เอกสารประกอบการสอน รายวชา NUR 2224 การประเมนภาวะสขภาพและการสราง

เสรมสขภาพวทยาลยพยาบาลและสขภาพ มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา

ภาคการศกษา 1 ปการศกษา 2560ผสอน อ.สกญญา บญว

รสถต

บทท 5 การตรวจรางกาย การตรวจทรวงอกและปอด การตรวจหวใจและหลอดเลอด การตรวจเตานมและการตรวจรกแร การตรวจทรวงอกและปอด (Thorax and Lungs)  การด  ควรสงเกตสงตอไปน   - รปรางลกษณะทรวงอก ปกตจะมรปรางกลมแบน anteroposterior diameter: Lateral diameter มคาประมาณ 1:2 หรอ 5:7 ในทารก รปรางทรวงอกทผดปกตและมกพบบอยๆ ไดแก  

a. Barrel chest (อกถง) คอทรวงอกทมรปรางเปนทรงกลม อตราสวน AP diameter: lateral diameter ประมาณ 1:1 พบในรายผสงอาย  ผปวยโรคถงลมโปงพอง 

b. Pigeon chest (Pectus Carenatum) คอทรวงอกทกระดก sternum โปงออกทำาให  AP diameter เพมขนพบไดในเดกทเปนโรคกระดกออน (rickets)

c. Funnel chest (Pectus excavatum) คอทรวงอกทมลกษณะบมตรงสวนลางของ sternum บางครงการบมอาจกดหวใจหรอเสนเลอดใหญทำาใหเกดเสยง murmur ลกษณะทรวงอกชนดนจะทำาให  AP diameter มขนาดลดลง 

d. Kyphosis (humpback) หลงโกง ม  2 แบบ คอ หลงโกงแบบโคง (curved kyphosis) พบใน

2

คนอายมากและหลงโกงทเปนมม (Angular kyphosis) เกดจากการยบ (collapse) ของกระดกสนหลงอนใดอนหนงโดยมสาเหตจาก วณโรค เนองอก กระดกผ

e. Scoliosis (หลงคด) มความผดปกตของกระดกสนหลงทำาใหหลงเอยงไปขางใดขางหนง -

ลกษณะการหายใจ อตราการหายใจในเดกแรกเกดจนถงขวบปแรกอาจเรวถง 30-50 ครงตอนาทและจะคอยๆ ชาลงเมออายมากขน ในผใหญมคาปกตประมาณ 14-20 ครงตอนาทตวอยางการหายใจผดปกตทพบได  

a.  การหายใจลำาบาก (Dyspnea) เวลาดจะเหนวาปกจมกบานเขาออกเวลาผปวยหายใจ ชวงระหวางซโครงบม แองเหนอและแองใตกระดกสนอกบม หายใจเรว ถาเปนตอนชวงหายใจเขาแสดงวามอะไรอดกนอยในทางเดนหายใจสวนบน ถาหายใจออกลำาบากมกเปนจากความผดปกตหรอพยาธสภาพในทางเดนหายใจสวนลาง

b.  การหายใจลำาบากรวมกบนอนราบไมได  (Orthopnea) มกพบในรายทมนำาในปอดหรอผปวยเปนหดนอกนนอาจพบในโรคระบบอนๆ เชน ภาวะหวใจวาย หรอทองมานนำา (Ascites) เปนตน 

c.  Tachypnea มการเพมอตราการหายใจทเรวกวาปกตและมกจะตน มกพบในผปวยทมไขจากโรคระบบทางเดนหายใจ ผปวยทมภาวะเยอหมปอดอกเสบ เยอบชองทองอกเสบ ผสงอายทปวยเปน pneumonia 

d.  Hyperpnea มการเพมขนทงอตราและความลกของการหายใจ พบไดภายหลงการออกกำาลงกาย ภาวะไตวาย หรอ metabolic acidosis ถาพบในผปวย diabetic acidosis อาจเรยกวา Kussmaul respiration 

3

e.  Bradypnea มการหายใจทชาลงกวาปกต  อาจเกดจากศนยการหายใจถกกดจากยา เชน ยากลมมอรฟนหรอจากสารพษ สรา 

f.  Cheyne-stoke breathing การหายใจทมความผดปกตทงอตรา จงหวะ ความลกทไมสมำาเสมอ และมชวงของการหยดหายใจ (apnea)เกดขน การหายใจลกษณะนอาจพบไดในเดกเกดใหม  ผสงอายขณะนอนหลบหรอ ม ความผดปกตของศนยการหายใจเนองจากพยาธสภาพในสมอง จากยาเสพตด หรอ มความดนในกะโหลกศรษะเพมขน 

g.  Obstructive breathing ในโรคทางเดนหายใจอดตน การหายใจออกจะยาว เพราะวามการเพมแรงตานทานของทางเดนหายใจ พบไดในผปวย obstructive lung disease เชน asthma, chronic obstructive pulmonary disease (COPD) การคลำา (palpation) บรเวณทรวงอก 

- คลำาการขยายของทรวงอก วามการขยายนอยหรอไมเคลอนไหวอยางไร เปรยบเทยบสองขาง และอาการเจบบรเวณตางๆ - Tactile fremitus โดยใหผปวยเปลงเสยง 1 2 3 แลวสงเกตความสนสะเทอนทรสกถกมอททาบอยบรเวณทรวงอก เปรยบเทยบกนสองขาง กรณ  tactile fremitus เพมขนอาจเกดจากมการแขงตวของเนอปอด (consolidation) เชน ปอดอกเสบ หากลดลงอาจเกดจากมนำาในชองปอดหรอมการอดตนของหลอดลมขางนน

4

การเคาะ (percussion) บรเวณทรวงอก 

5

- ควรเคาะ 1-2 ครงในแตละตำาแหนง เปรยบเทยบสองขาง เสยงททบผดปกตอาจเกดจาก มกอนเนอของเหลว หรอ มการแขงของเนอปอด ในกรณทเสยงโปรงอาจเกดจากมลมในชองอก(Pneumothorax) ภาวะถงลมโปงพอง (pulmonary emphysema)

การฟงปอด - การฟงปอดหรอเสยงหายใจ มประโยชนในการประเมนถง ลมทผานหลอดลมและสวนตางๆของทางเดนหายใจ สงอดตนตางๆ สภาพปอดทวๆ ไปและชองเยอหมปอด - การฟง โดยใช  stethoscope ควรฟงใหตลอดชวงการหายใจเขาและออก และเปรยบเทยบทงสองขาง

เสยงหายใจทผดปกต และพบไดบอย เชน - Crepitation หรอ Rales เปนเสยงทเกดจากมความชนหรอนำาในทางเดนหายใจ เชน pneumonia ลกษณะคลายพรายแกสนำาอดลม หรอเสยงขยเสนผมใกลๆ ใบห  จะไดยนชดชวงหายใจเขา และจะเปลยนไปเมอไอ  - Rhonchi หรอ Continuous sounds เกดจากทางเดนหายใจมขนาดแคบลงเนองจากมเมอก (mucous)มเนองอก มการหดตวหรอบวมของเยอบทางเดนหายใจ เปนตน จะไดยนชดชวงหายใจออกมากกวาหรอชดทงสองชวงกได  จะเปลยนไปเมอมการไอ ถาไมมการเปลยนแปลงอาจเปนการตบของทางเดนหายใจจากเนองอกกได   - Pleural friction rub พบในผปวยทมการอกเสบของเยอหมปอด โดยทวไปจะไดยนทงชวงหายใจเขาและออก ไมมการเปลยนแปลงเมอมการไอ เสยงนมลกษณะคลายเสยงทเกดจากปลายนวถทตงหไปมา 

การตรวจรางกายระบบหวใจและการไหลเวยน (Heart)

6

การดการทำางานของหวใจ ควรดสงตางๆอาท เชน  - ดทาทางผปวย ผปวยทมปญหาโรคหวใจ เชน heart failure มกมปญหาหายใจไมสะดวกในขณะนอนราบ (orthopnea)  - ด Jugular venous pressure โดยใหผปวยนอนยกลำาตวสง 30-40 องศา แลววดระยะในแนวดงจากสวน sternum angle ถงจดสดยอดของการสน (oscillation) ทพบใน internal jugular vein, IJV (หรอ external jugular vein หากดยากจาก IJV) ในคนปกตไมควรเกน 2 ซม. ถามากกวานแสดงใหเหนถงความผดปกต เชน หวใจหองขวาลมเหลว หรอมการอดตนของการไหลกบของเลอดสหวใจ  - ดการเตนของเสนเลอดทคอและแขน หากพบเตนแรงผดปกตอาจเกดจากภาวะความดนโลหตสง หรอเสนเลอดแขงตวมากกวาปกต เชน ในผปวยสงอาย  - ดสของเยอบตางๆ และเลบวามภาวะเขยว (cyanosis) หรอไม ซงมกจะพบในผปวยโรคหวใจพการแตกำาเนด ภาวะเขยวดไดจากบรเวณ ปาก เยอบในตา เลบ ซงผปวยอาจมลกษณะนวปมรวมดวย(clubbing of fingers and toes)

การคลำาเพอตรวจหวใจและชพจร  - ชพจรสามารถคลำาไดหลายบรเวณตามทกลาวไปแลวขางตน (ในการตรวจรางกายตอนท 1) การคลำาควรบอกใหไดเกยวกบ อตรา(rate) จงหวะ (rhythm) และความแรง (intensity) - คลำา apex beat ซงปกตในผใหญจะคลำาไดอยบรเวณชองซโครงชองท  5 ในแนวของ mid clavicular line หากคลำาไดบรเวณอนแสดงใหเหนความผดปกตของหวใจ เชน หวใจโตหรอหวใจกลบขาง(dextrocardia) 

7

- คลำา thrill เปนความสนสะเทอนทสมผสไดดวยมอทวางทาบอยบนทรวงอกเหนอตำาแหนงของหวใจเกดจากความผดปกตในการไหลเวยนของเลอดในหวใจ หรอในเสนเลอดใหญ  คนปกตจะไมสามารถคลำา thrill ได

8

การเคาะ ไมนยมใชในการตรวจหวใจ เนองจากใหขอมลทนาเชอถอไดนอย

การฟงเสยงหวใจ  - เสยงการเตนของหวใจสามารถแยกออกไดเปนหลายเสยง  แตเสยงทวไปทดงและไดยนชดเปนเสยงทเกดจากการปดของลนหวใจ (Normal Heart Sounds) ไดแก -  เสยงท  1 (S1) เปนเสยงทเกดจากการปดของลน Mitral และ Tricuspid จะไดยนนำาหนา radial pulse เลกนอยหากเราใชมอจบชพจรบรเวณขอมอไปดวย ไดยนชดทสดท apex เสยงทไดยนตรงกบ the apical impulse หรอ ชพจร  - เสยงท  2 (S2) เปนเสยงทเกดจากการปดของลน Aortic และ Pulmonary เปนเสยงทคอยแตสงกวาเสยงแรก  - นอกจากเสยง S1 และ S2 แลวยงมเสยงอนๆ อกทเกดจากทำางานของหวใจแตเปนเสยงทฟงไดคอนขางยากหากไมมความชำานาญ ไดแก  เสยง spit S2 (เกดจากการปดของลน Aortic และ Pulmonary ทชากวากนเลกนอย)  ไดยนชดทสดท aortic และ pulmonic valve area เสยงทไดยนเกดหลง the apical impulse หรอ ชพจร เสยง S3 (เปนเสยงทเกดจากการไหลของเลอดเขาส ventricle อยางรวดเรว) และ S4 เปนตนเสยงเบาและไดยนยาก - การฟงเสยงหวใจสามารถฟงไดชดตามตำาแหนงอางองถงลนหวใจ - เสยงหวใจทผดปกตทพบบอย ไดแก  เสยง murmur (เสยงฟด) มกพบในผปวยโรคลนหวใจรวหรอตบ หรอผนงหวใจรว เปนตน อาจแบงไดตามชวงทไดยนเสยงเปน systolic murmur แล

9

ะ diastolic murmur และแบงระดบความดงไดเปน 6 ระดบ (grade)

- Grade 1 เบามากตองตงใจฟงดๆ  - Grade 2 เบาแตไดยนทนททแตะหฟงบนทรวงอก  - Grade 3 ดงปานกลาง แตคลำา thrill ไมได    - Grade 4 ดงมากขน และคลำา thrill ได    - Grade 5 ดงมาก แตะหฟงไมสนทกไดยน  - Grade 6 ดงมาก อาจไดยนทงทหฟงอยหางจาก

ทรวงอกเลกนอย

 อาการทควรตรวจ CVS อยางละเอยด- เจบหนาอก ( Chest Pain ), ใจสน ( Palpitations )- หายใจไมอม ( Shortness of breath ), นอนราบไมได ( Orthopnea )- เหนอยจนนอนไมได ( Paroxysmal dyspnea ), บวม ( Edema )

Functional Classification (NYHA)- Class I : ออกกำาลงกายหนกได- Class II : ทำากจวตรประจำาวนได- Class III : ทำากจวตรได แตเหนอยเรว- Class IV : ลกเดนไมไดเลย

การตรวจเตานม 1. การตรวจเตานมโดยแพทยหรอบคลากรทไดรบการฝกอบรมดานการตรวจเตานม

10

- สมาคมโรคมะเรงสหรฐอเมรกาแนะนำาใหสตรอาย 20-39 ป พบแพทยเพอตรวจเตานมอยางนอยทก 3 ป สวนสตรอาย 40 ป และ 40 ปขนไปใหตรวจทก 1 ป - สำาหรบประเทศไทยแนะนำาใหเรมตรวจเตานมโดยแพทยและบคลากรทางการแพทย เมออาย 40 ป และตรวจทก 1 ป - การตรวจเตานมโดยแพทยเมอใชรวมกบแมมโมแกรมจะชวยเพมความไวและความถกตองในการวนจฉยมะเรงเตานมมากกวาการใชแมมโมแกรมเพยงอยางเดยว

2. การตรวจเตานมดวยตนเอง - การตรวจเตานมดวยตนเองจะเกดประโยชนกตอเมอผตรวจตองทราบวธการตรวจทถกตอง - แนวทางการตรวจคดกรองโรคมะเรงเตานมสำาหรบสตรไทยโดยสถาบนมะเรงแหงชาต ยงแนะนำาใหสตรไทยอาย 20 ปขนไป ตรวจเตานมดวยตนเองทก 1 เดอน

11

การตรวจคดกรองมะเรงเตานม

 

โรคมะเรง

วธการตรวจคดกรอง

คำาแนะนำาของ

USPSTF

คำาแนะนำาของCTFPHC

คำาแนะนำาของนก

วชาการไทย

เตานม 1. การตรวจเตานมดวยตนเอง

- อาจทำาหรออาจไมทำา

- มหลกฐานเลกนอยวา

ไมควรทำาในอาย

- ควรทำาในอาย

20 ปขน

12

40-69ป และไมมหลก

ฐานสนบสนนในอาย

ตำากวา40 ป และ 70 ป

ขนไป

ไปทกหนงเดอน

2. การตรวจเตานมโดยแพทย

- อาจทำาหรออาจไมทำา

 

- ควรทำารวมกบ Mammo

ทก 1-2 ป ในอาย 50-69

ป และทก 1-1.5 ป

ในอาย 40-49 ป

- นาทำาทก 1 ป

ในอาย 40 ป

ขนไปและทก

3 ป ในอายตำา

กวา 40 ป

3. การตรวจภาพรงสเตานม

(mammography)

- นาทำาทก 1-2 ป ใน

อายตงแต 40 ปขนไป

- อาจทำาหรอ

อาจไมทำา

3. การตรวจดวยเครองแมมโมแกรม            เปนวธการตรวจคดกรองมะเรงเตานมทไดรบการยอมรบวาดทสด สามารถลด อตราการเสยชวตจากมะเรงเตานมได เปนการตรวจเอกซเรยเตานมโดยใชเครองมอเฉพาะ กดเตานมใหแบนราบมากทสดและถายภาพเตานมขางละ 2 ทา อาจมการทำาอลตราซาวดเพม เพอชวยในการวนจฉยหรอยนยนวาสงทพบผดปกตในแมมโมแกรม ซงจะชวยใหการวนจฉย 

13

มความถกตองแมนยำามากขน แนะนำาใหสตรอาย 40 ป ขนไปตรวจแมมโมแกรมทก 1-2 ปสตรทมความเสยงตอมะเรงเตานมมากกวาสตรทวไป  ไดแก        -  มประวตมะเรงเตานมและ/หรอมะเรงรงไขในครอบครว โดยเฉพาะในญาตสายตรงไดแก ยาย มารดา พสาวหรอนองสาว และจะมความเสยงมากยงขนถาญาตเหลานเปนกอนอาย 50 ป หรอมญาตเปนกน หลายคน เคยไดรบการฉายแสงบรเวณหนาอก โดยเฉพาะอยางยงตงแตอายนอย        -  เคยไดรบการเจาะชนเนอหรอผาตดเตานมแลวเปน Lobular carcinoma in situ หรอ Atypical ductal hyperplasia        -  มประวตมะเรงเตานมในเตานมอกขาง        -  สตรทไมเคยตงครรภมบตร หรอมบตรคนแรกเมออายมากกวา 35 ป        -  ผทไดรบฮอรโมนเสรมทดแทนในวยทองเปนเวลานานกวา 5 ป            สตรทมความเสยงตอมะเรงเตานมดงกลาวนควรไดรบการตรวจแมมโมแกรมทกปเพราะชนดของมะเรงเตานมสวนใหญมการตอบสนองตอฮอรโมนเพศหญง การไดรบฮอรโมนเสรมอาจทำาใหมะเรงทซอนอยโตเรวขน ดงนนจงควรตรวจแมมโมแกรมทกป ชวงเวลาทเหมาะสม ทสดสำาหรบการตรวจแมมโมแกรมคอ 7-14 วน หลงหมดประจำาเดอนเพราะชวงนฮอรโมนใน รางกายเรมลดลง ทำาใหเตานมไมคดตง เวลาใชแผนกดขณะตรวจแมมโมแกรมกไมเจบบางรายทมกอนเนองอกธรรมดาหรอถงนำา (ซสต) ซงอาจมขนาดใหญขนไดเลกนอยหรออาจมถงนำาเพมขนเมอใกลมประจำาเดอนเนองจากมฮอรโมนมากระตนกอาจยบลงไปไดเอง

14

            การตรวจดวยเครองแมมโมแกรม อาจม ผลลบลวง คอ มสงผดปกตแตแมมโมแกรม ตรวจไมพบความผดปกต สงผลใหการวนจฉยมะเรงเตานมลาชาออกไป ผลลบลวงพบได4-34% แตถามการตรวจอลตราซาวดรวมดวยมรายงานวาผลลบลวงเหลอเพยง 2-3% การตรวจดวยเครองแมมโมแกรม อาจมผลบวกลวง คอ ไมมความผดปกต แต แมมโมแกรมบอกวาผดปกต พบได 3-6% ผลบวกลวงทำาใหตองมาตดตามผลระยะสน เชน ตรวจแมมโมแกรมและหรออลตราซาวดทก 6 เดอน หรอตองเจาะตรวจ/ ผาตดตรวจชนเนอ โดยไมจำาเปน   การรายงานผลแมมโมแกรม จะใชแนวทางการแปลงผลทเรยกวา BI-RADS (Breast Imaging Reporting and data system) ซงเสนอโดยสมาคมรงสแพทยอเมรกน จะแบงเปน            Category 0  -    ยงรายงานผลแนนอนไมได ตองการเปรยบเทยบกบแมมโมแกรม ครงกอน หรอตองการการตรวจอยางอนเพมเตม เชน อลตราซาวด            Category 1  -    ไมพบความผดปกตใด            Category 2  -    มสงตรวจพบแตไมใชมะเรง เชน หนปนชนดทไมเกยวของกบมะเรงสำาหรบ Category 1 และ 2 แนะนำาใหมาตรวจแมมโมแกรมในอก 1 ปถดไป            Category 3  -    สงทตรวจพบนาจะไมใชมะเรง (โอกาสเปนมะเรงไมเกน 2%) กรณนแนะนำาใหมาตรวจแมมโมแกรมในอก 6 เดอน เพอตดตามผล            Category 4  -    สงทตรวจพบไมสามารถระบไดวาเปนมะเรงหรอไม จำาเปนตองเจาะ ชนเนอ หรอ ผาตดเพอการวนจฉยทถกตอง ซงปจจบน Category 4 ยงไมแยกเปน 4A, 4B และ 4C ตามความสงสยมาก-นอยวาจะเปนมะเรง

15

            Category 5  -    ความผดปกตทพบสงสยอยางยงวาเปนมะเรงเตานม (โอกาสเปน มะเรงเตานมมากกวาหรอเทากบ 95%) กรณนตองทำาการเจาะชนเนอเพอวนจฉยอยางเรงดวน            Category 6  -    ไดรบการวนจฉยทางพยาธวทยาแลววาเปนมะเรงเตานมอยระหวาง การรกษา เชน ใหเคมบำาบดกอนการผาตด แพทยสงตรวจแมมโมแกรมเพอประเมนการตอบสนองตอยาเคม หรอวางแผนผาตด เปนตน 4. การตรวจเตานมดวย MRI (ภาพสะทอนคลนแมเหลกไฟฟา)        เนองจากการตรวจ MRI มราคาแพง ปจจบนแนะนำาใหทำา MRI รวมกบแมมโมแกรม เฉพาะในผทไดรบการวนจฉยวามความผดปกตของยน BRCA ตงแตอาย 30 ปขนไปหรอเคยมประวตไดรบการฉายรงสปรมาณสงบรเวณหนาอกตงแตอายนอยสรปแนวทางการตรวจคดกรองโรคมะเรงเตานมสำาหรบสตรไทย - การทำาแมมโมแกรม โดยแนะนำาใหเรมทำาตงแตอาย 40 ป โดยทำาทก 1 ป - การตรวจเตานมโดยแพทยหรอบคลากรทางการแพทยทไดรบการอบรมดานการตรวจเตานมแนะนำาให เรมเมออาย 40 ป โดยตรวจทก 1 ป - การตรวจเตานมดวยตนเอง เรมตรวจตงแตอาย 20 ปเปนตนไปโดยตรวจทกเดอน

การตรวจรกแร  - ตอมนำ;าเหลอง

ตอมนำาเหลองทนยมตรวจกนในบรเวณทรวงอกกม ตอมนำาเหลองในรกแร และในบรเวณไหปลาราการคลำาตอมนำาเหลองในบรเวณไหปลารา ถาจะใหด ควรจะคลำาโดยยนอยขางหลงคนไขทนงอยอยางสบาย แลวใชปลายนวช นวกลาง และนวนาง สอดหรอแยงลงไปในบรเวณไหปลาราทง 2 ขาง (มอซายคลำาไหปลาราซาย มอขวา

16

คลำาไหปลาราขวา) แลวคลงไปมาเลกนอย(ดรปท1 ) ถาคลำาไดกอนตงแตขนาดเมดถวเขยว ถงขนาดเมดขนน หรอเมดทเรยนในบรเวณน มกจะเปนตอมนำาเหลองตอมนำาเหลองในบรเวณไหปลาราทโตจนคลำาได มกแสดงวามมะเรงในปอด เตานม หลอดอาหาร กระเพาะ ลำาไส ตบ หรออน ๆ เชนมะเรงตอมนำาเหลอง มะเรงเมดเลอดขาว เปนตน

     

การคลำาตอมนำาเหลองในบรเวณรกแร อาจจะคลำาในทาคนไขนงหรอนอนกได โดยใหคนไขกางแขนออก และวางแขนตามสบาย ในทานง จะตองใชมอหรอสงรองรบแขนทกางออก เพอไมใหคนไขตองออกแรงกางแขนเอง เพราะจำาทำาใหกลามเนอบรเวณรกแรเกรง และคลำาตอมนำาเหลองลำาบากขน (ดรปท 2) ใชมอขางทคลำาไดสะดวกทสด (นนคอฝานวมอทคลำาทรวงอกใตรกแรไดดทสด) สอดแยงเขาไปในรกแร จนสด(แยงตอไปอกไมได) ใชปลายนวช นวกลาง และนวนางคลำาโดยคลงผวหนงไปมาบนกระดกซโครงและกลามเนอ

17

ซโครง แลวคอย ๆ คลำาตำาลงมาจากจดลกทสดถาคลำาไดเมดหรอกอนขนาดเมดถวเขยว จนถงขนาดเมดขนนหรอเมดทเรยนในบรเวณน แสดงวาตอมนำาเหลองโต

ตอมนำาเหลองบรเวณรกแรทโตจนคลำาได มกแสดงวามการอกเสบ หรอมมะเรงบรเวณแขนขางนนและทรวงอก (รวมทงเตานม และอวยวะภายใน) ขางนน ถาตอมนำาเหลองทคลำาไดกดเจบ มกแสดงวาเปนการอกเสบเฉยบพลน หรอการอกเสบเรอรง ถาตอมนำาเหลองทคลำาไดกดไมเจบ มกแสดงวาเปนการอกเสบเรอรงทหายแลวหรอไมรนแรง หรอมมะเรงแพรกระจายไปสตอมนำาเหลองนน

ภาพ MRI เตานม

ภาพวธทำาแมมโมแกรม

18

ภาพแมมโมแกรม

19

เอกสารอางองวโรจน ไววานช. (2556). หลการตรวจรายกายเบองตนสำาหรบนสตดานการแพทย. กรงเทพฯ : โรง พมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย