Upload
yrcftu
View
212
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
1/78
B GIO DCTRNG I HC NGOI THNG
---------o0o---------
Cng trnh tham d Cuc thi
Sinh vin nghin cu khoa hc trng i hc Ngoi Thng 2009
Tn cng trnh: Ga tr gia tng trong sn xut cng nghip in t Vit Nam
Thuc nhm ngnh: XH1a
H v tn sinh vin: Phm Thy Yn Nam/N: N Dn tc: Kinh
Lp: Anh 8 Kinh t i ngoi Kho: 45 Khoa: Ti Chnh Ngn Hng
H v tn sinh vin: L Tho Huyn Nam/N: Nam Dn tc: Kinh
Lp: Nht 1 - TCNHA Kho: 45 Khoa: Ti Chnh Ngn Hng
H v tn ngi hng dn: TS. Nguyn nh Th
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
2/78
http://svnckh.com.vn 2
MC LC
Li m u ............................................................................................................ 4
1. Tnh cp thit ca ti ............................................................................... 4
2. Phm vi nghin cu ...................................................................................... 53. Mc tiu nghin cu ..................................................................................... 5
4. Phng php nghincu ............................................................................. 5
5. Phm vi nghin cu ...................................................................................... 5
6. Kt qu nghin cu d kin ......................................................................... 5
7. Kt cu ca ti......................................................................................... 5
Chng 1: L lun chung v ngnh cng nghip in t................................ 6
1. Khi nim v mng li sn xut ton cu: ............................................... 6
2. c im ca mng li sn xut ton cu: ............................................. 7
3. Qu trnh hnh thnh v hot ng ca cc mng li sn xut in t
ton cu ng Nam : .................................................................................. 8
3.1. Cc mng li sn xut in t ca M ng Nam :................... 9
3.2. Cc mng li sn xut in t ca Nht Bn ng Nam : ...... 11
3.3. Qu trnh chuyn dch c im sn xut trong ni b vng ng .. 16
3.4. V th ca Vit Nam ............................................................................. 19
4. Kinh nghim ca mt s nc c nn cng nghip in t pht trin .. 204.1. Kinh nghim ca Thi Lan.................................................................. 20
4.2. Kinh nghim ca Malaysia .................................................................. 23
Chng 2: Thc trng cng nghip in t Vit Nam trc v sau khi gia
nhp WTO .......................................................................................................... 26
1. Tnh hnh sn xut v xut nhp khu ngnh cng nghip in t Vit
Nam (giai on 2002 u 2009) .................................................................. 26
1.1.Giai on tin WTO .............................................................................. 261.2.Giai on hu WTO (t nm 2006 ti nay)........................................ 37
2. Thun li v kh khn i vi ngnh cng nghip in t Vit Nam... 47
2.1.Thun li i vi ngnh cng nghip in t Vit Nam ................... 47
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
3/78
http://svnckh.com.vn 3
2.2.Nhng kh khn v hn ch i vi ngnh cng nghip in t Vit
Nam............................................................................................................... 53
Chng 3: Gii php pht trin cng nghip in t Vit Nam trong thi
gian ti ................................................................................................................. 60
1. Quan im v nh hng pht trin ....................................................... 60
1.1. Quan im pht trin ........................................................................... 60
1.2. Mc tiu pht trin............................................................................... 61
1.3. nh hng pht trin ......................................................................... 62
2. Gii php pht trin ................................................................................... 64
2.1. Pht trin ngun nhn lc ................................................................... 64
2.2. Gii php v cng ngh........................................................................ 66
2.3. Gii php pht trin nghnh cng nghip ph tr. .......................... 682.4. Giai php v chnh sch ....................................................................... 72
Kt lun ............................................................................................................... 75
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
4/78
http://svnckh.com.vn 4
Li m u
1. Tnh cp thit ca ti
Bc vo nm 2009, cc doanh nghip cng nghip in t ca Vit Namang i mt vi c hai kh khn ln cng lc: cam kt ct gim thu nhp khumc ti a theo hip nh t do theo ngnh (theo cam kt WTO) v cam kt mca th trng bn l, phn phi. Theo , s bi b tr cp vi hng thay thnhp khu, bi b tr cp xut khu, bi b cc u i v thu thu nhp DN.Ring cam kt chung quy nh, gim mc thu nhp khu bnh qun ca sn
phm cng nghip t 16,1% xung 12,6% trong vng 5-7 nm; ct gim ngay
i vi cc mt hng ang c thu sut cao trn 20% v 30%, trong gmnhiu loi my mc, thit b in, in t. Nhng yu t trn s tc ng tchcc, thc y DN trong nc huy ng mi ngun lc, thay i cng ngh vtng sc cnh tranh.
Theo mt thng k khc t B Cng Thng, c cu cng nghip ch bintrong cng nghip in t trong nc cha t 5%. Do vy, trong tng s doanhthu gn 3 t la M dongnh cng nghip ny mang li, xut khu t trn 2 t la M nhng 95 - 98% doanh thu xut khu thuc v cc doanh nghip vnu t trc tip nc ngoi - vn ch chim 1/3 trong s 300 doanh nghip sn
xut in t Vit Nam. Cn cc sn phm in t ca Vit Nam d xut khuvi s lng ln nhng gi tr gia tng li rt thp.
Vi mc tiu tr thnh nc cng nghip vo nm 2020, Vit Nam cn phixy dng nhng ngnh sn xut cng nghip bn vng v pht trin. Mt trongnhng ngnh sn xut cng nghip s chim v tr then cht l cng nghipin t. tng bc xy dng ngnh cng nghip in t pht trin. Vi mctiu tm hiu thc trng v a ra nhng gii php hiu qu nhm gp phn giatng gi tr ca ngnh cng nghip in t. Chng ti quyt nh la chn v
nghin cu ti - Ga tr gia tng trong sn xut cng nghip int Vit Namvi mong mun t nhng kh khn trong thc trng sn xuthng in t t tm ra nhng gii php hiuqu nhm gp phn thc yngnh cng nghip in t ngy cng pht trin.
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
5/78
http://svnckh.com.vn 5
2. Phm vi nghin cu
ti tp trung nghin cu cc doanh nghip cng nghip in t VitNam trong bao gm c cc doanh nghip t nhn c vn u t ca VitNam, cc doanh nghip lin doanh c vn u t nc ngoi v cc doanh
nghip nh nc.3. Mc tiu nghin cu
Thng qua nhng s liu t bo co thng k ca B Cng Thng v caInternational business strategies tc gi i su vo phn tch nhng yu km cacng nghip in t Vit Nam t tm ra nhng gii php i vi cc c quanqun l nh nc, cc doanh nghip hot ng sn xut v cc hip hi doanhnghip.
4. Phng php nghin cu
Tc gi s dng phng php thng k v so snh vi cc ngnh sn xutcng nghip khc, so snh vi nn cng nghip in t ca cc quc gia trongkhu vc v trn th gii tm ra nhng gii php pht trin cho con ng cacng nghip sn xut in t Vit Nam.
5. Phm vi nghin cu
ti tp trung nghin cu tnh hnh ca cc doanh nghip sn xut cngnghip in t Vit Nam trong giai on 2004- 2008, v a ra nhng gii
php d kin pht trin n nm 2020.
6. Kt qu nghin cu d kina ra nhng gii php xy dng ngnh cng nghip in t tr thnh
mt trong nhng ngnh then cht vi tng kim ngch ln trong sn xut cngnghip Vit Nam trn nhng iu kin t ngun nhn lc, ngun vn h trca Nh nc.
7. Kt cu ca ti
Chng 1:L lun chung v ngnh cng nghip in t
Chng 2: Thc trng sn xut cng nghip in t Vit Nam
Chng 3: Gii php pht trin cng nghip in t Vit Nam trong thigian ti
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
6/78
http://svnckh.com.vn 6
Chng 1: L lun chung v ngnh cng
nghip in t
1. Khi nim v mng li sn xut ton cu:
Khi nim mng li sn xutton cu ln u tin c cc hc gi M
a ra ti Hi ngh bn trn Berkeley v kinh t quc t (BRIE) khi thc hin
chng trnh nghin cu s pht trin kinh t ng , theo mng li sn
xut quc t ton cu l mt kiu c cu phn chia chi nhnh quc t trong ni
b cng ty do cc cng ty a quc gia to ra bng u t trc tip nc ngoi
(FDI) v ch yu phn nh s phn phi v mt khng gian, c cu v cc quan
h qua li gia chi nhnh ca cc cng ty a quc gia. Cc cng ty a quc gia
c th mnh v s phn chia dy chuyn nh gi, l, sn xut bn thnh
phm mt ni, giao hng ni khc v gia tng gi tr nht nh . Thng
qua u t trc tip nc ngoi, mi phn ca qu trnh sn xut c t cc
nc khc nhau tu thucvo c im khc nhau ca tng khu vc. Hu htcc thnh phm c lp rp cui cng s c giao n cc nc khc ch
khng phi nhng khu vc nh vy. Kiu mng li sn xut ny m bo cho
s hi nhp ca kinh t khu vc v s pht trin ca nn kinh t hng vo xut
khu do tt c cc nc u c li t li th cnh tranh da vo phn cng lao
ng. D nhin l tin b hi nhp v vic da vo th trng th ba xut khu
nh vy cng phi gnh chu mt s ph tn.
Theo quan im ca Dieter Ernst, khi nim mng li sn xut ton cu
c gng ph bin rng hn v c cc hnh thc sn xut quc t h thng hn v
phn mt xch nh gi thnh nhiu cng on c th c hoc khng i hi s
b tr cng bng. Khi s dng khi nim ny, chng ta cth phn tch cn thn
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
7/78
http://svnckh.com.vn 7
chin lc ton cu ho ca cc cng ty, v d nh sp t phn no mt xch
nh gi u. Cc cng ty ph thuc vo ngun cung bn ngoi ti mc no,
im u vit ca mng li sn xut lin cng ty so vi sn xut trong ni b l
g, vic kim sot nhng giao dch ny c tp trung ho hay a dng ho timc no, nhng b phn cu thnh khc nhau ca mng li sn xut ton cu
ny lin kt vi nhau th no.
2. c im ca mng li sn xut ton cu:
a. S m rng cc hot ng sn xut cc v tr a l khc nhau:
Mng li sn xut ton cu bao gm ton b cc phn ca khu nh gi,khng ch l khu sn xut. Mt mng li sn xut ton cu khng ch bao gm
cc giao dch ni b cng ty m cn c c cc hnh thc hp tc: N lin kt cc
chi nhnh, cc cng ty con, cc lin doanh ca cc cng ty hng u vi cc nh
thu ph, cc nh cung ng, cc nh cung cp dch v v cc i tc trong lin
minh chin lc vi nhauMc tiu chnh ca cc mng li ny l cung cp
cc ngun lc, nng lc v tri thc cc cng ty dn u khoanh vng mt
cch nhanh chng nh tng thm nng lc cho cng ty.
b. Tnh khng i xng v vai tr ca cc cng ty ng u v cc cng ty con:
Cc cng ty dn u qun l cc ngun lc ca mng li v a ra quyt
nh. Cc cng ty dn u lin kt cc c s sn xut, khch hng, tri thc b
phn tn v a l vo mng li sn xut ton cu, iu ny c th lm gim bt
chi ph giao dch. Theo ng, mt mng li sn xut ton cu c trng s rng
buc mt cng ty ng u, cc chi nhnh ca n, cc cng ty con v cc cngty lin doanh, cc nh cung cp v cc nh th ph, cc knh phn phi, nhng
ngi bn li, cc lin minh R&D v rt nhiu tho thun hp tcvi nhau. N
c th c c phn bng nhau hoc khng. Cc cng ty dn u c t trung
tm ca mng li, ng vai tr lnh o v chin lc v t chc, v c nhng
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
8/78
http://svnckh.com.vn 8
chin lc nh hng trc tip n v th cnh tranh ca cc cng ty thnh vin
trong mng li sn xut. Th mnh ca cng ty dn u c c c t vic
kim sot cc ngun lc v kh nng then cht v hp tc giao dch gia cc khu
vc khc trong mng li. Mt trong nhng kh nng ch cht l ti sn tr tuv tri thc thit lp, duy tr v tip tc nng cao cc chun mc th trng.
Chnh v nhng ti sn b sung nh vy m cc mng li sn xut ton cu c
tnh khng i xng.
c. S ph bin tri thc t cc nc ch u t sang cc nc nhn u t:
S chia s tri thc l s cn thit lm cho cc mng liny pht trin.
Li nhun thc s bt ngun t s ph bin, trao i v tip nhn kin thc v
nng lc b sung t bn ngoi. Thng nhng nc hay khu vc c kh nng
tr thnh mt b phn cu thnh ca mng li sn xut ton cu chnh l nhng
nc ang cng nghip ha nhanh nht.
3. Qu trnh hnh thnh v hot ng ca cc mng li sn xut
in t ton cu ng Nam :
S tham gia ca ng Nam vo mng li sn xut in t ton cu l
yu t quan trng trong vic thay i m hnh v gia tng s tham gia ca khu
vc ny vo thng mi quc t t nhng nm 1980. C th l, ASEAN-5 ( gm
Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore v Thi Lan) l nhng nc c s
tham gia vo cc mng li sn xut ca nhiu cng ty nh Intel Chu u,
Sony, Toshiba, Hitachi v Fujitsu ca Nht Bn, v vo nhng nm 1990 l cc
hng nh Samsung v Goldstar ca Nam Triu Tin v Acer ca i Loan. Khu
vc ny tr thnh c s sn xut ca nhiu cng ty a quc gia (MNC) v cc
cng ty xuyn quc gia (TNC) cho th trng khu vc mnh ti phn cn li ca
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
9/78
http://svnckh.com.vn 9
ng , Bc M v Chu u. Kt qu l s m rng thng mi v u t trc
tip nc ngoi (FDI) v gia tng s hi nhp kinh t ca khu vc.
Mng li sn xut ton cu ly khu vc lm c s l mt c im ng
ch ca s pht trin kinh t ng Nam k t thp nin 1980. Mt s mngli ton cu nh vy c thit lp da trn u t FDI ca cc cng ty TNC
nhng chng khng ch n gin l vic m rng vn u t FDI ng Nam
. Trong mng li sn xut ton cu, cc cng ty TNC u t trc tip s t
chc v hot ng theo cc phng thc rt khc bit, trong khi cc nhn t
ca h thng ti nc bn x cng ng thi nh hng ng k tn con ng
la chn u t ca nc ch nh thng qua hnh thc mng li sn xut ton
cu ny. S a dng ca ngun vn u t FDI khu vc ng Nam cng th
hin cu trc a tng ca h thng sn xut dy chuyn xuyn quc gia, l
ng Nam tn ti cc mng li sn xut ton cu a tng t chc mt cch
khc thng, ngha l mt qu trnh pht trin ton cu khng gii hn, lm suy
yu tm quan trng ca c cu v mc tiu pht trin kinh t ca nc bn x
ca nh u t i vi la chn chnh sch ca cc nc cng nghip ho lc
hu. y, Nht Bn, M, i Loan, Hng Kng, Hn Quc, Chu u v cc
cng ty TNC ca Trung Quc u thit lp cc mng li xuyn quc gia a
dng, c phn chng cho nhau v c phn cnh tranh nhau.
3.1. Cc mng li sn xut in t ca M ng Nam :
Cc mng li sn xutton cu ca M ng Nam xut hin cng
vi FDI ti khu vc ny, nhng chng ch bt u hnh thnh t nhng nm
1970. Cng ty con ng Nam ca cc cng ty in t M thnh lp nh mtphn ca h thng sn xut xuyn quc gia phc v cho th trng cc nc pht
trin t lc ban u. Cc cng ty M tp trung ngun lc ca h vo vic pht
trin sn phm, lin kt h thng v phn mm (nhng lnh vc ny cho php cc
cng ty ca M thit lp cc tiu chun thc t cho sn phm v gi vng v th
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
10/78
http://svnckh.com.vn 10
ca nhng ngi dn u trn th trng). Dn dn cc cng ty con ca h ti
ng Nam sn xut chuyn mn ho vo cc b phn, linh kin v cc sn
phm cui cng, iu ny khng nhng cho php cng ty c th sn xut vi chi
ph r nhng vi nng sut caom cn to ra cc i th cnh tranh ng Nam chng li cc cng ty Nht Bn trong c lnh vc nh cht bn dn, mn hnh,
v cc sn phm in t gia dng v.v
Cc mng li sn xut in t ton cu ca M hot ng theo chiu
dc. Do cc cng ty con ng Nam hi nhp vo mng li sn xut v
vn hnh phc v cho cc nc pht trin, cc doanh nghip ca M thc s
hin i ho cc cng ty ti ng Nam da vo tnh hnh pht trin ca th
trng chnh m h phc v m ch yu l M. Ni cch khc, h cp nht cng
ngh da vo M ch khng phi l vng i sn phm ti a phng. Do ,
sau rt nhiu lt u t trc tip v cp nht cng ngh, cc cng ty chi nhnh
ca M ti khu vc ng Nam ngy cng pht trin v cng ngh sn xut, t
cho php nng cao mc chuyn mn ho cng ngh ti a phng trong
h thng sn xut ton cu ca cc doanh nghip M. Trong tnh hnh nh vy,
cc h thng ca M sn xut ngy cng nhiu cc sn phm in t cng nghip
nh cng, my tnh c nhn., my in phun, cc thit b vin thng v.v Cc
mng li sn xut ca M thnh lp c chi nhnh cung cp lao ng b sung,
trong cc cng ty ca M chuyn mn ho trong cc hot ng cn nng lc
mm nht nh (la chn, tng tng, thit k - xt v mt tiu chun), trong
khi cc cng ty ng Nam chuyn mn ho trong cc hot ng cn nng lc
cng ( cc b phn v linh kin, cc quy trnh ch to v cc thnh qu thitk/pht trin). Ni chung, cc cng ty M chuyn giao quyn qun l v hot
ng sn xut c gi tr gia tng ng k cho cc cng ty con ng Nam .
Thc t ny to ra mt hnh thc phn chia lao ng trong khu vc phc tp,
thng qua h thng nh vy, cc cng ty con ca M thc hin quyn t qun l
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
11/78
http://svnckh.com.vn 11
s tham gia vo cc hot ng sn xut phc tp. Do cc cng ty M chuyn
giao dy chuyn sn xut lm gia tng gi tr ln t M ti ng Nam , cc chi
nhnh ca h bt u sn xut linh kin v b phn v cc h thng ph phc
tp. u nhng nm 1990, cc cng ty M a ra cc chin lc sn xut khuvc da vo s chuyn mn ho cng ngh ni b khu vc ng Nam . Kt
qu l hnh thnh mt hnh thc c s cung cp ca cc cng ty M, nh cho
php cc cng ty M trnh dc vic da vo cc cng ty cnh tranh Nht Bn
cung cp linh kin, b phn quan trng v cng ngh.
3.2. Cc mng li sn xut in t ca Nht Bn ng Nam :
Cc mng li sn xut in t ton cu ca Nht Bn ng Nam
bt u xut hin t nhng nm 1960 hay nhng nm 1970, pht trin nhanh v
tn ti sau gia nhng nm 1980. Trc nhng nm u ca thp nin 1980, cc
mng li sn xut in t ton cu ca Nht Bn ng Nam nhn chung c
c im tng i cht ch, l s m rng trn phm vi quc t ca hng lot
cc cng ty ni a ca Nht Bn. Ni chung, cc cng ty con ti nc ngoi ca
Nht Bn tip tc gi hnh thc t chc c th bc ca cc cng ty Nht Bn
trong nc, tr s chnh ti Tokyo nm quyn quyt nh chnh v nng lc cng
ngh. Cc hot ng v vn hnh ca cc cng ty con ti nc ngoi chu s iu
khin nghim ngt ca tng hnh dinh ti Tokyo v hnh thnh mt loi hnh sn
xut nh km v cc cng ty c vn u t ca Nht Bn khng nn thit lp
qua h kinh doanh vi cc chi nhnh cung cp khng c chi nhnh ca a
phng v nc ngoi. Phn tch theo chui gi tr c ngha l cc cng ty TNC
ca Nht Bn sp xp sn xut v dy chuyn lp rp cc sn phm cp thp ng Nam trong khi nm gi Nht Bn dy chuyn sn xut cui cng em
li gi tr gia tng cao. Theo m hnh ny, cc cng ty con c u t Nht Bn
ng Nam mua nhng phn quan trng ca hp ng ph Nht Bn, lun
lun l t trong ni b h thng cng ty sau lp rp v sn xut cc b, v do
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
12/78
http://svnckh.com.vn 12
khng cn chuyn giao thm cng ngh cho cc nc tip nhn.Cc cng ty
m c t ti Nht Bn l nhng ngi chuyn giao cng ngh, thng tin v
nhn lc duy nht. Tr s ca cc cng ty Nht Bn mang li s kt ni mt thit
qu trnh ra quyt nh, ngun lc v ngun thng tin di s kim sot trungtm ca tr s chnh. Cc hot ng cp cao nh lp k hoch sn phm v pht
trin hay sn xut cc b phn quan trng c qun l cht ch ti chi nhnh
Nht Bn. Trn thc t, cc cng ty Nht Bn theo ui cc li th v hiu qu
ca h bng cch traoi thc v trch nhim cho cc cng ty a phng,
chuyn giao cng ngh v hot ng cho cc nc tip nhn.
Theo ngha no , ngun cung cp cng ngh khu vc ng Nam
nhn c t Nht Bn ch yu l cng ngh cng nghip, thng gn lin vi
cc t liu sn xut v cc linh kin nhp khu t Nht Bn trong khi cng ngh
sn xut nhng b phn ch cht lun c kim sot bi cc nh sn xut Nht
Bn. Vo nhng nm 1980 cc nn kinh t cng nghip mi ni Chu nhp
khu rt nhiu cng ngh, my mc, linh kin v b phn t Nht Bn nhng li
xut khu sn phm hon chnh sang cc nc M v Chu u. Kt qu l mc
d nn kinh t khu vc ng Nam tng trng nhanh, cng ngh sn xut
cng tng mc ng k nhng xt v cng ngh sn xut linh kin v b phn,
ng Nam cha thot khi s gn kt vi Nht Bn
Tuy nhin t u nhng nm 1990 cc mng li sn xut in t ton
cu ca Nht Bn ng Nam thay i rt nhiu. Mt mt, quy m ti sn
xut khng ngng c m rng do vic t bn ho li nhun. Trong giai on
1989-1992, t l ti u t ca cc chi nhnh cng ty Nht Bn trong tng u tFDI ca Nht Bn tng t 35% ln 60% cho cc cng ty con ASEAN, v t
54% ln 80% cho cc cng ty con cc nn kinh t mi ni. Mt khc do s
tng gi ca ng Yn Nht, cc nh cung cp nh ca Nht chuyn cung cp
cc b phn a nng phm cp thp th hoc l buc phi ng ca v ngng sn
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
13/78
http://svnckh.com.vn 13
xut khng th tht bi trong vic b vn ra u t sn xut nc ngoi, do ,
cc cng ty in t Nht Bn phi tnh n cc nh cung cp b phn v linh
kin phm cp thp nc nhn u t nhm mc ch tham gia vo cc hot
ng thu ph v ch to theo hp ng cc sn phm cp thp. Cc p lc lnv gim chi ph v cnh tranh cng thng trn th trng ton cu p cc cng ty
Nht Bn gim thi gian gia sn xut s cp cc sn phm cng ngh cao
Nht Bn v vic chuyn giao tip theo ti ng Nam . Ngy cng c nhiu
cng ty Nht Bn ch trng vo vic kt hp sn xut cc n phn chnh vi vic
mua bn ti a phng gim chi ph cc b phn .
Trong lc , mt s cng ty Nht Bn thm ch cn di chuyn cc hot
ng phi sn xut nh nghin cu v pht trin (R&D) v cc hot ng phi
hp trong khu vc ti ng Nam . Cc cng ty m Nht Bn khng ch gip
cc cng ty con u t ca Nht Bn trong vic thay i v pht trin thit k
sn phm v k thut sn xut m cn chuyn giao nhng cng ngh mi pht
trin ti cc chi nhnh ch em ti cc nc hoc khu vc khc ng Nam, t
sinh ra cc chi nhnh nng ct c th c gi l cc c s cng ngh khu
vc nc ngoi. Xt v chc nng, cc c s cng ngh khu vc ny nhn
chung tc lu c trnh k s a phng cht lng cao v cc nng lc
hi nhp, v khng ch nng cao trnh k thut ca cc hot ng sn xut ca
bn thn h m cn m ra mt con ng cho vic sn xut v truyn t li tri
thc cho cc chi nhnh ch em trong mng li sn xut ti nc ngoi. Xt v
dng tri thc, h chp nhn tt nhiu dng tri thc vo t cc cng ty m Nht
Bn sau khi thay i v pht trin thm nhng cng ngh v sau v ti c trithc mc cao chy vo cc chi nhnh ch em ti khu vc ny. Nm 1989,
u t R&D ca cc cng ty in t Nht Bn vi ng chim 1.9% tng u
t cho cc thit b, con s ny nm 1986 ch c 1.2%. Trc kia cc cng ty m
Nht Bn cng cp thit k sn phm cho cc c s sn xut nc ngoi. Tuy
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
14/78
http://svnckh.com.vn 14
nhin, t cui nhng nm 1980, cc c s cng ngh khu vc bt u thay i v
pht tin thit k sn phm ca ring h v cung cp cho cc chi nhnh ch em.
S xut hin ca cc c s cng ngh khu vc lm thay i ng k thit k , cu
trc ca cc cng ty TNC ca Nht Bn. Trong tnh hung nh vy, Nht Bnkhng cn l nc duy nht chuyn giao cng ngh, thng tin v nhn cng na
bi v cc c s cng ngh khu vc s to ra dng lu thng ni b khu vc.
Thm vo , s pht trin ca cc c s cng ngh khu vc cho php cc cng
ty TNC Nht Bn tn dng li th cng sut phn b khng ng u v kh
nng thch ng hot ng trong mng li sn xut ng Nam . Trong tnh
hnh nh vy, kh nng pht trin cng ngh ca khu vc ng Nam c ci
thin nhanh chng, do cc mng li sn xut in t ton cu ca Nht Bn
cng bt u chuyn sang mng li R&D ton cu. mc d so vi cc i th
cnh tranh M v Chu u, cc cng ty Nht Bn mi ang gian on u ca
ton cu ho R&D, v v vy h c rtt t kinh nghim trong vic t chc mng
li R&D ton cu.
S hnh thnh cc c s cng ngh khu vc v s tin b ca trnh
cng ngh ca cc cng ty nc ngoi a ti nhng s thay i ln trong m
hnh thu mua ca mng li sn xut ton cu ca Nht Bn ti khu vc ng
Nam , bao gm vic cc cng ty m Nht Bn tng khi lng thu mua t khu
vc Chu , cc cng ty in t chnh ca Nht Bn a ra nhiu chin lc thu
mua khu vc mang tnh h thng; cc nh cung cp linh kin v b phn Nht
Bn sp xp li sn xut Chu , mt s thit lp h thng sn xut khu vc
c lin h mt thit vi cc nh sn xut a phng, cc cng ty con Nht Bnt ti khu vuc ng Nam tn dng vic thu mua cp khu vc hay thu mua
ti nc s ti thay th cc b phn hay linh kin nhp khu t Nht Bn, v
theo cch bt u mt hnh thc quy trnh khu vc ho thu mua phc tp.
Nm 1988, t l cc sn phm in t ca Nht Bn nhp khu t Chu nh
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
15/78
http://svnckh.com.vn 15
hn 31% (384,6 t Yn Nht) v tng ln 44% nm 1993 (962 t Yn Nht)
nhng t l khu vcc sn phm in t tiu dng v thit b gia dng l
84%. Hn na khu vc ng Nam tr thnh c s cung cp cho cc linh kin
v b phn in t v cc sn phm my tnh c nhn cho Nht Bn. Xem xtbng s liu di y v c cu ngun b phn v linh kin cho doanh nghip
vn NhtBn u t trong ngnh sn xut my quay phim Malaysia vo nm
1993 thy r iu . Trc y cc linh kin v b phn my quay phim phi
c mua t th trng Nht Bn nhng n nm 1993, 64% linh kin v b
phn phi mua t cc th trng cc nc ng Nam m ch yu l Malaysia,
Singapore, Thi Lan vi cc t l ln lt l 34%, 26,7%, 3,9%.
Bng 1.1: C cu ngun b phn v linh kin cho doanh nghip vn
Nht Bn u t trong ngnh sn xut my quay phim Malaysia (1993)
Nc cung cp
cc linh kin
v b phn
Xut x cc cng tyKhi lng
cung cp (%)
Nht Bn Cc cng ty m Nht Bn 36
MalaysiaCc cng ty c vn Nht Bn MalaysiaCc cng ty ca bn con rng Chu
Cc cng ty a phng ca Malaysia
29,94
2,1
Singapore
Cc cng ty c vn Nht Bn Singapore
Cc cng ty c vn ca MSingapore
Cc cng ty a phng Singapore
21,5
1
0,2
Thai Lan Cc cng ty c vn Nht Bn Thi Lan 3,9
c Cc cng ty c 6
Tng cng: 100
Ngun: Chunli Hu: Foreign capital-dominated vertical division:
underlying causes of South East Asian Financial Crisis, T/C Strategy and
Management, thng 3/1998.
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
16/78
http://svnckh.com.vn 16
V th, sau nm 1992, nhng mng li sn xut ng Nam ca cc
cng ty in t Nht Bn cng bt u tin hnh a phng ho v tr nn rng
mhn. Trong qu trnh nh vy, nhng mng li sn xut ton cu ca Nht
Bn cnh tranh vi nhau khu vc ng tr thnh mt m hnh chuyn mnha khu vc mi. Trong Singapore v Hng Kng cnh tranh chim v tr tr
s chnh ti khu vc cng nh cc chc nng b tr chnh thc khc nh gim
st thu mua, o to, dch v k s, cc thit k sn phm nht nh, v.v);
Malaysia, Thi Lan v Philippine c coi l nhng ni sn xut hng lot, c
bit l cc sn phm c cht lng trung bnh v cao.
C th thy rng nhng mng li sn xut ton cu ca cc cng ty
TNC Nht Bn ng Nam tri qua bn giai on trong vi thp k gn
y, l bc nhp khu nguyn liu th t nc ngoi v xut khu sn phm
ra nc ngoi tin ti giai on s dng cc ngun nguyn liu th t nc
ngoi, cung cp nguyn liu th t nc th ba v cung cp nguyn liu th t
a phng ri pht trin th trng trong v ngoi nc, sau bc vo giai
on di chuyn, gia cng v dy chuyn lp rp ra nc ngoi, v cui cng l
giai on chuyn giao thit k v pht trin sn phm, cc nghin cu nn tng
quan trng ra nc ngoi, y l giai on quc t ho R&D.
3.3. Qu trnh chuyn dch c im sn xut trong ni b vng ng
Vng ng ang tr thnh c im sn xut ln nht th gii trong
nhiu loi hng in, in t gia dng, do qu trnh chuyn dch c im
sn xut ti y ch yu tp trung vo cc loi hng ha trn. Cc nc trongvng ny vo nm 2003 sn xut 82% sn lng th gii v myiu ho khng
kh, 55% v my git, 52% v t lnh, 56% v my ht bi; nm 2004 sn xut
105 triu chic tivi mu (70% sn lng th gii), 93 triu chic my thu v pht
hnh (90%)(1). 25 nm tr v trc, ti vng ng , cc mt hng ny hu
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
17/78
http://svnckh.com.vn 17
htch sn xut ti Nht nhng sau c im sn xut chuyn nhanh sang Hn
Quc, i Loan, ri sang cc nc ASEAN, ch yu l Malaixia v Thi Lan,
ri n Trung Quc. Vo thng 6-1992, s c im sn xutcc mt hng in,
in t ca cc cng ty a quc gia Nht Bn ti Hn Quc l 62, i Loan l93, Xingapo l 71, nhng n thng 6-2000, cc c im gim cn 46, 71 v
60. Ngc li, trong thi gian , s cc c im cng loi tng nhanh ti Thi
Lan (t 63 n 97), Malaixia (t 121 n 135), Innxia (t 14 n 65),
Philppin (t 16 n 48) v Trung Quc (t 42 n 273). Theo t liu ca Hip
hi Cng ngh thng tin in t Nht Bn (Denshi Joho Gijutsu Sangyo Kyokai),
Cng ngh trong lnh vc ny d chuyn giao nn c im sn xut chuyn dn
sang nhng ni nhn cng r v cc ph tn khc cng thp do chnh sch
khuyn khch u t trc tip nc ngoi (FDI) ca cc nc. Hin nay, Nht
Bn ch sn xut cc loi cao cp, cn li th nhp khu t cc c im sn xut
ca doanh nghip Nht hot ng ti ASEAN v Trung Quc.
Hin nay, ngoi Nht Bn, bn nc sn xut nhiu in gia dng v
c th phn ng k l Trung Quc, Hn Quc, Malaixia v Thi Lan. Ring
Trung Quc sn xut trn 30% tng sn lng th gii, Hn Quc cng sn xut
hu ht cc mt hng trong ngnh ny vi th phn t 5-10%. Thi Lan cng l
c im sn xut quan trng, ng u ASEAN trong cc mt hng nh my
git, t lnh, my iu ho khng kh, v ng th hai trong nhng mt hng
khc. Malaixia ng u ASEAN v tivi mu, my ht bi, my thu v pht hnh
(1)
Trn Vn Th, ng Kinh T ng V Con ng Cng NghipHo Vit Nam
(VTR/DVD), cassettes. Thi Lan v Malaixia chim c v tr quan trng hin
nay l nh h c chnh sch khn ngoan n c dng thc FDI t Nht sau
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
18/78
http://svnckh.com.vn 18
khi ng yn ln gi t ngt vo cui nm 1985. Innxia i chm hn, hin
nay mi ch sn xut vi s lng tng i ng k tivi mu, my thu v pht
hnh, v t lnh.
ASEAN v Trung Quc ang cnh tranh gay gt ti cc th trng lnnh Nht Bn v M. u thp nin 1990, Trung Quc hu nh cha c kh
nng xut khu sang cc th trng nhng n khong nm 2000 chim
lnh trn di 30% tng nhp khu ca Nht trong hu ht cc hng in v in
t gia dng11. Trong tng nhp khu in, in t gia dng ca Nht vo
nm 2000, Trung Quc chim 29% my iu ho khng kh, 33% my git, 44%
nhit in gia dng, 43% radio, 24% tivi mu. Th phn ca cc nc
ASEAN tnh chung l 35%, 30%, 31%, 44% v 67%(1). Theo Takeuchi (2001a)
Trung Quc cng c thnh qu tng t ti th trng M vi nhng mt hng
nh my thu thanh, video, nhit in gia dng. Tuy nhin, Trung Quc chim
th phn ngy cng ln ti cc th trng Nht, M l do h thay th v tr ca
Hn Quc, i Loan hoc M v Nht ch cha nh bt c v tr ca
ASEAN. Cng nghip in, in t gia dng ca ASEAN gi c sc cnh
tranh quc t nh thu ht hiu qu FDI t Nht Bn, cht lng t tiu chun
quc t v s dng c mng li tip th quc t do cc cng ty a quc gia
Nht xy dng trong nhiu thp nin qua. S liu thng k cng cho thy, FDI
ca Nht chim mt t l rt cao (c bit l trong tivi mu, my iu ho khng
kh v t lnh) trong tng lng sn xut hng in, in t gia dng ti ASEAN
(1)
Trn Vn Th, Bin ng Kinh T ng V Con ng Cng Nghip HoVit Nam
Ngoi ra, Thi Lan v Malaixia xy dng c cc cm cng nghip cho
ngnh in gia dng, vi s pht trin mnh m ca cc loi cng nghip ph
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
19/78
http://svnckh.com.vn 19
tr. Nhu cu th gii,c bit ti ng , v nhng mt hng ny s tng nhanh,
do ASEAN s tip tc l c im quan trng ca th gii trong tng lai.
3.4. V th ca Vit Nam
Hin nay nhng ngnh sn xut cc loi my mc nh in gia dng,nhiu ngnh thuc lnh vc cng ngh thng tin phn cng nh my in thoi
di ng... v mt b phn ca nhm cc ngnh c cng ngh cao nh xe hi,
my tnh... c nhu cu ngy cng ln trn th gii. Mt khc, cng ngh cng d
lan nhanh t nc ny sang nc khc nn nhng nc c ngun lc lao ng
di do, kho tay v tin lng r s d tr thnh nhng c im sn xut c sc
cnh tranh ln. Vit Nam rt c trin vng cnh tranh c trong lnh vc ny
nhng do cng nghip ph tr cn yu km, Vit Nam vn cha tr thnh mt
trong nhng ni sn xut chnh ti chu . Tuy nhin, thc tin thu ht FDI
trong thi gian gn y ( s c cp k hn trong chng 2) cho thy mt xu
hng chuyn dch dn cn c sn xut t cc ng sang Vit Nam. Trong
khong 15 nm qua, cc c im sn xut ca cc ngnh ny chuyn nhanh t
Nht Bn sang Hn Quc, i Loan, Xingapo, sau sang Malaixia v Thi
Lan, v gn y sang Innxia v Trung Quc. Khuynh hng ny trong ngnh
in, in t c th hin qua s thay i trong kim ngch sn xut in gia
dng (thnh phm lp rp cui cng, phn trung ngun trong chui gi tr) v
ph tng in t (sn phm ca cng nghip ph tr, thng ngun trong
chui gi tr). Trong thp nin 1990, Nht Bn v cc nn kinh t cng nghip
ho mi (NIEs-4) gim sn xut phn trung ngun nhng tng kim ngch sn
xut ca cng nghip ph tr. ng ch l khuynh hng ti Trung Quc vcc nc ASEAN, nht l ti Malaixia, Thi Lan v Philppin, sn xut tng
nhanh trong c hai giai on in gia dng v ph tng in t. Ph tng
in t gm rt nhiu chng loi mt hng, c loi c hm lng cng ngh cao
nn Nht v NIEs cn duy tr sc cnh tranh trong nhiu mt hng v trin khai
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
20/78
http://svnckh.com.vn 20
phn cng hng ngang vi cc nc ASEAN . Rt tic l ln sng cng nghip
ny cha lan rng n Vit Nam, kim ngch sn xut ca Vit Nam cn qu nh
v ngnh cng nghip in t Vit Nam mi ang cui giai on 1 (lp rp sn
phm t ph kin nhp khu), u giai on u t sn xut linh kin ph tngpht trin cng nghip ph tr.
4. Kinh nghim ca mt s nc c nn cng nghip in t pht
trin
4.1. Kinh nghim ca Thi Lan
Trong sut thp k 70 Thi Lan thc hin chnh sch khuyn khch xut
khu cho ngnh in v in t thng qua u i thu cho xutkhu. Kt qu lu t nc ngoi vo Thi lan tng ln lin tc cho n gia thp k 90 khi nn
kinh t Thi Lan lm vo khng hong kinh t nm 1997. B Cng Nghip Thi
Lan tin hnh ci cch trit c cu ngnh cng nghip v pht trin cc
doanh nghip quy m va v nh. u t bt u chy tr li Thi Lan. Mc d
mi trng u t trong khu vc thay i nhanh chng do s cnh tranh ang
ni ln t Trung Quc v nhng ro cn thng mi dn c tho d theo hip
nh AFTA, ngnh in v in t Thi Lan dn hi phc v pht trin
mnh m phn no nh vo n lc ca chnh ph trong vic ci cch c cu kinh
t.
4.1.1. Khi qut v ngnh cng nghip in v in t ca Thi Lan
Ngnh cng nghip in t Thi Lan gt hi nhiu thnh cng nh vo
mi lin h cht ch cc nh sn xut linh kin v cc nh my lp rp sn phm
in t Nht Bn. Ngc li, hu nh cc cng ty ang hot ng Thi Lan
khng ph thuc nhiu vo nhau. Thi Lan c nhu cu ln v cc sn phm v
linh kin cho my mc chnh v vy m Thi Lan c trnh cng ngh v my
mc gia cng tng i cao. i mt vi s ni ln ca Trung Quc v vic
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
21/78
http://svnckh.com.vn 21
tham gia vo khu vc mu dch t do ng Nam ( AFTA), Thi Lan c
gng iu chnh c cu sn xut ca ngnh in v in t. iu ny khng c
ngha l Thi Lan km nng lc cn tranh so vi Trung Quc v nhn cng v
chi ph hu cn. Trn thc t qu trnh ti c cu ang cho thy r Thi Lan ltrung tm xut khu hng gia dng nh t lnh , iu ha nhit , my git v
thit b thng tinv ang dn thay th Singapore tr thnh mt trung tm
chnh sn xut a cng my tnh.
4.1.2. Cc chnh sch ca Thi Lan pht trin ngnh cng nghip in t
a. S ra i v vai tr ca Vin in v in T (EEI)
Vin in v in T ( V&T ) thnh lp nm 1998 nh mt c quan
c lp nhm phc v li ch chung cho ngnh in v in t, cng l mt trong
nhng k hoch hnh ng c th nhm thay i c cu ngnh cng nghip.
V&T bt u hot ng u nm 1999, ng vai tr lc quan chnh ph
thc y ngnh in v in t ca Thi Lan pht trin. Vin ny ng vai tr v
cng quan trng trong vic to ra cu ni gia khu vc t nhn v khu vc nh
nc cng nh phi kt hp li ch t vic hp tc gia cc cng ty t nhn vi
nhau. Theo mt cuc nghin cu ca Tng cng ty pht trin Hi Ngoi ca
Nht Bn (JODC), chc nng ca EEI l:
Kim tra cht lng sn phm, mi trng v an ton lin quan n
ngnh in v in t
Cung cp thng tin v hot ng sn xut, cng nghv h tr bn hng.
To mt khung hp tc gia cc ngnh do nh nc qun l v cc ngnh
do t nhn qun l vi cc ban ngnh lin quan Thi Lan v cc nckhc.
Nghin cu v vic ban hnh thit lp cc chnh sch v chin lc cho
ngnh in v int da trn d tho ca cc k hoch pht trin cho
ngnh ny
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
22/78
http://svnckh.com.vn 22
b .Thc hin K hoch Chin lc Khoa hc v Cng ngh Quc gia ( 2004 -
2013 )
Chnh ph Thi Lan ang thc hin K hoch Chin lc Khoa hc v Cng
ngh Qucgia ( 2004 -2013 ). Trng tm nhm vo vic hnh thnh mng likhoa hc v cngngh v xc tin vic hp tc gia cc c quan t nhn v nh
nc bao gm cc cng tysn xut, cc nh cung cp dch v, cc c quan ti
chnh, c quan gio dc vv . Thi Lan cc trng i hc trc tin l nhm
o to ngun nhn lc tuy nhin vn cha c c v th ging nh cc trung
tm Nghin cu v Pht trin (R&D). Trong bi cnh CQCLKH & CNQG
c thnh lp di s ng h ca b Khoa hc v Cng ngh pht trin v
qun l mt khu trung tm khoa hc cng ngh t nm 1996.
c . Tng cng thu ht u t trc tip t nc ngoi
Nhm thu ht u t trc tip nc ngoi trong khu vc ng , Thi Lan
thay i nhng chnh sch to mi trng u t hp dn hn so vi cc
nc trong khu vc. C th nh nng mc s hu nc ngoi ln 49% i vi
cc d n thng thng, 100% i vi cc d n c trn 80% sn phm xutkhu. Ngoi ra, i tc nc ngoi cn c php iu chnh t l s hu ln
trn 51% trong trng hp i tc Thi Lan gp kh khn v ti chnh. Bn cnh
, B Ti chnh Thi Lan hy b quy nh phi c 30% sn phm xut khu tr
ln mi c hng min gim thu trong ngnh cng nghip ch to.
Hin nay, khi qu trnh t do ha thng mi v u t trong khu vc ang tip
tc c thc y tng kh nng cnh tranh ca hng ha in t xut khu,Thi Lan nht thit phi thu ht FDI cho nghnh cng ngh cao ny v pht trin
mng li ngnh cng nghip h tr mt cch thch ng.
4.1.3. Mt s tn ti v hn ch
a. Khung chnh sch v th ch php l
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
23/78
http://svnckh.com.vn 23
Thi Lan c nhiu lut iu chnh hot ng u t cng nh nhiu c quan
chnh ph tham gia vic thc thi cc lut trn vi mc tham gia khc nhau.
iu ny gy ra nhiu phin toi. V d nh cc cng ty nc ngoi c y
Ban u T (BT ) tha nhn trn l thuyt c php nhp khu vt liu mkhng phi np thu. Tuy nhin trn thc t chnh sch ny ch hon li thu
nhp khu cho doanh nghip ti thi im cc doanh nghip a ra chng c c
hng xut khu. Th tc ny gy ra phin h cho cc doanh nghip v nhiu cng
ty ch ra rng vic hon li thu thu nhp nh vy i khi b tr hon mt cch
tu tin. Ngoi ra chnh ph thay i mc thu sut nhp khu, cc cng ty cn
b yu cu phi tr khon chnh lch gia mc thu c v mi trc y.
b. Ngun nhn lc cht lng cao
Ngun nhn lc cc cng ty cn nht trong ngnh in v in t l k s thit
k, sn xut v h thng thng tin v cn b qun l. Nhng rt t trng i hc
Thi Lan c khoa khoa hc cbn, k s hoc k ton. Khi c nhu cu ln v
mt loi lao ng no th s lng li rt hn ch v th rt kh cho cc cng
ty c th m bo tuyn c cc cn b c ti. gii quyt vn ny cc
cng ty phi a ra mt c ch khuyn khch nh tr thm lng cho nhng
ngi lm vic tt hn. Tuy nhin do l li qun l lao ng c lin on lao
ng kh chp thun s chnh lch ln v lng trong mt cng ty.
4.2. Kinh nghim ca Malaysia
4.2.1.Khi qut v s pht trin ngnh cng nghip in v in tTrong giai on u ca qu trnh pht trin sn xut ngnh cng nghip
in t, cc cng ty sn xut nc ngoi u t vo Malaysia vi mc ch tn
dng chi ph sn xut r nh vo cc chnh sch c ch khuyn khch u t ,
ngun nhn lc r, cc khu ch xut v h thng c s h tng nh ng s, hi
cng, sn bay v thng tin lin lc. Hn na, hot ng u t pht trin khng
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
24/78
http://svnckh.com.vn 24
ngng trong sut hn 30 nm di nn tng mt nn chnh tr n nh, minh
bch, nht qun v kh nng giao tip ting Anh v cc iu kin mi trng
thun li chuyn ha Malaysia thnh mt trung tm sn xut cng nghip
in v in t. gc cc chnh ph a phng lin tc iu chnh ccchnh sch nhm to ra mi trng kinh doanh thun li nht cho cc cng ty
nc ngoi v cung cp nhng dch v ph hp cho cc cng ty u t trc
kia. iu ny dn ti vng u t tun hon thun li cho vic mi gi cc d
n mi theo sau.
Cc cng ty sn xut cc sn phm v linh kin in v in t Malaysia
, hu ht l cc cng ty ca Nht, thnh lp cc cm sn xut sn phm linh
kin v ng gp vo kim ngch xut khu. Cc cng ty m hnh thnh cc cm
sn xut ny thng ph thuc ln nhau v thu c li th nh tp trung v
chuyn mn ha. Chnh iu ny gip cho ngnh cng nghip in t ca
Malaysia pht trin nh hin nay.
4.2.2.Chnh sch cng nghipDi s lnh o ca th tng Mahathir, B Pht trin Cng Nghip
(MIDA) thc hin nhiu chnh sch pht trin cng nghip bao gm chnh
sch pht trin ngun ti nguyn t nhin, chnh sch thu ht u t nc ngoi
vo lnh vc in v in t v cc ngnh cng nghip lin quan cng nh chnh
sch thu ht u t nc ngoi vo lnh vc sn xut t ni a. Nhng d
nh ca Malaysia gi y l chuyn dch sang pht trin cc ngnh cng nghip
c gi tr gia tng cao thng qua u t vo nghin cu v pht trin v u t
vo cng ngh thng tin. Malaysia ang n lc rt ln to ra Hnh lang siu
xa l thng tin c a ra t gia nm 1990.
* Sng kin hnh lang siu xa l thng tin
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
25/78
http://svnckh.com.vn 25
Chng trnh Siu xa l thng tin to ra mt trung tm nghin cu v
pht trin cho cc ngnh cng nghip da trn cng ngh thng tin. Trung tm
ny tng cng c 8 d n c bit bao gm mt trung tm y t t xa,mt trng
hc cht lng cao, cc c s nghin cu R&D, trung tm a chc nng v chnhph in t. Cc cng ty lin quan n bt k mt trong nhng d n trn c
nhng u i nh c la chn min 100% thu u t hoc l u i cho cc
nh u t tin phong trong vng 10 nm. Cc cng ty ny cng c php
tuyn dng cc chuyn gia nc ngoi khi cn thit.
* Nhng u i dnh cho cc cng ty Nht Bn
Cng nghip in v in t ca Malaysia ph thuc rt ln vo cc hot
ng ca cc cng ty Nht.Chnh ph c rt nhiu ci cch v khung chnh
sch, php lut, cng nghip ph tr, ngun nhn lc v cc ci cch khc,
Malaysia to c mi trng u t c nhiu iu kin thun li.
C ch khuyn khch cng c nhiu ci thin hn thng qua cc u i
cho cc nh u t tin phong trong lnh vc nghin cu v pht trin v tham
gia vo phn phi bun bn ton cu v cc u i khc. Vi cc chnh sch u
i ca Malaysia gp phn vo vic chuyn giao cng ngh ca Nht Bn
sang cho nc ny. y l mt trong nhng yu t gip cho ngnh cng nghip
in t ca Malaysia c pht trin nh hin nay.
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
26/78
http://svnckh.com.vn 26
Chng 2: Thc trng cng nghip in t
Vit Nam trc v sau khi gia nhp WTO
1. Tnh hnh sn xut v xut nhp khu ngnh cng nghip in
t Vit Nam (giai on 2002 u 2009)
1.1.Giai on tin WTO
a. Tnh hnh u t v sn xut
Ngnh cng nghip in t Vit Nam xut hin t nhng nm 70 khiSanyo m nh my lp rp i v TV u tin m hin nay l Viettronics Bin
Ha chuyn snxut cc thit b nghe nhn cho th trng ni a. Tuy nhin ch
n nhng nm u thp nin 90, nn cng nghip non tr ny mi thc s bt
u pht trin vi s gia nhp ca mt lot cc cng ty ln, nht l cc cng ty
n t Nht Bn, Hn Quc, i Loan di hnh thc lin doanh l ch yu. Cc
doanh nghip phi k n trong giai on ny gm c:JVC Vietnam lin doanh gia Viettronics Tn Bnh (30%) v Victor
Company of Japan Limited (70%), c tng vn 10 triu -la M sn xut,
lp rp v cung cp cc sn phm in t nhn hiu JVC.
LG Electronics Vietnamthnh lp nm 1995 vi 100% vn nc ngoi v
m nh my ti Hng Yn vi vn u t 13 triu -la M cho dy chuyn sn
xut 550.000 sn phm/nm.
Samsung Vina Lin doanh ny thnh lp vo nm 1996 gia tp on
Samsung v Cng ty Sn xut - Xut nhp khu in - in t qun 10 (TIE) c
tng vn u t l 36,5 triu -la M, trong Samsung gp 70%. Cc sn
phm chnh l TV, u video, my git, t lnh.
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
27/78
http://svnckh.com.vn 27
Toshiba Vit Nam ban u lin doanh vi Cng ty c phn in t Th
c (Viettronics Th c) t nm 1996 vi thi hn mi nm, tng s vn u
t l 6,66 triu -la M.
Panasonic Vietnam hin nay l cng ty 100% vn nc ngoi u tin hot
ng theo m hnh cng ty m - cng ty con ti Vit Nam vi nm cng ty thnh
vin.
Daewoo-Hanel Electronics lin doanh gia Daewoo ca Hn Quc v
Cng ty in t H Ni (Hanel) vi nh my t ti Khu cng nghip Si ng
B, H Ni. Lin doanh c cp giy php u t nm 1994 vi tng s vn 52
triu -la M, sn xut hng in t gia dng, trong c u t mt dychuyn sn xut linh kin cun li tia 1 triu chic/nm phc v cho vic lp rp
my thu hnh.
Orion-Hanellin doanh gia Hanel v Orion c cp giy php u t t
nm 1993 vi tng s vn ng k l 200 triu USD, sn xut n hnh v ph
kin n hnh(1)
D xut hin cch y 30 nm nhng Vit Nam vn l nc n sau
trong khu vc, li nm trong vng cung ng ni tp trung cc quc gia pht
trin c th mnh trong ngnh in t nh Nht Bn, Trung Quc, Thi Lan,
Malaysia, i Loan, cng nghip in t Vit Nam ch yu ch tp trung vo
lp rp cc cc linh kin nhp t nc ngoi. Nhng do vn u t hn ch, dy
chuyn lp rp lc hu so vi khu vc v th gii khong 10 -20 nm nn rt t
doanh nghip Vit Nam c c dy chuyn lp rp mt phng. Nu nh trn thgii, ngnh in t t siu li nhun khi to ra c sn phm mi, th ngnh
in t ca Vit Nam gn nh ch khai thc sn phm c, li nhun hu nh
khng cn, nn gi tr gia tng ca sn phm in t Vit Nam ch t 5% -10%.
Theo cc quan chc ca hip hi in t Vit Nam, nm 2006 phc v cho
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
28/78
http://svnckh.com.vn 28
sn xut my in, Canon kho st cht lng c vt ca 26 doanh nghip trong
nc nhng cui cng khng c doanh nghip no t cht lng, Canon
phi nhp t nc ngoi. i din ca Fujitsu Vit Nam cho bit, nhp linh kin
t nc ngoi lm tng chi ph ng k. Thng thng Fujitsu Vit Nam phichu ph 1%-2% cho nhng doanh nghip lm dch v xut nhp khu. Mi nm
Fujitsu xut khu khong 500 triu USD nn kim ngch nhp khu cc linh kin,
chi tit sn phm rt ln, phi tn nhiu chi ph trung gian.
C cu ngnh ca cng nghip in t Vit Nam cng mt cn i nghim
trng. Cc sn phm in t c chia thnh hai nhm hng chnh: in t dn
dng v in t chuyn dng. Tuy nhin, theo kt qu kho st ca Hip hiDoanh nghip in t Vit Nam tin hnh hi thng 2/2006 ti 108 doanh nghip
trn ton quc cho thy, sn phm in t tiu dng ln ti 80%, cc sn phm
chuyn dng ch chim 20%.
V mt gi tr, trong vng gn 20 nm pht trin, sn lng ca ngnh lin
tc tng ln, nm 1997 tng gi tr ngnh mi ch dng li ngng 14,000 t
VND, th n nm 2004, 2005 v 2006 con s ny t n 130,634.1 t,157,152.7 t v gn 190,000 t VND, tc l tng ln gn 15 ln. Nhng so vi
cc nc khc trong khu vc th con s ny rt khim tn m trong ng gp
nhiu nht ch yu l t cc sn phm in t gia dng nh TV, i v cc thit
b truyn thng khc. Nhng nm 90 c nh du l thi vng son ca cc
doanh nghip lp rp TV trong nc. Khi cc thng hiu ni ting th gii nh
Sony, LG, Panasonic tham gia th trng, cc nh sn xut trong nc phi
chuyn hng sn xut kinh doanh.Cng ty Viettronics ng a sau 4 nm lp
rp TV phi chuyn sang sn xut thit b chuyn dng ngnh y t. Nhng tn
tui khc nh Mitsustar, Nakagawa ngoi vic sn xut sn phm chnh ca
mnh cn phi kinh doanh thm th sn phm, dch v khc tn ti.
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
29/78
http://svnckh.com.vn 29
Cc sn phm chuyn dng khc nh sn xut dng c y t, chnh xc, dng
c quang hc v ng h cc loi chim mt t trng khng ng k, trung bnh
l 0.20.3% (3) tng gi tr sn phm quc dn. Cc sn phm cng ngh cao nh
my tnh, thitb vn phng t con s 0% nm 1997 tin ln 1.6 % vo nm
2004, mc d vy y cng mi ch l nhng bc tin ht sc khim tn.
Mc d tng nhanh v mt gi tr nhng t trng ca ngnh trong tng th nn
kinh t cn rt nh, nm 1997 ngnh chim 7.7 % tng th nn kinh t quc gia. T
l ny tng dn theo cc nm t 15.5 %, 16.2%, 16% v 15.4 % ln lt nm 2003,
2004, 2005 v 2006 (Ngun s liu: Tng cc thng k Vit Nam).Tuy nhin vi
mt ngnh quan trng v mang li nhiu gi tr nh cng nghip in t th t l
khng cn xng. V vy, chnh ph c ch chng ly pht ngnh cng nghip
in t lm mi nhn giai on 2006-2010 nng cao tnh cnh tranh ca ngnh
trong khu vc cng nh thu c ngun gi tr gia tng ln.
Bng 2.1. Tng gi tr sn phm nghnh cng nghip int
13944.3
23364.4
28140.5
41315.5
60127.6
72197.7
96343.1
130634.1
157152.7
187086.5
0
20000
40000
60000
80000
100000
120000
140000
160000
180000
200000
Nm
tng
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
Gi
Ngun: Tng cc thng k Vit Nam
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
30/78
30
Bng 2.2. Tng gi tr sn phm nghnh cng nghip in t
(n v : T ng)
1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
Sn xut my mc, thit b 2098.5 2941.0 3651.2 4171.2 5523.9 6293.6 8795.8 12820.5 13802.1 15961.4
Sn xu t TB vn phng, my
tnh43.7 1044.3 3000.6 1736.5 2989.0 4006.6 6721.4 7945.0 14466.5 17680.4
Sn xu t thit b in 2005.1 2978.1 4177.4 7699.3 11287.0 13777.7 17205.7 24154.8 33208.7 44519.7
Sn xut radio, tivi v TB
truyn thng4377.4 5339.6 5230.3 7370.1 8411.8 11063.6 14089.3 17652.5 20385.8 23309.1
Sn xu t dng c y t, chnh
xc, dng c quang hc v
ng h cc loi
304.8 812.2 590.2 1075.3 1237.3 1344.2 1824.9 2553.5 2473.9 2975.9
Sn xut, sa cha xe c ng
c2773.9 2659.9 3254.3 5877.6 9582.7 15730.9 22602.7 26911.2 28501.8 30277.1
Sn xut, sa cha phng
tin vn ti khc2340.9 7589.3 8236.5 13385.5 21095.9 19981.1 25103.3 38596.6 44313.9 52362.9
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
31/78
31
T ng 13944.3 23364.4 28140.5 41315.5 60127.6 72197.7 96343.1 130634.1 157152.7 187086.5
Ngun : Tng cc thng k Vit Nam
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
32/78
32
Bng 2.3. T trng nghnh cng nghip in t trong nn knh t quc gia
19
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
Sn xut my mc, thit b 1.2 1.4 1.5 1.2 1.4 1.3 1.4 1.6 1.4 1.3
Sn xu t TB vn phng, my tnh 0.0 0.5 1.2 0.5 0.8 0.8 1.1 1.0 1.5 1.5
Sn xut thit b in 1.1 1.4 1.7 2.3 2.9 2.9 2.8 3.0 3.4 3.7
Sn xu t radio, tivi v TB truy n thng 2.4 2.6 2.1 2.2 2.1 2.3 2.3 2.2 2.1 1.9
Sn xu t dng c y t, chnh xc, dng c quang
hc v ng h cc loi 0.2 0.4 0.2 0.3 0.3 0.3 0.3 0.3 0.2 0.2
Sn xu t, sa cha xe c ng c 1.5 1.3 1.3 1.7 2.4 3.3 3.6 3.3 2.9 2.5
Sn xut, sa cha phng tin VT khc 1.3 3.6 3.4 4.0 5.3 4.2 4.0 4.8 4.5 4.3
Tng 7.7 11.2 11.5 12.2 15.2 15.1 15.5 16.2 16.0 15.4
Ngun PC- Tas: The Personal Computer Trade Analysis System
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
33/78
33
b. Tnh hnh xut nhp khu
Bng 2.4. Gi tr xut khu ngnh cng nghip in tVit Nam
2,290,719
1,543,3651,307,298
941,602
679,822
0
500,000
1,000,000
1,500,000
2,000,000
2,500,000
1
nm
nghn
l
a
2006
2005
2004
2003
2002
Ngun PC- Tas: The Personal Computer Trade Analysis System
Xut khu ca VN tng t 0$ nm 1994 ln ti 782tr $, 1.5 t, v 2 t
nm 2000, 2005 v 2006 tng ng. Tuy nhin, doanh nghip c vn u
t nc ngoi chim 80% sn phm in t dn dng. Cng nh vy, cc
d n c vn u t nc ngoi nh Fujutsu, Canon v Orion hanel,
chim ti 95% xut khu VN trong nm 2006. Ngoi ra cc s liu t PC-
TAS cn cho thy kim ngch xut khu ca nc ta cn thua xa so vi cc
nc trn th gii v trong khu vc. (Consumer Electronics Market in
Vietnam). Tnh n nm 2006, kim ngch xut khu linh kin in t
cata ch chim 4 % tng kim ngch xut khu quc gia, chim 0.13% th
phn th gii ng th 44 trong tng xp hng 197 nc. Trong khi ,
Singapore ch ring xut khu linh kin in t chim 31% tng kim
ngch xut khu, chim 9% th trng th gii, l nc ng th 5. Thi
Lan, Malaysia cng c th hng cao trong tng sp xp th gii; Thi Lan
ng th 15 vi 1.85% th trng th gii, Malaysia ng th 8 vi 3.76 %
th trng th gii. (The Personal Computer Trade Analysis System)
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
34/78
34
Bng 2.5. T trng kim nghch xut khu in t gia dng v in t -CNTT trong tng kim nghch xut khu quc gia (%)
9%
26%
19%
17%
19%
11%
16%
2%
0% 5% 10
%
15
%
20
%
25
%
30
%
Japan
Malaysia
Philippines
Republic of Korea
Singapore
Taiwan, Province of China
Thailand
Viet Nam
Share in national exports(%)
Ngun PC- Tas: The Personal Computer Trade Analysis System
Bng 2.6. Th phn linh kin in t trn th gii
9.58%
3.76%
2.33%
5.32%
9.00%
7.13%
1.85%
0.13%
0.00
%
2.00
%
4.00
%
6.00
%
8.00
%
10.0
0%
12.0
0%
Japan
Malaysia
Republic of Korea
Singapore
Thailand
Viet Nam
Share in world market (%)
Ngun PC- Tas: The Personal Computer Trade Analysis System
Tnh trng tng t cng xy ra vi hng in t gia dng v in t -
cng ngh thng tin khi m tng kim ngch xut khu ca mt hng ny ch
chim 2% tng kim ngch xut khu quc gia, chim 0.08% th phn th
gii ng th 39/ 197. Theo bo co ca Hip hi Doanh nghip in
tVit Nam (VEIA), vic xut khu ngnh hng in tCNTT ca Vit
Nam mi ch bt u t nm 1996, vi gi tr 90 triu USD. Nm 2000c coi l nm nh cao ca XK ngnh hng ny vi kim ngch t 782
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
35/78
35
triu USD, cc sn phm in tCNTT nm c xut i 35 nc. Sau
nm 2000, do khng hong kinh t th gii, kim ngch XK hng in t
CNTT b gim st nghim trng: nm 2001 xut c 595 triu USD, nm
2002 gim cn 492 triu USD. Tuy nhin, n nm 2003, do tnh hnh kinht th gii bt u n nh, gi tr XK li tng ln 672 triu USD, ring
su thng u nm 2004 t 405 triu USD. Kt qu ny nng kim
ngch xut khu hng in tCNTT ng thsu trong s cc ngnh hng
xut khu nc ta.
Tuy nhin, theo nh gi ca VEIA, gi tr xut khu hng in t
CNTT ca ta cn rt nh so vi cc nc trong khu vc. So vi kim ngch
XK ngnh hng ny ca cc nc ASEAN nm 2001, Singapore t 70
t USD, Malaysia 52,6 t USD, Thi Lan 22,8 t USD, Indonesia 10 t
USD v t nht l Philippines cng t 7 t USD. Nh vy, r l doanh s
XK ca Vit Nam l qu khim tn.
Bn cnh , mc d kim ngch xut khu tng ln nhng khng
b p cho nhp khu. S d nh vy l do c im ngnh Vit Nam
c t l ni a ha thp, cng thm a s phn on th trng in t gia
dng nc ta thng c lp y bi cc sn phm nc ngoi, trong
khi cc cng ty ni a k c cng ty 100% vn nc ngoi hay mt
phn vn nc ngoi u khng c ch ng. Cu hng in t gia dng
ca nc ta ch yu c p ng bi cc hng ha 100% nhp khu t
TQ, HQ, NB, cc nc ASEAN khc v M.Nm 2002, kim ngch nhp
khu ca nc ta t 1.4 t USD th n nm 2005 v 2006 con s ny
ln n 3 t v 3.6 t USD. iu ny dn n tnh trng xut khu rng ca
ngnh lun thp ht trong sut giai on 2002 2006. Bng di y, cho
thy nm 2002 chng ta thm ht vi th gii -738411 nghn USD, nm
2003, 2004, 2005 v 2006 con s ny ln lt l -1245983; -1309616; -
1336850; -1451811 nghn USD. (Theo Consumer Electronics Market in
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
36/78
36
Vietnam -Market Research Report of International Business Strategies v
PC- TAS)
Bng 2.7. Gi tr nhp khu ngnh cng nghip in tVit Nam
3,627,569
2,995,176
2,616,914
2,187,585
1,418,233
0
500,000
1,000,000
1,500,000
2,000,000
2,500,000
3,000,000
3,500,000
4,000,000
nm
nghn
la
2006
2005
2004
20032002
Ngun PC- Tas: The Personal Computer Trade Analysis System
V cc i tc chnh:T nhng nm 90 Nht Bn lun l i tc s
mt ca Vit Nam trong lnh vc in t. Kim ngch xut khuca nc ta
sang Nht Bn lun chim mt t trng cao trong tng kim ngch xut khu
ngnh, con s ny giao ng trn di 50 %, in hnh nh nm 2004
chim 54.785 %. Tuy nhin nhp khu ca nc ta t Nht Bn cng rt
cao, nm 2002 kim ngch nhp khut Nht bn chim gn 30% tng kim
ngch nhp khu ngnh. Trong sut nhng nm 90s u nhng nm 2000
in t nc ta lun thm ht thng mi vi Nht Bn, ch sau nm 2004
xut khu rng mi thc s i chiu. Sau Nht l cc nc trong khu vc
nh Hn Quc, Singapore, Trung Quc, Thi Lan, Hong Kong. Ch n
nm 2005 M mi lt vo 5 i tc ln nht ca Vit Nam sau khi c cc
d n in t ti y. Tuy nhin t n nay M lun l i tc ln ch
ng sau Nht Bn.
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
37/78
37
1.2. Giai on hu WTO (t nm 2006 ti nay)
a. Tnh hnh u t v sn xut:
Nh qu trnh m ca v hi nhp quc t, ngnh cng nghip in t thu ht c nhiu ngun vn u t nc ngoi, tnh n ht nm
2003, FDI rt vo pht trin cc d n v cng nghip in t gn 2 t
USD. c bit, vic gia nhp WTO nh du mt ln sng u t mi
vo ngnh cng nghip in t nc ta. Theo Hip hi DN in t Vit
Nam, k t khi Vit Nam tr thnh thnh vin ca T chc Thng mi
Th gii (WTO) n nay c nhiu d n ln u t vo lnh vc in t
vi tng s vn khong 3 t USD.
Ngay sau khi Vit Nam tr thnh thnh vin WTO th Tp on Intel
(M) nng vn u t t 600 triu USD ln 1 t USD xy dng nh
my lp rp v kim nh chp bn dn ca Intel, tr thnh nh my ln
nht th gii ca Intel(1) .Nm 2009, khi d n Intel chnh thc vn hnh,
ngnh
(1) T. Thng, Intel u t t ph vo VN- vietbao.vn
cng nghip in t ca Vit Namha hn s tng mnh v doanh thu xut
khu v hy vng s t 10 t USD mi nm. Tip n l Tp on Nidec
(Nht Bn) cng u t 1 d n ti Bnh Dng vi s vn 1 t USD sn
xut u c quang hc dng cho u DVD, VCD v mt siu nh dng
trong my nh, my in... Tp on Foxconn (i Loan) u t vo VitNam tng vn 5 t USD, trong ring sn xut linh kin in t khong 1
t USD. D kin sau 3 nm s xut khu ln vi doanh s trn 3,5 t
USD(1). Ngoi ra cn Tp on Meikom (Nht Bn) u t 300 triu USD
sn xut linh kin in t ti H Ty...
Thng 4-2008, tp on Samsung (Hn Quc) cng tuyn b u t
vo Khu cng nghip huyn Yn Phong (Bc Ninh) cho nh my sn xut
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
38/78
38
in thoi didng vi tng s vn u t 670 triu USD nhng s thu ht
cc nh cung cp ph kin cho nh my vi tng u t c th ln n 300
triu USD. Nh vy, d n nh my sn xut in thoi ca Samsung v
nh cung cp lin quan Vit Nam trong nm nay c th thu ht tng skhong 1 t USD. Samsung t mc tiu bt u hot ng nh my giai
on mt vi cng sut 30 triu sn phm/nm hocvo cui nm nay hoc
u nm sau. Sau , cng ty s m rng dn cng sut nh my ln n
100 triu sn phm/nm. y l nh my c cng ngh hin i, sn xut
in thoi di ng th h mi 3G, 4G, thm ch c 5G. Theo k hoch, nh
my s hot ng vo nm 2009. Cng trong nm 2008 ny, Sanyo cngb u t 95 triu -la M vo nh my lin doanh gia Sanyo v Cng ty
c phn Khu Cng nghip Si Gn-Bc Giang thuc Tp on u t Si
Gn (SGI)
(1)L Minh, vienamnet.vn
sn xut cc linh kin quang truyn dn in t. Nh my c khi
cng trong nm nay v giai on u u t 40 triu -la M(1)
Cng vi , Tp on sn xut bn dn v vi mch th ba th gii
Renasas (Nht Bn) cng xy dng trung tm nghin cu, thit k vi
mch tiThnh ph H Ch Minh. Hai nh sn xut my tnh hng u th
gii l HP v NEC quyt nh lp rp my tnh mang thng hiu ca
h ti Vit Nam. Hng sn xut my tnh ln Acer cng ang chun b lp
rp my tnh ti Vit Nam.
Khng ch hp dn vi cc tp on sn xut phn cng, ngay sau khi
Vit Nam chnh thc l thnh vin WTO, kh nhiu cc nh cung cp dch
v cng ngh thng tin ln ca nc ngoi n Vit Nam. Nm 2007,
nh cung cp dch v ca M l Yahoo tip tc thm nhp vo thtrng Vit Nam vi vic cho ra mt mt lot qun c ph internet ti
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
39/78
39
Thnh ph H Ch Minh v H Ni, c bit l vic tung ra dch v Yahoo
hi v p cho cng ng internet Vit Nam. Cng n lng th trng
internet ang pht trin mnh, h thng u gi trc tuyn hng u th
gii eBay cng c mt ti Vit Nam vi vic khai trang web eBay tingVit vo thng 6/2007 (1)
C th ni Vit Nam ang tr thnh mt trung tm thu ht u t
nc ngoi ln trong lnh vc in t. Rt nhiu cc tp on ln vi
nhng d n quan trng, vn u t ln vo Vit Nam. Hin cc
doanh nhn trong lnh vc in t ca i Loan, Nht Bn, Hn Quc vn
ang v Vit Nam tm kim c hi u t v thi gian ti s cn
nhiu d n ln c cp php trong lnh vc ny.
Bn cnh , theo ng Trn Quang Hng - Tng Th k Hip hi DN
(1) Trn Dng, Sn xut in t b vo Vit Nam sau WTO thongtincongnghe.com
in t Vit Nam, ang c xu hng chuyn cc nh my sn xut linh
kin in t t Trung Quc v cc nc trong khu vc ng Nam sang
Vit Nam. Chng hn nh Tp on Meikom ang cn nhc vic chuyn
nh my ang sn xut ti Trung Quc v Vit Nam. Mt s tp on ca
Nht Bn, i Loan ang c nh chuyn cc nh my ang sn xut linh
kin in t ca hti Trung Quc, Malaysia v Vit Nam trong thi gian
ti.
V mt sn lng: Sau khi gia nhp WTO , nhn chung sn lng cc
mt hng in t gia dng tng ln ng k hng nm. Nm 2007 c tnh
sn xut c 203100 chic my iu ha nhit , tng trng 51.9% so
vi nm 2008
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
40/78
40
Cc mt hng truyn thng nh my git, t lnh, qut in u c
mc tng trng trn di 20% cng vo nm ny. Hu ht cc nt hng
ch cht u c mc tng trng trn 10%.
Nm 2008, tnh hnh sn xut vn duy tr c nhp tng trng
u n, mc d tc tng trng cc mt hng c gim i do tc dng
ca khng hong kinh t trong iu ha nhit ch tng trng hn 4
% nhng my git li c mc tng trng t 28%. Ti vi lun l mt hng
truyn thng c mc tng trng tng i n nh mc 15%.
Bng 2.8. Mt s sn phm ch yu ca ngnh cng nghip in
t thng 12 v nm 2007
Sn phm
n v
tnh
Thc hin Thng 12
nm
2007 so
vi
thng 12
nm2006 (%)
Nm 2007
so vi
nm 2006
(%)
11
thng
nm
2007
c tnh
thng 12
nm
2007
Cng
dn
c nm
2007
ng c in
Nghn
ci 129.4 20.8 150.2 100.2 124.3
My bin th " 23.3 3.5 26.8 100.7 117.0
iu ho
nhit " 184.8 18.4 203.1 120.3 151.9
T lnh, t " 873.9 82.1 956.0 104.4 113.1My git " 375.5 36.6 412.1 101.6 121.3
Qut in " 1450.0 126.2 1576.2 104.3 118.6
Ti vi
Nghn
ci 1902.8 252.7 2155.5 100.9 110.5
Bng 2.9. Mt s sn phm ch yu ca ngnh cng nghip in t
thng 12 v nm 2008
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
41/78
41
Sn phmn v
tnh
Thc hin Thng
12 nm
2008 so
vi
thng 12
nm
2007
(%)
Nm 2008
so vi
nm 2007
(%)
Chnh
thc
11
thng
nm
2008
c
tnh
thng
12
nm
2008
Cng
dn
12
thng
nm
2008
iu ho
nhit Nghn ci 109,7 9,6 119,3 134,4 104,6T lnh, t
" 981,8 86,0 1067,8 105,0 122,2
My git " 479,5 51,1 530,6 108,1 128,0
Bin th
in
Nghn
chic 14,1 1,0 15,1 132,1 122,6
Tivi Nghn ci 2420,7 212,7 2633,3 87,4 115,0
(Ngun: Tng cc thng k)
Su thng u nm 2009, mc d phi i mt vi cuc khng hong
kinh t th gii nhng nhn chung sn lng ca cc mt hng in t
chnh yu khng b nh hng ng k. My iu ha nhit t tng
trng cao 44.7% so vi 6 thng cng k nm trc. Tuy nhin, ti vi v
my git ch t mc tng trng 4.8% v 3.5 %. iu ny th hin xu
hng tiu dng ca ngi dn dn dn chuyn sang dng nhng mt
hng TV LCD mn hnh phng thay v cc sn phm CRT trc kia. c
bit ch tnh ring thng 6 nm 2009 d kin s sn xut 76100 my iu
ha tc l bng 246.4% so vi thng 6 nm 2008 do thi tit ngs nng
ca ma h nm nay cao hn nm trc.
Bng 2.10. Mt s sn phm ch yu ca
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
42/78
42
ngnh cng nghip in t thng 6 / 2009
Sn phm n v
Thc
hin
thng 5
nm
2009
c tnh
thng 6
nm
2009
Cng
dn
6 thng
nm
2009
Thng
6 nm
2009
so vi
thng 6
nm
2008
6 thng
nm
2009
so vi
6 thng
cng
k nm
2008
iu ho nhit
Nghn
ci
214,2 76,1 290,4 246,4 144,7
T lnh, t " 512,2 153,2 665,4 133,6 116,1
My git " 234,0 61,4 295,4 128,8 103,5
Tivi " 1045,7 225,3 1271,0 105,2 104,8
(Ngun: Tng cc thng k)
Tng cng s hi nhp kinh t quc t bn cnh vic thu ht u t
cn c ngha l thu hp s bo h trong nc. Hin ti, ngnh in t Vit
Nam c khong 300 DN, trong khong 30% l cc DN nc ngoi. Th
nhng cc DN nc ngoi ny li ang chim gi v tr ch cht khi chim
ti 90% vn u t, trn 90% kim ngch xut khu v khong 80% th
phn ni a. Ngoi ra, iu ny cn dn n s ra i ca mt s cng ty hot ng trc . Hin nay, mt s t DN thng l c 100% vn nc
ngoi c cng ngh hin i, s dng hu ht cc nguyn vt liu, ph tng,
linh kin nhp ngoi v xut khu 100% sn phm lm ra nh: Fujitsu,
Canon; s khc quy m nh hn, thng hot ng di hnh thc lin
doanh vi cc DN trong nc theo nh hng sn xut, lp rp in t tiu
dng mc gin n, tn dng hng ro thu quan nhm bo h cho snxut trong nc, thay th hng nhp khu phc v ni a nh: Sony,
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
43/78
43
Panasonic, JVC, Toshiba, SamSung Tuy nhin, khi hng ro thu quan
b d b theo xu hng hi nhp th s ra i ca cc Cng ty ny l iu
kh trnh khi in hnh nh trng hp ca SONY Vietnam ng ca
nh my sn sut ti Vit Nam v chuyn sang nhp khu hng nguynchic sn xut t nc ngoi. Mt khc chnh v s chi phi ca cc cng
ty nc ngoi cng l mt trong nhng nguyn nhn dn n c cu sn
phm ca ngnh in t Vit Nam mt cn i kh nghim trng. T l ni
a ho sn phm cng ch t khong 20% - 30%, ch yu l bao b, chi
tit nha v c kh. Doanh thu xut khu in t ca Vit Namkhong
2,5 t USD nm 2008, nhng thc cht 95% - 98%(1)
doanh thu thuc vcc doanh nghip FDI. So vi giai on tin WTO th dng nh tnh trng
mt cn xng v t l ni a ha thp vn cha c ci thin. Mc d cc
d n u t ln trong giai on ny u hng vo xy dng ngnh cng
nghip ph tr nhm nng
(1)http://www.socbay.com/news/detail/da-qua-roi-thoi-nhap-khau-
linh-kien-lap-rap-va-gan-thuong-hieu-noi/602201074/50397184/0.html
cao t l ni a ha, nng gi tr gia tng nhng hu ht cc nh myu
phin nm 2009 mi bt u i vo hot ng(1).
http://www.socbay.com/news/detail/da-qua-roi-thoi-nhap-khau-linh-kien-lap-rap-va-gan-thuong-hieu-noi/602201074/50397184/0.htmlhttp://www.socbay.com/news/detail/da-qua-roi-thoi-nhap-khau-linh-kien-lap-rap-va-gan-thuong-hieu-noi/602201074/50397184/0.htmlhttp://www.socbay.com/news/detail/da-qua-roi-thoi-nhap-khau-linh-kien-lap-rap-va-gan-thuong-hieu-noi/602201074/50397184/0.htmlhttp://www.socbay.com/news/detail/da-qua-roi-thoi-nhap-khau-linh-kien-lap-rap-va-gan-thuong-hieu-noi/602201074/50397184/0.htmlhttp://www.socbay.com/news/detail/da-qua-roi-thoi-nhap-khau-linh-kien-lap-rap-va-gan-thuong-hieu-noi/602201074/50397184/0.htmlhttp://www.socbay.com/news/detail/da-qua-roi-thoi-nhap-khau-linh-kien-lap-rap-va-gan-thuong-hieu-noi/602201074/50397184/0.html7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
44/78
44
b. Tnh hnh xut nhp khu
Ni chung trong my nm gn y, hng my tnh, sn phm in t
v linh kin l mt trong 8 mt hng xut khu trng im nm trong top
cc mt hng t kim ngch trn 2 t USD.
Theo s liu tng hp ca Tng cc thng k Vit Nam, nm 2007 kim
ngch xut khu in t, my tnh v linh kin c tnh t 2178 triu
USD, tng trng 27.5 % so vi nm 2006 chim 56% tng kim ngch xut
khu nn kinh t. Ch tnh ring 6 thng u nm 2007, kim ngch xut
khu hng in t, my tnh sang cc th trng chnh t c nhngthnh tu nht nh nh xut khu sang Trung Quc t hn 200 triu
USD, tip theo l Nht Bn v Thi Lan t gn 125 triu USD v 164
triu USD, Singapore, i Loan v n ln lt t 62 triu USD, 73
triu USD v 3. 5 triu USD. Tuy nhin, s liu 6 thng u nm cng cho
thy tnh trng nhp siu ca ngnh. Kim ngch nhp khu ca t Nht
Bn t 242 triu USD, Trung Quc l 460 triu USD, Hn Quc l 47
triu USD (Tng hp t Thng tin th trng VCCI). n cui nm 2007,
kim ngch nhp khu ngnh ln ti 2944 triu USD, bng 143.7% kim
ngch nhp nm trc v chim 7.07% tng kim ngch nhp khu quc
gia. iu ny khin xut khurng hng in t, my tnh, linh kin m
766 triu USD c nm (tng
(1) Cng nghip in t VN: C knock-out u tin, Lao ng s 351
Hng my tnh, sn phm in t v linh kin ca Vit Nam sang khi
EU cng t cao, vi 456 triu USD trong nm 2008, tng 10% so vi nm
2007 v chim 17,3% t trng kim ngch. Trong , xut khu sang H Lan
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
45/78
45
t cao nht vi 206,34 triu USD, tng 6,2% so vi cng k nm ngoi,
tip n l Phn Lan t 44,7 triu USD, tng 10%, sang Slovakia t 40,7
triu USD, tng 90,85%. c bit, kim ngch xut khu sang Braxin ang
tng t bin, vi 189%, t 30,9 triu USD. V kim ngch xut khu sangmt s th trng chu Phi cng tng mnh nh UAE, Nam PhiNh vy,
hng my tnh, sn phm in t v linh kin ca Vit Nam c th ni
cnh tranh c vi hng in t ca cc nc khc trn th trng quc t
v ng vng c ti cc th trng ln v c nhng tiu chun kht khe
nh EU, M hay Nht Bn.
M cng l mt nh nhp khu ln hng my tnh, sn phm in t
v linh kin ca nc ta vi kim ngch xut khu t 301 triu USD, tng
9,3% so vi nm 2007. y l mc tng trng kh thp so vi mt bng
chung l 22%. Xut khu hng my tnh, sn phm in t v linh kin
sang th trng ny trong nm 2008 ang b chm li v c xu hng gim.
Ngoi ra, kim ngch xut khu sang mt s th trng khc cng b st
gim nh i Loan, Thu S, Italy
Bng 2.11. Kim ngch xut khu in t, my tnh vlinh kin 5 thng u nm 2009
147124
182205
218
0
50
100
150
200
250
Thng 1 Thng 2 Thng 3 Thng 4 Thng 5
Tri
u
USD
in t, my tnh v linh
kin
(Ngun: Tng cc thng k)
u nm 2009, kim ngch xut khu hngin t, my tnh v linhkin thng mt t 147 triu USD bng 4/5 kim ngch xut khu thng 1
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
46/78
46
nm 2008. Sang thng 2, xut khu cng gim xung ch cn 124 triu
USD, gim 15.65% so vi thng trc (Tng cc thng k). K t thng
3 kim ngch xut khu bt u tng ln n thng 5 t 218 triu USD,
c tnh thng 6/2009 s t 220 triu USD (Tng cc thng k). Kimngch 6 thng u nm 2009 c tnh t 1138 triu USD, tc l gim 5.4
% so vi cng k nm 2008.
M vn dn u trong s cc th trng xut khu sn phm my
tnh, in t v linh kin ca Vit Nam. C th, trong 4 thng u nm
nay,kim ngch xut khu ca Vit Nam sang M t 122triu USD, tng
63,8% so vi cng k nm ngoi, chim gn 18% tng kim ngch nhp
khu.
Ngoi ra, trong khu vc EU, xut khu my tnh, in t v linh
kin ti th trng c c tc tng trng n tng ti 278,5% trong 4
thng u nm nay. Tuy nhin, kim ngch xut khu ti th trng dn
u trong khi lH Lan li gim 37,8% so vi cng k nm ngoi.
Bng 2.12. Kim ngch nhp khu hng in t, mytnh v linh kin
170
216
268 284310
0
50
100
150
200
250
300
350
Thng 1 Thng 2 Thng 3 Thng 4 Thng 5
Triu
USD
in t, my tnh v linhkin
Ngun: Tng cc thng k Vit Nam
Nm 2009, nhp khu cng c xu hng gim so vi nm 2008, thng
1 u nm kim ngch nhp khu linh kin in t, my tnh t 170 triu
http://tag.phanvien.com/th%E1%BB%8B+tr%C6%B0%E1%BB%9Dng.htmlhttp://tag.phanvien.com/th%E1%BB%8B+tr%C6%B0%E1%BB%9Dng.htmlhttp://tag.phanvien.com/xu%E1%BA%A5t+kh%E1%BA%A9u.htmlhttp://tag.phanvien.com/xu%E1%BA%A5t+kh%E1%BA%A9u.htmlhttp://tag.phanvien.com/s%E1%BA%A3n+ph%E1%BA%A9m.htmlhttp://tag.phanvien.com/s%E1%BA%A3n+ph%E1%BA%A9m.htmlhttp://tag.phanvien.com/%C4%91i%E1%BB%87n+t%E1%BB%AD.htmlhttp://tag.phanvien.com/%C4%91i%E1%BB%87n+t%E1%BB%AD.htmlhttp://tag.phanvien.com/kim+ng%E1%BA%A1ch+xu%E1%BA%A5t+kh%E1%BA%A9u.htmlhttp://tag.phanvien.com/kim+ng%E1%BA%A1ch+xu%E1%BA%A5t+kh%E1%BA%A9u.htmlhttp://tag.phanvien.com/kim+ng%E1%BA%A1ch+xu%E1%BA%A5t+kh%E1%BA%A9u.htmlhttp://tag.phanvien.com/Vi%E1%BB%87t+Nam.htmlhttp://tag.phanvien.com/Vi%E1%BB%87t+Nam.htmlhttp://tag.phanvien.com/khu+v%E1%BB%B1c.htmlhttp://tag.phanvien.com/khu+v%E1%BB%B1c.htmlhttp://tag.phanvien.com/xu%E1%BA%A5t+kh%E1%BA%A9u.htmlhttp://tag.phanvien.com/xu%E1%BA%A5t+kh%E1%BA%A9u.htmlhttp://tag.phanvien.com/%C4%91i%E1%BB%87n+t%E1%BB%AD.htmlhttp://tag.phanvien.com/%C4%91i%E1%BB%87n+t%E1%BB%AD.htmlhttp://tag.phanvien.com/th%E1%BB%8B+tr%C6%B0%E1%BB%9Dng.htmlhttp://tag.phanvien.com/th%E1%BB%8B+tr%C6%B0%E1%BB%9Dng.htmlhttp://tag.phanvien.com/kim+ng%E1%BA%A1ch+xu%E1%BA%A5t+kh%E1%BA%A9u.htmlhttp://tag.phanvien.com/kim+ng%E1%BA%A1ch+xu%E1%BA%A5t+kh%E1%BA%A9u.htmlhttp://tag.phanvien.com/th%E1%BB%8B+tr%C6%B0%E1%BB%9Dng.htmlhttp://tag.phanvien.com/th%E1%BB%8B+tr%C6%B0%E1%BB%9Dng.htmlhttp://tag.phanvien.com/H%C3%A0+Lan.htmlhttp://tag.phanvien.com/H%C3%A0+Lan.htmlhttp://tag.phanvien.com/H%C3%A0+Lan.htmlhttp://tag.phanvien.com/th%E1%BB%8B+tr%C6%B0%E1%BB%9Dng.htmlhttp://tag.phanvien.com/kim+ng%E1%BA%A1ch+xu%E1%BA%A5t+kh%E1%BA%A9u.htmlhttp://tag.phanvien.com/th%E1%BB%8B+tr%C6%B0%E1%BB%9Dng.htmlhttp://tag.phanvien.com/%C4%91i%E1%BB%87n+t%E1%BB%AD.htmlhttp://tag.phanvien.com/xu%E1%BA%A5t+kh%E1%BA%A9u.htmlhttp://tag.phanvien.com/khu+v%E1%BB%B1c.htmlhttp://tag.phanvien.com/Vi%E1%BB%87t+Nam.htmlhttp://tag.phanvien.com/kim+ng%E1%BA%A1ch+xu%E1%BA%A5t+kh%E1%BA%A9u.htmlhttp://tag.phanvien.com/%C4%91i%E1%BB%87n+t%E1%BB%AD.htmlhttp://tag.phanvien.com/s%E1%BA%A3n+ph%E1%BA%A9m.htmlhttp://tag.phanvien.com/xu%E1%BA%A5t+kh%E1%BA%A9u.htmlhttp://tag.phanvien.com/th%E1%BB%8B+tr%C6%B0%E1%BB%9Dng.html7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
47/78
47
USD cha bng thng 1 nm 2008. Mc d cc thng tip theo nhp
khu c xu hng tng ln, thng 2 (216 triu USD), thng 3 (268 triu
USD), thng 4 (284 triu USD) v thng 5 (310 triu USD) ( Tng cc
thng k)tuy nhin c tnh kim ngch nhp khu 6 thng u nm 2009gim xung cn 1600 triu USD, ch bng 88.7 % cng k nm ngoi. (
Tng cc thng k).
2. Thun li v kh khn i vi ngnh cng nghip in t
Vit Nam
2.1. Thun li i vi ngnh cng nghip in t Vit Nam
1.1. V tr a l tt
Vit Nam nm pha ng nam bn o Trung n, thuc khu vc
ng Nam chu , thuc ranh gii trung gian tip gip gia hai lc a
u- v chu i Dng theo chiu dc, gia hai i dng l Thi Bnh
Dng v n Dng theo chiu ngang. Tnh cht giao tip gia cc hthng t nhin khc nhau gp phn to cho Vit Nam c b mt t nhin
cng nh ngun ti nguyn thin nhin v cng a dng v phc tp.
Vit Nam nm trn con ng giao thng hng hi quc t nhn nhp
t Ty sang ng, vi im gia ng vn ti Hong Kong-Singapore st
vi khu vc c iu kin t nhin xy dng nhng cng nc su tm
c th gii, c th tr thnh nhng trung tm trung chuyn ln c tnh chtquc gia v quc t, l hnh lang hng ra bin giao lu kinh t gia
Vit Namv cc nc trong khu vc cng nh cc nc trn th gii.
Vi v tr nh vy, Vit Nam lun l cht chin lc trong qu trnh
pht trin ca lch s cng nh l im hi t nhn t tim nng pht trin
v trao i kinh t-vn ho quy m khu vc v th gii.
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
48/78
48
1. 2. Ngun nhn lc di do, gi r, tr v c trnh hc vn ngy
cng cao
1.2.1 Ngun nhn lc di do
Vit Nam l nc c dn s ng v mt dn s thuc loi cao trn
th gii. Nm 2007, vi dn s vo khong 85,2 triu ngi trong tng
s lao ng ang lm vic trong nn kinh t quc dn t s lng 44,17
triu ngi, chim 51,85% tng dn s. V c cu theo ngnh kinh t, hin
54,6% lm vic trong nhm ngnh nng, lm nghip v thu sn, 19,6%
trong nhm ngnh cng nghip v xy dng v 25,9% thuc cc ngnh
dch v.
Lc lng lao ng tr.
Mt c im ni bt ca dn s Vit Nam l dn s tr. Gn 70%
dn s Vit Nam tng ng vi khong 87 triu dn ca Vit Nam hin
ang tui di 30. y l mt lc lng lao ng ln c trnh gio
dc cao, sing nng v c khiu sng to. Theo thng k th nm 2005 t l
lao ng trong tui t 15-35 chim 37.67% tc l hn 1/3 tng s dn;
d bo n nm 2010 v nm 2015 con s ny s l 37,74 % v 35,61%
.Tc l t l ny nh khng thay i. Trong khi dn s ca Nht Bn v
Hn Quc ang ngy cng gi i. Nht Bn l t nc c dn s gi nht
th gii vi trn 20% tng dn s l ngi gi, cao hn c c. c tnh
rng trong vng 50 nm ti t l ngi trn 65 tui s chim 1/5tng dn s
nc ny. Do vic di chuyn u t vo mt khu vc c ngun nhn
lc tr b p vic thiu ht lc lng lao ng nc nh l mt nhu
cu cp thit ca Nht Bn.( Bng ph lc 1)
1.2.3. Ngun nhn cng r
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
49/78
49
Vit Nam nm ngay bn cnh Trung Quc, t nc c mnh danh
l sn sau ca th gii vi mc nhn cng r tuy nhin
ng Vit Nam lm vic khong 48 gi/tun v cc chng trnh x hi ca
chnh ph c tnh chim khong 25% chi ph lng(1)
Trong khi , Trung Quc c 40 gi lm vic mt tun v chi ph x
hi chim khong 50-60% lng. c bit, chi ph lao ng Vit Nam
kh thp so vi mt bng chung ca khu vc, y l li th cnh tranh ng
k. Theo kt qu thng k ca JETRO th mc lng ca mt cng nhn
lm trong doanh nghip nc ngoi H Ni giao ng trong khong 87 -
198
(1)http://www.vsak.vn/vn/forum/archive/index.php?t-2211.html
USD/ thng, thnh ph H Ch Minh mc ny l t 122-216 USD/ thng
trong khi , trong khi ti Kuala Lampur, Shanghai v Bangkok mc
ny ln lt l 221 USD/ thng, 272-362 USD/ thng v 164 USD/ thng.
Tng t nh vy mc lng ti thiu Bangkok v Shanghai ln lt l
115,06 USD v 118 USD, gn gp i so vi mc lng ti thiu Vit
Nam l 62,1 USD. Ngoi ra s ngy ngh l ca nhn cng Vit Nam cng
t hn hn so vi cc nc trong khu vc, ch c 9 ngy so vi 16 ngy
Kuala Lampur, Malaysia; 13 ngy Bangkok, Thi Lan v 12 ngy
Shanghai, Trung Quc.( Bng ph lc 2).
1.3. Th trng tim nng
Vi GDP nm 2007 t 71,2 t USD, gi tr xut khu 48,56 t USD,
nhp khu 62,68 t USD, Vit Nam thc s l mt th trng ha hn cho
hng ho, dch v v cng ngh cao. Vi tc tng trng GDP bnh
qun 7,6%/nm trong giai on 2000-2007, ng hng th hai Chu ,trong tc tng nng, lm nghip v thu sn t trung bnh
http://www.vsak.vn/vn/forum/archive/index.php?t-2211.htmlhttp://www.vsak.vn/vn/forum/archive/index.php?t-2211.htmlhttp://www.vsak.vn/vn/forum/archive/index.php?t-2211.htmlhttp://www.vsak.vn/vn/forum/archive/index.php?t-2211.html7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
50/78
50
3,8%/nm, cng nghip v xy dng 10,2%/nm v dch v trung bnh
7,1%/nm, trong nhng nm ti, Vit Nam tip tc khng nh tim nng
th trng, c bit cho cc dch v v vt liu xy dng, my mc cng
nghip, nguyn liu dt may da giy, nguyn vt liu phc v nng nghip, t xe my, nguyn liu g... Do Vit Nam phi h thp cc hng ro thu
quan thc hin cam kt trong AFTA v WTO, xu hng nhp khu tip
tc tng mnh trong nhng nm ti.
T l tiu dng so vi GDP ca Vit Nam thuc loi cao so vi cc
nc trong khu vc (Vit Nam trn 70%, Singapore l 55,9%, Malaysia l
58,2%, Thi Lan l 67,7%...). Tiu dng tng vi tc kh, vt xa so
vi tc tng dn s (bnh qun nm trong giai on 2001-2005, dn s
tng 1,4%, tiu dng, tnh theo gi so snh, tng 7,7%), chng t tiu dng
bnh qun u ngi v mc sng ca dn c tng kh hn nhiu. Bn
cnh , t l gia tng mc bn l hng ho v doanh thu dch v tiu
dng so vi tng qu tiu dng cng gia tng kh nhanh, t mc 64,7%
nm 1995 ln mc 68,5% nm 2000, 82,1% nm 2005 v 93,1% nm 2007.iu ny chng t tiu dng thng qua hot ng mua bn trn th trng
ngy cng gia tng, mc t sn t tiungy mt gim hay l tnh th
trng ngy mt tng. Tc tng tng mc mc bn l hng ho v
doanh thu dch v tiu dng trong nm nm gn y t mc trung bnh (
loi tr tc tng gi) 13%, cao gp 1,6 ln so vi mc tng trng GDP
trung bnh cng thi k (8%).
1.4. Chnh sch u tin ca Chnh ph
1.4.1. Ban hnh cc quyt nh nhm bi b chnh sch ni a ha v
gim thu nhp khu linh kin in t.
Trc y khi thc hin chnh sch thu theo t l ni a ha, cc
linh kin ph tng sn xut sn phm c kh in, in t c hng thu
sut u i 3-5%. Theo cam kt, k t khi gia nhp WTO, VN bi b chnh
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
51/78
51
sch thu theo t l ni a ha, cc mt hng trn phi p dng thu 20 -
50%, ch ph b i ln dn ti kh nng cnh tranh v hiu qu sn xut
kinh doanh ca doanh nghip b gim st. tho g kh khn cho doanh
nghip, B ti chnh k quyt nh s 76/2007/Q-BTC, ngy 17 thng1 nm 2007, sa i thu sut, thu nhp khu u i cho mt s mt
hng. Theo , c gn 30 nhm c gim thu trn tng s 38 nhm mt
hng m trc cc doanh nghip sn xut v lp rp cc linh kin in
t ngh B Ti chnh iu chnh. Trong c ng nha, my bm kh,
bm chn khng, my nn, qut khng kh, np chp iu ha gi, van in
t, van x, bnh rng v cm bnh rng, b nh thi gian, ng c inxoay chiu mt pha, linh kin, ph tng ca ng c diezel, linh kin ph
tng ca ng c du, cht trc, gng cha c khung (gng c un
cong sn xut gng chiu hu xe my)... vi mc thu p dng ph
bin t 0% n 10%, thay cho mc 5-10% trc .
Mt s mt hng khc nh cc loi qut bn, qut sn, qut trn c
cng sut khng qu 125W, my ht bi, my nh bng sn nh, mynghin hoc trn thc n, my vt p nc rau qu p dng mc thu
mi 40% thay cho mc 50% hin hnh.
Vi vic iu chnh ny, B Ti chnh nhm gii quyt nhng kh
khn cho doanh nghip sn xut in t ang hot ng. Vi nhng u i
min gim thu, Chnh ph nhm mc tiu khuyn khch ngnh cng
nghip in t tr thnh ngnh mi nhn trong s nghip cng nghip ha,
hin i ha trong thi gian ti.
1.4.2. Ph duyt k hoch tng th pht trin cng nghip in t n
nm 2010 v tm nhn n nm 2020.
Theo quyt nh s 75/2007/QD- TTg ban hnh ngy 28/5/2007 v
ph duyt k hoch tng th pht trin cng nghip in t Vit Nam n
nm 2010 v tm nhn n nm 2020, Nh nc th hin nhng n lc
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
52/78
52
trong vic ban hnh v thc thi cc chnh sch nhm pht trin ngnh cng
nghip ny tr thnh mi nhn trong qu trnh cng nghip ha, hin i
ha t nc.
Sau khi Vit Nam gia nhp WTO, th trng xut khu cho doanh
nghip in t Vit Nam c m rng. Vi vic xy dng nh hng
chin lc ngnh cng nghip in t n nm 2020, Vit Nam th hin
s n lc trong vic pht trin ngnh ny tr thnh ngnh mi nhn trong
qu trnh cng nghip ha, hin i ha t nc. Vi vic khuyn khch
cc thnh phn kinh t tham gia u t vo ngnh cng nghip in t vi
cc quy m, loi hnh khc nhau, t lp rp thnh phm n sn xut linh
kin, ph tng v cc sn phm ph tr, trong c bit ch trng thu ht
u t nc ngoi t cc tp on a quc gia. Vi quan im pht trin
ca cc doanh nghip trong nc trong thi gian ti: chuyn dchc cu
sn xut theo hng pht trin in t chuyn dng, bao gm sn xut sn
phm, linh kin, ph tng v sn phm ph tr cho cc lnh vc tin hc,
vin thng, in t y t, in t cng nghip, c in t, o lng, t ngha. Nh nc c ch trng pht trin ngnh cng nghip in t theo
nhng nh hng xc nh: nh hng sn phm v c cu sn phm,
nh hng th trng, nh hng ngun nhn lc, nh hng nghin
cu, thit k, pht trin sn phm v cng ngh.
Vi vic xy dng nh hng r rng bn cnh nhng gii php v
c ch chnh sch vi vic hon thin mi trng php l nhm ci thin
mi trng u t bn cnh vic hon thin cc chnh sch thu theo hng
to iu kin thun li cho cc doanh nghip; bn cnh nhng gii phpv
vn u t; v sn phm trng im v th trng; v ngun nhn lc v
cng nghip ph tr. Nh nc ta th hin nhng n lc trong vic xy
dng mt nh hng r rng c h thng i vi ngnh cng nghip in
t. H tr ti a cc iu kin u tin dnh cho cc doanh nghip in t.
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
53/78
53
y l mt trong nhng thun li ln cc doanh nghip sn xut pht
trin v tm kim con ng cho ring mnh.
2.2.Nhng kh khn v hn ch i vi ngnh cng nghip in t VitNam
2.2.1. Khoa hc, cng ngh lchu
Vic ng dng nhng cng ngh mi v i mi cng ngh ca cc
doanh nghip in t Vit Nam thi gian qua cha theo kp vi s pht
trin nhanh chng ca khoa hc cng ngh trong khu vc v trn Th gii.
V vy ch c cc doanh nghip c vn u t nc ngoi l c hng
ming bnh xut khu v c hng li t vic Vit nam gia nhp WTO
v nhng u i v nhp khu m cc nc danh cho Vit nam. Phn ln
cc doanh nghip in t Vit Nam din va v nh, kh nng hn ch
nn cng ngh v trang thit b sn xut lc hu khong 10 -15 nm so vi
cc nc trong khu vc v trn th gii. T l u t cho i mi cng ngh
cng rt thp, ch mc 0,3% - 0,5% doanh thu. Ngay c doanh nghip
ln, t l ny cng ch dao ng quanh con s 1%. Trong khi , ti n ,
t l u t t 5%, Hn Quc 10% v Trung Quc ti 12% (1)
(Chnh s yu km v cng ngh lm cho nng lc sn xut ca cc
doanh nghip Vit nam khng p ng c yu cu, sn phm sn xut ra
c gi thnh cao v cht lng khng ph hp theo chun mc quc t.
2.2.2. Cng nghip ph tr s khai v manh mn dn n tnh trng t l
ni a ha thp.
Nhn chung ngnh cng nghip ph tr Vit Nam vn ang trong
giai on s khai, yu km v manh mn. S lng cc DN ph tr ni a
7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
54/78
54
mi ch dng li khu sn xut cc chi tit, linh kin n gin v c cu
gi tr NH rt nh. Nhn dng cng nghip ny c th da vo 3 yu t.
(1)http://www.vhdn.vn/index.php?view=article&id=5574&tmpl=comp
onent&print=1&page=&option=com_content).
Th nht, tnh cht v c th ca cc sn phm, loi sn phm ph
tr nh ph tng, linh kin, nguyn ph kin... Cc danh nghip Vit Nam
hin ch c th tp trung u t v pht trin sn xut cc loi ph tng
linh kin c kch c cng knh vi cng ngh sn xut khng phc tp vch vi mc tiu p ng nhu cu, yu cu ca cc DN FDI.
Ngoi ra, nng lc ca cc nh cung ng cha mnh. Cc DN ni a
c trnh cng ngh lc hu, trung bnh, nng lc t chc sn xut v
qun l cha p ng c i hi ca cc nh u t FDI. Mt trong
nhng im yu nht l kh nng nghin cu, pht trin (R&D).
Thm na, yu cu t ra cng nh chnh sch thu mua t pha ccCty FDI rt kht khe v cht lng, thng s k thut, ngun nguyn vt
liu v thi hn giao hng. Thc t, cc DN ni a kh c kh nng p
ng mt cch ton din cc yu cu ny.i din Cty Daihatsu (NB)
tng cho bit h i kho st hng thng tri ti 64 DN tm nh cung cp c
vt theo chun quc t nhng tt c u khng p ng. Cn Cty Canon,
kho st hng nm tri, try trt mi mi tm c cc nh cung cp linhkin ph tng ti VN. Nhng oi om l, trong s vi chc nh cung cp th
c n hn 90% l cc DN FDI (1).Ngay nhng ngy u t chn vo VN,
Cty LD Toyota VN kho st v tm c vi DN VN cung cp linh kin,
ph tng, nhng n khi mang mu v NB kim nghim th khng t cht
lng.C quan im cho rng, tnh hnh ny l do cc DN FDI nng v
loi hnh ph tr "rut".
http://www.vhdn.vn/index.php?view=article&id=5574&tmpl=component&print=1&page=&option=com_contenthttp://www.vhdn.vn/index.php?view=article&id=5574&tmpl=component&print=1&page=&option=com_contenthttp://www.vhdn.vn/index.php?view=article&id=5574&tmpl=component&print=1&page=&option=com_contenthttp://www.vhdn.vn/index.php?view=article&id=5574&tmpl=component&print=1&page=&option=com_contenthttp://www.vhdn.vn/index.php?view=article&id=5574&tmpl=component&print=1&page=&option=com_contenthttp://www.vhdn.vn/index.php?view=article&id=5574&tmpl=component&print=1&page=&option=com_content7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu o VN
55/78
55
(1)http://www.laodong.com.vn/Home/Uoc-mo-cong-nghiep-phu-tro-
Viet-Nam-con--tren-giay/20093/129868.laodong).
Tuy nhin, nguyn nhn chnh vn l nng lc sn xut kinh doanh v
uy tn ca cc DN ni a vn cha mnh, hay ni r hn l thc trng
ngnh CNPT vn cn yu.
Cng nghip ph tr khng pht trin khin t l ni a ha cc sn
phm cng nghip in t Vit Nam thp ch khong 20- 30%, gi tr gia
tng ch t khong 5-10% .
2.2.3.Thch thc n t WTO
Ngay khi cc cam kt gim thu nhp khu vi WTO c hiu lc,
ngnh cng nghip in t Vit Nam i mt vi rt nhiu kh khn. Mt
trong nhng kh khn ln nht l vic Vit nam phi dn tng bc d
b hng ro thu quan, c ngha l vic bo h ca Nh nuc i vi cc
ngnh sn xut trong nc khng cn na, trong c ngnh Cng nghipin t. Nhng quy nh rng buc khi gia nhp WTO chc chn s c
nhng tc ng ti cc doanh nghip, song n thi im ny cc doanh
nghip cha kp thi chuyn i c cu sn phm do nhng yu km v
cng ngh, cha vch ra c hng i r rng cho mnh trong giai on
m
Bc vo nm mi 2009, cc doanh nghipngnh cng nghip in t
Vit Nam phii mt vi c hai kh khn ln cng lc: cam kt ct gim
thu nhp khu xung mc ti a theo hip nh t do theo ngnh (theo
WTO) v cam kt m ca th trng bn l, phn phi.
Phng thc hot ng ca cc doanh nghip in t Vit Nam hin
nay l sn xut ph tng, linh kin xut khu. Phn vic ny thuc v cc
doanh nghip 100% vn nc ngoi nh Fujitsu, Canon. Phn khc l lp
http://www.laodong.com.vn/Home/Uoc-mo-cong-nghiep-phu-tro-Viet-Nam-con--tren-giay/20093/129868.laodonghttp://www.laodong.com.vn/Home/Uoc-mo-cong-nghiep-phu-tro-Viet-Nam-con--tren-giay/20093/129868.laodonghttp://www.laodong.com.vn/Home/Uoc-mo-cong-nghiep-phu-tro-Viet-Nam-con--tren-giay/20093/129868.laodonghttp://www.laodong.com.vn/Home/Uoc-mo-cong-nghiep-phu-tro-Viet-Nam-con--tren-giay/20093/129868.laodong7/31/2019 [YRC]-Gia Tri Gia Tang Trong San Xuat CN Dien Tu