25-10-16

1

X-thoraxonderbelichtopIC

• MediastinumenLongen

Vraagstelling:X-thoraxgeeftpatiëntbeterezorg,want:

1/Bijgevenvanwisselligingkrijgtpatientsteedss0²daling,reden?

2/Naintubatiekrijgjejepatientnietgoedopsaturatie,reden?

3/AnaesthesistheeftviahalsCVLlijningebracht,hiernaX-thorax,reden?

4/Patientisopleeftijd,heeftgroteOKgehad,krijgtnodigepijnstilling,X-thoraxhierna,reden?

Dezevragenlijstkunnenweoneindiglangmaken,maarmetkomendepresentatiehoopikmetduidelijkeantwoordentekomenopdezevragenineenbeknoptetijd.

X-Thorax

Indicatie/techniek Eenbelangrijkeindicatieisuitsluiten/aantonenvanlongpathologie(o.a.overvulling,pneumonie,pneumothorax)Daarnaastkanietsgezegdwordenoveringebrachtelijnenentubes(diepeveneuzelijnen,tracheatube,maagsonde),hethart/devaten(cardiomegalie,aneurysma),hetmediastinum,deribben/wervelsendewekedelen(subcutaanemfyseem)

Bijhetmakenvaneenröntgenfotozaleenbundelröntgenstralenvanuitderöntgenbuishetlichaampasserenenterechtkomenopeenfosforplaat/detector.Dewitheid(=densiteit)isafhankelijkvandehoeveelheidröntgenstralendiehetweefselpasseert.Hoemeerderöntgenstralenwordentegengehouden(absorptieofverstrooiing)ennietopdefosforplaat/detectorterechtkomen,hoedenser(=witter)hetbeeld.Weefselsmeteenhoogabsorptievermogen,zoalsmetaal,zullenalsdensafgebeeldworden.Eenandervoorbeeld:röntgenstralenzullendeluchthoudendelongen(zwart)gemakkelijkerpasserendanhetbot(wit)Deontvangeninformatieopdeplaatwordtomgezetineendigitaalbeeld,inditgevaldeX-thorax.ElkeX-thoraxwordtbeoordeeldalsofjevoordepatiëntstaat;dusderechterkantvandefotobetreftdelinkerzijdevandepatiëntenvice versa.Belangrijkomtewetenisdatderöntgenbundeleendivergerendeeigenschapheeft.Dithoudtindatdezesteedsbrederwordtnaarmatedeafstandtotderöntgenbuistoeneemt.Hetnadeelhiervanisdatweefsels/structurendievervandeplaatverwijderdzijngroterwordenafgebeeldopdeplaat.

Posterieure-anterieure (PA) opname:De röntgenstralen passeren het lichaam van posterieur naar anterieur. De patiënt staat met zijn buik tegen de plaat. De armen bevinden zich op de heupen (fig. 1)

25-10-16

2

Anterieure-posterieure (AP) opname:De röntgenstralen passeren het lichaam van anterieur naar posterieur. De patiënt zit/ligt met zijn rug tegen de plaat (fig. 2).

Inspiratie:Een veel gebruikte indicatie voor een goede inspiratiestand is wanneer: dorsaal 10 ribben te zien zijn en de 5e – 7e rib mid-claviculair het diafragma kruisen.Tip voor het onderscheiden van dorsaal & ventraal: de horizontaal verlopende ribben bevinden zich aan dorsale zijde.

Themediastinumcanbedividedintoananterior,middleandposteriorcompartment.

/Extra-thoracaleweefsels/Beenderigestrukturen/Diafragma/Mediastinum/Longvelden

Systematiek

25-10-16

3

LetopSymmetrieRecht ingeschoten:Bij een niet-geroteerde opname projecteren de processus spinosi van de thoracale wervels zich in het midden tussen de mediale uiteinden van de claviculae.

25-10-16

4

Een’wereld’vanverschiltussenliggend/rechtopX-thoraxpleuravocht Pleuravocht,patiëntinwelkehouding?

Watzieik?

25-10-16

5

PatientmetPM-draden(atriaal+ventriculair)

ICD,waarom…… Hilum

25-10-16

6

De pleuraruimte wordt gevormd door de pleura visceralis (=vlies tegen de longen) en de pleura parietalis (=vlies tegen de omliggende structuren). De pleurae omlijnen beide longen en zijn op een normale X-thorax niet zichtbaar (fig. 6).

PneunaPMimplantatie

25-10-16

7

Spanningspneu,levensbedreigend,want…

Spanningspneu

Subcutaanemfyseem

25-10-16

8

AtelectaseBijatelectaseissprakevanvolumeverliesvanlongweefsel.Delongkwabbenwordenvanelkaargescheidendoordefissuren.Wanneereenlongkwabcollabeertzullendegrenzen(=fissuren)vandedesbetreffendelongkwabverplaatsen.Gecollabeerdlongweefseliszijnluchthoudendheidkwijtenvaltsamen,vergelijkbaarmeteenleeggelopenballon.

Deze'leeggelopenballon'zorgtervoordatdepulmonalevatenenbronchiinhetdesbetreffendegebieddichtopelkaarkomenteliggen,ookwel'crowding' genoemd.Metalsgevolgvaakeentoegenomendensiteit(=witter).

Etiologievanenkelevormenvanatelectase:tumor/corpusalienum/mucus(postobstructieveatelectase),lobectomie(postoperatieveatelectase),pleuravocht(compressie-atelectase),trauma/neuromusculaireaandoening/infectie(restrictievebeweging).

Atelectase Plaatatelectase(reO/MKw)- Mitraalklep

Tubetediep,collapslilong=atelectase. Geintubeerdepatient

25-10-16

9

TotalatelectasisThechestx-rayshowstotalatelectasisoftherightlungduetomucusplugging.

Noticethedisplacementofthemediastinumtotheright.Re-aerationonfollow-upchestfilmaftertreatmentwithasuctioncatheter.

Themediastinumhasregaineditsnormalposition.Acommoncauseoftotalatelectasisofalungisaventilationtubethatispositionedtoodeep

andthusobstructingoneofthemainbronchi.

Longemfyseem

PneumonieRMKConsolidatie=- exsudaatofandermateriaaldatdealveolaireluchtvervangtConsolidatie iseentermindegeneeskunde datwordtgebruiktvoorhetopelkaarzittenvanweefsel,waardooreenhardgedeeltewordtverkregen.DitisbijvoorbeeldbijPneumonie,wanneererconsolidatieoptreedtnahoesten,

koortsenpijn.

Fladderthoraxlinks Haematothorax- schietincident

25-10-16

10

Herniadiafragmatica

Bronvermelding:

Literatuur:DeThoraxfotoeenstapsgewijzebeoordeling.

w.w.w.RadiologyAssistant.nlw.w.w.startpuntradiology.nl

Learningradiology.comRadiopaedia.org