Vlerësimi:

Përmbledhje, koncepte dhe aplikimet e tyre

Në leksionin e sotëm:

• Do të shohim disa përkufizime • Do të flasim për disa koncepte

praktike në lidhje me vlerësimin • Diskutojmë në lidhje me një kornizë

reference në lidhje me vlerësimin e programeve

• T’ua aplikojmë këto koncepte programeve të cilat ne i marrim në shqyrtim

• Të shohim si identifikohen burime të tjera vlerësimi

Përkufizim: Rossi, Freeman dhe Lipsey

• “Vlerësim Programi quajmë përdorimin që i bëjmë metodave të kërkimit social për të matur në mënyrë sistematike efektshmërinë e programeve .”

Koncepte: Rossi e të tjerë

• Në përgjithësi, Vlerësimi i Programeve është i bazuar në

1. Nevoja për programin në fjalë 2. Hartimi i programit 3. implementimi i Programit dhe ofrimi i

shërbimeve4. impakti i Programit dhe rezultatet e tij5. Eficenca e Programit

Koncepte: Perspektivat e Chlemisky-t

• Përgjegjshmëria: informacioni mblidhet për të ndihmuar vendimarrësit (theksohen në mënyrë të veçantë: rezultatet)

• Zhvillueshmëria: informacioni mblidhet për të përmirësuar performancën (theksohen në mënyrë të veçantë :treguesit e proceseve)

• Njohuria: informacioni mblidhet në interes të krijim të një baze mirëkuptimi dhe shpjegueshmërie (theksohen në mënyrë të veçantë: treguesit e proceseve dhe rezultatet)

Konteksti

• Vlerësimi ka dy aspekte : 1. Mbledhja e të dhënave dhe2. Kontekstualizimi i rezultateve

• “Vlerësimi është procesi i përcaktimit të meritave , vlerës dhe rëndësisë së gjërave. Rezultatet e këtij procesi ne i quajme vlerësime. Vlerësimi nuk është thjesht grumbullimi dhe përmbledhja e të dhënave që janë të rëndësishme për proceset vendimarrëse. Në rast se kjo mbledhje dhe analizë e të dhënave nuk kombinohet me një aspekt tjetër; kontekstualizimin e rezultateve, nuk mund të flasim për procese vlerësimi.

• indekset e konsumatorëve psh nuk merren thjesht me testimin e produkteve të ndryshme dhe publikimin e rezultateve të këtyre testeve; ato rendisin apo rradhisin produktet në fjalë, në bazë të vlerës së perceptuar nga konsumatori ose në bazë të raportit cilësi/çmim. Për të dalë në këto lloj përfundimesh, është e nevojshme të kemi dhe elementin e kontekstualizimit të rezultateve i cili qartëson dhe verifikon treguesit dhe standartet e vlerësimit.

Disa përkufizime…

• Procesi i vlerësimit: –Merret me pyetjet në lidhje me

cilësinë e funksionimit të programit që po vlerësohet.

–Wshtë i nevojshëm për të matur (parashikuar) rezultatet

–Wshtë thelbësor në rritjen e cilësisë

Disa përkufizime …

• Pyetje bazë gjatë proceseve të vlerësimit:– Kujt i shërben programi? – {farë veprimtarish apo shërbimesh

ofrohen? – Ku po implementohet programi? – Kur ka filluar/ fillon dhe sa do të

zgjasë programi që po vlerësohet?

Disa përkufizime …

• Vlerësimi i rezultateve: –Mat përmasat në të cilat një

program prodhon përmirësimet e parashikuara

–Merret me efektshmërinë, arritjen e qëllimeve dhe rezultatet e paracaktuara

–Wshtë thelbësor në rritjen e cilësisë së shërbimeve

Disa përkufizime …

• Pyetje kyçe në vlerësimin e rezultateve:– Deri në ç’pikë janë realizuar shndërrimet e

dëshiruara? • Rezultatet mund të jenë fillestare,

afatmesme apo afatgjata. Rezultatet fillestare janë benefitet apo ndryshimet fillestare që pjesëmarrësit përfitojnë, zakonisht ndyshime në nivelin e dijeve, aftësive apo qëndrimeve

• Rezultatet mund të maten në nivel qytetari – në nivel organizate që ofron shërbimin – apo në nivel sistemi.

Disa përkufizime …

• impakti shpeshherë përdoret si sinonim i fjalës “rezultat”.

• impakti është ndoshta më i kuptueshëm si një rezultat afatgjatë.

Disa përkufizime …

• Treguesit apo matësit janë të dhënat e vëzhgueshme dhe të matshme që përdoren për të ndjekur progresin që një program bën në plotësimin/realizimin e objektivave të tij.

• Monitorimi (i programit apo i rezultateve qoftë) ka të bëjë me matjen e një veprimtarie në zhvillim e sipër.

Disa metoda…

• identifikoni disa metoda Sasiore• identifikoni disa metoda Cilësore

• Kush është me mirë në këtë rast,

cilësore apo sasiore?

Aplikime për ushtrimin tuaj :

• identifikoni qëllimet e Programit• Për secilin qëllim:

– identifikoni objektivat e procesit– identifikoni objektivat e rezultateve

• Për secilin objektiv:– identifikoni Treguesit – identifikoni burimin e të dhënave– Shpjegoni si do të planifikonit mbledhjen e të

dhënave? – Shpjegoni si do të planifikonit analizën e të

dhënave?