YCDC ELECTION (2014)

OBSERVATION REPORT New Myanmar Foundation

Mya Nandar Thin, Kyaw Htin

Abstract နစပ ေါငး (၆၀)ပ အတငး မြနြ န ငငတင ထြဆးအက ြအမြစ

မ နလည ငး သည စည င သ ယ ပ းပ ြတ ပ းပ သည (၂၀၁၄) ခနစ၊

ဒဇငဘ လ (၂၇) ပန တင ငး ပ းစးခ သည။

May 1st, 2014

YCDC Election (2014) Observation Report New Myanmar Foundation

1

Contents ပတေ ရ ခ အ ဥးခ ျ ............................................................................................................................ 2

အက မ ျခ အ ဥးခ ျ ......................................................................................................................... 3

န ဒေါနး ........................................................................................................................................................ 4

န နပြ ျေပတ စည ငသ ယ ပ းပ ြတ ပန ခသြ ငးအ ဥး ...................................................... 5

ပ းပ အပက ငး .......................................................................................................................... 7

ပလ လ ပစ င က ည မခငး နညးစနစ ........................................................................................................... 8

လထစစတြး ........................................................................................................................................... 9

ပ းပ ပစ င က ည ပလ လ မခငးဆ င ပတေ ရ ခ ြ း ............................................................... 17

ပ းပ ဆ င ဥ ပဒြပဘ ငြ းအပ ေါ သးသ ခ ြ း ........................................................ 17

စည ငပ းပ ပ ြရငအပ ေါ ပတေ ရ ခ ြ း ....................................................................... 19

ြဆယစညးရးမခငး ............................................................................................................................. 19

ြဆနဒရငစ ငးနင တသ သည ပတေ ရ ခ ြ း .............................................................................. 21

ြဆနဒရငြ း က ျပတေ သည အခ အခြ း ...................................................................................... 22

ြပ းသည ပန တင က ျပတေ သည ပတေ ရ ခ ြ း .............................................................................. 23

အက မ ျတငမ ခ ြ း.......................................................................................................................... 24

န ဂး ......................................................................................................................................................... 25

New Myanmar Foundation (NMF) အြေအပက ငးအ ဥးခ ျ ............................................................ 26

ပန ဆ တ (၁) – အ ခ ျ ြနင စည ငပြ ျေနယြ း န ငးယဥခ ........................................................ 27

စည ငနယနြ တတင တစစ တတစ ငး (သ ြဟတ) အ နလးြ ေါဝငပသ ပြ ျေနယြ း ...................... 29

ပန ဆ တ (၂) – ပြ ျေနယအလ ြရအပ အတ ............................................................................ 30

ပန ဆ တ (၃) - ပ ြတအဆင ဆင ပ းခ ယ ............................................................................. 32

YCDC Election (2014) Observation Report New Myanmar Foundation

2

န နပြ ျေပတ စည ငသ ယ ပ းပ ြတ

ပ းပ နင တသ ၍

ပလ လ ပစ င က ည မခငးအစ ငခစ

ပတေ ရ ခ အ ဥးခ ျ

န နပြ ျေပတ စည ငသ ယ ပ းပ ြတပ းပ အ း ပလ လ ပစ င က ည မခငးြ ပတေ ရ ခ ြ း

အ ဥးခ ျ ပြ မ လျင ြဆနဒရငြ း းပ ေါငး ေါဝငလ ပစ န/အမ ည အဝပအ ငမြငသည

ပ းပ တစခမြစပစ န စည ငပ းပ ပ ြရင၏ းပ ေါငးပဆ င ြြ း အ းနညးမခငး၊

မ ညသလထ လပလ ပသ အသ ည ပ းြနညး ေါးမခငး၊ ယစ းလယပလ ငးြ းအပနမြင အသ

ည ပ း၊ စညးရး လေပဆ န လပလ သည အခ နြ ရ မခငး စသညတ ပက င စည ငပ းပ

အပ ေါ လထအပနမြင စ တဝငစ းြလနစ နညး ေါးခ သည ပတေ ရ သည။ နစပ ေါငး (၆၀)ပ အတငး

ထဆးအပနမြင မ နလည ငး သည ပ းပ မြစပ း၊ မ ညသအြ းစအပနမြင ဤပ းပ

သည လထအတ အ ျးမ ျြည၊ ထးမခ းြရ ြညဆ သည အပ ေါ သသယရ ပနက သည ပတေ ရ ေါ

သည။

ပ းပ အတ က ျတငအခ နယမ ငဆငြ အ းနညးမခငး၊ အ ြ အြေအစညးြ း၊ သတငး

ြဒယ ြ းနင းပ ေါငးပဆ င ြအ းနညးမခငး၊ ပဒသနတ ပ းပ တစခအတ လပလ သည

ျြး ငြြ း အ းနညးမခငး၊ အြ းမ ညသ၏ းပ ေါငးပဆ င ခင ြ ရ မခငး စသညတ ပက င

စနစ နြအ းနညးပသ ပ းပ တစခဟ မချငသးသ န ငသည။ ထ အမ င ပ းပ တစခအ း

အြ းယက ညလ ခန င န င လငးမြငသ ြြ လညး ပြးခနးထတစ ြ း ြ းစ ရ ခ သည။

YCDC Election (2014) Observation Report New Myanmar Foundation

3

အက မ ျခ အ ဥးခ ျ

1. န နပြ ျေပတ စည ငသ ယ ပ းပ ြတ ပ းပ တငပမြ မခငးဆ င နညးဥ ပဒအ း

အြ း မ ညသ ပ လညစ လ ခန ငသည ဥ ပဒြ းမြစလ ပစ န မ နလညမ ငဆငသင သည။

2. စည ငပ းပ အတ လပလ ပသ မ ငဆငခ နပ းန င နအတ ပ းပ အ း

လပလ ပသ အခ န လတစခ၌ က ျတငပက မင သင သည။

3. ပ းပ ပလ လ ပစ င က ည ပ းအြေအြ းအ း စည ငပ းပ ပလ လ

ပစ င က ည န င န တ းဝငခင မ ျပ းသင သည။

4. ပ းပ လ ငနးစဥတ ငးအတ တ သည လ ငနးစဥြ း က ျတငခ ြတပ းဆထ း

သင သည။

5. စည ငပ းပ ပ ြရငဝနထြးြ းနင ြရဝနထြးြ းအ း ပ းပ ဆ င စြး ည

မြ င တငပ းသငတနးြ း ြ ခ သငက းပ း န အက မ ျ ေါသည။

6. ြဆနဒရငမ ညသြ းအတ ြဆနဒရငအသ ည ပ းြြ း၊ ပ းပ သတငးအခ အလ

ြ းအ း မြန မြ းပဆ င ပ း န အက မ ျ ေါသည။

7. ပ းပ လ ငနးစဥြ းတင ဏဍစြအြေအစညးြ း၊ မ ညသြ းနင းပ ေါငးပဆ င

န အက မ ျ ေါသည။

8. ပ းပ အပ းတင ပ းပ ြသြ ြြ း၊ အ ညအခ ငး ယငးြြ းနင တသ ပ း

စည ငပ းပ ပ ြရငြ ခရးြ းမြင မ ငဆငထ းရ န အက မ ျ ေါသည။

ြတခ ။ ။အက မ ျခ ြ းအ း အက မ ျတငမ ခ ြ း တငအပသးစ တ ြတရန င ေါသည။

YCDC Election (2014) Observation Report New Myanmar Foundation

4

န ဒေါနး

နစပ ေါငး (၆၀)ပ အတငး မြနြ န ငငတင ထြဆးအက ြအမြစ မ နလည ငး သည စည င

သ ယ ပ းပ ြတ ပ းပ သည (၂၀၁၄) ခနစ၊ ဒဇငဘ လ (၂၇) ပန တင ငး ပ းစးခ သည။

နစပ ေါငးြ းစ အတငး န နပြ ျေပတ စည ငသ ယ ပ းပ ြတအဆင ဆင အ း ပ းပ တင

ပမြ န င နအတ ပ းပ ငး ပ းခ သညြ ဒြ ပ စ အသင းပမ ငးပနသည

မ ညပထ ငစမြနြ န ငငအတ ပဒသနတ ပ းပ နင အတ ဒြ ပ စစနစ အသ ဝငအမြစတယ

လ ပစ န ပ ငးြနသည ပဆ င ခ ငမြစသည။ မ ညသြပ းခ ယပသ မ ညသ ပဒသနတ အစ း

တစ မြစပ ေါလ ပစသည ပမခလြးအစ ငမြစသည။

New Myanmar Foundation (NMF) သည ပန ငလ ြည ပ းပ ြ း ဂဏသ ခ မြင ြ းလ ပစ

န၊ ပ းပ ြ းတင ြဆနဒရငမ ညသလထ၏ ယက ညြနင အတ၊ ၄ငးတ ၏ းပ ေါငး ေါဝငြမြင ြ း

လ ပစ နနင ြဆနဒရငမ ညသလထ၏ န ငငသ းအခင အပ းြ း အမ ည အဝ ရ ပစ န ည ယပ း၊

န နပြ ျေပတ စည ငသ ယ ပ းပ ြတပ းပ ပလ လ ပစ င က ည ြြ း မ ျလ ခ ေါ

သည။ ြ ြ တ NMF အြေသည န နပြ ျေပတ စည ငသ ယ ပ း နယန ြ တအတငးရ ခရ ငသးခတင

ပစတန ဝနထြး ပလ လ ပစ င က ည သဦးပ စစပ ေါငး (၂၀၈) ဦးအ းစစညး၍ ပ းပ အ း

ပလ လ ပစ င က ည ခ ေါသည။

YCDC Election (2014) Observation Report New Myanmar Foundation

5

န နပြ ျ ေပတ စည ငသ ယ ပ းပ ြတ

ပန ခသြ ငးအ ဥး

(၁၈၇၄) ခနစ၊ ြတလ (၂၄) ပန တင န နမြ နစ ယအ ဥ ပဒ မ ဋဌ နးသည။ ဥ ပဒအ (၁၈၇၄)

ခနစ၊ ဇလ ငလ (၁၃) ပန တင မြ နစ ယလက း (၂၅) ပယ အန (၁၉) ပယ အခနထြးြ း

ပ းပ ၍ (၆) ပယ အစ း ပ းပ တငပမြ သည။ ထြဦးဆးဥ ကဋဌအမြစ ပ း

ပ ခ သြ ည ပ းဝနက းခ ျ ပဟ ငး ဆ ဝနက းဦးဘ ငမြစသည။

(၁၉၂၂) ခနစတင န နမြ နစ ယအ ဥ ပဒ မ ဌ နးပ း၊ ဥ ကဋဌြ ပြ ျေပတ ဝနသ းပမ ငးသည။

ထြ ပြ ျေပတ ဝနြ ြစစတ ြနရ (ဝတလပတ ) မြစသည။ (၁၉၅၆) ခနစတင မြ နစ ယပ းပ

ပန ဆးမ ျလ ခ ပ း၊ ပြ ျေပတ ဝနြ ဦးလပြ ငမြစသည။

(၁၉၅၈) ခနစတင အ ြပစ င အစ း တ လ ပ း၊ ပြ ျေပတ ဝနြ ဗ လြ းက းပစ ထနးစ နမြစသည။

(၁၉၇၄) ခနစ၊ ြတလ (၂၅) ပန တင န နမြ နစ ယပ ြတ န နပြ ျေပတ စည ငသ ယ ပ း

အြေ ဟ ပမ ငးလခ သည။

(၁၉၈၄) ခနစ၊ ပအ တ ဘ လ (၁၈) ပန တင မြနြ ဆ ရယလစလြးစဥ ေါတပခတ မ ညသ လတပတ

ဥ ပဒအြတ (၅) မြင စည ငသ ယ ပ းဥ ပဒ မ ဋဌ နးခ သည။

(၁၉၉၀) ခနစတင န ငငပတ ပင ြဝ မ းြတညပဆ ပ းအြေ ဥ ပဒအြတ (၁၁/၉၀) မြင

န နစည င သ ယ ပ းဥ ပဒ မ ဌ နးခ ပ း၊ ဦး ပလးသည တ ြပတ အစ း လ ထ တင

ထြဦးဆးပသ ပြ ျေပတ ဝန မြစလ သည။ (၁၉၉၆) ခနစ၊ ဇနနဝေါ လ (၂၅) ပန တင န ငငပတ

ပင ြဝ မ းြတညပဆ ပ းအြေ ြ ဥ ပဒအြတ (၁၀/၉၆) မြင န နပြ ျေပတ စည ငသ ယ ပ း

ဒတ ယဥ ကဋဌ ( န နပြ ျေပတ ဒတ ယပြ ျေပတ ဝန)အ း ဗ လြ းက းပြ င ေါ ခန အ ခ သည။ (၁၉၉၉) ခနစ၊

ဒဇငဘ လ (၁၇) ပန တင န နပြ ျေပတ စည ငသ ယ ပ းဥ ကဋဌ ဦး ပလးြ န နပြ ျေပတ

စည ငသ ယ ပ းပ ြတ လ ပအ ရ ဌ နြ း လ န ပဆ င နအတ န နပြ ျေပတ

စည ငသ ယ ပ း နညးဥ ပဒြ း ထတမ နခ ေါသည။

(၂၀၀၃) ခနစ၊ ကသဂတလ (၂၅) ပန တင န ငငပတ ပအးခ ြးသ ယ ပ းနင ြေ ပြ ျးပ းပ ငစ

အြ န အြတ (၇/၂၀၀၃)မြင ဗ လြ းခ ျ ပအ ငသ နးလငးအ း န နပြ ျေပတ ဝနအမြစ ခန အ ခ သည။

(၂၀၁၁) ခနစ၊ ြတလ (၃၀) ပန တင န ငငပတ သြမတရးအြ န အြတ (၂၇/၂၀၁၁) မြင သအြတက း

ဦးလမြင အ း န နပြ ျေပတ ဝနအမြစ ခန အ ခ သည။

YCDC Election (2014) Observation Report New Myanmar Foundation

6

(၂၀၁၃) ခနစ၊ ပအ တ ဘ လ (၈) ပန တင န နတ ငးပဒသက း ဝနက းခ ျ ြ န နတ ငးပဒသက း

လတပတ ဥ ပဒအြတ (၆)၊ န နပြ ျေပတ စည ငသ ယ ပ းဥ ပဒအသစမြင မ ဋဌ နးသတြတခ ပ း၊

(၂၀၁၄) ခနစ၊ ဒဇငဘ လ (၂၇) ပန တင ငး ြည န နပြ ျေပတ စည ငသ ယ ပ းပ ြတ

အဆင ဆင ပ းပ သည ယငးဥ ပဒ ေါအတ ငး ငး ပဆ င ပ းမခငးမြစသည။

YCDC Election (2014) Observation Report New Myanmar Foundation

7

ပ းပ အပက ငး

န နပြ ျေပတ စည ငသ ယ ပ းပ ြတအဆင ဆင ပ းပ

န နပြ ျေပတ စည ငသ ယ ပ းပ ြတအဆင ဆင အ း ပ းခ ယသည ပ းပ အ း

န နပြ ျေပတ ခရ ငပလးခရ စည ငသ ယ ပ းနယနြ တ ပြ ျေနယပ ေါငး (၃၃) ပြ ျေနယတင

(ပန ဆ တ (၁) – အ ခ ျ ြနင စည ငပြ ျေနယြ း န ငးယဥခ တငက ည ေါ။) အ ြပထ ငစဝင

အ ြပထ ငဦးစး ြဆနဒရငပ ေါငး (၄၀၉,၈၈၉) အ း၊ ြရပ ေါငး (၁၀၈၆) ရြင လစ၍ (ပန ဆ တ (၂) –

ပြ ျေနယအလ ြရအပ အတ တငက ည ေါ။) ြပ းပ းခ ယပစခ သည။ ပ းခ ယသည စြ ြဆနဒရင

တစဦးအတ ပြ ျေနယစည ငသ ယ ပ းပ ြတအတ (၃) ဦး၊ ခရ ငစည ငသ ယ ပ းပ ြတ

အတ (၃) ဦး၊ န နပြ ျေပတ စည ငသ ယ ပ းပ ြတအတ သ ဆ င ခရ ငအလ ၊

ခရ င ယစ းလယ (၁) ဦး၊ စစပ ေါငး (၇) ဦးအတ (၇) ြပ းပ းခ ယ သည။ ပ ြတသး စစပ ေါငး

ယစ းလယပန (၁၁၅) ပန အတ ၊ း (၂၆၁) ဦး၊ ြ (၃၂) ဦး၊ စစပ ေါငး (၂၉၃) ဦး

ဝငပ ယဥပ ျငခ သည။ (ပန ဆ တ (၃) - ပ ြတအဆင ဆင ပ းခ ယ တင က ည ေါ။)

ြဆယစညးရးပ း လြ န ဝငဘ လ (၈) ပန ြ၊ ဒဇငဘ လ (၂၆) ပန အထ စစပ ေါငး (၄၈)

ထ းရ ပ းသည။ စည ငပ းပ အ း (၂၀၁၄) ခနစ၊ ဒဇငဘ (၂၇) ပန တင

တစပ ျငန တညး ငး ခ သည။

က ျား

89%

မ; 11%

က ယစ ျားလယလလ ငျားမ ျား

က ျား မ

YCDC Election (2014) Observation Report New Myanmar Foundation

8

ပလ လ ပစ င က ည မခငး နညးစနစ

န နပြ ျေပတ စည ငသ ယ ပ းပ ြတအဆင ဆင ပ းပ တင New Myanmar Foundation

(NMF) အပနမြင ခရ ငသးခရ စည ငနယနြ တပြ ျေနယပ ေါငး (၁၄) ပြ ျေနယ (၄၂.၄ %) တင လရည/

လတ ပစ င က ည ပလ လ သ (၃၀) နင လတ ပစ င က ည ပလ လ သ (၁၇၈) ဦး၊ စစပ ေါငး (၂၀၈) ဦး

(ြရအပ အတ နင န ငးယဥခ အ ၁၉ %) တ အ း ပ းပ ပလ လ ပစ င က ည ပ း သငတနး

ြ း ခ ပ း၍ စည ငပ းပ အ း ပလ လ ပစ င က ည ပစခ သည။

ပ းပ ပလ လ ပစ င က ည မခငးနညးစနစြ ပ းပ အက ျ လ၊ ြဆယစညးရးပ း

လအတငး သတတတစ တအခ နယ၍ (အပရေ ငးခရ ငြလ၍) ပတ င ငးခရ င၊ အပန ငးခရ င

နင ပမြ ငခရ ငြ းရ ပြ ျေနယပ ေါငး (၁၄) ပြ ျေနယတင လထစစတြးပ ယမခငးအ း ဘနး

ပ ယခ သည။ တစပ ျငန တညးြ င ယစ းလယပလ ငးြ း ြဆယစညးရးမခငး၊

ြဆနဒရငစ ငး ပလ လ ပစ င က ည မခငးတ အ း လရည ပလ လ ပစ င က ည သ (၃၀) မြင

ပဆ င ခ သည။ ပ းပ ပန တင လရည၊ လတ ပလ လ ပစ င က ည သြ းအ း

ပလ လ ပစ င က ည (၁၄) ပြ ျေနယအတငးရ ဘနးပ ယထ းပသ ြရြ းတင ပလ လ

ပစ င က ည ပစခ သည။ တ းဝငအသ အြတမ ျ ပလ လ ပစ င က ည မခငး ြမ ျလ န ငသည အတ

န သတခ ြ းမြင သ ပလ လ ပစ င က ည ခ ပ း၊ ပ းပ အလန အမငငး းြြ းအ း ပလ လ

ပစ င က ည မခငး ြမ ျလ န ငခ ပ ။

Observers vs. PS, 19.15%

Area vs. YCDC Tsp, 42.42%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Observers vs. PS Area vs. YCDC Tsp

YCDC Eelection Observation

Coverage Remaining

YCDC Election (2014) Observation Report New Myanmar Foundation

9

လထစစတြး

New Myanmar Foundation (NMF) ြ န နပြ ျေပတ စည ငသ ယ ပ းပ ြတအဆငဆင အတ

ပ းပ အပ ေါ ြဆနဒရငအြ းမ ညသ၏ အပမခအပနအ းသ ရ န းလညန ငပစ န ပ းပ

အက ျ လတင လထစစတြးအ း ပ ယခ သည။ န နပြ ျေပတ စည ငသ ယ ပ းပ ြတ

နယနြ တ သတြတခ အ (၃၃) ပြ ျေနယရ ၊ ပလ လ ပစ င က ည မခငးလ ငနး လ ပဆ ငသည

ခရ ငသးခအတငးရ စည ငနယနြ တပြ ျေနယ (၁၄) ပြ ျေနယတင ပြးမြနးခ (၁၁) ခ ေါ လျထစစတြး

အ း ြဆနဒရငမ ညသ (၂၈၄) ဦး ဘနးစနစမြင ပြးမြနးခ ေါသည။ အဆ ေါစစတြးြ ဆနးစစပလ လ

ပတေ ရ ခ ြ းအ း တငမ အစ ငခအ ေါသည။

( ) စစတြးနြန အ ယအစ း

နယနြ တန ငးယဥခ အ ဤသပဘ ထ းစစတြးပ ယသည နြန အ ယအစ း ြ ဏြ (၄၂)

ခ ငနနးရ ပသ လညး၊ န နပြ ျေပတ အပရေ ငးခရ ငစည ငသ ယ ပ းနယနြ တတစခလး ြ ေါဝငပ ။

၁၄, 42%

၁၉, 58%

စစတများ လက ကယသည နမန အရယအစ ျား

စစတများလက ကယသည မမ ြနယ

က နမမ ြနယ

YCDC Election (2014) Observation Report New Myanmar Foundation

10

(ခ) စည ငပ းပ သ ရ သည ခ ငနနး?

ဘနးပြးမြနးခ အပမြအ (၇၁) ခ ငနနးြ စည ငသ ယ ပ းပ ြတအဆင ဆင ပ းခ ယ အ း

သ ရ က သညဟ ပမြက း၍၊ (၂၇) ခ ငနနးြ ြ ြသ ရ ပက ငး ပမြက းက သည။ အစ ငခစ ြ းအ

န (၂) ခ ငနနးြ ဤပ းပ အ း က းြးပသ လညး ပသပသခ ခ ြသ ရ က သည

ပတေ ရ သည။ မချငသးသ လျင ဤစစတြးပ ယခ န (ပ းပ အက ျ လ)တင အြ းစ

သ ရ ထ းက ပသ လညး၊ ြသ ရ သအပ အတ ြ ြ းမ းပနပသးသည။

(ဂ) စည ငပ းပ တင ဆနဒြပ းြ လ း?

သ ရ သ

71%

မသ ရ သ

27%

မလ ြေ, 2%

စညပငလရျားလက ကပရ တ က သ ရ ပါသလ ျား?

သ ရ သ မသ ရ သ မလ ြေ

လပျားမည သ

64%

မလပျားမည သ

28%

မဆ ျား ြေတရလသျား; 8%

စညပငလရျားလက ကပတင ဆနဒမလပျားမ လ ျား?

လပျားမည သ မလပျားမည သ မဆ ျား ြေတရလသျား

YCDC Election (2014) Observation Report New Myanmar Foundation

11

စစတြးပ ယခ နတင စည ငပ းပ အ း ေါဝငဆနဒြပ းလ သည အပ အတ သည (၆၄)

ခ ငနနးမြင အြ းစ ဆနဒရ က သည ပတေ ရ ပ း၊ ဆနဒြမ ျသ (၂၈) ခ ငနနးရ သည ပတေ ရ သည။

ဆနဒြပ းြည၊ ြပ းြည ြဆးမြတ ပသးသည မ ညသြ းြ (၈) ခ ငနနးရ သည ပတေ သည။

သးမခ းအစ ငခြြ းအ မ ညသြ းြ အ ြပထ ငစတစစလျင ဆနဒြတစြပ းန ငပက ငးနင

ြဆနဒရငစ ငး ပ ယသ းသည ြသ ရ မခငးတ ပက င ပ းပ သည ြ ြ တ နင ြသ ဆ င

ဟပသ အမြငြ းရ ခ သည ပတေ သည။

(ဃ) စည ငပ းပ ငး မ ျလ ြည ပန သ ေါသလ း?

စစတြးမ ျလ ခ န ပလ လ ဆနးစစြအ စည ငပ းပ ငး မ ျလ ြည ပန (၅၆)

ခ ငနနး သ သ ရ က ပ း၊ (၄၁) ခ ငနနးြ ြသ ရ က ပက ငး ပတေ သည။ ဤအခ ြ မ ညသြ း

အပနမြင ြဆနဒရင သတငးအခ အလ အ း လပလ စ ြ ရ ပက ငး သးသ န ငသည။

သ ရ သ

56%

မသ ရ သ

41%

မလ ြေ; 3%

စညပငလရျားလက ကပ ပ လပမည လန က သ ပါသလ ျား?

သ ရ သ မသ ရ သ မလ ြေ

YCDC Election (2014) Observation Report New Myanmar Foundation

12

(င) စည ငပ းပ ြ ြဘယနစြပ း ြယဆ တ သ ေါသလ း?

(၆၃) ခ ငနနးပသ စစတြးပမြဆ သအြ းစ (သး နစ ခန )ြ စည ငပ းပ တင ြဘယနစြ

ပ း ြညဆ သည ြသ ရ က ပက ငး ပတေ သည။ (၃၂) ခ ငနနး သ သ ရ သညဟ ပမြဆ က သည။

စစတြးတင ဆနဒမ ျ ြည ြအပ အတ အ း ြ းယငးပမြဆ ြြ းလညး ရ ခ သညဟ အစ ငခခ သည။

ဤအခ သညလညး ပ းပ အသ ည ပ းြ နညး ေါးပက ငး မ ဆ ပနသည။

(စ) သ ဆ င ယစ းလယပလ ငး ဘယနစပယ ရ လဆ တ သ လ း?

သ ရ သ

32%

မသ ရ သ

63%

မလ ြေ; 5%

မဘယနစမလပျားရမယဆ တ သ ပါသလ ျား?

သ ရ သ မသ ရ သ မလ ြေ

သ ရ သ

22%

မသ ရ သ

75%

မလ ြေ; 3%

က ယစ ျားလယလလ ငျား ဘယနစလယ ကရ သလဆ တ သ ပါသလ ျား?

သ ရ သ မသ ရ သ မလ ြေ

YCDC Election (2014) Observation Report New Myanmar Foundation

13

ပမြဆ သ ပလး သး ရ ပသ (၇၅) ခ ငနနး (အတ အ အ းမြင ၇၄.၅%) ြ ြ ြ တ ပ းခ ယ ြည

ပ းပ ခ ယစ းလယပလ ငးအပ အတ ြညြျရ ပက ငး ြသ ရ က သည ပတေ သည။

ဆနးစစသးသ ခ ြ းအ ြဆနဒရင အသ ည ပ းမခငး၊ သတငးအခ အလ ပ းမခငးတ နညး ေါးခ

ပ း၊ ယစ းလယပလ ငးြ း၏ ြဆယစညးရးြြ လညး နညး ေါးပက ငး သးမခ းအစ ငခြြ းရ ခ

သည။

(ဆ) ယစ းလယပလ ငးြ း၏ ြဆယစညးရးြ၊ ြဆယစညးရးပသ လ ြးစ ပစ ငြ း ရ ေါ

သလ း?

ြဆနဒရငြ းအပနမြင ယစ းလယပလ ငးြ း၏ ြဆယစညးရးပ း လ ြး စ ပစ ငြ း (၅၉)

ခ ငနနး ရ က သညဟ သ ရ ပ း၊ (၄၀) ခ ငနနးြ ြ ရ က ပက ငး ပမြက းက သည။

(ဇ) ယစ းလယပလ ငးြ း၏ ြဆယစညးရး ြ း ပတေ ြး ေါသလ း?

ရရ သ

59%

မရရ သ

40%

မဆယစညျားရ ျားလရျား လကကများစ လစ ငမ ျား ရရ ပါသလ ျား?

ရရ သ မရရ သ မလ ြေ

လတြ ြေျားသ

38%မလတြ ြေျားသ

61%

မလ ြေ; 1%

က ယစ ျားလယလလ ငျားမ ျား၏ မဆယစညျားရ ျားပက လတြ ြေျားပါသလ ျား?

လတြ ြေျားသ မလတြ ြေျားသ မလ ြေ

YCDC Election (2014) Observation Report New Myanmar Foundation

14

ယစ းလယပလ ငးြ း၏ ြဆယစညးရး ြ းအ း ပတေ က ျြးသ ြဆနဒရငြ (၃၈) ခ ငနနးရ ပ း၊

(၆၁) ခ ငနနးြ ြပတေ ြးသြ း မြစက သည။ ယစ းလယပလ ငးြ းသည ယတ ငထ ပတေ ပ း၊

ြဆယစညးရးမခငးအ း ပဆ င ြနညး ေါးခ ပ း၊ အြ းစြ ြဆယစညးရးပ း ပစတန ဝနထြးြ းမြင

ြဆယစညးရးခ သည ပတေ ရ သည။ သးမခ းအစ ငခြြ းအ ြဆယစညးရးြြ းြ ြဆယ

စညးရးပ း ပဟ ပမ သည အသသငးထ းပ း၊ အသခ ေစ ြ းမြင လည လညြင လစ၊ စညးရးက မခငး

အ း ပတေ ရ သညဟ ပမြက းက သည။

(စ ) ဤပ းပ ပက င အြ းမ ညသ၏ လြဘဝြ း ြ တ းတ ပ ငးြနလ ြညဟ

ထငမြငယဆ ေါသလ း?

န နစည ငသ ယ ပ းပ ြတအဆင ဆင ပ းပ အပ ေါ ြဆနဒရင၊ အြ းမ ညသ၏

ပြျ လင ခ အ း ဆနးစစပလ လ တင ပြးမြနးသ (၃၇) ခ ငနနး သ ပ းပ ပက င

မ ညသြ း၏ လြဘဝ ြ တ းတ ပ ငးြနလ ြညဟ ထငမြငက ပ း၊ (၅၅) ခ ငနနးြ ြ

ထ သ ြထငမြငပက ငး ပမြက းက သည။ န (၈) ခ ငနနးြ ြ ထငမြငခ ြပ းခ ေါ။

ထင မငသ

37%

မထင မငသ

55%

မလ ပ တတပါ; 8%

လရျားလက ကပလ က င ပညသမ ျား၏ လမဘဝ

ပ မ လက ငျားမနလ မညဟ ထင မငပါသလ ျား?

ထင မငသ မထင မငသ မလ ပ တတပါ

YCDC Election (2014) Observation Report New Myanmar Foundation

15

(ည) ယခ ငး သည စည ငပ းပ သည တ းြျတြညဟ ထငမြင ေါသလ း?

န နစည ငသ ယ ပ းပ ြတအဆင ဆင ပ းပ အပ ေါ ြဆနဒရငမ ညသြ း၏ ယက ညြြ

(၂၂) ခ ငနနး သ တ းြျတသည ပ းပ မြစြညဟ ထငမြငက ၍၊ ပလး သး ခန ပသ (၇၅)

ခ ငနနးြ ြ တ းြျတလ ြ ြညြဟတဟ ထငမြငက သည။ ပမြဆ သ (၃) ခ ငနနးြ ထငမြငခ

ြပ းန ငခ ေါ။

နစပ ေါငးြ းစ အတငး ထြဆးအက ြအမြစ မ နလည ငး ပသ န နပြ ျေပတ စည င (မြ နစ ယ)

ပ းပ မြစမခငး၊ င လငးမြငသ ြြရ မခငး၊ းပ ေါငးပဆ င ြ အ းနညးမခငး၊ တ ဝနယြ

အ းနညးမခငး စသည အခ အ း ဤဆနးစစပလ လ မခငး (စ ) နင (ည) တ တင ပတေ ရ သည။

စစတြးအ း ပမြက းသြ းတင ြ ြ တ နင ြသ ဆ ငသည ပ းပ တစခ သ ခစ း ပက ငး

ပမ က းြြ း ရ ခ သည။ ပ းပ တစခအပ ေါ အြ းလ ခ၊ ယက ညြသည ပအ ငမြငပသ

ပ းပ တစခမြစ န အလနအပ း ေါလသည။

ထင မင

22%

မထင မင

75%

မလ ပ တတပါ; 3%

စညပငလရျားလက ကပသည တရ ျားမျတမညဟ ထင မငပါသလ ျား

ထင မင မထင မင မလ ပ တတပါ

YCDC Election (2014) Observation Report New Myanmar Foundation

16

(ဋ) စည ငပ းပ ပ ြရင သ ရ ေါသလ း?

စည ငသ ယ ပ းပ ြတပ းပ အတ တ ဝနရ သ ပ းပ ပ ြရငအ း သ ရ သ (၁၉)

ခ ငနနးသ ရ ၍၊ (၇၇) ခ ငနနးြ ြသ ရ ပက ငး ပမြက းခ သည။ (၄) ခ ငနနးြ ြ ြပမြက းခ ေါ။

(ဌ) ဆနဒြထည ြည ပန သ ရ ေါသလ း?

ဤစစတြးပ ယခ နထ ြဆနဒရငြ းသည ြ ြ တ ဆနဒြထည ြည ြရပန သ ရ သ (၂၆)

ခ ငနနးမြင နညး ေါးခ ပ း၊ (၆၃) ခ ငနနးပသ အြ းစြ ြသ ရ က ပသးပ ။

သ ရ သ

19%

မသ ရ သ

77%

မလ ြေ; 4%

စညပငလရျားလက ကပလက မရငက သ ရ ပါသလ ျား?

သ ရ သ မသ ရ သ မလ ြေ

သ ရ သ

26%

မသ ရ သ

63%

မလ ြေ; 11%

ဆနဒမထည ရမည လနရ က သ ရ ပါသလ ျား?

သ ရ သ မသ ရ သ မလ ြေ

YCDC Election (2014) Observation Report New Myanmar Foundation

17

န နပြ ျ ေပတ စည ငသ ယ ပ းပ ြတအဆင ဆင ပ းပ မြစစဥအ း

ပစ င က ည ပလ လ မခငး

ပ းပ ပစ င က ည ပလ လ မခငးဆ င

ပတေ ရ ခ ြ း

ပ းပ ပစ င က ည ပလ လ မခငးြ ပတေ ရ ခ ြ းအ း အ ငးခ လျင -

ပ းပ ဆ င ဥ ပဒြပဘ ငြ းအပ ေါ သးသ ခ ြ း

စည ငပ းပ ပ ြရငအပ ေါ ပတေ ရ ခ ြ း

ြဆယစညးရးမခငး

ြစ ငးနင တသ သည ပတေ ရ ခ ြ း

ြဆနဒရငြ း က ျပတေ သည အခ အခြ း

ြပ းသည ပန တင က ျပတေ သည ပတေ ရ ခ ြ း

ဟ၍ ခမခ းတငမ ြညမြစသည။

ပ းပ ဆ င ဥ ပဒြပဘ ငြ းအပ ေါ သးသ ခ ြ း

န နပြ ျေပတ စည ငသ ယ ပ းပ ြတအဆင ဆင အ း ပ းခ ယသည ပ းပ တင

ပြ ျေနယစည ငသ ယ ပ းပ ြတ (ဥ ကဋဌအ ေါအဝင ၅-ဦး)၌ ဥ ကဋဌနင အြေဝငနစဦး၊ စစပ ေါငး (၃) ဦးအ း

ဆနဒြပ းပ းခ ယ သည။ ထ အတ ခရ ငစည ငသ ယ ပ းပ ြတ (ဥ ကဋဌအ ေါအဝင ၅-ဦး)၌ ဥ ကဋဌနင

အြေဝငနစဦး၊ စစပ ေါငး (၃) ဦးတ အ း ြပ းပ းခ ယ သည။ သ တင န နပြ ျေပတ

စည ငသ ယ ပ းပ ြတ (ပြ ျေပတ ဝနအ ေါအဝင ၉-ဦးရ ) အြေဝင (၄) (ခရ ငတစခြ ယစ းလယ

တစဦးစ) အ း ြပ းပ းခ ယ သည။ ထ အတ ပြ ျေနယနင ခရ ငစည ငသ ယ ပ းပ ြတြ းတင

အဆငပမ သည စ ပတေ ပသ လညး၊ “ န နပြ ျေပတ စည ငသ ယ ပ းပ ြတ” အဆင တငြ၊

ပြ ျေပတ ဝနအ း ြပ းပ းခ ယခင ြ ၊ အြေဝငစစပ ေါငး (၉) ဦးြ အြေဝင (၄) ဦး သ ြပ းပ းခ ယ

YCDC Election (2014) Observation Report New Myanmar Foundation

18

သည။ ( နပြ ျေပတ ဝနနင အြေဝင (၄) ဦး၊ စစပ ေါငး (၅) ဦးအ း အစ း ြခန အ မခငးမြစသည။)

ဤအခ သည ြဆနဒရငမ ညသြ းအပနမြင စ တဝငစ းြ၊ းပ ေါငးပဆ င ြ နညး ေါး မခငး၏

အပက ငးမခငးအ တစခ မြစခ သည။

စည ငသ ယ ပ းပ ြတ ပ းပ တငပမြ မခငး နညးဥ ပဒအ း ဆနးစစသးသ တင

ပအ ေါအခ ြ း ပတေ ရ သည။

ဒြ (၁၅) တင အ ြပထ ငစဇယ းတစခအတ ြဆနဒရငတစပယ ဟဆ မခငးပက င န ငငသ းအခင

အပ းအ း န သတသည သပဘ သ ပ ပနသည ပတေ သည။

ဒြ (၃၀) တင တ ြေ ဌ နခ ျ လ ပအ ခ လမချပ း ြအြေ နင လမချပ း တ ြေ ခြ းရ

တ ြေဝငြ းအတငး ပနထ ငသည တ ြေဝငြ းနင ြ သ းစြ း ြပ းခင ြရ မခငးပက င ဝနထြး

ြ သ းစြ းအပနမြင န ငငသ းအခင အပ းဆးရးမခငးအ း ပတေ ရ သည။

ဒြ (၃၁) ရ ပြ ျေပတ စည င ယစ းလယပလ ငး၏ အ ညအခ ငးြ း၌ အသ အ ယ န သ ခ

ြ း ရ မခငးပက င အ ညအခ ငးမ ည ြသည လငယြ းအပနမြင ပ းပ တင ဝငပ ပ းခ ယခ

ငခင အ း ဆးရး သ သ မြစပနသည ပတေ သည။ ထ မ င “သ ဆ င သ ြဟတ ပ း

အ စအတငး တစဆ တညး အနညးဆး (၁၀) နစ” န သတခ သည ပမ ငးပ ေ ြြ းပသ ပြ ျေ မ

လပနြစနစအ တငး သည န သတြ စ မြစပနသည ပတေ သည။ “ပြ ျေ မ ြေ ပြ ျးြစြ နး သ ရ

န းလညပအ င ပဆ င န ငသည ဗဟသတရ သ” စသည သတြတခ တငလညး တ ပသ

အဓ ပ ယြင ဆ ခ ြ း ြရ သည လညး ပတေ သည။

ဒြ (၃၄-စ) တင “န ငငမခ းတ ငးမ ညတစခခ၏အစ း သ ြဟတ ဘ သ ပ းအြေအစညး သ ြဟတ

အမခ းအြေအစညးြ းြ ပငပက း၊ ပမြ၊ အ ြ၊ အပဆ အအ၊ ယ ဥ၊ စစညးတ တ ရ မြစပစ၊

သယဝ ပသ နညးမြင မြစပစ အပထ အ ယသးစသ သ ြဟတ ယငးသ အပထ အ ယသးစ

သည အြေအစညးဝငမြစသ”ဟ (“အမခ းအြေအစညးြ းြ”) ဆ ထ းမခငးပက င မြနြ န ငငသ းမြစပသ

အစ း ြဟတသည အြေအစညးြ းတင (NGO) လ ငပနသြ းအတ န သတခ မြစပနသည

ပတေ သည။ ြလ လ းအ သည တငးက ြြ း ြမြစပ ေါပစ ၊ လ အ ခ တ တ မ ဆ န ငပသ

ဥ ပဒ န သတခ တစခမြစပစသင သည။

ဒြ (၆၀) တင “ပ ြရငသည ခအြေ၏အစ ငခစ စ စစ၍ အတညမ ျမခငး (သ ) မငငး ယမခငး

မ ျန ငသည။ ပ ြရင၏ အဆးအမြတသည အတညမြစသည” ဟဆ မခငးပက င အမငငး းြ

ပမြရငးမခငးတင ခအြေ ြေစညးထ းပသ လညး ပ ြရငဆးမြတခ သ အတညမြစပနမခငး

ပတေ ရ သည။ (ပ ြရငသည ခအြေ၏ဆးမြတ ငခင ထ းရ သင ပ း၊ ပ ြရငနင တ ငးပဒသက း

တ းပ း ည ရငြ း ေါဝငသည အယခအြေ သ ြေစညးသင သည။)

YCDC Election (2014) Observation Report New Myanmar Foundation

19

စည ငပ းပ ပ ြရငအပ ေါ ပတေ ရ ခ ြ း

စည ငပ းပ ပ ြရငသည ြရဝနထြးြ းအ း က ျတငမ ငဆင၍ သငက းမခငး၊ လ ငနးစဥ

ြ းအ း တ တ ညနက းမခငး၊ စြခန ခမခငးြ းတင ြ းစ အ းနညးခ သည ပတေ သည။ ထ အမ င

အ ြ လြအြေအစညးြ း၊ သတငးြဒယ ြ းစသည ေါဝင တသ သြ းနင းပ ေါငးပဆ င

ြတင အလနအ းနညးခ သည အတ ပ ငးြနသည ပ းပ တစခမြစ န အ ြခန ငြ ြရ ခ ဟ

ယဆန ငသည။ ပ ြရငအ း န နစည ငသ ယ ပ းပ ြတြတစဦးနင အပင ြးစ းမ ညသ ဝနထြး

(၄) ဦး၊ စစပ ေါငး (၅) ဦးမြင ြေစညးခ ပ း၊ သ ဆ င ခရ ငနင ပြ ျေနယပ ြတအြေ ခြ း အ ခ ျ သည။

ြရဝနထြးြ းနင /ပ း အဆင စည ငပ ြရငဝနထြးြ းသည သ ဆ င ဥ ပဒ၊

နညးဥ ပဒြ းအ း ပ ငးြနစ ြသ ရ သည ပတေ သည အတ စည ငပ းပ ပ ြရငြ

ဝနထြးြ းအ း ပလ င မ ငဆငပ းြ၊ ညနက းြြ းတင အ းနညးခ ြ းရ ခ သညဟ သးသ န င

သည။ ထ အမ င စည ငပ းပ ပ ြရငြ ညနက းခ ြ း ြက ခဏပမ ငးလထတမ နသည

ပတေ ပ း ယစ းလယပလ ငးြ းအတ အခ အခအခ ျေ မြစပ ေါပစခ သည လညး ပတေ ရ သည။

ယစ းလယပလ ငးြ းြ ြဆနဒရငစ ငးပတ ငးယ တငလညးပ ငး၊ လ အ ပသ သတငးအခ

အလ ြ းအ း ပတ ငးခ တငလညးပ ငး အခ အခြ း က ျပတေ ခ သည။

စည ငပ းပ ပ ြရငနင ြရဝနထြးြ းအတ မ ငဆငခ နလပလ စ ြ ရ မခငးသညလညး

အ းနညးခ တစခမြစခ သည။ ထ သ မ ငဆငခ နြလပလ မခငး၊ းပ ေါငးပဆ င ြ အပလ အထ

အ းနညးမခငးြ းပက င ြလ လ းအ ပသ အခ အခြ းမြစပ ေါပစခ သည။

ပယဘယ အ းမြင စည ငပ းပ ပ ြရငအပနသည ပ းပ ဆ င စြခန ခြတင အ ည

အပသးစနနး ြမ ည ြဟ မချငသးသ န ငသည။

ြဆယစညးရးမခငး

ပယ ဘယ အ းမြင ပ းပ ခ ယစ းလယပလ ငးြ းအပနမြင ပစတန ဝနထြးြ းြတစဆင

ြဆယစညးရးက ပ း၊ ြဆနဒရငြ းနင ထ ပတေဆ ဆြ၊ ပ းပ သတငးအခ အလ ပ းြြ

နညး ေါးသည ပတေ ရ သည။ ြဆယစညးရးမခငးနင အတ ြဆနဒရငြ းအ း အသ ည ပ းမခငး၊

ပ ငးြနစ ပ းခ ယန င နအတ လ အ ပသ ြဆနဒရငသတငးအခ အလ ြ းအ း မြန ပဝပ း

မခငးအ း ပတေ ရ ပလ ြရ ပ ။ ယစ းလယပလ ငးြ း၏ပတေ ပလ ရ သည ြဆယစညးရးပ း စြ းြ

ြဆယစညးရးပ း လ ြးစ ပစ ငြ း၊ ဗန ငးြ း မြန ပဝမခငး၊ ပက မင ဆ ငးဘတဒြ းပထ ငမခငး၊

YCDC Election (2014) Observation Report New Myanmar Foundation

20

ြဆယစညးရးပဟ ပမ ခ ြ းအ း အသသငး၍ အသခ ေစ မြင လ လြင လစ စညးရးမခငး၊

သတငးြဒယ ြ းြ တငမ စညးရးမခငး၊ လည လညစညးရးပဟ ပမ မခငးြ းအ း ပတေ ရ သည။

လ ြးစ ပစ ငြ းအ ေါအဝင ြဆယစညးရးြအ းလးအတ ခင မ ျခ ယ သညဟ ယစ း

လယပလ ငးြ း ဆ သည။

အခ ျေပသ ယစ းလယပလ ငးြ း၏ ြဆယစညးရးပ း လ ြးစ ပစ ငြ း၊ ပက မင ြ းတင

ရငးလငးမ တသ းပသ တ ဝတြ းအ း ြပတေ ရ ေါ။ အခ ျေပသ လ ြးစ ပစ ငြ းတင

ထတပဝသည ( န တ ) သတငးအခ အလ ြ း ြ ေါရ သည ပတေ ရ သည။

ြဆယစညးရးမခငး လတင သတငးြဒယ ြ း၌ ယစ းလယပလ ငးြ း၏ သတငးအခ အလ

ြ းအ း ပြ မ ပ းခ က သည။ အထးသမြင ခရ င ယစ းမ ျ န နပြ ျေပတ စည ငသ ယ ပ း

ပ ြတ ယစ းမ ျ၊ ယစ းလယပလ ငးြ းအ း သ ဆ င ခရ ငနယပမြအလ ပြ မ ပ းခ က

သည။ သ တင ပြ မ သည အခ န လတ ပတ ငးသည အမ င၊ ြဆနဒရငအြ းမ ညသြ းအပနမြင

စစပ ေါငးဆနဒြ (၇) ြအ ၊ ပြ ျေနယအဆင ၊ ခရ ငအဆင နင န နစည ငသ ယ ပ းပ ြတအဆင တ

အ း ပသခ စ သ ရ ပ းခ ယန ငပစ န ရငးလငးလယ စ အပထ အ ြမ ျန ငခ ၊ ယစ းလယ

ပလ ငးြ း သ ပြ မ ခ သည အတ ြဆနဒရငမ ညသြ းအတ ရ ပထးြြ း မြစပ ေါ ခ သည။

ဥ ြ - ခရ ငစည ငသ ယ ပ းပ ြတအတ (၃) ဦးပ းခ ယမခငးနင ခရ င ယစ းမ ျ န နပြ ျေပတ

စည ငသ ယ ပ းပ ြတဝင (၁) ဦးပ းခ ယမခငးအ း ြဆနဒရငြ းအပနမြင ပ ပထးသ းမခငး

ပတေ ရ သည။ ြဆယစညးရးပ း လတင ြဆနဒရငြ းအတ ြန နသည ပ းခ ယြမြစပစ န

သတငးြဒယ ြ းနင ယစ းလယပလ ငးြ း၏ အပထ အ မ ျြြ လနစ နညး ေါးခ ပ း၊ အြ း

အ းမြင ရ ပထးခ သည။

YCDC Election (2014) Observation Report New Myanmar Foundation

21

ြဆနဒရငစ ငးနင တသ သည ပတေ ရ ခ ြ း

ြဆနဒရငစ ငးမ ျစမခငးတင အြ းမ ညသ၏ းပ ေါငးပဆ င ခင ြ ရ မခငးနင အတ ြတ တင၊

အ ြပထ ငစစ ငးတ ရ ပသ လညး ြစ ငးတင ြ ေါဝငမခငးြ း မြစပ ေါ ခ သည။ အခ ျေ ပြ ျေနယြ းတင

တ ခနးတ တစခလး၊ လြးတစလး ြစ ငးတငြ ေါဝငမခငးြ းစသည အ စလ ြစ ငးတင ြ ေါဝငြ

ြ း မြစပ ေါ ခ သညဟ ပစ င က ည ပလ လ သြ းြ အစ ငခတငမ ခ က သည။ ထ အမ င ယလနပ းသ

ြ း ြနဒရငစ ငးတင ေါဝငပနမခငး၊ ြဆနဒရငစ ငးရ ြဆနဒရငြ း၏ အြည၊ ြတ တငအြတစသည

အခ အလ ြ းယငးမခငးြ း မြစပ ေါ ခ သည။

ပဒသနတ ပ းပ တစခအပနမြင စ တဝငစ းြယ ပတေ ရ ခ ြ အ ြပထ ငစတစစလျင

ယစ းမ ျတစဦးြ ြပ းခင ရ သညဟဆ ပသ လညး၊ ြစ ငးတင အြည ေါသသ ြပ းခင ရ ပ း၊

အမခ းြ သ းစဝင တစဦးဦးြ ြပ းခင ြ ရ မခငး မြစသည။ ြဆနဒရငြ းအပနမြင အ ြပထ ငစတစစလျင

တစြ၊ ြပ းခင ရ သညဟသ အြ းစ န းလညထ းက မခငးမြစသည။

ြဆနဒရငစ ငး ပ ယစဥတင ပ းပ အတ ြစ ငးပ သည အပက ငးအ ငး

ြရငးမ ၊ အ ြပထ ငစစ ငးသ ပတ ငးယသည အတ အခ ျေပန ြ းတင အ ြပထ ငဦးစး (တစနညး

အ းမြင အ ြပထ ငစ ယစ းမ ျသ) အမြစ သ က း ယအ ြ း ြစ ငးတင ေါဝငပနြြ း မြစခ သည။

ထ အတ ၄ငးသ က း ယအ ြ းအပနမြင ဆနဒြလ ပ ြပ းန ငမခငး၊ အမခ းြ သ းစဝငြ

ယစ းမ ျ ြြပ းန ငမခငးတ ပက င ဆနဒြလ ပ ြပ းန ငမခငးြ း မြစပ ေါ ခ သည။ ထ အမ င

ြဆနဒရငစ ငးပ ယ တင၊ ြ ျြး ငမခငး၊ စနစတ ပဆ င ြြရ မခငး၊ ပ ငးြနသည

နညးစနစြ းမြင ပဆ င မခငးြဟတ ၊ သင ပတ သလ ပဆ င က မခငးပက င အြ းအယငး

ြ းစ မြစပ ေါ ခ သည ပတေ ရ သည။

ထ အမ င ြပ းသည ပန တင ြရအြ းစ၌ ြဆနဒရငစ ငးအ း ထ းပက မင မခငးအ း ြပတေ ရ ပ ။

အခ ျေပသ ပြ ျေနယြ းတင ြဆနဒရငစ ငး ထ းပက မင ထ းသည ပန နင ဆနဒြပ း သည

ြရပန သည သးမခ းစမြစပနသမြင ြနဒရငြ းအတ ြ းစ အဆငြပမ ြြ းမြစပ ေါ ခ သည

ပတေ ရ သည။

YCDC Election (2014) Observation Report New Myanmar Foundation

22

ြဆနဒရငြ း က ျပတေ သည အခ အခြ း

ပ းပ အက ျ လ လထစစတြးနင သးသ ခ ြ းအ ၊ ြဆနဒရငြ းအပနမြင န နပြ ျေပတ

စည ငသ ယ ပ းပ ြတအဆင ဆင ပ းပ နင တသ သည သတငးအခ အလ ြ းအ း

လပလ စ ြ ရ ခ သည ပတေ သည။ ြဆနဒရငအခ ျေ ြ စည ငပ းပ အ း ယက ည းစ းြ

ြရ မခငး၊ ဒြ ပ စနညးလြးတ ပ းပ တစခဟ ြယက ညမခငးြ း ရ ခ သည။ ြဆနဒရင

အြ းစြ ြညသ ြည ြပ း ြည ြသ ရ ခ ပက ငး ပတေ ပ း၊ ြရတညပန ြသ ရ မခငးြ းလညး

ရ ခ သည။

ထ မ င ပ းပ သည ပြ ျေပတ ဝနအ း ပ းခ ယသည ပ းပ ြဟတသည အတ

ပဒသနတ အစ း တစ ပ ေါပ ေါ လ န င န အခင အလြးြရ မခငးတ ပက င ပ းပ မြစစဥြ း၌

လထစ တဝငစ းြ၊ ေါဝငြနညး ေါးခ ပ း၊ ၄ငးတ ေါဝငလ ပအ င လေပဆ ြြ းလညး လပလ ပအ င

ြပဆ င န ငခ သည ပတေ ရ သည။

ြဆနဒရငအခ ျေ ြ ဆနဒြပ းလ ပသ လညး ြစ ငးတင ြ ြ အြည ရ ြပတေ မခငး၊ ြစ ငးတင

နခ မခငး၊ (အ ြပထ ငစစ ငး၊ ြတ တငရ ပသ လညး) ြစ ငးတင ြ ေါဝငမခငးတ ပက င ြပ းခင

ြ ရ ၊ န ငငသ းအခင အပ း ဆးရးမခငးြ း ရ ခ သည။ ြဆနဒရငစ ငးတင အြ းမ ညသ၏ းပ ေါငး

ေါဝငခင အ း ြ ရ ခ က သည ပတေ သည။

YCDC Election (2014) Observation Report New Myanmar Foundation

23

ြပ းသည ပန တင က ျပတေ သည ပတေ ရ ခ ြ း

ပ းပ ပန (ြပ းသည ပန )၏ ဆနဒြပ းြမြစစဥအ း ပစ င က ည ပလ လ တင က ျတငသတြတ

သ ရ ထ းပသ ြရြ းတင ြရြြင လစ ၊ ြရပမ ငးပရေ ြြ းအ း ြ ြ တ ပစ င က ည ပလ လ သြ းြ

က ျပတေ သည။ ပမ ငးပရေ ခ ပသ ြရြ းအ းလညး အလယတ ြရ ပြန င ြရြင သည အခ နထ

နစန ခန ပန ပ းြ ပ ရ မခငးြ း ရ ခ သည။ ဘ စ ေါဝင တသ သြ းြ ြဆနဒရင ည ပ းြ

အ းနညးခ သည အတ ပက င လညးပ ငး၊ ဤအစ ငခစ ေါ အမခ းအခ ြ းအ လညးပ ငး

လ ပ ြပ းသည ြ ဏြ စ း ြြယ အလနနညး ေါးခ သည။

အခ ျေြရြ း၌ ြရဝနထြးြ းသည သြ သြတ စ ပဆ င က ပသ လညး၊ အခ ျေြရြ းတင

ြရဝငးအတငး ြဆယသည အမ ျအြြ းအ း ပတေ ရ မခငး၊ ြဆယသည စ ၊ စ တြး၊

လ ြးစ ပစ ငြ းအ း ြပ းခနးအတငးသ ယပဆ ငလ မခငးြ း ပတေ ရ ခ သည။ ြရအတငးသ

ယစ းလယပလ ငးြ း အတ ြဆယသည အ က ြ း ဝတဆငမခငးြ းအ းလညး ပတေ ရ သည။

ြပ းသည အခ နအတငး ြရအတငးသ ြသ ဆ ငသြ းဝငပ မခငးြ းလညး ရ ခ သည။

အခ ျေပန ြ းတင ြသ ဆ ငသြ းြ ဆနဒြပ းြည ြဆနဒရငြ းအ း ပခေါပဆ ငလ မခငးြ းအ း

ပတေ ရ သည။ ဆနဒြပ းသည ြဆနဒရငြ းအပနမြင လျ ျေ ဝ ြပ းမခငးအ းထ ခ ပစသည မြစ ြ း

က ျပတေ ခ သည။

ြပ းသည ြစ တင လမချပ းဆ င တန ေါတအြတြ ေါရ သမြင ဆနဒြလ ြတြ း၏

လမချပ းအ ြခခ ြ အလနနညး ေါးခ ပ း၊ ယက ညြ ယငးစ တစခ မြစခ သည။ ြရဝနထြးြ းြ

ဥ ပဒ၊ နညးဥ ပဒြ းနင ပ းပ လ ငနးစဥအ းြ ျြး ငြပက င လညးပ ငး၊ ပြ ျေနယ

ပ းပ ပ ြရငြ ပသခ စ ညနက းြြ းအ းနညးမခငးပက င လညးပ ငး ြလ လ းအ ပသ

မ ဿန ြ း မြစပ ေါ ခ သည။ ဝငပ ယဥပ ျငပသ ယစ းလယပလ ငးြ း ယစ း ြရ

ယစ းလယ ခန အ ထ းရ ခင ြရဝနထြးအခ ျေ ြ ြသ ရ သည အတ ၄ငး ယစ းလယြ းအ း

ြရအတငးသ အဝငြခမခငး၊ အမငငး းမခငးြ း မြစပ ေါ ခ သည။

ြပ တ မခငးမြစစဥတင တ ပသခ သည လ ငနးစဥြ း အ းနညးခ ပသ လညး၊ အနညးငယ

အမငငး းြြ းြအ အြ းစြ ပမ လညစ ပ းစးခ သည ပတေ သည။ မချငသးသ လျင

အ းနညးခ ြ း ထငရ းစ ရ ပနသည ပတေ ပ း၊ တ းဝငပစ င က ည ပလ လ ခင ြ သည အတ

ပ းပ င လငးမြငသ ြြ အလနနညး ေါးခ သည။ အထ ေါမြစစဥြ းအ း ခ ငနနးြညြျ

ရ သညဟပသ ပလ လ ဆနးစစမခငးအ း ြပဆ င န ငခ ေါ။

YCDC Election (2014) Observation Report New Myanmar Foundation

24

အက မ ျတငမ ခ ြ း

1. န နပြ ျေပတ စည ငသ ယ ပ းပ ြတ ပ းပ တငပမြ မခငးဆ င နညးဥ ပဒအ း

အြ း မ ညသ ပ လညစ လ ခန ငသည ဥ ပဒြ းမြစလ ပစ န မ နလညမ ငဆငသင သည။

2. ပြ ျေပတ ဝနအ း အြ းဆနဒမြင ပ းပ တငပမြ န အက မ ျ ေါသည။

3. အသ မ ည ပ းသ န ငငသ းတ ငး ဆနဒြပ း ငခင အ ြခသင သည။

4. ယစ းလယပလ ငးြ း၏ အ ညအခ ငးြ းတင အသ အ ယ န သတခ ၊ တစဆ

တညးအနညးဆးပနထ ငသည နစ၊ စသည န သတခ ြ းအ း ပမြပလ ပ း န အက မ ျ ေါ

သည။

5. စည ငပ းပ အတ လပလ ပသ မ ငဆငခ နပ းန င နအတ ပ းပ အ း

လပလ ပသ အခ န လတစခ၌ က ျတငပက မင သင သည။

6. ပ းပ ပလ လ ပစ င က ည ပ းအြေအြ းအ း စည ငပ းပ ပလ လ

ပစ င က ည န င န တ းဝငခင မ ျပ းသင သည။

7. ပ းပ လ ငနးစဥတ ငးအတ တ သည လ ငနးစဥြ း က ျတငခ ြတပ းဆထ း

သင သည။

8. ြဆနဒရငစ ငးအ း အြ းမ ညသနင ဏဍစြ ေါဝငသြ း ြ တပခေါပ း စ ငးမ ျစ န အက မ ျ

ေါသည။

9. စည ငပ းပ ပ ြရငဝနထြးြ းနင ြရဝနထြးြ းအ း ပ းပ ဆ င စြး ည

မြ င တငပ းသငတနးြ း ြ ခ သငက းပ း န အက မ ျ ေါသည။

10. ြဆနဒရငမ ညသြ းအတ ြဆနဒရငအသ ည ပ းြြ း၊ ပ းပ သတငးအခ အလ

ြ းအ း မြန မြ းပဆ င ပ း န အက မ ျ ေါသည။

11. ပ းပ လ ငနးစဥြ းအ း င လငးမြငသ စ ပဆ င န အက မ ျ ေါသည။

12. ပ းပ လ ငနးစဥြ းတင ဏဍစြအြေအစညးြ း၊ မ ညသြ းနင းပ ေါငးပဆ င

န အက မ ျ ေါသည။

13. ပ းပ စစညး၊ စစယြ းအ း စခ နစညနးြ းနင အညမြစပစ န မ ငဆငသင ေါသည။

14. ပ းပ အပ းတင ပ းပ ြသြ ြြ း၊ အ ညအခ ငး ယငးြြ းနင တသ ပ း

စည ငပ းပ ပ ြရငြ ခရးြ းမြင မ ငဆငထ းရ န အက မ ျ ေါသည။

15. ပ ြရငသည ခအြေ၏ဆးမြတ ငခင ထ းရ သင ပ း၊ ပ ြရငနင တ ငးပဒသက း

တ းပ း ည ရငြ း ေါဝငသည အယခအြေ သ ြေစညးသင သည။

YCDC Election (2014) Observation Report New Myanmar Foundation

25

န ဂး

လ ရ ငး ပ းစးခ ပသ န နပြ ျေပတ စည ငသ ယ ပ းပ ြတအဆင ဆင ပ းပ သည

အ းနညးခ ြ းရ ခ ပသ လညး အန ဂေါတ လ ပဒသနတ ပ းပ ြ းအတ ြ းစ အပ း ေါပ း၊

ဒြ ပ စစနစနင တ ငးမ ညတညပဆ ပ းတင အပ း ေါပသ ပမခလြးတစခ မြစခ သည။ န နပြ ျေ

သည မ ညပထ ငစမြနြ န ငငပတ တငပနထ ငသည လဦးပ အထထ ဆးပန မြစသည အမ င၊ ြေ ပြ ျး

တ းတ ြနင ပြ ျေ မ လပနြစနစအတ ြ းစ အပ း ေါပသ ပြ ျေ မြစသည။ န နပြ ျေပတ စည င

သ ယ ပ းပ ြတသည န ငငအတငးရ အမခ းပသ ပဒသြ းနင န ငးယဥလျင နစစဥအသးစ တ

က းြ းပ း၊ မြနြ န ငင၏ ဦးပဆ ငပြ ျေတစပြ ျေအပနမြင လညး အပ းက းသည အစ တအ ငးတစခ

မြစသည။ ထ ပက င န နပြ ျေပတ စည ငသ ယ ပ းပ ြတအဆင ဆင ပ းပ အ း ြ

တ းတ ပစပ း၊ မ ညသအြ းပ းခ ယပသ ယစ းလယြ းနင အတ မ ညသတ ၏ းပ ေါငး ပဆ င

မခငးမြင တ ငးမ ညတညပဆ ပ းတင အ ခ ျ ပ းဆ င ပ ငးြနပသ စနြန ြ းမြင ပရေပဆ င

လြးမ မြစပစသင သညြ အြန ငမြစသည။

ထ အတ န နပြ ျေပတ စည ငသ ယ ပ းပ ြတအဆင ဆင ပ းပ နင အတ အမခ းပသ

ပဒသနတ ပ ပ ြ း၊ ပန ငအန ဂေါတပ းပ ြ းအ း၊ အ းလး ေါဝငသည ၊ င လငးမြငသ ြ

ရ ပသ ၊ လတလ ပ း တ းြျတသည ပ ပ ြ းမြစပ ေါလ ပစ န ဏဍစြ ေါဝင တသ သ

အ းလး တ တနး ငး ဤအစ ငခစ တငမ လ ေါသည။

NEW MYANMAR FOUNDATION (NMF)

“Building a Strong Foundation for Our Society”

YCDC Election (2014) Observation Report New Myanmar Foundation

26

New Myanmar Foundation (NMF)

အြေအပက ငးအ ဥးခ ျ

New Myanmar Foundation (NMF) အြေအ း (၂၀၀၈) ခနစတင Cyclone Nargis ၌ လြ ယဆယပ း

အြေအမြစ စတငြေစညးခ သည။ (၂၀၁၀) ခနစြစတင၍ ဒြ ပ စနင ပ းပ ပလ လ ပစ င က ည

မခငးအ း ပဆ င လ ခ ပ း၊ လတလ ပသ ပ းပ ြ းဆ င အ ရ နယ (Asian Network

for Free Elections – ANFREL) အြေ နင အမခ းပသ န ငငတ အြေအစညးြ းြ ြ ပ းပ

ပစ င က ည ပလ လ မခငးဆ င နညး ည ြ း ယခ သည။ (၂၀၁၁) ခနစြစတင၍ အ ြ လြအြေ

အစညး (Civil Society Organizations – CSOs) အမြစ ဒြ ပ စမြစစဥြ းနင မ ညသ နတ ပြ ပဆ င

သငက းပ းြ းတင တ က စ ေါဝငလ ခ သည။

(၂၀၁၂)ခနစ က းမြတပ းပ တင န ငငသ း ပ းပ ပလ လ ပစ င က ည ပ းအ း ပဆ င

ခ ပ း၊ ပ းပ အသ ည ပ းပ းနင ပလ လ ပစ င က ည ပ းလ ငနးြ း၊ သငတနးြ း မြန ပဝ ခ

ပ းခ သည။ NMF အြေဝငြ း၏ န ငငတ ပ းပ ပလ လ ပစ င က ည ပ း အပတေအက ျြ းအ း

မ ညတငး၌ မ နလညမြန ပဝပ းန ငခ သည။

(၂၀၁၄) ခနစတင မ ညပထ ငစပ းပ ပ ြရငနင းပ ေါငး၍ ြဆနဒရငစ ငး ပရေပမ းစြခ

အ း ပဆ င ခ သည။

YCDC Election (2014) Observation Report New Myanmar Foundation

27

ပန ဆ တ (၁) – အ ခ ျ ြနင စည ငပြ ျေနယြ း

န ငးယဥခ

စဥ အပခ ပမမမ ြနယ စဥ စညပငမမ ြနယ

၁ တ ကကက ျား ၁ ကမ ရတ

၂ ထနျားတပင ၂ မရများကနျား

၃ မငဂလ ဒ ၃ မငဂလ ဒ

၄ လမ ဘ ၄ လရေ ပညသ

၅ လရေ ပညသ ၅ လ င

၆ လညျားကျား ၆ လ ငသ ယ

၇ လ ငသ ယ ၇ အငျားစ န

၈ အငျားစ န

ရနကန(လ မ ကပ ငျား) ခရ င

စဥ အပခ ပမမမ ြနယ စဥ စညပငမမ ြနယ

၁ တ လမ ၁ လတ ငဥကကလ ပ

၂ လတ ငဥကကလ ပ ၂ ဒင မမ ြသစ (ဆ ပကများ)

၃ ဒင မမ ြသစဆ ပကများ ၃ ဒင မမ ြသစလတ ငပ ငျား

၄ ဒင မမ ြသစလတ ငပ ငျား ၄ ဒင မမ ြသစလ မ ကပ ငျား

၅ ဒင မမ ြသစလ မ ကပ ငျား ၅ ဒင မမ ြသစအလရြ ပ ငျား

၆ ဒင မမ ြသစအလရြ ပ ငျား ၆ လ မ ကဥကကလ ပ

၇ လဒါပ ၇ သငဂနျားကျနျား

၈ ပဇနလတ င

၉ ဗ လတလထ င

၁၀ မငဂလ လတ ငညန

၁၁ လ မ ကဥကကလ ပ

၁၂ ရနကငျား

၁၃ သငဂနျားကျနျား

၁၄ သ လကတ

ရနကန(အလရြ ပ ငျား) ခရ င

YCDC Election (2014) Observation Report New Myanmar Foundation

28

ြတခ ။ ။ အခ ျေပသ စည ငပြ ျေနယြ းြ အ ခ ျ ြဆ င ပြ ျေနယ၏ တစစ တတစ ငးသ

ရ သည။

စဥ အပခ ပမမမ ြနယ စဥ စညပငမမ ြနယ

၁ လက ကတနျား ၁ ဆ ပကက ျားခလန ငတ

၂ ကများ ခ ကနျား ၂ တ လမ

၃ က က ျားကျနျား ၃ ဒလ

၄ လက များ ၄ လဒါပ

၅ ခရများ ၅ ပဇနလတ င

၆ ဆ ပကက ျားခလန ငတ ၆ ဗ လတလထ င

၇ တ လတျား ၇ မငဂလ လတ ငညန

၈ ဒလ ၈ ရနကငျား

၉ သနလျင ၉ သ လကတ

၁၀ သ ျားခ

ရနကန(လတ ငပ ငျား) ခရ င

စဥ အပခ ပမမမ ြနယ စဥ စညပငမမ ြနယ

၁ ကမ ရတ ၁ လက ကတ တ ျား

၂ လက ကတ တ ျား ၂ ကည မငတ င

၃ ကည မငတ င ၃ စများလခ ငျား

၄ စများလခ ငျား ၄ ဆပကများ

၅ ဆ ပကများ ၅ ဒင

၆ ဒင ၆ ပနျားဘတနျား

၇ ပနျားပတနျား ၇ ဗဟနျား

၈ ဗဟနျား ၈ လများမလတ

၉ မရများကနျား ၉ လသ

၁၀ လများမလတ ၁၀ အလ

၁၁ လသ

၁၂ လ င

၁၃ အလ

ရနကန(အလန ကပ ငျား) ခရ င

YCDC Election (2014) Observation Report New Myanmar Foundation

29

စည ငနယနြ တတင တစစ တတစ ငး (သ ြဟတ) အ နလးြ ေါဝငပသ ပြ ျ ေနယြ း

1. ပြ ဘ

2. လညး း

3. တ က း

4. ထနးတ င

5. သနလျင

6. ပ တနး

7. သးခ

8. ခ ြး

9. တပတး

10. ပ ြး

11. ြးမခ နး

12. း ျနး

YCDC Election (2014) Observation Report New Myanmar Foundation

30

ပန ဆ တ (၂) – ပြ ျ ေနယအလ ြရအပ အတ

စဥ ခရ င ပြ ျေနယ ြရအပ အတ

၁ အပရေ ပတ ငဥ ကလ ၃၁

၂ အပရေ ပမြ ဥ ကလ ၈၂

၃ အပရေ သဃဃနး ျနး ၅၂

၄ အပရေ ဒဂပြ ျေသစပတ င ငး ၇၁

၅ အပရေ ဒဂပြ ျေသစပမြ ငး ၄၁

၆ အပရေ ဒဂပြ ျေသစအပရေ ငး ၂၈

၇ အပရေ ဒဂပြ ျေသစ (ဆ ြး) ၁၉

၈ အပန က ည မြငတ င ၃၄

၉ အပန ပ တတ း ၁၀

၁၀ အပန စြးပခ ငး ၁၈

၁၁ အပန ဒဂ ၆

၁၂ အပန နးဘတနး ၁၁

၁၃ အပန ဗဟနး ၂၉

၁၄ အပန လသ ၉

၁၅ အပန လြးြပတ ၅

၁၆ အပန အလ ၁၆

၁၇ အပန ဆ ြး ၁

၁၈ ပတ င ဆ က းခပန ငတ ၁၅

၁၉ ပတ င တ ပြ ၄၁

၂၀ ပတ င ဒလ ၅၇

၂၁ ပတ င ပဒေါ ၂၂

၂၂ ပတ င ဇနပတ င ၁၅

၂၃ ပတ င ဗ လတပထ င ၁၂

၂၄ ပတ င ြဂဃလ ပတ ငညန ၃၀

၂၅ ပတ င န ငး ၂၂

၂၆ ပတ င သ ပ တ ၄၃

၂၇ ပမြ ြ တ ၂၁

YCDC Election (2014) Observation Report New Myanmar Foundation

31

၂၈ ပမြ ြ ြး နး ၃၉

၂၉ ပမြ ြဂဃလ ဒ ၇၆

၃၀ ပမြ ပ မ ညသ ၆၄

၃၁ ပမြ လ င ၃၀

၃၂ ပမြ လ ငသ ယ ၆၃

၃၃ ပမြ အငးစ န ၇၃

စစပ ေါငး - ၁၀၈၆

YCDC Election (2014) Observation Report New Myanmar Foundation

32

ပန ဆ တ (၃) - ပ ြတအဆင ဆင ပ းခ ယ

ပ ြတ

အဆင ဆင

န နပြ ျေပတ

စည ငသ ယ ပ း

ပ ြတ

ခရ င

စည ငသ ယ ပ း

ပ ြတ

ပြ ျေနယ

စည ငသ ယ ပ း

ပ ြတ

(စစပ ေါငး)

ပ ြတဝငြ း ၉ ၅ ၅ ၁၉

ပ ြတ

(ြဆနဒနယ)

အပ အတ

၁ ၄ ၃၃ ၃၈

ပ ြတဝင

စစပ ေါငး ၉ ၂၀ ၁၆၅ ၁၉၄

အစ း ခန အ ၅ ၈ ၆၆ ၇၉

ပ းခ ယသည

ပန အပ အတ

စစပ ေါငး

၄ ၁၂ ၉၉ ၁၁၅