1

ตอนท ๑บทนำ�

คว�มเปนม�สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมารทรงมพระราช

ดำารสในเรองการศกษาวา การจดการศกษาตองดภาพรวมทงประเทศ เพราะทกวนนการศกษาคอนขางออนแอ และมงเนน การเรยนการสอนเนอหาบางเรองมากเกนไป ทรงมพระราชดำารใหมการนำาองค ๔ แหงการศกษา คอ พทธศกษา จรยศกษา หตถศกษา และพลศกษา และหวใจนกปราชญ คอ ส จ ป ล หมายถง การฟง การคด การถามและการเขยน ซงเปนหวใจสำาคญของนกปราชญและบณฑต อกทงยงจะเปนเทคนคในการชวยใหผเรยนมทกษะการเรยนเกงมากขน โดยทรงมพระราชดำารใหนำาทงสองเรองมาใชในการจดการศกษาแนวทางการปฏรปการศกษาอยางเปนรปธรรม นโยบายหนงของรฐบาล คอ การลดเวลาเรยนภาควชาการลง แตตองไมกระทบเนอหาหลกทเดกๆ ควรเรยนร ซงหมายความวาครตองใชคว�มส�ม�รถในก�รออกแบบก�รเรยนรใหนกเรยนไดส�ระทตองรครบถวนอย�งมประสทธภ�พม�กขน จากนโยบายการลดเวลาเรยนดงกลาว จงนำามาสการปฏบตโดยกำาหนดใหโรงเรยนเรยนภาควชาการถงเวลาบาย ๒ โมงครงหรอเวลา ๑๔.๓๐ น. แตเวลาทโรงเรยนเลกยงคงเหมอนเดมตามกำาหนดของแตละโรงเรยนซงมกจะเปนชวงบาย ๔ โมง หรอเวลา ๑๖.๐๐ น. ดงนนชวงระยะเวลาระหวางหลงเลกเรยนจนกวานกเรยนจะกลบบานซงนกเรยนยงคงอยทโรงเรยน โรงเรยนจะตองจดกจกรรมสร�งสรรคต�งๆ ใหนกเรยนปฏบต และควรเปนกจกรรมทมคว�มหล�กหล�ยทชวยเพมพนทกษะก�รคดวเคร�ะห คว�มมนำ�ใจตอกน ก�รทำ�ง�นเปนทม และทสำ�คญควรมกจกรรมกระตนใหเดกไดคนห�ศกยภ�พและคว�มชอบของตนเอง ซงเชอวาเดกทกคนมความพเศษ มความสามารถในแบบฉบบของตนเอง การจดกจกรรมไมจำาเปนตองเปดใหเฉพาะหองเดยวกน หรอระดบชนเดยวกน บางกจกรรมสามารถศกษาหรอทำารวมกนหลายระดบชนได เพอใหเดกๆ รจกปรบตว การชวยเหลอดแลกน การม

2

ปฏสมพนธกบคนหลายชวงวย โดยเปนการจำาลองสภาพจรงในสงคมใหเดกไดเรยนร ซงจะยงชวยเพมทกษะในการแกปญหาใหกบเดกไทยตอไป

รฐบาลมนโยบายดานการศกษาในระดบพนฐาน ดวยการ ลดเวล�“เรยน เพมเวล�ร ” เพอเพมประสทธภาพการเรยนรของนกเรยน และสอดคลองกบการพฒนาการศกษาในศตวรรษท๒๑ ดงกลาว อกทงกระแสของการวจารณการใชหลกสตรปจจบน วานกเรยนใชเวลาเรยนในหองเรยนมากกวาประเทศอนๆ แตผลการเรยนรกลบไมสมพนธในทางบวกกบเวลาเรยน นโยบาย “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร จงนาจะเปนวธการแกปญหาทสอดรบกบกระแส ”ปรบลดเวลาเรยนในหองเรยนลงบาง แลวจดกจกรรมทจะทำาใหเดกไดเรยนรตามสภาพจรงนอกหองเรยน ดวยการประยกตใชความรทไดเรยนมาในหองในลกษณะของการบรณาการสหวชา วางแผนจดกจกรรม มวตถประสงคและเปาหมายทเปนผลผลตตามทนกเรยนสนใจ เนนการปฏบตงานตามสภาพจรง ในรปของทกษะชวตทเหมาะสมกบระดบของนกเรยน ใหนกเรยนไดเรยนรอยางสนกสนาน และมความสขเปนหลก โดยยดหลกทกษะการทำากจกรรมทจำาเปนตอการดำาเนนชวต สอดคลองกบหลกสตรใน ๔ ดาน ไดแก ๑) กจกรรมพฒนาสมอง (Head) คอความรอบรวชาการทจำาเปนสำาหรบการดำารงชวต ๒) กจกรรมพฒนาจตใจ (Heart) คอการมศลธรรม จรรยาทด มความซอสตยตอตนเอง และผอน มความรบผดชอบตอหนาทและมสำานกทดตอสวนรวม ๓) กจกรรมพฒนาทกษะปฏบต (Hand) คอการมความรและทกษะในการทำางาน มความคดสรางสรรค มทศนคตทดตองาน และเหนคณคาของการทำางาน ๔) กจกรรมพฒนาสขภาพ (Health) คอการมสขภาพแขงแรง การเลอกรบประทานอาหารทถกหลกโภชนาการ และการออกกำาลงกายใหเหมาะสม รวมทงการมสขลกษณะทด โครงการ ลดเวลา“เรยน เพมเวลาร จงเปนสวนหนงของนโยบายรฐบาลในการสนบสนน”แนวทางการปฏรปการศกษาอยางเปนรปธรรม โดยมแนวคดใหสำานกงาน

3

คณะกรรมการการศกษาขนพนฐานปรบลดเวลาเรยนเฉพาะในหองเรยนใหนอยลงและใหนกเรยนไดเรยนรดวยตวเองทงในหองเรยนและนอกหองเรยนตามความพรอม ความสามารถของนกเรยน ทงนตองไมกระทบเนอหาหลกทเดกควรเรยนร ดงนน ครตองปรบวธการจดการเรยนร เปลยนบทบาทจากผสอนมาเปนผอำานวยความสะดวก เปนทปรกษา ชแนะ ชวยเหลอนกเรยนใหประสบความสำาเรจ นกเรยนไดเรยนรดวยตนเอง เรยนรเปนทม หรอเรยนรจากกลมเพอนมากขน ซงจะทำาใหนกเรยนเรยนรอยางมความสข

วตถประสงค๑. เพอขบเคลอนการนำาหลกสตรสถานศกษา ไปสการปฏบตไดอยาง

มประสทธภาพ ตามหลกการของหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ ๒. เพอใหสถานศกษาสามารถบรหารจดการหลกสตรสถานศกษา สงเสรมและพฒนานกเรยนใหมคณภาพตามมาตรฐานการเรยนร มทกษะในการคดวเคราะห และไดรบการพฒนาเตมตามศกยภาพ ตามความสนใจและถนดของนกเรยนแตละบคคล

๓. เพอใหสถานศกษาสามารถการบรหารจดการเวลาเรยน และจดกจกรรม ลดเวลาเรยนเพมเวลาร ไดอยางเหมาะสม ทงดานวชาการ “ ”ดานปฏบต นกเรยนไดรบการพฒนาเตมตามศกยภาพตามความสนใจและถนดของแตละบคคล ๔. เพอใหนกเรยนมคณภาพตามมาตรฐานการเรยนร มความสามารถในการคดวเคราะหพฒนาตนเองตามความสนใจและความถนดอยางเตมตามศกยภาพ และมความสขกบการเรยนร

๕. เพอใหพอ แม ผปกครอง และผเกยวของกบการจดการศกษามความพงพอใจในการจดการศกษาของโรงเรยนและมสวนรวมในการจดการศกษา

คว�มหม�ย

4

เพอใหการนำานโยบาย ลดเวล�เรยน เพมเวล�ร “ ” ไปสการปฏบตมความชดเจนตรงกนจงกำาหนดความหมายของคำาสำาคญ ไวดงน

๑. ลดเวล�เรยน หมายถง การลดเวลาเรยนภาควชาการและการลดเวลาของการจดกจกรรม การเรยนรทผเรยนเปนผรบความร เชน การบรรยาย การสาธต การศกษาใบความร ใหนอยลง

๒. เพมเวล�ร หมายถง การเพมเวลาและโอกาสใหผเรยนไดลงมอปฏบตจรง มประสบการณตรง คดวเคราะห ทำางานเปนทม และเรยนรดวยตนเองอยางมความสขจากกจกรรมสรางสรรคทหลากหลายมากขน

๓. ก�รบรห�รจดก�รเวล�เรยน หมายถง การจดสดสวนเวลาของการจดกจกรรมการเรยนรทผเรยนเปนผรบความรใหนอยลง และเพมเวลาของกจกรรมการเรยนรทผเรยนเปนผลงมอปฏบตจรง และสรางความรดวยตนเองมากขน เพอใหผเรยนไดรบการพฒนาตามความสนใจ ความถนดและความตองการไดเพมพนทกษะการคดวเคราะห ทกษะชวต ความมนำาใจ การทำางานเปนทม และมความสขในการเรยนร

แนวคดก�ร ลดเวล�เรยน เพมเวล�ร“ ”“ลดเวล�เรยน เพมเวล�ร ” อาจจะไมใชเรองใหมสำาหรบการจดการ

เรยนรในปจจบนเพราะโรงเรยนหลายแหงดำาเนนการอยแลว แตอยางไรกตาม ยงมผเกยวของทงผบรหารสถานศกษา ครผสอน นกเรยน ผปกครอง มความกงวล สงสยวาทำาไมตองลดเวลาเรยน เพมเวลาร ในประเดนนถาเราพจารณาแลวจะพบวา ในปจจบนนการเรยนรของเดกนกเรยนไดเปลยนแปลงไป อนเนองมาจากมแหลงเรยนรสอและเทคโนโลย เชน Internet, Computer, Tablet หรอ Smart Phone และอน ๆ อกมากมายทนกเรยนสามารถใชในการเรยนรไดดวยตนเอง และการเรยนรดงกลาวไมจำาเปนตองจำากดเฉพาะในหองเรยนตามเวลาทครกำาหนด นกเรยนสามารถเรยนรไดทกแหง ทกเวลาทงในหองเรยนและนอกหองเรยนตามความพรอม ความสามารถของนกเรยน ครผสอนตองปรบวธก�รจดก�รเรยนร และนกเรยนตองเปลยนวธก�รเรยนรของตนเอง จดการเรยนรโดยเนนผเรยนเปนสำ�คญดวยวธการทหลากหลาย อาทเชน

5

การจดการเรยนรโดยใชกระบวนการกลม (Group Process) การจดการเรยนรโดยใชโครงงาน (Project-Base Learning) เรยนรจากกจกรรมการปฏบตจรง จากประสบการณตรง ใชคำาถามเพอกระตนใหผเรยนคดวเคราะหและสบคนขอมล นกเรยนมทกษะการเรยนรตลอดชวต สามารถนำาไปใชในชวตจรงได มการจดกจกรรมโดยใหนกเรยนทกคนไดเรยนรรวมกนครเปลยนบทบ�ทจ�กผสอนม�เปนผอำ�นวยคว�มสะดวก เปนทปรกษ� ชแนะ ชวยเหลอนกเรยนใหประสบผลสำ�เรจ และนกเรยนเรยนรดวยตนเอง เรยนรเปนทมหรอจ�กกลมเพอนมากขน ซงการเรยนรลกษณะนทำาใหนกเรยนไดเรยนรอยางมความสข ภายใตแนวคด ดงน

๑. กจกรรมเปนทางเลอก สนองตอบความสนใจความถนดของผเรยนอยางหลากหลาย

๒. เรยนรหลกการสรางความรผานกระบวนการและกจกรรม (Process and Content)

๓. ลงมอปฏบตและสรางความรในบรรยากาศทอบอน อสระ และปลอดภย

๔. ปรบบทบาทครจากการเปนผสอนเปนผใหคำาปรกษาชแนะ (Coach & Mentor)

๕. ครผสอนควรใชวธการประเมนผลทหลากหลาย และเปนการประเมนตามสภาพจรง วเคราะหคณภาพและพฒนาการของนกเรยน มากกวาการประเมนนกเรยนจากการสอบเทานน

หลกก�รของก�รจดกจกรรม ลดเวล�เรยน เพมเวล�ร“ ” การจดกจกรรม ลดเวลาเรยน เพมเวลาร มหลกการทสำาคญ ดงน“ ”

๑. จดกจกรรมการเรยนรทมงเพมพนทกษะการคดวเคราะห ทกษะชวต ทกษะการแกปญหาการทำางานเปนทม สรางเสรมคณลกษณะ คานยมทดงามและความมนำาใจตอกน

๒. จดกจกรรมการเรยนรทครอบคลมหลกองค ๔ แหงการศกษา ไดแก

6

๒.๑ ดานพทธศกษา คอ ความรอบรวชาการทจำาเปนสำาหรบการดำารงชวตการศกษา และ

การเรยนร ๒.๒ ดานจรยศกษา คอ การมศลธรรมจรรยาทด มความซอสตย

ตอตนเองและผอนม ความรบผดชอบตอหนาทและมสำานกทดตอสวนรวม ๒.๓ ดานหตถศกษา คอ ความรและทกษะในการทำางาน มความคด

สรางสรรค มทศนคตทดตองาน และเหนคณคาของการทำางาน ๒.๔ ดานพลศกษา คอ การมสขภาพแขงแรง การกนอาหารทถก

ตองและการออกกำาลงกายใหเหมาะสม รวมทงความสะอาดและสขาภบาลดวย

๓. จดกจกรรมการเรยนรทสนองตอบความสนใจ ความถนด และความตองการของผเรยนทกคน โดยคำานงถงความแตกตางระหวางบคคล

๔. จดกจกรรมการเรยนรทเนนผเรยนเปนสำาคญ เพมโอกาสใหผเรยนไดลงมอปฏบตจรงมประสบการณตรง สรางความรดวยตนเอง และเรยนรอยางมความสข

๕. จดกจกรรมการเรยนรอยางมความหมายและเชอมโยงกบชวตจรงของผเรยน ใชชมชนภมปญญา สงแวดลอม และเทคโนโลยสารสนเทศรอบตวเปนแหลงเรยนร

๖. จดกจกรรมการเรยนรเปดโอกาสใหผเรยนไดวางแผน คดวเคราะห อภปราย สรปความรนำาเสนอ จดประกายความคด สรางแรงบนดาลใจ สรางความมงมนเพอแสวงหาความร การแกปญหาและสรางสรรคนวตกรรม

๗. จดกจกรรมการเรยนรใหเกดขนไดทกเวลา ทกสถานท มการประสานความรวมมอกบบดามารดา ผปกครอง และบคคลในชมชนทกฝาย เพอรวมกนพฒนาผเรยนตามศกยภาพ

7

๘. จดกจกรรมการเรยนรใหผเรยนเรยนรรวมกนเปนทม เปนการเรยนรในระหวางการทำางานททกคนในทมเนนความเปนระบบ มวจารณญาณรวมกนตลอดเวลาวากำาลงทำาอะไร จะทำาใหดขนอยางไรแลกเปลยนประสบการณซงกนและกน มการชวยเหลอเกอกล มความสามคค มนำาหนงใจเดยวกนมความเปนผนำาผตามทด

๙. จดกจกรรมเรยนรควบคกบการประเมนผลการเรยนรทเนนการประเมนสภาพจรง (Authentic Assessment) โดยใชเทคนควธการประเมนสภาพจรงทหลากหลาย ทใหความสำาคญกบการประเมนการปฏบต (Performance Assessment)

แนวท�งก�รบรห�รจดก�ร ลดเวล�เรยน เพมเวล�ร“ ”สถานศกษา

สงเสรม สนบสนน

การดำาเนนการจดกจกรรม

ควบคมคณภาพ

พฒนาบคลากรจดสรรงบประมาณ และทรพยากรดำาเนนงาน

จดทำาโครงสรางเวลาเรยนโครงสรางหลกสตร

นเทศตดตามการจดกจกรรม ลด“เวลาเรยน เพมเวลารวจย/ประเมนผล

จดทำา/คดเลอกกจกรรม

วจย/ ตดตามประเมนผล

คณะกรรมการสถานศกษา

จดกจกรรม ลดเวลา”เรยน

8

แนวทางการกำาหนดกจกรรม ลดเวลาเรยน เพมเวลาร สถานศกษา“ ”พจารณาเลอกแนวทางการกำาหนดกจกรรมทสอดคลองกบบรบทและศกยภาพของสถานศกษา ดงน

การบรหารจดการเวลาเรยนและการจดกจกรรม ลดเวลาเรยน เพม“เวลาร ”

๑. สงเสรม สนบสนน สร�งคว�มเข�ใจในก�รนำ�นโยบ�ย ลด“เวลาเรยน เพมเวลาร ส การปฏบตแกครและผเกยวของทกฝาย”

๒. ปรบโครงสร�งเวล�เรยนของสถานศกษาและจดทำาตารางเรยนใหเหมาะสมกบการจดกจกรรม ลดเวลาเรยน เพมเวลาร แตละชวงชน“ ”

๓. เลอกกำ�หนดกจกรรมใหตอบสนองตอความสนใจ ความถนดและความตองการของผเรยนอยางหลากหลาย สอดคลองกบชวงวย และวฒภาวะของผเรยน

๔. จดระบบขอมลส�รสนเทศเกยวกบกจกรรม แหลงเรยนร ภมปญญาทองถนตามบรบทของสถานศกษาและชมชน

๕. สงเสรมและสนบสนนงบประม�ณ สอการเรยนรและสงอำานวยความสะดวกใหเออตอการจดกจกรรมอยางมประสทธภาพ

๖. กำ�กบ ตดต�มการจดกจกรรมอยางเปนระบบ๗. ใชก�รนเทศภ�ยใน ก�รเสวน�สะทอนผลหลงก�รปฏบต

(After Action Review : AAR) เปนเครองมอในการศกษาและ

แนวท�งท ๑โรงเรยนจด

กจกรรมหลากหลายใหนกเรยนเลอก

แนวท�งท ๒โรงเรยนเปด

โอก�สใหผเรยนรายบคคล / รายกลม

แนวท�งท ๓ โรงเรยนท

จดการศกษาหลายระดบใชแนวท�งท ๑

9

พฒนาประสทธภาพกระบวนการและกจกรรม ลดเวลาเรยน เพมเวลา“ร และเปนเครองมอการพฒนาบคลากรอยางสมำาเสมอ ตอเนอง”

๘. ศกษ� วจยและพฒน� กระบวนการบรหารจดการเวลาเรยน “ ”อยางเปนระบบ

ตอนท ๒ ก�รขบเคลอนนโยบ�ย ลดเวล�เรยน เพม“

เวล�ร สก�รปฏบต”

ก�รดำ�เนนง�นขบเคลอนนโยบ�ยการขบเคลอนนโยบาย ลดเวลาเรยน เพมเวลาร ไปสการปฏบต“ ”

อยางเปนรปธรรม มความชดเจนและสอดคลองกน จงไดกำาหนดบทบาทของผเกยวของในระดบสถานศกษา ดงน

บทบ�ทของผเกยวของในระดบสถ�นศกษ�๑. ผบรห�รสถ�นศกษ�

๑.๑ เปนผนำาการขบเคลอนนโยบาย ลดเวลาเรยน เพมเวลาร ระดบ“ ”โรงเรยน และการบรหารจดการเวลาเรยนทเออตอการ ลดเวลาเรยน เพม“เวลาร”

10

๑.๒ อานวยความสะดวก ปรบปรงและพฒนาปจจยตาง ๆ ใหมความพรอมในการปฏบต

๑.๓ ประสานและแสวงหาความรวมมอจากชมชน แหลงเรยนรนอกสถานศกษาและภมปญญาตางๆ มารวมในการบรหารจดการเวลาเรยน การจดการเรยนรและการจดกจกรรม“ลดเวลาเรยน เพมเวลาร”

๑.๔ นเทศ กำากบ ตดตาม อยางเปนระบบและตอเนอง๑.๕ จดเวทเสวนาทบทวนหลงการปฏบตงาน (After Action

Review : AAR)๑.๖ นำาผลการทบทวนหลงการปฏบตงาน (After Action Review :

AAR) และผลการประเมนไปใชในการพฒนาการบรหารจดการเวลาเรยนและการจดกจกรรมการเรยนร ใหสงผลตอคณภาพของผเรยน๒. ครผสอน

๒.๑ วเคราะหผเรยนเปนรายบคคล และจดทำาฐานขอมลสารสนเทศเกยวกบความสนใจ ความถนดและความตองการ จำาแนกเปนระดบชนเรยน และเปนรายบคคล

๒.๒ ออกแบบกจกรรม เพมเวลาร สอ แหลงเรยนร การวดและประเมนผล หลกการและแนวทาง การจดกจกรรม ลดเวลาเรยน เพม“เวลาร”

๒.๓ จดการเรยนร และจดกจกรรม ลดเวลาเรยน เพมเวลาร โดย“ ”เนนการสรางแรงจงใจนกเรยนใหมความกระตอรอรนในการเรยนร จดการเรยนโดยเนนผเรยนเปนสำาคญ จดการเรยนรแบบบรณาการ และกจกรรมการเรยนรอยางหลากหลาย

๒.๔ รวมเสวนา ทบทวนหลงการปฏบต และนำาผลมาพฒนาการจดกจกรรมอยางตอเนอง

๒.๕ ประเมนและพฒนานกเรยนเตมตามศกยภาพของนกเรยนแตละคน

๒.๖ รวมกจกรรมแลกเปลยนเรยนรเพอพฒนาตนเองอยางตอเนอง๒.๗ รายงานผลการเรยนรของนกเรยน

๓. ผเรยน

11

๓.๑ สนใจและเขารวมกจกรรมตามตารางเรยน และวธการเรยนรทกำาหนดอยางกระตอรอรนและสนองตอบตอกจกรรมเตมตามศกยภาพและขดความสามารถของตนเอง

๓.๒ สำารวจความสนใจ ความตองการและศกยภาพของตนเองเพอวางแผนการเรยนรและพฒนาตนเอง

๓.๓ คนหาความถนด ความตองการของตนเอง๓.๔ ฝกฝน พฒนาเพมพนความสามารถของตนเอง๓.๕ ประเมนและปรบปรงวธการเรยนรและผลการเรยนรของตนเอง

อยางตอเนอง๓.๖ ใหขอมลปอนกลบในการปรบปรงพฒนาการจดกจกรรมการ

เรยนรของครผสอน๓.๗ รวมนำาเสนอผลการเรยนรของตนเองอยางภาคภม

๔. ผปกครอง๔.๑ สงเสรม สนบสนน ผเรยนในการปฏบตกจกรรม ลดเวลาเรยน “

เพมเวลาร และใหความรวมมอกบโรงเรยน ในการดำาเนนงานตามนโยบาย” ลดเวลาเรยน เพมเวลาร“ ”

๔.๒ ใหขอมลปอนกลบในการปฏบตกจกรรม ลดเวลาเรยน เพม“เวลาร ของผเรยน”

๔.๓ ประเมนความกาวหนาการปฏบตกจกรรมของผเรยน และรวมชนชมผลงานของผเรยน

12

ตอนท ๓แนวท�งก�รดำ�เนนง�น

การจดการศกษาเปนตวบงชทสำาคญประการหนงสำาหรบความพรอมในการเขาสศตวรรษท ๒๑ ของแตละประเทศ แรงผลกดนสำาคญททำาใหหลายประเทศในสงคมโลกตองปฏรปการศกษากคอเศรษฐกจฐานความร (Knowledge-based Economy) และความกาวหนาทางเทคโนโลยสารสนเทศ อนนำามาซงความเปลยนแปลงทรวดเรว และการแขงขนอยางรนแรงทางเศรษฐกจ การคา และอตสาหกรรมระหวางประเทศ ดงนน ประเทศทจะอยรอดไดหรอคงความไดเปรยบในการแขงขนกคอประเทศทมอำานาจทางความร และเปนสงคมแหงการเรยนร (Learning Society)

กระแสโลกาภวตนและความเปลยนแปลงของโลกทเกดขนอยางรวดเรวทำาใหแตละประเทศไมสามารถปดตวอยโดยลำาพงแตตองรวมมอ

13

และพงพาอาศยซงกนและกนการดำารงชวตของคนในแตละประเทศ มการตดตอสอสารซงกนและกนมากขน มความรวมมอในการปฏบตภารกจและแกปญหาตางๆรวมกนมากขน ในขณะเดยวกน สงคมโลกในยคปจจบนกเตมไปดวยขอมลขาวสาร ทำาใหคนตองคด วเคราะห แยกแยะ และมการตดสนใจทรวดเรวเพอใหทนกบเหตการณในสงคมทมความสลบซบซอนมากขนสงเหลานนำาไปสสภาวการณของการแขงขนอยางหลกเลยงไมได นอกจากนน ยงปรากฏสภาพปญหาทคนทวโลกตองเผชญกบวกฤตการณรวมกน ในเรองความเสอมโทรมของทรพยากรธรรมชาตและสภาพแวดลอมทสงผลกระทบอยางรนแรงตอมวลมนษยโดยทวไปสะทอนใหเหนถงแนวโนมวาคนยคใหมจะตองเผชญกบความเปลยน แปลงอนหลากหลายเปนสญญาณเตอนวาโลกในยคหนาจะมปรากฏการณตางๆเกดขนเกนกวาจะคาดคดถงสภาพการณทโลกในยคปจจบน ปฏญญ�ว�ดวยก�รจดก�รศกษ�ของ UNESCO และก�รจดก�รศกษ�ในศตวรรษท ๒๑ การศกษาจะตองมการพฒนาผเรยนอยางรอบดาน คอ การพฒนาผเรยนใหครอบคลมในหลายมต ทงในดานรางกาย จตใจ สตปญญา สงคมและอารมณ ทงน ตามรายงานขององคการยเนสโกเรองการศกษาคอขมทรพยภายใน (Learning: The Treasure Within) (องคการยเนสโก.1996 (2539)) ทกำาหนดแนวทางการจดการศกษาทเหมาะสมสำาหรบครสตศตวรรษท ๒๑ ไดเสนอจตสดมภการศกษา (Four Pillars of Education) กลาวคอความสมบรณของการศกษาประกอบดวยเสาหลกการศกษา ๔ ประการ

Learning to know : หมายถง การเรยนเพอรทกสงทกอยาง อนจะเปนประโยชนตอไป ไดแกการแสวงหาใหไดมาซงความรทตองการ การตอยอดความรทมอยและรวมทงการสรางความรขนใหม

14

Learning to do :  หมายถงการเรยนเพอการปฏบตหรอลงมอทำา ซงอาจนำาไปสการประกอบอาชพจากความรทไดศกษามารวมทงการปฏบตเพอสรางประโยชนใหสงคม Learning to live together : หมายถงการเรยนรเพอการดำาเนนชวตอยรวมกบคนอนไดอยางมความสขทงการดำาเนนชวตในการเรยน ครอบครว สงคม และการทำางาน Learning to be : หมายถงการเรยนรเพอใหรจกตวเองอยางถองแท รถงศกยภาพ ความถนด ความสนใจ ของตนเอง สมารถใชความรความสามารถของตนเองใหเกดประโยชนตอสงคม เลอกแนวทางการพฒนาตนเองตามศกยภาพ วางแผนการเรยนตอการประกอบอาชพทสอดคลองกบศกยภาพตนเองได

15

รHAND HEART

ปฏญญาสากลวาดวยการจดการ

ศกษาของ UNESCO

learning to knowLearning to doLearning to be Learning to live with the others

มาตรฐานการศกษาชาต

ม�ตรฐ�นท ๑คณลกษณะของคนไทยทพงประสงค เปนคนดมปญญา(คนเกง) และมความสข

หลกสตรแกนกลางการศกษา

ขนพนฐาน พทธศกราช

๒๕๕๑

๘ กลมส�ระก�รเรยนร

คน มปญญ�(เกง) คนด

สมรรถนะ ๕

คณลกษณะอนพงประสงค ๘

เบนจามน บลมและคณะ (Bloom et al, 1956) ๑.พทธพสย (๖ระดบ) (Cognitive Domain)หลกองค ๔ การจดการศกษา๑. ดานพทธศกษา

กรอบแนวคด ก�รจดกจกรรมลดเวล�เรยนเพมเวล�ร

การจดกจกรรมลดเวลาเรยนเพมเวลารหมายถง การปรบการเรยนเปลยนการสอนของคร โดยลดเวลาสอนดวยการบรรยายทเนนความจำาใหนอยลง แตเพม

แนวคดทฤษฎการ

กจกรรมลดเวล�เรยนเพมเวล�ร

HEAD

HEART

HA HAEL

กรอบโครงสร�งเวล�เรยนต�มหลกสตรแกนกล�งก�รศกษ�ขนพนฐ�น พทธศกร�ช ๒๕๕๑ หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ ไดกำาหนดโครงสรางเวลาเรยนพนฐาน ซงระบการจดเวลาเรยนของแตละกลมสาระการเรยนร เปนกรอบทศทางในการพฒนาหลกสตรสถานศกษา สวนรายวชาเพมเตม กจกรรมพฒนาผเรยน สถานศกษาสามารถจดใหเหมาะสมสอดคลองกบวสยทศน และบรบทของสถานศกษาโดยการกำาหนดเวลาเรยนในแตละระดบการศกษา สรปไดดงน

ระดบประถมศกษ� กำาหนดกรอบโครงสรางเวลาเรยนพนฐานสาหรบกลมสาระการเรยนร ๘ กลมสาระการเรยนรรวม ๘๔๐ ชวโมงตอป กจกรรมพฒนาผเรยน ๑๒๐ ชวโมงตอป และรายวชา/

กจกรรมทสถานศกษาจดเพมเตมตามความพรอมและจดเนนไมนอยกวา ๔๐ ชวโมงตอป รวมไมนอยกวา ๑,๐๐๐ ชวโมงตอป

ระดบมธยมศกษ�ตอนตน กำาหนดกรอบโครงสรางเวลาเรยนพนฐานสำาหรบกลมสาระการเรยนร๘ กลมสาระการเรยนรรวม ๘๘๐ ชวโมงตอป (๒๒ หนวยกต) กจกรรมพฒนาผเรยน ๑๒๐ ชวโมงตอปและรายวชา/กจกรรมทสถานศกษาจดเพมเตมตามความพรอมและจดเนนปละไมนอยกวา ๒๐๐ ชวโมงตอป รวมไมนอยกวา ๑,๒๐๐ ชวโมงตอป

ระดบมธยมศกษ�ตอนปล�ย กำาหนดกรอบโครงสรางเวลาเรยนพนฐานสาหรบกลมสาระการ

เรยนร ๘ กลมสาระการเรยนรรวม ๓ ป จานวน ๑,๖๔๐ ชวโมง (๔๑ หนวยกต) กจกรรมพฒนาผเรยน๓๖๐ ชวโมง และรายวชา/กจกรรมทสถานศกษาจดเพมเตมตามความพรอมและจดเนนปละไมนอยกวา๑,๖๐๐ ชวโมง (๔๐หนวยกต) รวม ๓ ป ไมนอยกวา ๓,๖๐๐ ชวโมง

๑๐

11โดยม รายละเอยด ตามกรอบโครงสรางเวลาเรยนตาม

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ ดงน

    เวล�เรยนกลมส�ระก�ร

เรยนร / ระดบประถมศกษ� ระดบมธยมศกษ�ตอนตน

ระดบมธยมศ

กษ�กจกรรม ตอน

ปล�ย    ป

.๑ป.๒

ป.๓

ป.๔

ป.๕

ป.๖ ม.๑ ม.๒ ม.๓

ม. ๔ - ๖

กลมส�ระก�รเรยนร                      ภาษาไทย ๒๐๐ ๒๐๐ ๒๐๐ ๑๖๐ ๑๖๐ ๑๖๐ ๑๒๐ ๑๒๐ ๑๒๐ ๒๔๐                (๓ นก.) (๓ นก.) (๓ นก.) (๖ นก.)  คณตศาสตร ๒๐๐ ๒๐๐ ๒๐๐ ๑๖๐ ๑๖๐ ๑๖๐ ๑๒๐ ๑๒๐ ๑๒๐ ๒๔๐                (๓ นก.) (๓ นก.) (๓ นก.) (๖ นก.)  วทยาศาสตร ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๑๒๐ ๑๒๐ ๑๒๐ ๒๔๐                (๓ นก.) (๓ นก.) (๓ นก.) (๖ นก.)

 สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ๑๒๐ ๑๒๐ ๑๒๐ ๑๒๐ ๑๒๐ ๑๒๐ ๑๖๐ ๑๖๐ ๑๖๐ ๓๒๐

กรอบโครงสร�งเวล�เรยนต�มหลกสตรแกนกล�งก�รศกษ�

12              (๔ นก.) (๔ นก.) (๔ นก.) (๘ นก.)  - ประวตศาสตร ๔๐ ๔๐ ๔๐ ๔๐ ๔๐ ๔๐ ๔๐ ๔๐ ๔๐ ๘๐               

(๑ นก.) (๑ นก.) (๑ นก.) (๒ นก.)

 

- ศาสนา ศลธรรม จรยธรรม

                 

 

- หนาทพลเมอง วฒนธรรมและการดำาเนนชวตในสงคม

๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๑๒๐(๓ นก.)

๑๒๐(๓ นก.)

๑๒๐(๓ นก.)

๒๔๐(๖ นก.)

  - เศรษฐศาสตร   - ภมศาสตร                    

 สขศกษาและพลศกษา ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๑๒๐

                (๒ นก.) (๒ นก.) (๒ นก.) (๓ นก.)  ศลปะ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๑๒๐                (๒ นก.) (๒ นก.) (๒ นก.) (๓ นก.)  การงานอาชพและ ๔๐ ๔๐ ๔๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๑๒๐  เทคโนโลย             (๒ นก.) (๒ นก.) (๒ นก.) (๓ นก.)  ภาษาตางประเทศ ๔๐ ๔๐ ๔๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๑๒๐ ๑๒๐ ๑๒๐ ๒๔๐                (๓ นก.) (๓ นก.) (๓ นก.) (๖ นก.)

รวมเวล�เรยน๘๔๐

๘๔๐

๘๔๐

๘๔๐

๘๔๐

๘๔๐ ๘๘๐ ๘๘๐ ๘๘๐ ๑,๖๔๐

(พนฐ�น)            (๒๒

นก.)

(๒๒ น

ก.)(๒๒

นก.)

(๔๑ นก.)

กจกรรมพฒนาผเรยน

๑๒๐

๑๒๐

๑๒๐

๑๒๐

๑๒๐

๑๒๐ ๑๒๐ ๑๒๐ ๑๒๐ ๓๖๐

รายวชา / กจกรรมท สถานศกษาจดเพมเตมตามความพรอมและจดเนน

ปละไมนอยกวา ๔๐ ชวโมง ปละไมนอยกวา๒๐๐ ชวโมง

ไมนอยกวา

๑,๖๐๐ ชวโมง

รวมเวล�เรยนทงหมด ไมนอยกว� ๑,๐๐๐ ชวโมง / ป ไมนอยกว�

๑,๒๐๐ ชวโมง / ป

รวม ๓ ป

ไมนอยกว�

๓,๖๐๐ ชวโมง

จากกรอบโครงสรางเวลาเรยนตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ สถานศกษาสามารถนำา

13โครงสรางเวลาเรยนดงกลาวไปจดทำาเปนโครงสรางหลกสตรสถานศกษา โดยยดหยนเวลาเรยนไดตามความพรอม ความตองการ ความจำาเปน หรอจดเนนของสถานศกษา ใหเหมาะสมตามบรบทของสถานศกษา ชมชน และสงคม

แนวท�งก�รปรบลดเวล�เรยนตามนโยบายการลดเวลาเรยน กำาหนดใหลดเวลาเรยน

ภาควชาการลดลง แตตองไมกระทบเนอหาหลกทเดกๆควรเรยนรซงครผสอนตองใชความสามารถในการอธบายและบรณาการใหครบถวนอยางมประสทธภาพยงขนนน ในการนสำานกวชาการและมาตรฐานการศกษา ไดพจารณาปรบ โครงสรางเวลาเรยน ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ ใหมความเหมาะสมในการลดเวลาเรยน ดงน

14หม�ยเหต กจกรรมพฒนาผเรยน จดเปนกจกรรมสรางเสรมคณลกษณะบงคบตามหลกสตรประกอบดวยกจกรรมแนะแนว กจกรรมนกเรยน และกจกรรมเพอสงคมและสาธารณประโยชน แนวท�งก�รปรบโครงสร�งเวล�เรยนและโครงสร�งหลกสตรสถ�นศกษ� โรงเรยนสามารถปรบโครงสรางเวลาเรยนและโครงสรางหลกสตรสถานศกษา ไดดงน

๑. ระดบประถมศกษ� ปรบเวลาเรยนพนฐานของแตละกลมสาระการเรยนรไดตามความเหมาะสม และบรณาการการเรยนร ทงนตองมเวลาเรยนรวมตามทกำาหนดไวในโครงสรางเวลาเรยน โดยรายวชาพนฐาน เทากบ ๘๔๐ ชวโมง/ป และรายวชา/กจกรรมทสถานศกษาจดเพมเตมตามความพรอมและจดเนน เทากบ ๔๐ ชวโมง/ป รวมทงสน ๘๘๐ ชวโมง/ป (๒๒ ชวโมง/สปดาห) โดยผเรยนตองมคณภาพตามมาตรฐานการเรยนรและตวชวดทกำาหนดเวลาของการจดกจกรรมพฒนาผเรยนจำานวน ๑๒๐ ชวโมง/ป (๓ ชวโมง/สปดาห)จดเปนกจกรรมสรางเสรมคณลกษณะบงคบตามหลกสตร ประกอบดวย กจกรรมแนะแนว กจกรรมนกเรยน และกจกรรมเพอสงคมและสาธารณประโยชน โดยเวลาเรยนรวมทงหมดไมเกน ๑,๐๐๐ ชวโมง/ป

๒. ระดบมธยมศกษ�ตอนตน สถานศกษาจดแบงจำานวนหนวยกตทเรยนของแตละรายวชาตอ ภาคเรยนไดตามความเหมาะสม และบรณาการการเรยนร แตทงนตองเปนไปตามโครงสรางเวลาเรยนทหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑

15กำาหนด โดยรายวชาพนฐาน เทากบ ๘๘๐ ชวโมง/ป และรายวชา/กจกรรมทสถานศกษาจดเพมเตมตามความพรอมและจดเนน เทากบ ๒๐๐ ชวโมง/ป รวมทงสน ๑,๐๘๐ ชวโมง/ป (๒๗ ชวโมง/สปดาห) โดยผเรยนตองมคณภาพตามมาตรฐานการเรยนรและตวชวดทกำาหนดเวลาของการจดกจกรรมพฒนาผเรยน จำานวน ๑๒๐ ชวโมง/ป (๓ ชวโมง/สปดาห) จดเปนกจกรรมสรางเสรมคณลกษณะบงคบตามหลกสตร ประกอบดวย กจกรรมแนะแนว กจกรรมนกเรยนและกจกรรมเพอสงคมและสาธารณประโยชน เวลาเรยนรวมทงหมดไมเกน ๑,๒๐๐ ชวโมง/ปหรอ ๒๗ชวโมงตอสปดาห เพอใหสามารถจดกจกรรมพฒนาทกษะผเรยนในชวโมงทเหลอ ๘ ชวโมงตอสปดาห

ตวอย�ง โครงสร�งหลกสตรชนประถมศกษ�ปท ๑ร�ยวช�/กจกรรม เวล�เรยน(ชม./ป)ร�ยวช�พนฐ�น (๘๔๐)

ท๑๑๑๐๑ ภาษาไทย ๒๐๐ค๑๑๑๐๑ คณตศาสตร ๒๐๐ว๑๑๑๐๑ วทยาศาสตร ๘๐ส๑๑๑๐๑ สงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม

๘๐

16ส๑๑๑๐๒ ประวตศาสตร ๔๐พ๑๑๑๐๑ สขศกษาและพลศกษา ๘๐ศ๑๑๑๐๑ ศลปะ ๘๐ง ๑ ๑ ๑ ๐ ๑ ก า ร ง า น อ า ช พ แ ล ะเทคโนโลย

๔๐

อ๑๑๑๐๑ ภาษาองกฤษ ๔๐ร�ยวช�/กจกรรมเพมเตม (๔๐)

ส๑๑๒๓๑ หนาทพลเมอง ๔๐กจกรรมพฒน�ผเรยน (๑๒๐)

กจกรรมสร�งเสรมคณลกษณะ - กจกรรมแนะแนว ๔๐ - กจกรรมนกเรยน - ลก เส อ /เนตรนาร /ย วกาชาด

๔๐

- ชมนม/ชมรม ๓๐ - ก จ กร ร ม เ พ อ ส ง ค ม แ ล ะสาธารณประโยชน

๑๐

รวมเวล�เรยนทงสน ๑,๐๐๐

หม�ยเหต ๑. กจกรรมพฒนาผเรยน จดเปนกจกรรมสรางเสรมคณลกษณะบงคบตามหลกสตร ประกอบดวย กจกรรมแนะแนว กจกรรมนกเรยน และกจกรรมเพอสงคมและสาธารณประโยชน ๒. วช� หน�ทพลเมอง จดเปนรายวชาเพมเตม แตจดการเรยนการสอน ใหบรณาการลงส กจกรรมทโรงเรยน ดำาเนนการอยแลว โดยไมเพมชวโมงเรยน ไดแก กจกรรมหนาเสาธง กจกรรมกฬาส กจกรรมตามประเพณ กจกรรมลกเสอ เนตรนาร ยวกาชาด เปนตน เพอปลกฝงใหเกดการปฏบตและกลายเปนพฤตกรรมในชวตประจำาวน

17

ตวอย�งโครงสร�งหลกสตรชนประถมศกษ�ปท ๔ร�ยวช�/กจกรรม เวล�เรยน(ชม./ป)ร�ยวช�พนฐ�น (๘๔๐)

ท๑๔๑๐๑ ภาษาไทย ๑๖๐ค๑๔๑๐๑ คณตศาสตร ๑๖๐ว๑๔๑๐๑ วทยาศาสตร ๘๐ส๑๔๑๐๑ สงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม

๘๐

ส๑๔๑๐๒ ประวตศาสตร ๔๐พ๑๔๑๐๑ สขศกษาและพลศกษา ๘๐ศ๑๔๑๐๑ ศลปะ ๘๐ง ๑ ๔ ๑ ๐ ๑ ก า ร ง า น อ า ช พ แ ล ะเทคโนโลย

๘๐

อ๑๔๑๐๑ ภาษาองกฤษ ๘๐ร�ยวช�/กจกรรมเพมเตม (๔๐)

ส๑๔๒๓๔ หนาทพลเมอง ๔๐กจกรรมพฒน�ผเรยน (๑๒๐)

กจกรรมสร�งเสรมคณลกษณะ - กจกรรมแนะแนว ๔๐ - กจกรรมนกเรยน - ลก เส อ /เนตรนาร /ย วกาชาด

๔๐

18 - ชมนม/ชมรม ๓๐ - ก จ กร ร ม เ พ อ ส ง ค ม แ ล ะสาธารณประโยชน

๑๐

รวมเวล�เรยนทงสน ๑,๐๐๐

หม�ยเหต ๑. กจกรรมพฒนาผเรยน จดเปนกจกรรมสรางเสรมคณลกษณะบงคบตามหลกสตร ประกอบดวย กจกรรมแนะแนว กจกรรมนกเรยน และกจกรรมเพอสงคมและสาธารณประโยชน ๒. วช� หน�ทพลเมอง จดเปนรายวชาเพมเตม แตจดการเรยนการสอน ใหบรณาการลงสกจกรรมทโรงเรยน ดำาเนนการอยแลว โดยไมเพมชวโมงเรยน ไดแก กจกรรมหนาเสาธง กจกรรมกฬาส กจกรรมตามประเพณ กจกรรมลกเสอ เนตรนาร ยวกาชาด เปนตน เพอปลกฝงใหเกดการปฏบตและกลายเปนพฤตกรรมในชวตประจำาวน

19แนวท�งก�รปรบต�ร�งเรยน

ตามนโยบายการลดเวลาเรยน โรงเรยนตองบรหารจดการเวลาเรยน ลดเวลาเรยน เพมเวลาร โดย กำาหนดโครงสรางเวลา“ ”เรยน และโครงสรางหลกสตรสถานศกษา ใหนกเรยนไดใชเวลาในการเรยนรรายวชา ๘ กลมสาระการเรยนร อยางเหมาะสม และมเวลาในการทำากจกรรมสรางสรรค เพมเวลาร มากขน แลวนำาไปจดตารางเรยนใหมความ“ ”ยดหยนเพยงพอตอเนอง และเชอมโยงตลอดแนว ดงน

หลกก�รปรบต�ร�งเรยน ๑. ระดบชนประถมศกษ� เวลาเรยนรายวชาพนฐาน และรายวชา

เพมเตม ๘๘๐ ชวโมง/ป หรอ เวลา ๒๒ ชวโมง/สปดาห และเวลากจกรรมพฒนาผเรยน ๑๒๐ ชวโมง/ป หรอ ๓ ชวโมง/สปดาห รวมเวลาเรยนตามโครงสรางหลกสตรทงสน ๑,๐๐๐ ชวโมง/ป หรอ ๒๕ ชวโมง/สปดาห หรอ ๕ ชวโมง/วน โดยทวไปโรงเรยนจะเรยนตามโครงสรางหลกสตรถงชวโมงสดทาย เวลา ๑๔.๓๐ น. และเลกเรยน เวลา ๑๕.๓๐ น. นกเรยนจะมเวลาอยโรงเรยนอก ๑ ชวโมง/วน รวมเวลาทงสน ๖ ชวโมง/วน ซงโรงเรยนสามารถจดตารางเรยนทเออตอการจดกจกรรมสรางเสรมคณลกษณะ ไดดงน

เวล� กจกรรมก�รจดก�รเรยนรชวงเช� ๐๘.๓๐น.–

๑๑.๓๐น.จดใหเรยนรายวชาพนฐานและรายวชาเพมเตม ๘ กลมสาระการเรยนร หรอเรยนเนอหา สาระ ภาควชาการ

พกกล�งวน

๑๑.๓๐น.–๑๒.๓๐น.

พกรบประทานอาหารกลางวน

ชวงบ�ย

๑๒.๓๐น.–๑๔.๓๐น.

- จดใหเรยนรายวชาพนฐานและรายวชาเพมเตม ๘ กลมสาระการเรยนร และภาคปฏบต- กจกรรมพฒนาผเรยนจดเปนกจกรรมสรางเสรมคณลกษณะบงคบตามหลกสตร

๑๔.๓๐น.–๑๕.๓๐น.

ปฏบตกจกรรมสรางเสรมคณลกษณะ

20หม�ยเหต ๑. โรงเรยนสามารถยดหยน ปรบเวลาไดตามความเหมาะสม และตามบรบทของโรงเรยน ๒. กจกรรมพฒนาผเรยน จดเปนกจกรรมสรางเสรมคณลกษณะบงคบตามหลกสตรประกอบดวย กจกรรมแนะแนว กจกรรมนกเรยน และกจกรรมเพอสงคมและสาธารณประโยชน

๓. วช� หน�ทพลเมอง เปนรายวชาเพมเตม จดการเรยนการสอน โดยบรณาการลงสกจกรรมทโรงเรยนดำาเนนการอยแลว โดยไมเพมชวโมงเรยน ไดแก กจกรรมหนาเสาธง กจกรรมกฬาส กจกรรมตามประเพณ กจกรรมลกเสอ เนตรนาร ยวกาชาด เปนตน เพอปลกฝงใหเกดการปฏบตและกลายเปนพฤตกรรมในชวตประจำาวน จะลดเวลาในตารางเรยนได ๑ ชวโมง/สปดาห

๒. ระดบชนมธยมศกษ� เวลาเรยนรายวชาพนฐาน และรายวชาเพมเตม ๑,๐๘๐ ชวโมง/ป หรอ เวลา ๒๗ ชวโมง/สปดาหและเวลากจกรรมพฒนาผเรยน (กจกรรมเสรมสรางคณลกษณะ) ๑๒๐ ชวโมง/ป หรอ ๓ ชวโมง/สปดาห รวมเวลาเรยนตามโครงสรางหลกสตรทงสน ๑,๒๐๐ ชวโมง/ป หรอ ๓๐ ชวโมง/สปดาห หรอ ๖ ชวโมง/วน ซงโรงเรยนสามารถจดตารางเรยนทเออตอการจดกจกรรมสรางเสรมคณลกษณะ ไดดงน

เวล� กจกรรมก�รจดก�รเรยนรชวงเช� ๐๘.๑๕น.–

๑๒.๑๕น.จดใหเรยนรายวชาพนฐานและรายวชาเพมเตม ๘ กลมสาระการเรยนร หรอเรยนเนอหา สาระ ภาควชาการ

พกกล�งวน

๑๒.๑๕น.–๑๓.๑๕น.

พกรบประทานอาหารกลางวน

ชวงบ�ย

๑๓.๑๕น.–๑๕.๑๕น.

- จดใหเรยนรายวชาพนฐานและรายวชาเพมเตม ๘ กลมสาระการเรยนร และภาคปฏบต - กจกรรมพฒนาผเรยนจดเปนกจกรรมสรางเสรมคณลกษณะบงคบตามหลกสตร

๑๕.๑๕น.–๑๖.๑๕น.

ปฏบตกจกรรมสรางเสรมคณลกษณะ

21หม�ยเหต ๑. โรงเรยนสามารถยดหยน ปรบเวลาไดตามความเหมาะสม และบรบทของโรงเรยน

๒. กจกรรมพฒนาผเรยน จดเปนกจกรรมสรางเสรมคณลกษณะบงคบตามหลกสตร ประกอบดวย กจกรรมแนะแนว กจกรรมนกเรยน และกจกรรมเพอสงคมและสาธารณประโยชน

๓. วช� หน�ทพลเมอง เปนรายวชาเพมเตม จดการเรยนการสอน โดยบรณาการลงสกจกรรมทโรงเรยนดำาเนนการอยแลว โดยไมเพมชวโมงเรยน ไดแก กจกรรมหนาเสาธง กจกรรมกฬาส กจกรรมตามประเพณ กจกรรมลกเสอ เนตรนาร ยวกาชาด เปนตน เพอปลกฝงใหเกดการปฏบตและกลายเปนพฤตกรรมในชวตประจำาวน จะลดเวลาในตารางเรยนได ๑ ชวโมง/สปดาห

22

ตวอย�ง ก�รจดต�ร�งเรยน

ต�ร�งเรยน ระดบชนประถมศกษ�เวล� ๐

๘.๐๐-๐๘.๓

๐

๐๘.๓๐-๐๙.๓

๐

๐๙.๓๐-๑๐.๓

๐

๑๐.๓๐-๑๑.๓

๐

๑๑.๓๐-๑๒.๓

๐

๑๒.๓๐-๑๓.

๓๐

๑๓.๓๐-๑๔.๓

๐

๑๔.๓๐-๑๕.๓

๐วน

จนทร

กจกร

รมหน

าเสาธ

ง

พกรบ

ประท

านอา

หารก

ลางว

น

องค�ร

พธพฤหสศกร

หม�ยเหต ๑. โรงเรยนมเวลาจดกจกรรมสรางเสรมคณลกษณะ วนละ ๑ ชวโมง หรอ จำานวน ๕ ชวโมง/สปดาห ระหวางชวงเวลา ๑๔.๓๐ ๑๕– .๓๐ ของแตละวน

จดใหเรยนรายวชาพนฐานและรายวชาเพมเตม ๘ กลมสาระการเรยนร หรอ

จดกจกรรมสราง

- จดใหเรยนรายวชาพนฐานและรายวชาเพมเตม ๘ กลมสาระ การเรยนร และภาค

23

๒. วช� หน�ทพลเมอง เปนรายวชาเพมเตม จดการเรยนการสอน โดยบรณาการลงสกจกรรมทโรงเรยนดำาเนนการอยแลว โดยไมเพมชวโมงเรยน ไดแก กจกรรมหนาเสาธง กจกรรมกฬาส กจกรรมตามประเพณ กจกรรมลกเสอ เนตรนาร ยวกาชาด กจกรรมโฮมรม เปนตน เพอปลกฝงใหเกดการปฏบต และกลายเปนพฤตกรรมในชวตประจำาวน จะลดเวลาในตารางเรยนได ๑ ชวโมง/สปดาห

๓. โรงเรยนจดกจกรรมพฒนาผเรยน เปนกจกรรมสรางเสรมคณลกษณะบงคบตามหลกสตร ๓ ชวโมง/สปดาห

๔. โรงเรยนจะมเวลาปฏบตกจกรรมสรางเสรมคณลกษณะ จำานวนทงสน ๙ ชวโมง/สปดาห ๕. โรงเรยนสามารถยดหยน ปรบเวลาไดตามความเหมาะสม และตามบรบทของโรงเรยน

24

แนวท�งก�รวดและประเมนผลก�รจดกจกรรมสร�งเสรมคณลกษณะ เพมเวล�ร“ ”

๑. กจกรรมพฒนาผเรยน ทจดเปนกจกรรมสรางเสรมคณลกษณะบงคบตามหลกสตร ประกอบดวย กจกรรมแนะแนว กจกรรมนกเรยน และกจกรรมเพอสงคมและสาธารณประโยชน ใหตดสนผลการประเมนเปน ผาน และ ไมผาน ตามเกณฑการ“ ” “ ”ประเมนทหลกสตรกำาหนด และเปนสวนหนงของการจบหลกสตรสถานศกษา

๒. กจกรรมสรางเสรมสมรรถนะและการเรยนร กจกรรมสรางเสรมคณลกษณะและคานยม และกจกรรมสรางเสรมทกษะการทำางาน การดำารงชพและทกษะชวต ใหประเมนผลความกาวหนาพฒนาการของนกเรยนเปนรายบคคล และประเมนความพงพอใจของนกเรยน ผเกยวของ โดยอาจจะบนทกผลการประเมนเปนแฟมสะสมงาน (Portfolio) ของนกเรยนรายบคคลเพอจะไดนำามาเปนขอมลในการแกไขปญหาตางๆพรอมทงตองตอบโจทยปญหาดานการศกษาดวย เชน เดกไทยเรยนมากและมการบานจำานวนมาก ทำาใหพอแมและเดกมความเครยด ผลสมฤทธทางการเรยนของเดกไทยไมดขน เดกไทยขาดทกษะชวต ขาดระเบยบวนย เปนตน

แนวท�งก�รจดกจกรรมเสรมสร�งคณลกษณะ เพมเวล�ร“ ”กจกรรมสรางเสรมคณลกษณะ เพมเวล�ร“ ” เปนกจกรรม

สรางสรรคทโรงเรยนจดอยางหลากหลาย เพอชวยเพมพนทกษะการคดวเคราะห ความมนำาใจตอกน การทำางานเปนทม และกระตนใหนกเรยนไดคนหา ศกยภาพและความชอบของตนเองเพราะมความเชอวานกเรยนทกคนมความพเศษ มความสามารถในแบบฉบบของตนเอง กจกรรมดงกลาวเปนกจกรรมทใหนกเรยนไดปฏบตตามความถนด

25

ความสนใจ ความตองการ ทงปฏบตดวยตนเอง หรอปฏบตเปนกลม เปนทม โดยการปฏบตกจกรรมไมจำาเปนตองเปดใหเฉพาะนกเรยนหองเดยวกน หรอระดบชนเดยวกน บางกจกรรมสามารถศกษาหรอทำารวมกนหลายระดบชนได เพอใหนกเรยนรจกการปรบตว การชวยเหลอดแลกน การมปฏสมพนธกบคนหลายชวงวย โดยเปนการจำาลองสภาพจรงในสงคม ใหนกเรยนไดเรยนรซงจะยงชวยเพมทกษะในการแกปญหาใหกบเดกไทยการจดกจกรรมเสรมสรางคณลกษณะ เพม“เวลาร มแนวทางในการดำาเนนงาน ดงน”

๑. กจกรรมเสรมสรางคณลกษณะ เพมเวลาร สามารถจดได“ ”ทกระดบการศกษาขนพนฐาน ไดแกโรงเรยนระดบประถมศกษาทจดการศกษาชนประถมศกษาปท ๑-๖ หรอโรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษาระดบชนประถมศกษาปท ๑ ถงชนมธยมศกษาปท ๓ หรอโรงเรยนมธยมศกษาทจดการศกษา ชนมธยมศกษา ปท ๑-๓ หรอโรงเรยนการศกษาพเศษ การศกษาสงเคราะห โดยโรงเรยนตองจดกจกรรมไดเหมาะสมกบผเรยนแตละชวงวย

๒. การจดกจกรรมเสรมสรางคณลกษณะ ตามขนาดโรงเรยน จำานวนนกเรยน จำานวนครและบคลากรทางการศกษาของโรงเรยน มแนวดำาเนนการ ดงน

๒.๑ โรงเรยนประถมศกษา และโรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา ขนาดเลก มครไมครบชน ทงโรงเรยนทจดการศกษาเปนเอกเทศ หรอจดการศกษาแบบเรยนรวม ควรจดกลมนกเรยนเปนชนชวงชน คละหลายชน หรอรวมกลมทงโรงเรยน (กรณเปนโรงเรยนขนาดเลกมาก) ใหสอดคลองกบจำานวนครทจะรบผดชอบ หรอเปนผดแลกจกรรม การจดกจกรรมของโรงเรยนขนาดเลกในบางพนท สามารถเดนทางไปมาสะดวก อาจนำานกเรยนหมนเวยนกนไปจดรวมกบโรงเรยนใกลเคยงได

26

๒.๒ โรงเรยนขนาดเลก หรอขนาดกลาง ทมครพอดชน หรอมครเพยงพอควรจดกลมนกเรยนใหเหมาะสมกบกจกรรมไดใหมจำานวนทงกลมไมมากเกนไปและคำานงถงความสนใจและความตองการของนกเรยนเปนหลก

๒.๓ โรงเรยนขนาดใหญและใหญพเศษ ทมนกเรยนจำานวนมากตองมการวางแผนทรดกมเพราะทางโรงเรยนอาจมขอจำากดดานสถานท และตองเปดโอกาสใหนกเรยนเลอกกจกรรมไดอยางหลากหลาย ทงนอาจเลอกกจกรรมทเหมาะสมกบชวงเวลาไดตลอดวน

๒.๔ โรงเรยนการศกษาพเศษ และการศกษาสงเคราะห ใหพจารณาตามความเหมาะสมกบบรบท ความพรอม ของโรงเรยน

๓. การจดกจกรรมเสรมสรางคณลกษณะ เพมเวลาร ควร“ ”เปนกจกรรมทเปนไปตามความตองการความสนใจของผเรยน ผปกครอง จดเนนและอตลกษณของโรงเรยน และศกษาวเคราะหและสงเคราะห จากสมรรถนะสำาคญ ๕ ประการ คณลกษณะอนพงประสงค ๘ ประการ ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน คานยมหลก ๑๒ ประการ ของคณลกษณะของคนไทย ๘ ประการ (ศธ.) ศตวรรษท ๒๑ เปนตน

รปแบบ/วธก�รจดก�รเรยนร กระทรวงศกษาธการไดใชทฤษฎการเรยนรของเบนจามน บลม (Bloom et al, ๑๙๕๖) และคณะ ในการออกแบบการจดการเรยนรแกผเรยน ซงไดจำาแนกจดมงหมายการเรยนรออกเปน ๓ ดาน คอ 

๑) ดานพทธพสย (Cognitive Domain) หรอสมอง ทจะตองฝกใหเดกรจกคดตามหลกการการพฒนาสมองของเดกแตละชวงวย 

27

๒) ดานเจตพสย (Affective Domain) หรอหวใจ ทจะตองปลกฝงคณธรรมจรยธรรม ความมวนย ความเปนชาตไทย รกสถาบนพระมหากษตรย รจกสทธและหนาท ฝกใหมทศนคตทถกทควร 

๓) ดานทกษะพสย (Psychomotor Domain) หรอมอ กคอการฝกใหมทกษะจากการปฏบต

Head - Heart – Hand - Health

สอดคลองกบแนวทางของกระทรวงศกษาธการทตองการจะผลตกำาลงสายอาชวศกษาเพมขน ทำาใหนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนตนทอาจจะไปเรยนตอสายอาชวะ มกระบวนการไดเรยนรตวเอง นอกจากนทฤษฎดงกลาวยงสอดคลองกบพระราชดำารสของสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร เกยวกบองค ๔ แหงการจดการศกษา ซงประกอบดวย

๑. พทธศกษา ๒. จรยศกษา ๓. หตถศกษา และ๔. พลศกษา

โดยมรปแบบ/วธก�รจดก�รเรยนรดวยกจกรรมนอกหองเรยน แบงเปน ๓ หมวด คอ

๑. สร�งเสรมสมรรถนะและก�รเรยนร ซงมกลมกจกรรมพฒนาดานการสอสาร การคด การแกปญหา การใชเทคโนโลย การเรยนรทสงเสรมการเรยนร อาท กจกรรมสนกกบภาษาไทย หนยนตวเศษ กลคณตศาสตร เทยวไกลไรพรมแดน นทานหรรษา เปนตน

28

หมวด กลมกจกรรม ร�ยก�รกจกรรม

๑. สร�งเสรมสมรรถนะ และก�รเรยนร

๑. พฒนาความสามารถ ดานการสอสาร

๑) สนกกบภาษาไทย ๒) English is Fun๓) มคคเทศกนอย

๒. พฒนาความสามารถ ดานการคด และการพฒนากรอบ ความคดแบบเปดกวาง (Growth Mindset)

๑) หนยนตวเศษ ๒) ศลปะสรางสรรค ๓) มาเรยนรกนเถอะ

๓. พฒนาความสามารถดานการแกปญหา

๑) การถกแถลง / ระดมความ คดเหน / กระบวนการแกปญหา ๒) กลคณตศาสตร ๓) วางอยางไรใหเปนชด

๔. พฒนาความสามารถ ดานการใชเทคโนโลย

๑) เทยวไกลไรพรมแดน ๒) การสรางงานดวยโปรแกรม คอมพวเตอร ๓) Virtual Field Trip

๕. พฒนาทกษะ ๑) ฟด ฟด ฟอ ไฟ สไตล

Head

29

การเรยนร ทสงเสรมการเรยนร ๘ กลมสาระการเรยนร

มฟว (ภาษาองกฤษ) ๒) แยกฉนแลวเธอจะไดอะไร (แยกตวประกอบคณตศาสตร)๓) นทานหรรษา (นทาน ๓ ภาษา)

๑.๑ แนวท�งก�รจดกจกรรมก�รเรยนรเพอพฒน� Head ๑) นย�มศพท Head หมายถง กจกรรมพฒนาสมองทสงเสรมใหผเรยนมความสามารถในการวเคราะห การสงเคราะห และการประเมนคา ๒) จดมงหม�ยของก�รจดกจกรรมก�รเรยนร กจกรรมพฒนาสมอง เปนการพฒนาศกยภาพของผเรยนใหบรรลจดมงหมายทาง การเรยนรดานพทธพสย (Cognitive Domain) ตามจดมงหมายทางการศกษาของ เบนจามน เอส บลม และคณะ (Bloom et al,1956) ซงไดจำาแนกระดบพฤตกรรมดานพทธพสยออกเปน ๖ ระดบ ไดแก ความรความจำา ความเขาใจ การนำาไปใช การวเคราะห การสงเคราะห และการประเมนคา ดงตารางตอไปน

ระดบพฤตกรรม

พฤตกรรมบงช

๑. ความรความจำา (Knowledge)

- บอก/เลา/ทอง/ระบ/เลอก/ใหความหมาย/ใหคำานยาม/รวบรวม/ช/ จดลำาดบ/ จำาแนก

30

๒. ความเขาใจ (Comprehension)

- อธบาย/ขยายความ/ตความ/แปลความ/ลงความเหน/เปรยบเทยบ/ แสดงความเหน/สรปยอ/บอกใจความสาคญ/ ทำานาย/กะประมาณ

๓. การนำาไปใช (Application)

- ประยกต/ปรบปรง/แกปญหา/เลอก/จด/ทำา/ปฏบต/แสดง/สาธต/ผลต

๔. การวเคราะห (Analysis)

- จำาแนกแยกแยะ/หาเหตและผล/หาความสมพนธ/หาขอสรป/หาหลกการ/ หาขออางอง/หาหลกฐาน/ตรวจสอบ/ จดกลม

๕. การสงเคราะห (Synthesis)

- เขยน/บรรยาย/อธบาย/เลา/บอก/เรยบเรยง/สราง/จด/ประดษฐ/แตง/ดดแปลงปรบแกไข/ทำาใหม/ออกแบบปฏบต/คดรเรม/ตงสมมตฐาน/ตงจดมงหมาย/ ทำานาย/ทำานายสถานการณ/คดวธแกปญหา

๖. การประเมนคา (Evaluation)

- วพากษวจารณ/ตดสน/ตคา/สรป/เปรยบเทยบ/จดอนดบ/กำาหนดเกณฑ/กำาหนดมาตรฐาน/ตดสนใจ/แสดงความคดเหน/ใหเหตผล/บอกหลกฐาน

ทงน กจกรรมพฒนาสมองเปนการพฒนาตอยอดระดบพฤตกรรมดานพทธพสยขนพนฐานของผเรยน ไดแก ความรความจำา ความเขาใจ และการนำาไปใช สระดบพฤตกรรมดานพทธพสยขนสง ไดแก การวเคราะห การสงเคราะห และการประเมนคา ดงนน จดมงหมายของการจดกจกรรมการเรยนรเพอพฒนาสมอง จงหมายถงการพฒนาระดบพฤตกรรมดานพทธพสยขนสง โดยใหผเรยนไดลงมอปฏบตกจกรรม ทออกแบบไวอยางสรางสรรค เนนการเรยนรทมความหมาย และสมพนธเชอมโยงกบชวตจรงของผเรยน ทำาใหผ

31

เรยนเกดการเรยนรอยางมความสข และมทกษะการคดขนสง๓) แนวท�งก�รจดกจกรรมก�รเรยนร

การเรยนรทจะประสบความสำาเรจตองอาศยปจจยหลายประการ ไมวาจะเปนคณภาพของคร ในการออกแบบการเรยนรทสนองตอความแตกตางของผเรยน การจดบรรยากาศทเออตอ การเรยนร ความพรอมของโรงเรยน บรบทของชมชน ดงนน การจดกจกรรมการเรยนรเพอพฒนาสมอง จงตองพจารณาและดำาเนนการภายใตแงมมเหลานผานกจกรรมทครกำาหนดรวมกบผเรยน ผเรยนกำาหนดเอง หรอกำาหนดรวมกบผปกครอง ชมชน โรงเรยน หนวยงาน องคกรอนๆ เปนตน อาจจะจดเปนหมวดหมความรตางกนหรอเหมอนกน ในระดบชนเรยนเดยวกนหรอตางระดบชนเรยน โดยมครเปนทปรกษาใหขอเสนอแนะเพอความเหมาะสม ถกตอง ปลอดภยและเปนไปตามเอกสารคมอบรหารจดการเวลาเรยน ลดเวลาเรยน เพม“เวลาร หวขอแนวทางการจดกจกรรม ลดเวลาเรยนเพมเวลาร ใน” “ ”หมวดท ๑ สรางเสรมสมรรถนะและการเรยนร กลมกจกรรมท ๑-๕ ทสอดคลองกบสมรรถนะทสำาคญของผเรยน และทกษะการเรยนร๘ กลมสาระการเรยนร ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ ดงน

คว�มส�ม�รถในก�รสอส�ร เปนความสามารถในการรบและสงสาร มวฒนธรรมในการใชภาษาถายทอดความคด ความรความเขาใจ ความรสก และทศนะของตนเองเพอแลกเปลยนขอมลขาวสารและประสบการณอนจะเปนประโยชนตอการพฒนาตนเองและสงคม รวมทงการเจรจาตอรองเพอขจดและลดปญหาความขดแยงตาง ๆ การเลอกรบหรอไมรบขอมลขาวสารดวยหลกเหตผลและความถกตอง ตลอดจนการเลอกใชวธการสอสาร ทมประสทธภาพโดยคำานงถงผลกระทบทมตอตนเองและสงคม

32

คว�มส�ม�รถในก�รคด เปนความสามารถในการคดวเคราะห การคดสงเคราะห การคดอยางสรางสรรค การคดอยางมวจารณญาณ และการคดเปนระบบ เพอนำาไปสการสรางองคความรหรอสารสนเทศเพอการตดสนใจเกยวกบตนเองและสงคมไดอยางเหมาะสม

คว�มส�ม�รถในก�รแกปญห� เปนความสามารถในการแกปญหาและอปสรรค

ตางๆ ทเผชญไดอยางถกตองเหมาะสมบนพนฐานของหลกเหตผล คณธรรมและขอมลสารสนเทศ เขาใจความสมพนธและการเปลยนแปลงของเหตการณตาง ๆ ในสงคม แสวงหาความร ประยกตความรมาใชในการปองกนและแกไขปญหา และมการตดสนใจทมประสทธภาพโดยคำานงถงผลกระทบทเกดขนตอตนเอง สงคมและสงแวดลอม

คว�มส�ม�รถในก�รใชเทคโนโลย เปนความสามารถในการเลอก และใช เทคโนโลยดานตาง ๆ และมทกษะกระบวนการทางเทคโนโลย เพอการพฒนาตนเองและสงคม ในดานการเรยนร การสอสาร การทำางาน การแกปญหาอยางสรางสรรค ถกตอง เหมาะสม และมคณธรรม

ทกษะก�รเรยนร ๘ กลมส�ระก�รเรยนรเปนการจดกจกรรมทพฒนาตอยอดจาก การจดกจกรรมการเรยนรของแตละกลมสาระการเรยนร สการจดกจกรรมเพมเวลารเพอยกระดบพฤตกรรมดานพทธพสยขนสง ไดแก การวเคราะห การสงเคราะห และการประเมนคา

ดงนนการเปดโอกาสใหผเรยนไดเรยนรผานกจกรรมทออกแบบไวอยางสรางสรรค

โดยคำานงถงความแตกตางระหวางบคคล เนนการเรยนรอยางมความหมาย และสมพนธเชอมโยงกบชวตจรงของผเรยน จงเปนสงสำาคญ

33

ยงททำาใหผเรยนเกดการเรยนรอยางมความสข มประสบการณตรง สรางความรดวยตนเอง และมทกษะการคดขนสง ซงเปนพฒนาการดานพทธศกษาของผเรยนตามหลกองค ๔ แหงการศกษา

๔) รปแบบก�รจดกจกรรมก�รเรยนร ครสามารถเลอกใชรปแบบการจดกจกรรมใหเหมาะสมกบบรบทของตนเอง ซงในการจดกจกรรมเพอพฒนาสมองนน มงเนนใหผเรยนพฒนาความสามารถดานการวเคราะห การสงเคราะห และการประเมนคา ดงนน การพจารณาเลอกใชรปแบบการจดกจกรรมการเรยนรจงตองเลอกใหเหมาะสมและสอดคลองกบจดมงหมายของการจดกจกรรมการเรยนรและการพฒนาความสามารถ ในระดบทตองการ ในทน จงขอเสนอรปแบบการสอนทสอดคลองกบการจดกจกรรมการเรยนรเพอพฒนาสมอง ดงน ๑) รปแบบการสอนตามแนวคดของกานเย (Gage’s Instructional Model ) ๒) รปแบบการเรยนรโดยใชโครงงานเปนฐาน (Project-Based Learning) ๓) รปแบบการสอนมโนทศน (Concept Attainment Model)

๕) แนวท�งก�รประเมนผลก�รจดกจกรรมก�รเรยนร การเลอกวธการและเครองมอในการประเมนผลควรพจารณาใหสอดคลอง เหมาะสมกบลกษณะของกจกรรม ระดบพฤตกรรมทตองการพฒนาและวยของผเรยน อยางไรกตาม ถงแมเปาหมายในการจดกจกรรมจะตองการพฒนาความสามารถในระดบการวเคราะหขนไปกตาม แตควรคำานงถงความสามารถระดบพนฐานของผเรยนดวย โดยมวธการประเมนผลและเครองมอประเมนในแตละระดบพฤตกรรม ดงตาราง

ระดบ วธก�รประเมนต�มพฤตกรรมบงช เครองมอ

34

พฤตกรรม๑. ความรความจำา (Knowledge)

การตรวจสอบผลงานของนกเรยนทสะทอนพฤตกรรมบงช ดงน บอก/เลา/ทอง/ระบ/เลอก/ใหความหมาย/รวบรวม/ใหคำานยาม/ช/จดลำาดบ/จำาแนก

- แบบตรวจสอบผลงาน- แบบสงเกตพฤตกรรม- แบบประเมนความพงพอใจ

๒. ความเขาใจ (Comprehension)

การตรวจสอบผลงานของนกเรยนทสะทอนพฤตกรรมบงช ดงน อธบาย/ขยายความ/ตความ/แปลความ/ทำานาย/เปรยบเทยบ/ลงความเหน/แสดงความเหน/สรปยอ/ บอกใจความสาคญ/กะประมาณ

- แบบตรวจสอบผลงาน- แบบสงเกตพฤตกรรม- แบบประเมนความ

พงพอใจ๓. การประยกตใช (Application)

การตรวจสอบผลงานของนกเรยนทสะทอนพฤตกรรมบงช ดงน ประยกต/ปรบปรง/แกปญหา/เลอก/จด/ทำา/ปฏบต/แสดง/สาธต/ผลต

- แบบตรวจสอบผลงาน- แบบสงเกตพฤตกรรม- แบบประเมนความ

พงพอใจ๔. การวเคราะห (Analysis)

การตรวจสอบผลงานของนกเรยนทสะทอนพฤตกรรมบงช ดงน จำาแนกแยกแยะ/หาเหตและผล/หาความสมพนธ/ หาขอสรป/หาหลกการ/หาขออางอง/หาหลกฐาน/ ตรวจสอบ/จดกลม

- แบบตรวจสอบผลงาน- แบบสงเกตพฤตกรรม- แบบประเมนความ

พงพอใจ๕. การสงเคราะห

การตรวจสอบผลงานของนกเรยนทสะทอนพฤตกรรมบงช ดงน

- แบบตรวจสอบผลงาน

35

(Synthesis)

เขยน/บรรยาย/อธบาย/เลา/บอก/เรยบเรยง/สราง/จด/ประดษฐ/แตง/ดดแปลงปรบแกไข/ทำาใหม/ออกแบบปฏบต/คดรเรม/ตงสมมตฐาน/ตงจดมงหมาย/ทำานาย/ทำานายสถานการณ/คดวธแกปญหา

- แบบสงเกตพฤตกรรม- แบบประเมนความ

พงพอใจ

๖. การประเมนคา (Evaluation)

การตรวจสอบผลงานของนกเรยนทสะทอนพฤตกรรมบงช ดงน วพากษวจารณ/ตดสน/ตคา/สรป/เปรยบเทยบ/จดอนดบ/กำาหนดเกณฑ/กำาหนดมาตรฐาน/ตดสนใจ/แสดงความคดเหน/ใหเหตผล/บอกหลกฐาน

- แบบตรวจสอบผลงาน- แบบสงเกตพฤตกรรม- แบบประเมนความ

พงพอใจ

๒. สร�งเสรมคณลกษณะและค�นยม ซงมกลมกจกรรมปลกฝงคานยมและจตสำานกการทำาประโยชนตอสงคม ปลกฝงความรกชาต ศาสนา และพระมหากษตรย ปลกฝงคณธรรมจรยธรรม ปลกฝงและสรางความภาคภมใจในความเปนไทย อาท กจกรรมมอปราบขยะ ตามรอยพอ ลกเสอเนตรนาร ยวกาชาด ผบำาเพญประโยชน ภมใจในบานเกด เปนตน

หมวด กลมกจกรรม รายการกจกรรม๒. สรางเสรมคณลกษณะ และคานยม

๖. ปลกฝงคานยมและจตสำานกการทำา ประโยชนตอสงคม

๑) นกสบสายนำา ๒) มอปราบขยะ ๓) นกอนรกษนอย ๔) พสอนนอง / Hea

rt

36

มจตสาธารณะและการใหบรการ ดานตาง ๆ ทงทเปน ประโยชนตอตนเองและตอสวนรวม

เพอนสอนเพอน

๗. ปลกฝงความรกชาต ศาสนา และ พระมหากษตรย

๑) ตามรอยพอ ๒) โครงงานทำาดเพอพอ ๓) เรยนรอทยานราชภกด

๘. ปลกฝงคณธรรม จรยธรรม (มวนย ซอสตย สจรต เสยสละ อดทน มงมนในการทำางาน กตญญ)

๑) โครงงานคณธรรม ๒) หองนำาสะอาด ๓) ครอบครวของฉน

๙. ปลกฝงความรกความภาคภมใจ ในความเปนไทย และหวงแหนสมบตของชาต

๑) ภมใจในบานเกด ๒) สบสานภมปญญาทองถน ๓) รกษไทย รกษถน ๔) สทธฉนสทธเธอ

๒.๑ แนวท�งก�รจดกจกรรมก�รเรยนรเพอพฒน� Heart

๑) นย�มศพท Heart หมายถง กจกรรมทสงเสรม พฒนาและปลกฝงคานยม จตสำานก ใหผเรยนม

37

คณลกษณะอนพงประสงคจนเปนลกษณะนสย และมสำานกทดตอตนเองและสวนรวม

๒) จดมงหม�ยของก�รจดกจกรรมก�รเรยนร การพฒนา Heart เปนการพฒนาศกยภาพของผเรยนดานจตพสย (Affective Domain) ตามทฤษฎการเรยนรของเบนจามน บลมและคณะ (Bloom et al, 1976) พฤตกรรมดานจตใจเปนคานยม ความรสก ความซาบซง ทศนคต ความเชอ ความสนใจและคณธรรม พฤตกรรมดานนอาจไมเกดขนทนท ดงนน การจดกจกรรมการเรยน การสอนโดยจดสภาพแวดลอมทเหมาะสม และสอดแทรกสงทดงามอยตลอดเวลา จะทำาใหพฤตกรรมของผเรยนเปลยนไปในแนวทางทพงประสงค ประกอบดวยพฤตกรรม ๕ ระดบ ไดแก การรบร (Receiving or attending) การตอบสนอง (Responding) การสรางคณคา (Valuing) การจดระบบคณคา (Organization) และการสรางลกษณะนสย(Characterization by a value complex) ดงน

ระดบพฤตกรรม พฤตกรรมบงช๑. การรบร (Receiving or attending)

เปนความรสกทเกดขนตอปรากฏการณ หรอสงเราอยางใดอยางหนง ซงเปนไปในลกษณะของการแปลความหมายของสงเรานนวาคออะไร แลวจะแสดงออกมาในรปของความรสกทเกดขน

๒. การตอบสนอง (Responding)

เปนการกระทำาทแสดงออกมาในรปของความเตมใจ ยนยอม และพอใจตอสงเรานน ซงเปนการตอบสนองทเกดจากการเลอกสรรแลว

38

๓. การสรางคณคา(Valuing)

การเลอกปฏบตในสงทเปนทยอมรบกนในสงคม การยอมรบนบถอในคณคานน ๆ หรอปฏบตตามในเรองใดเรองหนง จนกลายเปนความเชอ แลวจงเกดทศนคตทดในสงนน

๔. การจดระบบคณคา (Organization)

การสรางแนวคด จดระบบของคานยมทเกดขนโดยอาศยความสมพนธ ถาเขากนไดกจะยดถอตอไป แตถาขดกนอาจไมยอมรบอาจจะยอมรบคานยมใหม โดยยกเลกคานยมเกา

๕. การสรางลกษณะนสย (Characterization by a value complex)

การนำาคานยมทยดถอมาแสดงพฤตกรรมทเปนนสยประจำาตวใหประพฤตปฏบตแตสงทถกตองดงามพฤตกรรมดานน จะเกยวกบความรสกและจตใจ ซงจะเรมจากการไดรบรจากสงแวดลอม แลวจงเกดปฏกรยาโตตอบ ขยายกลายเปนความรสกดานตางๆ จนกลายเปนคานยม และยงพฒนาตอไปเปนความคด อดมคต ซงจะควบคมทศทางพฤตกรรมของคน คนจะรดรชวอยางไรนน กเปนผลของพฤตกรรมดานน

การพฒนา Heart เปนการพฒนาตอยอดระดบพฤตกรรมดานจตพสยขนพนฐานของผเรยน ไดแก การรบร การตอบสนอง สระดบพฤตกรรมดานจตพสยขนสง ไดแก การสรางคณคา การจดระบบคณคา และการสรางลกษณะนสย เพอใหเกดคณลกษณะและคานยมทตดตวผเรยนอยางยงยน ดงน

๑. ผเรยนรคณคาในการปฏบตตน ทมผลตอสงคมและสวนรวม๒. ผเรยนเลอกปฏบตตนในพฤตกรรมทเหมาะสมตามกาลเทศะ๓. ผเรยนปฏบตตนจนเกดเปนลกษณะนสยและบคลกภาพทด

39

๓) แนวท�งก�รจดกจกรรมก�รเรยนร กจกรรมลดเวลาเรยน เพมเวลาร หมวดสรางเสรมคณลกษณะและคานยม (Heart) แบงออกเปน ๔ กลมกจกรรม (สำานกวชาการและมาตรฐานการศกษา กระทรวงศกษาธการ,๒๕๕๘:๒๖) ดงน ๑. สงเสรม พฒนาและปลกฝงคานยม จตสำานกการทำาประโยชนตอสงคม มจตสาธารณะและการใหบรการดานตางๆ ทงทเปนประโยชนตอตนเองและสวนรวม ๒. สงเสรม พฒนาและปลกฝงความรกชาต ศาสนา และพระมหากษตรย

๓. สงเสรม พฒนาและปลกฝงคณธรรม จรยธรรม (ความมวนย ซอสตยสจรต เสยสละ อดทน มงมนการทำางาน กตญญ) ๔. สงเสรม พฒนาและปลกฝงความรก ความภาคภมใจในความเปนไทย และหวงแหนสมบตของชาต

๔) รปแบบก�รจดกจกรรมก�รเรยนร รปแบบการจดกจกรรมลดเวลาเรยน เพมเวลาร หมวดสรางเสรมคณลกษณะและคานยม(Heart) มหลายรปแบบ ครผสอนสามารถเลอกใชรปแบบไดตามความเหมาะสม ตามกจกรรมและบรบทของโรงเรยน อาทเชน

๔.๑) การจดการเรยนรแบบใชปญหาเปนฐาน (Problem-Based Learning ) ๔.๒) การจดการเรยนรแบบใชบทบาทสมมต (Role Playing Model) ๔.๓) การจดการเรยนรแบบใชโครงงานเปนฐาน (Project-Based Learning)

40

๔.๔) การจดกจกรรมการเรยนรเชงประสบการณ (Experiential Learning) ๕) แนวท�งก�รประเมนผลก�รจดกจกรรมก�รเรยนร ตารางแสดงตวอยางวธการและเครองมอในการประเมนผล

วธการ เครองมอ หมายเหต๑. นกเรยนประเมนตนเอง ๑ แบบประเมนความพง

พอใจแบบประเมนผล สามารถเลอกใชไดตามความเหมาะสมและบรบทของโรงเรยน

๒. ครประเมนนกเรยน ๒. แบบประเมนกจกรรมสรางเสรม คณลกษณะและคานยม (Heart) ๓. แบบสงเกตพฤตกรรมการทำางาน รายกลม๔. แบบสงเกตพฤตกรรมการเขา รวมกจกรรมรายบคคล

๓. สร�งเสรมทกษะก�รทำ�ง�น ก�รดำ�รงชพ และทกษะชวต ซงมกลมกจกรรมตอบสนองความสนใจ ความถนด และความตองการของผเรยนตามความแตกตางระหวางบคคล ฝกการทำางาน ทกษะทางอาชพ และอยอยางพอเพยง พฒนาความสามารถดานการใชทกษะชวต สรางเสรมสมรรถนะทางกาย อาท กจกรรมรองได รองด ชวมสข รอยลกปด ค Buddy พรหส วนกฬาครอบครว เปนตน

41

หมวด กลมกจกรรม ร�ยก�รกจกรรม๓. สรางเสรมทกษะ การทำางานการดำารงชพ และทกษะชวต

๑๐. ตอบสนองความ สนใจ ความถนด และความตองการของผเรยนตามความ แตกตางระหวางบคคล

๑) รองได รองด ชวมสข ๒) รวมศลปสรางสรรค ๓) ชมนม ชมรมตาง ๆ ๔) แนะแนว

๑๑. ฝกการทำางาน ทกษะทางอาชพ ทรพยสนทางปญญา อยอยางพอเพยง และมวนยทางการเงน

๑) ออมสน ออมทรพย ๒) รอยลกปด ๓) ถายภาพมอโปร ๔) เกษตรอนทรยวถธรรมชาต ๕) ตลาดนดพอเพยง

๑๒. พฒนาความสามารถดานการใชทกษะชวต

๑) การปรบตวใหเหมาะสม ๒) ค Buddy พรหส ๓) วายนำา

Hand

Health

42

๑๓. สรางเสรมสมรรถนะทางกาย

๑) วนกฬาครอบครว ๒) Bike for Yourself๓) กฬาสากล

๓.๑ แนวท�งก�รจดกจกรรมก�รเรยนรเพอพฒน� Hand ๑) นย�มศพท Hand หมายถง การพฒนาทกษะการปฏบตกจกรรมเพอสรางเสรมทกษะการทำางาน การดำารงชวต และทกษะชวต ไดแก กจกรรมทตอบสนองความสนใจ ความถนดและความตองการของผเรยนตามความแตกตางระหวางบคคล กจกรรมฝกการทำางาน ฝกทกษะอาชพ ภมปญญาทองถน และการอยอยางพอเพยง ๒) จดมงหม�ยของก�รจดกจกรรมก�รเรยนร การจดกจกรรมการเรยนร เพอพฒนา Hand มจดมงหมายใหผเรยนเกดพฤตกรรมดานทกษะพสย (Psychomotor Domain) (Bloom et al, 1956) ดงตอไปน

เสรมสรางทกษะการทำางานเสรมสรางทกษะการดำารงชวตเสรมสรางทกษะชวต

การจดกจกรรมการเรยนรเพอพฒนา Hand เพอพฒนาผเรยนใหเกดทกษะตาง ๆ มเปาหมายการพฒนาใหผเรยนเกดพฤตกรรม ๕ ระดบ โดยผเรยนตองเกดพฤตกรรมในระดบท ๓ ขนไป รายละเอยดระดบพฤตกรรมและตวชวดความสำาเรจ มดงน

ระดบ ๑ ผเรยนมความรในการปฏบต (การรบร เลยนแบบ ทำาตาม)

๑.๑ ผเรยนไดรบรหลกการปฏบตทถกตอง หรอเลอกหาแบบทสนใจได

๑.๒ ผเรยนสามารถบอกขนตอนหรอวธการปฏบตในสงทเลอกจากตวแบบทถกตองได

43

๑.๓ ผเรยนสามารถบอกผลทจะเกดขนจากการปฏบตได ระดบ ๒ ผเรยนมความสามารถในการปฏบต (การทำาเอง/ปรบให

เหมาะสม) ๒.๑ ผเรยนสามารถทำาตามแบบทตนเลอกได ๒.๒ ผเรยนสาธตการปฏบตในกจกรรมทตนเลอก หรอ

ตามคำาแนะนำา ๒.๓ ผเรยนสามารถปรบวธการปฏบตใหมความเหมาะสม

กบตนเองระดบ ๓ ผเรยนมความคดสรางสรรคในการปฏบต (การ

หาความถกตอง) ๓.๑ ผเรยนสามารถปฏบตไดดวยตนเองโดยไมตองอาศย

เครองชแนะ ๓.๒ ผเรยนสามารถสราง ประดษฐ ดดแปลง ปรบ แกไข

ออกแบบ ทำาใหมในสงท ตนเองปฏบตได ๓.๓ ผเรยนสามารถคดรเรม กำาหนดจดมงหมาย วธการ

ขนตอนการปฏบตเปนของ ตนเองได

ระดบ ๔ ผเรยนเหนคณคาในการปฏบต (การทำาอยางตอเนอง) ๔.๑ ผเรยนปฏบต หรอกระทำาตามรปแบบ ในสงทตน

เลอกไดอยางตอเนอง ๔.๒ ผเรยนสามารถปฏบตไดอยางรวดเรว ถกตอง

คลองแคลว ๔.๓ ผเรยนมการฝกฝนงานทปฏบตอยางสมำาเสมอ

ระดบ ๕ ผเรยนมเจตคตทดในการปฏบต (การทำาไดอยางเปนธรรมชาต)

44

๕.๑ ผเรยนสามารถปฏบตตามวธการ ขนตอนทตนเลอกไดอยางตอเนอง คลองแคลว

วองไวโดยอตโนมต ๕.๒ ผเรยนเหนคณคาของการปฏบตตามวธการ ขนตอน

ทตนเลอก ๕.๓ ผเรยนมความภาคภมใจในผลการปฏบตของตนเอง

๓) แนวท�งก�รจดกจกรรมก�รเรยนรเพอพฒน� Hand แนวทางการจดกจกรรมการเรยนรเพอพฒนาทกษะปฏบต ( Hand) ใหบรรลเปาหมายในการสรางเสรมทกษะการทำางาน การดำารงชพ และทกษะชวต มหมวดกจกรรม หลกการจดกจกรรม ทกษะและลกษณะกจกรรม ดงน

๓.๑) หมวดกจกรรม การจดกจกรรมการเรยนรเพอพฒนา Hand เพอเสรมสรางทกษะการทำางาน การดำารงชวตและทกษะชวต ประกอบดวยกลมกจกรรม ๓ กลม ดงน

- กจกรรมทตอบสนองความสนใจ ความถนด และความตองการของผเรยนตามความแตกตางระหวางบคคล

- กจกรรมทฝกการทำางาน ทกษะทางอาชพ ทรพยสนทางปญญา อยอยางพอเพยง และมวนยทางการเงน

- กจกรรมทพฒนาความสามารถดานการใชทกษะชวต

๓.๒) หลกการจดกจกรรมพฒนา Hand ใชหลกการจดกจกรรมการเรยนร Active Learning ดงน

- สงเสรมหรอกระตนใหผเรยนมสวนรวม - สงเสรมปฏสมพนธระหวางผเรยนกบผเรยน และ

ผเรยนกบผสอน

45

- ออกแบบกจกรรมโดยใชเทคนคและวธการทหลากหลาย

- ผสอนมบทบาทในการอำานวยความสะดวก - จดสภาพแวดลอมทเออใหผเรยนสรางความรดวย

ตนเอง ๓.๓) ลกษณะของกจกรรม กจกรรมเพอพฒนาทกษะ

ปฏบต ( Hand) ควรมลกษณะ ดงน ๓.๓.๑) กจกรรมทผเรยนมสวนรวมคนพบความรหรอสรางความรดวยตนเอง ซงจะทำาใหผเรยนเกดทกษะชวตในดานการคดวเคราะหการคดตดสนใจ และแกปญหาอยางสรางสรรค เชน กจกรรมการเรยนรทใหโอกาสผเรยน แสดงความคดเหน วพากษวจารณขาวสาร เหตการณ สถานการณ หรอ ประสบการณของผเรยน และกจกรรมการเรยนรทผเรยนไดสบคนหรอ ศกษา คนควา คดวเคราะห สงเคราะหความรจากสอ ตาง ๆ และแหลงเรยนร ทงภายในและภายนอกสถานศกษา ไดสะทอนตนเองเชอมโยงกบชวตและ การดำาเนนชวตในอนาคต ๓.๓.๒) กจรรมทผเรยนไดทำากจกรรมรวมกน ไดลงมอกระทำากจกรรมลกษณะตาง ๆ ผเรยนไดประยกตใชความร เชน กจกรรมทศนศกษา กจกรรมคาย กจกรรมวนสำาคญ กจกรรมชมรม/ชมนม กจกรรมโครงงาน/โครงการ กจกรรมอาสา เปนตน ซงกจกรรมเหลาน จะทำาใหผเรยนเกดการพฒนาทกษะตางๆ ดงน      - ไดเสรมสรางสมพนธภาพและใชทกษะการสอสาร ไดฝกการจดการอารมณและความเครยดของตนเอง      - ไดรบฟงความคดเหนของผอน ทำาใหเขาใจผอน นำาไปสการยอมรบความคดเหนของผอน รจกไตรตรอง ทำาความเขาใจและตรวจสอบตนเองทำาใหเขาใจตนเองและ เหนใจผอน

46

     - ไดรบการยอมรบจากกลม ไดแสดงออกดานความคด การพด และการทำางานมความสำาเรจ ทำาใหไดรบคำาชม เกดความภมใจและเหนคณคาตนเอง นำาไปสความรบผดชอบ ทงตอตนเองและสงคม

๔) รปแบบก�รจดกจกรรมก�รเรยนร การจดกจกรรมใหคำานงถงทกษะพสย (Psychomotor Domain) (พฤตกรรมดานกลามเนอประสาท) พฤตกรรมทบงถงความสามารถในการปฏบตงานไดอยางคลองแคลวชำานชำานาญ ซงแสดงออกมาไดโดยตรงโดยมเวลาและคณภาพของงานเปนตวชระดบของทกษะ ๕ ขน ดงทไดระบไวแลวขางตน ซงไดนำามากำาหนดเปนรปแบบการจดกจกรรมเพอตอบสนองตามนโยบาย ล“ดเวลาเรยน เพมเวลาร ซงสามารถเลอกรปแบบการจดกจกรรมได”ตามศกยภาพของผเรยนแตละระดบชน ตามบรบท และความตองการของผเรยน แสดงตามแผนภาพการพฒนาทกษะปฏบต ดงน

๑ การจดกจกรรมการเรยนรแบบใชโครงงานเปนฐาน (Project-Based Learning)๒. การจดกจกรรมการเรยนรแบบใช

รปแบบกจกรรม

แผนภ�พก�รพฒน�ทกษะปฏบต

การพฒนาสมรรถนะดานการ

๑. ก�รรบร เลยนแบบ ทำ�ต�ม (Imitation) เปนการใหผเรยนไดรบรหลกการปฏบตทถกตอง หรอ เปนการเลอกหาตวแบบทสนใจ๒. ก�รทำ�เอง/ก�รปรบใหเหม�ะ

๑. ผเรยนมความรในการปฏบต(รบร เลยนแบบ ทำาตาม)๒. ผเรยนมความ

เปาหมายความสำาเรจ

47

๕) แนวท�งก�รประเมนผลก�รจดกจกรรมก�รเรยนร การประเมนผลการจดกจกรรมการเรยนรเพอพฒนา

ทกษะปฏบต (Hand) เปนกระบวนการตอเนองจากกจกรรมการเรยนรทผเรยนไดรบ ผานการฝกปฏบตกจกรรมจนเกดพฤตกรรมทแสดงความสามารถปฏบตไดตามศกยภาพของผเรยนแตละคน

ในการประเมนกจกรรมการเรยนรเพอพฒนา Hand ใชแนวทางทฤษฎการเรยนรของ เบนจามน บลม และคณะ (Bloom et al, 1956) สมรรถนะดานทกษะพสย (Psychomotor Domain)  ซงเปนพฤตกรรมทบงถงความสามารถในการปฏบตงานไดอยางคลองแคลว เกดชำานาญ ทแสดงออกมาไดโดยตรง โดยมเวลาและคณภาพของงานเปนตวชวดระดบของพฤตกรรม ๕ ขนตอน ดงน

๑ การจดกจกรรมการเรยนรแบบใชโครงงานเปนฐาน (Project-Based Learning)๒. การจดกจกรรมการเรยนรแบบใช

๑. ก�รรบร เลยนแบบ ทำ�ต�ม (Imitation) เปนการใหผเรยนไดรบรหลกการปฏบตทถกตอง หรอ เปนการเลอกหาตวแบบทสนใจ๒. ก�รทำ�เอง/ก�รปรบใหเหม�ะ

๑. ผเรยนมความรในการปฏบต(รบร เลยนแบบ ทำาตาม)๒. ผเรยนมความ

48

ดานทกษะพสย ( Psychomotor Domain )

ขนตอน พฤตกรรม๑. การรบร ( Imitation ) สงเกต และทำาตาม๒. การลงมอปฏบต ทำาตาม (Manipulation )

ทำาตามได

๓. ความถกตอง ( Precision )

ทำาไดถกตอง ควบคมและลดความผดพลาด

๔. ความชดเจน ตอเนองในการปฏบต ( Articulation )

เรยนรวธการถกตองตามขนตอน

๕. ความเปนธรรมชาต ( Naturalization )

แสดงพฤตกรรมเปนประจำา เปนอตโนมตจนกลายเปนธรรมชาต

๓.๒ แนวท�งก�รนเทศก�รจดกจกรรมก�รเรยนรเพอพฒน� Health

๑) นย�มศพท Health หมายถง การพฒนาใหผเรยนมสขภาพกายแขง

แรงและมเจตคตทดตอการดแลสขภาพ ๒) จดมงหม�ยของก�รจดกจกรรมก�รเรยนร

สขภาพกายและสขภาพจตเปนสงสำาคญสำาหรบทกชวต การทจะดำารงชวตอยอยางปกตตองทำาใหรางกายแขงแรง สมบรณ จตใจมความสข ความพอใจ ผทมสขภาพกายและสขภาพจตทดยอมมการรบรและเรยนรไดดตลอดจนปฏบตหนาทการงานไดอยางมประสทธภาพ ในปจจบนเปนทยอมรบวา การรจกดแลสขภาพกายและสขภาพจตเปนสงสำาคญมากทจะชวยใหชวตอยไดดวยความสขสมบรณและมคณภาพชวตทดดงนน การรจกบำารงรกษาและสงเสรมสขภาพกายและสขภาพจตเปนสงจำาเปนสำาหรบชวตของทกคน

49

สมรรถภาพทางกายเปนสวนหนงทแสดงถงสขภาพกาย สมรรถภาพทางกายไดจากการออกกำาลงกายโดยผานกจกรรมการเคลอนไหวตาง ๆอยางสมำาเสมอ กจกรรมการออกกำาลงกายนอาจจะเปนกจกรรมออกกำาลงกายตาง ๆ ทเปนไปตามความสนใจ เหมาะสมกบเพศและวย สภาพการณและเวลาทมอยเชน บางคนอาจจะออกกำาลงกายดวยการวงชาๆ วนละประมาณ ๑๕ ๒๐ นาท หรอบางคนอาจจะเลนกฬาอยาง–หนงอยางใดตามความถนดและความสนใจของตนเองกได

การพฒนาสขภาพกาย (Health) เปนกจกรรม เพมเวลาร ใน“ ”หมวดท ๓ สรางเสรมทกษะการทำางาน การดำารงชพ และทกษะชวต กลมกจกรรม สรางเสรมสมรรถนะทางกายในทนไดนำาขนตอนการพฒนาทกษะพสย ๕ ขนตอน มาประยกตเปนระดบคณภาพการปฏบตของการจดกจกรรม ดงน

ระดบ ๑ ผเรยนรบรวธปฏบตตนเพอดแลรกษา พฒนาสขภาพกายในเรองทสนใจดวย วธการตาง ๆ

ระดบ ๒ ผเรยนฝกปฏบตเพอดแล รกษา พฒนาสขภาพกายตามทไดรบร โดยมแบบอยาง

จากสอตาง ๆ หรอมผชแนะระดบ ๓ ผเรยนปฏบตการดแล รกษา พฒนาสขภาพกายดวยตนเองไดอยางถกตองโดย ไมตองมผชแนะ และสามารถประเมนปรบปรงการปฏบตของตนเองไดระดบ ๔ ผเรยนปฏบตตนในการดแล รกษา พฒนาสขภาพกายอยางถกตอง ตอเนอง

50

คลองแคลวระดบ ๕ ผเรยนออกแบบกจกรรมทเหมาะสมกบตนเองและปฏบตในการดแล รกษา พฒนาสขภาพกายในชวตประจำาวนไดอยางเปนธรรมชาต

ทงน ผเรยนตองสามารถปฏบตการดแล รกษา พฒนาสขภาพกาย ไดคณภาพระดบ ๓ ขนไป(ผเรยนตองผานระดบ ๑, ๒ และ ๓)

๓) แนวท�งก�รจดกจกรรมก�รเรยนร แนวทางการจดกจกรรมการเรยนรการพฒนาสขภาพ

กาย มจดมงหมายใหผเรยนไดปฏบตการออกกำาลงกายโดยผานกจกรรมการเคลอนไหวตาง ๆ เพอนำาไปใชในชวตประจำาวนจนเปนนสย ซงทำาใหมสขภาพกายแขงแรง และสขภาพจตทดอนจะสงผลใหผเรยนมการรบรและเรยนรไดดแนวทางการจดการเรยนร โดยภาพรวมจงเนนทกระบวนการปฏบตตามหลกการเรยนรทกษะการเคลอนไหวและหลกการออกกำาลงกายทถกตองอยางปลอดภย ตามลำาดบขนตอนการพฒนาทกษะจนกระทงผเรยนปฏบตไดดวยตนเองตลอดจนการนำาไปใชในชวตประจำาวนอยางตอเนองและเปนธรรมชาต

๔) รปแบบก�รจดก�รเรยนร รปแบบการจดกจกรรมการพฒนาสขภาพกาย

สามารถดำาเนนการไดหลากหลายรปแบบโดยองทฤษฎหรอหลกการตาง ๆ ในทนไดประยกตแนวคดการพฒนาทกษะการปฏบต(Instructional Model Based Processes for Psychomotor Skill Development) และระดบพฤตกรรมดานทกษะพสย ของ บลม(Benjamin S. Bloom)มาจดกจกรรมเพมเวลารดานการพฒนาสขภาพกายตามขนตอนดงน

๑. ขนการรบร

51

๒. ขนการปฏบตตามแบบ๓. ขนการปฏบตใหถกตอง๔. ขนการปฏบตอยางตอเนอง๕. ขนการปฏบตในชวตประจำาวนไดอยางเปน

ธรรมชาต

ขนตอน กจกรรม ขอเสนอแนะ / ขอสงเกตขนการรบร

- ผเรยนหาความร ตวอยาง เรองทตนสนใจ จากแหลงตางๆ

ครควรตรวจสอบความถกตองของขอมลทผเรยนรบร - เทคนค / วธการ- ความปลอดภย

- ครแสดงตวอยาง หรอเสนอแนะแหลงขอมลเพมเตม

ครแสดงตวอยางหรอสาธตและชประเดนสำาคญในการปฏบตแตละขนตอนโดยใชเวลาสนๆ

ขนการปฏบตตามแบบ

- ผเรยนฝกปฏบตตามทไดรบร อยางปลอดภย โดยมแบบอยาง จากสอตางๆไดแก วดทศน คลปวดโอ ผสาธต

- ควรใหเวลาผเรยนปฏบตอยางอสระ

- ครสงเกตและใหขอมลยอนกลบ (feedback)

ควรใหขอมลยอนกลบทนททพบขอผดพลาด - กรณทผเรยนบางคนมขอผดพลาด ควรใหขอมลยอนกลบเปนรายคน

52

- กรณทมขอผดพลาดในเรองเดยวกนหลายคน ควรใหขอมลยอนกลบเปนรายกลม

- ครใหแรงเสรม - ครใชภาษาพด หรอ ภาษากายทสงเสรมใหผเรยนมกำาลงใจในการพฒนาการปฏบต

ขนการปฏบตใหถกตอง

- ผเรยนปฏบตดวยตนเองและประเมนปรบปรง การปฏบตของตนเอง

ควรใหเวลาผเรยนปฏบตอยางอสระ

- ครสงเกตและใหขอมลยอนกลบ (feedback)

ครควรใหขอมลยอนกลบเมอพบขอผดพลาดในประเดนสำาคญของการปฏบต

- ครใหแรงเสรม ครควรใชคำาพดทกระตนใหผเรยนประเมนและปรบปรง การปฏบตของตนเองใหดยงขน

ขนการปฏบตอยางตอเนอง

- ผเรยนปฏบตดวยตนเองอยาง ตอเนอง คลองแคลว

- ครควรใหผเรยนปฏบตอยางอสระ- ครเปดโอกาสใหผเรยนสามารถแนะนำาเพอนได

- ผเรยนบนทกการปฏบตของตนเอง

- ครควรชแนะใหผเรยนมวนยในการออกกำาลงกายตามขนตอนอยางตอเนองเพอความปลอดภย และบนทกพฒนาของการปฏบตของตนเอง

- ครเพมกจกรรมพฒนาศกยภาพผเรยน

- ครควรเตรยมกจกรรมทแตกตางไปจากเดม หรอใหผเรยนรวม

53

กนออกแบบการฝกใหมๆ ททาทาย เชน ประยกตเกม หรอการแขงขน ฯลฯ

- ครใหแรงเสรม - ครใชภาษาพด หรอ ภาษากายทกระตนใหผเรยนนำาไปใชในชวตประจำาวน

ขนตอน กจกรรม ขอเสนอแนะ / ขอสงเกตขนการปฏบตในชวตประจำาวนไดอยางเปนธรรมชาต

- ผเรยนออกแบบการปฏบตทเหมาะสมกบตนเองในการออกกำาลงกาย และนำาไปใชในชวตประจำาวนอยางเปนธรรมชาต

- ครใชคำาถามกระตนใหผเรยนนำาความรและทกษะทไดจากการฝกไปใชออกแบบและปฏบตการออกกำาลงกายเพอใหสขภาพแขงแรง และแกปญหาทางสขภาพในชวตประจำาวน- ครชแนะใหผเรยนคำานงถงขอจำากดในออกแบบการปฏบตททำาใหเกดอนตรายตอสขภาพ- ครประเมนการปฏบตการออกกำาลงกายดวยการสงเกตและ เนนยำาใหผเรยนเหนคณคาของการออกกำาลงกายและนำาหลกการออกกำาลงกายไปประยกตใชในชวตประจำาวนอยางคลองแคลวเปนธรรมชาต

ผเรยนนำาเสนอวธการ - โรงเรยนควรจดเวลาเพอเปด

54

ปฏบตของตนในการออกกำาลงกายในชวตประจำาวน

โอกาสใหผเรยนนำาเสนอวธการออกกำาลงกายในชวตประจำาวนของตน - โรงเรยนควรใหแรงเสรมยกยองชมเชย และสงเสรมใหปฏบตการออกกำาลงลงกายอยางตอเนองจนเปนนสยเพอใหมสมรรถภาพทางกายทดในการดำารงชวตอยางมคณภาพและมความสข อนจะสงผลตอการเรยนร

ทงนควรใหผเรยนฝกใชหลกการของการออกกำาลงกาย ซงประกอบดวย การอบอนรางกาย การปฏบตการคลายอน และการสรปทกครงทปฏบตใหตดเปนนสยเพอนำาไปใชในชวตประจำาวนตอไป

กอนดำาเนนการตามขนตอนขางตน ควรมการเตรยมความพรอมเพอใหการจดกจกรรมบรรลตามจดมงหมายของการจดกจกรรมการเรยนรโดยคำานงถงผเรยนเปนสำาคญ ดงน

๑ ศกษาขอมล สารสนเทศ ดานสขภาพของผเรยน เพอนำาไปใชในการออกแบบกจกรรมใหเหมาะสมกบผเรยนอยางปลอดภย

๒ ผเรยนสำารวจกจกรรมทสนใจในการพฒนาสขภาพทางกาย ๓ ผเรยนทดสอบและบนทกขอมลสมรรถภาพทางกาย ไดแก

ความแขงแรงของกลามเนอ (muscle strength) ความทนทาน (endurance) ความเรว (speed) การทรงตว (balance)

55

ความออนตว (flexibility) ความคลองตว (agility) พลงกลามเนอ (muscle power) (สพตร สมาหโตและคณะ,๒๕๕๕)แบบทดสอบและเกณฑมาตรฐานสมรรถภาพทางกาย สำาหรบเดกไทย อาย ๗-๑๘ ป)

๕) แนวท�งก�รประเมนผลก�รจดกจกรรมก�รเรยนร การประเมนผลการเรยนร มวตถประสงคเพอศกษาผลการจดกจกรรมพฒนาผเรยนใหมสขภาพกายแขงแรงและมเจตคตทดตอการดแลสขภาพ โดยพจารณาใน ๒ ประเดน คอระดบพฤตกรรมการปฏบตของผเรยน และผลการทดสอบสมรรถภาพทางกายซงประกอบดวย การประเมนยอย (Formative)และการประเมนรวม (Summative) ๕.๑) การประเมนยอย (Formative) เปนการประเมนความสำาเรจระหวางการปฏบต

ระดบก�รจดกจกรรมก�รเรยนร

ประเดนก�รตรวจสอบ

วธก�ร

ระดบ๑ ผเรยนรบรวธปฏบตตนเพอดแล รกษา พฒนาสขภาพกายในเรองทสนใจดวยวธการตาง ๆ

ความถกตองของขอมลทรบร

- ซกถามขอมลการรบร วธการปฏบต

ระดบ ๒ ผเรยนฝกปฏบตเพอดแล รกษา พฒนาสขภาพกายตามทไดรบร โดยมแบบอยางจากสอตาง ๆ หรอมผชแนะ

ความถกตองและปลอดภยของการปฏบตตามแบบในแตละขนตอน

- การสงเกตพฤตกรรมการปฏบต

56

ระดบก�รจดกจกรรมก�รเรยนร

ประเดนก�รตรวจสอบ

วธก�ร

ระดบ ๓ ผเรยนปฏบตการดแล รกษา พฒนาสขภาพกายดวยตนเองไดอยางถกตองโดยไมตองมผชแนะ และสามารถประเมนปรบปรงการปฏบตของตนเองได

- ความถกตองและปลอดภยของการปฏบตดวยตนเอง- การปรบปรงการปฏบตของตนเองไดอยางเหมาะสมและถกตอง

- การสงเกตพฤตกรรมการปฏบต

ระดบ ๔ ผเรยนปฏบตตนในการดแล รกษา พฒนาสขภาพกายอยางถกตอง ตอเนอง คลองแคลว

- ความถกตอง ตอเนอง คลองแคลว ของการปฏบต

- การสงเกตพฤตกรรมการปฏบต

ระดบ ๕ ผเรยนออกแบบกจกรรมทเหมาะสมกบตนเองและปฏบตในการดแล รกษา พฒนาสขภาพกายในชวตประจำาวนไดอยางเปนธรรมชาต

- การออกแบบกจกรรมการดแล รกษา พฒนาสขภาพกายทเหมาะสมกบตนเองและปฏบตในชวตประจำาวนไดอยางเปนธรรมชาต- การปฏบตในการดแล รกษา พฒนาสขภาพกายในชวตประจำาวนไดอยางเปนธรรมชาต

- การสงเกตพฤตกรรมการปฏบต- การสงเกตการนำาเสนอผลงาน

หมายเหต : ผเรยนตองผานคณภาพการปฏบต ขอ ๑, ๒ และ๓

57

๕.๒ การประเมนรวม (Summative)เปนการประเมนภาพรวมความสำาเรจจากพฒนาการของสมรรถภาพทางกายโดยศกษาจากผลการทดสอบสมรรถภาพทางกายทสถานศกษาไดดำาเนนการอยแลวกอนและหลงการพฒนา

ก�รทบทวนหลงก�รปฏบต (AAR) โดยจะดำาเนนการทนทหลงปดเทอม เพอประมวลและรวบรวมปญหาขอขดของตางๆ จาก การดำาเนนโครงการของผมสวนไดสวนเสย (Stakeholder) ทกกลม โดยเฉพาะครและสถานศกษา เพอนำามาทบทวน ปรบปรง แกไขในการวางแผนดำาเนนโครงการในปการศกษา ๒๕๕๙ ตลอดจนมการศกษารปแบบการจดการของโรงเรยนทประสบความสำาเรจ เพอขยายไปยงโรงเรยนทเหลอตอไปดวย

58

ตอนท ๔ตวชวดภ�พคว�มสำ�เรจ

ในการขบเคลอนนโยบาย ลดเวลาเรยน เพมเวลาร เนนการ“ ”ดำาเนนงานแบบมสวนรวมของทกฝายทเกยวของ โดยมตวชวดภาพความสำาเรจ ของสถานศกษา นกเรยนและผปกครอง ดงนสถ�นศกษ�

๑. มแนวทางการขบเคลอนและตวชวดความสำาเรจ ตามนโยบาย ลดเวลาเรยน เพมเวลาร“ ”

ระดบสถานศกษาทชดเจนและสามารถนาไปสการปฏบตได๒. มแผนงาน/โครงการ/กจกรรม การขบเคลอนนโยบายสการ

ปฏบต๓. ครและบคลากรของโรงเรยนมความร ความเขาใจ และ

สามารถนำานโยบายไปสการปฏบต๔. มตารางเรยนทเออตอการบรหารจดการเวลาเรยน ลดเวลา“

เรยน เพมเวลาร”๕. ครมแผนการจดการเรยนร สอ แหลงเรยนร การวดและ

ประเมนผลทเออตอการจด การเรยนร ลดเวลาเรยน เพมเวลาร“ ”๖. มกจกรรมการเรยนร และกจกรรมสรางสรรค ตามนโยบาย

ลดเวลาเรยน เพมเวลาร“ ”๗. มการนำาผลการพฒนานกเรยนแลกเปลยนเรยนรและพฒนา

นกเรยนอยางตอเนอง

59

๘. มระบบการนเทศ กำากบ ตดตาม และประเมนผลอยางตอเนอง และมประสทธภาพ

๙. มการประชมแลกเปลยนเรยนร และการนำาเสนอผลงานทประสบผลสำาเรจ

๑๐. มการสรางเครอขายและแลกเปลยนเรยนร๑๑. มการสรปและรายงานผลการดาเนนงาน๑๒. ชมชนเขาใจ ใหความรวมมอ สนบสนนการบรหารจดการ

เวลาเรยนของโรงเรยนนกเรยน

๑. ไดเรยนร และปฏบตกจกรรมสรางสรรค โดยใชเวลาเรยนทงดานวชาการ และการปฏบตกจกรรมอยางเหมาะสม

๒. มความสามารถในการคดวเคราะห มทกษะชวต และมความสามารถในการเรยนรดวยตนเองตามความถนด ความสนใจ ตามศกยภาพของตนเองแตละคน

๓. มการประเมนตนเอง และนำาผลการประเมนไปพฒนาการเรยนรของตนเองอยางตอเนอง

๔. มความสขในการเรยนร มภาระงาน การบาน เหมาะสม และสอดคลองกบมาตรฐานการเรยนร และตวชวด

๕. มผลการทดสอบระดบชาต (O-NET) ผลการทดสอบ PISA และผลการทดสอบคณภาพการศกษาตาง ๆ ผานเกณฑทกำาหนดผปกครอง

๑. มความร ความเขาใจ และใหความรวมมอในการดำาเนนงานตามนโยบาย ลดเวลาเรยน เพมเวลาร“ ”

60

๒. มความพงพอใจตอการจดการศกษาของโรงเรยนตามนโยบาย ลดเวลาเรยน เพมเวลาร“ ”

๓. มความพงพอใจตอคณภาพของนกเรยน

ภ�คผนวก

61

แบบสอบถามความพงพอใจของครทปรกษากจกรรมตอการจดกจกรรม ลดเวลาเรยน เพมเวลาร“ ”

โรงเรยน................................................ อำาเภ

อ............................................จงหวด.............................

สงกด..........................................................

คำาชแจง 1. แบบสอบถามฉบบนใชเพอสอบถามความพงพอใจของครทปรกษากจกรรม ตอการจดกจกรรม ลดเวลาเรยน เพมเวลาร ของ“ ”โรงเรยน 2. แบบสอบถามฉบบน ม 2 ตอน คอ

ตอนท 1 ขอมลสวนตวของผตอบแบบสอบถาม ตอนท 2 ความพงพอใจตอการจดกจกรรม ลด“เวลาเรยนเพมเวลาร ของโรงเรยน” 3. โปรดทำาเครองหมาย ในชองทตรงกบระดบความพงพอใจของทานตอผลการดำาเนนงาน

ของโรงเรยนเพยงระดบเดยว

ตอนท 1 ขอมลสวนตวของผตอบแบบสอบถ�ม

1. เพศ หญง ชาย

62

2. อาย ตำากวา 20 ป 20-30 ป

31-40 ป 41-50 ป

51 ปขนไป

3. ระดบการศกษา ปรญญาตร

ปรญญาโท

ปรญญาเอก

ตอนท 2 คว�มพงพอใจของตอก�รจดกจกรรม ลดเวล�เรยน“เพมเวล�ร ของโรงเรยน”

ประเดน

ระดบคว�มพงพอใจ

ม�ก

ทสด

ม�ก

นอย

นอย

ทสด

1. ชวยใหนกเรยนสามารถสรางองคความรไดดวยตนเอง จากการไดลงมอปฏบตจรง

63

2. สงเสรมใหนกเรยนเกดความสนใจในการเรยนร และมกำาลงใจในการเรยนร3. สรางบรรยากาศทกระตนใหนกเรยนเกดการเรยนรดวยตนเอง4. ชวยใหเกดปฏสมพนธระหวางผเรยนกบผเรยนคร ชมชน เพอสรางสภาพแวดลอมในการเรยนรทเปนประโยชนตอปฏบตกจกรรม5. นกเรยนไดฝกทกษะการทำางานเปนทม เกดการเรยนรรวมกน6. ชวยสงเสรมสภาพแวดลอมทเออตอการเรยนรดวยตนเองของนกเรยน7. ชวยใหนกเรยนเกดความเขาใจเกยวกบมโนทศนและแนวคดทสำาคญมากกวาการทองจำา8. ชวยกระตนใหนกเรยนเหนคณคามทศนคตทดและสามารถนำาความรไปประยกตใชในชวตจรง9. ชวยใหนกเรยนเขาใจการเชอมโยงของเนอหาในแตละเรอง10. ชวยใหนกเรยนสนใจกระบวนการการเรยนรมากกวาผลการเรยนร11. สงเสรมการคดอยางมวจารณญาณของนกเรยน12. ชวยใหนกเรยนเรยนรอยางมความสขจากการไดเลอกกจกรมตามความสนใจ13. สงเสรมใหนกเรยนไดแสดงออกและคดอยางสรางสรรค14. สงเสรมใหนกเรยนไดฝกคด ฝกทำา และปรบปรงตนเอง15. นกเรยนมโอกาสแลกเปลยนเรยนรภายในกลมรขอด

64

และจดควรพฒนาของตนเอง16. นกเรยนไดเชอมโยงประสบการณกบชวตจรงเพอฝกการคด การแกปญหา และการคนพบความร17. สงเสรมใหนกเรยนเกดความกระตอรอรนและเรยนรไดดวยตนเอง มากกวาการเรยนรจากการทำาแบบฝกหดและการทองจำา18. ชวยใหนกเรยนเลอกกจกรรมไดเหมาะสมตามความสนใจของตนเอง19. ชวยใหพฒนานกเรยนไดเตมตามศกยภาพของแตละคน20. ชวยใหนกเรยนเกดการเรยนรไดทกเวลาทกสถานท จากการประสานความรวมมอกบผปกครองและชมชน

ขอเสนอแนะเพมเตม

แบบสอบถ�มคว�มพงพอใจสำ�หรบนกเรยนชน ป.1-ป.3ตอก�รจดกจกรรม ลดเวล�เรยน เพมเวล�ร“ ”โรงเรยน................................................

อำาเภอ............................................จงหวด............................

.สงกด..........................................................

คำ�ชแจง 1. แบบสอบถามฉบบนใชเพอสอบถามความพงพอใจของนกเรยนตอการจดกจกรรม ท ลดเวลาเรยน เพม“เวลาร ของโรงเรยน”

65

2. แบบสอบถามฉบบน ม 2 ตอน คอ ตอนท 1 ขอมลสวนตวของผตอบแบบสอบถาม ตอนท 2 ความพงพอใจตอการจดกจกรรม ลดเวลาเรยน“เพมเวลาร ของโรงเรยน”

3. โปรดทำาเครองหมาย ในชองทตรงกบระดบความพงพอใจของนกเรยนตอผลการ ดำาเนนงานของโรงเรยนเพยงระดบเดยว 4. จำานวนนกเรยนทตอบแบบสอบถาม พจารณาในสดสวนทเหมาะสมสำาหรบเปนตวแทน ของนกเรยนแตละชน โดยครผสอน/ผเกบขอมลชวยชแจง อธบายในการตอบ

ตอนท 1 ขอมลสวนตวของผตอบแบบสอบถ�ม

1. เพศ หญง ชาย

2. ชน ประถมศกษาปท 1 ประถมศกษาปท 2 ประถมศกษาปท 3

ตอนท 2 คว�มพงพอใจของตอก�รจดกจกรรม ลดเวล�เรยน“เพมเวล�ร ของโรงเรยน”

ประเดนระดบคว�มพง

พอใจ

นกเรยนมคว�มพอใจตอกจกรรมทโรงเรยนจดใหเรยนเพยงใด1. ไดเลอกเรยนตามความตองการ2. ไดลงมอทำาตามความสามารถของตนเอง3. ไดฝกการแกปญหา

66

4. ไดฝกการคดของตนเอง5. ทำาใหกลาแสดงออกมากขน6. ไดฝกการทำางานรวมกบผอน7. ไดเรยนรจากสงแวดลอมรอบตว8. ไดนำาความรไปใชในชวตจรง9. ไดชวยเหลอเพอน10. ไดเรยนอยางมความสข

แบบสอบถ�มคว�มพงพอใจสำ�หรบนกเรยนชน ป.4-ป.6

ตอก�รจดกจกรรม ลดเวล�เรยน เพมเวล�ร“ ”โรงเรยน................................................

อำาเภอ............................................จงหวด............................

.สงกด..........................................................

คำ�ชแจง 1. แบบสอบถามฉบบนใชเพอสอบถามความพงพอใจของนกเรยนตอการจดกจกรรม ท ลดเวลาเรยน เพม“เวลาร ของโรงเรยน” 2. แบบสอบถามฉบบน ม 2 ตอน คอ ตอนท 1 ขอมลสวนตวของผตอบแบบสอบถาม

ตอนท 2 ความพงพอใจตอการจดกจกรรม ลดเวลาเรยนเพมเวลาร ของโรงเรยน“ ” 3. โปรดทำาเครองหมาย ในชองทตรงกบระดบความพงพอใจของนกเรยนตอผลการ ท ดำาเนนงานของโรงเรยนเพยงระดบเดยว

m 4. จำานวนนกเรยนทตอบแบบสอบถาม พจารณาในสดสวนทเหมาะสมสำาหรบเปน

67

ตวแทน ท ของนกเรยนแตละชน โดยครผสอน/ผเกบขอมลชวยชแจง อธบายในการตอบ

ตอนท 1 ขอมลสวนตวของผตอบแบบสอบถ�ม

1. เพศ หญง ชาย

2. ชน ประถมศกษาปท 4 ประถมศกษาปท 5ประถมศกษาปท 6

ตอนท 2 คว�มพงพอใจของตอก�รจดกจกรรม ลดเวล�เรยนเพมเวล�“ร ของโรงเรยน”

ประเดนระดบคว�มพงพอใจ

ม�กป�นกล�ง

นอย

1. ทำาใหขาพเจามโอกาสไดเลอกเรยนตามความถนด และความตองการของตนเอง2. ทำาใหขาพเจาไดฝกฝน และพฒนาเพมพนความสามารถของตนเอง3. ชวยใหขาพเจาไดพฒนาการเรยนรของตนเองอยางตอเนอง4. ชวยใหขาพเจาไดพฒนาความสามารถในการคดของตนเอง5. สงเสรมใหขาพเจากลาแสดงออกมากขน6. สงเสรมใหขาพเจาไดฝกทกษะการทำางานเปนทม7. ชวยใหขาพเจาไดเรยนรจากสงแวดลอมรอบตว8. ชวยใหขาพเจาไดนำาความรไปใชในชวตจรง9. ทำาใหขาพเจาไดเรยนรการอยรวมกน การมนำาใจ และการชวยเหลอกน10. ทำาใหขาพเจาไดเรยนรอยางมความสข

68

แบบประเมนคว�มสำ�เรจก�รจดกจกรรม ลดเวล�“เรยน เพมเวล�ร”

โรงเรยน................................................ อำาเภ

อ............................................จงหวด.............................

สงกด..........................................................---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------คำ�ชแจง 1. แบบประเมนความสำาเรจการจดกจกรรม ลดเวลาเรยน เพมเวลาร “ ”ฉบบน ใชเพอบนทกผลการ ตรวจสอบการดำาเนนการจดกจกรรมของโรงเรยน โดยเปรยบเทยบกบภาพความสำาเรจในการขบเคลอน นโยบายสการปฏบต

2. โปรดทำาเครองหมาย ในชองทตรงกบผลการดำาเนนงานของโรงเรยนเพยงระดบเดยว

ประเดน

ระดบคว�มสำ�เรจม�ก

ทสด

ม�ก

นอย

นอย

ทสด

1. กจกรรม ลดเวลาเรยน เพมเวลาร ทำาใหนกเรยน“ ”เปนคนด คนเกง และมความสข2. นกเรยนไดปฏบตกจกรรม ลดเวลาเรยน เพมเวลา“ร มประสทธภาพและเกดความคงทน”3. กจกรรม ลดเวลาเรยน เพมเวลาร สงเสรมและ“ ”พฒนานกเรยนใหมคณภาพตามมาตรฐานการเรยนร มทกษะในการคดวเคราะห

69

4. ครไดพฒนานกเรยนเตมศกยภาพ ตามความสนใจ และความถนดของนกเรยนรายบคคล5. โรงเรยนจดโครงสรางตารางเรยนตามบรบทไดถกตอง เหมาะสม6. ครไดพฒนานกเรยนดานวชาการและการปฏบตกจกรรม ไดเตมตามศกยภาพ ความสนใจ และความถนดของนกเรยนเปนรายบคคล7. กจกรรม ลดเวลาเรยน เพมเวลาร ทำาใหนกเรยน“ ”เรยนรอยางมความสข8. กจกรรม ลดเวลาเรยน เพมเวลาร สงเสรมการใช“ ”แหลงเรยนรทงในและนอกโรงเรยน9. ทำาให พอ แม ผปกครอง และผทเกยวของ ไดมสวนรวมในการจดกจกรรม ลดเวลาเรยน เพมเวลาร ของ“ ”โรงเรยน10.พอ แม ผปกครอง และผทเกยวของ มความพงพอใจในการจดกจกรรม ลดเวลาเรยน เพมเวลาร“ ”ขอเสนอแนะอนๆ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………………………..........................................................................................................................