklere amcaları Abdullah oğlu Ali’nin mirasçı tayin edildiği belgedir.

178


21 Sefer 1313 (13.08.1895)S.142 n.38

Besni’nin Köseyanlı Aşiretinden Mesut oğlu Ali’nin vefatı üzerine mirasçıları olan dul eşi Hüseyin kızı Zeynep ile küçük çocukları Mehmed Ali ve Fatma arasında paylaştırılan mirasa ait tereke belgesidir. 19 Rebiülahir 1313 (08.10.1895)

S.142 n.39Besni’nin Köseyanlı Aşiretinden Mesut Ali’nin vefatından sonra mirasçıları

arasında paylaştırılan mallardan küçük çocukları Mehmed Ali ve Fatma’ya kalan kısmın korunma ve idaresine amcaları Kara Hasan oğlu Bekir’in vasi tayin edildiğine ilişkin belgedir.

19 Rebiülahir 1313 (08.10.1895)

S.142 n.40Besni’nin Balkar köyünden Vakkas oğlu Mustafa’nın vefatı üzerine

mirasçılarına paylaştırılan terekeye ilişkin belgedir. 6 Rebiülahir 1313 (05.10.1895)

S.143 n.41Besni’nin Balkar köyünden Vakkas oğlu Mustafa’nın ölümünden sonra

paylaşılan mirasına küçük çocukları Ahmed ve Aişe Fatma’ya kalan hissenin korunma ve idaresine çocukların amcaları Vaks oğlu Şeyh Ahmed’in vasi tayin edildiğine ilişkin belgedir.

16 Rebiülahir 1313 (05.10.1895)

S.144 n.42Besni’nin bozmekan Mahallesinden Hacı Mehmed oğlu Mustafa’nın ölümü

üzerine mirasçıları olan dul eşi Hüseyin kızı Emine ile büyük kızı Aişe Fatma ve küçük oğulları Hacı Ali ve Hacı Mehmed arasından paylaştırılan mirasa ait tereke belgesidir.

19 Rebiülahir 1313 (08.10.1895)

S.145 n.43Besni’nin Kahta Mahallesinden Hacı Mehmed oğlu Mustafa’nın vefatından

sonra paylaşılan mirasından küçük oğulları Hacı Ali ve Hacı Mehmed’e kalan kısmın korunma ve idaresine ablaları Mustafa kızı Aişe Fatma’nın vasi tayin edildiğine ilişkin belgedir.

19 Rebiülahir 1313 (08.10.1895)

S.145 n.44Besni’nin Kahta Mahallesinden Hacı Mehmed oğlu Mustafa’nın ölümünden

sonra küçük oğulları Hacı Ali ve Hacı Mehmed üzerine vasi tayin edilen ablaları Aişe Fatma’nın üzerine amca oğlu Şeyh Mustafa’nın vekil tayin edildiğine ilişkin belgedir.

19 Rebiülahir 1313 (08.10.1895)

S.145 n.45Besni’nin tilek köyünden Süleyman oğlu Hasan’ın vefatı üzerine mirasçıları

küçük kızı Aişe ile amcazadesi Mehmed oğlu Ömer tarafından paylaşılan mirasa ait tereke belgesidir.

179


19 Rebiülahir 1313 (08.10.1895)

S.146 n.46Antep’in merkez Körtenciyan Mahallesinden Mehmed oğlu Ahmed Besni’nin

Köseyanlı aşiretinden Mehmed Hasan oğlu Osman’ı bir ay önce Antep yakınlarında Güllüce denilen yerde otlarken kaybolan 16 koyununu elinde tutuğundan dolayı dava ederek, koyunların Osman’ın elinden alınarak kendisine teslimini istemiştir. Osman’da cevabında koyunları Adıyaman’ın Hazra aşireti mensuplarından satın aldığını söylemiştir. Şehitlerin ifadeleri sonucu mahkeme koyunların Davacı Mehmed oğlu Ahmed’in çalınan koyunları olduğuna ve davalı Osman’ın koyunları teslim etmesine karar vermiştir.

15 Cemeziyelevvel 1313 (03.08.1895)

S.147 n.47Besni’nin Meydan Mahallesinden Hacı Mehmed Efendi oğlu Mustafa kardeşi

Ahmed Efendi den davacı olarak, babalarından miras kalmış olan 3 hisselik anbarın 2 hissesi kendine 1 hissesi Ahmed Efendiye aitken Ahmed Efendinin kendi hissesine müdahele ettiğinden dolayı mahkemece kardeşine kendi hissesinin kendi hissesine müdahele etmemesi konusunda uyarıda bulunulmasını istemiştir. Ahmed Efendi de adı geçen tartışmalı hissenin babasının ölümünden dört yıl önce kendisi tarafından satın aldığını iddia etmişse de bunu ispat edemediği için mahkeme davacı lehine karar vererek Ahmed Efendiye kardeşinin hissesine müdahele etmemesi uyarısında bulunmuştur.

19 Cemaziyelevvel 1313 (07.11.1895)

S.147 n.48Besni’nin Terbuzek köyünden Hacı Ahmed oğlu Mehmed’in vefatı üzerine

mirasının dul eşleri Osman kızı Aişe ve Osman kızı Elif ile küçük oğulları Hacı Ahmed ve Mehmed tarafından paylaşıldığı tereke belgesidir.


S.148 n.49Besni’nin Çilk köyü’nden molla Muhammed ve molla Mehmed oğlu Hasan İsa

Vusta MahallesindenHacızade Hacı Mehmed Efendinin aleyhlerine açtığı alacak iddiası davasında kendilerini temsil etmesi amacıyla Hamra Mahallesinden Abdi Efendiyi vekil tayin etmiştir.


S.148 n.50Besni’nin Kahta Mahallesinden Kanaş Ali kızı Fatma kendisini daha önce üç

talak ile boşamış olanMehmed oğlu Bekir’de olan ikiyüz guruş alacağını vermesi için Bekir’i dava etmiştir. Bekir’de mihr borcunu kabul ettiğinden mahkemece Bekir’e Fatmanın mihrini vermesi konusunda karar verilmiştir.

5 Cemaziyelahir 1313 (22.11.1895)

S.148 n.51

180


Besni’nin Hristiyan Mahallesinden Serkes oğlu Artin’in ölümüyle mirasının kaldığı küçük kızı Mariye’nin mal ve eşyalarının korunmasına dayısı Ohannes’in vasi tayinine ilişkin belgedir.

19 Cemaziyelahir 1313 (6.12.1895)

S.149 n.52Besni’nin Harab şehri köyünden Hüseyin oğlu Mehmed’in çocukları Osman,

Ali, Elif ve Emine’nin tapu ile sahip oldukları köy içindeki otuz dönümlük tarlalarını üçyüz yetmişbeş guruş bedel karşılığı aynı köyden Mehmed Ali oğlu Vakkas’a sattıkları ferağ belgesidir.

22 Cemaziyelahir 1313 (9.12.1895)

S.149 n.53Besni’nin Kırcaali köyünden Mustafa oğlu Veli aynı köyden haraçbaşı oğlu

Halil’i dava etmiştir. İki yıl önce evlendiği Halil’in kızını bir buçuk yıldır babasının evine götürüp alıkoyduğundan dolayı suçlayarak karısının kendisine teslimini istemiştir. Davalı Halil de evlendikten bir ay sonra kızının tekrar kendi evine geldiğini ve kocasının kendisine mihir karşılığı verdiği eşyaları elinden aldığından dolayı kaçtığını söylemiştir. Şahidlerin ifadelerinin alınmasından sonra davacı Veli’nin karını boşamış olduğuna karar verilerek nikâhları fesh edilmiştir.

5 Recep 1313 (22.12.1895)

S.150 n.54Besni’nin Vusta Mahallesinden Protestan serkes oğlu Artin’in ölümü üzerine

mirası varisleri dul eşi Meryem çocukları Şernul,Ahza,Marin ve annesi Meryem’e kalmış olup terekesi yazıldıktan sonra ölen Artin’in kayınbiraderi ohannes oğlu Gazar mahkemeye baş vurarak eniştesinin hayatta iken tüm mallarını kendisine devr ettiğini ileri sürerek bir ek evrak sunmuştur. İlgili şahitlerin ve iddiaların dinlenmesinden sonra mahkeme Gazar’ın talebini red ederek terekenin mirasçılara ait olduğuna karar vermiştir.

15 Recep 1313 (01.01.1896)

S.151 n.55Besni’nin Haccı Kasım Mahallesinden Vakkas kızı Esma vefat eden kızı

Fatma’nın geride bir aylık bir bebeği kaldığını ve ona bakmakta olduğunu beyan ederek mahkemeden bu çocuğun nafakaya muhtaç olduğu için çocuğun babası Hüseyin oğlu Vakkas tarafından nafaka bağlanmasını istemiştir. Mahkemede talebi uygun bularak Vakkas’ın her ay on beş guruş nafaka ödemesine karar vermiştir. 29 Recep 1313 (15.01.1896)S.152 n.56

Besni’nin Vusta Mahallesindeki Bekirbey medresesine ulemadanMehmed Efendi oğlu İbrahim Efendinin müderris olarak görevlendirilmesine ilişkin belgedir.

29 Recep 1313 (15.01.1896)

S.152 n.57Besni’nin Meydan Mahallesinden Mehmed oğlu Mustafa2nın ölümünden sonra

paylaşılan mirasında küçük çocukları Mehmed, Elif ve Emine ye kalan malların korunma ve idaresine Molla Ahmed oğlu Hafız Mehmed’in vasi tayinine ilişkin belgedir.

181


3 Şaban 1313 (18.01.1896)

S.152 n.58Besni’nin Kızılhisar köyünden Mehmed oğlu Cuma’nın ölümü üzerine dul eşi

İsmail kızı Güllü ile kızı Elif ve oğlu Mehmed Ali ye kalan mirasın paylaşıldığı tereke belgesidir.

17 Recep 1313 (03.01.1896)S.153 n.59

Besni’nin Kızılhisar köyünden Mehmed oğlu Cuma’nın ölümünden sonra paylaşılan mirasından küçük yaştaki oğlu Mehmed Ali ye isabet eden kısmın korunması ve idaresine annesi İsmail kızı Güllü nün vasi tayin edilmesine ilişkin belgedir.

17 Recep 1313 (03.01.1896)

S.153 n.60Besni’nin Kızılhisar köyünden Mehmed oğlu Cuma’nın ölümünden sonra küçük

yaştaki oğlu Mehmed Ali ye vasi tayin edilen annesi güllü’nün üzerine damadı Mehmed Ali oğlu Hüseyin’in nazır tayin edilişine ilişkin belgedir. 17 Recep 1313 (03.01.1896)

S.154 n.61Besni’nin Terbüzek köyünden Hacı Ahmed oğlu Mehmed’in ölümünden sonra

paylaşılan mirasından küçük yaştaki oğulları Hacı Ahmed ve Mehmed’in hissesine düşen kısımların korunması ve idaresine anneleri Osman kızı Elif’in vasi tayin edildiğine ilişkin belgedir.

15 Cemaziyelahır 1313 (02.12.1895)

S.154 n.62Besni’nin Penbekü köyünden Molla Veli oğlu Ali Efendi Hasan oğlu Hacı

Ahmed’i dava ederek şunları ifade etmiştir. Bundan on yıl önce evlendiği davalının kızı Hüsniye’nin mihrine karşılık olarak köy içindeki bağ’ın yarısını 500 guruşa kayınbabası Hacı Ahmed’e satarak parayı eşine teslim ettiğini belirterek bağdaki diğer yarı hissesine kayınbabası davalı Hacı Ahmed’in müdahele ettiğini ve bundan men edilmesini istemiştir. Davalı Hacı Ahmed’inde davacının iddiasını kabul etmesi üzerine mahkeme Hacı Ahmed’e bağın kendisine ait olmayan kısmına müdehale etmemesini tenbih etmiştir.

15 Şaban 1313 (30.01.1896)

S.154 n.63Besni’nin Vusta Mahallesinde İbrahim Efendi kızı Emine’nin vekili olan

Meydan Mahallesinden Hacı Bekir oğlu Şeyh Mustafa, Hamra Mahallesinden Hacı oğlu Hacı Bekir’i dava etmiştir. Davacı vekilin ifadesinde davalının oğlu Mehmed’in müvekkilesi Emine’nin eşi olduğunu ve 1311 senesinde askere gittiğinden geride kalan 3 küçük çocuğun nafakaya muhtaç kaldığınıve bu sebeple Hacı Bekirden çocukların desi olması sebebiyle nafaka ödemesi talebinde bulunduğunu söyledi davacı da cevabında 1 yıllık nafakalarını toptan verdiğini söylemesi üzerine mahkemece delil

182


istenmiş ancak bunu isbat edememesi üzerine Hacı Bekir’in aylık 100 guruş nafaka ödemesine karar verilmiştir.

13 Şaban 1313 (28.01.1896)

S.155 n.64Besni’nin Vusta Mahallesinden Hacı Mehmed oğlu Hacı Hasan’ın vasileri

olduğu Hacı Mehmed’in yetimleri Hacı Mustafa, Ali, Hacı Hüseyin ve Mehmed’in nafakalarının karşılanması için babalarından kalan mallarından kulamla yetkisini istediği ve mahkemenin aylık 45 guruş nafaka için kullanma izni verdiği belgedir.

Cemeziyelevvel l1313 ( 20.Ekim 1896)

S.155 n.65Besni’nin Vusta Mahallesinden Hacı Mehmed oğlu Hacı Ramazan’ın ölümü

üzerine mirasının annesi Hacı Mehmed Ağa kızı Hatice kardeşleri Hacı Hasan, Hacı Hüseyin, Hacı Mustafa, Ali, Mehmed ve Emine’ye paylaştırıldığı tereke belgesidir. 27 Şaban 1313 (11.02.1896)

S.156 n.66Besni’nin Cırcır Mahallesinden Hacı Mustafa tarafından inşa ettirilen Cami’nin

mütevelliliğine Mola Mehmed oğlu İbrahim Hafız Efendinin görevlendirildiğine ilişkin belgedir.

29 Şaban 1313 (13.02.1896)

S.156 n.67Besni’nin Belviran köyünden Kara Ali oğlu Mehmed’in ölümü üzerine mirasının

dul eşi Mehmed kız Emine ile çocukları Hüseyin, Mehmed, Vakkas ve Hüsneye paylaştırıldığı tereke belgesidir. 25 Şaban 1313 (09.02.1896)

S.157 n.68Besni’nin Belviran köyünden Kara Ali oğlu Mehmed’in ölümünden sonra

paylaşılan mirasından küçük çocukları Mehmed, Vakkas ve Hüsneye isabet edilen kısmın korunması ve idaresine anneleri Mehmed kızı Emine’nin vasi tayin edildiğine ilişkin belgedir.

25 Şaban 1313 (09.02.1896)

S.157 n.69Besni’nin Helak köyünden Vakkas oğlu Ali’nin ölümü üzerine mirasının dul eşi

Ali kızı Fatma ile çocukları Elif, Zeynep, Mehmed arasında paylaşıldığı tereke belgesidir.

27 Şaban 1313 (11.02.1896 )

S.158 n.70Besni’nin Helak köyünden Vakkas oğlu Ali’nin ölümünden sonra paylaşılan

mirasından küçük oğlu Mehmed’in hissesine isabet eden kısmın korunması ve idaresine abisi Ali’nin vasi tayin edilmesine ilişkin belgedir.

22 Şaban 1313 (06.02.1896)

183


S.158 n.71Besni’nin Hamra Mahallesinden Ali oğlu Hacı Şükrü’nün ölümü üzerine

mirasçıları olan annesi İbrahim kızı Hatice dul eşi Rakıp kızı Emine ile çocukları Ahmed ve Zeynep arasında paylaşılan mirasa ait tereke belgesidir.

25 Şaban 1313 (09.02.1896)S.159 n.72

Besni’nin Hamra Mahallesinden Ali oğlu Hacı Şükrü’nin ölümünden sonra paylaşılan mirasından küçük çocukları Ahmed ve Zeynep’e isabet eden kısmının korunması ve idaresine anneleri İbrahim kızı Hatice’nin vasi olarak tayinine ilişkin belgedir.

25 Şaban 1313 (09.02.1896)S.159 n.73

Besni’nin Hamra Mahallesindeki Bekir bey metresesinin boş bulunan müderrisliğine Mehmed Efendi oğlu İbrahim Efend’nin görevlendirilmesine ilişkin belgedir.

13 Ramazan 1313 (27.02.1896)

S.160 n.74Besni’nin Meydan Mahallesinden olup daha önce ölmüş olan Kör oğlu

Mustafa’nın küçük çocuklarının vasisi olan Hamra Mahallesinden Molla Ahmed oğlu Mehmed Efendi Besni’nin Burunçayır köyünden Hacı Hüseyin adlı şahsı dava etmiştir. Davacı iddiasında vasileri olduğu çocukların babaları Kör oğlu Mustafa’nın davalının elinde bulunan bazı mal ve eşyalarını çocuklar adına talep etmiştir. Davalıda cevabında talep edilen malların bir kısmının yanında olduğunu kabul etmiş bir kısmını ise kör oğlu Mustafa’ya ölmeden önce verdiğini ifade etmiştir. Şahidlerin ifadeleri sonucu davacı Mehmed Efendi haklı bulunarak mahkemece davalı Hacı Hüseyin’in belirtilen mal ve eşyaları teslim etmesine karar verilmiştir.

17 Ramazan 1313 (02.03.1896)

S160 n.75Besni’nin Hamra Mahallesinden Molla Ahmed oğlu Hafız Mehmed’in Besni’nin

Burunçayır köyünden Hacı Hüseyin aleyhine açtığına alacak davasında tarafların iddiaları ve şahitlerin ifadelerinin dinlenilmesinin ardından davacı Hafız Mehmed lehine karar verilerek davalı Hacı Hüseyin’e borcunu ödemesi mahkemece tenbih edilmiştir. 19 Ramazan 1313 (04.03.1896)S.161 n.76

Besni’nin Hristiyan Mahallesinden Ermeni su kahyası oğlu Agop diyarbakıra bağlı Siverek Kazasındaki gümrük hanında bulunan malları ile alacaklarını alıp getirmeye Siverek halkından Körsülü zade Mehmed Efendiyi vekil tayin edildiğine ilişkin vekaletnamedir.

15 Ramazan 1313 (29.02.1896)

S.161 n.77Besni’nin Medyam Mahallesinden Hüseyin oğlu Hacı Mehmed’in vefatı üzerine

mirasçıları dul eşi Abdullah kızı elif ile çocukları Halit, Abdurrahman, Hacı Hüseyin, Fatma ve Emine arasında paylaşılan mirasa ait tereke belgesidir.

25 Şevval 1313 (09.04.1896)

S.162 n.78

184


Besni’nin Meydan Mahallesinden Hüseyin oğlu Hacı Mehmed’in ölümünden sonra paylaşılan mirasından küçük çocukları Hacı Hüseyin, Abdullah ve Abdurrahman’ın hisselerinin korunması ve idare ettirilmesine büyük kardeşleri Halid’in vasi tayin edildiği belgedir.

25 Şevval 1313 (09.04.1896)S.163 n.79

Besni’nin Nezilli köyü halkından Çil Veli oğlu Mehmed’in ölümü üzerine mirasçıları dul eşi Hüseyin kızı Fatma ile çocukları Ali, Sadık ve Zeynep arasında paylaşılan mirasa ait tereke belgesidir.

25 Şevval 1313 (09.04.1896)S.164 n.80

Besni’nin Nezilli köyünden Çil Veli oğlu Mehmed’in ölümünden sonra paylaşılan mirasından küçük çocukları Ali, Sadık ve Zeynep’e düşen hissenin korunması ve idaresine çocukların anneleri Fatma2nın vasi tayin edildiğine ilişkin belgedir.

25 Şevval 1313 (09.04.1896)

S.164 n.81Besni’nin Nezilli Köyünden Çil Veli oğlu Halil’in ölümü üzerine mirasçıları dul

eşi Mustafa kızı Fatma ile Veli, Mehmed, Sultan ve Fatma arasında paylaşılan mirasa ait terekedir.

26 Şevval 1313 (10.04.1896)

S.165 n.82Besni’nin Nezilli köyünden Çil Veli oğlu Halial’in ölümünden sonra paylaşılan

mirasından küçük çocukları Veli, Mehmed, Sultan ve Fatma’ya isabet eden hissenin korunması ve idaresine anneleri Fatma’nın vasi tayin edildiğine ilişkin belgedir.

27 Şevval 1313 (11.04.1896)

S.165 n.83Besni’nin Meydan mahalesinden Mehmed kızı Aişe’nin ölümünden sonra küçük

kızı Haticeye kalan mirasının korunması ve idaresine babsı Ali oğlu Mustafa’nın vasi tayin edildiğine ilişkin belgedir.

9 Zilkade 1313 (23.04.1896)S.165 n.84

Besni’nin Gzli köyünden asker iken ölen Ahmed oğlu Mehmed’in varisi olduğu iddiasıyla mahkemeye baş vuran Mehmed oğlu Mehmed Hacı Mehmed adlı şahısla ölenin on guruş alacağı olduğunu bana varisi olması sıfatıyla kendisi ve kız kardeşi emine’ye teslim edilmesini istedi. Davalı hacı Mehmed ise borcunu kabul etmiş ancak davacıların varis olduğunu red etmiştir. Bunun üzerine mahkemenin isteğiyle davacıların getirdiği şahitler davacıların ölen Mehmed ‘in varisi olduğuna şahitlik edince mahkeme veraset iddiasını kabul ederek davalı Hacı Mehmed’in borcu Mehmed ve Emineye ödemesine karar vermiştir.

16 Zilkaade 1313 (30.04.1896)

S.166 n.85Besni2nin Meydan Mahallesinden tecirli oğlu Hacı Mehmed çelbergaz köyü

halkından Süleyman oğlu Ahmedn’den davacı olarak bundan iki yıl önce ölen Ahmed’in babası süleyman’da yüz kırık guruş alacağı olduğunu ve bunun

185


mirasçıolması sıfatıyla Ahmed’den tahsil edilip kendine verilmesini istemiştir. Ahmed’de cevabında borç iddiasını red etmişti. Bunun üzerine mahkemede davacı Hacı Mehmed’den iddiasına delil istemiş onun getirdiği şahitlerde iddiayı doğrulayınca davalı Ahmed’in borcu ödemesine karar verilmiştir.

14 Sefer 1313 (06.08.1895) S.166 n.86

Besni’nin Hamra Mahallesinden küçük bey kızı Aişe’nin iki küçük çocuğunun nafakasını kayınpederi Hacı Ramazan oğlu Hacı Bekir’den talep ve mahkeme etmeye Ohannes Efendiyi kendine vekil tayin ettiği vekâletname belgesidir.

6 Zilkaade 1313 (20.04.1896)S.167 n.87

Besni’nin Çakallı aşiretinden Hacı oğlu İbrahim’in satın aldığı Keşiş köyündeki üzüm bağına Berşam köyünden Veli han adlı şahsın müdahelesine engel olunmak için mahkemeye müracaatla dava açmaya Hristiyan Mahallesinden Arakil Ağa’yı kendine vekil tayin ettiği vekâletname belgesidir. 23 Zilkaade 1313 (07.05.1896)

S.167 n.88Besni’nin Nezilli köyünden iken daha önce ölmüş olan Çil Veli oğulları Halil ve

Muhammed’in mirasının paylaşılmasından sonra ölen Muhammed’in dul eşi Hüseyin kızı Fatma mahkemeye başvurarak ölen Muhammed ve Halil’de üç bin guruş alacağı olduğunu ve bunun ölen borçluların anneleri ve onların çocuklarının vasisi olan Mustafa kızı Fatma’dan tahsil edilerek kendisine teslimi’ni istemiştir. Davalı Fatma’nın bu iddiayı red etmesi üzerine şahitler dinlenmiş ve şahitlerin ifadelerinin davacı Fatma’yı doğrulaması üzerine mahkeme davalının belirtilen miktarı davacıya ödemesine karar verilmiştir.

9 Zilkaade 1313 (23.04.1896)

S.168 n.89Besni’nin Şambayedi köyünden Molla Muhammed oğlu Hüseyin’in ölümü

üzerine mirasçıları olan dul eşi Durmuş kızı Emiş kızı Hatice ve amcaoğulları Hacı Hasan ve Ahmed arasında paylaşılan mirasına ait tereke belgesidir.

25 Zilkaade 1313 (09.05.1896)

S.169 n.90Besni’nin Şambayedi köyünden Molla Muhammed oğlu Hüseyin’in ölümünden

sonra paylaşılan mirasından küçük kızı Hatice’ye kalan kısmın korunması ve idaresine amcazadesi Molla Ahmed’in vasi tayinine ilişkin belgedir.

26 Zilkaade 1313 (10.05.1896)

S.169 n.91Besni’nin Köseceli köyünden Hacı Murtaza oğlu Ömer ile eşme oğlu Hüseyin’in

Meydan Mahallesinden Çerkez zade Ahmed Ağa’nın aleyhlerine açtığı alacak davasında mahkemede kendilerini temsil etmesi amacıyla Hamra Mahallesinden Lami zade Abdi Efendiyi kendilerine vekil tayin ettikleri vekâletname belgesidir.

28 Zilkaade 1313 (12.05.1896)

S.170 n.92

186


Besni’nin Kahta Mahallesinden Hacı Yusuf kızı Aişe ile Vakkas kızı emine ve Mustafa Ağa oğlu Ahmed’in daha önce ölen Vakkas kızı Fatma’nın kocası Muhammed oğlu Hüseyin ve yakınları ile olan miras ve veraset davasında kendilerini temsil etmesi için Ermeni Parrakçiyan Habib Efendi yi vekil tayin ettikleri vekaletname belgesidir. 21 Zilhicce 1313 (03.06.1896)S.170 n.93

Besni’nin Meydan Mahallesinden Hacı kerim Zade Muhammed oğlu Hüseyin’in daha önce ölen eşi Hacı Sülük Zade Vakkas kızı Fatma’nın mirasından dolayı kayınvalidesi Hacı Yusuf kızı Aişe ve kayınbiraderleri ile olan miras davasında kendisini temsil etmesi için Ermeni Arakil Ağa’yı vekil tayin ettiği vekâletname belgesidir.

21 Zilhicce 1313 (04.06.1896)S.171 n.94

Besni’nin Kâhta Mahallesinden Muhammed oğlu Hacı Osman’ın ölümü üzerine mirasçıları olan dul eşi Vakkas kızı Hatice ile çocukları Fatma, Abuzergaffar ve Emine arasında paylaşılan mirasa ait tereke belgesidir.

22 Zilhicce 1313 (04.06.1896)

S.172 n.95Besni’nin Kâhta Mahallesinden Muhammed oğlu Hacı Osman’ın ölümünden

sonra paylaşılan mirasından küçük çocukları Abuzergaffar ve Emine’ye kalan hissenin korunması ve idaresine çocukların anneleri Vakkas kızı Hatice’nin vasi tayin olunduğuna ilişkin belgedir.

22 Zilhicce 1313 (04.06.1896)

S.172 n.96Besni’nin Meydan Mahallesinden Muhammed oğlu Hacı Ali’nin mirasçıları olan

annesi Durak Ağa kızı Fatıma, dul eşi Vakkas kızı Emine ve oğlu Ali arasında paylaşılan mirasa ait tereke belgesidir.

25 Zilhicce 1313 (07.06.1896)

S.173 n.97Besni’nin Viranşehir köyünden genç Ali kızı Cihan Meydan Mahallesinden

Hasan oğlu Hacı Mehmed’i dava ederek daha önce ölen kocası Mehmed oğlu Hurşid’in Hacı Muhammed’de olan yüz guruş alacağının tek varisi sıfatıyla kendisine teslimini istemiştir. Dava’lı Hacı Mehmed’de borcunu kabul etmiş ancak davacının varislik iddiasını red etmiştir. Davacı cihan’ın getirdiği şahitlerin varislik iddiasını doğrulaması üzerine mahkeme Hacı Mehmed’in borcu olan yüz guruşu davacı Cihan’a ödemesine karar vermiştir.

11 Muharrem 1314 (23.06.1896)

S.173 n.98Besni’nin Vusta Mahallesinden Muhammed kızı Emiş ile oğlulları Mustafa ve

Bekir daha önce ölen eş ve babaları Hacı Ahmed’den insanlarda olan senetli senetsiz alacaklarını tahsil ile Emiş’in kızı ve Mustafa ile Bekir’in kız kardeşleri Hatice adına amcası Hacı Mehmed’in miras hissesi adıyla aleyhlerine açtığı davada kendilerini mahkemece temsil etmesi amacıyla Hamra Mahallesinden Yahudi Efus Efendizade Abdi Efendi’yi vekil tayin ettikleri vekaletnama belgesidir.

13 Muharrem 1314 (25.06.1896 )

187


S.174 n.99Besni’nin Viranşehir köyünden Receb Ağa oğlu Muharrem’in köyde kendisine

arazilerine müdahele eden aynı köyden Hasan oğlu Sıtkı’nın müdaheleden men edilmesi için mahkemeye baş vurark dava açmaya Meydan Mahallesinden Sıttizade Hacı Hasan Efendi’yi vekil tayin ettiği vekâletname belgesidir. 12 Muharrem 1314 (25.06.1896)

S.174 n.100Besni’nin Viranşehir köyünden Süleyman oğlu Ali Efendi köyde kendisine ait

arazilerine müdahele eden aynı köyden Kesica kızı Cihan’ın müdaheleden men edilmesi için mahkemeye başvurarak dava açmaya Meydan Mahallesinden Sittizade Hacı Hasan Efendi’yi vekil tayin ettiği vekâletname belgesidir. 13 Muharrem 1314 (25.06.1896)

S.174 n.101Besni’nin Viranşehir köyünden İbrahim oğlu Abdülaziz köyde kendine ait

arazilere müdahele eden aynı köyden Hacı Efendi kızı Aişe’nin müdaheleden men edilmesi için mahkemeye başvurarak dava açmaya Meydan Mahallesinden Yusuf oğlu Hacı Hasan Efendi’yi vekil tayin ettiği vekâletname belgesidir. 13 Muharrem 1314 (25.06.1896)

S.175 n.102Besni’nin Meydan Mahallesinden Muhammed oğlu Hacı Ali’nin ölümünden

sonra paylaşılan mirasından küçük oğlu Hacı Ali’ye kalan mirasın büyüyene kadar korunma ve idaresine amcası Hüseyin’in vasi tayin edildiğine ilişkin belgedir.

25 Zilhicce 1313 (07.06.1896)

S.175 n.103Besni’nin Hristiyan Mahallesinden ermeni Karabet oğlu Artin’in çırçır (Circir)

Mahallesinden Kekeç Emin oğlu Hacı Ömer ile aralarındaki davada kendisini temsil etmesi için ermeni Bardakçıyan Habib Efendiyi vekil tayin ettiği vekâletname belgesidir. 28 Muharrem 1314 (10.07.1896)

S.175 n.104Besni’nin Meydan Mahallesinden Osman Ağa kızı Ayşe, Hacı Hasan kızı

Hatice, Hacı İbiş ve Hacı Hüseyin Efendi oğlu Ahmed’in mirasları olduğu Hacı Hüseyin’den kalan ve çeşitli kişilerin zimmetinde olan senetli ve senetsiz alacaklarını borçlulardan tahsil etmeye ve dava açmaya Ermeni Katolik milletinden Bardakçıyan Habib Efendi’yi kendilerine vekil tayin ettikleri vekâletname belgesidir.

29 Muharrem 1314 (11.07.1896)

S.176 n.105Besni’nin Köseceli Köyünden Ömer Kâhya oğlu Hacı Murtaza’nın kendisine ait

çeşitli arazi ve eşyasını oğlu Ömer’e mülk olarak bağışladığı ferağ belgesidir. 29 Sefer 1314 (09.08.1896)

S.176 n.106

188


Besni’nin Vusta Mahallesinden Hoca Muhammed Efendi oğlu İbrahim Efendi Nergis Ağa zade Süleyman’ın Velisi ve babası Ahmed Ağa’nın yanında mahkemeye başvurarak Ahmed Ağa’nın kardeşi Hacı Ali’nin ölümünden evvel arkadaşlarının yanında tüm malının 1/3’ünü yiğeni Süleyman’a vasiyet ettiğini bildirerek bu vasiyetin yerine getirilmesini istedi. Ahmed Ağa’nın kardeşinin vasiyetini inkâr etmesi üzerine İbrahim Efendi’nin mahkemeye sunduğu şahitlerin vasiyeti doğrulaması üzerine mirasın 1/3 ünü alan 5204 guruş 30 Para’nın Süleyman namına Velisi ve babası Ahmed Ağa’ya teslim edilmiştir.

2 Rebiülevvel 1314 (12.08.1896)

S.177 n.107Besni’nin Şabileri Köyünden Fakı oğlu İbo Vusta Mahallesinden Şerif Kâhya

oğlu Halil İbrahim’den davacı olarak bundan dört yıl önce çalınan eşeğini davalı elinde bulduğunu ve bundan dolayı eşeğin kendisine teslimini istemiştir. Davalı Halil İbrahim ‘de eşeği üç yıl önce Rumkalesine tâbî Altuntaşkale Köyünden bir şahıstan satın aldığını beyan etmiştir. Şahitlerin ifadelerinin dinlenmesinden sonra eşeğin davacı İbo’ya ait olduğu anlaşıldığından asıl sahibine teslim edilmesine karar verilmiştir.

29 Sefer 1314 (09.08.1896)

S.177 n.108Besni’nin Terbezan Köyünden İstanbul boğazı topçu alayında askerlik yapmakta

iken ölen Osman oğlu Ali’nin mirasçıları oldukları iddiasıyla annesi Yusuf kızı Fatma ve kız kardeşi Osman kızı Zeynep mahkemede ölen Ali’nin Meydan Mahallesinden Hasan oğlu Hacı Mehmed’de yirmi guruş alacağı olduğunu söyleyerek kendileri ve diğer mirasçılar adına parayı istemişleridir. Davalı Hacı Mehmed’in borcu kabul edip davacıların mirasçı olduklarını inkâr etmesi üzerine davacıların mahkemeye sundukları şahitler de mirasçı olduklarını doğrulamışlardır. Bunun üzerine mahkeme davalı Hacı Mehmed’in adı geçen borcu davacılara ödemesine karar vermiştir.

25 Rebiülevvel 1314 (04.09.1896)

S.178 n.109Besni’nin Meydan Mahallesinden Sultan Ağa oğulları Sultan Ağa ve Hacı Hasan

kardeşler babalarından kendilerine miras kalan bir ev ile iki üzüm bağı dahi yarı hisselerine amcaları Sultan Ağa oğlu Vakkas tarafından müdahele edildiğini söyleyerek ve müdaheleden men edilmesini mahkemeden istemişlerdir. Vakkas’da ev ile bağın birindeki yarım hisselerine bir şey diyeceği olmadığını diğer bağ’ı ise iki sene önce annesinden satın aldığını ve kendine ait olduğunu iddia etmiştir. Mahkeme şahitlerin ifadelerinin dinlenmesinden sonra Vakkas’ın iddiasının geçersiz olduğuna hükm ederek davacıların hisselerine müdaheleden men etmiştir. 15 Rebiülevvel 1314 (25.08.1896) S.179 n.110

Besni’nin Tut Köyünden Mamo kızı Emine aynı Köyden Ömer Hasan kızı Zeynep’i dava ederek, eski kocası Ömer Hasan’da bulunan 570 guruş alacağını Ömer Hasan hayatta olmadığı için kızı Zeynep’ten talep ettiğini söylemiştir. Zeynep’te bu borcu inkâr etmiştir. Bunun üzerine Emine’nin şahitleri’nin de borcu ifadelerinden doğrulamasıyla mahkeme Zeynep’in borcu Emine’ye ödemesine karar vermiştir.

29 Rebiülevvel 1314 (08.09.1896)

S.179 n.111

189


Besni’nin Balkar Köyünden Hacı Musa oğlu Ömer’in ölümünden sonra paylaşılan mirasından küçük oğlu Musa’ya kalan kısmın büyüyene kadar korunması ve idaresine Ağabeyi Vakkas’ın vasi tayinine ilişkin belgedir.

1 Rebiülahir 1314 (09.09.1896)

S.180 n.112Besni’nin Balkar Köyünden Hacı Musa oğlu Ömer’in ölümü üzerine mirasçıları

dul eşi Ali kızı Hüsne ile çocukları Vakkas, Hacı Hüseyin, Musa, Ali ve Fatma arasında paylaşılan mirasına ait tereke belgesidir.

1 Rebiülahir 1314 (09.09.1896)

S.180 n.113Besni’nin Peykari köyünden Turan kızı Hatice’nin Köy içindeki 32 dönümlük

tarlası ile ilgili her türlü işlemde kocası Şinikçi Köyünden Ali oğlu Molla Ahmed’i vekil tayin ettiğine ilişkin vekâletname belgesidir.

24 Rebiülahir 1314 (02.10.1896)

S.181 n.114Besni’nin Tenekeci Köyünden Yusuf oğlu Mahmud Hasan oğlu Hacı

Muhammed’i dava ederek askerde iken ölen oğlu Hüseyin’in kendine 20 guruş alacağı olduğunu bundan dolayı varisi olmaları sıfatıyla kendisi ve eşi Muhammed kızı Fatma adına borcun davalıdan alınarak kendilerine verilmesini istemiştir. Hacı Muhammed’de borcunu kabul etmekle, davacının veraset iddiasını red etmiştir. Şahitlerin ifadelerinin varislik iddialarını doğrulaması üzerine mahkeme davalı Hacı Muhammed’in borcu davacıya ödemesine karar verilmiştir.

4 Rebiülahir 1314 (12.09.1896)

S. 181 n.115Besni’nin Kâhta Mahallesinden Abdulgafur zade Muhammed Ali Paşa

Mahallesinden Hasan oğlu Ömer Efendi’yi dava ederek kendisine senet karşılığı verdiği 147,5 guruş borcunun teslimini istemiştir. Davalı Ömer Efendi’de borcunu kabul edince mahkeme Ömer Efendi’ye borcunu ödemesi konusunda tenbihte bulunmuştur.


S.182 n.116Besni’nin Kâhta Mahallesinden Abdulgafır oğlu Muhammed, Ali Paşa

Mahallesinden Hasan oğulları Ömer Efendi ve Ahmed’i dava ederek onlarda senet karşılığı olan 600 guruş alacağının mahkemece tahsil edilerek kendine teslimini istemiştir. Davalılarda cevablarında borçlarını kabul etmişler ancak 18 yıldır beri miktarlarda faiz verdiklerini bunu senet miktarı ile hesaplayarak borca karşılık sayacaklarını söylemişlerdir. Davacı’da bu miktarı kendilerine kiraya verdiği ev ve dükkân karşılığı verdiklerini söyleyince şahitlerde dinlenmiş ve davalıların borcunu ödenmediğine karar vererek, borçları olan bu 600 guruş’u davacı Muhamme’Efendi’ye ödemeleri konusunda hüküm verilmiştir.

4 Cemaziyelevvel 1314 (11.10.1896 )

S.182 n.117

190


Besni’nin Vusta Mahallesinden Hacı Efendi oğlu Bekir aynı Mahalleden Osman oğlu Ömer’i dava ederek onda senet karşılığı olan 290 guruşluk alacağını istemiştir. Davalı Ömer’de borç olarak aldığı buğday tohumuna karşılık Bekir’in babası Hacı Efendi’ye 90 gün işçilik yaptığını Ebrarın’da 8 ay işçilik yaptığını Bekir’e sadece 12 guruş kumaş borcu olduğunu söylemiştir. Davacı Bekir’in şahitlerinin iddiasını doğrulaması üzerine mahkeme davacı Ömer aleyhine borcunu ödemesi hükmünü vermiştir.

19 Cemazieyelevvel 1314 (26.10.1896)

S.183 n.118Besni’nin Siverek Köyünden Hatice adlı şahıs Sürgü köyündeki 5 arazideki ¼

hissesini Köyden demirci Hasan ustaya 600 guruş karşılığı satması için Kâhta Mahallesinden Ahmed oğlu Muhammed’i vekil tayin ettiğine dair vekâletname belgesidir.


S.184 n.119Besni’nin Şinikçi Köyünden Hacı Yusuf kızları Emiş ve Şerife babalarından

kendilerine kalan Şinikçi ve Peykari Köylerindeki arazilerine çeşitli kişilerce yapılan müdahalelerin önlenmesi için mahkemeye müracaatla dava açmaya Şinikçi Köyünden Hacı Molla oğlu Kara Memo’yu vekil tayin ettiklerine dair vekâletname belgesidir.

3 Cemaziyelahir 1314 (09.11.1896)

S.184 n.120Haleb vilayetinin Derfe Sancağına bağlı Rumkalenin Karzil köyünden İbrahim

oğlu Ebuzer Besni’nin Hristiyan Mahallesinden Ermeni Agop’un oğlu Haçer’i dava ederek bir gün önce zahire satmak için buraya geldiğini ve 12 adet eşeğini Hacer’in dükkânına mallanması için bıraktığını, ancak eşeklerin birini kendine teslim etmediğini söyleyerek mahkemeden eşeğin Hacer’den alınıp, kendisine teslim edilmesini istemiştir. Davalı Haçerd’de eşek sayısının 12 değil 11 olduğunu iddia edince, mahkeme davacıdan iddiasına isbat istemiş onunda şahitleri kendisini doğrulayınca mahkeme davalı Haçer’in ya eşeği aynen yâda bedelini davacı Abuzer’e teslim etmesine karar vermiştir.


S.185 n.121Besni’nin tutu köyünden Hama kızı Hatice’nin babasından kendine miras kalan

300 altına yakın nakid’inin analığı Ömer Kâhya kızı hatice’nin vermemesinden dolayı açacağı davada kendini temsil etmesi amacıyla Tutu Köyünden Şahinoğlu Habib’in vekil tayin ettiği vekâletname belgesidir.

5 Cemaziyelahir 1314 (11.11.1896)

S.185 n.122Besni’nin Aşağı Nasırı köyünden Eyüb oğlu Muhammed Ali Besni’nin Çakallı

aşiretinden Arap Osman’ı dava ederek 1 yıl önce Maraş’da Hristiyan Kirkor’dan aldığı eşeğine o zamandan beri Arap Osman’ın el koyduğunu söyleyerek eşeğin kendine teslimini istemiştir. Osman’da eşeğin 1 yıl 3 ay önce çalınan eşeği olduğunu iddia etmiştir. Şahitlerin ifadeleri sonucu eşeğin Arap Osman’ın çalınan eşeği olduğu anlaşıldığından davacı Muhammed Ali’nin talebi reddedilmiştir.

191


29 Cemaziyelahir 1314 (05.12.1896)

S.186 n.123Besni’nin Büyük Şam Uşağı köyünden Memil oğlu Osman’ın ölümü üzerine

mirasçıları olan çocukları Saniye, Emine ve Ahmed arasında paylaşılan mirasa ait tereke belgesidir.

25 Cemaziyelahir 1314 (01.12.1896)

S.186 n.124Besni’nin Büyükşamuşağı köyünden Memil oğlu Osman’ın ölümü üzerine

mirasçıların arasında paylaşılan mirastan Küçük oğlu Ahmed’e kalan kısmın Ahmet büyüyene kadar korunması ve idaresine Ağabeyi Saniye’nin vasi tayin edildiğine ilişkin belgedir.

25 Cemaziyelahir 1314(01.12.1896)

S.186 n.125 Besni’nin Şinikci köyünden Mustafa kızı Ayşe Ahmet kızı Zeynep, Hacı Mehmet oğlu Hacı Yusuf’un aynı köyden Hero Cemaziyelahir 1314 Memo’nun kendileri aleyhine açtığı davada temsil etmesi amacıyla Homra Mahallesinden Abdullah Efendi zade Abdi Efendi’yi vekil tayin ettikleri ve vekâletname belgesidir.

7 Recep 1341 (12.12.1896)

S.186 n.126Besni’nin Kâhta Mahallesinden Mehmed kızı Fatma babasından miras kalan

Meydan Mahallesindeki evine kardeşi ömer tarafından müdahale edildiğinden ve diğer kardeşi Hurşid’de bazı miras ev eşyalarını alamadığından haklrının korunması için acacağı davada kendisini temsil etmesi için Ali Paşa Mahallesinden Mustafa Efendiyi kendine vekil tayin ettiğine ilişkin vekaletname belgesidir.

7 Recep 1341 (12.12.1896)

S.187 n.127Besni’nin Medyam Mahallesinden Osman oğlu Ömer Hamra Mahallesinden kız

kardeşi Fatma ile olan davasında ve çeşitli kişilerde olan alacaklarının tahsili için mahkemeye başvurmaya ve orda temsil etmeye Hamra Mahallesinden Abdi Efendiyi vekil tayin ettiğine ilişkin vekâletname örneğidir.

7 Recep 1341 (12.12.1896)S.187 n.128

Besni’nin Memadikli Köyünden Mehmet kızı Ayşe mahkemeye başvurarak Meydan Mahallesinden Ali Ağaoğlu Hüseyin Ağa’dan dabacı olmuştur. İddasında davlının kocası Mehmet oğlu Hüseyin’e 80krş borcu olduğunu 6-7 yıl önce Mekke’ye askere giden eşinin orada öldüğünü bu yüzden mirascıları olmaları sebebiyle borcun kendisine ölen eşinin anne, baba ve kız kardeşine ödenmesi gereğinin söylenerek, davalı Hüseyin’den paranın tahsilini istemiştir. Davalı Hüseyin’de borcunu kabul etmiş ancak alacaklının öldüğü iddasını reddetmiştir. Bunun üzerine davacı Aişe eşi ile beraber Mekke’ye askere giden 2 şahit’in ifadelerine başvurmuş, onlarda Hüseyin’in öldüğünü doğrulayınca mahkeme davalı Hüseyin’in borcu ödemsine karar vermiştir.

15 Recep 1314 (20.12.1896)

S.188 n.129

192


Besni’nin Fatmalı köyünden Çaylı Mehmed kızı Aişe Hamra mahalsinden Abdi Efendi’den davacı olarak bundan 3 yıl önce Mekke’ye askere giden eşi Çil Veli oğlu İbrahim’in orada öldüğünü ve davacı da 100 guruş alacağı olduğunu, kocasının mirasçılarının ise kendisi ve kayınvalidesi elif olduğundan borcun kendi hissesine düşen 25 guruş’un kendisine teslim edilmesini istemiştir. Davalı Abdi Efendi’de borcunu kabul etmiş ancak İbrahim’in öldüğünün isbatlanmasını istemiştir. Davacı Aişe’de kocası ile birlikte Mekke’ye giden 2 şahit göstermiş onlarda ifadelerinde İbrahim’in öldüğünü doğrulayınca mahkeme Abdi Efendi’nin borcun 25 guruş’unu davacı Aişe’ye ödemesine karar vermiştir.

15 Recep 1314 (20.12.1896) S.189 n.130

Besni’nin Hamara Mahallesinden Vakkas Ağa zade Hasan Ağa Belviran köyünden Çaycı Hüseyin oğlu Sadık’tan davacı olarak 480 guruş alacağı olduğunu belirterek borcun tahsilini istemiştir. Davalı Sadık’ın borcunu inkâr etmesi üzerine davalıdan iddiasına isbat istemiştir. O da iddiasını şahitlerle isbatlayınca mahkeme davalı Sadık’ın 480 guruş’u davacı Hasan Ağa ya ödemesine karar vermiştir.

5 Şaban 1314 (09.01.1897)

S. 190 n.131Besni’nin Meydan Mahallesinden emin Efendi oğlu Hacı ihtiyat askerlerinden

Mustafa oğlu Ahmed çavuştan davacı olarak dükkânında satmakta olduğu bir adet tüfeğe davalının müşteri olduğunu ancak pazarlıkta anlaşamadıklarından satışın gerçekleşmediğini 3 gün sonra da tüfeğin dükkândan Ahmed Çavuş tarafından çalındığını söylemiştir. Davalı Ahmed Çavuş ta pazarlığı doğrulamış anacak tüfeği kendisinin çalmadığını söylemiştir. Şahitlerin ifadeleri sonucu tüfeğin dükkân dan Ahmed Çavuş tarafından alındığının beli olması üzerine mahkeme tüfeğin ya iadesinin veya bedelinin davalı Ahmed Çavuş tarafından davacı Hacı ya ödemesine karar vermiştir.

15 Şaban 1314 (19.01.1897)

S. 191 n.132Besni’nin Hamra Mahallesinden Karayılan Mehmet oğulları Hasan ve Yusuf

Meydan Mahallesinden Hasan oğlu Hacı Mehmed’den davacı olarak, bundan önce ölen amcaları Köseyan aşiretinden Yakup bey oğlu Mehmed’in davalı Hacı Mehmed de 80 guruş alacağı olduğunu ve bunun varisleri olmaları sebebiyle kendilerine teslimini istemiştir. Davalı Hacı Mehmed de borcunu kabul edip davacıların varislik iddiasını red etmiştir. Şahitlerin ifadeleri sonucu davacıların varislik iddiaları doğrulandığından davalı Hacı Mehmed in borcu ödemesine karar verilmiştir.

26 Şaban 1314 (20.01.1897)

S.191 n.133Besni’nin Belviran köyündan Mehmed Yakup, Çırmıktı köyünden Salman oğlu

Mustafa dan davcı olarak 8-9 ay önce Belviran köyünde Kara Hüseyin oğlu Mehmed tarafından aleni gasp edilen bir beygirini davalı Mustafa’nın elinde bulunduğunu söyleyerek malının ondan alınarak kendisine teslimini istemiştir. Davalı Mustafa’da beygiri Kara Hüseyin oğlu Mehmed’in davacı Yakup tan satın aldığını, kendisininde ondan satın aldığını iddia etmesi üzerine şhitler dinlenmiş, şahitlerin ifadeler ininde davalı Mustafa yı doğrulamaları üzerine davacı Mehmed Yakup’un gasp davası red edilmiştir.

193


19 Şaban 1314 (23.01.1897) S.192 n.134

Besni’nin Kızılca Mustafa köyünden Mamuk oğlu Maho’nun Adıyaman’ın Ayıntap köyünde ölen oğlu Mehmet den kendisine kalan miras hissesini almaya Bostancı köyünden Kamuran oğlu Molla Abuzer’i vekil tayin ettiği vekâletname belgesidir.

25 Şaban 1314 (29.01.1897)S.193 n.135

Besni’nin Kızılca Mustafa köyünden Mamuk oğlu Maho ve Bostancık köyünden Kamuran oğlu Molla Abuzer Meydan Mahallesinden Şeyh Ağa oğlu Osman Ağa dan davacı olarak, Adıyaman’ın Ayıntap köyünde ölen oğlu Mehmed’in Osman Ağa da 80 guruş alacağı olduğunu ve varisleri olmaları sebebiyle borcun kendilerine ödenmesini söylemişlerdir. Osman Ağa da borcunu kabul etmiş ancak iddiacıların ölenin babası ve amcaoğlu olduğunu red etmiştir. Şahitlerin ifadeleri sonucu davacıların varislik iddiaları doğrulandığından davalı Osman Ağa nın borcu davacı Maho ve Abuzer’e ödemesine karar verilmiştir.

25 Şaban 1314 (29.01.1897)

S.193 n.136Malatya’nın Pötürge Kazasının İmran köyünden Ali kızı Aişe’nin vekili olan

kardeşi Hüseyin Besni Redif Teymeni Hasan Ağa’dan davacı olarak müvekkili Aişe’nin kız kardeşi olan Ümmühan’ın ölümünden sonra geride kalan 2 yaşında erkek ve 4 yaşında kız çocuklarının babaları davalı Hasan Ağa yanında kaldığını Şer-i hukuka göre belli bir yaş’a kadar teyzelerinin yanında kalmasını söyleterek çocuklarım müvekkiline teslimini istemiştir. Davalı Hasan Ağa da çocukların kaç yaşına kadar teyzesine teslim edileceğini bilmediğinden vermediğini söyleyince fetvahaneden alınan fetva üzerine erkeğin 7, kızın 9 yaşına kadar teyzelerine bırakılmasına karar verilmiştir.

5 Ramazan 1314 (07.02.1897)

S.194 n.137Besni’nin Yusuf köyünden Mamo kızı Fatma, HAmra Mahallesinden Abdi

Efendiyi kendisine nikâh iddiasında bulunan aynı köyden Mehmed oğlu Sema ile gerçekleşecek davada mahkemede temsil etmek için vekil tayin ettiği vekâletname belgesidir.

9 Ramazan 1314 (11.02.1897)

S.195 n.138Besni’nin Meydan Mahallesinden Ahmed oğlu Süleyman aynı Mahalleden

Hasan oğlu Hacı Mehmed den davacı olarak, ona sattığı bir adet kuzunuın parasından 20 guruş alacağı kaldığını ve onuda Şevval ayının ilk günü ödeyeceğini söz verdiği halde bu gün Şevval’in ilk günü olduğunu ve borcunu vermediğini söyleyerek hakkını istemiştir. Davalı da borcunu kabul etmiş ancak bu gün ün Şevval’in ilk günü olduğunu kabul etmemiştir. Şahitlerin de Şevval ayının hilalinin akşam görüldüğünden dolayı ay’ın ilk günü iddiasını doğrulamasıyla davalının borcu ödemesine karar verilmiştir.

1 Şevval 1314 (01.03.1897)

S.195 n.139

194


Besni’nin Hevidi Nahiyesinden İsmail Hakkı Efendi oğlu Bekir Efendi’nin ölen annesine ait 2,5 aylık emeklilik maaşına ait olacağını almak üzere aynı Nahiyeden Mehmed Kamil Efendiyi vekil tayin ettiği vekâletname belgesidir. 5 Şevval 1314 (09.03.1897)

S.196 n.140Besni’nin Hevidi Nahiyesi müdürü İsmail Hakkı Efendi oğlu Mehmed Kamil

Efendi ve kardeşi Bekir Efendi Meydan mahalesinden Hasan oğlu Hacı Mehmed den davacı olarak, ölen anneleri Mehmed Ağa kızı Elif’in Hacı Mehmed de 20 guruş alacağı olduğunu söyleyerek varisleri sıfatıyla borcun kendilerine ödenmesini istemişlerdir. Davalı Hacı Mehmed de borcunu kabul ederek varislik iddiasını red etmiştir. Şahitlerin ifadeleri sonucu davacıların ölen Elif’in oğulları anlaşıldığından davalı Hacı Mehmed’in borcu davacılara ödemesine karar verilmiştir. 5 Şevval 1314 (09.03.1897) S.196 n.141

Besni’nin Hanvitli köyünden Halim oğlu Hüseyin’in ölümü üzerine mirasçıları dul eşi Mehmed kızı Emiş ile kızları Fatma, Emine, Aişe ve yiğeni Mehmed arasında paylaşılan miras’a ait tereke belgesidir. 9 Şevval 1314 (13.03.1897)

S.197 n.142Besni’nin Hanvitli köyünden Halim oğlu Hüseyin‘in ölümünden sonra

paylaşılan mirasından küçük çocukları Emine ve Aişe ye kalan kısmın çocuklar büyüyene kadar korunma ve idaresine anneleri Mehmed kızı Emiş’in vasi tayin edildiğine ilişkin belgedir.

11 Şevval 1314 (15.03.1897)

S.197 n.143Besni’nin Meydan Mahallesinden Mehmed oğlu Ömer’in vekili HAmra

Mahallesinden Abdi Efendi, Kâhta Mahallesinden Mehmed kızı Fatma’nın vekili Ali Paşa Mahallesinden Emirzade Mustafa Efendi yanında davada bulunup, müvekkili Ömer’in Meydan Mahallesindeki evine Mehmed kızı Fatma’nın sürekli müdahalede bulunduğunu söyleyerek mahkemeden bunun engellenmesini istedi. Davalı Fatma’nın vekili Mustafa Efendi de evin müvekkilesinin babasının mirası olduğunu ve bundan dolayı evin 1/7 hissesine sahip olup, o sebeple müdahele ettiğini söyleyince davalı Abdi Efendi’nin babalarının ölümünden 20 yıl geçtiğini, ondan beri müvekkilinin kullandığını, mecellenin 1660. maddesine göre de 15 yıl geçtikten sonra hak iddia edilemeyeceğini beyan etmiştir. Şahitlerin ifadelerininde davacıyı doğrulaması üzerine mecellenin aynı maddesine göre evin Ömer’in mülkü olduğuna karar verilerek davalı Fatma ve müvekkili eve müdahaleden men edilmiştir.

23 Ramazan 1314 (25.02.1897)

S.198 n.144Besni’nin tut köyünden Kel Hasan oğlu Ali aynı köyden iş Ağası Mehmed’de

1600 guruş alacağı olduğunu söyleyerek onun ölmesi dolayısıyla alacağının mirasından kendisine ödenmesini istedi. Borçlunun dul eşi Yusuf kızı Fatma’nın borcun üç yıl önce ödendiğine dair iddiası üzerine şahitlerin ifadeleri dinlenmiş ve borcun ödenmediği anlaşılarak ölen borçlu Mehmed’in terekesinden 1600 guruş’un Ali’ye ödenmesine karar verilmiştir.

195


15 Şevval 1314 (19.03.1897)

S.199 n.145Besni’nin Kâhta Mahallesindeki Ömer Paşa cami vakfına ait olan çarşıda harap

haldeki dört dükkânı tamir ettirip, 99 sene müddetle kullanmak üzere senelik 200 guruş’a kiralayan Vasaf Mahallesinden Kara Kahyazade Hacı Mehmed’in cami mütevellisi Hasan Yusuf oğlu Turan’ınberaber bulunduğu sırada yaptığı kira anlaşmasına ait karardır.

19 Şevval 1314 (23.03.1897)

S.199 n.146Besni’nin Çeçe Mahallesinden Mehmed kızı Emine ölen annesi Hüseyin kızı

Emine’den kendisine kalan miras hissesine babası Mehmed tarafından müdahale edildiğinden babası ile olan davada kendisini temsil etmesi amacıyla Hamra Mahallesinden Abdi Efendi’yi vekil tayin ettiğini vekâletname belgesidir.

24 Şevval 1314 (28.03.1897)

S.200 n.147Besni’nin Meydan Mahallesinden Karuk Ali oğlu Mustafa’ya vasisi olduğu

Hatice ve annesi Aişe’nin dükkânını Vusta Mahallesinden Hoca Mollzade Abdullah oğlu Mehmed’e satması için mahkemece izin verildiğine ilişkin belgedir. 27 Şevval 1314 (31.03.1897)

S.200 n.148Besni’nin Şambayadi köyünden olup, Adana’nın Taşçı köyünde oturmakta olan

Mehmed oğlu Mustafa2nın Şambayadi köyünde bulunan tarla ve bağın taliplilerine satması için Vasati köyünden Şeyh Veli zade Mehmed Ali yi vekil tayin ettiğine ilişkin vekâletname belgesidir.

29 Şevval 1314 (02.04.1897)

S.200 n149Besni’nin Penbekü köyünden Hüseyin oğlu Ahmed Meydan Mahallesinden

Hasan oğlu Hacı Mehmed’i dava ederek askerde iken ölen kardeşi Mehmed’in davalıda 10 guruş alacağı olduğunu söyleyerek borcun varisler olmaları sıfatıyla kendisine ve kız kardeşi Emine’ye ödenmesini istemiştir. Davalıda borcu olduğunu kabul edip, varisli iddiasını reddetmiştir. Şahitlerin ifadeleri sonucu davacıların varsilik iddiasının doğru olduğu anlaşıldığından davalı Hacı Mehmed’in borcunu ödemesine karar verilmiştir.

27 Ramazan 1314 (01.03.1897)

S.201 n.150Besni’nin Köseli köyünden olup askerde iken ölen İbrahim oğlu Ebuzer’in

kardeşleri varisleri olduğunu söyleyen aynı köyden Yusuf, Kara Mustafa ve Mehmed Hamra Mahallesinden Abdullah Efendi’nin kardeşleri İbrahim’e 10 guruş borcu olduğunu ifade ederek, bu borcun kendilerine ve diğer varislerine ödenmesini istemişlerdir. Davalı borcunu kabul etmiş ancak varsileri olduklarını reddetmiştir.

196


Şahitlerin ifadelerinden varislik iddiasının doğrulupu anlaşıldığından davalı Abdullah Efendi’nin borcu ödemesine karar verilmiştir. 29 Şevval 1314 (02.04.1897)S.202 n.151

Besni’nin Büyük köyünden olup asker iken ölen Osman oğlu Ali’nin babası olan Karadana oğlu Mustafa’nın oğlu Osman Meydan Mahallesinden Hasan oğlu Hacı Mehmed’i dava ederek ölen oğlunun davalıda 10 guruş alacağı olduğunu söylemiş ve babası ve tek varisi olması sebebiyle borcun kendine ödenmesini istemiştir. Davalı da borcu kabul etmiş ancak varislik iddiasını reddetmiştir. Şahitlerin ifadeleri sonucu davacının ölen Ali’nin babası olduğu anlaşıldığından mahkeme davalı Hacı Mehmed’in borcu davacı Osman’a ödemesine karar vermiştir.

29 Şevval 1314 (02.04.1897)

S.202 n.152Besni’nin Cercer Mahallesinden Hasan Ağa kızı Emine’nin vekili Hamra

Mahallesinden Abdi Efendi Bozmekan Mahallesinden Hasan Ağa oğlu Mehmed’i dava dava etmiştir. Davacı vekili Abdi Efendi Emine’nin babasından kalan miras mal ve eşyalarına kardeşi davalı Mehmed’in haksız yere el koyduğunu söyleyerek bunların teslimini yada bedellerini istemiştir. Davalı Mehmed’de belirtilen mal ve eşyaların miras hissesinden olmadığını iddia ederek ispat istemiştir. Şahitlerinde ifadeleri sonucu davacının eşya ve mallardan miras hissesine ait olduğunu ispat ettiklerinin bedelleri olan 150 guruş’un davalı Mehmed tarafından ödenmesine mahkemece karar verilmiştir. 8 Zilkaade 1314 (00.04.1897)

S.203 n.153Besni’nin Terbüzek köyünden Hacı Mehmed oğlu Mehmed Telek köyünden

Zebo oğlu Mehmed’i dava ederek, 5 yıl önce köydeki kendine ait bağını davalı Mehmed’in bostanlığı (bahçe) ile değiştiklerini, ancak birkaç ay önce bahçenin davalı Mehmed’in babasının borcundan dolayı satıldığını söyleyerek bu sebeple ya bağın tekrar kendisine teslimini ya da bedelinin ödenmesini istemiştir. Davalıda cevabında iddiayı doğrulamıştır. Ancak kendisinin bunu ödeyemeyecek kadar fakir olduğunu ancak babasından kalan mal ve eşyaları bulunca bu borcuödeyeceğini bildirmiştir. Mahkemede toplam yedi yüz yetmiş dört guruş olan borcunun altı yüz guruşunu malum şahsın ödediğini diğer kalan borcunda Zebo oğlu Mehmed’in ödemesi yönünde karar kılan belgedir.

8 Zilkaade 1314 (00.04.1897)

S.204 n.154 Besni’nin şambayadi köyünden olup, Adana’nın Taşçı köyünde oturmakta olan

Mehmet oğlu Mustafa’nın Şambayadi köyündeki tarla ve evini taliplilerine satmak için Vusta Mahallesinde Şeyh Veli Zade Mehmet Ali’yi vekil tayin ettiğine ilişkin vekaletname belgesidir.

23 Zilkade 1314 (26.04.1897)

S.204 n.155 Besni’nin Şambayadi köyünden Hacı Muhammed oğlu Molla Ahmed’in

kendisine vasisi olduğu Hüseyin kızı Hatice’ye ait olan köydeki evi Halil İbrahim oğlu Ali’ye satmak için vasiye Molla izin verildiğine dair mahkemenin izin belgesidir.

197


25 Zilkade 1314 (28.04.1897)

S.205 n.156 Besni’nin Meydan Mahallesinden iken ölen Kuşzade Hacı Mehmed’in varisleri

olan Abdullah kızı Elif ile kızları Aişe Fatma ve Emine ile oğulları Halid Abdurrahman ve Hacı Hüseyin verdikleri ifadede babaları Hacı MAhmed’in hayatında iken haciz karşılığı mahkemede satılan dükkâna Hacı Hasan Kasım Ağa ve köle Mehmed’in ortak olduğunu bildirir belgedir. 25 Zilkade 1314 (28.04.1897)

S.205n.157 Besni’nin Belgar Köyündenh olup, ölen Cemal oğlu Vakkas’ın yetimi elif ile

Vakasın kardeşi ölen Mustafa’nın yetimleri Ahmed ve aişe Fatıma’nın vesileri olan amcaları Vakkas oğlu Şeyh Ahmed’in vasileri olduğu küçüklerin nafakaya muhtaç olduklarından babalarından kalan mirasdan ayda 45 nafaka için kullanılmasına Vasi Şeyh Ahmed’e izin verildiğine dair belgedir. 1 Zilhicce 1314 (03.05.1897)

S.206 n.158 Besni’nin Meydan Mahallesinden Abdurrahman oğlu kel Mehmed Bozmekan

Mahallesinden Halil oğlu Hüseyin’i dava ederek, askerde iken ölen oğlu Abdi’nin davalı Hüseyin’de 5 guruş alacağı olduğunu söyleyerek, ölen babası olması sebebiyle borcun kendisine ödenmesini istemiştir. Davalı Hüseyin borcunu inkar etmiş, ancak şahitlerin davacı Kel mehmed’i doğrulamasıyla Borcunu ödemesi konusunda davalı Hüseyin’e mahkeme tarafından ikazda bulunulmuştur. 7 Zilhicce 1314 (09.05.1897)

S.207 n.159 Besni’nin Sefiran Köyü’nden Mehmet adlı şahıs aynı köyden Veli adlı şahsı

dava ederek, 1 yıl önce kardeşi Hacı’nın davalı Veli’nin emriyle çökmekte olan ahırdaki öküzlerini çıkarmak için girdiği ahırın çökmesi sonucu öldüğünden dolayı ceza mahkemesinde yapılacak davasında kendisini temsil etmesi için Hamra Mahallesinden Abdi Efendi’yi vekil tayin ettiğine ilişkin vekaletname belgesidir. 7 Zilhicce 1314 (09.05.1897)

S.207 n.160 Besni Sefiran Köyünden Fatma köle’nin oğlu Veli aynı köyde ölen Hacı’nın

kardeşi Mehmed’in aleyhine açtığı davanın kendini bu davada temsil etmesi için Hristiyan Mahallesinden Akçeyan Habib Efendi’yi tayin ettiğine ilişkin vekâletname belgesidir. 9 Zilhicce 1314 (11.05.1897)

S.207n.161 Besni’nin Meydan Mahallesinden Ahmed oğlu Değirmenci Mustafa’nın,

Bozmekan Mahallesinden Uncu Hacı’nın aleyhine açtığı değirmen kirası davasında kendisine temsil etmesi için Hamra Mahallesinden Abdi Efendi’yi vekil tayin ettiğine ilişkin vekâletname belgesidir.

198


9 Zilhicce 1314 (11.05.1897)S.208n.162

Besni’nin Şambayadi köyünden Yusuf oğlu Bektaş’ın ölümü üzerine mirascıları olan dul eşleri Derviş Kızı Aişe, Osman Kızı Fatma, kızları Meryem, Aişe, Fatma ve amcaoğulları Mehmed’e tarafından paylaşılan mirasına ait tereke belgesidir.

15 Zilhicce 1314 (17.05.1897)

S.208 n.163Besni’nin Şambayadi köyünden Yusuf oğlu Bektaş’ın ölümü üzerine mal ve

eşyaları küçük kızı Aişe’ye intikal etmiş. Fakat Aişe’nin yaşının küçük olması nedeniyle mahkeme tarafından Aişe’nin annesi Fatma vasi tayin edilmiştir.

5 Zilhicce 1314 (07.05.1897)

S.209 n.164Besni’nin Şambayadi köyünden Yusuf oğlu Bektaş’ın vefat etmesiyle mal ve

eşyaları küçük kızı Aişe’ye intikal etmiş ve vasi olarak ta Aişe’nin annesi Derviş kızı Fatma atanmış ise de daha sonra Hacı Hüseyin oğlu Hacı Mustafa Derviş kızı Fatma’ya tekrar vasi olarak tayin eden vekâletnamedir. 5 Zilhicce 1314 (07.05.1897)

S.209 n.165 Besni’nin Meydan Mahallesinden Osma’nın oğlu Ömer, Ahmed oğlu Mehmet

den almış olduğu hane, dükkan ve bağlara Osman’nın kızı Fatma tarafından müdahele edilmekte olup Osman oğlu Ömer mahkemeye dilekçe vermiştir. Osman kızı Fatma bu müdahele olayını reddedmiş mahkeme şahidlerin dinlenmesinden sonra davacı olan Ömer-i haklı bularak Fatma’nın bu müdahale olayına sonra vermesinin belirten vakaletnamedir.

5 Zilhicce 1314 (07.05.1897)S.210 n.166

Besni’nin Kızılhisar Köyünden Çapur Mehmet kızı Emine Meydan Mahallesinden Hasan oğlu Hacı mehmed’den davacı olarak, askerde iken ölen aynı Köyden Hüseyin oğlu mustafa’nın davacı Hacı Mehmed’de 5 guruş alacağı olduğunu söyleyerek kendisi ve oğlu Mehmed’den başka varisi olmadığından borcun kendisine teslimini istemiştir. Davalı Hacı Mehmed’de borcunu kabul etmiş, ancak davacının varis olduğunu reddetmiştir. Şahitelerin ifadeleri sonucu davacının varis olduğu kesinleştiğinden mahkeme davalı Hacı Mehmed’in borcunu ödemesi kararını vermiştir.

26 Zilhicce 1314 (28.05.1897)

S.210 n.167Besni’nin Meydan Mahallesinden Mehmed oğlu Mustafa’nın aynı Mahalleden

Aziz Esil oğlu Abdi’nin Kurupınar adlı yerdeki miras malı olan bir ev ile bağdaki 1/3 hissesine müdahalesinden men edilmesi davasından davacı Mustafa’nın haklı bulunarak davalı Abdi’nin müdahaleden men edildiğini bildiri karar belgesidir.

10 Muharrem 1314 (11.06.1897)

S.211 n.168Besni’nin Eski köy’ünden Hüseyin oğlu Mehmed aynı köyden amcası İbiş oğlu

Hüso’dan davacı olarak babasından kendine miras olarak kalan aynı köydeki amcası Hüso ile ortak hisseli olan bağdaki kendi hissesine amcasının müdahale ettiğini

199


söyleyerek hem hissesine müdahalesinin önlenmesini hem de bağın 10 yıllık hâsılatı olan 15 kantar pekmez hakkının teslimini istemiştir. Dava’lı Hüso’da bağdaki hisseyi kabul etmekle birlikte bağı kendisinin dikerek Meydana getirdiğini, daha önce boş bir arazi olduğunu söylemiştir. Şshitlerin ifadeleri sonucu davacı Mehmed’in bağda hissesi olduğu anlaşıldığından davalı Hüso’nun 15 kantar pekmezi davacı Mehmed’e teslim etmesine ve bağın yarı hissesine müdahaleden men edilmesine karar verilmiştir.

15 Zilhicce 1314 (17.05.1897)

S.212 n.169Besni’nin Meydan Mahallesinden Mustafa oğlu hacı Bekir’in ölümü üzerine

mirasçıları dul eşi Mehmed kızı Fatma ile çocukları Fatma, Vakkas ve Bekir arasında paylaşılan mirasa ait tereke belgesidir.

Muharrem 1314 (10.06.189)S.212 n.170

Besni’nin Meydan Mahallesinden Mustafa oğlu Hacı Bekir’in ölümünden sonra mirasçıları arasında paylaşılan mirasından küçük yaştaki çocukları olan Bekir ve Mehmed’e kalan hissenin çocuklar büyüyene kadar korunma ve idaresine anneleri Mehmed kızı Fatma’nın vasi tayin edildiğine ilişkin belgedir.

10 Muharrem 1315 (11.06.1897)

S.213 n171Besni’nin Bereketli köyünden Süleyman oğlu Musa’nın babasından miras kalan

hisseleri ile ortaklaşa aldıkları mallardaki hisselerini erkek kardeşinden almaya gerektiğinde mahkemeye başvurmaya kendisi adına Meydan Mahallesinden Sinaizade Hacı Hasan Efendi’yi vekil tayin ettiğine ilişkin vekâletname belgesidir.

3 Muharrem 1315 (04.06.1897)

S.214 n.173Besni’nin Meydan Mahallesi sakinlerinden olan Habis oğlu Mahmud bin

Mustafa’nın vefatı (1315 senesinde) sonucu Mahmud’un mal ve eşyaları küçük kızı Emine’ye intikal etmiştir. Fakat ‘mine’nin yaşının küçük olması dolayısıyla babasından kalan mal ve eşyaların işletilmesini mahkeme annesi Hatice’yi vasi eden belgedir. 4 Muharrem 1315 (05.06.1897)

S.214 n.174Aslen Gürün Kazasının Karatepe Mahallesinden iken Besni Kazasının Hristiyan

Mahallesinde ikamet eden Kirkor’un vefatı ile eşi Herbusi binti Agop ve küçük kızı Anuş ve küçük oğlu Ermeniyak ve diğer küçük oğlu Vartuvar’ın annesi Ahsa’ya malları intikal etmiştir. Vekil olarak ta mahkeme Ahsa binti Seylo yu tayin eden terekedir. 5 Muharrem 1315 ( 06.06.1897)

S.215 n.175Besni Kazasının Hristiyan Mahallesinde ikamet eden Kirkor’un (1315) vefatı ile

mal ve eşyaları küçük oğulları Ermeniyak ve Vartuvar ile küçük kızları Anuş ve Herbusi’ye intikal etmiştir. Fakat adı geçen bu çocukların yaşlarının küçük olmasıyla mahkeme çocukların büyüyene kadar mallarının korunması ve idaresini İsa binti Seylo’yu vasi tayin eden belgedir.

9 Muharrem 1315 (10.06.1897)

200


S.215 n.176Besni’nin Hristiyan Mahallesinden Ermeni Katolik Çulcu Agop oğlu İbrahim

aynı Mahalleden Çilingir Paşa oğlu Demirci Melkon’un vekili Ermeni Arakil Ağa yanında Melkon’u dava etmiştir. Davasında daha önce ölen babası Agop’un mirasından kendisi, annesi Ahsa, kardeşleri Serkis ve Karabet’e kalan Hristiyan Mahallesindeki evlerini iki sene önce kardeşi Serkes’in davalı Melkon’un evi ile kendilerinden habersiz değiş-tokuş ettiğini ve hala oturmakta oldukları evlerine Melkon’un müdahale etmekte olduğunu söyleyerek davalının müdahaleden men edilmesini istemiştir. Davalının vekili Arakil Ağa da cevabında değiş-tokuş un bütün hissedarların katılımı ve onayı ile olduğunu değişilen binanın tamirinde bile çalıştıklarını ve evde hala zorla oturduklarını söyleyerek evin boşaltılıp müvekkili davalı Arakil’e teslimini istemiştir. Diğer ifade ve şahitlerin ifadelerinin dinlenilmesi sonucu evin değiş-tokuş yapıldığı ve evin davalı Melkon’a ait olduğu anlaşıldığından evin Melkon’a teslimine ve davacı İbrahim’in müdahalesinin engellenmesine karar verilmiştir.

3 Muharrem 1315 (04.06.1897)

S.217 n.177Besni’nin Kahta Mahallesinden Mustafa Ağa oğlu Ahmed Melek Hacı Yusuf

kızı Aişe ve Vakkas kızı Emine’nin vekili olan Hristiyan Mahallesinden Ermeni Katolik Akçiyan Efendi, Meydan Mahallesinden Hacı Kerim zade Mehmed oğlu Hüseyin’in vekili olan Hristiyan Mahallesinden Arakil Ağa yanında Hüseyin’den davacı olmuştur. Hüseyin’in ölen eşi Fatma mirasından müvekkillerine isabet eden hissenin tesbiti ve Hüseyin’den alınarak müvekkillerine teslim edilmesini istemiştir. Davalı vekili de iddia edilen hissenin davacılardan Ahmed’de olduğunu söylemiştir. Tereke ile ilgili ayrıntılı bilgilerin ve karşılıklı ifadelerin dinlenmesinden ve şahitlerinin ifadelerinin alınmasından sonra davacılar haklı bulunarak davalı Hüseyin’in davacılara hisselerini vermesi konusunda karar verilmiştir.

15 Muharrem 1315 (16.06.1897)

S.220Besni’nin Beşir köyünden Hacı Ali’nin ölümünden sonra mirasçılarından olan

kızı Emine’nin vekili aracılığıyla terekenin bölünüp hissesine düşenin kendine verilmesi talebiyle mahkemeye yaptığı müracaat sonucu yapılan soruşturma ve mahkeme sonucu talep hakkı bulunarak Emine’ye hissenin ödenmesine karar verilmiştir.

15 Muharrem 1315 (16.06.1897)

S.222Besni’nin Beşir köyünden Hacı Ali’nin ölümünden sonra mirasçılarından kalan

mallarına aynı köyden Hüseyin, annesi ve kız kardeşi Zeynep’in ortaklık ve varislik iddiasıyla müdahalesinin men edilmesi için mirasçıların vekili Hasip Efendi açtığı davada şahitlerin ve tarafların dinlenmesi sonucu mahkeme davalı Hüseyin’in haksız yere müdahale ettiği anlaşıldığından mahkemece davalı Hüseyin, annesi ve kız kardeşine Hacı Ali’nin miras mallarına müdahaleden men kararı verilmiştir.

15 Muharrem 1315 ( 16.06.1897) S.224 n.178

Elazığ vilayeti Malatya Sancağına bağlı Besni Kazasının Mahallerinden olan Hacı Kasım Mahallesinde oturan Akça Mustafa oğlu Hacı Ahmed Malatya valiliğine 4

201


Nisan 1311 tarihli dilekçe vermiştir. Dilekçesinde Besni’deki Sungura El Nuri evladı olduğunu ve Sungura El Nuri vakfından kendisinin alması gereken meblağ’ı almadığını belirtmiştir. Ayrıca kendisinin Sungura el Nuri’nin soyundan geldiğini isbat edeceğini bunuda mahkemede şahitlerle isbat edeceğini belirtmiştir. Bu konuda başkenet bir telgraf gönderilmiş ve neticede de bu konudaki kararın mecellenin 706. maddesi ve şahitlerin ifadesine göre karar2a bağlanması istenmiştir. Hüküm neticesinde Hacı Ahmed’e hakkının verilmesi kararlaştırılmıştır.

9 Muharrem 1315 ( 10.06.1897)

S.227 n.179Besni Kazasına tâbî Karalar aşiretinden Kezo’nun oğlu Miro vefat edince

Miro’nun malı boşanmış eşi Recep kızı Halime ile küçük oğları Vakkas ve Salman ve küçük kızları Fatma ve Sadlı ve büyük kızı Fatma’ya intikal etmiş fakat çocukların küçük olmasından dolayı bunlar büyüyünceye kadar intikal eden malları amcaları Hüseyin bin Kezo’yu vasi tayin eden belgedir.

9 Muharrem 1315 (10.06.1897)

S.231 n.180Besni’nin Meydan Mahallesinden Mustafa oğlu Mehmed’in ölümü üzerine

mirasçıları olan dul eşi Ali kızı Hatice ile annesi Abdullah kızı Hanım ve kızı Emine arasında paylaşılan mirasına ait tereke belgesidir.

5 Muharrem 1315 (06.06.1897)

S.230 n.1Elazığ vilayeti Malatya Sancağına tâbî Besni’nin Meydan Mahallesinden

Mehmed oğlu Hüseyin ve Mustafa oğlu Abdurrahman’ın tarifleri ile Hacı Hamza kızı Fatma borç almak için Efendi zade Abdi Efendi yi vekil tayini için mahkemeye başvuru yapmış mahkemede şahitlerin ifadeleri sonucu Abdi Efendi yi vekil tayin etmiştir.

3 Safer 1315 (26.07.1897) S.230 n.2

Gürün Kazası sakinlerinden olup ve Behinsi Kazasına tâbî Tut nahiyesinin Tan köyünde oturan Kirişçi Karabet babasından kalan mal ve eşyaları onun küçük oğulları Sakur, Tarus ve Kirkor ile büyük kızları Gaibanilbelda (?), Çuhar ve Meryem’e intikal ettirmesi yönünde mahkemeye başvuru yapmış ve mahkemede mal ve eşyaları bu çocuklara verilmesi yönünde karar kılmıştır.

4 Safer 1315 (27.07.1897)

S.231 n.3Gürün Kazasında olup daha sonra Besni Kazasına bağlı tut köyünde oturan

Kirişçi Karabet babsından kalan mal ve eşyaların Gaibanilbelda (?) Çuhar ve Meryem’e intikal ettirmesi yönünde mahkemeye başvurmuştur. Mahkeme de intikal eden mal ve eşyaları büyük çocukları Tarus’u vekil tayin eden belgedir.

4 Safer 1315 (27.07.1897)

202


S.232 n.4Besni Kazasına tâbî Bozmekan Mahallesinde oturan Gül Vakkas’ın oğlu

Mahmud 1315 senesinde vefat edince Mahmud’un mal ve eşyaları boşamış olduğu eşi Mehmed’in kızı Hatice ile büyük kızı Fatma ve küçük oğlu Vakkas’a intikal etmiş ve vasi olarak ta eşini vasi olarak gösteren tereke belgesidir.

9 Rebiülevvel 1315 ( 07.09.1897)

S.232 n.5Besni Kazasına tâbî Bozmekan Mahallesinde oturan Gül Vakkas’ın oğlu

Mahmud 1315 senesinde ölünce Mahmud’un mal ve eşyaları küçük oğlu Vakkas’a intikal etmiştir. Fakat oğlu Vakkas’ın henüz küçük yaşta olması sebebiyle büyüyünceye kadar mahkeme tarafından Vakkas’ın annesi olan Mehmed kızı Hatice’yi vasi tayin eden belgedir. 9 Rebiülevvel 1315 (07.09.1897)S.233 n.6

Besni Kazasının Hristiyan Mahallesi Ermeni milletinden Kantarcı oğlu Agop ve yine aynı Mahalleden Katolik tenekeci oğlu Arakil’e 400 guruş kıymetinde değirmen 4 seneliğine yarısını 100 guruş’a diğer yarısınıda işletilmesinden elde edilen kar’ın senelik ne kadar hissesine düşüyorsa o miktar’a vermiştir. Fakat Arakil değirmeni işletmemiştir. Bunun üzerine Agop Arakil’den 100 guruş’unu tekrar vermesini ve değirmeni de teslim etmesini istemiştir. Arakil ise 307 yılında Agop’un değirmeninin yarısını 100 guruş’a kendisine sattığını yarısını ise satmadığını belirtmiştir. Agop’ta sattığına dair şahit istemiş ama Arakil şahit getirememiş ve bunun üzerine Arakil’in Agop’un işlerine karışmaması yönünde karar kılınmıştır.

9 Rebiülevvel 1315 (07.09.1897)

S.233 n.7Aslen Gürün Kazasından olup Besni Kazasının Tut köyünde oturan Kiremitçi

Karabet 1313 senesinde vefat etmiştir. Karabet’in vefatı sonucu büyük oğlu Karabet babasından kendisine intikal eden malların işletilmesi için mahkemeye başvuru yapmış ve bu mahkemeden Karabet’e vekil olarak Ohannes Efendi vekil tayin edilmiştir.

1 Rebiülevvel 1315 (23.08.1897)

S.234 n.8Besni’nin Tut köyünden Delku oğlu Karabetin ölümünden sonra paylaşılan

mirastan küçük çocukları Mehmed, Reşid, Bilal ve Sakya’ya kalan kısmın çocuklar büyüyene kadar korunma ve idaresine vasi tayin edildiğine ilişkin belgedir.

1 Rebiülevvel 11315 (31.07.1897)

S.236 n.10Besni’nin Meydan Mahallesinden Molla Velizade Süleyman, Çiftlik köyünden

Hacı Mehmed Köşker oğlu Hacı Bekir , Kel Efendi oğlu Ömer, adli şahıslar Tut köyünden Şerif Efendi, Kara Yusuf oğlu Yusuf, İlayas oğlu Çapur, Kel Hasan Zade Ali, Sülak köyünden Molla Mahmud, Kel oğlu Ebuzer , Selim oğlu Ahmed ve Hasan kahya oğlu Mehmed’den davacı olmuşlardır. Davalarında Çi,ftlik köyü hududunda olan pamuk tarlalarını eskiden beri Sülak Tut ve Çiftlik köyü civarında akmakta olan nehir suyu ile suladıklarını ancak davalıların buna haksız yere müdahale ederek zarara

203


uğramalarına sebep olduklarını söyleyerek zararın ödenmesini ve müdahaleden men edilmelerini istemişlerdir. Davalılarda arazileri 15–20 yıldan beri kendilerinin kullandığını ve kendilerine ait olduğunu söyleyerek davacıların iddiadan men edilmesini istemişlerdir. Davacılarda davalılara ait arazinin susuz olduğunu ve suyu parayla aldıklarını söyleyince mecellenin 1766 ve 1768. maddelerine dayanarak davacılar haklı bulunmuş ve tarlaların davacıların dediği eski şekliyle kullanılmasına karar verilmiştir.

23 Rebiülevvel 1315 (22.08.1897)

5.1 BELGELERİN İHTİVA ETTİĞİ BİLGİLER IŞIĞINDA KAZA’NIN SOSYAL EKONOMİK VE İDARİ YAPISININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Besni (Behinsi) coğrafî konumu yeraltı ve yerüstü kaynakları ile birçok uygarlığın önemli merkezlerinden birisi olmuştur. Bugüne kadarki yapılan araştırmalar Besni tarihini M.Ö. 4000 yıllarına kadar geriye götürmektedir. Besni özellikle Hititliler, Huriler, Mitanniler, Urartular, Kummuh Krallığı, Asurlular, Namalılar, Persler, ve Sasaniler hâkimiyeti altında kalmıştır.

Hz. Ömer zamanında İslam hâkimiyetine girmiştir. 949 da Bizanslılar tarafından alınmış ve yaklaşık bir asır Bizans hâkimiyetinde kalmıştır. 1084 de ise Anadolu Selçuklu Devletinin kurucusu olan Süleyman Şah’ın kumandanı Buldacı tarafından tekrar alınmıştır. 1097 de Haçlı Seferleri ile Ermenilerin eline geçen şehir, 1173’den sonra Eyübilerin hakimiyetine girmiştir. 1260 da Moğol hâkimiyetine girmiş ise de 1293’te Memluklular burayı tekrar almışlardır.

Besni’ye ilk yerleşen Türklerin Avşarlar olduğu ve daha sonra Begdilliler aşiretinin bölgeye gelip yerleştiği kabul edilmektedir. Dulkadir Türkmenleri de buraya gelip yerleşmişlerdir. Bunların dışında Halep ve Şam yöresinden gelen Türkmenler için Besni önemli bir yerleşim yeri olmuştur. Ayrıca, Besni’nin yerleşenleri arasında Kabular Hasan, Mehmanı, Hevranlı, Atmalı, Çakallı İzoli, Mehlican, Sakallı, Rışvan aşiretleri de yer almışlardır.

Osmanlı Döneminde ise Yıldırım Bayezid’in komutanı Timurtaş Paşa 1398 de Besni’yi Osmanlı topraklarına katmış ise de bu uzun sürmeyip 1400 yılında Timur burayı kendi devletine katmıştır. Timur’dan sonra Memluk hâkimiyetine girip ancak 1516 yılında Yavuz Sultan Selim’in Mısır Seferi sırasında teslim edilmiştir. Besni artık 1517 yılından itibaren Arap vilayetine bağlı bir sancaktı. Ancak 1524’teki bir Tahrir’de Besni’yi kaza olarak Vilayet-i Rum-i Hadis dâhilindeki Gerger ve Kâhta sancağına bağlı olarak görmekteyiz. 1530’da Malatya Sancağına bağlanmıştır. Besni 1839–1845 yılları arasında bir kaza olarak Diyarbekir Eyaletine 1846 da ise bir sancak olarak

204


Harput Eyaletine bağlıdır. 1859’da Hısn-ı Mansur Kazasına bağlı iken daha sonra Malatya’ya bağlı kaza oldu. 1926’ya kadar Malatya’ya bağlı olan Besni 1933’e kadar Gaziantep’e bağlı kaldı. 1933’te tekrar Malatya’ya bağlandı. 1954’te ise Adıyaman’ın il olması ile buraya bağlı bir ilçe oldu.

1519’daki ilk tahrire göre Besni’de 1400 Müslüman, 150 gayrimüslim bulunmakta idi. 1523’te 1750 Müslüman 230 gayrimüslim, 1547’de 1500 Müslüman 360 gayrimüslim, 1560’da 1800 Müslüman 370 gayrimüslim bulunmaktadır. XIX. Yüzyılda Besni’nin nahiyeleri Sürgü, Belviran, Hüveydi, Keysun, Kızılin ve Şambayat idi. 19.yy sonlarında toplam nüfus 10.254 iken Besni 11 Mahalle 143 köy ve 31 aşiretten Meydana geliyordu.

Besni’nin başlıca geçim kaynağı tarım ve hayvancılıktır. Vergi gelirleri 1519‘da 16.175, 1523’te 11.960, 1547’de 53.515, 1560’ta ise 64.550 olarak gerçekleşmiş ve sürekli artmıştır. Tarım ürünleri arasında buğday, arpa, nohut, mercimek, pamuk başta gelmektedir. Çeşitli meyveler yetişmekte, bunlar arasında üzüm başı çekmektedir. Üzüm ve üzüme bağlı ürünler—kuru üzüm, bastık, pekmez, kırma—bölgenin hem ekonomik yapısında ve hem de günlük beslenmesinde son derece önemli yer etmiştir.

Osmanlı Devleti bir Müslüman devlet olması nedeni ile hukuk sistemini İslâm hukuku teşkil etmiştir. Bu nedenledir ki şer’i mahkemeler ve bu mahkemelerde görev yapan kadılar önemli yer tutmuştur. Osmanlı devletinde kadıları yetiştiren okullar medreselerdir. Osmanlı Devleti’nde ilmiye sınıfının başı şeyhülislamdır. Kadılar ihtiyaç duymaları halinde müftülerden fetva isterlerdi. Kadılar dönemin hakimleri ve savcıları olup insanlar arasında meydana gelen dava ve anlaşmazlıkları şer’i hükümlere göre çözümlendiren ve devlet tarafından tayin edilen şahıslardır. Osmanlı kadıları dereceleri gereği ile iki büyük gruba ayrılırlar. Birisi mevleviyet denilen büyük kadılar, Rumeli ve Anadolu kazaskerlik İstanbul kadıları, ikincisi kaza kadıları idi. Kadıların görev süresi iki idi. Şer’iyye mahkemelerinde karar veren kadıların dışında naipler, savaşçılar muhzırlar, subaşılar, mübaşirler müşavirler, kâtipler bulunmaktaydı. Osmanlı Devleti, on dokuzuncu asırda köklü reformlara başlamıştır. Tanzimat devrinde nizamiye, ticaret, karma mahkemeleri ortaya çıkarken, şer’iyye, konsolosluk, cemaat ve askeri mahkemeler de yeniliğe uğramıştır. 1867 tarihine yayınlanan divan-ı ahkâm-ı adliye nizamiyesi ile aile, miras, vakıf konuları ve birçok hukukî ve adlî işler şer’iyye mahkemelerinin elinden alındığı gibi idarî yargı yetkileride ellerinden alınmıştır.

Osmanlı kadı sicilleri bir yerdeki halkın birbirleri ile olan hukuki, iktisadi, ticari, sosyal, dini münasebetlerini en güzel bir şekilde yansıtan belgelerdir. Osmanlı topraklarında yaşayan hemen her şahısın evlenme, boşanma, miras, vasiyet, vekâlet, kefalet, ortaklık ve alış-veriş gibi daha birçok ortak sebeplerle sicillerde yer almasını Osmanlı toplumunun siyasi iktisadi sosyal ve dini hayatını çok etkili bir biçimde sicillerden takip etmemizi sağladığı bir gerçektir. Sicillerin her konuda tarihe kaynaklık edeceği aşikârdır. Bütün hukukî olayları kadıların ve vermiş oldukları karar suretlerini hüccetleri ve yargıyı alakadar eden çeşitli yazıları ihtiva eden defterlere şer’iyye sicilleri (sicilat-ı şer’iyye) kadı defterleri veya sicilat-ı defteri denilmiştir.

190 Numaralı Besni kadı sicili Besni Kazasındaki şer’iyye mahkemesi’nin Hicri 1313-1315 (Miladi Şubat 1896 ile Temmuz 1897) tarihleri arasında tuttuğu kayıtları ihtira etmektedir. Bu sicilden Besni’nin Mamuratül-aziz vilayeti dahilinde Malatya sancağına bağlı bir kaza merkezi olduğu anlaşılmaktadır. Bu sicilde gecen bazı Mahaller şunlardır; Meydan, Hamra, Yeni Mahalle, Vusta, Ali Paşa, Hristiyan, Bozmekan, Hacı kasım, Cırcır, Kahta, Kızılli, Karatepe’dir.

205


Besni’de halkın çoğunluğu Müslümanlardan oluşmaktaydı. Sicillerin geçtiği dönemde Ermeniler de yaşamaktaydı. Ermenilerin nüfus oranı %10 civarında idi. Sicilde Hristiyan Mahallesi olarak belirtilen mahallelerde yaşayanlar için ‘Teba-i Devlet-i Aliyenin Ermeni ve Katolik milletinden’ gibi ifadeler bulunmaktadır. Bir çok belgede Ermenilerden bahsedilmekte olup, Ermenilerin Osmanlı Devleti içerisinde heryerde ve iyi durumda bulunduğunu gösteriyor. Birçok Ermeni mahkemelerde vekil olarak görev yapmışlardır.

190 numaralı Besni şer-i’ye sicillerinin transkribi ile birlikte şu sonuca varılmıştır: Okunan belgelerde en çok vekil tayini olduğu görülmüştür (74 belge) vekil tayininden sonra ise borç ve mal ve mülke haksız müdahale davaları görülmüştür. Yine belgelerin ihtiva ettiği bilgiler ışığında 54,76,87,134,135 numaralı belgelerde Ermeni mahallelerinden bahsedilmiştir. Ayrıca 174,175. 6 numaralı belgelerde ise Hristiyan mahalerine rastlanmıştır. 190 numaralı Besni şer-i’ye sicillerine bakıldığında mirasta kadın erkek ayrımı yapılmadığı anlaşılmıştır. Yine terekelere bağlı kalınarak bir evde birden çok mal ve eşyanın olduğu görülmektedir. Bu da halkın büyük bir kısmının zengin olduğunu göstermektedir. Çünkü Besni ipek yolu gibi büyük bir ticaret yolu üzerinde bulunmakta idi.

Genel olarak bu döneme baktığımızda halkın büyük bir kitlesinin tarım, hayvancılık ve ticaretle uğraştığını ayrıca sanatla da uğraştıkları görülmektedir. Hayvanlar arasında en çok davar olarak koyun ve keçi, nahır olarak inek, öküz ve evde taşıma aracı olarak katır (ester), at ve merkeb gelmektedir. Bağcılık önemli bir yer tutmaktadır. Üzümden, pekmez, pesdil yaptıklarını görmekteyiz. Halkın büyük kısmı fakir iken zengin aileler de bulunmaktaydı. Kazada özellikle Ağa ailelerin pek çok malı ve mülkü vardır. Halkın özellikle para alırken faizsiz almaya dikkat etmesi dikkate şayandır. Erkekler davalarını bizzat kendileri açarken kadınlar ve çocuklar vekil tayin ederek bu hususu halletmeye çalışmışlardır.

206


KAYNAKÇA

ADYAMAN VALİLİĞİ, 1994. Adıyaman İl Yıllığı 1994, Çağdaş hizmetler Limited Şirketi Yayını, Ankara,1390s.

AKDAĞ Mustafa 1999, Türkiye’nin İktisadi ve İctimai Tarihi, Barış Yayınları Ankara, 348s.

AKGÜNDÜZ, A., 1996.Osmanlı Kanunnameleri ve Hukuki Tahlileri, Cilt:1,Fey Vakfı Yayınları, İstanbul XI. 785s.

AKGÜNDÜZ, A.,-ÖZTÜRK,S,1999. Bilinmeyen Osmanlı,OSAV, İstanbul, 949s.

AKGÜNDÜZ,A., 2002.’’Şer’iye Mahkemeleri Ve Şer’iye Sicilleri’’, Türkler, C.X, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara. 1228s.

AŞIKPAŞAZADE, 1992.AşıkPaşaoğlu Tarihi, Haz.H.N.Atsız, İstanbul, 174s.

ATAR,F.,1999.İslam Adliye Teşkilatı,DİB Yayınları,Ankara.376s.

AYDIN,M.A.,2002 ‘’ Osmanlı Hukukunun Genel Yapısı ve İşleyişi’’ Türkler, C.X, 1215s.

BAYINDIR,A.,1986. İslam Muhakeme Hukuku (Osmanlı Devri Uygulaması), İslami Bilimler Araştırma Vakfı Yayınları, İstanbul,XVI, 486s.

BAYKARA,T.,1988. Anadolu Tarihi Coğrafyasına Giriş 1 Anadolu’nun İdari

207


Taksimatı, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları,Ankara, 396s.

CİN,H.,1992.”Tanzimat Döneminde Osmanlı Hukuku Ve Yargılama Usulleri’’,150. Yılında Tanzimat,TTK.Yayınları, Ankara, 376s.

CİN,H.-Akgündüz,A.,1990 a.Türk Hukuku Tarihi 1,Timaş Yayınları, İstanbul, 485s.

ÇAKAR, E.,2003.XVI. Yüzyılda Haleb Sancağı (1514-1566), FÜ Yayınları, Elazığ, ,XLIV, 346s.

ÇELEBİ, Evliya,1995 Seyehatname ç.9-10 tertip ve Sade m. Çevik, Üç dal. Meştiyat İstanbul, 684s.

DANİŞMEND,İ.H.,1971.İzahlı Osmanlı Kronolojisi,C.II,Türkiye Yayınevi,İstanbul, 686s.

DEVELİOĞLU,F.,1988.Osmanlıca Türkce Ansiklopedik Lugat,Aydın Kitapevi, Ankara, 1195s.

HALLAÇOĞLU,Y.,1989.’’Osmanlı Devlet Teşkilatı’’, Doğuştan Günümüze Büyük İslam Tarihi,C.XII,Kombassan Yayınları, İstanbul, 486s.

KARAL. E.2. 1999, Osmanlı Tarihi V. Cilt TTK. Ankara, 288s.

KESİKOĞLU, Osman, 2003.Fıkıh Tarihi Ve İslam Hukuku, DİB Yayınları,Ankara,485s.

Mutlu ,Z.Z1999 Besni’de Halk Bilim Araştırmaları, Özilk El Matbaası, İstanbul, 287s. ÖĞEL, B.-Vd., 1986. Türk Milli Bütünlüğü İçerisinde Doğu Anadolu, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları,Ankara,266s.

PAKALIN,M.Z., 1993b. Osmanlı Tarih Deyimleri Ve Terimler Sözlüğü, C.II,MEB Yayınları,İstanbul, 654s.

SAYDAM, Abdullah, 1999. Osmanlı medeniyeti Tarihi. Derya Kitapevi, Trabzon, Şemseddin Sami, 1996.Kamüs-ı Türki Çağrı Yayınları, İstanbul, 539s

T:D:V: İslam Ansiklopedisi 1993 cilt2 “Besni” M:E:B. İstanbul, 645s.

TAŞDEMİR, Mehmet.1999. VI. Yüzyılda Adıyaman.(Besni , Hısn-ı Mansur, Gerger, Kahta) Sosyal ve İktisadi Tarihi TTK Ank, 628s.

TURAN,O., 1998. Selçuklular Zamanında Türkiye (Siyasi Tarihi), Boğaziçi Yayınları XXXII, 344s.

Türk Ansiklopedisi , 1989, Besni, M:E:B. İstanbul , s. 233Türkiye Yayınları, Ankara, 322s.

208


UZUNÇARŞILI, İ,H. 1998 Anadolu Beylikleri ve Akkoyunlu, Karakoyunlu Devletleri TTK, Ankara, 512s.

UZUNÇARŞILI, İ.H., 1998. Osmanlı Devleti’nin İlmiye Teşkilatı, TTK Yayınları, Ankara, 486s.

YILDIZ, H,D. 1989 12.cilt, Doğuştan Günümüze Büyük İslam Tarihi, Çağ Yayınları,İstanbul, 614s.

YİNANÇ,M.H.,1993.,Besni, İA, Cilt 2,MEB Yayınları, İstanbul, 452s.

YÜCEL,Y.-SEVİM,A., 1991. Klasik Dönemin Üç Hükümdarı Fatih, Yavuz, Kanuni, TTK Yayınları, Ankara,XI,689s.

DİZİN

Ahmed bin Mehmed 70,71,83,84,141,143Ahmed Efendi 53,84,144,152,155,168,170,179,181,198Ahmed Hamdi Efendi 100Aişe Fatma 46,71,78,81,82,93,196,197,215Ali bin Abdullah46,73,75Aynteb Kazası 82Behisni1,8,13,17,26,27,28,34,35,39,41,54,71,75,88,91,93,98,100,137,157,168,190,193Behisni Kazası 26,27,41,44,80,82,98,113,122,133,147,157,190Belviran Karyesi 58,61,67,69,138,141Bozmekan Mahallesi 20,32,75,169,170,181,183,187,189,220,221Burunçayır Karyesi 101Büyük Şam uşağı 133,134,210Cami-i Şerif 149Cuma bin Mehmed 90,91,92Çiflik Karyesi 190Diyarbakır vilayeti 102,Hacı Hüseyin 45,53,54,93,94,101,138,155,160Hacı Mehmed Efendi 28,82,85,145,170,198Hadice binti İbrahim 98Hafız Mehmed Efendi 101,102Haleb Vilayeti 132Hamra Mahallesi 26,27,89,100,131,136,140,153,163,183,202Hristiyan Mahallesi 216,218,219,221Hısn-ı Mansur Kazası 82Kâhta Mahallesi 31,32,88,116,129,131,136,139,156,171,199Kıbel-i şer-i’den 31,33,45,67,68,71,72,76,81,95,100,156,161,163

209


Kızılhisar Karyesi 90,91,92,161Körtenciyan Mahallesi 82,198Köseyanlı Aşireti 211Malatya Sancağı 22,23,39,44,93,11,124,126,140,144,148,150,160,183,219Mamuratülaziz 38,41,44,46,61,65,68,73,79,81,85,86,95,97,101,137,138,160,178,189,Maraş Sancağı 82,192,Mehmed Ali 28,34,35,56,71,72,91,151,192,195,197,200Mehmed bin Hacı Ahmed 154Mehmed bin Mehmed 44,142,163Memadikli 136,137,210,MeydanMahallesi29,34,35,39,41,43,88,89,93,104,115,122,135,139,147,148,155,177,19

2,193,194,205,207,217,Siverek 38,102,131,187,194,202,Şembayedi 204Şinikçi Karyesi 70,71,128,132,135Terbüzek Karyesi 57,92,171,Tilek Karyesi 80Vusta Mahallesi 31,45,54,81,87,93,100,120,193,195,196,200,206,214,225,Suçatı Karyesi 82Yeni Mahalle 31,106Postdal 101,102

Sözlük

Akdem: önceAlenen: açıktan açığa göz önündeAlişan: şan ve şerefliAn asl: aslenAn-il: den danAşere: onBa dehu: ondan sonraBa meclis: mecliste olanBa’del istihsal: elde ettikden sonraBab: kapıBargir: beygirBatman: eski ağırlık ölçüsü, 2-8 okka arası olup genelde 6 okka dır 1 okka=1 kg dır.Ber minval’i muharer: yazıldığı şekildeBer nehc-i şeri: şeriat yolunda olarak Ber vech: olduğu gibiBer vech’i ati: aşağıda olduğu gibiBer vech-i muharrer: yazıldığı gibi yazıldığı üzereBeyne’l verase: mirasçılar arasındaBi’t talep: istekle istek üzereBi-l muvacehe: yüzleştirerekBin: oğul, oğluBinti: kızıCem’an: toplamDer-i devlet mekine : yüce devlet makamıDeyn: borç, zimmetinde sabit olan şey

210


Ehem: çok mühimElyevm: bugün, şimdiki, halaElzem: lazım-luzumlu Esami: adlar isimlerEsman: bir şeyin pahası, tutarıEster: katırFürüht: satma, satımGaib: görünmeyen, hazır olmayan, üçüncü şahısHemşire: kız kardeşHıfz: saklamaHınta: buğdayHısn-ı Mansur: AdıyamanHüccet pulu: senet puluHürar: büyük çuvalİ’ta: verme- ödemeİfa: borcun ödenmesiİlam: mahkeme hükmünü bildiren resmi karar yazısıİstida: rica ile istemekİstihza: biriyle eğlenme- alay etmeİstinaf: yeniden başlama, bidayet mahkemesince verilen hükmün bir üst mahkemeye itirazKable’l- ahz ve’l- istifa: alacağını tam olarak almadan önceKarye: köyKassam: varisler, mirasçılar arasında miras taksimini yapan ve küçüklerin hakkını koruyan şeriat memuruKema-yenbagı: gereği gibi, layık olduğu gibiKıbel-i şer-i: şeriat tarafındanKile: 40 litrelik hububat ölçüsüKisve: elbiseKurüm: üzüm bağıLede’t iktiza: gerektiği zamanLede’t tezkiye: temize çıktığı zaman mahkemede masum olduğu veya hali iyi olduğu anlaşıldığı zamanMamuretü’l Aziz: ElazığMaruf: bilinenMeblag: mevcud paraMenkuha: nikâhlı kadınMerbut: bağlı raptedilmişMerkum: yazılmış, adı geçmişMetruke: kocası tarafından ortada bırakılmışMevkuf: vakfedilmiş, 2) tutulmuş hapsedilmiş tutuklu, 3) ait, bağlıMevrüs: miras kalmışMezbur: adı geçen, ismi yukarıda geçenMezkür: zikri geçenMihr’i muaccel: nikâh akdi ile hemen verilen bedelMihr’i müeccel: daha sonra verilecek olan nikâh bedeliMucebince: lazım geldiği gibiMuharrer: tahrir olunmuş yazılmışMuma ileyh: ima edilen, adı geçen

211


Muvacehe: karşı, ön, yüz yüze gelmekMüddea: iddia olunan şeyMüdde-i aleyh: aleyhine dava edilen, davalıMünhasır: inhisar eder, sınırlanmış her yanı çevriliMüsteban: açık, aşikar, beyanı açık olarakMüşarün ileyha: kendisine işaret olunan Mütehakkik: tahakuk eden, doğruluğu Meydana çıkanMüteveffa: vefat etmiş olan, ölenMütevelli: birbirinin yerine geçenNasb: bir memurluğa getirilmeNısf: yarım, yarıNümayan: görünen, aşikârRabi: dörtRüyet: görmekSadis: altıSağir: küçük, buluğa ermemiş çocukSağire: buluğa ermemiş kız çocuğuSalif-üz-zikr: zikri geçen, bildirilenSeb’a: yediSelase: üçSirkat: çalma, hırsızlıkSulb, döl: birinin soyundan gelmeŞa’ir: arpaŞühud: şahitler, görmekŞühudül Hal: şahidlerin haliTa’bir-i an-il meram: meramını derdini ifade etme, anlatmaTakrir: yazmak, yazılmakTav’an: isteyerek, bile bileTe’diye: ödeme, borcu vermeTebellüğ: anlayıp almaTemyiz: bir şeyi diğerinden seçip tarif etmek, ayırmak, sezmek iyiyi kötüden, doğruyu yanlıştan, haklıyı haksızdan ayırmakTereke: ölen bir kimsenin bıraktığı mirasTesviye: beraber etme, düz etme, düzlemeTesviye-i umur: işlerin görülüp neticelenmesiTis’a: dokuzTükrir-i kelam: konuşmaUhde: bir işi üzerine almak söz vermekUmur-u ahkâm-ı şer’iyye: şer’i işlerVasi: bir yetim veya akılca zayıf olan kimsenin malını idare eden kimseVe’l ebeveyn: ana baba bir kardeşVecih: güzel, hoşVürud: geliş, gelmekYed: el, kuvvet, kudretZahir: görünen görünücüZeyl: ayırma

212


ÖZGEÇMİŞ

05–06–1978 tarihinde Kahramanmaraş’ın Göksun ilçesi’nin Kömür köy’ünde doğdum. İlköğretimi Afşin yatılı ilköğretim okulunda okudum. Liseyi Kahramanmaraş İbrahim Çalık lisesinde 1997 de bitirdim. 1999 yılında girmiş olduğum sınavı kazanarak Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi fen Edebiyat Fakültesi Tarih bölümü’nü kazandım. 2003 yılında Üniversiteyi bitirince aynı yıl girmiş olduğum yüksek lisans sınavını kazandım. Halen devam etmekteyim.

213

Documents

T.C. KAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ İMAM ÜNİVERSİTESİ SOSYAL …docs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari... · records held in 1896 and in 1897 in the Caza of Besni. Furthermore,