Udhëzues_per_punim

Embed Size (px)

Citation preview

  • 8/2/2019 Udhzues_per_punim

    1/14

    UdhzuesSi t shkruhet punimi seminarik, punimi i diploms,

    master dhe i doktoraturs

    Prkthyer dhe prshtatur nga: Guideline: How to write a report, a term paper,diploma thesis and Ph.D. thesis ICT Institute of Computer Technology, Vienna

    University of Technology,September 2006

    2011

  • 8/2/2019 Udhzues_per_punim

    2/14

    Faqja 2 / 14 Udhzues

    Prmbajtja

    1 Hyrje n udhzues .................................................................................................. 3

    2 Procedurat e rekomanduara..................................................................................... 3

    3 Struktura................................................................................................................. 4

    3.1 Titulli............................................................................................................... 4

    3.2 Parathnia........................................................................................................ 5

    3.3 Abstrakti.......................................................................................................... 5

    3.4 Prmbajtja ....................................................................................................... 6

    3.5 Hyrja ............................................................................................................... 6

    3.6 T arriturat e mparshme n tem dhe puna e ngjashme (ang. State of the art).. 7

    3.7 Pjesa kryesore.................................................................................................. 73.8 Diskutimi......................................................................................................... 8

    3.9 Prfundimi....................................................................................................... 8

    3.10 Shtesat ........................................................................................................... 8

    3.11 Bibliografia.................................................................................................... 9

    4 Hulumtimet pr literatur dhe citimet ....................................................................10

    4.1 Citimi .............................................................................................................10

    4.2 Hulumtimet pr literature................................................................................104.3 Bibliografia.....................................................................................................11

    5 Aspekti zyrtar ........................................................................................................13

    5.1 Pamja topografike...........................................................................................13

    5.2 Tabelat dhe figurat..........................................................................................13

    5.3 Fusnotat ..........................................................................................................13

    5.4 Shkurtesat.......................................................................................................13

    5.5 Njsit ............................................................................................................13

    5.6 Listat e numrimeve........................................................................................14

    5.7 Stili i t shkruarit ............................................................................................14

    6 Seminaret ..............................................................................................................14

  • 8/2/2019 Udhzues_per_punim

    3/14

    Faqja 3 / 14 Udhzues

    1 Hyrje n udhzues

    Ky udhzues i adresohet studentve t cilt kan t shkruajn dokumente si: Tema t diploms Teza t magjistraturs Seminare Raporte laboratorik Raporte tjera t shkruara

    Ky udhzues nuk fokusohet n shkruarjen e artikujve pr publikime shkencore, edhepse kshillat e prezantuara ktu mund t shfrytzohen edhe pr dokumente t tilla. Prshumicn e publikimeve shkencore ekzistojn udhzimet dhe shabllone si t shkruhen artikujtnga editori.

    Ky dokument ka pr qllim udhzimin si t shkruhet dhe t strukturohet dokumenti ipunuar nga studenti nn mbikqyrjen e msimdhnsit t institucionit.

    Studentt t cilt nuk jen t sigurt rreth prdorimit t ktij dokumenti, luten tdiskutojn mentorin e tyre pr kshilla t mtejme.

    2 Procedurat e rekomanduara

    Rekomandohet q kur t shkruhen dokumentet t gjata, t adaptohen proceduratvijuese t shkrimit t prshkruara m posht.

    N prgjithsi fillohet puna me nj ide n mendje ose me nj problem. Hapi iardhshm sht t fillohet me gjenerimin e shum ideve dhe leximin e shum librave,publikimeve, revistave dhe krkimeve n Internet. Gjat ktij hulumtimi sht absolutisht erekomandueshme q t mbahen shnime rreth fakteve q jan mbledhur. Kto shnime mundt prdoren si pjes e dokumentit t shkruarj. sht e qart se shnimet gjat krkimit duhet tadaptohen brenda kontekstit t dokumentit final. Sugjerohet t prdoren figura n mnyre qt ilustrohen faktet. Vizatimi i figurave dhe zgjedhja e etiketimeve t duhura studentin endihmojn q t strukturon skemat e veta.

    Fillimisht problemi duhet t definohet dhe pastaj t gjinden zgjidhjet e mundshme.Duke diskutuar seciln ide t krijuar dhe duke gjeneruar idet ndihmon t gjendet cila ngaidet mund t zgjidh problemin. Kto ide duhet t prdoren pr t zhvilluar nj definim tproblemit pas studimit t literaturs.

    N fillim t shkrimit t nj punimi diplome ose t doktoraturs, nj definim i misionitduhet t vendoset n fjal, i cili definon problemin dhe prmban idet si do t zgjidhetproblemi. Shkruhet nj dokument me rreth nj ose dy faqe, i cili bn t mundur organizimine ideve dhe ndihmon mentorin e studentit q t dij se studenti i tij sht n rrugn e duhur.Edhe pse definimi i misionit krkohet vetm pr tema t diploms ose t magjistraturs,

    sugjerohet t shkruhet sidoqoft edhe pr dokumente tjera nse ka nevoj.Gjate shkrimit t nj dokumenti t gjat shumica e studentve hasin n kt vshtirsi.Ata pyesin veten si t strukturojn dokumentin e tyre dhe cils ide duhet ti kushtohet m teprose m pak vmendje. Kshtu q rekomandohet t krijohet nj strukturim i par preliminardhe t bhet nj prllogaritje e vrazhd pr secilin seksion sa faqe do t ket. Duke vepruarkshtu studenti krijon nj korniz t dokumentit t vet dhe pastaj mendon se cilat ide duhet tprshkruhen detajisht (shiko kapitullin 3). Edhe pse kjo sht nj tentative e vrazhd, kjo fazdo t prgjigjet pyetjeve rreth thellsis s shqyrtimit dhe pikave q to t prfshihen n punim.

    Punimi shkruhet n vetn e tret, duke mos prdorur fjalt p.sh, n kt punim kamtrajtuar, por n kt punim sht trajtuar dhe punimi nuk shkruhet n form udhzuesi,pra nuk duhet prdorur fjalt p.sh. plotsoni formularin pr ., por t plotsohet formularipr .

    N kt pik duhet t definohet q studenti duhet t kalon npr hapa t njjte disaher n mnyr q t caktohet struktura e dokumentit n mnyr t qart. Me an t ktyre

  • 8/2/2019 Udhzues_per_punim

    4/14

    Faqja 4 / 14 Udhzues

    instruksioneve studenti pritet t tregon sukses n shkrimin e dokumentit korrekt dhe gabimetmund t identifikohen hert. N mnyr ekstreme rekomandohet q studenti t rri n kontaktme mentorin e vet, n mnyre q t ka prgjigje n idet e studentit dhe zgjidhjet nproblemin si dhe rreth skemave t dokumentit q punohet.

    3 StrukturaPr t nxitur interesimin e lexuesit duhet q t strukturoni kjart dokumentin. Strukturan vijimi mund t jete nj pike e mir filluese pr strukturim:

    Titulli (ballina)FalnderimiAbstraktiPrmbajtja1 Hyrje2 < Puna e ngjashme ose State of the art >...k < Pjesa kryesore>

    ...n 1 < Diskutimi >n < Prfundimi >< Aneksi 1>...< Aneksi m>< Tabelat>Referencat 1

    T gjitha seksionet nga hyrja deri t prfundimi duhet t jen t numruara ndokument. Fjalt e shkruara n kllapa < > jan pjes t cilat studenti duhet ti zvendsojsipas pjesve q posedon n dokumentin e vet. Struktura e prezantuar me lart sht nj ngashum mnyra t strukturimit t dokumentit. Studenti mund t ndryshon strukturn esugjeruar (p.sh. mund t jet ndihmues shkrimi pr arritje dhe punime t ngjashme passeksionit kryesor) nse n prgjithsi nuk ndrhyn n dizajnin logjik t dokumentit shkencor.N prgjithsi, struktura detale e dokumenteve do t dalloj nga dokumenti n dokument, porgjithemon krkon nj qasje t strukturuar, mir t organizuar dhe logjike.Nnseksionet n vijim prshkruajn me gjersisht seciln njsi t strukturs s propozuar.Numri i faqeve t seksioneve kryesore q prezentojn problemin dhe zgjidhjen duhet t jenn proporcion me numrin e faqeve t seksioneve tjera. Pr shembull pr hyrje vetm jepet njide pr lexuesin se far niveli punimi sht n prmbajtje t dokumentit n prgjithsi dhekshtu duhet t ket me pak faqe se sa seksioni n t cilin prshkruhet problemi.Rekomandohet q t llogaritet numri i faqeve t secilit seksion n fillim t puns dhe kjo do t

    ndihmon t definohet dhe t caktohet fokusi n dokumentin q punohet.

    3.1 Titulli

    Titulli i dokumentit duhet t prshkruaj punn e kandidatit. Ai jep informacionin epar lexuesit rreth prmbajtjes s puns s kandidatit. Titulli sht abstrakti i abstraktit dheduhet t jet i shkurtr, informativ dhe i kuptueshm. Nuk duhet t ket shkurtesa pasiqe nukmund t jen t shpjegueshme dhe rrall t arsyeshme. Nse ka nevoj mund t prdoret njnntitull q bn nj tem komplekse t qart.

    Studenti duhet t prdor nj ballin t jepur nga Kolegji Dukagjini q i prgjigjet tipitt dokumentit t punimit. Nse nuk ka nj shabllon n dispozicion, mbuloja duhet t ket spaku kto informacione:

    1Disa tabela si tabela e shkurtesave, tabela e figurave, lista e tabelave mund gjitheashtu t vendosen

    pas prmbajtjes. Referencat duhet t vendosen n fund t dokumentit

  • 8/2/2019 Udhzues_per_punim

    5/14

    Faqja 5 / 14 Udhzues

    Emri i autorit (autoreve), Numrin regjistrues, Adresa, Data e kompletimit, Numri i telefonit, email adresa Emri dhe semestri i lendes (vetm pr raporte seminarike ose laboratorike) Mentori

    3.2 Parathnia

    Parathnia mund t kompozohet nga tri pjes: motivimi personal, falnderimet dhestruktura e puns. Secila pjes mund t zgjedhet nga vet kandidati. Kjo do t thot se mundt ket nga nj pjes, ose q t trija t prfshira n parathnie.

    Parathnia prfshin motivimin personal, p.sh. pse un bj hulumtim n kt fush.N t kundrtn, hyrja merret me motivimin e se pse sht interesant pr t diskutuar meproblemin e jepur n prgjithsi.

    Falnderimi nuk krkohet n do dokument por zakonisht n tema t diplomave oseteza t magjistraturs ose doktoraturs. Pr dokumente t shkurtra rrall vendosetfalnderimi2. Falnderimi i jep autorit mundsin e reflektimit t mendimeve t tija personaledhe falnderimin e njerzve tjer pr mbshtetjen e tyre. Nse vlersohet nga kandidati sefalnderimi sht pak i rendesishm, ather m mir mos t vendoset fare, se sa t vendosetndonj deklarim jo i sinqert.

    Nse dshirohet q t falnderohet ndonj person i caktuar ose ndonj grup i caktuar injerzve, ather duhet t ceket lloji i prkrahjes. Lejohet t falnderohen antaret e familjesose shokt, gjithashtu mentori, profesort ose koleget, n lidhje me ndihmn morale dhemateriale, pr prgzimet q i kan thn ndonjher si dhe dhe pr prkrahjen e tyre.

    Pr m tepr, mund t shprehet mirnjohje njerzve t cilt ju kan afruar prkrahje

    teknike duke i diskutuar problemet me ju intensivisht, duke ju ofruar literature rreth tems oseduke ju msuar si t prdoret nj vegl zhvilluese. Duhet t qartsohet se falnderimi nuk ezvendson citimin e autorve t literaturs n dokumentin e shkruar.

    Nse dokumenti sht voluminoz nj rishikim i strukturs s dokumentit duhet tprfshihet n parathnie. Kjo mund t ndihmoj q ti bhet nj rishikim me i mir i puns skandidatit.

    3.3 Abstrakti

    Qllimi i abstraktit sht t mundsoj nj rishikim i puns q do t bhet. Ky

    rishikim duhet t ndihmoj lexuesin nse leximi dhe studimi i mtejme n dokument sht idobishm. M fjal t tjera abstrakti duhet t nxit interesimin e lexuesit. N kt pjes tdokumentit duhet t prshkruhen problemi dhe zgjidhja. T dyja, problemi dhe zgjidhja duhett theksohen qartazi. Lexuesi duhet t jet n gjendje t kupton s far prmban kydokument. Pr kt arsye duhet t jepet nj shikim i shkurtuar i problemit.

    Abstrakti sht pjesa me e lexuar e dokumentit, kshtu q duhet t shkruhet n atmnyre ashtu q edhe lexuesit q nuk jan familjar me temn e prmendur n punn ekandidatit duhet t jen n gjendje ta kuptojn pjesn kryesore t dokumentit pa e lexuar trdokumentin. Pasi q lexuesit jan konsumatoret e Punimit t botuar, pyetjet thelbsore duhett kan prgjigjen, pr shembull:

    Cili sht problemi? Si t zgjidhet problemi, cila sht ideja kryesore?

    2Falenderimi kryesisht nuk vendoset neper raportet seminarike dhe laboratorike

  • 8/2/2019 Udhzues_per_punim

    6/14

    Faqja 6 / 14 Udhzues

    Cila sht zgjidhja? Si funksionon? far jan rezultatet?

    Rekomandohet q t shmangen shkurtesat n abstrakt ashtu qe t jet e leht pr tukuptuar.

    Pavarsisht se n far gjuhe sht i shkruar dokumenti, abstrakti duhet t jet ngjuhen angleze dhe shqipe. Abstraktet pr raporte laboratorike dhe raporte seminarike duhett shkruhen vetm n gjuhn e cila sht shkruar dokumenti.

    Abstrakti duhet t jep informacionin rreth tr puns tuaj nga fillimi deri nprfundim edhe at shkurt. Duke pasur parasysh natyrn e abstraktit nuk ka mundsi q thyhet n detaje. Detajet duhet t shpjegohen me von n dokument. N fillim t dokumentittuaj rekomandohet t diskutohet titulli i dokumentit tuaj dhe nj fjali pr t sqaruar.

    Nganjher shtrrohet pyetja: Cili sht dallimi n mes t abstraktit dheprfundimit?. Abstrakti vendoset n fillim t dokumentit, kshtu q lexuesi nuk shtfamiljar me do problem t dokumentit.

    Sidoqoft, nj rishikim pr lexuesin, pa qen i familjarizuar me temn e punimit,duhet te jepet. Prfundimi jepet n fund t dokumentit. Kshtu mund t supozohet se lexuesi

    sht i familjarizuar me shtjet kryesore. Prfundimi do t prezantoj temat kryesore dherezultatet e puns, por me tepr i fokusuar n rezultatet dhe implikimet.

    3.4 Prmbajtja

    Pas abstraktit, prmbajtja i ndihmon lexuesit qe te marr nj shikim te mir te puns dukeprezantuar strukturn e dokumentit. Titujt ne prmbajtje duhen te jen dallues dhe duhet q tprmbledhin prmbajtjen e kapitullin me pak fjal.

    Struktura e dokumentit nuk duhet te jet konfuze pr lexuesin. Rekomandohet si me

    posht: Te mos ket me tepr se 4 shtresa (nivele t titujve dhe nntitujve) kur shkruhentemat e diploms, disertacionet ose dokumentet e gjata Te mos ket me tepr se 3 shtresa kur shkruhen raportet, protokollet etj.Nse ka nevoj pr shtresa tjera ather nj shtres e panumeruar mund te prdoret.

    Kjo shtres nuk duhet te prezantohet ne prmbajtje.Shtresat e ndryshme quhen Kapitull, seksion, nnseksion, nen-nnseksion dhe paragraf. Ktoshtresa duhet te numrohen, vetm nse nuk sht cekur nga mentori i studentit ndryshe.Seksionet e veanta mund te numrohen duke prdorur tip te ndryshm te emrtimeve, prshembull renditjen alfabetike qe te ndahen pjest e ndryshme te dokumentit. Anekset mund tndahen nga pjesa tjetr e renditjes.

    Tabelat (shkurtesat, literatura, referencat, ...), mirnjohjet dhe abstrakti sjan pjese e

    skems se numrimit si sht prmendur m par.Lexuesi duhet te jet n gjendje t njoh shtresat e ndryshme jo vetm sipas skemsse numrimit, por gjithashtu edhe nga formati ne prmbajtje. do shtres, n prmbajtjen eprmbledhur n fillim, duhet te zhvendoset nj centimetr djathtas.

    Pasi q prmbajtja jo vetm q jepe informacion rreth strukturs se dokumentit, porgjithashtu ndihmon q t gjenden leht seksionet e dokumentit, krkohet qe te vendoset numrii faqeve ne seciln pjes t dokumentit.

    3.5 Hyrja

    N secilin punim, Hyrja duhet te shkruhet pavarsisht nga abstrakti. Nuk bn t

    supozohet qe lexuesi e ka lexuar abstraktin. Ne prgjithsi, hyrja jep informacionin baz rretht gjitha pikve te nevojshme q t kuptohet puna e mvonshme. Ne kontrast nga abstrakti,hyrja jep detaje me tepr rreth puns s studentit.

  • 8/2/2019 Udhzues_per_punim

    7/14

    Faqja 7 / 14 Udhzues

    Pjesa kryesore e hyrjes sht prshkrimi i problemit. Kandidati q e shkruan puniminduhet t ket parasysh q lexuesit sjan te familjarizuar me temn e punuar. Kshtu qe njshembull duhet te jepet ne mnyre qe te rritet mundsia e te kuptuarit te problemit. Nuk duhetshkruar shum rreth detajeve te dokumentit n punim. Megjithat, hyrja duhet t jep aqinformata sa jan te nevojshme qe te prcillen mendimet e autorit rreth zgjidhjes se problemit.Mnyra me e mir qe te fillohet hyrja sht qe te shkruhet rreth tems q ka lidhje mepunimin e autorit dhe thjesht e sht e njohur pr audiencn.

    Hyrja jep kto informacione: Pse sht interesante te diskutohet problemi i jepur?N hyrje prshkruhet motivimi i autorit: A sht puna e autorit e lidhur me nj

    projekt? Pse punohet ne ket fush dhe veanrisht pse ia vlen t punohet n temn e caktuar. Ku sht sfida, ka ka t re? Cili sht kontributi i autorit n kt punim? Si duhet t zgjidhet problemi? Cilat probleme duhet t zgjidhen?

    Nse puna e autorit e zgjidh tr problemin, mund te ndahet n pun t ndryshme.

    Pasi q t jepen informatat baz t tems, mund t jepet nj shpjegim i detajishm.N hyrje sht me rendsi qe t definohet dhe t prshkruhen disa qllime t puns npunimin q t shtohet interesimi i lexuesit. Kshtu lexuesi do t jet i interesuar se si mund tzgjidhen problemet dhe si arrihen qllimet e definuar. N fund t dokumentit duhet t cekenn mnyre t qart se qllimet e autorit jan arritur.

    sht nj ide e mir qe t fillohet n hyrje me nj analizim t problemit, kjo ndihmonlexuesin qe t kuptoj autorin m leht. Kshtu vazhdohet me diskutimin e secils pik tpuns hap pas hapi dhe duke prfunduar me nj prmbledhje n fund t dokumentit. Gjatshkrimit t dokumentit, autori duhet t koncentrohet n detyrat kryesore t puns s tij dhe tlargohet jepjes s teprmi t detaleve t informacioneve, n mnyre q lexuesi t mos jet ikonfuzuar.

    T gjitha shkurtesat, konceptet dhe metodat e nevojshme m von n punim duhet t

    shpjegohen ne hyrje. Megjithat hyrja nuk duhet te jep tepr shum informacione. Aty vetmprmenden fjalt e rndsishme t kapitujve pasues.

    3.6 T arriturat e mparshme n tem dhe puna e ngjashme (ang.

    State of the art)

    Ky seksion prshkruan t arriturat dhe punn e ngjashme me punn e autorit dheinformon lexuesin rreth zgjidhjeve t pjesve t problemit. Dokumenti i punimit zakonishtnuk mjaftohet vetm me prmbledhje t puns s autorit. N punim mund t nxirren dhe tshpjegohen pjes q jan me rendsi pr punn e autorit dhe t diskutohen ato n lidhje mepunn e autorit. Me trajtimin e puns s ngjashme me punn e vet, autori evidenton se sht i

    familjarizuar me temn dhe mund te shkruan rreth dallimit n mes t puns s vet dhe punstjetr te ngjashme. Poashtu ndihmon gjithashtu q t definohet qllimi i puns autoriale.Zakonisht ky seksion duhet t prmend faktet q kan lidhje me punn e autorit t punimitdhe nuk duhet t jep informacione rreth problemit ne prgjithsi.

    3.7 Pjesa kryesore

    Pjesa kryesore e dokumentit t punimit sht me teori, skema dhe zgjidhjet n detale.Pr me tepr kjo duhet te prmend eksperiencn e autorit prgjat implementimit dhedizajnit te zgjidhjes se problemit t shqyrtuar n tem. N fund shkruhet rreth rezultateve t

    autorit dhe alternativave te zgjidhjes s problemit t parashtruar. N kapitujt e gjat duhet tfillohet me nj hyrje te shkurtr qe jep informacione rreth pjess n vijim dhe duhet te

  • 8/2/2019 Udhzues_per_punim

    8/14

    Faqja 8 / 14 Udhzues

    prfundoj me nj prmbledhje te shkurtr qe jep faktet dhe rezultatet e prmendura nkapitullin e veant.

    Ne prgjithsi, n dokumentin e punimit sht e arsyeshme t prfshihen tabelat dhefigurat, poashtu shembujt informativ n mnyre qe t ndihmohet lexuesi dhe ti jepet idea rrethasaj se ka sht shkruar. sht absolutisht e nevojshme ti referohet n secilin figur osetabel te dokumentit.

    Pjesa kryesore normalisht prbehet nga numri i kapitujve, seksioneve dhennseksioneve. Ne dokumentet e shkurtra mund te ket vetm nj kapitull rreth diskutimevete pjess kryesore. Ne dokumente te gjata pjesa kryesore prbehet nga disa kapituj secili medisa seksione dhe nnseksione.

    3.8 Diskutimi

    Diskutimi vendoset pas pjess kryesore. Ky kapitull prmban nj rishikim te puns sautorit dhe diskutimi rreth prparsive dhe dobsive t rezultateve t prezantuara n pjesnkryesore. Qllimi i puns dhe rezultateve sht qe rezultatet t krahasohen dhe t diskutohen.A plotsojn rezultatet e punimit, krkesat e prmendura n fillim? Nse jo, nj shpjegimduhet t jepet, Pr me tepr autori shkruan opinionin e vet rreth puns. Diskutimi i shtjevet ndryshme t puns s punimit mund t jepen edhe n kapitujt e ndryshm. Megjithat kykapitull prdoret n mnyre ekskluzive rreth diskutimit t temave t prmendura.

    Diskutimi sht si pjes m e rndsishme n tema t diploms dhe n disertacione.N dokumente t vogla diskutimi do t prfshihet n pjesn kryesore. Se si integrorohetdiskutimi ne dokumentin e punimit t caktuar varet edhe nga problemi i cili sht trajtuar ntemi. T konsulltohet mentori pr me tepr informacione rreth strukturs se diskutimit teproblemit n punimin e trajtuar.

    3.9 Prfundimi

    Prfundimi prezanton nj prmbledhje te puns n dokument nga nj pikvshtrimtjetr. N prfundim nuk vendoset diskutimi i prshkruar ne 3.8.. N ket kapitull shpjegohenvetm pikat kryesore t cilat prfshijn prgjigjet n pyetjet:

    far ka te re nga ky punim pr autorin dhe pr audiencn? Cilat prfundime mund te nxirren nga punimi? Cilat eksperienca jan br gjate puns? A ekziston ndonj rrug tjetr rreth zgjidhjes se problemit?

    N Prfundim duhet t tregohet s qllimi i punimit sht plotsuar. Vrtetimi duhett bazohet n vlera t matshme, raste t skenarve ose argumente q plotsohen nga puna.sht e qart qe jo t gjith argumentet duhet te prmenden srish, por vetm ata m t

    rndsishmit.Ne kt pjes t dokumentit, duhet te prmenden idet te cilat mund te prdoren prpun te mtejme.

    3.10 Shtesat

    Te gjitha dokumentet dhe gjrat e tjera q jan mir t jen por q nuk jan t nevojshmepr te kuptuar punn duhet t vendosen n shtesn e dokumentit. Kto informacione kryesishtjepen n shtesa:

    Treguesit (shkurtesat, tabelat, figurat, shembujt, ...) Diagramet Listimet (kodi burimor) Fjalorth (fjalor)

  • 8/2/2019 Udhzues_per_punim

    9/14

    Faqja 9 / 14 Udhzues

    Indeksi: prdoret vetm pr dokument t gjat

    3.11 Bibliografia

    Bibliografia prmbledh t gjitha referencat e prdorura n dokument. Referencatmund te renditen sipas emrave te autorve dhe vitit te publikimit ose sipas rendit t prdorurne tekst. Referencat n web faqe duhet t ndahen nga referencat nga libra, magazina, etj.Referojuni seksionit 4.3 pr me tepr detaje rreth shkrimit ne rregull te biblografis.

  • 8/2/2019 Udhzues_per_punim

    10/14

    Faqja 10 / 14 Udhzues

    4 Hulumtimet pr literatur dhe citimet

    Pr dokumentet akademike, hulumtimi pr literature dhe citimi korrekt shtabsolutisht i obligueshm. Pasi q ka mjaft literature rreth tems, paragraft pasueseprmendin pjesn kryesore n mnyre q t mos kt gabime.

    Ju lutemi diskutoni me mentorin tuaj nse keni ndonj pyetje rreth ksaj shtjeje.Poashtu rekomandohet ta kontaktoni mentorin tuaj pasi t keni hulumtuar pr literature pr tdiskutuar pyetjet e hapura pr krkimet n literatur.

    4.1 Citimi

    Me siguri shum njerz kan diskutuar disa pjes t fushs s problemit t punimit qtrajtohet. Argumentet e prezantuara n dokumentet e tyre mund t prdoren n dokumentin eautorit gjithashtu si citimi i deklarimit t tyre. Autori mund t citoj deklarimin fjal pr fjalose duke prshkruar at me fjalt e veta. Citimi i argumenteve fjal pr fjale shnohet nthonjza dhe duhet t shmanget q t prdoret shum shpesh, prderisa deklarimi mund tprshkruhet ndryshe pa modifikim substancial t domethnies.

    Si te citohet sakt? Ekzistojn dy mundsi:1. Citimi duke prdorur tre karakteret (shenjat) e emrit t autorit dhe vitin epublikimit dhe duke i vendosur ato brenda kllapave te mesme, p.sh. [TRE05]2. Citimi duke prdorur numrimin e njpasnjshem duke vendosur numrat brendakllapave, p.sh. [4]

    N prgjithsi rekomandohet skema e par e citimit. Te kjo metod sht m leht tidentifikohet referimi dhe mund t zvendsohet edhe sipas skems s dyt nse krkohet.

    Nse autori dshiron tu referohet dy literaturave, p.sh. [TRE05] dhe [SZE04], ather mundt shkruan: [SZE04, TRE05].Kur prdoret deklarimi fjalprfjal autori sht i obliguar q t prdor thonjzat n

    fillim dhe n fund t citimit dhe t specifikon faqen e cituar t paragrafit. Kur autori citon njtregim t gjat, prdoret nj paragraf i veant dhe bhet margjina e hapsirs djathtas dhemajtas me e madhe.

    Ndonjher sht e nevojshme ti referohemi literaturs e cila gjendet n CD oseDVD. Poashtu sht e mundur citimi i tekstit nga web faqja. Formati i referencs se tillndryshon. Nse prdoret web faqja, ajo mund vetm t prdoret qe lexuesi te informohet nsesht e nevojshme pr te kuptuar punn te mtejme n temn e caktuar, N kt rast mundvetm te vendoset ajo web faqe ne kllapa. Citimi nga Web faqet nuk rekomandohet pr shkakse zakonisht n Web faqe botohen punime t paredaktuara. Poashtu, nj arsye tjetr q

    preferohet literatura standarde n krahasim me web faqet, sht pasi q informacionet ngaweb faqja pas nj kohe mund edhe te largohen kshtu edhe citimi humbet.Autori mund t referohet n web faqe vetm kur nuk ka ndonj zgjidhje tjetr pr te

    shkruar rreth problemit i cili sht absolutisht i ri.Autori duhe t sht i vetedijshem q diskutimi i nj teme dhe prezantimi i

    argumenteve nuk mund t zvendsohet duke iu referuar teksteve n literature. Referimi iliteraturs sht nj argument brenda diskutimit t autorit.

    4.2 Hulumtimet pr literature

    Ky seksion prmend mnyra te ndryshme te krkimit te literaturs. Studimi i

    literaturs krkohet pr tu br i familjarizuar me punn por gjithashtu pr te studiuaraspektet e problemit, te studimit te detajeve te zgjidhjes, ose pr te dshmuar relevancn e

  • 8/2/2019 Udhzues_per_punim

    11/14

    Faqja 11 / 14 Udhzues

    tems. N vazhdim jan listuar disa mundsi t gjetjes s literaturs. Poashtu duhet cekur seekzistojn shum mnyra t krkimit te literaturs.

    Ne ktu mund t prmendim disa nga web faqet te prgjithshme t krkimit teliteraturs kurse secili studiues mund t kt edhe qasje ne ndonj resurs tjetr.

    ACM Digital Library (http://portal.acm.org/dl.cfm).

    Google Scientific Search (http://scholar.google.com/), CiteSeer Publications ResearchIndex (http://citeseer.nj.nec.com/cs) wikipedia (http://www.wikipedia.org) How stuff works (http://www.howstuffworks.com/) IEEE-Explore (http://ieeexplore.ieee.org),

    4.3 Bibliografia

    Bibliografia vendoset ne fund te dokumentit dhe liston referencat e prdorura nedokumentit tuaj.

    Referencat jan te renditura alfabetikisht ose numerikisht duke filluar nga i pari.Referencat mund te ndahet ne liste te librave, magazinave, punimeve, standardeve dhe neURL. Web referencat, megjithat duete te ndahen nga referencat tjera.

    Referimi i literaturs duhet te prfshije te gjitha informacionet e nevojshme pr tegjetur dokumentin e treguar. Kshtu secila reference duhet te kt se paku autorin, titullin,vitin e publikimit, publikuesin dhe informatat tjera si ISBN-numri. Artikulli i magazinave,konferencave duhet te prfshije titullin e artikullit dhe faqen. Nse sht e mundur, editori,lokacioni i konferencs ose punishtes, volumi dhe edicioni duhet te prfshihen.

    Ktu jan prezantuar disa forma te referimeve te literaturs:

    [CHG02] Ed Callaway, L. Hester Paul Gorday, Jose A. Guiterrez, B.Heile M. Naeve, and V. Bahl. Home Networking withIEEE802.15.4: A Developing Standard for Low-Rate WirelessPersonal Area Networks.IEEE Communication Magazine,40(8), August 2002.

    [DYK97] M.J. Dong, G. Yung, and W.J. Kaiser. Low Power SignalProcessing Architectures for Network Microsensors. InProceedings of International Symposium on Low Power

    Electronics and Design, pages 173177, Monterrey, 1997.IEEE.

    [HLL99] Paul Hawken, Armory Lovins, and Hunter Lovins. NaturalCapitalism. 1999. Hardcover and paperback, 416 pages, ISBN:0316353167 (Hardcover), 0316353000 (Paperback).

    [IEEE802x] IEEE. LAN/MAN Standard Committee, Standard 802.x, 2004.[CC2420] Chipcon. Datasheet CC2420, November 2003. Rev. 1.0.

    [Chu03] Church, Rob.Delivering e-Government Through MultipleChannels - A Radical Approach (WhitePaper) Focus SolutionsGroup, 2003

    Referimi i burimeve elektronike sht i br ngjashm si rreth referimeve tprgjithshme. Pr t marrur burimin duhet t vendoset edhe adresa dhe ndonj informacionshtes pr t mundsuar lexuesin shpejt t gjej referencn. Pasi qe informacionet tprezantuara n web mund t ndryshoj shpesh ather duhet shnohet si (online) dhe (marrurme ).

    Kshtu qe web adresa shkruhet pas fjals ne dispozicion. Web adresa duhet qedirekt t referoj te artikulli i dshiruar. Kur web referimi sht me i gjat se nj linje, duhet t

  • 8/2/2019 Udhzues_per_punim

    12/14

    Faqja 12 / 14 Udhzues

    ndahet te / ose te .. Vizat nuk duhet te prfshihen ne web referim, duhet te kihet parasyshqe Word procesori mund vet ta vendos ndonj viz.

    Pr me tepr, ka lloje te ndryshm t burimeve elektronike q kan nevoj pr trajtimte veant. Pr shembull artikujt e konferencave t marra nga interneti jan shpesh t njejet sikopjet e artikullit ne publikime. Prderisa nuk ka ndonj informacion tjetr (pr shembullndonj analizimi shtes ose e dhen) atyre duhet tu referohen si artikujve t shtypura. Nseartikulli duket se sht edituar (pr shembulli formate t ndryshm ose mungojn numri ifaqeve) gjithashtu duhet shtuar datn e marr dhe web referencn. N citimin e artikujve tnxjerrura nga baza e t dhnave ju duhet gjithashtu t specifikoni bazn e t dhnave nreferime t literaturs. Nse emri i autorit ne artikull nuk prmendet, shkruani titullin edokumentit ne fillim te referencn tuaj. N vazhdim jan udhzimet e IEEE dhe duhet teprdoren si shabllone.

    [WP05] B. Wangler, S. J. Paheerathan. (2005, March). Horizontal andVertical Integration of Organizational IT Systems [Online].Available at:

    http://www.dsv.su.se/~perjons/newhv2.pdf [retrieved at29.7.2005]

    [Wo98] WordFIP (1998). WWW & TCP/IP: a Web guide [Online].Available at:

    http://www.worldfip.org [retrieved at 29.7.2004]

    [Hof02] Vom Hofnarren zum Berater und zurck, in: Das gepfefferte Ferkel- Online Journal fr systemisches Denken und Handeln", February2002. Available at: http://www.ibs-networld.de/ferkel/fuchs-hofnarren.shtml [retrieved at 29.7.2004]

    [Eur04] BMGS/Europarat (2004): Arzneimittel & Internet (Informationendes Europarates und des BMGS), Available at:http://www.bmgs.bund.de/downloads/Arzneimittel-und-Internet-Flyer.pdf [retrieved at 29.7.2004].

    Ju lutemi kontaktoni mentorin tuaj nse keni problem rreth prdorimit dhe referimit tendonj linku.

  • 8/2/2019 Udhzues_per_punim

    13/14

    Faqja 13 / 14 Udhzues

    5 Aspekti zyrtar

    Ky seksion tregon pjest me t rndsishme t aspektit zyrtar q duhet t prdoren nmnyr t sakt pr t shkruar dokumentin e punimit korrekt.

    5.1 Pamja topografike

    Duke perdorur futnota mund t zvoglohen margjinat .Pr t siguruar nj plan koherent dhe pr t llogaritur madhsin e dokumentit tuaj

    duhet t prdoren kto udhzime: T prdoret fonti 12 pikesh (stili Normal). Hapsira ne mes te rreshtave duhet te vendosen ne 1.5 Margjina Lart/Posht/Majtas/Djathtas duhet t jet 3.0 cm. Fonti: Times New Roman Titojt t shnohen n stilin Heading1, Heading2, Heading3.

    5.2 Tabelat dhe figurat

    Tabelat dhe figurat duhet t jen t vendosura n mes dhe duhet t jen t titulluara.Titulli vendoset lart tabels dhe posht figurs. T gjitha tabelat dhe figurat duhet t jen treferuara n tekst. Madhsia e fontit t figurave dhe tabelave nuk duhet t kaloj madhesin etekstit. Duke prdorur figurat dhe tabelat e marrura nga librat, publikimet, etj. Shtoni njreference titullit (me se miri posht figurs ose tabels). Referencat si shikoni figurn nekapitull 4 nuk jan te lejuara, pasi qe pothuajse doher pr lexuesin sht e pamundur tegjendet figura. N vend Shiko diagramin 3 te kapitullit 4 me mire sht te jepet nj numrikronologjik.

    5.3 FusnotatFusnotat nuk duhet t prdoren shpesh. Fusnotat vendosen pr t shtuar ndonj

    rikujtim ose vrejtje interesante tekstit te shkruar. Fusnota nuk duhet t kaloj erekun efaqs, prndryshe n vend t fusnots do t duhej t vendoset nj tekst n vazhdim.

    5.4 Shkurtesat

    Shkurtesat duhet t shkruhen dhe t shpjegohen kur t prdoren pr here t par.Mandej mund t prdoret shkurtesa pa nevoj t shpjegimit. Nse prdoren shum shkurtesa,nj tabel e shkurtesave rekomandohet. sht ndihmuese qe t shkruhet disa her shkurtesatq prdoren rrall pr kuptim me t mire t tekstit. Nj rregull e mire do te ishte t shkruhet

    shkurtesa pr here t par q prdoret n ndonj kapitull t madh.

    5.5 Njsit

    Pr shkak t prdorimit t shpesht t njsive n dokumentet teknike dhe shkencore,shkrimi shkencor i tyre sht me rendsi. Prdorimi i njsive t SI (sistemit ndrkombtar)kto rregulla ishte dashur t prdoren:

    Nuk ka dallime n mes t njjsit dhe shumsit (1 m, 70 m). Njsit me prefiks shkruhen ne t njjtn mnyre kg pr kilogram, ose mm pr

    milimetr Njsia dhe vlera aktuale ndahet me nj zbraztire (p.sh. 178 kV). Nse numri sht me i vogl se nj, nj zero duhet t shkruhet (p.sh. 0.1). Numrat shum te mdhenj mund t ndahen me nj hapsir, pa prdorur pik ose

    presje

  • 8/2/2019 Udhzues_per_punim

    14/14

    Faqja 14 / 14 Udhzues

    Vlerat dhe njsit nuk duhet te jen n dy rreshta t ndryshm.Te njjtat rregulla duhet te aplikohen n njsi jo t sistemit SI, shkruar 20 kbit dhe 1

    Mbyte. Mos prdor shkurtesn MB. Duke prdorur njesin bit ose byte, duke pasur parasysh

    se shprehja k dhe M paraqesin 210

    dhe jo fuqin decimale. Rekomandohet q njsia dhe vlera

    ndahen me nj zbraztir te pandashme (MS Word: shift+control+space bar), n mnyr qe tevitohet ndonj rregullim i shkronjave.

    5.6 Listat e numrimeve

    Duke vendosur numrime ne dokumentin tuaj kujdeseni ne kto rregulla:1. Ose shkruani fjalin komplete ose moton2. do numr n numrim fillon me shkronj te madhe

    Largoju przierjes se te dy stileve.

    5.7 Stili i t shkruarit

    Forma pasive: n prgjithsi prdoret forma pasive n dokumentet tuaja vetm nseshkruani ndonj raport laboratorik. N ato raporte sht e mundur t shkruani fjalt si: Nekemi br eksperimentin tri her. Shmanguni shprehjeve Ne dhe un. Vendosinperiodat: Mos prdor fjali shum t gjata dhe shmanguni shpjegimit t komplikuar. Vetmshkruani pr nj ide t vetme n nj fjali. Shkrimi: sigurohuni rreth ndihms n t shkruarduke i ikur nj numri te gabimeve duke prdorur korrektor drejtshkrimor t gjuhs.

    Megjithat duke lexuar neper dokumentin tuaj duhet t prmirsoni. Referohuni netabeln numr 1 pr gabime te zakonshme duke prdorur hapsira te zbrazt sidomos pikat(.,?!).

    Tabela 1: Gabim gjat prdorimit t zbraztirave

    Gabim N rregull

    ( 1973 ) (1973)

    2 % 2%

    mir ,t vazh mir, t vazh

    mir .T vazh mir. T vazh

    Shembull : Shembull:

    P. sh. p.sh.

    3-4 3 deri 4

    fillimi fillimi

    Mir i definuar Mir-i-definuar

    6 Seminaret

    Seminaret dhe raportet jan dokumente t shkurtra q diskutojn nj tem n shkallte limituar. Kryesisht, shumica e raportit prmban rezultate nga literatura e shqyrtuar dhediskutimit t State of the art. Edhe pr raporte t shkurtra vetm citimi i ndonj paragrafi tndonj artikulli dhe listimi i dokumenteve tjera nuk sht i mjaftueshm. Ju duhet tekrahasoni artikuj t ndryshm dhe t elaboroni dallimet dhe ngjashmrit n mes tyre. Juduhet te diskutoni prfundimin tuaj. Diskutimi i problemeve praktike ose teorike t puns tuajtregon se ju merreni me temn intensivisht.