Upload
hai-nguyen
View
43
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
BỘ CÔNG THƯƠNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP. HỒ CHÍ MINH
VIỆN CÔNG NGHỆ SINH HỌC VÀ THỰC PHẨM
BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP
TP. Hồ Chí Minh, tháng 05 năm 2012.
Địa điểm thực tập: Hợp tác xã Thương mại Dịch vụ Kim Sơn
GVHD: Nguyễn Thế Hùng
Nguyễn Đức Vượng
SVTT:
1. Đinh Quốc Tiến 08089871
2. Nguyễn Thị Thu Thủy 08102211
3. Lương Xuân Sơn 08105851
4. Nguyễn Thanh Phong 08102541
5. Đồng Chí Thanh 08112821
Lớp: ĐHTP4
Niên khoa: 2008-2012
BỘ CÔNG THƯƠNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP. HỒ CHÍ MINH
VIỆN CÔNG NGHỆ SINH HỌC VÀ THỰC PHẨM
BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP
TP. Hồ Chí Minh, tháng 05 năm 2012.
Địa điểm thực tập: Hợp tác xã Thương mại Dịch vụ Kim Sơn
GVHD: Nguyễn Thế Hùng - Trưởng phòng QLCL HXT Kim Sơn
Thầy Nguyễn Đức Vượng
SVTT:
1. Đinh Quốc Tiến 08089871
2. Nguyễn Thị Thu Thủy 08102211
3. Lương Xuân Sơn 08105851
4. Nguyễn Thanh Phong 08102541
5. Đồng Chí Thanh 08112821
Lớp: ĐHTP4
Niên khoa: 2008-2012
LỜI CẢM ƠN
Trong thời gian thực tập tại HTX TMDV Kim Sơn, cũng như trong quá trình
hoàn thiện bài báo cáo chúng em đã nhận được sự giúp đỡ nhiệt tình của quý công
ty cũng như các anh chị trong ban lãnh đạo. Chúng em đã được tạo điều kiện tốt
nhất để thực tập, học hỏi mà mở rộng kiến thức của bản thân cũng như được áp
dụng những gì đã học vào thực tế sản xuất. Chúng em xin gửi lời cám ơn chân
thành đến:
Hợp tác xã Thương mại – Dịch vụ Kim Sơn, đặc biệt là Phòng QLCL của
HTX TM – DV Kim Sơn.
Thầy Nguyễn Đức Vượng, Viện Công nghệ sinh học và thực phẩm, trường
Đại học Công Nghiệp TP.HCM.
i
NHẬN XÉT CỦA ĐƠN VỊ THỰC TẬP
Nhóm sinh viên: Đinh Quốc Tiến; Nguyễn Thị Thu Thủy; Lương Xuân Sơn;
Nguyễn Thanh Phong và Đồng Chí Thanh.
Lớp DHTP4- Viện Công Nghệ Sinh Học & Thực Phẩm, trường Đại học
Công Nghiệp TP.HCM đã thực tập tại HTX TM – DV KIM SƠN.
Thời gian thực tập: từ ngày 19/04/2012 đến 10/05/2012.
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
TP.HCM, Ngày….Tháng …..Năm…….
Người xác nhận
Ký tên
ii
NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
iii
NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN PHẢN BIỆN
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
iv
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN..............................................................................................................i
DANH MỤC CÁC HÌNH...........................................................................................1
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT.........................................................................2
LỜI MỞ ĐẦU.............................................................................................................3
CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ HỢP TÁC XÃ TM –DV KIM SƠN......................4
1.1 Lịch sử hình thành và phát triển của công ty.................................................4
1.1.1. Thông tin chung......................................................................................4
1.1.2. Giới thiệu công ty...................................................................................4
1.1.3. Lịch sử hình thành và phát triển.............................................................5
1.1.4. Các sản phẩm của công ty......................................................................6
1.1.5. Tầm nhìn - Sứ mệnh & Triết lý kinh doanh...........................................7
1.2 Hệ thống quản lý HACCP của HTX TM – DV KIM SƠN...........................9
1.2.1. Giới thiệu HACCP.....................................................................................9
1.2.2. Mục đích áp dụng HACCP của HTX TM – DV KIM SƠN......................9
CHƯƠNG II: THỰC HÀNH SẢN XUẤT TỐT-GMP............................................12
2.1 Sơ đồ mặt bằng nhà xưởng theo lý thyết.........................................................12
2.2. Qui phạm sản xuất – GMP.............................................................................14
2.2.1. GMP1: Kiểm tra nguyên liệu đầu vào......................................................14
2.2.2. GMP2: Nhập kho – Bảo quản – Xuất kho...............................................18
2.2.3. GMP3: Sơ chế..........................................................................................20
2.2.4. GMP4: Tẩm ướp......................................................................................24
2.2.5. GMP5: Chế biến.......................................................................................25
2.2.6. GMP6: Chia suất......................................................................................26
2.2.7. GMP7: Phân phối.....................................................................................27
2.2.8. GMP8: Lưu mẫu.......................................................................................29
CHƯƠNG III: QUY PHẠM VỆ SINH-SSOP.........................................................33
3.1 SSOP1 : Quy phạm vệ sinh nguồn nước.........................................................33
3.1.1. Yêu cầu.....................................................................................................33
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
3.1.2. Các yếu tố cần xem xét trước khi xây dựng quy phạm (điều kiện hiện
nay).....................................................................................................................33
3.1.3. Các thủ tục cần thực hiện.........................................................................33
3.1.4. Phân công thực hiện và giám sát..............................................................34
3.2 SSOP2 : Quy phạm vệ sinh cá nhân................................................................35
3.2.1. Yêu cầu.....................................................................................................35
3.2.2. Các yếu tố cần xem xét trước khi xây dựng quy phạm (Điều kiện hiện
nay).....................................................................................................................35
3.2.3. Các thủ tục cần thực hiện.........................................................................35
3.2.4. Hồ sơ giám sát và tổ chức thực hiện........................................................36
3.3. SSOP3: Sức khỏe công nhân..........................................................................41
3.4 .SSOP4: Quy định vệ sinh các bề mặt tiếp xúc với thực phẩm.......................41
3.5. SSOP5: Quy phạm bảo vệ thực phẩm tránh các tác nhân lây nhiễm.............41
3.6. SSOP6: Quy phạm ngăn ngừa sự nhiễm chéo................................................43
3.6.1. Yêu cầu.....................................................................................................43
3.6.2. Các yếu tố cần xem xét trước khi xây dựng quy phạm (Điều kiện hiện
nay).....................................................................................................................43
3.6.3. Các thủ tục cần thực hiện.........................................................................43
3.6.4. Hồ sơ giám sát và phân công thực hiện....................................................43
3.7. SSOP7: Quy phạm kiểm soát động vật gây hại..............................................43
3.7.1. Yêu cầu.....................................................................................................43
3.7.2. Các yếu tố cần xem xét trước khi xây dựng quy phạm (Điều kiện hiện
nay).....................................................................................................................44
3.7.3. Các thủ tục cần thực hiện.........................................................................44
3.7.4. Phân công thực hiện và giám sát..............................................................44
3.8. SSOP8 – SỬ DỤNG VÀ BẢO QUẢN HÓA CHẤT....................................45
3.9.SSOP9: Quy phạm kiểm soát chất thải............................................................46
3.9.1. Yêu cầu.....................................................................................................46
3.9.2. Điều kiện hiện nay...................................................................................46
3.9.3. Các thủ tục cần thực hiện.........................................................................46
3.9.4. Phân công thực hiện và giám sát..............................................................47
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
CHƯƠNG IV: CHƯƠNG TRÌNH HACCP CỦA HTX TM – DV KIM SƠN........48
5.1. Thành lập nhóm HACCP của Công ty...........................................................48
5.1.1.Thành phần nhóm HACCP.......................................................................48
5.1.2.Nhiệm vụ nhóm HACCP..........................................................................48
5.1.3.Yêu cầu của thành viên nhóm HACCP.....................................................49
5.1.4.Trách nhiệm của trưởng nhóm HACCP....................................................49
5.2. Quy trình công nghệ sản xuất suất ăn công nghiệp........................................49
5.2.1. Nguyên liệu..............................................................................................50
5.2.2. Kiểm tra....................................................................................................52
5.2.3. Sơ chế.......................................................................................................54
5.2.4. Tẩm ướp...................................................................................................55
5.2.5. Chế biến...................................................................................................55
5.2.6. Chia suất...................................................................................................56
5.2.7. Phân phối..................................................................................................56
5.3. Cách xác định mối nguy, xác định điểm kiểm soát và kế hoạch HACCP......56
5.3.1.Món thịt chiên...........................................................................................57
5.3.2. Món su su xào..........................................................................................65
5.3.3.Món canh khoai mỡ nấu thịt.....................................................................69
5.4. Các điểm kiểm soát tới hạn............................................................................74
CHƯƠNG V: NHẬN XÉT VÀ KIẾN NGHỊ VỀ ÁP DỤNG HACCP CỦA CÔNG
TY.............................................................................................................................76
6.1. Một số điểm mạnh tại HTX............................................................................76
6.2. Một số hạn chế................................................................................................76
6.2. Một số sự cố mà công ty gặp phải và cách giải quyết....................................77
6.3. Một số kiến nghị.............................................................................................77
6.4. Kết quả thu được............................................................................................78
TÀI LIỆU THAM KHẢO........................................................................................79
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
DANH MỤC CÁC HÌNH
STT Nội dung Trang
1 Hình 1.1 Sản phẩm chả lụa 6
2 Hình 1.2 Sản phẩm suất ăn công nghiệp 7
3 Hình 2.1. Sơ đồ mặt bằng nhà xưởng 12
4 Hình 2.2. Quy trình kiểm tra phân phối suất ăn 27
5 Hình 2.3. Quy trình kiểm tra phân phối suất ăn tại từng đơn vị 28
6 Hình 2.4. Quy trình lưu mẫu 29
7 Hình 5.1. Quy trình sản xuất suất ăn công nghiệp 50
8 Hình 5.2. Quy trình kiểm tra nguyên liệu 53
9 Hình 5.3 Quy trình sơ chế 54
1
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
ISO International Organization for Standardization (tổ chức quốc tế về tiêu
chuẩn hóa)
HACCP Hazard Analysis and Critical Control Points (Phân tích mối nguy và
điểm kiểm soát tới hạn)
CODEX Uỷ ban tiêu chuẩn thực phẩm quốc tế
TQM Total Quality Management (quản lý chất lượng toàn diện)
ATTP An toàn thực phẩm
VSATTP Vệ sinh an toàn thực phẩm
SSOP Sanitation Standard Operating Procedues (quy trình làm vệ sinh và thủ
tục kiểm soát vệ sinh)
GMP Good Manufacturing Practices (tiêu chuẩn thực hành sản xuất)
CCP Critical Control Point (điểm kiểm soát tới hạn)
CCPs Critical Control Points (điểm kiểm soát tới hạn)
CL Critical Limit (giới hạn tới hạn)
VSV Vi sinh vật
2
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
LỜI MỞ ĐẦU
Khi nền kinh tế thị trường ngày càng phát triển, các chủng loại hàng hoá trên
thị trường ngày càng phong phú, đa dạng, đặc biệt là các mặt hàng thực phẩm. Ngày
nay, song song với việc nâng cao chất lượng thì vấn đề an toàn thực phẩm cũng
được các nhà sản xuất thực phẩm chú trọng, vì thực phẩm luôn ảnh hưởng trực tiếp
đến sức khoẻ, đời sống con người.
Để tạo được niềm tin khách hàng và để có thể xuất khẩu các sản phẩm của
mình sang thị trường quốc tế, các doanh nghiệp hiện nay bắt buộc phải áp dụng các
hệ thống quản lý chất lượng. Công ty nào cũng có những hệ thống quản lý (các hệ
thống quản lý tài chính, quản lý nhân sự, quản lý sản xuất và quản lý chất lượng).
Các hệ thống quản lý chất lượng có thể đơn giản là sự hiểu biết bất thành văn của
nhà chế biến về quá trình chế biến (hệ thống phi tổ chức), hoặc có thể phức tạp như
hệ thống ISO 9000 hay hệ thống Quản lý Chất lượng Toàn diện (TQM). Áp dụng
HACCP là hợp với việc thực hiện các hệ thống quản lý chất lượng và là hệ thống
đáng chọn lựa để quản lý an toàn thực phẩm trong số các hệ thống kể trên. Mặc dù
Hệ thống TQM, ISO 9000 và HACCP đều thích hợp, nhưng hệ thống này không
thay thế hệ thống kia. Để đáp ứng được yêu cầu của thị trường trong và ngoài nước
thì yếu tố quan trọng hàng đầu mà các doanh nghiệp chế biến thực phẩm xuất khẩu
cần phải quan tâm đó là xây dựng cho mình một chương trình quản lý chất lượng có
hiệu quả. Để đạt được mục đích trên thì hệ thống quản lý chất lượng theo HACCP
được xem là một công cụ đảm bảo hiệu quả nhất, nó đem lại nhiều lợi ích, cũng như
tạo được uy tín cao đối với thị trường nhập khẩu.
Từ những lý do trên chúng em quyết định tìm hiểu về hệ thống quản lý chất
lượng HACCP tại đối với quy trình sản xuất suất ăn công nghiệp tại Hợp Tác Xã
Thương mại Dịch vụ Kim Sơn.
3
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ HỢP TÁC XÃ TM –DV
KIM SƠN
1.1 Lịch sử hình thành và phát triển của công ty
1.1.1. Thông tin chung
- Tên công ty: Hợp Tác Xã Kim Sơn (Kimson Co-op)
- Địa chỉ: R50A Phan Van Tri – F7- Gò Vấp-HCM.
- Tel: (08) 3989 5258/ 3989 5291
- Fax: (08) 3989 5370
- Website: www.kimsoncoop.com
1.1.2. Giới thiệu công ty
Kim Sơn Co-op là đơn vị chuyên chế biến, cung ứng bữa ăn dinh dưỡng, an
toàn cho công nhân, học sinh trong các công ty, KCX, KCN, trường học. Đồng thời
cũng là nhà cung cấp các sản phẩm, thực phẩm an toàn - chất lượng cao, có uy tín
tại Việt Nam.
Hoạt động với phương châm "Vì sức khỏe cộng đồng", đặt lợi ích và sức khỏe của
quý khách hàng lên hàng đầu. Kim Sơn Co-op mang đến cho khách hàng những
khẩu phần ăn đảm bảo hàm lượng dinh dưỡng cần thiết, đảm bảo an toàn vệ sinh
thực phẩm, giúp cho người sử dụng đạt kết quả tốt trong học tập, cũng như lao
động, san sẻ trách nhiệm và nỗi lo với các đơn vị trường học và doanh nghiệp trong
công tác chăm sóc sức khỏe thế hệ tương lai cũng như phát triển nguồn nhân lực.
Với Kim Sơn Co-op, quý khách hàng không những yên tâm nhờ sản phẩm
chất lượng cao, giàu dinh dưỡng, an toàn vệ sinh thực phẩm mà còn hài lòng bởi
cung cách phục vụ chu đáo, tận tình của đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp.
Ông Lê Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm y tế dự phòng TP.HCM nhận định: "Cơ sở
Kim Sơn phục vụ luôn đạt yêu cầu: đó là đảm bảo từ các khâu phục vụ, mua nguyên
liệu, đến chế biến và cung cấp. Thời gian qua, cơ sở này không gây một vụ ngộ độc
nào và tất cả thức ăn sẵn đều đạt. Chúng tôi hy vọng có nhiều cơ sở như Kim Sơn
được phát triển trên toàn thành phố để giảm thiểu số vụ ngộ độc thực phẩm xảy ra".
Kim Sơn Co-op ý thức rõ tầm quan trọng của vấn đề đảm bảo vệ sinh an toàn
thực phẩm và luôn lấy tiêu chí đó làm kim chỉ nam cho mọi hoạt động của mình.
4
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
Công ty luôn nổ lực để hoàn thiện hơn nữa và duy trì tốt hệ thống quản lý chất
lượng theo tiêu chuẩn HACCP & ISO 9001:2008. Cam kết tuân thủ nghiêm túc các
quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm của Bộ Y Tế Việt Nam để mang đến những
sản phẩm - dịch vụ tốt nhất cho khách hàng.
1.1.3. Lịch sử hình thành và phát triển
Tháng 5 – 2001, bà Võ Thị Mai Chi cùng với 15 xã viên khác vận động
thành lập HTX thương mại – dịch vụ Kim Sơn (còn gọi là Kim Sơn Co-op) với định
hướng: phát triển dịch vụ suất ăn công nghiệp. Lĩnh vực hoạt động chủ yếu của
công ty:
Cung cấp bữa ăn dinh dưỡng, an toàn cho các trường học, công ty, xí nghiệp.
Sản xuất và cung cấp bánh ngọt cho các trường học, khách sạn, nhà hàng, ...
Sản xuất chả lụa, cá viên, xúc xích và các mặt hàng chế biến khác, ...
Vốn điều lệ ban đầu của HTX là 50 triệu đồng, xưởng sản xuất rộng 400 m2,
mặt hàng chính được xác định là suất ăn dành cho học sinh và công nhân công
nghiệp. Mỗi ngày Kim Sơn cung cấp khoảng 300 – 400 suất ăn ra thị trường với
mức giá 5.000 đồng/suất.
Năm 2003, Kim Sơn Co-op đã xây dựng một cơ sở sản xuất với diện tích mặt
bằng 1.500m2, vốn điều lệ tăng lên 1 tỷ đồng và vốn đầu tư sản xuất kinh doanh là
hơn 8 tỷ đồng.
Từ năm 2005, Kim Sơn Co-op đã áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo
tiêu chuẩn HACCP và ISO 9001-2000. Đồng thời Kim Sơn Co-op chú trọng phát
huy sáng kiến, tăng năng suất lao động. Năm 2005, Kim Sơn Co-op sản xuất hóa
chất rửa và sấy khô cho máy rửa khay công nghiệp, làm giảm 80% chi phí mua hóa
chất rửa và sấy trước đây. Tiếp đó, năm 2006, Kim Sơn Co-op đã tự sản xuất được
xà bông rửa chén, hóa chất rửa tay, tiết kiệm 40% chi phí so với trước. Năm 2007,
Kim Sơn Co-op đã nghiên cứu chế biến được nguyên liệu làm chả cá, tự sản xuất
được mặt hàng cung cấp cho suất ăn thay vì phải mua lại của đơn vị kinh doanh
khác, tiết kiệm được 45% chi phí sản xuất.
Tháng 12 năm 2007. Kim Sơn Co-op mạnh dạn đầu tư, phát triển các sản
phẩm mới chất lượng, mẫu mã phong phú, độc đáo như: Chả lụa, chả cá, xúc xích
5
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
…. Đặc biệt là chả lụa với hình dáng Hoa Mai gây ấn tượng mạnh với kiểu dáng
độc đáo đối với người tiêu dùng trong cả nước.
Tháng 1/2008, Kim Sơn Co-op đã đầu tư trên 2 tỷ đồng mở rộng sản xuất,
kinh doanh các mặt hàng thực phẩm chế biến để cung cấp cho các bếp ăn của các
trường học, nhà hàng, khu công nghiệp… với công suất 30 tấn/tháng và dự kiến đưa
các sản phẩm trên vào hệ thống siêu thị vào cuối năm 2008.
Tháng 5/2008 toàn bộ các sản phẩm của Kim Sơn Co-op đều được cấp chứng
nhận đạt tiêu chuẩn HACCP.
Nhằm mở rộng sản xuất kinh doanh, tháng 6/2008, Kim Sơn Co-op đã thành
lập Công ty cổ phần (vốn điều lệ 10 tỷ đồng), trong đó HTX nắm giữ 51% vốn sở
hữu, nắm quyền chủ tịch HĐQT. Điều đặc biệt ở đây, giá trị góp vốn 51% này của
HTX là thương hiệu sau những tháng năm HTX gây dựng.
Kim Sơn co-op hiện là một trong những nhà cung cấp suất ăn công nghiệp
uy tín trên cả nước, có vị trí vững chắc trên thị trường, với doanh thu và thị phần
khá lớn. Năm 2005, HTX Kim Sơn đạt 4,975 tỷ doanh thu, năm 2006 đã vọt lên
8,622 tỷ đồng, năm 2007 là 10,395 tỷ đồng và năm 2008 trên 18 tỷ đồng. Lợi nhuận
sau thuế của HTX Kim Sơn cũng tăng theo từng năm: Năm 2005 đạt 132 triệu
đồng, năm 2006 đạt 395 triệu đồng, năm 2007 đạt 494 triệu đồng và năm 2008 gần
1,5 tỷ đồng.
Đến nay, mỗi ngày từ nơi đây cung cấp tới hơn 10.000 suất ăn công nghiệp
cho các đơn vị trên địa bàn TP.HCM. Với thành công này, hơn 38 xã viên và gần
200 lao động của HTX đang có công ăn việc làm ổn định.
1.1.4. Các sản phẩm của công ty
Hình 1.1. Sản phẩm chả lụa
6
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
Hình 1.2. Sản phẩm suất ăn công nghiệp
1.1.5. Tầm nhìn - Sứ mệnh & Triết lý kinh doanh
Tầm nhìn
Trong thời gian 5 năm (2009 đến 2013) Kim Sơn Co-op sẽ trở thành nhà
cung cấp bữa ăn dinh dưỡng - an toàn hàng đầu tại Việt Nam trên nền tảng “Chất
lượng cao, ngon, sạch, antoanf thực phẩm” và “Cung cách phục vụ chuyên nghiệp”.
Sứ Mệnh
Mang đến cho khách hàng nguồn thực phẩm dinh dưỡng ngon, sạch, đảm
bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Đồng thời góp phần nhỏ vào việc chăm sóc sức
khỏe cho nguồn lực của xã hội.
Triết lý kinh doanh
Kim Sơn Co-op luôn trung thành với triết lý kinh doanh “ mang lại hạnh
phúc cho mọi người trong từng bữa ăn ngon” và cam kết đem đến những sản phẩm
– dịch vụ chất lượng cao, hợp khẩu vị, giàu dinh dưỡng, đạt tiêu chuẩn quốc tế, đáp
ứng các quy định của BYT Việt Nam, mang lại sự an tâm đối với sức khỏe người
tiêu dung với “Cung cách phục vụ chuyên nghiệp”.
Lý do khách hàng chọn Kim Sơn
Tập trung vào chuyên môn: Khách hàng sẽ an tâm dành tất cả thời gian và
tập trung năng lực cho công việc chuyên môn vì đã có Kim Sơn Co-op chăm lo vấn
đề dinh dưỡng và sức khỏe cho con em trong học đường, đảm bảo tốt nhiệm vụ
chăm sóc nhân lực của công ty - nguồn lực tương lai của xã hội.
7
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
Tiết kiệm ngân sách: Giảm bớt chi phí cho việc duy trì lượng nhân viên
không nhỏ để thực hiện những công việc không nằm trong chuyên nghành của
mình.
Thể hiện sự quan tâm đúng mực: Ký hợp đồng với đơn vị chuyên nghiệp như
Kim Sơn Co-op sẽ mang đến những bữa ăn chất lượng và giúp phụ huynh thấy
được sự quan tâm nghiêm túc của BGH nhà trường đối với con em mình, cũng như
là động thái khích lệ tinh thần rất lớn của doanh nghiệp đối với tập thể CB-CNV.
Giảm bớt gánh nặng: Không phải bận tâm về những sự cố ngộ độc thực
phẩm vì đã trao trách nhiệm về an toàn vệ sinh thực phẩm cho Kim Sơn Co-op.
Nguồn thực phẩm do Kim Sơn Co-op cung cấp tuyệt đối an toàn cho sức khỏe,
mang lại giá trị dinh dưỡng rất lớn. Bà Hoàng Thị Khánh, Liên minh HTX TP.HCM
cho biết: Kim Sơn Co-op đầu tư khá bài bản, đầy đủ yêu cầu để đảm bảo ATTP và
là đơn vị luôn được đánh giá cao, đạt loại A trong các đơn vị cung cấp bữa ăn công
nghiệp.
Tiết kiệm thời gian: Các bộ phận hành chính quản trị sẽ không mất thời gian
cho việc đảm bảo chất lượng dịch vụ nằm ngoài chuyên môn của mình.
Chia sẻ gánh nặng đầu tư ban đầu: Khách hàng không phải bận tâm về vấn
để đầu tư cơ sở vật chất vì Kim Sơn Co-op sẵn sang chia sẽ gánh nặng đầu tư ban
đầu với quý vị thong qua việc đầu tư, lắp đặt trang thiết bị hiện đại đạt tiêu chuẩn hệ
thống quản lý chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm HACCP & ISO 9001:2008 cho
bếp ăn của bạn.
Linh hoạt trong mọi tình huống: Bất kỳ yêu cầu hay điều chỉnh đột xuất nào
đều được đáp ứng một cách linh hoạt nhờ phương pháp làm việc và cung cách phục
vụ chuyên nghiệp của Kim Sơn Co-op.
Được bảo hiểm 10 tỷ VNĐ: Khách hàng có thể yên tâm tuyệt đối khi chọn
Kim Sơn Co-op, vì tất cả các sản phẩm của Kim Sơn Co-op đều đã được bảo hiểm
với trị giá 10 tỷ VNĐ.
Tiếp thị hình ảnh đơn vị: Là khách hàng của Kim Sơn Co-op, quý vị có them
cơ hội quảng bá hình ảnh của đơn vị mình thong qua việc cùng hỗ trợ hình ảnh
trong các hoạt động ý nghĩa do Kim Sơn co-op khởi xướng, cùng tham gia và chia
sẻ với quỹ học bổng Kim Sơn Co-op.
8
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
1.2 Hệ thống quản lý HACCP của HTX TM – DV KIM SƠN
1.2.1. Giới thiệu HACCP
HACCP (viết tắt của Hazard Analysis and Critical Control Points, được dịch
ra tiếng Việt là Phân tích mối nguy và điểm kiểm soát tới hạn), là những nguyên tắc
được sử dụng trong việc thiết lập hệ thống quản lý an toàn thực phẩm. HACCP là
một hệ thống phòng ngừa trong kiểm soát thực phẩm nhằm đảm bảo độ an toàn của
thực phẩm. HACCP là một hệ thống các văn bản, các quan điểm kiểm tra để nhận
biết các mối hiểm nguy, các biện pháp phòng ngừa, các điểm kiểm soát quan trọng
và xây dựng một hệ thống giám sát. [2]
Các nguyên lý của HACCP được thống nhất trên toàn thế giới và có thể áp
dụng trong tất cả các nghành sản xuất thực phẩm và đồ uống, trong việc phân phối
và bán sản phẩm. Chúng có thể được áp dụng cho các sản phẩm đang tiêu thụ trên
thị trường cũng như cho các sản phẩm mới. [2]
HACCP được nhiều nước trên thế giới quy định bắt buộc áp dụng trong quá
trình sản xuất, chế biến thực phẩm. Uỷ ban Tiêu chuẩn Thực phẩm quốc tế
(CODEX) cũng khuyến cáo việc nên áp dụng HACCP kết hợp với việc duy trì điều
kiện sản xuất (GMP) để nâng cao hiệu quả của việc đảm bảo chất lượng vệ sinh an
toàn thực phẩm. HACCP được giới thiệu trong tiêu chuẩn của CODEX mang số
hiệu CAC/RCP 1-1969, Rev.4-2003, và tiêu chuẩn quốc gia của Việt Nam tương
đương là TCVN 5603:2008.
1.2.2. Mục đích áp dụng HACCP của HTX TM – DV KIM SƠN
Từ năm 2005, HTX Kim Sơn đã áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo
tiêu chuẩn HACCP và ISO 9001-2000. HACCP thực sự là một công cụ có hiệu quả
đảm bảo ATTP, có khả năng ngăn ngừa một cách chủ động nguy cơ ô nhiễm thực
phẩm trong quá trình sản xuất, chế biến, tạo ra thực phẩm an toàn. Việc áp dụng hệ
thống quản lý chất lượng HACCP của HXT KIM SƠN nhằm những mục đích sau:
Đáp ứng đòi hỏi của xu thế quản lý chất lượng VSATTP đang diễn ra trên
phạm vi toàn cầu
Đáp ứng yêu cầu của tiến trình hội nhập và đòi hỏi của thị trường nhập khẩu.
Về mặt thị trường:
9
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
Nâng cao được uy tín và hình ảnh của doanh nghiệp với khách hàng với việc
được bên thứ ba chứng nhận sự phù hợp của hệ thống HACCP.
Nâng cao năng lực cạnh tranh nhờ nâng cao sự tin cậy của người tiêu dùng
với các sản phẩm của doanh nghiệp.
Phát triển bền vững nhờ đáp ứng các yêu cầu của cơ quan quản lý vệ sinh an
toàn thực phẩm và cộng đồng xã hội.
Cải thiện cơ hội xuất khẩu và thâm nhập thị trường quốc tế yêu cầu chứng
chỉ như là một điều kiện bắt buộc.
Giảm thiểu các yêu cầu với việc thanh kiểm tra của các đơn vị quản lý nhà
nước.
Là bằng chứng của việc tuân theo các qui định về an toàn chất lượng.
Đưa ra một quan điểm chung về an toàn thực phẩm.
Chuẩn bị đầy đủ các biện pháp phòng ngừa những sai hỏng trong quản lý an
toàn thực phẩm, điều đó quyết định đến sự tồn tại của công ty.
Về mặt kinh tế:
Giảm thiểu chi phí gắn liền với các rủi ro về việc thu hồi sản phẩm và bồi
thường thiệt hại cho người tiêu dùng.
Giảm thiểu chi phí tài chế và sản phẩm hủy nhờ cơ chế ngăn ngừa phát hiện
các nguy cơ về an toàn thực phẩm từ sớm.
Về mặt quản lý rủi ro:
Có khả năng áp dụng trong toàn bộ dây chuyền thực phẩm.
Tăng độ tin cậy về an toàn thực phẩm.
Kiểm soát một cách hiệu quả và kinh tế những mối hiểm nguy liên quan đến
các bệnh lây qua đường ăn uống.
Một sự chuyển đổi quan trọng từ việc kiểm soát chất lượng trước đây sang
đảm bảo chất lượng bằng phòng ngừa.
Thực hiện tốt việc đề phòng các rủi ro và hạn chế thiệt hại do rủi ro gây ra.
Chuẩn bị đầy đủ các chứng cứ bằng văn bản giúp cho việc kiểm soát các quá
trình.
Điều kiện để giảm chi phí bảo hiểm.
Dễ dàng hơn trong làm việc với bảo hiểm về tổn thất và bồi thường.
10
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
Tạo cơ sở cho hoạt động chứng nhận, công nhận và thừa nhận.
Được sự đảm bảo của bên thứ ba.
Vượt qua rào cản kỹ thuật trong thương mại.
Cơ hội cho quảng cáo, quảng bá.
11
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
CHƯƠNG II: THỰC HÀNH SẢN XUẤT TỐT-GMP
2.1 Sơ đồ mặt bằng nhà xưởng theo lý thyết
Hình 2.1. Sơ đồ mặt bằng nhà xưởng
12
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
Chú thích:
STT Tên Phòng/Khu vực Trong Xưởng Sản Xuất
1 Tủ cấp đông
2 Kho rác
3 Phòng vệ sinh nam
4 Phòng vệ sinh nữ
5 Khu vực sơ chế, xử lý, rửa rau
6 Khu vực tẩm ướp nguyên liệu
7 Khu vực xử lí thịt cá
8 Phòng gói định hình sản phẩm mới
9 Phòng vật tư
10 Phòng KCS
11 Phòng lưu mẫu
12 Khu vực rửa và xử lý khay
13 Bể chlorine
14 Khu vực rửa tay
15 Phòng thay đồ nam
16 Phòng thay đồ nữ
BV Phòng bảo vệ
17 Phòng để đồ dùng cá nhân
18 Phòng phân phối
19 Phòng chia
20 Phòng làm nguội
21 Bếp
22 Khu vực nấu cơm
23 Kho khô
24 Kiểm tra nguyên liệu
25 Kho mát
26 Băng chuyền
13
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
2.2. Qui phạm sản xuất – GMP
2.2.1. GMP1: Kiểm tra nguyên liệu đầu vào
Nguyên liệu nhập vào được KCS kiểm tra chất lượng đối với thịt, cá: test hàn
the; bún, phở: test formol; thịt, trứng: có giấy kiểm định rồi nhập vào kho; đồng thời
kiểm tra cảm quan đối với tất cả các loại nguyên liệu.
Kiểm tra giá trị cảm quan: Kiểm tra nguyên liệu bằng các giác quan như: thị
giác, xúc giác, vị giác.
* Đối với thịt
+ Thịt heo
Màu sắc: Nạc màu đỏ hồng, thớ thịt săn chắc, đàn hồi, mùi đặc trưng của
thịt. Mỡ (thường là mỡ lưng) màu trắng đặc trưng, không còn da, có mùi tự nhiên
của mỡ.
Mùi vị: Mùi tự nhiên của thịt tươi, không có mùi lạ.
+ Thịt bò:
Màu sắc: màu đỏ đặc trưng của thịt, thịt có độ đàn hồi tốt.
Mùi vị: Mùi tự nhiên của thịt tươi, không có mùi lạ.
+ Thịt gà:
Màu sắc: Màu trắng ngà đến trắng ngần.
Mùi vị: Mùi tự nhiên của thịt tươi, không có mùi lạ.
+ Đối với thủy hải sản (cá, tôm, các sản phẩm đông lạnh...)
Sản phẩm đông lạnh: Còn khối mạ băng, đông cứng
Màu sắc: Đặc trưng riêng tùy từng loại.
Mùi: tự nhiên, không có mùi lạ.
+ Cá:
Màu sắc: Đặc trưng riêng tùy từng loài, mùi tanh đặc trưng, không có mùi
thối, thịt cá đàn hồi.
File cá ba sa: Màu sắc đặc trưng không có đốm xanh, đốm đỏ, thớ thịt săn chắc,
không có chất tăng trọng (không có độ nhớt của chất tăng trọng và có màu hồng tự
nhiên), không còn xương, da, vảy cá và có mùi đặc trưng của cá.
Dè cá basa: Màu sắc đặc trưng, có mùi tự nhiên của cá, không còn xương, da, vảy
cá.
14
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
Cá tươi: Mình, vây cá còn nguyên vẹn, không bị trầy xước rách nát, không lẫn tạp
chất. Mang cá đỏ tươi, mắt cá trong sáng. Thịt cá có độ đàn hồi sau khi nhấn.
+ Đối với trứng: Vỏ sạch, hồng, đồng đều về kích thước. Không bị nứt, vỡ.
+ Rau, củ, quả: Tươi nguyên, màu sắc đặc trưng của từng loại. Không bị dập
úng, không bị sâu quá nhiều (đối với khoai tây thì không được mọc mầm) tỉ lệ cho
phép khoảng 1 đến 2%.
+ Đối với gia vị, bánh các loại...: Có tên cơ sở sản xuất, ngày SX, HSD, thành phần
nguyên liệu... được in rõ trên bao bì. Bao gói kín, nguyên vẹn. Màu sắc, mùi vị đặc
trưng cho từng loại.
GMP1.1: Phương pháp xác định nhanh hàn the (Borat), pH, và Formol trong
thực phẩm
Hướng dẫn kiểm tra nhanh Formol.
Tiến hành
1. Xử lý mẫu
- Nếu mẫu thực phẩm là dạng rắn, lấy khoảng 2g cắt nhỏ cỡ hạt ngô.
- Với hải sản sống, lấy nước ngâm để kiểm tra.
- Dùng kéo cắt miệng túi, cho mẫu rắn đã cắt nhỏ đổ vào túi thêm 3ml nước
sạch (nước cất) lắc trộn đều. Với nước ngâm đổ vào túi đến vạch định mức thứ 2 từ
dưới lên.
- Bóp vỡ Ampul trong ống nhựa có màu, lắc đều (dung dịch trong túi sẽ
chuyển màu vàng)
- Bóp vỡ tiếp ống Ampul trong ống nhựa màu trắng, lắc đều và quan sát sự
chuyển màu của dung dịch.
2. Đọc kết quả
- Dương tính: dung dịch trong túi xuất hiện màu tím hồng như màu chuẩn in
trên nhãn túi thì trong mẫu thực phẩm có chứa formon.
- Âm tính: dung dịch không có màu tím.
3. Ghi chú
- Màu hồng tím đậm hay nhạt tùy thuộc vào nồng độ formol có trong thực
phẩm.
- Khi sử dụng không để hóa chất tiếp xúc với da, nếu có phải rửa ngay.
15
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
Hướng dẫn kiểm tra nhanh hàn the
Tiến hành
1. Chuẩn bị dụng cụ và hóa chất
- Dụng cụ: muỗng nhựa, dĩa nhựa, dao, thớt, ống nhỏ giọt.
- Hóa chất: dd HCl 1/3, giấy nghệ hoặc bộ kít thử hàn the (Viện công nghệ
sinh học).
2. Thực hành
Đối với dung dịch HCl 1/3 và giấy nghệ
- Thái mẫu thành những miếng nhỏ.
- Cho khoảng một muỗng canh mẫu vào dĩa nhựa.
- Dùng ống nhỏ giọt dd HCl 1/3 vào sao cho dung dịch ngập mẫu.
- Khuấy đều khoảng một phút.
- Nhúng giấy nghệ vào dung dịch trong cốc.
- Để khô khoảng 10 phút.
Đối với bộ kít thử
- Dùng dao hoặc thìa bằng Inox lấy khoảng 0.5g mẫu cho vào một cái dĩa nhỏ sạch,
nhỏ 2-3 giọt dung dịch hiện màu lên mẫu và nghiền kỹ hỗn hợp.
- Thấm ướt một đầu tờ giấy thử lên hỗn hợp đã nghiền.
- Để khô khoảng 5 phút.
2. Đọc kết quả
- Quan sát sự đổi màu của giấy nghệ (giấy thử)
- Giấy nghệ (giấy thử) giữ nguyên màu vàng => không có hàn the trong thực phẩm.
- Giấy nghệ (giấy thử) chuyển từ vàng sang đỏ hồng => có hàn the.
Giới hạn phát hiện
- Phương pháp HCl 1/3, giấy nghệ có giá trị tối với mẫu thử có hàm lượng hàn
the => 40mg/kg mẫu.
Lưu ý:
- Phương pháp này khó thực hiện đối với những mẫu có nhiều chất béo.
- Đối với mẫu thực phẩm tươi sống (thịt, cá…) phải lấy mẫu trên bề mặt sản
phẩm hoặc những nơi nghi ngờ chứa nhiều hàn the nhất.
16
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
BM1 – GMP1: Biểu mẫu kiểm tra nguyên liệu
Ngày …. tháng …. năm ….
STT Nguyên liệu Đánh giá
chất
lượng(%
đạt)
Người
nhập
hàng
Hóa
đơn
chứng
từ
Nguồn
gốc hàng
Nhân viên
KCS kiểm
tra
Ghi chú
Tên tài liệu: Kiểm tra
nguyên liệu đầu vào
Lần phát hành Người thẩm tra Người duyệt
Ký hiệu: BM1 – GMP1 Bản phát hành: 3 Ngày phát hành:
01/08/2008
Trang:
BM2 – GMP1: Thẻ nhập hàng
Sau khi KCS tiến hành test thử nghiệm nếu hàng đạt yêu cầu sẽ kí biên bản cho
nhập hàng vào kho.
STT Ngày, giờ Sản
phẩm
Đặc
điểm
Quy cách
sản phẩm
Chủ hàng
cam kết
Người
kiểm tra
Ghi chú
Đội KCS
17
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
BM3 – GMP1: Biểu mẫu kiểm tra hàn the, pH, Formol
Ngày … tháng … năm …
STTThời
gian
Tên
nguyê
n liệu
Nguồn
gốc
hàng
Phương pháp
kiểm tra Kết quả
NV
KCS
kiểm
tra
Ký
nhận
chủ
hàng
Ghi
chúHàn
the
p
H Formol Đạt Không
Tên tài liệu: Kiểm tra
nguyên liệu đầu vào
Lần phát hành Người thẩm tra Người duyệt
Ký hiệu: GMP1 Bản phát hành:
3
Ngày phát hành:
01/08/2008
Trang:
2.2.2. GMP2: Nhập kho – Bảo quản – Xuất kho
Nguyên liệu sau khi kiểm tra đạt yêu cầu được phép nhập vào kho và bảo
quản. Đối với các nguyên liệu thịt cá được đưa vào bảo quản, cất trong tủ đông.
Nguyên liệu là rau, củ, quả được đưa vào kho mát bảo quản sử dụng trong ngày.
GMP2.1: Quy trình trữ đông rã đông nguyên liệu
1. Qui trình trữ đông
Đối với nguyên liệu thịt
Thịt sau khi kiểm tra nguyên liệu mà chưa tiến hành chế biến thì tiến hành trữ
đông nguyên liệu.
Thịt được phân loại từng lô hàng, từng loại nguyên liệu trước khi trữ đông.
Cho nguyên liệu thịt vào bịch nylon trọng lượng từ 2 đến 3 kg. Cột kín.
Xếp các bịch nylon chứa nguyên liệu lên trên các kệ chứa trong kho trữ đông.
Không để các bịch nylon chứa nguyên liệu chồng chéo lên nhau.
Đánh dấu lô hàng, đảm bảo nguyên tắc nhập trước xuất trước.
Đối với nguyên liệu cá, tôm….
Nguyên liệu sau khi kiểm tra nguyên liệu mà chưa tiến hành chế biến thì tiến
hành trữ đông nguyên liệu.
18
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
Nguyên liệu sau khi sơ chế (loại bỏ vảy, mang, vây….) được phân loại từng số
hàng, từng loại nguyên liệu trước khi trữ đông. Cho nguyên liệu thịt vào bịch nylon
trọng lượng từ 2 đến 3 kg. Cột kín.
Xếp các bịch nylon chứa nguyên liệu lên trên các kệ chứa trong kho trữ đông.
Không để các bịch nylon chứa nguyên liệu chồng chéo lên nhau.
Đánh dấu lô hàng, đảm bảo nguyên tắc nhập trước xuất trước.
Đối với nguyên liệu đã cấp đông
Nguyên liệu sau khi kiểm tra thì tiến hành trữ đông trực tiếp.
Nguyên liệu không để chồng chéo lên nhau. Đánh dấu lô hàng, đảm bảo nguyên
tắc nhập trước xuất trước.
2. Qui trình rã đông
Phương pháp 1:
Mở nước thủy cục vào bồn rã đông (khoảng ¾ bồn).
Cho nguyên liệu rã đông đã cột kín trong bao nylon vào bồn rã đông.
Thời gian rã đông từ 3 đến 3h30 phút tùy theo nguyên liệu.
Phương pháp 2:
Nguyên liệu rã đông chuyển từ kho đông sang kho mát. Thời gian rã đông từ 8
đến 9 tiếng đồng hồ trước khi chế biến nguyên liệu.
Nguyên liệu sau khi rã đông tiến hành sơ chế.
BM1 – GMP2: Biểu mẫu theo dõi nhiệt độ kho đông
(Giới hạn nhiệt độ trong khoảng -150C÷-180C)
Ngày … tháng … năm …
Số tủNhiệt độ kiểm tra NV thực
hiện
NV kiểm
traGhi chú
3h 7h 11h 15h 19h 21h
1
2
3
Tên tài liệu: Nhập kho –
bảo quản – xuất kho
Lần phát hành Người thẩm tra Người duyệt
Ký hiệu: GMP2 Bản phát hành: 3 Ngày phát hành: Trang:
19
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
01/08/2008
BM2 – GMP2: Biểu mẫu theo dõi nhiệt đô kho mát
Ngày … tháng … năm …
NgàyNhiệt độ kiểm tra NV thực
hiện
NV kiểm
traGhi chú
3h 7h 11h 15h 19h 21h
Tên tài liệu: Nhập kho –
bảo quản – xuất kho
Lần phát hành Người thẩm tra Người duyệt
Ký hiệu: GMP2 Bản phát hành: 3 Ngày phát hành:
01/08/2008
Trang:
BM3- GMP2: Biểu mẫu xuất nhập kho trong ngày
Ngày….tháng…..năm…..
STT Thời gian Nguyên
liệu
Xuất
kho
Nhập
kho
Người
thực hiện
Người
kiểm tra
Ghi chú
Tên tài liệu: Nhập kho –
bảo quản – xuất kho
Lần phát hành Người thẩm tra Người duyệt
Ký hiệu: BM3 – GMP2 Bản phát hành: 3 Ngày phát hành:
01/08/2008
Trang:
2.2.3. GMP3: Sơ chế
Qui phạm sơ chế
Sơ chế rau
20
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
Rau sau khi phân đủ số lượng theo phiếu xuất kho được chuyển ra khu vực sơ
chế.
Dùng dao, kéo cắt bỏ gốc rễ, loại bỏ những phần sâu úa, hư hỏng.
Tất cả các loại rau được rửa theo quy trình sau:
- Rửa lần 1: ngâm và rửa rau củ trong bồn nước có hệ thống nước chảy tuần
hoàn. Dùng tay sốc rau thật kỹ từ dưới lên và ngược lại. Sau đó rũ nước thật
kỹ và chuyển sang bồn 2.
- Rửa lần 2: tương tự rửa lần 1 nhưng bồn nước không có hệ thống nước chảy
tuần hoàn rồi chuyển qua bồn 3 (bồn nước muối)
- Rửa nước muối: rau củ được ngâm trong bồn nước muối từ 3 – 5 phút. Dùng
tay đảo đều từ dưới lên và ngược lại.
- Ngâm ozone: cuối cùng được ngâm trong bồn có sục khí ozone khoảng 10
phút.
a/ Rửa cải chua: nước sạch 1 -> nước sạch 2 (rửa từng lá). Cải chua không qua
giai đoạn ngâm nước muối và sục ozone.
b/ Rửa bạc hà: nước sạch 1 -> nước sạch 2 -> ngâm nước muối 3’. Bạc hà không
ngâm ozone.
Lưu ý: tất cả các loại rau ngoài mục a và b đều phải rửa theo quy trình trên.
Dùng dao, thớt cắt rau theo yêu cầu của từng loại sản phẩm.
Rau sau khi sơ chế xong được đem đi chế biến ngay.
Sơ chế củ quả
Củ quả sau khi phân đủ số lượng theo phiếu xuất kho được chuyển ra khu vực sơ
chế.
Dùng dao, kéo gọt vỏ, loại bỏ những phần sâu úa, hư hỏng… không sử dụng
được.
Tất cả các loại củ quả được rửa theo quy trình sau:
- Rửa lần 1: ngâm và rửa rau củ trong bồn nước sạch. Dùng tay chà xát bề mặt
củ, quả để loại bỏ phần dơ bám trên bề mặt củ quả. Sau đó chuyển sang bồn
2.
- Rửa lần 2: tương tự rửa lần 1 trong bồn nước sạch rồi chuyển qua bồn 3 (bồn
nước muối)
21
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
- Rửa nước muối: củ quả được ngâm trong bồn nước muối từ 3 – 5 phút.
- Ngâm ozone: cuối cùng được ngâm trong bồn có sục khí ozone khoảng 10
phút.
a/ Rửa củ cải muối: nước sạch 1 -> nước sạch 2
b/ Rửa thơm: rửa bằng nước sạch dưới vòi nước chảy.
c/ Rửa dưa leo, rau sống: Nước sạch 1 -> nước sạch 2 -> ngâm nước muối (3’) ->
ngâm ozone (10’) -> chuyển vào phòng chia suất ăn. Tùy tiêu chuẩn món ăn mà cắt
định hình phù hợp.
Lưu ý: tất cả các loại củ quả ngoài mục a, b, và c đều phải rửa theo quy trình trên.
Sơ chế gạo
Gạo được nhận vào kho sau đó chuyển sang khu vực sơ chế (vo gạo).
Đổ gạo vào rổ với khối lượng từ 5 đến 6kg. Loại bỏ tạp chất có trong gạo (sạn,
thóc….)
Vo nước 1: cho nước vào bồn(thể tích khoảng 2/3 bồn) cho muối vào bồn, hòa
tan muối. Cho rổ đựng gạo vào bồn nước, dùng tay chà sát bề mặt gạo. Khi vo xong
bồn 1 chuyển rổ vo gạo sang bồn số 2.
Vo nước 2, 3, 4: cho nước vào bồn tương tự bồn 1. Gạo sau khi vo xong bồn 1
chuyển sang bồn 2, thao tác tương tự như vo bồn 1, tiếp tục chuyển sang vo ở bồn
3,4. Kết thúc quá trình vo gạo chuyển gạo đến khu vực nấu cơm.
Thịt, thủy hải sản
Đối với các sản phẩm đông lạnh trước khi sơ chế phải tiến hành rã đông.
Nguyên liệu sau khi tiếp nhận hoặc xuất kho phải kiểm tra xem đạt yêu cầu rồi
chuyển qua khu vực sơ chế.
Tùy thuộc vào mỗi loại nguyên liệu mà có cách sơ chế và làm sạch khác nhau.
+ Đối với thịt: dùng dao cạo, cạo sạch lông (nếu có), làm sạch chất bẩn trên
vùng da, loại bỏ tạp chất, các phần không sử dụng được.
+ Đối với món mặn dạng thịt xay (thịt xay kho, xíu mại….) được tiến hành
như trên sau đó cho thịt vào máy xay, xay nhuyễn.
+ Đối với cá: làm sạch vảy, cắt đầu, đuôi,vây, bỏ mang, máu bằm…..
22
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
+ Đối với tôm: loại bỏ phần cát,sạn, rác, cắt bỏ đầu, đuôi, râu tôm. Trường
hợp sử dụng tôm xay cho món cháo: tôm được lột vỏ, xẻ trên lưng, lấy chỉ đen, cắt
khoanh cho vào máy xay hoặc bằm nhỏ theo yêu cầu sản xuất và tính chất món ăn.
Qui định kích thước thịt: cắt lát mỏng, nhỏ(thịt kho tiêu), cắt miếng 2-3cm
với thịt kho trứng…
Qui trình rửa thịt, cá, hải sản được tiến hành qua công đoạn:
Công đoạn 1: ngâm thực phẩm vào nước muối hòa tan, chà sát bề mặt của thực
phẩm, kiểm tra kĩ xem thịt đạt yêu cầu không và loại bỏ phần không sử dụng được.
Công đoạn 2: rửa bằng nước sạch thật kĩ.
Công đoạn 3: rửa bằng nước sạch lần cuối.
Chú ý: lượng nước rửa khoảng ½ bể. Thay nước sau mỗi lần rửa.
Sơ chế trứng các loại
Cho trứng vào bồn nước sạch. Dùng dụng cụ chuyên dụng chà sát bề mặt trứng,
sau đó chuyển sang bồn nước, rửa sạch nhiều lần rồi cho vào rổ nhôm. Trứng sau
khi rửa sạch phải được bảo quản ở kho mát, tránh nhiễm chéo giữa trứng sạch với
trứng chưa qua rửa sạch. Trứng chưa rửa sạch được bảo quản tại khu vực cách ly.
Lưu ý: các bồn rửa sau khi rửa trứng phải được vệ sinh sạnh sẽ.
Lưu ý: Sử dụng dao, thớt, sọt đựng, sọt kê đúng khu vực của mình: Thớt
trắng, dao đánh dấu màu xanh (dành cho sản phẩm sống), sọt đựng, sọt kê màu xanh
màu vàng (sọt kê có vạch sơn trắng), xe kéo hai tầng có đánh dấu vạch màu xanh.
Sọt đựng nguyên liệu phải luôn có sọt kê ở bên dưới.
Rửa nguyên liệu theo đúng quy trình KCS giám sát và ghi biểu mẫu ngâm
muối Ôzon (Ghi đầy đủ tên nguyên liệu, thời gian bắt đầu ngâm, thời gian kết thúc
quá trình ngâm, KCS giám sát ký tên).
23
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
BM1- GMP3: Biểu mẫu giám sát công đoạn ngâm muối, ozon
Ngày … tháng … năm …
STT Bồn sốNguyên
liệu
Thời gian ngân
muối
Thời gian ngâm
ozone
NV
KCS
kiểm
tra
Ghi
chúBắt
đầu
Kết
thúc
Bắt
đầu
Kết
thúc
Tên tài liệu: Sơ chế Lần phát hành Người thẩm tra Người duyệt
Ký hiệu: BM1 – GMP3 Bản phát hành: 3 Ngày phát hành:
01/08/2008
Trang:
2.2.4. GMP4: Tẩm ướp
Quy phạm tẩm ướp:
Sử dụng xe đẩy có vạch sơn màu xanh.
Sau khi kết thúc quá trình tẩm ướp phải chế biến ngay, không để quá 30
phút. Nếu không chế biến ngay phải tiến hành cấp đông.
BM1 –GMP4: Biểu mẫu giám sát công đoạn tẩm ướp
Số mẻ Người
thực
hiện
Tên
món
ăn
Nguyên
liệu
Công
đoạn
chế
biến
Thời gian Nhân
viên
giám
sát
Ghi
chúBắt
đầu
Kết
thúc
Tên tài liệu: quy phạm
tẩm ướp
Lần phát hành: 03 Người thẩm tra Người
duyệt
Ký hiệu: BM1 – GMP4 Bản phát hành: 3 Ngày phát hành: Trang:
24
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
01/08/2008
2.2.5. GMP5: Chế biến
Thời gian chế biến món ăn phải được thực hiên theo đúng thời gian đã quy
định. Nhân viên KCS kiểm tra quá trình thực hiện và ghi thời gian chế biến vào biểu
mẫu.
GMP5.1: Chế biến món kho, xào (mặn)
GMP5.2: Chế biến món ram, rim, khìa, roti
GMP5.3: Chế biến món nấu đậu, lagu
GMP5.5: Chế biến món canh các loại
GMP5.6: Chế biến món rau, củ,quả xào các loại
GMP5.7: Chế biến món luộc
GMP5.8: Chế biến món hấp
GMP5.9: Chế biến món cơm xôi, cháo
GMP5.10: Chế biến món tráng miệng, chè
GMP5.11: Chế biến món khô
GMP5.12: Chế biến món nước
BM1- GMP5: Biểu mẫu giám sát công đoạn chế biến
Ngày …. Tháng….. năm….
Bếp
số
Số
mẻ
Đầu
bếp
Tên
món
ăn
Nguyên
liệu
Công
đoạn
ché
biến
Thời gian Nhân
viên
giám
sát
Ghi
chúBắt
đầu
Kết
thúc
Tên tài liệu: quy phạm
chế biến
Lần phát hành: 03 Người thẩm tra Người
duyệt
Ký hiệu: BM1 – GMP5 Bản phát hành: 3 Ngày phát hành: Trang:
25
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
01/08/2008
2.2.6. GMP6: Chia suất
Thức ăn sau khi nấu chín sẽ được chuyển băng chuyền từ bếp vào phòng chia
và được vận chuyển bằng xe đẩy (có vạch đỏ) đến từng bàn chia của từng trường.
Sau khi chia suất, các khay cơm sẽ được đựng trong sọt (sọt đỏ) và vận
chuyển bằng băng chuyền ra ngoài để chuẩn bị đi trường.
Công nhân không được rời bỏ vị trí khi chưa kết thúc quá trình chia và tuân
theo sự điều phối của trưởng ca.
Không được chồng các khay đã chia thức ăn mà không có nắp đậy bên trên.
Sử dụng sọt đỏ đựng suất ăn, sọt xanh làm chân đế ( Sọt kê).
Ghi đầy đủ và đúng tên đơn vị trường lên nắp khay đối với người có trách
nhiệm (thường là công nhân đóng nắp khay) không được chia dư suất ăn, ra vào
phòng chia đúng cửa quy định.
Không được chất một sọt quá bốn khay
Nắp canh phải được đóng đúng quy định để tránh tình trạng canh bị đổ trong
quá trình vận chuyển thức ăn được chia phải vừa đúng với ô chia tránh tình trạng
quá nhiều hoặc quá ít, chia thức ăn theo đúng ô quy định trong khay: canh ô tròn,
cơm ô vuông lớn...
Trong quá trình chia phải đảm bảo đúng thao tác đề tránh tình trạng thức ăn
bị vương vãi không đúng ô chia của mình -> sẽ tạo cảm giác mất vệ sinh đối với
người sử dụng. Ví dụ: Khi chia cơm phải để ngang khay cơm và hướng ô chứa cơm
vào ngay khay sắt đựng cơm chia.
Nhân viên KCS trực chịu trách nhiệm bật đèn cực tím 60phút trước khi công
nhân vào phòng chia .
BM1- GMP6: Biểu mẫu kí nhận suất ăn hàng ngày
Ngày
tháng
năm
Số suất Thực
đơn
Thời gian Người
giao
Người
nhậnHọc
sinh
Giáo
viên
Nhân
viên
Xuất
xưởng
Giao
hàng
26
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
2.2.7. GMP7: Phân phối
Qui trình kiểm tra phân phối
Hình 2.2. Quy trình kiểm tra phân phối suất ăn
1. Địa điểm tập kết phải sạch sẽ đủ ánh sáng, không đọng nước, không mùi lạ,
có vật dụng kê cao thực phẩm. Sọt kê phải sạch sẽ, không có tạp chất, không mùi lạ,
không đọng nước.
2. Nhân viên phải được trang bị đầy đủ nón trắng, áo thun trắng, tạp dề vải.
3. Ghi rõ biển số xe, tên tài xế, biểu mẫu kiểm tra vệ sinh sàn xe (sạch, không
đọng nước, không mùi lạ, không tạp chất).
4. KCS kiểm tra và tổ trưởng của mỗi đơn vị kí vào biểu mẫu kiểm tra suất ăn –
vật tư.
KCS lấy số liệu thông báo suất ăn của đơn vị văn phòng.
BM1 - GMP7: Biểu mẫu kiểm tra vệ sinh xe vận chuyển thức ăn
Thời
gian
Số xe Người
kiểm tra
Tình trạng
vệ sinh
Đạt Không
đạt
Ghi chú
27
Kiểm tra số lượng suất ăn
Kiểm tra xe chuyên dụng
Bảo hộ lao động của NV
Kiểm tra khu vực tập kết
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
BM2 – GMP7:Biểu mẫu kiểm tra suất ăn, vật tư thu hồi
BM3 – GMP7: Biểu mẫu niêm chì và mở chì xe vận chuyển
Thời gian niêm
chì
Số xe Số cửa Chủ xe Người kiểm tra
Qui trình kiểm tra tại đơn vị
Hình 2.3. Quy trình kiểm tra phân phối suất ăn tại từng đơn vị
Phương pháp kiểm tra:
1. Tình trạng chì xe đạt hoặc không.
2. Vị trí tập kết suất phải sạch sẽ, thoáng mát, khô ráo, có mái che.
3. Bảo hộ lao động đầy đủ: mũ trắng, khẩu trang, găng tay, tạp dề.
4. Phân phối: thực phẩm chín, vật dụng phải được kê cao, đặt cách mặt đất
khoảng 15 -20 cm. Cơm xới tơi xốp từ dưới lên loại bỏ thóc và các vật lạ. Canh
khuấy đều, khi múc chú ý sâu, vật lạ... Bàn để vật dụng phải lau sạch, kiểm tra ngẫu
nhiên thố canh, thố cơm đem phục vụ. Các thố phải được đậy kín.
Phong cách phục vụ của nhân viên
28
Thu hồi vật tư
Phân phối
Bảo hộ lao động
Vị trí kết tập
Chì xe
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
Chỉ tiêu kiểm tra:
Vị trí tập kết
Bảo hộ lao động
Quy trình chia cơm
Các yếu tố ảnh hưởng:
Bảo hộ lao động, trang bị không đầy đủ.
Vị trí tập kết không đạt: nhà vệ sinh quá gần nơi tập kết, không mái che.
2.2.8. GMP8: Lưu mẫu
Qui trình lưu mẫu tại cơ sở sản xuất:
Hình 2.4. Quy trình lưu mẫu
Chuẩn bị hũ mẫu:
Hũ mẫu phải được rửa sạch bằng xà phòng, sau đó đem sấy ở tủ sấy với nhiệt
độ 120oC trong 1h, tiếp theo lau hũ mẫu bằng cồn và để dưới đèn UV khoảng 10 -15
phút để diệt khuẩn triệt để.
Lấy mẫu:
Một món thức ăn ta lưu lại hai mẫu, mỗi mẫu lưu lấy khoảng 100g.
29
Hủy mẫu
Cho mẫu vào tủ lưu
Niêm phong mẫu
Ký hiệu mẫu
Lấy mẫu
Chuẩn bị hũ mẫu
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
Chú ý: Trong khi lấy mẫu cần phải đội mũ trắng, đeo khẩu trang, găng tay,
tạp dề. Và quan sát đặc điểm cảm quan của mẫu lưu để điền vào biểu mẫu cảm
quan.
Biểu mẫu kiểm tra cảm quan
Ngày ……..tháng…….năm……
Người kiểm tra thứ nhất:… Kí tên:
Người kiểm tra thứ hai:….. Kí tên:
STT Món Kết quả kiểm tra cảm quan Ghi chú
Màu sắc Mùi Vị Trạng
thái
Kí hiệu mẫu:
Mẫu lấy cho vào hũ mẫu phải kí hiệu (bằng số) theo biểu mẫu đã có sẵn để
tiện cho việc kiểm tra.
Niêm phong mẫu:
Trước khí lưu mẫu phải niêm phong mẫu để biết mẫu được đảm bảo trong
quá trình lưu.
Cho mẫu vào tủ lưu:
Tủ lưu mẫu ở nhiệt độ (-15) –(- 18) oC
Đối với mẫu thức ăn trong ngày thì thời gian lưu là 24h
Đối với sản phẩm như giò chả (nhiệt độ 0 – 5oC)_(sản phẩm mới của công
ty) lưu trong vòng 2 tháng.
30
Số: .... Ngày: .....
Kí tên: .....
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
Quy trình lưu mẫu đối chứng tại đơn vị nhận sản phẩm tương tự như ở cơ sở
sản xuất, nhưng có chỗ khác đó là các món ăn được đựng trong một khay và phiếu
lưu mẫu có dạng như sau:
31
PHIẾU LƯU MẪU SẢN PHẨM
Ngày: ...................... Giờ: ........
Mẫu lưu: .................
Nhiệt độ LM: ..........
Thời gian LM:..........
NVLM: ...................
PHIẾU LƯU MẪU ĐỐI CHỨNG
Ngày: ...................... Giờ: ........
Đơn vị: .................
MẪU LƯU
01/.......................................................................
02/.......................................................................
03/.......................................................................
04/.......................................................................
05/.......................................................................
06/.......................................................................
Nhân viên lưu mẫu
NV lưu mẫu kí tên
.................................
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
BM1 – GMP8: Biểu mẫu lưu và hủy nguyên liệu
Ngày … tháng … năm …
STTNgày giờ
lưu mẫu
Mẫu
lưu
Chủ
hàng
NV lưu
mẫu
Ngày giờ
hủy mẫu
NV hủy
mẫu
Người
nhận mẫu
Ghi
chú
Tên tài liệu: Quy phạm
lưu mẫu
Lần phát hành Người thẩm tra Người duyệt
Ký hiệu: BM1 – GMP8 Bản phát hành: 3 Ngày phát hành:
01/08/2008
Trang:
BM2 – GMP8: Biểu mẫu lưu và hủy mẫu sản phẩm
Ngày … tháng … năm …
STTNgày giờ
lưu mẫu
Mẫu
lưu
Đơn vị
trường
NV lưu
mẫu
Ngày giờ
hủy mẫu
NV hủy
mẫu
Người
nhận mẫu
Ghi
chú
Tên tài liệu: Quy phạm
lưu mẫu
Lần phát hành Người thẩm tra Người duyệt
Ký hiệu: BM2 – GMP8 Bản phát hành: 3 Ngày phát hành:
01/08/2008
Trang:
32
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
CHƯƠNG III: QUY PHẠM VỆ SINH-SSOP
3.1 SSOP1 : Quy phạm vệ sinh nguồn nước
3.1.1. Yêu cầu
Nước tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm và các bề mặt tiếp xúc với thực phẩm
phải đảm bảo an toàn vệ sinh. Nước an toàn phải đạt yêu cầu.
3.1.2. Các yếu tố cần xem xét trước khi xây dựng quy phạm (điều
kiện hiện nay)
+ Nguồn cung cấp nước:
- Nước thuỷ cục (Nguồn công cộng).
- Tự khai thác: Nước giếng khoan.
+ Hệ thống Xử lý nước:
- Xử lý về mặt hoá lý: Lắng, lọc.
- Xử lý về mặt vi sinh : Tia cực tím,Ozon, Chlorine
+ Cánh kiểm soát chất lượng nước hiện nay:
- Kế hoạch lấy mẫu nước kiểm tra
3.1.3. Các thủ tục cần thực hiện
+ Lập sơ đồ hệ thống cung cấp nước:
- Thể hiện đầy đủ hệ thống
- Có số hiệu nhận diện các điểm lấy mẫu nước và từng vòi nước sử dụng. kể cả
vòi nước rửa tay...
- Không có sự nối chéo giữa hệ thống dẫn nước uống được và không uống được.
- Đảm bảo sự nhất quán giữa sơ đồ và trên thực tế.
+ Kiểm soát hoạt động của hệ thống:
- Bảo vệ nguồn nước không bị nhiễm bẩn
- Duy trì hoạt động của hệ thống xử lý.
- Nếu xử lý bằng Clorine:
* Thời gian Clorine tác dụng trước khi sử dụng tối thiểu 20 phút
* Chlorine dư phải đúng quy định
* Có hệ thống báo động cho thiết bị tự động
* Kiểm tra nồng độ Chlorine dư hàng ngày.
- Nếu xử lý bằng tia cực tím:
33
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
* Thời gian tối đa sử dụng đèn;
* Kiểm soát tốc độ dòng chảy qua đèn;
* Có hệ thống báo động khi đèn không làm việc;
- Phòng ngừa sự nhiễm bẩn:
* Kiểm tra đường ống dẫn nước trong nhà máy.
* Ngăn ngừa hiện tượng chảy ngược
* Vệ sinh định kỳ bể chứa nước.
+ Kiểm tra chất lượng nước:
- Lập kế hoạch và lấy mẫu kiểm nghiệm: Dựa trên sơ đồ hệ thống cung cấp nước,
xác định các điểm lấy mẫu nước phân tích theo tần suất thích hợp trong năm
đảm bảo nguyên tắc:
* Tần suất phù hợp.
* Lấy mẫu (đại diện) các vị trí có cùng tần suất trong tháng giáp vòng trong
năm.
* Nêu rõ các chỉ tiêu cần kiểm tra cho từng vị trí lấy mẫu.
- Xử lý khi kết quả phân tích.
3.1.4. Phân công thực hiện và giám sát
Cần thiết lập
- Sơ đồ hệ thống cung cấp nước.
- Kế hoạch lấy mẫu nước.
- Kết quả phân tích mẫu nước.
- Các sự cố, các vi phạm và hành động sữa chữa.
- Biểu mẫu theo dõi giám sát vệ sinh hệ thống nước.
- Phân công cụ thể người thực hiện.
S1.1: Sơ đồ vòi nước HTX TM – DV Kim Sơn
Tổng số vòi nước trong phân xưởng: 30 vòi, phân bố ở 5 khu vực (ký hiệu
A;B;C;D;E)
S1.2: Kế hoạch lấy mẫu và kiểm tra chất lượng nước
Vị trí lấy mẫu Tần suất lấy mẫu Chỉ tiêu Kiểm tra
Đầu nguồn Tháng 1; 7 Vi sinh, Hoá lý
Sau hệ thống xử lý Tháng 1; 3; 5; 7; 9; 11 Vi sinh
34
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
Tháng 1; 7 Hoá lý
Bể trữ trung gian Tháng 1; 3; 5; 7; 9; 11 Vi sinh
Tháng Vị trí lấy mẫu Các chỉ tiêu kiểm tra Ghi Chú
Tháng 1 A1; B1; C1; D1; E1 Vi sinh
Tháng 2 A3; B3; C3; D3; E3 Vi sinh
Tháng 3 A5; B5; C5; D5; E5 Vi sinh
Tháng 4 A2; B2; C2; D2; E2 Vi sinh
Tháng 5 A4; B4; C4; D4; E4 Vi sinh
Tháng 6 A6; B6; C6; D6; E6 Vi sinh
Tháng 7 A1; B1; C1; D1; E1 Vi sinh
Tháng 8 A3; B3; C3; D3; E3 Vi sinh
Tháng 9 A5; B5; C5; D5; E5 Vi sinh
Tháng 10 A2; B2; C2; D2; E2 Vi sinh
Tháng 11 A4; B4; C4; D4; E4 Vi sinh
Tháng 12 A6; B6; C6; D6; E6 Vi sinh
- Ngày lập kế hoạch : Người lập kế hoạch :
- Ngày phê duyệt : Người phê duyệt :
3.2 SSOP2 : Quy phạm vệ sinh cá nhân
3.2.1. Yêu cầu
Công nhân phải đảm bảo yêu cầu vệ sinh cá nhân khi sản xuất.
3.2.2. Các yếu tố cần xem xét trước khi xây dựng quy phạm (Điều
kiện hiện nay)
- Hiện trạng hệ thống rửa và khử trùng tay, phòng thay BHLĐ, nhà vệ sinh
- Các quy định hiện có về hoạt động vệ sinh cá nhân
3.2.3. Các thủ tục cần thực hiện
- Hoạt động bảo trì và kiểm tra tình trạng hoạt động thực tế
- Quản lý và sử dụng BHLĐ
- Thực hiện rửa và khử trùng tay, vệ sinh
35
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
- Lấy mẫu kiểm chứng hiệu quả việc thực hiện
3.2.4. Hồ sơ giám sát và tổ chức thực hiện
- Kiểm tra vệ sinh hàng ngày.
- Thiết lập đủ biểu mẫu giám sát và phân công thực hiện.
S2: BIỂU MẪU KIỂM TRA VỆ SINH HẰNG NGÀY
Ngày ..... tháng ..... năm .....
STT Điều kiện / nội
dung vệ sinh
Kết
quả
Hành
động sửa
chữa
Kết
quả
Người
giám sát
Ngườ
i kiểm
tra
Ghi chú
1 Giám sát côn
trùng , động vật gây
hại
2 Khu vực sơ chế
nguyên liệu
A Bàn sơ chế nguyên
liệu
B Bồn rửa nguyên
liệu
C Sọt – rổ - thau –
thớt
D Các mặt bằng trung
chuyển
E Mặt sàn tại khu vực
sơ chế
F Cổng thoát nước tại
khu vực
G Rác tập trung đúng
quy định
3 Khu vực xay, quết,
định hình
36
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
A Vệ sinh máy quết
lớn
B Vệ sinh máy quết
cũ
C Vệ sinh máy xay
thịt
D Vệ sinh máy phun
định hình
E Vệ sinh máy lạn da
F Vệ sinh lò nướng
G Vệ sinh máy viên
chả
H Vệ sinh máy làm
xúc xích
J Vệ sinh các dụng
cụ sản xuất
S2: BIỂU MẪU KIỂM TRA VỆ SINH HẰNG NGÀY
STT Điều kiện / nội dung Thời gian kiểm tra Nhận
xét
Hành
động sửa
chữa
3h
(Đ/K)
12h
(Đ/K)
21h
(Đ/K)
1 Khu vực sơ chế
A Bàn sơ chế - bàn cắt rau quả
B Bồn rửa
C Sọt – rổ - thau – thớt
D Bồn ozone
E Mặt sàn tại khu vực
F Vệ sinh máy xay rau, củ
37
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
quả
G Cống thoát nước
2 Khu vực sơ chế mặn
A Bàn sơ chế, bàn cắt nguyên
liệu
B Bồn rửa nguyên liệu
C Sọt – rổ - thau – thớt
D Xe đẩy nguyên liệu đến bếp
nấu
E Máy xay thịt
F Khay hấp thực phẩm
G Cống thoát nước
3 Tổ nấu cơm
A Tủ nấu cơm
BIỂU MẪU KIỂM TRA VỆ SINH HẰNG NGÀY
Ngày ..... tháng ..... năm .....
TT Điều kiện/ nội dung (Đ/K) (Đ/K) (Đ/K)Nhận xét/ hành
động sửa chữa
1 Bảo hộ lao động
a Đầy đủ
b Sạch và trong tình trạng tốt
2 Tình trạng sức khoẻ công
nhân
Không có dấu hiệu mang
bệnh có thể lây nhiễm cho
sản phẩm
3 Thực hiện vệ sinh
a Rửa tay trước khi sản xuất
b Móng tay dài, sơn móng tay,
38
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
đeo nữ trang ...
c Khạc nhổ, hút thuốc, đồ ăn
trong phân xưởng ....
4 Phòng thay BHLĐ & phòng
giặt
a Sạch và bảo trì tốt
b Sắp xếp ngăn nắp
5 Thiết bị rửa và khử trùng
tay
a Sạch và bảo trì tốt
b Đầy đủ xà bông, khăn lau tay
..
c Bồn nhúng ủng:
- Đảm bảo nồng độ Cholorine
(200 ppm)
- Thay nước trước ca sản
xuất.
6 Khu vực vệ sinh công nhân
a Sạch và bảo trì tốt
b Thiết bị rửa và khử trùng tay:
đầy đủ và bảo trì tốt
S2.1: Quy định của phòng giặt
S2.2: Kế hoạch vệ sinh bảo hộ lao động
S2.3: Quy định phòng thay bảo hộ
QUY TRÌNH THAY BẢO HỘ LAO ĐỘNG
Bước 1: Vào phòng thay bảo hộ lao động mặc đúng màu áo (màu vàng: sơ chế, màu
xanh: chế biến, màu trắng: chia suất, màu trắng có logo:phân phối), mang tạp dề
theo quy định.
Bước 2: Mang ủng.
Bước 3: Rửa tay theo quy định.
39
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
Bước 4: Nhúng ủng vào bồn Clorine 20ppm.
Bước 5: Bấm thẻ chấm công theo quy định.
Bước 6: KCS kiểm tra vệ sinh cá nhân.
Bước 7: Vào khu vực sản xuất.
S2.4:Quy định vệ sinh đối với nhân viên
QUY ĐỊNH RỬA TAY NHÂN VIÊN
Vị trí rửa tay: Phải rửa từ khủy tay (cùi chỏ) qua tay đến đầu ngón tay, cọ rửa sạch
các kẽ ngón.
Bước 1: Làm ướt lòng bàn tay và cổ tay, từ khủy tay (cùi chỏ) qua bàn tay đến đầu
ngón tay dưới vòi nước sạch.
Bước 2: Sát xà phòng lên đều bàn tay và cổ tay.
Bước 3: Xoa bàn tay và các ngón tay, móng tay và cổ tay từ khuỷu tay trở xuống.
Bước 4: Rửa sạch tay dưới vòi nước sạch.
Bước 5: Sấy khô tay bằng máy sấy tay tự động.
S2.5: Quy định vệ sinh cá nhân đối với phòng chia suất
- Đồ bảo hộ lao động: Mặc áo trắng phòng chia, đeo tạp dề phải, khẩu trang trắng,
mang bao tay nilon.
- Chia suất ăn trên các bàn đảm bảo vệ sinh.
- Công nhân không được rời bỏ vị trí khi chưa kết thúc quá trình chia và tuân theo
sự điều phối của trưởng ca.
- Không được chồng các khay đã chia thức ăn mà không có nắp đậy bên trên.
- Không được sử dụng các vật dụng đã rơi xuống sàn.
- Sử dụng sọt đỏ đựng suất ăn, sọt xanh làm chân đế ( Sọt kê).
- Khi bàn chia suất dơ công nhân phải tháo bao tay và dùng khăn sạch để lau bàn
chia nếu không tháo bao tay thì phải thay bao tay khác.
- Ra vào phòng chia đúng cửa quy định.
- Nắp canh phải được đóng đúng quy định để tránh tình trạng canh bị đổ trong quá
trình vận chuyển thức ăn được chia phải vừa đúng với ô chia tránh tình trạng quá
nhiều hoặc quá ít, chia thức ăn theo đúng ô quy định trong khay: canh ô tròn, cơm ô
vuông lớn...
40
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
- Trong quá trình chia phải đảm bảo đúng thao tác đề tránh tình trạng thức ăn bị
vương vãi không đúng ô chia của mình -> sẽ tạo cảm giác mất vệ sinh đối với người
sử dụng. Ví dụ: Khi chia cơm phải để ngang khay cơm và hướng ô chứa cơm vào
ngay khay sắt đựng cơm chia.
S2.6: Quy định dành cho khách tham quan
- Thay đồ bộ hộ lao động của công ty.
- Rửa tay, nhúng ủng theo quy định của công ty.
- Mang bao tay.
- Đi theo người hướng dẫn, không được vào những khu vực không cho phép.
3.3. SSOP3: Sức khỏe công nhân
S3.1: Danh mục các bệnh không được phép tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm
3.4 .SSOP4: Quy định vệ sinh các bề mặt tiếp xúc với thực phẩm
S4.1: Kế hoạch vệ sinh dụng cụ thiết bị
S4.2: Quy phạm rửa khay bằng máy
S4.3: Hướng dẫn sử dụng máy ozone
S4.4: Quy trình vận hành máy rửa khay
3.5. SSOP5: Quy phạm bảo vệ thực phẩm tránh các tác nhân lây nhiễm
S5: Biểu mẫu kiểm tra vệ sinh định kì
S5: BIỂU MẪU KIỂM TRA VỆ SINH ĐỊNH KỲ
Ngày ..... tháng ..... năm 200...
Người kiểm tra: .......................
ST
T
Điều kiện / nội dung (Đ/K) Nhận xét/hành
động sửa chữa
Người giám sát
1 Khu vực kho
a Các kệt thực phẩm trong kho
b Vệ sinh tủ đông: Trần tủ
Nền tủ
Kệ tủ
c Mặt sàn kho đông, kho mát
d Vệ sinh tường, chân tường các
khu vực kho
41
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
2 Vệ sinh nhà xưởng
a Vệ sinh nền các khu vực
b Vệ sinh tường và chân tường các
khu vực
c Cửa đi, cửa sổ, mành nhựa
d Máy rửa khay
e Băng chuyền
f Tủ nấu cơm
g Khu vực phòng lưu mẫu
h Kiếng các phòng, đường đi
i Mặt bằng bếp mặn, bếp xào, bếp
canh
3 Thiết bị rửa và khử trùng tay
a Sạch
b Đầy đủ nước, chất tẩy rửa
4 Dụng cụ - thiết bị
a Sọt
b Bồn rửa Ozone
c Quạt, đèn các khu vực (1 tháng 2
lần vào tuần 1 và tuần 3 hàng
tháng)
d Máy xay đậu nành
e Lưới trần phòng cách ly (1 tháng /
1 lần)
f Vệ sinh lưới lọc máy làm mát (2
tháng / lần, vào thứ 7 và tuần thứ
3)
g Bồn chứa nước (3 tháng / 1 lần)
Tên tài liệu: quy phạm
bảo vệ thực phẩm tránh
Lần phát hành: Người thẩm tra Người duyệt
42
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
tác nhân lây nhiễm 03
Ký hiệu: SSOP5 Bản phát hành:
03
Ngày PH:
01/08/2008
Trang 123
3.6. SSOP6: Quy phạm ngăn ngừa sự nhiễm chéo
3.6.1. Yêu cầu
Ngăn ngừa được sự nhiễm chéo từ những vật thể không sạch vào thực phẩm,
và các bề mặt tiếp xúc với sản phẩm.
3.6.2. Các yếu tố cần xem xét trước khi xây dựng quy phạm (Điều
kiện hiện nay)
+ Nhận diện khả năng nhiễm chéo do :
- Đường đi của sản phẩm, nước, bao bì, phế liệu, công nhân, khách...
- Lưu thông không khí (hút gió, cấp gió)
- Hệ thống thoát nước thải
3.6.3. Các thủ tục cần thực hiện
+ Dòng lưu chuyển: Sự lưu thông của nguyên liệu, sản phẩm, nước, phế liệu, công
nhân, bao bì ...
+ Các hoạt động, các khu vực có khả năng nhiễm chéo:
- Ngăn cách nghiêm ngặt (không gian, thời gian) khi sản xuất các sản phẩm có độ
rủi ro khác nhau.
- Phân biệt dụng cụ ở từng khu vực có độ sạch khác nhau.
+ Hoạt động của công nhân.
Phân biệt riêng công nhân ở từng khu trong dây chuyền sản xuất.
3.6.4. Hồ sơ giám sát và phân công thực hiện
Thiết lập đầy đủ biểu mẫu giám sát và phân công người thực hiện.
S6: Sơ đồ hướng đi qui trình công nghệ
3.7. SSOP7: Quy phạm kiểm soát động vật gây hại
3.7.1. Yêu cầu
Phải ngăn ngừa và tiêu diệt hiệu quả động vật gây hại (côn trùng, loài gặm
nhấm, gia súc, gia cầm…).
43
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
3.7.2. Các yếu tố cần xem xét trước khi xây dựng quy phạm (Điều
kiện hiện nay)
- Hệ thống ngăn chặn (màn, lưới chắn)
- Hoạt động tiêu diệt.
3.7.3. Các thủ tục cần thực hiện
+ Bảo trì hệ thống
+ Loại bỏ các khu vực dẫn dụ hoặc tạo điều kiện thuận lợi cho động vật gây hại
kiếm ăn, sinh sản hoặc ẩn náu.
+ Tiêu diệt:
- Lập sơ đồ và kế hoạch đặt bẫy, bả
- Lập kế hoạch phun thuốc diệt côn trùng
- Thực hiện diệt, bẫy theo kế hoạch.
3.7.4. Phân công thực hiện và giám sát
- Thiết lập biểu mẫu giám sát về:
Sơ đồ, kế hoạch đặt bẫy, bả
Kế hoạch phun, diệt.
- Phân công thực hiện.
S7: Sơ đồ bẫy chuột HTX TM – DV Kim Sơn
BM1 – SSOP7: Biểu mẫu giám sát tần suất – mật độ xuất hiện côn trùng
BM2 – SSOP7 : Biểu mẫu giám sát động vật gây hại
SSOP8: Quy phạm sử dụng và bảo quản hóa chất
+ Mục tiêu: Không có hoá chất không được phép sử dụng trong doanh nghiệp,
không để hoá chất có khả năng lây nhiễm sang thực phẩm.
+ Quy phạm:
- Lập danh mục các hoá chất sử dụng ở doanh nghiệp, có chế độ bảo quản riêng
biệt và hướng dẫn sử dụng cụ thể. Các loại hoá chất phải còn nguyên bao bì, có ghi
nhãn đầy đủ về tên hoá chất, công dụng, cách dùng…
- Các chất tẩy rửa, hoá chất khử trùng, thuốc trừ sâu, diệt chuột, xăng dầu
nhiên liệu, bôi trơn phải được bảo quản cách ly. Bao bì và ghi nhãn đầy đủ, kho có
khoá và có biển báo. Có người quản lý và sổ sách theo dõi xuất nhập riêng cho từng
loại.
44
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
- Bộ phận bảo dưỡng cần sử dụng các loại dầu mỡ bôi trơn còn nguyên bao bì
có ghi nhãn đầy đủ. Không chứa nhiên liệu trong khu sản xuất. Các dạng nhiên liệu
khí phải được bảo quản trong các bình chuyên dùng (khí ôxi, etylen…) bên ngoài
khu vực sản xuất, nếu cần dùng trong quá trình sản xuất để sửa chữa, bảo dưỡng
thiết bị phải đặt rào cách ly, khi hoàn thành phải cọ rửa và kiểm tra cẩn thận khu
vực này trước khi sản xuất lại để tránh lây nhiễm.
- Bộ phân KCS và quản đốc phân xưỏng phải thường xuyên kiểm tra việc bảo
quản hoá chất độc, nhiên liệu dầu mỡ và việc sử dụng chúng. Kết quả kiểm tra được
ghi biên bản và lưu trong hồ sơ chương trình PRP.
S8.1: Quy định tủ hóa chất
S8.2: Danh mục các hóa chất sử dụng tại xưởng
3.8. SSOP8 – SỬ DỤNG VÀ BẢO QUẢN HÓA CHẤT
S8.2 – DANH MỤC HÓA CÁC HÓA CHẤT SỬ DỤNG TẠI XƯỞNG
Tên hoa chất Tên hoa học Nơi cung cấp Hướng dẫn sử
dụng
Bột Chlorine
Xà bông bột
Xà bông nước
Xà bông rửa tay
Nước khử mùi
Nước lau kính
GIFT
Nước xả comfor
Hóa chất ngâm thớt
BK4 Không có
Las
Soda
Na2SO4
Chất tạo bọt
Hương chanh
45
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
Màu
Hồ mềm
Hương comfor
SLS
Hương táo
Formol
Tên tài liệu: Quy phạm
vệ sinh: sử dụng và bảo
quản hóa chất
Lần phát hành Người thẩm tra Người duyệt
KHTL: SSOP8 Bản phát hành: 3 Ngày phát hành:
01/08/2008
Trang:
BM1 – SSOP8: Biểu mẫu xuất, nhập hoa chất
STT Thời gian
(Ngày..tháng..năm)
Hóa
chất
Xuất
kho
Nhậ
p
kho
Người
thực
hiện
Người
kiểm
tra
Ghi
chú
3.9.SSOP9: Quy phạm kiểm soát chất thải
3.9.1. Yêu cầu
Hoạt động của hệ thống thu gom, xử lý chất thải không gây nhiễm cho sản phẩm.
3.9.2. Điều kiện hiện nay
Mô tả thực trạng hệ thống xử lý chất thải (rắn và lỏng của công ty).
3.9.3. Các thủ tục cần thực hiện
+ Chất thải rắn: Có thủ tục thu gom, vận chuyển, chứa đựng phế liệu, rác:
- Đảm bảo chuyên dùng, phù hợp đối với mục đích sử dụng và phù hợp từng loại.
- Tần suất và các thao tác.
- Người thực hiện
46
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
+ Chất thải lỏng:
- Kiểm soát hoạt động của hệ thống thoát nước
- Làm vệ sinh và bảo trì
- Kiểm soát sự chảy ngược hoặc ngập tràn
3.9.4. Phân công thực hiện và giám sát
- Thiết lập hồ sơ giám sát chất thải rắn và lỏng.
- Phân công thực hiện cụ thể.
S9: Sơ đồ mặt bằng hệ thống thoát nước
BIẾU MẪU GIÁM SÁT THU GOM RÁC THẢI
Ngày Giờ Đơn vị thu gom Người giám
sát
Ghi chú
47
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
CHƯƠNG IV: CHƯƠNG TRÌNH HACCP CỦA HTX
TM – DV KIM SƠN
Tại TP Hồ Chí Minh có 13 KCN-KCX, trên 245 trường học có lớp bán trú.
Đây chính là điều kiện thuận lợi để phát triển dịch vụ cung cấp suất ăn công nghiệp
(SACN) và cũng là mối lo không nhỏ cho xã hội khi chưa có đầy đủ biện pháp kiểm
tra an toàn vệ sinh thực phẩm. Đây là thời cơ để HTX Kim Sơn thâm nhập và giành
lấy thị phần, khuếch trương thương hiệu. Với diện tích nhà xưởng 1500m2, tọa lạc
gần trung tâm thành phố rất thuận lợi cho việc cung cấp suất ăn đến các công ty và
trường học trên địa bàn TP Hồ Chí Minh, HTX Kim Sơn đã từng bước phát triển,
doanh thu và lợi nhuận tăng trưởng cao, khẳng định chất lượng phục vụ của mình.
Từ năm 2005, HTX Kim Sơn đã áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo
tiêu chuẩn HACCP và ISO 9001-2000.
Với sự nỗ lực của tập thể đội ngũ quản lý, xã viên, người lao động, tháng
5/2008 toàn bộ các sản phẩm của HTX đều được cấp chứng nhận đạt tiêu chuẩn
HACCP. Đây là bước tiến quan trọng trong việc khẳng định uy tín nhằm tạo điều
kiện thuận lợi cho sự phát triển hơn nữa của công ty.
5.1. Thành lập nhom HACCP của Công ty
5.1.1.Thành phần nhom HACCP
Nhóm HACCP được thành lập năm 2005.
Hiện nay Nhóm HACCP gồm:
- Nguyễn Thế Hùng (Trưởng phòng QLCL) - Đội Trưởng
- Nguyễn Minh Hoan (PGĐ Công ty) - Đội phó
- Lê Thanh Sơn ( Phó quản đốc) - thành viên
- Nguyễn Ngọc Tâm (KCS)- thành viên
- Âu Phương Liên(KCS) - thành viên
- Vũ Thị Sâm (KCS) - thư ký
5.1.2.Nhiệm vụ nhom HACCP
- Xây dựng SSOPs, kế hoạch HACCP
- Thực hiện hệ thống HACCP
- Xác nhận hệ thống HACCP
48
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
5.1.3.Yêu cầu của thành viên nhom HACCP
- Có kiến thức cơ bản về công nghệ, dụng cụ/thiết bị trong cơ sở sản xuất.
- Hiểu được tình trạng thực tế của hoạt động sản xuất.
- Nắm được sơ đồ quy trình sản xuất.
- Có kiến thức về kỹ thuật sản xuất thực phẩm.
- Có kiến thức về vệ sinh an toàn thực phẩm.
- Nắm được nguyên tắc và kỹ thuật HACCP.
- Được đào tạo về GMP và HACCP.
5.1.4.Trách nhiệm của trưởng nhom HACCP
- Đảm bào thành phần của nhóm đáp ứng yêu cầu nghiên cứu.
- Điều phối công việc của nhóm.
- Có quyết định giao nhiệm vụ, quyền hạn, điều kiện hoạt động.
- Chủ trì các buổi họp nhóm HACCP.
- Thực hiện kế hoạch đã thống nhất.
- Đề xuất với lãnh đạo bố trí thời gian, kinh phí, nguồn lực cần cho hoạt động
nghiên cứu.
- Đề nghị thay đổi thành viên khi cần thiết.
5.2. Quy trình công nghệ sản xuất suất ăn công nghiệp
Toàn bộ quy trình sản xuất, chế biến các sản phẩm tuân theo quy trình
HACCP, TCVN 5603, và tuân thủ mọi yêu cầu của Bộ Y Tế.
Quy trình chế biến 1 chiều, từ nguyên liệu đầu vào và sản phẩm đầu ra được
kiểm soát chặt chẽ qua các hệ thống quản lý chất lượng đạt tiêu chuẩn.
49
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
Sơ đồ quy trình công nghệ:
Hình 5.1. Quy trình sản xuất suất ăn công nghiệp
5.2.1. Nguyên liệu
Nguyên liệu được mua theo hợp đồng với các nhà cung cấp nguyên liệu với
các nhà cung cấp uy tín và chất lượng, được nhập vào hàng ngày hoặc hàng tuần tùy
theo loại nguyên liệu. Nguyên liệu khi nhập vào sẽ qua công đoạn kiểm tra, nếu đạt
thì mới được nhập kho. Khi một nguyên liệu nhập kho, tiến hành lưu mẫu nguyên
liệu, mẫu được lưu trong vòng 48h.
Bảng phân loại các nguyên liệu:
Loại nguyên liệu Quy cách
THỊT HEO
Thịt nạc đùi Thịt không dính mỡ, từng khối
Thịt đùi có da Thịt dính da, mỡ
50
Làm khô
Rửa
Khay
Lưu mẫu đối chứng
Lưu mẫu
Phân phối
Chia suất
Chế biến
Lưu mẫu
Tẩm ướp (đối với
nguyên liệu là động vật)
Sơ chế
Kiểm tra
Nguyên liệu
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
Thịt ba rọi Thịt có 3 phần da, nạc, mỡ. Tỉ lệ nạc
cao
Thịt nạc vụn Thịt có dính ít mỡ, tỉ lệ mỡ rất thấp
Thịt cotlet không xương Thịt không dính xương
Thịt cotlet có xương Thịt có dính 1 lớp xương
Sườn non Thịt dính xương non (mềm) có màu đỏ
tươi
Sườn già Thịt dính xương già (cứng) màu đỏ
thẫm
THỊT GÀ
Thịt file có da Thịt gà dính da không dư
Gà file không da Thịt gà hoàn toàn
Ức gà Bọng gà không có cổ
Đùi tỏi Không quy cách
THỊT BÒ
Thịt bò vụn Thịt có gân
Thịt bò file Không có gân
Thịt bò nạm Thịt bò có mỡ
CÁ
Cá thu Cá khoanh
Cá cơm Không quy cách
Cá hường Không quy cách
Cá sapa Không quy cách
Cá lóc Không quy cách
Cá file Tỉ lệ hao hụt 15%
THỦY SẢN
Tôm khô Không vỏ, không đầu
tép Tươi, có vỏ, đầu
TRỨNG
Trứng vịt Không bể vỏ, trứng mới, được rửa sơ bộ
51
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
Trứng gà Không bể vỏ, trứng mới, được rửa sơ bộ
CÁC LOẠI CỦ-RAU
Khoai mỡ Loại bùn đất, tỉ lệ hư hao thu mua bù
vào
Đu đủ Còn xanh, không được chín
Khoai tây Không mọc mầm
Cải thìa Loại lớn hay trung
Rau các loại Tươi, không úa vàng
Củ các loại Chẻ đôi kiểm tra, hư trả lại thu mua
5.2.2. Kiểm tra
Hàng ngày, nguồn nguyên liệu nhập vào được kiểm tra chất lượng bằng
phương pháp kiểm tra nhanh Hàn the, Formol, dư lượng thuốc BVTV nhằm đảm
bảo nguồn nguyên liệu sử dụng trong chế biến không có hóa chất độc hại làm ảnh
hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng, đồng thời nguồn nguyên liệu nhập vào cũng
được kiểm tra bằng phuong pháp cảm quan để đảm bảo nguồn nguyên liệu nhập vào
đạt chất lượng cao nhất.
52
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
Quy trình kiểm tra nguyên liệu:
Hình 5.2. Quy trình kiểm tra nguyên liệu
- Kiểm tra giấy kiểm dịch đối với nguyên liệu là thịt (thịt gà, thịt heo và thịt
bò) và trứng. Số lượng nguyên liệu kiểm dịch trong chứng từ phải lớn hơn hoặc
bằng khối lượng thực tế, nếu nhỏ hơn thì chỉ nhập lượng nguyên liệu bằng khối
lượng ghi trong giấy kiểm dịch.
- Kiểm tra hàn the đối với thịt, cá bằng phương pháp test nhanh.
- Kiểm tra formol đới với bún, phở bằng phương pháp test nhanh.
53
HủyKhông đạt
Lưu mẫu
Lưu mẫu
Sơ chế
Đạt
Kiểm tra cảm quan
Xuất kho
Nhập kho Trả hàng
Không đạtĐạt
Cảm quanHàn the, formolGiấy kiểm dịch
Kiểm tra nguyên liệu
Nguyên liệu
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
- Kiểm tra giá trị cảm quan đối với tất cả các nguyên liệu bằng các giác quan
như thị giác, xúc giác…
- Kiểm tra quy cách của các nguyên liệu đối với các loại gia vị, các loại bánh
(ngày sản xuất, hạn sử dụng, tên cơ sở sản xuất, bao bì…)
- Đối với nguyên liệu khi xuất kho, ta chỉ tiến hành kiểm tra bằng cảm quan.
Nếu nguyên liệu đạt thì ta tiến hành lưu mẫu nguyên liệu, sau đó nhập kho
hoặc đem sơ chế (nếu chế biến ngay). Nếu nguyên liệu không đạt ta trả hàng hoặc
tiến hành hủy nguyên liệu (đối với nguyên liệu xuất kho).
5.2.3. Sơ chế
Sơ chế được tiến hành tuân thủ theo quy trình HACCP, nhận diện và kiểm
soát mối nguy có thể làm ảnh hưởng đến chất lượng thực phẩm một cách hiệu quả.
Quy trình sơ chế:
Hình 5.3. Quy trình sơ chế
54
Cắt định hình
Ngâm ozone
Ngâm muối
Rửa nước 2
Rửa nước 1
Sơ chế thô
Nguyên liệu
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
- Nguyên liệu ban đầu được sơ chế thô bằng cách loại bỏ vỏ, rễ, đất cát, những
phần hư hỏng và không sử dụng được.
- Sau đó, nguyên liệu được đem rửa qua 2 nước sạch và ngâm nước muối
trong vòng 3 phút.
- Quá trình ngâm muối nhằm loại bỏ các tồn dư hóa chất còn sót lại trong rau,
củ, quả, ngoài ra muối còn có tác dụng sát trùng.
- Quá trình ngâm ozone nhằm để khử truốc trừ sâu, diệt nấm, diệt vi khuẩn.
Tùy thuộc vào từng loại nguyên liệu mà có quá trình ngâm ozone hay không, đối
với rau thì bắt buộc phải có công đoạn này, đối với các loại củ, quả thì không cần
ngâm ozone.
- Sau khi rửa xong, rau được đem đi sơ chế lại, tùy theo bản chất của nguyên
liệu và tùy vào món ăn mà nguyên liệu được xử lí khác nhau.
- Đối với thịt, cá quá trình sơ chế gồm rửa nước muối, sau đó rửa lại bằng
nước sạch và xử lí tùy vào bản thân nguyên liệu và món ăn cần chế biến.
5.2.4. Tẩm ướp
Đối với các nguyên liệu từ động vật, sau quá trình sơ chế ta phải tiến hành
tẩm ướp trước khi đem đi chế biến. Nguyên liệu được ướp với lượng gia vị đã được
định lượng trước theo một công thức nhất định tùy theo món ăn định chế biến. Sau
khi tẩm ướp xong tiến hành chế biến.
5.2.5. Chế biến
Khi nguyên liệu đã được sơ chế xong hoặc tẩm ướp (đối với nguyên liệu từ
động vật) được đưa qua khu vực chế biến.
Tùy theo bản chất nguyên liệu và sản phẩm mà mỗi loại nguyên liệu có công
thức chế biến và thời gian, nhiệt độ chế biến khác nhau.
Sau khi chế biến xong, thức ăn được đưa lên băng chuyền để đưa vào khu
vực chia suất.
Song song với quá trình chia suất, ta tiến hành lưu mẫu sản phẩm, mẫu được
lưu trong vòng 24h.
55
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
5.2.6. Chia suất
- Thức ăn sau được vận chuyển bằng xe đẩy (có vạch đỏ) đến từng bàn chia
của từng trường (món ăn của các trường khác nhau tùy thuộc theo thực đơn của
từng trường), suất ăn sẽ được chia suất tại các bàn này.
- Khay chứa được rửa và làm khô trước đó được di chuyển vào phòng chia để
chia suất.
- Thức ăn được chia vào khay cơm làm bằng nhựa ABS, các thố chứa đựng,
thùng cơm…
*Quy trình chia như sau: món ăn mặn→ món xào →canh →cơm →muỗng,
nĩa →tăm ớt (nếu có) →đậy nắp.
Cần lưu ý: xới cơm trước khi chia, chia suất ăn đúng lượng đã quy định sẵn,
đậy nắp đúng quy định để tránh tình trạng thức ăn bị đổ trong quá trình vận chuyển,
thức ăn cho vào đúng vị trí quy định trong khay.
- Sau khi chia suất, các khay cơm sẽ được đựng trong sọt (sọt đỏ) và vận
chuyển bằng băng chuyền ra ngoài để chuẩn bị vận chuyển đến các địa điểm phục
vụ.
5.2.7. Phân phối
Khi được vận chuyển ra ngoài bằng băng chuyền, thức ăn được xếp thành
từng nhóm theo tên từng đơn vị ghi trên nắp khay cơm trong từng sọt, chuẩn bị xếp
lên xe tải và phân phối đến những địa điểm phục vụ.
Sản phẩm sẽ được vận chuyển bằng xe tải. Xe tải phải được kiểm tra vệ sinh
trước khi vận chuyển thực phẩm.
Sau khi thức ăn và vật tư đã được đưa lên xe, xe sẽ được niêm chì nhằm bảo
đảm trong quá trình vận chuyển sản phẩm vẫn đảm bảo về số lượng cũng như chất
lượng.
Sau khi vận chuyển tới những địa điểm phục vụ, thức ăn được dỡ xuống xe
và được chuẩn bị để phục vụ cho khách hàng. Trước khi phục vụ, phải tiến hành lưu
mẫu đối chứng tại địa điểm phục vụ và hủy mẫu cũ của ngày hôm trước, mẫu được
lưu trong vòng 24h.
5.3. Cách xác định mối nguy, xác định điểm kiểm soát và kế hoạch HACCP
56
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
Sau đây là cách phân tích mối nguy cụ thể cho một suất ăn công nghiệp gồm
có 3 món chính: thịt chiên, susu xào và canh khoai mỡ nấu thịt.
5.3.1.Mon thịt chiên
5.3.1.1.Sơ đồ quy trình chế biến
Công đoạn sản xuất Đặc điểm chính
Nhận nguyên liệu Thịt đỏ tươi, không có mùi hôi, nước rỉ màu trắng hồng.
Nhập kho-Bảo quản-
Xuất kho
Nhiệt độ bảo quản: tủ đông -15→-18oC
Sơ chế Rửa 3 nước: nước muối→nước sạch→nước sạch.
Chế biến Từ 5- 10 phút.
Chia suất Cho vào khay.
Phân phối Vận chuyển đến nơi cung ứng.
5.3.1.2.Phân tích mối nguy và các biện pháp phòng ngừa
Thành
phần/
công
đoạn
(1)
Xác định mối
nguy tiềm ẩn
tại công đoạn
này
(2)
Co mối
nguy nào
đáng kể
không?
(3)
Diễn giải cho
quyết định ở
(3)
(4)
Biện
pháp nào
co thể
được áp
dụng để
kiểm soát
mối nguy
đã nhận
diện?
(5)
Mối nguy
co đáng kể
hay không?
(6)
Nhận
nguyên
liệu
Sinh học Có VSV gây bệnh,
kí sinh
Giấy cam
kết với
chủ hàng,
GMP, thịt
phải qua
CP
57
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
kiểm dịch
của cơ
quan chức
năng.
Hóa học Có Tồn dư hóa
chất bảo quản
của nhà cung
cấp
Cam kết
của nhà
cung cấp.
Phương
pháp test
hàn the
dùng kiểm
tra chất
lượng thịt.
CP
Vật lí Có Tạp chất hoặc
các tác nhân vật
lý có thể nhiễm
vào từ môi
trường xung
quanh hoặc khi
vận chuyển và
tiếp nhận
nguyên liệu
GMP, rửa
sạch nhiều
hơn.
Không
Nhập –
xuất kho
Sinh học Có VSV có sẵn
trên nguyên
liệu, và nhiễm
từ dụng cụ
chứa, môi
trường.
Nhiệt độ bảo
quản không
đảm bảo làm
SSOP, vệ
sinh bề
mặt tiếp
xúc với
sản phẩm.
Duy trì
nhiệt độ
bảo quản:
tủ đông -
CP
58
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
cho vi sinh vật,
ký sinh trùng
tái phát triển.
15oC→-
18oC
Hóa học Có Dụng cụ chứa
đựng nhiễm hóa
chất
SSOP Không
Vật lí Có Cát, tóc, bụi
nhiễm trong
kho
SSOP Không
Sơ chế Sinh học Có VSV từ nước,
dụng cụ thiết
bị, con người
Hóa chất
sử dụng
muối
trong sơ
chế.
Không
Hóa học Có Hóa chất nhiễm
từ nước, dụng
cụ
SSOP Không
Vật lí Có Các tác nhân
vật lí nhiễm từ
nước
Rửa sạch
nhiều lần
trong
nước sạch
Không
Tẩm ướp Sinh học Có Vi sinh vật gây
bệnh lây nhiễm
từ thiết bị, dụng
cụ, con người
Nhiệt độ
Hóa chất
(gia vị)
Thời
gian:5-10
ph
Không
Hóa học Có Tồn dư hóa
chất tẩy rửa
trong dụng cụ
thiết bị.
SSOP Không
59
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
Vật lý Có Dụng cụ thiết bị
vệ sinh không
sach.
Rửa sạch
nhiều lần
trong
nước sạch
Không
Chế biến Sinh học Có VSV tiềm ẩn và
phát sinh
Thời gian,
nhiệt độ
chế biến:
5-10 phút
CP
Hóa học Có Có sự hình
thành những
chất hóa học
gây hại từ sự
biến đổi của
nguyên liệu phụ
khi kéo dài thời
gian chế biến.
Thời gian,
nhiệt độ
chế biến:
5-10phút
Không
Vật lí Có Tác nhân vật lí
nhiễm khi chế
biến
SSOP Không
Chia suất Sinh học Có VSV từ dụng
cụ, con người
và môi trường
SSOP Không
Hóa học Có Nhiễm từ dụng
cụ
Hóa chất.
Tia UV
tiệt trùng
môi
trường
Không
Vật lý Có Tóc, bụi, cát,
sạn, móng tay...
SSOP Không
Phân
phối
Sinh học Có Do điều kiện
bảo quản và
Đậy kín
thực phẩm
Không
60
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
thời gian lưu
trữ thực phẩm
trong quá trình
phân phối tạo
điều kiện VSV
tái nhiễm.
Phân phối
suất ăn
không quá
3h sau khi
chia suất
Hóa học Không SSOP Không
Vật lý Không SSOP Không
5.3.1.3.Xác định điểm kiểm soát tới hạn
Thành
phần/
công
đoạn
chế biến
Mối
nguy
cần
kiểm
soát
Câu
hỏi 1:
Co biện
pháp
phòng
ngừa
nào với
mối
nguy
đã
nhận
diện
Câu
hỏi 2:
Công
đoạn
này
được
“thiết
kế đặc
biệt”
nhằm
loại
trừ ?
Câu hỏi
2B: Việc
kiểm soát
tại công
đoạn này
co cần
thiết với
thực phẩm
hay
không?
Câu hỏi 3:
Các mối
nguy đã
nhận diện
co khả
năng xảy ra
quá mức
chấp nhận
được không
? Hoặc gia
tăng tới
mức không
thể chấp
nhận?
Câu hỏi 4:
Công đoạn
nào sau
công đoạn
này loại
trừ hay
giảm thiểu
mối nguy
hại đến
mức chấp
nhận được
hay
không?
CCP
Nhận
nguyên
liệu
Sinh
học
Có Không Có Có Không
Hóa
học
Có Có CCP
Nhập
kho
Sinh
học
Có Không Có Có Không
61
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
Bảo
quản
Xuất kho
Chế biến Sinh
học
Có Có CCP
Hóa
học
Có Có CCP
5.3.1.4. Thiết lập giới hạn tới hạn
Mối nguy CCP Các ngưỡng tới hạn
Sử dụng Hàn the để bảo
quản thịt.Tiếp nhận nguyên liệu
Không có sự hiện diện của
Hàn the
Sinh học: vsv gây bệnh
lây nhiễm từ dụng cụ,
thiết bị, con người
Chế biến
Thời gian chế biến: 5-
10ph
Hóa học: Có sự hình
thành những chất hóa học
gây hại từ sự biến đổi của
nguyên liệu phụ khi kéo
dài thời gian chế biến
Thời gian chế biến: 5-
10ph
5.3.1.5. Kế hoạch HACCP
Điểm
kiểm
soát
tới
hạn
CCP
Mối
nguy
đáng
kể
Các giới
hạn tới
hạn cho
biện
pháp
phòng
ngừa
Giám sátCác
hoạt
động
sửa
chữa
Hồ sơ Thẩm
tra
Cái
gì
Thế
nào
Tần
suấtAi
Tiếp
nhận
Hóa Không
cho phép
Hàm Test
nhan
Mỗi
lô
KCS Trả
chủ
BM3-
GMP1
Đội
62
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
nguyên
liệu
học sự hiện
diện của
hàn the
trong
nguyên
liệu.
lượng h hàng hàng,
lập
báo
cáo vi
phạm
CCP
ghi vào
biểu
mẫu
kiểm tra
hàn the
HACCP.
Đội
HACCP
theo dõi
biểu
mẫu ghi
chép
hàng
ngày và
các hành
động
khắc
phục.
Đánh
giá nội
bộ 12
tháng
một lần
Chế
biến
Sinh
học:
vsv
gây
bệnh
lây
nhiễm
từ
dụng
cụ,
thiết
bị, con
người
Thời gian
chiên: 5-
10 ph
Thời
gian
Quan
sát
Mỗi
mẻ
KCS Chế
biến
chưa
đủ thời
gian
thì chế
biến
tiếp.
Tuân
theo
GMP5.4
Ghi vào
biểu
mẫu
giám sát
công
đoạn
chế biến
BM1-
GMP5
63
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
Hóa
học:
Có sự
hình
thành
những
chất
hóa
học
gây hại
từ sự
biến
đổi của
nguyên
liệu
phụ
khi
kéo dài
thời
gian
chế
biến
Thời gian
chiên: 5-
10 ph
Thời
gian
Quan
sát
Mỗi
mẻ
KCS Chế
biến
quá
thời
gian.
Tái
kiểm
tra,
chuyển
đổi
mục
đích
sử
dung
hoặc
hủy
bỏ.
Tuân
theo
GMP5.4
Ghi vào
biểu
mẫu
giám sát
công
đoạn
chế biến
BM1-
GMP5
64
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
5.3.2. Mon su su xào
5.3.2.1. Sơ đồ quy trình chế biến
Công đoạn chế biến Đặc điểm chính
Nhận nguyên liệu Su su tươi, không dập, héo
Nhập kho, bảo quản, xuất kho Sự dụng ngay sau khi nhập, hoặc bảo
quản trong kho mát 15->180C
Sơ chế Ngâm muối 3ph,rửa nước 2 lần
Chế biến Xào với các nguyên liệu khác
Chia suất Cho vào khay.
Phân phối Vận chuyển sản phẩm đến nơi cung ứng.
5.3.2.2. Phân tích mối nguy và các biện pháp phòng ngừa
Thành
phần/
công
đoạn
(1)
Xác định mối
nguy tiềm ẩn
tại công đoạn
này
(2)
Co mối
nguy nào
đáng kể
không?
(3)
Diễn giải cho
quyết định ở
(3)
(4)
Biện
pháp nào
co thể
được áp
dụng để
kiểm soát
mối nguy
đã nhận
diện
(5)
Mối nguy
co đáng kể
hay không?
(6)
Nhận
nguyên
liệu
Sinh học Có VSV kí sinh Kiểm tra
bằng mắt
thường
CP
Hóa học Có Dư lượng thuốc
BVTV
Giấy cam
kết với
chủ hàng,
GMP
CP
Vật lí Có Đất cát, vỏ susu GMP Không
Nhập – Sinh học Có VSV có sẵn
trên nguyên
SSOP Không
65
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
xuất kho liệu, và nhiễm
từ dụng cụ
chứa, môi
trường.
Hóa học Có Dụng cụ chứa
đựng nhiễm hóa
chất
SSOP Không
Vật lí Có Cát, tóc, bụi
nhiễm trong
kho
SSOP Không
Sơ chế Sinh học Có VSV từ nước SSOP Không
Hóa học Có Hóa chất nhiễm
từ nước, dụng
cụ
SSOP Không
Vật lí Có Các tác nhân
vật lí nhiễm từ
nước
SSOP Không
Chế biến Sinh học Có VSV tiềm ẩn và
phát sinh
Thời gian,
nhiệt độ
chế biến
CP
Hóa học Không
Vật lí Có Tác nhân vật lí
nhiễm khi chế
biến
SSOP Không
Chia suất Sinh học Có VSV từ dụng
cụ, con người
và môi trường
SSOP Không
Hóa học Có Nhiễm từ dụng
cụ
SSOP Không
Vật lý Có Tóc, bụi, cát, SSOP Không
66
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
sạn, móng tay...
Phân
phối
Sinh học Có VSV từ môi
trường, con
người
SSOP Không
Hóa học Không
Vật lý Không
5.3.2.3. Xác định điểm kiểm soát tới hạn
Thành
phần/
công
đoạn chế
biến
Mối
nguy
cần
kiểm
soát
Câu hỏi
1: Co
biện
pháp
phòng
ngừa
nào với
mối
nguy đã
nhận
diện
Câu hỏi
2: Công
đoạn
này
được
“thiết
kế đặc
biệt”
nhằm
loại
trừ ?
Câu hỏi
2B:
Việc
kiểm
soát tại
công
đoạn
này co
cần
thiết với
thực
phẩm
hay
không?
Câu hỏi
3: Các
mối
nguy đã
nhận
diện co
khả
năng
xảy ra
quá mức
chấp
nhận
được
không
hoặc gia
tăng tới
mức
không
thể chấp
nhận?
Câu hỏi
4: Công
đoạn
nào sau
công
đoạn
này loại
trừ hay
giảm
thiểu
mối
nguy hại
đến mức
chấp
nhận
được
hay
không?
CCP
Nhận
nguyên
liệu
Sinh
học
Có Không Có Có Không
67
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
Hóa
học
Có Không Có Có Không
Chế biến Sinh
học
Có Có CCP
5.3.2.4. Thiết lập giới hạn tới hạn
Mối nguy CCP Các ngưỡng tới hạn
Sinh học: VSV tiềm ẩn và
phát sinh
Chế biến Thời gian >15 phút
5.3.2.5. Kế hoạch HACCP
Điểm
kiểm
soát
tới
hạn
CCP
Mối
nguy
đáng
kể
Các giới
hạn tới
hạn cho
biện pháp
phòng
ngừa
Giám sátCác
hoạt
động
sửa
chữa
Hồ sơ Thẩm
tra
Cái
gì
Thế
nào
Tần
suấtAi
Chế
biến
Sinh
học
Thời gian
>15 phút
Thời
gian
Quan
sát
Mỗi
mẻ
KCS Chế
biến
lại
BM1-
GMP5
– Biểu
mẫu
giám
sát
công
đoạn
chế
biến
Đội
HACCP.
Đánh
giá nội
bộ 6
tháng
một lần
5.3.3.Mon canh khoai mỡ nấu thịt
5.3.3.1 Sơ đồ quy trình chế biến
68
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
Công đoạn sản xuất Đặc điểm chính
Tiếp nhận nguyên liệu
- Khoai mỡ tươi, không bị sâu ,thối
- Thịt đỏ tươi, đàn hồi tốt, không rỉ dịch.
Nhập kho, bảo quản, xuất
kho
- Khoai mỡ bảo quản kho mát (15-180C) hoặc
sơ chế để sử dụng cho chế biến ngay
- Thịt bảo quản trong kho đông (-15:-180C)
Sơ chế
- Khoai mỡ được loại bỏ vỏ, rửa sạch, ngâm
nước muối, xay nát
- Thịt rửa nước muối, rửa lại bằng nước sạch,
xay nhuyễn.
Tẩm ướp
- Ướp thịt với gia vị: tăng giá trị dinh dưỡng ,
cảm quan
Chế biến- Khi nước gần sôi cho thịt đã được xào vào nồi
đến nước sôi cho khoai mỡ vào nấu khoảng 5 phút.
Chia suất
- Cho vào khay, có nắp đậy. Tùy theo đối tượng,
khẩu phần, khách hàng.
Phân phối-Vận chuyển sản phẩm bằng xe tải đến nơi phục
vụ.
5.3.3.2.Phân tích mối nguy và xác định các biện pháp phòng ngừa
Thành
phần/ công
đoạn
(1)
Xác định
mối nguy
tiềm ẩn tại
công đoạn
này
(2)
Co mối
nguy nào
đáng kể
không?
(3)
Diễn giải
cho quyết
định ở (3)
(4)
Biện pháp
nào áp
dụng cho
CCP đã
nhận diện
(5)
Mối nguy
co đáng kể
hay không?
(6)
Nhận Sinh học Có VSV kí
sinh, dịch
Giấy kiểm
dịch, cam
CP
69
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
nguyên liệu bệnh trên
thịt
kết chủ
hàng, kiểm
tra bằng
mắt thường
VSV trong
khoai mỡ
GMP Không
Hóa học Có Dư lượng
thuốc
BVTV
trong khoai
mỡ
Giấy cam
kết với chủ
hàng, GMP
CP
Formol
trong thịt.
Giấy cam
kết với chủ
hàng
CP
Vật lí Có Đất, cát ,
bụi, tóc.
GMP Không
Nhập – xuất
kho
Sinh học Có VSV từ
dụng cụ,
môi trường.
SSOP Không
Hóa học Có Dụng cụ
chứa đựng
nhiễm hóa
chất
SSOP Không
Vật lí Có Cát, tóc, bụi
nhiễm trong
kho
SSOP Không
Sơ chế Sinh học Có VSV từ
nước
SSOP Không
Hóa học Có Hóa chất
nhiễm từ
SSOP Không
70
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
nước
Vật lí Có Các tác
nhân vật lí
nhiễm từ
nước
SSOP Không
Tẩm ướp Sinh học Có Dụng cụ,
con người
SSOP và
GMP
Không
Hóa học Có Dụng cụ SSOP Không
Vật lí Có Môi trường,
con người
SSOP Không
Chế biến Sinh học Có VSV tiềm
ẩn và phát
sinh
Thời gian,
nhiệt độ chế
biến
CP
Hóa học Có Dụng cụ SSOP Không
Vật lí Có Tác nhân
vật lí nhiễm
khi chế biến
SSOP Không
Chia suất Sinh học Có VSV từ
dụng cụ,
con người
và môi
trường
SSOP Không
Hóa học Có Nhiễm từ
dụng cụ
SSOP Không
Vật lý Có Tóc, bụi,
cát, sạn,
móng
tay,trang
sức…
SSOP Không
Phân phối Sinh học Có VSV từ môi
trường, con
SSOP Không
71
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
người
Hóa học Không
Vật lý Không
5.3.3.3. Xác định điểm kiểm soát tới hạn
Thành
phần/
công
đoạn chế
biến
Mối
nguy
cần
kiểm
soát
Câu hỏi
1: Co
biện
pháp
phòng
ngừa
nào với
mối
nguy đã
nhận
diện
không?
Câu hỏi
2: Công
đoạn
này
được
“thiết
kế đặc
biệt”
nhằm
loại trừ
hoặc
giảm
thiểu
không?
Câu hỏi
2B:
Việc
kiểm
soát tại
công
đoạn
này co
cần
thiết với
thực
phẩm
hay
không?
Câu hỏi
3: Các
mối
nguy đã
nhận
diện co
khả
năng xảy
ra quá
mức
chấp
nhận
được
hoặc gia
tăng tới
mức
không
thể chấp
nhận
hay
không?
Câu hỏi
4: Công
đoạn
nào sau
công
đoạn
này loại
trừ hay
giảm
thiểu
mối
nguy hại
đến mức
chấp
nhận
được
hay
không?
CCP
Nhận
nguyên
liệu
Sinh
học
Có Không Có Có Không
Hóa
học
Có Không Có Có Không
72
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
Chế biến Sinh
học
Có Có CCP
5.3.3.4. Thiết lập giới hạn tới hạn
Mối nguy CCP Các ngưỡng tới hạn
Sinh học: VSV tiềm ẩn và
phát sinh
Chế biến Thời gian >5 phút
5.3.3.5. Kế hoạch HACCP
Điểm
kiểm
soát
tới
hạn
CCP
Mối
nguy
đáng
kể
Các
giới
hạn tới
hạn cho
biện
pháp
phòng
ngừa
Giám sát Các
hoạt
động
sửa
chữa
Hồ sơ Thẩm
tra
Cái
gì
Thế
nào
Tần
suất
Ai
Chế
biến
Sinh
học
Thời
gian >5
phút
Thời
gian
Quan
sát
Mỗi
mẻ
KCS Chế
biến
lại
BM1-
GMP5
– Biểu
mẫu
giám
sát
công
đoạn
chế
biến
Đội
HACCP.
Đánh
giá nội
bộ 6
tháng
một lần
+Những món ăn khác được phân tích tương tự để tìm ra các điểm tới hạn để
có biện pháp phòng ngừa. Sau đây là các HACCP mà công ty phân tích cho toàn bộ
73
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
các món ăn được chế biến và được tóm gọn để giảm bớt sự cồng kềnh và phức tạp.
Công ty có tất cả là 12 HACCP
HACCP1: Món kho, xào (mặn)
HACCP2: Món ram, rim, khìa, roti, xá xíu
HACCP3: Món nấu đậu, lagu
HACCP4: Món chiên
HACCP5: Món canh các loại
HACCP6: Món rau, củ, quả xào, luộc
HACCP7: Món luộc
HACCP8: Món hấp
HACCP9: Món cơm, xôi, cháo
HACCP10: Món tráng miệng, chè
HACCP11: Món khô
HACCP12: Món nước
5.4. Các điểm kiểm soát tới hạn
Các điểm kiểm soát tới hạn được đặt ở công ty ở hai giai đoạn là Tiếp nhận
nguyên liệu và Chế biến
ĐIỂM KIỂM SOÁT TỚI HẠN Ở KHÂU TIẾP NHẬN NGUYÊN LIỆU
Kiểm tra dư lượng thuốc bảo vệ thực vật trên rau-củ-quả. Dư lượng thuốc
bảo vệ thực vật không quá 30% (theo kết quả kiểm tra của chi cục BVTP TPHCM)
Kiểm tra hàn the-formol trong nguyên liệu: hàm lượng hàn the, formol
không có trong nguyên liệu (bằng kít thử nhanh).
ĐIỂM KIỂM SOÁT TỚI HẠN Ở KHÂU CHẾ BIẾN
Canh rau, quả: thời gian tối thiểu 3 phút
Canh khoai, củ: thời gian tối thiểu 5 phút
Chiên trứng opla: thời gian từ 1 – 3 phút
Chiên xúc xích, khoai tây: thời gian từ 1-3 phút
Chiên thịt các loại: thời gian từ 5-10 phút
Chiên cá các loại: thời gian từ 5-10 phút
Chiên đậu hủ: thời gian từ 5-10 phút
Chiên trứng các loại: thời gian từ 3-5 phút
74
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
Chiên sả xay: thời gian từ 15-20 phút
Món kho, xào, ram rim, roti: thời gian tối thiểu 15 phút
Xào thịt bò, mực: thời gian tối thiểu 5 phút
Khìa xá xíu: thời gian tối thiểu 30 phút
Luộc đậu trắng: thời gian tối thiểu 45 phút
Nấu Lagu: thời gian tối thiểu 30 phút
Luộc thịt: thời gian tối thiểu 20 phút
Nấu nước sốt cà: thời gian tối thiểu 45-50 phút
Xào rau, quả (thịt): thời gian tối thiểu 15 phút
Xào rau, quả (trứng): thời gian tối thiểu 5 phút
Luộc rau, quả: thời gian tối thiểu 3 phút
Luộc củ: thời gian tối thiểu 5 phút
Trụng bún, mì, hủ tiếu: thời gian tối thiểu 1 phút
Trụng nui: thời gian tối thiểu 20 phút
Luộc hoành thánh: thời gian tối thiểu 1 phút
Nấu nước lèo: 15 phút
Sữa đậu nành: thời gian từ 15-20 phút
Nước đường: 10 phút
Rau câu: 15 phút
Chè: 30 phút
75
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
CHƯƠNG V: NHẬN XÉT VÀ KIẾN NGHỊ VỀ ÁP
DỤNG HACCP CỦA CÔNG TY
Trong suốt thời gian thực tập tại Hợp tác xã Kim Sơn, chúng em đã có cơ hội
tìm hiểu và tiếp cận thực tế, chính thức áp dụng những kiến thức đã được học vào
thực tiễn sản xuất, đây thực sự là kinh nghiệm quý báu trước khi ra trường của
chúng em.
Hệ thống quản lý an toàn thực phẩm ở công ty hoạt động hiệu quả, bằng
chứng là không hề có một vụ ngộ độc thực phẩm nào xảy ra khi cung cấp suất ăn,
uy tín và lợi nhuận của HTX ngày càng được nâng cao. Điều đó cho thấy được tầm
quan trọng của việc áp dung hệ thống quản lý chất lượng HACCP mà công ty đã áp
dụng. Tuy nhiên quá trình áp dụng HACCP vẫn không tránh khỏi những nhược
điểm cần phải lưu ý và sửa chữa.
6.1. Một số điểm mạnh tại HTX
- Thực hiện quy tắc một chiều tránh được sự nhiễm chéo.
- Có đội ngũ KCS kiểm tra ở các khâu.
- Có kế hoạch thực hiện HACCP cụ thể.
6.2. Một số hạn chế
- Mặt bằng nhà xưởng chật, năng suất hoạt động tối đa nên việc bố trí sản
xuất còn nhiều hạn chế.
- Nền nhà xưởng và máy móc thiết bị đang dần xuống cấp, do đó cần sửa
chữa và thay thế để đảm bảo các nguyên tắc HACCP.
- Nhân sự thiếu hụt và ý thức của người lao động còn thấp, việc tuân thủ quy
trình chưa được thực hiện triệt để.
- Cửa nhập nguyên liệu và thu gom rác thải cùng một vị trí và đôi khi thời
gian nhập nguyên liệu và thu gom rác trùng nhau có khả năng gây ra nhiễm chéo
cho nguyên liệu.
- Nhiệt độ kho bảo quản không ổn định gây ảnh hưởng đến chất lượng
nguyên liệu.
- Tại khâu sơ chế thịt khi tiến hành rã đông nguyên liệu không đúng theo qui
định : thịt rã đông trực tiếp dưới vòi nước mà không được bọc kín trong bao nilon,
76
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
không kiểm soát thời gian rã đông, thời gian ra đông kéo dài dẫn đến chất lượng
nguyên liệu thịt bị giảm nhiều, dễ nhiễm vi sinh vật. Do sự thay đổi món ăn đột
xuất, thiếu nguyên liệu chế biến, việc kiểm soát không chặt chẽ.
- Tại khâu chia suất: một số công nhân không thực hiện đúng quy phạm vệ
sinh như vẫn đeo bao tay khi dùng khăn lau bàn, thức ăn rơi ra bàn vẫn bỏ lại vào
khay, không thay bao tay sau khi tiếp xúc với những vật dụng khác như sọt đựng,
sọt kê, xe đẩy....làm cho thức ăn dễ nhiễm vi sinh, vật lý...không đảm bảo an toàn
vệ sinh thực phẩm. Do ý thức một số công nhân kém, việc kiểm soát không chặt
chẽ.
- Công nhân không đứng đúng khâu của mình.
- Công nhân cố tình làm qua loa cho xong việc (rửa sọt).
6.2. Một số sự cố mà công ty gặp phải và cách giải quyết
- Khách hàng phản hồi về vấn đề khay đựng thức ăn không đảm bảo vệ sinh,
thức ăn bị vương vãi.
- Xuất hiện các tạp chất lạ trong thức ăn, ví dụ trong món thịt kho có vật thể
lạ giống giun sán, trong canh khoai tím có lẫn mảnh vụn sọt tre, xuất hiện sâu trong
rau và canh.
- Thức ăn trong mỗi suất ăn quá ít.
Tiếp nhận ý kiến phản hồi công ty đã đưa ra thông báo yêu cầu các công nhân tăng
ca vào ngày thứ 7 và chủ nhật để vệ sinh khay, nắp và dụng cụ vật tư. KCS tăng
cường kiểm soát chặt chẽ các khâu. Vấn đề sâu trong rau và canh nguyên nhân một
phần do thời tiết và một phần do chất lượng nguồn hàng chưa ổn định, ngoài việc
xử lý tạm thời trước mắt bằng cách bắt sâu, công ty đã tìm kiếm nguồn cung cấp
khác đáng tin cậy hơn.
6.3. Một số kiến nghị
- Liên tục thẩm tra cải tiến việc thực hiện HACCP.
- Nhập hàng hóa từ những địa chỉ đáng tin cậy với cam kết đảm bảo về chất
lượng.
- Nghiêm túc nhắc nhở xử lý ý thức lao động của công nhân.
- Tăng cường đội ngũ KCS để kiểm soát chặt các khâu.
- Tăng cường đội ngũ công nhân để kịp tiến độ thực hiện.
77
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
6.4. Kết quả thu được
Sau thời gian áp dụng Haccp vào trong sản xuất,công ty đã rút ra được những lợi
ích to lớn mà hệ thống quản lí chất lượng này mang lại:
- Quản lý doanh nghiệp khoa học và hiệu quả
- Nâng cao uy tín của lãnh đạo, giúp lãnh đạo quản lý một cách hiệu quả hoạt động
trong doanh nghiệp .
- Tạo một tác phong công nghiệp trong làm việc, một nét đẹp của một tổ chức.
- Nâng cao năng xuất lao động , tăng lợi nhuận và giảm chi phí sản xuất kinh doanh
nhờ sử dụng hợp lý các nguồn lực.
- Kiểm soát các quá trình trong sản xuất kinh doanh và cung cấp dịch vụ, nâng cao
chất lượng sản phẩm.
- Dựa vào sự thống nhất và được thừa nhận của hệ thống quản lý, hệ thống chất
lượng mang lại lợi thế cạnh tranh trên thị trường.
- Thoả mãn nhu cầu ngày càng cao của khách hàng. Khẳng định uy tín về chất lượng
sản phẩm của Công ty
- Đáp ứng đòi hỏi của Ngành và Nhà nước về quản lý chất lượng
- Đem lại lòng tin cho khách hàng qua việc chứng tỏ khả năng cung cấp sản phẩm và
dịch vụ của Doanh nghiệp .
- Nâng cao lợi thế thương mại bằng uy tín và khả năng cạnh tranh trên thị trường
trong nước và quốc tế . Củng cố và phát triển thị phần, giành ưu thế trong cạnh
tranh.
- Phá bỏ được rào cản, tạo được một sân chơi bình đẳng giữa các doanh nghiệp trong
các thị trường yêu cầu bắt buộc việc chứng nhận hệ thống quản lý chất lượng.
Việc áp dụng HACCP chỉ kiểm soát độ an toàn của thực phẩm chứ không thể
kiểm soát được các mối nguy không ảnh hưởng trực tiếp tới an toàn, như sự gian
dối kinh tế trong dán nhãn, phân hạng trọng lượng, vv… hoặc những khía cạnh khác
của chất lượng thực phẩm. Do đó cần xem xét phối hợp hệ thống HACCP với
chương trình quản lý chất lượng hiện có của công ty.
78
Báo cáo thực tập tốt nghiệp GVHD: Nguyễn Đức Vượng, Nguyễn Thế Hùng
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Giáo trình An toàn và vệ sinh thực phẩm. Đại học công nghiệp TP.HCM.
2008. trang 157 -202
2. Hướng dẫn sử dụng HACCP. Cộng đồng châu Âu EC – FLAIR.
3. Vệ sinh và an toàn thực phẩm. Nguyễn Đức Lượng, Phạm Minh Tâm. Đại
học Bách Khoa TP.HCM. 2005. Trang 271- 322.
4. Nhập môn HACCP cho các nhà chế biến thủy sản. Nguyễn Hữu Dũng. 1999.
5. Giáo trình đảm bảo chất lượng và luật thực phẩm. Trường Đại Học Công
Nghiệp TP. HCM.
6. http://www.kimsoncoop.com
7. http://www.baokinhteht.com.vn/home/20090416100053982_p0_c120/htx-
thuong-maidich-vu-kim-son-tp-ho-chi-minh-khang-dinh-thuong-hieu-bang-
nhung-suat-com-cong-nghiep-an-toan.htm
79