การประทบตราเวลา: ความจ าเปนในการใหบรการพาณชยอเลกทรอนกส และพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. ๒๕๔๔

Time Stamping: A Necessity for E-commerce Service and Legal Validity under Electronic Transactions Act B.E. 2001

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร นตศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยกรงเทพ

ปการศกษา 2554

การประทบตราเวลา: ความจ าเปนในการใหบรการพาณชยอเลกทรอนกส และพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. ๒๕๔๔

Time Stamping: A Necessity for E-commerce Service and Legal

Validity under Electronic Transactions Act B.E. 2001

พรชย นพประโคน

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร นตศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยกรงเทพ

ปการศกษา 2554

© 2554 พรชย นพประโคน

สงวนลขสทธ

ชองานวจย : การประทบตราเวลา: ความจ าเปนในการใหบรการพาณชยอเลกทรอนกส และพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. ๒๕๔๔ ชอผวจย : นายพรชย นพประโคน ชอคณะและสถาบน : คณะนตศาสตร มหาวทยาลยกรงเทพ สาขา : สาขากฎหมายธรกจระหวางประเทศและธรกรรมทางอเลกทรอนกส รายชอทปรกษา : 1) ผชวยศาสตราจารย ดร.อรรยา สงหสงบ 2) อาจารยสรางคณา วายภาพ ปการศกษา : 2554 ค าส าคญ : การประทบตราเวลา, ผใหบรการประทบตราเวลา, วทยาการเขารหสลบ ความมนคงปลอดภย, พยานหลกฐานดจทล บทคดยอ การท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสในปจจบนมจ านวนเพมขนซงแตละครงมโอกาสถกฉอโกงเพราะขาดความนาเชอถอของระบบโครงสรางพนฐาน ไดแก ระบบโครงสรางพนฐานกญแจสาธารณะ การออกใบรบรองอเลกทรอนกส ลายมอชออเลกทรอนกส กฎหมาย การบงคบใชกฎหมาย และระบบวนและเวลาของระบบคอมพวเตอร ส าหรบระบบวนและเวลาของระบบคอมพวเตอรทใชในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสยงเปนประเดนส าคญทางกฎหมายทตองพจารณาอยางเรงดวน โดยระบบวนและเวลาของระบบคอมพวเตอรตองไดมาตรฐานจากแหลงทมความนาเชอถอ และเปนทยอมรบของคกรณ โดยเฉพาะประเทศทมความแตกตางกนของระบบวนและเวลา เนองจากความเปนจรงระบบวนและเวลาของระบบคอมพวเตอรสามารถปรบเปลยนไดโดยบคคลทเกยวของของการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสเปนการกระท าทไมสจรตท าใหเกดการโตแยง และน าไปสการเกดขอพพาท จากการศกษาพบวาการสรางระบบการใหบรการประทบตราเวลาทเปนเทคนคของการเรยงล าดบเหตการณทเกดขนโดยใชนวตกรรมทางเทคโนโลยและวทยาการเขารหสลบผนวกกบระบบวนและเวลามาตรฐานทสามารถแกไขปญหาระบบวนและเวลาของการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส โดยเปนการใหบรการของผใหบรการประทบตราเวลา หรอเปนเจาหนาทบนอนเทอรเนตรบรองความถกตองของระบบวนและเวลา การยนยนเอกสารอเลกทรอนกส การยนยนลายมอชออเลกทรอนกส การยนยนการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส รวมทงการยนยนคกรณ โดยถอวาเปนบคคลทสามทสรางความนาเชอถอทมมาตรการรกษาความมนคงปลอดภยและบนทกเหตการณทเกดขนจากการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสและสงส าคญ คอ พยานหลกฐานดจทลท

เกดจากการประทบตราเวลาของผใหบรการประทบตราเวลาถอวาเปนพยานหลกฐานทเกดจากการใชนวตกรรมทางเทคโนโลยทเปนวธการยนยนดวยวธอเลกทรอนกสซงคกรณไมสามารถปฏเสธความรบผดชอบ ดงนนการประยกตใชการประทบตราเวลาของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) มความส าคญส าหรบการคาระหวางประเทศ โดยมหนวยงานเปนศนยกลางของการจดการเอกสารอเลกทรอนกส โดยจ าเปนตองมการประทบตราเวลาทมคาวนและเวลาเพยงหนงเดยวกอนมการกระจายเอกสารอเลกทรอนกสเพอเปนการขจดปญหาการรบ การสง การจดเกบ การน าเสนอ และการน าเอกสารอเลกทรอนกสกลบมาใชใหม ตลอดจนการปฏบตงานของเจาหนาทเพอเปนประโยชนส าหรบผประกอบการคาระหวางประเทศ ประเดนและขอเสนอแนะทางกฎหมายเมอมการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส โดยการประทบตราเวลาของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) เปนบทพสจนของการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสทขจดปญหาการแสวงหาผลประโยชนโดยมชอบ ความสมบรณของสญญาบนอนเทอรเนต การปองกนการฉอโกง และเปนพยานหลกฐานทด ท าใหการคาระหวางประเทศไดมาตรฐานและเปนทยอมรบ ดงนนการออกกฎหมายของประเทศไทยเกยวกบการประทบตราเวลายงเปนประเดนส าคญในสงคมสารสนเทศ

Title : Time Stamping: A Necessity for E-commerce Service and Legal Validity under Electronic Transactions Act B.E. 2001 Author : Mr. Pornchai Nopprakhon School : Law, Bangkok University Major : Law of International Business and Electronic Transactions Advisor : 1) Asst. Prof. Aunya Singsangob, Ph.D. 2) A. Surangkana Wayuparb Academic Year : 2011 Keywords : Time Stamping, Time Stamping Authority (TSA), Cryptography, Security, Digital evidence Abstract Currently, electronic transactions has been enormously, and some of them may be electronic transactions is may be to fraud due to the lack of be reliable infrastructure system, i.e., public key infrastructure, e-certificate, electronic signature, law enforcement, and computer system. Times system in computer system for electronic transactions was problems point be important in laws must be consider suddenly. It was must be standard reliability resource and agreements for parties, specially the state have difference in it. In absolute times in computer system can changed for rely on persons, done in bad faith and case the arised from electronic transactions on a dispute. The main point of this research is offers on their services of implementation a time stamping services was chronology technique for used innovation of technology for manner used accuracy time system append Cryptography problem-solving time system for electronic transactions. It was for service Time Stamping Authority (TSA) or rotary public online was validate time system and authentication methods for electronic documents, electronic signature, electronic transactions or parties ,so called Trust Third Party (TTP) had security measures, and can log electronic transactions, and important digital evidence time stamping from TSA innovation of technology was electronic authentication, parties non-repudiation.

TSA was to applied important for entrepreneur electronic ecommerce, such as traders, institution was centre electronic documents management to necessary unique in time system before distributed for sent, received, stored, presented and reused along with practiced officer for advantaged to traders. Legal issues and suggestions on an electronic transactions. The time stamp of the TSA as proof of electronic transactions, that eliminate exploitation and abuse, the validity of the contract on the Internet, prevention of frauded, and best evidence. The legislations of the TSA on the key issues in the Information Society.

ซ

กตตกรรมประกาศ วทยานพนธฉบบนส าเรจลลวงไดดวยความกรณาของ ผชวยศาสตราจารย ดร.อรรยา สงหสงบ และอาจารยสรางคณา วายภาพ อาจารยทปรกษาวทยานพนธซงไดใหค าปรกษา ขอชแนะและความชวยเหลอในหลายสงหลายอยาง ตลอดจนการตรวจสอบแกไขขอบกพรองตางๆ เพมเตมเพอท าใหวทยานพนธฉบบนถกตองและเสรจสมบรณลลวงไปไดดวยด ผวจยจงขอกราบขอบพระคณ รองศาสตราจารยอดมศกด สนธพงษกรรมการผแทนบณฑตวทยาลย นอกจากน รองศาสตราจารย ดร.พนธทพย สายสนทร กรรมการผทรงคณวฒททานไดกรณาสละเวลาอนมคาในการเปนคณะกรรมการวทยานพนธฉบบน และคณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกสทเปดโอกาสใหผวจยเขาสมภาษณในเชงลก และผมสวนเกยวของทงหมด ผวจยขอกราบขอบพระคณเปนอยางสงมา ณ โอกาสน พรชย นพประโคน

ฌ

สารบญ

หนา บทคดยอภาษาไทย ง บทคดยอภาษาองกฤษ ฉ กตตกรรมประกาศ ซ

บทท 1 บทน า.............................................................................................................. 1 1.1 ความเปนมาของปญหาและความส าคญของการศกษาวจย………………......... 1

1.2 วตถประสงคของศกษาวจย…………………………………………………....... 4 1.3 ขอบเขตการศกษาวจย………………………………………………..…............ 4 1.4 วธการด าเนนการศกษาวจย…………………………………………………...... 5 1.5 สมมตฐานของการศกษาวจย…………………………………………………..... 6 1.6 ประโยชนคาดวาจะไดรบจากการศกษาวจย…………………………………..... 6 1.7 ค านยามศพท…………………………………………………………………...... 7 บทท 2 ความส าคญของวนและเวลาตอการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส……...... 8 2.1 ความส าคญของวนและเวลา………………………………………..……........... 9 2.1.1 เทคนคการเรยงล าดบเหตการณ ………………………………...…. 11 2.2 ระบบวนและเวลาในธรกจโลก………………………………………….............. 12 2.2.1 การส ารวจการใชระบบวนและเวลาในการตรวจสอบขอมล……….… 13 2.2.2 ตวอยางผใหบรการประทบตราเวลา……………………………....... 15 2.3 ปญหาเกยวกบการประทบตราเวลา ……………………………………........... 15 2.4 ระบบเวลามาตรฐานของอนเทอรเนต............................................................ 16 2.4.1 ระบบ Network Time Protocol (NTP)......................................... 19 2.4.2 การประทบตราเวลา……………................................................... 23 2.5 เทคนคและระบบสถาปตยกรรมของการประทบตราเวลา…………………........ 34 2.6 การใหบรการประทบตราเวลาของผใหบรการประทบตราเวลา……………...... 35 2.7 กรณศกษาธนาคาร Swiss Cantonal ประเทศสวตเซอรแลนด……………....... 37

ญ

สารบญ (ตอ) หนา บทท 3 การใหบรการประทบตราเวลา...................................................................... 40 3.1 ผใหบรการประทบตราเวลา (TSA).............................................................. 40 3.1.1. การออกใบรบรองอเลกทรอนกส.................................................. 41 3.1.2. การใหบรการประทบตราเวลาอเลกทรอนกส.................................. 42 3.2 ความนาเชอถอของการประทบตราเวลา....................................................... 43 3.2.1 เทคนค Cryptomatic Time Stamping Authority............................ 45 3.2.2 หลกทวไปการพสจนเกยวกบลายมอชอดจทล................................. 47 3.2.3 การบรหารจดการความนาเชอถอส าหรบพาณชยอเลกทรอนกส....... 51 3.2.4 การบรหารจดการความนาเชอถอส าหรบธรกรรมทางอเลกทรอนกส. 58 3.3 กรณศกษาของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) กบการใชงานภาคปฏบต... 61 3.3.1 การประทบตราเวลาตาม UNCITRAL Model Law on Electronic Commerce..............................................................

62

3.3.2 การประทบตราเวลาตาม UNCITRAL Model law on Electronic Signatures ……………………………………………

69

3.3.3 กรณศกษากฏหมายลายมอชออเลกทรอนกสของประเทศมาเลเซย 87 3.3.4 การประทบตราเวลาของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) ตามกฎหมายประเทศมาเลเซย……………………………..….......

90

3.3.5 กรณศกษากฏหมายเอกสารอเลกทรอนกสและลายมอชอ อเลกทรอนกส ของเขตปกครองพเศษมาเกา……………………...

90

3.3.6 พระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2544......... 93 3.3.7 การประทบตราเวลาตามพระราชบญญตวาดวย ธรกรรมทางอเลกทรอนกส……………………………….................

95

3.3.8 การเปรยบเทยบระหวางผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) กบผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) .........................

100

3.3.9 Single Window........................................................................ 100

ฎ

สารบญ (ตอ) หนา บทท 3 (ตอ) 3.3.10 การประทบตราเวลากบ Single Window................................... 106 3.3.11 National Single Window (NSW).............................................. 108 3.3.12 ผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) ส าหรบ Single Window....... 109 3.3.13 การเปรยบเทยบกฎหมายพาณชยอเลกทรอนกสในประเดน ของการประทบตราเวลา………………………..…....................

109

3.4 การสงเสรมความนาเชอถอพาณชยอเลกทรอนกส ประเดนกฎหมายระหวางประเทศในวธการยนยนดวยวธอเลกทรอนกส และการใชลายมอชออเลกทรอนกส………………………………………....….. 112 3.4.1 ลายมอชออเลกทรอนกสและวธการยนยนดวยวธอเลกทรอนกส..… 112 3.4.2 การจดการยนยนดวยวธการอเลกทรอนกส……………….........….. 113 3.4.3 ขอปฏบตทางกฎหมายเกยวกบวธการยนยนลายมอชอ อเลกทรอนกส และการยนยนดวยวธอเลกทรอนกส………..............

114

บทท 4 ผลของกฎหมายกบการประทบตราเวลา……………………........................... 118 4.1 ความคดเหนของกฎหมายเกยวกบการประทบตราเวลา…………...…......... 118 4.1.1 ขอสนบสนนสมมตฐานความเหนทางกฎหมายเกยวกบ การประทบตราเวลา……………………………………….....……..

118

4.1.2 ประเดนความคดเหนของกฎหมายเกยวกบการประทบตราเวลา 120 4.2 พยานหลกฐานดจทลในหองพจารณาคด………………………..……............... 127 4.2.1 การยอมรบเปนพยานหลกฐาน……………………….....…....…… 128 4.2.2 การยนยนความถกตองและความนาเชอถอของ พยานหลกฐานดจทล.....................................................................

129

4.2.3 คาความเชอมนเคทซ (CASEY’S CERTAINTY SCALE)............... 130 4.2.4 พยานหลกฐานทด......................................................................... 134 4.2.5 พยานหลกฐานดจทลเปนพยานหลกฐานโดยตรง............................ 134 4.2.6 พยานบอกเลา............................................................................... 135

ฏ

สารบญ (ตอ) หนา บทท 4 (ตอ) 4.2.7 พยานหลกฐานทางวทยาศาสตร......................................................... 137 4.2.8 การน าเสนอพยานหลกฐานดจทล....................................................... 139 4.2.9 บทสรปเกยวกบพยานหลกฐานดจทล................................................ 140 4.3 กรณศกษากฎหมายพยานหลกฐานประเทศสงคโปร............................................ 141 4.4 กรณศกษาการท าธรกรรมบนอนเทอรเนต........................................................... 141 4.5 ความคดเหนของคณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกสตอ การประทบตราเวลา..........................................................................................

146

4.5.1 ผวจยไดท าการสมภาษณเชงลกความคดเหนเกยวกบ สภาพแวดลอมของพาณชยอเลกทรอนกสของประเทศไทย ในปจจบน....................................................................................

146 4.5.2 ความคดเหนเกยวกบการประทบตราเวลาบนพาณชย อเลกทรอนกส…........................................................................

147

4.5.3 ความคดเหนเกยวกบการใหบรการของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) บนพาณชยอเลกทรอนกส..................................................

148

4.5.4 ความคดเหนเกยวกบความจ าเปนของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) บนพาณชยอเลกทรอนกส..................................................

148

4.5.5 ความคดเหนเกยวกบผใหบรการประทบตราเวลา (TSA).............. 148

4.5.6 ความคดเหนเกยวกบการปรบปรงกฎหมายทมอย.......................... 149 4.5.7 ขอเสนอแนะของคณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกส............. 149 บทท 5 บทสรปและขอเสนอแนะ .............................................................................. 151 5.1 ความส าคญของวนและเวลาตอการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส................... 151 5.2 ความส าคญของการประทบตราเวลาตอการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส...... 151 5.3 ความส าคญของผใหบรการประทบตราเวลาตอการท าธรกรรม ทางอเลกทรอนกส...................................................................................

152

5.4 การบรหารจดการความนาเชอถอตอการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส........... 152

ฐ

สารบญ (ตอ) บทท 5 (ตอ) หนา 5.5 การประทบตราเวลาตามกฎหมายแมแบบ................................................... 153 5.6 ผลของกฎหมายกบการประทบตราเวลา..................................................... 154 5.7 การประยกตใชการประทบตราเวลาของผใหบรการประทบตราเวลา............... 154 5.8 ขอเสนอแนะเกยวกบการประทบตราเวลาส าหรบประเทศไทย........................ 155 5.9 ขอเสนอแนะเกยวกบพยานหลกฐานดจทล.................................................... 155 5.10 ขอเสนอแนะทางกฎหมาย.......................................................................... 156 บรรณานกรม........................................................................................................... 158 ภาคผนวก................................................................................................................ 164 ภาคผนวก ก. UNCITRAL Model Law on Electronic Commerce................. 164 ภาคผนวก ข. UNCITRAL Model Law on Electronic Signatures.................. 167 ภาคผนวก ค. พระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส...................... 173 ภาคผนวก ง. พระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส (ฉบบท 2) พ.ศ. 2551................................................................

188

ภาคผนวก จ. พระราชกฤษฎกาวาดวยวธการแบบปลอดภยใน การท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. ๒๕๕๓...........................

193

ภาคผนวก ฉ. รางพระราชกฤษฎกาวาดวยการก ากบดแลธรกจ การใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส...................................

198

ภาคผนวก ช. Laws of Malaysia Digital Signature Act 1997 [Act 562] Part IX – Date/Time Stamp Service………............

216

ภาคผนวก ซ. Electronic documents and signatures Law of the Macao.... 222 ภาคผนวก ฌ. แบบสมภาษณเพอการวจย....................................................... 228 ประวตผเขยน.............................................................................................................. 232

บทท 1 บทน ำ

1.1 ควำมเปนมำและควำมส ำคญของปญหำ ในปจจบนการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส1 ไดแพรหลายในเชงพาณชยบนระบบเครอขายคอมพวเตอร หรอพาณชยอเลกทรอนกส โดยวนและเวลาบนเอกสารอเลกทรอนกสมความส าคญในทางกฎหมายทเกยวของ เชน กฎหมายนตกรรมสญญาวนและเวลาทปรากฎบนเอกสารอเลกทรอนกสมความส าคญมาก ไดแก วนและเวลาทท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสเปนการก าหนดการเกดสญญา อายความ สถานท และการแสดงเจตนาของคกรณท าใหเกดผลบงคบใชกฎหมาย นอกจากหลกกฎหมายทไดกลาวมาแลวยงมหลกกฎหมายทอาจเกยวของ เชน หลกกฎหมายละเมด หลกกฎหมายฉอโกง ดงนนเทคนคการประทบตราเวลาสามารถพสจนการยนยนเอกสารอเลกทรอนกสและยนยนตวบคคลสามารถพสจนได การใหบรการประทบตราเวลาเปนโครงสรางพนฐานระบบกญแจสาธารณะส าหรบลายมอชออเลกทรอนกส ประกอบดวยระบบโครงสรางพนฐาน และระบบผใช การประทบตราเวลา2 เปนระบบโครงสรางพนฐานทท าใหการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสเพอความมนคงปลอดภยโดยหามไมใหใคร หรอเจาของเอกสารอเลกทรอนกสเขามาแกไขวนและเวลาบนเอกสารอเลกทรอนกสท าใหการประทบตราเวลาของผใหบรการประทบตราเวลา (Time Stamping Authority (TSA)) มความนาเชอถอไมยงหยอนไปกวาผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (Certification Authority (CA))3 มหนาทออกใบรบรองอเลกทรอนกส และผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) มหนาทใหบรการประทบตราเวลา โดยองคกรทงสองตางกเปนบคคลทสามทสรางความนาเชอถอซงมสวนเกยวของในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสและใหบรการความนาเชอถอทเปนโครงสรางพนฐานส าคญในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสเพอสรางความเชอมน และความสะดวกแก

1 พระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2544 มาตรา 4 “ธรกรรมทางอเลกทรอนกส” หมายความวาธรกรรมทกระท าขนโดยใชวธการทางอเลกทรอนกสทงหมดหรอแตบางสวน 2 หมายถงตราเวลา, ศพทคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศ ฉบบราชบณทตยสถาน (แกไขเพมเตม).กรงเทพฯ, 2546 , หนา 264 3 องคกรทมหนาทรบรองความนาเชอถอและออกใบรบรองดจทลทสามารถตรวจสอบตวตนในการท าธรกรรมออนไลนได มบทบาทอยางมากในการรกษาความมนคงปลอดภยและกระบวนการทางพาณชยอเลกทรอนกส, . ฯ: ,2548, 70

2

ผใชบรการในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสจ าเปนตองมผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) เพอใหบรการและเกบขอมลทเกยวของกบการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส ปจจบนประเทศไทยมคณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกส4 เปนองคกรตามพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2544 มหนาทก ากบดแลการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสของประเทศใหมประสทธภาพ ตลอดจนมหนาทวางแนวนโยบาย (Certificate Policy (CP)) และแนวปฏบต (Certification Practice Statement (CPS)) ในการรกษาความมนคงปลอดภยดานสารสนเทศ คณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกสมมตเหนชอบทประชมครงท 13 (1/2549) ในวนท 25 พฤษภาคม 2549 ไดใหส านกบรการเทคโนโลยสารสนเทศภาครฐ (สบทร.)5 กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเปน National Root Certification Authority (Root CA) 6 เปนศนยกลางในการสรางความเชอมนและ

4 พระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2544 หมวด 5 คณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกส 36- 43 5 เปนหนวยงานทอยภายใตส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลย สงกดกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยและตอไปจะโอนภารกจดงกลาวใหกบส านกงานคณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกสทจะตงขนอนเ ปนหนวยงานในก ากบของรฐมนตรวาการกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร 6 (Trust Model) Root CA อ โ 18 ผใหบรการออกใบรบรองภายในประเทศเพอกอใหเกดรปแบบการมอบความไววางใจ (Trust Model) ในรปแบบล าดบขน โดยม Nation Root CA เปนศนยกลางในการสรางความเชอมนในการตดตอสอสาร คณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกสไดใหความเหนชอบในการประชมครงท 1/2549 เมอวนท 25 พฤษภาคม 2549 ทผานมาใหส านกงานบรการเทคโนโลยสารสนเทศภาครฐท าหนาทเปน Nation Root CA ในระยะเรมเมอแรกตง รายละเอยดโปรดด เอกสารการประกอบการเสวนารบฟงความคดเหน ราง พรฎ. และรางประกาศฯ ภายใตกฎหมายธรกรรมทางอเลกทรอนกส 31 สงหาคม 2549 เรอง การจดตง Nation Root CA Thailand PKI Forum Nation Root CA ย

3

เปนหนวยงานสงเสรมสนบสนนการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสของประเทศเปนการเพมประสทธภาพและศกยภาพในการด าเนนงานในภาคเอกชนและภาครฐ พระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2544 ไมมบทบญญตของกฎหมายมาตราใดทไดกลาวถงผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) ซงมหนาทส าคญทชวยท าใหเกดความนาเชอถอในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสมากขนในสวนการยนยนวนและเวลาทเกดการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส หรอผกนตสมพนธและอาจเปนสาเหตส าคญในการท าใหการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสขาดความนาเชอถอแตมบทบญญตพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2544 หมวด 1 มาตรา 25 วธการแบบความมนคงปลอดภยไดกลาวถงวธการแบบความมนคงปลอดภยและการประกอบธรกจบรการเกยวกบธรกรรมทางอเลกทรอนกสตองมคณสมบตอยางไร และพระราชกฤษฎกาวาดวยวธการแบบปลอดภยในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 25537 ไดก าหนดวธการแบบความมนคงปลอดภยและแนวปฏบตใหเปนมาตรฐานสากล และหมวด 2 ลายมอชออเลกทรอนกส (มาตรา 26 - มาตรา 31) ไดกลาวถงลายมอชออเลกทรอนกสทเชอถอได ตลอดจนการด าเนนการเจาของลายมอชออเลกทรอนกส การด าเนนใหบรการออกใบรบรองเพอสนบสนนลายมอชออเลกทรอนกส โดยความนาเชอถอของระบบ บคลากร ตลอดจนผลทางกฎหมายของใบรบรองอเลกทรอนกสและลายมอชออเลกทรอนกส และหมวด 3 มาตรา 32 ธรกจบรการเกยวกบธรกรรมทางอเลกทรอนกส และไดมรางพระราชกฤษฎกาวาดวยการก ากบดแลธรกจบรการการใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส พ.ศ. ... เปนการแยกประเภทของการประกอบธรกจบรการเกยวกบธรกรรมทางอเลกทรอนกสวาการด าเนนธรกจใดตองแจงใหทราบ การด าเนนธรกจใดตองขนทะเบยน และการด าเนนธรกจใดตองไดรบอนญาตกอน และใหตราพระราชกฤษฎกาไดกลาวถงเฉพาะผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) เทานนอาจท าใหการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสของไทยอาจขาดความนาเชอถอและอาจมผลบงคบตามพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2544 ตอไป ดงนนการวจยฉบบนจงมความจ าเปนเพอศกษาการประทบตราเวลาของผใหบรการ

ประทบตราเวลา (TSA) ซงมความเทาเทยมกบผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) ในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสทใหบรการแกคกรณในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสทเกดขนในฐานะผใชบรการและผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) เปนกลไกหนงทกอใหเกดความมนใจวาวนและเวลาในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสซงกอใหเกดความผกพนทางกฏหมายเปนชวงวนและเวลาใด และชวยท าใหสามารถเพมน าหนกของพยานหลกฐานใหม

7 พระราชกฤษฎกาวาดวยวธการแบบปลอดภยในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2553 ประกาศในราชกจจานเบกษา หนา ๑๓ เลม ๑๒๗ ตอนท ๕๓ ก ลงวนท ๓ กนยายน ๒๕๕๓

4

ความนาเชอถอมากขน เพราะมกลไกการประยกตใชทมมาตรฐานความมนคงปลอดภยเพราะองอยกบโครงสรางพนฐานเทคโนโลยทเกยวกบวทยาการระบบรหส เชน เทคโนโลยโครงสรางพนฐานระบบกญแจสาธารณะ 1.2 วตถประสงคของกำรศกษำ 1.2.1 เพอศกษาความเปนมาและความส าคญของการประทบตราเวลาของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) ในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส 1.2.2 เพอศกษาบทบาทและหนาทผใหบรการประทบตราเวลา ามกฎหมายแมแบบของคณะกรรมาธการกฎหมายการคาระหวางประเทศแหงสหประชาชาต ไดแก กฎหมายแมแบบพาณชยอเลกทรอนกส กฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกส และการประทบตราเวลากบผลทางกฎหมาย 1.2.3 เพอศกษาการประทบตราเวลาของพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2544 พระราชกฤษฎกาวาดวยวธการแบบปลอดภยในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2553 และ รางพระราชกฤษฎกาวาดวยการก ากบดแลธรกจบรการการใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) และเปรยบเทยบกบกฏหมายประเทศมาเลเซย กฏหมายเขตปกครองพเศษมาเกา (Region Macao Special Administrative) ในประเดนการประทบตราเวลา

1.2.4 เพอศกษาการประยกตใชผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) 1.2.5 เพอศกษาพยานหลกฐานดจทลในหองพจารณาคด 1.3 ขอบเขตกำรศกษำ ขอบเขตวทยานพนธฉบบนเปนการศกษาความจ าเปนของการประทบตราเวลาของผใหบรการประทบตราเวลาบนพาณชยอเลกทรอนกสตามกฎหมายเทคโนโลยของไทย ไดแกพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2544 พระราชกฤษฎกาวาดวยวธการแบบปลอดภยในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2553 และ รางพระราชกฤษฎกาวาดวยการก ากบดแลธรกจบรการการใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) พ.ศ… และศกษากฎหมายแมแบบพาณชยอเลกทรอนกสของคณะกรรมาธการกฎหมายการคาระหวางประเทศแหงสหประชาชาต 1996 กฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกส (UNCITRAL Model Law on Electronic Signatures with Guide to Enactment) กฎหมายประเทศมาเลเซยคอ Digital Signature Act 1997 [Act 562] P.U. (A) 359/98 Digital Signature Regulation 1998 Part IX – Date/Time Stamp Service และกฏหมายเขตปกครองพเศษมาเกา คอ

5

กฎหมายลายมอชออเลกทรอนกสและเอกสารอเลกทรอนกส (Electronic Document and Signature Law) 1.3.1 สภาพปญหาของวนและเวลาตอการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส ความส าคญของวนและเวลา เทคนคการเรยงล าดบเหตการณ (Technical Chronology) ระบบวนและเวลาในธรกจโลก ระบบเวลามาตรฐานของอนเทอรเนต ระบบ Network Time Protocol (NTP) การสรางและการตรวจสอบการประทบตราเวลา เทคนคและระบบสถาปตยกรรมของการประทบตราเวลา การใหบรการประทบตราเวลาของผใหบรการประทบตราเวลา และกรณศกษาธนาคาร Swiss Cantonal ประเทศสวตเซอรแลนด 1.3.2 การใหบรการประทบตราเวลา ผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) การใหบรการประทบตราเวลาอเลกทรอนกส ความนาเชอถอของการประทบตราเวลา กรณศกษาของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) กบการใชงานภาคปฏบต กรณศกษาของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) โดยศกษาเปรยบเทยบกฎหมายแมแบบพาณชยอเลกทรอนกส กฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกส กฏหมายประเทศมาเลเซยคอ Digital Signature Act 1997 [Act 562] P.U. (A) 359/98 Digital Signature Regulation 1998 Part IX – Date/Time Stamp Service และกฏหมายเขตปกครองพเศษมาเกา คอ กฎหมายลายมอชออเลกทรอนกสและเอกสารอเลกทรอนกส (Electronic document and signature Law) พระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2544 การเปรยบเทยบระหวางผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) กบผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) ศกษาการประยกตใชผใหบรการประทบตราเวลา การสงเสรมความนาเชอถอพาณชยอเลกทรอนกส ประเดนกฎหมายระหวางประเทศในวธการยนยนดวยวธอเลกทรอนกสและการใชลายมอชออเลกทรอนกส 1.3.3 ผลของกฎหมายกบการประทบตราเวลา ความคดเหนของกฎหมายเกยวกบการประทบตราเวลา ขอสนบสนนสมมตฐานความเหนทางกฎหมายเกยวกบการประทบตราเวลา ประเดนความคดเหนของกฎหมายเกยวกบการประทบตราเวลา พยานหลกฐานดจทลในหองพจารณาคด กรณศกษากฎหมายพยานหลกฐานประเทศสงคโปร กรณศกษาการท าธรกรรมบนอนเทอรเนต การสมภาษณเชงลกความคดเหนของคณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกส 1.4 วธกำรด ำเนนกำรศกษำ การศกษาใชวธว จยเอกสาร การสมภาษณเชงลกความคดเหนของคณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกส และการรวบรวมขอมลจากพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2544 ต ารากฎหมาย หนงสอ วทยานพนธ บทความ และขอมลจากเครอขายอนเตอรเนต ตลอดจนความเหนของนกกฎหมายและผเชยวชาญทางดานพาณชยอเลกทรอนกส แนวทางปฏบตของรฐน ามาวเคราะหเทยบเคยงในประเดนความจ าเปนของผ

6

ใหบรการประทบตราเวลาบนพาณชยอเลกทรอนกส และการสมภาษณเชงลกความคดเหนของคณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกสในประเดนผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) 1.5 สมมตฐำนของกำรศกษำ ผใหบรการประทบตราเวลา (Time Stamping Authority (TSA)) และผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (Certificate Authority (CA)) ตางกเปนบคคลทสามทสรางความนาเชอถอทมความเทาเทยมกนในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสควรแยกออกจากกนเพอปองกนการมผลประโยชนทบซอนกนตามหลกบรรษทภบาลทด8 เพอสรางความโปรงใสและเพมความเชอมนใหเปนมาตรฐานสากลในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส 1.6 ประโยชนคำดวำจะไดรบ เพอเปนขอมลใหกบบคคลทวไป หรอนกกฎหมายทมความสนใจเรองความจ าเปนของ ผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) บนพาณชยอเลกทรอนกสซงมหนาทสรางความนาเชอถอบนพาณชยอเลกทรอนกสซงมหนาทใหบรการประทบตราเวลาแกผใชบรการ และพระราชบญญต

8 รฐบาลไดก าหนดใหป 2545 เปนปแหงการรณรงคการมบรรษทภบาลทด และเพอใหมาตรการในเรองการสรางระบบบรรษทภบาลทดมการด าเนนการอยางเปนรปธรรมมความตอเนองและครอบคลมทงระบบเพอใหเปนทยอมรบในระดบสากล คณะรฐมนตร ในการประชมเมอวนท 5 กมภาพนธ 2545 จงไดมมตเหนชอบใหจดตงคณะกรรมการบรรษทภบาลแหงชาต "บรรษทภบาล" และ "การก ากบดแลกจการ" มาจากค า ๆ เดยวกนคอ "Corporate Governance" บรรษทภบาลมความหมายหลากหลายแลวแตมมมอง เชน 1. เปนความสมพนธอยางหนงระหวางคณะกรรมการ ฝายจดการ และผถอหนและผม สวนไดเสยอนในการ ก าหนดทศทางและสอดสองดแลผลปฏบตงานของบรษท 2. เปนโครงสรางและกระบวนการภายในทจดขนเพอใหความมนใจวา คณะกรรมการสามารถประเมนผลงาน ของฝายจดการของบรษทอยางตรงไปตรงมาและมประสทธผล 3. ระบบทจดใหมกระบวนการและโครงสรางของภาวะผน า และการควบคมของกจการใหมความรบผดชอบตามหนาทดวยความโปรงใส และสรางความสามารถในการแข งขนเพอรกษาเงนลงทน และเพมคณคาใหกบผถอหนในระยะยาวภายในกรอบการมจรยธรรมทด โดยค านงถงผมสวนไดสวนเสยอน (Stakeholders) และสงคมโดยรวม ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย, การก ากบดแลกจการทด [Online], 1 มกราคม 2554. แหลงทมา www.set.or.th/th/regulations/cg/roles_p1.html.

7

วาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2544 ในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสและประเดนผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) ถอวาเปนผสรางพยานหลกฐานและความปลอดภยในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสตลอดจนขอเสนอแนะอนๆ 1.7 ค ำนยำมศพท “การประทบตราเวลา” (T me s mp g) หมายถง กระบวนการสรางความมนคงปลอดภยส าหรบขอมลอเลกทรอนกสซงชวยยนยนวนและเวลาทมการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส และสามารถเชอมโยงตวตนของผท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสอนท าใหเกดความนาเชอถอตอการพสจนพยานหลกฐานทเกยวของ “ผใหบรการประทบตราเวลา” (TSA) หมายถง ผใหบรการประทบตราเวลาบนขอมลอเลกทรอนกสในสญญาทางอเลกทรอนกสทใหคา วน เวลาทมความถกตอง และเชอถอได “ลายมอชออเลกทรอนกส” (Electronic signature) หมายถง อกษร อกขระ ตวเลข เสยงหรอสญลกษณอนใดทสรางขนใหอยในรปแบบอเลกทรอนกสซงน ามาใชประกอบกบขอมลอเลกทรอนกสเพอแสดงความสมพนธระหวางบคคลกบขอมลอเลกทรอนกส โดยมวตถประสงคเพอระบตวบคคลผเปนเจาของลายมอชออเลกทรอนกสทเกยวของกบขอมลอเลกทรอนกสนน และเพอแสดงวาบคคลดงกลาวยอมรบขอความในขอมลอเลกทรอนกสนน “ใบรบรอง” (Certificate) หมายถง ขอมลอเลกทรอนกสหรอการบนทกอนใดซงยนยนความเชอมโยงระหวางเจาของลายมอชอกบขอมลส าหรบใชสรางลายมอชออเลกทรอนกส “ขอมลอเลกทรอนกส” (Data message) หมายถง ขอความทไดสราง สง รบ เกบรกษา หรอประมวลผลดวยวธการทางอเลกทรอนกส เชน วธการแลกเปลยนขอมลทางอเลกทรอนกส จดหมายอเลกทรอนกส โทรเลข โทรพมพ หรอโทรสาร “เจาของลายมอชอ” (Signatory) หมายถง ผซงถอขอมลส าหรบใชสรางลายมอชออเลกทรอนกสและสรางลายมอชออเลกทรอนกสนนในนามตนเองหรอแทนบคคลอน “ผใหบรการออกใบรบรอง” (Certificate Service Provider (CSP)) หมายถง ผออกใบรบรองอเลกทรอนกสและอาจจะใหบรการอนๆ ทมความสมพนธเกยวของถงลายมอชออเลกทรอนกส “คกรณทเกยวของ” (Relying party) หมายถง ผซงอาจกระท าการใด ๆ โดยขนอยกบใบรบรองหรอลายมอชออเลกทรอนกส

บทท 2 ความส าคญของวนและเวลาตอการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส

สภาพปญหาของวนและเวลาตอการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส และความส าคญของวนและเวลาในการท านตกรรมและสญญามความจ าเปนตอกฎหมายลกษณะนตกรรมสญญา เชน วนทท านตกรรม ผลของนตกรรม เงอนเวลา การบอกเลกนตกรรม อายความ การเกดสญญา ผลของสญญา การบอกเลกสญญา เบยปรบ สงทกลาวมานลวนแตเปนปญหาทางกฎหมายทเกยวของกบวนและเวลาทงสน เมอมการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสท าใหปญหาทไดกลาวมาแลวในปจจบนมากขนเพราะการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสขาดความนาเชอถอ ดวยเหตทเปนการท าธรกรรมทหางกนโดยระยะทางท าใหไมรถงคกรณทท าธรกรรมวาเปนคกรณหรอไม และระบบวนและเวลาทใชในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสตรงกนหรอไม หรอคกรณอาจตกลงใชระบบวนและเวลาฝายใดกไดทมเสนแบงวนและเวลาตางกน และทส าคญระบบวนและเวลาบนระบบคอมพวเตอรสามารถเปลยนแปลงแกไขวนและเวลายอนหลงท าใหมโอกาสถกฉอโกงได ดงนนจ าเปนตองมการใหบรการประทบตราเวลาทไดคาวนและเวลาจากแหลงทนาเชอถอ และเปนการเสรมความนาเชอถอของการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส การประทบตราเวลาตอการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสจงมความจ าเปนโดยมสาเหตมาจากระบบวนและเวลาในระบบคอมพวเตอรทสามารถเปลยนแปลงแกไขวนและเวลายอนหลงไดท าใหการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสอาจมปญหาทอาจเกดขอพพาทภายหลง และสงทน ามาแกไขปญหา คอ การน าคาวนและเวลาจากแหลงทมความนาเชอถอเขาสกระบวนการแฮซ1 ทเปนกระบวนการสรางความนาเชอถอในประเดนการเปลยนแปลงวนและเวลายอยหลงและวทยาการการเขารหสลบใชในดานความปลอดภยของขอมลอเลกทรอนกส โดยการใหบรการประทบตราเวลาตองเปนบคคลทสรางความนาเชอถอในการใหบรการไดแก ผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) ทท าหนาทเปนเจาหนาทบนอนเทอรเนตในการรบรองการประทบตราเวลาทไมสามารถเปลยนแปลงแกไขไดทมกระบวนการความปลอดภยโดยไมค านงถงรปแบบ หรอเนอหาในเอกสารอเลกทรอนกส และสามารถประยกตใชในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส ความปลอดภยของขอมลอเลกทรอนกส จดหมายอเลกทรอนกส การคมครองทรพยสนทางปญญา และสงทส าคญท าใหเกดพยานดจทลทมความนาเชอถอเมอมขอพพาทเกดขนสามารถพสจนได โดยหลกการท างานของการประทบตราเวลาของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) อยบนเทคโนโลยระบบโครงสรางพนฐานกญแจสาธารณะ (PKI) ลายมอ

1 เปนวธท าใหเกดสงใหมของการเปลยนแปลงขอมลเกยวกบระบบจ านวนตวเลขในระบบอเลกทรอนกส รายละเอยดอธบายใน บทท 3 หวขอ 3.2.1

9

ชออเลกทรอนกส กระบวนการแฮซ วทยาการเขารหสลบ การออกใบรบรองอเลกทรอนกส และแหลงทมาของคาวนและเวลาทมความนาเชอถอมาบรณาการท าใหสามารถท างานรวมกนไดอยางมประสทธภาพ 2.1 ความส าคญของวนและเวลา2 พาณชยอเลกทรอนกสและการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสไดแพรหลายในชวตประจ าวน วนและเวลาในขณะนน3 มความจ าเปนในการประยกตใชในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสแตในวนนการใชระบบวนและเวลาบนอนเทอรเนตอาจเปนเหตท าใหเกดการฉอโกงขนในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส และปจจบนมการใชเทคโนโลยการเขารหส4 เพอปองกนผลกลอบน าขอมลไปใชโดยไมสจรต เชน ผใชบรการโชครายอาจถกปฏเสธในการท าสญญาทางอเลกทรอนกส5 เมอถกสงไปใหคกรณแลว การท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสตองการความเชอมนในรปแบบธรกจทมความแขงแกรงทางดานเทคนค วธการ และความนาเชอถอของกฎหมาย6 ขอตกลงทางธรกจเปนหลกส าคญทมความสมพนธในการด าเนนการทางธรกจ เชน ขอตกลงในการใชเอกสารธรรมดา หรอเอกสารอเลกทรอนกส โดยเอกสารธรรมดามผลผกพนตามกฎหมายเมอคกรณไดลงลายมอชอในเอกสาร และในทางตรงกนขามเมอขอตกลงไดท าผาน

2 Merrill, C. R. ( 2000). Time is of the Essence. CIO Magazine , 1-5. 31. หมายถงเวลาจรง ทนท, ศพทคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศ ฉบบราชบณทตยสถาน (แกไขเพมเตม) .กรงเทพฯ, 2546 , หนา 347 2. ระดบการตอบสนองของคอมพวเตอรทประมวลผลใหผลลพธในทนท หรอประมวลผลในเวลาขณะนนจรงๆ ตรงขามกบการท างานแบบแบทช (batch) ทตองรอ หรอเกบงานรวมกนกอนจะน าไปประมวลผลเปนกลม 4 การเขารหสเปนการน าขอมลมาเขารหสเพอปองกนการลกลอบเขามาใชขอมล ผทสามารถเปดไฟลขอมลทเขารหสไวจะตองมโปรแกรมถอดรหสพรอมทงกญแจ (key) ถอดรหส (decryption) ใหขอมลกลบมาใชงานไดตามปกตเหมอนเดม, พจนานกรมศพทคอมพวเตอร.กรงเทพฯ:โปรวชน,2548,หนา 125. 5 Ghosh, R., E-Contracts & Its Legality [Online], 21 January 2011. Available from www.legalserviceindia.com/articles/ecta.htm. 6 McCullagh, A., E-commerce - A Matter of TRUST [Online], 21 January 2011. Available from www.acs.org.au/etrust.htm.

10

ทางอนเตอรเนตทมระบบความปลอดภยและมความนาเชอถอซงท าโดยคกรณ หรอเปนการท าแทนคกรณขอตกลงมผลบงคบตามกฎหมาย การโตแยงปฎเสธสญญาทางอเลกทรอนกสเมอไดรบเอกสารอเลกทรอนกส หรอขอความคกรณจะตองพสจนไดวาเอกสารอเลกทรอนกส หรอขอความทสงมานนเปนเอกสารอเลกทรอนกสปลอม หรอมไดกระท าการโดยคกรณและไมไดใหผอนกระท าการแทนแตอยางใด ถาพสจนไมไดการปฎเสธสญญาทางอเลกทรอนกสไมมเหตผลเพยงพอทคกรณไมสามารถทจะปฎเสธสญญาทางอเลกทรอนกสได ขอตกลงแบบดงเดมทคกรณลงลายมอชอในเอกสารมผลทางกฎหมายผกพนคกรณ ในรอบมากกวาศตวรรษ ศาลใชกฎหมายสารบญญตตดสนคดบงคบโดยความสมพนธเชงธรกจและกฎหมายยงไมมการเปลยนแปลง ในปจจบนกฎหมายยงไมมขอยตส าหรบการเปลยนแปลงอยางรวดเรวของรปแบบธรกจอะไรจะเกดขนเมอมความขดแยงกนและอะไรสามารถท าไดไมขดแยงกนแบบดงเดมดวยวธแบบใหม บทพสจนความนาเชอถอของเทคโนโลยขนอยกบสมรรถนะของเทคโนโลยทสามารถน าไปใชประโยชนไดเมอเทยบกบแบบดงเดม โดยทวไปเอกสารอเลกทรอนกสทมความนาเชอถอมวธการสราง การบนทกวนและเวลาและบนทกเหตการณทเกดขนในขณะนน ถาตองการปลอมแปลงลายมอชอหรอปลอมเอกสารอเลกทรอนกสดวยวธการแกไขวนและเวลาบนเอกสารอเลกทรอนกส หรอสามารถหลอกผเชยวชาญดานเอกสารอเลกทรอนกสได ถาเอกสารอเลกทรอนกสพสจนความนาเชอถอเทยบเทากบเอกสารธรรมดา เอกสารอเลกทรอนกสสามารถบงคบไดตามกฎหมาย การท าขอตกลงไมสามารถปฎเสธไดถอวาขอตกลงนนมผลบงคบไดตามกฎหมาย เมอมค าถามไปยงผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) และมค าตอบโดยการประทบตราเวลาทเชอถอทฝงอยกบเอกสารอเลกทรอนกสของโครงสรางพนฐานระบบกญแจสาธารณะ (PKI) ผใดทเปนเจาของลายมออเลกทรอนกสไมสามารถปฎเสธได อนงการประทบตราเวลาของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) สามารถแกไขปญหาประเดนนได ผใชใชโปรแกรมจากพมพลายนวมอฝงเขาไปในเอกสารอเลกทรอนกสโดยผานการท าใหเกดสงใหมของการเปลยนแปลงขอมลเกยวกบระบบจ านวนตวเลขในระบบอเลกทรอนกส เชน การพมพลายนวมออเลกทรอนกสโดยใชขนตอนวธ (Algorithm) การตดและการรวมกน เชนการสบเปลยน หรอการเปลยนต าแหนงในการสรางขอมลใหม หรอเรยกวากระบวนการแฮซแลวสงไปยงเครองแมขายและมการประทบตราเวลาในการรบเอกสารและน าวนและเวลาทรบเอกสารมาผานกระบวนการแฮซอกครง หรอเรยกอกอยางหนงวา Super hash เพอเปนตามมาตรฐานสากล เมอเครองแมขายสงระเบยนทมเจาของไปเกบไวในเครองแมขายของผ

11

ใหบรการ เมอน าระเบยนทงสองทผานกระบวนการแฮชมาเปรยบเทยบกนในตวเนอหา และเวลาทเทากนเปนยนยนความถกตองไดโดยไมสามารถถกโจมตได โครงสรางพนฐานระบบกญแจสาธารณะ (PKI) ผรบไมสามารถปฏเสธการยนยนตวบคคลเมอใชการเขารหสระบบกญแจค ผใชตองยอมรบลายมอชออเลกทรอนกสในเอกสารอเลกทรอนกสทผนกตดกบเอกสารอเลกทรอนกสทตนเองเปนเจาของสงทไดกลาวถงมากอนบางสงอาจใชยนยนการตดตอทางจดหมายอเลกทรอนกสโดยใชกญแจสวนตวและท างานรวมกบกญแจสาธารณะในใบรบรองซงออกโดยผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) โครงสรางพนฐานระบบกญแจสาธารณะ (PKI) ตองควบคมอยางเปนพเศษถาเจาของกญแจสวนตวไมสามารถควบคมกญแจสวนตวของเขาไดตองเพกถอนกญแจสาธารณะนน การใชโครงสรางพนฐานระบบกญแจสาธารณะ (PKI) โดยผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) เปนสวนหนง การประทบตราเวลาของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) และกระบวนการซปเปอรแฮช (Super Hash) โดยใชวนและเวลาทแทจรง โดยสองเทคโนโลยสามารถท างานรวมกนไดอยางสมบรณและอยางแขงแกรงบวกกบโครงสรางพนฐานระบบกญแจสาธารณะมความแนวแนนเปนการบรณาการการท างานรวมกนเปนการยนยนการเกดสญญาอะไร โดยใคร เมอไหร และทไหนลวนแตมความสมพนธมาจากวนและเวลาทเปนการเรยงล าดบเหตการณทเกดขนจรงทงสน 2.1.1 เทคนคการเรยงล าดบเหตการณ (Technical Chronology)7 การเรยงล าดบเหตการณ (Chronology) เปนศาสตรเกยวกบมาตราการความถกตองของวนและเวลาเกดขนจากการค านวณ หรอการระบวนและเวลาจากเหตการณทเกดขนจรง8 โดยสาระส าคญของการเรยงล าดบเหตการณเปนการก าหนดเหตการณทเกดขน และขอเทจจรงตองมความถกตองโดยสามารถพสจนได ในหลายปทผานมาระบบคอมพวเตอรกลายเปนสนทรพยขององคกรทมอยกนแพรหลาย โดยระบบคอมพวเตอรก าลงแกปญหา และความส าคญโดยระบบคอมพวเตอรจดการ เชน ระบบเงนเดอน ระบบบญช โดยสงทเกดขนลวนแตเปนเรองทเกยวกบวนและเวลา ในป 1996 Viasoft, Inc. ส ารวจบรษททเปนลกคาในอตสาหกรรมซอฟตแวรพบวาโดยเฉลย รอยละ 89.35 ไดพบความเสยหายทเกดขนในความบกพรองของอตสาหกรรมซอฟตแวรในวกฤต Y2K โดยมสาเหตมาจากระบบวนและเวลา โดยการประเมนมลคาความ

7 Lance, L., Technical Chronology [Online], 25 February 2011. Available from www.hermetic.ch/compsci/techchron.htm. 8 Onions, C.T., The Shorter Oxford English Dictionary, 3rd ed., Clarendon Press Oxford.

12

เสยหายทเกดขนอยระหวาง 600 พนลาน ถง 1 แสนลาน โดยวกฤต Y2K มปญหามาจากซอฟตแวรในระบบคอมพวเตอร9 เมอการเรยงล าดบเหตการณเปนผลทไดจากวทยาศาสตรการค านวณ และการค านวณท าใหคงอยโดยโปรแกรมคอมพวเตอร ดวยเหตนการเรยงล าดบเหตการณกลายเปนสาระส าคญของโปรแกรมคอมพวเตอร แตเนองจากการเรยงล าดบเหตการณโดยโปรแกรมคอมพวเตอรสามารถเขาใจไดยากควรมการพฒนาโปรแกรมคอมพวเตอร ใหสามารถเขาใจไดงาย โดยหาหนทางทผสมผสานแกไขแตละปญหาโดยใชระบบคอมพวเตอร โครงสรางขอมล ขนตอนวธ ระเบยบวธวจย และเครองมอ10 และจากความผดพลาดทผานมาท าใหความส าคญของโปรแกรมคอมพวเตอรในโลกสมยใหม โดยเฉพาะอยางยงในสงคมเครอขายปจจบนมความเสยงเพมขนท าใหมการพฒนาซอฟตแวรระบบเพอปองกนความเสยหายตอระบบเศรษฐกจ โปรแกรมคอมพวเตอรเปนสงทเกดขนมาใหมโดยการพฒนาโดยมนษยท าใหโปรแกรมคอมพวเตอรมความจ าเปนทเกยวของกบการเรยงล าดบเหตการณ อยางไรกตามการออกแบบ และการสรางระบบโปรแกรมคอมพวเตอรตองมการพฒนาและสามารถเขาใจไดงาย โดยตองใหศาสตรสาขานเปนทยอมรบในโลกสมยใหม ดงนนเปนสงทหลกเลยงไมได และการเรยงล าดบเหตการณตองมการศกษาอยางจรงจงในชวงเวลาทเหมาะสม โดยมการสนบสนนจากหนวยงานรฐ หรอเอกชนเพอท าใหมความส าคญตอระบบเศรษฐกจ 2.2 ระบบวนและเวลาในธรกจโลก11 ระบบวนและเวลาในธรกจโลกมความจ าเปนในการด าเนนธรกจทผานไปในทกๆ วน ทงดานธรกจการเงน และดานอนๆ การท าธรกรรมทางธรกจอยบนพนฐานของระบบวนและเวลาม

9 Glass, R.L. (1997). The next date crisis and the ones after that, CACM, v 40, n 1, 15-17. 10 1. Dershowitz, N. & Reingold, E. (1997). Calendrical Calculations. Cambridge University Press, Cambridge. 2. Latham, L., Standard C Date/Time Library [Online], 25 February 2011. Available from www.cs.albany.edu/~llatham/scdtl/scdtl.html. 11 LLC, T., Content Authentication for the Information Life Cycle [Online], 10 December 2010. Available from www.timecertain.com/index.html.

13

ความอสระของการด าเนนการท าใหสารสนเทศมความส าคญ และเปนสนทรพยขององคกรธรกจปจจบนมการสรางโดยระบบอตโนมตและบางครงการใชระบบวนและเวลามความแตกตางกน ในอดตทผานมาการบนทกระบบวนและเวลามความแตกตางกน ในการใชงาน เชน การประทบตราเวลาควรผนกตดกบระเบยน เชนเดยวกบการใชหมกตดบนกระดาษ ถาการประทบตราเวลาสามารถถกปลอมแปลงภายหลงในปจจยตางๆ การคนหาทางนตวทยาศาสตรควรใชเครองมอทมการบนทกเกยวกบระบบวนและเวลา โดยเรมจากแหลงทมาของขอมลอเลกทรอนกสของธรกจและองคกรของรฐ การแกปญหาทเกดขนมพนฐานของระบบวนและเวลาทยงไมไดรบการจดการเมอขอมลอเลกทรอนกสประกอบไปดวยระบบเลขฐานสองคอ ศนยและหนงในทางกายภาพยงไมมการจดการไมมการตรวจสอบควรใชเทคโนโลยทสามารถแปลระบบเลขฐานสองทอยในรปแบบของ สเปรดชต จดหมายอเลกทรอนกส หรอฐานขอมล 2.2.1 การส ารวจการใชระบบวนและเวลาในการตรวจสอบขอมล การส ารวจระบบวนและเวลาทฤษฎไอนสไตน (Einstein Theory) ชใหเหนวามความเปนไปไดและสงทอาจเกดขนเปนค าพดทแยงกนเองเมอมบคคลก าลงยอนวนและเวลาในการฆาตกรรมซงไมสามารถท าไดและในเหตการณทผานมาสามารถตรวจสอบจากวนและเวลาของขอมลทมการตรวจสอบภายหลงแตในการกระท าของบคคลทไมซอสตยสามารถเปลยนแปลงแกไข หรอท าลายขอมลทมอยทสามารถตรวจสอบได เชน รายงานและผลของระบบวนและเวลาทสามารถครอบคลมถงการตรวจสอบ และการตรวจสอบภายหลงสามารถทราบไดวาสงใดเปนจรงและสงใดไมเปนจรง สงทไดกลาวมาเปนการแสดงใหเหนเปนการกระท าทผดกฎหมายในปจจบนตวอยาง เชน สหรฐอเมรกามหนวยงาน U.S. Securities and Exchange Commission(SEC)12 และนตยสาร New York Time ฉบบวนท 26 กนยายน 2003 ไดน าเสนอเรองของ Ex-Ernst & Young Partner (E&Y) โดย Sarbanes-Oxley กลาวหา E&Y ในสาระส าคญของ NextCard ทตองพสจนคอ E&Y ก าลงท าลายและปรบเปลยนขอมลใน NextCard ทเปนขอมลกลางของกระดาษท าการ และ E&Y ตรวจสอบขอกลาวหาและยอมรบความผดฐานฉอโกง และผบรหารอาวโสของ E&Y เหนดวยกบการกลาวหา ดงนน SEC มสทธทราบถงการปรบเปลยนกระดาษท าการโดยผตรวจสอบสองคนไดเขาไปตรวจสอบ NextCard ในกระดาษท าการทประกอบไปดวยการจดเกบและการแกไขใหมเมอมการแกไขแลวไดท าการจดเกบและไดลบกระดาษท าการตนฉบบทงโดยทมไดแกไขวนและเวลาในระบบคอมพวเตอรกอนทปรากฎตอสาธารณะ และมมลคาความเสยหายประมาณ 400 ลานเหรยญสหรฐและตอมาไดมการจดการกบปญหาน โดยทนายความของ SEC ทราบถงการกลาวหาไดท าการตรวจสอบ

12 The SEC is responsible for implementing a series of regulatory initiatives required under the Dodd-Frank Wall Street Reform and Consumer Protection Act.

14

หาขอเทจจรงทมการขยายวงกวางทไมเคยทราบเลยมการฉอโกงเพราะวาพวกเขาไมเคยไดรบขอมลอเลกทรอนกสทเปนตนฉบบ กรณของ Rite-Aid ทปรากฎในวารสาร Wall Street Journal ฉบบวนท 10 มถนายน 2003 และนตยสาร New York Time ฉบบวนท 18 ตลาคม 2003 ทปรกษาทวไป CEO และ CFO มการคบคดและมความผดทเกยวกบการระบวนทกอนวนเปนจรงในการสงจดหมายอเลกทรอนกสถงผจดการอาวโสในการจายเงนจ านวนมาก โดยการปรบเปลยนระบบวนและเวลาในระบบคอมพวเตอรกอนมการสงจดหมายออกไปยงโซนมหาสมทรแอตแลนตก กรณของ Sirena Corp ในวารสาร USAO/CDCA Press Release ฉบบวนท 24 เมษายน 2001 และวารสาร U.S. Securities and Exchange Commission Litigation Release No. 16730 ฉบบวนท 27 กนยายน 2000 โดย SEC เปนผกลาวหา CEO และ CFO ของ Sirena Corp มความผดเกยวกบการฉอโกงดานความมนคงปลอดภยและหลกเลยงการเปดเผยขอมลการคาของการควบคมบญชของบรษท และพบการวเคราะหยอดขายทคาดวาจะเกดขนส าหรบกอนไตรมาสของการขายเปนสาเหตใหเกดยอดขายทงหมดทเกดขนตามล าดบของยอดขายในไตรมาสของการขาย โดยผลเหลานไดมาจากการปรบยอนหลงระบบวนและเวลาในระบบเครอขายท าใหยอดขายของเดอนเมษายนกลายเปนยอดขายของเดอนมนาคม กรณ Autotote ทปรากฎในวารสาร New York Time ฉบบวนท 22 ตลาคม 2003 โดย Autotote เปนบรษทสาขาทประชาชนทราบอยางทวไปท าการคาเกยวกบเกมสทางวทยาศาสตร ในป 2002 โปรแกรมเมอรอาวโสไดท าโปรแกรมและปรบเปลยนขอมลอเลกทรอนกสท าใหตวสญหายเปนมลคา 3 ลานดอลลาห และปรบเปลยนรายละเอยดทเกยวกบการสญหายของตวโดยผลของระบบวนและเวลาในระบบเครอขายและปจจบนเขาอยในเรอนจ า จากปญหาทเกดขนมสาเหตมาจากความไมนาเชอถอของแหลงทมาของระบบวนและเวลา โดยแตละองคกรสามารถจดการขอมลอเลกทรอนกส และสามารถปรบเปลยนระบบวนและเวลาไดท าใหขอมลอเลกทรอนกสไมมความนาเชอถอ ถามการยอมรบสารสนเทศขององคกรและมการน าเสนอสารสนเทศทอยในรปแบบของดจทลเมอขอมลอเลกทรอนกสมจดออนท าใหการน าขอมลอเลกทรอนกสไปประมวลผลผลอาจมการบดเบอนขอเทจจรง ขอเทจจรงพยานหลกฐานทางคอมพวเตอรเปนอะไรทอานไมได หรอมองเหนอะไรบนจอภาพสงทมองเหนโดยความเปนจรงเปนการรวบรวมระบบเลขฐานสอง คอ ศนยและหนงทใชในการประมวลผลในระบบคอมพวเตอรทท าใหมนษยสามารถเขาใจได ดงนนเมอมการสรางขอมลอเลกทรอนกสวาใครท าอะไร ทไหน และเมอใดเปนการไมสามารถจ าแนกไดจากระบบเลขฐานสองซงอาจมการฉอโกงจากการสรางขอมลอเลกทรอนกส และผลลพธจากระบบคอมพวเตอรท าใหมความสงสย ยกเวนมการรบรองความนาเชอถอของขอมลอเลกทรอนกสทไมมการแทรกแซงจากปจจยตาง ๆ และปจจบนการประมวลดวยระบบคอมพวเตอรอาจมความไม

15

มนคงจากผลกระทบของการเปนพยานหลกฐาน และน าหนกของพยานหลกฐาน ความไมมนคงเปนผลมาจากการควบคมภายในของระบบวนและเวลาในการสราง การจดการ การสรางขอมลอเลกทรอนกสใหม การแทนท หรอการเปลยนแปลงแกไขขอมลอเลกทรอนกสทมอยในปจจบนเปนเหตในการฉอโกงได 2.2.2 ตวอยางผใหบรการประทบตราเวลา TimeCertain, LLC เปนผใหบรการประทบตราเวลาอยทรฐพลอรดา สหรฐอเมรกา ด าเนนธรกจใหบรการเกยวกบการใหบรการขอมลอเลกทรอนกสทใหบรการทวโลก เชน การใหบรการประทบตราเวลา ตรวจสอบ และปองกนการปลอมแปลงขอมลอเลกทรอนกสเปนการด าเนนการของ TimeCertain, LLC มความอสระและมความนาเชอถอในแหลงทมาของระบบวนและเวลาและเปนทยอมรบในสหรฐอเมรกา โดยการรบรองของ American National Standards Institute (ANSI) ทใหบรการในมาตรฐานความมนคงปลอดภยส าหรบอตสาหกรรมทางดานการเงนทใชผลตภณฑของ American Nation Standard X9.95 Trust Time Stamp ท าใหคกรณมความเชอมนในการใหบรการ และการด าเนนงานมความโปรงใสและสามารถตรวจสอบได โดยการใหบรการเปนการยนยนความถกตองและใหความคมครองในการใหบรการ โดยใชเครองมอทมความนาเชอถอ และความนาเชอถอของการประทบตราเวลาเปนการขจดปญหาความเสยงทเกยวกบการเปลยนเพอท าลายขอมลอเลกทรอนกสเปนทางเลอกทขจดปญหาการแสวงหาผลประโยชนจากความไมมนคงปลอดภย และการควบคมภายในองคกรทไมมประสทธภาพเปนการทาทายกฎหมายท าใหผใหบรการประทบตราเวลาเปนองคกรธรกจทมความโปรงใส และขจดการฉอโกงได 2.3 ปญหาเกยวกบการประทบตราเวลา13 ปญหาหนงทใหความส าคญมากส าหรบผใชลายมอชอดจทลเปนการแสดงใหเหนความถกตองในการสรางลายมอชอดจทล เพราะไมมการปฏเสธความรบผดชอบ และการพสจนการยนยนตวบคคลในการใหบรการการประทบตราเวลาทมประสทธภาพเปนการใหความนาเชอถอ และความมนคงปลอดภยจากการใชบรการประทบตราเวลา โดยความส าคญในการใหบรการประทบตราเวลาเปนการสงความมนคงปลอดภยขนสง โดยใชเทคนคและโปรโตคอลทมความนาเชอถอทท าใหการประทบตราเวลามความส าคญตอการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส

13 W. Hasselbring. (2007). SE'07 Proceedings of the 25th conference on IASTED International Multi-Conference: Software Engineering, ACTA Press Anaheim, CA, USA, 341-346

16

2.4 ระบบเวลามาตรฐานของอนเทอรเนต14 ระบบเวลามาตรฐานมความส าคญส าหรบพาณชยอเลกทรอนกส โดยการไดคาวนและเวลามาจากระบบ Global Positioning System (GPS) เปนอปกรณทใชในการรบสญญาณจากดาวเทยมเพอรบคาวนและเวลา และพกด15 ทตงไดแก คาละตจด คาลองจจด และคาแอลตจด ทถกตองมาใชงาน ขอมลทไดรบจากดาวเทยมมความเทยงตรงมากเนองจากอาศยหลกการโคจรรอบโลกทแนนอนของดาวเทยมในการค านวณซงดาวเทยมเหลานจะเคลอนทรอบโลกตลอดเวลาในความเรวคงท 2 รอบในแตละวนท าใหขอมลทไดจากอปกรณ GPS สามารถบอกผใชงานไดถงต าแหนงทอย ณ จดใด ๆ บนพนโลก GPS ถกพฒนาขนโดยกระทรวงกลาโหม ประเทศสหรฐอเมรกา มจดประสงคในการบอกพกดทต งและการเคลอนยายต าแหนงทวโลกเพอใชงานในกองทพของสหรฐอเมรกา และถกน าไปใชประโยชนอยางกวางขวางโดยหนวยงานอนๆ และประชาชนทวไปโดยมระดบการใชงานอย 2 ระดบคอ ระดบทเปดใหประชาชนทวไปสามารถ

14 ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต, โครงการจดตงศนยประสานงานการรกษาความปลอดภยคอมพวเตอร [Online], 22 มกราคม 2554. แหลงทมา thaicert.nectec.or.th. 15 ระบบพกด (Coordinate System) เปนระบบทสรางขนส าหรบใชอางองในการก าหนดต าแหนง หรอบอกต าแหนงพนโลกจากแผนทมลกษณะเปนตารางโครงขายทเกดจากตดกนของเสนตรงสองชดทถกก าหนดใหวางตวในแนวเหนอ-ใตและแนวตะวนออก- ตะวนตก ตามแนวของจดศนยก าเนด (Origin) ทก าหนดขน คาพกดทใชอางองในการบอกต าแหนงตางๆ จะใชคาของหนวยทนบออกจากจดศนยก าเนดเปนระยะเชงมม (Degree) หรอเปนระยะทาง (Distance) ไปทางเหนอหรอใตและตะวนออกหรอตะวนตก ตามต าแหนงของต าบลทตองการหาคาพกดทก าหนดต าแหนงตางๆ จะถกเรยกอางองเปนตวเลขในแนวตงและแนวนอนตามหนวยวดระยะใชวดส าหรบระบบพกดทใชอางองก าหนดต าแหนงบนแผนททนยมใชกบแผนทใน ปจจบน มอยดวยกน 2 ระบบ คอ 1) ระบบพกดภมศาสตร (Geographic Coordinate System) 2) ระบบพกดกรดแบบ UTM (Universal Transverse Mercator co-ordinate System) กรมทรพยากรณน าบาดาล, ระบบฐานขอมลภมศาสตรสารสนเทศ [Online], 1 มกราคม 2554. แหลงทมา www.dgr.go.th.

17

เขาใชงานได และระดบทมการเขารหสขอมลเพอใชในทางการทหาร สญญาณของ GPS เปดใหใชทวไปใชงานไดโดยอสระไมจ ากดจ านวนผเขาใชในแตละครง ทงยงไมมคาใชจายในการขอใชงานดาวเทยมซงการใชงานทงหมดนถกควบคมและจดการโดยกองทพของประเทศสหรฐอเมรกา โดยวตถประสงคส าคญ คอท าใหเกดเทคโนโลยของอปกรณ GPS เพอทราบ ขอมลพกดทอย วนและเวลาทถกตองเทยงตรง โดยอาศยขอมลจากดาวเทยมแตละดวงทประกาศคาวนและเวลาและคาพกดของตวเองออกมาอยางตอเนองตลอดเวลา โดยอางองจากนาฬกาชนด Atomic และขอมลต าแหนงทเกบไวภายในดาวเทยม โดยตวอปกรณ GPS เปนตวท าหนาทรบสญญาณขอมลมาใช ส าหรบสวนของการหาต าแหนงของผใชวาอยในพกดใดนน ตวอปกรณ GPS จ าเปนจะตองไดรบสญญาณขอมลจากดาวเทยมอยางนอย 3 ดวง และน าขอมลทไดมาค านวณหาพกดทถกตอง

ภาพท 1 : แสดงการรบคาสญญาณจากดาวเทยมของอปกรณ GPS16 ตามทฤษฎส าหรบใชงานประกอบดวยดาวเทยม จ านวน 24 ดวงโคจรรอบโลกโดยใชเวลารอบละ 12 ชวโมง เหนอพนโลกประมาณ 12,000 ไมล แตในการใชงานจรงมดาวเทยม

16 ศนยประสานงานการรกษาความปลอดภยคอมพวเตอร ประเทศไทย, ส านกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส [Online], 1 มกราคม 2554 . แหลงทมา www.thaicert.nectec.or.th/paper/basic/time_server.pdf.

18

มากกวานน เพอใหดาวเทยมใหมท างานทดแทนดาวเทยมเกาไดตลอดเวลา ทศทางการโคจรของดาวเทยมแตละดวงจะมเสนทางทแนนอน ทกๆ 24 ชวโมงโดยประมาณ (เรวขนวนละ 4 นาท) ดาวเทยมเหลานจะถกปรบแตงคาการโคจรใหเหมาะสมโดยมสถานทภาคพนดนท าหนาทในการตรวจดและจดการดาวเทยมทงหมดและสามารถท างานไดอยางถกตอง ดาวเทยมเหลานเคลอนทท งในแบบ 2 มต และ 3 มต ครอบคลมทกพนทบนพนโลกตลอด 24 ชวโมง (ตามภาพท 2) นนคอจะมแนวระนาบของดาวเทยมอย 6 แนวในแตละแนวจะมดาวเทยมอย 4 ดวงกระจายตวกนโดยมระยะหางเทากน (แตละดวงหางกน 60 องศา) และท ามม 55 องศา กบแนวเสนศนยสตร แนวการโคจรสงผลใหไมวาผใชงานอยทต าแหนงใดกตามไดรบคาจากดาวเทยม 5-8 ดวง

ภาพท 2 : แสดงเสนทางการโคจรของดาวเทยม GPS รอบโลก17 ขอมลพกด ความเรว และคาวนและเวลาทไดรบจากระบบ GPS คาต าแหนงในแกน X แกน Y และแกน Z ทไดรบจากดาวเทยม GPS จะถกแปลงใหอยในรปของพกดทางภมศาสตรคอ คาละตจด คาลองจจด คาแอลตจด ซงอปกรณ GPS จะค านวณหาระยะหางระหวางตว อปกรณกบดาวเทยมดวยการวดและเปรยบเทยบคาความแตกตางทเกดขนของคาทใชสง

17 เรองเดยวกน, 16

19

และคาทไดรบเมอน าคาทไดนจากดาวเทยมอยางนอย 3 ดวงมาผานกระบวนการค านวณ คาวนและเวลาค านวณจากคาวนและเวลาทไดรบจากดาวเทยม คาเวลาทอปกรณ GPS และคาวนและเวลามาตรฐานสากล Universal Coordinated Time (UTC) โดยคาวนและเวลาทไดรบจากดาวเทยมจะเปนคาทดาวเทยมแตละดวงรบผดชอบเอง โดยดาวเทยมแตละดวงประกอบดวยนาฬกาชนด Atomic 4 เรอนเปนนาฬกาทท าจากธาต Cesium และธาต Rubidium อยางละ 2 เรอน เวลาของนาฬกาทงหมดนจะถกตรวจดคาจากสถานภาคพนดนตลอดเวลา คาความคลาดเคลอนทไดรบจากอปกรณ GPS คาในแนวระดบคลาดเคลอนไมเกน 100 เมตร คาในแนวดง คลาดเคลอนไมเกน 156 เมตร คาเวลาคลาดเคลอนไมเกน 340 นาโนวนาท(10-9) ท าใหไดรบความนาเชอจากผใชงานทวโลกในการน าคาวนและเวลามาใชตามทตองการและไดรบการยอมรบมาตรฐานเดยวกนทวโลก 2.4.1 ระบบ Network Time Protocol (NTP) NTP เปนโปรโตคอลทใชในการตดตอระหวางเครองแมขายบรการเวลาและเครองลกขายทขอเขาใชบรการซงการขอเทยบเวลาจากเครองแมขายบรการมายงเครองลกขายทขอใชบรการจะเกดขนอยตลอดเวลา จงจ าเปนจะตองอาศยการท างานของ Daemon ทชอ Network Time Protocol Daemon (NTPD) เปนการประมวลผลในระบบรปแบบหนงมลกษณะการท างานแตกตางจากการประมวลผลทวไป คอหลงจากทถกผใชสงใหเรมตนท างานในครงแรกแลว การประมวลผล Daemon สามารถท างานดวยตวเองไดโดยอตโนมตเมอไดรบการเรยกใช หรอรองขอจากระบบท าหนาทตงและปรบแตงคาเวลาระหวางเครองคอมพวเตอรใหตรงกนตามมาตรฐานเวลาของเครอขายอนเทอรเนตอาศยการอางองคาเวลาจากเครองแมขายทใหบรการเวลา การท างานของ NTPD เปนไปตามโปรโตคอล NTP จดเดนทส าคญของ NTPD คอการเกบคาเวลาใชการเกบแบบเลขทศนยมไมรจบขนาด 64 บต ท าใหมความละเอยดในการเกบคาเวลาถง 232 พโควนาท (10-12) ระดบความละเอยดดงกลาวนสามารถรองรบการท างานของหนวยประมวลผลทมความเรวในระดบกกะเฮรตซและเครอขายทท างานในระดบกกะบตได การตดตงและการใชงานโปรแกรมเทยบเวลาในปจจบนมมากมายในรปแบบของโปรแกรมเพอใชในระบบมทงชนดทจ าหนายและเปนโปรแกรมฟร ผใชแตละคนสามารถเลอกใชไดตามระบบปฏบตการทใชงานตามความตองการ โดยแบงโปรแกรมส าหรบเครอง แมขายใหบรการเวลา และโปรแกรมเครองลกขายทขอใชบรการโดยอาศยหลกการท างานของ NTP ขนตอนการท างานหลกของโปรแกรมเทยบเวลาโดยทวไปประกอบดวยการถามเวลาจากเครองแมขายใหบรการเวลาจากเครองใหบรการมาเปรยบเทยบกบเวลาในเครองขณะนนและการปรบแกคาวนและเวลาในเครองจะเกดขนเปนรอบๆ หลงจากปรบแกคาวนและเวลาในเครอง

20

แตละครงเสรจแลว โปรแกรมจะรอชวขณะเพอทจะเรมถามเวลาจากเครองใหบรการอกครงโดยอตโนมต สถาบนมาตรวทยาแหงชาต18 เปนหนวยงานทภารกจ การจดหา รกษา และถายทอดมาตรฐานทางดานวนและเวลาไปสภาคอตสาหกรรมและผใชบรการตางๆ พรอมทงไดมการพฒนาขดความสามารถดานการวดวนและเวลาและความถใหเปนทยอมรบในระดบสากลตามพระราชบญญตพฒนาระบบมาตรวทยาแหงชาต พ.ศ. 2540 โดยคาวนและเวลามาตรฐานไดมาจากแหลงดงตอไปน 1. International Atomic Time (TAI) เปนวนและเวลาทใชอางองระหวางประเทศซงถกค านวณท ส านกงานชง ตวง วด ระหวางประเทศ (BIPM) โดยใชขอมลจากนาฬกาซเซยม มากกวา 250 เครองซงตงอยตามสถาบนมาตรวทยาของประเทศตาง ๆ กวา 50 ประเทศ รวมทงสถาบนมาตรวทยาแหงชาต ประเทศไทย 2. Coordinated Universal Time (UTC) คอเวลา TAI ทถกเพมลดวนาทเพอใหสอดคลองกบเวลาทไดจากการโคจรของโลก 3. NIMT คอวนและเวลามาตรฐานประเทศไทยไดจากนาฬกา Cesium ถกค านวณโดย BIPM โดยเทยบกบเวลามาตรฐานอางอง UTC ซงมความไมแนนอนอยท 20 นาโนวนาท จาก BIPM Circular T 4. Universal Time (UT-1) คอวนและเวลาทเกดจากการโคจรของโลกซงพฒนามาจาก UT-0 และถกแกคาจากการเปลยนแปลงทางลองจจดของสถานสงเกตการณ เนองจากการเคลอนไหวเปลยนแปลงของขวโลก โดยอธบายดงภาพท 3 ซงแสดงใหเหนวาเวลามาตรฐานของประเทศตางๆ รวมทงประเทศไทยมการสอบกลบไดและสงผลใหระบบเวลาของประเทศตางมความถกตองสอดคลองกนทวโลก

18 สถาบนมาตรวทยาแหงชาต ไดรบการสถาปนาขนตามพระราชบญญตพฒนาระบบมาตรวทยาแหงชาต พทธศกราช 2540 ใหเปนหนวยงานของรฐทมระบบบรหารงานเปนอสระอยภายใตการก ากบของกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย มพนธกจส าคญคอ การพฒนามาตรฐานการวดแหงชาตใหเปนทยอมรบในระดบสากล และถายทอดความถกตองของการวดไปสกจกรรมการวดตางๆ ในประเทศ รวมทงเผยแพรความรความเขาใจดานมาตรวทยาแกสงคมไทย

21

ภาพท 3: แสดงขนตอนในการค านวณหาคา TAI และ UTC19 วธการปรบเทยบวนและเวลามาตรฐานทางอนเทอรเนตผานระบบ NTP (Time Synchronization through Internet by NTP) การปรบเทยบวนและเวลามาตรฐานทางอนเทอรเนตผานระบบ NTP คอ โปรโตคอล NTP เปนโปรโตคอลทใชส าหรบปรบเทยบเวลาของคอมพวเตอร โดยอาศยเครอขายอนเทอรเนตเปนสอกลางในการสงขอมลเวลามาตรฐานไปยงเครองลกขาย โดยมเครองแมขาย เปนตวใหบรการสงเวลามาตรฐานไปยงเครองปลายทางเพอปรบเทยบเวลาใหตรงกบวนและเวลามาตรฐานซงเปนคาวนและเวลาททาง Time & Frequency Lab. ไดท าการเกบรกษาไวโดยวธการเปรยบเทยบกบวนและเวลามาตรฐานของประเทศอนๆ ซงเปนทยอมรบในระดบนานาชาต โดยมความถกตองอยทประมาณ 1 millisecond ในระบบครอขายภายในและประมาณ 10 millisecond ในระบบครอขายภายนอกนบวาเปนความคลาดเคลอนทอยในระดบต าอกทงยงงายตอการเขาถงของผใชทวไป การใชงาน NTP ของประเทศไทยสามารถเลอกเครองแมขาย time1.nimt.or.th และ time2.nimt.or.th และ time3.nimt.or.th ทใหบรการวนและเวลามาตรฐานจากการใช Microsoft windows XP

19 เรองเดยวกน, 16

22

ภาพท 4: ขอความทบงบอกวาสามารถ Synchronize20

ภาพท 5: เวลามาตรฐานทางอนเทอรเนตดวยโปรแกรมปรบเทยบเวลาของสถาบนมาตรวทยาแหงชาต NIMT NetSyncTime21

20 สถาบนมาตรวทยาแหงชาต, โปรแกรมการปรบเทยบเวลามาตรฐานประเทศไทย [Online], 1 มกราคม 2554. แหลงทมา www.nimt.or.th/nimt/upload/linkfile/sys-metrology-357-239.pdf. 21 เรองเดยวกน, 20

23

2.4.2 การประทบตราเวลา การประทบตราเวลาเปนกระบวนการสรางความมนคงปลอดภยส าหรบขอมลอเลกทรอนกส โดยไมใหมการเปลยนแปลงแกไขขอมลอเลกทรอนกส หรอบทพสจนของการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส และเปนมาตรการคมครองธรกจอตสาหกรรม เชน เอกสารอเลกทรอนกส การรายงานทางการแพทย รายงานประจ าป ทรพยสนทางปญญา สทธบตร กระบวนพจารณาของศาล โดยการประทบตราเวลาใหความส าคญส าหรบมาตรการคมครองขอมลอเลกทรอนกส และภาคพนยโรปมการประยกตใชกฎหมายทเกยวกบการประทบตราเวลา22 คณลกษณะของการประทบตราเวลา23 เปนการล าดบเหตการณทเกดขน โดยการแสดงวนและเวลาทแนนอนในรปแบบของการบนทกโดยระบบคอมพวเตอร ในหลายกรณอาจมความแตกตางในความไมสมเหตสมผลในสงทเกดขนจากการประทบตราเวลา โดยคาวนและเวลาในระบบคอมพวเตอรควรเปนวนและเวลาทถกตอง สงทน ามาเสนอมความสอดคลองกนในรปแบบการพจารณาโดยการเปรยบเทยบระหวางการบนทกเวลา และระบบตดตามการของระบบเวลา ในทางปฏบตการประทบตราเวลาเปนรปแบบการบนทกวนและเวลาทมความสอดคลองกบเหตการณทเกดขนตามความเปนจรงในสงทเกดขนในระบบคอมพวเตอร ระบบการประทบตราเวลาอาจมความหมายคอ การสราง การจดเกบ หรอการเปลยนแปลงคาวนและเวลาในระบบคอมพวเตอร ประเภทของการประทบตราเวลา การแบงประเภทของการประทบตราเวลาโดยมความแตกตางเปนไปตามวตถประสงคของความมนคงปลอดภย และการใชงานขอมลอเลกทรอนกส เอกสารอเลกทรอนกส ดงตอไปน - PKI- based เปน Timestamp token ส าหรบการปองกนจากการใชลายมอชออเลกทรอนกสบนพนฐานโครงสรางพนฐานกญแจสาธารณะ ส าหรบการพสจนขอมลอเลกทรอนกส หรอเอกสารอเลกทรอนกส โดยใหความส าคญของการไมสามารถเปลยนแปลง

22 A/S, C., TIME STAMPING AUTHORITY [Online], 12 December 2010. Available from www.cryptomathic.com/products/pki-id/time-stamping-authority/CTSA_Technical_White_Paper.pdf. 23 Bosch,B. V., Trusted_timestamping#Creating_a_timestamp [Online], 21 January 2011. Available from en.wikipedia.org/wiki/Trusted_timestamping.

24

แกไข หรอการเปลยนแปลงเพอท าลายขอมลอเลกทรอนกส และเปนไปตามมาตรฐาน RFC 316124 ISO/IEC1801425 และ X9.9526 - Linking-based schemes เปนการประทบตราเวลาทใชในการเชอมโยงไปยงการประทบตราเวลาอนทมความสมพนธกน และเปนไปตามมาตรฐาน ISO/IEC18014 และ X9.95 - Distributed schemes เปนการประทบตราเวลาทวๆ ไปเพอใชในการท างานรวมกนกบหลายคกรณ หรอเปนการกระจายการประทบตราเวลาในการใหบรการประทบตราเวลาทมหลายคกรณ -Transient key schemes เปนคยชวคราวทผนแปรโดยใชเวลาชวงสนๆ จากกระบวนการเขารหสกญแจสาธารณะ หรอเรยกวา Disposable crypto และใชกญแจสวนตวในการถอดรหสท าใหไมสามารถโตแยงและมความนาเชอถอ และเปนไปตามมาตรฐาน X9.95 - Mac (Message Authentication Code) หรอ ฟงชชนแฮซ เปนการปองกนขอมลอเลกทรอนกส หรอเอกสารอเลกทรอนกสทสามาถยนยนความถกตอง โดยมกระบวนการพสจนความถกตองได และเปนไปตามมาตรฐาน X9.95 - Database เปนฐานขอมลอเลกทรอนกส หรอเอกสารอเลกทรอนกสทผานกระบวนการแฮซ โดยมการจดเกบทเชอถอไดรวมถงการคนหาเพอใชในการ และเปนไปตามมาตรฐาน ISO/IEC18014

24 Adams, C., Internet X.509 Public Key Infrastructure. Time-Stamp Protocol (TSP) [Online], 26 January 2011. Available from tools.ietf.org/pdf/rfc3161.pdf. 25 ISO & IEC, IEC_18014 [Online], 25 January 2011. Available from en.wikipedia.org/wiki/ISO/IEC_18014. 26 ANSI, ANSI_ASC_X9.95_Standard [Online], 25 January 2011. Available from en.wikipedia.org/wiki/ANSI_ASC_X9.95_Standard.

25

ภาพท 6: Coverage in standard27 1. การสรางและการตรวจสอบการประทบตราเวลา เทคนคการประทบตราเวลาอยบนพนฐานลายมอชออเลกทรอนกสและฟงชชนแฮซ และการแฮซครงแรกเปนการค านวณจากขอมลและพมพลายนวมอของเจาของเอกสาร โดยขอมลจะมความแตกตางกนไป ถาตนฉบบของขอมลมการเปลยนแปลงไปเมอมการแฮซทแตกตางกนถอวาสมบรณและสงไปยงผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) แลวผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) ท าการประทบตราเวลากบเชอมโยงสายอกขระเขาดวยกนแลวท าการแฮซอกครงหนงโดยการแฮซครงนจะใสกญแจสวนตวของผใหบรการประทบตราเวลาเขาไปดวยแลวสงกลบไปยงผรองขอ (ดภาพท 7 ประกอบ) เมอขอมลตนฉบบไมสามารถทจะค านวณจากการแฮซได เพราะวาฟงชชนแฮซเปนการท างานแบบทางเดยวและผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) ไมเคยเหนขอมลตนฉบบท าใหวธการนเปนทยอมรบความนาเชอถอของขอมล

27 Bosch B. V., Trusted_timestamping#Creating_a_timestamp [Online], 21 January 2011. Available from en.wikipedia.org/wiki/Trusted_timestamping.

26

ภาพท 7: Getting a timestamp from a trusted third party28 การตรวจสอบการประทบตราเวลา ความเชอมนผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) สามารถตรวจสอบเอกสารอเลกทรอนกสเหลานน คอถาเอกสารอเลกทรอนกสไมไดสรางหลงจากการรบรองการประทบตราเวลาและไมสามารถปฏเสธความเปนเจาของเอกสารอเลกทรอนกสไดเมอมการประทบตราเวลาลงบนเอกสารอเลกทรอนกสตนฉบบแลว การพสจนเหลาน (ดภาพท 7 ประกอบ) การแฮซเปนการค านวณจากเอกสารอเลกทรอนกสตนฉบบโดยผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) เปนผประทบตราเวลาเพมเตมและผลของการแฮซไดจากการค านวณจากการเชอมโยงสายอกขระเขาดวยกน เรยกวา แฮซ A ตอจากนนผใหบรการประทบตราเวลาสามารถตรวจสอบโดยการถอดรหสโดยใชรหสสาธารณะของผใหบรการประทบตราเวลา ส าหรบผลทไดจากการถอดรหสการแฮซ เรยกวา แฮซ B ถาคาทไดจากการประทบตราเวลา แฮซ A เทากบ แฮซ B ไมมการเปลยนแปลง เปนประเดนของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) เมอถามการเปลยนแปลงไมใชประเดนของแฮซผใหบรการประทบตราเวลา (TSA)

28 lbid, 27

27

ภาพท 8: Checking correctness of a timestamp generated by a Time Stamping Authority(TSA)29

2. การใชการประทบตราเวลา30 วนและเวลาทเกยวของกบการสรางเอกสารอเลกทรอนกสมกระบวนการเปลยนแปลงอยางทวคณ ความส าคญของสรางเอกสารอเลกทรอนกสเรมเขาไปในขอบเขตของกฎหมาย ค าจ ากดความการประทบตราเวลาโดยผใหบรการออกใบรบรองรบรองเวลาทมอยจรงในเอกสารอเลกทรอนกสนน ระดบการสรางความนาเชอถอการประทบตราเวลาตองมการออกแบบโดยเฉพาะ โดยเรมจากความสมพนธของการสรางระบบการประทบตราเวลา จากโครงการ Belgian TIMESEC ใหเหตผลเปนทางเลอกส าหรบการประทบตราเวลา จากจดเรมตนมการอภปรายในประเดนการใชการประทบตราเวลาและตอมามการวเคราะหถงสภาพแวดลอมในการใชกบองคกรธรกจ และมการเสนอแนะบางสงทอาจจะเกดขนในอนาคต โดยประเมนจากพนฐานการออกแบบระบบการประทบตราเวลา สดทายมการอภปรายการสรางระบบการประทบตราเวลา ตองอยบนความถกตองและสมควรแกการไววางใจของการประทบตราเวลา (1) วธการของการประทบตราเวลา

29 lbid, 27 30 Massias, H. X. S.-J., Timestamps: Main issues on their use and implementation [Online], 21 January 2011. Available from www.computer.org/portal/web/csdl/doi/10.1109/ENABL.1999.805196.

28

เทคนคเกยวกบการประทบตราเวลามสองอยาง คอการออกโดยบคคลทสามทม ความนาเชอถอและการกระจายความนาเชอถอ โดยเทคนคพนฐานบคคลทสามทมความนาเชอถอขนอยกบคณสมบตทมความนาเชอถอในการประทบตราเวลา โดยทงสองกลมมความแตกตางกน เพราะฉะนนบคคลทสามมความนาเชอถออยางครบถวนและมการกระจายความนาเชอถอและลงลายมอชออเลกทรอนกสจงเปนตวแทนของผใชบรการ ปจจบนการใหบรการเชงพาณชยของการประทบตราเวลาขนอยกบวธการสรางการประทบตราเวลาทมความนาเชอถอ โดยเปนวธทใชงาย ประกอบดวยการเชอมเขาดวยกนของเอกสารดวย วนและเวลาปจจบนและลงลายมอชออเลกทรอนกสของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) โดยใชวธการโครงสรางแบบตนไม31 และเพอเปนการขจดปญหาใหหมดไปดวย 2 หลกดงตอไปน คอหลกความนาเชอถอในความปลอดภยของผใหบรการประทบตราเวลาและหลกความสมพนธระหวางชวงเวลากบการเขารหสลายมออเลกทรอนกส

(2) ขอบเขตของการประทบตราเวลา (2.1) ผใหบรการประทบตราเวลา (TSA)

ผใหบรการประทบตราเวลาตองมความนาเชอถอโดยการประทบตราเวลาเปนปจจยหนงในกระบวนการแฮซทเกยวกบเอกสารอเลกทรอนกสเปนการรกษาความมนคงปลอดภยเพราะมความสมพนธทแขงแกรงแบบหนงตอหนงระหวางเอกสารอเลกทรอนกสและกระบวนการแฮซ และเปนการใหบรการของผใหบรการประทบตราเวลา การประทบตราเวลามประโยชนเมอเกดขอพพาท หรอมอปสรรคเชนกน ผใหบรการประทบตราเวลาเปนการรบประกนบางสงเทานนโดยขนอยกบ วนและเวลาทรบเขามา ผใหบรการประทบตราเวลาเปนผไดรบมอบหมายเปนตวแทนในการพสจนความจรงมาจากผลการค านวณทางคณตศาสตร ถามการเสนอใหมการรบรองยนยนตวบคคล ผใหบรการประทบตราเวลาตองมหนาทในการรบรองบคคล ในทางตรงกนขามถาไมมการน าเอาการประทบตราเวลาและกระบวนการแฮซมาใชแตกสามารถท าโดยผมอ านาจในการรบรอง การประทบตราเวลาสามารถพสจนการมเอกสารอเลกทรอนกสทมอยจรง และม วนเวลาทแนนอนแตถาบางสงบางอยางของเอกสารอเลกทรอนกสอาจถกขโมยได และเมอมการใชการประทบตราเวลา โดยขอจ ากดการประทบตราเวลาประกอบดวยกระบวนการแฮซเทานน ถาแยกออกจากกนกไมสามารถพสจนบางสงบางอยางเกยวกบเอกสารอเลกทรอนกสทแทจรงได เชน รปแบบ เนอหา หรอการอา งองอนๆ ทเกยวกบเอกสารอเลกทรอนกส

31 Haber, S. & Stornetta, W.S., How to timestamp a digital document, Journal of Cryptology, 1991, 3(2): 99-112.

29

ตวอยางของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) เชน Digistamp32 โดยเปนการใหบรการประทบตราเวลาโดยมความมนคงปลอดภยสงและสรางพยานหลกฐานทางกฎหมายโดยใชเทคโนโลยมาตรฐานและมความนาเชอถอในการใหบรการ (2.2) การประทบตราเวลาเกยวกบลายมอชออเลกทรอนกส ความเช อการประทบตราเวลาเกยวกบเอกสารและลายมอช ออเลกทรอนกสสามารถพจารณาถงการประทบตราเวลาเกยวกบเอกสารสามารถแสดงใหเหนในบางกรณและบางกรณกไมสามารถแสดงใหเหนได การอธบายดวยตวอยางรปภาพท 9 การประทบตราเกยวกบการแฮซของลายมอชออเลกทรอนกส: Timestamp (H(S)) เมอคาของ S ก าหนดดวยวนและเวลา เรองทน ามาพจารณาในขณะนนเปน Timestamp (H(S)) คอเหตผลสนบสนนส าหรบเอกสารอเลกทรอนกส

ภาพท 9: Time Stamping of Signature33

32 DigiStamp Inc., How a digital time stamp works [Online], 21 January 2011. Available from www.digistamp.com/timestamp.htm. 33 lbid, 30

Timestamp(H(s))

Doc

H(Doc)

S=S(H(Doc))

H(S)

Key K

30

คา S ถกก าหนดดวยวนและเวลาเปนขอมลเอกเทศแตมปจจยอนท าใหคา S เปนระยะเวลาทก าหนดขนและสามารถคนหาวธการผนกทเปนลกษณะส าคญได ยกเวนตนฉบบของเอกสารอเลกทรอนกสถาสามารถพสจน Timestamp (H(S)) ไดกมผลถกตองตามกฎหมายส าหรบเอกสารอเลกทรอนกสอนๆ ไดเชนกน ปญหาตอไปของการพจารณาการประทบตราเวลาเกยวลายมอชออเลกทรอนกสมผลถกตองตามกฎหมาย การประทบตราเวลาส าหรบเอกสารอเลกทรอนกสมความเปนไปไดทสามารถลงเวลากอนวนจรงของการสรางเอกสารได (2.3) โครงสรางพนฐานระบบกญแจสาธารณะแบบ X.509 การเพกถอนใบรบรอง ใบรบรองระบบกญแจสาธารณะ Internet Engineering Task Force (IETF) ปฏบตงานโดยใชการประทบตราเวลาลายมอชออเลกทรอนกส การเตรยมบญญตกฎหมาย “การปฏเสธความรบผด” เกยวกบลายมอชออเลกทรอนกส โดยอธบายและแสดงขอคดเหนส าหรบปญหาการประทบตราเวลาสามารถพบในการท างานทมอยจรงในเอกสารอเลกทรอนกส คอโปรโตคอลการประทบตราเวลาประกอบไปดวยความนาเชอถอ ความปลอดภย โดยมงไปทวนและเวลาและกระบวนการแฮซเมอไดลงลายมอชออเลกทรอนกสแลว สามารถพสจนใหเหนความนาเชอถอและความปลอดภยอยางสมบรณ โดยอปสรรคของระบบเปนการจ ากดชวงเวลาเกยวกบลายมอชออเลกทรอนกส โดยวธอลกอรธมลายมอชออเลกทรอนกสขนอยกบระบบกญแจสาธารณะในชวงเวลาอลกอรธมการเขารหสซงสามารถยอมรบได การเพกถอนใบรบรองเปนการกลบคนสสภาพเดมโดยใชกระบวนการแฮซเชนกน อยางนอยทสดสามารถยนยนในชวงเวลาเกยวกบกระบวนการแฮซไดจนกวาชวงเวลาเกยวกบลายมอชอในทนแสดงใหเหนปจจยในการใชโปรโตคอลประทบตราเวลา โดยไมขนอยกบความลบขอมลขาวสาร เชน การประทบตราเวลาลายมอชออเลกทรอนกสมความแขงแกร งบวกกบโปรโตคอลเวลาและลงลายมอชออเลกทรอนกส (2.4) วธการของการประทบตราเวลาลายมอชออเลกทรอนกส

การประทบตรา เวลาทดตอ ง เกดจากการรวมตวกบ เอกสารอเลกทรอนกสและลายมอชออเลกทรอนกส วธการอนของการประทบตราเวลาควรมการลงลายมอชออเลกทรอนกสพรอมกนแตไมท าใหการแกปญหาในการตรวจสอบวนและเวลาและความเปนเจาของเอกสารอเลกทรอนกส ส าหรบในชวงเวลาทผานมาเปนหนาทของเจาพนกงานทมการตรวจสอบในครงแรก เปนการตรวจสอบทดทสดในการตรวจสอบคสญญาทแสดงความเปนเจาของเอกสารอเลกทรอนกสทลกษณะคลายกนกบการแฮซเวลา ส าหรบรปแบบของโครงสรางพนฐานระบบกญแจสาธารณะแบบ X.509 (PKIX) การออกใบรบรองเกยวกบการลงลายมอชออเลกทรอนกสดวยคยตองมการประทบตราเวลาในทนททนใดหลงจากการลงลายมอ

31

ชออเลกทรอนกสในเอกสารอเลกทรอนกสเปนการกลาวถงการออกแบบระบบทเปนรปธรรมในโอกาศตอไปการลงลายมอชออเลกทรอนกสทถกตองตามกฎหมายควรมการรบรองทงหมด และมการรบรองขามของการออกใบรบรองทใชการประทบตราเวลาไดรบการคมครองตามกฎหมาย (2.5) ความเปนไปไดการใชการประทบตราเวลาในองคกรธรกจ การใหบรการสาธารณะของการประทบตราเวลาดจทลในองคกรธรกจสามารถอธบายไดดงตอไปน คอความเปนจรงอาจมบางสงบางอยางทสามารถเปลยนวนและเวลาทองคกรธรกจไดรบมอบหมายในการบรการเปนการกระท าทเปนอนตรายตอธรกจ โดยการเปลยนวนและเวลาลงไปในระบบปฏบตการ หรอซอรฟแวรถอวาเปนสวนส าคญของการเขาถงเอกสารอเลกทรอนกส ถาการประทบตราเวลามความมนคงปลอดภยอาจจะเกดเหตการณอยางนนอยมากทท าใหเกดความเสยหายตอการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส และการปลอมแปลงวนและเวลาในฐานขอมลทมการบนทกอาจมผลกระทบตอการใชงานเมอมการกระจายฐานขอมลและท าใหฐานขอมลไมนาเชอถอไดทงหมด เพราะในสภาพความเปนจรงไมสามารถปองกนกบเหตการณทเกดขนได ปจจบนมการเสนอใหพจารณาส าหรบการประทบตราเวลาเปนโครงสรางพนฐานรปแบบองคกรธรกจ โดยมประเดนเปนองคกรภายนอกและองคกรภายใน (2.6) กรณศกษาแนวทางการจดองคกรธรกจ

โดยแยกองคกรธรกจเกยวกบการจดการเอกสารอเลกทรอนกสออกเปนสองกลม

กลมแรกการจดการเอกสารอเลกทรอนกสทมการสงขาวสารโดยใหความส าคญใหกบองคกรธรกจทงภายในและภายนอก

กลมสองการจดการเอกสารอเลกทรอนกสทมการสงขาวสารโดยใหความส าคญใหกบองคกรธรกจทงภายใน

การจดการเอกสารอเลกทรอนกสขององคกรธรกจทงสองกลมไมตองการล าดบความนาเชอถอการประทบตราเวลาทไมเหมอนกนและสามารถท าไดตามกระบวนการทงสองชนด โดยมความแตกตางกนเลกนอย ปญหาไมไดเกดขนกบผถกวาจางบอยๆ ทสามารถก าหนดการจดการเอกสารอเลกทรอนกสตามความตองการของการใชการประทบตราเวลาตามเวลาทถกเสนอ ดวยเหตนการจดการเอกสารอเลกทรอนกสขององคกรธรกจในกลมสองถกเหนชอบ และเพอขจดอปสรรคความแมนย าโดยใชกลมแรกในการจดการเอกสารอเลกทรอนกส

การจดการผใหบรการประทบตราเวลาแหงทองถน (Local STA) ใชเทคนคการประทบตราเวลาทอธบายในหวขอขอบเขตของการประทบตราเวลา การจดการของผใหบรการประทบตราเวลาภายนอกมประเดนความนาเชอถอการประทบตราเวลาโดยมความเปนไปไดจากการตรวจสอบจากหนวยงานภายนอกเมอผถกวาจางตองการใชบรการผใหบรการ

32

ประทบตราเวลาภายนอกตองแจงการประทบตราเวลาของผใหบรการประทบตราเวลาภายในทราบโดยจะสงคาเวลามาใหตามค าขอ

การพสจนความจรงสามารถเชอถอไดโดยการใชการประทบตราเวลาสามารถแยกความแตกตางทงสองชนดได ดงทกลาวมาแลวขางตนและในตารางท 1 และเปนทการยอมรบพสจนใหเหนในการออกแบบเสนอขอคดเหน “Absolute time” หมายถงวนและเวลาทเปนลกษณะเฉพาะ เชน March 4, 1999, 16:20 “Relative time” หมายถงเปนการระบวนและเวลา บนเอกสารอเลกทรอนกสทมลกษณะเปนการประทบตราเวลากอนหรอหลงซงกนและกน ระบบการประทบตราเวลาเปนสงทส าคญทงหมดของผพสจนความจรงส าหรบความนาเชอถอของการตรวจสอบความจรงแททถกเผยแพรตองเชอถอในขอมลทเผยแพรออกมาทไมสามารถเปลยนแปลงแกไขไดโดยผใหบรการประทบตราเวลาภายนอก

ตารางท 1: Trust level

Level Trust-able precision Absolute time vs. exterior external STA big round Relative time vs. exterior external STA round Rel. and abs. Time vs. exterior (STA+)

External STA timestamp

Absolute time vs. exterior company STA big round Relative time vs. exterior company STA round Rel. and abs. Time vs. exterior (STA+)

company STA timestamp

STA+ means that external STA is trusted c.STA+ means that external STA is trusted การใหเหตผลสนบสนนส าหรบตารางท 1 ผพสจนความจรงภายนอกไม

เชอถอผใหบรการประทบตราเวลาแหงทองถน (Local STA) ถาไมเชอถอการประทบตราเวลาจากผใหบรการประทบตราเวลาภายนอกโดยปกตตองใช “Relative time” ทเปนบคคลทเปนสอกลางใหคาวนและเวลาลงไป การเปรยบเทยบการประทบตราเวลาสองแหงเพอความถกตองแมนย า สามารถตรวจสอบของการไมเปลยนแปลงแกไขไดทผกมดระหวางคาสองคา อยางไรกตามการเปรยบเทยบระหวางการประทบตราเวลาสองแหงจะมความเหมอนกนถาไมมความนาเชอถอผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) ส าหรบค าเสนอใหมคอก าหนดใหมผพสจนความจรงทองถน คอเสนอคาวนและเวลาโดยผใหบรการประทบตราเวลาแหงทองถนส าหรบการ

33

เผยแพรคาเวลาใหกบผใหบรการประทบตราเวลาภายนอกใชส าหรบการประทบตราเวลาอยางถกตอง ขอเสนอนท าใหความนาเชอถอผใหบรการประทบตราเวลาภายในนอยกวาผใหบรการประทบตราเวลาภายนอกทกประเดนทเกยวกบการประทบตราเวลา

การใชผใหบรการประทบตราเวลาภายนอกโดยเรมแรกประเดนนเปนการใชส าหรบผใหบรการประทบตราเวลาภายใน โดยมเงอนไขวาใชผพสจนความจรงภายนอกเปนผพสจน โดยคาวนและเวลาเปนของผใหบรการประทบตราเวลาภายใน เมอผพสจนความจรงภายในทราบถงความนาเชอถอเหมอนกนควรใชการพสจนความจรงจากภายนอกส าหรบเปนทางเลอกในการใชประโยชน (2.7) การใชผใหบรการประทบตราเวลาหลายทาง ประเดนปญหาหลกเกยวกบเทคนคการประทบตราเวลาโดยวธการใชผใหบรการประทบตราเวลาหลายทางไมท าใหเกดความถกตองและคควรแกความไววางใจในความสมเหตสมผลของการประทบตราเวลาแตอยางใด ปจจบนมความเปนไปไดในการใชผใหบรการประทบตราหลายทาง และระบบการประทบตราเวลาทมความแตกตางในล าดบชนของผใหบรการประทบตราเวลาล าดบชนสงจบกลมเขาดวยกนกบผใหบรการประทบตราเวลาล าดบต า 1. การก าหนดใหเปนผลสมบรณโดยการเปรยบเทยบกฎส าหรบการเผยแพรในความแตกตางทไมสามารถเปลยนแปลงแกไขไดจากบคคลทเปนสอกลาง เมอไหรกตามถาจ านวนผใหบรการประทบตราเวลามจ านวนมาก และใหความแมนย าในการประทบตราเวลาเหตผลน ความนาเชอถอของระบบกลายเปนเรองใหญทต องการพสจนจากการเปรยบเทยบจากกฎระหวางของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) และบคคลทเปนสอกลางทก าหนดโครงสรางพนฐานการประทบตราเวลาทใชอยหลายชนดส าหรบชนล าดบของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) 2. การใชผใหบรการประทบตราเวลาล าดบต าในขณะเดยวกนมผใหบรการประทบตราเวลาทอยในกลมนนทเปนศนยกลางในล าดบสงสด ประเดนนของการประทบตราเวลาเปนวธการของการรบประกนโดยซอฟตแวร34 ทสามารถคาดการณในความแตกตางของระบบได และความเปนไปไดทใชการประทบตราเวลาในองคกรธรกจ สามารถอธบายล าดบในความแตกตางของความนาเชอถอของผใหบรการประทบตราเวลาทต ากวาและควรเปดเผยล าดบชนของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA)

34 Valley Drive, S.V., e-Discovery and Litigation Support [Online], 21 January 2011. Available from www.surety.com/solutions/industries/legal.aspx

34

(2.8) การออกแบบระบบเปนรปธรรม การออกแบบและการสรางระบบการประทบตราเวลาทสมบรณ35 เปนสงทส าคญมาก โดยเปนของความนาเชอของบคคลทสาม ประเดนการประทบตราเวลาเปนการใชเทคนคทไดกลาวในวธการประทบตราเวลาเปนการประมวลผลแบบขนาดเปนการยอมรบความปลอดภยในกรณทเกดขนของการใชฟงกชนแฮซทางเดยว การอธบายโครงสรางพนฐานระบบกญแจสาธารณะแบบ X.509 การเพกถอนใบรบรองอเลกทรอนกส การรบรองระบบกญแจสาธารณะ ลายมอชออเลกทรอนกสไมควรใชกระบวนการของการประทบตราเวลาการออกแบบของผใหบรการประทบตราเวลาโดยเปาหมายเปนการแสดงคาวนและเวลาเมอมการประทบตราเวลาและสงกลบไปยงเครองลกขาย โดยเทคนคการประทบตราเวลาทดควรตรวจสอบไดในผลลพธทงหมดทไดจากการค านวณของผใหบรการประทบตราเวลาทสามารถตรวจสอบเวลาใดเวลาหนงได โดยคาจากการค านวณและบนทกเหตการณในการประมวลผล คาทไดจากการค านวณการประทบตราเวลาและบนทกเหตการณท าใหเหนความส าคญของกระบวนการตรวจสอบเมอตรวจสอบหลกฐานทเกยวกบการประทบตราเวลา โดยการขอรองจากผตรวจสอบทร บคาวนและเวลาจากผใหบรการประทบตราเวลาโดยกระบวนการตรวจสอบสามารถตรวจสอบความถกตองได 2.5 เทคนคและระบบสถาปตยกรรมของการประทบตราเวลา36 การประทบตราเวลามเทคนคและระบบสถาปตยกรรมประกอบไปดวยสงดงตอไปน (ดภาพท 10 ประกอบ)

35 Massias, H. X. Avila, S. & Quisquater, J.J., Design of a secure timestamping service with minimal trust requirements [Online], 21 January 2011. Available from www.uclouvain.be/crypto/publications/1999/ITBenelux.ps 36 A/S, C., Time Stamping Authority [Online], 12 December 2010. Available from www.cryptomathic.com/products/pki-id/time-stamping-authority

35

ภาพท 10: เทคนคและระบบสถาปตยกรรมของการประทบตราเวลา37 ระบบสถาปตยกรรม เทคนค Cryptomatic TSA ฝงอยในระบบความปลอดภยทควบคมดวยค าสง Command line ทสงจากเครองลกขาย โดยใชการประทบเวลาจากเครองลกขายทใชควบคกบ Smart card โดยใชโปรโตคอล RFC 3161 ทท างานรวมกนกบโครงสรางพนฐานกญแจสาธารณะ โดยเทคนค Cryptomatic TSA มการควบคมการเขาถงมการเขาถงสองอยาง คอการเขาถงจากเครองลกขายโดยตรง และการเขาถงเครองลกขายระยะไกลท าใหเทคนค Cryptomatic TSA ใชงายและมประสทธภาพในการใชงาน โดยการจดการทงหมดเปนการจดการโดย HSMs ทไมสามารถเขาไปปรบเปลยนวนและเวลาได 2.6 การใหบรการประทบตราเวลาของผใหบรการประทบตราเวลา38 การประทบตราเวลาเปนการสรางหลกฐานดจทลทสามารถตรวจสอบวนและเวลาทเกยวกบขอมลอเลกทรอนกสไดอยางถกตอง โดยคกรณสามารถพสจนจากการสรางและการสง

37 lbid, 36 38 Cybernetica, A.S., Timestamping Service and Digital Singnature Applications [Online], 9 July 2010. Available from www.timestamp.cyber.ee/introduction/esimene.html.

36

ขอมลอเลกทรอนกสได โดยการตรวจสอบท าไดโดยน าขอมลอเลกทรอนกสสองชดดวยการเขารหสลบเหมอนกนมาเปรยบเทยบกนโดยมความจ าเปนอยางยงในการประมวลผลผานระบบเครอขาย การใหบรการประทบตราของผใหบรการประทบตราเวลาเปนการสงคาวนและเวลาในขณะนนพรอมกบการลงลายมอชอของผใหบรการประทบตราเวลาไปยงผใชบรการ นอกจากนผใหบรการประทบตราเวลามหนาทเขารหสลบและเกบรกษาขอมลอเลกทรอนกสไวเปนความลบ การใหบรการประทบตราเวลามบคคลทเกยวของดงตอไปน 1. ผใชบรการการประทบตราเวลา คอบคคลทตองการประทบตราเวลาผนวกกบขอมลอเลกทรอนกสทมอยจรงในวนและเวลาในขณะนน 2. ผใหบรการประทบตราเวลา คอบคคลทสามทมความอสระในการด าเนนงานทใหบรการประทบตราเวลาทพสจนถงความมขอมลอเลกทรอนกสทมอยจรงในวนและเวลาทตองการตรวจสอบ 3. ผพสจน คอบคคลทตองการพสจนความจรงของขอมลอเลกทรอนกสทมอยจรงในวนและเวลาทตองการตรวจสอบ การใหบรการประทบตราเวลามขนตอนดงตอไปน 1. ผใชบรการการประทบตราเวลาสงเอกสารอเลกทรอนกสทตองการประทบตราเวลาใหแกผใหบรการประทบตราเวลา

2.ผ ใหบรการประทบตราเวลาประทบตราเวลาในขณะน นผนวกกบเอกสารอเลกทรอนกสและลงลายมอชออเลกทรอนกสของผใหบรการประทบตราเวลาเพอใชในการตรวจสอบ และสงขอมลอเลกทรอนกสกลบมายงผใชบรการประทบตราเวลา โดยคาวนและเวลาถกผนวกเขากบเอกสารอเลกทรอนกส

3. การตรวจสอบการใชบรการการประทบตราเวลา โดยผใชบรการประทบตราเวลาสงเอกสารอเลกทรอนกสไปยงผพสจน

4. ผพสจนมหนาทในการตรวจสอบเอกสารอเลกทรอนกส โดยการตรวจสอบใชระบบคอมพวเตอรตรวจสอบจากการประทบตราเวลาทส มพนธกบเอกสารอเลกทรอนกสและตรวจสอบการลงลายมอชอของผใหบรการประทบตราเวลาและวธการตรวจสอบเปนวธการทเชอถอได การตรวจสอบการใหบรการการประทบตราเวลา การตรวจสอบการใหบรการการประทบตราเวลาเปนการควบคมดวยเทคโนโลยการประทบตราเวลาโดยใชวทยาการเขารหสลบทส มพนธกบการประทบตราเวลา โดยการประทบตราเวลาตองเปนไปตามขอก าหนดในการเผยแพรตอสาธารณะชนเชนเดยวกบหนงสอพมพโดยไมสามารถเปลยนแปลงแกไขได โดยวทยาการเขารหสลบเปนการเชอมตดกนระหวางการประทบตราเวลาทถกตองทสามารถพสจนความจรง โดยการประทบตราเวลาเปน

37

ระเบยนทเกยวของกบฐานขอมลทกครงของการประทบตราเวลาขนอยกบวทยาการเขารหสลบแตละครง และการตรวจสอบท าโดยผพสจนตรวจสอบการประทบตราเวลาโดยระบบคอมพวเตอรท าการตรวจสอบประเดนการประทบตราทมความสอดคลองของการประทบตราเวลาของผใหบรการประทบตราเวลากบเอกสารอเลกทรอนกสทยอยในครงสดทายกอนมการเผยแพร การตรวจสอบของผพสจนมการพสจนความถกตองเกยวกบการประทบตราเวลาของผใหบรการประทบตราเวลาและเปนวธการทเชอถอได 2.7 กรณศกษาธนาคาร Swiss Cantonal ประเทศสวตเซอรแลนด39 ธนาคาร Swiss Cantonal มระบบความเชอถอของขอมลอเลกทรอนกสโดยใชลายมอชอดจทลและการประทบตราเวลาในรอบการด าเนนการทผานมาลดตนทนมากกวา 25 ลานบาท ทกๆ ป เมอจดจางบคคลภายนอกเขามาจดการเอกสาร โดยใชเทคโนโลยสารสนเทศจดรปแบบเอกสารอยในรปแบบเอกสารอเลกทรอนกสมจ านวนสะสมเพมขนโดยประมาณ 150 ลานฉบบทธนาคารตองจดเกบและมการก าหนดรปแบบของเอกสารอเลกทรอนกสเปนขอก าหนดเอกสารอเลกทรอนกสตองมความถกตองและมการปองกนขอมลโดยใชลายมอชออเลกทรอนกสผนวกกบการประทบตราเวลา ส าหรบการประมวลผลเอกสารอเลกทรอนกสามารถท าได 50 วนาทตอเอกสาร 1 ฉบบ โดยใชวธทเรยกวา StampSign จาก Secacon Gygli ในเมอง Muttenz โดยธนาคารน าขอมลอเลกทรอนกสผนวกกบใบรบรองอเลกทรอนกสและการประทบตราเวลาจาก โดยบรษท QuoVadis Trustlink Switzerland AG ในเมอง St. Gallen เปนผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส โดยมขนตอนวธการสรางดงตอไปน

1. ท าการเปลยนขอมลอเลกทรอนกสแปลงเปนไฟลรปแบบ PDF/A 2. ไฟลรปแบบ PDF/A ผานวธการ StampSign 3. น าลายมอชอดจทลและการประทบตราเวลาผนวกเขากบไฟลรปแบบ PDF/A ทผาน

วธการ StampSign แลวน าไปจดเกบ ธนาคารเลอกวธ ProtectServer External HSM จาก Safenet ทมความสามารถในการท างานมากกวา 100 ลายมอชอดจทลตอวนาท โดยการน าลายมอชอดจทลและการประทบตราเวลาบนเอกสารอเลกทรอนกสมการความถกตองตามกฎหมาย

39 QuoVadis Trustlink Switzerland AG, Trusted Time-Stamp [Online], 10 September 2010. Available from www.quovadisglobal.nl/ TimeStamp.aspx.

38

ภาพท 11 : รปแบบการท างานของการจดการเอกสารอเลกทรอนกส40 ประโยชนจากการใชลายมอชอดจทลและการประทบตราเวลาบนเอกสารอเลกทรอนกสเปนวธการทมสมรรถนะสงและมความนาเชอถอในการใหบรการเปนการใหบรการระหวาง StampSign และ QuoVadis ทเปนผใหบรการประทบตราเวลาทดและงายตอการใชงาน ในขณะทองคกรตองมการสงขอมลอเลกทรอนกสในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสตองไดรบความปลอดภยและถกตองตามกฎหมาย นอกจากนธนาคาร Basler Kantonal เลอกใชบรการจาก QuoVadis Trustlink Switzerland AG และมกฏหมายเฉพาะทประยกตใชในองคกรภายนอกจดเกบและรกษาขอมลอเลกทรอนกส จากการใชการประทบตราเวลาเปนการรบรองโดยผลของกฎหมายเปนรบการยนยนเอกสารอเลกทรอนกสทแทจรง

40 lbid, 39

39

ความนาเชอถอของการประทบตราเวลาเปนการประยกตใชคาวนและเวลาจาก UTC(k) ทเปนองคกรระหวางประเทศทใหคาวนและเวลามาตรฐานทสามารถตรวจสอบได โดย QuoVadis Trustlink Switzerland AG เปนผใหบรการประทบตราเวลาอยางเปนทางการภายใตบงคบกฎหมายของประเทศสวตเซอรแลนด (ZertES) และอยภายใตขอก าหนดมาตรฐานของสหภาพยโรป (European Telecommunication Standards Institute (ETSI)) และ QuoVadis Trustlink Switzerland AG เปนบรษทนานาชาตทใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกสบนอนเทอรเนตโดยสามารถใชบรการไดทวโลกโดยมการกระจายใบรบรองหลกอยบนบราวเซอรในปจจบน และความนาเชอถอของการประทบตราเวลาของ QuoVadis Trustlink Switzerland AG เปนผใหบรการประทบตราเวลา โดยใชวทยาการเขารหสลบทผนกลายมอชอดจทลและการประทบตราเวลาจากแหลงทมาของวนและเวลาทนาเชอถอท าใหคกรณไมสามาถปฏเสธขอมลอเลกทรอนกสหรอการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสได และสามารถพสจนหรอสามารถยนยนใครท าอะไร และเกดขนเมอไหร

บทท 3 การใหบรการประทบตราเวลา

3.1 ผใหบรการประทบตราเวลา (TSA)1 ปจจบนอนเทอรเนตเปนทรจกกนทวโลกแตความไมมนคงปลอดภยในระบบเครอขาย2 ท าใหเทคโนโลยวทยาการเขารหสลบ3 เปนการด าเนนเกยวกบความมนคงความปลอดภยบนพาณชยอเลกทรอนกสเพอขจดความสงสย4 โดยมหลายวธทตองการความนาเชอถอจากบคคลทสาม เชน ผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) ผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) ตองการวธการเขารหสดวยวธการแบบใหมในความสมพนธทมหนาทและความรบผดชอบในการตอบขอสงสยและขจดความเสยงทขดขวางการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสอาจกอใหเกดการฟองรองด าเนนคดโดยไมจ าเปน การอธบายหนาทของบคคลทสามทเกยวกบการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส และขอเสนอบางประเดนของกฎหมายทนาสนใจทอธบายไมใชหลกกฎหมายทเครงครดส าหรบการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสซงไมสามารถท าใหระบตวผกระท าการกบการเปลยนแปลงแสดงใหเหนโอกาสเกดการผดพลาด การฉอโกงและการปองกนการฉอโกงทอาจเกดได จากการผสมผสานดวยวธการทมคณลกษณะยงยากและซบซอน ถงแมวาการฉอโกงการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสยงคงมอยเปนการสะทอนใหเหนสภาพแวดลอมเกยวกบพาณชยอเลกทรอนกสในระดบต า โดยปจจบนปญหาเหลานสามารถขจดไดดวยเทคโนโลยวธการเขารหสลบ5 ส าหรบสหรฐอเมรกา รฐยทาหเปนรฐแรกทมการทดลองใชบงคบรปแบบการใหบรการของผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) มกฎหมายลายมอชออเลกทรอนกส

1 Michael, A. F., The Essentail Role of Trusted Third Parties in Electronic Commerce [Online], 21 January 2011. Available from osaka.law.miami.edu/~froomkin/articles/trusted.htm 2 David Icove. The FBI estimates that eighty percent of computer crime it investigates involves the Internet. Computer Crime: A Crimefighter's Handbook 129. 3 lbid, 1 4 Michael, A. F., The Metaphor Is the Key: Cryptography. The Clipper Chip, and the Constitution, 143 U. Pa. L. Rev. 709, 1995. 5 Marion, L., The Net currently is a universe of browsers rather than shoppers, Who's Guarding the Till at the CyberMall, Datamation [Online], 21 January 2011. Available from www.scribd.com/doc/6822967/Electronic-Commerce-Principles-and-Practice-0120959771

41

ใหความคมครองสงทซอนอยภายในระบบมมากกวาเมอเทยบกบความรบผดของบคคลเหลานน6 สงหนงคอไมมการแกไขเกยวกบวนและเวลา7 และกฎหมายไมไดก าหนดหนาทและความรบผดของบคคลเหลานนส าหรบการคมครองทมอย8 การอธบายเกยวกบหนาทและความรบผดของผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) ไมมการออกเปนกฎหมายรองรบ ดงนนการใหบรการควรจะท าใหคกรณทงหมดไดมสวนเกยวของเขามามสวนรวมในบทบาทหนาทการรบรองในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส ในโอกาสตอไปรฐอนหรอสภาคองเกรสควรออกกฎหมายทครอบคลมตามแผนการทไดรางไว โดยบทบาทหนาทของบคคลทสามทมความนาเชอถอการตรวจสอบหลกพนฐานเทคนคการเขารหส เชน การเขารหสกญแจสาธารณะและลายมอชออเลกทรอนกส การออกใบรบรอง โดยวทยาการการเขารหสลบเปนเครองตรวจสอบทมความเชยวชาญในเรองน 3.1.1. การออกใบรบรองอเลกทรอนกส การออกใบรบรองเปนการลงลายมอชอในระบบอเลกทรอนกสใหการรบรองโดยผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) เปนการใหบรการทอสระในการรบรองโดยมอบลายมอชออเลกทรอนกส ใหบคคลทขอใชบรการ การใหบรการอยภายใตพนฐานระเบยนคอมพวเตอรประกอบดวย การตรวจสอบความถกตองแทจรงของผใหบรการออกใบรบรองรบรองอเลกทรอนกส (CA) การตรวจสอบความถกตองแทจรงของชอหรอผใชบรการ การมอบกญแจสาธารณะของผใชบรการ และการลงลายมอชออเลกทรอนกสในระบบอเลกทรอนกสของผใหบรการออกใบรบรองรบรองอเลกทรอนกส (CA)9

6 Utah Code Ann. Sec. 46-3- 309 (1996) 7 Introductory Commentary, History and Current Status of the Utah Act, supra note 4, at *1. 8 Utah Code Ann. Sec. 46-3- 201(5) 9 See Ford, supra note 23, at 9. The Utah Act defines a certificate as a document that names or identifies its subscriber. Utah Code Ann. Sec. 46-3-103(3) (B). Arguably, this could be read to limit the reach of the Act to identifying certificates. Alternately, one could read the Act to say that any certificate that binds an attribute of the subscriber to the subscriber's public key identifies the subscriber in some manner. This seems the better reading since the Act clearly contemplates certificates other than identifying certificates, and even defines a transactional certificate as a valid certificate incorporating by reference one or more digital signatures, Utah Code Ann. Sec. 46-3-103(37), albeit stating a transactional certificate is a valid certificate only in relation to

42

ดงนนภารกจการใหบรการมความสมพนธกบปจจยกญแจสาธารณะ ในทางปฏบตผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) มความเปนไปไดในการจดล าดบในการออกใบรบรองโดยขนอยกบการใหบรการการรบรองดงตอไปน คอการออกใบรบรองบคคล การออกใบรบรององคกร การออกใบรบรองการท าธรกรรม และการใหบรการประทบตราเวลาอเลกทรอนกส 3.1.2. การใหบรการประทบตราเวลาอเลกทรอนกส การประทบตราเวลาเปนวทยาการเขารหสลบทเปนพยานหลกฐานอเลกทรอนกสทมความส าคญทโดยมวนและเวลาอยในเอกสารอเลกทรอนกสนน และไมมอปสรรคในการแสดงเอกสารอเลกทรอนกสหลงจากเหตการณดงกลาวทเปนการแสดงการอางองบางสงทเกดขน ในการเรมตนและไมเปนการบอกกลาวลวงหนากอนจะเกดเหตการณนน10 และเพยงพอทพสจนเอกสารอเลกทรอนกสทมการลงลายมอชออเลกทรอนกสหลงจากเกดเหตการณนน และบอกถงอายของเอกสารอเลกทรอนกสทมความส าคญในการแสดงเอกสารอเลกทรอนกสอยางถกตอง หรอการพสจนการระบวนและเวลาทเกดขนกอนทจะเกดขอพพาทถงแมจะมการปรบเปลยนวนและเวลา หรอมการเปลยนวนและเวลาในระบบคอมพวเตอรกตาม วธการพสจนเทานนทเหนอกวาความไมนาเชอถอกอนการสรางเอกสารอเลกทรอนกสทมวนและเวลาแนนอนเปนการท าใหเกดผลการฟองรองบนเอกสารอเลกทรอนกสหรอเปนการสงใหปฏบตโดยบคคลอนการพสจนโดยใชการแฮซเปนการสรางระบบเลขจ านวนขนาดใหญโดยวธการน าขอมลทงหมดของเอกสารผานกระบวนการฟงชชนแฮซ โดยใชลายนวมอในการเขารหส อยางไรกตามการท าธรกรรมอเลกทรอนกสมเปนจ านวนมากทขาดความนาเชอถอและเปนโอกาสการสรางองคกรธรกจส าหรบผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) ทใหบรการประทบตราเวลาโดยการพสจนไดจากคาวนและเวลาในเอกสารทไดผานกระบวนการฟงชชนแฮซทแนนอน โดยอาจควบคมในขบวนการอตโนมตในการสงคาวนและเวลากลบและการลงลายมอชออเลกทรอนกสทกๆ ครงทใชบรการในกระบวนการฟงชชนแฮซ สงทไดกลาวมาแลวขางตนเปนวธความมนคงปลอดภยของการประทบตราเวลาบนเอกสารอเลกทรอนกสและไมสามารถทจะประทบตราเวลายอนหลงได ในทางตรงกนขามวธการแฮซแบบธรรมดาของเอกสารอเลกทรอนกสควรมการเสนอใหพจารณาประทบตราเวลา และท

the digital signature incorporated in it by reference. Utah Code Ann. Sec. 46-3-103(39)(B). 10 Charles R. Merrill. The Digital NotaryTM Record Authentication System A Practical Guide for Legal Counsel on Mitigation of Risk from Electronic Records. June 22, 1995.

43

อยของจดหมายอเลกทรอนกสของเจาของเอกสารอเลกทรอนกสลงไปในกระบวนการแฮซดวย ในปจจบนมองคกรธรกจไดคดคนการใหบรการการประทบตราเวลา เชน Digital Notary TM11 3.2 ความนาเชอถอของการประทบตราเวลา ความนาเชอถอของการประทบตราเวลาเปนกระบวนการเกยวกบความมนคงปลอดภยทไดน าการสรางและการเปลยนแปลงแกไขวนและเวลาทเกยวของกบเอกสาร ในทนความปลอดภยไมเฉพาะเจาะจงแมแตเจาของเอกสารทสามารถเปลยนแปลงวนและเวลาได การประทบตราเวลาเปนการบนทกความถกตองทไมเคยมการยอมรบในวธการและเทคนคทเกดขน และสามารถใชประโยชนได การบรหารจดการโครงสรางพนฐานไดรวมการประทบตราเวลาทเปนกระบวนการสรางขนมาใหม และความนาเชอถอของการประทบตราเวลาเปนประเดนโดยบคคลทสามทมความนาเชอถอ คอผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) โดยการใชการพสจนเกยวกบขอมลทมอยกอนทจะมการใชงาน เชน การเกดสญญา การวจยขอมล การบนทกระเบยนทางการแพทย โดยปจจยภายนอกสงทอาจเกดขนไดเมอเจาของสามารถใสวนและเวลายอนหลงไดในหลายประการเชนนผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) สามารถใชการประทบตราเวลาเพมความนาเชอถอและลดความไมมนคงได 1. ฟงชชนแฮซ ฟงชชนแฮซเปนวธท าใหเกดสงใหมของการเปลยนแปลงขอมลเกยวกบระบบจ านวนตวเลขในระบบอเลกทรอนกส เชน การพมพลายนวมออเลกทรอนกสโดยอลกอรธมการตดและการรวมกน เชนการสบเปลยน หรอการเปลยนต าแหนงในการสรางขอมลใหม เรยกอกอยางหนงวาแฮซผลรวม แฮซคา แฮซรหส หรอแฮซแบบธรรมดาแฮซผลรวมเปนอยางธรรมดาในการใชดชน เกยวกบแฮซตาราง หรอเปนวธเปนกลางในการแฮซไฟลเปนวทยาการเขารหสลบโดยฟงชชนแฮซทมความหลากหลายในการประยกตส าหรบความมนคงปลอดภยของสารสนเทศ

11 DigiStamp Inc., DigiStamp Inc 4635 Travis St Ste 911 Dallas, TX 75205 USA [Online], 21 January 2011. Available from http://www.digistamp.com

44

A typical hash function at work ภาพท 12: ฟงชชนแฮซ12 2. คณสมบตฟงชชนแฮซ ฟงชชนแฮซมการออกแบบทมความรวดเรวและใหแฮซ collisions เลกนอยในการปอนขอมลตวแปรอสระในการแฮซตารางและการประมวลผลขอมล โดยขอมลตองไมเกด collisions โดยสรางเปนระเบยนและตองท าใหยตถามการสรางแฮซไมแตกตางถอวาผดปกตเมอปอนขอมลสองครงทมความแตกตางกน คณสมบตฟงชชนแฮซเปนการผสมคณสมบตการเปลยนในการปอนขอมลจ านวนเลกนอยท าใหเกดการเปลยนผลลพธจ านวนมาก หรอเรยกวาท าใหเกดผลลพธจ านวนมาก ฟงชชนแฮซเปนตวอยางทไมมขอบเขตของตวแปรอสระในการก าหนดโดยไมมกฎเกณฑของความยาวของสตรงไบต เชน การจดล าดบความยาวของบต ดงนนฟงชชนแฮซ กลายเปนการรวมตวกนโดยไมมขอบเขตของตวแปรอสระ ในกรณทมความแนนอน ฟงชชนแฮซสามารถก าหนดการออกแบบฟงชชนแบบหนงตอหนงระหวางตวแปรอสระทมขนาดและขอบเขตอยางเดยวกน13 หรอเรยกวาการเปลยนล าดบการผลกกลบดานใน โดยฟงชชนแฮซเปนการปอนคากบการผสมผสานของอนกรมการผลกกลบดานในรวมเขาดวยกน 3. การประยกตใช การประยกตใชฟงชชนแฮซมความหลากหลายในการใชงานโดยสามารถปรบใหเหมาะสมกบการใชงาน เชน วทยาการเขารหสลบโดยการสนนษฐานวาไมมผใดสามารถคนหา

12 helix84, Hash function [Online], 21 January 2011. Available from en.wikipedia.org/wiki/File:Hash_function.png 13 Wang, T., Integer Hash Function [Online], 21 January 2011. Available from www.concentric.net/~ttwang/tech/inthash.htm

45

ขอมลโดยเหมอนกบคาทไดจากการแฮซ วทยาการเขารหสลบทดเปนการด าเนนการแบบฟงชชนแฮซทางเดยวในทางปฏบตไมมการค านวณในการปอนขอมลทจะไดผลลพธเทากบคาทไดจากการแฮซเปนการยากทจะปลอมแปลงฟงชชนของวทยาการเขารหสลบได 4. วทยาการเขารหสลบ วทยาการเขารหสลบเปนการเขารหสลบแบบฟงชชนทางเดยวไมเปนฟงชชนแบบหนงตอหนงและกอใหเกดประสทธผล เชน การเขารหสลบแบบ Trapdoor เปนฟงชชนโดยการสม 5. การแกไขขอผดพลาด การใชฟงชชนแฮซตรวจสอบขอผดพลาดในการสงผานโดยตรง ฟงชชนแฮซเปนการค านวณจากผสงและคาทไดจากการแฮซสงเปนขอมลและด าเนนการอกครงในการรบขอมลครงสดทาย และถาคาฟงชชนแฮซทเกดขนไมเทากน เปนขอผดพลาดทเกดขนในระหวางการสงจากจดหนงไปอกทหนง หรอเรยกอกอยางหนงวาการตรวจสอบซ า ส าหรบการแกไขขอผดพลาดในการกระจายอาจมผลกระทบทอาจเกดขนได การสนนษฐานตองเกดขนนอยทสด ผลกระทบจากตวแปรสตรงเมอมการแบงประเภทกลายเปนขอผดพลาดขนาดใหญไมนาจะเปนไปได และขอผดพลาดเพยงเลกนอยอาจเปนไปได บรรทดฐานทสอง ถาฟงชชน f(x) และ x + s และ x มคานอย ถอไดวาฟงชชนแฮซมประสทธภาพ ดงนนเมอรถงการแกไขขอผดพลาดของรหส โดยใหความส าคญการแกไขรหสเปนวงจรการตรวจสอบซ า 6. การยนยนตวบคคลและการพสจนความจรง ฟงชชนแฮซเปนวทยาการเขารหสลบทใชอยางเปนทางการโดยการตรวจสอบความถกตองจากการพสจนจากคาของไฟล และพสจนความจรงความถกตองเหลานน การประยกตใชบางอลกอรธมแฮซอาจไมใหความส าคญในชนของความมนคงปลอดภย อยางไรกตามการน าไปใชประโยชนในวธการตรวจสอบขอผดพลาดได โดย NIST เปนแหลงทเกบรวบรวมและกระจายซอฟตแวรโปรแกรมมาตรฐานของคอมพวเตอร American National Software Reference Library ใหบรการฟงชชนแฮซในการพสจนไฟลและสงทเกยวของ 3.2.1 เทคนค Cryptomatic Time Stamping Authority (CTSA)14

14 A/S, C., Cryptomathic Time Stamping Authority [Online], 12 January 2011. Available from www.cryptomathic.com/media/12284/cryptomathic%20tsa%20product%20sheet.pdf.

46

เทคนค CTSA เปนประเดนความนาเชอถอของการประทบตราเวลาจากองคกรภายนอกของความตองการเครองลกขาย โดยเปนสวนหนงของขอมลอเลกทรอนกสทสามารถพสจนระบบวนและเวลาทหกลางไมได โดยเทคนค CTSA เปนการสรางความปลอดภยและการไมเปลยนแปลงของขอมลอเลกทรอนกส เอกสารอ เลกทรอนกส หรอการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส ส าหรบการประยกตใชการประทบตราเวลาเกยวกบลายมอชอดจทลเปนเหตผลการไมปฎเสธของการท าธรกรรมอเลกทรอนกส โดยการผนวกลายมอชอดจทลกบเอกสารอเลกทรอนกสเขาดวยกนในขณะทท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส และมความเชอมโยงไปยงเจาของลายมอชอดจทลและมผลบงคบไดตามกฎหมาย โดยมสองแนวคด คอลายมอชอดจทลตองมความสมพนธกบขอมลอเลกทรอนกสและผกพนธกบเจาของลายมอชอดจทล สองการรบรองลายมอชอดจทลตองมผลบงคบไดตามกฎหมาย การท าขอตกลงของคกรณควรท ากอนใบรบรองอเลกทรอนกสหมดอาย หรอถกเพกถอน ยกเวนมการพสจนวายงมการใชลายมอชอดจทลกอนใบรบรองอเลกทรอนกสการหมดอาย หรอถกเพกถอน และการประทบตราเวลาเปนการใหบรการโดยบคคลทสามทเรยกวา ผใหบรการประทบตราเวลาเปนการใหบรการระบบวนและเวลาทไมสามารถหกลางไดทเปนการสงเสรมความนาเชอถอในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสโดยมหลกการท างานของเทคนค CTSA มดงตอไปน Remote Administration Client มการบรหารจดการเครองแมขายจากภายนอกทมการควบคมความปลอดภยในการใหบรการ SDK Available ใชส าหรบสรางการประทบตราเวลาตามความตองการและตอบสนองคาของวนและเวลาทมผลตามกฎหมาย Scale-out Clustering การใหบรการจากเครองแมขายมการยอมรบสง Hardware Security Modules เปนการสนบสนนการใชฮารดแวรทมความปลอดภย โดยผใหบรการประทบตราเวลารายเดยวสามารถใช Hardware Security Modules และเครองแมขายหลายเครองทสามาถท างานไดอยางมประสทธภาพ

47

ภาพท 13: หลกการท างานของเทคนค Cryptomathic TSA (CTSA)15

ภาพท 14: การใหบรการของผใหบรการประทบตราเวลา16 3.2.2 หลกทวไปการพสจนเกยวกบลายมอชอดจทล17

15 A/S, C., Time Stamping [Online], 12 January 2011. Available from www.cryptomathic.com/media/12284/cryptomathic%20tsa%20product%20sheet.pdf 16 DigiStamp Inc., Root Certificate [Online], 21 January 2011. Available from www.digistamp.com/pubCerts.htm 17 Cybernetica AS, General principles of digital signature verification [Online], 5 January 2010. Available from www.timestamp.cyber.ee/principles_en.pdf

48

หลกเกณฑทใชพสจนเมอมการตรวจสอบลายมอชอดจทล คอเมอมการลงลายมอชอดจทล และใครเปนผใหลายมอชอดจทล โดยทวไปการก าหนดคาวนและเวลาใหความถกตองจากการสรางลายมอชอดจทลโดยบคคลภายนอก อยางไรกตามมความเปนไปไดทสรางกระบวนการเกยวกบการลงลายลายมอชอดจทลอาจมการพสจนจากการสรางระบบวนและเวลาเกยวกบลายมอชอดจทลโดยการประทบตราเวลา และการก าหนดการสรางวนและเวลาทเกยวกบลายมอชออเลกทรอนกสโดยใชการประทบตราเวลาจากองคกรภายนอก 1. การพสจนการสรางระบบวนและเวลาเกยวกบลายมอชอดจทลโดยการประทบตราเวลา รายละเอยดเกยวกบการใหบรการประทบตราเวลาเปนการสนบสนนความส าคญของระบบวนและเวลาของขอมลอเลกทรอนกสทมอย โดยใชวธทเรยกวา Freshness token เปนการรกษาความปลอดภยทประกอบไปดวยการใหบรการประทบตราเวลาทเชอมโยงไปยงแหลงของการใหบรการประทบตราเวลา โดยมคณสมบตดงตอไปน

- การสรางระบบวนและเวลาทเกยวกบการประทบตราเวลาตองสามารถแยกออกไดงาย

- การพสจนเกยวกบการประทบตราเวลาสามารถท าไดงายโดยปราศจากการแทรกแซงจากผทมสวนเกยวของ

- การประทบตราเวลาสามารถเปรยบเทยบจากการใชโดยตรงกบ Fresness token โดยไมขนอยกบการพยากรณลวงหนาทเกยวกบการประทบตราเวลา

- ในชวงของวนและเวลาของการสรางการประทบตราเวลาสามารถก าหนดไดในระหวางการสรางลายมอชอดจทลและการประทบตราเวลา (ดภาพท 15 ประกอบ) - ผลงลายมอชออเลกทรอนกสไดร บคาวนและเวลาลาสดจากผใหบรการประทบตราเวลา หรอผใหบรการประทบตราเวลาอาจจะเสนอการใหบรการพเศษโดยการดาวนโลดคาวนและเวลาลาสด โดยจะใชภายหลง Freshness token และน าขอมลอเลกทรอนกสมารวมกนกบ Freshness และลายมอชอดจทล โดยขอมลอเลกทรอนกสและลายมอชอดจทลตองสามารถแยกออกจากกนได และน าคาการประทบตราเวลาผนวกกบลายมอชอดจทล - ผลงลายมอชออเลกทรอนกสไดจ ดเกบคาประทบตราเวลาและขอมลอเลกทรอนกส

49

ภาพท 15: Messages passed during signature creation and time-stamping18

ภาพท 16: Determining the time of signature creation19

จากภาพท 16 เปนการแสดงวธการการสรางลายมอชออเลกทรอนกสเกยวกบวนและเวลา โดยคาวนและเวลาถกฝงอยระหวางสองชวงเวลา โดยชวงเวลาแรกมขอจ ากดการสรางลายมอชออเลกทรอนกสเกยวกบวนและเวลาทใหคาวนและเวลาและอาจเกดความผดพลาดขนได ชวงเวลาทสองมขอจ ากดการสรางลายมอชออเลกทรอนกสเกยวกบวนและเวลาทใหคาวนและเวลาทมความแตกตางจาก Fresh token และอาจเกดความผดพลาดขนได

2. อลกอรธมส าหรบการสรางลายมอชออเลกทรอนกสเกยวกบวนและเวลา

18 lbid, 17 19 lbid, 17

50

รายละเอยดของอลกอรธมทก าหนดชวงวนและเวลาเกยวกบลายมอชออเลกทรอนกส ถาชวงเวลาใดเวลาหนงเกดการผดพลาดไมบรรลผล และอลกอรธมตองมการขดจงหวะในการท างานของการสรางลายมอชออเลกทรอนกสเกยวกบวนและเวลา โดยใชขอมล และอลกอรธม ดงตอไปน

- Signed data - Signature - Freshness attestation - Signature time stamp - Data used to verify the signature20 อลกอรธม

- ตรวจสอบลายมอชออเลกทรอนกสทผานการประมวลผลโดยมโครงสรางแบบการรวมกนของขอมลอเลกทรอนกสและท าการประทบตราเวลาทกระบวนการ Freshness token ทเรยกวา timestampInfo

- เปรยบเทยบกระบวนการ Freshness token และการประทบตราเวลาลายมอชออเลกทรอนกส โดยคาทเปนผลลพธของ vresult ตองชดแจงและคาทเปนผลลพธของ vtype ตองไปตรงมา

- คาวนและเวลาทแยกออกและคาทผดพลาดสงสดของการประทบตราเวลาลายมอชอเลกทรอนกส จะเทากนกบผลรวมของผลลพธทไดจาก sigmax

- คาวนและเวลาทแยกออกและคาทผดพลาดสงสดของ Freshness tokenแยกออกจากขนตอนการตรวจสอบการประทบตราเวลา โดยจะเทากบคาความแตกตางของผลลพธทไดจาก sigmin

ผลลพธ คอชวงวนและเวลาสองชวงเรยกวา Sigmin และ Sigmax เปนคาวนและเวลาเรมตนและคาสนสดตามล าดบ

3. การก าหนดการสรางวนและเวลาทเกยวกบลายมอชออเลกทรอนกสโดยใชการประทบตราเวลาจากองคกรภายนอก กรณมความจ าเปนตองใชการประทบตราเวลาจากองคกรภายนอกของการก าหนดคาวนและเวลาทเกยวกบลายมอชออเลกทรอนกส โดยใชเทคนคอนตองวางกฏเกณฑทมคณสมบตเฉพาะของเทคนคโดยใหค านงถง เทคนค เครองมอ โครงสรางขอมล โปรโตคอล

20 Protocols and data formats for time-stamping service

51

และมการพสจนในการน าเสนอระยะยาวในการสรางวนและเวลาทเกยวกบลายมอชออเลกทรอนกส โดยสงทกลาวมานสามารถตอบโจทยปญหาไดหรอไม 3.2.3 การบรหารจดการความนาเชอถอส าหรบพาณชยอเลกทรอนกส21 1. ความมนคงปลอดภยส าหรบพาณชยอเลกทรอนกส พาณชยอเลกทรอนกสเปนระบบเปดบนอนเทอรเนตทมความตองการความปลอดภยในการใชบรการและการใชบรการบางครงอาจถกการฉอโกงของการใชงานโดยไมสจรต การบรการความปลอดภยเปนการตรวจสอบความถกตองจรงแทและเปนการพสจนเกยวกบบคคล และอาจเปนผลมาจากการปลอมแปลงตวเปนผใชทถกตองตามกฎหมายในการปฏเสธความรบผดชอบในการรบขอมลอเลกทรอนกส และอาจเปนไปไมไดในการใชสทธอยางสจรตโดยไมมการสง หรอการรบขอมลอเลกทรอนกส ความนาเชอถอของขอมลอเลกทรอนกส ความถกตอง และสภาพความพรอมใชงานเปนการรบรองความถกตองตามกฎหมายทผใชสามารถอานขอมลอเลกทรอนกสได ส าหรบการสราง การเปลยนแปลง การถกลบ หรอการน ากลบมาใชใหมของขอมลอเลกทรอนกส ถามการใชขอมลอเลกทรอนกสโดยไมมการตรวจสอบอาจท าใหไมมผลตามกฎหมาย การก าหนดนโยบายความปลอดภยท าใหขอมลอเลกทรอนกสถกตองตามกฎหมาย ในทางปฏบตการใหบรการความปลอดภยโดยวธการเขารหสลบเปนวธหนงทสามารถใหบรการความปลอดภยในการใหความนาเชอถอและความถกตองของขอมลอเลกทรอนกส วทยาการเขารหสลบกญแจสาธารณะเปนพนฐานส าคญในการใหบรการความปลอดภย ดงนนการปฏเสธความรบผดชอบและการตรวจสอบความถกตองจรงแทจงเปนสาระส าคญในการสราง Secure Socket Layer (SSL) ทใชส าหรบความมนคงปลอดภยในการสอสารบนเวป โดยการใชกญแจสวนตว กญแจสาธารณะและลายมอชออเลกทรอนกสในการเขารหส โดยมความคาดหวงของผใชและผด าเนนการบนพาณชยอเลกทรอนกสตองเปนเจาของระบบกญแจสาธารณะทเปนพนฐานส าหรบผใชบรการ หรอการพสจนบคคลบนพาณชยอเลกทรอนกส โดยการสรางและการกระจายระบบกญแจสาธารณะทเปนตนเหตของปญหาและมความทาทายการบรหารจดการระบบกญแจสาธารณะ โครงสรางพนฐานระบบกญแจสาธารณะ (PKI) เปนการบรหารจดการและการกระจายอยางธรรมดาแตการสรางความนาเชอถอเปนปญหาของการบรหารจดการทแสดงถงการกระจายความนาเชอถอ และการตรวจสอบความถกตองออกโดยผใหบรการออกใบรบรอง

21 Josang, D. A., Trust Management for E-Commerce: Appears at Virtual Banking 2000 [Online], 15 January 2010. Available from www.virtualbanking2000.com/.

52

อเลกทรอนกส (CA) โดยพนฐานของการรบรองประกอบไปดวยลายมอชออเลกทรอนกสอยในกญแจสาธารณะเพอพสจนความเปนเจาของทสามารถเชอมโยงสองสงเขาดวยกน โครงสรางใบรบรองอเลกทรอนกสโดย International Telecommunication Union (ITU) X.509 เปนมาตรฐานของ ITU X.509 ในการตรวจสอบใบรบรองของกญแจสาธารณะซงเปนหนาทของผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) ในการพสจนบคคลในประเดนปญหาการตรวจสอบความถกตองโดยกญแจสาธารณะของผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) สามารถรบรองผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) รายอนไดแตการรบรองกญแจสาธารณะของผใหบรการออกใบรบรองรายอนตองรบรองดวย Root CA เพอรองรบความหลากหลายในการใหบรการทมอย อยางไรกตามปญหาการออกแบบทเกดขนกบผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) ถามการจดการอยางไมเหมาะสม การตรวจสอบความถกตองของการเปนเจาของกญแจสาธารณะ หรอแยลงกวานนถาผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) มเจตนาโดยการปลอมเปนเจาของกญแจสาธารณะ นอกจากนถากญแจสวนตวคลายกนกบกญแจสาธารณะในการออกใบรบรองอเลกทรอนกส ท าใหลวงรความลบโดยเกดขนในความบงเอญ หรอ กรณทแยลงกวาน นถาเปนการกระท าโดยตงใจของผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) สมมตฐานเกยวกบการพสจนบคคลบนอนเทอรเนตตองมความชดเจน ผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) ตองมความนาเชอถอและมความซอสตยตลอดจนจดการงานใหเหมาะสมตอผใช และตองคมครองกญแจสวนตว การบรหารจดการความนาเชอถอตองรวมวธการประเมนคานโยบายทเปนปญหาในการจดการและควบคมการออกใบรบรองและกญแจสาธารณะ โดยนโยบายตองเปนการรวมเปนภาคส าหรบผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) และผใชบรการ การออกใบรบรองและโครงสรางพนฐานระบบกญแจสาธารณะ (PKI) เปนการจ าลองหาหนทางการท าหนาทแทนในโลกความเปนจรง และการก าหนดการพสจนบคคลและความคควรแกการไววางใจในระบบอตโนมต โดยมวธการสรางระบบใหเหมอนกนซงเปนพนฐานบนการจ ากดรปแบบความนาเชอถอโดยใชเครองมอ โดยการก าหนดความนาเชอถอและการตดสนใจในการสรางระบบรองรบ 2. โครงสรางพนฐานระบบกญแจสาธารณะของเวปไซตและการจดการโครงสรางพนฐานระบบกญแจสาธารณะ วทยาการการเขารหสลบเกยวกบโครงสรางพนฐานระบบกญแจสาธารณะ (PKI) ไดการพฒนาแนวปฏบตเกยวกบโครงสรางพนฐานระบบกญแจสาธารณะ (PKI) ในการบรหารจดการ และปจจบนมการพฒนาออกมาใหเหนสองแนวทางเกยวกบโครงสรางพนฐานระบบกญแจสาธารณะ (PKI)

53

การใชอนเทอรเนตเกยวกบโครงสรางพนฐานระบบกญแจสาธารณะ (PKI) เรยกวาเวปไซตโครงสรางพนฐานระบบกญแจสาธารณะ (Web PKI) โดย Root CA เปนฝายเผยแพรกญแจสาธารณะ โดยใชโปรแกรมทชวยในการเปดดเวปบราวเซอรชวยในการออกใบรบรองโดยใชเทคโนโลย X.509 โดยการท างานกญแจสาธารณะคลายกบกญแจสวนตว เปนการควบคมการประยกตการใชงานและเปนการเตรยมกญแจสาธารณะซงสนบสนนความนาเชอถอกญแจสาธารณะโดยก าหนดการใชงานของกญแจสาธารณะใน วน เวลา ทก าหนดในใบรบรองอเลกทรอนกส เมอ Root CA กระจายใบรบรองอเลกทรอนกสดวยโดยใชโปรแกรมทชวยในการเปดดเวปไซตในการบรหาร Root Key ทไดรบอนญาต และกระจายการใบรบรองอเลกทรอนกสเปนทนยมแกผใชตองมความตอเนองในการปรบปรงระบบคอมพวเตอรใหทนสมยตอการใชงานกญแจสาธารณะใหมความใหมลาสดอยเสมอ เชน กญแจสาธารณะถกเพกถอนในทางปฏบต Root CA ตองเพกถอนการรบรองเหลานนดวยความรวดเรวเชนกน การออกใบรบรองอเลกทรอนกสเปนการประยกตทไดรบความนยมในปจจบนทแสดงใหเหนความปลอดภยในการใชบนเวบโดยใชโปรโตคอล SSL ทมความนาเชอถอและการตรวจสอบความถกตองจรงแทดวยเครองลกขาย การใชจดหมายอเลกทรอนกสเปนทนยมใชในการเขารหสและการลงลายมอชออเลกทรอนกสลงไปในจดหมายอเลกทรอนกส และใชกญแจสาธารณะของผรบเพอการเขารหสในการสรางความนาเชอถอและสามารถประยกตใชโดยใชซอฟตแวรเปนสวนประกอบในการตรวจสอบความถกตองจากผประกอบการในความปลอดภยของผใชโดยโปรแกรมสามารถปฏบตไดอยางปลอดภย โดยปกตโปรแกรมคอมพวเตอรเปนสวนประกอบทความส าคญมากกวาการยนยนทมาของผประกอบการ โดยวศวกรรมโปรแกรมคอมพวเตอรเปนสวนส าคญทสมพนธกนกบพาณชยอเลกทรอนกสในการสงเสรมการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส และทางปฏบตมการทดสอบระบบความนาเชอถอทมความปลอดภยในระบบพาณชยอเลกทรอนกสทมการผสมผสานของซอฟแวร องคกรบรหารการจดการโครงสรางพนฐานระบบกญแจสาธารณะสามารถตดสนใจ หรอท าใหมผลบงคบตามกฎหมายได โดยรฐยอมรบการใหบรการออกใบรบรองขาม Root CA ในการจดการโครงสรางพนฐานระบบกญแจสาธารณะตางรายกน และเปนวธการสรางโครงสรางพนฐานระบบกญแจสาธารณะ (PKI) ทเชอมโยงการออกใบรบรองแบบล าดบชนของการกระจายความปลอดภยโดย Root CA ในการกระจายกญแจสาธารณะทเปนสาระส าคญส าหรบการจดการโครงสรางพนฐานระบบกญแจสาธารณะ และจดใหมสมาทการดของผใชแตละคนทประกอบไปดวยกญแจสวนตวและเสรมดวยกญแจสาธารณะของ Root CA 3. การบรหารจดการความนาเชอถอ

54

การอธบายเกยวกบความนาเชอถอมอยหลายทางทเกยวกบการพาณชยอเลกทรอนกสและความปลอดภยของเทคโนโลยสารสนเทศเปนตวก าหนดความนาเชอถอทเปนประเดนส าคญส าหรบมาตรฐานทไดคาดหวง หรอการปฏบตตามนโยบายทก าหนดโดยปราศจากเจตนาไมสจรตรวมทงความเชอถอในระบบ หรอความเชอเกยวกบความปลอดภยและการตอตานจากผลกระทบจากการกระท าโดยเจตนาไมสจรต ดงนนความนาเชอถอเปนความเชอและเปนการยอมรบอยบนพนฐานของพยานหลกฐาน จากแนวคดและ ทางกายภาพทวไป โลกของความเปนจรงเปาหมายของผใชบรการอาจเกดขนเองในการรบขอความของคกรณทเกยวของในการสรางความนาเชอถอ ท าใหขอเทจจรงบางอยางไมสามารถหลกเลยงไดและอาจเกดขนไดในองคกรธรกจอาจถกจ ากด เชน โดยระยะทาง หรอจ านวนผใชทสามารถเขาถงระบบเครอขายเปนความทาทายเปนการสรางการประเมนคาเกยวกบความนาเชอถอในสภาพแวดลอมของการพาณชยอเลกทรอนกส และการคนหาการเปนพยานหลกฐานทเชอถอไดเกยวกบระบบและการท าธรกรรมทางอนเทอรเนตของคกรณ การประเมนความนาเชอถอส าหรบพาณชยอเลกทรอนกสตองอยบนพนฐานพยานหลกฐานทรวบรวมไวสามารถใชไดจรง และเปนพนฐานการตดสนใจการบรหารความนาเชอถอสามารถก าหนดรายละเอยดเกยวกบกจกรรมทเปนการเกบรวบรวม การประมวล การวเคราะหและการน าเสนอความปลอดภย ซงมความสมพนธกบพยานหลกฐานโดยมวตถประสงคส าหรบการตดสนใจเกยวกบการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส 4. นโยบายพนฐานการบรหารจดการความนาเชอถอ คกรณตองอาศยความนาเชอถอทผนกระหวางกญแจสาธารณะและการแสดงเจตนาความเปนเจาของลายมออเลกทรอนกสทจดเกบในใบรบรองในการใหบรการ และรวมถงแนวปฏบต (CPS) ของผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) เปนผด าเนนการเกยวกบนโยบาย วธการ และการควบคมความปลอดภยโดยขอตกลงกบผเปนเจาของลายมอชออเลกทรอนกส เชน ความปลอดภยการจดเกบกญแจสวนบคคลและกฎหมายลกษณะหนทเกยวกบผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) เชน การรบประกน และการจ ากดของสทธเรยกรองในมลหน และนโยบายการออกใบรบรองอเลกทรอนกสโดยใชเทคโนโลย X.509 เปนทยอมรบรวมกนสรางขนเพอก าหนดกฎทบงบอกถงความสามารถในการประยกตการใชงานเกยวกบการออกใบรบรองอเลกทรอนกสโดยเฉพาะ และการจดกลมความปลอดภยทเหมาะกบสงคม22 ในความแตกตางของนโยบายการออกใบรบรองอเลกทรอนกสทมอย หรอเปนการ

22 International Telecommunication Union (ITU), Recommendation X.509, The Directory: Authentication Framework. International Telecommunication Union, Telecommunication Standarzation Sector (ITU-T),1996

55

ประยกตการใชงานโดยเฉพาะ และเปนพยานหลกฐานแกผใชโดยผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) ตองปฏบตตามนโยบายทไดก าหนดไว การออกใบรบรองอเลกทรอนกสโดยใชเทคโนโลย X.509 ไมเปนทแพรหลายในการใชงานเปนผลมาจากแนวปฏบต (CPS) ของผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) โดยทวไปการรบรองแนวปฏบต (CPS) เปนทยอมรบรวมกนใน America Bar Association’s Digital Signature Guidelines “A CPS is a statement of the practices which a certification authority employs in issuing certificates”23 โดยการรบรองแนวปฏบต (CPS) ภายใตเงอนไขการออกใบรบรองอเลกทรอนกส และสงทไดกลาวถงมากอนเปนความรบผดของผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) โดยปกตผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) มความแตกตางในการจดกลมในระดบความนาเชอถอ หลกทวไปถามความนาเชอถอสงตองมการตรวจสอบกอนการออกใบรบรองอเลกทรอนกสโดยเพมคาใชจายในการรบรองถาใชระดบความนาเชอถอสง แนวคดเกยวกบนโยบายการออกใบรบรองอเลกทรอนกส และแนวปฏบต (CPS) เปนการพฒนาโดยความแตกตางของสวนประกอบหลก ส าหรบเหตผลแนวปฏบต (CPS) เปนคณลกษณะพเศษ และโดยปกตเปนการประยกตจากผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกสรายเดยว (Single CA) และมความเหมาะสมกบการใชงาน ทแยกออกเปนล าดบชนโดยม Root CA เปนองคกรสงสด โดยมเหตผลแนวปฏบต (CPS) เปนการยากในการท างานรวมกนดวยวธการรบรองขามการออกใบรบรองอเลกทรอนกสระหวางล าดบชน ความไมเขาใจในเทคโนโลย X.509 แสดงใหเหนความนาเชอถอในการรบรองอยางชดเจนของผใช โดยองคกรน าเสนอการออกใบรบรองอเลกทรอนกสทพสจนใหเหนการผนกระหวางกญแจสาธารณะและชอ เปนเพยงสวนหนงของสรางพยานหลกฐานและการพสจนแนวปฏบต (CPS) สดทายขนอยกบค กรณดวยสมมตฐานของเจาของกญแจสาธา รณะ พยานหลกฐานทเกยวกบ Root CA มความส าคญมากส าหรบประเดนนส าหรบด าเนนงานและบรหารจดการทดในการน าไปใชประโยชนและตรวจความถกตองได นโยบายการบรหารจดการความนาเชอถอ คอการน าไปใชประโยชนตรวจสอบถกตองของพยานหลกฐาน โดยมการเกบรวบรวมและการพสจนโดยผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) อยางไรกตามขนอยกบคกรณอยางมากควรเขาใจแนวปฏบต (CPS) ส าหรบการบรหารจดการความนาเชอถอทดถงแมวาปจจบนนโยบายการใชคย และชอผนกเขาดวยกนควรเสนอใหเปนหลกการการใหบรการพนฐานของความนาเชอถอ ดงนนนโยบายทเปน

23 American Bar Association (ABA). Digital Signature Guideline: Legal Infrastructure for Certificate Authorities. 1995.

56

แนวปฏบต (CPS) ตองอธบายเปาหมายของการสรางระบบความนาเชอถอทเปนบรรทดฐานในการพจารณาของการใหเครดตในการจดล าดบความนาเชอถอและการพสจน โดยประเดนการออกใบรบรองอเลกทรอนกสเปนประเดนส าคญคอการใหพยานหลกฐานหลงจากการพสจนแลว 5. การบรหารจดการความนาเชอถอแตละองคกร การบรหารจดการความนาเชอถอเปนตนเหตของปญหา เชน ตวอยางนโยบายการออกใบรบรองอเลกทรอนกส หรอแนวปฏบต (CPS) โดยนโยบายการออกใบรบรองอเลกทรอนกสใหเปนมาตรฐานโดยการจดหมวดหม และองคประกอบทมการประเมนดวยคอมพวเตอรทผกมดคกรณไดเชนกน ถาเกดขนภายในองคกรทเปนล าดบชน หรอการรบรองการขามระหวางล าดบนโยบายเทากนและถาล าดบนโยบายไมเทากน Root CA จะเปนผด าเนนการแทน อยางไรกตามนโยบายแขงแกรงเปนมาตรการหลายมตทมความยากในการเปรยบเทยบ และเหตผลอยางหนงของการรบรองขามใบรบรองอเลกทรอนกสเปนการยากในการท าใหบรรลผลส าเรจ ในโลกความเปนจรงความนาเชอถอเปนสญชาตญาณทผกมดเกยวกบการรบรอง แตสรางโครงสรางพนฐานระบบกญแจสาธารณะทสรางรปแบบความนาเชอถอแบบไบนาร (Binary Trust Model) อยบนพนฐานการรบรองหลายทาง ปจจบนการสรางโครงสรางพนฐานระบบกญแจสาธารณะจดการการออกใบรบรองอเลกทรอนกสเดยว โดยไมกลาวถงสงหนงของความนาเชอถอ หรอการจดล าดบของเจาของกญแจสาธารณะ เชน โครงสรางพนฐานระบบกญแจสาธารณะ (PKI) สามารถใหค าตอบของค าถามตอไปน เชน เสนทางการออกใบรบรองอเลกทรอนกส ระดบมลคาของการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส และความเสยงทสามารถใหขอมลแกผใชบรการได โดยผใชบรการสามารถเลอกคกรณทท าใหความเสยงลดลงได24 ปญหาของมาตรการเกยวกบความนาเชอถอมมากกวาการออกใบรบรองอเลกทรอนกส และขอสรปความนาเชอถอส าหรบหางกนโดยระยะทางถอวาเปนสงส าคญมากกวาอยางอน ดงนนมาตรการความนาเชอถอควรจะแสดงนโยบายทเปนการเสรมความนาเชอถอ หรอหลกการจดล าดบการท างานทสามารถเขาใจไดโดยการประมวลผลคอมพวเตอรดวยระบบอตโนมตในการเสรมความนาเชอถอ และมาตรการสรางความนาเชอถอเปนสงทตองท าอยางตอเนอง และมการรบรองหลายเสนทาง เชน ยอมรบการออกใบรบรองอเลกทรอนกสส าหรบขามองคกร แสดงใหเหนระหวางผท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสกบผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) ทเปนสงทคกนอยางแทจรง โดยผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) สรางความนาเชอในการสนบสนนการตดสนใจท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส

24 “For a give certification path and a give user what is the upper transaction value you are willing to risk?” and “For a given transaction how can you select the transaction partner that will minimize your risk?”

57

6. ความนาเชอถอกบสมรรถนะของระบบ การรบรองความนาเชอถอกบสมรรถนะของระบบและแหลงทมาไมเปนการรบประกนความปลอดภยของซอฟตแวรในการบรหารจดการ โดยปกตการกลาวถงการปฏบตความนาเชอถอในตวบคคลทปฏบตหนาท โดยปราศจากเจตนาไมสจรต หรอสมรรถนะของระบบสามารถตอตานผลกระทบจากการไมสจรต ค าวา “ไมสจรต” มค าจ ากดความ คอการก าหนดเหตผลส าหรบตวแปรทเกยวกบความปลอดภย อยางไรกตามการพจารณาจากค าจ ากดความในมมมองอสระเกยวกบสมรรถนะของระบบ หรอการน าไปใชประโยชนอยางถกตอง และซอฟตแวรเปนสวนประกอบภายนอกของระบบทมสมรรถนะของระบบในการท างานแมแตการกระท าไมสจรตแตการสรางซอฟตแวรควรมความสมบรณเชอถอได การใหความปลอดภยทดส าหรบการพาณชยอเลกทรอนกสเปนสงทตองการ โดยกลไก และซอฟตแวรทมความถกตองเชอถอได และการใหบรการโดยมออาชพหรอกลมบคคลคนทมความเชอและมาตรฐานสงท าใหบรรลผลส าเรจไดเชนกน ตวอยางเชน ผลงทนมความเชอถอหนบางตวโดยค าแนะน าของตวแทนซอขายหนโดยกอนหนานมหนทางทจะท าใหมผลก าไรส าหรบนกลงทนในท านองเดยวกนกลไกส าหรบพาณชยอเลกทรอนกสตองมคณสมบต และความสามารถในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสใหบรรลวตถประสงคไดเชนกน ส าหรบเปาหมายของซอฟตแวรอาจเปนสวนเลกๆ แตยากมากทท าความเขาใจ การรบประกนความถกตองของซอฟตแวรบางชนดทเขาใจ โดยผสรางทฤษฏและผปฏบตตองท าดวยความแมนย าทสามารถพสจนการรบประกนความถกตองในการน าไปใชประโยชนโดยซอฟตแวรอาจมราคาสง อยางไรกตามการพฒนาซอฟตแวรตองค านงถงการสรางและการน าไปใชประโยชนและสามารถรบประกนความถกตองได โดยขนอยกบความนาเชอถอของผพฒนาซอฟตแวร 7. ความนาเชอถอการเขาถงระบบ รายละเอยดเกยวกบความปลอดภยไมใชเปนการเสรมในการท าหนาทปฏบตน าไปใชประโยชนของการประยกตการใชงาน ดงนนเมอผใชไมสามารถหลกเลยงการใชระบบทไมสมบรณ ดวยเหตนการเขาถงระบบจงเปนสวนส าคญของการแสดงเปนพยานหลกฐานของการท างานระบบความปลอดภยในการบรหารจดการความนาเชอถอ ปจจบนการเขาถงเวบไซตเปนสงอ านวยความสะดวกใหแกผใช ถาการบรหารจดการความนาเชอถอไมสามารถทเชอถอได พยานหลกฐานทเกดขนกไมสามารถหลกเลยงไดเชนกน โดยทงหมดขนอยกบคกรณทเกยวของ การเขาถงระบบของมมมองผใชตองงายตอการใชงานและเชอถอไดในความปลอดภยทมความสมพนธกบพยานหลกฐาน และกลายเปนเรองยากทท าใหบรรลผลส าเรจดวยเทคโนโลยใหม เชน การเขาถงระบบโดยเทคโนโลยไรสาย โดยสถานปลายทางเปนน าสงขอมลโดยตรงแทนการเขาถงระบบแบบเดม ส าหรบการพฒนาเปนเครองแมขายขององคกรทมเครองหมาย

58

ใบรบรองอเลกทรอนกส และยอมใหมการเขาถงระบบโดยแสดงเครองหมายของความนาเชอถอตลอดเวลาทมการเชอมตอกน เมอมการตรวจสอบเครองแมขายองคกรจากภายนอกสามารถเขาถงการออกใบรบรองอเลกทรอนกส ซงเปนปญหาการเขาถงระบบและควรใหผใชไดรบรการเขาถงระบบดวย 3.2.4 การบรหารจดการความนาเชอถอส าหรบธรกรรมทางอเลกทรอนกส25 การบรการสาธารณะเกยวกบพาณชยอเลกทรอนกสมจ านวนเพมขนอนเทอรเนตกลายเปนสอกลางทมความส าคญส าหรบการเผยแพรขอมลในเชงธรกจ โดยเทคโนโลยกลายเปนสงอ านวยความสะดวกในองคกรธรกจทสามารถก าหนดวธการ และการท างานของระบบใหเปนทยอมรบในพาณชยอเลกทรอนกส โดยการประยกตการใชงานทมปจจยหลายประการทท าใหขาดความนาเชอถอของผท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส ในโลกแหงความเปนจรงมนษยควบคมการท าธรกรรมและมธรกรรมจ านวนมากทมาจากแนวคดจากความเชอถาขาดแนวคดของความนาเชอถอทามกลางความไมคนเคยของประชาชนทเกยวกบพาณชยอเลกทรอนกส โดยขนอยกบปจจยทางปรชญาทเกยวกบความเชอของคกรณ โดยปรชญาการมองโลกในแงด และปจจยพเศษส าหรบการท าธรกรรมของเศรษฐกจ เชน ความเสยงของพาณชยอเลกทรอนกสไดเกดขนในกอนหนาน ประเดนการบรหารจดการความนาเชอถอส าหรบธรกรรมทางอเลกทรอนกสตองมองในแนวคดความนาเชอถอดวย ความนาเชอถอมขอบเขตของคกรณคนหนงสมครใจเชอมนกบใครอกคนหนง หรอใครคนหนงในสถาณการณโดยใหความสมพนธเกยวกบความปลอดภยถงแมวาผ ลทเกดขนภายหลงเหตการณมความเปนไปไดทมการปฏเสธ โดยแนวคดความนาเชอถอไดมการแพรหลายและควรมการศกษาอยางรอบคอบในความหลากหลายความแตกตางแตละสาขาทรวมกน เชน สงคมศาสตร เศรษฐศาสตร และปรชญา โดยความเหนทงหมดลวนแตมสวนส าคญในแหลงทมาของความนาเชอถอและความสามารถพเคราะหในการใหเหตผลของแตละบคคล โดยแตละแนวคดอยบนพนฐานพยานหลกฐานทมอยถงแมวาอาจจะมอบใหบคคลอนท าการแทน ทฤษฎเศรษฐศาสตรเกยวกบความนาเชอถอเปนเครองมอส าหรบการสนบสนนการคา บคคลทเขยนสญญาเกยวกบการคาสงทชวยพวกเขาคอการเขยนเอกสารทางกฎหมาย ในการระงบขอพพาททเกดขนในอนาคต ในอดมคตคกรณควรเขยนสญญาอาจจะเกดหรอไมเกดขนใน

25 shyamasundar, V. P., Trust management for e-transactions [Online], 15 January 2011. Available from www.ias.ac.in/sadhana/Pdf2005AprJun/Pe1296.

59

สญญาก าหนดกไดทสามารถปฏบตไดในแตละสถานการณ อยางไรกตามควรจ ากดมลคาในสญญา เชน ถาคกรณเขยนสญญาไมสมบรณ ท าใหมการเจรจาตอรองใหมอกครง ในชวงเวลาทพวกเขาทราบหรอในหนาทความรบผดชอบและการตรวจสอบได โดยมงไปทความไมสมบรณของสญญาสดทาย คอการท าใหบรรลผลอกครง ในทางทฤษฎเปนการน าไปสสญญาหลายชวงทมความนาเชอเพมขนส าหรบในโอกาสตอไป เมอมการจดการเกยวกบการคา ความไมสมบรณของสญญาประกอบไปดวยสองสวนคอขอความและความนาเชอถอทเกดขนโดยไมมสาเหตจากภายนอก ดงนนในสถานการณความไมสมบรณของสญญา คอผลกระทบส าหรบการท าธรกรรมใหส าเรจและน าไปสดลยภาพของสญญา หรอเปนสญญาทนาพอใจ ดวยเหตนการบรหารจดการความนาเชอถอส าหรบธรกรรมทางอเลกทรอนกสควรสนบสนนเรองสญญาทมลกษณะเฉพาะใหนอยทสด โดยใชแนวปฏบตเกยวกบประเพณทางการคาทมอย การบรหารจดการความนาเชอถอส าหรบธรกรรมทางอเลกทรอนกสก าลงกลายเปนการเพมความส าคญส าหรบสงคมอเลกทรอนกส และวธการแกไขปญหาในประเดนความสมพนธเกยวกบความนาเชอถอส าหรบการพาณชยอเลกทรอนกสทสามารถท าใหมความนาเชอถอมากขน โดยอาศยปจจยดงตอไปน 1. ปจจยทางสงคมกอใหเกดความนาเชอถอและการท าใหเปนทยอมรบ ความมชอเสยง และความเชยวชาญ 2. ระบบกฎหมาย เชน กฎหมายบงคบเกยวกบความนาเชอถอ การบงคบใชกฎหมาย และระบบการพจารณาคด 3. องคกรและปจจยในการปฏบต เชน การมอบเกยวกบความนาเชอถอ เชน สถาบนการเงน 4. เทคโนโลยความมประสทธภาพของระบบและการบงคบใชความนาเชอถอ เชน วทยาการเขารหส โปรโตคอลมาตรฐาน และเครองมอตางๆ ทชวยสนบสนนท าใหบรรลผล ประเดนเทคโนโลยกอใหเกดความนาเชอถอในประเดนอนนอกเหนอจากทไดกลาวมาแลวเปนการรบรองความส าคญในเทคโนโลยทกอใหเกดการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสในปจจบน ตามความเปนจรงมความเปนไปไดโดยมการแทรกแซงโดยมนษยในชวงเวลาทผานมา เกยวกบเทคโนโลยเปนการท าใหผานกระบวนการทางสงคมท าใหเกดความนาเช อถอเปนการผสมผสานเกยวกบเทคโนโลยและความนาเชอถอในอนาคตอาจมบางสงบางอยางเกยวกบคณลกษณะการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสทดโดยแสดงสงดงตอไปน 1. การยนยนตวบคคลและการตรวจสอบความถกตอง 2. การรกษาความลบของขาวสาร 3. ความถกตองของขาวสาร 4. การปฏเสธความรบผดชอบ

60

5. ความโปรงใสในกระบวนการการท าธรกรรม 6. ความสามารถในการสบสาวเรองราวได และความสามารถในการตรวจสอบได ดงน นจากการผสมผสานเกยวกบการพาณชยอเลกทรอนกสสามารถใหมาตรการเกยวกบความนาเชอถอทมคณลกษณะทไดกลาวมาแลวในสภาพตามความเปนจรงมความเปนไปไดทไมคนเคยในสงทมอยส าหรบการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส คณลกษณะการพสจนยนยนและการตรวจสอบความถกตอง การรกษาความลบของขาวสาร ความถกตองของขาวสาร การปฏเสธความรบผดชอบเปนการใหโดยตรงของโครงสรางพนฐานระบบกญแจสาธารณะ (PKI) เชน PGP26 X.50927 โดยมความนาเชอถออยทวไป และ RBAC28 โดยรายละเอยดใหผใชเปนผก าหนดทมคณลกษณะความโปรงใสในกระบวนการการท าธรกรรมทเกยวกบองคกร และปจจยวธการปฏบตในประเดนความสามารถในการสบสาวเรองราวได และความสามารถในการตรวจสอบไดท าใหเดนชดขนเมอผใชใชความนาเชอถอขามองคกรทไมคนเคยซงมอสระในทางเลอกทเกดขนไดจรง และเปลยนแปลงในสงทม อย บางสวนไดรบการยอมรบรวมกนจากตวแทน อยางไรกตามรปแบบการใชเทคโนโลย X.509 เปนรปแบบวทยาการการเขารหสทซอนอย และมอปสรรคโดยตรงในการออกแบบเปนรวมจดศนยกลาง และ SPKI/SDSI เปนรปแบบโครงสรางพนฐานระบบกญแจสาธารณะแบบกระจายทมประสทธในการแขงขนแตโดยไมมขอจ ากดในการใชภาษา และทส าคญขนอยกบรปแบบโครงสรางพนฐานระบบกญแจสาธารณะ (PKI) ทแสดงบทบาทหนาทการบรหารจดการความนาเชอถอส าหรบธรกรรมทางอเลกทรอนกส (TMM) และเทคโนโลย X.509 มความนาเชอถอและคควรแกความนาเชอถอโดยตรงตอบทบาทหนาทของ Root CA ทมความสมพนธระหวางสงทมอยและการบรหารจดการความนาเชอถอบนพนฐานของโครงสรางพนฐานระบบกญแจสาธารณะแบบล าดบชนทมการพสจนความนาเชอถอท าใหเปนทยอมรบเชอมโยงระหวางผใชและบคคลทเกยวของ อปสรรคของโครงสรางพนฐานระบบกญแจสาธารณะ (PKI) คอไมปรบปรงขอมลในการออกใบรบรองอเลกทรอนกส ทมการถกยกเลกหรอถกเพกถอนการรบรอง

26 Zimmermann P. (1995) .PGP source code and internals. (Cambridge, MA: MIT Press) 27 Ford, W. & M. S. Baum. (1997). Secure Electronic Commerce: Building the Infrastructure for Digital Signatures and Encryption. Prentice Hall (Upper Saddle River, NJ). 28 Sandhu, R. & Ferraiolo, D., The NIST Model for Role Based Access Control: Toward a Unified Standard [Online], 1 February 2011. Available from csrc.nist.gov/rbac/sandhu-ferraiolo-kuhn-00.pdf.

61

กลายเปนอปสรรคของการบรหารจดการความนาเชอถอส าหรบธรกรรมทางอเลกทรอนกสอยบนพนฐานรปแบบการเขาถงระบบได29 3.3 กรณศกษาของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) กบการใชงานภาคปฏบต ในปจจบนสหภาพยโรปใชกฎหมายลายมอชออเลกทรอนกส30 เปนกฎหมายทก าหนดรปแบบส าหรบลายมอชออเลกทรอนกสบงคบใชกฎหมายกบประเทศสมาชกได และสหรฐอเมรกาใช The Electronic in Global and National Commerce Act, 2000 (ESIGN)31 ทเปนกฎหมายกลางทบงคบใชลายมอชออเลกทรอนกส สญญาทางอเลกทรอนกสมความเทยบเทากบกฎหมายนตกรรมสญญาเดม นอกจากนยงอกหลายประเทศทออกกฎหมายเพอบงคบใชลายมอชออเลกทรอนกส32 การใหบรการของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) ในปจจบนเปนการใหบรการบนอนเทอรเนตและในสหรฐอเมรกาเปนประเทศทมคาของวนและเวลาทมความแตกตางกน ดงนนการใหบรการของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) จงจ าเปนตองใชคาวนและเวลาเดยวกนในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส ผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) ของสหรฐอเมรกาเปนการใหบรการของเอกชน เชน Digistamp Inc.33 เปนบรษทจดทะเบยนในสหรฐอเมรกาท าธรกจในการประทบตราเวลาโดยเปนการใหบรการประทบตราเวลาอนเทอรเนต โดยผใชบรการตองท า

29 Miller, C. & Druss, B., Suicide and Access to Care [Online], 21 January 2011. Available from ps.psychiatryonline.org/cgi/reprint/52/12/1566. 30 Mazzeo, M., Digital Signatures and European Laws [Online], 1 February 2011. Available from www.symantec.com/connect/articles/digital-signatures-and-european-laws 31 Miller, R.K. & Ciresi L.L.P., Electronic Signatures in Global and National Commerce Act (ESIGN) [Online], 21 January 2011. Available from www.rkmc.com/Electronic_Signatures_in_Global_and_National_Commerce_Act_ESIGN_FAQs_and_Resource_Links.htm 32 Tilburg University, Tilburg University [Online], 21 January 2011. Available from www.tilburguniversity.edu 33 DigiStamp Inc,. DigiStamp Inc [Online], 21 January 2011. Available from www.digistamp.com

62

ตามนโยบายของบรษทในการใชบรการ โดยการประทบตราเวลามความปลอดภยสง และสรางพยานหลกฐานทางกฎหมายโดยใชเทคโนโลยมาตรฐาน และมความนาเชอถอในการใหบรการ นอกจากนยงมองคกรธรกจทใหบรการประทบตราเวลาตวอยาง เชน VeriSign34 มส านกงานใหญอยทรฐแคลฟอรเนย สหรฐอเมรกาและมส านกงานหลายสาขา กรงวอชงตน ด ซ รฐอนเดยนา รฐแมสซาชเซท รฐเทกซส รฐเวอรจเนย นอกจากนมส านกงานสาขาอยอกหลายประเทศ เชน สวสเซอรแลนด ออสเตรเลย ญปน แอฟรกาใต บราซล จน ฝรงเศส เยอรมนน เดนมารก อนเดย นวซแลนด สเปน นอรเวย สวเดน สวสเซอรแลนด และองกฤษ ส าหรบในประเทศยงไมมผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) เกดขนอยางเปนทางการ 3.3.1 การประทบตราเวลาตาม UNCITRAL Model Law on Electronic Commerce การประทบตราเวลาตามกฎหมายแมแบบพาณชยอเลกทรอนกสไมไดก าหนดไวอยางชดเจนแตเปนการก าหนดแบบกวางๆ ใน Chapter II. Application of Legal Requirments to Data Messages ดงตอไปน

1. การยอมรบโดยผลของกฎหมาย (Article 5)35 หลกพนฐานของขอมลอเลกทรอนกสท าใหสงทเปนนามธรรมเปนรปเปนรางขน โดยไมมการเลอกปฏบตโดยคกรณ และไมแยกวธการระหวางขอมลอเลกทรอนกสกบเอกสารธรรมดา โดยเปาหมายการยอมรบโดยผลของกฎหมายส าหรบวธการสราง ตนฉบบ และการคนหาทไมมขอจ ากดของพยานหลกฐานโดยวธใดกตาม โดยทวไปไมมการยกเลกสงทจ าเปน เชน วธการสราง การลงลายมอชออเลกทรอนกส ตนฉบบ การยอมรบเปนพยานหลกฐาน และน าหนกพยานเกยวกบขอมลอเลกทรอนกส การเกบรกษาเกยวกบขอมลอเลกทรอนกสโดยสภาพแวดลอมของการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสเปนการบรณาการ เชน การแลกเปลยนขอมลบนอนเทอรเนต จดหมายอเลกทรอนกส ใบรบรองอเลกทรอนกส หรออยในรปแบบอนทเกยวกบการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส โดยมาตรฐานการบรณาการของขอมลอเลกทรอนกสมความส าคญทคกรณตองปฏบตตามการเปลยนแปลงแนวปฏบตทางการคา และประเพณทางการคา

34 Symantec Corp., Symantec Corp [Online], 21 January 2011. Available from www.verisign.com 35 UNCITRAL Model Law on Electronic Commerce with Guide to Enactment 1996 with addition article 5 bis as adopted in 1998,UNITED NATIONS ,paras.46-1-46-6

63

การสรางมาตรฐานการบรณาการของขอมลอเลกทรอนกสมความจ าเปนทพฒนาอยบนระบบคอมพวเตอร และโครงสรางพนฐานการคาระหวางประเทศ ในปจจยภายนอกตองสงเสรมสรางความเชอมนในกฎหมายใหเปนมาตรฐานอยางมาก โดยผลส าเรจคอความเสยงทเปนการทดสอบประเพณปฏบตทางการคา และการบงคบใชกฎหมายการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสแบบบรณา และ Article 5 ทเพมเตมเปนการกอใหเกดการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสแบบบรณาการในสภาพแวดลอม โดยใหการสนนสนนโดยม 3 เงอนไข คอขอตกลงการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสตองรวมขอมลอเลกทรอนกสเขาไปดวย การอางเอกสารอเลกทรอนกสเปนไปตามเงอนไขและขอตกลงและคกรณควรรวาใครบางเกยวของกบเหตการณ และการอางเอกสารอเลกทรอนกส หรอสงทเพมเขาไปควรมการยอมรบหรอรบทราบโดยคกรณ 2. การสรางขอมลอเลกทรอนกส (Article 6)36 การก าหนดมาตรฐานขอมลอเลกทรอนกสไดมาจากกฎเกณฑการสรางขอมลอเลกทรอนกส เชน ขอบงคบ หรอค าพพากษาของศาล โดยเรมตงแตการสราง การจดเกบ การแสดงเอกสารอเลกทรอนกส หรอวธการอนบนเอกสารธรรมดามาพจารณารวมดวย โดยมโครงสรางการท างานรวมกน โดยเรมจากการสรางขอมลอเลกทรอนกส ลายมอชออเลกทรอนกส และตนฉบบ การออกกฎหมายควรค านงถงความคดเหนแนวคดประเพณปฏบตในรปแบบการเขยนบนกระดาษธรรมดาทมความหลากหลายวธ เชน การใหเหตผลแตละประเทศถงความตองการเกยวกบเรองการสรางขอมลอเลกทรอนกส โดยพจารณาจากสงตอไปน (2.1) เปนพยานวตถทมอยจรงทใชมดตวคกรณ (2.2) เปนตวชวยในการรตวคกรณจากผลทเกดขนภายหลงเมอท าสญญา (2.3) ขอมลอเลกทรอนกสควรจะอานออกไดและมความชดเจนทงหมด (2.4) ขอมลอเลกทรอนกสไมสามารถเปลยนแปลงแกไขเมอเวลาผานไปยงมขอความเหมอนเดมทกประการ และเปนระเบยนถาวรในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส (2.5) ยอมรบการน าขอมลอเลกทรอนกสกลบมาใชใหม ผทครอบครองส าเนาเอกสารขอความตองเหมอนกบตนฉบบ

36 UNCITRAL Model Law on Electronic Commerce with Guide to Enactment 1996 with addition article 5 bis as adopted in 1998,UNITED NATIONS,paras.47-52

64

(2.6) ยอมรบการตรวจสอบความถกตองแทจรงของขอมลโดยรวมถงลายมอชออเลกทรอนกสดวย (2.7) ขอมลอเลกทรอนกสทยอมรบไดตองเปนขอมลอเลกทรอนกสทสาธารณชนและศาลสามารถยอมรบไดเชนกน (2.8) ในการสรางขอมลอเลกทรอนกสตองดเจนตนาของเจาของขอมลอเลกทรอนกส และการยอมรบระเบยนวามเจตนาสมบรณหรอไม (2.9) ยอมรบส าหรบการจดเกบของขอมลอเลกทรอนกส (2.10) ควรมการสงเสรมสนบสนนการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส การควบคมและการตรวจสอบบญช ภาษ หรอกฎเกณฑทวไปทเกยวของกบการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส (2.11) ใหน าสทธทางกฎหมายและกฎหมายลกษณะหนทมอยมาบงคบใชในกรณนดวย

การออกกฎหมายแมแบบพาณชยอเลกทรอนกสยงพบความไมเหมาะสมในหนาทบางกรณทจะน ามาใชในทางปฏบต โดยเฉพาะการสรางขอมลอเลกทรอนกสในความเปนจรงในการแสดงเอกสารกบการสรางขอมลอเลกทรอนกสมแนวคดแยกกนชดเจน เชน ลายมอชออเลกทรอนกส และตนฉบบเมอการยอมรบหลกความเทาเทยมกน การพจารณาควรมปจจยอนๆ ทเกยวของกบการสรางขอมลอเลกทรอนกส และเปนปจจยทมล าดบต าสดทเกยวของกบการสรางขอมลอเลกทรอนกส โดยมล าดบของการยอมรบทแยกกนได เชน ความนาเชอถอ การพสจนยนยนบคคล และการไมสามารถเปลยนแปลงแกไขเมอเทยบกบประเดนทเปนเอกสารธรรมดา ความตองการในการแสดงเอกสารจากการสรางขอมลอเลกทรอนกสทอธบายไดวาเปนจดเรมตนควรจะเครงครด หรอเขมงวดมากกวาการลงลายมอชออเลกทรอนกส หรอการลงลายมอชอในตนฉบบ หรอการยอมรบวาเปนเอกสารทแทจรงโดยผลของกฎหมาย เชน การไมลงวนทในเอกสาร การไมลงการลงลายมอชอ หรอการไมรแหลงทมาของเอกสารโดยในทางกฎหมายถอวาเปนพยานหลกฐานทมน าหนกทนอยเมอเทยบกบพยานหลกฐานอน และแนวความคดการไมสามารถเปลยนแปลงแกไขไดไมควรพจารณาสวนทเพมเตมขนมาจากการสรางขอมลอเลกทรอนกสเปนกฎเปนจรงเสมอ ดงเชน การเขยนลงบนกระดาษยงคงเปนหลกกฎหมายทอยจรงและสามารถบงคบได การอธบายในประเดนความถกตองของขอมลอเลกทรอนกส และการปองกนการฉอฉลตองปฏบตเชนเดยวกบเอกสารทเปนกระดาษ ถงอยางไรกตามการฉอฉลทเปนกระดาษควรพจารณาถงการเขยนเปนหลก โดยทวไปแลวหลกกฎหมายลกษณะพยาน และหลกการแสดงเจตนาของคกรณจะเปนสงทผกมดคกรณมากกวาประเดนเกยวกบความสามารถ ความนาเชอถอ และการตรวจสอบความถกตองแทจรงของ

65

เอกสารของขอมลอเลกทรอนกส และไมควรน าประเดนนมาเขยนไวในการสรางขอมลอเลกทรอนกส 3. ลายมอชออเลกทรอนกส (Article 7)37 บทบญญต Article 7 อยบนพนฐานหนาทลายมอชอบนกระดาษ และลายมอชออเลกทรอนกสควรพจารณาถงการพสจนการยนยนบคคลเพอเชอมโยงตวบคคล และเนอหาเอกสารอเลกทรอนกส โดยผลของกฎหมายเกยวของกบบคคลในก ารลงลายมอช ออเลกทรอนกสควรเสรมการแสดงหนาทของลายมอชออเลกทรอนกสโดยขนอยกบประเภทของเอกสารในการลงลายมอชออเลกทรอนกส เชน การลงลายมอชออเลกทรอนกสอาจเปนเครองพสจนการรบรองของคกรณ โดยมความส าคญตอกนกบเนอหาของเอกสารอเลกทรอนกส และการลงลายมอชออเลกทรอนกสในสญญาโดยมจดมงหมายรบรองตวบคคลอยางเปนทางการ และการลงลายมอชออเลกทรอนกสใชเปนพยานหลกฐาน การพฒนาการลงลายมอชออเลกทรอนกสใชหลกความเทาเทยมกนทมความหลากหลาย และมล าดบความตองการการลงลายมอชออเลกทรอนกส ดงนนสงทควรปฏบตตองเพมระดบความเชอมนการลงลายมอชออเลกทรอนกสใหเปนทยอมรบในผลของกฎหมาย หรอการตรวจสอบความถกตองทรบรองวาเปนเจาของมอชออเลกทรอนกส บทบญญต Article 7(1)(a) เปนหลกพนฐานทางกฎหมายเกยวกบการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสหนาทของลายมอชออเลกทรอนกสดวยวธการพสจนผสงขอมลอเลกทรอนกส และการพสจนวาผสงขอมลใหสตยาบนเนอหาขอมลอเลกทรอนกส บทบญญต Article 7(1)(b) เปนวธการวนจฉยยนยนตวบคคล และความปลอดภยทกลาวใน Article 7(1)(a) โดยวธการดงกลาวควรมความนาเชอถอและเหมาะสมส าหรบการสรางขอมลอเลกทรอนกส การสอสาร โดยรวมถงขอตกลงระหวางผสงขอมลและผรบขอมลอเลกทรอนกส วธการใชใน Article 7(1) เปนทเหมาะสมทางเทคนคทางกฎหมายควรน าปจจยเชงพาณชยทจะกลาวตอไปนมารวมดวย (1) ความตองการของคกรณอาจมขอตกลงทซบซอนขน (2) กฎเกณฑทมอยในประเพณทางการคาเหลานน (3) ความถในการท าธรกรรมเชงพาณชยโดยถอเอาสถานทของคกรณเปนหลก

37 UNCITRAL Model Law on Electronic Commerce with Guide to Enactment 1996 with addition article 5 bis as adopted in 1998,UNITED NATIONS,paras.53-61

66

(4) ประเภทและขนาดของการท าธรกรรมอเลกทรอนกส (5) การลงลายมอชออเลกทรอนกสเปนไปตามหลกกฎหมายและมผลบงคบไดตามกฎหมาย (6) สมรรถนะของระบบสอสาร (7) การยอมรบในกระบวนการของบคคลทเปนสอกลาง โดยวธการของบคคลทเปนสอกลาง (8) ขอบเขตกระบวนการของบคคลทเปนสอกลางใชในการตรวจสอบความถกตองแทจรงของคกรณ (9) การยอมรบประเพณปฏบตทางการคา (10) การไดรบความคมครองในขอบเขตการประกนภยทมอยจากการกระท าของบคคลทไมไดรบมอบอ านาจ (11) การใหความส าคญในระดบขอความในขอมลอเลกทรอนกส (12) ควรมทางเลอกในการใชงาน วธการการตรวจสอบความถกตองแทจรงของคกรณ และคาใชจายในการสรางขอความ (13) ระดบการยอมรบหรอไมยอมรบในธรกจเชงพาณชยหรอธรกจการคาทมความสมพนธกนเกยวกบวธการการตรวจสอบความถกตองแทจรงของคกรณ (14) ปจจยอนๆ ทมความสมพนธกบการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส 4. ตนฉบบ (Article 8)38 “ตนฉบบ” คอ “ขอความขณะทอยบนสอการสอสาร และผนกวนและเวลาครงแรกเขาไปในขอมลอเลกทรอนกสตงแตผรบขอมลรบส าเนาขอมลอเลกทรอนกส และผรบขอมลเปนเจาของขอมลอเลกทรอนกส” โดยเนนความถกตองของขอมลอเลกทรอนกส และขอก าหนดความถกตองโดยการอางองในระเบยนระบบเกยวกบขอความในการยอมรบโดยปราศจากเงอนไข และการคมครองการเปลยนแปลงแกไขขอมลเปนวธการน าแนวความคดเกยวกบตนฉบบรวมถงวธการตรวจสอบความถกตองแทจรงดงทไดกลาวมาแลว โดยทงหมดเปนพนฐานและบรรทดฐานของความถกตองของขอมลอเลกทรอนกส และมองคประกอบของความยดหยนไดภายใตสภาวะแวดลอมตางๆ 5.การยอมรบเปนพยานหลกฐาน และน าหนกพยานหลกฐานของขอมลอเลกทรอนกส (Article 9)39

38 UNCITRAL Model Law on Electronic Commerce with Guide to Enactment 1996 with addition article 5 bis as adopted in 1998,UNITED NATIONS,paras.62-69

67

บทบญญต Article 9 เปนการอธบายการยอมรบเปนพยานหลกฐานของขอมลอเลกทรอนกสในกระบวนการทางกฎหมาย และน าหนกพยานหลกฐานของขอมลอเลกทรอนกสใหเปนทยอมรบทงสองสวน โดยไมปฏเสธการยอมรบเปนพยานหลกฐานในกระบวนการทางกฎหมายและขอตกลงของคกรณในการยอมรบของพยานหลกฐาน ดงนนน าหนกพยานหลกฐานของขอมลอเลกทรอนกสซงสามารถน ามาใชประโยชน และการก าหนดน าหนกพยานหลกฐานของขอมลอเลกทรอนกสโดยใชแนวคดพยานหลกฐานทดข นอยกบวธการ การสราง การจดเกบขอมลอเลกทรอนกส และสอสารทนาเชอถอได 6. การเกบรกษาขอมลอเลกทรอนกส (Article 10)40 บทบญญต Article 10 เปนทางเลอกในการจดเกบขอมลอเลกทรอนกสอาจเปนอปสรรคในการพฒนาวทยาการสมยใหมทประกอบไปดวย (1 ) ภายใตกฎหมายลกษณะหน ของการจด เกบ รกษาขอมลอเลกทรอนกสภายใตกฎหมายทมความเหมาะสม (1.1) ก าหนดเงอนไขการท าส าเนาของขอมลอเลกทรอนกสภายใตบทบญญตเรองการสรางขอมลอเลกทรอนกสเพอตอบสนองความตองการในการแสดงเอกสารทกฎหมายก าหนด (1.2) การใหความส าคญของขอมลอเลกทรอนกสทยงไมไดจดเกบและเปลยนแปลงแกไขไมไดจนกวาจะไดจดเกบขอมลอเลกทรอนกสจนกวาจะมการสง และรวมถงขอมลอเลกทรอนกสไดผานกระบวนการการถอดรหส การบบอด หรอการแปลงในค าสงของการจดเกบ (1.3) ครอบคลมถงขอมลอเลกทรอนกสทตองจดเกบรวมกน หรอการแยกขอมลอเลกทรอนกสออกเปนสวนๆ ในการสงขอมลอเลกทรอนกสมความจ าเปนในการตรวจสอบความถกตองของขอมลอเลกทรอนกส โดยก าหนดการจดเกบ และการสงขอมลอเลกทรอนกสทเชอมโยงการสรางมาตรฐานใหสงกวามาตรฐานทมอยภายใตกฎหมายของนานาประเทศ

39 UNCITRAL Model Law on Electronic Commerce with Guide to Enactment 1996 with addition article 5 bis as adopted in 1998,UNITED NATIONS ,paras.70-71 40 UNCITRAL Model Law on Electronic Commerce with Guide to Enactment 1996 with addition article 5 bis as adopted in 1998,UNITED NATIONS ,paras.72-75

68

(2) ระบบการเขาหรอออกของขอมลอเลกทรอนกสควรเปนระบบอตโนมตตงแตการออกและการเขาของขอมลอเลกทรอนกสดวยระบบคอมพวเตอรกอนทขอมลอเลกทรอนกสเขาสระบบของผรบ ส าหรบการจดเกบของขอมลอเลกทรอนกส และโดยเฉพาะอยางยงการสงขอมลอเลกทรอนกสเปนการสงของบคคลทเปนสอกลางมากกวาผสงขอมลอเลกทรอนกส หรอผรบขอมลอเลกทรอนกสแตอยางไรกตามเปนการผกมดตวบคคลทมการบนทกแนนอนทไมสามารถหลกเลยงไดในมลหนทชดเจน และระบบการสอสารทด าเนนการโดยบคคลอนทไมมการเกบขอมลอเลกทรอนกสเปนแนวทางปฏบตทไมด หรอจงใจกระท าผด

(3) ผสงและผรบขอมลอเลกทรอนกสผกมดผลกฎหมายลกษณะหนทใชบรการของบคคลทสามในฐานะบคคลทเปนสอกลางทไมถกตองตามกฎหมาย

จากการศกษาบทบญญตกฎหมายแมแบบพาณชยอเลกทรอนกสไมไดลงรายละเอยดในสวนทเปนทเปนสาระส าคญของการประทบตราเวลาแตเปนการกลาวถงวธการทไดบญญตไวใน Article 5 หลกการยอมรบโดยผลของกฎหมายของขอมลอเลกทรอนกส Article 6 วธการสราง Article 8 ตนฉบบ Article 7 ลายมอชออเลกทรอนกส Article 10 การเกบรกษาเกยวกบขอมลอเลกทรอนกส และขอบเขตในเรองพยานหลกฐาน หรอพยานวตถโดยขอความไมถกปฏเสธความชอบดวยกฎหมาย หรอไมสามารถบงคบไดดวยกฎหมายเพยงขอความอยในรปแบบของขอมลอเลกทรอนกส และการยอมรบเปนพยานหลกฐานและน าหนกพยานเกยวกบขอมลอเลกทรอนกสเชนเดยวกบการท าธรกรรมดวยกระดาษทวไปทกลาวไวในบญญตไวใน Article 9

โดยบทบญญตของกฎหมายแมแบบพาณชยอเลกทรอนกสทไดกลาวไวขางตนลวนแตมวตถประสงคเปนทยอมรบในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส โดยสภาพแวดลอมของการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสแบบการบรณาการและใชกนแพรหลายโดยท างานรวมกน โดยตองปฏบตตามการเปลยนแปลงแนวปฏบตทางการคา ประเพณทางการคา และกฎหมายแมแบบพาณชยอเลกทรอนกสกอใหเกดการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสแบบบรณาการ โดยการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสมความเทาเทยมกนกบการท าธรกรรมแบบดงเดม

กฎหมายแมแบบพาณชยอเลกทรอนกสไดกลาวในเรองวธการลวนแตเปนปญหาทางดานเทคนค เชน เทคนคการสรางเอกสารอเลกทรอนกส เทคนคการสรางลายมอชออเลกทรอนกส เทคนคการเปนตนฉบบของเอกสารอเลกทรอนกส เทคนคการยนยนบคคล เทคนคการเกบรกษาขอมลอเลกทรอนกส เทคนคการน าเสนอขอมลอเลกทรอนกส เทคนคการน าขอมลอเลกทรอนกสกลบมาใชใหมลวนแตเปนปญหาขอเทจจรงทเกยวของกบการประทบตราเวลาทงสน โดยเทคนคตางๆ สรางบนเทคโนโลยสมยใหมทตองมการพสจนและตองมการวนจฉยในขอกฎหมาย ดงนนการท างานรวมกนแบบบรณาการจ าเปนตองมการท างาน

69

หลายองคกรเพอท างานรวมกนเพอใหเกดประสทธผลของการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส เชน ผใหบรการออกออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) ผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) ตางกเปนบคคลทสามทสรางความนาเชอถอในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสทงสน 3.3.2 การประทบตราเวลาตาม UNCITRAL Model law on Electronic Signatures คณะกรรมาธการกฎหมายการคาระหวางประเทศแหงสหประชาชาตลงมตในวนท 5 กรกฎาคม 2544 กฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกสมว ตถประสงคท าใหเกดความนาเชอถอในการใชลายมอชออเลกทรอนกส การสรางลายมอชออเลกทรอนกสเปนไปตามหลก Article 7 ของกฎหมายแมแบบพาณชยอเลกทรอนกสโดยความนาเชอถอเทยบเทากบการลงลายมอชอแบบธรรมดา กฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกสสรางโดยหลกความเปนกลางของเทคโนโลย โดยไมเฉพาะเจาะจงเทคโนโลยในการสรางลายมอชออเลกทรอนกสบนหลกพนฐานการก าหนดหนาทและความรบผดของเจาของลายมอชออเลกทรอนกส โดยเกดขนระหวางคกรณทเกยวของและบคคลทสามทนาเชอถอในขบวนการสรางลายมอชออเลกทรอนกส

1.ลายมอชออเลกทรอนกสขนอยกบวทยาการเขารหสลบระบบกญแจสาธารณะ41 การใชเทคนคลายมอชออเลกทรอนกสมสงทสนบสนนดงตอไปน (1.1) แนวคดเกยวกบเทคนคและเทคโนโลยเฉพาะทาง ไดแก วทยาการเขารหสลบ กญแจสวนตวและกญแจสาธารณะ ฟงชชนแฮซ ลายมอชออเลกทรอนกส และการพสจนเกยวกบลายมอชออเลกทรอนกส (1.2) โครงสรางพนฐานระบบกญแจสาธารณะและจดหาใหบรการใบรบรองอเลกทรอนกส42 ไดแก โครงสรางพนฐานระบบกญสาธารณะ (PKI) และผใหบรการออกใบรบรอง (CSP)43 ประเดนใบรบรองอเลกทรอนกสของผใหบรการออกใบรบรอง (CSP) หรอผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) ระบบกญแจสาธารณะของเจาของลายมอชออเลกทรอนกสถกจดเกบแบบระเบยนอเลกทรอนกสโดยจดเกบชอและกญแจสาธารณะของ

41 Numerous elements of the description of the functioning of a digital signature system in this section are based on the ABA Digital Signature Guidelines, pp. 8-17. 42UNCITRAL Model law on Electronic Signatures with Guide to Enactment 2001,para.45 43UNCITRAL Model law on Electronic Signatures with Guide to Enactment 2001,para.53

70

ผใชบรการโดยเปาหมายของการออกใบรบรองอเลกทรอนกสอาจยนยนเจาของลายมอชออเลกทรอนกสและเจาของลายมอชออเลกทรอนกสเปนผถอกญแจสวนตว โดยหนาทหลกของการออกใบรบรองอเลกทรอนกสเปนการผกไวกบกญแจสาธารณะของเจาของลายมอชออเลกทรอนกสโดยเฉพาะ โดยผร บตองการชอและกญแจสาธารณะของผสงในใบรบรองอเลกทรอนกสในการตรวจสอบลายมอชออเลกทรอนกสทตรงกนกบกญแจสวนตว ดงนนถาการตรวจสอบมความสมบรณ โดยการรบรองลายมอชออเลกทรอนกสของเจาของลายมอชออเลกทรอนกสและมการใชกระบวนการแฮซทไมมการเปลยนแปลงขาวสารเมอไดลงลายมอชออเลกทรอนกส การรบรองความถกตองของใบรบรองอเลกทรอนกสทงแหลงทมาและเนอหาการพสจนโดยการใชกญแจสาธารณะและกญแจสวนตวทมอยในรายการใบรบรองอเลกทรอนกสโดยผใหบรการออกใบรบรอง (CSP) เปนแนวทางของการพสจนทความนาเชอถอ และบางครงมการอางอง Root CA44 ส าหรบกฎหมายบางประเทศมแนวทางในการสรางความนาเชอถอของลายมอชออเลกทรอนกสของผใหบรการออกใบรบรอง (CSP) อาจตองมการเผยแพรกญแจสาธารณะของผใหบรการออกใบรบรอง (CSP) หรอเกยวของกบ Root CA ในการประกาศตวอยางเปนทางการ ถงแมวาการรบรองขาวสารของเจาของลายมอชออเลกทรอนกสจากใบรบรองอเลกทรอนกสทออกโดยผใหบรการออกใบรบรอง (CSP) ในระยะเวลาระหวางการด าเนนการโดยทวไปควรประทบตราเวลาในการพสจนความจรงของลายมอชออเลกทรอนกส ส าหรบการน าไปใชประโยชนและการพสจนโดยเฉพาะกญแจสาธารณะของผใหบรการออกใบรบรอง (CSP)อาจจะตองมการเผยแพรส าหรบเปนผไดรบความไววางใจ หรอประสทธภาพของผใหบรการออกใบรบรอง (CSP) ซงเปนผไดรบความไววางใจเปนระบบขอมลออนไลนทเกยวกบใบรบรองอเลกทรอนกสและขาวสารอนทน าการแกไขและใชในการพสจนลายมอชออเลกทรอนกส ในอกประเดนหนงการพสจนความไมนาเชอถอของใบรบรองอเลกทรอนกส เชน ในสถานการณทเจาของลายมอชออเลกทรอนกสใหขอมลผดตอผใหบรการออกใบรบรอง (CSP) พฤตการณเชนนกลายเปนความไมนาเชอถอของผใหบรการออกใบรบรอง (CSP) ในกรณหนงถากญแจสาธารณะของเจาของลายมอชออเลกทรอนกสถกลวงร หรอเจาของลายมอชออเลกทรอนกสยอมใหเกดเหตการณเชนน ใบรบรองอเลกทรอนกสอาจจะสญเสยความนาเชอถอ หรอไมคควรแกการไววางใจ ทางแกในปญหานผใหบรการออก

44 UNCITRAL, Report of the United Nations Commission on International Trade Law on the work of its thirty-ninth session,Official Records of the General Assembly, Fifty-sixth Session [Online], 28 February 2011. Available from www.unctad.org/en/docs/a61d17_en.pdf.

71

ใบรบรอง (CSP) อาจจะยกเลกใบรบรองอเลกทรอนกสเปนการชวคราว หรอถาวรกไดแลวแตพฤตการณโดยมการแจงใหคกรณทเกยวของใหทราบอยางเปนทางการ โดยทวไปหนาทของผใหบรการออกใบรบรอง (CSP)45 เปนการใชประโยชนของความนาเชอถอของระบบ วธการ บคลากร และการยอมรบรวมกนในกฎกหมายการเปนตวแทน ซงเปนผก าหนดแนวนโยบายและแนวปฏบต การด าเนนงานของผใหบรการออกใบรบรอง (CSP) เปนการใหบรการความถกตองและความสมบรณของขอเทจจรงทงหมดทมการเชอมโยงถงใบรบรองอเลกทรอนกสในใบรบรองอเลกทรอนกสควรมสาระส าคญของคกรณทเกยวของทใชในการพสจนดวยค าอธบายดงตอไปน คอ เจาของลายมอชออเลกทรอนกสตองเปนผควบคมในการสรางขอมลในวนและเวลาทมการใชใบรบรองอเลกทรอนกส และลายมอชออเลกทรอนกสตองสรางกอนการใชใบรบรองอเลกทรอนกส โดยผใหบรการออกใบรบรอง (CSP) ควรเสรมในเรองดงตอไปน (1) วธการพสจนเอกลกษณของเจาของลายมอชออเลกทรอนกส (2) ขอจ ากดมลคาของการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส (3) เงอนไขการด าเนนงานการสรางลายมอชออเลกทรอนกส (4) การจ ากดหรอการขยายความรบผดของผใหบรการออกใบรบรอง (CSP) (5) ถามการลวงรระบบกญแจสาธารณะควรมการแจงใหคกรณทราบอยางเปนทางการ (6) เสนอการเพกถอนใบรบรองอเลกทรอนกสในเวลาทเหมาะสมทเกดพฤตการณทไมเหมาะสม ส าหรบการก าหนดความคควรแกการไววางใจของระบบ วธการ บคลากรของผใหบรการออกใบรบรอง (CSP) กฎหมายแมแบบไมไดจ ากดหรอก าหนดไวลวงหนา 3. สาระส าคญเกยวกบกระบวนการของลายมอชออเลกทรอนกส46 กระบวนการทสนบสนนการใชลายมอชออเลกทรอนกสใหเปนผลส าเรจโดยเจาของลายมอชออเลกทรอนกส หรอผร บขาวสารทมการลงลายมอชออเลกทรอนกส มดงตอไปน

45UNCITRAL Model law on Electronic Signatures with Guide to Enactment 2001,para.80 46 UNCITRAL Model law on Electronic Signatures with Guide to Enactment 2001,para.62.

72

(1) ผใชสรางหรอใชระบบกญแจสาธารณะเพยงหน งเดยวส าหรบวทยาการเขารหสลบ (2) เจาของลายมอชออเลกทรอนกสตองเตรยมขาวสารบนระบบคอมพวเตอร เชน จากการเตรยมขอมลอเลกทรอนกสเพอสงจดหมายอเลกทรอนกส (3) เจาของลายมอชออเลกทรอนกสใชการยอยขอมลอเลกทรอนกส โดยใช แฮซแอลกอรธธมจากการใชลายมอชออเลกทรอนกสเพยงหนงเดยว (4) เจาของลายมอชออเลกทรอนกสตองน ากญแจสาธารณะผนวกเขากบลายมอชออเลกทรอนกสและเชอมกบขาวสาร (5) เจาของลายมอชออเลกทรอนกสสงลายมอชออเลกทรอนกสและขาวสารโดยวธการเขารหสหรอไมเขารหสถงคกรณทเกยวของโดยทางอเลกทรอนกส (6) คกรณท เกยวของใชกญแจสาธารณะของเจาของลายมอชออเลกทรอนกสในการพสจนความเปนเจาของลายมอชออเลกทรอนกสและใชกญแจสาธารณะของเจาของลายมอชออเลกทรอนกสใหการรบประกนขาวทมาจากเจาของลายมอชออเลกทรอนกส (7) คกรณทเกยวของสรางการยอยขอมลอเลกทรอนกสโดยใชแฮซแอล กอรธธม (8) คกรณทเกยวของเปรยบเทยบสองขอมลอเลกทรอนกสทยอย ถาเหมอนกนโดยไมมการแกไขภายหลงแลวลงลายมอชออเลกทรอนกส และถาอกเหตการณหนงมการแกไขหลงจากไดลงลายมอชออเลกทรอนกสโดยคกรณทเกยวของจะมความแตกตางจากขาวทยอยโดยเจาของลายมอชออเลกทรอนกส (9) กระบวนการออกใบรบรองอเลกทรอนกสเปนวธการไดมาของคกรณทเกยวของจากผใหบรการออกใบรบรอง (CSP) โดยเปนการยนยนความเปนเจาของขาวสารของเจาของลายมอชออเลกทรอนกสทประกอบไปดวยชอและกญแจสาธารณะของเจาของลายมอชออเลกทรอนกสโดยการผนวกลายมอชออเลกทรอนกสของผใหบรการออกใบรบรอง (CSP) เขาไปดวย การศกษารายละเอยดการประทบตราเวลาตามกฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกส 1. บททวไปเปนการกลาวถงขอบเขตของกฎหมายแมแบบลายมอช ออเลกทรอนกสในเชงพาณชยและไมกระทบกระเทอนถงกฎหมายคมครองผบรโภค 47 ค าจ ากด

47 ภาคผนวก ข.UNCITRAL Model Law on Electronic Signatures(2001) Article 1.

73

ความทใชในกฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกส 48 หลกเสรภาพในการแสดงเจตนาเชนเดยวกนกบกฎหมายแมแบบพาณชยอเลกทรอนกส49 หลกความเปนกลางทางเทคโนโลย50 และการตความกฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกส51 โดยน าหลก Article7 ของ United Nations Convention on Contracts for the International Sale of Goods โดยมเจตนาใหอ านาจการตความโดยศาลยตธรรมทตดสนคดความ หรอผมอ านาจในการบรหารจดการแหงทองถน โดยอาจมผลกระทบการจ ากดขอบเขตในเนอหาทสอดคลองกนอยโดยการบรณาการออกเปนกฎหมายภายใน และควรตความโดยอางองถงแนวคดเกยวกบกฎหมายทองถนอยบนพนฐานการประยกตใชกฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกส ดงนนการตความควรมการอางองแหลงทมากฎหมายระหวางประเทศในการรบรองทเปนแบบแผนเดยวกนของทกๆ ประเทศทใชกฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกสพนฐานดงตอไปน (1) ปจจยของพาณชยอเลกทรอนกสอยภายใตขอบเขตของแตละประเทศ (2) ธรกรรมทถกตองตองบนทกในเทคโนโลยสารสนเทศแบบใหม (3) ควรสงเสรมและการสนบสนนการสรางลายมอชออเลกทรอนกสโดยไมเฉพาะเจาะจงเทคโนโลย (4) ควรสงเสรมการใชกฎหมายทเปนแบบแผนเดยวกน (5) ควรสนบสนนแนวปฏบตการพาณชยอเลกทรอนกสในขณะทกฎหมายแมแบบเปนการสงเสรมการใชลายมอชออเลกทรอนกส 2. ความส าคญของลายมอชออเลกทรอนกสเปนขอก าหนดการสรางลายมอชออเลกทรอนกส (Article 6)52 บทบญญต Article6 อยภายใต Article7 กฎหมายแมแบบพาณชยอเลกทรอนกสและชดเชยความนาเชอถอของลายมอชออเลกทรอนกสเหมอนกนกบการลงลายมอชอบนกระดาษโดยมหลกการดงตอไปน แนวคดเกยวกบการยนยนตวบคคลและการพสจนเอกลกษณ

48 ภาคผนวก ข UNCITRAL Model Law on Electronic Signatures(2001) Article 2. 49 ภาคผนวก ข.UNCITRAL Model Law on Electronic Signatures(2001) Article 5. 50 ภาคผนวก ข.UNCITRAL Model Law on Electronic Signatures(2001) Article 3. 51 ภาคผนวก ข.UNCITRAL Model Law on Electronic Signatures(2001) Article 4. 52 ภาคผนวก ข. UNCITRAL Model Law on Electronic Signatures (2001) Article 6.

74

หลกทวไปจากค าจ ากดความลายมอชออเลกทรอนกสภายใตกฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกสการพสจนเอกลกษณควรไมจ ากดการพสจนเอกลกษณแคเพยงการลงลายมอชอโดยเจาของลายมอชออเลกทรอนกสเทานน โดยแนวคดเกยวกบเอกลกษณหรอการพสจนเอกลกษณเปนการรวมใหเหนความแตกตางโดยชอหรออกอยางหนงจากบคคลอนและอาจอางถงคณลกษณะเฉพาะเชน ต าแหนงฐานะทางสงคม หรอผมอ านาจในการกระท าการเชนเดยวกนกบการรวมกนดวยชอ หรอโดยไมมการอางองถงชอบนพนฐานไมเปนสงจ าเปนในการท าใหแตกตางระหวางเอกลกษณและคณลกษณะเฉพาะหรอไมจ ากดในสถานการณการใชชอของเจาของลายมอชออเลกทรอนกสเทานน ผลกระทบจากกฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกสจากความแตกตางกนเนองจากล าดบความนาเชอถอของเทคนค โดยกฎหมายแมแบบลายมอช ออ เลกทรอนกสน าแนวคดลายมอช ออเลกทรอนกสทสงขน หรอดวยวธการก าหนดความนาเชอถอของเทคนคเกยวกบลายมอชออเลกทรอนกส โดยทวไปประกอบดวยสองสวนคอ การใชเทคนคเกยวกบลายมอชออเลกทรอนกสในการยอมรบในความนาเชอถอและการใชเทคนคเกยวกบลายมอชออเลกทรอนกสมความนาเชอถอนอยกวาโดยทวไปความแตกตางในความหลากหลายระหวางการใชเทคนคเกยวกบลายมอชออเลกทรอนกส กฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกสควรหลกเลยงการแบงแยกการใชเทคนคเกยวกบลายมอชออเลกทรอนกส นอกจากนการใชเทคนคเกยวกบลายมอชออเลกทรอนกสควรอยภายใตกฎหมายแมแบบพาณชยอเลกทรอนกส

บทสนนษฐานหรอหลกความเปนจรง ผลกระทบของกฎหมายจากการใชลายมอชออเลกทรอนกสถกก าหนดไวภายใต

Article 2 และ Article 6(3) โดยก าหนดอยางชดแจงจากการเกดขนรวมกนของเทคนคคณลกษณะพเศษ ดงนนผลกระทบเหลานขนอยกบกฎหมายวธพจารณาความแพงและพาณชยควรไมมขอก าจดในการน าบทสนนษฐานมาใชเปนการยนยนโดยตรงเกยวกบการปฎบตการรวมกนระหวางเทคนคคณลกษณะพเศษและผลกระทบจากกฎหมายลายมอชออเลกทรอนกส

เจตนาของเจาของลายมอชออเลกทรอนกส ผลกระทบของกฎหมายจากการใชลายมอชออเลกทรอนกสอาจจะไมชดเจนใน

เจตนาของเจาของลายมอชออเลกทรอนกสทมพนธะผกพนอยางถกตองตามกฎหมายเมอลงลายมอชออเลกทรอนกส มสองหนาทอธบายภายใต Article 7(1)(a) ของกฎหมายแมแบบพาณชยอเลกทรอนกสของคณะกรรมาธการกฎหมายการคาระหวางประเทศแหงสหประชาชาต 1996 คอ การไมท าใหสมบรณเมอไมเจตนาเหนดวยในรายละเอยดของขอความในขอมลอเลกทรอนกส วธการท าใหถงจดมงหมายโดยการน ากฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกสเปนผลลพธโดยการลงใชลายมอชอดวยมอในสภาพแวดลอมทเปนอเลกทรอนกส ดงนนเปนการ

75

เสรมการลงลายมอชอดวยมอ หรอการลงลายมอชออเลกทรอนกสควรเชอวาเปนของเจาของลายมอชออเลกทรอนกสทสามารถเชอมโยงไปถงเจาของลายมอชออเลกทรอนกส ดงนนการเชอมโยงไปยงเจาของลายมอชออเลกทรอนกสควรมการควบคมผลกระทบของกฎหมายลกษณะสญญาหรอกฎหมายอน โดยเรมจากการลงลายมอชออเลกทรอนกสและในสภาพแวดลอมของอเลกทรอนกส กฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกสไมมเจตนาเขาไปเกยวของในหลกทวไปของกฎหมายลกษณะสญญาหรอกฎหมายลกษณะหน

กฎเกณฑความนาเชอถอของเทคโนโลย บทบญญต Article 6 (3)(a)-(d) มวตถประสงคโดยชดเจนเกยวกบความ

นาเชอถอของเทคนคลายมอชออเลกทรอนกสโดยเฉพาะ Article 6 (3)(a) เปนจดส าคญทมคณลกษณะพเศษในการสรางลายมอชออเลกทรอนกสตองเชอมโยงไปถงเจาของลายมอชออเลกทรอนกสหนงเดยวเทานนและไมเชอมโยงไปยงบคคลอนซงเปนสาระส าคญในการสรางและการใชลายมอชออเลกทรอนกส

การควบคมการสรางลายมอชออเลกทรอนกสโดยเจาของลายมอช อ

อเลกทรอนกส บทบญญต Article 6 (3)(b) การสรางและการใชลายมอชออเลกทรอนกสตอง

ภายใตการควบคมของเจาของลายมอชออเลกทรอนกส ตวแทน บทบญญต Article 6 (3)(a) และ (b) เปนการรบรองการสรางและการใชลายมอ

ชออเลกทรอนกสโดยผเดยวเทานนอยางส าคญทสดคอในเวลาลงลายมอชออเลกทรอนกสและทดทสดคอไมเปนบคคลอนทไมใชเจาของลายมอชออเลกทรอนกส ถาเปนตวแทนหรอผท าการแทนในนามเจาของลายมอชออเลกทรอนกส สรางและการใชลายมอชออเลกทรอนกสถอวาเปนการกระท าของเจาของลายมอชออเลกทรอนกส

ความถกตอง บทบญญต Article 6 (3)(c) และ (d) น าประเดนความถกตองของลายมอชอ

อเลกทรอนกสและความถกตองของขอความเมอลงลายมอชออเลกทรอนกส ซงมความเปนไปไดในการใหความส าคญในทงสองประเดนเปนแนวคดทส มพนธกนและใกลชดกน ดงนนกฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกสควรมลกษณะพเศษโดยอยภายใต Article 7 และ Article 8 ของกฎหมายแมแบบพาณชยอเลกทรอนกส อยางไรกตามบางเทคโนโลยเปนไปตาม Article 7 การตรวจสอบความถกตองแทจรงและ Article 8 ความถกตองและแนวคดสามารถปฎบตไดเมอลงลายมอชอแบบเดมตางกไมรบรองความถกตองในเอกสารหรอการเปลยนแปลง

76

ขอความภายหลงซงสามารถสบพบได การลงลายมอชออเลกทรอนกสกเชนกน Article 6 (3)(c) เปนการวางกฎเกณฑและวธการการสรางความนาเชอถอลายมอชออเลกทรอนกสโดยเฉพาะ เปนเหตผลเพยงพอส าหรบการชดเชยทางกฎหมายความนาเชอถอของลายมอชออเลกทรอนกส กฎหมายควรไมมการใหเหตผลในความถกตองทงหมดของเอกสาร

บทบญญต Article 6 (3)(d) เปนหลกพนฐานของกฎหมายทมอยไมควรก าหนดในขอตกลงระหวางความถกตองของลายมอชออเลกทรอนกสและความถกตองของขอความในขณะการลงลายมอชออเลกทรอนกส แนวคดควรสรางความนาเชอถอของลายมอชออเลกทรอนกสใหมากกวาการลงลายมอชอแบบเดม และแนวคดตนฉบบใหมความเทยบเทาตลอดจนอาจมผลกระทบของเขตอ านาจศาลดวย

ขอมลอเลกทรอนกสบางสวนเกยวของกบลายมอชออเลกทรอนกส บทบญญต Article 6(3)(d) ความส าคญการเชอมโยงระหวางลายมอชอ

อเลกทรอนกสและขอความทเจาของลายมอชออเลกทรอนกสเจตนาลงลายมอชอโดยชดแจงถงกบการยกเลกเนอหาทงหมดทมความเกยวพนกบลายมอชออเลกทรอนกสในปจจยของขอความ โดยเรมจากการลงลายมอชออเลกทรอนกสมจ านวนมากการด าเนนคดเปนเพยงบางสวนเทาน นทเกยวของกบทประกอบไปดวยขอมลอเลกทรอนกส เชน ลายมอชออเลกทรอนกสอาจมความสมพนธกบขอความเปนการเพมขอมลเสรมส าหรบขาวสารในการสงขาวสารทวไปเทานน

การเปลยนแปลงขอตกลง บทบญญต Article 6(3) ไมไดจ ากดการประยกตใช Article 5 และสงใดสงหนงท

ปรบไปใชไดในการยอมรบของกฎหมายความเปนอสระของคกรณ การก าหนดเงอนไขและขอตกลงการเลอกใชเทคนคทปฎบตรวมกนใหมความเทยบเทากบการลงลายมอชอแบบเดม

บทบญญต Article 6(4)(a) เปนการก าหนดโดยพนฐานกฎหมายส าหรบเชงพาณชยโดยมแนวปฎบตใหคกรณก าหนดในสญญามความสมพนธกบการใชลายมอชออเลกทรอนกส

ความเปนไปไดในการอางพยานหลกฐานเกยวกบความไมนาเชอถอของลายมอชออเลกทรอนกส

บทบญญต Article 6(4)(b) เปนการท าใหชดเจนในกฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกส โดยไมจ ากดสงหนงสงใดทอาจเกดขนไดในความเปนจรงทน าสบเพอหกลางบทสนนษฐานโดยพจารณาในบทบญญต Article 6 (3)

ขอบเขตการยกเวนของ Article 6 บทบญญต Article 6(5) เปนหลกท าใหสงทเปนนามธรรมเปนรปธรรม คอการ

ออกกฎหมายของรฐอาจแยกออกจาก Article 6 ของกฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกส

77

โดยขนอยกบการเปนทยอมรบ การยกเวนอาจพจารณาเปนพเศษ เชน หลกการอาง ถงอนสญญาระหวางประเทศ

บทบญญต Article 6(5) กฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกสเปนการยกระดบเพมความสามารถการยอมรบ โดยสงทตองท าควรมอบหมายใหร ฐอธบายในสงทดเกยวกบสถานการณความแตกตางของแตละชาต อยางไรกตามควรบนทกวตถประสงคของกฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกสทท าใหบรรลผลส าเรจถา Article 6(5) เปนการใชเปนทยอมรบครอบคลมขอยกเวน และในประเดนควรหลกเลยงการยอมรบหลายทางจากขอบเขตของ Article 6 ทเปนอปสรรคตอการพฒนาลายมอชออเลกทรอนกส เมอกฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกสประกอบดวยทกหลกพนฐานและวธการท าใหถงจดมงหมายทคาดหวงในการคนพบการประยกตใชลายมอชออเลกทรอนกส 3. สถานะทางกฎหมายของลายมอชออเลกทรอนกส (Article 7)53 บทบญญตอธบายบทบาทของการออกกฎหมายของรฐแสดงใหเหนยอมรบสงทมอยท าใหถกตองของการใชลายมอชออเลกทรอนกส หรออกนยหนงพสจนใหเหนในคณสมบตใน Article 6 และ Article 7 ทท าใหเกดการพฒนาลายมอชออเลกทรอนกสเกดความนาเชอถอและสามารถพยากรณไดเมอคกรณใชลายมอชออเลกทรอนกสไมเฉพาะเวลาเกดขอพพาทกอนถงศาล โดยเฉพาะเทคนคลายมอชออเลกทรอนกสสามารถตอบสนองความตองการความนาเชอถอและความปลอดภยระดบสงส าหรบเปนการยอมรบรวมกนได หลกทวไปของบทบญญต Article 7 บทบญญต Article 7 เปนการท าใหชดเจนในการออกกฎหมายโดยระบองคกรหรอฝายบรหารของการก าหนดเกยวกบลกษณะเฉพาะของเทคโนโลยเปนทยอมรบภายใต Article 6 และ Article 7 ไมสามารถก าหนดความสามารถ หรอความจ าเปนในการเสนอใหรฐออกเปนกฎหมาย อยางไรกตามลกษณะเฉพาะของเทคโนโลยอาจน าไปสความชดเจนของขอมลอเลกทรอนกสทสามารถพยากรณไดโดยตอบสนองความตองการเปนบรรทดฐานความนาเชอถอของลายมอชออเลกทรอนกสของ Article 6 ดงนนขอก าหนดอาจท าเปนขอตกลงมาตรฐานระหวางประเทศ Article 7 ไมควรแปลความหมายในวธการทมผลกระทบตอกฎทไมสามารถเปลยนแปลงแกไขไดจากการใชลายมอชออเลกทรอนกส โดยใหคกรณมอสระในการเลอกใชลกษณะเฉพาะของเทคโนโลยลายมอชออเลกทรอนกสดวย

53 ภาคผนวก ข. UNCITRAL Model Law on Electronic Signatures (2001) Article 7

78

บทบญญต Article 7(1) เปนการท าใหชดเจนในสงทมอยโดยท าใหถกตองการใชลายมอชออเลกทรอนกส หรออกนยหนงเปนการพสจนใหเหนคณสมบตทไมมการแสดงใหเหน ดงเชนฝายบรหารของรฐและไมควรแปลความหมายไปในแนวทางการรบรองโดยรฐเทานนควรเปนการยอมรบในเทคโนโลยลายมอชออเลกทรอนกสแตในทางตรงกนขามก าลงบงบอกควรขอจ ากดเทคโนโลยลายมอชออเลกทรอนกสในการประยกตถารฐตองการใชในวธการน บทบญญต Article 7(2) การน าแนวคดมาตรฐานควรไมมการจ ากดการพฒนามาตรฐาน เชน International Organization for Standard (ISO)54 และ Internet Engineering Task Force (IETF)55 หรอ หนวยงานอน โดยแนวคดมาตรฐานควรไมจ ากดความหมายโดยการ

54 "International Organization for Standardization" would have different acronyms in different languages ("IOS" in English, "OIN" in French for Organisation international de normalisation), its founders decided to give it also a short, all-purpose name. They chose "ISO", derived from the Greek isos, meaning "equal". Whatever the country, whatever the language, the short form of the organization's name is always ISO. Standards ensure desirable characteristics of products and services such as quality, environmental friendliness, safety, reliability, efficiency and interchangeability - and at an economical cost. When products and services meet our expectations, we tend to take this for granted and be unaware of the role of standards. However, when standards are absent, we soon notice. We soon care when products turn out to be of poor quality, do not fit, are incompatible with equipment that we already have, are unreliable or dangerous.

When products, systems, machinery and devices work well and safely, it is often because they meet standards. And the organization responsible for many thousands of the standards which benefit the world is ISO. 55 The Internet Engineering Task Force (IETF) develops and promotes Internet standards, cooperating closely with the W3C and ISO/IEC standard bodies and dealing in particular with standards of the TCP/IP and Internet protocol suite. It is an open standards organization, with no formal membership or membership requirements. All participants and leaders are volunteers, though their work is usually funded by their employers or sponsors; for instance, the current chairperson is funded by VeriSign and the U.S. government's National Security Agency

79

รวมแนวปฏบตทางการคาและอตสาหกรรมโดยผานทางองคกรระหวางประเทศ เชน International Chamber of Commerce โดยการแตงตงกลมคนภายใตการด าเนนงานของ ISO และ World Wide Web Consortium (W3C)56 โดยการแตงตงของ UNCITRAL บางทอาจขาดประเดนทสมพนธทเกยวกบมาตรฐานโดยเปนอปสรรคของเจาหนาท หรอฝายบรหารทจะยตในประเดนลกษณะเฉพาะของเทคโนโลย Article 7(1) โดยการอางองของการยอมรบมาตรฐานในบางค าถามทเกดขนได บทบญญต Article 7(3) เปนการท าใหชดเจนอยางมากในหลกทวไปของ Article 7 โดยไมเปนการแทรกแซงในการด าเนนงานของกฎหมายการคาระหวางประเทศของบคคลในสาระส าคญของ Article 7 อาจแปลความหมายผดในการสงเสรมสนบสนนการออกกฎหมายท าใหเหนความแตกตางทเกยวของกบสถานการณลายมอชออเลกทรอนกสของตางชาตอยบนพนฐานการไมยอมรบดวยกฎทจะออกในภายหนาโดยมความสมพนธของบคคลหรอฝายบรหารภายใต Article 7(1) 4. หนาทและความรบผดของเจาของลายมอชออเลกทรอนกส (Article 8)57 บทบญญต Article 8(1)(a)(b) เปนการประยกตลายมอชออเลกทรอนกสในขณะท Article 8(1)(c) เปนการประยกตลายมอชออเลกทรอนกสโดยการออกใบรบรองในภาระหนาท Article 8(1)(a) เปนการปองกนขดขวางการกระท าการของบคคลทไมใชเจาของลายมอชออเลกทรอนกสในการสรางและการใชลายมอชออเลกทรอนกสโดยเฉพาะ เชนเดยวกบขอตกลงการใชบตรเครตด อยางไรกตามการเปลยนแกไขโดยคกรณใน Article 5 เปนการยอมรบมาตรฐานในขอก าหนดของ Article 8 ในความแตกตางกนในพนทเปนวธการทไมเหมาะสม หรอกอใหเกดผลลพธทไมเจตนาเมอแนวคดการแปลความสมเหตสมผลสมพนธกบ

56 The World Wide Web Consortium (W3C) is the main international standards organization for the World Wide Web (abbreviated WWW or W3). It is arranged as a consortium where member organizations maintain full-time staff for the purpose of working together in the development of standards for the World Wide Web. As of February 2008, the W3C had 434 members. W3C also engages in education and outreach, develops software and serves as an open forum for discussion about the Web. It was founded and is headed by Sir Tim Berners-Lee 57 ภาคผนวก ข. UNCITRAL Model Law on Electronic Signatures (2001) Article 8.

80

แนวปฏบต ถาตองการอธบายความสมเหตสมผล ภายใตกฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกสความแปลใหเหมาะสมโดยเรมพจารณาจากจดเรมตนโดยนานาชาตโดยอธบายใน Article 4 บทบญญต Article 8(1)(b) เปนการแสดงใหเหนการใชความสมเหตสมผลการแจงขอมลบคคลใดบคคลหน งโดยขนอยกบลายมอชออเลกทรอนกสกรณทลายมอชออเลกทรอนกสปรากฎทมการถกลวงรอาจมความเปนไปไดทตดตามเจาของลายมอชออเลกทรอนกสซงเปนภาระหนาทของเจาของลายมอชออเลกทรอนกสทมการเกยวพนกบลายมอชออเลกทรอนกส แนวคดความสมเหตสมผลควรตความโดยใชหลกสจรตของ Article 1 และ Article 8(1) โดยการสรางและการจดการของผใหบรการออกใบรบรอง (CSP) บทบญญต Article 8(c) เปนการประยกตใชใบรบรองอเลกทรอนกสการสงเสรมการสรางลายมอชออเลกทรอนกสในวฏจกรใบรบรองอเลกทรอนกสเปนการตความอยางกวางโดยครอบคลมถงกอนการสราง หรอในขณะทการสรางและสนสดโดยการยกเลก หรอหมดอายของใบรบรองอเลกทรอนกส บทบญญต Article 8(2) เปนผลทเกดขนภายหลงทอาจคาดหวงไดจากความลมเหลวในการปฏบตตาม Article 8(1) หรอจ ากดความรบผดโดยทงสองเปนการออกกฎหมายของแตละชาต อยางไรกตามวธแยกออกจากความรบผด หรอผลทเกดขนภายหลงเปนไปตามกฎหมายของแตละชาต Article 8(2) เปนการใหสญญาณความชดเจนในการออกกฎหมายของแตละรฐจากความลมเหลวทเกดขนภายหลงทเปนการชดเชยภาระหนาทของ Article 8(1) และ Article 8(2) เปนการสรปอยบนพนฐานของการท าใหบรรลผลของกฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกสอาจเปนการยาก ความเหนสวนใหญในการท าใหเปนอยางเดยวกนของผลทเกดขนภายหลง อาจจะมาจากความรบผดจากการใชลายมอชออเลกทรอนกสของเจาของลายมอชออเลกทรอนกส ดงนนผลทเกดขนทหลงอาจอยภายใตกฎหมายทมอยโดยผกพนกบเนอหาของขอมลอเลกทรอนกสส าหรบความเสยหายอนๆ ทเกดขนภายหลงทโยงไปถงความรบผดรวมอยดวย เชน ความบกพรองของคกรณเปนการไมยอมรบความผกพนทมผลกระทบเกยวกบลายมอชออเลกทรอนกส กฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกสมเจตนาสรางบนหลกความเครงครดความรบผดโดยแนวคดความรบผดไมกลาวถงใน Article 8(2)

81

5. หนาทและความรบผดของผใหบรการออกใบรบรอง (Article 9)58 บทบญญต Article 9(1)(a) ผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CSP) ยดมนบนหลกพนฐานการเปนตวแทนและหลกความรบผดชอบโดยด าเนนการภายใตแนวนโยบายและแนวปฏบต บทบญญต Article 9(1)(c) เปนการก าหนดสาระส าคญของเนอหาและผลกระทบจากใบรบรองอเลกทรอนกสทเกดขนอยภายใตกฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกสเปนสวนส าคญในการใชลายมอชออเลกทรอนกส ตองมความเปนไปไดการท าใหแนใจ หรอความชดเจนในการเชอมโยงกบเจาของลายมอชออเลกทรอนกสโดยใชกญแจสาธารณะและกญแจสวนตว บทบญญต Article 9(1)(d) เปนการเพมองคประกอบใบรบรองอเลกทรอนกส หรออกอยางหนงใชใหเปนประโยชน หรอใชงายกบคกรณทเกยวของทมความสมพนธกบใบรบรองอเลกทรอนกสโดยเฉพาะ บทบญญต Article 9(1)(e) ไมมจดมงหมายเพอประยกตใชกบการด าเนนการกบใบรบรองอเลกทรอนกส ณ เวลาใดเวลาหนง หรอการใชใบรบรองอเลกทรอนกสตนทนต าส าหรบความเสยงนอย โดยทงสองอาจไมใชวตถประสงคการเพกถอนใบรบรองอเลกทรอนกส โดยการก าหนดหนาทและความรบผดชอบใน Article 9 โดยความยนยอมของผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CSP) หรอไมเฉพาะประเดนธรกรรมทมมลคาสงเทานน อยางไรกตามกฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกสไมบงคบใชกฏหมายจากเจาของลายมอชออเลกทรอนกส หรอผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CSP) จากความแตกตาง หรอความคควรแกการไววางใจในความสมพนธทไมสมเหตสมผลจากการใชลายมอช ออเลกทรอนกส หรอการใชใบรบรองอเลกทรอนกส โดยกฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกสสนบสนนวธการเชอมโยงภาระหนาทของลายมอชออเลกทรอนกส หรอการใชใบรบรองอเลกทรอนกสไวใน Article 8 และ Article 9 โดยก าหนดคณลกษณะเฉพาะของลายมอ

58 ภาคผนวก ข. UNCITRAL Model Law on Electronic Signatures (2001) Article 9.

82

ชออเลกทรอนกส โดยการจ ากดขอบเขตเงอนไขการใหบรการใบรบรองอเลกทรอนกสสนบสนนสงเสรมลายมอชออเลกทรอนกสและไมมผลกระทบตอกฎหมายลายมอชออเลกทรอนกส บทบญญต Article 9(2) มความเหมอนหรอคลายกบ Article 8(2) โดยขนอยกบการออกกฎหมายของแตละประเทศในการก าหนดผลทเกดขนภายหลงทอธบายจาก Article 9(1) และ Article 9(2) ไมเปนการกระท าโดยผมอ านาจในการตความกฎทเปนจรงเสมอ หรอความเครงครดความรบผดทมผลกระทบจาก Article 9(2) โดยไมไดคาดคดมากอนควรมการแยกออกมาในสงทเกดขนไดจากการพสจนของผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CSP) เชน การไมมขอผดพลาด หรอมสวนชวยในขอผดพลาด กอนราง Article 9(2) ประกอบดวยสงทเพมขนจากความรบผดของผรบทเกดขนภายหลงท การเตรยมออกกฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกสมค าถามเกยวกบความรบผดของผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CSP) ไมเพยงพอส าหรบผรบ โดยขอก าหนดแรกคลายกบ Article 9(2) ในขณะท Article 9(2) เปนหลกทเหมาะสมกบเจาของลายมอชออเลกทรอนกสอาจจะไมเพยงพอส าหรบผรบและการพาณชยครอบคลมโดย Article 9 อกแนวทางหนงทมความเปนไปไดเปนการชดเชยเนอหาของกฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกส โดยการก าหนดขอผดพลาดของผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CSP) ส าหรบ Article 9(1) การก าหนดความรบผดของผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CSP) ควรมปจจยดงตอไปน (1) การก าหนดคาเสยหายทเกดจากใบรบรองอเลกทรอนกส (2) การก าหนดความรบผดของผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CSP) โดยเรมจากการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (3) ขอบเขตความรบผดตองเกดจากการใชใบรบรองอเลกทรอนกส (4) ผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CSP) อาจก าหนดขอบเขตความรบผด

(5) ควรมการสนบสนนการควบคมโดยคกรณทเกยวของจากการใชใบรบรองอเลกทรอนกสในประเดนการออกเปนกฎหมายภายในควรก าหนดขอบเขตความรบผด หรอหากฎหมายทเหมาะสมมาบงคบใชภายใตกฎหมายขดกน 6. ความนาเชอถอของผใหบรการออกใบรบรอง (Article 10)59 บทบญญต Article 10 โดยใชหลกแนวคดความคควรแกการไววางใจ ในขนตนรางผาน Article 9 ในแนวคดหลกเปนการแปลความหมายเกยวกบความเชอถอในระบบ วธการ

59 ภาคผนวก ข.UNCITRAL Model Law on Electronic Signatures (2001) Article 10.

83

และบคลากร ใน Article 9 และ Article 10(f) เปนจดเรมตนไมทงหมดในปจจยการน าขอก าหนดความคควรแกการไววางใจแตใหแนวคดความหยดหยนของความคควรแกการไววางใจในขอก าหนดในการสรางใบรบรองอเลกทรอนกส 7. การควบคมโดยคกรณทเกยวของ (Article 11)60 บทบญญต Article 11 การควบคมโดยคกรณทเกยวของมรายละเอยดดงตอไปน ความเปนเหตเปนผลเกยวกบความนาเชอถอ โดยแสดงใหเหนการแสดงเจตนาของคกรณโดยขนอยกบลายมอชออเลกทรอนกสและอะไรคอขอบเขตความนาเชอถอทมความสมเหตสมผลในสถานการณนนทถกตองตามกฎหมายของลายมอชออเลกทรอนกสทเปนของผรบภายใต Article 6 และไมขนอยกบการควบคมของคกรณ ประเดนความถกตองตามกฎหมายลายมอชออเลกทรอนกสควรน าความแตกตางจากประเดนความสมเหตสมผลส าหรบคกรณโดยขนอยกบลายมอชออเลกทรอนกส ประเดนเกยวกบผบรโภค บทบญญต Article 11 น าเอาสถานทของคกรณทเกยวของโดยเฉพาะคกรณทเปนผบรโภค กฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกสไมมเจตนาใชอ านาจเหนอกฎหมายคมครองผบรโภค อยางไรกตามกฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกสแสดงบทบาทการใหความรท งหมดทเกยวของกบคกรณทเกยวของกบมาตรฐานทมความสมเหตสมผลในการควมคมลายมอชออเลกทรอนกส การเสรมมาตรฐานใหเปนทยอมรบควรอยภายใตการควบคมของคกรณทเกยวของ และมการพสจนความรบผดชอบเกยวกบลายมอชออเลกทรอนกสโดยวธการเขาถงโดยเปนสาระส าคญในการพฒนาโครงสรางพนฐานระบบกญแจสาธารณะ แนวคดเกยวกบคกรณทเกยวของ แนวคดเกยวกบคกรณทเกยวของโดยพจารณาจากค าจ ากดความเปนการครอบคลมถงลายมอชออเลกทรอนกสของคกรณโดยขนอยกบคกรณทเกยวของ ดงนนอาจเปนบคคลใดบคคลหนง หรอผทไมมความสมพนธกบเจาของลายมอชออเลกทรอนกส หรอผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) อยางไรกตามในแนวคดคกรณทเกยวของควรไมจบดวยผใชบรการจากการใชใบรบรองอเลกทรอนกสโดยบทบาทหนาทภายใตภาระการพสจนความถกตองตามกฏหมายทไดรบมาจากผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CSP) การยนยอมรบความผดพลาดเกยวกบ Article 11

60 ภาคผนวก ข.UNCITRAL Model Law on Electronic Signatures (2001) Article 11.

84

เรองของภาระหนาททวไปของคกรณทเกยวของควรมการตรวจสอบความถกตองตามกฎหมายของลายมอชออเลกทรอนกส หรอค าถามทเกดขนจากการยอมรบความผดพลาดของคกรณทเกยวของในขอก าหนดของ Article 11 ไมเปนการปองกนจากการใหประโยชนจากการยนยอมรบความผดพลาดเกยวกบลายมอชออเลกทรอนกส หรอใบรบรองอเลกทรอนกส ถามการพสจนโดยไมมการเปดเผยลายมอชออเลกทรอนกส หรอใบรบรองอเลกทรอนกสคงไมมผลบงคบตามกฎหมาย อยางไรกตาม Article 11 ไมมวตถประสงคทจ ากดการปฏบตตามกฏ หรอท าตามหนาท หรอการพสจนจากขอความทไมสามารถเขาถงอยางรวดเรวไดของคกรณทเกยวของ ดงนนเงอนไขอาจจะตองการการเตรยมกฎหมายทเหมาะสมนอกจากกฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกส นอกจากนผลทเกดขนภายหลงจากการยนยอมรบความผดพลาดของคกรณทเกยวของของ Article 11 โดยการบงคบของกฎหมายทเหมาะสมนอกจากกฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกสอาจมความสมพนธในเนอหาทเปนการยอมรบ Article 11 และ Article 8(2) Article 9(2) ในระหวางการเตรยมกฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกสควรมขอเสนอแนะในความแตกตางระหวางกฎหมายทมความเหมาะสมทเกยวกบเจาของลายมอชออเลกทรอนกสและผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CSP) ในอกมมหนงควรมการแกปญหาโดยการพจารณาจากภาระหนาทจากกระบวนการสรางลายมอชออเลกทรอนกส และกฎเกณททเหมาะสมเกยวกบคกรณ อยางไรกตามท าใหมผลเปนจรงในภาพทท าใหเปนทยอมรบควรแยกกฎหมายทเหมาะสมออกจากกฏหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกส 8. การยอมรบลายมอชออเลกทรอนกสและใบรบรองอเลกทรอนกสตางประเทศ (Article 12) 61 หลกทวไปในการไมเลอกปฏบต บทบญญต Article 12(1) มวตถประสงคแสดงใหเหนหลกพนฐานทวไปในเรองสถานทเปนแหลงก าเนดในสถานทควรไมก าหนดปจจยทเกดขนและอะไรเปนขอบเขตลายมอชออเลกทรอนกส หรอใบรบรองอเลกทรอนกสตางประเทศควรมการยอมรบโดยผลของกฏหมายทเกดขนโดยไมขนอยกบสถานทออกใบรบรองอเลกทรอนกส หรอลายมอชออเลกทรอนกสแตควรอยบนเทคนคความนาเชอถอของการออกใบรบรองอเลกทรอนกส หรอการสรางลายมอชออเลกทรอนกส ความเทยบเทากนล าดบความนาเชอ

61 ภาคผนวก ข. UNCITRAL Model Law on Electronic Signatures (2001) Article12.

85

Article 12(2) เปนบททวไปเปนบรรทดฐานส าหรบการยอมรบใบรบรองอเลกทรอนกสทขามเสนแบงเขตของผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) ตางรายกน โดยผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CSP) เปนผจดหาอาจตองเผชญการไดมาในหลายเขตอ านาจศาล อยางไรกตาม Article 12(2) ผจดหาไมมเจตนาตองการมสถานททองถนทใหบรการมากกวาหนงแหงและแสดงใหเหนจดเรมตนการเทาเทยบกนของเทคนคใบรบรองอเลกทรอนกสตางประเทศซงอยบนพนฐานความนาเชอถอโดยการออกกฎหมายทอ างถงกฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกส ล าดบความนาเชอถอในความแตกตางกนในเขตอ านาจศาล การอางองแนวคดความเทยบเทากนล าดบความนาเชอ ใน Article 12(2) อาจจะเปนทยอมรบในการเปลยนแปลงระหวางเขตอ านาจศาลเปนสงส าคญ เปนขอก าหนดทมความเทยบเทากบ Article 12(2) โดยไมไดหมายถงล าดบความนาเชอถอใบรบรองอเลกทรอนกสตางประเทศ และล าดบความนาเชอถอใบรบรองอเลกทรอนกสตางประเทศควรเปนเชนเดยวกบใบรบรองอเลกทรอนกสแหงทองถน ล าดบความนาเชอถอในความแตกตางกนภายในขอบเขตอ านาจศาล แนวทางปฏบตควรมการรบรองผจดหาใบรบรองอเลกทรอนกสส าหรบประเดนความหลากหลายล าดบความนาเชอถอของใบรบรองอเลกทรอนกสทเปนการตกลงรวมกนส าหรบผบรโภค โดยล าดบความนาเชอถออยระหวางการพจารณาของกฎหมายอาจกอใหเกดความแตกตางในผลกระทบของกฎหมายทงในประเทศและตางประเทศ เชน เหตการณทมสวนเกยวของของใบรบรองอเลกทรอนกสทมล าดบความนาเชอถอต า หรอการท าธรกรรมทมมลคาต า โดยเกดขนของการตกลงของคกรณอาจกอใหเกดผลกระทบของกฎหมาย นอกจากนการประยกตใชแนวคดความเทาเทยบกนใน Article 12(2) ควรไดรบการสงเสรมใหเปนทยอมรบในหนาทของใบรบรองอเลกทรอนกสทสามารถเปรยบเทยบกนได อยางไรกตามไมหาทางใหมในกฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกสทมความสอดคลองกนระหวางความแตกตางกนของใบรบรองอเลกทรอนกสในประเดนความแตกตางของผจดหาใบรบรองอเลกทรอนกสของความแตกตางของเขตอ านาจศาล กฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกสมการรางเพอจะพจารณาความเปนไปไดในล าดบชนดความแตกตางกนของใบรบรองอเลกทรอนกส แนวทางปฏบตศาลพจารณาคดอยบนการตดสนของผลกระทบของกฎหมายเกยวกบใบรบรองตางประเทศควรพจารณาอยางเชนใบรบรองอเลกทรอนกสทมเจาของ โดยขอดเปนการพยายามกระท าโดยเทาเทยมกนเชนเดยวกบกฎหมายภายใน

86

การปฏบตอยางเทาเทยมกนชนดของลายมอชออเลกทรอนกสและใบรบรองอเลกทรอนกส Article 12(3) มเจตนาใหเหมอนกบ Article 12(2) โดยพจารณาจากใบรบรองอเลกทรอนกส การยอมรบผลกระทบทางกฎหมายบางอยางโดยการยนยอมรบกฎหมายของตางประเทศ Article 12(2)(3) เปนการจดการเฉพาะตวในการประยกตใชความนาเชอถอของลายมอชออเลกทรอนกสและใบรบรองอเลกทรอนกสตางประเทศ อยางไรกตามในการเตรยมกฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกสควรเปนการสงเสรมออกเปนกฎหมายภายในเพอเปนการปองกนความนาเชอถอของลายมอชออเลกทรอนกสและใบรบรองอเลกทรอนกสตางประเทศ และเปนการชดเชยกฎหมายทเกยวกบเขตอ านาจศาลจากการใชลายมอชออเลกทรอนกสและใบรบรองอเลกทรอนกสตางประเทศ ปจจยทควรพจารณาเมอมขอเสนอเกยวกบความเทยบเทากนของลายมอชออเลกทรอนกสและใบรบรองอเลกทรอนกสตางประเทศ บทบญญต Article 12(4) มการก าหนดปจจยในการพจารณาของลายมอชออเลกทรอนกสและใบรบรองอเลกทรอนกสโดยสาระส าคญอยใน Article 12(2)(3) ในเรองเกยวกบความเทาเทยมกนในล าดบความนาเชอถอ หลงจากพบปจจยทเกดขนกอนหนานภายใต Article 6 Article 9 และArticle 10 โดย Article 12 เปนจดเรมตนควรมทางเลอกในทางปฏบตใน Article 12(4) โดยใหมความเหมาะสมกบกฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกสทม ความเปนไปไดโดยเฉพาะประเดนทส าคญคอ การยอมรบขามลายมอชออเลกทรอนกสและใบรบรองอเลกทรอนกสตางประเทศและในตอนทาย Article 12(4) เปนการเปลยนการอางองปจจยทมความสมพนธทเกดขนภายใต Article 6 Article 9 และ Article 10 โดยการเพมความส าคญในการก าหนดใบรบรองอเลกทรอนกสทองถน และลายมอชออเลกทรอนกส Article 12(4) เปนการเสรมผลทเกดขนภายหลงจากปจจยการขอเสนอความเทยบเทากนของลายมอชออเลกทรอนกสและใบรบรองอเลกทรอนกสตางประเทศบางสวนทมความแตกตางจาก Article 9 และArticle 10 โดยการเพมการยอมรบมาตรฐานระหวางประเทศใน Article 12(4) การยอมรบมาตรฐานระหวางประเทศ แนวคดการยอมรบมาตรฐานระหวางประเทศควรตความอยางกวางใหครอบคลมทงเทคนควธการระหวางประเทศและมาตรฐานเชงพาณชย โดยเปนกลไกการขบเคลอนของตลาด โดยรฐบาลของแตละประเทศหรอนานาชาตเปนผน ามาใชโดยความสมครใจของแตละประเทศ

87

การยอมรบขอตกลงระหวางคกรณ Article 12(5) เปนการยอมรบขอตกลงระหวางคกรณใชลายมอชออเลกทรอนกสและใบรบรองอเลกทรอนกสบางอยางส าหรบการยอมรบขามใบรบรองระหวางคกรณเชนเดยวกนกบ Article 5 โดยไมเปนการเขาไปแทนทกฎหมายทไมสามารถเปลยนแปลงแกไขได โดยเฉพาะและตองการมผลกระทบในการก าหนดเงอนไขในสญญาโดยการตกลงของคกรณเอง การยอมรบบางอยางของลายมอชออเลกทรอนกสและใบรบรองอเลกทรอนกสเกยวกบลายมอชออเลกทรอนกสและใบรบรองอเลกทรอนกสตางประเทศทงหมดหรอบางสวนโดยหากฎหมายทยอมรบกฎเหลานนทมสาระส าคญในความเทาเทยบกนทเรมอธบายใน Article 12(2)(3)(4) โดย Article 12(5) ไมกระทบกระเทอนตอกฎหมายในฐานะบคคลทสาม จากการศกษากฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกสไมไดกลาวถงโดยตรงของการประทบตราเวลาแตเปนการกลาวในเรองปจจยใดบางทสงเสรมและสนบสนนการใชลายมอชออเลกทรอนกสทมความนาเชอถอ โดยกฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกส ไดกลาวถงบทบาทหนาทของผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CSP) ทใหบรการความนาเชอถอ การใหบรการความถกตองและความสมบรณของขอเทจจรงทเชอมโยงถงคกรณทเกยวของ โดยผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CSP) สามารถก าหนดแนวนโยบาย แนวปฏบต วธการ และแผนการด าเนนงาน โดยกฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกสไมไดก าหนดระบบ วธการ ของผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CSP) ไวลวงหนา ผวจยเหนวาผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CSP) อาจมหนาทและใหบรการประทบตราเวลาทใหบรการความนาเชอถอของการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส 3.3.3 กรณศกษากฏหมายลายมอชออเลกทรอนกสของประเทศมาเลเซย62 กฎหมายประเทศมาเลเซยทท าการศกษา ไดแก Laws of Malaysia Digital Signature Act 1997 [act 562] P.U. (A) 359/98 Digital Signature Regulations 1998 Part IX - Date/Time Stamp Services โดยท าการศกษาในประเดนการใหบรการประทบตราเวลาดงรายละเอยดดงตอไปน 1. การใชการประทบตราเวลา63 การประทบตราเวลาทสามารถยอมรบไดควรเปนการประทบตราเวลาทผนกกบลายมอชออเลกทรอนกส หรอเอกสารอนถาการประทบตราเวลาอยภายใตการบงคบใชกฎหมาย หรอสาระส าคญของเวลาโดยพจารณาจากการใชลายมอชออเลกทรอนกสผนกกบขอมล

62 CliC, M. M., Laws of Malaysia Act 562, Digital Signature Act 1997 [Online], 28 February 2011. Available from www.msc.com.my/cyberlaws/act_digital.asp. 63 ภาคผนวก ช. Regulation 58.

88

2. ผลการยอมรบการประทบตราเวลา64 การประทบตราเวลา โดยการใหบรการ คาวน เวลา บนเอกสารอเลกทรอนกส และไดลงลายมอชออเลกทรอนกสแลวถอไดวามผลบงคบตามกฎหมาย และสามารถใชเปนพยานหลกฐานได เวนแตมเจตนาเปนอยางอน 3. ระยะเวลาการรบรองการใหบรการประทบตราเวลา65 การรบรองส าหรบการใหบรการประทบตราเวลามสองแนวทางดงตอไปน คอ องคกรการประทบตราเวลา และการด าเนนงานของการประทบตราเวลา กรณไมใชนตบคคลทจะด าเนนการตองไดการรบรองในการใหบรการกอนการใหบรการ การขอการรบรอง การยกเลก หรอการไมด าเนนการ โดยเรมจากผย นค าขอจดทะเบยน ถาผยนค าขอจดทะเบยนไมผานการพจารณาในการรบรองกอนหมดอายใหยนใหมภายในระยะเวลาทก าหนด ระยะเวลาการรบรองการใหบรการประทบตราเวลาอาจมการก าหนดระยะเวลาไวในแผนการด าเนนงาน การตความกฎหมายควรตความรวมถงการประยกตใชกบองคกรการด าเนนงานในการรบรองการด าเนนงานของผย นค าขอจดทะเบยนทสามารถแกไขปญหาในการด าเนนงานได 4. ขอก าหนดคณสมบตส าหรบผใหบรการประทบตราเวลา66 กรณเปนนตบคคลตองจดทะเบยนส าหรบการด าเนนงานในการใหบรการเพอขจดปญหาในการก าหนดคณสมบตเปนบรษท หรอหางหนสวนในประเทศ หรอหางหนสวนในความหมายของกฎหมาย Partnership Act 1961 ทจดทะเบยนในประเทศมทนในการด าเนนงานเพยงพอในการควบคมในการด าเนนงานในการใหบรการประทบตราเวลารวมถงเจาหนาทในการใหบรการทไมมการกระท าความผดภายใน 15 ป ส าหรบความผดฐานฉอโกงและการปลอมแปลงเอกสาร และมความรความสามารถในการปฏบตงานและหมายรวมถงมระบบทมความนาเชอถอ โดยค านงถงความปลอดภยและเปลยนเพอท าลายในกระบวนการท างานในการใหบรการประทบตราเวลาและสามารถเกบเอกสารภายใน 10 ป โดยไมเปดเผยเนอหาในเอกสารและปฏบตตามเทคนคมาตรฐานตามกฎหมายก าหนด 5. หนาทของผใหบรการประทบตราเวลา67

64 ภาคผนวก ช. Regulation 59. 65 ภาคผนวก ช. Regulation 60. 66 ภาคผนวก ช. Regulation 61. 67 ภาคผนวก ช. Regulation 62.

89

การรบรองการใหบรการการประทบตราเวลาควรมการประทบตราเวลาทนททไดรบเอกสาร และลงลายมอชอของผใหบรการประทบตราเวลา ในองคกรธรกจกอนมการเผยแพรเอกสารตองมการประทบตราเวลาในวนทเผยแพรเอกสาร และมการกระบวนการแฮซกอนมการเผยแพรเอกสาร วนและเวลาทประทบตราเวลาบนเอกสารควรเปนคาวนและเวลาทไดรบจากการ ผใหบรการประทบตราเวลา 6. การประยกตใช68 การใหบรการประทบตราเวลาตองมการควบคม โดยอยภายใตขอก าหนดส าหรบองคกร และขอก าหนดสารสนเทศส าหรบการด าเนนงาน โดยการควบคมตองแสดง ใหเหนกระบวนการของการด าเนนการและมความอสระในการด าเนนการในการทดสอบของซอฟแวร ฮาดรแวร เทคนค วธการ ไดมาตรฐานความปลอดภย โดยเปนหนาทของผขอจดทะเบยนในการใหบรการและมการก าหนดคาธรรมเนยมในการใหบรการและคควรแกการไววางใจ 7. ขอก าหนดส าหรบองคกร69 แนวทางส าหรบองคกรในการประกอบธรกจในการใหบรการประทบตราเวลาประกอบดวยผขอจดทะเบยนในการด าเนนงานตองมแผนในการด าเนนงาน กระบวนการประมวลผล เจาหนาทและในการใหบรการควรมการก าหนดคาธรรมเนยมในการใหบรการ 8. ขอก าหนดส าหรบการด าเนนงาน70 ขอก าหนดส าหรบการด าเนนงานประกอบดวยการใหบรการประทบตราเวลาทสามารถบงคบไดตามกฎหมาย โดยจากการใหบรการขององคกรทถกตองตามกฎหมายโดยมผตรวจสอบในการใหบรการใหเปนมาตรฐาน 9. ขอก าหนดส าหรบการจดทะเบยนผใหบรการประทบตราเวลา71 เพอเปนการควบคมในการใหบรการการประทบตราเวลา ในกรณเปนนตบคคลอาจตรวจสอบการจดทะเบยนการใหบรการประทบตราเวลา

68 ภาคผนวก ช. Regulation 64. 69 ภาคผนวก ช. Regulation 65. 70 ภาคผนวก ช. Regulation 66. 71 ภาคผนวก ช. Regulation 70.

90

นอกจากนยงมประเดนของการตออาย72 การยกเลก73 การคนใบรบรองในการใหบรการการประทบตราเวลา74 ทกลาวไวในบทบญญตของกฎหมาย 3.3.4 การประทบตราเวลาของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) ตามกฎหมายประเทศมาเลเซย จากการศกษาผใหบรการประทบตราเวลาจาก Laws of Malaysia Digital Signature Act 1997 [act 562] P.U. (A) 359/98 Digital Signature Regulations 1998 Part IX - Date/Time Stamp Services องคกรทใหบรการประทบตราเวลาตองเปนองคกรทจดทะเบยนเปนนตบคคลตามกฎหมายของประเทศ โดยผขอใหบรการตองมแผนในการด าเนนงาน วธการ บคลากรทมความสามารถและมความนาเชอถอในการใหบรการ โดยเรมจากการขอจดทะเบยนตองมทนในการด าเนนงานทเพยงพอและทส าคญไมมประวตในความผดฐานฉอโกง หรอความผดฐานปลอมแปลงเอกสารภายใน 15 ป กอนการยนค าขอจดทะเบยน โดยในบทบญญตกฎหมายมการก าหนดหนาทโดยชดเจนในการใหบรการ นอกจากนยงมบทลงโทษส าหรบองคกรทใหบรการดงกลาวส าหรบการไมปฏบตตามกฎหมายทเขยนไวอยางชดเจน โดยผใหบรการประทบตราเวลารบประโยชนจากการใหบรการโดยคดคาธรรมเนยมในการใหบรการ สงทส าคญในการใหบรการคอการรกษาความปลอดภยในการใหบรการ คอทกครงทมการใชตองมการใชคาวนและเวลาทเชอถอไดและผใหบรการประทบตราเวลาตองลงลายมอช ออเลกทรอนกสผนกเขาไปดวยและขนสดทายตองมกระบวนการแฮซทท าใหการบรการของผใหบรการคควรแกความไววางใจ การใหบรการของผใหบรการประทบตราเวลาตองมการควบคมโดยบทบญญตของกฎหมายทชดเจนและทส าคญคอกฎหมายใหอสระในการแขงขนในการท าธรกจโดยใหเอกชนสามารถด าเนนการไดโดยไมจ ากดจ านวนในการใหบรการ 3.3.5 กรณศกษากฏหมายเอกสารอเลกทรอนกสและลายมอชออเลกทรอนกสของเขตปกครองพเศษมาเกา (Region Macao Special Administrative) กฏหมายเอกสารอเลกทรอนกสและลายมอชออเลกทรอนกส ของเขตปกครองพเศษมาเกา มบทบญญต 35 Article โดยมสาระส าคญทเกยวกบการประทบตราเวลาดงตอไปน

1. Article 175 เปนบทบญญตของกฏหมายไมไดหามการน ากฏหมายเอกสารอเลกทรอนกสและลายมอชออเลกทรอนกสไปประยกตใชกบ การกระท าของบคคล เจาหนาท

72 ภาคผนวก ช. Regulation 67. 73 ภาคผนวก ช. Regulation 68. 74 ภาคผนวก ช. Regulation 69. 75 ภาคผนวก ซ Electronic Document and Signature Law Article 1.

91

ของรฐ การจดทะเบยน กระบวนการออกกฏหมาย การประมลทมความสมพนธกบกฏหมาย โดยสภาพของเอกสารอเลกทรอนกสและลายมอชออเลกทรอนกสสามารถแสดงใหเหนทางกายภาพในการน าเสนอ และสามารถยอมรบได 2. Article 2(4)76 เปนค าจ ากดความของคณสมบตของลายมอชออเลกทรอนกส หมายถงลายมอชออเลกทรอนกสแบบหนงทมความปลอดภย และมมาตรฐานการสรางทสามารถยอมรบรวมกนไดในระดบนานาชาตทมการปองกนจากการฉอโกงในขณะทมการลงลายมอชออเลกทรอนกส และ Article 2(10) เปนค าจ ากดความของการตรวจสอบล าดบเหตการณ หมายถงการน าเอกสารอเลกทรอนกสผนวกกบคาของวนและเวลาทมความนาเชอถอโดยอยในรปแบบขอมลอเลกทรอนกส 3. Article 377 ผลทางกฏหมายของเอกสารอเลกทรอนกสไมถกปฏเสธเมอเอกสารอเลกทรอนกสทสรางขนสามารถพสจนความถกตองของเอกสารอเลกทรอนกสได 4. Article 478 ผลทางกฏหมายของพยานหลกฐานเอกสารอเลกทรอนกสสามารถน าเสนอเปนพยานหลกฐานเมอมการผนวกกบลายมอชออเลกทรอนกส และพสจนยนยนเจาของเอกสารอเลกทรอนกส และพสจนวาไมมการปลอมแปลง 5. Article 579 บทสนนษฐานผลของกฎหมายลายมอชออเลกทรอนกสมความเทยบเทากบลายมอชอโดยพจารณาจากการยอมรบในผลของกฎหมาย และความสามารถของบคคลผเปนเจาของลายมอชออเลกทรอนกส และเจตนาของการใชลายมอชออเลกทรอนกส เนอหาในเอกสารอเลกทรอนกสทไมสามารถเปลยนแปลงแกไขไดเมอมการผนวกกบลายมอชออเลกทรอนกส 6. Article 2380 การรบรองเอกสารอเลกทรอนกสตองท างานรวมกนอยางเปนระบบการใหเหตผลการล าดบเหตการณล าดบเวลาในการบรการตอสาธารณะ โดยระบบตองมการทดสอบความปลอดภย ความนาเชอถอ และมาตรการวธการจดการวนและเวลาทเปนการล าดบเหตการณ ล าดบเวลา โดยสามารถบงคบระหวางคกรณ และบคคลทสาม 7. Article 2481 การคมครองขอมลสวนบคคลโดยทวไปขอมลสวนบคคลจะไดรบความคมครองจากบคคลทมหนาทรวบรวม โดยขอมลสวนบคคลจะไมใชเปนการทวไปนอกจาก

76 ภาคผนวก ซ Electronic Document and Signature Law Article 2. 77 ภาคผนวก ซ Electronic Document and Signature Law Article 3. 78 ภาคผนวก ซ Electronic Document and Signature Law Article 4. 79 ภาคผนวก ซ Electronic Document and Signature Law Article 5. 80 ภาคผนวก ซ Electronic Document and Signature Law Article 23. 81 ภาคผนวก ซ Electronic Document and Signature Law Article 24.

92

การรบรองในเรองทไดตกลงกนไว ยกเวนแตการใชรบรองโดยกฎหมาย หรอความสมพนธของบคคล 8. Article 2582 แนวปฏบตของการรบรองใบรบรองอเลกทรอนกสเรมตนจากการแจงใหทราบลวงหนา และแนวปฏบตตองมความสอดคลองกบมาตรฐานการยอมรบระหวางประเทศทปฏบตตามขอก าหนดของกฎหมาย การพฒนาแนวปฏบตตองไดรบอนญาตจากผไดรบอนญาตเทานน 9. Article 2683 ผไดรบอนญาตตองมการตรวจสอบจากบคคลภายนอกโดยค านงถงการยอมรบความปลอดภยและสมรรถณะของระบบ โดยมการประเมนจากระบบและเครองมอทใช และการใหเหตผลและขอเสนอแนะเพอประสทธภาพในความปลอดภยและมความนาเชอถอในการใหบรการ 10. Article 2784 ผไดรบอนญาตตองมการตรวจสอบการรบรองการใหบรการโดยตรวจสอบจากระบบ วธการด าเนนงาน และนโยบายทไดประกาศ และบทลงโทษส าหรบการฝาฝนทมผลกระทบตอการใหบรการทมประสทธภาพ 11. Article 2885 ผไดรบอนญาตตองมความรบผดตามบทบญญตของกฎหมายแพงจากผลของการผดสญญา ยกเวนมการพสจนไดวาเปนการกระท าโดยไมเจตนา หรอการกระท าโดยประมาท การยอมรบลายมอชออเลกทรอนกสจากการใชในทางทผดวตถประสงคไมเปนความผดทสามารถพสจนไดโดยบคคลอน

12. Article 3186 การใหบรการตอสาธารณะเปนไปตามขอก าหนดของกฎหมาย โดยสามารถพสจนหนาท สถานภาพของบคคล โดยเอกสารอเลกทรอนกสอาจไดรบความคมครองตามขอก าหนด 13. Article 3387 บทลงโทษอาจเปนไปตามบทบญญตของกฎหมายแพงและกฎหมายอาญา การกระท าทเปนการฝาฝน หรอการฝาฝนขอก าหนดเปนความผดทางปกครอง จากการศกษาการประทบตราเวลาจากกฏหมายเอกสารอเลกทรอนกสและลายมอชออเลกทรอนกสของเขตปกครองพเศษมาเกา บทบญญต Article 2(4)(10) เปนการ

82 ภาคผนวก ซ Electronic Document and Signature Law Article 25. 83 ภาคผนวก ซ Electronic Document and Signature Law Article 26. 84 ภาคผนวก ซ Electronic Document and Signature Law Article 27. 85 ภาคผนวก ซ Electronic Document and Signature Law Article 28. 86 ภาคผนวก ซ Electronic Document and Signature Law Article 31. 87 ภาคผนวก ซ Electronic Document and Signature Law Article 33.

93

ก าหนดมาตรฐานความปลอดภยของลายมอชออเลกทรอนกส โดยในระหวางการใชมการตรวจสอบและการเรยงล าดบเหตการณ โดยการน าคาวนและเวลาทมความนาเชอถอมาผนวกกบเอกสารอเลกทรอนกสท าใหขอมลอเลกทรอนกสมความนาเชอถอ และเปนทยอมรบในระดบนานาชาต และบทบญญต Article 23 เปนการรบรองเอกสารอเลกทรอนกสในการบรการตอสาธารณะตองมความปลอดภย ความนาเชอถอ และมาตรการวธการการจดวนและเวลาทเปนการเรยงล าดบเหตการณ โดยผลทางกฏหมายของพยานหลกฐานเอกสารอเลกทรอนกสสามารถน าเสนอเปนพยานหลกฐานเมอมการผนวกกบลายมอชออเลกทรอนกส และพสจนยนยนเจาของเอกสารอเลกทรอนกส และพสจนวาไมมการปลอมแปลงเอกสารอเลกทรอนกส เปนไปตามบทบญญต Article 4 โดยผใหบรการตองเปนผไดรบอนญาตตามบทบญญต Article 26 และ Article 27 โดยมแนวปฏบตตาม Article 25 โดยขอมลอเลกทรอนกสไดรบการคมครองขอมลสวนบคคลตามบทบญญต Article 24 ส าหรบบทลงโทษอาจเปนไปตามบทบญญตของกฎหมายแพงและกฎหมายอาญา การกระท าทเปนการฝาฝน หรอการฝาฝนขอก าหนดเปนความผดทางปกครองเปนไปตามบทบญญต Article 33 3.3.6 พระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 254488 กฎหมายเทคโนโลยสารสนเทศของไทยเรมมาจากการทคณะรฐมนตรไดมมตเหนชอบแนวนโยบายเทคโนโลยสารสนเทศแหงชาตเพอเปนการพฒนาการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสของประเทศไทยใหทดเทยมกบตางประเทศ ในชวงป 2539 จนกระทงมาถงป 2541 จงไดเรมมการด าเนนการโครงการพฒนากฎหมายเทคโนโลยสารสนเทศขน ซงประกอบไปดวยรางกฎหมาย 6 ฉบบดวยกน ไดแก รางกฎหมายเกยวกบการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส รางกฎหมายเกยวกบลายมอชออเลกทรอนกส รางกฎหมายเกยวกบการพฒนาโครงสรางพนฐานสารสนเทศใหทวถงและเทาเทยมกน รางกฎหมายเกยวกบการคมครองขอมลสวนบคคล รางกฎหมายเกยวกบอาชญากรรมทางคอมพวเตอรและ รางกฎหมายเกยวกบการโอนเงนทางอเลกทรอนกส ในปจจบนกฎหมายเทคโนโลยสารสนเทศของไทยไดน าเอา รางกฎหมายเกยวกบการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสและ รางกฎหมายเกยวกบลายมอชออเลกทรอนกส รวมอยในกฎหมายฉบบเดยวกนคอ พระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2544 มผลบงคบใชเมอวนท 3 เมษายน 2545 และมกฎหมายล าดบรองออกมาบงคบใชในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส ไดแกพระราชกฤษฎกาก าหนดประเภทธรกรรมในทางแพงและ

88 คณะกรรมการการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส, พระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2544 [Online], 1 มกราคม 2554. แหลงทมา www.etcommission.go.th.

94

พาณชยทยกเวนมใหน ากฎหมายวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกสมาใชบงคบ พ.ศ. 2549 มผลบงคบใชเมอวนท 15 มนาคม 2549 และพระราชกฤษฎกาก าหนดหลกเกณฑและวธการในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสภาครฐ พ.ศ. 2549 มผลบงคบใชเมอวนท 10 มกราคม 2550 และกฎหมายฉบบลาสดเปนการออกกฎหมายเกยวกบอาชญากรรมทางคอมพวเตอรคอ พระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. 2550 ซงจะมผลบงคบใชในวนท 19 กรกฎาคม 2550 นอกจากกฎหมายดงทไดกลาวมาแลวนนยงม รางกฎหมายล าดบรองหลายฉบบอยในระหวางการพจารณาออกเปนกฎหมายตอไป เชน รางพระราชกฤษฎกาการก ากบดแลธรกจบรการการช าระเงนทางอเลกทรอนกส รางพระราชกฤษฎกาการก ากบดแลธรกจบรการการใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส และ รางพระราชบญญตคมครองขอมลสวนบคคล เปนตน ปจจบนพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส (ฉบบท 2) พ.ศ. 255189 ไดมผลบงคบใชตงแตวนท 14 กมภาพนธ 2551 และเปนกฎหมายทชวยเสรมพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2544 เปนการสงเสรมความเชอมนในการท าธรกรรมอเลกทรอนกสตลอดจนเสรมสรางศกยภาพการแขงขนในเวทการคาระหวางประเทศ รายละเอยดจะกลาวในล าดบตอไป ขอบเขตพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2544 พระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2544 คอเพอรบรองสถานะทางกฎหมายของขอมลอเลกทรอนกสทใชในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสหรอสญญาอเลกทรอนกสใหมผลเชนเดยวกบการท าสญญาตามหลกเกณฑทกฎหมายปจจบน (ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย) ก าหนดไว ไดแก การท าเปนหนงสอ หลกฐานเปนหนงสอ การลงลายมอชอ กลาวคอถามการท าสญญาระหวางบคคลทใชขอมลอเลกทรอนกสหรอลายมอชออเลกทรอนกสตามความหมายของกฎหมายแลวกฎหมายนถอวาการท าสญญานนไดท าตามหลกเกณฑขางตนของกฎหมายแพงและพาณชยเปนผลท าใหสญญานนมผลสมบรณ หรอใชบงคบไดตามกฎหมาย โดยพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2544 โดยแบงออกเปน 6 หมวดส าคญดงตอไปน หมวด 1 ธรกรรมทางอเลกทรอนกส (มาตรา 7 - มาตรา 25) หมวด 2 ลายมอชออเลกทรอนกส (มาตรา 26 - มาตรา 31) หมวด 3 ธรกจบรการเกยวกบธรกรรมทางอเลกทรอนกส (มาตรา 32 - มาตรา 34)

89 ประกาศในราชกจจานเบกษา ลงวนท 13 กมภาพนธ 2551 เลมท 125 ตอนท 33 ก หนา 81-86.

95

หมวด 4 ธรกรรมทางอเลกทรอนกสภาครฐ (มาตรา 35) หมวด 5 คณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกส (มาตรา 36 – มาตรา 43) หมวด 6 บทก าหนดโทษ (มาตรา 44 -มาตรา 46) 3.3.7 การประทบตราเวลาตามพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส จากการศกษาพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2544 และพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส (ฉบบท 2) พ.ศ. 2552 ไมมบทบญญตมาตราใดทกลาวถงการประทบตราเวลาทสรางความนาเชอถอในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส จากการศกษาพบวาการประทบตราเวลาควรอยในบทบญญต มาตรา 25 ก าหนดวธการแบบปลอดภยทใชในการท าธรกรรมทางอนเทอรเนตและผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) ควรอยในบทบญญต มาตรา 32 ประกอบธรกจบรการเกยวกบธรกรรมทางอเลกทรอนกส โดยมาตรา 28 และมาตรา 29 หนาทของผใหบรการออกใบรบรอง มาตรา 37 หนาทของคณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกสและปจจบนมพระราชกฤษฎกาวาดวยวธการแบบปลอดภยในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2553 และ รางพระราชกฤษฎกาก ากบดแลธรกจบรการเกยวกบการออกใบรบรองอเลกทรอนกส พ.ศ... โดยศกษาในล าดบตอไป 1. พระราชกฤษฎกาวาดวยวธการแบบปลอดภยในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2553 พระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2544 มาตรา 25 การธรกรรมทางอเลกทรอนกสทไดท าตามวธการแบบปลอดภยทก าหนดตามและใหมพระราชกฤษฎกาก าหนดวธการแบบปลอดภยเพอเปนการสรางมาตรฐานและเปนบรรทดฐานความมนคงปลอดภยของระบบเทคโลยสารสนเทศของการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสสาระส าคญ ของพระราชกฤษฎกาฯ มดงน (1) ก าหนดใหพระราชกฤษฎกาฯ นใชบงคบแกธรกรรมทางอเลกทรอนกสตามความใน มาตรา 25 แหงพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2544 (2) ใหคณะกรรมการหรอหนวยงานทคณะกรรมการมอบหมายมอ านาจออก ระเบยบ ขอบงคบและประกาศเพอปฏบตตามพระราชบญญตน (3) ก าหนดใหวธการแบบมนคงปลอดภยตองด าเนนการตามวธการทก าหนด โดยใหคณะกรรมการหรอหนวยงานทคณะกรรมการมอบหมายจดท าแนวปฏบตเกยวกบวธการ

96

แบบมนคงปลอดภยตามทก าหนด90 (4) ใหคณะกรรมการหรอหนวยงานทคณะกรรมการมอบหมายอาจประกาศก าหนดเกยวกบหลกเกณฑในการจดระดบความเสยงภยและผลกระทบจากความไมมนคงปลอดภยทกระทบตอสาธารณะชน หรอความมนคงปลอดภย หรอความสงบเรยบรอยของประเทศและการจดระดบเพอแบงประเภทของหนวยงานทถอเปนโครงสรางพนฐานส าคญของประเทศทตองจดใหมการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสตามวธการแบบมนคงปลอดภยโดยเครงครดระดบกลาง หรอระดบขนพนฐาน91 พระราชกฤษฎกาวาดวยวธการแบบปลอดภยในการท าธ รกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2553 ไดก าหนดน ามาตรฐานสากลมาใชก าหนดวธการแบบมนคงปลอดภยในการประกอบธรกรรมทางอเลกทรอนกส โดยคณะอนกรรมการดานความมนคงปลอดภยในการประกอบธรกรรมทางอเลกทรอนกสไดใชมาตรฐานการบรหารจดการความมนคงปลอดภยขอมล ไดแก มาตรฐาน ISO/IEC 27001 และปจจบนเพอใหสอดคลองกบมาตรฐานสากลใช มาตรฐาน ISO/IEC 27002 ดงมรายละเอยดตอไปน (1) โครงสรางองคกร (2) การประเมนความเสยงและการเยยวยา (3) นโยบายความมนคงปลอดภย (4) องคกรส าหรบระบบความปลอดภยสารสนเทศ (5) การบรหารจดการสนทรพย (6) บคลากรทางดานความมนคงปลอดภย (7) ความปลอดภยทางดานกายภาพ (8) การบรหารจดการการด าเนนงานและการสอสาร (9) การควบคมการเขาถง (10) การจดหา การพฒนา และการบ ารงรกษาระบบสารสนเทศ (11) การบรหารจดการเปนผลมาจากระบบความปลอดภยสารสนเทศ (12) ความตอเนองในการด าเนนธรกจ (13) การปฏบตตามขอก าหนด

90 ภาคผนวก ฉ. พระราชกฤษฎกาวาดวยวธการแบบปลอดภยในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2553 มาตรา 7 91 ภาคผนวก ฉ. พระราชกฤษฎกาวาดวยวธการแบบปลอดภยในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2553 มาตรา 6

97

และพระราชกฤษฎกาวาดวยวธการแบบปลอดภยในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2553 มาตรา 7 ไดก าหนดวธการแบบปลอดภยมสาระส าคญ ดงตอไปน (1) การจดท านโยบายหรอมาตรฐานดานความมนคงปลอดภย (2) การจดโครงสรางดานความมนคงปลอดภยส าหรบองคกรทงในสวนทเปนการบรการจดการดานความมนคงปลอดภยภายในองคกรและภายนอกองคกร (3) การบรหารจดการทรพยสนขององคกร (4) การสรางความมนคงปลอดภยทเกยวของกบบคลากร (5) การสรางความมนคงปลอดภยทางกายภาพและสภาพแวดลอม (6) การบรหารจดการดานการสอสารและการด าเนนงานของระบบสารสนเทศและระบบคอมพวเตอรขององคกร (7) การบรหารจดการดานการสอสารและการด าเนนงานของเครอขายสารสนเทศขององคกร (8) การควบคมการเขาถง (9) การจดหา การพฒนา และการบ ารงรกษาระบบสารสนเทศ (10) การบรหารจดการเหตการณทมความเสยงหรอกอใหเกดผลกระทบตอความมนคงปลอดภยขององคกร (11) การบรหารจดการใหมความตอเนองในการด าเนนงานขององคกร (12) การปฏบตตามขอก าหนดดานความมนคงปลอดภย (13) การก าหนดเกยวกบมาตรฐานของเทคโนโลยทเหมาะสม (14) วธการอนใดตามทคณะกรรมการเหนสมควร และผลทางกฎหมาย มาตรา 7 การท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสท าตามวธการแบบมนคงปลอดภยซงก าหนดในพระราชกฤษฎกานเปนบทสนนษฐานวาเปนวธการทเชอถอไดเทานน โดยใหคณะกรรมการหรอหนวยงานทคณะกรรมการมอบหมายจดท าแนวปฏบตเกยวกบวธการแบบมนคงปลอดภยตามมาตรา 7 และจดระดบความเสยงและจดระดบโครงสรางพนฐานส าคญของประเทศ จากการศกษาพระราชกฤษฎกาวาดวยวธการแบบปลอดภยในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2553 และสาระส าคญทกลาวมาแลวขางตน พระราชกฤษฎกาฯ นเปนการวางโครงสรางพนฐานส าคญของประเทศโดยการจดท าแนวปฏบตและการจดระดบความเสยง การแบงประเภทของหนวยงานใหสอดคลองกบพระราชกฤษฎกาฯ เพอเปนการสนบสนน

98

การท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสใหไดมาตรฐานสากล เชน องคกรทเกยวของกบการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสตองมคณสมบตใหครบตามทไดกลาวมาแลวขางตนและตองไดมาตรฐานสากล ISO/IEC 27002 และการศกษาผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) ตามพระราชกฤษฎกาฯ น ผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) เปนคนกลางทสามารถตอบสนองความตองการของคกรณได เพราะมาตรา 8 ของพระราชกฤษฎกาฯ นเปนการกลาวถงวธการแบบมนคงปลอดภย ดงนนการมผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) จงเปนการก าหนดเกยวกบมาตรฐานของเทคโนโลยทเหมาะสมทมความส าคญและจ าเปนในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสตอไป 2. รางพระราชกฤษฎกาก ากบดแลธรกจบรการเกยวกบการออกใบรบรองอเลกทรอนกส92 รางพระราชกฤษฎกาก ากบดแลธรกจบรการเกยวกบการออกใบรบรองอเลกทรอนกส พ.ศ... ออกตามพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2544 ในหมวด 3 ธรกจบรการเกยวกบธรกรรมทางอเลกทรอนกสโดยปญหาส าคญประการหนงทสงผล กระทบตอความไมเชอมนในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสจงมผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) ท าหนาทเปนคนกลางในการรบรองคกรณทเกยวของ โดยใชวทยาการเขารหสลบซงสามารถน าไปประยกตใชในการเขารหสลบเพอระบและตรวจสอบตวบคคลรวมทงตรวจสอบการเปลยนแปลงทเกดขนกบขอความใดๆ ไดอยางมประสทธภาพโดยใชโครงสรางพนฐานระบบกญแจสาธารณะ (PKI) เพอใหไดมาตรฐานสากล โดยสาระส าคญของ รางพระราชกฤษฎกาฯ ฉบบนใชบงคบแกผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) เพอรกษาความมนคงทางการเงนและพาณชย โดยสรางความนาเชอถอและยอมรบขอมลอเลกทรอนกส และปองกนความเสยหายตอสาธารณชน และรางบญชทายพระราชกฤษฎกาวาดวยการก ากบดแลธรกจบรการเปนการก าหนดธรกจบรการเกยวกบการออกใบรบรองอเลกทรอนกส โดยมรายละเอยดดงตอไปน รางบญชทายพระราชกฤษฎกาวาดวยการก ากบดแลธรกจบรการการใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส พ.ศ…93 ไดแบงธรกจบรการการใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส 3 บญช ดงตอไปน

92 ภาคผนวก จ. รางพระราชกฤษฎกาก ากบดแลธรกจบรการเกยวกบการออกใบรบรองอเลกทรอนกส พ.ศ… 93 ภาคผนวก จ. รางบญชทายพระราชกฤษฎกาวาดวยการก ากบดแลธรกจบรการการใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส พ.ศ...

99

บญช ก. ผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกสตองแจงใหคณะกรรมการทราบกอนการใหบรการโดยลกษณะการใหบรการออกใบรบรองใหแกบคคลหรอหนวยงานภายในเปนการพฒนาและประยกตใชภายในองคกร บญช ข. ผ ใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกสตองขนทะเบยนกบคณะกรรมการกอนการใหบรการโดยลกษณะการใหบรการออกใบรบรองนตบคคล หรอ ระหวางองคกรทมลกษณะเปนบรษทแมกบบรษทในเครอ บรษทรวม บรษทยอย หรอกบองคกรในรปแบบอนในลกษณะสมาชก หรอหนวยงานในก ากบดแล หนวยงานของรฐในกจการทด าเนนการโดยทางราชการเปนการพฒนาและประยกตใชในกลมปด เชน กลมธรกจ กลมหนวยงานเดยวกน บญช ค. ผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกสตองไดรบอนญาตจากคณะกรรมการกอนการใหบรการโดยลกษณะการใหบรการออกใบรบรองการใหบรการเปนการทวไปเปนการพฒนาและประยกตใชในกลมเปดทมการใหบรการอยางแพรหลาย เชน การใหบรการตอสาธารณะ จากการศกษา รางพระราชกฤษฎกาฯ ฉบบนเปนการก าหนดหนาทของผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส การปฏบตตามแนวนโยบายและแนวปฏบตทไดประกาศไว โดยการออกใบรบรองอเลกทรอนกสตองแสดงขอมลทถกตองของผใชบรการไวในใบรบรองเพอประโยชนในการตรวจสอบขอมลในใบรบรองของคกรณทเกยวของตลอดอายของใบรบรอง โดยมระบบ วธการ และบคลากรทเชอถอไดในการใหบรการและจดใหมวธการเขาถงไดงายตอการตรวจสอบของผใหบรการ โดยรางพระราชกฤษฎกาฯ กลาวถงผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) เทานน ดงนนในการออกกฎหมายหรอการออกพระราชกฤษฎกาในอนาคต ส าหรบการสนบสนน สงเสรมการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสเปนไปตามมาตรฐานสากลควรมผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) ดวย ถารางพระราชกฤษฎกาฯ ประกาศเปนกฏหมายและมผลบงคบใช ผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) และผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) มหนาทเปนคนกลางใหบรการแกคกรณทเกยวของในการรบรองผใชบรการในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสใหมประสทธภาพและเชอถอได การจดกลมของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) และผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) ควรอยในกลมเดยวกน จากการศกษาผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) และผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) ควรอยในบญช ค. คอผใหบรการ

100

ตองไดรบอนญาตจากคณะกรรมการกอนการใหบรการโดยลกษณะการใหบรการออกใบรบรองการใหบรการเปนการทวไปทเปนการพฒนาและประยกตใชในกลมเปดทมการใหบรการอยางแพรหลาย 3.3.8 การเปรยบเทยบระหวางผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) กบผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) ผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) กบผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) กฎหมายแมแบบพาณชยอเลกทรอนกส และกฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกส ใชค ากวางๆ คอผใหบรการออกใบรบรอง (CSP) มหนาทในการสงเสรมสนบสนนการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสและใหบรการความนาเชอถอ โดยผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) และผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) ตางกเปนโครงสรางพนฐานระบบกญแจสาธารณะ (PKI) โดยทผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) มหนาทใหบรการคาวนและเวลามาตรฐานในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส โดยคกรณอาจมขอตกลงในการเลอกใชคาวนและเวลามาตรฐาน ตามขอตกลงและผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) มหนาทในการจดเกบเหตการณทเกดขนและท าใหเกดพยานหลกฐานดจทลทคกรณไมสามารถปฎเสธความรบผดชอบได สวนผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) มหนาทการรบรองตวบคคลในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส ในการออกกฎหมายแตละประเทศกฎหมายแมแบบพาณชยอเลกทรอนกส และกฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกสไดเปดกวางส าหรบการออกเปนกฎหมายภายใน 3.3.9 Single Window94 1. ผประกอบการคาระหวางประเทศหลายประเทศ95 ทเกยวของกบการคาระหวางประเทศมการเตรยมขอเสนอเกยวกบสารสนเทศและหนวยงานของรฐทเกยวของของการใชเอกสารการน าเขา สงออก โดยมการควบคมเอกสารเหลานน สารสนเทศและการจดการเอกสารมความแตกตางกนในหลายตวแทน ดงนนเจาของเอกสารมการจดการระบบเอกสารโดยเฉพาะท าใหการพฒนาการคาระหวางประเทศโดยการผานพธการดานศลกากรทมความเครงครดทางเอกสารการน าเขา สงออก และการขนสงระหวางประเทศ ส าหรบการสราง Single Window เปนการจดการปญหาทมความสมพนธเกยวกบสารสนเทศและหรอในความตองการเอกสารโดยการเขาถงในจดเดยวกนสงนสามารถท าใหเกดประโยชนอยางมประสทธภาพและม

94 Economic Commission for Europe, United Nations Centre for Trade Facilitation and Electronic Business (UN/CEFACT), Recommendation No. 33. 95 Companies include exporters and importers, freight forwarders, shipping agents, customs brokers, transporters, carriers and other parties directly involved in movement of goods.

101

การจดการเกยวกบสารสนเทศงายในการควบคมเอกสารระหวางผประกอบการคาระหวางประเทศและหนวยงานรฐ และสามารถใชขอมลรวมกนในการขามประเทศของคกรณทเกยวของทงหมดในการขามเขตการคา เพอเปนการลดคาใชจายส าหรบผประกอบการคาระหวางประเทศและหนวยงานรฐ และเปนการควบคมเอกสารของหนวยงานรฐอยางมประสทธภาพและถกตองในแหลงทมาของเอกสาร ดงนน Single Windows เปนการประยกตใชส าหรบการสงเสรมการคาระหวางประเทศ โดยแนวคดเปนการรวบรวมรายการทไมเสยภาษศลกากรและสามารถน าสงผลโดยตรงไปยงผประกอบการคาระหวางประเทศได 2. ขอบเขตของ Single Window เปนการสงเสรมและเปนการยอมรบของคกรณทเกยวของในการคาระหวางประเทศและการขนสงระหวางประเทศโดยเสนอรปแบบของสารสนเทศทเปนมาตรฐานและการเขาถงเอกสารในจดเดยวในการปฏบตการน าเขา สงออกและการขนสงระหวางประเทศซงมการควบคมเอกสาร ถาสารสนเทศของแตละบคคลอยในรปแบบขอมลอเลกทรอนกสควรเสนอ Single Window ในการใชงาน แนวทางปฏบต Single Window มเปาประสงคการท าใหเรวขนและงายในเสนทางการจดการของเอกสารอเลกทรอนกสระหวางผประกอบการคาระหวางประเทศ หนวยงานของรฐ และการน าไปใชประโยชนทงหมดกบคกรณทเกยวของในการขามเขตการคา โดยการด าเนนการของตวแทนทเปนศนยกลางของคกรณทเกยวของสามารถรบ หรอเขาถงขอมลอเลกทรอนกสไดเปนการท างานแบบมสวนรวมและมการควบคมในบางกรณ หรออาจท าหนาทในการจายเงน เกบภาษ และคาธรรมเนยม ส าหรบการสราง Single Window ไมมความจ าเปนในการสรางโดยใชเทคโนโลยและการสอสารชนสงถาหนวยงานของรฐสามารถพสจนและยอมรบความสมพนธเทคโนโลยและการสอสารของ Single Window ได 3. ประโยชนของ Single Window มประโยชนสงสดส าหรบผประกอบการคาระหวางประเทศและหนวยงานของรฐ ส าหรบหนวยงานของรฐเปนวธการทดส าหรบการบรหารความเสยง โดยการก าหนดชนความปลอดภยและการเพมการจดเกบภาษ ส าหรบผประกอบการคาระหวางประเทศไดประโยชนจากการปฏบตการทโปรงใสและสามารถพยากรณในการตความในการใชกฎ และดทสดคอการจดระเบยบของเจาหนาททเกยวของและสามารถรถงแหลงทมาทางการเงนจ านวนมหาศาลทเกดขนและการแขงขนทางการคาจากมลคาทเกดขนผประกอบการคาระหวางประเทศ โดยหนวยงานของรฐสามารถน าในเทคโนโลยความปลอดภยผนวกกบประโยชนของสารสนเทศและการวเคราะหความเสยงได 4. สภาพแวดลอมของ Single Window โดยเรมแรกตองมการศกษาความเปนไปได และมการวเคราะหขอบเขตของการท างานและศกยภาพทจะท าไดของความตองการขอมลและสารสนเทศอน ประเดนทางกฎหมาย การสรางรปแบบวนและเวลา และลดคาใชจายเพอเปนแนวทางการสราง Single Window ภายใตแผนการทมความแตกตางกนในแหลงทมา

102

โดยการสราง Single Window เพอประโยชนการลดความเสยงและแนวทางการบรหาร สงทส าคญทตองมหรอท ากอนการสราง Single Window ควรสงเสรมนโยบายของรฐทมความสมพนธกบหนวยงานของรฐทเกยวของ และการมสวนรวมของผประกอบการคาระหวางประเทศ โดยพนฐานตองรวมกฎหมายทเกยวของ เชน กฎหมายคมครองขอมลสวนบคคล และความปลอดภยในการแลกเปลยนขอมลสารสนเทศโดยจะมการพฒนาตอไป 5. การใช Single Window เปนมาตรฐานสากลเมอมการสราง Single Window เปนการสงเสรงสรางความแขงแกรงใหกบรฐและผประกอบการคาระหวางประเทศในปจจบน โดยการรวมมอระหวางองคกรกบองคกรระหวางประเทศไดพฒนาขน เชน United Nations Centre for Trade Facilitation and Eletronic Business (UN/CEFACT) ,United Nations Conferrence on Trade and Development (UNCTAD), World Customs Organnization (WCO), International Maritime

Organization (IMO), Internation Civil Aviation Organization (ICAO) และ Internation Chamber of

Commerce (ICC) โดยใหทกประเทศไดใชเครองมอทสรางขนเปนมาตรฐานสากลเดยวกน 6. ขอเสนอแนะส าหรบ Single Window โดย UN/CEFACT เรมพฒนาสราง Single Window ในการใชเอกสารอเลกทรอนกสทสามารถใชรวมกนในการแลกเปลยนสารสนเทศระหวางรฐ และผประกอบการคาระหวางประเทศ โดยมผรบประโยชนคอรฐและผประกอบการคาระหวางประเทศ โดยขอเสนอแนะท าใหมสวนรวมระหวางการคาระหวางประเทศและการขนสงสนคาระหวางประเทศ (1) การพจารณาความเปนไปไดของ Single Window ในแตละประเทศควรพจารณาในสงตอไปน (1.1) คกรณทมสวนเกยวของกบการคาระหวางประเทศและการขนสง โดยการเสนอรปแบบมาตรฐานของสารสนเทศและการเขาถงเอกสารอเลกทรนกสในจดเดยวกนการน าเขา สงออกและการขนสงระหวางประเทศถาเอกสารของแตบคคลอยในรปแบบเดยวกน (1.2) การใชสารสนเทศรวมกนทงหมด ส าหรบการคาระหวางประเทศโดยการสงเสรมรปแบบกฎหมายใหความคมครองขอมลสวนบคคลและความปลอดภยในการแลกเปลยนขอมลอเลกทรอนกส (1.3) การเขาถงเอกสารอเลกทรนกสในจดเดยวกนและเปนการกระจาย หรอการใหบรการการเขาถงสารสนเทศของรฐและตวแทนทางการคาโดยการควบคมความหลากหลายของรฐ (1.4) เปนการสงเสรมการคาทมความสมพนธกบรฐบาลสารสนเทศและอาจมหนาทรบจายเงนและจดเกบคาธรรมเนยมตาง ๆ (2) การสราง Single Window เปนความรวมมอกนหลายประเทศ หรอหนวยงานรฐทเกยวของ หรอผประกอบการคาระหวางประเทศหลายฝาย

103

(3) การสราง Single Window ควรพจารณาจากนโยบาย และแนวทางของขอเสนอแนะดงทไดกลาวมาแลว 7. รปแบบของ Single Window96 โดยพนฐานแบงออกเปน 3 ประเภท (1) A Single Authority เปนการรบสารสนเทศ หรอรบเอกสารอเลกทรอนกสโดยอตโนมต และมการแจกจายทงหมดแกหนวยงานทเกยวของ โดยมการควบคมเอกสารอเลกทรอนกสรวมกน เพอเปนการปองกนและขจดอปสรรคปญหาของการขนสงตอเนองหลายรปแบบ เชน ในประเทศสวเดน กรมศลกากรเปนตวแทนในการปฏบตงานเปนตวแทนของรฐ โดยมหนาทหลกคอ การจดเกบภาษในการน าเขาและสงออกและการจดเกบภาษมลคาเพม ภาพท 17: A Single Authority97

96 In preparing these Guidelines, the UN/CEFACT International Trade Procedures Working Group (ITPWG/TBG15) reviewed the operation or development of the Single Windows in Australia, The Czech Republic, Finland, Japan, Mauritius, The Netherlands, Norway, Sweden, Singapore, Thailand, United Kingdom and the United States of America. 97 Economic Commission for Europe, Single Authority [Online], 24 February 2011. Available from www.unece.org/cefact/recommendations/rec33/rec33_trd352e.pdf.

104

(2) A Single Automated System เปนการรวบรวม จดเกบและแจกจายสารสนเทศส าหรบหนวยงานรฐทเกยวของและผประกอบการคาระหวางประเทศทมสวนเกยวของกบการคาระหวางประเทศ เชน สหรฐอเมรกามการสรางโปรแกรมทเปนทยอมรบมาตรฐานของขอมลเปนการประมวลและการกระจายขอมลใหแกตวแทนในการท าธรกรรมโดยมความหลากหลายของผใชขอมลรวมกน ภาพท 11. เปนการท างานรวมกนของระบบโดยมการประมวลผลโดยระบบคอมพวเตอร

ภาพท 18: A Single Automated System I98 ภาพท 19: เปนการเขาถงระบบโดยระบบท าหนาทเปนศนยกลางในการกระจายขอมลทสงถงตว

แทนทใชส าหรบการประมวลผล หรออาจจะเปนการรวมกนระหวาง A Single Automated System I และ A Single Automated System II

98 lbid, 97.

105

ภาพท 19: A Single Automated System II99 (3) An Automated Information Transaction System เปนวธทผประกอบการคาระหวางประเทศสามาถรเสนอความหลากหลายหนวยงานรฐทมอ านาจใชในการประมวลผลและการเหนชอบในการประยกตระบบแบบเดยวกนทเกยวของกบการท าธรกรรม100

ภาพท 20: An automated Information Transaction System101 8. การใหบรการของ Single Window สามาถใหบรการดวยความหลากหลายขนอยกบการออกแบบ และขอบเขตในความคมครองการประกนภย102 รายละเอยดทสามารถท าใหบรรลผลโดยการรวมรปแบบการสราง รปแบบทางการเงน และรายละเอยดของผรบประโยชน

99 lbid, 97. 100 For further information on master data sets, see UN/TRADE/CEFACT/2002/32/Rev 2 - "Facilitation Recommendation on Providing Guidance to Implementers of Electronic Business" - especially Appendix 3 on Simpl.e.business. See Annex D for a full listing of existing international recommendations, standards and tools. 101 lbid, 97. 102 In preparing these Guidelines, the UN/CEFACT International Trade Procedures Working Group (ITPWG/TBG15) reviewed the operation or development of

106

9. การบงคบใชกฎหมายการสราง Single Window ในสภาพแวดลอมทวไปมความจ าเปนในการบงคบใชกฎหมายอยางเครงครดและการวเคราะหอยางระมดระวง การออกกฎหมายสามารถใหการสงเสรมขอเสนอในการแลกเปลยนขอมลอเลกทรอนกสและหรอการใชลายมอชออเลกทรอนกส นอกจากนควรเครงครดในการใชขอมลรวมกนในระหวางหนวยงานรฐทเกยวของกบผประกอบการคาระหวางประเทศและควรมองคกรส าหรบการด าเนนการของ Single Window ในประเดนของกฎหมายหนวยงานรฐทเกยวของบางหนวยงานทมอ านาจและตรวจสอบการด าเนนงานของหนวยงานรฐทเกยวของได สรปคอกฎหมายเปนปจจยหนงทท าใหการใช Single Window บรรลผลไดอยางมประสทธภาพ 3.3.10 การประทบตราเวลากบ Single Window การประทบตราเวลากบ Single Window เปนแบบบรณาการ และท าใหสามารถเขาถงขอมลอเลกทรอนกทสงถงกนไดทนท โดยขอมลอเลกทรอนกมความถกตอง ลดความผดพลาด และลดตนทน โดยมความเชอมโยงทมความสมพนธในการแลกเปลยนขอมลอเลกทรอนกสขามเขตโดยใชมาตรฐานระหวางประเทศ และการพฒนารปแบบขอมลอเลกทรอนกสใหเปนทยอมรบในการท างานรวมกนจากตนจนจบของการท าธรกรรมการคาระหวางประเทศ103 Integrated Border Management (IBM)104 เปนขอบเขตการบรณาการจดการ โดยใชกระบวนการจดการเอกสารอเลกทรอนกสทถกตองตามกฎหมายทเกยวกบบคคล และสนคา โดยแบงออกเปนสองอยางคอ การบรณาการจดการภายใน และการบรณาการจดการระหวางประเทศทสามารถท างานเปนคขนานกน และประสานงานกนได โดยขอบเขตการบรณาการจดการเปนการจดการสงอ านวยความสะดวกทมวธการไปในแนวทางเดยวกนทสามารถท างานขามเขตได เชน Single Administrative Document (SAD) และ Single Window หนวยงานทตองใช IBM ไดแก กรมศลกากร กองตรวจคนเขาเมอง โดยมความแตกตางกนในหนาทความรบผดชอบ และวธการด าเนนงาน

the Single Windows in Australia, The Czech Republic, Finland, Japan, Mauritius, The Netherlands, Norway, Sweden, Singapore, Thailand, United Kingdom and the United States of America. 103 Europe, U. N., UN regional commissions to prepare roadmap for improved Single Window facilities and information exchange in global supply chains [Online], 21 January 2011. Available from www.unece.org/index.php?id=28082. 104 Trade, G. F., Integrated Border Management (IBM) [Online], 21 January 2011. Available from www.gfptt.org/uploadedFiles/7488d415-51ca-46b0-846f-daa145f71134.pdf

107

ปจจบน Single Window เปนทยอมรบของการขนสงสนคาระหวางประเทศทจ าเปนตองใชขอมลอเลกทรอนกส และกระบวนการจดการเอกสารอเลกทรอนกส โดยรฐมตวแทนเพอท าหนาทรบและกระจายขอมลอเลกทรอนกสทเกยวของทงหมดเพอลดความเสยงในการบรหารจดการ105 ปจจบน Single Window เปนทยอมรบของการขนสงสนคาระหวางประเทศทจ าเปนตองใชขอมลอเลกทรอนกส และกระบวนการจดการเอกสารอเลกทรอนกส โดยรฐมตวแทนเพอท าหนาทรบและกระจายขอมลอเลกทรอนกสทเกยวของทงหมดเพอลดความเสยงในการบรหารจดการ106

ภาพท 21: Visible e-solution for all involved parties in supply chains107

105 UNECE, Case Studies on Implementing a Single Window to enhance the efficient exchange of information between trade and government [Online], 24 February 2011. Available from www.unece.org/cefact/recommendations/recommendations/rec33/rec33_ecetrd352_e.pdf 106 EUROPE, U. N., Paperless Trade in International Supply chains: Enhancing Efficiency and Security [Online], 25 February 2011. Available from www.unece.org/cefact/publica/ece_trade_351-PaperlessTrade.pdf 107 lbid, 106.

108

3.3.11 National Single Window (NSW)108 ประเทศไทยไดด าเนนการนโยบายโครงการ NSW ตามมตคณะรฐมนตร เมอวนท 6 ธนวาคม 2548 เหนชอบใหกรมศลกากรเปนหนวยงานหลกในการด าเนนการจดตงระบบ NSW และใหหนวยงานทเกยวของกบการน าเขา การสงออกใหความรวมมอเพอรวมกนผลกดนใหระบบ NSW เพอเพมขดความสามารถดานการคาระหวางประเทศใหสามารถแขงขนกบตางประเทศได และไดเขารวมโครงการ ASEAN Single Window (ASW) หรอระบบการอ านวยความสะดวกดานศลกากรดวยระบบอเลกทรอนกส ณ จดเดยว (eASEAN Single Window) มาใชเพอการตรวจปลอยสนคาน าเขา สงออก เปนไปอยางรวดเรวชวยอ านวยความสะดวกในการตรวจปลอยและการเคลอนยายสนคาภายในประเทศและระหวางกลมประเทศสมาชกอาเซยนรวมถงการชวยลดตนทนในการบรหารจดการและการใชสารสนเทศรวมกนอยางเปนระบบ นอกจากนกรมศลกากรมพฒนระบบ e-Logistics ของประเทศเปนกลยทธหลกส าคญทจะชวยผลกดนใหสามารถลดตนทนระบบโลจสตกสของประเทศ โดยทกหนวยงานทเกยวของกบการน าเขา สงออกจะไดรบจากการพฒนาระบบเชอมโยงเครอขายขอมลและบรการภาครฐเพอการน าเขาสงออกและโลจสตกสชวยใหผประกอบการท างานไดสะดวกรวดเรวมากยงขนและเปนการพฒนาระบบเปนมาตรฐานสากลและการปฏบตพธการตางๆ ใหอยบนพนฐานของเทคโนโลยสารสนเทศเพอเชอมโยงฐานขอมลดานโลจสตกสใหเปนไปดวยความรวดเรวและมประสทธภาพโดยมหนวยงานทเกยวของเขารวมโครงการใชขอมลทางอเลกทรอนกสแบบไรเอกสารระหวางกรมศลกากรและหนวยงานอนจ านวน 28 หนวยงานทท าหนาทออกใบอนญาต ใบรบรอง ใบสงปลอยในการตรวจสอบใบอนญาตและใบรบรองตางๆ ทางอเลกทรอนกสกอนการตรวจปลอยสนคาขณะนไดน ารองกบ 6 หนวยงาน ไดแก กรมการคาตางประเทศ กรมเชอเพลงธรรมชาต กรมธรกจพลงงาน การนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย กรมโรงงานอตสาหกรรม และส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน และเพมอก 11 หนวยงานไดแก กรมประมง กรมปศสตว กรมวชาการเกษตร กรมปาไม กรมอทยานแหงชาตสตวปาและพนธพช กรมวทยาศาสตรการแพทย กรมอตสาหกรรมพนฐานและเหมองแร กรมการขนสงทางบก กรมสรรพสามต ส านกงานคณะกรรมการออยและน าตาลและส านกงานสนคาเกษตรและอาหาร

108 ว-เซรฟ กรป, ระบบบรหารการจดการงานโลจสตกสและน าเขา-สงออกแบบอเลกทรอนกส [Online], 24 กมภาพนธ 2554. แหลงทมา www.v-servelogistics.com/page/itd.html#doc.

109

แหงชาต โดยระบบกรมศลกากรจะท าการแจงขอมลทางอเลกทรอนกสดวยระบบ e-Customs ไปยงผประกอบการตองการใชสทธประโยชนตางๆ เชน การขอคนอากรส าหรบวตถดบทน าเขามาผลตและสงออก การขอชดเชยคาภาษอากรส าหรบสนคาสงออกและสามารถน าขอมลมาค านวณโดยอตโนมตได นอกจากนระบบสนคาน าเขาทตองช าระภาษสามารถช าระภาษผานธนาคาร โดยสามารถสงขอมลไดตลอด 24 ชวโมง จากทกแหงทวประเทศและทส าคญคอท าใหเกดความโปรงใสในการปฏบตงานของกรมศลกากร 3.3.12 ผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) ส าหรบ Single Window จากการศกษา Single Window เปนการพฒนาโครงสรางพนฐานดานเทคโนโลยทมการสงเสรมดานน าเขา สงออก หรอการขนสงระหวางประเทศโดยใหมระบบเอกสารอเลกทรอนกสเปนแบบแผนเดยวกน และสงทส าคญอกอยางหนงคอ รปแบบวน เวลาทใชกบ Single Window ทตองมขอตกลงกบคกรณทเกยวของโดยการก าหนดรปแบบเปนไปในทางเดยวกน โดยเฉพาะผประกอบการคาระหวางประเทศทมคาวน เวลาทมความแตกตางกนตองมความจ าเปนในการใชบรการของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) ทเปนตวแทนใหบรการคาวน เวลาเดยวกนในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส และสวนทส าคญทตองมมากอนการสราง Single Window คอความพรอมของโครงสรางพนฐานทางกฎหมาย รฐตองออกกฎหมายภายในเพอใหมผลบงคบ และเปนการลดความเสยงของการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส เชน กฎหมายคมครองขอมลสวนบคคล หรอกฎหมายอนทมการสรางความนาเชอถอในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสใหเปนมาตรฐานสากล ตวอยางการใหบรการของ DigiStamp,Inc เปนการใหบรการประทบตราเวลาทใชเครองมอของ Acrobat109 แกลกคา ส าหรบการประยกตใชการประทบตราเวลากบ Single Window เปนการบรณาการทท างานรวมกนระหวางผใหบรการประทบตราเวลากบหนวยงานของรฐ หรอตวแทนของรฐท างานรวมกนในขนตอนของกระบวนการจดการขอมล อเลกทรอนกส 3.3.13 การเปรยบเทยบกฎหมายพาณชยอเลกทรอนกสในประเดนของการประทบตราเวลา

109 DigiStamp Inc., Import DigiStamp Root Certificate to Adobe Acrobat [Online], 21 January 2011. Available from www.digistamp.com/acrobatCA.htm.

110

ตารางท 2 : การเปรยบเทยบรปแบบ วธการ ผลทางกฎหมาย พยานหลกฐาน และการ

ประทบตราเวลา Laws of Malaysia

Digital Signature Act 1997

Electronic Document and Signature Law Region Macao Special Administrative

พระราชบญญตว าด ว ย ธ ร ก ร รมทา งอเลกทรอนกส พ.ศ. 2544

รปแบบของกฎหมาย (Model Law)

The Utah Digital Signature Act of 1996 (USA) Laws of Malaysia Digital Signature Act 1997

UNCITRAL Electronic Document and Signature Law Region Macao Special Administrative

UNCITRAL พระราชบญญตว าด ว ย ธ ร ก ร รมทา งอเลกทรอนกส พ.ศ. 2544

รปแบบ วธการ (Solution)

Regulation 58 Regulation 62 Regulation 64

Article 2(4) Article 2(10) Article 3 Article 5 Article 23

มาตรา 4 มาตรา 9 มาตรา 25 มาตรา 37

ผลทางกฎหมาย (Enforcement)

Regulation 59 Article 1 Article 3 Article 4 Article 5

มาตรา 7 มาตรา 8 มาตรา 9 มาตรา 10 มาตรา 11

พยานหลกฐาน (Evidence)

Regulation 59 Article 4 มาตรา 7 มาตรา 11

ผใหบรการประทบตราเวลา (Time Stamping Authority)

Regulation 60 Regulation 61 Regulation 64 Regulation 65 Regulation 66 Regulation 70

Article 25 Article 26 Article 27 Article 28 Article 31

มาตรา 28 มาตรา 29 มาตรา 32 มาตรา 33 มาตรา 34

111

จากตารางการเปรยบเทยบรปแบบ วธการ ผลทางกฎหมาย พยานหลกฐาน และผใหบรการประทบตราเวลาของ Laws of Malaysia Digital Signature Act 1997, Electronic Document and Signature Law Region Macao Special Administrative และพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2544 ในประเดนการประทบตราเวลามความแตกตางกนดงตอไปน รปแบบและวธการของการประทบตราเวลา Laws of Malaysia Digital Signature Act 1997 และ Electronic Document and Signature Law Region Macao Special Administrative ไดบญญตเรองการประทบเวลาไวอยางชดเจน ส าหรบพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2544 ไดบญญตเรองการประทบเวลาเปนแบบกวางๆ ดงมรายละเอยดดงตอไปน Laws of Malaysia Digital Signature Act 1997 โดยบทบญญตRegulation 58 การประทบตราเวลาทยอมรบไดควรเปนการประทบตราเวลาทผนกกบลายมอชออเลกทรอนกส เอกสารอเลกทรอนกส โดยคาของวนและเวลาตองผนกกบขอมล โดยมการก าหนดตามบทบญญต Regulation 62 ใหองคกรธรกจกอนมการเผยแพรเอกสารอเลกทรอนกสตองมการประทบตราเวลาในวนทเผยแพรเอกสาร และมการกระบวนการแฮซกอนมการเผยแพรเอกสาร และการควบคมตามบทบญญต Regulation 64 โดยองคกรผใหบรการตองมการควบคมกระบวนการของการด าเนนการ และมความอสระในการด าเนนการไดมาตรฐานความปลอดภย และคควรแกการไววางใจ Electronic Document and Signature Law Region Macao Special Administrative โดยบทบญญต Article 2(4)(10) เปนการก าหนดมาตรฐานความปลอดภยของลายมอชออเลกทรอนกส โดยมการตรวจสอบ และการเรยงล าดบเหตการณ โดยการน าคาวนและเวลาทมความนาเชอถอมาผนวกกบเอกสารอเลกทรอนกสท าใหขอมลอเลกทรอนกสมความ และบทบญญต Article 23 เปนการรบรองเอกสารอเลกทรอนกสในการบรการตอสาธารณะตองมความปลอดภย ความนาเชอถอ และมาตรการวธการการจดวนและเวลาทเปนการเรยงล าดบเหตการณ พระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2544 ไมไดกลาวถงประทบตราเวลาไวโดยตรงแตบทบญญต มาตรา 25 ก าหนดวธการแบบมนคงปลอดภยส าหรบการท าธรกรรมทางอนเทอรเนต โดยก าหนดเปนพระราชกฤษฎกา และพระราชกฤษฎกาวาดวยวธการแบบปลอดภยในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2553 และ (ราง) พระราชกฤษฎกาก ากบดแลธรกจบรการเกยวกบการออกใบรบรองอเลกทรอนกส พ.ศ... โดยก าหนดวธการแบบมนคงปลอดภยเพอเปนการสรางมาตรฐาน และเปนบรรทดฐานความมนคงปลอดภย

112

ของระบบเทคโลยสารสนเทศ โดยใชมาตรฐานการบรหารจดการความมนคงปลอดภยขอมล ไดแก มาตรฐาน ISO/IEC 27001 และปจจบนเพอใหสอดคลองกบมาตรฐานสากลใช มาตรฐาน ISO/IEC 27002 ในการก าหนดรปแบบและวธการแบบมนคงปลอดภยส าหรบการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส 3.4 การสงเสรมความนาเชอถอพาณชยอเลกทรอนกส ประเดนกฎหมายระหวางประเทศในวธการยนยนดวยวธอเลกทรอนกส และการใชลายมอชออเลกทรอนกส110

การสงเสรมความนาเชอถอพาณชยอเลกทรอนกส ประเดนกฎหมายระหวางประเทศในวธการยนยนดวยวธอเลกทรอนกส และการใชลายมอชออเลกทรอนกสทมความเกยวของกบการประทบตราเวลาดงตอไปน

3.4.1 ลายมอชออเลกทรอนกสและวธการยนยนดวยวธอเลกทรอนกส111 จากค าจ ากดความ “ลายมอชออเลกทรอนกส” และ “วธการการยนยนดวยวธอเลกทรอนกส” ปจจบนมหลายเทคนคของวธการยนยนดวยวธอเลกทรอนกส โดยขนอยกบการใชงานซงเปนการยนยนบคคล ยนยนของการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส มหลายเทคนคดงตอไปน 1) Digital signatures relying on public key cryptography โดยวธการนเปนการยนรบรองความถกตองของเนอหาของขอมลอเลกทรอนกส โดยใชลายมอชออเลกทรอนกสเขารหสผนวกกบระบบกญแจสาธารณะทผานกระบวนการ วทยาการเขารหสลบ ฟงกชนแฮซ โดยกระบวนการเหลานลวนแตใชลายมอชออเลกทรอนกส ระบบกญแจค เปนการประยกตเพอการพสจนวธการยนยนดวยวธอเลกทรอนกส นอกจากนวธการดงกลาวยงมระบบโครงสรางพนฐานกญแจสาธารณะ การออกใบรบรองอเลกทรอนกสทใชในการตรวจสอบการยนยนเจาของลายมอชออเลกทรอนกสทสรางความนาเชอถอใหกบคกรณ 2) Biometrics เปนวธการใชในการยนยนตวบคคลเปนวธการทยอมรบทวไป เชน การพสจนดวย DNA ลายพมพนวมอ มานตา เลอด เปนตน112

110 UNCITRAL, Promoting confi dence in electronic commerce: legal issues on international use of electronic authentication and signature methods [Online], 25 February 2011. Available from www.uncitral.org/pdf/english/texts/electcom/08-55698_Ebook.pdf. 111 Promoting confidence in electronic commerce: Legal issues on international use of electronic authentication and signature methods , para 13-33

113

3) Passwords and hybrid methods เปนวธการการยนยนตวบคคลดวยรหสลบ วธการนใชกนอยางแพรหลาย เชน การท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสผานตของธนาคาร113 4) Scanned signatures and typed names114 เปนวธการโดยใชเหตผลส าหรบการออกขอบญญตในกฎหมายพาณชยอเลกทรอนกสทเกยวของกบกฎหมายบคคลมการพจารณาผลกระทบทเกดขนกบเทคโนโลยใหม หรอการสอสารทางอนดวยวธอเลกทรอนกส โดยเทคโนโลยกอใหเกดความปลอดภย ส าหรบวธการยนยนดวยวธอเลกทรอนกส และการใชลายมอชออเลกทรอนกสใชส าหรบการแลกเปลยนขอมลทางดานธรกจ โดยแนวทางปฏบตทเกดขนตามปกตทกวนองคกรธรกจมการแลกเปลยนขอมลทางดานธรกจ และสวนมากใชจดหมายอเลกทรอนกส หรอลายมอชออเลกทรอนกส ปจจบนมวธการทซบซอนและมแนวปฏบตทใชระบบเทคโนโลยทมสมรรถนะใชในการยนยนดวยวธอเลกทรอนกส

3.4.2 การจดการยนยนดวยวธอเลกทรอนกส115 ในโลกธรกจมการเขาถงการใชบรการการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส ในแตละครง

ของการใชบรการอาจตองลงทะเบยนเพอเปนการยนยนในการใชบรการจากผใหบรการ นอกจากนการใชบรการของแตละบคคลอาจเชอมโยงไปยงการจดการของประยกตใชเทคโนโลยหลายชนดทท างานรวมกน โดยการจดการอาจถกซอนไวในการใหบรการ การจดการยนยนดวยวธอเลกทรอนกสบางครง เปนอปสรรค เชน ควรยกเลกในการยนยนตวบคคลดวยวธอเลกทรอนกสทางเดยวเพอเปนการพสจนการยนยนทกๆ ฝาย โดยขอปฏบตการยนยนดวยวธอเลกทรอนกสควรมดงตอไปน 1) ประเพณปฏบตของการเขาถงการใชงานของผใชงาน โดยใชแนวคดการลงบนทกเปด หรอการใชบตรสมารตใชคกบรหสลบเพอเปนการยนยนดวยวธอเลกทรอนกสของผใชเพอเปนการยนยนการเขาถงระบบ และการเขาถงระบบควรมขอจ ากดในเขาถงโดยบคคลทเปนเจาของเทานน และตองมการไดรบความคมครองจากบคคลทเขาถงระบบทไมใชเจาของทแทจรง

112 Promoting confidence in electronic commerce: Legal issues on international use of electronic authentication and signature methods , para 53 113 Promoting confidence in electronic commerce: Legal issues on international use of electronic authentication and signature methods , para 63 114 Promoting confidence in electronic commerce: Legal issues on international use of electronic authentication and signature methods , para 65 115 Promoting confidence in electronic commerce: Legal issues on international use of electronic authentication and signature methods , para 67

114

2) แนวปฏบตการใหบรการทเปนนวตกรรมของเทคโนโลยทงหมดอยบนพนฐานการเขาถงระบบเทคโนโลย โดยมการประกาศการใหบรการภายใตขอปฏบตและขอบเขตการจดการยนยนดวยวธอเลกทรอนกส โดยระบบเทคโนโลยประกอบไปดวยระบบเครอขาย เครองแมขาย เวปทา การจดการระบบ และขอบเขตการใหบรการทเปนการประยกตใชเทคโนโลยทเปนเครองมอในการปฏบตการ และทส าคญควรมการควบคมในแหลงทมาของขอมลอเลกทรอนกส และความซอสตยของโปรแกรมเมอร 3.4.3 ขอปฏบตทางกฎหมายเกยวกบวธการยนยนลายมอชออเลกทรอนกส และการยนยนดวยวธอเลกทรอนกส116 การสรางความนาเชอถอในพาณชยอเลกทรอนกสเปนความส าคญส าหรบการพฒนาขอปฏบตทางกฎหมายทตองการความปลอดภยในการใชงาน ดงนนขอปฏบตทางกฎหมายอาจมความหลากหลายในเนอหาของการออกเปนขอบญญตระหวางประเทศ เชน อนสญญาระหวางประเทศทใชรวมกนขามประเทศดวยการออกเปนกฎหมายภายในทอยบนพนฐานของกฎหมายแมแบบ หรอขอตกลงในสญญา การท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสมลคาของการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสเปนนยส าคญในแนวทางปฏบตในระบบปด หรอมขอจ ากดโดยการรวมกนเปนกลมของการด าเนนการงานในระบบปดเขาถงเฉพาะกลมผใชทเปนสมาชกเทานน เชน การปฏบตทางดานการเงนทมการปฏบตกนมานาน ระบบการจายเงนของธนาคารระหวางประเทศ กลมตวแทนสายการบน และการทองเทยวระหวางประเทศ โดยสมาชกยอมรบสมรรถนะของเทคโนโลยระบบเครอขายทมความซบซอน และแสดงใหเหนเปนทประจกษของการท างานทมการพฒนารปแบบของการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสภายใตระบบการด าเนนแบบปด บางครงเรยกวา “system rules” “operation rules” หรอ “trading partner agreement” สงเหลานลวนแตออกแบบเพอรบรองความปลอดภยและมความนาเชอถอ โดยขอปฏบตทางกฎหมาย หรอขอตกลงเปนสาระส าคญทางกฎหมายเกยวกบการสอสารดวยวธอเลกทรอนกส เชน วนและเวลา สถานทรบ หรอสถานทสงขอมลอเลกทรอนกสลวนแตเปนขอเทจจรงของความปลอดภยในการเขาถงระบบ การยนยนดวยวธอเลกทรอนกสและวธการใชลายมอชออเลกทรอนกสของคกรณตองอยภายใตขอจดและความเปนอสระภายใตกฎหมายทเหมาะสม เชน ขอปฏบตทางกฎหมายและขอตกลงทก าลงบงคบใช อยางไรกตามความไมมตวตนขอปฏบตทางกฎหมายของสญญา หรอขอบเขตขอจ ากดของกฎหมายอาจมการบงคบใชอยางมขอจ ากด โดยการบงคบใช

116 Promoting confidence in electronic commerce: Legal issues on international use of electronic authentication and signature methods , para 78

115

กฎหมายขนอยกบคกรณทจะเลอกใชขอปฏบตทางกฎหมาย หรอการพฒนารปแบบกฎหมายส าหรบวธการยนยนลายมอชออเลกทรอนกส และการยนยนดวยวธอเลกทรอนกส ประกอบดวยสงตอไปน

1. ขอปฏบตทางกฎหมายเกยวกบการจดการเทคโนโลย117 การบญญตกฎหมายการยนยนดวยวธอเลกทรอนกสและขอปฏบตทาง

กฎหมายมรปแบบความแตกตางกนทงภายในและระหวางประเทศ โดยใชหลกการจดการสามสงทใชเทคโนโลยทสามารถยนยนลายมอชออเลกทรอนกส และการยนยนดวยวธอเลกทรอนกส (1) Minimalist approach โดยใชหลกความเทาเทยมกน118 ทไดกลาวไวในบทบญญต Article 7 และหลกความเปนกลางทางเทคโนโลย119 ของกฎหมายแมแบบพาณชยอเลกทรอนกส (2) Technology-specific approach เปนการสงเสรมหลกความเปนกลางทางเทคโนโลยเปนประเดนทเปนไปไมไดทก าลงรบประกนความปลอดภยในการฉอโกงและการผดพลาดจากการสอสารทเกดขนในโลกของการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสและการใชขอมลอเลกทรอนกส เมอกฎเกณฑเกยวกบการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสมแนวโนมทมความปลอดภยสงท าใหเกดเทคโนโลยเฉพาะ และมการเขมงวดการใชมาตรการความปลอดภย โดยเปนการหลกเลยง หรอเปนการปองกนผไมมอ านาจเขาถงขอมล อยางไรกตามจากความคาดหวงของกฎหมายธรกจแผนกบคคลอาจมความรบรองความปลอดภยในระดบหน งเชนเดยวกบระดบความปลอดภยของกฎหมาย ขอปฏบตทางกฎหมายเปนการสงเสรมการใชลายมอชอดจทลภายใตแนวทางของระบบโครงสรางกญแจสาธารณะมสามรปแบบทสามารถยนยนความปลอดภยดงตอไปน (2.1) Self-regulation โดยแตละประเทศสามารถออกขอปฏบตทางกฎหมาย โดยเปนวธการสรางความสมพนธของแตละองคกรภายใตความมหนาทรบผดชอบทม การท างานทอสระสามารถท างานรวมกนทงภายในและระหวางประเทศ โดยมวตถประสงคในวธการยนยนความปลอดภย

117 Promoting confidence in electronic commerce: Legal issues on international use of electronic authentication and signature methods , para 82-96 118 UNCITRAL Model Law on Electronic Commerce with Guide to Enactment 1996 with addition article 5 bis as adopted in 1998,UNITED NATIONS ,paras.15-17 119 UNCITRAL Model Law on Electronic Commerce with Guide to Enactment 1996 with addition article 5 bis as adopted in 1998,UNITED NATIONS ,paras.18

116

(2.2) Limited government involvement ในกรณนรฐอาจจะตดสนใจในการสรางวธการ โดยใชการยนยนดวยวธอเลกทรอนกสขนสงทใหบรการและสามารถท างานรวมกนได โดยแตละองคกรมความอสระในการด าเนนงาน เทคนควธการโดยเฉพาะ และสามารถท างานรวมกนระหวางรฐและเอกชน (2.3) Government-led process โดยรฐอาจเปนศนยกลางในการใหบรการโดยรฐเปนผสรางระบบการยนยนดวยวธอเลกทรอนกส วธการ และเปนผใหบรการแตผเดยว (3) Two-tiered or two-pronged approach ในขอปฏบตนการจดการออกขอปฏบตทางกฎหมายส าหรบวธการยนยนดวยวธอเลกทรอนกส อยางนอยกฎหมายตองมการบญญตผลกระทบเกยวกบวธการยนยนดวยวธอเลกทรอนกส หรอการออกใบรบรองอเลกทรอนกส โดยพนฐานของกฎหมายตองมสองระดบทมความเทยบเทาการลงลายมอชอธรรมดา โดยอยบนพนฐานความเปนกลางของเทคโนโลยทมการประยกตใชการสรางลายมอชออเลกทรอนกสขนสงทมขอสนนษฐานทอาจหกลางได โดยเฉพาะอาจมความสมพนธกบเทคโนโลย ปจจบนการออกขอปฏบตทางกฎหมายอาจก าหนดความปลอดภยของลายมอชออเลกทรอนกสทเกยวกบเทคโนโลยระบบโครงสรางพนฐานกญแจสาธารณะ ดงนนจดการออกขอปฏบตทางกฎหมายสงแรกทควรพจารณาคอเขตอ านาจศาล และกฎหมายแมแบบลายมอชออเลกทรอนกสยอมรบในสงน และสงทพจารณาในล าดบตอไป คอขอเสนอทไมควรใชกบความสมพนธของการท าธรกรรมของธรกจระหวางประเทศ และความปลอดภยของลายมอชออเลกทรอนกสในการพนทของกฎหมาย และไมควรมผลกระทบตอกฎหมายการคาระหวางประเทศ นอกจากนขอปฏบตทางกฎหมายตองมความชดเจนการยอมรบและการใชลายมอชออเลกทรอนกสบนพนฐานของสญญาทมรปแบบการวธการยนยนดวยวธการอเลกทรอนกสทมอยท วโลก 2. ความส าคญของพยานหลกฐานเกยวกบลายมอชออเลกทรอนกสและวธการยนยนดวยวธอเลกทรอนกส120 กฎหมายแมแบบพาณชยอเลกทรอนกส และกฎหมายแมแบบลายมอช ออเลกทรอนกสมวตถประสงคโดยมขอเสนอหลกความเทาเทยมกนระหวางวธการยนยนลายมอชออเลกทรอนกสกบลายมอชอธรรมดา โดยกฎหมายแมแบบพาณชยอเลกทรอนกสมการยอมรบอยางแพรหลายและมจ านวนประเทศการยอมรบอยางเพมขนทเปนบทบญญตพนฐานของพาณชยอเลกทรอนกส แตยงมหลายเหตผลของความไมเปนมาตรฐานสากลในการ

120 Promoting confidence in electronic commerce: Legal issues on international use of electronic authentication and signature methods , para 97

117

ประยกตใช เชน ความเหนในเรองหลายของเขตอ านาจศาลทมความสมพนธของลายมอชออเลกทรอนกสและวธการยนยนดวยวธอเลกทรอนกส โดยแสดงใหเหนหลกทวไปทเปนเปาหมายเกยวกบเขตอ านาจศาลของการสรางลายมอชออเลกทรอนกสกบลายมอชอธรรมดา และความส าคญของพยานหลกฐานเกยวกบระเบยนอเลกทรอนกส ไดแก การยนยนและความเปนเจาของระเบยนอเลกทรอนกส121 ทกฎหมายแมแบบพาณชยอเลกทรอนกสกลาวไวใน Article 13122 ผลของกฎหมายทมอยตลอดไปของลายมอชออเลกทรอนกส123 โดยเปนกลาวของเขตอ านาจศาลทเกยวของกบลายมอชออเลกทรอนกส และผลของการพฒนาของลายมอชออเลกทรอนกสทมความเทยบเทากบรปแบบของลายมอชออเลกทรอนกส124 โดยเปนการใชลายมอชออเลกทรอนกสภายในประเทศ และการใชลายมอชออเลกทรอนกสระหวางประเทศ

การใชวธการยนยนดวยวธอเลกทรอนกส และการใชลายมอชออเลกทรอนกสมความส าคญไปสการลดลงของการคาทใชกระดาษธรรมดา และลดตนทนในการท าธรกรรมระหวางประเทศ ขณะทมการใชกนอยางกวางขวางน าไปสการพฒนาวธการความปลอดภย กฎหมายอาจมขอเสนอทเปนสาระส าคญในการสงเสรมการใชการใชวธการยนยนดวยวธอเลกทรอนกส โดยกฎหมายแมแบบพาณชยอเลกทรอนกสกลายเปนแบบมาตรฐานในการออกกฎหมาย และเปนการสงเสรมในระดบนานาประเทศในการสรางความเปนหนงเดยวทใชกนทวโลกโดยเปนการจดการการท าธรกรรมระหวางประเทศ

121 Promoting confidence in electronic commerce: Legal issues on international use of electronic authentication and signature methods , para 98 122 Promoting confidence in electronic commerce: Legal issues on international use of electronic authentication and signature methods , para 100 123 Promoting confidence in electronic commerce: Legal issues on international use of electronic authentication and signature methods , para 107 124 Promoting confidence in electronic commerce: Legal issues on international use of electronic authentication and signature methods , para 113

บทท 4 ผลของกฎหมายกบการประทบตราเวลา

4.1 ความคดเหนของกฎหมายเกยวกบการประทบตราเวลา1 ประเดนการประทบตราเวลากบการพจารณาในขอกฎหมายและบอกใหทราบในสงทเกดขนในการใหบรการประทบตราเวลาโดยทวไปอยบนพนฐานรปแบบการประทบตราเวลา ในปจจบนทมขอบเขตดวยวธการทรดกมและมความเสยงโดยผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) อาจปรากฎออกมาและบอกเปนนยในความมนใจในเรองเกยวกบการบรหารจดการความเสยงของการประทบตราเวลา ส าหรบความเสยงของการประทบตราเวลายงมอยเปนประเดนทสมควรไดรบการจ ากดการใหบรการของรปแบบธรกจและการประเมนความเสยงเปนวธหนงในอตสาหกรรมความนาเชอถอของความไมมตวตนทเกยวกบกฎหมายการประทบตราเวลาทมลกษณะเฉพาะ การจ ากดการใหบรการจากรปแบบทน ามาใชจรงในรปแบบของกฎหมายสามารถวเคราะหและอธบายแนวคดในสถานการณทอาจกระทบความสมพนธระหวางคกรณ หรออยบนพนฐานจากความคลายคลงกนในอตสาหกรรมภายนอกอนซงเกดขนจรงในการใหเหตผลอนประกอบ โดยสรปความส าคญของกฎหมายทมตอการประทบตราเวลาเปนเรองใหญส าหรบผร บ ประเดนส าคญเกยวกบวธการจดการกฎขอบงคบทมความเหมาะสม โดย European Electronic Signature Standardization Initiative (EESSI) โดยเฉพาะประเดนกฎหมายของการประทบตราเวลาเกยวกบผรบและรวมถงความรบผดดวย 4.1.1 ขอสนบสนนสมมตฐานความเหนทางกฎหมายเกยวกบการประทบตราเวลา วตถประสงคเกยวกบการประทบตราเวลาเปนการใหความนาเชอถอในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส โดยอาศยโครงสรางพนฐานระบบกญแจสาธารณะ (PKI) สนบสนนโดยการพจารณาถงการคมครองวนและเวลาทเกยวกบการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส โดยผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) ก าหนดขอบเขตการประทบตราเวลาเปนสวนหนงของระบบโครงสรางพนฐานระบบกญแจสาธารณะ (PKI) หรอจดออนการใหบรการเปนการน าสงขอมลการประทบตราเวลาทมความสมพนธรบรองผลของกฎหมายในความเสยงทเปนไปไดส าหรบผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) เชน ความนาเชอถอลดนอยลงในการใหบรการประทบตราเวลาและการใหบรการสารสนเทศอยางไมถกตอง การประทบตราเวลาเปนหนทางหนงในการบงคบใชเกยวกบสญญาอเลกทรอนกสของการท าธรกรรมทางการคาทหางกนโดยระยะทางของคกรณ ดงน นกา รท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสอาจไมนาไววางใจเหมอนกบการท าบนกระดาษแบบเดม การประทบตราเวลา

1 Andreas Mitrakas. Legal aspects of time stamping. GlobalSign NV/SA.

119

เกดขนเพอเปนการสนบสนนประเดนทมการผสมผสานการบงคบใชเกยวกบสญญาในสภาพแวดลอมทด การประทบตราเวลาเปนการพสจนเกยวกบการสง การรบและการยอมรบ โดยทงหมดเปนสวนส าคญของการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสของการใหบรการในบคคลทสามและเกดพยานหลกฐานดจทลอยางถกตองทสนบสนนในขอพสจนการเปนพยานหลกฐานทเกดขนจากบคคลทสาม เชนเดยวกบการรบรองโดยเจาหนาท พนฐานการท าธรกรรมทเปนกระดาษอาจมความไมละเอยดหรอความไมตรงกนในประเดนของวนและเวลาทเกดขนอาจเหนวาเปนปกต ดงนนความตองการทเกยวกบวนและ เวลาเปนสงจ าเปนส าหรบการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสทตองการความถกตองแมนย าวธการของผสงดงนนความจ าเปนส าหรบวนและเวลาส าหรบการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสเปนประโยชนในการใชเทคโนโลยการจดเกบระเบยนวนและเวลาในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสเปนการสรางความนาเชอถอถงแมวานโยบายถกก าหนดในสภาพแวดลอมทสามารถใชงานได ดงนนการประทบตราเวลาของการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสสามารถน าไปเสรมได ฟงกชนวนและเวลามความจ าเปนส าหรบการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส การประทบตราเวลาเปนการเพมความนาเชอถอในองคประกอบของการน าไปใชงานทไมสามารถปฏเสธความรบผดชอบ การพสจนวนและเวลาทท าการธรกรรมทางอเลกทรอนกสมการบนทกอยางเปนทางการผนกกบลายมอชออเลกทรอนกสรวมเขาโดยผานกระบวนการทสรางขนเปนพยานหลกฐานทไมสามารถปฏเสธความรบผดชอบ โดยทวไปการพสจนความเสยงของการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสควรค านงถงผใหบรการและผใช ส าหรบการใชบรการประทบตราเวลาและรปแบบการใชการประทบตราเวลาอาจจะขนอยกบลายมอชออเลกทรอนกสของคกรณ ในขอตกลงเกยวกบโปรโตคอลการประทบตราเวลาอาจรวมสญลกษณการรบรองจากความตองการของเครองลกขายโดยเชอมไปยงเครองแมขายทมวนและเวลาปจจบนฝ งอยในระบบของเครองแมขาย โดยการท างานฟงกชนทางเดยวของระบบคอมพวเตอรโดยการเปลยนสภาพขอมลเปนรหสลบในประมวลผลของเครองแมขาย การตรวจสอบผลลพธมความสมเหตสมผลภายใตสภาวะแวดลอมนน อยางไรกตามรปแบบความนาเชอถอยงตองการวนและเวลาทงหมดของระบบทเกดขนในวนและเวลาเดยวกนเพอการหลกเลยงคาของวนและเวลาทไมตรงกนหรอขดแยงกน การพจารณาเกยวกบการเพกถอนของการประทบตราเวลาสามารถใชเครองแมขายรบรองไดโดยการจดสงการรบรองทเกดจากการสรางระบบและการตอบสนองโดยรบรองดวยการลงลายมอชออเลกทรอนกสของเครองแมขายและการประทบตราเวลาในขณะนน การพจารณาเกยวกบการปฏเสธการสงขอความสามารถใชใหผรบขอความไมสามารถปฏเสธวนและเวลาในแหลงทมาของการสง ดงนนสงทเรยกรองสามารถแสดงใหเหนไดจากสภาพแวดลอมของวนและเวลามความจ าเปนในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส ดงนนการ

120

รบรองดวยใบรบรองอเลกทรอนกสแสดงบทบาทหนาทแนนอนในการคนหาความจรงของการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสอาจน าประเดนวนและเวลา สถานท หรอทงสองทปรากฏเปนเหตผลในการสนบสนนการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสในขณะทเปนขอพสจนความนาเชอถอเพมขน ดงนนการสงเสรมการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสอาจมผลกระทบมากถาบคคลทสามซงไมอยในบงคบของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) ดงนนการใหบรการประทบตราเวลาของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) เปนการเสรมขอความในการตรวจสอบดแลระบบ โดยทงหมดสามารถใชเปนขอพสจนเมอมการตรวจสอบระบบอยางละเอยดทเปนการรวบรวมกระบวนทางนตวทยาศาสตรในการระงบขอพพาท ดงนนการประเมนพยานหลกฐานเปนสวนส าคญทตองพจารณาจากความถกตองของวนและเวลาจากบคคลทสามโดยการด าเนนงานภายใตแนวนโยบายและแนวปฏบตและจดส าคญทใชในการตดสนใจในขณะทการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสก าลงด าเนนการตอไปในขณะทลายมอชออเลกทรอนกสและการประทบตราเวลายงมความตองการส าหรบการใชอางองและการใหเหตผลตามวตถประสงค 4.1.2 ประเดนความคดเหนของกฎหมายเกยวกบการประทบตราเวลา ความไมมตวตนของการประทบตราเวลาและการพจารณาตามกฎหมาย โดยทวไปพจารณาจากความเกยวของทมอยทวไป โดยการจ าแนกความเสยงทเปนลางรายท าใหความสมพนธในดานธรกจ2 ไมมนคง ความเสยงของผรบเปนผทมความสมพนธกบผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) และผใชในขณะทความเสยงทวไปของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) สามารถแยกออกเปนสองสวน คอโครงสรางขององคกรและเทคโนโลยสารสนเทศ โดยเฉพาะของโครงสรางพนฐานระบบกญแจสาธารณะ (PKI) ในสวนทสองเปนหนาทหลกของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) จากการศกษาผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) ของ European Union Directive3 เพราะวาจ านวนประเทศสมาชกมากพอสมควรในการบงคบใช

2 T, S., Certification Authority Liability Analysis [Online], 21 January 2011. Available from www.wildmanharrold.com/resources/articles-pdf/ca-liability-analysis.pdf. 3 European Union Directive เปนบทบญญตกฎหมายของสหภาพยโรปเปนการรวมตวกนของประเทศในทวปยโรป เพอสรางเสถยรภาพทงดานการเมอง เศรษฐกจ และสงคมในภมภาค แนวคดการสรางใหเกดสนตภาพในยโรปเกดขนภายหลงสงครามโลกและสงครามระหวางประเทศในภมภาค ในชวงแรกเปนความรวมมอดานเศรษฐกจเพอพฒนาใหเกดตลาดเดยว (Single Market) ซงท าใหเกดการประหยดตอขนาด (economy of scale) เพมความสามารถในการแขงขน โดยการยกเลกพรมแดนระหวางกน ประชาชน สนคา บรการ และเงนทนสามารถเคลอนยายไดอยางเสรในกลมประเทศสมาชก ปจจบนสหภาพยโรปประกอบดวยประเทศสมาชก 25 ประเทศ ไดแก ออสเตรย เบลเยยม ไซปรส เชก เดนมารก เอสโทเนย ฟนแลนด ฝรงเศส เยอรมน กรซ ฮงการ ไอรแลนด อตาล ลตเวย ลธ วเนย

121

Directive เปนกฎหมายภายในและเปนกฎหมายทบงคบไดกบประเทศทเปนสมาชกดงมรายละเอยดตอไปน (1) ความรบผดทวไปเปนความรบผดตามกฎหมายของผใหบรการประทบตราเวลา(TSA) ขนอยกบคกรณภายใต European Union Directive โดยเรมจาก Recital 22 อธบายใน “Policy requirement for Certification Service Provider issuing qualified certificate”4 โดยกลาวไววา “Certification-service-providers providing certificate services to the public are subject to nation rules regarding liability” ดงนนความรบผดตามกฎหมายของผใหบรการการประทบตราเวลา (TSA) ขนอยกบการบงคบใชกฎหมายประเทศทเปนสมาชก โดยการส ารวจขอมลอยางเปนทางการภายใตกฎหมายทองถนเปนการก าหนดขอบงคบความรบผดตามกฎหมายของผใหบรการการประทบตราเวลา (TSA) โดยการประยกตใช European Union Directive อยบนหลกแนวคดของกฎหมายการพาณชยอเลกทรอนกสการคาภายในทมความเอาใจใสดแลลกคาทด และในอนาคตอาจจ ากดบคคลทสามในการด าเนนงานเปนแบบกลมลกคาปดและผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) ไมตองการรวมเปนภาคในเงอนไขของ Article 65 ของ Directive ในฐานะทไมใชประเดน

ลกเซมเบอรก มอลตา เนเธอรแลนด โปแลนด โปรตเกส สโลวาเกย สโลวเนย สเปน สวเดน และสหราชอาณาจกร. 4 Policy requirement for Certification Service Provider issuing qualified certificate. ETSI TS 101 456. 5 Article 6 Liability 1. As a minimum, Member States shall ensure that by issuing a certificate as a qualified certificate to the public or by guaranteeing such a certificate to the public a certification-service-provider is liable for damage caused to any entity or legal or natural person who reasonably relies on that certificate: (a) as regards the accuracy at the time of issuance of all information contained in the qualified certificate and as regards the fact that the certificate contains all the details prescribed for a qualified certificate; (b) for assurance that at the time of the issuance of the certificate, the signatory identified in the qualified certificate held the signature-creation data corresponding to the signature-verification data given or identified in the certificate; (c) for assurance that the signature-creation data and the signature-verification data can be used in a complementary manner in cases where the certification-service-

122

ของคณสมบตของผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกสแตผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) เสนอการใหบรการสนบสนนคณสมบตการรบรองลายมอชออเลกทรอนกส6 อยางไรกตามอาจเปนการเสรมการรบรองดวยประเดนการประทบตราเวลาและอาจจ ากดในมลคาของการท า

provider generates them both; unless the certification-service-provider proves that he has not acted negligently. 2. As a minimum Member States shall ensure that a certification-service-provider who has issued a certificate as a qualified certificate to the public is liable for damage caused to any entity or legal or natural person who reasonably relies on the certificate for failure to register revocation of the certificate unless the certification-service-provider proves that he has not acted negligently. 3. Member States shall ensure that a certification-service-provider may indicate in a qualified certificate limitations on the use of that certificate. provided that the limitations are recognisable to third parties. The certification-service-provider shall not be liable for damage arising from use of a qualified certificate which exceeds the limitations placed on it. 4. Member States shall ensure that a certification-service-provider may indicate in the qualified certificate a limit on the value of transactions for which the certificate can be used, provided that the limit is recognisable to third parties. The certification-service-provider shall not be liable for damage resulting from this maximum limit being exceeded. 5. The provisions of paragraphs 1 to 4 shall be without prejudice to Council Directive 93/13/EEC of 5 April 1993 on unfair terms in consumer contracts(8). 6 Article 5 Legal effects of electronic signatures 1. Member States shall ensure that advanced electronic signatures which are based on a qualified certificate and which are created by a secure-signature-creation device: (a) satisfy the legal requirements of a signature in relation to data in electronic form in the same manner as a handwritten signature satisfies those requirements in relation to paper-based data; and (b) are admissible as evidence in legal proceedings.

123

ธรกรรมทางอเลกทรอนกสแตในขณะทไมอาจควบคมคาเสยหายทรบผดตามกฎหมายโดยการจ ากดในความรบผดต าสดจากผลของการละเมด (2) ขอผดพลาดทวไปในการก าหนดเงอนไขของวนและเวลา ส าหรบการเปดเผยวนและเวลาของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) เปนความเสยงทสดในแหลงทมาของวนและเวลาโดยมาตรฐานสากลขณะทการไมยอมรบขนอยกบเจาของวนและเวลาของคอมพวเตอรเครองหนงจากแหลงทมาของวนและเวลาสามารถตรวจสอบเปนชวงๆ ได ขณะทการก าหนดการใหบรการสามารถรบรองบคคลกระท าในสงหนงซงผกพนโดยสญญา ความนาเชอถอในแหลงทมาของวนและเวลาสามารถเปนการเสรมในการตรวจสอบความถกตองเกยวกบเทคโนโลยและคณสมบตของกระบวนการประทบตราเวลา กระบวนการประทบตราเวลาท าใหเกดสงทดและเปนการเสรมความแนนอนดวยแหลงทมาของวนและเวลาของบคคลทสามโดยการรบรองแหลงทมาของวนและเวลาทมอยจรง โดยเสนอระดบความแนนอนสงสดดวย Atomic Clock ทมความถกตองในแหลงทมาสงสดดงแสดงในตาราง ตารางท 3: ความละเอยดของเวลา7

Time source Accuracy Mechanical clock minutes Digital clock Seconds Uncorrected network time 0.1 seconds Network time protocol 0.05 seconds Sever clock 5 milliseconds GPS 1 microseconds Atomic clock 1 nanoseconds

ดงนนความจ าเปนในประเดนกระบวนการประทบตราเวลาขนอยกบความส าคญในการท าใหเกดสญญาซงผกพนธคกรณดวยขอจ ากดการตกลงดวยเทคโนโลย (3) การลวงรกญแจสวนตวของผใหบรการการประทบตราเวลา (TSA) หรอกญแจสวนตวถกเปดเผยโดยมชอบเปนการฝาฝนขอก าหนดทเปนองคประกอบของขอก าหนดความนาเชอถอ

7 Ford W.,Baum M, Secure electronic commerce. Prentice Hall, Upper Saddle River, 2001 (2nd edition).

124

ในการใหบรการประทบตราเวลาท าใหพนจากความรบผดในขอตกลง หรอการจ ากดความรบผดอาจเกดขนจากผลของการฝาฝนขอก าหนดนน (4) ความถกตองของระบบโครงสรางพนฐานทเกยวกบผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) เปนอกหนงในขอก าหนดสวนทเปนสาระส าคญเกยวกบการใหบรการประทบตราเวลา และเปนการปฏบตทสมควรพจารณาเปนพเศษตองใหความถ กตองในการใหบรการดวยเทคโนโลย (5) นโยบายและแนวการปฏบตเปนสงส าคญส าหรบผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) ตองประกาศแนวปฏบตทมความเหมาะสมในการสรางเอกสารอเลกทรอนกสและความพรอมส าหรบการตรวจสอบทอาจเกดขน (6) การเปดเผยการด าเนนงานของการใหบรการของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) ภายใตสภาวะแวดลอมความนาเชอถอตองเปดเผยการด าเนนงานใหแกผใชบรการและคกรณ ดงนนการเปดเผยการด าเนนงานเปนการจดการปญหาอยางหนงบนแนวนโยบายของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) Directive ยนยอมใหแนวการปฏบต (CSP) จ ากดความรบผดโดยการจ ากดการใหบรการและมลคาของธรกรรมส าหรบการใหบรการทถกตองตามกฎหมายในการจ ากดความรบผดภายใตกฎหมายลกษณะสญญา ดงนนสถานทยงมความจ าเปนในประเดนการประทบตราภายในขอบเขตของกลมลกคาปดเปนการคมครองการรวไหลของขอมลภายในสภาพแวดลอมอนๆ (7) ความรบผดทางดานการเงนของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) อาจตองแสดงแหลงทมาทางดานการเงนอยางเพยงพอในการด าเนนกจการขององคกรเปนการแสดงความสามารถตอการเสยงจากความรบผดตอผใชบรการผรบการรบรองและคกรณ (8) การบรการตอลกคาของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) เปนการประยกตการใชงานภายใตหลกสจรต8 และDistance Selling Directive (97/7)9 โดยการจ ากดความรบผดของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) Unfair Contract Terms Directive เปนขอตกลงปองกนไมใหแตละบคคลเจรจาตกลงกนและกอใหเกดความสมดลในความสมพนธของคกรณทมผลกอใหเกดความเสยหายตอลกคา Distance Selling Directive เปนการประยกตในสญญาทผจดหาและผบรโภคไมตอบสนองกนของคกรณระหวางรปแบบของสญญา ถาผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) มอทธพลหรอผลกระทบตอผใชบรการโดยการท าสญญาเทจอาจตองรบผดตอผใชบรการภายใตกฎหมายฉอโกง อยางไรกตามสทธการเรยกรองตองการพสจนขอตอสของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) ในเจตนาการกระท าผด ดงนนการ

8 Unfair Contract Terms Directive (93/13) 9 Distance Selling Directive (97/7)

125

ใหบรการการประทบตราเวลาเปนเพยงบางสวนในการวางกฎเกณฑธรกจโดยอาจเพมความเอาใจใสดแลทด และหนาทผไดรบความไววางใจในกรณการทจรตตอหนาทการเยยวยาอาจมอย เชน ระบบกฎหมายคอมมอนลอร หรอโดยผลของกฎหมายส าหรบความประมาทของผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) ในการปฏบตหนาทตอผใชบรการ (9) การคมครองขอมลของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) อาจมความผดซงหนาตอผใชบรการถาไมยอมท าตามกฎหมายการคมครองขอมลอเลกทรอนกส โดยเปนแนวทางเดยวกนกบ Article 8 ของ Electronic signature Directive10 ผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) อาจตองการเปดเผยขอมลสวนบคคลตอผทมอ านาจตอไป (10) การบรณาการประทบตราเวลาเปนศนยกลางแนวคดในการก าหนดการใหบรการบนเครอขายทเกดจากระบบกฎหมายคอมมอนลอรในทางตรงกนขามในมมมองของระบบกฎหมายแพงเปนประเดนปญหาทมความยากล าบาก เชน ประเทศในภาคพนยโรป American Bar Association11 Digital Signature Guidelines ใหค าจ ากดความ

10 Article 8 Data protection 1. Member States shall ensure that certification-service-providers and national bodies responsible for accreditation or supervision comply with the requirements laid down in Directive 95/46/EC of the European Parliament and of the Council of 24 October 1995 on tile protection of individuals with regard to the processing of personal data and on the free movement of such data(9). 2. Member States shall ensure that a certification-service-provider which issues certificates to the public may collect personal data only directly from the data subject, or after the explicit consent of the data subject, and only insofar as it is necessary for the purposes of issuing and maintaining the certificate. The data may not be collected or processed for any other purposes without the explicit consent of the data subject. 3. Without prejudice to the legal effect given to pseudonyms under national law, Member States shall not prevent certification service providers from indicating in the certificate a pseudonym instead of the signatory's name. 11 American Bar Association, the largest voluntary professional association in the world. With more than 400,000 members, the ABA provides law school accreditation, continuing legal education, information about the law, programs to assist lawyers and judges in their work, and initiatives to improve the legal system for the public.

126

“to make one message a part of another message by (i) identifying the message to be incorporated, (ii) providing information which enables the receiving party to access and obtain the incorporated message in its entirety, and (iii) expressing the intention that it be part of the other message” การรวมขอตกลงของกฎหมายเกยวกบการประทบตราเวลาอาจเปนขอพสจนทมความยงยากและไมมประสทธภาพในแนวทางจดการธรกจขณะทเปนการเพมขอกฎหมายทเกยวของ องคกรธรกจยอมรบการบรณาการสรางเอกสารอเลกทรอนกสบนเวบไซตและอางองโดยเงอนไขในการจดเกบเอกสารอเลกทรอนกสอนบนเวบไซต การบรณาการเปนแนวคดทดในการพฒนาระบบกฎหมายคอมมอนลอร อยางไรกตามระบบกฎหมายภาคพนยโรปสามารถน า UNCITRAL12 มาปรบใชในประเทศทใชระบบกฎหมายแพง “The conditions set forth by national law for validating incorporation by reference may involve strict requirement such as actual knowledge of the information incorporated by reference by all parties, or even express approval of the information by the party against whom enforcement is sought” ความเหนยวแนนของสญญาและสญญาของผบรโภคเปนเปาหมายหลกในการแสดงความคดเหนทใหความหมายการแจงลวงหนาถงคกรณในขอตกลงทมรวมกน ความคาดหวงเกยวกบผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) อาจมความเสยงโดยขนอยกบคกรณในการประทบตราเวลาไมท าตามความเปนจรงจากแหลงทอยของเวบไซตทส าคญมากคอนโยบายของผใหบรการการประทบตราเวลา (TSA) (11) การปฏเสธความรบผดชอบและการจ ากดความรบผดของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) อาจคนพบถงการปฏเสธการรบรองทงหมดหรอบางสวนโดยตองพจารณาสงตอไปน คอ ความถกตอง ความนาเชอถอ ความสมบรณหรอความเหมาะสมเกยวกบขอความทไมมการตรวจสอบในรายละเอยดของการประทบตราเวลา การเปนตวแทนของขอความในรายละเอยดการรบรองของการใหการรบรองในความยนยอมใหใชนโยบายขององคกร และความถกตองตามกฎหมายเกยวกบการประทบตราเวลาในประเดนทถกก าหนดโดยกฎหมาย

The Mission of the American Bar Association is to be the national representative of the legal profession, serving the public and the profession by promoting justice, professional excellence and respect for the law. 12 United Nations Commission on International Trade Law

127

(12) ความรบผดของผใชบรการตอผใหบรการประทบตราเวลา ผใชบรการอาจตองรบผดตอผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) ส าหรบการเตรยมการทเปนเทจซงท าใหเกดการเขาใจผด หรอความไมถกตองของขอความดวยการพจารณาถงขอมลทเสนอใชในการประทบตราเวลา หรอยอมรบในการแสดงตวตนตอผใชบรการส าหรบขอเสนอทเจตนาสามารถน าหลกกฎหมายฉอโกงมาปรบใช ความรบผดของผใชบรการอาจขนอยกบคกรณส าหรบขอมลทเปนเทจท าใหเกดการเขาใจผด หรอความไมถกตองของขอความในผลทเกดจากปญหาการประทบตราเวลาอาจน าหลกกฎหมายฉอโกงมาปรบใชจากการกระท าดงกลาว 4.2 พยานหลกฐานดจทลในหองพจารณาคด13 ยควทยาศาสตรมความคาดหวงในสงทอาจเปนไปไดในหองพจารณาคดในเหตผลเดยวกนคอ การใชกฎหมายระงบขอพพาทโดยใชหลกกฎหมายและเครองมอทางวทยาศาสตรดวยวธการทเหมาะสมในการระงบขอพพาทเปนสงทตองท าไมเปนเพยงแตเหตการณทเกยวของกบคดเทานน ยคสงคมสารสนเทศทมความซบซอนของเทคโนโลยประชาชนทวไปมความตองการกฎหมายในการตดสนคดทใชหลกวทยาศาสตรทเหมาะสมและความเขาใจเทคนคทตอบสนองหลกกฎหมายทมอยทวไป14 โดยการประมวลผลพยานหลกฐานแตละชนดตองมความเขาใจโดยเรมจากปญหาทเกดขนและพยานหลกฐานตองมความแนนอนไดมาตรฐานในการยอมรบและงายตอการใชเปนพยานหลกฐานในการใชสทธเรยกรองแตตองพสจนเพอใหมความสมดลในการเปนพยานหลกฐานตอการบงคบใชกฎหมายทไมสามารถเปลยนแปลงท าใหพยานหลกฐานทใชกลายเปนสาระส าคญ กฏหมายพยานหลกฐานกลางของสหรฐอเมรกา กฎหมายพยานหลกฐานอาญาขององกฤษ กฎหมายพยานหลกฐานทางแพง และกฎหมายพยานหลกฐานของรฐอนกเหมอนกนตองมการประเมนพยานหลกฐานส าหรบการด าเนนคดกอนมการยอมรบของพยานหลกฐาน โดยทวไปศาลจะรบรองพยานหลกฐานทมการประเมนและมความสมพนธของการเปนพยานหลกฐานทใชเปนขอสนบสนนในการเรยกรองสทธศาลตองพจารณาพยานหลกฐานทยอมรบไดในการพจารณาคด ความส าคญอกอยางหนงคอการยนยนตวบคคลเปนการด าเนนการเหตการณทเกยวกบเอกสารอเลกทรอนกสทตองมการควบคม เชน การเปนเจาของเอกสารอเลกทรอนกสทเกยวกบพยานหลกฐาน ดงนนอาจมบคคลทตองพสจนการน าเสนอพยานหลกฐานในศาลเหมอนกบการ

13 Casey, Eoghan. Digital evidence and computer crime: forensic science, computer, and the Internet. 2nded, 2004.p 169-187. 14 Breyer S., Reference Manual on Scientific Evidence, 2nd ed.,Federal Judicial Center.

128

ประมวลผลของผสอบสวนโดยขนอยกบการจดการพยานหลกฐานของแตละบคคลโดยและการด าเนนการพสจนเอกสารอเลกทรอนกสทเปนพยานหลกฐานดจทลทไมสามารถปรบเปลยนไดและก าลงมบางสงบางอยางในการจดการพยานหลกฐานดจทล ดงน นการน าเสนอพยานหลกฐานดจทลท เกยวกบคดใหมประสทธภาพเปนการปองกนโอกาสการแยงพยานหลกฐานทมความถกตองมมาตรฐานเพมมากทมกระบวนการศกษาอยางตอเนองและเปนการท าความเขาใจในการปองกนการปลอมแปลงพยานหลกฐานดจทล ส าหรบประเดนการน าเสนอพยานหลกฐานดจทลในศาลมทงพยานหลกฐานทสามารถยอมรบไดและพยานหลกฐานทไมมนใจโดยมการสอบสวนอาจใชเวลามากและมคาใชจายสงและอาจไดผลลพธไมเพยงพอโดยเฉพาะอยางยงถาเปนพยานหลกฐานทมการจดการพยานหลกฐานไมเพยงพอและไมเหมาะสมกอนมการตดสนคดท าใหพยานหลกฐานนนมน าหนกนอยในท านองเดยวกนองคกรควรพจารณาผลกระทบถามการเปดเผยขอมลขาวสารเกยวกบระบบและรายละเอยดในผลการด าเนนงาน เชน การเชอมตอระบบเครอขาย การควบคมระบบการท างาน รหสทใชเขยนโปรแกรมและเครองมอทชวยในการควบคมระบบวาสงใดทไมใชความตองการของสาธารณะ 4.2.1 การยอมรบเปนพยานหลกฐาน การปองกนความผดพลาดของพยานหลกฐานดจทลโดยเรมจากการยอมรบการไดมาของพยานหลกฐานดจทลโดย การคนหาและการยดครองพยานหลกฐานและขอยกเวนหลกของพยานหลกฐาน ถาผสอบสวนเหนวาพยานหลกฐานไมมความซบซอนสามารถเชอถอไดของการไดมาของพยานหลกฐานโดยมเหตผลการยอมรบทผสอบสวนสามารถใหเจาหนาทรบรองได เปนการปองกนการใชพยานหลกฐานทไดมาของพยานหลกฐานทอาจเกดขนโดยบงเอญ โดยเปนการเรมจากการคนหาความทาทายทเกดขนในศาลและความจ าเปนเรงดวนทก าลงพจารณาคอ การรบรองทสามารถสรางขนไดทก าลงคกคามของพยานหลกฐานเปนเรองยากทคาดการณในคดทเกยวกบคอมพวเตอรควรมการรวบรวมพยานหลกฐานทมความจ าเปนของแตละสถานการณ เชน เหตการณฆาตกรรมตองมการใหปากค าของพยานในการคนหาผตองสงสยมค าถามทผสอบสวนตองหาตอบเมอก าลงคนหาและยดครองพยานหลกฐานดจทลโดยการเขาถงพยานหลกฐานดจทลตองมการพสจนขอเทจจรงทนาจะเปนไปไดโดยการพจารณารายละเอยดสถานทท ใชในการคนหาสงของทบคคลครอบครองอย โดยเฉพาะอยางยงตองท าใหพยานหลกฐานดจทลมความนาเชอถอในการน าเสนอใหศาล หรอผพพากษาเหน เชน ความผดอาญาพยานหลกฐานตองมการยอมรบและมอยจรงและมความนาเชอถอในสถานททท าการคนหา เชน คด United States v. Carey15 ผสอบสวนพบภาพลามกของเดกในเครองคอมพวเตอรและยาเสพตดทพบเปนพยานหลกฐานแตภาพลามกของเดกในเครองคอมพวเตอรไมสามารถยอมรบเปนพยานหลกฐานไดเพราะไมมการรบรองการไดมาของพยานหลกฐานใช

15 US v. Carey, 172 F. 3d 1268 - Court of Appeals, 10th Circuit 1999.

129

เปนพยานหลกฐานไมไดและอปสรรคของพยานหลกฐานดจทลโดยเรมจากการยอมรบของศาลทมสาเหตมาจากการจดการพยานหลกฐานดจทลทไมเหมาะสมอยางไรกตามศาลคอนขางจะผอนผนในเหตการณทผานมา โดยเฉพาะศาล อยการ หรอผทเกยวของกบพยานหลกฐานดจทลควรมความคนเคยกบพยานหลกฐานดจทลเปนอยางมากซงเปนความทาทายเรมจากกระบวนการทมความสมพนธกบพยานหลกฐานดจทลทเกดขน 4.2.2 การยนยนความถกตองและความนาเชอถอของพยานหลกฐานดจทล การประมวลผลของระบบคอมพวเตอรเปนการก าหนดพยานหลกฐานเพยงพอหรอการยนยนความถกตอง หมายถงการท าใหศาลพงพอใจ16 ไดแกเนอหาของระเบยนตองเหมอนเดมโดยไมมการเปลยนแปลง สารสนเทศในระเบยนตองอางในแหลงทมาไมวาจะเปนบคคล หรอเครองคอมพวเตอร และการไดสารสนเทศจากภายนอกตองมความชดเจนในวนและเวลาโดยระเบยนตองมความถกตอง เชน ระเบยนอเลกทรอนกสอาจมความจ าเปนในการพสจนความถกตองในสถานการณทเปนพยานในระบบคอมพวเตอร ส าหรบการยนยนความถกเปนการประมวลผลทเกดขนตามความเปนจรง โดยมสองขนตอน ขนตอนแรกมการก าหนดการตรวจสอบพยานหลกฐานโดยผเรยกรองสทธเปนผ เสนอและขนตอนทสองภายหลงมการวเคราะหทเกยวกบการสบสวน โดยระยะเวลาเรมแรกการยนยนความถกตองพยานหลกฐานอาจเพยงพอของพยานหลกฐานดจทลของแตละบคคล ส าหรบการด าเนนคดการน าเสนอพยานหลกฐานดจทลทสามารถยนยนการเปนพยานหลกฐานในศาลตองสามารถพสจนจากการบนทกในการท างานของระบบคอมพวเตอรทไดมาจากระบบคอมพวเตอร ในบางคดค าใหการมความสงสยโดยพยานหลกฐานดจทลมการดดแปลงไดงาย เชน การบนทกเหตการณการพดคยกนในหองสนทนาบนระบบเครอขาย เชน คด Michigan v. Miller (2001) 7th Circuit Court, Michigan และคด United States v. Tank (1998) Appeals Court, 9th Circuit, Case Number 98-10001. มนยส าคญเพราะวาเปนอกสงหนงทมการยนยนความถกตองจากการบนทกจากการท างานของระบบคอมพวเตอร อยางไรกตามแมในขณะนค าถามเกยวกบการยนยนความถกตองและความนาเชอถอของพยานหลกฐานดจทลจากการบนทกการท างานของระบบคอมพวเตอรบนอนเทอรเนตยงไมมการจดการปญหา เชน ตวอยางการสนทนาบนอนเทอรเนต IRC17 อาจมความส าคญในการสนทนาบนอนเทอรเนตของแตละบคคลในการด าเนนคด โดยผสอบสวนตองการการบนทกเหตการณทเกบไวในระบบคอมพวเตอรเพอ เปนการชดเชยพยานหลกฐานท เ ปนเอกสาร โดยท าการพสจนเปน

16 Sommer, P., Downloads Logs and Captures :Evidence form Cyberspace .Journal of Financial Crime, October, 1997. 17 Internet Reley Chat Network

130

พยานหลกฐานทน า เสนอในศาลทมการยนยนความถกตองและความนาเชอถอของพยานหลกฐานดจทลถอวาเปนพยานหลกฐานทด การยนยนความถกตองของพยานหลกฐานดจทลจ าเปนตองมการพสจนจากระบบคอมพวเตอร หรอการประมวลจากการสรางพยานหลกฐานดจทลในระหวางการท างานกอน วนและเวลาทเกดขอพพาท ส าหรบ Federal Rules of Evidence 901 (b) (9) มความตองการการยนยนความถกตอง หรอการยนยนตวบคคล โดยการรวมรายละเอยดการประมวลผลจากระบบคอมพวเตอรทมผลถกตอง ในประเทศองกฤษภายใตกฎหมาย PACE section 69 มการวนจฉยในการยนยนการท างานทเกยวของกบระบบคอมพวเตอร เชน คด R. v. Cochrane (1993) Crim. L.R 48. เมอพยานหลกฐานดจทลมการยอมรบและมความนาเชอถอส าหรบการด าเนนคด กระทรวงยตธรรมสหรฐอเมรกายดถอการไดมาของพยานหลกฐานดจทลจากระบบคอมพวเตอรในการสบสวนสอบสวนในคดอาญาเมอมความสงสยในการพจารณาความนาเชอถอของพยานหลกฐานดจทลเปนการท าใหไมเปนการยอมรบท าใหการเปนพยานหลกฐานทใชในศาลมน าหนกลดลงในการพจารณาคด 4.2.3 คาความเชอมนเคทซ (CASEY’S CERTAINTY SCALE) คอมพวเตอรสามารถน าความผดพลาดและความไมแนนอนมอยหลายทางทมการประเมนทยากส าหรบความคควรแกการไววางใจส าหรบพยานหลกฐานดจทล ส าหรบศาลมการพจารณาเกยวกบระบบคอมพวเตอรอยางระมดระวงและมแนวทางในการพจารณา คอ ระเบยนของธรกจทสรางโดยระบบคอมพวเตอร โดยมการเสนอขนตอนค าถามทเกยวกบความนาเชอถอและสงทอยเหนอความนาเชอถอทเปนรากฐานของสารสนเทศทเขาไปในระบบคอมพวเตอรและคอมพวตอรอาจมความผดพลาดเพราะไมสามารถท างานไดอยางปกตของฮารดแวร ซอฟรแวร การประมวลผล โดยระบบคอมพวเตอรมการท างานทซบซอน ศาลตองมความระมดระวงเปนพเศษในการน าการคนหาความคควรแกการไววางใจและคกรณมโอกาสอาจโตแยงในการสบหาความจรงจากประมวลผลของระบบคอมพวเตอร18 การพจารณาความนาเชอของระบบเครอขายคอมพวเตอรเปนการยากทเขาใจเพราะคอมพวเตอรมหลายระบบและหลายวธการทเกยวของกน และมระบบการท างานทซบซอน ในความหลากหลายของระบบคอมพวเตอรอาจเปนการขาดความสอดคลองของแนวทางของความนาเชอถอเกยวกบพยานหลกฐานดจทลทใชในการอางองทมความสมพนธกบความเชอมนในความแตกตางกนของชนดพยานหลกฐานดจทล ตารางท 4 เปนการวางแผนไวส าหรบอนาคตเมอมการประเมนท าการทดสอบคาของพยานหลกฐานดจทล คาความเชอมน (C-values) ในตารางท 4 เปนการใหวธการเกยวกบการทดสอบแสดงถงล าดบของความนาเชอถอของพยานหลกฐานดจทลทอยในรายการเนอหาของ

18 American Oil Co. v. Valent (1979) 179 Connection 349, 358, 426, A.2d 305

131

ความนาเชอถอ คาความเชอมนในตารางไมมว ตถประสงคการใชอยางเขมงวดในการจดหมวดหมของพยานหลกฐานทวไปและไมใชเปนเหตผลในการอางองทงหมดในการบนทกการท างานของระบบเครอขายของ C3 ของล าดบความนาเชอถอในบางกรณอาจมการบนทกทเกยวกบการลบการบนทกการท างานของคอมพวเตอรท าใหความเชอมนลดลงอยในล าดบ C1 โดยทวไปการแสดงเกยวกบความมนใจทจะชวยในการใหความเขาใจเมอผตรวจสอบตองการน าหนกของพยานหลกฐานดจทล เวนแตคาของความเชอมนมความสงสยเมอผตรวจสอบตองการน าหนกของพยานหลกฐานดจทลก าหนดการใหรายการของพยานหลกฐานดจทลอาจมบทสรปทไมเหนดวยในการก าหนดความเชอมนของพยานหลกฐานดจทล

ตารางท 4. A proposed scale for categorizing levels of certainty in digital evidence19 CERTAINTY LEVEL

DESCRIPION/ INDICATORS

COMMENSURATE QUALIFICATION

EXAMPLES

C0 Evidence contradicts known facts

Erroneous/ incorrect

Examiners found a vulnerability in Internet Explorer (IE) that allowed scripts on a Particular Web site to create questionable Files, desktop shortcuts, and IE favorites. The suspect did not purposefully create These items on the system

C1 Evidence is highly questionable

Highly uncertain Missing entries from log files or signs of Tampering

(ตารางมตอ)

19 Casey E., Error, Uncertainty and Loss in Digital Evidence. International Journal of Digital Evidence, Volume 1, Issue 2, 2002

132

ตารางท 4(ตอ) : A proposed scale for categorizing levels of certainty in digital evidence CERTAINTY LEVEL

DESCRIPION/ INDICATORS

COMMENSURATE QUALIFICATION

EXAMPLES

C2 Only one source of evidence that is not protected against tampering

Somewhat uncertain

E-mail headers, syslog entries, and syslog with no other supporting evidence

C3 The source(s) of evidence are More difficult to tamper with but There is not enough evidence to support a firm conclusion or there are unexplained inconsistencies in the available evidence

Possible An intrusion came from Poland suggesting That the intruder might be from that area However, a later connection came from South Korea suggesting that the intruder Might be elsewhere or that there is more Than one intruder

(ตารางมตอ)

133

ตารางท 4(ตอ): A proposed scale for categorizing levels of certainty in digital evidence CERTAINTY LEVEL

DESCRIPION/ INDICATORS

COMMENSURATE QUALIFICATION

EXAMPLES

C4 (a) Evidence is protected against tampering or (b) evidence is not Protected against tampering but multiple, independent sources of evidence agree

Probable Web server defacement probably originated from a given apartment since tcpwrapper logs show FTP connections from the apartment at the time of the defacement and Web server access logs show the page being accessed from the apartment shortly after the defacement

C5 Agreement of evidence from multiple, independent sources that are protected against tampering. However, small uncertainties exist (e.g. temporal error, data loss)

Almost certain IP address, user account, and ANI information lead to suspect’s home. Monitoring Internet traffic indicates that criminal activity is coming from the house

(ตารางมตอ)

134

ตารางท 4(ตอ): A proposed scale for categorizing levels of certainty in digital evidence CERTAINTY LEVEL

DESCRIPION/ INDICATORS

COMMENSURATE QUALIFICATION

EXAMPLES

C6 The evidence is tamper proof and Unquestionable

Certain Although this is inconceivable at the moment, such sources of digital evidence may exist in the future

4.2.4 พยานหลกฐานทด เมอการสราง การบนทก หรอรปภาพบางครงศาลอาจมความตองการรในแหลงทมาของพยานหลกฐานทมลกษณะเฉพาะและอาจเปนอปสรรคการเปนพยานหลกฐานทมาจากการบดเบอนความจรง ดงเชน โดยขอเทจจรงเนอหาทไดมาจากการคดลอกรปภาพ การสแกนรปภาพ คอมพวเตอรและดวยเทคโนโลยอนเชนเดยวกนกบการท าส าเนา การคดลอกสามารถยอมรบไดในแหลงทมาของพยานหลกฐานนอกจากค าถามเปนการเกดขนในการยนยนในแหลงทมาของพยานหลกฐาน หรอความถกตองจากการคดลอก หรอภายใตสถานการณทมการยอมรบโดยมชอบเขาไปแทนทในแหลงทมาของพยานหลกฐานเพราะการท าส าเนามความถกตองแมนย า การคดลอกทสรางขนเปนพยานหลกฐานดจทลทท าขนมาโดยทวไปสามารถยอมรบได โดยเปนพยานหลกฐานดจทลเปนทนาพอใจเพราะเปนการขจดความเสยงในแหลงทมาของพยานหลกฐานดจทล ส าหรบเอกสารทพมพออกมาจากระบบอาจพจารณาในความเทยบเทากบตนฉบบของเอกสารเวนแตความส าคญบางสวนทไมสามารถมองเหนไดในการพมพออกมาทางเครองพมพ ตวอยางเชน การพมพเอกสารจาก Microsoft Word ไมสามารถแสดงขอมลทฝ งอยในเอกสารตนฉบบไดทงหมด 4.2.5 พยานหลกฐานดจทลเปนพยานหลกฐานโดยตรง ปจจยการเปนพยานหลกฐานโดยตรงของพยานหลกฐานดจทลมขอเสนอสงหนงอาจเปนการเขาใจผดของพยานหลกฐานดจทลทไมสามารถเขาถงพยานหลกฐานไดโดยตรง เพราะตองแยกออกการเปนพยานหลกฐานจากเหตการณของการน าเสนอเปนพยานหลกฐานใหมและกอนมการตดสนคด อยางไรกตามพยานหลกฐานดจทลสามารถใชพสจนในปจจยทเกยวของได เชน ถาระบบคอมพวเตอรมประเดนเกยวกบความนาเชอถอทมหนาทท างานโดยเฉพาะทเปนพยานหลกฐานโดยตรงและในทางตรงกนขามก าลงเปนการแสดงพยานหลกฐานดจทลทมการยนยนการท างานของระบบคอมพวเตอร

135

โดยทวไปพยานหลกฐานดจทลเปนขอเสนอของมนษยของการเปนพยานหลกฐานโดยตรงอาจเปนพยานหลกฐานทมน าหนกมากและเปนพยานหลกฐานทมความหนกแนน เชน ระบบคอมพวเตอรสามารถเขาถงระเบยนโดยเปนการเขาถงพยานหลกฐานโดยตรงทตองใหการพจารณาจากการบนทกเหตการณจากการใชขอมล โดยการใหวนและเวลาดงนนการเปนพยานหลกฐานโดยตรงวาใครเปนผพจารณาความนาเชอถอของพยานหลกฐานดจทลบางครงอาจมความแตกตางในการพจารณาของแตบคคลและควรมการพสจนตามเหตการณทเกดขนจรงในการเขาสระบบคอมพวเตอรของแตละบคคลโดยใชรหสผานอาจจะสลบกบพยานหลกฐานดจทลของบคคลอนทมความใกลชดกบวนและเวลาทเขาสระบบคอมพวเตอร การพจารณาทรพยสนทางปญญาเปนทถกขโมยเพราะเปนทรพยสนทไมมรปรางอาจมการครอบครองความเปนเจาของของขอมลดงนนพยานหลกฐานดจทลทไดอาจเพยงพอในการแสดงความเปนเจาของเหมอนกนกบเจาของขอมลและสามารถแสดงชองทางของการเขาถงได ในคดอาญาศาลอาจไมตองการการเปนพยานหลกฐานโดยตรงในการพสจนวามการกระท าความผดเกดขน 4.2.6 พยานบอกเลา พยานหลกฐานอาจไมเปนทยอมรบถาพยานหลกฐานเปนเพยงพยานบอกเลาทเปนค าพด หรอเจาของพยานหลกฐานไมไดน าเสนอในศาลทมการพสจนทความจรง โดยพยานบอกเลาเปนพยานหลกฐานทตองแถลงในศาลทเกดขนภายนอกทตองพสจนขอเทจจรงในท านองเดยวกนพยานหลกฐานทประกอบไปดวยพยานบอกเลาตองมการพสจนค าแถลงทท ากนในศาล และตองมการแยกพยานหลกฐานวาพยานหลกฐานใดมลกษณะส าคญทเปนขอเทจจรงทเกยวกบค าแถลงไมวาจะเปนพยานบคคล หรอเปนพยานเอกสารทไมสามารถพสจนได หรอมตรวจสอบอยางตอเนอง20 และส าหรบการด าเนนคดขอความในจดหมายอเลกทรอนกสอาจใชพสจนในค าแถลงในศาลของแตละบคคลไดแตถาไมสามารถพสจนในขอเทจจรงทเปนค าแถลงทเปนพยานบอกเลาถงแมวาไดสงขอความในจดหมายอเลกทรอนกสทก าลงแสดงในรายการ เชน คดในประเทศแคนาดา21 ใหความสนใจในการพจารณาเนอหาของพยานบอกเลาในอนเทอรเนตในการพจารณาคด ขอยกเวนของพยานบอกเลา กฎขอยกเวนของพยานบอกเลามหลายอยางในการเปนพยานหลกฐาน ส าหรบการด าเนนคด US Federal Rules of Evidence มการก านดการจดการระเบยนโดยไมไดแยกจากกฎของพยานบอกเลา ระเบยน รายงาน การรวบรวมขอมล หรอการบนทกเหตการณมอยหลาย

20 Hoey A. Analysis of The Police and Criminal Evidence Act. . s. 69 – Computer Generate Evidence, 1997. 21 Regina v. Pecciarich (1995) 22 O.R. (3d) 748, Ontario Court, Canada.

136

แบบฟอรมภายใตกฎหมาย หรอภายใตเหตการณโดยเงอนไขการใหเหตผล หรอการวนจฉย โดยการสงสารสนเทศของบคคลโดยน าขอตกลงการจดการธรกจ และแนวปฏบตของธรกจทไดจากระเบยน รายงาน การรวบรวมขอมล หรอการบนทกเหตการณทงหมดสามารถการพสจนได หรออาจเปนพยานหลกฐานไดและ The Irish Criminal Evidence Act, 1992 ใน Section 5(1)22 มขอยกเวนของพยานบอกเลาเหมอนกน อยางไรกตามบางครงศาลอาจประเมนขอมลระเบยนของธรกจทงหมดทสรางดวยระบบคอมพวเตอรภายใตกฎของพยานบอกเลาอาจเปนการปฏบตทเหมาะสมเมอไมเกยวของกบบคคล ในปจจยขอมลระเบยนของธรกจทสรางดวยระบบคอมพวเตอรอาจไมพจารณาทงหมดเพราะไมเปนการจ ากดการบอกกลาวของบคคล หรอไมมการยนยนของบคคล แต United States Department of Justice (2002)23 ใหรายละเอยดอยางชดเจนในความแตกตางระหวางพยานหลกฐานดจทลทเ ปนการสรางดวยระบบคอมพวเตอรกบการจดเกบดวยระบบคอมพวเตอร แมวาความแตกตางระหวางพยานหลกฐานดจทลทเปนการสรางดวยระบบคอมพวเตอรกบการจดเกบดวยระบบคอมพวเตอรขนอยกบบคคล หรอเนอหาของระเบยนการจดเกบดวยระบบคอมพวเตอรขนอย กบรปแบบขอมลอเลกทรอนกส เชน จดหมายอเลกทรอนกส เอกสารอเลกทรอนกสและการสนทนาบนอนเทอรเนตตองมการพสจน ส าหรบพยานหลกฐานสรางดวยระบบคอมพวเตอรรบฟงไดในกฎของพยานบอกเลาเปน และอกอยางหนงพยานหลกฐานสรางดวยระบบคอมพวเตอรเปนผลลพธจากโปรแกรมคอมพวเตอรทบคคลไมสามารถเขาถงได แตกตางจากการจดเกบดวยระบบคอมพวเตอร ตวอยางเชน ในประเทศองกฤษ คด R. V. Governor of Brixton Prison, ex part Levin (1997) 3 All E. R. 289 ผ

22 …information contained in a document shall be admissible in any criminal proceedings evidence of any fact therein of which direct oral evidence would be admissible if the information

(a) was compiled in the ordinary course of a business, (b) was supplied by a person (whether or not he so compiled it and is

identifiable) who had, or may reasonably be supposed to have had, personal knowledge of the matters dealt with, and (c) in the case of information in non-legible form that has been reproduced in

permanent legible form, as reproduced in the course of the normal operation of the reproduction system concerned.

23 United States Department of Justice (2002) “Searching and Seizing Computer and Obtaining Electronic Evidence in Criminal Investigations”

137

พพากษาพจารณาเอกสารทพมพจากเครองคอมพวเตอรไมสามารถยอมรบไดเพราะวาเปนพยานบอกเลา ในคด Levin เปนผถกกลาวหาวาไมมอ านาจในการเขาถงระบบคอมพวเตอรของกองทนทใหบรการแกธนาคาร Citibank ในรฐ New Jersey, USA และเปนการฉอโกงทมสวนเกยวของในการควบคมระบบคอมพวเตอร ผพพากษา Lord Hoffmn สรปวาเอกสารทพมพจากเครองคอมพวเตอรไมเปนพยานบอกเลา กฎของพยานบอกเลาถกก าหนดใน Cross and Tapper on Evidence (8th Ed., 1995) p.46 เปนการยนยนทกระท าดวยบคคลทใหถอยค าทเปนพยานหลกฐานในกระบวนพจารณาไมสามารถยอมรบได ดงนนเอกสารทพมพจากเครองคอมพวเตอรตองมการเสนอใหมการพสจนของการสงขอมล เชน สถานทสงขอมล ดงนนเอกสารทพมพจากเครองคอมพวเตอรไมตางไปจากการท าส าเนาเอกสาร ศาลอาจยอมรบความแตกตางระหวางพยานหลกฐานดจทลทเปนการสรางดวยระบบคอมพวเตอรและการจดเกบดวยระบบคอมพวเตอรโดยศาลมความคนเคยกบพยานหลกฐานดจทลและมการประเมนความนาเชอถอส าหรบพยานหลกฐานดจทลทเปนการสรางดวยระบบคอมพวเตอรดงเชนในตารางท 4. A proposed scale for categorizing levels of certainty in digital evidence Certainty Scale 4.2.7 พยานหลกฐานทางวทยาศาสตร การยอมรบพยานหลกฐานดจทลโดยตรงไดแก เครองมอ เทคนคและวธการทใชในการประมวลผลของพยานหลกฐานดจทลเปนการประเมนพยานหลกฐานทางวทยาศาสตรเพราะวทยาศาสตรสามารถโนมนาวศาลและศาลตองใชความระมดระวงในการประเมนพยานหลกฐานทางวทยาศาสตรทมความสมเหตสมผลกอนลงความเหนในการพจารณาคดถากระบวนการทางวทยาศาสตรสามารถคนหาความนาสงสยในประเดนทเปนปญหาอาจเปนการก าหนดการยอมรบ หรอน าหนกของพยานหลกฐานโดยอยกบเงอนไขการใชพยานหลกฐานทางวทยาศาสตร สหรฐอเมรกาใชพยานหลกฐานทางวทยาศาสตรตองมการประเมนจากบรรทดฐานสประการทไดพฒนาในคด Daubert v. Merrell Dow Pharmaceuticals, Inc., 199324 อาจจะใชทงสองอยาง หรอใชอยางใดอยางหนง

24 1. whether the theory or technique can be (and has been) tested; 2. whether there is a high known or potential rate of error, and the existence and maintenance of standards controlling the technique is operation; 3. whether the theory or technique has been subjected to peer review and publication; 4. Whether the theory or technique enjoys “general acceptance” within the relevant scientific community.

138

1. ทฤษฎ หรอเทคนคสามารถทดสอบได 2. การใชความเขาใจสง หรออาจจะมการประเมนความผดพลาดทมอยจรง และการควบคมการด าเนนงานทไดมาตรฐาน 3. ทฤษฎ หรอเทคนคมการตรวจสอบกอนเผยแพร 4. ทฤษฎ หรอเทคนคโดยทวไปสามารถยอมรบไดกบสงคมวทยาศาสตร ดงนนถามการตอตานพยานหลกฐานดจทลโดยเทคนคตองมการตรวจสอบอยางละเอยดเมอมการประเมนผลของพยานหลกฐานทางวทยาศาสตร อยางไรกตามการทดสอบทางเทคนค หรอเครองมอควรมการประเมนความผดพลาดทก าลงเปนการทาทายในสวนทไมถกตองตามขอบเขตของกฎหมายอกวธหนง คอการทดสอบแบบนตวทยาศาสตรทก าลงใชในการประเมนทไมใชบรรทดฐานในคด Daubert แตเปนการทดสอบวธการทไมอาจโนมนาวศาลไดในประเดนโดยมวธการโดยเฉพาะไมวาจะมการทดสอบหรอไมกตามแตมการเรยงล าดบการทดสอบโดยน าประเดนผานการรวบรวมในศาลทเกยวกบวทยาศาสตร25 ดงนนการประเมนความผดพลาดไมเปนการสรางพยานหลกฐานดจทลของนตวทยาศาสตรโดยทวไป เชน การไดรบการพมพลายนวมอและมประเดนการโตแยง26 อยางไรกตามรากฐานของแนวคดของความนาเชอถอในทางปฏบตโอกาสการเกดความผดพลาดไมเปนเพยงแคเปนรากฐานของทฤษฎแตไมเหมาะแกการประยกตใช ส าหรบปญหาการประยกตใชของขอบเขตของดจทลสามารถจดการโดยการเพมมาตรฐานและการใหความรในพยานหลกฐานดจทล และมอกสงหนงทเปนเครองมอทใชทดสอบ คอ รหสตนฉบบ (source code) อยางไรกตามส าหรบการพาณชยอาจมการตอตานการเปดเผยสารสนเทศเมอซอรสโคดไมเหมาะจากการท าใหถกตองในการประมวลผลการพสจนจากผลโดยการทดสอบพยานหลกฐานโดยใชเครองมออนรบรองทเหมอนกบผลทไดมา การทดสอบอยางเปนทางการโดย National Institute of Standards and Technology (NIST) และบางองคกรมการทดสอบอยางไมเปนทางการ อยางไรกตามการประเมนทไดจากเทคโนโลยคอมพวเตอรมการเปลยนแปลงไดยาก ส าหรบผทดสอบการน าประเดนการประเมนความผดพลาดส าหรบความหลากหลายของเครองมอและระบบคอมพวเตอรทมจ านวนเพมขน การทดสอบไมท าใหอธบายความผดพลาดทน าไปสพยานหลกฐานดจทลและอาจน าพยานหลกฐาน

25 Thornton J. I., The Genaral Assumption and Rationale of Forensic Identification. For David L., Faigman, David H. Kaye, Michael J. Saks, and Joseph Sanders, Editors, Modern Scientific Evidence: The Law and Science of Expert Testimony, Volume 2, St. Paul, MN: West Publishing Company 26 Specter M., Do Fingerprints Lie?: The gold standard of forensic evidence is now being challenged. The New Yorker Issue of 2002-05-27

139

ดจทลไปใชผดวตถประสงค หรอการบดเบอนขอเทจจรง นอกจากนย งมการปฏบตกบพยานหลกฐานดจทลอกมากทท าใหผลถกตอง เชน การท าซ าทเปนการรบรองผลทมความนาเชอถอ 4.2.8 การน าเสนอพยานหลกฐานดจทล การเตรยมการน าเสนอพยานหลกฐานดจทลนบวามความส าคญในการพสจนในศาล 27 โดยใชรายละเอยดการตรวจสอบโดยตรงและโอกาสทจะไดรบการพจารณาใหม โดยอยการใหโอกาสในการพสจนในตอบค าถามทอาจจะมการคดคานในระหวางการพจารณาในการคนหาค าตอบ การน าเสนอพยานหลกฐานดจทลมความจ าเปนตองอธบายเมอพยานหลกฐานดจทลมการวเคราะหถงการพสจนและความสมบรณของวธการทเกดขนตอเนองกนและเปนทคาดหวงสามารถตอบค าถามทซอนอยภายใตเทคนคและมมมองในความสมพนธของ พยานหลกฐานดจทล เชน เมอไฟลถกลบและสามารถกกลบมาใหมไดและท าใหพยานหลกฐานดจทลเปนการอธบายของการประมวลผลเปนการรบรองทแขงแกรงและเปนการยากทจะน าเสนอพยานหลกฐานดจทลในเหตการณทงายทเกยวของกบคดบอยครงทอยการตองการการอางองถงพยานหลกฐานดจทลและการแสดงใหเหนการน าเสนอพยานหลกฐานดจทลในศาล ผพพากษาและคณะลกขน การน าเสนอพยานหลกฐานดจทลสามารถกลายเปนความสบสนและในทางตรงกนขามถาขอเทจจรงมอยมากมายและไมมการจดการทด ส าหรบการด าเนนคดสามารถอางองเอกสารทพมพออกมาจากเครองคอมพวเตอรเปนขอผกมดทยากส าหรบบคคลโดยเฉพาะอยางยงคณะลกขน โดยเฉพาะเมอมความจ าเปนในการท างานของระบบไปขางหนาและการยอนกลบในการคนหาหลกฐานเพอเปนการเปรยบเทยบรายการตางๆ ดงนนสามารถลดความสบสนในการจดการพยานหลกฐานดจทลทเปนการสนบสนนความเขาใจและการวางแผนน าเสนอขอมลไปยงจอภาพทท าใหทกคนเหนในศาล การแสดงพยานหลกฐานดจทลเปนการตรวจสอบและวเคราะหพยานหลกฐานดจทลทสามารถแสดงรายละเอยดไดชดเจนและใหเน อหาบางสงน าไปขยายผลน าหนกของพยานหลกฐานดจทลของผตรวจสอบพยานหลกฐานและมบางสงบางอยางทผตรวจสอบเช อมโยงไปถงหลกฐานทแสดงออกบนจอภาพอยางมประสทธภาพท เกยวของกบพยานหลกฐาน อยางไรกตามการน าเสนอพยานหลกฐานดจทลกลายเปนสงส าคญในขอพสจนในชวงวนและเวลา สถานทเมอการน าเสนอเทคนคในมมมองของพยานหลกฐานดจทลทอยในไฟลสามารถกกลบมาได หรอเมอสรางระบบของการเขาสระบบเปนสงทใหความชดเจนและเมอไหรทตองการการพสจนการประยกตใชพยานหลกฐานในคด

27 National Center for Forensic Science, Digital Evidence in Courtroom: A Guide for Preparing Digital Evidence for Courtroom Presentation. Mater Draft Document, U.S. Department of Justice, National Institute of Justice, Washington

140

ความเสยงมเพมขนเมอเกยวของกบคอมพวเตอรหลายเครองและในบางอยางเปนไปไมไดทจะท าใหชดเจนทสวนของตนฉบบของพยานหลกฐาน นอกจากยงมความพยายามทสรางเนอหาของหลกฐานแสดงใหเหนบางสงบางอยางของคอมพวเตอรทเปนพยานหลกฐานทมาจากตวเลข เชน การบนทกเหตการณการใชงานระบบคอมพวเตอร การบนทกบทสนทนาบนโทรศพทเปนการใหเสมอนกนการเขาไปในเหตการณและการน าเสนอขอมลทซบซอน ดงนนการอางองพยานหลกฐานดจทลทแสดงใหเหนในระหวางขอพสจนกบแทนทค ากลาวทเปนจดหมายอเลกทรอนกส หรอการท าเสมอนเปนจอภาพ ผตรวจสอบพยานหลกฐานดจทลเปนผใหแนวคดทงหมดทเกยวของกบการท างาน และความเปนไปไดในความแตกตางของเรองราวทเกยวของกบการแกไขความถกตองของรายงาน เชน ตารางการนดหมาย ภาพประกอบ หรอเอกสารทพมพออกทางเครองพมพทแสดงรายละเอยดในระหวางการตรวจสอบ ส าหรบการด าเนนคดควรมการสรางดชนทงหมดทเปนภาพประกอบและเปนเอกสารทพมพออกทางเครองพมพ 4.2.9 บทสรปเกยวกบพยานหลกฐานดจทล โดยพนฐานในคดทเกยวพนกบพยานหลกฐานดจทล การจดการพยานหลกฐานดจทลทเหมาะสมอยางถกตองแนวปฏบตทยดถอในการจดเกบและการเขาถงพยานหลกฐานดจทลในระบบปฏบตการทมาตรฐานและมความสอดคลองกนในการจดการทงสองอยางโดยมการบนทกชวยจ าส าหรบผสอบสวนพยานหลกฐานดจทล และการควบคมเอกสารอเลกทรอนกสทเกดขนตอเนองกน ดงนนการใหความรและนโยบายส าหรบผสอบสวนพยานหลกฐานดจทลควรมความชดเจนในการท าความเขาใจเกยวกบการปฏบตการจดการทสามารถยอมรบไดและมความสมพนธกบกฎหมาย การพสจนพยานหลกฐานดจทลควรมการจดการอยางเหมาะสมมการประเมนความนาเชอถอของพยานหลกฐานดจทล ศาลอาจพจารณาเชนเดยวกนไมวาพยานหลกฐานดจทลสามารถปรบเปลยนกอนไดในระหวางการรวบรวม โดยทวไปการประมวลผลพยานหลกฐานดจทลสามารถเชอถอได การกลาวอางมความตองการการพสจนบางอยางตองมพจารณาอยางจรงจง บางสงรในค าถามจากระบบทสามารถพสจนระบบปฏบตการคอมพวเตอรในชวงวนและเวลานนทสามารถจดการค าถามทพจารณาในการประมวลผลทใหค าตอบของพยานหลกฐานดจทล ผตรวจสอบพยานหลกฐานดจทลเปนผสนบสนนทท าใหชดเจนทมความแนนอนในค าตอบของพยานหลกฐานดจทลทเปนบทสรปใชไดอยางบรรลผลในตารางท 3 เปนตวชวดความแนนอนใหการยอมรบไดในขอสงสยเกยวกบความนาเชอถอมความสมพนธกบการประมวลผลในระบบคอมพวเตอรและสดทายการตดสนคดของศาลอาจใชพยานหลกฐานดจทลทมน าหนกนอยในการตดสนคด การใชพยานหลกฐานดจทลเปนพยานในศาลผสอบสวนอาจถกถามในการพสจนความนาเชอถอของการรวบรวม การประมวลผลและการวเคราะหในแหลงทมาของพยานหลกฐาน

141

ดจทลโดยการยนยนเปนเรองเฉพาะตวทเปนผรวบรวมและการพสจนขอมลและการควบคมทตอเน อง พยานบอกเลาและพยานทางวทยาศาสตรมความส าคญตอการพฒนาทมความแขงแกรงและมความสมพนธกบพยานหลกฐานการใชเปนพยานในศาล โดยผตรวจสอบเปนผคนหาความจรงและความนาเชอถอของพยานหลกฐานดจทล ทายทสดพยานหลกฐานดจทลผตรวจสอบตองเปนผน าเสนอในศาลเปนผอานทไมใชการน าเสนอทางเทคนค ดงนนสงทน าเสนอตองเปนสงทส าคญมการเตรยมการอยางสมบรณไวลวงหนาในการตอบค าถามและการอธบายค าตอบทเสมอนจรงในการจดการประเดนทส าคญเปนทยอมรบทมความอสระในการจดการปญหา 4.3 กรณศกษากฎหมายพยานหลกฐานประเทศสงคโปร28 กฎหมายพยานหลกฐาน ประเทศสงคโปร มาตรา 35 และมาตรา 36 ปจจบนเปนการจดการปญหาพยานหลกฐานอเลกทรอนกส เชน พยานหลกฐานทวไปมบทพสจนการด าเนนการ ตรวจสอบความถกตองของพยานหลกฐานอเลกทรอนกส โดยมเหตผล คอ หนงพยานหลกฐานอเลกทรอนกสทแสดงไมมความเชอถอ เพราะจากผลลพธทไดไมเหมาะสมส าหรบการใช และไมมเหตผลในขอเทจจรง หรอความนาเชอถอของขอมลอเลกทรอนกส โดยเปนตนเหตของปญหาในการปรบเปลยนระบบวนและเวลาในระบบคอมพวเตอร และการจดการภายในทยงไมเหมาะสมในการจดการระบบวนและเวลาทอาจท าใหปรบเปลยนระบบวนและเวลาได สองพนฐานความสมเหตสมผลความเชอทงหมดเกยวกบระบบวนและเวลาทมการด าเนนการอยางเหมาะสมอกครง โดยระบบคอมพวเตอรมระบบการด าเนนงานอยางเหมาะสมแตระบบพนฐานของระบบวนและเวลายงไมมความมนคงตองมการวนจฉยวาอะไรคอการยอมรบในการด าเนนการอยางเหมาะสม และเปนการยอมรบในการด าเนนงาน 4.4 กรณศกษาการท าธรกรรมบนอนเทอรเนต การประทบตราเวลาเปนสวนหนงของสญญาอเลกทรอนกสของการท าธรกรรมทหางกนโดยระยะทางของคกรณ ดงนนการประทบตราเวลาเปนการสนบสนนประเดนทมการผสมผสานวธการและเทคนคทใชเกยวกบสญญาอเลกทรอนกส และการประทบตราเวลาเปนการพสจนเกยวกบการยนยนการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส การยนยนบคคลทท าใหเกดพยานหลกฐานดจทล โดยใชฟงกชนวนและเวลาทมความนาเชอถอทเปนเทคนคการเรยงล าดบเหตการณท

28 LLC, T., Content Authentication for the Information Life Cycle [Online], 21 January 2011. Available from www.timecertain.com/index.html

142

เกดขนจรงของการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสเปนการด าเนนธรกจขององคกรธรกจบนอนเทอรเนตโดยธรกจสามารถด าเนนผานโดเมนเนมสทมหนงเดยวทวโลกเปนการเขาผานทางเวบไซตแหลงใดแหงหนงในการท าธรกจของผบรโภคกบองคกรธรกจอาจมปญหาในการด าเนนธรกจดงกลาว กรณศกษาการท าธรกรรมบนอนเทอรเนตอาจเปนการแกปญหาทเกดขนบนระบบเครอขายทก าลงเกดความทาทายของกฎหมาย ปญหาแรก คอการเชอมโยงการท าธรกรรมบนอนเทอรเนตทเกยวกบรปแบบของสญญาอเลกทรอนกส โดยสญญาอเลกทรอนกสเปนขอตกลงระหวางบคคลสองฝายหรอมากกวา โดยกอใหเกดสทธและหนาทระหวางคกรณ และผกพนในผลของสญญา โดยคกรณอาจก าหนดการใชจดหมายอเลกทรอนกส และปญหาทเกดขน คอเจตนาและการใชลายมอชออเลกทรอนกสของคกรณในการบงคบใชกฏหมาย นอกจากนอาจเปนเพราะการด าเนนธรกจบนอนเทอรเนตตองมคณลกษณะเฉพาะในการแกปญหาทเกดขน เชน พนธมตรบนอนเทอรเนต หรอขอตกลงการจดจางบคคลภายนอกในการควบคมความถกตองของการด าเนนธรกจบนอนเทอรเนต ปญหาตอมาเมอการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสควรมองคกรธรกจทใหความปลอดภยของการรบเงน จายเงน จากผบรโภคและลกคา ธรรมเนยมปฏบตของกฎหมายมแนวคดทก าหนดขนมาใหมและขยายความครอบคลมถงการเปลยนแปลงของเทคโนโลยในการด าเนนธรกจบนอนเทอรเนต ปญหาสดทาย คอภาระหนาททางดานภาษของการด าเนนธรกจบนอนเทอรเนต โดยผด าเนนธรกจบนอนเทอรเนตไมรบผดชอบภาษจากรายไดสทธเทานนอาจจะรบผดชอบจากภาษขายจากการขายผลตสนคาทงหมด ดงนนอาจเกดเขตอ านาจศาลส าหรบการเสยภาษของธรกจบนอนเทอรเนต การควบคมการด าเนนธรกจบนอนเทอรเนตมการพจารณา 3 ประเดนคอ รปแบบการบงคบใชกฎหมายของสญญาอเลกทรอนกส ระบบการเงนบนธรกจบนอนเทอรเนต และภาระหนาทของผเสยภาษบนธรกจบนอนเทอรเนต โดยประเดนทผวจยเหนวานาจะเกยวของกบความจ าเปนของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) คอ รปแบบการบงคบใชกฎหมายของสญญาอเลกทรอนกสโดยสญญาเกดจากบคคลภายนอก ดงมรายละเอยดดงตอไปน สญญาทางอเลกทรอนกส29 โดยหลกพนฐานในการบงคบใชตามกฎหมายประกอบดวย 6 องคประกอบดงตอไปน 1. ค าเสนอ 2. ค าสนอง

29 Jeffey A. & Helewitz, CYBERLAW : Legal Principles of Emerging Technologies . P 78-79

143

3. การพจารณา 4. วตถประสงคตามกฎหมาย 5. ความสามารถของคกรณตามกฎหมาย 6. เจตนาของคกรณตามกฎหมาย แมวารายละเอยดทไดกลาวมาแลวเปนหลกพนฐานของสญญาทแสดงขอบเขตโดยสรปทเปนองคประกอบของการตดสนใจอาจพสจนสงทเชอมโยงทท าใหชดเจนทมประโยชนโดยการประยกตใชทฤษฎกฎหมายแบบดงเดมบนเทคโนโลยสมยใหม 1. ค าเสนอเปนขอเสนอโดยคกรณฝายหนงถงคกรณฝายหนงอกฝายหนง โดยมเจตนาชอบดวยกฎหมายในการเขาท าสญญา โดยมสาระส าคญประกอบดวย ราคา สาระส าคญของสญญา ขอตกลงของคกรณในวนและเวลาของคกรณทตองปฏบตตอกน 2. ค าสนองเปนแสดงการยอมรบขอตกลงค าเสนอของคสญญา 3. การพจารณาเปนการเจรจาตอรองเกยวกบสญญาของคกรณ โดยสาระส าคญของสญญาตองชอบดวยกฎหมายและเปนการแลกเปลยนผลประโยชนของคกรณ ถาไมมการแลกเปลยนผลประโยชนสญญากไมเกด 4. วตถประสงคตามกฎหมาย โดยทวไปสญญาอาจจะไมสรางขนโดยไมชอบดวยกฎหมายแนวคดนมค าอธบายโดยตวสญญาเอง ถาวตถประสงคไมชอบดวยกฎหมายสญญากไมสามารถบงคบได 5. ความสามารถของคกรณตามกฎหมายตองเปนไปตามกฎหมายก าหนด 6. เจตนาของคกรณตามกฎหมายทตองการมผลบงคบตามกฎหมายคกรณตองสามารถแสดงใหเหนถงการรในสงเหลานนและขอตกลงเหลานนและโดยสมครใจในขณะทเขาท าสญญา ถาบคคลฉอโกงในขณะท าสญญา หรอสงหนงทบดเบอนขอเทจจรงทเปนวตถประสงคของสญญา เปนการขาดเจตนาทเ ปนองคประกอบของสญญาทเ ปนการยากทจะพสจนในสภาพแวดลอมนน และโดยเฉพาะปญหาทเกยวเนองกบอเลกทรอนกสอาจจะมการจดการโดยใชกฎหมายอาชญากรรมทางคอมพวเตอร โดยสงทกลาวมาทงหมดเปนการท าใหสญญาเกดขนโดยชอบดวยกฎหมายและเปนสงทสนบสนนการบงคบใชกฎหมายในสทธและหนาทของคสญญา สญญาเกดจากบคคลภายนอก30 การเปลยนแปลงของเทคโนโลยและซอฟแวรท าใหการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสจ านวนมากเลอกบคคลทสามทเปนบคคลภายนอกในการใหบรการมากกวาองคกรธรกจทท าการคาดวยกน บคคลภายนอกสามารถพสจนไดอยางมประสทธภาพเมอเทยบกบคาใชจายและความเรวของอนเทอรเนต เชน ผออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) ผใหบรการประทบตราเวลา

30 lbid, 29

144

(TSA) ทเปนบคคลภายนอกทใหบรการคาวนและเวลา โดยกลายเปนสงส าคญของการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสทจะท าใหสญญาเกดจากบคคลภายนอกสมบรณ โดยคกรณตกลงกนกอนท าสญญา โดยทวไปขอก าหนดบางอยางอาจปรากฏในขอตกลงของบคคลภายนอกและด าเนนการก าหนดสงเหลานนในสญญาดวย 1. หนาทและความรบผดของผจ าหนาย โดยขอตกลงทงหมดของสญญามการก าหนดสทธและหนาทของคกรณ โดยคกรณควรร รายละเอยดทงหมดในสญญาอาจจะ เปนเฉพาะเจาะจงพเศษของสภาพแวดลอมพาณชยอเลกทรอนกส 2. ขอตกลงการอนญาตถาสญญารวมถงการอนญาตเกยวกบทรพยสน เชน ทรพยสนทางปญญาควรไดรบการคมครอง ขอตกลงการยนยอมการใชทรพยสนควรแสดงใหเหนในขอตกลง 3. การรบประกนและการเปนตวแทนเพราะในนามของผจ าหนายอาจเปนตวแทนของการใหบรการ หรอเปนขอเสนอภายในของพาณชยอเลกทรอนกส หรอไมกได โดยการก าหนดหลกเกณฑและคณสมบตเกยวกบการใหบรการ หรอโดยการก าหนดหนาท และความรบผดตามกฎหมายใหชดเจน 4. การใหบรการพาณชยอเลกทรอนกสตองมการรบรองใหเหมาะสม โดยผจ าหนายสามารถใหบรการทงหมดในความตองการของธรกจโดยการรวมคาธรรมเนยม คาสทธ และวธการระงบขอพพาท 5. คาวนและเวลาโดยทวไปผจ าหนายเปนตวแทนการใหคาวนและเวลา กลายเปนสงส าคญสงสดของการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสทท าในนามการเปนตวแทน 6. การคมครองขอมลสวนบคคลและการคมครองสารสนเทศกลายเปนประเดนหลกในการใชอนเทอรเนตทตองไดรบความคมครอง 7. การประกนภย ปจจบนธรกจประกนภยเปนการชดเชยส าหรบผลจากการสญเสยจากผไมมสทธในการเขาถงเวบไซตของการท าพาณชยอเลกทรอนกสอาจจะมนโยบายส าหรบความคมครองบางสวน หรอทงหมดจากการเสยหาย การฉอโกงและการบดเบอนขอเทจจรง31 การบดเบอนความจรงเกยวกบทฤษฏละเมดอาจจะไดผลอยางมากส าหรบผบรโภคทหมดหวงในผลตภณฑคอมพวเตอรและการใหบรการ โดยสวนมากผใชคอมพวเตอรไมมความคาดหวงสงทจะเกดขนในอนาคตของการเปนตวแทนและอนๆ ทไมใชสญญา โดยเปนการใหค ามนของพนกงานขายระหวางการเลอกซอระบบคอมพเตอร หรอผลตภณฑคอมพวเตอร โดยตวแทนขายแสดงใหเหนสมรรถณะของระบบและน าไปสการจะซอจะขายของผบรโภค โดยม

31 Soma, John T., Computer Technology and the law. p 98-100.

145

ความคาดหวงวาระบบท างานไดจรง การใหค ามนในระหวางการเจรจาตอรองเปนสงทดทสดของผบรโภคทจะไดสงทดทสดแตอาจมความโชครายในการบรการทท าใหแยลงจากประเดนของผใชบรการเมอใหค ามนและการเปนตวแทนของบรษทในการตกลงดวยวาจา หรอการท าขอตกลงเปนเอกสารเปนสดทายคอการเกดสญญา การมอบอ านาจ การไมยอมรบ โดยทวไปพยานหลกฐานดวยวาจาเปนอปสรรคส าหรบผใชจากความสมบรณของสญญา การใชสทธเรยกรองทเกยวของจากการเปนตวแทนของผขาย ดงนนผใชอาจจะไมเตมใจในขบวนการของผขายส าหรบการใหค ามนพเศษ โดยมการวางแผนของของผขายอาจท าใหเกดการฟองรองในมลละเมดของการบดเบอนความจรง32 ถาโจทกเปนผชนะคดสามารถเรยกคาเสยหายไดทงหมดโดยการจ ากดความรบผด โจทกอาจไดคาสนไหมทดแทนในการท าละเมด33 ศาลก าหนดความรบผดส าหรบการเพกเฉยและการไมมความผดในการบดเบอนความจรง และเจตนาฉอโกง34 โดยใหเหตผลเปนการเปดโอกาสผซอทหมดหวงในการไดคาสนไหมทดแทนในการท าละเมดคนเปนไปตามทฤษฏละเมด การไมเจตนาบดเบอนความจรงไมมผลตามขอก าหนดของ Uniform Commercial Code โดยเปดโอกาสปฎเสธความรบผดชอบโดยมการรบรอง35 การเจตนาบดเบอนความจรงสามารถฟองรองไดในระบบกฎหมายคอมมอนลอร ฐานความผดฉอโกงโดยเจตนาบดเบอนความจรงขอเทจจรงและมความสมเหตสมผลของโจทกทพจารณาอยบนความเสยหาย หรอการพจารณาจากสงอน เชน การเสนอขายสนคาดวยวาจา หรอความสามารถในระบบทเกดขนโดยการใชแผนการขายทกอใหเกดการด าเนนคด หรอโจทกสามารถแสดงใหเหนความจ าเปนทสมเหตสมผลและมความนาเชอถอเมอสญญาประกอบดวยการขดแยงโดยมการกลาวหาวาบดเบอนขอเทจจรง36 ในคด Clement Auto Co. v Service

32 คด Centronics Fin v El Conquistador , 573 F2d 779 (2d Cir 1978). Some courts have refused to allow plaintiffs to avoid contractual limitations of liability merely by casting their complaints in terms of misrepresentation. 33 คด Glovatorium v NCR, 684 F2d 658 (9th Cir 1982) ($2 million); Hall Affiliates v Burroughs. No CV-79-001536 (Ala Cir Ct June 12 1981)($91,000). 34 คด Lovebright Diamond v Nixdorf Computer, No 78-4585 (SDNY Oct 9 , 1979) (common law fraud). 35 Zammit, Contracting for Computer Product. 22 Jurimetrics J. 337,354 (1982). 36 คด Shivers v Sweda , 146 Ga App 758, 247 SE2d 576 (1978) The basic rationale of this line of case is the lack of reasonable reliance upon what should obviously have been dismissed as mere puffing.

146

Bureau Corp. ศาลถอวาการประมวลผลขอมลของบรษทมความผดฐานฉอโกงในการบดเบอนความจรงในสมรรถนะของระบบคอมพวเตอร37 4.5 ความคดเหนของคณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกสตอการประทบตราเวลา 4.5.1 ผวจยไดท าการสมภาษณเชงลกความคดเหนเกยวกบสภาพแวดลอมของพาณชยอเลกทรอนกสของประเทศไทยในปจจบน ไดแก นโยบายของรฐ ระบบโครงสรางพนฐาน รปแบบธรกจ กฎหมาย สภาพแวดลอมของพาณชยอเลกทรอนกสของประเทศไทย โดยภาพรวมทวไปมการพฒนาขนเปนล าดบ ประเทศไทยมกฎหมายวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกสใชตงแตป พ .ศ. 2545 เปนตนมา แสดงถงนโยบายรฐบาลทเลงเหนความส าคญของการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสซงกฎหมายธรกรรมทางอเลกทรอนกสก าหนดใหมคณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกสท าหนาทเสนอแนะคณะรฐมนตรเพอวางนโยบายสงเสรมและพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส รวมทงแกไขปญหาและอปสรรคทเกยวของคณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกสไดจดท าแผนการด าเนนงานของคณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2551-2554 และอยระหวางจดท าแผนแมบทดานธรกรรมทางอเลกทรอนกส เพอเสนอคณะรฐมนตรใหความเหนชอบตอไป ส าหรบปญหาทเกดขนในปจจบน คอความตอเนองในการด าเนนงานทกๆ ดาน เพราะรฐบาลมการปลยนแปลงบอยท าใหรฐบาลตองแกปญหาทจ าเปนเรงดวนทเกดขนท าใหนโยบายบางอยางอาจจะมการด าเนนงานไมตอเนองกน ระบบโครงสรางพนฐานของไทยยงมโอกาสทจะพฒนาไดอกมาก ปจจยพจารณาไดจากการใชเทคโนโลยสารสนเทศ เชน จ านวนผใชอนเทอรเนต จ านวนผใชโทรศพทมอถอ ท าใหระบบโครงสรางพนฐานยงตองขยายใหเพยงพอตอความตองการของประชาชนและเปดโอกาสใหมการแขงขนอยางเปนธรรมเพอเปนการพฒนาพาณชยอเลกทรอนกสตอไป รปแบบธรกจทเกยวของกบพาณชยอเลกทรอนกสในปจจบน เชน การซอขายสนคาหรอบรการบนอนเทอรเนต โดยรายการสนคาออนไลนเปนธรกจบนอนเทอรเนตเพอแสดงรายการสนคา โดยมวตถประสงคใหขอมลเกยวกบสนคาแกกลมเปาหมายซงเปนผคาสง ผบรโภค เมอตกลงซอขายแลวการช าระเงนมกอยในรปแบบการโอนเงนทางธนาคาร หรอช าระดวยบตรเครดต และรปแบบธรกจทก าลงไดรบความนยม คอการประมลสนคา โดยเจาของธรกจอาจไมจ าเปนตองมเวบไซตแตอาศยเวบไซตประมลสนคาทมอยแลวเปนสอในการคา โดยเจาของธรกจยนดเสยคาบรการสวนหนงใหแกเวบไซต ลกษณะการประมลเปนไดทงสองทาง คอผขายเสนอขายกอน แลวใหผซอแขงขนกนเสนอราคาซอภายในระยะเวลาทก าหนด ผเสนอราคาสงสดเปน

37 คด Clement Auto Co v Service Bureau, 298 F Supp 115 , affd. 444 F2d 169, 179 (8th Cir 1971) William S. Hein & Co., Inc. (n.d.). Retrieved February 28, 2011, from http://heinonline.org.

147

ผไดรบสทธซอสนคานน นบวารปแบบธรกจทเกยวของกบพาณชยอเลกทรอนกสมการพฒนาอยางรวดเรวไปดวยคกนกบการพฒนาของเทคโนโลยในปจจบน ปจจบนประเทศไทยมกฎหมายเทคโนโลยหลายฉบบทเกยวของกบธรกรรมทางอเลกทรอนกส เชน พระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ .ศ. 2544 พระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. 2550 พระราชบญญตคมครองผบรโภค พ.ศ. 2522 และพระราชกฤษฎกาทออกตามกฎหมายธรกรรมทางอเลกทรอนกส เชน พระราชกฤษฎกาวาดวยการควบคมดแลธรกจบรการการช าระเงนทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2551 ซงกฎหมายเหลานมสวนส าคญในสนบสนนการพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกสของไทย นอกจากน ยงมรางพระราชกฤษฎกาอนๆ ทอยระหวางการพจารณาของคณะกรรมการกฤษฎกา เชน รางพระราชกฤษฎกาวาดวยการควบคมดแลธรกจการใหบรการออกใบรบรองเพอสนบสนนลายมอชออเลกทรอนกส พ.ศ....เหนไดวากฎหมายมอยหลายฉบบแตบางฉบบ เชน กฎหมายคมครองผบรโภคใชบงคบมานานกวา 30 ป แลวอาจตองน ามาพจารณาวาควรมการปรบปรงแกไขตอไป นบวากฎหมายเทคโนโลยของไทยมพอทจะขบเคลอนการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสได 4.5.2 ความคดเหนเกยวกบการประทบตราเวลาบนพาณชยอเลกทรอนกส การพาณชยอเลกทรอนกสโดยใชโครงสรางระบบกญแจสาธารณะในการท าธรกจ โดยการใชใบรบรองอเลกทรอนกสใชแสดงถงหลกฐานตวตนของบคคล หรอนตบคคลในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส แตถาไมไดแสดงวนและเวลาของการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส หรอใชแตขาดความนาเชอถอ อยางไรกตามความส าคญทางดานกฎหมาย เรองวนและเวลามความส าคญมากในการเกดสญญา เชน การเรมตนของสญญา การสนสดของสญญา อายความ การสงซอขายสนคา การยนยนค าสงซอ ขอมลสนคาคงคลง บนทกความครบถวนสมบรณของกระบวนการจดสงสนคา เปนตน ดงนนการบรการประทบตราเวลาจงมความส าคญอยางยงตอการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส นอกจากนกฎหมายวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกสเนนย าความส าคญของการเกบรกษาเอกสารในรปขอมลอเลกทรอนกสเพอรองรบสถานะทางกฎหมายของขอมลอเลกทรอนกสใหเสมอกบการท าเปนลายลกษณอกษร โดยไดก าหนดหลกเกณฑในการน าเสนอหรอเกบรกษาขอมลอเลกทรอนกสตองใชวธการทเชอถอไดในการรกษาความถกตองของขอความ และสามารถแสดงขอความนนภายหลงไดโดยไมมการเปลยนแปลงแกไขไดซงหลกเกณฑส าคญประการแรก คอการเกบรกษาขอความสวนทระบถงแหลงตนก าเนดตนทางและปลายทางของขอมลอเลกทรอนกส ตลอดจนวนและเวลาทสงหรอไดรบขอความดงกลาว ดงนนการประทบตราเวลาบนพาณชยอเลกทรอนกสเปนองคประกอบส าคญทใชรองรบสถานะทางกฎหมายของขอมลอเลกทรอนกส

148

4.5.3 ความคดเหนเกยวกบการใหบรการของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) บนพาณชยอเลกทรอนกส ผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) เปนบคคลทสามทสรางความนาเชอถอในการบรการประทบตราเวลาตามหนาทแลวยงมหนาททรองจากผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) แตผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) ยงจ าเปนตอการพฒนาพาณชยอเลกทรอนกสมาก โดยอาจท างานควบคไปกบผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส (CA) โดยสององคกรนเปนการยนยนตวบคคล นตบคคลในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส ท าใหการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสมความนาเชอถอมากขนโดยมหนาทความรบผดชอบทตางกนท าใหการบรการทงสองประเภทเปนบรการทสนบสนนการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส 4.5.4 ความคดเหนเกยวกบความจ าเปนของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) บนพาณชยอเลกทรอนกส การบรการประทบตราเวลามความจ าเปนในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส และจ าเปนตองมหนวยงาน หรอองคกรทรบผดชอบ ดงนนผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) บนพาณชยอเลกทรอนกสจ าเปนตองมเชนกน ในปจจบนยงไมมในอนาคตตองมแนนอนเพอเปนหนวยงานทสนบสนนการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสแตจะเปนภาครฐ หรอเอกชนนนตองมาพจารณาในรายละเอยดอกตอไป 4.5.5 ความคดเหนเกยวกบผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) ควรอยในบญช ค. คอ ผใหบรการออกใบรบรองซงใหบรการเปนการทวไป นอกจากทก าหนดไวใน บญช ก. และ บญช ข. ตองไดรบอนญาตจากคณะกรรมการกอนการใหบรการ หรอผใหบรการออกใบรบรองในลกษณะอนทคณะกรรมการประกาศก าหนด รางบญชทายพระราชกฤษฎกาวาดวยการก ากบดแลธรกจบรการการใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส พ.ศ… ก าหนดใหมผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส ดงตอไปน บญช ก. ผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกสตองแจงใหคณะกรรมการทราบกอนการใหบรการ บญช ข. ผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกสตองขนทะเบยนกบคณะกรรมการกอนการใหบรการ บญช ค. ผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกสตองไดรบอนญาตจากคณะกรรมการ กอนการใหบรการ ความคดเหนของคณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกสสวนมากเหนวาผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) เปนบรการทควรตองมการก ากบดแลอยางใกลชดในการด าเนนงาน ระยะแรกควรใหหนวยงานภาครฐเปนผดแลเปนการก ากบเพอวตถประสงคของการใหบรการและประโยชนในการคมครองผรบบรการและล าดบตอไปควรเปดโอกาสใหมการแขงขนในเชง

149

ธรกจใหเอกชนเขามามสวนรวม แตระบบเวลามาตรฐานของไทยควรคาเดยวเทานนโดยการก าหนดหนวยงานทรบผดชอบในการใหวนและเวลามาตรฐานเพยงหนวยงานเดยวและใหผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) ใชว นและเวลาของหนวยงานทก าหนด ส าหรบถามการก าหนดใหผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) เขาบญชตาม รางบญชทายพระราชกฤษฎกาวา ดวยการก ากบดแลธรกจบรการการใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส พ.ศ… ผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) ควรอยใน บญช ค. คอ ผใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกสตองไดรบอนญาตจากคณะกรรมการกอนการใหบรการ 4.5.6 ความคดเหนเกยวกบการปรบปรงกฎหมายทมอย หรอการออกกฎหมายเพอเปนการพฒนา สงเสรมการพาณชยอเลกทรอนกสใหเทาเทยมกบนานาประเทศ โดยการเพมบทบญญตเกยวกบผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) ปจจบนกฎหมายเกยวกบการประทบตราเวลายงไมมในขณะน ในอนาคตการออกกฎหมายในประเดนน ถามความจ าเปนในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสกควรออกเปนกฎหมายในทนไมควรออกเปนพระราชบญญตควรออกเปนกฎหมายในกฎหมายล าดบรอง คอพระราชกฤษฎกา หรออาจจะออกเปนแนวปฏบต เชน ประกาศของคณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกสเพอเปนการออกกฎหมายทมการเปลยนแปลงของเทคโนโลยใหทนตอการใชงาน ส าหรบผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) ในระยะแรกควรใหรฐเปนหนวยงานแรกในการใหบรการ และตอมาควรเปดโอกาสใหเอกชนเขามาด าเนนการเพอใหเกดการแขงขนทางดานธรกจ โดยเวลาของประเทศไทยควรมคาวนและเวลาเดยวเทานน 4.5.7 ขอเสนอแนะของคณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกส การท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสของประเทศไทยในปจจบนถอวายงไมมากพอเมอเปรยบเทยบกบตางประเทศ โดยประชาชนสวนใหญยงไมมนใจและขาดความนาเชอถอในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส โดยมปจจยหลายประการ ประการแรกการทจะท าใหการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสของประเทศไทยใหมการพฒนาไปขางหนาควรสรางจตส านกในการสรางความคนเคยของการการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสใหมความเหมอนกนกบการท าธรกรรมแบบเดม ประการทสองการใหความรแกผใชบรการวาควรท าหรอไม หรอควรตรวจสอบอยางไรไมใหตกเปนเหยอของเหลามจฉาชพทมอยทวไปบนอนเทอรเนต ประการทสามเม อผใชบรการตกเปนเหยอของเหลามจฉาชพควรมหนวยงานเขามาใหการชวยเหลอโดยไมการน ามลคาของการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสเขามาเปนปจจย ประการทส ท เปนประเดนส าคญคอควรใหมการใชลายมอชออเลกทรอนกสอยางแพรหลายเมอมการใชอยางแพรหลายอาจท าใหประเดนตางๆ ทอาจเกดขนไดท าใหการพฒนาการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสของประเทศไทยเปนไปอยางตอเนอง

150

บทท 5 บทสรปและขอเสนอแนะ

5.1 ความส าคญของวนและเวลาตอการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส ความส าคญของวนและเวลาตอการท านตกรรมและสญญามความจ าเปนตอกฎหมาย เมอมการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสท าใหการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสขาดความนาเชอถอดวยเหตทเปนการท าธรกรรมทหางกนโดยระยะทาง และระบบวนและเวลาทใชในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสไมตรงกน และทส าคญระบบวนและเวลาบนระบบคอมพวเตอรสามารถเปลยนแปลงแกไขวนและเวลายอนหลงท าใหมโอกาสถกฉอโกงได ดงนนจ าเปนตองมการใหบรการประทบตราเวลาทไดคาวนและเวลาจากแหลงทนาเชอถอ และเปนการเสรมความนาเชอถอของการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสท าใหการประทบตราเวลาจงมความจ าเปนทน ามาแกไขปญหา คอการน าคาวนและเวลาจากแหลงทมความนาเชอถอเขาสกระบวนการสรางความนาเชอถอในประเดนการเปลยนแปลงวนและเวลายอยหลงเปนวธสรางดานความปลอดภยของขอมลอเลกทรอนกส โดยการใหบรการประทบตราเวลาเปนบคคลทสรางความนาเชอถอในการใหบรการไดแก ผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) ทท าหนาทเปนเจาหนาทบนอนเทอรเนตในการรบรองการประทบตราเวลาทไมสามารถเปลยนแปลงแกไขทมกระบวนการความปลอดภย ระบบเวลามาตรฐานมความส าคญส าหรบพาณชยอเลกทรอนกส โดยคาวนและเวลาทไดรบจากดาวเทยมมความเทยงตรงและถกน าไปใชประโยชนอยางกวางขวางโดยมระดบการใชงาน 2 ระดบ คอ ระดบทเปดใหประชาชนทวไปสามารถเขาใชงานไดและระดบทมการเขารหสขอมลเพอใชในทางการทหาร ท าใหระบบวนและเวลาในธรกจโลกมความจ าเปนในการด าเนนธรกจ และบางครงการใชระบบวนและเวลามความแตกตางกนในแนวทางปฏบตท าใหระบบเวลามาตรฐานตองไดมาตรฐานสากล และเปนทยอมรบของคกรณ 5.2 ความส าคญของการประทบตราเวลาตอการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส การเรยงล าดบเหตการณเปนมาตราการความถกตองของวนและเวลาเกดขนจากการค านวณ หรอการระบวนและเวลาจากเหตการณทเกดขนจรง โดยความส าคญของการเรยงล าดบเหตการณเปนการก าหนดเหตการณทเกดขน และขอเทจจรงมความถกตองโดยสามารถพสจนไดโดยใชระบบคอมพวเตอรท าใหการประทบตราเวลาเปนกระบวนการสรางความปลอดภยส าหรบขอมลอเลกทรอนกส โดยไมมการเปลยนแปลงแกไขขอมลอเลกทรอนกส หรอบทพสจนของการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสซง เปนมาตรการคมครองการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส

152

คณลกษณะของการประทบตราเวลาเปนการล าดบเหตการณทเกดขน โดยการแสดงวนและเวลาทมความนาเชอถอผนวกกบรปแบบการบนทกโดยระบบคอมพวเตอรซงมหลายวธการทมความแตกตางในการจดการ เทคนค และระบบสถาปตยกรรมทใชควบคกบโครงสรางพนฐานระบบกญแจสาธารณะ ลายมอชออเลกทรอนกส และการออกใบรบรองอเลกทรอนกส โดยผานกระบวนการ วธการ เทคนค หรอนวตกรรมทางเทคโนโลยทเกคความนาเชอถอท าใหก ารประทบตราเวลามความส าคญตอการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส 5.3 ความส าคญของผใหบรการประทบตราเวลาตอการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส ผใหบรการประทบตราเวลาเปนการใหบรการประทบตราเวลา ตรวจสอบ และปองกนการปลอมแปลงขอมลอเลกทรอนกส และเปนการใหบรการความนาเชอถอทมการด าเนนงานโปรงใสและสามารถตรวจสอบได โดยการใหบรการเปนการยนยนความถกตอง และใหความคมครองในการใหบรการโดยใชเครองมอทมความนาเชอถอ และท าใหการบรการของผใหบรการประทบตราเวลาขจดปญหาความเสยงเกยวกบการเปลยนแปลงแกไข หรอท าลายขอมลอเลกทรอนกส และสามารถขจดปญหาการแสวงหาผลประโยชนโดยมชอบท าใหผใหบรการประทบตราเวลาเปนองคกรธรกจทมความโปรงใส และขจดการฉอโกงได อกประการหนงการใหบรการประทบตราเวลาของผใหบรการประทบตราเวลาเปนการสรางหลกฐานดจทลทสามารถตรวจสอบวนและเวลาทเกยวกบขอมลอเลกทรอน สไดอยางถกตอง โดยคกรณสามารถพสจนจากการสราง การสง การจดเกบ การแสดงความเปนเจาของขอมลอเลกทรอนกส โดยการตรวจสอบดวยการน าขอมลอเลกทรอนกสสองชดดวยการเขารหสลบเหมอนกนมาเปรยบเทยบกนท าใหพสจนถงขอเทจจรงได ท าใหการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสมความจ าเปนตองใชการบรการประทบตราเวลาของผใหบรการประทบตราเวลา 5.4 การบรหารจดการความนาเชอถอตอการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส ความนาเชอถอการบรการสารสนเทศและเทคโนโลยกลายเปนความส าคญกบการเปลยนแปลงของโลกเครอขาย การพฒนาความนาเชอถอระหวางองคกรธรกจกบผบรโภค ตลอดจนผมสวนไดเสยอนๆ ในพาณชยอเลกทรอนกสและการพฒนาเทคโนโลยในปจจบนเปดโอกาสใหมออาชพทมความแตกตางในวทยาการตางๆ มาท างานรวมกน หรอเรยกวาการบรณารวมกนในการพฒนาเทคโนโลยการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสโดยมแนวนโยบาย แนวปฏบต และกฎหมายเพอเปนการรองรบการพฒนาพาณชยอเลกทรอนกส การบรหารจดการความนาเชอถอสามารถการจดการโดยการประมวลผลตลอดจนการวเคราะหและการเสนอความปลอดภยทมความสมพนธกบพยานหลกฐานเชอถอได การไดมาพยานหลกฐานเกยวกบระบบและอาจจะเกดขนไดในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสของคกรณในสภาพแวดลอมของพาณชยอเลกทรอนกส โดยโครงสรางพนฐานระบบกญแจสาธารณะ

153

(PKI) เปนสงทดทสดในการบรหารจดการความนาเชอถอ และเปนทยตส าหรบพยานหลกฐานเปนการเสรมความนาเชอถอและไดมาตรฐานซงเปนบทพสจนทถกตองของการเขาถงระบบถอวามความส าคญเพราะวาเปนการเขาถงพยานหลกฐานและสรางความนาเชอถอใหกบพาณชยอเลกทรอนกส การบรหารจดการความนาเชอถอส าหรบธรกรรมทางอเลกทรอนกสเปนสงทจ าเปนเรงดวนในการพฒนาใหเปนทยอมรบส าหรบการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสทมมลคานอยถงการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสทมมลคามหาศาล ดงนนล าดบความนาเชอถออาจมความหลากหลายซงแปรผนตามมลคาของการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสและขนอยกบปจจยอนๆ รวมอยดวย รวมทงความเสยงทอาจเกดขนไดในระหวางการประมวลผลของระบบคอมพวเตอร การบรหารจดการความนาเชอถอส าหรบธรกรรมทางอเลกทรอนกสตองรกษาความเปนสวนตวและความลบของคกรณทเกยวของในการบรหารจดการความนาเชอถอส าหรบธรกรรมทางอเลกทรอนกส โดยไมควรท าใหเปนภาระของผใชและตองท าใหการบรหารจดการความนาเชอถอส าหรบธรกรรมทางอเลกทรอนกสเปนทยอมรบไดในเวทการคาโลก 5.5 การประทบตราเวลาตามกฎหมายแมแบบ กฎหมายแมแบบทงสองฉบบใหความคดพนฐานและวธการส าหรบการขามเสนแบงเขตของสญญาทางอเลกทรอนกส โดยใหคกรณทเกยวของยอมรบในลายมอชออเลกทรอนกสกน ทวโลก โดยผปฏบตใหการยอมรบวทยาการเขารหสลบเกยวกบลายมอชออเลกทรอนกส และการยอมรบขามเสนแบงเขตทางภมศาสตรโดยใชสอระบบเครอขายเปนตวกลางและแนวคดเกยวกบกฏหมายพาณชยอเลกทรอนกส เ ปนเหตหน งทสนบสนนการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส สงทไดกลาวมาแลวขางตนลวนแตเปนกฎเกณฑระหวางประเทศเกยวกบกฏหมายลกษณะสญญาทมผลบงคบใชเกยวกบลายมอชออเลกทรอนกสและการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสทสรางมตเกยวกบค าถามอะไรคอกฎเกณฑของสญญาบนระบบเครอขายทสนบสนนการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส ในขณะทว นและเวลายงมความส าคญส าหรบกฏหมายลกษณะสญญา โดยผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) เปนบคคลทสามเปนบคคลทเปนสอกลางทสรางความสมพนธระหวางคกรณทงสองฝายสามารถรบรองตวบคคล โดยพสจนคณสมบตและคณลกษณะความเปนเจาของของขอมลอเลกทรอนกสในการตรวจสอบความถกตองจรงแทและเปนผสราพยานหลกฐานทดทมความจ าเปนและส าคญส าหรบพาณชยอเลกทรอนกส นอกจากนกฎหมายแมแบบทงสองฉบบสงเสรมความนาเชอถอพาณชยอเลกทรอนกส ประเดนกฎหมายระหวางประเทศในวธการยนยนดวยวธอเลกทรอนกส และการใชลายมอชออเลกทรอนกสทมความเกยวของกบการประทบตราเวลา คอ ลายมอชออเลกทรอนกสและวธการยนยนดวยวธอเลกทรอนกส โดยปจจบนมหลายเทคนคของวธการยนยนดวยวธ

154

อเลกทรอนกส โดยมการจดการยนยนดวยวธอเลกทรอนกสขนอยกบประเพณปฏบตของการเขาถงการใชงานของผใชงาน และแนวปฏบตการใหบรการทเปนนวตกรรมของเทคโนโลย ขอปฏบตทางกฎหมายเกยวกบวธการยนยนลายมอชออเลกทรอนกส และการยนยนดวยวธอเลกทรอนกสเปนการสรางความนาเชอถอในพาณชยอเลกทรอนกสเปนความส าคญส าหรบการพฒนาขอปฏบตทางกฎหมายทตองการความปลอดภย ดงนนขอปฏบตทางกฎหมายอาจมความหลากหลายในเนอหาของการออกเปนขอบญญตระหวางประเทศ เชน อนสญญาระหวางประเทศ การจดการวธการยนยนลายมอชออเลกทรอนกส และการยนยนดวยวธอเลกทรอนกส เปนขอปฏบตทางกฎหมายเกยวกบการจดการเทคโนโลย โดยใชหลกความเปนกลางทางเทคโนโลย การใชเทคโนโลยเฉพาะ และขอปฏบตทางกฎหมายทเกยวกบระบบโครงสรางพนฐานกญแจสาธารณะ(PKI) โดยการใชวธการยนยนดวยวธอเลกทรอนกส และการใชลายมอชออเลกทรอนกสมความส าคญน าไปสการพฒนาวธการความปลอดภย ผวจยเหนวาเทคนคการประทบตราเวลาของผใหบรการประทบตราเวลาเปนนวตกรรมทางเทคโนโลยเปนจดการวธการยนยนลายมอชออเลกทรอนกส และการยนยนดวยวธอเลกทรอนกสทเปนการสงเสรมการท าธรกรรมระหวางประเทศใหมประสทธภาพ 5.6 ผลของกฎหมายกบการประทบตราเวลา ผลของกฎหมายกบการประทบตราเวลาเปนขอสนบสนนทางกฎหมายเกยวกบการสรางความนาเชอถอของการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส โดยเทคนค วธการทเปนนวตกรรมทางเทคโนโลยทท างานบนโครงสรางพนฐานระบบกญแจสาธารณะ (PKI) ลายมอชออเลกทรอนกส การออกใบรบรองอเลกทรอนกส และการประทบตราเวลา ท าใหการประทบตราเวลาของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) เปนสงทท าใหเกดและเปนการยนยนสญญาทางอเลกทรอนกสทพสจนการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส และรวมถงการสง การรบ การยอมรบ และการเปนเจาของขอมลอเลกทรอนกส โดยผลของการประทบเวลาของผใหบรการประทบตราเวลาเปนพยานหลกฐานดจทลทเกดขนจากบคคลทสามทสามารถใชเปนพยานหลกฐานทางกฎหมายได 5.7 การประยกตใชการประทบตราเวลาของผใหบรการประทบตราเวลา การประยกตใชการประทบตราเวลาของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) มความส าคญส าหรบผประกอบการคาระหวางประเทศตองเตรยมเอกสารอเลกทรอนกสใหเปนรปแบบเดยวกน โดยมหนวยงานของรฐ หรอเอกชน เปนศนยกลางของการจดการเอกสารอเลกทรอนกสทเกยวของของน าเขา สงออก หรอการขนสงระหวางประเทศ โดยวธการทางอเลกทรอนกสจ าเปนตองมการประทบตราเวลาทมคาวนและเวลาเพยงหน งเดยวกอนมการ

155

กระจายเอกสารอเลกทรอนกสไปยงหนวยงานอนทมความตองการใชเอกสารอเลกทรอนกสชดเดยวกนเพอเปนการขจดปญหาในการรบ หรอสงเอกสารอเลกทรอนกส โดยการจดการเอกสารอเลกทรอนกสเปนประโยชนส าหรบผประกอบการคาระหวางประเทศ และหนวยงานทเกยวของ และอาจก าหนดชนความปลอดภยของเอกสารอเลกทรอนกส และทส าคญเปนการเพมการจดเกบภาษ และเปนการปฏบตงานทโปรงใส 5.8 ขอเสนอแนะเกยวกบการประทบตราเวลาส าหรบประเทศไทย ส าหรบประเทศไทยการประทบตราเวลาของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) ยงไมมการออกกฎหมาย หรอบทบญญตอนในขณะน กลมอาเซยนผท าวจยไดศกษากฎหมายประเทศมาเลเซย คอ Digital Signature Act 1997 [Act 562] P.U. (A) 359/98 Digital Signature Regulation 1998 Part IX – Date/Time Stamp Service ไดบญญตเรองการประทบตราเวลา และ Electronic Document and Signature Law Region Macao Special Administrative ไดบญญตมาตรฐานความมนคงปลอดภยของลายมอชออเลกทรอนกส และการเรยงล าดบเหตการณเปนการรบรองเอกสารอเลกทรอนกสทมความถกตอง ความปลอดภย และความนาเชอถอ ดงนนแนวทางการออกกฏหมาย หรอบทบญญตอนของประเทศไทยเพอเปนการสงเสรมสนนสนนการพาณชยอเลกทรอนกสใหเปนมาตรฐานสากล และเปนทยอมรบตอนานาประเทศ แนวคดการประทบตราเวลาของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) ยงเปนประเดนทม ความจ าเปนและส าคญตอไป 5.9 ขอเสนอแนะเกยวกบพยานหลกฐานดจทล พยานหลกฐานดจทลหรอพยานหลกฐานอเลกทรอนกสเปนสงหนงทใชเกยวกบการสบสวนในการจดเกบสารสนเทศ หรอการสงขอความในรปแบบขอมลอเลกทรอนกสจากการกระท าของคกรณ ในกรณศาลใชพยานหลกฐานดจทลในการพจารณาคด การใชพยานหลกฐานดจทลมการเพมขนจ านวนมากในเวลาทผานไปในชวง 10 ป ศาลมการยอมรบการใชเกยวกบจดหมายอเลกทรอนกส ภาพถายจากกลองดจทล การบนทกเหตการณการท าธรกรรมผานเครองอตโนมต การประมวลผลดวยกระดาษอเลกทรอนกส บนทกการใชขอความ การจดเกบไฟลจากบญชของระบบ กระดาษทดอเลกทรอนกส บนทกการใชงานจากอนเทอรเนต ฐานขอมล เนอหาจากหนวยความจ าของคอมพวเตอร การส ารองขอมล การพมพจากคอมพวเตอร การก าหนดต าแหนงทอยของระบบ การบนทกการใชระบบกญแจอเลกทรอนกส การบนทกภาพดวยระบบดจทล และไฟลเสยงลวนแตเปนการพสจน หรอการยนยนดวยวธอเลกทรอนกสซงคกรณไมสามารถปฏเสธความรบผดชอบทางกฎหมายได ในขณะท

156

พยานหลกฐานตามกฎหมายไทย ประมวลวธพจารณาความแพงและวธพจารณาความอาญา แบงตามวธน าพยานเขาสบออกเปนดงตอไปน 1. พยานบคคล คอถอยค าของบคคลธรรมดาทมาใหการตอหนาศาลเพอค าจนขอความหรอขอตอสของตน 2. พยานเอกสาร คอขอความ หรอเครองหมายใดๆ ทอยบนกระดาษ หนงสอหรอวตถอนใดโดยท าใหปรากฎความหมายดวย ตวอกษร ตวเลข ผง หรอแผนอยางอนจะเปนโดยวธพมพ ถายภาพ หรอวธอนใด ซงคความเสนอตอศาลเพอใชความหมายของขอความ หรอเครองหมายนนพสจนความจรง 3. พยานวตถ คอวตถ สงของ ทคความอางเปนพยาน และศาลเพอใหศาลตรวจดเปนหลกฐานเพอพสจนค าจนขออางหรอขอตอสของตน พยานหลกฐานดจทลตามพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2544 มาตรา 11 และมาตรานไดถกยกเลกโดยพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส (ฉบบท 2) พ.ศ. 2551 มาตรา 6 ใหยกเลกความในมาตรา 11 แหงพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2544 ใหศาลรบฟงพยานหลกฐานดจทลเปนพยานหลกฐานในกระบวนการพจารณาตามกฎหมายทงในคดแพง คดพาณชย คดอาญา คดทรพยสนทางปญญา คดลมละลาย และคดอนๆ ซงเปนพยานหลกฐานใหมและส าคญในสงคมสารสนเทศ โดยมแนวคดทส าคญคอ การยนยนดวยวธอเลกทรอนกสทเปนการตรวจสอบความถกตอง การยนยนเอกสาร การยนยนบคคล การยนยนการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส โดยอยบนพนฐานการเปนพยานหลกฐานทด 5.10 ขอเสนอแนะทางกฎหมาย ส าหรบประเทศไทยการออกกฎหมาย หรอบทบญญตอนแตละฉบบใชระยะพอสมควรดวยเหตปจจยหลายประการนบตงแตพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2544 มผลบงคบใชวนท 3 เมษายน 2545 และพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส (ฉบบท 2) พ.ศ. 2551 (แกไขเพมเตม) มผลบงคบใชวนท 14 กมภาพนธ 2551 การออกเปนกฎหมายนบวาชามากในสงเสรมการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสทมการพฒนาทางเทคโนโลยทรวดเรว นอกจากนมพระราชกฤฎกาก าหนดประเภทธรกรรมในทางแพงและพาณชยทยกเวนมใหน าพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2544 มาบงคบใชมผลบงคบใชวนท 15 มนาคม 2549 โดยก าหนดยกเวนเกยวกบเรองครอบครวและมรดกและพระราชกฤฎกาก าหนดหลกเกณฑและวธการในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสภาครฐ พ.ศ. 2549 มผลบงคบใชวนท 10 มกราคม 2550 และม รางพระราชบญญตทอยในระหวางการยกราง หรอพจารณาในกระบวนการนตบญญต เชน รางพระราชบญญตการพฒนาโครงสรางพนฐาน

157

สารสนเทศ พ.ศ... รางพระราชบญญตวาดวยการคมครองขอมลสวนบคคล พ.ศ...และยงมกฎหมายล าดบพระราชกฤษฎกาทอยในระหวางการยกราง หรอพจารณาในกระบวนการนตบญญต เชน รางพระราชกฤษฎกาก ากบดแลธรกจบรการเกยวกบการออกใบรบรองอเลกทรอนกส พ.ศ... เปนตน ส าหรบกฎหมายและรางกฎหมายทไดกลาวมาแลวขางตนผท าวจยเหนวายงไมเพยงพอส าหรบการเพมศกยภาพการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสใหเปนมาตรฐานสากลและเปนทยอมรบของนานาประเทศ รฐตองบญญตกฎหมาย หรอบทบญญตอน โดยก าหนดนโยบาย แนวปฏบตเพอรองรบและการปองกนการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสทเปนการอดชองวางของการพฒนาเทคโนโลยทเกดขนเพอเปนการสงเสรมพาณชยอเลกทรอนกสใหมประสทธภาพใหทดเทยมกบนานาประเทศตอไป -----------------------------------------------------------------------------------

บรรณานกรม หนงสอและบทความภาษาตางประเทศ ABA. (1995). Legal Infrastructure for Certificate Authorities. Digital Signature Guideline. Eoghan, C. (2004). Digital evidence and computer crime: forensic science, Computer and the Internet. ( 2nded). Froomkin, M. (1995). The Metaphor Is the Key: Cryptography. The Clipper Chip and the Constitution. 143 U. Pa. L. Rev. 709. Haber, S & Stornetta. - S. W. (1991). How to timestamp a digital document. Journal Of Cryptology, 3(2), 99-112. Hoey, A. (1997). Computer Generate Evidence. Analysis of The Police and Criminal Evidence Act. s., 69. Helewitz, J. A. (2003). CYBERLAW: Legal Principles of Emerging Technologies. Prentice Hall. Massias, S. H., Avila, X. S., & Quisquater,J .J. (1995). Design of a secure time Stamping service with minimal trust requirements. Accepted at the 20th

Symposium on Information Theory in the Benelux. National Center for Forensic Science. (2003). Digital Evidence in Courtroom: A Guide For Preparing Digital Evidence for Courtroom Presentation. Mater Draft Document, U.S. Department of Justice, National Institute of Justice, Washington. Patil, V., & SHYAMASUNDAR, R. K. (2005). Trust management for e-transaction. Sadhana: India. Soma, J. T. (1983). Computer Technology and the law. New York: McGraw-Hill. Sommer, P. (1997). Downloads Logs and Captures: Evidence form Cyberspace. Journal of Financial Crime, October. Smedinghoff, T. (1998). Certification Authority Liability Analysis. American Bankers Association. Warwick, F., & Baum, M. S. (2001). Secure electronic commerce . (2nded.). Upper Saddle River: Prentice Hall.

159

สออเลกทรอนกส กรมทรพยากรณน าบาดาล. (ม.ป.ป). ระบบฐานขอมลภมศาสตรสารสนเทศ. คนเมอ 1 มกราคม 2554, จาก http://www.dgr.go.th. คณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกส. (2551). คณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกส. คนเมอ 25 กมภาพนธ 2554, จาก http://www.etcommission.go.th. คณะกรรมการการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส (2554). พระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2544. คนเมอ 25 กมภาพนธ 2554, จาก http://www.etcommission.go.th ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย (2554). การบรหารจดการทด. คนเมอ 25 กมภาพนธ 2554, จาก http://www.set.or.th/th/regulations/cg/roles_p1.html. บรษทว-เซรฟ กรป. (2551). ระบบบรหารการจดการงานโลจสตกสและน าเขา – สงออก แบบอเลกทรอนกส. คนเมอ 24 กมภาพนธ 2554, จาก http://www.v-servelogistics.com/page/itd.html#doc. ศนยประสานงานรกษาความมนคงระบบคอมพวเตอร ประเทศไทย. (2554). ความรเบองตนเกยวกบการพสจนตวตน. คนเมอ 22 มกราคม 2554, จาก http://www.thaicert.nectec.or.th /paper/authen/authentication_guide.php. A/S, C. (n.d.). TIME STAMPING AUTHORITY. Retrieved December, 12, 2010, from http://www.cryptomathic.com/products/pki-id/ time-stamping-authority/CTSA_Technical_White_Paper.pdf. ANSI. (n.d.). ANSI_ASC_X9.95_Standard. Retrieved January, 25, 2011, from http://en.wikipedia.org/wiki/ANSI_ASC_X9.95_Standard.

American Bankers Association. (n.d.). Certification Authority Liability Analysis T,S. Retrieved February, 25, 2011, from http://www.wildmanharrold.com/resources/articles-pdf/ca-liability-analysis.pdf Bosch, B. V. (n.d.). Trusted_timestamping#Creating_a_timestamp. Retrieved January, 21, 2011, from http://en.wikipedia.org/wiki/Trusted_timestamping Carlisle, A. (n.d.). Internet X.509 Public Key Infrastructure. Time-Stamp Protocol (TSP). Retrieved January, 26, 2011, from http://tools.ietf.org/pdf/rfc3161.pdf. Cybernetica AS. (n.d.). Timestamping Service and Digital Singnature Applications. Retrieved July, 09, 2010, from http://www.timestamp.cyber.ee/introduction/esimene.html.

160

Cybernetica AS. (2002). General principles of digital signature verification. Retrieved January, 15, 2010, from http://www.timestamp.cyber.ee/principles_en.pdf DigiStamp Inc. (n.d.). Import DigiStamp Root Certificate to Adobe Acrobat. Retrieved January, 21, 2011, from http://www.digistamp.com/acrobatCA.htm. DigiStamp, Inc. (n.d.). How a digital time stamp works. Retrieved February, 21, 2011, from http://www.digistamp.com/timestamp.htm. Economic Commission for Europe. (n.d.). Single Authority. Retrieved February, 24, 2011, from http://www.unece.org/cefact/recommendations/rec33/rec33_trd352e.pdf. Economic Commission for Europe. (n.d.). A Single Automated System I. Retrieved February, 24, 2011, from http://www.unece.org/cefact/recommendations/rec33/rec33_trd352e.pdf. Economic Commission for Europe. (n.d.). An automated Information Transaction System. Retrieved February, 24, 2011, from http://www.unece.org/cefact/recommendations/rec33/rec33_trd352e.pdf. Ghosh, R. (n.d.). E-Contracts & Its Legality. Retrieved January ,21, 2011, from http://www.legalserviceindia.com/articles/ecta.htm. Helix 84. (n.d.). Hash function. Retrieved February, 1, 2011, from http://en.wikipedia.org/wiki/File:Hash_function.png International Standards for Business. (n.d.). IEC_18014. Retrieved January, 25, 2011, from http://www.iso.org/iso/iso_catalogue/catalogue_tc /catalogue_detail.htm?csnumber=50678. ISO & IEC. (n.d.). IEC_18014. Retrieved January, 25, 2011, from http://en.wikipedia.org/wiki/ISO/IEC_18014. Josang, D. A. (n.d.). Trust Management for E-Commerce.: Appears at Virtual Banking 2000, a virtual conference, Virtual Banking, internet, 2008. Virtual Banking, internet. Mazzeo, M. Retrieved February, 1, 2011, from http://www.symantec.com/connect/articles/digital-signatures-and-european-laws. LLC, T. (n.d.). Content Authentication for the Information Life Cycle. Retrieved December, 10, 2010, from http://www.timecertain.com/index.html.

161

Lance Latham. (n.d.). Technical Chronology. Retrieved February, 25, 2011, from http://www.hermetic.ch/compsci/techchron.htm. Latham, L. (1998). Standard C Date/Time Library. Retrieved February, 25, 2011, from http://www.cs.albany.edu/~llatham/scdtl/scdtl.html. LLC, T. (n.d.). Content Authentication for the Information Life Cycle. Retrieved December,10, 2010, from http://www.timecertain.com/index.html. Massias, H. X. S.-J. (n.d.). Timestamps: Main issues on their use and implementation Retrieved January, 21, 2011, from http://www.computer.org/portal/web/csdl/doi/10.1109/ENABL.1999.805196. Miller, C & Druss, B. (2001). Suicide and Access to Care. Retrieved February, 1, 2011, from http://ps.psychiatryonline.org/cgi/reprint/52/12/1566 McCullagh, A. (1998). E-commerce — A Matter of TRUST. Retrieved January, 21, 2011, from http://www.acs.org.au/etrust.htm. McCullagh, A. (n.d.). E-commerce- A Matter of TRUST. Retrieved February, 21, 2011,from http://www.acs.org.au/etrust.htm. Network Working Group. (n.d.). Internet X.509 Public Key Infrastructure: Time-Stamp Protocol (TSP). Retrieved January, 26, 2011, from http://tools.ietf.org/pdf/rfc3161.pdf. QuoVadis Trustlink Switzerland AG. (n.d.). Trusted Time-Stamp. Retrieved September, 10, 2010, from http://www.quovadisglobal.nl/ TimeStamp.aspx.. SHYAMASUNDAR, V.P. (n.d.). Trust management for e-transactions. . , Retrieved January, 21, 2011, from http://www.surety.com. Symantec Corp. (n.d.). Public Key Infrastructure (PKI) Services. Retrieved February, 1, 2011, from http://www.verisign.com/authentication/pki-infrastructure- solutions/index.html. Sandhu, R.D. (2000). The NIST Model for Role Based Access Control: Toward a Unified Standard. Retrieved February, 1, 2011, from http://csrc.nist.gov/rbac/sandhu-ferraiolo-kuhn-00.pdf. Sunrise Valley Drive. (n.d.). e-Discovery and Litigation Support. Retrieved January , 21, 2011, from http://www.surety.com/solutions/industries/legal.aspx. The Global Facilitation Partnership for Transportation and Trade (GFP). (n.d.). Integrated Border Management (IBM). Retrieved February, 24, 2011, from http://www.gfptt.org/uploadedFiles/7488d415-51ca-46b0-846f-daa145f71134.pdf.

162

Thomas, J. S. & Ruth, H. B. (n.d.). Certification Authority Liability Analysis. Retrieved February, 25, 2011, from http://www.wildmanharrold.com/resources/articles-pdf/ca-liability-analysis.pdf. United Nations Economic Commission for Europe. (n.d.). Paperless Trade in International Supply Chains Enhancing Efficiency and Security. Retrieved February, 25, 2011, from http://www.unece.org/fileadmin/DAM/cefact/publica/ ece_trade_351-PaperlessTrade.pdf. United Nations Economic Commission for Europe. (n.d.). Symposium on Single Window Standards and Interoperability. Retrieved February, 24, 2011, from http://www.unece.org.unecedev.colo.iway.ch/fileadmin/DAM///trade/ workshop/sw_2006/welcome.htm. Wang, T. (n.d.). Integer Hash Function. Retrieved February, 11, 2011, from http://www.concentric.net/~ttwang/tech/inthash.htm. กฎหมายไทย พระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2544. (วนท 4 ธนวาคม 2544). ราชกจจานเบกษา, เลม 118, ตอนท 112 ก, หนา 26. พระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส (ฉบบท 2) พ.ศ. 2551. (วนท 13 กมภาพนธ 2551). ราชกจจานเบกษา, เลม 125, ตอนท 33 ก, หนา 81. พระราชกฤฎกาก าหนดประเภทธรกรรมในทางแพงและพาณชยทยกเวนมใหน า พระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2544. (วนท 15 มนาคม 2549). ราชกจจานเบกษา, เลม 123, ตอนท 26 ก, หนา 18. พระราชกฤฎกาก าหนดหลกเกณฑและวธการในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส ภาครฐ พ.ศ. 2549. (วนท 10 มกราคม 2550). ราชกจจานเบกษา, เลม 124, ตอนท 4 ก, หนา 1. พระราชกฤษฎกาวาดวยวธการแบบปลอดภยในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2553. (วนท 3 กนยายน 2553). ราชกจจานเบกษา, เลม 127, ตอนท 53 ก, หนา 13. รางพระราชกฤษฎกาก ากบดแลธรกจบรการเกยวกบการออกใบรบรองอเลกทรอนกส พ.ศ.... คนเมอ 1 มกราคม 2554, จาก http://wiki.nectec.or.th/nectecpedia2/index.php/ รางพระราชกฤษฎกาวาดวยการก ากบดแลธรกจบรการการใหบรการออกใบรบรอง...

163

กฎหมายตางประเทศ หรออนๆ Economic Commission for Europe, United Nations Centre for Trade Facilitation And Electronic Business (UN/CEFACT), Recommendation No. 33. Retrieved February, 11, 2011, from http://www.unece.org/cefact/recommendations/rec33/rec33_trd352e.pdf. Laws of Malaysia Digital Signature Act 1997 [Act 562] Part IX – Date/Time Stamp Service. Retrieved February, 11, 2011, from http://www.lylu.com.my/ wp-content/act-resources/Cyber%20Law%20and%20IT/ Digital-Signature- Regulation-lylu.pdf. Law Electronic Document and Signature Region Macao Special Administrative. Retrieved February, 11, 2011, from http://images.io.gov.mo/bo/i/2005/32/ lei-5-2005.pdf. UNCITRAL Model Law on Electronic Commerce with Guide to Enactment, With additional article 5 bis as adopted in 1998. Retrieved February, 11, 2011, from http://www.uncitral.org/pdf/english/texts/electcom/ 05-89450_Ebook.pdf. UNCITRAL Model Law on Electronic Signatures with Guide to Enactment 2001. Retrieved February, 11, 2011, from http://www.uncitral.org/pdf/english/texts/electcom/ml-elecsig-e.pdf. UNCITRAL Promoting confidence in electronic commerce: Legal issues on international use of electronic authentication and signature methods. Retrieved February, 11, 2011, from http://www.cnudci.org/pdf/english/texts/electcom/08-55698_Ebook.pdf.

ภาคผนวก ก. UNCITRAL Model Law on Electronic Commerce

Part one. Electronic commerce in general CHAPTER II. APPLICATION OF LEGAL REQUIREMENTS TO DATA MESSAGES Article 5. Legal recognition of data messages Information shall not be denied legal effect, validity or enforceability solely on the grounds that it is in the form of a data message. Article 5 bis. Incorporation by reference (as adopted by the Commission at its thirty-first session, in June 1998) Information shall not be denied legal effect, validity or enforceability solely on the grounds that it is not contained in the data message purporting to give rise to such legal effect, but is merely referred to in that data message. Article 6. Writing (1) Where the law requires information to be in writing, that requirement is met by a data message if the information contained therein is accessible so as to be usable for subsequent reference. (2) Paragraph (1) applies whether the requirement therein is in the form of an obligation or whether the law simply provides consequences for the information not being in writing. (3) The provisions of this article do not apply to the following: [...]. Article 7. Signature (1) Where the law requires a signature of a person, that requirement is met in relation to a data message if: (a) a method is used to identify that person and to indicate that person’s approval of the information contained in the data message; and (b) that method is as reliable as was appropriate for the purpose for which the data message was generated or communicated, in the light of all the circumstances, including any relevant agreement. (2) Paragraph (1) applies whether the requirement therein is in the form of an obligation or whether the law simply provides consequences for the absence of a signature.

165

(3) The provisions of this article do not apply to the following: [...]. Article 8. Original (1) Where the law requires information to be presented or retained in its original form, that requirement is met by a data message if: (a) there exists a reliable assurance as to the integrity of the information from the time when it was first generated in its final form, as a data message or otherwise; and (b) where it is required that information be presented, that information is capable of being displayed to the person to whom it is to be presented. (2) Paragraph (1) applies whether the requirement therein is in the form of an obligation or whether the law simply provides consequences for the information not being presented or retained in its original form. (3) For the purposes of subparagraph (a) of paragraph (1): (a) the criteria for assessing integrity shall be whether the information has remained complete and unaltered, apart from the addition of any endorsement and any change which arises in the normal course of communication, storage and display; and (b) the standard of reliability required shall be assessed in the light of the purpose for which the information was generated and in the light of all the relevant circumstances. (4) The provisions of this article do not apply to the following: [...]. Article 9. Admissibility and evidential weight of data messages (1) In any legal proceedings, nothing in the application of the rules of evidence shall apply so as to deny the admissibility of a data message in evidence: (a) on the sole ground that it is a data message; or, (b) if it is the best evidence that the person adducing it could reasonably be expected to obtain, on the grounds that it is not in its original form. (2) Information in the form of a data message shall be given due evidential weight. In assessing the evidential weight of a data message, regard shall be had to the reliability of the manner in which the data message was generated, stored or communicated, to the reliability of the manner in which the integrity of the information was maintained, to the manner in which its originator was identified, and to any other relevant factor. Article 10. Retention of data messages

166

(1) Where the law requires that certain documents, records or information be retained, that requirement is met by retaining data messages, provided that the following conditions are satisfied: (a) the information contained therein is accessible so as to be usable for subsequent reference; and (b) the data message is retained in the format in which it was generated, sent or received, or in a format which can be demonstrated to represent accurately the information generated, sent or received; and (c) such information, if any, is retained as enables the identification of the origin and destination of a data message and the date and time when it was sent or received. (2) An obligation to retain documents, records or information in accordance with paragraph (1) does not extend to any information the sole purpose of which is to enable the message to be sent or received. (3) A person may satisfy the requirement referred to in paragraph (1) by using the services of any other person, provided that the conditions set forth in subparagraphs (a), (b) and (c) of paragraph (1) are met.

167

ภาคผนวก ข. UNCITRAL Model Law on Electronic Signatures 2001

Article 1. Sphere of application This Law applies where electronic signatures are used in the context* of commercial** activities. It does not override any rule of law intended for the protection of consumers. Article 2. Definitions For the purposes of this Law: (a) “Electronic signature” means data in electronic form in, affixed to or logically associated with, a data message, which may be used to identify the signatory in relation to the data message and to indicate the signatory’s approval of the information contained in the data message; (b) “Certificate” means a data message or other record confirming the link between a signatory and signature creation data; (c) “Data message” means information generated, sent, received or stored by electronic, optical or similar means including, but not limited to, electronic data interchange (EDI), electronic mail, telegram, telex or telecopy; and acts either on its own behalf or on behalf of the person it represents; (d) “Signatory” means a person that holds signature creation data and acts either on its own behalf or on behalf of the person it represents; (e) “Certification service provider” means a person that issues certificates and may provide other services related to electronic signatures; (f) “Relying party” means a person that may act on the basis of a certificate or an electronic signature. Article 3.Equal treatment of signature technologies Nothing in this Law, except article 5, shall be applied so as to exclude, restrict or deprive of legal effect any method of creating an electronic signature that satisfies the requirements referred to in article 6, paragraph 1, or otherwise meets the requirements of applicable law. Article 4. Interpretation

168

1. In the interpretation of this Law, regard is to be had to its international origin and to the need to promote uniformity in its application and the observance of good faith. 2. Questions concerning matters governed by this Law which are not expressly settled in it are to be settled in conformity with the general principles on which this Law is based. Article 5.Variation by agreement The provisions of this Law may be derogated from or their effect may be varied by agreement, unless that agreement would not be valid or effective under applicable law. Article 6.Compliance with a requirement for a signature 1. Where the law requires a signature of a person, that requirement is met in relation to a data message if an electronic signature is used that is as reliable as was appropriate for the purpose for which the data message was generated or communicated, in the light of all the circumstances, including any relevant agreement. 2. Paragraph 1 applies whether the requirement referred to therein is in the form of an obligation or whether the law simply provides consequences for the absence of a signature. 3. An electronic signature is considered to be reliable for the purpose of satisfying the requirement referred to in paragraph 1 if: (a) The signature creation data are, within the context in which they are used, linked to the signatory and to no other person; (b) The signature creation data were, at the time of signing, under the control of the signatory and of no other person; (c) Any alteration to the electronic signature, made after the time of signing, is detectable; and (d) Where a purpose of the legal requirement for a signature is to provide assurance as to the integrity of the information to which it relates, any alteration made to that information after the time of signing is detectable. 4. Paragraph 3 does not limit the ability of any person: (a) To establish in any other way, for the purpose of satisfying the requirement referred to in paragraph 1, the reliability of an electronic signature; or

169

(b) To adduce evidence of the non-reliability of an electronic signature. 5. The provisions of this article do not apply to the following: [...]. Article 7. Satisfaction of article 6 1. [Any person, organ or authority, whether public or private, specified by the enacting State as competent] may determine which electronic signatures satisfy the provisions of article 6 of this Law. 2. Any determination made under paragraph 1 shall be consistent with recognized international standards. 3. Nothing in this article affects the operation of the rules of private international law. Article 8. Conduct of the signatory 1. Where signature creation data can be used to create a signature that has legal effect, each signatory shall: (a) Exercise reasonable care to avoid unauthorized use of its signature creation data; (b) Without undue delay, utilize means made available by the certification service provider pursuant to article 9 of this Law, or otherwise use reasonable efforts, to notify any person that may reasonably be expected by the signatory to rely on or to provide services in support of the electronic signature if: (i) The signatory knows that the signature creation data have been compromised; or (ii) The circumstances known to the signatory give rise to a substantial risk that the signature creation data may have been compromised; (c) Where a certificate is used to support the electronic signature, exercise reasonable care to ensure the accuracy and completeness of all material representations made by the signatory that are relevant to the certificate throughout its life cycle or that are to be included in the certificate. 2. A signatory shall bear the legal consequences of its failure to satisfy the requirements of paragraph 1. Article 9.Conduct of the certification service provider

170

1. Where a certification service provider provides services to support an electronic signature that may be used for legal effect as a signature, that certification service provider shall: (a) Act in accordance with representations made by it with respect to its policies and practices; (b) Exercise reasonable care to ensure the accuracy and completeness of all material representations made by it that are relevant to the certificate throughout its life cycle or that are included in the certificate; (c) Provide reasonably accessible means that enable a relying party to ascertain from the certificate: (i) The identity of the certification service provider; (ii) That the signatory that is identified in the certificate had control of the signature creation data at the time when the certificate was issued; (iii) That signature creation data were valid at or before the time when the certificate was issued; d) Provide reasonably accessible means that enable a relying party to ascertain, where relevant, from the certificate or otherwise: (i) The method used to identify the signatory; (ii) Any limitation on the purpose or value for which the sig nature creation data or the certificate may be used; (iii) That the signature creation data are valid and have not been compromised; (iv) Any limitation on the scope or extent of liability stipulated by the certification service provider; (v) Whether means exist for the signatory to give notice pursuant to article 8, paragraph 1 (b), of this Law; (vi) Whether a timely revocation service is offered; (e) Where services under subparagraph (d) (v) are offered, provide a means for a signatory to give notice pursuant to article 8, paragraph 1 (b), of this Law and, where services under subparagraph (d) (vi) are offered, ensure the availability of a timely revocation service;

171

(f) Utilize trustworthy systems, procedures and human resources in performing its services. 2. A certification service provider shall bear the legal consequences of its failure to satisfy the requirements of paragraph 1. Article 10.Trustworthiness For the purposes of article 9, paragraph 1 (f), of this Law in determining whether, or to what extent, any systems, procedures and human resources utilized by a certification service provider are trustworthy, regard may be had to the following factors: (a) Financial and human resources, including existence of assets; (b) Quality of hardware and software systems; (c) Procedures for processing of certificates and applications for certificates and retention of records; (d) Availability of information to signatories identified in certificates and to potential relying parties; (e) Regularity and extent of audit by an independent body; (f) The existence of a declaration by the State, an accreditation body or the certification service provider regarding compliance with or existence of the foregoing; or (g) Any other relevant factor. Article 11.Conduct of the relying party A relying party shall bear the legal consequences of its failure: (a) To take reasonable steps to verify the reliability of an electronic signature; or (b) Where an electronic signature is supported by a certificate, to take reasonable steps: (i) To verify the validity, suspension or revocation of the certificate; and (ii)To observe any limitation with respect to the certificate. Article 12. Recognition of foreign certificates and electronic signatures 1. In determining whether, or to what extent, a certificate or an electronic signature is legally effective, no regard shall be had:

172

(a) To the geographic location where the certificate is issued or the electronic signature created or used; or (b) To the geographic location of the place of business of the issuer or signatory. 2. A certificate issued outside [the enacting State] shall have the same legal effect in [the enacting State] as a certificate issued in [the enacting State] if it offers a substantially equivalent level of reliability. 3. An electronic signature created or used outside [the enacting State] shall have the same legal effect in [the enacting State] as an electronic signature created or used in [the enacting State] if it offers a substantially equivalent level of reliability. 4. In determining whether a certificate or an electronic signature offers a substantially equivalent level of reliability for the purposes of paragraph 2 or 3, regard shall be had to recognized international standards and to any other relevant factors. 5. Where, notwithstanding paragraphs 2, 3 and 4, parties agree, as between themselves, to the use of certain types of electronic signatures or certificates, that agreement shall be recognized as sufficient for the purposes of cross-border recognition, unless that agreement would not be valid or effective under applicable law.

173

ภาคผนวก ค. พระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. ๒๕๔๔

......................................... ภมพลอดลยเดช ป.ร.

ใหไว ณ วนท ๒ ธนวาคม พ.ศ. ๒๕๔๔ เปนปท ๕๖ ในรชกาลปจจบน

พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช มพระบรมราชโองการโปรดเกลาฯ ใหประกาศวา โดยทเปนการสมควรใหมกฎหมายวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พระราชบญญตนมบทบญญตบางประการเกยวกบการ จ ากดสทธและเสรภาพของบคคลซงมาตรา ๒๙ ประกอบกบมาตรา ๕๐ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย บญญตใหกระท าไดโดยอาศยอ านาจตามบทบญญตแหงกฎหมาย จงทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหตราพระราชบญญตขนไวโดยค าแนะน าและยนยอมของรฐสภา ดงตอไปน มาตรา ๑ พระราชบญญตนเรยกวา “พระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ.๒๕๔๔” มาตรา ๒ พระราชบญญตนใหใชบงคบเมอพนก าหนดหนงรอยแปดสบวนนบแตวนประกาศในราชกจจานเบกษาเปนตนไป มาตรา ๓ พระราชบญญตนใหใชบงคบแกธรกรรมในทางแพงและพาณชยทด าเนนการโดยใชขอมลอเลกทรอนกส เวนแตธรกรรมทมพระราชกฤษฎกาก าหนดมใหน าพระราชบญญตนทงหมดหรอแตบางสวนมาใชบงคบ ความในวรรคหนงไมมผลกระทบกระเทอนถงกฎหมายหรอกฎใดทก าหนดขนเพอคมครองผบรโภค พระราชบญญตนใหใชบงคบแกธรกรรมในการด าเนนงานของรฐตามทก าหนดในหมวด ๔ มาตรา ๔ ในพระราชบญญตน “ธรกรรม” หมายความวา การกระท าใด ๆ ทเกยวกบกจกรรมในทางแพงและพาณชย หรอในการด าเนนงานของรฐ ตามทก าหนดในหมวด ๔

174

“อเลกทรอนกส” หมายความวา การประยกตใชวธการทางอเลกตรอน ไฟฟา คลนแมเหลกไฟฟา หรอวธอนใดในลกษณะคลายกน และใหหมายความรวมถงการประยกตใชวธการทางแสง วธการทางแมเหลก หรออปกรณทเกยวของกบการประยกตใชวธตางๆ เชนวานน “ธรกรรมทางอเลกทรอนกส” หมายความวา ธรกรรมทกระท าขนโดยใชวธการทางอเลกทรอนกสทงหมดหรอแตบางสวน “ขอความ” หมายความวา เรองราวหรอขอเทจจรง ไมวาจะปรากฏในรปแบบของตวอกษร ตวเลข เสยง ภาพ หรอรปแบบ อนใดทสอความหมายไดโดยสภาพของสงนนเองหรอโดยผานวธการใด ๆ “ขอมลอเลกทรอนกส” หมายความวา ขอความทไดสราง สง รบ เกบรกษา หรอประมวลผลดวยวธการทางอเลกทรอนกส เชน วธการแลกเปลยนขอมลทางอเลกทรอนกส จดหมายอเลกทรอนกส โทรเลข โทรพมพ หรอโทรสาร “ลายมอชออเลกทรอนกส” หมายความวา อกษร อกขระ ตวเลข เสยงหรอสญลกษณอนใดทสรางขนใหอยในรปแบบอเลกทรอนกสซงน ามาใชประกอบกบขอมลอเลกทรอนกสเพอแสดงความสมพนธระหวางบคคลกบขอมลอเลกทรอนกส โดยมวตถประสงคเพอระบตวบคคลผเปนเจาของลายมอชออเลกทรอนกสทเกยวของกบขอมลอเลกทรอนกสน น และเพอแสดงวาบคคลดงกลาวยอมรบขอความในขอมลอเลกทรอนกสนน “ระบบขอมล” หมายความวา กระบวนการประมวลผลดวยเครองมออเลกทรอนกสส าหรบสราง สง รบ เกบรกษา หรอประมวลผลขอมลอเลกทรอนกส “การแลกเปลยนขอมลทางอเลกทรอนกส” หมายความวา การสงหรอรบขอความดวยวธการทางอเลกทรอนกสระหวางเครอง คอมพวเตอรโดยใชมาตรฐานทก าหนดไวลวงหนา “ผสงขอมล” หมายความวา บคคลซงเปนผสงหรอสรางขอมลอเลกทรอนกสกอนจะมการเกบรกษาขอมลเพอสงไปตามวธการทผนนก าหนด โดยบคคลนนอาจจะสงหรอสรางขอมลอเลกทรอนกสดวยตนเอง หรอมการสงหรอสรางขอมลอเลกทรอนกสในนามหรอแทนบคคลนนกได ทงน ไมรวมถงบคคลทเปนสอกลางส าหรบขอมลอเลกทรอนกสนน “ผรบขอมล” หมายความวา บคคลซงผสงขอมลประสงคจะสงขอมลอเลกทรอนกสใหและไดรบขอมลอเลกทรอนกสนน ทงน ไมรวมถงบคคลทเปนสอกลางส าหรบขอมลอเลกทรอนกสนน “บคคลทเปนสอกลาง” หมายความวา บคคลซงกระท าการในนามผอนในการสง รบ หรอเกบรกษาขอมลอเลกทรอนกสอนใดอนหนงโดยเฉพาะ รวมถงใหบรการอนทเกยวกบขอมลอเลกทรอนกสนน

175

“ใบรบรอง” หมายความวา ขอมลอเลกทรอนกสหรอการบนทกอนใด ซงยนยนความเชอมโยงระหวางเจาของลายมอชอ กบขอมลส าหรบใชสรางลายมอชออเลกทรอนกส “เจาของลายมอชอ” หมายความวา ผซงถอขอมลส าหรบใชสรางลายมอชออเลกทรอนกสและสรางลายมอชออเลกทรอนกสนนในนามตนเองหรอแทนบคคลอน “คกรณทเกยวของ” หมายความวา ผซงอาจกระท าการใด ๆ โดยขนอยกบใบรบรองหรอลายมอชออเลกทรอนกส “หนวยงานของรฐ” หมายความวา กระทรวง ทบวง กรม สวนราชการทเรยกชออยางอนและมฐานะเปนกรม ราชการสวนภมภาค ราชการสวนทองถน รฐวสาหกจทตงขนโดยพระราชบญญตหรอพระราชกฤษฎกา และใหหมายความรวมถงนตบคคล คณะบคคล หรอบคคล ซงมอ านาจหนาทด าเนนงานของรฐไมวาในการใด ๆ “คณะกรรมการ” หมายความวา คณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกส “รฐมนตร” หมายความวา รฐมนตรผรกษาการตามพระราชบญญตน มาตรา ๕ บทบญญตมาตรา ๑๓ ถงมาตรา ๒๔ และบทบญญตมาตรา ๒๖ ถงมาตรา ๓๑ จะตกลงกนเปนอยางอนกได มาตรา ๖ ใหนายกรฐมนตรรกษาการตามพระราชบญญตน

หมวด ๑ ธรกรรมทางอเลกทรอนกส

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - มาตรา ๗ หามมใหปฏเสธความมผลผกพนและการบงคบใชทางกฎหมายของขอความใดเพยงเพราะเหตทขอความนนอยในรปของขอมลอเลกทรอนกส มาตรา ๘ ภายใตบงคบบทบญญตแหงมาตรา ๙ ในกรณทกฎหมายก าหนดใหการใดตองท าเปนหนงสอ มหลกฐานเปนหนงสอ หรอมเอกสารมาแสดง ถาไดมการจดท าขอความขนเ ปนขอมลอเลกทรอนกสทสามารถเขาถงและน ากลบมาใชไดโดยความหมายไมเปลยนแปลง ใหถอวาขอความนนไดท าเปนหนงสอ มหลกฐานเปนหนงสอ หรอมเอกสารมาแสดงแลว มาตรา ๙ ในกรณทบคคลพงลงลายมอชอในหนงสอ ใหถอวาขอมลอเลกทรอนกสนนมการลงลายมอชอแลว ถา (๑) ใชวธการทสามารถระบตวเจาของลายมอชอ และสามารถแสดงไดวาเจาของลายมอชอรบรองขอความในขอมลอเลกทรอนกสนนวาเปนของตน และ

176

(๒) วธการดงกลาวเปนวธการทเชอถอไดโดยเหมาะสมกบวตถประสงคของการสรางหรอสงขอมลอเลกทรอนกส โดยค านงถงพฤตการณแวดลอมหรอขอตกลงของคกรณ มาตรา ๑๐ ในกรณทกฎหมายก าหนดใหน าเสนอหรอเกบรกษาขอความใดในสภาพทเปนมาแตเดมอยางเอกสารตนฉบบ ถาไดน าเสนอหรอเกบรกษาในรปขอมลอเลกทรอนกสตามหลกเกณฑดงตอไปน ใหถอวาไดมการน าเสนอหรอเกบรกษาเปนเอกสาร ตนฉบบตามกฎหมายแลว (๑) ขอมลอเลกทรอนกสไดใชวธการทเชอถอไดในการรกษาความถกตองของขอความตงแตการสรางขอความเสรจสมบรณ และ (๒) สามารถแสดงขอความนนในภายหลงได ความถกตองของขอความตาม (๑) ใหพจารณาถงความครบถวนและไมมการเปลยนแปลงใดๆ ของขอความ เวนแตการรบรองหรอบนทกเพมเตมซงไมมผลตอความถกตองของขอความนน หรอการเปลยนแปลงใดๆ ทอาจจะเกดขนไดตามปกตในการตดตอสอสาร การเกบรกษา หรอการแสดงขอความ ในการวนจฉยความนาเชอถอของวธการรกษาความถกตองของขอความตาม (๑) ใหพเคราะหถงพฤตการณทเกยวของ ทงปวง รวมทงวตถประสงคของการสรางขอความนน มาตรา ๑๑ หามมใหปฏเสธการรบฟงขอมลอเลกทรอนกสเปนพยานหลกฐานเพยงเพราะเหตวาเปนขอมลอเลกทรอนกส ในการชงน าหนกพยานหลกฐานวาขอมลอเลกทรอนกสจะเชอถอไดหรอไมเพยงใดนน ใหพเคราะหถงความนาเชอถอของลกษณะหรอวธการทใชสราง เกบรกษา หรอสอสารขอมลอเลกทรอนกส ลกษณะหรอวธการรกษาความครบถวนและไมมการเปลยนแปลงของขอความ ลกษณะหรอวธการทใชในการระบหรอแสดงตวผสงขอมลรวมทงพฤตการณทเกยวของทงปวง มาตรา ๑๒ ภายใตบงคบบทบญญตมาตรา ๑๐ ในกรณทกฎหมายก าหนดใหเกบรกษาเอกสารหรอขอความใด ถาไดเกบรกษาในรปขอมลอเลกทรอนกสตามหลกเกณฑดงตอไปน ใหถอวาไดมการเกบรกษาเอกสารหรอขอความตามทกฎหมายตองการแลว (๑) ขอมลอเลกทรอนกสนนสามารถเขาถงและน ากลบมาใชไดโดยความหมายไมเปลยนแปลง (๒) ไดเกบรกษาขอมลอเลกทรอนกสนนใหอยในรปแบบทเปนอยในขณะทสราง สง หรอไดรบขอมลอเลกทรอนกสนน หรอ อยในรปแบบทสามารถแสดงขอความทสราง สง หรอไดรบใหปรากฏอยางถกตองได และ (๓) ไดเกบรกษาขอความสวนทระบถงแหลงก าเนด ตนทางและปลายทางของขอมลอเลกทรอนกส ตลอดจนวนและ เวลาทสงหรอไดรบขอความดงกลาว ถาม

177

ความในวรรคหนง มใหใชบงคบกบขอความทใชเพยงเพอวตถประสงคในการสงหรอรบขอมลอเลกทรอนกส หนวยงานของรฐทรบผดชอบในการเกบรกษาเอกสารหรอขอความใด อาจก าหนดหลกเกณฑรายละเอยดเพมเตมเกยวกบการเกบรกษาเอกสารหรอขอความนนได เทาทไมขดหรอแยงกบบทบญญตในมาตราน มาตรา ๑๓ ค าเสนอหรอค าสนองในการท าสญญาอาจท าเปนขอมลอเลกทรอนกสกได และหามมใหปฏเสธการมผลทางกฎหมายของสญญาเพยงเพราะเหตทสญญานนไดท าค าเสนอหรอค าสนองเปนขอมลอเลกทรอนกส มาตรา ๑๔ ในระหวางผสงขอมลและผรบขอมล การแสดงเจตนาหรอค าบอกกลาวอาจท าเปนขอมลอเลกทรอนกสกได มาตรา ๑๕ บคคลใดเปนผส งขอมลไมวาจะเปนการสงโดยวธใด ใหถอวาขอมลอเลกทรอนกสเปนของผนน ในระหวางผสงขอมลและผรบขอมล ใหถอวาเปนขอมลอเลกทรอนกสของผสงขอมล หากขอมลอเลกทรอนกสนนไดสงโดย (๑) บคคลผมอ านาจกระท าการแทนผสงขอมลเกยวกบขอมลอเลกทรอนกสนน หรอ (๒) ระบบขอมลทผสงขอมลหรอบคคลผมอ านาจกระท าการแทนผสงขอมลไดก าหนดไวลวงหนาใหสามารถท างานไดโดยอตโนมต มาตรา ๑๖ ผรบขอมลชอบทจะถอวาขอมลอเลกทรอนกสเปนของผสงขอมลและชอบทจะด าเนนการไปตามขอมลอเลกทรอนกสนนได ถา (๑) ผรบขอมลไดตรวจสอบโดยสมควรตามวธการทไดตกลงกบผสงขอมลวาขอมลอเลกทรอนกสเปนของผสงขอมล หรอ (๒) ขอมลอเลกทรอนกสทผรบขอมลไดรบนนเกดจากการกระท าของบคคลซงใชวธการทผสงขอมลใชในการแสดงวาขอมลอเลกทรอนกสนนเปนของผสงขอมล ซงบคคลนนไดลวงรโดยอาศยความสมพนธระหวางบคคลนนกบผสงขอมลหรอผมอ านาจกระท าการแทนผสงขอมล ความในวรรคหนงมใหใชบงคบ ถา (๑) ในขณะนนผรบขอมลไดรบแจงจากผสงขอมลวาขอมลอเลกทรอนกสทผรบขอมลไดรบนนมใชของผสงขอมลและในขณะเดยวกนผรบขอมลมเวลาพอสมควรทจะตรวจสอบขอเทจจรงตามทไดรบแจงนน หรอ (๒) กรณตามวรรคหนง (๒) เมอผรบขอมลไดรหรอควรจะไดรวาขอมลอเลกทรอนกสนนไมใชของผสงขอมล หากผรบ ขอมลไดใชความระมดระวงตามสมควร หรอด าเนนการตามวธการทไดตกลงกนไวกอนแลว

178

มาตรา ๑๗ ในกรณตามมาตรา ๑๕ หรอมาตรา ๑๖ วรรคหนง ในระหวางผสงขอมลและผรบขอมล ผรบขอมลมสทธถอวาขอมลอเลกทรอนกสทไดรบนนถกตองตามเจตนาของผสงขอมล และสามารถด าเนนการไปตามขอมลอเลกทรอนกสนนได เวนแตผรบขอมลไดรหรอควรจะไดรวาขอมลอเลกทรอนกสทไดร บนนมขอผดพลาดอนเกดจากการสง หากผร บขอมลไดใช ความระมดระวงตามสมควรหรอด าเนนการตามวธการทไดตกลงกนไวกอนแลว มาตรา ๑๘ ผรบขอมลชอบทจะถอวาขอมลอเลกทรอนกสทไดร บแตละชดเปนขอมลทแยกจากกน และสามารถด าเนนการ ไปตามขอมลอเลกทรอนกสแตละชดน นได เวนแตขอมลอเลกทรอนกสชดนนจะซ ากบขอมลอเลกทรอนกสอกชดหนง และผรบขอมล ไดรหรอควรจะไดรวาขอมลอเลกทรอนกสนนเปนขอมลอเลกทรอนกสซ า หากผรบขอมลไดใชความระมดระวงตามสมควร หรอด าเนนการตามวธการทไดตกลงกนไวกอนแลว มาตรา ๑๙ ในกรณทตองมการตอบแจงการรบขอมลอเลกทรอนกส ไมวาผสงขอมลไดรองขอ หรอตกลงกบผร บขอมล ไวกอนหรอขณะทสงขอมลอเลกทรอนกสหรอปรากฏในขอมลอเลกทรอนกส ใหเปนไปตามหลกเกณฑดงตอไปน (๑) ในกรณทผสงขอมลมไดตกลงใหตอบแจงการรบขอมลอเลกทรอนกสในรปแบบหรอวธการใดโดยเฉพาะ การตอบแจง การรบอาจท าไดดวยการตดตอสอสารจากผรบขอมล ไมวาโดยระบบขอมลทท างานโดยอตโนมตหรอโดยวธอนใด หรอดวยการ กระท าใด ๆ ของผรบขอมลซงเพยงพอจะแสดงตอผสงขอมลวาผรบขอมลไดรบขอมลอเลกทรอนกสนนแลว (๒) ในกรณทผสงขอมลก าหนดเงอนไขวาจะถอวามการสงขอมลอเลกทรอนกสตอเมอไดรบการตอบแจงการรบจากผรบขอมล ใหถอวายงไมมการสงขอมลอเลกทรอนกสจนกวาผสงขอมลจะไดรบการตอบแจงการรบแลว (๓) ในกรณทผสงขอมลมไดก าหนดเงอนไขตามความใน (๒) และผสงขอมลมไดรบการตอบแจงการรบนนภายในเวลา ทก าหนดหรอตกลงกน หรอภายในระยะเวลาอนสมควรในกรณทมไดก าหนดหรอตกลงเวลาไว (ก) ผสงขอมลอาจสงค าบอกกลาวไปยงผรบขอมลวาตนยงมไดรบการตอบแจงการรบ และก าหนดระยะเวลาอนสมควร ใหผรบขอมลตอบแจงการรบ และ (ข) หากผสงขอมลมไดรบการตอบแจงการรบภายในระยะเวลาตาม (ก) เมอผสงขอมลบอกกลาวแกผรบขอมลแลว ผสงขอมลชอบทจะถอวาขอมลอเลกทรอนกสนนมไดมการสงเลยหรอผสงขอมลอาจใชสทธอนใดทผสงขอมลมอยได

179

มาตรา ๒๐ ในกรณทผสงขอมลไดรบการตอบแจงการรบจากผรบขอมล ใหสนนษฐานวาผรบขอมลไดรบขอมลอเลกทรอนกสทเกยวของแลว แตขอสนนษฐานดงกลาวมใหถอวาขอมลอเลกทรอนกสทผรบขอมลไดรบนนถกตองตรงกนกบขอมลอเลกทรอนกสทผสงขอมลไดสงมา มาตรา ๒๑ ในกรณทปรากฏในการตอบแจงการรบขอมลอเลกทรอนกสนนเองวาขอมลอเลกทรอนกสทผรบขอมลไดรบเปนไปตามขอก าหนดทางเทคนคทผสงขอมลและผรบขอมลไดตกลงหรอระบไวในมาตรฐานซงใชบงคบอย ใหสนนษฐานวาขอมลอเลกทรอนกสทสงไปนนไดเปนไปตามขอก าหนดทางเทคนคทงหมดแลว มาตรา ๒๒ การสงขอมลอเลกทรอนกสใหถอวาไดมการสงเมอขอมลอเลกทรอนกสนนไดเขาสระบบขอมลทอยนอกเหนอการควบคมของผสงขอมล มาตรา ๒๓ การรบขอมลอเลกทรอนกสใหถอวามผลนบแตเวลาทขอมลอเลกทรอนกสนนไดเขาสระบบขอมลของผรบขอมล หากผรบขอมลไดก าหนดระบบขอมลทประสงคจะใชในการรบขอมลอเลกทรอนกสไวโดยเฉพาะ ใหถอวาการรบขอมล อเลกทรอนกสมผลนบแตเวลาทขอมลอเลกทรอนกสนนไดเขาสระบบขอมลทผรบขอมลไดก าหนดไวนน แตถาขอมลอเลกทรอนกสดงกลาวไดสงไปยง ระบบขอมลอนของผรบขอมลซงมใชระบบขอมลทผรบขอมลก าหนดไว ใหถอวาการรบขอมลอเลกทรอนกสมผลนบแตเวลาทไดเรยกขอมลอเลกทรอนกสจากระบบขอมลนน ความในมาตรานใหใชบงคบแมระบบขอมลของผรบขอมลตงอยในสถานทอกแหงหนงตางหากจากสถานททถอวาผรบขอมลไดรบขอมลอเลกทรอนกสตามมาตรา ๒๔ มาตรา ๒๔ การสงหรอการรบขอมลอเลกทรอนกส ใหถอวาไดสง ณ ทท าการงานของผสงขอมล หรอไดรบ ณ ทท าการงาน องผรบขอมล แลวแตกรณ ในกรณทผสงขอมลหรอผรบขอมลมทท าการงานหลายแหง ใหถอเอาทท าการงานทเกยวของมากทสดกบธรกรรมนนเปนทท าการงานเพอประโยชนตามวรรคหนง แตถาไมสามารถก าหนดไดวาธรกรรมนนเกยวของกบทท าการงานแหงใดมากทสด ใหถอเอาส านกงานใหญเปนสถานททไดรบหรอสงขอมลอเลกทรอนกสนน ในกรณทไมปรากฏทท าการงานของผสงขอมลหรอผรบขอมล ใหถอเอาถนทอยปกตเปนสถานททสงหรอไดรบขอมลอเลกทรอนกส ความในมาตรานมใหใชบงคบกบการสงและการรบขอมลอเลกทรอนกสโดยวธการทางโทรเลขและโทรพมพ หรอวธการสอสารอนตามทก าหนดในพระราชกฤษฎกา มาตรา ๒๕ ธรกรรมทางอเลกทรอนกสใดทไดกระท าตามวธการแบบปลอดภยทก าหนดในพระราชกฤษฎกา ใหสนนษฐานวาเปนวธการทเชอถอได

หมวด ๒

180

ลายมอชออเลกทรอนกส - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

มาตรา ๒๖ ลายมอชออเลกทรอนกสทมล กษณะดงตอไปน ใหถอวาเปนลายมอชออเลกทรอนกสทเชอถอได (๑) ขอมลส าหรบใชสรางลายมอชออเลกทรอนกสนนไดเชอมโยงไปยงเจาของลายมอชอโดยไมเชอมโยงไปยงบคคลอนภายใตสภาพทน ามาใช (๒) ในขณะสรางลายมอชออเลกทรอนกสนน ขอมลส าหรบใชสรางลายมอชออเลกทรอนกสอยภายใตการควบคมของเจาของลายมอชอโดยไมมการควบคมของบคคลอน (๓) การเปลยนแปลงใด ๆ ทเกดแกลายมอชออเลกทรอนกส นบแตเวลาทไดสรางขนสามารถจะตรวจพบได และ (๔) ในกรณทกฎหมายก าหนดใหการลงลายมอชออเลกทรอนกสเปนไปเพอรบรองความครบถวนและไมมการเปลยนแปลงของขอความ การเปลยนแปลงใดแกขอความนนสามารถตรวจพบไดนบแตเวลาทลงลายมอชออเลกทรอนกส บทบญญตในวรรคหนง ไมเปนการจ ากดวาไมมวธการอนใดทแสดงไดวาเปนลายมอชออเลกทรอนกสทเชอถอได หรอการแสดงพยานหลกฐานใดเกยวกบความไมนาเชอถอของลายมอชออเลกทรอนกส มาตรา ๒๗ ในกรณมการใชขอมลส าหรบใชสรางลายมอชออเลกทรอนกสเพอสรางลายมอชออเลกทรอนกสทจะมผลตามกฎหมาย เจาของลายมอชอตองด าเนนการดงตอไปน (๑) ใชความระมดระวงตามสมควรเพอมใหมการใชขอมลส าหรบใชสรางลายมอชออเลกทรอนกสโดยไมไดรบอนญาต (๒) แจงใหบคคลทคาดหมายไดโดยมเหตอนควรเชอวาจะกระท าการใดโดยขนอยกบลายมอชออเลกทรอนกสหรอใหบรการเกยวกบลายมอชออเลกทรอนกส ทราบโดยมชกชา เมอ (ก) เจาของลายมอชอรหรอควรไดรวาขอมลส าหรบใชสรางลายมอชออเลกทรอนกสนนสญหาย ถกท าลาย ถกแกไข ถกเปดเผยโดยมชอบ หรอถกลวงรโดยไมสอดคลองกบวตถประสงค (ข) เจาของลายมอชอรจากสภาพการณทปรากฏวากรณมความเสยงมากพอทขอมลส าหรบใชสรางลายมอชออเลกทรอนกส สญหาย ถกท าลาย ถกแกไข ถกเปดเผยโดยมชอบ หรอถกลวงรโดยไมสอดคลองกบวตถประสงค (๓) ในกรณมการออกใบรบรองสนบสนนการใชลายมอชออเลกทรอนกส จะตองใชความระมดระวงตามสมควรใหแนใจใน

181

ความถกตองและสมบรณของการแสดงสาระส าคญทงหมด ซงกระท าโดยเจาของลายมอชอเกยวกบใบรบรองนนตลอดอายใบรบรอง หรอตามทมการก าหนดในใบรบรอง มาตรา ๒๘ ในกรณมการใหบรการออกใบรบรองเพอสนบสนนลายมอชออเลกทรอนกสใหมผลทางกฎหมายเสมอนหนงลงลายมอชอ ผใหบรการออกใบรบรองตองด าเนนการ ดงตอไปน (๑) ปฏบตตามแนวนโยบายและแนวปฏบตทตนไดแสดงไว (๒) ใชความระมดระวงตามสมควรใหแนใจในความถกตองและความสมบรณของการแสดงสาระส าคญทงหมดทตนไดกระท าเกยวกบใบรบรองนนตลอดอายใบรบรอง หรอตามทมการก าหนดในใบรบรอง (๓) จดใหมวธการในการเขาถงโดยสมควร ใหคกรณทเกยวของสามารถตรวจสอบขอเทจจรงในการแสดงสาระส าคญทงหมดจากใบรบรองได ในเรองดงตอไปน (ก) การระบผใหบรการออกใบรบรอง (ข) เจาของลายมอชอซงระบในใบรบรองไดควบคมขอมลส าหรบใชสรางลายมอชออเลกทรอนกสในขณะมการออกใบรบรอง (ค) ขอมลส าหรบใชสรางลายมอชออเลกทรอนกสมผลใชไดในขณะหรอกอนทมการออกใบรบรอง (๔) จดใหมวธการเขาถงโดยสมควร ใหคกรณทเกยวของสามารถตรวจสอบกรณดงตอไปนจากใบรบรองหรอจากวธอน (ก) วธการทใชในการระบตวเจาของลายมอชอ (ข) ขอจ ากดเกยวกบวตถประสงคและคณคาทมการน าขอมลส าหรบใชสรางลายมอชออเลกทรอนกสหรอใบรบรอง (ค) ขอมลส าหรบใชสรางลายมอชออเลกทรอนกสมผลสมบรณใชไดและไมสญหาย ถกท าลาย ถกแกไข ถกเปดเผยโดยมชอบ หรอถกลวงรโดยไมสอดคลองกบวตถประสงค (ง) ขอจ ากดเกยวกบขอบเขตความรบผดทผใหบรการออกใบรบรองไดระบไว (จ) การมวธการใหเจาของลายมอชอสงค าบอกกลาวเมอมเหตตามมาตรา ๒๗ (๒) (ฉ) การมบรการเกยวกบการเพกถอนใบรบรองททนการ (๕) ในกรณทมบรการตาม (๔) (จ) บรการนนตองมวธการทใหเจาของลายมอชอสามารถแจงไดตามหลกเกณฑทก าหนดตามมาตรา ๒๗ (๒) และในกรณทมบรการตาม (๔) (ฉ) บรการนนตองสามารถเพกถอนใบรบรองไดทนการ (๖) ใชระบบ วธการ และบคลากรทเชอถอไดในการใหบรการ

182

มาตรา ๒๙ ในการพจารณาความเชอถอไดของระบบ วธการ และบคลากรตามมาตรา ๒๘ (๖) ใหค านงถงกรณดงตอไปน (๑) สถานภาพทางการเงน บคลากร และสนทรพยทมอย (๒) คณภาพของระบบฮารดแวรและซอฟตแวร (๓) วธการออกใบรบรอง การขอใบรบรอง และการเกบรกษาขอมลการใหบรการนน (๔) การจดใหมขอมลขาวสารเกยวกบเจาของลายมอชอ ทระบในใบรบรองและผทอาจคาดหมายไดวาจะเปนคกรณทเกยวของ (๕) ความสม าเสมอและขอบเขตในการตรวจสอบโดยผตรวจสอบอสระ (๖) องคกรทใหการรบรองหรอใหบรการออกใบรบรองเกยวกบการปฏบตหรอการมอยของสงทกลาวมาใน (๑) ถง (๕) (๗) กรณใด ๆ ทคณะกรรมการประกาศก าหนด มาตรา ๓๐ คกรณทเกยวของตองด าเนนการ ดงตอไปน (๑) ด าเนนการตามสมควรในการตรวจสอบความนาเชอถอของลายมอชออเลกทรอนกส (๒) ในกรณลายมอชออเลกทรอนกสมใบรบรอง ตองมการด าเนนการตามสมควร ดงน (ก) ตรวจสอบความสมบรณของใบรบรอง การพกใช หรอการเพกถอนใบรบรอง และ (ข) ปฏบตตามขอจ ากดใด ๆ ทเกยวกบใบรบรอง มาตรา ๓๑ ใบรบรองหรอลายมอชออเลกทรอนกสใหถอวามผลทางกฎหมายโดยไมตองค านงถง (๑) สถานทออกใบรบรองหรอสถานทสรางหรอใชลายมอชออเลกทรอนกส หรอ (๒) สถานทท าการงานของผออกใบรบรองหรอเจาของลายมอชออเลกทรอนกส ใบรบรองทออกในตางประเทศใหมผลตามกฎหมายในประเทศเชนเดยวกบใบรบรองทออกในประเทศ หากการออกใบรบรอง ดงกลาวไดใชระบบทเชอถอไดไมนอยกวาระบบทเชอถอไดตามพระราชบญญตน ลายมอชออเลกทรอนกสทสรางหรอใชในตางประเทศใหถอวามผลตามกฎหมายในประเทศเชนเดยวกบลายมอชออเลกทรอนกสทสรางหรอใชในประเทศ หากการสรางหรอใชลายมอชออเลกทรอนกสดงกลาวไดใชระบบทเชอถอไดไมนอยกวาระบบ

183

ทเชอถอไดตามพระราชบญญตน ในการพจารณาวาใบรบรองหรอลายมอชออเลกทรอนกสใดมความเชอถอไดตามวรรคสองหรอวรรคสาม ใหค านงถงมาตรฐานระหวางประเทศและปจจยอน ๆ ทเกยวของประกอบดวย

หมวด ๓ ธรกจบรการเกยวกบธรกรรมทางอเลกทรอนกส

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - มาตรา ๓๒ บคคลยอมมสทธประกอบธรกจบรการเกยวกบธรกรรมทางอเลกทรอนกส แตในกรณทจ าเปนเพอรกษาความมนคงทางการเงนและการพาณชย หรอเพอประโยชนในการเสรมสรางความเชอถอและยอมรบในระบบขอมลอเลกทรอนกส หรอเพอปองกนความเสยหายตอสาธารณชน ใหมการตราพระราชกฤษฎกาก าหนดใหการประกอบธรกจบรการเกยวกบธรกรรมทางอเลกทรอนกสใดเปนกจการทตองแจงใหทราบ ตองขนทะเบยน หรอตองไดรบใบอนญาตกอนกได ในการก าหนดใหกรณใดตองแจงใหทราบ ตองขนทะเบยน หรอตองไดรบใบอนญาตตามวรรคหนง ใหก าหนดโดยพจารณาจากความเหมาะสมในการปองกนความเสยหายตามระดบความรนแรงของผลกระทบทอาจเกดขนจากการประกอบธรกจนน ในการน จะก าหนดใหหนวยงานของรฐแหงหนงแหงใดเปนผรบผดชอบในการควบคมดแลในพระราชกฤษฎกาดงกลาวกได กอนเสนอใหตราพระราชกฤษฎกาตามวรรคหนง ตองจดใหมการรบฟงความคดเหนของประชาชนตามความเหมาะสม และน าขอมลทไดรบมาประกอบการพจารณา มาตรา ๓๓ ในกรณทมพระราชกฤษฎกาก าหนดใหการประกอบธรกจบรการเกยวกบธรกรรมทางอเลกทรอนกสใดเปนกจการทตองแจงใหทราบ หรอตองขนทะเบยน ใหผทประสงคจะประกอบธรกจดงกลาวตองแจงหรอขนทะเบยนตอพนกงานเจาหนาทตามทก าหนดในพระราชกฤษฎกากอนเรมประกอบธรกจนน หลกเกณฑและวธการแจงหรอขนทะเบยนตามวรรคหนง ใหเปนไปตามทก าหนดในพระราชกฤษฎกา และเมอพนกงานเจาหนาทตามทก าหนดในพระราชกฤษฎกาไดรบแจงหรอรบขนทะเบยนใหออกใบรบแจงหรอใบรบขนทะเบยนเพอเปนหลกฐานการแจงหรอการขนทะเบยนในวนทไดรบแจงหรอรบขนทะเบยน และใหผแจงหรอผข นทะเบยนประกอบธรกจนนไดตงแตวนทไดรบแจงหรอรบขนทะเบยน แตถาพนกงานเจาหนาทตามทก าหนดในพระราชกฤษฎกาตรวจพบในภายหลงวาการแจงหรอขนทะเบยนไมถกตองหรอไมครบถวน ใหมอ านาจสงผแจงหรอผขนทะเบยนแกไขใหถกตองหรอครบถวนภายในเจดวนนบแตวนทไดรบค าสงดงกลาว

184

ในการประกอบธรกจ ผแจงหรอผขนทะเบยนตามวรรคหนงตองปฏบตตามหลกเกณฑทก าหนดในพระราชกฤษฎกาและตามทคณะกรรมการประกาศก าหนด ถาผแจงหรอผขนทะเบยนตามวรรคหนงไมแกไขการแจงหรอขนทะเบยนใหถกตองหรอครบถวนตามวรรคสอง หรอฝาฝนหรอไมปฏบตตามหลกเกณฑการประกอบธรกจตามวรรคสาม ใหคณะกรรมการพจารณามค าสงลงโทษปรบทางปกครองไมเกนหนงลานบาท โดยค านงถงความรายแรงแหงพฤตกรรมทกระท าผด และในกรณทเหนสมควรคณะกรรมการอาจมค าสงใหผนนด าเนนการใดๆ เพอแกไขใหถกตองหรอเหมาะสมได หลกเกณฑในการพจารณาลงโทษปรบทางปกครองใหเปนไปตามทคณะกรรมการก าหนดและถาผถกลงโทษปรบทางปกครองไมยอมช าระคาปรบทางปกครอง ใหน าบทบญญตเกยวกบการบงคบทางปกครองตามกฎหมายวาดวยวธปฏบตราชการทางปกครองมาใชบงคบโดยอนโลม และในกรณไมมเจาหนาทด าเนนการบงคบตามค าสง ใหคณะกรรมการมอ านาจฟองคดตอศาลปกครองเพอบงคบช าระคาปรบ ในการน ถาศาลปกครองเหนวาค าสงใหช าระคาปรบนนชอบดวยกฎหมายกใหศาลปกครองมอ านาจพจารณาพพากษาและบงคบใหมการยดหรออายดทรพยสนขายทอดตลาดเพอช าระคาปรบได ในกรณผกระท าผดตามวรรคสไมด าเนนการแกไขตามค าสงของคณะกรรมการหรอกระท าความผดซ าอก ใหคณะกรรมการมอ านาจออกค าสงหามมใหผนนประกอบธรกจตามทไดแจงหรอขนทะเบยนอกตอไป มาตรา ๓๔ ในกรณทมพระราชกฤษฎกาก าหนดใหการประกอบธรกจบรการเกยวกบธรกรรมทางอเลกทรอนกสกรณใดเปนกจการทตองไดรบใบอนญาต ใหผทประสงคจะประกอบธรกจดงกลาวยนค าขอรบใบอนญาตตอพนกงานเจาหนาทตามทก าหนดในพระราชกฤษฎกา คณสมบตของผขอรบใบอนญาต หลกเกณฑและวธการขออนญาต การออกใบอนญาต การตออายใบอนญาต การคนใบอนญาตและการสงพกใชหรอเพกถอนใบอนญาต ใหเปนไปตามหลกเกณฑทก าหนดในพระราชกฤษฎกา ในการประกอบธรกจ ผไดรบใบอนญาตตามวรรคหนง ตองปฏบตตามหลกเกณฑทก าหนดในพระราชกฤษฎกา ประกาศทคณะกรรมการก าหนดหรอเงอนไขในใบอนญาต ในกรณทผไดรบใบอนญาตฝาฝนหรอปฏบตไมถกตองตามหลกเกณฑการประกอบธรกจบรการเกยวกบธรกรรมทางอเลกทรอนกสตามวรรคสาม ใหคณะกรรมการพจารณามค าสงลงโทษปรบทางปกครองไมเกนสองลานบาท โดยค านงถงความรายแรงแหงพฤตกรรมทกระท าผด และในกรณทเหนสมควร คณะกรรมการอาจมค าสงใหผนนด าเนนการใด ๆ เพอแกไขใหถกตองหรอเหมาะสมได ทงน ใหน าความในมาตรา ๓๓ วรรคหา มาใชบงคบโดยอนโลม

หมวด ๔

185

ธรกรรมทางอเลกทรอนกสภาครฐ - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

มาตรา ๓๕ ค าขอ การอนญาต การจดทะเบยน ค าสงทางปกครอง การช าระเงน การประกาศ หรอการด าเนนการใด ๆ ตามกฎหมายกบหนวยงานของรฐหรอโดยหนวยงานของรฐ ถาไดกระท าในรปของขอมลอเลกทรอนกสตามหลกเกณฑและวธการทก าหนดโดยพระราชกฤษฎกา ใหน าพระราชบญญตนมาใชบงคบและใหถอวามผลโดยชอบดวยกฎหมายเชนเดยวกบการด าเนนการตามหลกเกณฑและวธการทกฎหมายในเรองนนก าหนด ทงน ในพระราชกฤษฎกาอาจก าหนดใหบคคลทเกยวของตองกระท าหรองดเวนกระท าการใด ๆ หรอใหหนวยงานของรฐออกระเบยบเพอก าหนดรายละเอยดในบางกรณดวยกได ในการออกพระราชกฤษฎกาตามวรรคหนง พระราชกฤษฎกาดงกลาวอาจก าหนดใหผประกอบธรกจบรการเกยวกบธรกรรมทางอเลกทรอนกสตองแจงใหทราบ ตองขนทะเบยน หรอตองไดรบใบอนญาต แลวแตกรณ กอนประกอบกจการกได ในกรณน ใหน าบทบญญตในหมวด ๓ และบทก าหนดโทษทเกยวของมาใชบงคบโดยอนโลม

หมวด ๕ คณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกส - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

มาตรา ๓๖ ใหมคณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกส ประกอบดวยรฐมนตรวาการกระทรวงวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงแวดลอมเปนประธานกรรมการ และกรรมก ารซงคณะรฐมนตรแตงตงจากผทรงคณวฒทไดรบการสรรหาอกจ านวนสบสองคน โดยในจ านวนนเปนผทรงคณวฒในดานดงตอไปนดานละสองคน (๑) การเงน (๒) การพาณชยอเลกทรอนกส (๓) นตศาสตร (๔) วทยาการคอมพวเตอร (๕) วทยาศาสตรหรอวศวกรรมศาสตร (๖) สงคมศาสตร ทงน ผทรงคณวฒคนหนงของแตละดานตองมาจากภาคเอกชน และใหผอ านวยการศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต เปนกรรมการและเลขานการ

186

หลกเกณฑและวธการสรรหาและการเสนอชอบคคลทเหนสมควรตอคณะรฐมนตรเพอพจารณาแตงตงเปนคณะกรรมการ ตามวรรคหนง ใหเปนไปตามระเบยบทรฐมนตรประกาศก าหนด ใหเลขานการแตงตงผชวยเลขานการอกไมเกนสองคน มาตรา ๓๗ ใหคณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกส มอ านาจหนาทดงตอไปน (๑) เสนอแนะตอคณะรฐมนตรเพอวางนโยบายการสงเสรมและพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส ตลอดจนการแกไขปญหาและอปสรรคทเกยวของ (๒) ตดตามดแลการประกอบธรกจบรการเกยวกบธรกรรมทางอเลกทรอนกส (๓) เสนอแนะหรอใหค าปรกษาตอรฐมนตรเพอการตราพระราชกฤษฎกาตามพระราชบญญตน (๔) ออกระเบยบหรอประกาศเกยวกบลายมอชออเลกทรอนกสเพอใหเปนไปตามพระราชบญญตน หรอตามพระราชกฤษฎกาทออกตามพระราชบญญตน (๕) ปฏบตการอนใดเพอใหเปนไปตามพระราชบญญตน หรอกฎหมายอน ในการปฏบตการตามพระราชบญญตน ใหคณะกรรมการเปนเจาพนกงานตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๘ กรรมการผทรงคณวฒมวาระการด ารงต าแหนงสามป กรรมการซงพนจากต าแหนงอาจไดรบแตงตงอกได แตไมเกนสองวาระตดตอกน มาตรา ๓๙ นอกจากการพนจากต าแหนงตามวาระตามมาตรา ๓๘ กรรมการผทรงคณวฒพนจากต าแหนง เมอ (๑) ตาย (๒) ลาออก (๓) คณะรฐมนตรใหออกเพราะมความประพฤตเสอมเสย บกพรอง หรอไมสจรตตอหนาทหรอหยอนความสามารถ (๔) เปนคนไรความสามารถหรอคนเสมอนไรความสามารถ (๕) ไดรบโทษจ าคกโดยตองค าพพากษาถงทสดใหจ าคก เวนแตเปนโทษส าหรบความผดทไดกระท าโดยประมาทหรอความผดลหโทษ มาตรา ๔๐ ในกรณทกรรมการผทรงคณวฒพนจากต าแหนงตามมาตรา ๓๙ ใหถอวาคณะกรรมการประกอบดวยกรรมการเทาทเหลออย และใหด าเนนการแตงตงกรรมการใหมแทนภายในหกสบวนนบแตวนทกรรมการพนจากต าแหนง

187

ใหกรรมการซงไดรบแตงตงแทนอยในต าแหนงเทากบวาระทเหลออยของผซงตนแทน มาตรา ๔๑ การประชมของคณะกรรมการตองมกรรมการมาประชมไมนอยกวากงหนงของจ านวนกรรมการทงหมดจงเปนองคประชม ถาประธานกรรมการไมมาประชมหรอไมอาจปฏบตหนาทได ใหคณะกรรมการเลอกกรรมการคนหนงท าหนาทประธานในทประชม การวนจฉยชขาดของทประชมใหถอเสยงขางมาก กรรมการคนหนงใหมเสยงหนงในการลงคะแนน ถาคะแนนเสยงเทากนใหประธานออกเสยงเพมขนอกเสยงหนงเปนเสยงชขาด มาตรา ๔๒ คณะกรรมการมอ านาจแตงตงคณะอนกรรมการเพอพจารณาหรอปฏบตการอยางหนงอยางใดแทนคณะกรรมการกได ใหน าความในมาตรา ๔๑ มาใชบงคบแกการประชมของคณะอนกรรมการโดยอนโลม มาตรา ๔๓ ใหศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาตท าหนาทเปนหนวยงานธรการของคณะกรรมการ

หมวด ๖ บทก าหนดโทษ

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - มาตรา ๔๔ ผใดประกอบธรกจบรการเกยวกบธรกรรมทางอเลกทรอนกสโดยไมแจงหรอขนทะเบยนตอพนกงานเจาหนาทตามทก าหนดในพระราชกฤษฎกาตามมาตรา ๓๓ วรรคหนง หรอโดยฝาฝนค าสงหามการประกอบธรกจของคณะกรรมการตามมาตรา ๓๓ วรรคหก ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหนงป หรอปรบไมเกนหนงแสนบาท หรอทงจ าทงปรบ มาตรา ๔๕ ผใดประกอบธรกจบรการเกยวกบธรกรรมทางอเลกทรอนกสโดยไมไดรบใบอนญาตตามมาตรา ๓๔ ตองระวางโทษจ าคกไมเกนสองป หรอปรบไมเกนสองแสนบาท หรอทงจ าทงปรบ มาตรา ๔๖ บรรดาความผดตามพระราชบญญตนทกระท าโดยนตบคคล ผจดการหรอผแทนนตบคคลหรอผซงมสวนรวมในการด าเนนงานของนตบคคล ตองรบผดในความผดนนดวย เวนแตพสจนไดวาตนมไดรเหนหรอมสวนรวมในการกระท าความผดนน ผรบสนองพระบรมราชโองการ .............................................

188

พนต ารวจโท ทกษณ ชนวตร นายกรฐมนตร หมายเหต:- เหตผลในการประกาศใชพระราชบญญตฉบบน คอ โดยทการท าธรกรรมในปจจบนมแนวโนมทจะปรบเปลยนวธการในการตดตอสอสารทอาศยการพฒนาการเทคโนโลยทางอเลกทรอนกสซงมความสะดวก รวดเรว และมประสทธภาพ แตเนองจากการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสดงกลาวมความแตกตางจากวธการท าธรกรรมซงมกฎหมายรองรบอยในปจจบนเปนอยางมาก อนสงผลใหตองมการรองรบสถานะทางกฎหมายของขอมลทางอเลกทรอนกสใหเสมอกบการท าเปนหนงสอ หรอหลกฐานเปนหนงสอ การรบรองวธการสงและรบขอมลอเลกทรอนกส การใชลายมอชออเลกทรอนกส ตลอดจนการรบฟงพยานหลกฐานทเปนขอมลอเลกทรอนกส เพอเปนการสงเสรมการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสใหนาเชอถอ และมผลในทางกฎหมายเชนเดยวกบการ ท าธรกรรมโดยวธการทวไปทเคยปฏบตอยเดม ควรก าหนดใหมคณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกสท าหนาทวางนโยบายก าหนดหลกเกณฑเพอสงเสรมการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส ตดตามดแลการประกอบธรกจเกยวกบธรกรรมทางอเลกทรอนกส รวมทงมหนาทในการสงเสรมการพฒนาการทางเทคโนโลยเพอตดตามความกาวหนาของเทคโนโลย ซงมการเปลยนแปลงและพฒนาศกยภาพตลอดเวลาใหมมาตรฐานนาเชอถอ ตลอดจนเสนอแนะแนวทางแกไขปญหาและอปสรรคทเกยวของ อนจะเปนการ สงเสรมการใชธรกรรมทางอเลกทรอนกสทงภายในประเทศและระหวางประเทศ ดวยการมกฎหมายรองรบในลกษณะทเปนเอกรป และสอดคลองกบมาตรฐานทนานาประเทศยอมรบ จงจ าเปนตองตราพระราชบญญตน

189

ภาคผนวก ง. พระราชบญญต

วาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๕๑ ----------------------------------------------

ภมพลอดลยเดช ป.ร. ใหไว ณ วนท ๖ กมภาพนธ พ.ศ. ๒๕๕๑

เปนท ๖๓ ในรชกาลปจจบน พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช มพระบรมราชโองการโปรดเกลา ฯ ใหประกาศวา โดยทเปนการสมควรแกไขเพมเตมกฎหมายวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส จงทรงพระกรณาโปรดเกลา ฯ ใหตราพระราชบญญตขนไวโดยค าแนะน าและยนยอมของ สภานตบญญตแหงชาต ดงตอไปน มาตรา ๑ พระราชบญญตนเรยกวา “พระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๕๑” มาตรา ๒ พระราชบญญตนใหใชบงคบตงแตวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษา เปนตนไป มาตรา ๓ ใหเพมความตอไปนเปนวรรคสองของมาตรา ๘ แหงพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. ๒๕๔๔ “ในกรณทกฎหมายก าหนดใหตองมการปดอากรแสตมป หากไดมการช าระเงนแทนหรอ ด าเนนการอนใดดวยวธการทางอเลกทรอนกสตามหลกเกณฑและวธการทหนวยงานของรฐซงเกยวของ ประกาศก าหนด ใหถอวาหนงสอ หลกฐานเปนหนงสอ หรอเอกสาร ซงมลกษณะเปนตราสารนน ไดมการปดอากรแสตมปและขดฆาตามกฎหมายนนแลว ในการนในการก าหนดหลกเกณฑและวธการ ของหนวยงานของรฐดงกลาว คณะกรรมการจะก าหนดกรอบและแนวทางเพอเปนมาตรฐานทวไปไวดวยกได” มาตรา ๔ ใหเพมความตอไปนเปนวรรคสองและวรรคสามของมาตรา ๙ แหงพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. ๒๕๔๔ “วธการทเชอถอไดตาม (๒) ใหค านงถง

190

ก. ความมนคงและรดกมของการใชวธการหรออปกรณในการระบตวบคคล สภาพพรอม ใชงานของทางเลอกในการระบตวบคคล กฎเกณฑเกยวกบลายมอชอทก าหนดไวในกฎหมาย ระดบความมนคงปลอดภยของการใชลายมอชออเลกทรอนกส การปฏบตตามกระบวนการในการระบตว บคคลผเปนสอกลาง ระดบของการยอมรบหรอไมยอมรบ วธการทใชในการระบตวบคคลในการท าธรกรรม วธการระบตวบคคล ณ ชวงเวลาทมการท าธรกรรมและตดตอสอสาร ข. ลกษณะ ประเภท หรอขนาดของธรกรรมทท า จ านวนครงหรอความสม าเสมอในการท าธรกรรม ประเพณทางการคาหรอทางปฏบต ความส าคญ มลคาของธรกรรมทท า หรอ ค. ความรดกมของระบบการตดตอสอสาร ใหน าความในวรรคหนงมาใชบงคบกบการประทบตราของนตบคคลดวยวธการทาง อเลกทรอนกส ดวยโดยอนโลม” มาตรา ๕ ใหเพมความตอไปนเปนวรรคสของมาตรา๑๐ แหงพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. ๒๕๔๔ “ในกรณทมการท าสงพมพออกของขอมลอเลกทรอนกสตามวรรคหนงส าหรบใช อางอง ขอความของขอมลอเลกทรอนกส หากสงพมพออกนนมขอความถกตองครบถวนตรงกบ ขอมลอเลกทรอนกส และมการรบรองสงพมพออกโดยหนวยงานทมอ านาจตามทคณะกรรมการประกาศ ก าหนดแลว ใหถอวาสงพมพออกดงกลาวใชแทนตนฉบบได” มาตรา๖ ใหยกเลกความในมาตรา ๑๑ แหงพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. ๒๕๔๔ และใหใชความตอไปนแทน “มาตรา ๑๑ หามมใหปฏเสธการรบฟงขอมลอเลกทรอนกสเปนพยานหลกฐาน ในกระบวนการพจารณาตามกฎหมายทงในคดแพง คดอาญา หรอคดอนใด เพยงเพราะเหตวา เปนขอมลอเลกทรอนกส ในการชงน าหนกพยานหลกฐานวาขอมลอเลกทรอนกสจะเชอถอไดหรอไมเพยงใดนน ใหพเคราะหถงความนาเชอถอของลกษณะหรอวธการทใชสราง เกบรกษา หรอสอสารขอมล อเลกทรอนกส ลกษณะหรอวธการเกบรกษา ความครบถวน และไมมการเปลยนแปลงของ ขอความ ลกษณะ หรอวธการทใชในการระบหรอแสดงตวผสงขอมล รวมทงพฤตการณทเกยวของทงปวง ใหน าความในวรรคหนงมาใชบงคบกบสงพมพออกของขอมลอเลกทรอนกสดวย”

191

มาตรา ๗ ใหเพมความตอไปนเปนมาตรา ๑๒/๑ แหงพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. ๒๕๔๔ “มาตรา ๑๒/๑ ใหน าบทบญญตในมาตรา ๑๐ มาตรา ๑๑ และมาตรา ๑๒ มาใชบงคบกบ เอกสารหรอขอความทไดมการจดท าหรอแปลงใหอยในรปของขอมลอเลกทรอนกสในภายหลงดวย วธการทางอเลกทรอนกส และการเกบรกษาเอกสารและขอความดงกลาวดวยโดยอนโลม การจดท าหรอแปลงเอกสารและขอความใหอยในรปของขอมลอเลกทรอนกสตามวรรคหนง ใหเปนไปตามหลกเกณฑและวธการทคณะกรรมการก าหนด” มาตรา ๘ ใหยกเลกความในวรรคหนงของมาตรา ๓๖ แหงพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. ๒๕๔๔ และใหใชความตอไปนแทน “มาตรา ๓๖ ใหมคณะกรรมการคณะหน ง เรยกว า “คณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกส” ประกอบดวย รฐมนตรวาการกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร เปนประธานกรรมการ ปลดกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร เปนรองประธานกรรมการ และกรรมการอน อกจ านวนสบสองคนซงคณะรฐมนตรแตงตงจากผทรงคณวฒดานการเงน ดานการพาณชยอเลกทรอนกส ดานนตศาสตร ดานวทยาการคอมพวเตอร ดานวทยาศาสตรหรอวศวกรรมศาสตร และดานสงคมศาสตร ทไดรบการสรรหาดานละสองคน ทงน ผทรงคณวฒคนหนงของแตละดานตองมาจากภาคเอกชน และใหหวหนาส านกงานคณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกสเปนกรรมการและเลขานการ” มาตรา ๙ ใหเพมความตอไปนเปนมาตรา ๔๒/ ๑ แหงพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. ๒๕๔๔ “มาตรา ๔๒/๑ ใหคณะกรรมการไดรบเบยประชมและประโยชนตอบแทนอนตามหลกเกณฑ ทคณะรฐมนตรก าหนด คณะอนกรรมการทคณะกรรมการแตงตงตามมาตรา ๔๒ ใหไดรบเบยประชมและ ประโยชนตอบแทนอนตามหลกเกณฑทคณะกรรมการก าหนด” มาตรา ๑๐ ใหยกเลกความในมาตรา ๔๓ แหงพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. ๒๕๔๔ และใหใชความตอไปนแทน “มาตรา ๔๓ ใหจดตงส านกงานคณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกสเปนสวนราชการใน ส านกงานปลดกระทรวง กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ท าหนาทเปนหนวยงาน

192

ธรการของคณะกรรมการ” มาตรา ๑๑ ในระหวางทจดตงส านกงานคณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกสตามมาตรา ๔๓ แหงพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ .ศ . ๒๕๔๔ ซงแกไขเพมเตมโดย พระราชบญญตนยงไมแลวเสรจ ใหส านกงานปลดกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารรบผดชอบท าหนาทหนวยงานธรการของคณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกสไปพลางกอน ใหปลดกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารแตงตงขาราชการซงด ารงต าแหนง ไมต ากวาระดบแปดหรอเทยบเทาในสงกดส านกงานปลดกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและ การสอสาร ท าหนาทเปนหวหนาส านกงานคณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกสไปพลางกอน จนกวาการจดตงส านกงานคณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกสจะแลวเสรจ เพอประโยชน ในการปฏบตงานตามวรรคหนง รฐมนตรวาการกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารจะสงใหขาราชการในสงกดกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารมาปฏบตงานชวคราวในส านกงานปลดกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ตามความจ าเปนกได มาตรา ๑๒ ใหนายกรฐมนตรและรฐมนตรวาการกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและ การสอสารรกษาการตามพระราชบญญตน ผรบสนองพระบรมราชโองการ พลเอก สรยทธ จลานนท นายกรฐมนตร หมายเหต :- เหตผลในการประกาศใชพระราชบญญตฉบบน คอ เนองจากปจจบนกฎหมายวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกสยงไมมบทบญญตรองรบในเรองตราประทบอเลกทรอนกส ซงเปนสงทสามารถระบถง ตวผท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสไดเชนเดยวกบลายมอชออเลกทรอนกส ท าใหเปนอปสรรคตอการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสทตองมการประทบตราในหนงสอเปนส าคญ รวมทงยงไมมบทบญญตทก าหนดใหสามารถน า เอกสารซง เปนสงพมพออกของขอมลอเลกทรอนกสมาใชแทนตนฉบบหรอใหปนพยานหลกฐานในศาลได และโดยทไดมการปรบปรงโครงสรางระบบราชการตามพระราชบญญตปรบปรง กระทรวง ทบวง กรม พ.ศ. ๒๕๔๕ และก าหนดใหกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเปนหนวยงานทมอ านาจหนาทเกยวกบการวางแผน สงเสรม พฒนา และด าเนนกจการเกยวกบเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ประกอบกบปจจบนธรกรรมทางอเลกทรอนกสไดมการใชอยางแพรหลาย

193

จ าเปนทจะตองมหนวยงานธรการ เพอท าหนาทก ากบดแล เพอใหเปนไปตามกฎหมายวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกสและเปนฝายเลขานการ ของคณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกส โดยสมควรจดตงส านกงานคณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกส สงกดกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารขนท าหนาทแทนศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต อนจะเปนการสงเสรมความเชอมนในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส และเสรมสรางศกยภาพการแขงขนในเวทการคาระหวางประเทศ สมควรแกไขเพมเตมกฎหมายวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกสเพอใหสอดคลองกบหลกการดงกลาว จงจ าเปนตองตราพระราชบญญตน

194

ภาคผนวก จ. พระราชกฤษฎกาวาดวยวธการแบบปลอดภยในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส

พ.ศ. ๒๕๕๓ ภมพลอดลยเดช ป.ร.

ใหไว ณ วนท ๒๓ สงหาคม พ.ศ. ๒๕๕๓ เปนปท ๖๕ ในรชกาลปจจบน

พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช มพระบรมราชโองการโปรดเกลา ฯ ใหประกาศวา โดยท เ ปนการสมควรก าหนดวธการแบบปลอดภยในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส อาศยอ านาจตามความในมาตรา ๑๘๗ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย และมาตรา ๒๕ แหงพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. ๒๕๔๔ อนเปนกฎหมายทมบทบญญต บางประการเกยวกบการจ ากดสทธและเสรภาพของบคคล ซงมาตรา ๒๙ ประกอบกบมาตรา ๔๓ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย บญญตใหกระท าไดโดยอาศยอ านาจตามบทบญญตแหงกฎหมาย จงทรงพระกรณาโปรดเกลา ฯ ใหตราพระราชกฤษฎกาขนไว ดงตอไปน มาตรา ๑ พระราชกฤษฎกานเรยกวา “พระราชกฤษฎกาวาดวยวธการแบบปลอดภยในการ ท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. ๒๕๕๓” มาตรา ๒ พระราชกฤษฎกานใหใชบงคบเมอพนก าหนดหนงรอยแปดสบวนนบแต วนประกาศในราชกจจานเบกษาเปนตนไป มาตรา ๓ ในพระราชกฤษฎกาน “วธการแบบปลอดภย” หมายความวา วธการแบบปลอดภยในการท า ธรกรรมทาง อเลกทรอนกส “ทรพยสนสารสนเทศ” หมายความวา (๑) ระบบเครอขายคอมพวเตอร ระบบคอมพวเตอร ระบบงานคอมพวเตอร และระบบสารสนเทศ (๒) ตวเครองคอมพวเตอร อปกรณคอมพวเตอร เครองบนทกขอมล และอปกรณอนใด (๓) ขอมลสารสนเทศ ขอมลอเลกทรอนกส และขอมลคอมพวเตอร “ความมนคงปลอดภยของระบบสารสนเทศ” (information security) หมายความวา การปองกนทรพยสนสารสนเทศจากการเขาถง ใช เปดเผย ขดขวาง เปลยนแปลงแกไข ท าใหสญหาย ท าใหเสยหาย ถกท าลาย หรอลวงรโดยมชอบ “ความมนคงปลอดภยดานบรหารจดการ” (administrative security) หมายความวา

195

การกระท าในระดบบรหารโดยการจดใหมนโยบาย มาตรการ หลกเกณฑ หรอกระบวนการใด ๆ เพอน ามาใชในกระบวนการคดเลอก การพฒนา การน าไปใช หรอการบ ารงรกษาทรพยสนสารสนเทศใหมความมนคงปลอดภย “ความมนคงปลอดภยดานกายภาพ” (physical security) หมายความวา การจดใหมนโยบาย มาตรการ หลกเกณฑ หรอกระบวนการใด ๆ เพอน ามาใชในการปองกนทรพยสนสารสนเทศ สงปลกสราง หรอทรพยสนอนใดจากการคกคามของบคคล ภยธรรมชาต อบตภย หรอภยทางกายภาพอน “การรกษาความลบ” (confidentiality) หมายความวา การรกษาหรอสงวนไวเพอปองกนระบบเครอขายคอมพวเตอร ระบบคอมพวเตอร ระบบงานคอมพวเตอร ระบบสารสนเทศ ขอมลสารสนเทศ ขอมลอเลกทรอนกส หรอขอมลคอมพวเตอรจากการเขาถง ใช หรอเปดเผยโดยบคคลซงไมไดรบอนญาต “การรกษาความครบถวน” (integrity) หมายความวา การด าเนนการเพอใหขอมลสารสนเทศ ขอมลอเลกทรอนกส หรอขอมลคอมพวเตอรอยในสภาพสมบรณขณะทมการใชงาน ประมวลผล โอน หรอเกบรกษา เพอมใหมการเปลยนแปลงแกไข ท าใหสญหาย ท าใหเสยหาย หรอถกท าลายโดยไมไดรบอนญาตหรอโดยมชอบ “การรกษาสภาพพรอมใชงาน” (availability) หมายความวา การจดท าใหทรพยสน สารสนเทศสามารถท างาน เขาถง หรอใชงานไดในเวลาทตองการ “โครงสรางพนฐานส าคญของประเทศ” (critical infrastructure) หมายความวา บรรดาหนวยงาน หรอองคกร หรอสวนงานหนงสวนงานใดของหนวยงานหรอองคกร ซงธรกรรมทางอเลกทรอนกส ของหนวยงานหรอองคกร หรอสวนงานของหนวยงานหรอองคกรนน มผลเกยวเนองส าคญตอ ความมนคงหรอความสงบเรยบรอยของประเทศ หรอตอสาธารณชน มาตรา ๔ วธการแบบปลอดภยมสามระดบ ดงตอไปน (๑) ระดบเครงครด (๒) ระดบกลาง (๓) ระดบพนฐาน มาตรา ๕ วธการแบบปลอดภยตามมาตรา ๔ ใหใชส าหรบการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส ดงตอไปน (๑) ธรกรรมทางอเลกทรอนกสซงมผลกระทบตอความมนคงหรอความสงบเรยบรอย ของประเทศ หรอตอสาธารณชน

196

(๒) ธรกรรมทางอเลกทรอนกสของหนวยงานหรอองคกร หรอสวนงานของหนวยงาน หรอองคกรทถอเปนโครงสรางพนฐานส าคญของประเทศ มาตรา ๖ ใหคณะกรรมการประกาศก าหนดประเภทของธรกรรมทางอเลกทรอนกส หรอหลกเกณฑการประเมนระดบผลกระทบของธรกรรมทางอเลกทรอนกสตามมาตรา ๕ (๑) ซงตองกระท าตามวธการแบบปลอดภยในระดบเครงครด ระดบกลาง หรอระดบพนฐาน แลวแตกรณ ทงน โดยใหค านงถงระดบความเสยงตอความมนคงปลอดภยของระบบสารสนเทศ ผลกระทบตอมลคา และความเสยหายทผใชบรการอาจไดรบ รวมทงผลกระทบตอเศรษฐกจและสงคมของประเทศใหคณะกรรมการประกาศก าหนดรายชอหรอประเภทของหนวยงานหรอองคกร หรอสวนงานของหนวยงานหรอองคกรทถอเปนโครงสรางพนฐานส าคญของประเทศตามมาตรา ๕ (๒) ซงตองกระท าตามวธการแบบปลอดภยในระดบเครงครด ระดบกลาง หรอระดบพนฐาน แลวแตกรณ มาตรา ๗ วธการแบบปลอดภยตามมาตรา ๔ ในแตละระดบ ใหมมาตรฐานการรกษา ความมนคงปลอดภยของระบบสารสนเทศตามหลกเกณฑทคณะกรรมการประกาศก า หนด โดยมาตรฐานดงกลาวส าหรบวธการแบบปลอดภยในแตละระดบนน อาจมการก าหนดหลกเกณฑ ทแตกตางกนตามความจ าเปน แตอยางนอยตองมการก าหนดเกยวกบหลกเกณฑ ดงตอไปน (๑) การสรางความมนคงปลอดภยดานบรหารจดการ (๒) การจดโครงสรางดานความมนคงปลอดภยของระบบสารสนเทศ ในสวนการบรหารจดการดานความมนคงปลอดภยของระบบสารสนเทศ ทงภายในและภายนอกหนวยงานหรอองคกร (๓) การบรหารจดการทรพยสนสารสนเทศ (๔) การสรางความมนคงปลอดภยของระบบสารสนเทศดานบคลากร (๕) การสรางความมนคงปลอดภยดานกายภาพและสภาพแวดลอม (๖) การบรหารจดการดานการสอสารและการด าเนนงานของระบบเครอขายคอมพวเตอรระบบคอมพวเตอร ระบบงานคอมพวเตอร และระบบสารสนเทศ (๗) การควบคมการเขาถงระบบเครอขายคอมพวเตอร ระบบคอมพวเตอร ระบบงานคอมพวเตอร ระบบสารสนเทศ ขอมลสารสนเทศ ขอมลอเลกทรอนกส และขอมลคอมพวเตอร (๘) การจดหาหรอจดใหม การพฒนา และการบ ารงรกษาระบบเครอขายคอมพวเตอร ระบบงานคอมพวเตอร และระบบสารสนเทศ

197

(๙) การบรหารจดการสถานการณดานความมนคงปลอดภยทไมพงประสงค หรอไมอาจคาดคด (๑๐) การบรหารจดการดานการบรการหรอการด าเนนงานของหนวยงานหรอองคกรเพอใหมความตอเนอง (๑๑) การตรวจสอบและการประเมนผลการปฏบตตามนโยบาย มาตรการ หลกเกณฑ หรอกระบวนการใด ๆ รวมทงขอก าหนดดานความมนคงปลอดภยของระบบสารสนเทศ มาตรา ๘ เพอประโยชนในการเปนแนวทางส าหรบการจดท านโยบายหรอแนวปฏบต ในการรกษาความมนคงปลอดภยของระบบสารสนเทศของหนวยงานหรอองคกร คณะกรรมการ อาจระบหรอแสดงตวอยางมาตรฐานทางเทคโนโลยซงเปนทยอมรบเปนการทวไปวาเปนมาตรฐานทางเทคโนโลยทเชอถอไดไวในประกาศตามมาตรา ๗ ดวยกได มาตรา ๙ ธรกรรมทางอเลกทรอนกสใดไดกระท าโดยวธการทมการรกษาความมนคงปลอดภย ของระบบสารสนเทศในระดบทเทยบเทาหรอไมต ากวามาตรฐานความมนคงปลอดภยของระบบ สารสนเทศตามประกาศตามมาตรา ๗ ซงไดก าหนดไวส าหรบระดบของวธการแบบปลอดภยในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสนน ใหถอวาธรกรรมทางอเลกทรอนกสดงกลาวไดกระท าตามวธการทเชอถอได ตามมาตรา ๒๕ แหงพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. ๒๕๔๔ มาตรา ๑๐ ในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสตามวธการแบบปลอดภยตามพระราชกฤษฎกาน ผกระท าตองค านงถงหลกการพนฐานของการรกษาความลบ การรกษาความครบถวน และการรกษาสภาพพรอมใชงาน รวมทงตองปฏบตตามนโยบายและแนวปฏบตในการควบคมการปฏบตงานและการรกษาความมนคงปลอดภยของระบบสารสนเทศของหนวยงานหรอองคกรนนดวย มาตรา ๑๑ ในกรณทคณะกรรมการเหนวาหนวยงานหรอองคกรใด หรอสวนงานหนง สวนงานใดของหนวยงานหรอองคกรใด มการจดท านโยบายและแนวปฏบตในการรกษาความมนคง ปลอดภยของระบบสารสนเทศโดยสอดคลองกบวธการแบบปลอดภยตามพระราชกฤษฎกาน คณะกรรมการอาจประกาศเผยแพรรายชอหนวยงานหรอองคกร หรอสวนงานของหนวยงานหรอองคกรนนเพอใหสาธารณชนทราบเปนการทวไปกได

198

มาตรา ๑๒ ใหคณะกรรมการพจารณาทบทวนหลกเกณฑเกยวกบวธการแบบปลอดภย ตามพระราชกฤษฎกานและประกาศทออกตามพระราชกฤษฎกาน รวมทงกฎหมายอนทเกยวของ อยางนอยทกรอบระยะเวลาสองปนบแตวนทพระราชกฤษฎกานใชบงคบ ทงน โดยพจารณาถงความเหมาะสมและความสอดคลองกบเทคโนโลยทไดมการพฒนาหรอเปลยนแปลงไป และจดท าเปนรายงานเสนอตอคณะรฐมนตรเพอทราบตอไป มาตรา ๑๓ ใหนายกรฐมนตรรกษาการตามพระราชกฤษฎกาน ผรบสนองพระบรมราชโองการ อภสทธ เวชชาชวะ นายกรฐมนตร หมายเหต :- เหตผลในการประกาศใชพระราชกฤษฎกาฉบบน คอ เนองจากในปจจบนเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารไดเขามามบทบาทส าคญตอการด าเนนการของทงภาครฐและภาคเอกชน โดยมการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกสกนอยางแพรหลาย จงสมควรสงเสรมใหมการบรหารจดการและรกษาความมนคงปลอดภยของทรพยสนสารสนเทศในการท าธรกรรมทางอเลกทรอนกส เพอใหมการยอมรบและเชอมนในขอมลอเลกทรอนกสมากยงขน ประกอบกบมาตรา ๒๕ แหงพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกสพ.ศ. ๒๕๔๔ บญญตใหธรกรรมทางอเลกทรอนกสใดทไดกระท าตามวธการแบบปลอดภยทก าหนดในพระราชกฤษฎกาแลว ใหสนนษฐานวาเปนวธการทเชอถอได จงจ าเปนตองตราพระราชกฤษฎกาน

199

ภาคผนวก ฉ. รางพระราชกฤษฎกาวาดวยการก ากบดแลธรกจบรการการใหบรการออกใบรบรอง

อเลกทรอนกส พ.ศ. .. โดยท เ ปนการสมควรก าหนดใหการประกอบธรกจบรการเกยวกบธ รกรรมทางอเลกทรอนกสใดเปนกจการทตองแจงใหทราบ ตองขนทะเบยน หรอตองไดรบ ใบอนญาตกอน อาศยอ านาจตามความในมาตรา ๒๒๑ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย ประกอบกบมาตรา ๓๒ มาตรา ๓๓ มาตรา ๓๔ และมาตรา ๓๕ วรรคสองแหง พระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. ๒๕๔๔ อนเปนพระราชบญญตท มบทบญญตบางประการเกยวกบการจ ากดสทธและเสรภาพของบคคล ซงมาตรา ๒๙ ประกอบกบมาตรา ๕๐ ของ รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย บญญตใหกระท าไดโดย อาศยอ านาจตามบทบญญตแหงกฎหมาย จงทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหตราพระราชกฤษฎกาขนไว ดงตอไปน มาตรา ๑ พระราชกฤษฎกาน เรยกวา “พระราชกฤษฎกาวาดวยการก ากบดแล ธรกจบรการการใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส พ.ศ. .. ..” มาตรา ๒ พระราชกฤษฎกานใหใชบงคบเมอพนหนงรอยแปดสบวนนบแตวน ประกาศในราชกจจานเบกษาเปนตนไป มาตรา ๓ พระราชกฤษฎกานใหใชบงคบแกการใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส ความในวรรคหนงใหใชบงคบกบการใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกสของหนวยงานของรฐดวยโดยอนโลม ทงน คณะกรรมการอาจก าหนดหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขใดๆ ในการก ากบดแลการใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกสของหนวยงานของรฐเพมเตมดวยกได มาตรา ๔ ในพระราชกฤษฎกาน “ผใหบรการ (certification authority)” หมายความวา ผใหบรการออกใบรบรอง อเลกทรอนกส “ลายมอชออเลกทรอนกสทเชอถอได (reliable electronic signature)” หมายความวา ลายมอชอทสรางขนดวยวทยาการเขารหสลบ (cryptography) ซง สามารถใชระบและยนยนตวบคคล รวมทงสามารถตรวจสอบตวบคคลผสราง หรอเปนเจาของลายมอชอเชนวานนได เชน ลายมอชอดจทล “ลายมอชอดจทล (digital signature)” หมายความวา ลายมอชออเลกทรอนกสทสรางขนโดยการน าขอมลอเลกทรอนกสมาแปลงดวยระบบอสมมาตรบนพนฐานวทยาการเขารหสลบและใช

200

กบระบบกญแจค โดยน าไปค านวณรวมกบกญแจสวนตวของผลงลายมอชอในขอมลอเลกทรอนกส ในลกษณะทสามารถจะใช กญแจสาธารณะของผลงลายมอชอตรวจสอบไดวาลายมอชออเลกทรอนกสน น ไดสรางขนโดยกญแจสวนตวของผลงลายมอชอน นหรอไม และขอมลอเลกทรอนกสทมการลงลายมอชอดงกลาวไดมการแกไขเปลยนแปลงภายหลงการลงลายมอชอหรอไม “กญแจค (key pair)” หมายความวา กญแจสวนตวและกญแจสาธารณะในระบบรหสอสมมาตรทไดสรางขนโดยวธการทท าใหกญแจสวนตวมความสมพนธในทางคณตศาสตรกบกญแจสาธารณะในลกษณะทสามารถใชกญแจสาธารณะตรวจสอบไดวาลายมอชอดจทลไดสรางขนโดยกญแจสวนตวนนหรอไม “กญแจสวนตว (private key)” หมายความวา กญแจทใชในการสรางลายมอชอดจทล “กญแจสาธารณะ (public key” หมายความวา กญแจทใชในการตรวจสอบลายมอชอดจทล “ใบรบรอง (electronic certificate)” หมายความวา ใบรบรองในรปของขอมลอเลกทรอนกสทออกโดยผใหบรการตามพระราชกฤษฎกาน เพอสนบสนนการสรางและใชลายมอชอดจทลของบคคลซงถอกญแจค “ผใชบรการ (subscriber)” หมายความวา ผซงถกระบชอไวในใบรบรอง และถอกญแจสวนตวซงมความสมพนธในทางคณตศาสตรกบกญแจสาธารณะทมการบนทกไวตามรายการทปรากฏในใบรบรอง “ระบบเกบรกษาขอมล (repository)” หมายความวา ระบบทเชอถอไดเพอใชใน การเกบรกษา เรยกด หรอคนคนขอมลอเลกทรอนกสทเกยวกบใบรบรองหรอผใหบรการ ออกใบรบรอง เพอใหผมสวนไดเสยตรวจสอบ เชน แนวนโยบาย หรอแนวปฏบตในการใหบรการของผใหบรการออกใบรบรอง ประกาศเกยวกบการทใบรบรองสนอาย ถกพกการใช หรอถกเพกถอน “คณะกรรมการ” หมายความวา คณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกส “ส านกงาน” หมายความวา ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต “พนกงานเจาหนาท” หมายความวา ผซงคณะกรรมการแตงตงใหปฏบตการตามพระราชกฤษฎกาน “รฐมนตร” หมายความวา นายกรฐมนตรเปนผรกษาการตามพระราชกฤษฎกาน

201

หมวด ๑ ทวไป

มาตรา ๕ ใหส านกงานท าหนาทก ากบดแลการใหบรการตามพระราชกฤษฎกาน มาตรา ๖ เวนแตจะมบทบญญตตามพระราชกฤษฎกานก าหนดไวเปนอยางอน การก าหนดหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขในการก ากบดแลธรกจบรการการใหบรการ ออกใบรบรองอเลกทรอนกส โดยการแจงใหทราบ ขนทะเบยน หรอรบใบอนญาต ตาม ความในมาตรา ๓๒ ถงมาตรา ๓๕ แหงพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ.๒๕๔๔ เพมเตม ใหเปนไปตามทคณะกรรมการประกาศก าหนด ในการออกใบอนญาตตามพระราชกฤษฎกานใหคณะกรรมการประกาศก าหนดระยะเวลาในการพจารณาและสงการใหเปนททราบโดยทวไป และในกรณทไมอนญาตใหแจงเหตผลใหผขอรบใบอนญาตทราบดวย มาตรา ๗ ใหบคคลทไดรบการแตงตงโดยคณะกรรมการเปนพนกงานเจาหนาทตามพระราชกฤษฎกาน มาตรา ๘ บคคลใดจะประกอบธรกจบรการเกยวกบการออกใบรบรองอเลกทรอนกสตามทก าหนดไวในบญช ก บญช ข และบญช ค ตามทก าหนดทายพระราชกฤษฎกาน จะตองแจง ตองขนทะเบยน หรอตองไดรบใบอนญาต แลวแตกรณ ทงนตามหลกเกณฑและวธการทก าหนดไวในพระราชกฤษฎกา

หมวด ๒ หลกเกณฑและวธการยนแบบในการแจงใหทราบ

มาตรา ๙ ในการแจงใหทราบใหผใหบรการยนค าขอตอส านกงาน โดยใหยนตามแบบและน าสงเอกสารหลกฐานตามทคณะกรรมการประกาศก าหนด ซงอยางนอยตองมรายการดงตอไปน (๑) ส าเนาหนงสอรบรองการจดทะเบยนนตบคคล หรอหนงสอรบรองผมอ านาจ ลงนามของหนวยงานของรฐ (๒) ชอผสอบบญช และผตรวจสอบอสระ มาตรา ๑๐ ในการพจารณาค าขอแจงเพอทราบตามพระราชกฤษฎกาน ผใหบรการตองยนค าขอตามหลกเกณฑ เงอนไข และวธการทคณะกรรมการประกาศก าหนด พรอมดวยเอกสารตามรายการดงตอไปน

202

(๑) แนวนโยบาย (Certificate Policy : CP) และแนวปฏบต (Certification Practice Statement : CPS) (๒) นโยบายและมาตรการรกษาความมนคงปลอดภยของระบบสารสนเทศ (Information Security) ซงอยางนอยตองมการประเมนความเสยง แผนฉกเฉนหรอ ระบบใหบรการส ารองเพอใหสามารถใหบรการหรอด าเนนการไดอยางตอเนอง มาตรา ๑๑ หากพนกงานเจาหนาทตรวจพบในภายหลงวาการแจงไมถกตอง หรอไมครบ ถวน ใหมอ านาจสงผแจงแกไขใหถกตองหรอครบถวนภายในเจดวนนบแต วนทไดรบค าสงดงกลาว ถาผแจงตามวรรคหนงไมแกไขการแจงใหถกตองหรอครบถวน ฝาฝนหรอไมปฏบตตามหลกเกณฑการประกอบธรกจ ใหคณะกรรมการพจารณาใหมค าสงลงโทษปรบทางปกครองไมเกนหนงลานบาท โดยค านงถงความรายแรงแหงพฤตกรรมทกระท าผด และในกรณทเหนสมควรคณะกรรมการอาจมค าสงใหผนนด าเนนการใดๆ เพอแกไขใหถกตองหรอเหมาะสมได มาตรา ๑๒ ผใหบรการทยนค าขอตองช าระคาธรรมเนยมในการจดแจงตามอตรา ทคณะกรรมการประกาศก าหนด

หมวด ๓ หลกเกณฑและวธการยนแบบในการขนทะเบยน

มาตรา ๑๓ ในการขนทะเบยนใหผใหบรการยนค าขอตอส านกงาน โดยใหยนตามแบบและน าสงเอกสารหลกฐานตามทคณะกรรมการประกาศก าหนด ซงอยางนอย ตองมรายการดงตอไปน (๑) ส าเนาหนงสอรบรองการจดทะเบยนนตบคคล หรอหนงสอรบรองผมอ านาจ ลงนามของหนวยงานของรฐ (๒) ชอผสอบบญช และผตรวจสอบอสระ มาตรา ๑๔ ในการพจารณาค าขอขนทะเบยนตามพระราชกฤษฎกาน ผใหบรการ ตองยนค าขอตามหลกเกณฑ เงอนไข และวธการทคณะกรรมการประกาศก าหนด พรอม ดวยเอกสารตามรายการดงตอไปน (๑) แนวนโยบาย (Certificate Policy : CP) และแนวปฏบต (Certification Practice Statement : CPS) (๒) นโยบายและมาตรการรกษาความมนคงปลอดภยของระบบสารสนเทศ ซง อยางนอยตองมรายการ ดงตอไปน

203

ก. การประเมนความเสยง แผนฉกเฉน หรอระบบใหบรการส ารองเพอใหสามารถ ใหบรการหรอด าเนนการไดอยางตอเนอง ข. ระบบการบรหารและจดการความเสยง ค. ระบบการควบคมภายใน ง. การศกษาความเปนไปไดและประเมนความเสยงในการใหบรการ รวมทงแผน ฉกเฉนรองรบกรณเกดปญหา จ. การตรวจสอบระบบการใหบรการโดยผตรวจสอบอสระ และผตรวจสอบบญช ทขนทะเบยนไวตามทคณะกรรมการประกาศก าหนด มาตรา ๑๕ หากพนกงานเจาหนาทตรวจพบในภายหลงวาการขนทะเบยนไม ถกตองหรอไมครบถวน ใหมอ านาจสงผขนทะเบยนแกไขใหถกตองหรอครบถวนภายในเจดวนนบแตวนทไดรบค าสงดงกลาว ถาผข นทะเบยนตามวรรคหนงไมแกไขการขนทะเบยนใหถกตองหรอครบถวน หรอฝา ฝนหรอไมปฏบตตามหลกเกณฑการประกอบธรกจ ใหคณะกรรมการพจารณาใหมค าสงลงโทษปรบทางปกครองไมเกนหนงลานบาท โดยค านงถงความรายแรงแหงพฤตกรรมทกระท าผด และในกรณทเหนสมควรคณะกรรมการอาจมค าสงใหผนนด าเนนการใดๆ เพอแกไขใหถกตองหรอเหมาะสมได มาตรา ๑๖ ผใหบรการทยนค าขอตองช าระคาธรรมเนยมในการขนทะเบยนตามท คณะกรรมการประกาศก าหนด

หมวด ๔ หลกเกณฑและวธการยนแบบในการขอรบใบอนญาต

มาตรา ๑๗ ใหน าความในหมวด ๓ มาใชบงคบเกยวกบหลกเกณฑและวธการ ยนแบบในการขอรบใบอนญาตโดยอนโลม มาตรา ๑๘ ผขอรบใบอนญาตตองเปนนตบคคลประเภทบรษทจ ากดหรอบรษท มหาชนจ ากด และตองมเงนทนจดทะเบยนซงช าระแลวไมนอยกวาทก าหนดในมาตรา ๒๔ มาตรา ๑๙ บคคลซงเปนกรรมการของผใหบรการซงมสทธยนค าขอรบ ใบอนญาตตองไมมลกษณะตองหามดงตอไปน (๑) เปนหรอเคยเปนบคคลลมละลาย แตยงไมพนระยะเวลา ๒ ป นบแตวนทมค าสงยกเลกการลมละลายหรอปลดจากลมละลาย

204

(๒) เคยไดรบโทษจ าคกโดยค าพพากษาถงทสดใหจ าคกในความผดเกยวกบ การปลอมและการแปลง ความผดเกยวกบทรพยทกระท าโดยทจรตหรอการกระท า ความผดเกยวกบคอมพวเตอร (๓) เปนกรรมการของนตบคคลทเคยถกเพกถอนใบอนญาตในการใหบรการ ตาม พระราชกฤษฎกาน (๔) มลกษณะตองหามอนใดตามทคณะกรรมการประกาศก าหนด มาตรา ๒๐ ใบอนญาตส าหรบผใหบรการตามบญช ค ใหมอาย ๓ ป มาตรา ๒๑ ผใหบรการทยนค าขอรบใบอนญาต ตองช าระคาธรรมเนยมในการ ขอรบใบอนญาตตามทคณะกรรมการประกาศก าหนด ผทไดรบอนญาตใหช าระคาธรรมเนยมจ านวน ๒๕๐,๐๐๐ บาทในการออก ใบอนญาตและ ตอใบอนญาตแตละครง

หมวด ๕ หลกเกณฑการประกอบธรกจ

มาตรา ๒๒ ใหใชบงคบความในมาตรา ๒๓ ถงมาตรา ๓๒ เพยงเฉพาะกบผใหบรการรบอนญาตเทานน มาตรา ๒๓ นอกจากคาธรรมเนยมใบอนญาตใหประกอบการรบรองลายมอชอดจทล ผใหบรการรบอนญาตตองเสยคาธรรมเนยมรายปส าหรบการประกอบการรบรองทกป ปละ ๑๐๐,๐๐๐ บาท เวนแตปทขออนญาตหรอปทมการตออายใบอนญาต ผใหบรการรบอนญาตใดไมช าระคาธรรมเนยมภายในสามเดอนนบแตวนสนป ปฏทนใหใบอนญาตของผใหบรการรบอนญาตนนสนอายลง มาตรา ๒๔ ในการพจารณาความเชอถอไดของสถานภาพทางการเงนของผใหบรการรบใบอนญาตนน (๑) ผย นค าขอตองจดทะเบยนจดตงในราชอาณาจกร หรอมสาขาทจดทะเบยน ในราชอาณาจกร (๒) ผย นค าขอตองมทนจดทะเบยนซงช าระแลวไมนอยกวา ๑๐๐ ลานบาท (๓) ผย นค าขอตองประกนความรบผดส าหรบความสญหายหรอเสยหายใดๆ ท เกดขนไมนอยกวา ๑ ลานบาท ส าหรบการเรยกรองความเสยหายในแตละครงทเกดขน จากความผดพลาด การละเลย เพกเฉย หรอบกพรองตอหนาทในการใหบรการหรอการ ปฏบตหนาท หรอ

205

เกดจากประมาทเลนเลออยางรายแรงในการใหบรการหรอการปฏบต หนาท อนเกดจากผยนค าขอ พนกงาน หรอลกจางของผยนค าขอ (๔) ผย นค าขอตองถอพนธบตรรฐบาลไทยหรอหนงสอค าประกนทออกโดย ธนาคารพาณชยในประเทศไทยเพอประกนความเสยหายในกรณทไมสามารถใหบรการไดอกตอไป ในวงเงนไมนอยกวา ๒๕ ลานบาท มาตรา ๒๕ ผใหบรการรบใบอนญาตตองแจงคณะกรรมการถงการเปลยนแปลง ใดๆ เมอมการแตงตงบคคลหนงบคคลใดเปนกรรมการ กรรมการบรหาร หรอบคคลหนง บคคลใดทมอ านาจหนาทในระดบกรรมการหรอกรรมการบรหาร ภายใน ๗ วนท าการ มาตรา ๒๖ ในการพจารณาความเชอถอไดของบคลากร พนกงาน หรอลกจางซง ท าหนาทในการบรหารงานหรอใหบรการของผใหบรการรบใบอนญาตนนตองมความรความสามารถ มความเชยวชาญ และประสบการณเหมาะสมกบหนาทซงไดรบมอบหมาย โดยตองจดใหมพนกงานหรอลกจางซงมคณสมบตในแตละดาน ดงตอไปน (๑) มความเชยวชาญหรอไดรบการฝกฝนเปนอยางดเกยวกบแนวนโยบายและแนวปฏบต (๒) มความเชยวชาญและประสบการณทางดานเทคนคทเหมาะสมส าหรบการ ปฏบตหนาทในแตละต าแหนง (๓) มความรเกยวกบกฎหมายวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พระราชกฤษฎกา ขอบงคบ กฎระเบยบ หรอประกาศทออกตามความในกฎหมายฉบบดงกลาว ทงน คณะกรรมการอาจประกาศก าหนดเงอนไขเกยวกบความเชยวชาญของกรรมการ พนกงาน ลกจาง หรอบคลากรทเหมาะสมส าหรบการปฏบตงานในแตละต าแหนงในการใหบรการของผย นค าขอเพมเตมดวยกได มาตรา ๒๗ ภายใตบงคบบทบญญตในมาตรากอน ผย นค าขอตองจดใหมบคลากรทมความเชยวชาญหรอประสบการณทมความสามารถในการท าหนาทตางๆ เพอใหปฏบตหนาทในดาน ตางๆ ดงตอไปน (๑) หนาทรบผดชอบโดยตรงส าหรบการปฏบตงานดานความมนคง และการใหบรการตามทไดมการยนค าขอ หรอ (๒) หนาทตางๆ เกยวกบการพสจนตวตนของผใชบรการ การออก การตออาย การระงบ การเพกถอนใบรบรอง และการบรหารงานในระบบเครอขายของผใหบรการ

206

มาตรา ๒๘ ผใหบรการรบใบอนญาตตองจดใหมแนวนโยบายและแนวปฏบตท ไดรบความเหนชอบจากคณะกรรมการ และตองไดรบการตรวจและประเมนระบบความมนคงปลอดภยในการใหบรการจากคณะกรรมการหรอหนวยงานทคณะกรรมการใหความเหนชอบกอนการใหบรการ ในกรณทมการตรวจสอบโดยหนวยงานภายนอกท คณะกรรมการใหความเหนชอบใหผใหบรการรบใบอนญาตเปนผรบผดชอบคาใชจาย มาตรา ๒๙ ผใหบรการรบใบอนญาตตองจดใหมการตรวจสอบระบบการใหบรการ โดยผตรวจสอบอสระดานความมนคงปลอดภยซงเปนบคคลภายนอก และมมาตรฐาน ตามวชาชพในระดบสากลตามมาตรฐานทคณะกรรมการประกาศรบรองอยางนอยปละครง ทงนจะตองไมมเหตทท าใหผตรวจสอบอสระขางตนขาดความเปนอสระและเปนกลาง เชน เปนบรษทยอย บรษทรวม หรอบรษทในเครอของผพฒนา ขาย จ าหนาย จดท า จดซอ จดหา หรอใหเชาระบบฮารดแวร และซอฟตแวร ใหกบผใหบรการรบใบอนญาต มาตรา ๓๐ ผใหบรการรบใบอนญาตจะตองใหความมนใจไดวา การใหบรการ หรอด าเนนงานนนเปนไปตามแนวทางการรกษาความมนคงปลอดภยตามความในพระราชกฤษฎกาภายใตมาตรา ๒๕ แหงกฎหมายวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส หรอ ตามทประกาศก าหนดโดยคณะกรรมการหากยงไมมการตราพระราชกฤษฎกาเชนวานน ภายใตความในวรรคกอน ผใหบรการรบอนญาตตองใหผตรวจสอบอสระประเมน ความมนคงปลอดภยตามแนวทางการรกษาความมนคงปลอดภยทคณะกรรมการ ประกาศก าหนด รวมทงทผใหบรการรบอนญาตก าหนดไวเพมเตมในแนวนโยบายหรอ แนวปฏบตในการตรวจสอบโดยผตรวจสอบอสระ ใหรวมถงกรณ ดงตอไปน (๑) ในกรณทผใหบรการรบอนญาตไมปฏบตตามแนวทางการรกษาความมนคง ปลอดภย จะมผลกระทบตอความสมบรณของใบรบรองหรอไม (๒) พนกงานหรอลกจางทผใหบรการรบอนญาตมอบหมายใหปฏบตงานหรอ รบผดชอบงานดานความมนคงปลอดภยมคณสมบตทเหมาะสมหรอไม (๓) ผใหบรการรบอนญาตไดใชระบบทเชอถอไดในการสรางกญแจคของผใชบรการหรอไม (๔) ผใหบรการรบใบอนญาตตองจดใหมกระบวนการในการสรางและตรวจสอบ ลายมอชอดจทลทเชอทถอได และระบบดงกลาวตองระบไดวาลายมอชอดงกลาว สมบรณหรอไม

207

(๕) ถาลายมอชอดจทลไมสมบรณตองมวธทระบไดวาความไมสมบรณนน เกด จากสาเหตใด และในกรณดงกลาวตองจดใหมวธการในการระบสถานภาพของใบรบรอง ไดดวย มาตรา ๓๑ ผใหบรการรบใบอนญาตตองจดใหมระบบเกบรกษาขอมลทอยสภาพ พรอมใชงานตลอดเวลา ทงน หากมชวงเวลาทระบบเกบรกษาขอมลหรอเครองเสยชวงเวลาเชนวานน ตองไมเกนรอยละ ๐.๓ ตลอดชวงระยะเวลาหนงเดอนทมการใหบรการ หากมชวงเวลาทระบบเกบรกษาขอมลหรอเครองเสยหรอไมสามารถใหบรการไดตามปกต ไมวาชวงเวลาดงกลาวจะไดก าหนดไวลวงหนาหรอไมอาจคาดหมายไดกตาม ชวงเวลาดงกลาวแตละชวงตองไมเกน ๓๐ นาท ในกรณทมความจ าเปนหรอมเหตผลอนสมควร บทบญญตวรรคกอนมใหใชบงคบ หากคณะกรรมการไดเหนชอบตามค าขอของผใหบรการรบอนญาตในการก าหนดให ระบบเกบรกษา ขอมลใหบรการไดเพยงเฉพาะชวงเวลาหนงเวลาใดเทานน มาตรา ๓๒ ผใหบรการรบใบอนญาตตองมระบบจดการกบปญหาฉกเฉนดงน (๑) ตองจดท าแผนรายงานกรณฉกเฉนซงตองบรหารจดการในกรณทม เหตการณดงตอไปน ก.การลวงรกญแจ ข.การแอบลกลอบเขาสระบบหรอเครอขาย ค.สภาพไมพรอมใชงานของโครงสรางพนฐาน และ ง.การจดทะเบยน การสราง การพกใช และยกเลกใบรบรองโดยฉอฉล (๒) หากมเหตฉกเฉนเกดขนทอางในขอ (๑) เกดขนผใหบรการออกใบรบรองรบอนญาตตองรายงาน ตอคณะกรรมการภายใน ๔๘ ชวโมง มาตรา ๓๓ ผใหบรการ กรรมการ พนกงาน ลกจาง และตวแทนของผใหบรการ ตองเกบรกษาขอมลสวนบคคลของผใชบรการไวเปนความลบ เวนแตตองด าเนนการตาม กฎหมายอนหรอค าสงของศาล ผใหบรการหรอบคคลในวรรคกอนจะเปดเผยขอมลของผใชบรการไดกตอเมอไดรบความยนยอมจากผใชบรการ โดยความยนยอมนนตองมใชเงอนไขของการใหบรการ บทบญญตในวรรคหนงมใหรวมถงขอมลซงเปนรายการทตองแสดงไวในใบรบรองเพอใชในการเผยแพร หรอเกยวกบใบรบรองทถกยกเลกหรอพกการใชงาน จากวนทไดมการแตงตงบคคล ดงกลาว

208

มาตรา ๓๔ ผใหบรการจะตองมการจดเกบเอกสารส าคญของตนไวในรปเอกสาร อเลกทรอนกส โดยเอกสารดงกลาวจะตองมการจดท าสารบรรณ สรางขน และเกบรกษา โดยมความครบถวนและถกตองสมบรณ ของขอมล สามารถอาน เขาใจ เขาถง หรอใชอางองไดในภายหลง ทงน เอกสารในวรรคกอน อยางนอยตองมรายการดงตอไปน (๑) ขอมลของผใชบรการ (๒) ใบรบรอง การระงบการใช การเพกถอน และการตออายใบรบรอง (๓) สถานภาพของใบรบรองตาม (๒) ผใหบรการตองเกบรกษาขอมลในวรรคกอนไวเปนเวลาอยางนอย ๕ ป หรอตามระยะเวลาทคณะกรรมการประกาศก าหนด มาตรา ๓๕ ภายใตบงคบมาตรา ๒๖ ของกฎหมายวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส ผใหบรการตองสามารถสรางความเชอมนไดวาบคคลอนจะไมสามารถ ค านวณเพอสรางลายมอชอดจทลนนได เวนแตเจาของลายมอชอเชนวานนเทานนโดยสามารถตรวจสอบลายมอชอดงกลาวไดโดยการใชกญแจสาธารณะทบนทกไวในใบรบรองอเลกทรอนกสของเจาของลายมอชอ ในการน ลายมอชอดจทลตองสรางขนโดยมลกษณะ ดงน (๑) ท าใหมนใจไดวาชอหรอขอมลส าหรบใชสรางลายมอชออเลกทรอนกสซงม ลกษณะบงเฉพาะของบคคลทเปนเจาของลายมอชอนนเชอมโยงเปนสวนหนงของลายมอชอดง กลาว และไมสามารถสรางลายมอชอนนซ าหรอปลอมแปลงได และ (๒) ท าใหมนใจไดวา ก.ขนตอนในการสรางลายมอชอตองอยภายใตการควบคมและเชอมโยงกบเจาของลายมอชอ ข.บคคลอนไมสามารถท าซ าลายมอชอเชนวานนได เวนแตเจาของลายมอชอ เชน วานนมสวนรวมหรอรบร (๓) ในกรณทมการเปลยนแปลงใด ๆ เกดขนกบขอความหรอลายมอชอทมผลกระทบตอความนาเชอถอของใชลายมอชอเชนวานน ระบบของผใหบรการรบอนญาตตองสามารถเปดเผย แจงเหต หรอแสดงเหตผลความไมนาเชอถอซงเกดขนนนได มาตรา ๓๖ ในการออกใบรบรอง ผใหบรการตองด าเนนการ ดงน (๑) จะตองปฏบตตามหลกเกณฑทไดก าหนดไวบทบญญตนในสวนทเกยวกบการออกใบรบรอง

209

(๒) ใบรบรองจะตองมขอมลในการอางองตางๆทเพยงพอในการระบแหลงทเกบ ขอมลในการแจงรายการการเพกถอน หรอระงบใชใบรบรองหากมการถกเพกถอน หรอ ถกระงบใชใบรบรอง (๓) แนวทางในการปฏบตและกระบวนการตางๆ ทระบในแนวปฏบตของผใหบรการจะตองประกอบดวยมาตรฐานตางๆ ทก าหนดในพระราชกฤษฎกาน หรอทสงกวาทก าหนดไวในพระราชกฤษฎกาน (๔) กระบวนการในการพสจนตวตนของผใชบรการทน ามาใชนนจะตองมการระบไวในแนวปฏบตและอยภายใตความเหนชอบของคณะกรรมการ (๕) ผใหบรการจะตองมการเปดโอกาสใหผใชบรการไดท าการตรวจสอบขอมล สวนบคคลตางๆ ของตนทปรากฏรายการในใบรบรองกอนยอมรบใบรบรองนน (๖) หากผใชบรการยอมรบใบรบรองทไดออกแลว ผออกใบรบรองทไดรบอนญาตจะตองจดเกบส าเนาใบรบรองทมการลงลายมอชอไปเกบไวในแหลงทเกบ ขอมลตามทระบไวใน (๒) (๗) ผใหบรการจะตองมการท าสญญากบผใชบรการทจะไมเผยแพรใบรบรอง (๘) หากผใชบรการไมยอมรบใบรบรอง ผใหบรการจะตองไมเผยแพรใบรบรอง นน (๙) เมอใบรบรองไดถกออกโดยผใหบรการและผใชบรการยอมรบแลว ผใหบรการจะตองมการแจงแกผใชบรการภายในเวลาทเหมาะสม ใหผใชบรการไดทราบถงสงทมผลตอการมอายใชงานได หรอความนาเชอถอของใบรบรอง (๑๐) วนและเวลาของการท าธรกรรมทงหมดทเกยวกบการออกใบรบรองจะตองถกบนทกและจดเกบไวอยางมนคงปลอดภยและมความนาเชอถอ มาตรา ๓๗ ในการตออายใบรบรองผใหบรการตองจดใหมกระบวนการในการพสจนตวตนของผใชบรการจะตองมการก าหนดไวในแนวปฏบตตามทไดรบการเหนชอบ จากคณะกรรมการ และวนและเวลาของการท าธรกรรมทงหมดทเกยวกบการตออายใบรบรองจะตองถกบนทกและจดเกบไวอยางปลอดภยและมความนาเชอถอ มาตรา ๓๘ ในกรณทมการระงบการใชใบรบรองหรอเพกถอนใบรบรอง ผใหบรการอาจจดใหการเพกถอนใบรบรองในทนทแทนการระงบการใชใบรบรองหากผใชบรการใหการยอมรบ เปนลายลกษณอกษรหากไดรบค ารองใหมการเพกถอนใบรบรอง ผใหบรการตองท าใหเกดความมนใจ วาใบรบรองนนถกเพกถอนและไดมการแจงใหทราบถงการเพกถอนใบรบรองนนไวใน ระบบการเกบรกษาขอมล

210

ผใหบรการอาจระงบใบรบรองทไดออกหากมเหตผลอนนาเชอถอไดวาใบรบรอง นนไม นาเชอถอ โดยไมตองค านงถงความเหนชอบของผใชบรการ แตผใหบรการจะตอง ท าการสอบสวนใหแลวเสรจ ในเรองความนาเชอถอของใบรบรองและจะตองตดสนภายในเวลาอนเหมาะสมวาจะท าการใหใบรบรองนนใชไดอกครง หรอท าการเพกถอนใบรบรองภายใตมาตรากอน ส าหรบการเชอถอใบรบรองใหเปนหนาทของคกรณทเกยวของทเชอใบรบรองใน ซงมหนาทตรวจสอบวา ใบรบรองนนถกระงบหรอไม ผใหบรการจะตองระงบใบรบรองหลงจากไดร บค ารองขอแตหากผออกใบรบรอง ไดพจารณาวาการเพกถอนใบอนญาตจะเปนการเหมาะสมแกสถานการณหากพจารณา จากหลกฐานทมทงหมด ใหผออกใบรบรองเพกถอนใบรบรองไดตามมาตรากอน ผใหบรการจะตองตรวจสอบกบผใชบรการหรอตวแทนทไดรบการมอบหมายวา ความเพกถอนใบรบรองหรอไม และควรมการใหใบรบรองมผลกลบมาใชไดอกหลงจากการระงบใชหรอไม ผใหบรการจะตองยกเลกการระงบใชทมาจากการรองขอหากพบและเชอไดวาการรองขอนนเกดขนโดยปราศจากการอนญาตโดยผใชบรการหรอตวแทนทไดรบมอบหมาย ในกรณทมการระงบใชใบรบรองนนน าไปสการเพกถอนใบรบรองใหใชขอก าหนดเกยวกบการเพกถอนใบรบรองมาบงคบใช ทงนจะตองมการบนทกวนและเวลาของธรกรรมทเกยวกบการระงบใชใบอนญาตจะตองถกบนทกและเกบไวอยางปลอดภยและมความนาเชอถอ ในการนผใหบรการจะตองคงรกษาสภาพอปกรณตางๆ ในการรบและเพอทจะด าเนนการระงบใบรบรองตลอดเวลาในทกๆ วน ตลอดทงป มาตรา ๓๙ คณะกรรมการอาจประกาศก าหนดหลกเกณฑดงตอไปนเพมเตมเพอใหผใหบรการปฏบตตาม (๑) การตรวจสอบและรกษาความมนคงปลอดภยของระบบการใหบรการอยาง สม าเสมอ (๒) การเกบรกษาขอมลสวนบคคลของผใชบรการ (๓) การก าหนดคาธรรมเนยมในการใหบรการอยางชดเจน (๔) การรบค ารองเมอมการรองเรยนหรอมขอโตแยงจากผใชบรการ และการด าเนนการเพอหาขอยต (๕) การจดท าบญชและรายงานการปฏบตการ (๖) การด าเนนการเพอรกษาสถานภาพทางการเงนของผใหบรการ

211

(๗) การด ารงสนทรพยสทธ สนทรพยสทธ หมายถงมลคาสทธคงเหลอในสนทรพยของหนวยงานหลงหกหนสนแลว มาตรา ๔๐ ผใหบรการตองสงงบการเงนเเละผลการด าเนนการตอส านกงานตามทคณะกรรมการประกาศก าหนด

หมวด ๖ การก ากบดแล

มาตรา ๔๑ เพอใหเปนไปตามพระราชกฤษฎกานใหพนกงานเจาหนาทมอ านาจ หนาทดงตอไปน (๑) ออกค าสงเรยกผใหบรการมาใหขอมล หรอเรยกใหสงเอกสารใดๆ เพมเตม (๒) ตรวจสอบและรวบรวมขอเทจจรง แลวรายงานตอคณะกรรมการในกรณทผใหบรการไดกระท าผดหรอท าใหเกดความเสยหายเพราะเหตฝาฝนหรอไมปฏบตตาม พระราชกฤษฎกาหรอตามทก าหนดเปนเงอนไขการแจง ขนทะเบยน หรอรบอนญาต มาตรา ๔๒ เพอประโยชนในการตดตามตรวจสอบการใหบรการออกใบรบรองรบ อนญาตใหเปนไปตามทกลาวในพระราชกฤษฎกานใหพนกงานเจาหนาทมอ านาจดงตอไปน (๑) เรยกเอกสารหรอหลกฐานทเกยวของกบการใหบรการออกใบรบรองจากผใหบรการรบอนญาต (๒) เรยกใหกรรมการ ผจดการ พนกงาน หรอลกจางของผใหบรการรบอนญาต มาใหถอยค า หรอจะสงใหบคคลดงกลาวยนค าชแจงแสดงขอเทจจรงตามทตองการกได (๓) เขาไปในสถานประกอบการรบรองของผใหบรการรบอนญาตตามวนเวลาท ไดตกลงนดหมายกบผใหบรการรบอนญาตลวงหนาเพอตรวจสอบระบบ วธการ เครองมอ และอปกรณทใชในการออกใบรบรอง รวมทงขอทราบขอมลเทาทจ าเปนจากผใหบรการออกใบรบรองรบอนญาตหรอตวแทนของผใหบรการรบอนญาต ในการปฏบตหนาทของพนกงานเจาหนาทตามวรรคหนง ใหผทเกยวของอ านวยความสะดวกตามสมควร มาตรา ๔๓ ภายใตบงคบบทบญญตแหงมาตรา ๒๙ และมาตรา ๓๐ ผใหบรการรบอนญาตตองจดใหมการตรวจสอบเพอประเมนการปฏบตงานรบรองของผใหบรการรบอนญาตปละหนงครง โดยผตรวจสอบซงมคณสมบตและความสามารถตามทขนทะเบยนไวกบคณะกรรมการหรอตามทคณะกรรมการประกาศก าหนดแลวแตกรณ และผใหบรการตองโฆษณารายงานการตรวจสอบ

212

ตอสาธารณชนตามหลกเกณฑและวธการทคณะกรรมการประกาศก าหนด มาตรา ๔๔ คณะกรรมการมอ านาจสงเพกถอนใบอนญาตเมอปรากฏแกคณะกรรมการ วาผใหบรการรบอนญาต (๑) ฝาฝนบทบญญตแหงพระราชกฤษฎกานหรอไมปฏบตตามหลกเกณฑ วธการ หรอเงอนไขทคณะกรรมการประกาศก าหนด อนอาจกอใหเกดความเสยหายแกประชาชน ผมสวนไดเสย หรอคกรณทเกยวของ (๒) แจงขอความอนเปนเทจหรอสงเอกสารหลกฐานทมขอมลหรอตวเลข คลาดเคลอนกบความจรงในสาระส าคญตอพนกงานเจาหนาท หรอคณะกรรมการในขณะยนค าขอรบอนญาต หรอกรณอนใดหลงไดรบอนญาตใหประกอบการ (๓) ประกอบกจการหรอธรกจอนใดในลกษณะทอาจกอใหเกดความเสยงวาจะ กอใหเกดความเสยหายตอสาธารณชน และเพอปองกนความเสยหายตอสาธารณชน เพอสรางความเชอถอและยอมรบในระบบขอมลอเลกทรอนกส หรอความมนคงทางการเงนและการพาณชยของประเทศ (๔) มหนสนเกนกวาสนทรพย หรอมฐานะการเงนไมมนคงอนอาจเกดความ เสยหายแกประชาชนหรอเศรษฐกจของประเทศ (๕) หยดใหบรการหรอประกอบการโดยไมมเหตผลอนควร (๖) ขาดคณสมบตทจะเปนผใหบรการรบอนญาตตามพระราชกฤษฎกาน

หมวด ๗ การตออาย การพกใชและเพกถอนใบอนญาต การตออายใบอนญาต

มาตรา ๔๕ ผใหบรการรบใบอนญาตจะตองยนค าขอตออายใบอนญาตตาม หลกเกณฑและวธการทคณะกรรมการประกาศก าหนดภายในเวลาไมนอยกวา ๓ เดอน กอนใบอนญาตหมดอาย หากผใหบรการรบใบอนญาตใดไมประสงคจะท าการตออายผใหบรการรบใบอนญาต เชนวานนตองกระท าการ ดงตอไปน (๑) ท าหนงสอแจงไปยงคณะกรรมการภายในเวลาไม นอยกวา ๓ เดอนกอน ใบอนญาตหมดอาย (๒) ท าหนงสอแจงไปยงผ ใชบรการภายในเวลาไม นอยกวา ๒ เดอน กอน ใบอนญาตหมดอาย

213

(๓) ประกาศความประสงคทจะหยดประกอบการหรอใหบรการในหนงสอพมพ รายวน ในเวบไซตของผใหบรการ และตามวธการทคณะกรรมการก าหนดไมนอยกวา ๓ เดอน กอนใบอนญาตหมดอาย มาตรา ๔๖ เมอปรากฏวาผใหบรการรบใบอนญาตไมปฏบตตามเงอนไขในใบอนญาตทออกตามความในพระราชกฤษฎกาน ใหพนกงานเจาหนาทมอ านาจสงใหแกไขและสงพกใชใบอนญาตระหวางการแกไขได การพกใชใบอนญาตในแตละคราวสามารถท าไดไมเกนสามเดอน เวนแต ปรากฏตอพนกงานเจาหนาทวามเหตอนควรเชอไดวาการแกไขการฝาฝนนนจ าเปนตองใชเวลาเกนกวาสามเดอน พนกงานเจาหนาทมอ านาจพจารณาอนญาตใหขยายระยะเวลาพกใชใบอนญาตได มาตรา ๔๗ ถาผถกสงพกใชใบอนญาตไดปฏบตการถกตองแลวคณะกรรมการอาจสงถอนค าสงพกใชใบอนญาตนนกอนถงก าหนดได มาตรา ๔๘ ในกรณทปรากฏวาผใหบรการรบใบอนญาตไมปฏบตตามพระราช กฤษฎกาน หรอฝาฝนค าสงของพนกงานเจาหนาทใหพนกงานเจาหนาทรายงานตอคณะกรรมการเพอพจารณาสงเพกถอนใบอนญาตและใหประกาศค าสงเพกถอนใบอนญาตในหนงสอพมพรายวนทแพรหลายอยางนอยหนงฉบบไมนอยกวาสองครงหางกนไมเกนเจดวน และสงส าเนาค าสงใหกบนายทะเบยนนตบคคลทเกยวของเพอนายทะเบยนจะไดจดแจงค าสงพนกงานเจาหนาทไวในทะเบยน มาตรา ๔๙ ในกรณทพนกงานเจาหนาทตรวจพบในภายหลงวาการออกใบอนญาตเปนไปโดยผดหลงอนเนองมาจากขอมลไมถกตองหรอไมครบถวนตามหลกเกณฑ หรอเงอนไขการอนญาต ใหพนกงานเจาหนาทรายงานตอคณะกรรมการเพอพจารณาเพกถอนใบอนญาต มาตรา ๕๐ ในการสง เพกถอนใบอนญาตใหบรการใหส านกงานแจงค าสงของคณะกรรมการเปนหนงสอใหผทถกสงเพกถอนทราบ และให ปดประกาศไวในทเปดเผย ณ ส านกงานของผใหบรการออกใบรบรองรบอนญาตนน กบทงใหประกาศทางสออเลกทรอนกส และในหนงสอพมพรายวนอยางนอยหนงฉบบเปนเวลาสามวนตดตอกน หรอโดยวธการอนใดทคณะกรรมการก าหนด มาตรา ๕๑ ผใหบรการรบใบอนญาตอาจคนใบอนญาตดวยการแจงความประสงคของตนเปนหนงสอตอคณะกรรมการ

214

การคนใบอนญาตใหประกอบการใหมผลในวนทคณะกรรมการรบหนงสอ และใบอนญาตใหประกอบการ หรอหากผใหบรการรบใบอนญาตระบวนมผลหลงจากนนในหนงสอแจงความประสงค ใหผลการคนใบอนญาตมผลในวนทระบในหนงสอแจงความประสงคนน ผใหบรการรบใบอนญาตทคนใบอนญาตใหประกอบการจะตองปดประกาศการคนใบอนญาตใหประกอบการไวในทเปดเผย ณ ส านกงานของผใหบรการรบอนญาตนน กบทงใหประกาศทางสออเลกทรอนกสและในหนงสอพมพรายวนอยางนอยหนงฉบบเปนเวลาสามวนตด ตอกน หรอโดยวธอนใดทคณะกรรมการก าหนด มาตรา ๕๒ ในกรณทใบอนญาตของผใหบรการรบใบอนญาตรายใดสนอาย หรอ ถกเพกถอน หรอมการคน ผใหบรการรบอนญาตรายนนจะตองหยดการประกอบการรบรองนบแตวนทใบอนญาตใหประกอบการสนอาย หรอวนทถกเพกถอน หรอวนทการ คนใบอนญาตมผลแลวแตกรณ คณะกรรมการอาจสงอนญาตเปนหนงสอใหผใหบรการรบอนญาตรายนนประกอบการ ตอไปไดในระยะเวลาหนงเทาทเหนเหมาะสมเพอมใหเกดความเสยหายแกผขอใบรบรองหรอผถอใบรบรอง หรอผมสวนไดเสยทใชหรออางองใบรบรองของผใหบรการรบอนญาตรายนนกได มาตรา ๕๓ การทใบอนญาตสนอาย หรอถกเพกถอน หรอมการคนใบอนญาตไมกระทบกระเทอนตอความสมบรณของใบรบรองทผใหบรการรบอนญาตออกใหกบผใชบรการกอนวนทใบอนญาตสนอาย หรอถกเพกถอน หรอการคนใบอนญาตมผล มาตรา ๕๔ คณะกรรมการมอ านาจแตงตงผใหบรการรบใบอนญาตรายอนเขารบชวงใบรบรองทผใหบรการรบอนญาตออกไปกอนทใบอนญาตสนอาย หรอถกเพกถอน หรอทมการคนได ถาการออกใบรบรองดงกลาวไมขดหรอแยงกบหลกเกณฑ และเงอนไขทผใหบรการรบอนญาตรายอนทไดรบการแตงตง ก าหนดหรอถอปฏบตในการออกใบรบรองในกรณเชนวานใหถอวาใบรบรองดงกลาวเปนใบรบรองทออกโดยผใหบรการรบอนญาตรายอนซงไดรบแตงตงนน ความในวรรคหนงไมตดสทธผใหบรการรบใบอนญาตรายอนซงไดรบแตงตงทจะเรยก รองใหผถอใบรบรองปฏบตใหครบถวนตามหลกเกณฑและเงอนไขการออกใบรบรองของผใหบรการรายนน รวมทงผใหบรการรบใบอนญาตเชนวานนตองออกใบรบรองใหมใหกบผใชบรการเพอใหการรบรองมผลไปจนครบอายการรบรองตามใบรบรองเดม ในกรณเชนวานนผใหบรการรบใบอนญาตรายอนทไดรบการแตงตงอาจคดคาธรรมเนยมเพมขนจากผถอใบรบรองในอตราทคณะกรรมการไดใหความเหนชอบกได

215

มาตรา ๕๕ กอนสงพกใชใบอนญาตหรอสงเพกถอนใบอนญาตใหคณะกรรมการเตอน เปนหนงสอใหผรบใบอนญาตปฏบตการใหถกตองภายในเวลาทก าหนด ในกรณทไมพบตวผรบใบอนญาตดงกลาวใหปดหนงสอเตอนไว ณ สถานทท ระบไวในใบอนญาตและใหถอวาผรบอนญาตนนไดทราบค าเตอนแลวตงแตวนทปดหนงสอเตอน หากผใหบรการรบใบอนญาตยงคงฝาฝนใหพนกงานเจาหนาทด าเนนการเสนอเรอง ตอคณะกรรมการเพอเปรยบเทยบปรบ และพจารณาสงเพกถอนใบอนญาตตอไป

หมวด ๘ การควบ รวม หรอเลกกจการ

มาตรา ๕๖ เมอผใหบรการรายใดประสงคจะเลกกจการ ควบ หรอรวมกจการกบผใหบรการหรอผประกอบการรายอน ใหผใหบรการรายนนแจงเปนหนงสอและจดท ารายงานทเกยวกบการเลกกจการ การควบ หรอการรวมกจการดงกลาวใหคณะกรรมการลวงหนาไมนอยกวาหกสบวน ทงนตามหลกเกณฑและวธการทก าหนดในประกาศของคณะกรรมการ ผใหบรการตองลงประกาศเกยวกบการเลกกจการ การควบ หรอการรวม หรอ กรณทไมอาจใหบรการดวยเหตอนใดในหนงสอพมพอยางนอย ๒ ฉบบ เปนระยะเวลาตดตอกน ๓ วน และทางเวบไซตของผใหบรการเปนระยะเวลาตดตอกนลวงหนาอยางนอยหกสบวนกอนหยดใหบรการ เมอไดรบแจงตามวรรคหนง คณะกรรมการมอ านาจสงใหผใหบรการตองปฏบตอยางหนง อยางใดกอนเลกกจการกได ผใหบรการรายใดประสงคทจะเลกกจการหรอเลกใหบรการจะตองคนใบอนญาต หรอด าเนนการใดๆ เพอลดความเสยหายทอาจเกดขนกบผ ใชบรการและคกรณทเกยวของตามหลกเกณฑและวธการทก าหนดในประกาศของคณะกรรมการ มาตรา ๕๗ ภายใตบงคบบทบญญตมาตรา ๕๒ ในกรณทผใหบรการไมอาจใหบรการไดอกตอไป ผใหบรการตองด าเนนการใหมการโอนใบรบรองของผใชบรการไปยงผใหบรการรายอนทอยในบญชแนบทายเดยวกน โดยตองแจงใหผใชบรการทราบเปนหนงสอทราบลวงหนาไมนอย กวาหกสบวน

บทเฉพาะกาล มาตรา ๕๘ ผใหบรการทไดใหบรการอยในวนทพระราชกฤษฎกานใชบงคบถาประสงคจะประกอบกจการนนตอไป ใหมาแจง ขนทะเบยน และยนค าขอรบอนญาตภายในหกสบวนนบแตวนทพระราชกฤษฎกานใชบงคบ

216

มาตรา ๕๙ เมอมการจดตงส านกงาน (คณะกรรมการ) ธรกรรมทางอเลกทรอนกสภายใตพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกสแลวเสรจใหโอนภารกจในการก ากบดแลผใหบรการตามพระราชกฤษฎกานไปยงส านกงานทจดตงขนนน รางบญชทายพระราชกฤษฎกาวาดวยการก ากบดแลธรกจบรการการใหบรการออกใบรบรองอเลกทรอนกส พ.ศ. .. บญช ก. ผใหบรการดงตอไปน ตองแจงใหคณะกรรมการทราบกอนการใหบรการ (๑) ผใหบรการออกใบรบรองทออกใบรบรองใหแกบคคลหรอหนวยงานในองคกรใชเปนการภายใน (๒) ผใหบรการออกใบรบรองเพอใชในองคกรหรอกจการอยางอนทคณะกรรมการประกาศก าหนด บญช ข. ผใหบรการดงตอไปนตองขนทะเบยนกบคณะกรรมการกอนการใหบรการ (๑) ผใหบรการออกใบรบรองเพอใชงานระหวางนตบคคลหรอระหวางองคกรทม ลกษณะเปนบรษทแมกบบรษทในเครอ บรษทรวม บรษทยอย หรอกบองคกรในรปแบบอนในลกษณะสมาชก หรอหนวยงานในก ากบดแล (๒) ผใหบรการออกใบรบรองของหนวยงานของรฐในกจการทด าเนนการโดยทางราชการ (๓) ผใหบรการออกใบรบรองในลกษณะอนทคณะกรรมการประกาศก าหนด บญช ค. (๑) ผใหบรการออกใบรบรองซงใหบรการเปนการทวไปนอกจากทก าหนดไวใน บญช ก และบญช ข ตองไดรบอนญาตจากคณะกรรมการกอนการใหบรการ (๒) ผใหบรการออกใบรบรองในลกษณะอนทคณะกรรมการประกาศก าหนด

217

ภาคผนวก ช. Laws of Malaysia Digital Signature Act 1997 [Act 562] Part IX – Date/Time Stamp Service

Regulation 58. Use of time-stamps. A time-stamp by a recognised date/time stamp service shall be appended or attached to a message, digital signature or other document if - (a) a time-stamp is required under any written law; or (b) a particular time may be significant with regard to the use of digitally signed data. Regulation 59. Effect of time-stamp by recognised date/time stamp service. (1) The date and time time-stamped on a document and digitally signed by a recognised date/time stamp service shall, unless it is expressly provided otherwise, be deemed to be the date and time at which the document is signed or executed. (2) The date and time time-stamped on a document and digitally signed by a recognised date/time stamp service shall be admissable in evidence in all legal proceedings without further proof. Regulation 60. Stages of certificate of recognition for date/time stamp services. (1) A certificate of recognition for a date/time stamp service shall be issued in two stages, namely (a) the establishment stage; and (b) the operation stage. (2) No person shall carry on or operate, or hold himself out as carrying on or operating, as a recognised date/time stamp service unless that person has been issued with the operation stage of the certificate of recognition. (3) A person who contravenes subregulation (2) commits an offence and shall on conviction be liable to a fine not exceeding one hundred thousand ringgit or to imprisonment for a term not exceeding two years or to both. (4) The establishment stage of a certificate of recognition may be issued for any period not exceeding one year. (5) An application for a certificate of recognition shall be deemed to be withdrawn

218

and shall not be further proceeded with, without prejudice to a fresh application being made by the applicant, if (a) the applicant fails to apply for the operation stage of the certificate of recognition before the expiry of the period specified in subregulation (4); or (b) on an application for the operation stage of a certificate of recognition having duly been made within the period specified in subregulation (4), the applicant is not issued with the operation stage of the certificate of recognition. (6) Nothing in these Regulations shall be construed so as to require an applicant to apply for the establishment stage of a certificate of recognition as a condition for applying for the operation stage of a certificate of recognition if the applicant is otherwise able to satisfy the prescribed requirements to apply for the operation stage of a certificate of recognition. Regulation 61. Qualification requirements for recognition. A person intending to carry on or operate as a date/time stamp service shall satisfy the following requirements: (a) it is a body corporate incorporated in Malaysia or a partnership within the meaning of the Partnership Act 1961; (b) it maintains a registered office in Malaysia; (c) it has working capital reasonably sufficient, according to the requirements of the Controller, to enable it to conduct business as a date/time stamp service; (d) it employs as operative personnel only persons who - (i) have not been convicted within the past fifteen years of an offence involving fraud, false statement or deception; and (ii) have demonstrated knowledge and proficiency in following the requirements of the Act and these Regulations; (e) it operates by means of a trustworthy system; (f) it uses a reasonably secure and tamper-proof mechanism as it's time-stamping device; (g) it keeps and maintains an archive of documents that have been time-stamped, irrespective that the contents of the document itself are not disclosed, within at least the

219

preceding ten years; (h) it complies with the certification, standards and technical requirements under the Act and these Regulations; and (i) it complies with such other requirements as the Controller thinks fit. Regulation 62. Functions of recognised date/time stamp service. (1) A recognised date/time stamp service shall - (a) on receipt of a document for time-stamping, immediately time-stamp the date and time of its receipt on the document and digitally sign the time-stamp; and (b) at the end of each business day cause to be published in at least one recognised repository all documents time-stamped by it in that day. (2) For the purposes of paragraph (1)(b), only the hash result of the document shall be published. (3) The date and time time-stamped on the document shall be the date and time at which the document is received by the recognised date/time stamp service. (4) If for any reason the recognised date/time stamp service is unable to comply with the time limit specified in subregulation (1), the recognised date/ time stamp service shall immediately upon receipt of the document and the request for a time-stamp notify the requester in writing of that fact. (5) A person who contravenes subregulation (4) commits an offence and shall on conviction be liable to a fine not exceeding twenty thousand ringgit or to imprisonment for a term not exceeding six months or to both. Regulation 63. Chargeable fees. A recognised date/time stamp service may impose such fees and charges for its services as may be approved by the Controller. Regulation 64. Application for certificate of recognition. (1) An application for the recognition of the date/time stamp service shall be made to the Controller in Form 1. (2) An application under subregulation (1) shall be accompanied by -

220

(a) the information required under regulation 65 or 66, as the case may be; (b) the prescribed fee; and (c) such other information or document as the Controller may require. (3) The Controller may, on an application for the operation stage of a certificate of recognition, require the applicant to demonstrate any part of its operating procedure and may require independent testing of the software, hardware, technical components, algorithms, standards and other pertinent parameters and other equipment to be used by the applicant, at the applicant's expense, for l the purpose of ascertaining its security and trustworthiness. (4) If any information or document required under subregulation (2) is not provided by the applicant or any demonstration or test required under subregulation (3) is not complied with within the time specified in the requirement or any extension thereof granted by the Controller, the application shall be deemed to be withdrawn and shall not be further proceeded with, without prejudice to a fresh application being made by the applicant. Regulation 65. Information required for establishment stage. An application for the establishment stage of a certificate of recognition shall contain the following information: (a) the particulars of the applicant; (b) the anticipated operational costs and proposed financing; (c) details of the personnel to be employed and their qualifications, if available; (d) the proposed operating procedure; and (e) the services to be provided and the fees and charges to be imposed therefor. Regulation 66. Information required for operation stage. An application for the operation stage of a certificate of recognition shall contain - (a) all valid information submitted for the establishment stage; (b) all new information and all the changes to the information submitted for the establishment stage, if any; and (c) a report from a qualified auditor certifying that the prescribed certification, standards and technical requirements have been satisfied. Regulation 67. Issue and renewal of certificate of recognition.

221

(1) On receipt of an application under regulation 64, the Controller shall consider the application. (2) If the Controller is satisfied as to the qualification and suitability of the date/time stamp service, the Controller may issue a certificate of recognition in Form 5, with or without conditions, or may refuse the certificate of recognition. (3) The Controller shall specify the stage for which the certificate of recognition is issued, the duration of the certificate of recognition and its serial number in the certificate of recognition. (4) If the Controller refuses a certificate of recognition under subregulation (2), the Controller shall immediately notify the applicant in writing of his refusal. (5) The decision of the Controller under subregulation (4) shall be final and shall not be questioned in any court. (6) The prescribed granting fee and annual operating fee for the first year of operation shall be payable to the Controller on the issuance of the operation stage of the certificate of recognition. (7) The prescribed annual operating fee for the second and subsequent years of operation shall be payable at such time as may be determined by the Controller. (8) A certificate of recognition shall be renewable on application. (9) An application for the renewal of a certificate of recognition shall be made in Form 1. (10) An application under subregulation (9) shall be accompanied by - (a) the prescribed fee; and (b) a report from a qualified auditor certifying that the prescribed certification, standards and technical requirements have been satisfied. Regulation 68. Revocation of certificate of recognition. (1) The Controller may revoke a certificate of recognition issued under regulation 67 (a) if the Controller finds that the recognised date/time stamp service no longer satisfies the requirements specified under regulation 61; or (b) if the validity period of the certificate of recognition has expired.

222

(2) A revocation under paragraph (1)(b) shall be without prejudice to a fresh application for a certificate of recognition being made by the date/time stamp service. Regulation 69. Surrender of certificate of recognition. (1) A recognised date/time stamp service may surrender its certificate of recognition by forwarding it to the Controller with a written notice of its surrender. (2) The surrender shall take effect on the date the Controller receives the certificate of recognition and the notice under subregulation (1), or if a later date is specified in the notice, on that date. (3) On receipt of a notice of surrender under subregulation (1), the Controller shall immediately cause such surrender to be published in such form and manner as he may determine. (4) A recognised date/time stamp service intending to surrender its certificate of recognition shall, not less than ninety days before the date the surrender is intended to take effect, notify all its clients in writing of its intention. (5) A recognised date/time stamp service that contravenes subregulation (4) commits an offence and shall on conviction be liable to a fine not exceeding ten thousand ringgit or to imprisonment for a term not exceeding three months or to both. Regulation 70. Register of Recognised Date/Time Stamp Services. (1) The Controller shall keep and maintain a Register of Recognised Date/ Time Stamp Services in such form as he thinks fit. (2) A person may inspect the Register of Recognised Date/Time Stamp Services and make copies of or take extracts from the Register.

223

ภาคผนวก ซ. SPECIAL ADMINISTRATIVE REGION

MACAU Law No. 5 / 2005

Electronic documents and signatures The Legislative Assembly decrees, pursuant to paragraph 1) of the

Article 71. of the Basic Law of the Macao Special CHAPTER I general Provisions Article 1. Purpose and Scope 1. This law establishes the legal documents and electronic signatures. 2. The provisions of this Act do not affect the application of laws, regulations or agreements that oblige the use of documents in paper or other special forms or ways to present them to formulate, transmit or archive, in particular where it concerns: 1) Acts notary and registration; 2) Acts of procedure; 3) Acts which holds personal legal relations; 4) Acts relating to tendering procedures; 5) Situations where physical presence is required of the signer face recognition or signature. Article 2 definitions For purposes of this Ordinance, shall apply: 1) "electronic document", the result of a processing electronic data in order to reproduce or represent a person, thing or event; 2) "Electronic signature" set of data in electronic form that attached to or logically associated with a document can be used as a method of making known authorship of it; 3) "advanced electronic signature" method signature electronics that is nequivocally linked to the person the holder, allowing their identification, is created using means that it

224

can maintain under his sole control and is so linked to the document to which was affixed to any change Later the same is detectable; 4) "Qualified electronic signature" method signature electronic signature based on a qualified certificate and created by a secure building signatures, which can ensure effective, according to internationally recognized standards, protection of the signature against fraudulent use; 5) "Holder" means a natural person who holds the data needed the creation of signatures, either on his own behalf or on name of natural person or legal entity that represents; 6) "signature-creation data" means unique data, such as codes or cryptographic keys, used to create an electronic signature; 7) "signature verification data" data set, such as codes or cryptographic keys, used to verify the electronic signature; 8) "certificate" means an electronic document that binds a specific electronic signature to the holder and establishes the terms of Bid validity; 9) "Certifying entity", an entity that issues certificates and services related to electronic signatures; 10) "Validation chronological" credible association in the form electronics, including an electronic document and a particular date and time; 11) "electronic address" of a system identification computer capable of receiving and filing documents electronic equipment. CHAPTER II Electronic documents and signatures section I general principles Article 3. Legal value of electronic documents 1. The document that is not present in electronic may, therefore, be denied legal effect. 2. The electronic document meets the legal requirement so writing, when its content can be

225

represented as a written statement and its integrity can be demonstrated. Article 4. Probative value of electronic documents 1. The electronic document capable of being represented as written statement, which has been affixed to an electronic signature qualified, is full proof of the statements attributed its author, without prejudice to the complaint and proof of the falsity of the document. 2. When it is not capable of being represented as a statement writing, an electronic document which has been placed a qualified electronic signature has the probative force of mechanical reproductions. 3. The evidential value of electronic document that does not has been affixed a qualified electronic signature is appreciated under general law, unless there are valid convention in a different way. 4. In the electronic document to which is affixed a signature which qualified electronic certificate is suspended, revoked or expired, or that violate the terms of it constant applies the preceding paragraph. Article 5. Qualified electronic signatures 1. The inclusion of a qualified electronic signature is equivalent the written signature and creates a presumption that: 1) A person who affixed the signature is the owner and acts as and the powers in the certificate; 2) The signature has been affixed with the intention to sign the document e; 3) The content of the electronic document has not changedthat is not detected since it was the signature affixed. 2. The placing of a qualified electronic signature replaces the affixing of seals, stamps, marks or other identifiers the holder or who he represents. Article. 23 chronological validation 1. Certifying entities must incorporate a system of chronological validation of documents

226

electronic, it can be used to provide services to the public. 2. The validation system is approved by the chronological accreditation, which must verify, in particular, safety, reliability and suitability of the measuring method of date and time. 3. The date and time constants chronological validation statement issued by the authorized body are enforceable between the parties and third parties. Article. 24 Protection of personal data 1. Certifying entities and may only require collect personal data necessary to carry out their activities and get them directly from interested persons or third parties with which these people authorize their collection. 2. Personal data collected by a certifying entity accredited can not be used for any purpose other not the certification, unless another use is expressly consented to by law or by the applicant. Article 25. Certification practice statement 1. No accredited certifying entity may initiate activity of issuing qualified certificates without first ensuring appropriate disclosure of the practice statement certification, including by electronic means. 2. The certification practice statement must comply with internationally recognized standards, without prejudice to its accordance with the provisions of this law. 3. The certification practice statement and its amendments shall be subject to approval by the accrediting. Article. 26 External auditor security 1. Certifying entities must have an auditor external security of recognized merit and suitability. 2. The incumbent auditor regularly check and evaluate the equipment and systems used in the certification and deliver opinions, suggestions and recommendations to the ensure efficiency, reliability and safety. 3. The auditor shall submit to the licensing authority, by March 31 of each year an annual

227

report which should include all relevant data for monitoring the efficiency, reliability and safety of equipment and systems used in the certification business. Article 27. supervision 1. The licensing authority may undertake physical inspection of establishments used in the certification and examination, on-site, documents, objects, equipment and procedures of operations. 2. Certifying entities must communicate to the licensing authority, as soon as possible, any changes to the elements referred to in Article 17. º, and all situations that require or are likely to determine cessation of the activity. 3. Notwithstanding the preceding paragraph, entities accredited certifying authority shall provide the accrediting all information related to the activity certification that it requires. 4. Persons or entities providing audit services certifying entities shall notify the licensing authority to detect violations in the exercise of their duties, as well as the occurrence of situations that would jeopardize the efficiency, reliability and safety equipment and systems used in the certification business. Article 28. liability 1. The accredited certifying entity is subject to liability for all damages resulting from breach of duties incumbent upon the exercise of certification, unless it proves that he has not intentionally or negligent. 2. The agreements are void of exoneration and limitation of liability provided in the preceding paragraph. 3. The accredited certification body is not responsible for damage due to abuse of the signature, provided that the limitations on the use of the same listed in the certificate and are easily identifiable by third parties. Article. 31 Electronic documents and public services 1. The public services and can send and receive electronic documents with a qualified electronic signature, in accordance with the provisions of this law.

228

2. In documents issued under the provisions of paragraph above shall be shown the data for the service or agency concerned and the holder of the signature, in order to make them easily identifiable and to prove the function or position played. 3. Services and public entities may, upon approval guardianship, issue regulations regarding the requirements to be complied with by documents received by electronic, without prejudice to the instructions and directives are superiorly defined with a view to standardizing procedures. Article 33. penalties 1. Without prejudice to other legal consequences provided for and civil and criminal liability to the relevant situation, the violation or breach of the provisions of this Act relating the activity of certification is an administrative offense. 2. The penalties applicable to infringements of administrative committed within the scope of the certification of signatures electronic, for violation or non-compliance the present law, is established by regulation Administrative.

229

ภาคผนวก ฌ. แบบสมภาษณเพอการวจย

เรอง การประทบตราเวลา: ความจ าเปนในการใหบรการพาณชยอเลกทรอนกส และพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. ๒๕๔๔ Time Stamping: A Necessity for E-commerce Service and Legal

Validity under Electronic Transactions Act B.E. 2001

------------------------------------------------------------------------------------------------------------- เรยน คณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกส โครงการวจยนเปนสวนหนงของการจดท าวทยานพนธในระดบปรญญาโท ตามหลกสตรนตศาสตรมหาบณฑต สาขากฎหมายธรกจระหวางประเทศและธรกรรมทางอเลกทรอนกส บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยกรงเทพ โดยมวตถประสงคเพอศกษาการประทบตราเวลา: ความจ าเปนในการใหบรการพาณชยอเลกทรอนกสและพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. ๒๕๔๔ โดยแบบสมภาษณนแบงออกเปน 3 ตอน

ตอนท 1 ขอมลทวไปเกยวกบผใหสมภาษณ ตอนท 2 ขอมลความคดเหนของคณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกส

ตอนท 3 ขอเสนอแนะ การวจยครงนผวจยไดพจารณาแลววาทานเปนผเชยวชาญทจะใหขอมลทจะเปนโยชนตอการวจยครงนอยางมาก ดงนนค าใหสมภาษณของทานจงมความส าคญยงตอการวเคราะหขอมลในการวจยเพอใหเกดประโยชนอยางแทจรง บทสมภาษณของทานจะถกเกบเปนความลบ โดยบทสมภาษณไดผานการพจาณาจากอาจารยทปรกษาแลว (ผชวยศาสตราจารย ดร. อรรยา สงหสงบ และอาจารยสรางคณา วายภาพ) ขอขอบพระคณทใหขอมลไว ณ โอกาสน นายพรชย นพประโคน นกศกษาระดบปรญญาโท รหสนกศกษา 7484300095 หลกสตรหลกสตรนตศาสตรมหาบณฑต สาขากฎหมายธรกจระหวางประเทศและธรกรรมทางอเลกทรอนกส บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยกรงเทพ โทรศพท 02-564-4440 ตอ 1149 หรอ(มอถอ) 089-9004696 : E-mail pornchai@cs.tu.ac.th

230

แบบสมภาษณคณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกส เรอง การประทบตราเวลา: ความจ าเปนในการใหบรการพาณชยอเลกทรอนกส

และพระราชบญญตวาดวยธรกรรมทางอเลกทรอนกส พ.ศ. ๒๕๔๔ Time Stamping: A Necessity for E-commerce Service and Legal

Validity under Electronic Transactions Act B.E. 2001

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ตอนท 1 ขอมลทวไปเกยวกบผใหสมภาษณ

1. เพศ 1 ชาย 2 หญง 2. อาย …………..ป 3. ระดบการศกษา 1 ต ากวาอนปรญา 2 ปรญญาตร 3 ปรญญาโท 4 สงกวาปรญญาโท

4. อาชพ 1 ขาราชการ 2 พนกงานรฐวสาหกจ 3 พนกงานบรษทเอกชน 4 ธรกจสวนตว/อาชพอสระ 5 อน ๆ (โปรดระบ) ……………………… ตอนท 2 ขอมลความคดเหนของคณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกส 1. ทานมความคดเหนเกยวกบสภาพแวดลอมของพาณชยอเลกทรอนกสของประเทศไทยใน

ปจจบน เปนอยางไร เชน นโยบายของรฐ (Policy) ระบบโครงสรางพนฐาน(Infrastructure) รปแบบธรกจ (Business Model) กฎหมาย (Laws) 2. ทานมความคดเหนอยางไรเกยวกบการประทบตราเวลา (Time Stamping)

บนพาณชยอเลกทรอนกส 3. ทานมความคดเหนอยางไรเกยวกบการใหบรการของผใหบรการประทบตราเวลา (Time Stamping Authority (TSA)) บนพาณชยอเลกทรอนกส 4. ทานมความคดเหนอยางไรเกยวกบความจ าเปนของผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) บนพาณชยอเลกทรอนกส

231

5. ทานมความคดเหนอยางไรเกยวกบผใหบรการประทบตราเวลา (TSA) ควรอยในบญช ค. คอผใหบรการออกใบรบรองซงใหบรการเปนการทวไป นอกจากทก าหนดไวใน บญช ก. และ

บญช ข. ตองไดรบอนญาตจากคณะกรรมการกอนการใหบรการ หรอผใหบรการออกใบรบรองในลกษณะอนทคณะกรรมการประกาศก าหนด

6. ทานมความคดเหนเกยวกบการปรบปรงกฎหมายทมอย หรอการออกกฎหมายเพอเปนการพฒนา สงเสรมพาณชยอเลกทรอนกสใหเทาเทยมกบนานาประเทศ โดยการเพมบทบญญตเกยวกบผใหบรการประทบตราเวลา (TSA)

ตอนท 3 ขอเสนอแนะ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

232

รายนามคณะกรรมการธรกรรมทางอเลกทรอนกส 1. ดร. ฉม ตนตยาสวสดกล กรรมการดานการเงน ผแทนภาครฐ 2. นายชาตศร โสภณพนช กรรมการดานการเงน ผแทนภาคเอกชน 3. นางชตมา บณยประภศร กรรมการดานพาณชยอเลกทรอนกส ผแทนภาครฐ 4. พล ร.ต.ประสาท ศรผดง กรรมการดานพาณชยอเลกทรอนกส ผแทนภาคเอกชน 5. ผศ.ดร. พนย ณ นคร กรรมการดานนตศาสตร ผแทนภาครฐ 6. นายชวลต อตถศาสตร กรรมการดานนตศาสตร ผแทนภาคเอกชน 7. นางธนนช ตรทพยบตร กรรมการดานวทยาการคอมพวเตอร ผแทนภาครฐ 8. นายยงยศ พรตปกรณ กรรมการดานวทยาการคอมพวเตอร ผแทนภาคเอกชน 9. ดร.ทวศกด กออนนตกล กรรมการดานวทยาศาสตรหรอวศวกรรมศาสตร ผแทนภาครฐ 10. ดร.ชวลต ทสยากร กรรมการดานวทยาศาสตรหรอวศวกรรมศาาตร ผแทนภาคเอกชน 11. ดร.อาณต ลมคเดช กรรมการดานสงคมศาสตร ผแทนภาครฐ 12. นายยงสทธ โรจนศรวชยกล กรรมการดานสงคมศาสตร ผแทนภาคเอกชน 13. นางสาวลดดา แจงเกษมสข กรรมการและเลขานการ

----------------------------------------------------------------------

232

ประวตผเขยน ชอ – สกล : นายพรชย นพประโคน วน เดอน ป : 5 มนาคม 2510 วฒการศกษา : ป 2544 นตศาสตรบณฑต มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช : ป 2537 วทยาศาสตรบณฑต สาขาเทคโนโลยอตสาหกรรม มหาวทยาลยราชภฏวไลอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ : ป 2530 อนปรญญาวทยาศาสตร สาขาคอมพวเตอร มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา ประสบการณการท างาน : ป 2553 – ปจจบน ต าแหนงเจาหนาทระบบงานคอมพวเตอร ช านาญการ คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยธรรมศาสตร ศนยรงสต : ป 2537 – 2553 ต าแหนงเจาหนาทระบบงานคอมพวเตอร 6 คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยธรรมศาสตร ศนยรงสต : ป 2533 - 2536 ต าแหนงพนกงานเครองคอมพวเตอร คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยธรรมศาสตร ศนยรงสต