Yetiskin psikolojisi

yetişkin psikolojisi

Prof. Dr. Hasan BACANLI G.Ü. Gazi Eğitim Psikolojisi

Eğitim Bilimleri Bölümü 312-202 81 81

[email protected]

ÖZELLİKLER

13.04.2023 Prof. Dr. Hasan BACANLI 2

• Yetişkinlerin birikmiş yaşam deneyimleri vardır. Öğrenme yaşantı ve etkinliklerini bu deneyimleri ile ilişkilendirmeye çalışırlar. – (Bu bazen sizin için konudan sapılıyormuş

duygusu uyandırabilir; kimbilir bazen da maksatlı bir şekilde bunu yapıyorlardır )


- Yetişkinler gerçekçidir, neyin işleyip işlemeyeceği konusunda içgörüleri vardır.

- Yeni olgularla önceki yaşantılarını ilişkilendirme ve öğretme ortamlarında beceri ve yeteneklerini kullanmaktan (ve bunun başkaları tarafından da keşfedilmesinden) hoşlanırlar.


- Yetişkinlerin yerleşmiş düşünceleri, değerleri ve inançları vardır.

- Onlar bu düşünce ve değerlere zaman içinde ve aile, ilişkiler, iş, toplum, politika gibi alanlardaki yaşantıları sonucunda ulaşmışlardır.


- Yetişkinler içsel motivasyona sahiptir. İlgi, ihtiyaç ve öğrenme isteği ile motive oldukları zaman çabalarını artırırlar.

- Onlar materyalin konuya uygunluğundan motive olurlar, materyal ilgi ve ihtiyaçlarıyla ilgili olduğu zaman daha iyi öğrenirler.


- Bireysel farklılıklar.

- Yetişkinler zihinsel yeteneklerine, eğitim düzeylerine, kişilik ve bilişsel öğrenme stillerine göre değişik hız ve farklı yollarda öğrenirler.

- Öğretim stratejileri öğrencilerin farklı kavrama düzeyleri olacağını beklemeli ve uymalıdır.


- Yetişkinler en iyi, demokratik, katılımcı ve işbirliğine açık ortamlarda öğrenirler.

- Yetişkinlerin neyi nasıl öğreneceklerini belirlemeye aktif bir şekilde katılmaya ve pasif değil aktif öğrenme yaşantılarına ihtiyaçları vardır.


- Yetişkin öğrenciler olgun insanlardır ve kendilerine öyle davranılmasını tercih ederler.

- “ders verilmek” onlarda gücenmeye ve hayal kırıklığına neden olabilir.


- Yetişkinler hedef yönelimli /uygunluk yönelimlidirler.

- Bazı şeyleri niçin öğrendiklerini bilme ihtiyacı duyarlar, Somut ve halihazırda olan ihtiyaçları vardır. Kuramlarla ilgili uzun tartışmalar konusunda sabırsız olabilir ve kuramın pratik problemlere nasıl uygulanacağını bir an önce görmek isteyebilirler.

- Onlar konudan çok, iş veya problem merkezlidirler.

- Yetişkinler kuramla, pratik uygulamalarla ilişkilendirildiği zaman daha çok ilgilenirler.


- Yetişkinler özerk ve kendini- yönlendirebilen kişilerdir. Kendine güvenirler ve kendi hızlarında çalışmayı tercih ederler.

- Birileri tarafından yönlendirildiği zaman, öğrenmeye hazır olmayabilirler veya öğretilen şeyleri değerli bulmayabilirler. Bu da tarafların çatışmalarına neden olabilir.


- Yetişkinler pratik ve problem çözen kişilerdir.

- Öğrenme hedeflerine ulaşmaya çalışmada daha sabırsızdırlar. Hedeflerle doğrudan ve hemen ilgili olmayan çalışmalara karşı daha az hoşgörülüdürler.

- Önceki yaşantılarıyla ilişkilendirebildikleri ve pratik uygulama sağlayan probleme dayalı öğrenme yaşantılarını severler.


- Yetişkinler sınıfa geldiklerinde bazen yorgun olurlar.

- Bazı öğrencilerin iş, aile vb. sınıfla çatışabilir.

- Bu yüzden, değişik öğretim yöntemleri ve canlılık veren etkinlikler onların hoşuna gider.


- Yetişkinlerin kafalarında farklı düşünceleri vardır: o Aile ve (yetişkin veya çocuk) bakım sorumlulukları

o Kariyerleri

o Sosyal bağlantıları (birileri için bir şeyler yapmaya çalışırlar, vb.)

o Zaman

o Para

o Yapılması gereken işler çizelgeleri

o Taşıma


- Yaşlanma ilgisi.

- Yetişkinler sınıftaki en yaşlı kişi olup olmadıklarını ve bunun gençlerle etkileşimlerinde ne gibi katkıları olacağını önemserler.

- Bütün katılımcıların değerli katkılarda bulunabilecekleri bir sınıf atmosferi yaratmak bu yüzden önemlidir.


• Yetişkinlerin yetersiz özgüvenleri olabilir. – Sınıfa farklı güven düzeyleri ile gelirler. – Bazılarının daha önceden uygunsuzluk ve

başarısızlık duygularına yol açan geçmiş eğitim yaşantıları olabilir.


KAYGILARI


- Başarısızlık korkusu

- Grubun en yaşlısı olmaya karşı ilgi

- Aptal görüntüsü verme korkusu

- Yeni teknolojik ortamlar ve onların çalışmaya uygulanması korkusu:

- bu korku internet, eposta, kütüphane erişimi gibi şekillerde olabilir.


- Sınıf tartışmalarında zekice veya değerli ek ve katkıda bulunma yeteneğine karşı ilgi

- Başa çıkma stratejileri ile ilgili şüphe - çalışmanın gerekleri ile aile, kariyer ve sosyal

bağlantıların karışması

- Zayıflayan görme veya işitme gibi, sınıfa katılımını etkileyebilecek fiziksel zayıflıklara karşı ilgi


- Okul veya eğitim sağlayanlara başvurma süreçlerine karşı ilgi - bazen başvuru formu veya broşür gibi metinlerin

dilleri konusunda veya yöntemler konusunda kafaları karışabilir. Aklınıza gelen veya gelmeyen birçok alternatif yol bulabilirler; ancak bunların büyük bir kısmı kaygılanmalarından ileri gelir.


- Yetenekleri ve konuyla ilgili yaşantılarının ne kadar değerli olduğu veya katkıda bulunacağı konusunda güvensizlik

- Çalışma becerileri konusunda sorular - örn. Not alma, okuma, vb. –ne zaman duracakları,

vb.

- Değerlendirilme korkusu ve sınavda beklenen performansı göstermekle ilgili endişe


Documents

Yetiskin psikolojisi