Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007-2013

Wytyczne w zakresie kwalifikowania wydatków w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki

Styczeń, 2012 r.

Zasada konkurencyjności

Usługi, dostawy i roboty budowlane sumowane są w ramach danego projektu realizowanego przez Beneficjenta. Beneficjent ustala, czy w przypadku zlecania usług, dostaw i robót budowlanych występuje jedno zamówienie, czy też odrębne zamówienia, biorąc pod uwagę łączne spełnienie następujących kryteriów:

a.tożsamość przedmiotowa zamówienia (usługi, dostawy i roboty budowlane tego samego rodzaju i o tym samym przeznaczeniu);

b.tożsamość czasowa zamówienia (możliwe udzielenie zamówienia w tym samym czasie);

c.tożsamość podmiotowa zamówienia (możliwość wykonania zamówienia przez jednego wykonawcę).

Zasada konkurencyjności cd.

W celu spełnienia zasady konkurencyjności Beneficjent zobowiązuje się do:

wysłania zapytania ofertowego do co najmniej trzech potencjalnych wykonawców, o ile na rynku istnieje trzech potencjalnych wykonawców danego zamówienia; równocześnie Beneficjent jest zobowiązany do upublicznienia powyższego zapytania ofertowego co najmniej na swojej stronie internetowej, o ile posiada taką stronę; zapytanie ofertowe powinno zawierać w szczególności opis przedmiotu zamówienia, kryteria oceny oferty, informację o wagach punktowych lub procentowych przypisanych do poszczególnych kryteriów oceny oferty, sposobu przyznawania punktacji za spełnienie danego kryterium oraz termin składania ofert, przy czym termin na złożenie oferty powinien wynosić nie mniej niż 10 dni roboczych od dnia ogłoszenia zapytania ofertowego;

Zasada konkurencyjności cd.

Beneficjent nie może udzielać zamówienia podmiotom powiązanym z nim osobowo lub kapitałowo. Przez powiązania kapitałowe lub osobowe rozumie się wzajemne powiązania między Beneficjentem lub osobami upoważnionymi do zaciągania zobowiązań w imieniu Beneficjenta lub osobami wykonującymi w imieniu Beneficjenta czynności związane z przygotowaniem i przeprowadzeniem procedury wyboru wykonawcy a wykonawcą, polegające w szczególności na:

•uczestniczeniu w spółce jako wspólnik spółki cywilnej lub spółki osobowej;•posiadaniu co najmniej 10 % udziałów lub akcji;•pełnieniu funkcji członka organu nadzorczego lub zarządzającego, prokurenta, pełnomocnika;•pozostawaniu w związku małżeńskim, w stosunku pokrewieństwa lub powinowactwa w linii prostej, pokrewieństwa lub powinowactwa w linii bocznej do drugiego stopnia lub w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli.

Beneficjent umieszcza informację na temat zakresu wykluczenia w zapytaniu ofertowym. Wykonawca dołącza do oferty oświadczenie o braku ww. powiązań.

Zasada konkurencyjności cd.

Protokół dotyczący wyboru oferty jest dokumentem potwierdzającym prawidłowośćwyboru wykonawcy zgodnie z zasadą konkurencyjności. Protokół powinien zawierać conajmniej:

•informację, do jakich co najmniej trzech potencjalnych wykonawców Beneficjent wysłał zapytanie ofertowe lub informację o tym, że na rynku nie istnieje trzech potencjalnych wykonawców wraz z uzasadnieniem wskazującym na obiektywne przesłanki potwierdzające ten fakt;•informację o sposobie upublicznienia zapytania ofertowego przez Beneficjenta;•wykaz ofert, które wpłynęły do Beneficjenta w odpowiedzi na zapytanie ofertowe wraz ze wskazaniem daty wpłynięcia oferty do Beneficjenta oraz z podaniem tych danych z ofert, które stanowią odpowiedź na kryteria oceny ofert;•informację o wagach punktowych lub procentowych przypisanych do poszczególnych kryteriów oceny, sposobu przyznawania punktacji za spełnienie danego kryterium;•wskazanie wybranej oferty wraz z uzasadnieniem wyboru;

Zasada konkurencyjności cd.

•datę sporządzenia protokołu i podpis Beneficjenta lub osoby upoważnionej przez Beneficjenta do podejmowania czynności w jego imieniu;

• następujące załączniki: potwierdzenie udokumentowania publikacji zapytania na stronie internetowej (np.

druk zrzutu ekranu),

złożone oferty wraz z oświadczeniami wykonawców o braku powiązań, o których mowa,

oświadczenie/oświadczenia o braku powiązań z wykonawcami, którzy złożyli oferty, podpisane przez Beneficjenta lub osoby upoważnione do zaciągania zobowiązań w imieniu Beneficjenta lub osoby wykonujące w imieniu Beneficjenta czynności związane z przygotowaniem i przeprowadzeniem procedury wyboru wykonawcy.

Zasada konkurencyjności cd.

Beneficjent wysyła informację o wyniku postępowania do każdego wykonawcy, który złożył ofertę.

Po przeprowadzeniu procedury Beneficjent podpisuje umowę z wybranym, zgodnie z zasadą konkurencyjności, wykonawcą.

W przypadku, gdy pomimo wysłania zapytania ofertowego do co najmniej trzech potencjalnych wykonawców:

•Beneficjent otrzyma tylko jedną ważną ofertę - uznaje się zasadę konkurencyjności za spełnioną;•Beneficjent nie otrzyma żadnej oferty - dopuszcza się zawarcie umowy z wykonawcą wybranym bez zachowania procedury, przy czym zawarcie umowy z podmiotem powiązanym jest dopuszczalne wyłącznie za zgodą podmiotu będącego stroną umowy oraz na wniosek Beneficjenta uzasadniający występowanie obiektywnych przesłanek, że na rynku nie istnieje inny potencjalny wykonawca danego zamówienia.

Zasada efektywnego zarządzania finansami

Przebieg procesu rozeznania rynku, w tym uzasadnienie, że na rynku nie istnieje trzech potencjalnych dostawców towarów lub usługodawców, jest dokumentowany przez Beneficjenta. Udokumentowanie przebiegu procesu rozeznania rynku wymaga formy pisemnej i polega na zarchiwizowaniu np. wydruków stron internetowych z opisem towaru/usługi i ceną lub wydruków maili z informacją na temat ceny za określony towar/usługę, albo innego dokumentu. Nie jest wystarczające sporządzenie notatki roboczej lub protokołu z przeprowadzenia rozeznania rynku dokonanego w drodze wywiadu osobistego lub telefonicznego, chyba że notatka/protokół potwierdzone zostałyby podpisem każdego z wymienionych w ich treści dostawców/wykonawców.

Siła wyższa

Nowe Wytyczne w zakresie kwalifikowania wydatków w ramach PO KL definiują pojęcie „siły wyższej”. Zgodnie ze słowniczkiem jest to: „zdarzenie zewnętrzne w stosunku do powołującego się na nią podmiotu, niemożliwe do przewidzenia (prawdopodobieństwo jego zajścia w danej sytuacji uznano za nikłe), zaś jego skutki są niemożliwe do zapobieżenia; jako siłę wyższą traktuje się katastrofalne działania przyrody oraz akty władzy ustawodawczej i wykonawczej.”

Reguła proporcjonalności Reguła proporcjonalności dotyczy rozliczenia projektu pod względem finansowymw zależności od stopnia osiągnięcia założeń merytorycznych określonych we wnioskuo dofinansowanie projektu. W związku z powyższym:

•w przypadku niespełnienia kryterium dostępu w ramach projektu - podmiot będący stroną umowy może uznać wszystkie wydatki dotychczas rozliczone w ramach projektu za niekwalifikowalne;

•w przypadku niespełnienia kryterium strategicznego w ramach projektu lub nieosiągnięcia celu projektu - wysokość wydatków w dotychczas zatwierdzonych wnioskach o płatność może zostać proporcjonalnie zmniejszona, co jednocześnie oznacza odpowiednie obniżenie kwoty dofinansowania określonej w umowie o dofinansowanie projektu; wysokość zmniejszenia dofinansowania uzależniona jest od stopnia niezrealizowania kryterium lub celu projektu; zmniejszenie dofinansowania dotyczy wydatków związanych z tym zadaniem merytorycznym (zadaniami merytorycznymi), którego założenia nie zostały osiągnięte lub kosztów zarządzania projektem i kosztów pośrednich; stopień nieosiągnięcia założeń projektu określany jest przez podmiot będący stroną umowy.

Reguła proporcjonalności

Zastosowanie reguły proporcjonalności ma miejsce pod warunkiem, że nieosiągnięcie założeń merytorycznych projektu wynika z przyczyn leżących po stronie Beneficjenta. Podczas ustalania stopnia nieosiągnięcia założeń merytorycznych projektu podmiot będący stroną umowy bierze pod uwagę m.in.: stopień winy lub niedochowania należytej staranności przez Beneficjenta skutkujące nieosiągnięciem ww. założeń, charakter kryterium, okoliczności zewnętrzne mające na to wpływ, w szczególności opóźnienia ze strony podmiotu będącego stroną umowy w zawarciu umowy lub przekazywaniu środków na finansowanie projektu.

W przypadku projektów partnerskich sposób egzekwowania przez Beneficjenta od partnerów projektu skutków wynikających z zastosowania reguły proporcjonalności z powodu nieosiągnięcia założeń projektu z winy partnera reguluje umowa partnerska.

Przychód i trwałość projektu

Środki trwałe nabyte w ramach projektu po zakończeniu jego realizacji są wykorzystywane na działalność statutową Beneficjenta lub mogą zostać przekazane nieodpłatnie podmiotowi niedziałającemu dla zysku.

Zasady konstruowania budżetu projektu

Beneficjent należycie szacuje koszty w ramach projektu, kierując się zasadami kwalifikowalności określonymi w niniejszych Wytycznych, w szczególności uwzględniając w budżecie projektu stawki rynkowe. Beneficjent przedstawia potwierdzenie należytego szacowania kosztów w przypadku gdy zostanie do tego zobowiązany na etapie negocjacji wniosku o dofinansowanie.

W przypadku wystąpienia oszczędności w projekcie powstałych w wyniku przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego lub zasady konkurencyjności, przekraczających 10% środków alokowanych na dane zadanie, oszczędności te mogą być wykorzystane przez Beneficjenta za zgodą podmiotu będącego stroną umowy wyłącznie w przypadku zwiększenia rezultatów i produktów projektu, określonych we wniosku o dofinansowanie projektu przed wszczęciem postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, chyba że Beneficjent wykaże konieczność przeznaczenia oszczędności na pokrycie wydatków poniesionych w wysokości większej niż zaplanowana w wyniku znaczącego wzrostu cen. W przypadku braku zgody podmiotu będącego stroną umowy o dofinansowanie projektu oszczędności pomniejszają wartość projektu.

Wykazanie danego wydatku w szczegółowym budżecie projektu nie zwalnia Beneficjenta z konieczności ponoszenia wydatków zgodnie z zasadą efektywnego zarządzania finansami.

Kwalifikowalność uczestników projektu

W przypadku gdy uzasadnia to zakres wsparcia udzielanego uczestnikom projektu,dopuszcza się możliwość sporządzania deklaracji uczestnictwa także w innych niżpapierowa formach, w szczególności w formie elektronicznej lub telefonicznej. W takim przypadku Beneficjent zobowiązany jest:

• ustanowić procedury pozwalające na weryfikację wiarygodności danych zawartych w deklaracji uczestnictwa; w przypadku powstania sporu w przedmiocie złożenia deklaracji uczestnictwa ciężar udowodnienia, że taka deklaracja została złożona spoczywa na Beneficjencie;

• przestrzegać zasad bezpieczeństwa przetwarzania danych osobowych zgodnie z ustawą z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926, z późn. zm.);

• zapewnić uprawnionym organom kontroli wgląd w przechowywane deklaracje uczestnictwa i umożliwić weryfikację prawdziwości zebranych danych.

Koszty bezpośrednie rozliczane ryczałtem

Koszty bezpośrednie mogą być rozliczane ryczałtem w oparciu o kwoty ryczałtowe lub stawki jednostkowe. Koszty bezpośrednie rozliczane ryczałtem są traktowane jako wydatki poniesione. Beneficjent nie ma obowiązku zbierania ani opisywania dokumentów księgowych w ramach projektu na potwierdzenie poniesienia wydatków, które zostały wykazane jako wydatki bezpośrednie rozliczane ryczałtem, w związku z tym dokumenty te nie podlegają kontroli na miejscu. Niemniej jednak Beneficjent powinien posiadać odpowiednią, określoną w umowie o dofinansowanie projektu, dokumentację potwierdzającą wykonanie rezultatów, produktów lub zadań zgodnie z uzgodnionym wnioskiem o dofinansowanie projektu.

Kwoty ryczałtowe

Możliwość rozliczania kosztów bezpośrednich kwotami ryczałtowymi dotyczy projektów o wartości nieprzekraczającej 100 tys. PLN.

Stawki jednostkowe

Możliwość rozliczania kosztów bezpośrednich stawkami jednostkowymi dotyczy usług szkoleń językowych oraz szkoleń komputerowych w zakresie wskazanym w załączniku nr 2 i 3 do Wytycznych...

Koszty związane z angażowaniem personelu

Wydatki związane z zaangażowaniem osoby wykonującej zadania w więcej niż jednymprojekcie są kwalifikowalne, o ile:

• obciążenie z tego wynikające nie wyklucza możliwości prawidłowej i efektywnej realizacji wszystkich zadań powierzonych danej osobie;

• łączne zaangażowanie w realizację zadań we wszystkich projektach NSRO nie przekracza 240 godzin miesięcznie oraz osoba ta: prowadzi ewidencję godzin i zadań realizowanych w ramach wszystkich projektów NSRO, z wyłączeniem przypadku, gdy osoba ta wykonuje pracę w ramach kilku projektów na podstawie jednego stosunku pracy; przekazuje Beneficjentowi ewidencję, w odniesieniu do okresu wykonywania zadań w ramach projektu Beneficjenta.

Wydatki na wynagrodzenie personelu są kwalifikowalne pod warunkiem, że ich wysokość odpowiada stawkom stosowanym u Beneficjenta. Dotyczy to również pozostałych składników wynagrodzenia personelu, w tym nagród i premii.

Stosunek pracy

Wydatkami kwalifikowalnymi w przypadku wynagrodzenia personelu mogą być również nagrody, z wyłączeniem nagrody jubileuszowej, lub premie, o ile są spełnione następujące warunki:

• nagrody lub premie zostały przewidziane w regulaminie pracy lub regulaminie wynagradzania danej instytucji lub też innych właściwych przepisach prawa pracy;

• nagrody lub premie zostały wprowadzone w danej instytucji nie później niż 6 miesięcy przed złożeniem wniosku o dofinansowanie projektu;

• nagrody lub premie potencjalnie obejmują wszystkich pracowników danej instytucji;

• nagrody lub premie przyznawane są w związku z zaangażowaniem do realizacji zadań związanych z PO KL na podstawie stosunku pracy.

Wydatkami kwalifikowalnymi związanymi z wynagrodzeniem personelu mogą być również dodatki do wynagrodzeń, o ile zostały przyznane zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa pracy.

Dodatki do wynagrodzeń są kwalifikowalne do wysokości 40% wynagrodzenia z zastrzeżeniem, że przekroczenie tego limitu może wynikać wyłącznie z aktów prawa powszechnie obowiązującego. Wysokość dodatku uzależniona jest od zakresu dodatkowych obowiązków, przy czym w przypadku wykonywania zadań w kilku projektach u tego samego Beneficjenta personelowi projektu przyznawany jest wyłącznie jeden dodatek.

Zlecanie zadań merytorycznych

Przepisy dotyczące zlecenia zadań merytorycznych mają zastosowanie również w przypadku zlecania zadania „zarządzanie projektem".

Instrumenty inżynierii finansowej

Koszty związane z tworzeniem i wdrażaniem instrumentów inżynierii finansowej są kwalifikowalne pod warunkiem zgodności z przepisami rozporządzenia (WE) nr 1083/2006 oraz rozporządzenia (WE) nr 1828/2006, z zastrzeżeniem postanowień Wytycznych...

W ramach instrumentów inżynierii finansowej koszty kwalifikowalne dotyczą:•przekazanych funduszowi powierniczemu oraz funduszom pożyczkowym środków na wypłatę mikropożyczek uczestnikom projektu, z zastrzeżeniem, że do końcowej daty kwalifikowalności wydatków w Programie środki te zostaną wypłacone uczestnikom projektu; •kosztów zarządzania ponoszonych przez fundusz powierniczy oraz fundusze pożyczkowe.

INSTRUKCJA

wypełniania wniosku o dofinansowanie projektu

w ramach

PROGRAMU OPERACYJNEGO

KAPITAŁ LUDZKI

obowiązująca od 1 stycznia 2012 r.

W tym punkcie projektodawca opisuje wszystkie projekty aktualnie realizowane i zrealizowane w okresie ostatnich trzech lat, współfinansowane ze środków Unii Europejskiej, wskazując m.in. cele projektu, wielkość grupy docelowej, wartość projektu, okres realizacji oraz podając informację, czy zostały osiągnięte zakładane rezultaty (wskaźniki pomiaru celu głównego i celów szczegółowych projektu).

Dotyczy to również projektów aktualnie realizowanych i zrealizowanych, w których projektodawca uczestniczy lub uczestniczył jako partner.

3.6 Potencjał i doświadczenie projektodawcy

Ocena potencjału finansowego polega na porównaniu rocznego poziomu wydatków z rocznymi obrotami projektodawcy albo – w przypadku projektów partnerskich – z rocznymi łącznymi obrotami projektodawcy i partnerów (o ile budżet projektu uwzględnia wydatki partnera) za poprzedni zamknięty rok obrotowy.

Gdy podmiot ubiegający się o dofinansowanie (lub jego partner) funkcjonuje krócej niż rok, jako obrót powinien on wskazać wartość właściwą dla typu podmiotu odnoszącą się do okresu liczonego od rozpoczęcia przez niego działalności do momentu zamknięcia roku obrotowego, w którym tę działalność rozpoczął.

Ponadto, podczas weryfikacji spełnienia kryterium finansowego nie jest możliwe stosowanie proporcji – tzn. w przypadku, gdy beneficjent wykazuje obrót za okres krótszy niż rok, należy go odnieść zawsze do pełnej wartości wydatków w roku, gdy są one najwyższe.

Obrót - suma przychodów ze sprzedaży netto, pozostałych przychodów operacyjnych oraz przychodów finansowych.

W przypadku:• podmiotów nieprowadzących działalności gospodarczej i jednocze-

śnie niebędących jednostkami sektora finansów publicznych - wartość przychodów (w tym przychodów osiągniętych z tytułu otrzymanego dofinansowania na realizację projektów),

• jednostek sektora finansów publicznych – wartość wydatków poniesionych w poprzednim roku przez danego projektodawcę/ partnera.

• publiczne uczelnie wyższe - wartość poniesionych przez nie w poprzednim roku kosztów.

KONTROLA

Zmiany w zasadach kontroli obowiązujące od 2012 roku:1. W trakcie czynności kontrolnych należy dokonać w szczególności

weryfikacji zasadności założeń wskazanych we wnioskach o dofinansowanie projektu, adekwatności ponoszonych wydatków do założonych rezultatów i produktów, a także racjonalności kosztów ponoszonych na personel projektu i sprzęt zakupiony w ramach projektu.

2. W przypadku kontroli na miejscu beneficjentów realizujących więcej niż jeden projekt IP2 przeprowadzają również kontrole krzyżowe na miejscu projektów, zwłaszcza w odniesieniu do wydatków poniesionych na finansowanie personelu, a także zakupionego sprzętu.

3. Kontrola winna wskazać czy została zapewniona właściwa ścieżka audytu dla realizacji poszczególnych obszarów projektu.

W poszczególnych obszarach realizacji projektu kontroli podlega sprawdzenie:

I. Prawidłowość rozliczeń finansowych:•czy w ramach projektu prawidłowo klasyfikuje się koszty bezpośrednie i koszty pośrednie, w tym czy koszty ujęte w katalogu kosztów pośrednich, a przyporządkowane do kosztów bezpośrednich posiadają związek z zadaniem w ramach którego zostały wykazane i nie prowadza do podwójnej refundacji wydatków,

•czy nie wystąpiło podwójne finansowanie wydatków w przypadku realizacji przez beneficjenta więcej niż jednego projektu – dotyczy w szczególności wydatków związanych z zatrudnieniem personelu oraz wydatków objętych cross-financingiem.

•czy w przypadku rozliczania kosztów związanych z realizacją w projektach instrumentów inżynierii finansowej są one zgodne z przepisami rozporządzenia (WE) nr 1083/2006 oraz rozporządzenia (WE) nr 1828/2006 i spełniają wymogi określone w Rozporządzeniu z dnia 15 grudnia 2010 r. w prawie udzielania pomocy publicznej w ramach PO KL (Dz.U. Nr 239, poz.1598 z późn. zm.), Wytycznych w zakresie kwalifikowania wydatków w ramach PO KL oraz w odrębnej dokumentacji opracowanej przez IZ PO KL w tym zakresie.

II. Kwalifikowalność wydatków dotyczących personelu projektu:

• kwalifikowalność stawek wynagrodzeń stosowanych przez Beneficjenta w ramach projektu,

• kwalifikowalność wydatków związanych z wynagrodzeniem osób, które wykonują więcej niż jedno zadanie/funkcję w ramach projektu lub są zatrudnione w więcej niż jednym projekcie pod względem:

możliwości wystąpienia podwójnego finansowania (np. finansowanie w ramach umowy cywilnoprawnej zadań personelu projektu, które mieszczą się w zakresie obowiązków służbowych wynikających ze stosunku pracy), możliwości prawidłowej i efektywnej realizacji wszystkich zadań powierzonych danej

osobie, biorąc pod uwagę obciążenie wynikające z realizacji kilku funkcji w projekcie/projektach (np. na podstawie ewidencji godzin i zadań realizowanych w ramach projektów).

III. Poprawność stosowania zasady konkurencyjności:• Kwotę 14 tys. euro netto należy odnieść do usług, towarów sumowanych

w ramach danego projektu realizowanego przez Beneficjenta. Przy ustaleniu wartości zamówienia należy kierować się kryteriami: tożsamości przedmiotowej i czasowej zamówienia oraz możliwości wykonania przez jednego wykonawcę.