Slide 1

Organizacija preduzea - vjebeSloenost, formalizacija i centralizacija u organizacijiOrganizacionu strukturu svakog preduzea, tj. svake organizacije odreuju tri kljune dimenzije organizacije i to:sloenost, formalizacija i centralizacija.

Horizontalna diferencijacija predstavlja podjelu zadataka u organizaciji, na razliite podzadatke na istom organizacionom nivou, tj. podijelu zadataka "po irini" organizacije

Vertikalna diferencijacija predstavlja podjelu zadataka organizacije po "dubini", tj. po nivoima menadmenta u organizaciji

Jedna od kljunih dimenzija organizacije je formalizacija organizacije- stepen propisa organizacije, odnosno nivoa standarda, pravila i procedura kojima je odreeno funkcionisanje organizacije kao i ponaanje lanova organizacije.

Bitna dimenzija organizacije je nivo centralizacije u organizacijiO centralizaciji odluivanja u preduzeu govorimo u onom sluaju kada glavna uprava donosi sve najvanije odluke, Decentralizovana preduzea su u kojima je odluivanje distribuirano na nie organizacione nivoe

Najvanije prednosti decentralizacije su: Ona je neophodna mjera organizacije ekstremno velikih organizacija koje ne mogu biti upravljane centralno. Daje autoritet odluivanju onim nivoima u organizaciji koje su najbolje upoznate sa situacijom i koje zbog toga najvie znaju o njoj. Stimulisanje inicijative i identifikacija sa organizacijom. Pomo u obuavanju mladih menadera izlaui ih donoenju vanih odluka, ime se poveava broj potencijalnih kandidata za najvia menaderska mjesta u preduzeu

Vrste organizacionih struktura Pod vrstama organizacionih struktura preduzea smatra se nain sprovoenja unutranje podjele rada u preduzeu i formiranja niih organizacionih jedinica, po svim nivoima preduzea

Formiranjem niih organizacionih jedinica u preduzeu bavi se teorija"departmentalizacije"

S obzirom na nain odnosno kriterijume ralanjivanja ukupnog zadatka preduzea i formiranje uih organizacionih jedinica moe se govoriti o dva osnovna modela organizacionih struktura: funkcionalna organizacija, i diviziona organizacija

Funkcionalna organizaciona struktura moe imati oblikiste funkcionalne strukture, s veim ili manjim brojem formiranih funkcionalnih organizacionih jedinica, procesno orijentisane funkcionalne strukture Diviziona organizaciona struktura javlja se u razliitim modalitetima kao: predmetna, teritorijalna, ali i kao podjela zadataka i formiranje organizacionih jedinica prema potroaima odnosno korisnicima U svakoj od tih struktura potrebno je urediti sljedee: horizontalno podijeliti organizaciju na to ire podjedinice; utvrditi odnose autoriteta i odgovornosti meu pozicijama i dizajnirati poslove sadrane u odreenom zadatku idelegirati zadatak.

Funkcionalna organizaciona struktura je takva vrsta organizacione strukture kod koje se podjela rada u preduzeu kao i grupisanje i povezivanje poslova, kao i formiranje organizacionih jedinica, obavlja prema odgovarajuim poslovnim funkcijama u preduzeu

Tako emo naii na nazive organizacionih jedinica kao to su: Proizvodnja, Marketing", Istraivanje, Razvoj i sl.

Funkcionalna organizaciona struktura primjenjivati e se u malim preduzeima i preduzeima srednje veliine

Meutim, funkcionalna struktura e biti primenjena i u velikim preduzeima ako se bave proizvodnjom jednog osnovnog proizvoda (npr. ulja, eera, cementa itd.)

Sa stanovita broja funkcionalnih organizacionih jedinica moe se govoriti o tri osnovna modela funkcionalne organizacione strukture: Poetni,standardni irazvijeni model funkcionalne strukture

Model divizione organizacione strukture Diviziona organizaciona struktura se javlja kao poslijedica rasta i razvoja preduzea koja su (usljed diverzifikacije proizvodnje i irenja asortimana proizvoda) ekspanzijom na nova trita, kao i usmjeravanjem na odreene kategorije kupaca, neophodno bila primorana da mijenjaju staru strukturu, tradicionalnu funkcionalnu organizacionu strukturu novim oblicima i modelima organizacije.

Diverzifiko vario preduzee je preduzea sa veim brojem odnosno mnotvom proizvoda Diviziona organizaciona struktura je takva vrsta organizacione strukture kod koje se podjela rada u preduzeu kao i grupisanje i povezivanje srodnih ili slinih poslova kao i formiranje niih organizacionih jedinica obavlja prema "proizvodima", "geografskom podruju" ili "kategorijama kupaca"

Zato se moe govoriti o tri osnovna oblika odnosno podvrste divizione podjele preduzea, i to: podjela prema proizvodima (produet departmentation), podjela prema teritoriji (territorial departmentation) i podjela prema korisnicima / potroaima (costumerepartmentation) Primjer divizione organizacijske struktureCoca-Cola ima divizionu organizacijsku strukturu jer njihovo meunarodno osoblje posluje odvojeno i izolovano od glavnog ureda.Ima razliite divizije na svim kontinentima u svijetu sa direktorima koji kontroliu divizijama. Coca-Cola ima 5 kontinentalnih divizija:Euroazija i AfrikaEuropaLatinska AmerikaSjeverna AmerikaPacifik

Svaka kontinentalna divizija ima vice predsjednika koji kontrolie sub-divizije bazirane na regionu ili dravama. Ova struktura je efikasna za Coca-Colu otkad je postala velika kompanija.

Coca-Cola je etnocentrina jer domae operacije su vrlo sline meunarodnim operacijama. Zavisno od zemlje ili regiona, Coca Cola posluje na isti nain i prodaje isti brend i vrstu pia. Ima vrstu kontrolu poslovanja iz glavnog ureda