1. PORODICA ZANIMANJA Ostala zanimanja

2. NAZIV I STEPEN ZANIMANJA Ekološki tehničar IV

3. PREDMET Analitička hemija

4. IME MODULA Teorijske osnove hemijske analize

5. BROJ MODULA ZA PREDMET 01/02

6. ŠIFRA MODULA IV-100-ST- 05-01

7. DATUM KADA JE MODUL ZAVRŠEN Septembar 2008.

8. SVRHA MODULA:

Svrha ovog modula je stjecanje teoretskog znanja o zadacima i značaju analitičke hemije,

procesu rastvaranja i rastvorljivosti supstanci, ulozi elektrolita u analitičkoj hemiji,

karakterističnim hemijskim reakcijama i kompleksnim jedinjenjima.

9. POSEBNI USLOVI / PREDUSLOVI/ ZAHTJEVI:

Preduslov za uspješnu poduku ovog modula je stečeno znanje predmeta Hemija :

I modul(IV-100-OPS-02-01) i II.modul ( IV-100-OPS-02-02).

10. CILJEVI MODULA:

Svrha ovog modula je upoznavanje učenika sa:

- teorijskim osnovama hemijske analize

- ulogom disperznih sistema, elektrolita i kompleksnih jedinjenja u analitičkoj hemiji

- značajem analitičke hemije za razvoj drugih naučnih disciplina

- načinom upotrebe stručne literature

- metodama rada u analitičkoj hemiji

Kao rezultat učenja ovog modula, učenici će biti spremni za:

- primjenu stečenog znanja u svakodnevnom životu

- odgovorno i kritično procjenjivanje ličnog rada i rada drugih

11. JEDINICE SADRŽAJA MODULA :

1. Uvod u analitičku hemiju

2. Disperzni sistemi

3. Elektroliti

4. Hidroliza soli i proizvod rastvorljivosti

5. Kompleksna jedinjenja

Napomena:Važnost svih jedinica u okviru modula navedena je u tabeli u stavku 13.5.

12. REZULTATI PO JEDINICI :

Nakon uspješnog završetka svake jedinice, učenik će biti sposoban da:

1

Jedinica Znanje Vještine Lične kompetencije

1. Uvod u

analitičku

hemiju

- definiše značaj i ulogu

analitičke hemije

- objasni podjelu analitičke

hemije

- definiše metode

kvalitativne i kvantitativne

analize

- razlikuje kvalitet od

kvantiteta

- razvija smisao za

samostalan rad i rad

u grupi

- izrazi kreativnost

- izgrađuje pozitivan

stav prema hemiji

2. Disperzni

sistemi

- obrazloži ulogu vode u

procesu rastvaranja

- predstavi disperzne

sisiteme

- poznaje karakteristike

fino disperznih sistema

- izračunava koncentracije

rastvora

- definiše koloidno

disperzne sisteme, njihove

osobine, precipitaciju i

koagulaciju

- razlikuje disperzne

sisteme

- ovlada metodom

izračunavanja različitih

koncentracija

potrebnih za pripremu

rastvora određene

koncentracije

3. Elektroliti - objasni elektrolitičku

disocijaciju i stepen

disocijacije

- piše reakcije disocijacije

slabih elektrolita

- definiše konstantu

disocijacije

- objasni suzbijanje

disicocijacije slabih

elektrolita

- objasni jonski proizvod

vode

- definiše pH

- rješava

stehiometrijske

zadatke vezane za

rastvore

- koristi pH metar

2

- obrazloži hidrolizu

- objasni mehanizam

djelovanja i ulogu

puferskih sistema

4. Hidroliza

soli i proizvod

rastvorljivosti

- objasni taloženje i

proizvod rastvorljivosti

- analizira uticaj

zajedničkog jona na

taloženje

- opiše način rastvaranja

taloga

- predstavi hemijske

reakcije u analitičkoj hemiji

- piše hemijske

reakcije

- koristi šeme za

prikazivanje hemijskih

reakcija

5.Kompleksna

jedinjenja

- opiše strukturu

kompleksnih jedinjenja

- objasni nomenklaturu

kompleksnih jedinjenja

- predstavi ulogu

kompleksnih jedinjenja pri

stvaranju i rastvaranju

taloga

- koristi nomenklaturu

za kompleksna

jedinjenja

- piše formule

kompleksnih jedinjenja

- koristi PSE

13. SMJERNICE ZA NASTAVNIKE:

13.1 Potrebni objekti i resursi :

Preporučuje se izvođenje nastave u kabinetu hemije ili specifičnoj učionici

13.2. Nastavni oblici i metode :

Oblici rada:frontalni, individualni, grupni rad

-Nastavne metode:

Predavanje:

- jednostavno

- kombinovano s pitanjima

- uz upotrebu projekcije

- uz upotrebu štampanog materijala

Demonstracija:

- korak po korak

3

- kompletna

Diskusija:

- vođena

- između nastavnika i učenika

- između grupa učenika

Sumativne/ tehnike rekapitulacije:

- nastavnikovo sumiranje

- učenikovo sumiranje

Individualni zadaci

Tehnike ispitivanja: direktno i indirektno

Tehnike odgovaranja:

- odgovaranje na pitanja

- direktni i indirektni odgovori

- podjela školskih ili domaćih zadataka

13.3. Nastavna učila i materijali:

- sredstva za pisanje

- sredstva za projekciju

- modeli, kompjuteri

- pH metar

- vizuelni mediji i sredstva za optičko posmatranje: skice,mape, tabele, uzorci

- elektronski zapisi, udžbenici, slike, ilustracije, ostali materijali vezani za struku

- materijali koje će nastavnici izraditi nakon što budu obučeni.

13.4. Preporučena literatura i ostali izvori za učenje :

Stručna literatura:

- Stanković B., Jorgović-Kremzer, Drakulić-Đinđić: Analitička hemija za medicinske škole;

Zavod za udžbenike i nastavna sredstva Beograd, 2003

- Banović M.: Analitička kemija za zdravstvene škole; Školska knjiga, Zagreb, 1999

- Lilić M: Hemija za II.razred gimnazije; Izdavačka kuća Tugra, Sarajevo, 2004

Materijali koje će nastavnici izraditi nakon što budu obučeni.

13.5. Ocjenjivanje učenja:

1.Opšta uputstva:

Ocjenjivanje se vrši unutar škole

Učenici moraju biti upoznati sa metodama i kriterijima ocjenjivanja

Učenik mora da savlada minimalno 50% gradiva

4

2.Kriteriji za ocjenjivanje:

Modul će biti ocijenjen slijedećim tehnikama:

1.Usmena provjera-verbalno ispitivanje se zasniva na bazi jedan na jedan,učenici će biti

upoznati sa kriterijima ocjenjivanja,ovom tehnikom će učenici biti ocjenjeni na kraju modula.

2.Test-pitanja za test i bodovanje će biti unaprijed definisani,broj pitanja je srazmjeran

važnosti svake jedinice i radi se na kraju modula.

Pitanja obuhvataju sve jedinice modula, sastavlja ih nastavnik ili stručni aktiv. Test moraju

raditi svi učenici, treba sadržavati minimalno deset pitanja. Test treba da sadrži broj bodova

za svako pitanje (odgovor), a na kraju testa treba biti prikazana skala bodova potrebnih za

pojedine ocjene.

3.Tehnike ocjenjivanja i raspored važnosti po jedinicama:

Jedinice

Važnost

jedinica

(zbir)

Tehnike ocjenjivanja i raspored važnosti

Usmena provjera znanja Test

1. Uvod u analitičku hemiju 10% 5% 5%

2. Disperzni sistemi 20% 10% 10%

3. Elektroliti 30% 15% 15%

4.Hidroliza soli i proizvod

rastvorljivosti30% 15% 15%

5. Kompleksna jedinjenja 10% 5% 5%

Ukupno: 100% 50% 50%

14. POVEZANOST MODULA UNUTAR NPP:

15. PRIJEDLOG JE DA MODUL PREDAJE :

-profesor hemije

-profesor hemije i biologije

-diplomirani ing. hemije sa položenom pedagoškom grupom predmeta

-diplomirani ing. tehnologije sa položenom pedagoškom grupom predmeta

16. TIM ZA RAZVIJANJE MODULA:

Ime i prezime i titula Škola Adresa Tel. Fax e-mail

1. Ivanka Todorović, JU Poljoprivredna i Ul. Vase 049/

5

profesor hemije i

biologije, član radne

grupe

medicinska škola

Brčko

Pelagića br. 2

76100 Brčko

Distrikt BiH

214 803

2. Ajdin Asotić,

doktor veterinarske

medicine, član radne

grupe

JU Srednja

poljoprivredna škola

„Sanus futurum“

Sanski Most

Krkojevci bb

79260 Sanski

Most

037/

680 212

3. Aleksandra

Vukajlović,

diplomirani biolog,

član radne grupe

Srednja škola

Prnjavor

Ul. Rade

Vranješević

br. 1 78430

Prnjavor

051/

655 328

4.Dražana Hegediš,

profesor

hemije,ekspert za

razvijanje NPP-a

Srednja škola “Novi

Travnik”

Ljudevita

Gaja bb

72290 Novi

Travnik

030/

793 504

5. Sanja Lulo, član

projektnog tima

6