www.zamaniskandinavya.dk27 MAYIS - 2 HAZİRAN 2015 • YIL : 7 • SAYI : 312 • DANİMARKA 25 DKK • İSVEÇ 30 SEK • NORVEÇ 35 NKR • FİNLANDİYA 3,5 EURO

35

EKREM DUMANLI

İsrail’e yok, Filistinlilere var! Neden?

Din'e tecavüz ve hukuksuzluğun böylesi34 34

ALİ BULAÇ ALİ ÜNAL

Çamura yatma Bu bir insanlık sevdası

KAMİL SUBAŞI

4

VICDANIN SESI KISILIRSAVICDANIN SESI

KISILIRSADar gelirli vatandaşların vergilerini düşürmek istiyoruzLiberal (Venstre) Parti’den milletvekili adayı Ömer Çiftçi, partisinin göçmen toplumu nezdinde oluşan imajının doğru olmadığını savunuyor. Parti olarak özgürlüklerden yana olduğunun altını çizen Çiftçi, helal kesimi ‘yabancı dostu’ sol iktidarın yasakladığını hatırlatıyor. • 13'TE

Ö M E R Ç İ F T Ç İ

DA N İ M A R K A S İ YA S E T D Ü N YA S I N I N Z İ R V E S İ N D E N D İ A LO G F O R U M ’A Ö VG Ü

Rasmussen: Dialog Forum’un çalışmaları onurlandırılmalıdırDanimarka Dialog Forum Derneğinin 2015 Diyalog Ödülleri sahiplerini buldu. Ünlü Milli Müze’de gerçekleşen ödül törenine Danimarka Meclis Başkanı Mogens Lykketoft, Savunma Bakanı Nicolai Wammen, anamuhalefet Liberal Parti Başkanı ve eski Başbakan Lars Lökke Rasmussen ile Suudi Arabistan, Makendonya ve Bosna- Hersek büyükelçilerinin aralarında bulunduğu çok sayıda seçkin misafir katıldı. • HABERİ 8'DE

Savunma Bakanı Nicolai Wammen Erling Tiedeman - Lars Lökke Rasmussen Danimarka Meclis Başkanı Mogens Lykketoft (sağdan ikinci)

Sahibi/Publisher: Moving Media ApSYönetim Kurulu Başkanı/Chief Executive Officer

Vedat Oğuz

ÜLKE VE BÖLGE TEMSİLCİLİKLERİ• İsveç: Menaf Alıcı .................................................................................................................................... +46 72 336 35 54• Norveç: Ömer Fevzi İpek .......................................................................................................................... + 47 47 23 03 91• Finlandiya: Fahrettin Çalışkan ................................................................................................................ + 358 46 63 44 686• Aarhus: Rasim Atakan ............................................................................................................................. + 45 42 20 66 16• İstanbul: Salih Beşir ................................................................................................................................. + 90 5332 83 89 86

Moving Media ApS • Sluseholmen 2, 1 • 2450 København SV • Tlf: + 45 70 20 69 70İnternet: www.zamaniskandinavya.dk • Baskı: OTM AVISTRYK IKAST | ISSN: 1903 6892

Reklam ........................................................yildirim@bahar.dk ...................................................+45 71 51 43 85Okur Hattı: ........................................... info@moving-media.dkAbone: ................................................. info@moving-media.dk............................................+45 70 20 69 70

Gazetemizde yayınlanan yazı ve haberlerin yayın hakları Moving Media ApS’ye aittir. Yazı ve haberler referans gösterilerek kullanılabilir. Yayınlanan reklamların içeriğinden gazetemiz sorumlu değildir.

CVR-nr. 25065557

Genel Yayın MüdürüEditor-in-Chief

Kamil Subaşık.subasi@zamaniskandinavya.dk

Haber MerkeziEditorial Center

Hasan Cücük, Emre Oğuz, Menaf Alıcı, İbrahim Kaya,

Engin Tenekeci haber@zamaniskandinavya.dk

Benim Ailem EditörüSüleyman UysalGrafik Tasarım

Sebahattin ÇelebiReklam / Advertising

+45 71 51 43 85

Banka bilgileri: Danske Bank: Reg nr. 3129 Kontonr. 16922552IBAN: DK57 30000016922552 • SWIFT-BIC: DABADKKK

27 MAYIS - 2 HAZİRAN 2015

‘‘Benim öncelikle hedefim, yabancılarla ilgili söylem değişikliği

için çalışacağım. Bilgiye dayalı tartışma

olsun. Göçmenler genelleme değil,

farklılıklarıyla tartışılsın. Herkes bir

kefeye konuluyor.’’

Ömer Çiftçi

Milletvekili Adayı

Liberal Parti (V)

‘‘Danimarka’da yaşanan terör saldırısı

sonrası diyaloğun ne kadar önemli

olduğunu gördük. Bu nedenle Dialog-Forum Derneği’nin yaptığı çalışmaların

onurlandırılması gerekiyor. Toplumlar

arasında çatışma isteyen küçük bir azınlık var.

Dialog-Forum gibi örnek kuruluşlar ise çatışmayı

bitirecek çalışmalara imza atıyor. ’’

Lars Løkke Rasmussen

Eski Başbakan

Liberal Parti (V) Başkanı

■ NORVEÇ

Halk, Suriyeli mülteciler konusunda kararsız

Norveç kamuoyu, 10 bin Suriyeli mülte-cinin kabul edilipp-edilmemesi konusunda ikiye ayrıldı. Dagbladet gazetesinin yaptığı bir ankete göre, halkın yüzde 47’si Suriyeli mültecilerin kabul edilmesini destekliyor. Suriyeli mültecilerin kabul edilmemesini destekleyenlerin sayısı ise yüzde 44. Nor-veç’in Suriye’den 10 bin mülteci kabul etmesi teklifi anamuhalefet partisi İşçi Partisi’nden (Ap) gelmişti. Tüm muhalefet partilerinin destek verdiği teklifin, önümüzdeki günlerde Meclise taşınacağı aktarıldı. Konuya ilişkin Dagbladet’e konuşan İşçi Partisi Genel Baş-kanı Jonas Gahr Støre, şu ifadeleri kullandı: “Bu soru halkın kanaatini ikiye böldü. Bu, Meclisin bu soruda bir an önce hemfikir olması gerektiğinin altını çiziyor.’’ Dagbla-det’in yaptığı araştırmanın bir benzeri, mayıs ayında Devlet Radyo-Televizyonu (NRK) tarafından yapılmıştı. NRK’nun yaptığı an-kette, halkın yüzde 52’si Suriyeli mültecilerin kabul edilmesini desteklediğini, yüzde 38’i desteklemediğini belirtmişti.

■ İSVEÇ

Rüşvetle İsveç oturumu veren Göçmen Dairesi çalışanına hapis...

Yabancıların usulsüz şekilde İsveç ikamet izni almalarını sağlayan bir Göçmen Dairesi (Migrationsverket) çalışanı, hapse mahkûm edildi. 53 yaşında olduğu belirtilen çalışanın, 2012 yılında Malmö’de en az 7 kişiye rüşvet karşılığı oturum verdiğinin anlaşılması üze-rine çıkarıldığı mahkemede görevini kötüye kullanmaktan 3 yıl hapis ile cezalandırıldı. Malmö Bölge Mahkemesi’ne göre, Göçmen Dairesi çalışanı sattığı ikametgah izinleri karşılığında en az 450 bin kron haksız kazanç sağladı. Mahkeme, Göçmen Dairesi ile ilgisi olmayan bir başka kişiyi de sahte pasaport ve kimlik kartları hazırlamaktan 1,5 yıl hapse mahkum etti.

■ NORVEÇ

Yetenekli öğrencilere uygun seviyede eğitim verilmiyor

Norveç devlet okullarının başarılı öğren-cilere yönelik uygun bir eğitim sunmadığı görüşünde olduğunu belirtildi. Ülkedeki eğitim sisteminin başarılı öğrencilerin potan-siyeline uygun olmadığını söyleyen Uzman Pedagog Jørgen Smedsrud, Norveç Devlet Televizyonu’na (NRK) yaptığı açıklamalarda, Norveç’teki eğitim sistemini değerlendirdi. Smedsrud, birçok başarılı öğrencinin aldıkları eğitimin kendi seviyesine uygun olmadığı için, özel okulların tercih edildiğini vurguladı.

Parlak öğrencilere kendi seviyelerine göre eğitim verilmesi gerektiğini savunan Smeds-rud, “Norveç’teki okullar, bazı öğrencilerin diğerlerinden daha yetenekli olduğunu ve daha yüksek bir seviyede eğitime ihtiyaç duyduklarını anlamıyor.

Norveç’teki eğitim sistemi, bu tutumunu değiştirmeli.’’ dedi. Smedsrud göre, ülkedeki eğitim sistemi, zeki öğrencilerin ihtiyaçlarını karşıyalamıyor. Bu tür öğrencilerin potansiyel-leri fark edilmiyor.

■ İSVEÇ

İsveç’te artık bekarlar da doğurganlık tedavisi alabilecek

İsveç’te önümüzdeki yılın nisan ayından itibaren bekar kadınlar da doğurganlık tedavisi alabilecek. Hükümet geçtiğimiz hafta, bekar kadınların da suni döllenme yapmasına imkan tanıyacak yasa tasarısını meclise sundu. İsveç Radyosu’na konuşan Adalet Bakanı Morgan Johansson, “şuanki kanunlarımız eski moda; çocuğun yetiştirilmesini iki kişinin nosyonuna dayandırıyor. Bunun artık ömrünü tamamla-mış bir vizyon olduğunu düşünüyoruz. Önemli

olan sizin çocuğa vereceğiniz sevgi ve göstere-ceğiniz ilgidir; bir ya da iki kişi olmanız değil” dedi. İsveç’ten her yıl 700-800 bekar kadının başka ülkelere giderek doğurganlık tedavisi gördüğünü kaydeden Bakan Johansson, “ya-sanın kanunlaşmasıyla bu tedaviyi ülkelerinde alabilecekler” diye konuştu. Tasarıya Hristiyan Demokrat Partisi ve İsveç Demokratları’nın destek vermediği bildirildi.

■ İSVEÇ

2060 yılında İsveç nüfusunun 13 milyon olması bekleniyor

İsveç İstatistik Bürosu, İsveç nüfusunun 2060 yılında 3 milyon daha artarak, 13 mil-yona yükseleceğinin öngörüldüğünü açıkladı.

İstatistik Bürosu, şu an 500 bin civarında olan 80 yaş üstü nüfusun 2060 yılında 1.2 milyonu bulacağını da kaydetti.

27 MAYIS - 2 HAZİRAN 2015

Okulumuzun öğrencilerinden

Doğukan Kılıçelim bir kaza sonucu hayatını kaybetmiştir.

Babası Yılmaz Kılıç ve Annesi Emine Kılıç’aAllah’tan sabır; ahirete irtihali münasebetiyle, merhuma Allah’tan

rahmet diler; aile efradına, akrabalarına, ahbap, dost ve yakınlarınataziyelerimizi arz ederiz.

Ballerup Privatskole

■ DANİMARKA

Doğukan’ın ölümü Danimarka’yı yasa boğdu

Danimarka’da geçtiğimiz Cuma günü öğleden sonra ge-çirdiği trafik kazası sonrasında hayatını kaybeden 13 yaşındaki Doğukan Kılıç’ın ölümü ülkeyi yasa boğdu. Başta Danimar-ka’da yaşayan Türkiye kökenliler olmak üzere toplumun değişik kesimlerinden Doğukan’ın ailesine taziye mesajları yağdı. Doğukan’ın 7. sınıfta eğitim gördüğü Ballerup Özel Okulu’da özel bir taziye yayımladı.

Sivas’tan Danimarka’ya göç eden bir ailenin çocuğu olan Doğukan’a geçtiğimiz Cuma günü yolda karşıdan karşıya geçerken bir araba çarpmış ve kazadan bir süre sonra hayatını kaybetmişti.

■ DANİMARKA

Danimarkalılar vergilerini ödüyor

Danimarkalılar vergi ödeme konusunda son derece ba-şarılı. Vergi dairesi Skat’ın yürüttüğü yeni çalışma, 2012’deki yıllık raporda Danimarkalıların vergilerin yüzde 99,7’sini düzgün bir şekilde ödediğini gösteriyor. Bu durumda ortaya çıkan vergi uçurumu şimdiye kadar gerçekleşen en düşük orana sahip. Vergi uçurumu ödediğimiz vergiyle ödememiz gereken vergi arasındaki farktan kaynaklanıyor. Mali açıdan, 300 milyar krondan fazla miktarda verginin düzgün bir şekilde ödendiği ve herhangi bir hata veya dolandırıcılık sebebiyle ödenmemiş olan vergi miktarının 1 milyar kron olduğu ve bunun da yüzde 0,3’lük bir orana denk geldiği görülüyor.

■ DANİMARKA

Dolandırıcılara karşı işbirliği

Sıkılaştırılmış polis faaliyetleri, hızlandırılmış araş-tırma ve yurtdışında gizli paraları bulunan dolandırıcılara karşı kapsamlı iş birliği SÖIK’in (Ciddi Ekonomik ve Uluslarası Suçlar), yeni stratejisinin temel noktaları bu maddelerden oluşuyor. Eylül 2014’den beri SÖIK müdürü olan Morten Niels Jakobsen, “Amacımız vergi dairesinin izni olmaksızın yurt dışına para kaçıranlara karşı tedbirleri sıkılaştırmak” dedi. Yeni strateji gelişti-rilmesinin arkasındaki sebep 130 güçlü polis biriminin kapsamlı ve karmaşık ekonomik suç davalarıyla yeterince etkin bir şekilde baş edememiş olması. Eleştirmenlere göre toplumun üst seviyesindeki suçluların çoğu zaman serbest kalıyor.

■ İSVEÇ

İsveç Akdeniz’e kurtarma gemisi gönderdi

İsveç, Akdeniz’de son zamanlarda meydana gelen pek çok kazada binlerce kaçak göçmenin hayatını kay-betmesinin üzerine bölgeye kurtarma gemisi gönderdi.

İsveç sahil güvenlik gemisi Poseidon, geçtiğimiz hafta Göteborg’dan çok sayıda göçmenin Avrupa’ya ulaşmak isterken tekne facialarında hayatını kaybettiği Akdeniz’e doğru yola çıktı. Konuyla ilgili İsveç resmi haber ajansı TT’ye konuşan sahil güvenlik sözcüsü Mattias Lindholm, geminin AB’nin sınır kontrol ünitesi Frontex bünyesinde operasyona çıktığını belirterek, “misyonumuz mültecilerin hayatını kurtarmak olacak. Gemimizde aynı anda yüzlerce sığınmacının bakımını sağlama imkanına sahibiz. Denizde kimseyi tehlikede bırakmayacağız” dedi.

4 27 MAYIS - 2 HAZİRAN 2015 ZAMANİSKANDİNAVYA

Kamil Subaşı

Bu bir insanlık sevdasıDanimarka Milli Müzesi (Nationalmuseet) geçen hafta dör-

düncüsü kez tarihi bir güzelliğe ev sahipliği yaptı. Dialog-Forum Derneği, Diyaloğa Katkı Ödülleri’nin dördüncüsünde National-museet’de siyaset, akademi, sanat ve inanç dünyasından farklı kişilere Diyalog Ödülleri verdi. Ödülleri alanlar, ödülleri verenler ve programa katılanlar Danimarka’nın siyaset, akademisyen, sanat, inanç ve sivil toplum örgütlerini temsil eden farklı ırk, din ve dilden kisilerdi.

Anadolu’nun yiğit gençlerinin biraraya gelerek ‘bir insanlık sevdası’ adına 13 yıl önce Kopenhag’da kurduğu Dialog-Forum Derneği, Fethullah Gülen Hocaefendi’den ilham alıp ‘önce insan’ deyip, herkesi kendi konumunda kabul ederek kısa sürede başarılı faaliyetlere imza atmış ve Danimarka’nın değişik şehirlerinde 4 diyalog derneğinin daha oluşmasına vesile olmuş. Diyalog Ödüleri’nin ilkinde ödül alanlardan Fatih Üniversitesi Rektörü Şerif Ali Tekalan’ın anlattığı ve hepimize insan olduğumuzu hatırlatan şu hikayeyi tekrarlamakta fayda görüyorum:

Adamın biri işsiz kalmış. Hemşehrilerinden biri demişki: “Sirkte adam arıyorlar. İstersen git bir bak.” Adam gidip başvurusunu yapmış. Sirkin müdürü sormuş: “Ne iş yaparsın?” Adam: “Ne iş olsa yaparım.” Sirk müdürü biz de bir iş var, ama demiş: “Bilmem yapar mısın?” Adam: “Ne iş olsa yaparım dedim ya”

“Aslanlarımızdan biri öldü sen onun yerine aslan olacaksın.”Adam şaşkın sormuş: “Nasıl olacak bu iş?Müdür anlatmış: “Seni aslan kılığına sokacağız. Diğer aslanların

arasında duracaksın. Orada bir ağaç var onun üzerinde durabilir-sin.”

Adam biraz düşündükten sonra kabul edip işe başlamış. Aslan kılığında ağacın tepesine çıkar, orada beklerim diye düşünmüş. Fakat ağacın tepesinde beklerken eli terlemiş ve kayganlaşarak ağaçtan aşağıya diğer aslanların arasına düşmüş. “Eyvah” demiş içinden, “Şimdi ne yapacağım?” Aslanlar yavaş yavaş geliyor, adam geri geri çekiliyormuş. Sonunda bir köşeye sıkışmış. Bakmış kurtuluş yok.Bunlar beni parçalayacaklar, bari yardım isteyeyim diye tam bağıracakken aslanın biri hemen seslenmiş: “Kes sesini burada hepimiz insanız!”

Danimarka’nın ünlü şairlerinden Benny Andersen’in 2012’de Diyalog Ödülü alırken söylediği, “Danimarka’da herkesin kimlik-leri, inançları ve dillerinden dolayı tasnife tutulduğu bir ortamda Dialog-Forum Derneği yetkililerinin ‘önce insan’ demesi beni çok etkiledi.” sözleri hepimize aslan değil insan olduğumuzu ve herseyin bir insanlık sevdası adına yapıldığını hatırlatıyordu.

Evet, bu bir insanlık sevdası ve bu sevda bitmez, bitirilemez… Kaldı ki bu yılki ‘Diyalog Ödülleri’ne katılan Danimarka Meclis Başkanı Mogens Lykketoft’un verdiği mesaj da kayda değerdi: “Biz, Dialog-Forum Derneği’ni ve arkasındakileri biliyor ve çalışmalarını takdir ediyoruz.” Nitekim, programa ilk kez katılan eski Başbakan ve Liberal Parti Başkanı Lars Lökke Rasmussen ve Danimarka Sa-vunma Bakanı Nikolai Wammen de verdikleri mesajlarla evrensel insani değerler adına yapılan çalışmaları ve çalışmalara destek verenleri takdir ettiklerini belirtiyorlardı.

Yiğit Anadolu’da harman olurSon 2-3 aydır sosyal medyayı sallayan bir klip var. Hizmet

Hareketi gönüllüleri tarafından Kuzey Irak’ta açılan kolejlerden Selahaddin Eyyubi Koleji öğrencilerinin seslendirdiği ‘Yiğit Ana-dolu’da harman olur’ klibi. Dinlemediyseniz, dinlemenizi tavsiye ederim. İnsanın bam teline dokunan, yüreğine su serpen şarkının sözleri şöyle:

Yiğit Anadolu’da harman olur, / Bütün Dünya’ya derman olur. / Kimi gitti Afrika’ya, / Kimi gitti Sibirya’ya, / Hemi atlı, hemi yaya, / Gidenlere selam olsun!

Yiğit Anadolu’da harman olur, / Bütün Dünya’ya derman olur. / Kimi Ankara Çerikli / Kimisi de Tendürekli / Hepsi de aslan Yürekli / Olanlara selam olsun!

Yiğit Anadolu’da harman olur, / Bütün Dünya’ya derman olur. / Vatanını namus bilen, / Milletini candan seven, / Şu dünyayı gül bahçesi, / Edenlere selam olsun!

Yiğit Anadolu’da harman olur, / Bütün Dünya’ya derman olur. / Hizmet için emek gerek, / Dünya ahret bilmek gerek, / Allah için sevmek gerek, / Diyenlere Selam olsun!

Yiğit Anadolu’da harman oldu! / Bütün Dünya’ya derman oldu!Yiğitler Anadolu’da harman olup, bir insanlık sevdası adına

bütün dünyaya tohum olup serpildiler ve dertlere derman oldular ve olmaya da devam ediyorlar. Ne bu yiğitler biter/bitirilebilir ne de bu insanlık sevdası…

k.subasi@zamaniskandinavya.dk@kamilsubasi

5 27 MAYIS - 2 HAZİRAN 2015 ZAMANİSKANDİNAVYA

ANADOLU’MUZUN MUTFAĞI

Eksotiske Delikatesser A/S • Industrigrenen 21, 2635 Ishøj • Telefon: +45 7023 2808www.delikate.dk • delikate@delikate.dk • Açılış saatleri: Pazartesi-Cuma 8-17 • Cumartesi 8-13

İşyerlerine, düğünlere, doğum günlerine ve her türlü özel günlere...

1250 m2’lik modern ve hijyenik mutfağımızla, 25.000 paket üretim kapasitemizle, ve 28 tecrübeli personelimizle...

Anadolu’muzun, sıcak ve soğuk yemeklerini servis yapmaktan mutluluk duyarız. ©

Mov

ing

Med

ia A

pS

N O R V E Ç ’ İ N E N B Ü Y Ü K T E L E K O M Ü N İ K A S Y O N Ş İ R K E T İ T E L E N O R :

Teknik dinleme, ciddi suçları önlemek için çok önemli bir araçTelenor, hangi ülkenin istihbarat servisinin hangi ölçekde meta veri ve dinleme talebinde bulunduğu konusunda kamoyunu bilgilendirdi.YASİR ÖZKAN OSLO

1İskandinavya’nın en büyük teleko-münikasyon şirketlerinden birisi olan

Norveçli Telenor şirketi, müşterilerine yöne-lik gizlilik politikasında değişiklikler yaptığını açıkladı. Yapılan değişikliklerle birlikte, müş-teri bilgilerinin nasıl tutulduğu konusunda daha şeffaf olmak istediklerini belirten şirket yetkilileri, böylelikle müşterilerini teknik dinleme gibi konularda bilgilendirmek iste-diklerini vurguladı.

Bulundukları ülkelerdeki devlet görev-lileri ile, ülkedeki kanunlar çerçevesinde müşterilerin meta verilerini paylaştıklarını belirten Telenor Genel Müdürü Berit Sven-dsen, bazı vakalar çerçevesinde devletlerin istihbarat servislerine teknik takip desteği de verdiklerini söyledi. Svendsen, şirketin müş-terilerinin gizlilik haklarına yönelik yaptığı değişiklikler çerçevesinde, hangi devletin kaç kişiyi takip ettiğini açıkladı.

Svendesen, bulundukları bazı ülkelerdeki kanunlar nedeniyle, her ülkede kaç kişinin dinlendiğini veya kaç kişinin meta verile-rinin istihbarat servisleriyle paylaşıldığını açıklamayacaklarını söyledi. Müşterilerinin kendileri hakkındaki bilgilere nasıl sahip

çıkıldığını bilme hakkı bulunduğuna dikkat çeken Svendesen, müşterilerin bu konuda tedirgin olduklarını, bu yüzden böyle bir politika izlediklerinin altını çizdi.

Şirket, geçtiğimiz yıl İskandinav ülkele-rinden meta veri ve teknik dinleme talebinde bulunan ülkeleri şu şekilde sıraladı: “Norveç 6 bin 315 defa meta veri, bin 431 defa dinleme talebinde bulunmuş. İşveç, 6 bin 502 defa meta veri, 2 bin 827 defa dinleme talebinde bulunmuş. Danimarka ise, bin 345 defa meta veri, 2 bin 79 defa dinleme talebinde bulunmuş.”

Svendsen, rakamların açıklamalarının arkasındaki sebebin, müşterilerinin kendi ülkelerini diğer ülkelerle kıyaslarak, kendi ülkelerindeki dinleme ve takip rejimlerini anlamaları olarak nitelendirdi. Öte yandan, birçok ülkedeki kanunlar sebebiyle rakam-ların açıklanamadığı aktarıldı. Örneğin, şirket Pakistan, Hindistan, Bangladeş ve Taylan’dan gelen talepleri açıklamadı. Ciddi suçların teknik dinleme ile önlendiğine dik-kat çeken Svendesen, dünya devletlerinin insanları ne kadar takip ettiğini açıklama-larını, aksi takdirde insanların devletlere ve telekomünikasyon şirketlerine olan güvenini yitireceğini söyledi.

6 27 MAYIS - 2 HAZİRAN 2015 ZAMANİSKANDİNAVYABildt: “Türkiye’de gelişmeler ters yönde ilerliyor”

ZAMAN STOCKHOLM

1İsveç’in Türkiye dostu olarak bilinen Avrupa Parlamenteri Anna Maria

Corazza Bildt, “Türkiye’de gelişmeler ters yönde ilerliyor, ancak Türk halkına sırt çe-virmememiz gerekiyor” dedi.

Aftonbladet gazetesine “Türkiye AB’nin geleceğinde önemlidir” başlığı ile yazdığı yazıda Anna Maria Corazza Bildt, AB’nin Türkiye ile ilişkilerinin son zamanlarda gi-derek daha fazla şekilde çelişkili ve karmaşık mesajlarla şekillendiğini söyledi.

İsveç’in Dışişleri eski Bakanı Carl Bildt’in eşi olan Anna Maria Corazza yazısının devamında şu ifadelere yer verdi:

“Bu hafta Avrupa Parlamentosu, Komisyon’un her yıl yayınladığı İlerleme Raporu’yla bağlantılı bir teklifi oylayacak. Rapor, Türkiye’nin üyelik müzakereleri ile ilgili olarak yıl içerisinde meydana gelen değişimleri içeriyor.

Maalesef ben Avrupa Parlamentosu’nun çok eleştirel olduğuna ve Türkiye’nin muhte-mel AB üyeliğine karşı Avrupa’nın karmaşık duygular taşıdığının açıkça gösterildiğine inanıyorum. Türkiye’de reformların hızlı bir şekilde yapılmasını talep etmek önemli ve doğrudur, ancak bu, yapılan reformların AB’ye üyeliğe taşıyacağı konusunda bizim de açık olmamızı gerektiriyor.

Bence, halen çeşitli alanlarda yaptığımız gibi müzakereler yavaşlatılırken reformların hızlı bir şekilde gerçekleşeceğine inanmak saflık olur. Ne yazık ki son zamanlarda Türkiye’deki gelişmeler önemli konularda açıkça geriye doğru gitti, bu sadece bağımsız medya ile ilgili de değil. Ancak bazı önemli alanlarda olumlu gelişmelerin gerçekleştiği-nin de farkındayız.

Kürt PKK ile bir kaç yıl önce başlayan diyalog neredeyse inanılamayacak şekilde devam ediyor ve net sonuçlar da sağlıyor. Ülkenin gelecekteki gelişimi için önemli birkaç konu daha var. Kıbrıs’taki durumla

ilgili olarak, direk müzakerelerin yeniden başlamasından sonra yeni bir iyimserlik oluştu. Çok açıktır ki, Suriye’deki savaştan kaçan bir milyondan fazla mülteciyi kabul etmede Türkiye’nin olumlu ve cömert rolünü not etmemiz için nedenimiz var.

Demokratikleşme ve reform süreci her zaman, kesinlikle tarihsel olarak eşine az rastlanan düz bir çizgi takip etmez, şimdi Türkiye’de bunu tekrar görüyoruz. Ülkenin 7 Haziran’da yapacağı önemli parlamento seçimi öncesinde ve sonrasındaki gelişmeler çok büyük önem taşıyacaktır. Fakat AB politikaları ile göndereceğimiz sinyallerle bu sürecin önemini küçümsemenin çok akıllıca olmayacağına inanıyorum. Bizim de pragma-tik olmamız gerekiyor. Türkiye Avrupa’nın en büyük zorluklarını çözmede bir anahtar rol oynuyor: iltica ve göç, ekonomi ve ticaret, enerji ve terörizm gibi.

Üstelik Türkiye, Müslüman dünyası ile doğal bir bağ sağlıyor ve bugün gördüğümüz -en azından İD/Daish, Boko Haram, El- Kaide, El-Şebab ve benzeri örgütlerinden kaynaklanan- radikalleşme ve cihadizm gibi tehlikeli eğilimleri frenlemek için yardımcı olabilir.

TÜRKİYE BUGÜN AB’YE ÜYE OLMAYA KESİNLİKLE HAZIR DEĞİLTürkiye bugün AB’ye üye olmaya ke-

sinlikle hazır değil. Çeşitli açılardan sosyal reformlarla ilgili önemli adımlar atılmadı. Ancak AB’nin kararsızlığı maalesef süreci baltalıyor ve biz Türkiye’de şu anda gördüğü-müz olumsuz eğilimlerden kısmen sorumlu olup olmadığımızı gerçekten kendimize sormalıyız.

Türkiye mi AB’ye sırtını çeviriyor veya Türk halkına ve onların Avrupa özlemlerine yüz çeviren bizler miyiz?

Açık bir diyaloga dönmenin tam zamanı. Türkiye’nin gelecekte AB’ye üye olmak için reforma devam etmesi, bütün Avrupa’nın geleceği için son derece önemli.

Albertslund Belediyesi’nden vatandaşa özel akıl hocasıAlbertslund Belediye Meclisi vatandaşlara belediye ile ilgili sorunlarında yardımcı olması amacıyla özel bir akıl hocası görevlendirdi. ZAMAN KOPENHAG

1Albertslund Belediyesi, vatandaşların devlet kurumlarıyla yaşadıkları sorun-

larda kendilerine yardımcı olması amacıyla özel bir akıl hocası görevlendirdi. Bir nevi ombudsmanlık yapacak olan akıl hocasına Albertslund Belediyesi’nde yaşayan herkes belediye ile ilgili yaşadıkları sorunlarda gi-dip akıl danışabilecek. Söz konusu görevi asıl mesleği avukatlık olan Pernille Bischoff yapacak. Belediyelerin müktesabatı konu-sunda uzman bir isim olan Bischhoff, daha önce Odense ve Kopenhag Belediyelerinde danışmanlık görevlerinde bulunmuş.

Akıl Hocasına nasıl ulaşırım?Konuyla ilgili bir açıklama yapan Pernille

Bischoff, “Çok özel bir belediye sistemimiz var. İnsanlara yakın olmak istiyorum. Be-nim buradaki rolüm bir nevi vatandaşlar için ombudsmanlık olacak.” dedi. Pernille Bischoff ayrıca, vereceği hizmet sayesinde belediyeyle ilgili vatandaşların karşı karşıya kaldığı birçok sorunun çok daha hızlı bir şekilde çözülebileceğini söyledi.

Pernille Bischoff’a vatandaşlar 43686840

numaralı telefondan Pazartesi ve Çarşamba günlerinde saat 10-14 arası, Perşembe günü saat 10-17:30 arası Cuma günü ise saat 9-13

arası ulaşabilirler. Ayrıca kendisine borger-raadgiver@albertslund.dk e mail adresinden elektronik posta yoluyla yada Nordmarks

Allé 1, 2620 Albertslund adresine mektup yazarak da ulaşılabilir.

Albertslund Belediyesi’nde vatandaşlara akıl hocalığı görevini asıl mesleği avukatlık olan Pernille Bischoff yapacak. FOTO: Jørgen Brieghel, Albertslund Posten

7 27 MAYIS - 2 HAZİRAN 2015 ZAMANİSKANDİNAVYA

Üye ülkelerdeki en zengin yüzde 10’luk nüfusun gelir oranı ile en fakir yüzde 10’luk nüfusun gelir oranını karşılaştıran OECD dünyanın gelir eşitliği konusundaki haritasını çıkardı.

Danimarka gelir eşitliği konusunda zirvedeEkonomik Kalkınma ve İşbirliği Teşkilatı OECD tarafından yayımlanan son verilere göre dünyada gelir dağılımının en adil olduğu ülke Danimarka. Türkiye ise Şili, Meksika ve ABD ile birlikte listenin sonunda yer alıyor.

ZAMAN KOPENHAG

1Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Teşkilatı OECD tarafından yayımlanan son verilere göre dünyada gelir dağılımının en

adil olduğu ülke Danimarka. Türkiye ise Şili, Meksika ve ABD ile birlikte listenin sonunda yer alıyor.

Üye ülkelerdeki en zengin yüzde 10’luk nüfusun gelir oranı ile en fakir yüzde 10’luk nüfusun gelir oranını karşılaştıran OECD dünyanın gelir eşitliği konusundaki haritasını çıkardı. Buna göre Danimarka dünyada gelir adaletinin en geniş manada bulunduğu ülke. Danimarka’yı, Çek Cumhuriyeti, Slovenya ve Finlandiya takip ederken listenin sonunda sırasıyla Meksika, Şili, Amerika Birleşik Devletleri ve Türkiye yer alıyor.

OECD söz konusu araştırmanın sonuçlarını sosyal paylaşım sitesi Twitter üzerindeki hesabı aracılığıyla kamuoyu ile paylaştı.

Avrupa Konseyi’nden Norveç’e ‘Romen’ uyarısıAvrupa Konseyi, Norveç Çocuk Esirge Kurumu tarafından el konulan Romen çocukların aileleri ile irtibatının kopartılmamasını istedi.ENGİN TENEKECİ OSLO

1Avrupa Konseyi, Norveç esirgeme kurumlarının el koyduğu Romen çocukların durumuna ilişkin

bir rapor hazırladı. Raporda, Norveç’teki birçok Ro-men kadının, çocuklarına el konulacağı korkusuyla hastanelerde doğum yapmaktan kaçındığı belirtildi. Ayrıca Romen çocuklara el konulma olaylarının sıkça yaşandığı vurgulandı.

Rapora göre, Norveç çocuk esirgeme kurum ve bakım evlerinde kalan Romen çocukların sayısı 60. Bu çocuklardan çoğu eğitim görmüyor. Aynı sayıya yakın birçok Romen çocuk, ailelerinden tamamen koparılmak üzere el konulması tehlikesi yaşıyor. Raporu değer-lendiren Avrupa Konseyi’nin İnsan Hakları Komiseri Nils Muiznieks, ‘’Norveçli yetkiller bu tür çocuklara uzaktanda olsa eğitim verip, ailelerinle kontağa geçir-meli.’’ dedi.

Muiznieks, Norveç Meclisi’nin, ‘ülke genelinde dilenciliğe yasak getirilmeli’ yasa teklifin rafa kaldırıl-masını memnuniyet verici buldu. Ancak lokal yasağın insan haklarını ihla edebileceğini vurgulandı. ‘’Romen göçmenlere uygulanması muhtemel genel dilencilik yasağı (asabi dilencilik haricinde), ayrımcılık olacağı gibi, ifade özgürlüğü söylemlerine de haykırıdır.’’ ifadelerini kullanan Nils Muiznieks, Norveç’te doğan Romenlere yapılan hoşgörüsüzlük konusunda endişeli olduğunu

söyledi.Komiseri Nils Muiznieks, Norveç’in, Avrupa Sos-

yal Şartları anlaşmasında attığı imzaya da değindi. Muiznieks, Norveç’in acil konaklamaya ihtiyacı olan göçmenlerin ihtiyaçlarını gidermesi gerektiğini belirtti.

Özkan Ekiz

» Større fokus på vigtigheden af uddannelse» Eğitimin önemine daha fazla odaklanmak

» Bekæmpe fordomme, diskriminering og radikalisering» Toplumda radikalleşme, ayrımcılık ve önyargılarla mücadele etmek

» Tandlægeregningen skal afskaffes, så alle får råd til at gå til tandlægen» Diş hekimi faturalarına son vererek herkesin diş hekimine ücretsiz gidebilmesini sağlamak.

» CO2 udslippet skal reduceres, så danskerne kan indånde renere luft» Daha temiz bir hava solumak için karbondioksit (CO2) salınımını azaltmak

» Minimum 3 mio. danskere skal være i arbejde» En az 3 milyon Danimarkalının iş sahibi

olması için çalışmak.

Med din stemme, vil jeg gøreen forskel for Danmark.

MF

8 27 MAYIS - 2 HAZİRAN 2015 ZAMANİSKANDİNAVYA

D A N İ M A R K A S İ Y A S E T D Ü N Y A S I N I N Z İ R V E S İ N D E N D İ A L O G F O R U M ’A Ö V G Ü

Rasmussen: Dialog Forum’un çalışmaları onurlandırılmalıdırDanimarka Dialog Forum Derneğinin 2015 Diyalog Ödülleri sahiplerini buldu. Ünlü Milli Müze’de gerçekleşen ödül törenine Danimarka Meclis Başkanı Mogens Lykketoft, Savunma Bakanı Nicolai Wammen, anamuhalefet Liberal Parti Başkanı ve eski Başbakan Lars Lökke Rasmussen ile Suudi Arabistan, Makendonya ve Bosna- Hersek büyükelçilerinin aralarında bulunduğu çok sayıda seçkin misafir katıldı. ZAMAN KOPENHAG

1Kopenhag’ın dünyaca ünlü Milli Mü-ze’sinin ağır misafirleri var. Meclis Baş-

kanı Mogens Lykketoft, Savunma Bakanı Nicolai Wammen, anamuhalefet Liberal Parti Başkanı ve eski Başbakan Lars Lökke Rasmussen, Bosna- Hersek, Makedonya ve Suudi Arabistan büyükelçilerinin aralarında bulunduğu seçkin misafirler birer birer Milli Müze’nin resepsiyon alanına giriyor. Da-nimarka’nın siyaset, sanat ve ticaret dün-yasının önemli isimlerini biraraya getiren olay Dialog Forum Derneği’nin bu yıl 4.sini vereceği Diyalog Ödülleri.

11 Eylül terör saldırısının izlerinin hala çok taze olduğu günler. Batı’da Müslüman olmanın zorlaştığı bu zaman diliminde, bir grup genç ‘Müslüman terörist, terörist Müslüman olamaz’ ve ‘Herkesi kendi ko-numunda kabul etmeliyiz’ diyen Fethullah Gülen’den ilham alarak 2002’de Dialog Forum Derneği’ni kuruyor. Amaç, içinde

yaşadıkları ülkede kendi haklarında oluşan önyargı duvarlarını yıkmak. Birilerinin ‘çatışma’ dediği ortamda diyalog demek

ve seslerini duyurmak elbette kolay olmaz. Ancak yılmadan ve usanmadan insanların kapısını çalıp, köprüler kuracak faaliyetler yapmaya devam ederler. Dialog Forum sayesinde Danimarka’da, Müslüman, Hıris-tiyan, Yahudiler ilk kez aynı masa etrafında oturup konuşma şansı bulur. Dün önyargı ile bakanlar bugün tanıdıklarında ‘sizi yanlış tanımışız’ diyecektir.

Dialog Forum Derneği, Diyalog Ödülle-ri’nin ilkini 2012’de vermişti. 2015 Diyalog Ödülleri’nin sahipleri Dünya Kiliseler Birliği üyesi İsveçli Papaz Hans Ucko, Danimar-ka’nın ikinci büyük şehri Arhus’un Sosyal Demokrat Partili Belediye Başkanı Jakob Bundgaard, Kraliyet Konservatuarı Or-kestrası şeflerinden Frans Rasmussen, Etik Kurulu eski başkanı ve Liberal Partili eski politikacı Erling Tiedeman ve Danimarka Mültecilere Yardım Kurumu oluyordu. Ödül töreninin suncuculuğunu TV2’nin ünlü isimlerinden Lisbeth Davidsen yaptı.

Ödül töreninde konuşan Meclis Başkanı

Mogens Jensen, Dialog Forum Derneğinin çalışmalarını yakından takip ettiği belirterek, ‘Şubat ayında Kopenhag’da gerçekleşen terör saldırısıyla karşılıklı diyaloga ne kadar ihtiyaç duyulduğunu gördük. Bunu en iyi şekilde gerçekleştiren kurumların başında Dialog Forum Derneği geliyor. Bu saldırıdan en büyük zararı Müslümanların gördüğünü ifade etmek isterim’ dedi. Lykketoft İsveçli Papaz Hans Ucko’nun ödülünü verdi. Pa-paz Hans Ucko’nun Hizmet Hareketi’nden övgüyle bahsedip, “Hizmet Hareketi ve bu hareketin ilham kaynağı olan Fethullah Gülen yıllar boyunca benim hayatımı zen-ginleştirdi. Bence bu hareket Müslüman gelenekte son derece ilham verici, pratik ve veciz bir ses olduğunu gösteriyor. Gü-nümüzde insanları basmakalıp kategorilere sokmak ve propaganda amacıyla kullanı-lanın aksine bu hareket Müslümanlar için daha farklı bir imaj olduğunu gösteriyor.” Sözleri salondan alkış alıyordu.

Anamuhalefet Liberal Parti lideri Lars

Naciye Elgin - Lars Lökke Rasmussen

Erling Tiedeman Dialog Forum yöneticileri Mustafa Gezen ve Naciye Elgin Müzisyen Frans Rasmussen ödül aldı

MF

9 27 MAYIS - 2 HAZİRAN 2015 ZAMANİSKANDİNAVYA

Lökke Rasmussen ise, kendi partisinden Danimarka Etik Kurulu eski başkanı ve Vejle kenti eski belediye başkanı Erling Tiedeman’a ödülünü verirken, ülkede yaşanan terör saldırısı sonrası diyaloğun ne kadar önemli olduğunu gördüklerini ve bu nedenle Dialog Forum Derneğinin yaptığı çalışmaların onurlandırılması gerektiğini ifade etti. Lökke Rasmussen, toplumlar arasında çatışma isteyen küçük bir azınlık olduğunu, Dialog Forum gibi örnek kuru-luşların ise çatışmayı bitirecek çalışmalara imza attığını söyledi.

Savunma Bakanı Nicolai Wammen, ödüle layık görülen Belediye Başkanı Jakob Bundgaard’un Aarhus’ta başlattığı ghet-toları dağıtma projesiyle başta Amerika

olmak üzere birçok ülkenin ilgisini çeken ve kentin en sevilen kişileri arasında yer alan belediye başkanı olduğunu belirterek, Dialog Forum Derneğinin bu ödülü hak eden kişiye verdiğini söyledi.

Kraliyet Konservatuarı orkestrası şefle-rinden Frans Rasmussen, gettolarda oturan göçmenleri müzikle topluma kazandırma projesiyle ve Danimarka Mülteciler Yardım Kurulu adında Peter Kampmann ülkeye gelen mültecilere imkanlar sağlamak çalış-malarıyla ödüle layık görülen diğer kişiler oldu. 2002’de ’önce insan’ sloganıyla yola çıkan Dialog Forum Derneği, Danimarka’da ülkenin en önemli isimlerini biraraya geti-recek programlara imza atıp yoluna devam ediyor.

revision • skat • rådgivning

www.rsmplus.dk

• Jan Stender: 33389916 (Skoler herunder private gymnasier mv.)

• Lise Foss Nielsen: 33389814 (Fonde, foreninger og trossamfund)

• Otto Sommer: 33389856 (Skat moms og Afgifter)

• Kim Larsen: 33389931 (International Contact Partner)

Medover200medarbejdereerviblandtDanmarksstørsteindenforbranchen.Vierenlandsdækkendevirksomhedmedetglobaltnetværkogenlokalindsigt.

Vi har egne specialafdelinger, herunder en skatteafdeling. Dermed dækker vi så godt som hele spektret inden for branchen, og kan servicere langt de fleste virksomheder indenfor revision og økonomisk rådgivning herunder

• Udarbejdelseafårsrapporter• Perioderegnskaber• Budgetlægning• Øvrigeadhoc-opgaver

Som en speciel ydelse tilbyder vi teams, der med udgangspunkt i den enkelte virksomheds behov og situation udfører en stor del af de administrative, økono-miske opgaver – enten hos kunden eller hos RSM plus. Det kalder vi Administrativ Service.

RSM plus har afdelinger i Ålborg, Holstebro, Aarhus, Kolding, Skærbæk, Odense, København og Vordingborg og med over 200 medarbejdere er vi blandt Danmarks største. RSM plus er en del af RSM International med mere end 32.000 medarbejdere i mere end 100 lande. Læs mere på www.rsmplus.dk

Hvor finder du svarene? Få hjælp hos RSM plus

Kontakt:

Türkçe konu mak isteyen mü terilerimiz dilerlerse mü teri hizmetlerimizi arayarak türkçe konu an personelimizle görü ebilirler.

10 27 MAYIS - 2 HAZİRAN 2015 ZAMANİSKANDİNAVYA

Çocuk yetiştirmede yanlışlar ve doğrular - 2Çocuk eğitiminde bilerek ya da farkında

olmadan yapılan bir yığın yanlış uygulamalar vardır. Bu uygulamalar çocuğun yanlış ve kötü yetişmesine neden olmaktadır. Önemli olan yanlış yapıp sonra onu düzeltmek değil, önemli olan baştan itibaren doğru yapmaktır. İşte size iyi bir çocuk yetiştirmek için tavsiyeler:

Çocuğun ihtiyaçları, ihtiyacı olduğu anda karşılanması gerekir. Vaktinde karşı-lanmazsa çocukta güven duygusu kaybolur. Güven duygusu kaybolan çocukta ise aidiyet duygusu zayıflar. Çocuk kendisini nerede güvende hissederse, oraya ait bir duygu geliştirir ve kendisini oraya ait görür.

İhtiyacı olduğu anda, ihtiyacı kadar ilgiyi ve sevgiyi anne babasından alamayan çocukta, aidiyet duygusu oluşmaz. Aidiyet duygusu oluşmayan çocukta ise eve ve aileye karşı bağlılık yeterince olmaz.

Güven duygusu adaletli olmakla müm-kün olmaktadır. Anne baba olarak “Sen yapar, çocuğa yasak koyarsan’’ bu duygu elde edilemez.

Çocuk eğitiminde öncelikle çocuğun ruhunun terbiye edilmesi gerekir; davra-nışlarının düzene girmesi daha sonra gelir. Fakat bu kuralın tersi uygulamaları söz konusudur.

Çocuğa karşı “hayır” hitabını yerinde kullanmak gerekir. Aksi halde çocuk “hayır denilen şeyi” merak eder ve dediğini yapma arzusu içerisine girer. Çocuğa “hayır” demek yerine ona alternatifler sunmak gerekir. Çocukla iletişimde en güçlü kelime “evet” en zarar verici kelime ise “hayır” kelimesidir.

Üzülen bir çocuk için “üzülecek ne var, ne üzülüyorsun?” şeklindeki bir yaklaşım onu daha da üzer ve agresif hale getirir. Böyle davranma yerine “Senin durumunda ben olsaydım acaba ne yapardım? Üzüntünü anlayabiliyorum, senin için ne yapabilirim?” yaklaşımını sergilemek gerekir. Bu yaklaşım tarzı çocuğu hem rahatlatır, hem de yakın-laştırır.

Çocuk,18 aylıktan 2 yaşına kadar anne babaya karşı çıkmanın yolunu yemekte ortaya koyar. Kızmamak gerekir.

Çocuk, 3 ile 6 yaşları arasında hep aynı şeyleri sevmeye ve yemeye başlar. Bu dö-nemde “Niçin yemek yemiyorsun? Yemek zorundasın” şeklinde ısrar edilirse bu, ters teper, yemek yememe konusunda daha da direnir.

Çocuk, doğru ile yanlışı beş yaşından itibaren ayırt edebilir; beş yaşından önce çocuk için her şey doğrudur. Beş yaşına kadar sürekli “Niçin yalan söylüyorsun!”

diyerek çocuğun zihnine “yalan kavramını” yerleştirmemek gerekir.

Çocuk kardeşi veya başkasıyla kıyas-lanmamalıdır. Kıyaslama “Sen değersizsin, yetersizsin” mesajını verir. Çocuk başkaları ile kıyaslama yerine, kendisi ile kıyaslan-malıdır. (istersen ve çalışırsan daha başarılı olabilirsin diyerek)

Çocuğun istekleri karşısında anne “evet” baba “hayır” diyebiliyor. Birisinden yüz bu-lan çocuk “Nasıl olsa dediğim yapılacaktır” düşüncesi içerisine girer ve istediğini elde etmeye çalışır. Çocuğun istekleri karşısında anne “evet” diyorsa baba da “evet” demeli, anne “hayır” diyorsa baba da “hayır” de-melidir.

Çocuklara eşit davranmak yerine adaletli davranmak daha önemlidir. Anne babaların çocuklarına karşı eşit davranmaları her zaman doğru değildir. Çocuklara eşit dav-ranmak, birçok defa adaletsizlikle sonuçlanır. Çünkü her çocuğun karakteri farklı farklıdır.

Çocuk anne baba tarafından güzel işlerle meşgul edilmezse, kendisini meşgul edecek bir takım uğraşlar içerisine girer; sağına soluna zarar verir, anne babasına sürtünür, arkadaşına el ve ayağıyla zarar verir. (özel-likle 5, 6, 7 yaşlarında)

Çocuk aşağılandıkça mahcubiyet ve

utanma duygusunu kaybeder. Utanma ve mahcubiyet duygusuyla çok oynanan çocuklarda ya duyarsızlık ya da sahte benlik gelişir. Utanma ve mahcubiyet duygusuna fazla dokunmamak gerekir.

Çocuk annesinin kucağında şefkat, babasının omuzunda güç ve güven duy-gusunu elde eder. Annenin kucağındaki şefkat, babanın omuzlarındaki güç çocuğa “yanındayım, güvendesin, problem yok” hissini verir.

Tekrarlanan emirler iletişimi zayıflattığı gibi tesiri de azaltır. Talep etmenin ve sürekli bir isteği yinelemenin alternatifi sormak ya da rica etmektir. Çocuğa “Git ve dişlerini fırçala” demek yerine “Gidip dişlerini fırçalar mısın?” demek daha tesirlidir.

Çocukla konuşurken ona tepeden bakar gibi bakarak konuşulmamalı; Onun hizasına gelinmeli sevecen bir şekilde elinden tutarak konuşulmalıdır.

Çocukların bazı yanlış davranışlarını görmemek gerekir. Eğer çocuğun yaptığı yaramazlıklar görülür ve her defasında yü-züne vurularak sürekli uyarılırsa bu, çocuğu edepsizce davranışlara sevk eder. Yapılan yaramazlıklar her yaramazlık esnasında değil de, uygun bir zaman ve zeminde, uygun bir üslupla dile getirilmelidir.

Mehmet ToyAile Uzmanı

‘Avrupa’da demokrasi geriye mi gidiyor?’ZAMAN OSLO

1Başkanlığını Norveç’in eski Başbakanı Kjel Magne Bon-devik’in yaptığı Oslo Merkezi Kurumu, yıllık seminerini

düzenledi. Başkent Oslo’daki Hotel Bristol’da düzenlenen porgramda, ‘Avrupa’da demokrasi geriye mi gidiyor?’ başlığı ele alnındı. Seminere Polonya’nın eski Başbakanı Lech Walesa, Finlandiya’nın eski Cumhur Başkanı Tarja Halonen, Norveç eski Başbakanı Kjel Magne Bondevik’in, Norveç İşçi Partisi Başkanı Jonas Gahr Støre, Norveç eski dışişleri bakanı Knut Vollebæk de katıldı.

Eski Norveç Başbakanı Kjel Magne Bondevik, sandığa her zaman inadıklarını dile getirdi. Sandık (seçim) sonrası kim kaza-nırsa kazansın, bunun, o hükümetin herşeyi yapacağı anlamına gelmediğine işaret etti. Başta Türkiye olmak üzere Macaristan ve Rusya gibi ülkelerde son yıllarda bu tür şeylerin vuku bulduğunu aktardı. Eski Norveç Dışişleri Bakanı Knut Vollebek ise, demokrasi çoğunluğun her istediğini yapmaya kendisine hak gördüğü bir şey olamdığını hatırlattı. Demokrasiyi, azınlığın haklarını muhafaza eden, çoğunluğu tarafından korunan şeklinde nitelendirdi.

Lech Walesa da, Rusya’nın başta Polonya olmak üzere diğer Doğu Avrupa ülkelerinin dayanışmasını denediğine vurguda bu-lundu. Rusya’ya bazı konularda bağımlı olmaya devam ettiklerini ancak, birliktelik ve dayanışmalarını devam ettirdikleri taktirde, Rusya’nın değişikliğe uğrayacağını iddia etti. Puti’nin eski silahlara sahip olduğuna da değindi. AB ve Dünya’nın daha iyi silahlarının mevcut olduğuna işaret etti. Bunlardan birisininse dayanışma olduğuna atıfta bulundu.

İsveçliler daha az sigara içiyor; daha çok yiyorMENAF ALICI STOCKHOLM

1İsveçlilerin geçmişe göre daha az sigara içtiği ancak daha çok kilo aldıkları ortaya çıktı. İsveç İstatistik

Bürosu (SCB), İsveçlilerin hayat standartlarını ortaya koyan bir çalışma yayınladı.

Yeni çalışma ile ilgili basına bilgi veren İstatistik Bürosu’ndan Charlotte Samuelsson, “İsveçlilerin büyük bir kısmı kendisini iyi hissediyor. 9 kişiden 8’i sağlıklarının iyi ya da çok iyi olduğunu söylüyor” dedi.

1970 yılından bu yana her yıl düzenli olarak yapılan, İsveçlilerin hayat standartlarını inceleyen bu çalışmaya göre, son yılarda İsveçliler arasında aşırı kilo alma ve obezite artıyor. 1980 yılı rakamlarına kıyasla aşırı kilolu ve obez kişi sayısının ikiye katlandığını vurgulayan Charlotte Samuelsson, erkeklere oranla kadınların daha çok sağlık

problemlerinin olduğunu söyledi.

“LİSE MEZUNLARI ÜNİVERSİTELİLERE GÖRE SIK HASTALANIYOR”Samuelsson, “lise mezunları da üniversitelilere göre

sık hastalanıyor ya da sağlık sorunları bulunuyor” dedi. 1980 yılına oranla sigara içenlerin ya da snus (ağızda

üst dudak ile üst dişlerin damağının arasında kalan bolüme yerleştirilme sureti ile kullanılan nikotin torbası) kullananların oranında büyük bir düşüş yaşandığını kaydeden Samuelsson, İsveçlilerin sadece yüzde 23’nün günlük sigara içtiğini yada snus kullandığını belirterek, bunda AB yasalarının etkili olduğunu ifade etti.

Geçmiş yıllarda İsveç’te kadınların erkeklere oranla daha fazla sigara içtiğini bildiren Samuelsson, günü-müzde bu oranın eşitlendiğini de sözlerine ekledi.

11 27 MAYIS - 2 HAZİRAN 2015 ZAMANİSKANDİNAVYA

Mahmut Çebi

Yanıltırsa HDP yanıltır fakat bu gidişle o da zor görünüyorTürkiye kaynaklı siyasilerinin

Avrupa’da örgütlenme çalışmaları iki yıl önce hız kazandı. AKP’nin havalı uzmanları işe resmen el attılar. Avrupa’da halkı politize etmek, Türkiye siyasetinin bir ayağı haline getirmek için inanılmaz paralar harcadılar. Örgütlenmeler yaptılar. Gösterişli toplantılar düzenlediler. Almanların bile tepkisini çeken kalabalık mitinglere imza attılar.

İlk sınavları 10 Ağustos 2015 tarihli Cumhurbaşkanlığı seçimi idi. Siyasi katılımı artırmak için apar topar sandığı Avrupa’ya taşıdılar. Milyonlarca euroya stadyumlar kiralandı. Çok iddialıydılar. Onlara göre Avrupalı Türkler 55 yıllık hasretle sandıklara koşacaktı. Sandıklar patlayacaktı. Almanya bilbordlarına Türkçe afişler bile asıldı.

Bunca iş, Almanları rahatsız edecek düzeyde çıkarılan onca gürültü Avrupalı Türklerin faydası için yapılıyor denildi. Şu ana kadar görülmüş bir fayda olmasa da... Aslında herşey siyasetin doğası gereği sadece daha fazla oy içindi…

Amaca ulaşıldı mı? İlk sonuç Cumhurbaşkanlığı seçiminde alındı. Sonuç tam bir hüsrandı. Yüzde 40’lara yakın bir katılım beklenirken çıkan netice sadece yüzde 8,5 idi. Yenilen pehlivan güreşe doymayacaktı.

Genel seçimlerin farklı olacağı

dillendirilmeye başlandı. Tekrar sahaya inildi. Halka ulaşılmaya çalışıldı. Sahaya inildi derken yanlış anlaşılmasın. Burada da “şaşkın ördek kıçtan dalarmış” atasözümüze uygun bir tavır sergilendi. Halkın genelinin analizi yapılmadan “körün değneğini bellemesi” misalimiz hayata geçirildi. Aslında siyasi bir saha olmayan ve olmaması gereken camilere yine dadandılar. Üç kuruşluk oy için herkesin buluşma mekanlarına siyaset bulaştırdılar. Uzun sürede iyileşecek bir

yaraya sebep oldular.Bunca şey genel seçimlerde katılımı

yüzde 50 civarına çekmek için yapıldı. 7 Haziran’a iki hafta kaldı. Hedef başarılabilecek mi? Hiç zannetmiyorum.

10 Ağustos’da yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimleri için 26 Haziranda “Mektupla oy 6 milyon, sandıkla oy 30 milyon” başlıklı bir yazı yazmıştım. O yazıda bir kere de en uygun çözümün “MEKTUPLA OY KULLANDIRMAK” olduğunu vurgulamıştım. Ancak bu yöntemin istenen yüzde 50 civarı katılımı mümkün hale getirebileceğini söylemiştim. Tabii ki dinleyen olmadı. Katılım yüzde 40 civarı bekleniyordu. Ben ise o yazıda katılımın düşük olacağını “Bunca gürültüden sonra yurtdışındaki Türk vatandaşları yine yüzde 5-10 civarında sandığa ilgi gösterirlerse o kadar masraf ne olacak?” ifadeleriyle vurgulamıştım. Katılım 8,5 civarında gerçekleşti.

Şu an yapılmakta olan genel seçimlerde de aynı durum yaşanıyor. Yüzde 50 katılım beklentisi ile başlayan süreç iyice aşağılara çekilmiş vaziyette. Geçtiğimiz hafta sonu sandığa ilgi gerçekten çok iyi oldu. Bu durum bir ümit ışığı yaktı. Fakat hafta içi iyice düşen katılım o ümidi de bitirdi. AKP adına seçim örgütlenmesini yapan bir numaralı

isim olan AKP İstanbul Milletvekili Metin Külünk’ün 20 Mayıs’ta yürüyemeyecek hale gelip hastaneye yatmasında bu tablonun etkisinin az olmadığı çok açık.

Netice ne olur?8 Nisan’da yazdığım “Dananın

kuyruğu 7 Haziran’da kopacak” yazımda bunu “Benim tahminim seçimlere katılımın yüzde 15-20 civarında olacağıdır” sözleriyle ifade etmiştim.

19 Mayıs itibarıyla son durum şöyle. 345 bin, gümrüklerde 46 bin olmak üzere toplamda 392 bin oy kullanıldı. Bu rakam 2 milyon 866 bin yurtdışı seçmenin yüzde 13,7'sine denk geliyor. Bu rakamın beklentilere ulaşma ihtimali ne yazık ki yok.

CHP ve MHP sahada pek görünmüyor. Seçmeni araçlarla sandığa taşımaya çalışan AKP’nin gayretleri ise arzulananın çok altında semere veriyor.

Sürpriz yapma ihtimali olan bir tek HDP kalıyor. Onların söylemleri oldukça iddialı olmasına rağmen bu rakamlara yansımış değil. 400 bin oy almaktan bahsetmelerine rağmen hala toplam oy 400 bine ulaşmış değil. İnsanları miting meydanına götürmekle sandığa götürmenin çok farklı şeyler olduğunu herkes acı bir şekilde öğrenmiş bulunuyor.

Benim tahminim 650 bin civarında oy kullanılacağı. Umarım yanılırım.

Amaca ulaşıldı mı? İlk sonuç Cumhurbaşkanlığı seçiminde alındı. Sonuç tam bir hüsrandı. Yüzde 40’lara yakın bir katılım beklenirken çıkan netice sadece yüzde 8,5 idi. Yenilen pehlivan güreşe doymayacaktı.

ACELE EDİN. KONTENJANIMIZ SINIRLIDIR1 ve 7. sınıflar arası öğrencileri içindir.

İRTİBAT BİLGİLERİ: Albertslund: Ali Ihsan Akkaymak - 42 20 94 40 Ishøj & Taastrup: Engin Gülmez - 51 17 14 53

I samarbejde med

Çocuklarımızın eğlenerek dini bilgilerini öğrenebilmeleri için büyük fırsat!

Derslerimiz:Elif-BaKur‛an-ı KerimEzberİlmihalSiyer (Peygamber efendimizin hayatı)

Kursumuz 27/6-2015 günü başlayıp12/7-2015 günü sona erecektir.

Katılım ücreti kr. 500,-

Ders saati:10.00-14.00

Kızlar için ilk ders günü 27/6Erkekler için ilk ders günü 28/6

Yer:IshøjUngvej Ishøj, Vejlebrovej 42 stuen

AlbertslundUngvej Albertslund, Holsbjergvej 41B

2015 YAZ OKULU

Son kayıt tarihi 15 Haziran

12 27 MAYIS - 2 HAZİRAN 2015 ZAMANİSKANDİNAVYA

İsveç’te trafik kazalarında hayatını kaybedenlerin oranında rekor düşüşZAMAN STOCKHOLM

1İsveç’te ülke genelinde Nisan ayında trafik kazalarında 11 kişi hayatını kay-

betti.İsveç Ulaştırma Kurulu (Transportstyrel-

sen) bu sayının İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana kaydedilen en düşük seviye olduğunu bildirdi. İsveç yollarında Nisan ayında hayatının kaybedenlerden altısının araba, ikisinin bisiklet, ikisinin kamyon ve birinin de motosiklet ile seyahat ederken meydana gelen kazada yaşamını yitirdiği belirtildi.

İsveç resmi haber ajansı TT’de yer alan

habere göre, geçtiğimiz yıl aynı dönemde 19 kişi trafik kazalarında öldü.

ÖLÜMLÜ KAZALARININ ORANININ YÜZDE 50 AZALMA YAŞANDIİsveç’in 1997 yılında karayollarında trafik

kazalarında ölüm ve ölüme yol açabilecek ağır yaralanmaların sıfıra indirilmesi ama-cıyla uygulamaya koyduğu Zero Vision (Sıfır Hayali), uygulamasından sonra yollardaki ölümlü kazalarının oranının yüzde 50 azal-dığının da altı çizildi.

İsveç’te 2013 yılı içerisinde trafik ka-zalarında hayatının kaybedenlerin toplam sayısının 264 olduğu kaydedildi.

Saygıdeğer

Fatma Gürlek hanımefendinin,Kerim Özer, Can Özer, Yakub Ufuk Özer

beyefendilerin babaları,

Kemal Gürlekbeyefendinin kayınbabası

Bilal Özerbeyefendinin

ahirete irtihali münasebetiyle,merhuma Allah’tan rahmet diler;

aile efradına, akrabalarına,ahbap, dost ve yakınlarınataziyelerimizi arz ederiz.

■ DANİMARKA

Arhus’ta polise çok ihbarda bulunuluyor

Paris ve Kopenhag’da gerçekleşen terörist saldı-rıların ardından Arhus şehrinde daha fazla kişi polise ihbarda bulunuyor. Polis şefi Allan Aarslev, “Mevcut durumda haftada en az bir ihbar alıyoruz” dedi. İhbarlar genellikle bir anda dini kıyafetler giymeye başlayan ve küçük gruplar halinde dolaşan gençler hakkında oluyor. Deneyimler gençlerin, kendileriyle iletişime geçildiğinde polisin koruyucu departmanıyla konuşmak istediklerini gösteriyor. Allan Aarslev, “Kendileriyle iletişime geçmeseydik nasıl bir tercihte bulunacaklarını kestirmek zor. Ancak işlerin kötüye gitmesini engellemek için doğru kitleyle ilgileniyoruz” şeklinde konuştu.

■ DANİMARKA

Maersk rüşvetle suçlanıyor

Danimarkalı Maersk Brezilya’nın en büyük yol-suzluk skandalına karıştı. Petrol şirketi Petrobas rüşvet ve milyonlarca kron kara para aklama iddialarıyla çalkalanıyor. Petrobas’ın eski müdürü Paulo Roberto Costa, polise verdiği ifadede birkaç yıl boyunca Ma-ersk’in Brezilya’daki ajansından para aldığını bunun karşılığında Maersk’in yan kuruluşu olan Maersk Supply’a rekabette avantaj sağlamak için bazı gizli bilgiler temin ettiğini itiraf etti. Petrobas skandalını araştıran Polis komiseri Erika Mialik Marena DR Haber’e, “Costa, Maersk’e gizli bilgi temin etmek için para aldığını kabul etti. Maersk böylece Petrobas’ın gemi kiralama ihtiyacına ilişkin rekabet avantajı sağladı” dedi.

■ DANİMARKA

Çocuk bakım merkezleri erken kapanıyorAileler stres yaşıyor ve çoğu bakım merkezlerinin açılış saat-

lerine ayak uydurabilmek için evlerini veya işlerini değiştirmek zorunda kalıyor. Dansk Erhverv, bunun sebebinin 98 beledi-yeden sadece 54’ündeki çocuk bakım merkezlerinin 17:00’dan sonra açık olması olduğunu belirtiyor.Çocuk bakım merkez-lerinin açık olduğu saatlerin iş dünyası saatleriyle uymaması

eleştiri konusu olmaya devam ediyor. Danimarka Ticaret Odası İş Eğitim ve Araştırma Departmanı Müdürü Stine Pilegaard Jespersen, “Şu anda bu merkezlerin açık olduğu saatlerin kısıtlı olduğunu görüyoruz, hem daha kısa süreliğine açıklar hem de bu konuda esnek değiller. İş saatlerinin daha esnek olduğu, hem işverenin hem de çalışanın farklı zamanlarda çalışmak zorunda

13 27 MAYIS - 2 HAZİRAN 2015 ZAMANİSKANDİNAVYAÖ M E R Ç İ F T Ç İ :

Dar gelirli vatandaşların vergilerini düşürmek istiyoruz

Liberal (Venstre) Parti’den milletvekili adayı Ömer Çiftçi, partisinin göçmen toplumu nezdinde oluşan imajının doğru olmadığını savunuyor. Parti olarak özgürlüklerden yana olduğunun altını çizen Çiftçi, helal kesimi ‘yabancı dostu’ sol iktidarın yasakladığını hatırlatıyor. HASAN CÜCÜK KOPENHAG

Göçmen kökenli partilerin genel tercihi sol blok partileri olurken, senin Liberal (Venstre) Parti’yi tercih nedenin nedir?Ben liberal görüşlü bir insanım. Libera-

lizm bireysel özgürlükler önplana çıkartır. Ben kendi değerlerimle yaşamak istediğim için tercihim Liberal (Venstre) Parti’dir. Ay-rıca ekonomik anlamda parti için bir getirisi olmamasına karşılık, devlet ve vatandaşın iyiliği için Liberal Parti büyük reformlara imza atmıştır. Geçen seçim döneminde hiçbir partinin göze alamayacağı şekilde erken emeklilik ve işsizlik parasının düşürülmesi konularında ciddi reformlar yaparak, ekono-mik krizden ülkenin daha az etkilenmesini sağlamıştır. Bütün bunlar tercih nedenim olmuştur.

Kasım 2001’de iktidara gelen Liberal Parti, Avrupa’nın en sert yabancılar yasasını çıkarttı. Partiniz ‘göçmen karşıtı olarak’ tanımlanıyor. Bu algı doğru mu?2001 seçimlerine giderken gündem daha

önce olmadığı kadar yabancılarla ilgiliydi. Sosyal Demokratlar, seçimleri kazansa aile birleşiminde 25 yaş, Liberal Parti 24 yaş uygulayacaktı. Sonuçta o seçimleri kim kazanırsa kazansın ciddi anlamda yabancı-ların haklarında kısıtlamalar gelecekti. Biz iktidardayken sol blok partileri bizi başta 24 yaş kuralı ve aidiyet konusunda eleştirmesine rağmen, kendileri 4 yıldır iktidardalar bu konuda ciddi bir değişiklik yapmadılar. Özellikle Radikal, Birlik Listesi, Sosyalist Parti, 24 yaş kuralını değiştireceğiz deyip bu vaatlerinde durmadılar. Ayrıca ‘yabancı dostu’ sol blok iktidarı sırasında helal kesim yasaklandı, çocukların sünnet edilmesine karşı olduklarını beyan ettiler.

Peki Liberal Parti’nin yabancılara bakışı nedir?Yabancılara önyargılı bir tutumu yok.

Ancak şurası bir gerçek ki; yabancıların işsizlik ve sosyal yardım alma oranı çok yüksek. Bunu da birçok siyasi parti, siyasi malzeme olarak kullanıyor. Yabancılar konusunda üst çıtayı Danimarka Halk Partisi (DF) koyduğu için ve bu partinin de oyunu sürekli arttırmasından dolayı bütün partilerde DF’in söylemine yakın bir politika yürütüyor. Biz parti olarak gerek yabancıların gerekse Danimarkalıların çalışıp, topluma katkıda bulunmasını isti-yoruz. Refah devletinin devamını istiyorsak herkesin katkı sağlaması lazım. Maalesef, sol hükümetin işbaşında olduğu son 3,5 yılda kişi başına düşen milli gelir azalmıştır ve bu hükümetin ekonomik reform gibi bir düşüncesi yoktur.

Peki ama bir taraftan yabancıların çalışıp topluma katkı sağlanmasını istiyorsunuz diğer taraftan insanlar ayrımcılıktan şikayetçi.Genel anlamda yabancılara karşı bir ay-

rımcılık var diyemem. Politikacılar ve basına sorumluluk düşüyor. Söylemlerini değiştir-meleri lazım. Yabancılar hakkında oluşan algıyı politikacılar ve basın değiştirdiğinde, işyerlerinin bakışı da değişir. Örneğin Paris ve Kopenhag’daki terör eylemlerinden sonra politikacılar çok sorumlu davranıp, Müs-lümanları hedefe almadı. Parti başkanımız Lars Lökke, ‘Bu eylemi yapanlar 1,5 milyar Müslüman’ın imajına darbe vuruyor’ diyerek, önceki açıklamalarından çok farklı bir söylem

geliştirdi. Umarım bu ılımlı söylemler devam eder.

Politikadaki şahsi hedefin nedir?Siyasette, yabancıların nüfusa göre

oranı çok düşük. Normal şartlarda Meclis’te 16-17 yabancı kökenli milletvekili olması lazım, bugün sadece 5 vekil var. Bu be-lediyelerde daha düşük. Öncelikli olarak biz bu toplumun bir bireyi olduğumuzu kabul etmeliyiz. Gerek siyasette gerekse başka alanlarda bulunup, temsil edilmeliyiz. Benim öncelikle hedefim, yabancılarla ilgili söylem değişikliği için çalışacağım. Bilgiye dayalı tartışma olsun. Göçmenler genelleme değil, farklılıklarıyla tartışılsın. Herkes bir kefeye konuluyor. Genelleştiren söylemler yabancıları rencide ettiği gibi, Danimarka toplumunun birlikte olmasına da zarar veriyor.

Göçmenleri kendi içinden çıkmış insanlar, Danimarkalılardan daha acımasız eleştiriyor. Bunu nasıl izah ediyorsunuz?Eğer kendi değerlerinizden kopmuşsanız

isminizin Ahmet, Mehmet, Ayşe olması-nın bir önemli kalmıyor. Ben seçilsem de seçilmesem de... Benim eşimin, annemin, ablalarımın başı kapalı. Ben her zaman başörtüsünü savunacağım. Helal kesimi, sünneti savunacağım. Bu benim hayatımın parçası.

Bu durum entegrasyonu engellemez mi?Entegrasyon ile asimilasyonu ayırmak

lazım. Kendi değerlerine sahip çıkmak entegrasyona engel değil, asimilasyona en-geldir. Danimarka toplumunun değerlerini saygı göstermeliyiz ama bu durum benim kendi değerlerimden kopmam anlamına gelmiyor.

Ermeni ‘soykırımıyla’ ilgili yaptığınız ‘Bu ko-nuyu tarihçilere bırakalım’ açıklamanız çok tartışıldı. Soykırım taraftarlarının hedefi ol-dunuz. Neden?100 yıl önce gerçekleşen bu olayda

sayısı hiç önemli değil Ermeni, Türk, Kürt binlerce insan hayatını kaybetmiştir. Ma-sumun ırkına bakılmaz. İlginçtir geçen yıl 99. yılda bu ‘soykırım’ demeyen ülkeler 100. yılda soykırım dediler. Yeni bir bilgiye mi ulaştılar? Ben politikacıyım, ben tarih yazamam. Uluslararası toplum Türkiye ve Ermenistan’ı bir masada buluşturmaya çalışıp, bu konuya çözüm bulmalıyız. Bazı devletler ya Türkiye ya da Ermenistan’a olan yakınlığına göre siyasi karar veriyor. Danimarka’daki gerek mevcut hükümet ge-rekse eski hükümet bu konunun tarihçilere bırakılmasını istiyor.

Peki neden size linç kampanyası oldu?Benim Türk kökenli olmamdan dolayı,

devletin resmi politikasını eleştiremedikleri

için beni hedef yaptılar. Ayrıca basında benim gibi bu konuyu eleştiren olmayınca beni tek görüp hedef gösterdiler. Biz ikti-dara gelsekte devletin resmi görüşü devam edecek. Kopenhag’daki anıta benim tepkim, yerel bir politikacının ‘bu bir soykırımdır’ ifadesine tepkidir.

Partiniz iktidara gelirse nasıl bir Danimarka olacak?Parti olarak dar gelirli vatandaşların

vergilerini düşürüp, çalışmasının karşılığını almasını istiyoruz. Sosyaldan alanlar şuan dar gelirlilerden daha yüksek para alıyor. Sağlıkta reform yapıp, aylarca süren bek-leme sürelerini kısaltacağız. Bu hükümetin kaldırdığı 30 gün içinde tedavi imkanını yeniden getireceğiz. 30 gün içinde devlet hastanesinde tedavi olamayan, özel has-tanelerde tedavi olacak, devlet ücretini ödeyecek. Ayrıca Doğu Bloku ülkelerinden gelip suça karışanlara karşı önlem alacağız. Polis sokakta daha görünür olacak.

Yabancılar yasasında yeni değişiklik olacak mı?Zorlaştırma olmayacak tam tersi eğitimli

yabancılar 24 yaş kuralı aidiyat şartına ta-kılmayacak. Geldiği toplumda aktif olanlar Danimarka’da topluma kolay uyum sağlaya-cağını düşündüğümüz için bazı kurallardan bu kişileri muaf tutacağız.

Ömer Çiftçi: Sağlıkta reform yapıp, aylarca süren bekleme sürelerini kısaltacağız. Bu hükümetin kaldırdığı 30 gün içinde tedavi imkanını yeniden getireceğiz. 30 gün içinde devlet hastanesinde tedavi olamayan, özel hastanelerde tedavi olacak, devlet ücretini ödeyecek.

14 27 MAYIS - 2 HAZİRAN 2015 ZAMANGÜNDEMKimse Yok Mu, Afrika Birliği'nden sonra Filipinlerle de anlaşma imzaladı1

Dünyanın pek çok ülkesine insani yardım çalışmaları yapan Kimse Yok

Mu Derneği'ne, ulusal ve uluslararası alanda yaptığı yardım çalışmaları nedeniyle Fili-pinler Devleti ile en üst düzeyde çalışılacak şekilde protokol imzalandı.

52 Ülkeden oluşan Afrika Birliği ile ya-pılan anlaşmadan sonra Filipinler devleti ile de dev işbirliği protokolu imzalandı. Gerek Filipinler'de gerekse de Türkiye'de yaşanabi-lecek afetlerde, karşılıklı olarak insani yardım çalışmaları yapmak, ASYA arama kurtarma tarafından Filipinler arama kurtarma ekiple-rinin eğitilmesi üzere bir araya gelinerek dev işbirliği protoklu imzalandı.

'MUTLULUK VERİCİ'Derneğin Sultanbeyli’deki merkezini

ziyaret eden Filipinli heyet, 2013 yılında ülkelerinde meydana gelen tayfun felaketin-den hemen afet bölgesine giderek kurtarma çalışması yapan KYM arama kurtarma ekiplerinin (ASYA) eğitim ve hareket mer-kezlerini görmenin mutluluk verici olduğunu kaydetti.

Kimse Yok mu, ASYA İLE FİLİPİNLER'E ÇIKARMA YAPMIŞTIKimse Yok Mu Derneği, 2 yıl önce Fili-

pinler’i adeta alt üst eden ve binlerce insanın afetzede haline geldiği tayfun sonrası arama kurtarma timleri (ASYA) ile bölgeye çıkarma yapmıştı. Türkiye'den binlerce kilometre uzaklıktaki Filipinler'e ulaşan ve yetkililerden afetin boyutları ve ihtiyaçlar konusunda bilgi alan ASYA ekipleri hemen çalışmalarına başlamış ve günlerce devam eden arama kurtarma ve yardım çalışmalarını koordine etmişti.

2 YIL SONRA GENELKURMAY'DAN PLAKETFilipinler’in yaşadığı bu felaket üzerine

insani yardım çalışmalarını hızlı bir şekilde organize eden Kimse Yok Mu, Filipinler dev-let yöneticilerinin büyük takdirini kazandı. Yardım çalışmaları sırasında da üst düzeyden takdir ve şükran hisleri ile karşılaşan dernek yöneticileri, çalışmalarını tamamladıktan sonra Türkiye'ye döndü. Bu çalışmaların üzerinden geçen 2 yılın ardından, ülkenin en zor zamanlarında yanlarında olan Kimse Yok Mu Derneği, Filipinler ülkesinin Genel Kurmay Başkanlığı tarafından özel bir plaket aldı.

Ayrıca, Kimse Yok Mu Derneği Genel

Başkanı İsmail Cingöz'e üstün gayretlerin-den dolayı teşekkür belgesi takdim edildi.

ŞEREF PLAKETİTürkiye’ye özel bir heyetle gelen Filipinler

devleti temsilcileri Kimse Yok Mu Derneği ile yapılan dev işbirliği protokol anlaşma son-rası, KYM'nin Filipinler'de yapmış olduğu çalışmalardan dolayı 'şeref plaketi' verdi. Filipinler Adalet Bakan yardımcısı Mr Aziz, Genel Kurmay Başkan yardımcısı Kornel Burgoz, yabancı ticaret odaları başkanı Gani Magatoman ve genel kurmay sözcüsü Do Get'ten oluşan heyet Kimse Yok Mu genel merkezini ziyaret etti. Heyet, dernek genel sekreteri Savaş Metin tarafından karşılandı. Yardım çalışmaları, organizasyon ve diğer çalışmaların merkezi olan Sultanbeyli’deki dernek binasına gezen heyet, hem ülkele-rinde yapılan arama kurtarma çalışmaları, hem de ASYA ekiplerinin eğitim ve yönetim merkezlerini yakından görme imkânı buldu.

BİZDEN ÖNCE AFET BÖLGESİNE GİTTİLERHeyet, insani yardım çalışmalarının

yürütüldüğü merkezi ‘hayret verici’ olarak niteledi. Filipinler Genel Kurmay Başkan yardımcısı Kornel Burgoz, Filipinler’de mey-dana gelen afette takdire şayan çalışmalar

yapmıştınız. Nasıl bir çalışma ortamları var ki , bizim devletimiz gelmeden, Türkiye'den buraya geldiler diye merakımı gizlemiştim. Şu an merak ettiğim kurumu görmekten ve burada olmaktan çok mutluyum'' dedi.

KENDİ AİLELERİNİ KURTARACAK GİBİ ÇALIŞTILARFilipinler Genel Kurmay Başkanı adına,

Adalet Bakan Yardımcısı Mr Aziz tarafından verilen 'şeref plaketi’ KYM genel sekreteri Savaş Metin’e verildi. Törende konuşan Filipinler adalet bakan yardımcısı Mr Aziz, ''Kimse Yok mu Derneği, 2013 yılında mey-dana gelen tayfunda özellikle Asya arama kurtarma ekipleri inanılmaz işler yaptılar. Bi-zim devletimiz afet bölgesine gelmeden önce Asya timleri geldi. Bizlerden bilgi aldıktan sonra detaylı bir çalışma başlattılar. Arama kurtarma konusunda ne kadar uzman ol-duklarını yaptıkları kurtarma çalışmalarıyla, kullanmış oldukları donanımlı ekipmanlar ile göstermiş oldular. En önemlisi, kendi ailelerini kurtaracak gibi çalışıyor olmaları bizleri çok memnun ve mutlu etti. En başta sayın başkanımız İsmail Cingöz Bey'e, arkadaşlarına, gönüllü insanlara, özellikle ASYA ekibine şükranlarımı sunuyorum. Fili-pinler'e yardım eden uluslararası sivil toplum kuruluşlarının başında geliyor olması, bizim

burada olmamızla bağlantılı diyebilirim.

70 ÜLKEDEN TAKTİR VE TEŞEKKÜR BELGESİDerneğin yapmış olduğu çalışmalar,

Türk-Filipinler halkları arasında derin bir bağ kurulmuş ve yapılan yardımlar netice-sinde acılar hafifletilmiş, sıkıntılara ortak olunmuştur'' dedi.

Kimse Yok Mu Derneği genel sekreteri Savaş Metin de Filipinli heyetin Türkiye’de olmasından ve kendilerine verilen şeref pla-keti nedeniyle şükranlarını ifade ederek şöyle konuştu : “Öncelikle Afrika Birliği ile her konuda çalışmak üzere protokol anlaşması yaptığımızı belirtmek istiyorum. Bu bağ-lamda, Filipinler devleti adına Genel Kurmay başkanı bir heyet göndererek teşekkürlerini göndermiş olması bizleri mutlu etti, ken-dilerine buradan teşekkür ediyorum'' dedi. Savaş Metin sözlerini sürdürürken,'' Kimse Yok Mu olarak dünyanın neresinde insan adına, insanlık adına bir ihtiyaç varsa orada olacağımızı ifade etmek istiyorum. Derne-ğin faaliyetleri nedeniyle bir çok ülkeden şeref ve üstün hizmet madalyası aldıklarına dikkat çekti. Metin, başta TBMM olmak üzere birçok ülkenin meclis başkanlığından üstün hizmet madalyası aldıklarını hatırlattı. Japonya, Filipinler, Peru, Somali, Bosna, Sırbistan, Arnavutluk, Malavi gibi 70 ülkeden de takdir ve teşekkür belgesi aldıklarına dikkat çeken Metin, “113 ülkede ihtiyaç sahibi insanlara milletimizin yardımlarını ulaştırdık, ulaştırmaya da devam edeceğiz” dedi.

6 BİN 500 KİŞİYE ACİL GIDA PAKETİKimse Yok Mu Derneği, Filipinler’deki

Haiyan Tayfunu’nun yerle bir ettiği Taclo-ban şehrine ilk ulaşan insani yardım ekibi olmuştu. ASYA ekiplerine özel olarak tahsis edilen helikopter ile tüm bölge taranarak en ücra köşelere kadar arama kurtarma çalışmaları yapılmış, sonrasında yıkılan sağlık tesisinin yeniden yapılması yanında kadın sığınma merkezi ve bir yetimhane yapılarak bölgede hizmet vermeye başlamıştı. Bölge-deki çalışmalarda ayrıca 6 bin 500 kişinin istifade edeceği 25 tonluk acil gıda paketinin dağıtımı da yapılarak bölge insanının yaraları sarılmaya çalışıldı. Bunlara ek olarak yine Kimse Yok Mu tarafından eğitim çağındaki öğrenciler için 50 bilgisayar ve tam donanımlı bir ambulans da yerel yöneticilere teslim edilmişti. CİHAN

Hasta yatağında emekli edilen emniyet müdürü Abdülkadir Uysal vefat etti1

Kanser tedavisi gördüğü hastanede solunum cihazına bağlıyken emeklilik

tebligatı yapılan 1. Sınıf Emniyet Müdürü Abdulkadir Uysal hayatını kaybetti. Geçti-ğimiz günlerde iki polis, Uysal’ın emeklilik işlemlerini hastanede yapmış, ardından da kimliğine el koymuştu.

Emniyet Genel Müdürlüğü Yüksek Değerlendirme Kurulu kararı ile geçtiğimiz günlerde değişik rütbelerdeki bin 776 em-niyet müdürü ile 10 emniyet amiri, tasfiye niteliği taşıyan bir uygulamayla Emekli edilmişti. Zorunlu emekli edilen emniyet müdürleri arasında 1. Sınıf Emniyet Müdürü Polis Başmüfettişi Abdulkadir Uysal da yer alıyordu. 26 yıldır kurum bünyesinde değişik şehirlerde farklı görevlerde hizmet eden Uysal’a emeklilik duyurusu, hasta yatağında cep telefonu kısa mesajı ile yapılarak ‘ilişik kesme’ işlemleri için kuruma başvurması

istendi. Kararı saygıyla karşılayan Uysal, yatağa bağlı olarak tedavi gördüğünü be-lirterek durumu doktor raporu ile bildirdi. Ancak Emniyet Genel Müdürlüğü, hasta müdürün taburcu olmasını beklemeden Malatya İl Emniyet Müdürlüğü’nden 2 polis memurunu görevlendirerek, hastanede ilişik kesme işlemlerinin yapılması talimatını verdi. Görevli polis memurları hastaneye gelerek, Uysal’dan, kuruma ait olduğu belirtilen kimlik ve rozetini istedi. Ayrıca, ilişik kesme işlemleri için hazırlanan evraklara imza attırarak ayrıldı.

"BÜYÜK İDEALLERİM VARDI" DEMİŞTİAbdulkadir Uysal, vefat etmeden önce

son mülakatını zor şartlar altında vermiş, emekli edilişinin üzüntüsünü paylaşmıştı. Rahatsızlıkları nedeniyle konuşmakta bile güçlük çeken Abdulkadir Uysal, 1989 yılında

emniyet bünyesinde görev yapmaya başla-dığını belirtmişti. Kurum bünyesinde farklı şehirlerde değişik görevlerde yer aldığını an-latan Uysal, “Bu mesleğe başlarken çok bü-yük ideallerim vardı. Millete, vatana hizmet etmek için ‘dürüst bir şekilde çalışacağım’ diye kendime söz vermiştim. Bingöl’ün Genç ilçesinde görev yaptım. 1994 yılında terörün yoğun olduğu dönemde çalıştım. Gece gün-düz demeden çalıştık. Çünkü biz bu ülkeyi çok seviyoruz.” ifadelerini kullanmıştı.

KİMLİĞİNE HASTA YATAĞINDA EL KOYMUŞLARDIUysal g günkü röportajında şunları

söylemişti: “Hastanede solunum cihazıyla yaşıyordum. Lavaboya bile oksijensiz gide-miyordum. Kuruma gelemeyeceğimi doktor raporuyla bildirdim. O arada yaşam müca-delesi veriyordum. Beni gıyaben emekliye

sevk etmişler. Ertesi gün 2 polis memuru geldi. Mühür beratı, zimmet defteri, mühür, kimlikleri vermemi istediler. Psikolojim zaten altüst olmuştu. Evrakların evde olduğunu, şu an temin edemeyeceğimi söyledim. ‘Biz ilişiği kesmek zorundayız’ dedi, tutanak tutarak işlemleri yaptılar. Kimliğimi istediler. 26 yıldır kimlikten ayrılmadığım için kimliği verirken o an fenalaştım. O an dünyam yıkıldı.”

GAZİANTEP’TE TOPRAĞA VERİLECEKAbdulkadir Uysal'dan acı haber bugün

geldi. Hasta yatağındayken kimliğine al konulan Uysal, ailesiyle birlikte yaşadığı Ma-latya’da hayatını kaybetti. Uysal’ın cenazesi sabah saatlerinde memleketi Gaziantep’in Nizip ilçesine gönderildi. Cenazesinin ikindi namazının ardından kılınacak cenaze namazı sonrası Nizip Mezarlığı’nda toprağa verile-ceği öğrenildi. CİHAN

VİCDANIN SESİ KISILIRSA

27 MAYIS - 2 HAZİRAN 2015 ZAMAN

EMEL TEMİZAY

1Çocukların ebeveyniyle uyuma ısrarı alışkın olduğumuz bir durum. Beş ya-

şındaki Zeynep K. de geceleri korktuğu için yatağında tek başına yatamayan miniklerden biri. Anne-babası kızlarının korkusunun sebebini anlamak ve problemi çözmek için uzmana başvuruyor. Uzman, yaptığı çalış-malar sonucunda Zeynep’in babasının an-nesine zarar vereceğine dair endişeleri oldu-ğunu anlıyor. Bu nedenle annesinin yanında uyuyarak onu koruyabileceğini düşünüyor. Sonuç aileyi oldukça şaşırtıyor. Çünkü çok mutlu ve huzurlu bir aile ortamları olduğu kanaatindedir çift. Daha sonra aileyle yapılan ayrıntılı değerlendirmede kız çocukları he-nüz üç yaşındayken babanın anneye fiziksel şiddet uyguladığı ortaya çıkar. Ebeveyn 2 yıl önceki olayın evlatlarını bu kadar etkilemiş olabileceğini tahmin edemiyorlar haliyle. Eğer yaşadıkları sorunu çocuğun önünde çözebilselerdi Zeynep’in bu korkusu da orta-dan kalkacaktı. Sorun, babanın annesinden özür dilemesiyle geç de olsa çözülüyor. An-cak her aile çocuğunun sıkıntısını gidermeyi başaramıyor ne yazık ki.

Evlilikte aynı çatı altında yaşayan iki farklı bireyin fikir ayrılıklarına düşmesi gayet doğal. Hemen her ailede bazı çatışmalar ve gerginlikler yaşanabilir. Doğru olmayan tartışmaların çok sık tekrarlanması. Eşlerin birbirlerini sözel ve fiziksel incitmeye baş-laması, saygı ve sevgiden yoksun iletişim kurmaları evdeki çocukların psikolojisinde derin yaralar açabiliyor.

Kavgalar gelişimi etkiliyorHiç anlaşmazlığın olmadığı aile ortamı

mümkün değil. Ama en azından tartışmayı uzatmamak, bir şekilde tatlıya bağlamak ve ailede huzur ortamını esas haline getirmek maharet! Arada bir yaşanan ufak tefek so-runlar çocukları fazla etkilemiyor. Hatta bazı uzmanlara göre, onların psikolojik açıdan daha dayanıklı olmalarını bile sağlıyor. Ama tartışmaların sık sık yaşanması, uzun sürmesi, evdeki atmosferin devamlı gergin olması çocuğun duygusal gelişiminde olum-suz tesirler oluşturuyor. Çünkü minikler, olayları kendi dünyalarında, kendi üzerle-rinden yaşıyor. Psikolog Sümeyye Demir’e göre okulöncesi dönemde, anne-babasının kavgasını çocuklar “Birbirlerini sevmiyorlar, dolasıyla beni de sevmiyorlar.”, “Birbirlerine kötü davranıyorlar, bana da böyle davranır-larsa...” şeklinde algılıyor. 9-10’lu yaşlarda ise suçlu arayışı başlıyor. “Hangisi hatalı, hangisi daha fazla sorun çıkarıyor.” diye düşünerek taraf belirlemeye başlıyorlar. Aile kavgaları ergenlikte çok daha sıkıntılı bir durum oluş-turabiliyor. Dışarıya yönelmenin, arkadaş ilişkilerinin öneminin artmaya başladığı bu süreçte aile içi kavgalar ergenleri aileden iyice uzaklaştırabiliyor.

Çocuk psikiyatri uzmanı Ceyhun Ca-ferov insanlarda oluşan psiko-sosyal pek çok rahatsızlığın ortaya çıkmasını çocukluk çağında yaşanan böyle tatsız hatıralara bağlıyor. Örneğin hayata karşı isteksizlik, insanlara düşmanca hisler geliştirmek, hayvanlara eziyet etmekten zevk almak, yalancılık, hırsızlık, çeşitli tikler edinmek, özgüven eksikliği, çekingenlik gibi birçok psikolojik rahatsızlığın temelinde huzursuz aile ortamında yetişmek etkili. Böylesine bir atmosferde yetişen çocuklar tırnak yeme, yalan söyleme, uyku bozukluğu, idrar ka-çırma ve saldırganlık gibi davranış problemi yaşayabiliyor.G

ERÇEKTEN ‘ÇOCUKLAR DUYMASIN’ MI?

Birçok anne-baba tartışmaya başladığı anda çocuklarının etkilenmemesi için yan-larından uzaklaşıp başka bir odaya geçiyor. Psikolog Sümeyye Demir, iyi niyetle yapılan davranışın aslında tam olarak doğru olmadığı kanaatinde. Şöyle ki başka bir odada tartışan ebeveynlerden gelen sesler, çocuğu kendi

hayal dünyasındaki şiddetin derinliği ölçü-sünde etkiliyor. Oysaki anne-babası yanında tartışırken onların davranışlarını görmesi, ebeveynlerden birinin yüzündeki gülüm-semeyi ve doğallığı sezmesi onu rahatlatan bir durum. Böylece minik, kendisini emniyet içerisinde hissetmeye devam etmiş oluyor. Burada önemli olan nokta bu tartışmaların kavgaya dönüşmeyen, anlaşmazlıkları çöz-meye çalışan bir tutum içerisinde sürdürülmesi ve mutlaka bir sonuca bağlanması. Böylece minikler zaman zaman anlaşmazlıkların ola-

bileceğini, bununla ilgili konuşulabileceğini de öğrenmiş oluyor. Psikolog Demir, konuşularak çözülemeyecek ya da gerginliğin tırmanabi-leceği tartışma konularının çocuğun yanında açılmaması konusunda uyarıyor. Açıldığı takdirde ise gerginlik oluşmadan ‘Biz en iyisi bu konuyu daha sonra konuşalım.’ diyerek konu kapatılmalı. Hiç şüphesiz, küçüklerin bilmemeleri gereken bazı konular da söz konusu olabiliyor aile hayatında. Eğer ebevey-nlerin anlaşamadığı mesele çocukları gelecekle ilgili endişelendirebilecek iflas, borç ya da

hastalık gibi konularsa onları bu üzüntülerden korumak şart. Ya da tartışma konusu çocuğun eğitim ve terbiyesiyle ilgiliyse onun olmadığı ortamda anlaşıp çözüme ulaştıktan sonra ona bilgi verilmesi daha uygun. Aksi takdirde kendi isteğini ya da yaptığını onaylamayan ebeveyne karşı öfke hissedebilir. Yetişkinler tartışma sırasında birbirlerini suçlarlarsa ço-cukların dünyasında hatalı olan ebeveyne olan güvende azalma kaçınılmaz oluyor. Güveni tesis edemeyen anne babayı ise ilerde çok daha zor günler bekliyor.

Kavga ederken çocuğu unutmayın!

27.05.2015 03:00 04:24 13:16 17:42 21:56 23:09 28.05.2015 03:00 04:22 13:16 17:43 21:58 23:11 29.05.2015 02:59 04:21 13:16 17:44 21:59 23:12 30.05.2015 02:58 04:20 13:16 17:44 22:01 23:13 31.05.2015 02:57 04:18 13:17 17:45 22:03 23:14 01.06.2015 02:56 04:17 13:17 17:46 22:04 23:15 02.06.2015 02:56 04:16 13:17 17:46 22:06 23:16

STOCKHOLM İmsak Gün. Öğl. İkindi Akşam Yatsı

27.05.2015 02:27 03:47 12:52 17:21 21:45 22:55 28.05.2015 02:26 03:45 12:52 17:22 21:46 22:56 29.05.2015 02:25 03:44 12:52 17:23 21:48 22:57 30.05.2015 02:24 03:42 12:52 17:23 21:50 22:58 31.05.2015 02:23 03:41 12:52 17:24 21:52 23:00 01.06.2015 02:22 03:39 12:53 17:25 21:54 23:01 02.06.2015 02:21 03:38 12:53 17:25 21:55 23:02

DRAMMEN İmsak Gün. Öğl. İkindi Akşam Yatsı

27.05.2015 03:00 04:24 13:16 17:42 21:56 23:09 28.05.2015 03:00 04:22 13:16 17:43 21:58 23:11 29.05.2015 02:59 04:21 13:16 17:44 21:59 23:12 30.05.2015 02:58 04:20 13:16 17:44 22:01 23:13 31.05.2015 02:57 04:18 13:17 17:45 22:03 23:14 01.06.2015 02:56 04:17 13:17 17:46 22:04 23:15 02.06.2015 02:56 04:16 13:17 17:46 22:06 23:16

27.05.2015 02:58 04:11 13:21 17:52 22:19 23:21 28.05.2015 02:57 04:09 13:21 17:52 22:21 23:23 29.05.2015 02:56 04:08 13:21 17:53 22:23 23:24 30.05.2015 02:55 04:06 13:21 17:54 22:25 23:25 31.05.2015 02:54 04:04 13:22 17:54 22:26 23:27 01.06.2015 02:53 04:03 13:22 17:55 22:28 23:28 02.06.2015 02:52 04:01 13:22 17:56 22:30 23:29

27.05.2015 02:58 04:12 13:24 17:55 22:24 23:29 28.05.2015 02:56 04:10 13:24 17:56 22:26 23:30 29.05.2015 02:55 04:08 13:25 17:57 22:28 23:31 30.05.2015 02:54 04:07 13:25 17:58 22:30 23:33 31.05.2015 02:53 04:05 13:25 17:58 22:32 23:34 01.06.2015 02:52 04:04 13:25 17:59 22:34 23:35 02.06.2015 02:52 04:02 13:25 18:00 22:36 23:36

27.05.2015 02:52 04:04 13:29 18:03 22:42 23:44 28.05.2015 02:51 04:01 13:29 18:04 22:45 23:45 29.05.2015 02:49 04:00 13:29 18:05 22:47 23:47 30.05.2015 02:48 03:58 13:29 18:05 22:49 23:48 31.05.2015 02:47 03:56 13:30 18:06 22:51 23:50 01.06.2015 02:46 03:54 13:30 18:07 22:53 23:51 02.06.2015 02:45 03:52 13:30 18:07 22:55 23:53

HELSİNKİ İmsak Gün. Öğl. İkindi Akşam Yatsı

TAMPERE İmsak Gün. Öğl. İkindi Akşam Yatsı

OSLO İmsak Gün. Öğl. İkindi Akşam YatsıGÖTEBORG İmsak Gün. Öğl. İkindi Akşam YatsıKOPENHAG İmsak Gün. Öğl. İkindi Akşam Yatsı

27.05.2015 03:19 04:46 13:23 17:44 21:47 23:04 28.05.2015 03:19 04:45 13:23 17:45 21:48 23:05 29.05.2015 03:18 04:44 13:23 17:46 21:50 23:06 30.05.2015 03:17 04:42 13:23 17:46 21:51 23:07 31.05.2015 03:16 04:41 13:23 17:47 21:53 23:07 01.06.2015 03:16 04:40 13:23 17:47 21:54 23:08 02.06.2015 03:15 04:39 13:23 17:48 21:55 23:09

27.05.2015 03:09 04:36 13:14 17:36 21:40 22:56 28.05.2015 03:09 04:34 13:14 17:37 21:41 22:57 29.05.2015 03:08 04:33 13:14 17:37 21:43 22:58 30.05.2015 03:07 04:32 13:14 17:38 21:44 22:59 31.05.2015 03:06 04:31 13:14 17:39 21:46 23:00 01.06.2015 03:06 04:30 13:14 17:39 21:47 23:01 02.06.2015 03:05 04:28 13:15 17:40 21:49 23:02

ODENSE İmsak Gün. Öğl. İkindi Akşam Yatsı

27.05.2015 03:19 04:46 13:23 17:44 21:47 23:04 28.05.2015 03:19 04:45 13:23 17:45 21:48 23:05 29.05.2015 03:18 04:44 13:23 17:46 21:50 23:06 30.05.2015 03:17 04:42 13:23 17:46 21:51 23:07 31.05.2015 03:16 04:41 13:23 17:47 21:53 23:07 01.06.2015 03:16 04:40 13:23 17:47 21:54 23:08 02.06.2015 03:15 04:39 13:23 17:48 21:55 23:09

AARHUS İmsak Gün. Öğl. İkindi Akşam Yatsı

27 MAYIS - 2 HAZİRAN 2015 ZAMAN

Cömertlik, rahmet kapılarını açarMELEK ÖZDEN

1Cömertlik ne güzel bir haslet... Hele de rıza-ı ilahi istikametinde hiçbir çıkar

gözetmeksizin yapıldığında. Verdiğin şey-lerin hesabını yapmadan ihtiyacı olanlara, büyük küçük demeden bağışladığında çok daha büyük anlamlar ifade ediyor. O kadar kolay olmasa da Asr-ı Saadet’ten günümüze bu duyguyu doruklarda yaşayan insanlar olmuş. Evvela insanların en cömerdi Kâi-natın Efendisi (sallallahu aleyhi ve sellem) bizzat yaşayarak tüm insanlığa göstermiş bunu. Zira O (aleyhissalatü vesselam) aç-lıktan karnına taş bağladığı halde eline ne geçtiyse hepsini paylaşmış. O’nun yıldızları olan ashab da aynı çizgiden gitmiş. Nebiler Serveri’nin dostum dediği Hazreti Osman, yüzlerce deveyi bir an bile düşünmeden ver-miş. Şanlı sahabi Abdurrahman bin Avf yedi yüz develik malı gözü kapalı teslim ederek

cennetle müjdelenme bahtiyarlığına ermiş. Vermenin o eşsiz tadını alanlar bu dönemde de gelmiş. Zira onlardan bazıları arkasında hesabını veremeyeceği hiçbir malı bırakmak istememiş. Bunlardan biri Hacı Kemal Erimez. Yedi sülalesine yetecek zenginlikte olmasına rağmen son yıllarında kiralık bir evde, bir okulun mütevazı odasında yatıp kalkmış. Arkasında dünya namına hiçbir şey bırakmamış. Bir diğeri ticaretten çok iyi paralar kazanıp onlarla zeytin tarlaları, daireler, dükkânlar almış. En sonunda ken-disine, Yüce Rabb’imizce emanet olarak verildiğini düşündüğü bütün kazandıklarını asıl sahibinin rızasını kazanmak için harca-mış. Bu hususta Peygamber Efendimiz, cö-mert kişinin, Allah’a, insanlara ve cennete yakın, cehennemden ise uzak olduğunu buyuruyor. Ebû Hureyre’den (radıyallahu anh) rivayet edilen ve Nebiler Serveri’nin ashabına anlatmış olduğu ‘Buluttan Gelen Ses’ kıssası da vermenin Allah katında de-

receleri yükselttiğini gösteriyor.

İNFAKIN DEĞERİNİ BİLENLEREFahri Kainat Efendimiz’in (sallallâhu

aleyhi ve sellem) şöyle buyurduğu anlatılır: Adamın biri bir gün çölde yürürken “Filan-canın bahçesini sula” diye buluttan bir ses duyar. Şaşırmış vaziyette işittiklerinin nerden geldiğine bakar. Sesin bir buluttan geldiğini fark edince onu takip eder. Bir de ne görsün! Bulut derhal emredilen yere doğru yönelir ve suyunu taşlık bir araziye boşaltır. Adamın şaşkınlığı devam eder, zira su yataklarından biri, suyun hepsini toplar. Sanki bir şeyler onun, o tarlayı sulaması için elinden geleni yapıyordur. Vakit kaybetmeden adam suyu akış istikametinde takip etmeye başlar. Bir de bakar ki, başka bir adam bahçesinde suyu sağa sola dağıtıp duruyor. Suyu takip eden kişi, bahçedekine “Ey Allah’ın kulu adın nedir?” der. Adam, bulutun bahçesini sulamasını isteği kişidir. Bahçesini sulayan

kişi buluttan sesi duyan adama, adını neden öğrenmek istediğini sorar. Yaşadıklarını anlatan adam “Ben bulutun içinden bir ses duydum. Senin ismini vererek ‘Filancanın bahçesini sula’ diye emredildi. Sen bu dere-ceye erecek ne yapıyorsun? Bahçedeki bulut bile tarlanı sulaman için yağmur boşaltıyor?’” diye söyleyince. Adam ise şöyle cevap verir: “Mademki bunu sordun, söyleyeyim. Ben her yıl bahçemden belli bir miktar mahsul elde ederim. Sonra oturur bir hesap yaparım. En sonunda da ürünümün üçte birini tasadduk ederim. Üçte birini yeriz. Diğer üçte birini de tohumluk olarak bahçeye ayırırım.” der.

Bizler infak etmenin Rabb’imiz katında ne kadar değerli olduğunu pek anlaya-mıyoruz ne yazık ki. Ancak yaptığımız en küçük bir iyilik Allah katında derecemizin yükselmesine vesile olabilir. Önemli olan sadece O’nun rızasını gözeterek vermenin tadına varmak.

27 MAYIS - 2 HAZİRAN 2015 ZAMAN

Erdoğan: “Bu fakir hiçbir zaman sultan olma gayretinde olmadı.”

Nabi Avcı’nın “eğitim fevkalade” dediği vakitlerde, Ankara’da bir okul müdürü öğrencinin kafasıyla tahta siliyordu. CHP, “Merkez Türkiye” projesini açıkladı.

Tokat’ta polisten 60 yaşındaki çiftçiye tekme.

Türkiye’de her 5 gençten 1’i işsiz...

Yalçın Akdoğan, HDP’nin barajı aşması halinde çözüm sürecini bitireceğini söyledi.

Basını susturma girişimleri...

E

Nabi A c ’n n “eğitim fe kalade” dediği akitlerde

Her yiğit’in yoğurt yiyişi farklıdır.

Bal tutan parmağını yalar.

Büyük aşklar bir TOMA’yla başlar.

27 MAYIS - 2 HAZİRAN 2015 ZAMAN

YAZ MEYVELERİNİN DÜŞÜNDÜRDÜKLERİKİRAZ: Tekli kirazlara haksızlık ediliyor. Her kirazın bir çifti olması mı lazım illa? Üstelik çiftli kirazı kulağına takıp “bak küpe yap-tım” diyen çocuklardan uzak tutun.ERİK: Tamam iyi hoş da, bunun kadar abartılıp çok yiyince de acayip karın ağrısı yapan bir dünya nimeti tanımıyorum. Bazı insanlara benziyor…KAYISI: İç Anadolu kültürünün erik yerine ikâme etmeye çalıştığı ama beceremediği şey.YENİDÜNYA: Her duyduğumda aklıma is-temsiz şu dizeler geliyor: “Eski dünya, yeni dünya, bütün akvam-ı beşer!” Haliyle yabancılaşıyorum.ÇİLEK: Kokusu güzel de, artık hangi mey-venin kokusu var ki azizim?KARPUZ: Küçükken kabuğa en yakın kısımlarını çok seviyordum neyse ki! Zira oraları ben yemesem, her karpuz aldığı-mızda ailecek yarısını çöpe atacaktık.

CUMBURLOP NİKİ

BU SAY FA, M. FET HUL LAH GÜ LEN HO CA EFEN DI’NIN SOH BET VE YA ZI LA RI ESAS ALI NA RAK HAZIRLANMAKTADIR.

kur su@za man.com.tr

İkindi Sohbetleri

İkindi Sohbetleri

nbiya-i izâm ve onların yolunu takip eden bu büyük zatlar, irşat ve tebliğ vazifesini hayatları-nın gayesi bilmiş, duygu ve düşüncelerini hep o iş etrafında örgülemiş, gözlerinin içine başka hayallerin girmesine asla müsaade etmemiş,

hep doğru düşünmüş, doğru karar vermiş ve doğru hareket etmişlerse, o zaman, zılliyet planında onların takipçileri olan günümüz mürşitlerinin de, mefkûrelerine hep sâdık kalma-ları, yüzlerine gülen dünyanın cazibedar güzellikleri karşı-sında asla yol ve yön değiştirmemeleri gerekir. Aksi takdirde dine hizmet şerefiyle serfiraz kılınan bir fert, asıl vazifesini unutup dünyanın cazibedar güzellikleri peşinden koşarsa, maksadının aksiyle tokat yer ve hayatını fiyaskolar fasit dai-resi içinde sürdürür durur.

Meselâ günümüzde, vira bismillah deyip ilim ve irfan hayatımız adına okul, üniversite, hazırlık kursu ve kültür lo-kalleri açan, dünyanın dört bir yanına hicret ederek bu işin rehberliğini yapan insanlar, Allah’ın rızası ve Efendimiz’in (sallallâhu aleyhi ve sellem) teveccühünü kazanmayı bir tara-fa bırakıp, kendilerince başka dünyevî işlerin peşinde olurlar-sa, peşinden koştukları o işlerde başarısız olur, künde künde üstüne devrilebilirler.

Evet, bidayette çok yüksek ideallere talip ve dilbeste olan bu insanlar, bunu bırakır, çok küçük şeylere tenez-zül eder, dünyevî bir kısım projelere girerlerse, ahiret pro-jelerindeki vazife ve işlerini karıştırırlar. Böyle olunca da, Cenâb-ı Hak, peygamberlik mesleği olan irşat ve tebliğ vazifesini, bu büyük manevî nimeti onların elinden alaca-ğı gibi, dünyevî işlerinde de onları muvaffak kılmaz. Hatta bir kısım başarılar söz konusu olursa, bunu bir mekr-i İlâhî bilmeli ve bu ağır günahın cezasının öteye havale edildiği düşünülmelidir.

KONUMUNUN HAKKINI VERElbette ki inanan insanlar içinde de ticaretle uğraşan, çalı-şıp çabalayan, para kazanan, maddî imkân ve servet-lere sahip bulunan insanlar olacaktır. Fakat kader-i İlâhî tarafından bir insan bir yere sevk olunmuş ve sevk olunduğu o konum bir nefer misali kendine ait hiçbir şeyi düşünmeksizin sırf millet hesabına çalışıp çabalamayı gerektiren bir makamsa, insanın bu mazhariyetin farkında olup ona göre hareket etmesi gerekir.

Evet, kâ-hir bir kudret taraf ından bir vazife

taksimi yapılmış ve buna göre herkese bir yer düşmüştür. Bazıları ticaretle uğraşıp sanayi ile iştigal ederken, bazıları da bir yerde memur olup öğretmenlik, rehberlik veya idarecilik yapmaktadır. İşte öyle vazifeler, öyle konumlar vardır ki, o vazife tam bir adanmışlık içinde, irşat, tebliğ ve temsil dışında başka hiçbir şey düşünmemeyi gerektirir. Dolayısıyla herkes bulunduğu yerin hakkını vermeye, bulunduğu o konumda rantabl olmaya çalışmalıdır.

Meselâ, idareci, rehber, öğretmen konumunda bulunan bir insanın omuzları üzerinde, okumada farklı yöntemler geliştirme, farklı terkip ve tahlillere ulaşma, konuları daha renkli ve daha farklı formatlarla sunma ve böylece kalp ve zihinleri aydınlatma gibi önemli bir vazife bulunuyorken, bütün bunları bırakıp dünyevî bir kısım emeller peşinde koşması; koşup kalp ve zihin dağınıklığına düşmesi ne öl-çüde doğrudur; sizlerin iz’an, insaf ve vicdanlarınıza havale ediyorum. Bu açıdan, Allah bazılarını bu istikamete sevk etmişse, o talihliler, artık hedefe kilitli bir hâlde, başka hiç-

bir arayışa girmeden, sağa-sola bakmadan, herhangi bir inhiraf yaşamadan yollarına devam etmesini bilmelidirler. Eğer onlar bu mevzuda hedef ve gayelerinden sapmaz, saf-vet ve samimiyet içinde sa’y u gayretlerini de-vam ettirirlerse, Cenâb-ı Hak da onlara eks-tra lütuflarda bulunur ve onlara çok önemli hizmetler, o hizmetlerde çok önemli muvaffakiyetler nasip eder.

O, YARI YOLDA BIRAKMAZMeselâ sizin hakkınızda bir camide müezzinlik veya vaizlik yapacağınıza dair bir takdir vardır. Siz bu imkân ve fırsatı de-ğerlendirir, söylediğiniz her şeyi kalbinizin sesi olarak söyler, duygularınızı, kalbinize bir mızrap vuruyor gibi seslendirir, dilinizden dökülen her kelimenin gönlünüzün sesi olmasına dikkat edersiniz. Allah’ı duyurma, O’nun gönüllerde iz bırak-ması ve heyecan uyarması mevzuunda ölesiye bir gayret sarf edersiniz. Kendinizi anlatmaz, kendiniz adına milletin takdir-lerinden bir şey kotarmaya uğraşmazsınız, Cenâb-ı Hak da ekstra istidatlar bahşedip mevcut kabiliyetinizin çok üstünde size muvaffakiyetler ihsan eder. İsterseniz Alvar İmamı’nın şu ifadelerine bir de bu açıdan bakabilirsiniz:

Sen Mevlâ’yı seven deMevlâ seni sevmez mi?Rızasına iven deHak rızasın vermez mi?

Sen Hakk’ın kapısındaCanlar feda eylesenEmrince hizmet etsenAllah ecrin vermez mi?

Sular gibi çağlasanEyyub gibi ağlasanCiğergâhı dağlasanAhvalini sormaz mı?

Bu açıdan, kabiliyetleriniz ne seviyede olursa olsun, siz hakka dilbeste olunca, Allah da (celle celâluhu) sizi yarı yolda bırakmaz ve sizi yüz üstü terk etmez. O zaman gelin, kabiliyet ve istidatlarımızı Allah’ın rızasını kazanma ve nâm-ı celîl-i sübhanisini insanlığa duyurma istikame-tinde santimini zayi etmeksizin kullanalım; kullanalım ki, Cenâb-ı Hak da istidat ve kabiliyetlerimizi olduğunun üs-tünde inkişaf ettirip azları çok, birleri bin etsin. Âmin!

EBu yol uzundur,derin sular var

Ya İlâhî! Ulu dergâhına sığınan bu kimsesiz kulunu kapından kovacak olursan ben gidip hangi kapıya iltica edebilirim ki! İlâhî! Yakınlığından mahrum

edersen beni, o zaman ben kimin yakınlığını umabilirim ki! İlâhî! Şayet Sen bana azap etmeyi murad buyurursan, ben biliyorum ki, cezalandırılmaya

fazlasıyla müstahakım! Fakat affınla sarıp sarmalarsan, o da Senin lütfun ve keremindir.

Eğer bir insan, günah çukurlarından birine düşmüşse hiç vakit kaybetmeden tevbeyle kendini yenilemeli ve işlediği günahın hacaletini bir ömür boyu vicdanında duyup hissederek onunla iki büklüm olmalıdır. Çünkü hakikî mü’min, günahının üzerinden elli-altmış sene geçmiş olsa dahi, onu her hatırladığında daha dün yapmışçasına kalbine bir zıpkın saplanmış gibi ızdırap duymalıdır.

Abdullah Aymaz

Zerre zerre hiçliği hissetmekİbadet, aczini ve fakrını Hak katında hissedip hayret ve

muhabbetle secdeye kapanmaktır.Yolu, yordamı, mesleği, meşrebi reşha (sızıntı) olanlar,

kendi zâtlarında fakirdirler; hiçbir şeyleri yoktur ki, ona dayanıp kendilerine güvensinler… Hiçbir renkleri yoktur onunla görünsünler. Başka şeyleri tanımıyorlar ki ona yönelsinler. Hâlis bir safvetleri var ki, doğrudan doğruya Hak Güneşinin timsâlini göz bebeklerinde saklıyorlar.

Özellikleri bunlar olanların, gurur, kibir, gaflet, enâniyet, semtlerine sokulmaması lâzım… Eğer bilerek veya bilmeyerek böyle bir şeye maruz kalıp, bir imtihana tutulurlarsa, Cenab-ı Hak kemâli merhametiyle onları bazı sıkıntılı süreçlerle bu ârızalardan temizler. Sadece temizlemekle bırakmaz, dayanıklıklarını da artırır. Yüksek bir eğitimden geçmişçesine kemâle liyakatin nişanları ile taltif eder… Yepyeni ve daha büyük açılım ve atılımlara zemin hazırlar. Dünya çapında işler yapacak, cihanı aydınlatacak nurların merkezi organizesini yapacak bir nüveyi, kendi halinde Van’da, Erek

Dağı’nda bırakmaz. Onu zâlimlerin eliyle alıp getirir Isparta’ya, oradan Barla gibi gözlerden ırak bir yere “Ve le kad mekkennâ” sırrıyla Hz. Yusuf’a yaptığı gibi yerleştirir… Onun reklamını yaptırıp tanıtmak için Eskişehir, Denizli, Afyon mahkemelerinde arz-ı dîdar ettirir… Sonraları onun yolunda, Yirmi Yedi Mayıs’lar, On İki Mart’lar, On İki Eylül’ler, Yirmi Sekiz Şubat’lar, Ergenekon’lar, Balyoz’lar ve günümüzdeki süreçler icat eder. Bunların hepsinde bir tasaffî ve terakki vardır… Bunlar mânevî tekamülün menzilleridir. Şimdi Üstad Hazretleri’nin şu ifadelerini “Bana hitap ediyor, bütün bunları bana söylüyor” diyerek derin derin

bir mütalaa edelim:“Kendimce câ-yı hayret ve medar-ı şükran bir taarruz: Bu

fevkalâde enâniyetli ehl-i dünyanın enâniyet işinde o kadar hassasiyet var ki, eğer şuuren olsaydı, keramet derecesinde veyahut büyük bir dehâ derecesinde bir muamele olurdu. O muamele de şudur: Kendi nefsim ve aklım bende hissetmedikleri bir parça riyâkârâne enâniyet vaziyetini, onlar enâniyetlerinin hassasiyet mizanıyla hissediyorlar gibi, şiddetli bir surette, ben hissetmediğim enâniyetimin karşısına çıkıyorlar. Bu sekiz dokuz senede, sekiz dokuz defa tecrübem var ki, onların zalimâne bana karşı muamelelerinin vukuundan sonra, kader-i İlâhîyi düşünüp, ‘Niçin bunları bana musallat etti?’ diye nefsimin desiselerini arıyordum. Her defada, ya nefsim şuursuz olarak enâniyete fıtrî meyletmiş veyahut bilerek beni aldatmış, anlıyorum. O vakit, kader-i İlâhî, o zalimlerin zulmü içerisinde, hakkımda adalet etmiş derdim.

“Ezcümle (bu cümleden olarak), bu yazın arkadaşlarım güzel bir ata beni bindirdiler. Bir seyrangâha gittim. Şuursuz olarak, nefsimde hodfuruşâne bir keyif arzusu uyanmakla, ehl-i dünya öyle şiddetli o arzumun karşısına çıktılar ki, yalnız o gizli arzuyu değil, belki çok iştahlarımı kestiler. Hattâ, ezcümle, bu defa Ramazan’dan sonra, eski zamanda gayet büyük, kudsî bir imamın bize karşı gaybî kerametiyle iltifatından sonra kardeşlerimin takvâ ve ihlâsları ve ziyaretçilerin hürmet ve hüsn-ü zanları içinde, ben bilmeyerek, nefsim müftehirâne, güya müteşekkirâne perdesi altında riyâkârâne bir enâniyet vaziyetini almak istedi. Birden bu ehl-i dünyanın hadsiz hassasiyetle ve hattâ riyâkârlığın zerrelerini de hissedebilir bir tarzda, birden bana iliştiler. Ben Cenâb-ı Hakk’a şükrediyorum ki, bunların zulmü bana bir vasıta-i ihlâs oldu.” (Yirmi İkinci Lem’a’nın Hâtimesi)

Tekrar tekrar okuyup biz de, dersimizi ve ibretimizi almaya çalışalım…

HAFTANIN DUASI SÖZÜN ÖZÜ

“Kendimce câ-yı hayret ve medar-ı şükran bir taarruz: Bu fevkalâde enâniyetli ehl-i dünyanın enâniyet işinde o kadar hassasiyet var ki, eğer şuuren olsaydı, keramet derecesinde veyahut büyük bir dehâ derecesinde bir muamele olurdu. O muamele de şudur: Kendi nefsim ve aklım bende hissetmedikleri bir parça riyâkârâne enâniyet vaziyetini, onlar enâniyetlerinin hassasiyet mizanıyla hissediyorlar gibi, şiddetli bir surette, ben hissetmediğim enâniyetimin karşısına çıkıyorlar.

O’nun Yolundahis dünyasıBulanlar Hakk’ı buldu, buldular can içinde.Kalanlar yolda kaldı, kaldılar zan içinde.

Arayan bulur mutlak, münkire bulmak ırak,Kuluna O son durak, gönülden han içinde...

O’nu dost bilmeyen ruh, yokluğa ermeyen ruh,Uğrunda ölmeyen ruh, kaldı hüsran içinde.

Haydin dostlar varalım, Yâr eline erelim!Gül cemâlin görelim, nurlu bir an içinde.

Dünya gaddar ve yaman, etraf sisli ve duman,Böylece kalmak ziyan, en az zaman içinde.

Bizler yolcu O gaye, O’na ermek ne pâye!İman buna sermaye, hem bir “emân” içinde...

M. Fethullah Gülen

Şeytanınhoşuna giden şey

fasıldan fasıla

llah Resûlü (sallallâhu aleyhi ve sellem), şey-tanın, eşlerin arasının açılması ve bir yuvanın yıkılmasına sevindiği kadar başka hiçbir şeye sevinmediğini ifade buyuruyor. Söz konusu

hadis-i şerif şu şekildedir: “İblis tahtını su üzerine kurar. Son-ra yapacakları kötülükleri yapmak üzere avenesini sağa sola gönderir. Makam ve mevkice ona en yakın olan, fitnenin en büyüğünü yapandır. Hepsi yaptıklarını anlatmak üzere İblis’in yanına gelir ve içlerinden birisi: ‘Ben şunu, şunu yaptım.’ der. Ancak İblis, ona, ‘Senin yaptığın da bir şey mi?’ der. Sonra bir başkası gelir ve ‘Falan adamı, karısından boşayıncaya kadar onun yakasını bırakmadım.’ der. İblis bundan o kadar mem-nun olur ki, hemen onu yanına çağırır ve ‘Sen ne kadar şirin-sin!’ diyerek ona iltifat eder.” (Müslim)

Demek ki şeytan açısından bir yuvanın dağılması o denli önemli bir mesele ki, o, insanları, diğer kötülüklere sürükle-yen avenesine iltifat etmezken, karı-kocayı birbirinden ayıran yardımcısına iltifat etmekte, kim bilir belki de onu ödüllen-dirmektedir. Peki, ama şeytan için, bu mesele niçin, bu kadar önemlidir? Çünkü o, esasında, bir yuvanın canına okumakla sadece iki insanın canına okumuş olmuyor. Bir yuvayı yık-makla o, aynı zamanda çoluk çocuğun, ayrılan eşlerin anne babalarının, yakınlarının, sevenlerinin, hatta diyebiliriz ki, bir manada bütün bir toplumun canına okumuş oluyor. Zira toplumun molekülü konumunda bulunan aile dağılınca, top-lumda da çatlaklar meydana gelmekte ve toplum çok ciddi deformasyonlara maruz kalmaktadır. Ayrıca birbirinden ayrı-lan eşler, başkaları için de kötü örnek oluşturmakta, bu du-rum bulaşıcı bir virüs gibi diğer yuvalara da sirayet etmektedir. Görüldüğü gibi şeytan, zahiren belki küçük gibi görünen bir iş çevirmekte, fakat esasında o, yaptığı bu kötülükle çok şeyin altını-üstüne getirmektedir.

Bu itibarla asla unutulmamalı ki, şeytan, cennet köşesi ol-maya namzet bir yuvayı bir cehennem çukuru haline getire-bilmek için, hiçbir zaman boş durmayacak, eşleri birbirine dü-şürmek için elinden gelen her şeyi yapacaktır. Ayrıca bu hedef istikametinde, avucunun içine alıp istediği gibi yönlendirdiği şeytanlaşmış insanlar vasıtasıyla da aile müessesesine sürekli zarar vermek isteyecektir.

A

27 MAYIS - 2 HAZİRAN 2015 ZAMAN

BULMACA40 BU

Hazrlayan: Ali Topdağa.topdag@zaman.com.tr

5

Kutulardaki her say bir harfin karşlğdr. Verilen ipuçlarn kullanarak diğer kutular doldurun ve hayat-mza yön verecek prlanta tavsiyeyi tamamlayn.

PARAGRAF TAMAMLAMAA

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15D N K

16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29Ş C

1 10 16 10 9 17 2 6 2 21 15 11 3 7 12

9 13 21 15 3 15 3 6 21 5 12 22 8 21 9

23 9 7 12 22 24 9 24 14 20 11 18 2 5 3

5 16 3 1 1 2 18 22 3 25 23 5 18 23 9

21 22 21 5 15 21 5 16 23 11 23 9 1 21 15

2 9 1 3 8 3 4 12 22 21 5 21 15 15 21

22 8 21 8 23 4 23 18 2 8 3 9 2 1 2

5 6 2 15 2 9 1 3 8 3 4 3 8 10 11

26 2 18 8 21 9 21 1 21 1 2 19 3 16 18

3 5 8 2 8 3 4 3 11 21 19 22 21 5

E D U E C A S E T T E Y D B İ

Y B H N A H A T N E Z R A H N

Y İMekkelil-

erle yaplan ilk antlaşma

Namazn şartlarndan R E T F I Z

Kur'an'da ad geçen tek

sahabeİ S E H

E Oİslam'n

şartlarndan biri

Dinden çkan M İ İ A H Allah'n sevgilisi H A B U A

U R T R Ü T S H Kur'an! ezberleyen E İ B İ L L

Ç D E Z R E İlk ayetin geldiği dağ A E L A R Ş B U

T M A A HHz. İsmail'in kardeşi olan peygamber

C K M A H Arş taşyan melekler

En çok hadis rivayet eden

sahabiE H

U T K HTevrat

gönderilen peygamber

B E K İ A HKur'an' okuyup bitirme

Cud, sehavet E U

E R Z A A E L İ L T İ M C R R

T İ M U S R U N T R E M Ö Y E

Kutular doldurulmuş bulmaca aşağdaki gibidir. Sizden istediğimiz soru kutusundan çkp sadece yatay ve düşey ilerleyerek bütün kutular kullanp çözümü işaretlemek. Her harfi sadece bir kere kullanabilirsiniz.

ZİNCİR BULMACA

ZİNCİR BULMACA

PARAGRAF TAMAMLAMA

GEÇEN HAFTANIN ÇÖZÜMLERİ

Benim dünya ile ne alakam olabilir ki! Benim dünyadaki hâlim,bir ağacn altnda gölgelenip azck dilendikten sonra yolunadevam eden bir yolcunun hâline benzer. (Hadis-i Şerif)

ÜL

ES

YE

LÜ

Sİ

AB

İT

S

RKa

be'd

eki

müb

arek

taş

EV

MA

NL

IT

SN

İH

adis

evi

İ

EH

DT

EA

SEf

endi

miz'

in

saka

l-

şerif

iH

EA

HB

DD

CA

HDö

rdün

cü

halif

eD

Aİ

EY

RZ

Hay

vanl

arla

ko

nuşa

n pe

ygam

ber

DA

A

RZ

AÜ

MKu

r'an'

tefs

ie e

den

ÜT

Ü15

gün

de

İbra

nice

öğ

rene

n sa

habi

ZE

YR

H

ET

İF

EGe

nçlik

ka

hram

anlk

FT

VYa

banc,

mas

ivaY

AR

UL

İL

ABi

r hac

çeşi

diS

Sİ

EV

AĞ

Huy

, sec

iyeL

AK

İR

AH

UT

Rİm

ann

şa

rtla

end

an

biri

Kİ

TA

HC

U

DM

üslü

man

larn

ilk

savaş

CT

ET

AM

RA

AA

HAl

lah'n

or

dusu

N

EB

CI

ME

Nİ

AL

PL

LU

D

12

34

56

78

910

1112

1314

15İ

BA

KO

CN

IE

ĞL

TG

RH

1617

1819

2021

2223

2425

2627

2829

DÖ

PZ

SU

MÜ

YV

FŞ

BE

Nİ

MD

ÜN

YA

İL

EN

E

AL

AK

AM

OL

AB

İL

İR

K

İB

EN

İM

DÜ

NY

AD

AK

İ

HA

Lİ

MB

İR

AĞ

AC

IN

A

LT

IN

DA

GÖ

LG

EL

EN

İ

PA

ZI

CI

KD

İN

LE

ND

İ

KT

EN

SO

NR

AY

OL

UN

A

DE

VA

ME

DE

NB

İR

YO

L

CU

NU

NH

AL

İN

EB

EN

Z

ER

HA

Dİ

Sİ

ŞE

Rİ

F

27 MAYIS - 2 HAZİRAN 2015 ZAMAN

Nokt

alar

birle

tir

Eksik

parç

aVe

rilen

par

çala

rn ye

rlerin

i res

imde

iar

etle

yebi

lir m

isini

z?

Nokt

alar

birl

etir

lem

çeng

eli

M. r

esim

li çe

ngel

1’de

n ba

laya

rak

tüm

no

ktal

ar

sray

la

birle

tirin

.

DB

AS

LA

NV

VK

UB

UL

UT

LL

K LE

LM

AS

YE

ON

ÜÇ

LB

ÝN

ZY

LÝ

SK

EÝ

NE

ID

YS

KI

RK

ÝK

ÝE

EÝ

KY

DO

KU

ZY

ÜZ

ÜÇ

ÝÝ

ÇZ

Z

19 M

AYIS

201

5 SA

LI

Yeni

Bah

ar Ço

cuk 08

-09 B

ulm

acal

arFark

Bulm

aca

Dijit

alçk

arm

a

Fark

bulm

aca

Geçe

n ha

ftan

n çö

züm

ü

Dijit

al ra

kam

larla

yap

lan

bu ç

karm

a i

lem

inde

raka

mla

rn b

az p

arça

lar

silin

mi

. Yan

da

veril

en ra

kam

larn

tam

amn

kul

lanm

ak zo

rund

a ol

mad

nz g

ibi,

bir r

akam

çka

rma

ile

min

de b

irden

fazl

a ke

z de

kulla

nabi

lirsi

niz.

Aca

ba b

u ç

karm

a i

lem

ini b

ulab

ilir m

isin

iz?

Veril

en ik

i res

im b

irbiri

nin

ayn

syd

. Am

a ko

pyal

ama

esna

snd

a çi

zer

baz

eyl

eri f

arkl

çizd

i. Ac

aba

bu 1

0 fa

rk b

ula-

bilir

mis

iniz

?

19 M

AYIS

201

5 SA

LI

ÇÖZMECE

26 MART - 1 NİSAN 2014

Ahmet Şahin

Yeni Bahar Çocuk 15

19 MAYIS 2015 SALI

12345

Malzemeler:YapştrcYuvarlak siyah fon kâğd2 adet çubuk şeklinde kesilmiş siyah fon kâğd2 adet oynayan göz20 adet siyah daire fon kâğd2 adet büyük krmz fon kâğd

1

2

3

4

5

6

6

KÂĞIT HELVA

İlk olarak siyah kâğdn alt ksmna krmz fon kâğdn yapştrn. Küçük siyah fon kâğtlarn krmz fon kâğdnn üzerine yapştrn.

Oynayan gözleri siyah fon kâğdnn üzerine ya-pştrn. Çubuk şeklindeki fon kâğtlarnn üzerine daireleri yapştrn.

Baş ksmna hazrladğnz, antenleri alttan ya-pştrn. Diğer krmz fon kâğdn ikiye katlayp, siyah daireleri iç ve dş ksmlarna yapştrn. Sonrasnda diğer dairenin üzerine kat yerinden yapştrn, kolay gelsin.

Kâğt Helva artk görüntülü :)

erhaba canm arkadaşlarm. Bu hafta sizlere çok

güzel bir haberim var. Artk faaliyetlerimizin yaplşn video.zaman.com.tr ad-resinden izleyebilirsiniz. Bundan sonra cannz ne zaman faaliyet yapmak isterse sizlerle birlikte ola-cağz. Hoşça kaln.

M

HAZIRLAYAN: SEÇİL İLGÜN ANGÜNs.angun@zaman.com.tr

Resimli elbiselerle namaz kılmak üzerine

Soru: Son senelerde giydiğimiz giysilerin üzerinde insan ve çeşitli hayvan resimleri marka olarak yer almaktadır. Bu gibi insan ve hayvan resimlerinin bulunduğu giysilerle kılınan namazların caiz olmayacağını söyleyenler olduğu gibi, bir mahzur olmayacağını söy-leyenler de vardır. Gittikçe çoğalan bu gibi konularda biraz genişçe bilgi verirseniz şüphelerden kurtulacak, ibadetlerimizi huzur içinde yapmaya yöneleceğiz. Bu konulara ait vereceğiniz geniş bilgiyi ümitle bekliyoruz..Cevap: Resimli elbise konusunda geçmişte verdiğim cevap-

larımda başta şu ayırıma dikkat çekerek demiştim ki: -Resim canlıya ait olur, cansıza ait olur. Cansıza ait ağaç, göl,

dağ, yeşillik gibi tabiat manzaralarında hiçbir mahzur söz konusu olmaz. Bunları yapmakta, duvarlarda asılı bulundurmakta bir yasak yoktur. Çünkü bu manzaralar canlıya ait yasak resimlerden sayılmazlar.

Ancak canlı varlıklara ait insan ve hayvan resimleri böyle mahzursuz değildirler. Çünkü canlıya ait insan ve hayvan re-simleri, namaz kılan kimsenin elbisesinde ve kıblesinde görünür halde bulunursa, namaz sahih olsa da mekruh olur. Yan tarafta asılı bulunursa mekruhluk azalır, arkada kalırsa mahzur daha da azalmış kabul edilir.

Şayet bu resimler yaşamayacak derecede yarım olursa, yahut da bakınca seçilemeyecek kadar silik ve küçük görülürse, bu defa mahzur hiç söz konusu olmaz. Nitekim vesikalık resimler, ya da eşya arasında üzeri örtülü duran görülmeyen resimlerde mahzur söz konusu değildir.

Bu tespitlerden sonra denebilir ki: Geriden bakınca açıkça görülen insan ve hayvan resimli tişörtleri namazda giymek (namazı bozmasa da) mekruh hale getirir.

Nitekim fıkıh kitaplarında namazın mekruhları sayılırken resimli elbiselerle kılınan namazlar da bu mekruhlar arasında sayılarak şöyle denmektedir:

-Üzerinde canlı varlıklara ait boy resimlerinin bulunduğu elbise ile namaz kılmak mekruhtur!.. Mümkünse böyle boy resimli tişört gibi giysiler namazda giyilmemeli, yahut da üze-rine resimsiz elbise giyerek görünmez hale getirilerek namaz kılınmalıdır!.

-Ceplerde bulunan vesikalık yarım resimlerin mahzuru olmadığı gibi, üzeri örtülmüş resimler de mahzur getirmez. Bundan dolayı hatıra olarak çekilen aile boy resimleri kapalı yerlerde muhafaza edilir, kılınacak namazı mekruh hale getirecek şekilde duvarlara asılmazlar.

-Üzerinde namaz kılınacak seccadelerde Mekke-Medine gibi kutsal mabed manzaraları bulunursa cansızlara ait bu manzaralar namaza mani olmaz diye düşünülebilir. Ancak namazdaki kimsenin kalbini dikkat çekici görüntüler meşgul eder diye düşünülerek sade seccadeleri tercih etmek elbette daha uygun denebilir.

-Eve alınacak köpek ile duvara asılacak boy resmi konusunda hadis-i şerifler şu mealde uyarıda bulunmaktadır: “İçinde köpek ve canlıya ait boy resmi asılı bulunan eve rahmet melekleri girmez!”

Bundan dolayı hayata İslam kültürüyle bakan hassas insanlar, evlerine gereksiz yere köpek almazlar, duvarlarına da boy resimleri asmazlar. Köpek beslemek isteyenler evin içinde değil dışındaki avlusunda özel bir yerde besleyip bakarlar, meleklerin gelmesine engel olur diye eve köpek sokmaktan kaçınırlar.

Ancak Batı kültürüyle hayata bakmaya alışanlar, bunları benimsemekte zorlanabilirler. Bizim onlara, tercih ve takdir size aittir, demekten başka bir diyeceğimiz olmaz. Çünkü her insan kendi tercihinin sorumlusu olacaktır Rabb’imizin huzurunda.

-Camilere çıplak ayakla girip herkesin secde ettiği halı üzerine çıplak ayakla basarak dolaşmak pek tavsiye edilmemektedir. Çünkü toplumun toplandığı zeminlerde ayaklarda bulunması muhtemel parmak araları mantarları basılan halıya bulaşabilir, oraya secde yapanları rahatsız edip tiksinmelerine sebep teşkil edebilir diye uyarılar söz konusudur.

Bu sebeple cami avlusunda abdest alanlar çoraplarını giyerek camilere girmeli, secde edilen zemine kuru ve temiz çoraplarla basmalı, yaş ayakla kirletme görüntüsü vermemelidirler. Evlerde bu mahzur düşünülmeyebilir.

-Tesettürüne dikkat eden hanımların namazlarını evlerinde çorapsız kılmalarında ise mahzur söz konusu değildir. Çünkü ayaklar namazda kapatılması gereken organdan sayılmamıştır. Yeter ki yukarıdan aşağıya inen tesettür giyimi, ayak üstüne kadar uzanıp farz olan beden tesettürünü tamamlamış olsun

Bebek biberonu alırken zararlı maddelere dikkat!AİLE SAĞLIK SERVİSİ

1 Biberon, alıştırma bardağı, göğüs pompası, anne sütü saklama poşetleri gibi ürünlerde kullanılan

BPA ve onun bir formu olan BPS, bebeğin sağlığını tehdit ediyor. Uzmanlar, bu ürünlerin bebekte büyüme ve davranış bozukluklarına yol açtığını kaydediyor.

-Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, 2011 yılı Haziran ayında Bebek sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri ne-deniyle AB ile paralel olarak, bebek beslenmesinde kullanılan polikarbonat malzemelerin üretiminde Bis-fenol A’nın (BPA) kullanımını yasakladı. Bunun üzerine özellikle içeriğinde BPA bulunan plastik biberonlar, piyasadan toplatıldı. Birçok marka, ambalajlarında BPA içermediğini belirtti. Ancak BPA’nın yasaklanmasının ardından otoriteler BPA’nın benzer bir formu olan ve sonuçları da BPA ile benzer BPS kullanımının arttığını belirtiyor.

Yapılan araştırmalar BPA’nın çocuklarda östrojen hormonunu taklit ederek erken cinsel olgunlaşmaya neden olduğu, büyüme ve davranış bozukluklarına yol açtığını gösteriyor. Bunun yanında kanser, diyabet

ve kalp damar hastalıkları riskini artırdığı biliniyor. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzman Doktoru Başak Namdar Çelikkan, ebeveynlerin bebeklerine biberon ve türevi ürünler alırken içeriğinde BPA kadar BPS olmadığına da dikkat etmesini öneriyor. Çelikkan, “Özellikle biberon, alıştırma bardağı, göğüs pompası, anne sütü saklama poşetleri gibi ürünler seçerken BPA ve BPS içermediklerinden emin olmak gerekir. BPS plastikler üzerinde BPA ile aynı etkiyi gösteriyor. Bu nedenle çocuğunuz için seçtiğiniz ürünün BPS de içerip içermediğini sorgulayın.” diyor. İlk 6 haftada biberon kullanımını mecbur kalınmadığı sürece önermediklerini kaydeden uzman, şunları söylüyor: “Lansinoh’un yap-tığı kapsamlı bir araştırmaya göre; Türkiye’de annelerin yüzde 53’ünün hedeflediği emzirme süresi 12-24 ay ve yüzde 43 oranında bu hedef gerçekleşiyor.”

Yaz döneminde hamile ve emziren annelerin günde en az 2,5 litre su içmesini tavsiye eden Başak Çelikkan, “Gün içerisinde fazla ter kaybı var ise içecekleri 1 maden suyu kaybetmiş oldukları minerali hızla geri kazanmalarına yardımcı olacaktır. Hamile ve emziren anneler protein ağırlık beslenmeye özen göstermelidir.”

27 MAYIS - 2 HAZİRAN 2015 ZAMAN

Vicdanın sesi kısılırsaYaptığımız işlerde bizi yönlendiren mekanizmaların başında geliyor vicdan. Bazılarına her türlü kötülüğü meşru gösterirken bazılarına ise, karıncayı incitmeyecek hassasiyet kazandırıyor.

CUMA TARAS

1Sende hiç vicdan yok mu?” “Bu hangi vicdana sığar?” “Vicdan hiç sızlamadı

mı?” Günlük hayatta bizi rahatsız eder du-rumlara karşı kullandığımız tepki cümlele-rinden bazıları. Biliriz ki ‘vicdan’ davranışları etkileyen duygulardan biri. Peki, vicdan de-nilince ne anlamak gerekiyor? Bu duygunun oluşmasında ne tür faktörler etkili. Vicdanı bütün bütün kaybetmek mümkün mü?

Bulmak, duyuş, seziş iyiyi ve kötüyü ayırt edebilme duygusu olarak tanımlanıyor vic-dan. Davranış kontrolü ve insani yükselme görevini gören bu mekanizma doğuştan sahip olduğumuz bir haslet. Allahu Tealâ, Kendisini tanımamız, O’nun yarattığı her şeye karşı şefkat ve merhamet göstermemiz, kendimizi keşfetmemiz adına içimize bu duyguyu yerleştirmiş.

Ancak vicdani özelliklerin derecesi her insanda farklılık arz ediyor. Tıpkı kişilik ve karakter yapısında olduğu gibi. Bunda biyolojik, psikolojik ve sosyal faktörler etkili olduğu gibi insanın manevi yapısı da vicdanın seviyesini etkiyor. Vicdanı “Şehadet alemiyle gayb aleminin birleşme noktası, iki alemden gelen şeylerin birbirine kavuştuğu yer ve insanın şuurlu bir fıtratı” olarak tanımlayan Bediüzzaman Said Nursî Hazretleri onu dört boyutta ele alıyor: His, irade, zihin ve kalp (latife-i Rabbâni). Üstad’a göre bu duyguların gelişmesi, inasın vicdanını kemale ulaştırıyor.

Vicdan sisteminin sağlam çalışması için olmazsa olmaz hasletlerden biri olan his, insanda muhabbetullah, yani Allah’ı sevme duygusunun gelişmesinde rol oynayan bir husus. İrade ise, kişinin sahip olduğu şeylerin farkında olması ve bunun bir şükrü olarak Rabb’ine ibadet ve kulluk etmesini sağlıyor. Zihin, insanın Rabb’ini bilip tanıması yani marifetullah yolunda ilerlemesine yardımcı oluyor. Kalp (latife-i Rabbâni) de hem iyi ve kötüyü ayırt etme işlevini hem de Allah’ı zikretme ve anma görevini görüyor.

Vicdan, anne karnında başlıyorManevi yönün yanında vicdanın ge-

lişmesinde aile ve sosyal çevre önemli bir rol oynuyor. Aslında vicdan duygusuyla anne karnında tanışıyoruz. O halde vicdan duygusunun gelişmesinde annenin rolünün ne olduğunu tartışmak durumundayız. Zira anne çocuğun hem maddi hem de manevi olarak onun gelişip şekillenmesinde etkin rol oynuyor. Onun şuur altı müktesebatının oluşmasında payı büyük. Anne ve vicdan paralel olarak birbirini destekleği aşamada annenin her tutum ve davranışı henüz doğmadan yavrusunu etkiliyor.

“İnsan, vicdan duygusu ile doğar ve yaşa-mın evrelerinde bu duyguya bağlı davranış-lar, seçimler gerçekleştiriyor.” diyor Psikolog Betül Araz Pir. Hepimize bahşedilen cevher 0-2 yaş aralığında ön plana çıkıyor. Daha sonra ise, 16-18 aylıktan itibaren çocuk aktif bir şekilde ebeveynin davranışlarını takip ediyor. Çocuk, onların olumlu, olumsuz tüm hallerin örnek almaya başlıyor. Eğer kötü bir çevrede büyürse vicdanı da git gide zayıflıyor. Öte yandan miniğin hal ve tavırlarına karşı yetişkinlerin verdiği tepkiler de oldukça önemli. Duygusal gelişim evresinde verilen tepkiler çocuğa yaşamı hakkında deneyim kazandırıyor. Çünkü belli bir süreç sonunda çocuğun yaşam deneyimi, onun ruhunda yer edinen kazanımları zamanla geliştiriyor.

Takvimler ilerleyip çocuk beş yaşına gir-diğinde her şey yerli yerine oturuyor. Çünkü bu yaşta vicdan gelişimi hız kazanıyor. Nite-kim vicdanın gelişip gelişmediğini miniklerin ev ve sosyal hayattaki davranışlarından belli oluyor.

Ergenlik ve Çocuk Terapisti Doç. Dr. Osman Abalı tam da burada, “Her çocuk düzgün bir fıtrat üzere doğar.” hadis-i şerifini nazara veriyor. Efendimiz (sallallahu aleyhi vesellem) bu hadisiyle her yaratılanda Yaratıcı’nın bahşettiği temel insanî vasıfların varlığını müjdeliyor. Abalı, Nebiler Serve-ri’nin işaret buyurduğu vasıfların, iç huzur, maneviyat, ibadet ve sosyal adaptasyonla desteklenmesi gerektiğini vurguluyor. Hal böyleyken evlatlarının manevi değerlerini, moral ve motivasyonunu sağlamak da ebeveyne düşüyor.

Çocuk, ergenlik dönemi ile birlikte daha bireysel hale geldiği için geçmişten öğrendik-leri şeyleri hayatında uyguluyor. Bu da ideal bir vicdan mekanizması için bebeklikten itibaren sözünü ettiğimiz disiplinle hareket etmekte fayda olduğunu gösteriyor. Allah Resûlu’nün (sallallahu aleyhi ve sellem) “Bir baba çocuğuna güzel ahlaktan daha önemli bir miras bırakamaz.” beyanı da ailenin ilk ve öncelikli vazifesinin bu olduğuna işaret ediyor.

‘VİCDANIN NEREDE?’Toplumda yaşanan onlarca şiddet, zulüm

ve haksızlık ‘Vicdanın nerede?’ dedirtiyor. İyi veya kötü olduğumuzun nişanesi iç ses, kimilerinde bastırılmış vaziyette. Buna karşın manevi telkinlere kulaklarını kapamayanları bazı hasletler ele veriyor. Duyarlılık, hassa-siyet, empati, duygusal zeka, diğergamlık, yardımlaşma, hatalardan uzak durma, güzel davranışları sergileme, kötü eğilimleri kont-rol etme gibi çok farklı özellik vicdanlıların olmazsa olmazı.

Doç. Dr. Osman Abalı, hakikati anlama-mız için Hakk’a ayinedarlık yapan vicdanın hem melekuti hem de nefsani olarak insanda zuhur ettiğini söylüyor. Bu yönlerden hangi-sini geliştereceğimize kendimiz karar veriyo-ruz. Yani menfi fısıltılara mı, müsbet seslere mi kapılacağımıza karar vermemiz gerekiyor. Bu tercih son derece mühim. Çünkü baskın çıkan yön bize rehberlik ediyor.

Vicdan ancak bütün fonksiyonlarını yerine getirdiği zaman hak ve hakikat dile getirmede önemli bir rol üstleniyor. Ama fonksiyonlarını yitirmiş bir vicdanın gerçek manada işlevini yapması çok zor. Zira böylesi bir iç ses, nefsinin altında ezilmiş ve duyarsız hale gelmiş oluyor. Onun kişiye vadettiği şey kin, şehvet, nefret, kin, öfke, mansıp ve makam sevdasından başka bir şey değil.

Vİicdan körelirse ne yapmalı?Hayatta neredeyse her şey kendini yeniliyor. Biyolojik yapı nasıl değişiyorsa benzer

şekilde vicdan mekanizması ve gelişim süreçleri de değişiyor. Kendini yenileme durumu olarak diyebileceğimiz bu evre her zaman olumlu olarak ortaya çıkmıyor. Yaşanan bütün kötülüklerin kaynağı vicdansızlığın nelere yol açacağını Doç. Dr. Osman Abalı şöyle özetliyor: “Manevi atmosferden uzak, kendi heva ve hevesi peşinde koşan bir kişilik ortaya çıkarıyor vicdansızlık. Kişi daha çok yeme, içme, gezme, eğlenme, tüketme, cinsellik gibi bedensel arzularını yaşamak için uğraşıyor. Bu durumda manevi değerler ikinci plana düşüyor. Bulunduğu konumu kötüye kullanıyor, hırsızlık, yolsuzluk onun için sıradan hale geliyor. Başkalarını düşünmek yerine kendi cebini düşünmeye başlıyor. Başkalarının yokluğu, açlığı, ruhsal acısı onun için bir şey ifade etmiyor.”

Bütün bunların üzerine ‘vicdansızlık nedir ya da vicdansız kişi kime denir?’ sorusu da akla gelebilir. Hemen söyleyelim Hak ve hakikatı görmemek, kendi nefsani duygu ve düşüncelerinin peşinde koşmak, Yüce Yaradan’ın emir ve yasaklarına karşı lakayt kalmak vicdansızlığın sinyalini veriyor. Böylesi bir vaziyetten kurtulmak isteyenin yönünü manevi dünyaya çevirmekten başka çaresi yok. Rabb’ine yaklaştıracak uhrevi atmosferin içine girmesi, vicdanın asıl görevini ve gayesini anlatan mekanlara gitmesi körelen bu duyguyu tekrar canlandırabilir. Tevbe, dua, salih ameller ve muhasebe de son derece önemli. En önemlisi içimizden gelen, bize daima iyiliği telkin eden sese kulak vermemiz elbette. Aksi halde zalimlikten, günahkarlıktan kurtulmak mümkün değil.

27 MAYIS - 2 HAZİRAN 2015 ZAMAN

Çocuklarımıza nasıl örnek olabiliriz - 3SÜLEYMAN UYSAL OSLO

1Çocuklarımıza Kabe’yi, dolaysıyla Al-lah’ın (c.c) emirlerinden olan hacca

gitmeyi sevdirmek mi istiyoruz? Televiz-yonlarda gösterilirken sonsuz bir saygı ve hürmetle oranın ne olduğunu, insanların neden oraya gittiklerini, gidince nelerle kar-şılaşacaklarını, oraya gitmenin vesilesi ile insanlığın iftihar tablosu, Efendimizin (a.s.v) dolaştığı sokakların, teneffüs ettiği havanın, dünyaya teşrif buyurdukları evin, namazını eda ettiği mescidin, kedisine inanan dostları ve Sahabi Efendilerimizle (Allah’ın selamı hepsinin üzerine olsun) beraber olduğu yer-leri tek tek göreceğimizi anlatmalıyız. An-latarak oraya olan iştiyaklarını artırmanın yollarını açmalıyız.

Şayet gitmiş isek, zaten gördüklerimizi ve yaşadıklarımızı, teneffüs ettiğimiz oranda onlara anlatırız. Gitmemişsek en yakın zamanda ve de imkân bulduğumuzda oraya gitme iştiyakı duyduğumuzu, hatta imkânlar elverse onları da yanımıza alıp bu güzel ve bulunmaz seyahate çıkacağımızı anlatmalıyız ki oranın hasreti içlerinde bir ateş gibi tutuşup dursun.

Buraya yapacağımız seyahatte Resu-

lullah’ın (a.s.v) en yakın dostları, halifeleri, eşleri (analarımızı) tek tek; isim isim sayarak zihinlerine bu büyük şahsiyetleri, henüz küçük yaşlarda nakşetmeli ve on-larda bu mübarek yerleri görme merakı uyandırmalıyız. Yine oraya gittiğimizde şehitlerin atası, İslam’ın aslanı, Efendimizin (a.s.v) en yakın ve güçlü destekçisi Hz. Hamza’yı, gençliğini Allah’ın (c.c) Nebisine feda eden, genç, yakışıklı, zengin olmasına rağmen iman ettiği için olmaz ve çekilmez eza ve cefalara maruz kaldığı halde Ona olan sadakat ve bağlılığını şahadetle taç-landırdığını bir şekilde anlatarak, onlarda Musab Bin Ümeyr ruhunun yeşermesine kapı aralamalıyız.

Bedr’in Aslanlarını, Uhud’un cengâ-verlerini, onları malları ile destekleyen gönlü zengin Sahabi efendilerimizi, onlar hak, adalet ve insaniyet uğruna canlarını verirken onları sağlarında sollarında; önlerinde ve arkalarında fedakarca ve cesurca sahiplenen vefalı ve sadakat timsali eşlerini, annelerimizi, hepsi teke tek birer örnek şahsiyet olduklarını sezdirmeliyiz.

Hepsinden de öte, yeryüzünün göbe-ğine ve en kutsal topraklarına, insanlığa rehberlik yapmış birçok peygamberin teşrif

buyurduğu coğrafyaya sefer yapacağımızı anlatmalıyız ki onlarda da bir an önce ora-lara gitme iştiyakı ve merakı uyansın. Onlar da kitap okuma merakının gelişmesini mi istiyoruz? O halde günün ve haftanın belli saatlerinde onlarla kitap okuma saatlerimiz olsun. Hatta çoğu zaman okuyacağımız kitabı onların ellerine vererek okumalarını sağlayalım. Onlar okurken biz de severek ve samimi duygularla dinleyelim. Sonunda da teşekkür etmeyi, “iyi bir şey yaptık-larını” söylemeyi de ihmal etmeyelim. Bu niyetle Allah’a (c.c) iman etmenin ehemmiyetini içinde barındıran şartlar, usulüne ve ölçüsüne göre, zamana yayarak, bu konuda yazılmış asrımızın dertli ve muzdarip insanına ait kitapları alıp onları da yanımıza oturtarak okuyalım ya da okutalım.

Bu konuda teknolojiyi de kullanarak en güzeli yakalamanın yönlerini öğretelim. Mesela, bu doğrultuda toplu taşıma araçları olan uçak, tren, gemide giderken mutlaka yanlarında her zaman okuyacakları bir kitaplarının olması gerektiğini hatırlatalım. Yine ellerimizde ve çantalarımızda taşıdı-ğımız teknoloji aletlerine (laptop, telefon, tablet… gibi) okuyacağımıza evrad-u ezkarı (günlük okunması gereken dua ve

yakarışlar) yükleyerek okuyabileceğimizi anlatalım. Öneri ve tavsiyelerimizi söyle-mekten çok uygulayarak gösterelim.

İnsanlarla kardeş, dost ve yakın bir arkadaş olmalarını, yakınlık kurdukları bu kimselerle insani ve İslam’i bir bağ kurmalarını mı istiyoruz? Dost, arkadaş, kardeş bildiğimiz kimselerle olan samimi ve beklentisiz beraberliğimizden onları da haberdar etmeliyiz. Zaman zaman ellerinden tutup bu dostlarımızın, arka-daşlarımızın ve kardeşlerimizi atmosferine götürelim. Orada yaşanan sıcak ve samimi havayı onlar da bizimle beraber teneffüs etsinler.

Kimi zaman o dostlarımızı evimize davet edelim. Beraberce (helal dairede) yiyip içelim. Böylece insanlara izzet ve ikramda bulunmanın, onlarla dostluk kur-manın, kardeşçe yaşamının mutluluğunu hem görmüş hem de yaşamış olsunlar. Bazen de kendilerinden çok etkilendiğimiz -maddi ve manevi- gözü, gönlü, duygu ve düşünce dünyası aydınlık, kendisini iyiliğe ve güzelliklere adamış temiz, tertemiz dostlarımızı ziyarete gidelim ve giderken de onları da götürelim. Birlikteliğimizdeki dostane ve samimane havayı görsünler.

27 MAYIS - 2 HAZİRAN 2015 ZAMAN

Uluslararası Osmanlı İstanbul’u Sempozyumu’nun üçüncüsü 25-26 Mayıs 2015 tarihlerinde İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi Altunizade Kampüsü’nde düzenleniyor. İstanbul’un Osmanlı İmparatorluğu dönemini konu alan sem-pozyum yerli yabancı 55 önemli ismi bir araya getiriyor. Katılımcılar arasında İlber Ortaylı, Halil İnalcık gibi tarihçilerin yanı sıra Ahmet Ümit, Mario Levi, Beşir Ayvazoğlu, Selim İleri gibi edebiyatçılar da yer alıyor. Sempozyumun başkanlığını yapan Prof. Dr. Feridun Emecen, “Sempozyum ile İstanbul üzeri-ne yapılan araştırmaları tartışma ve paylaşma zemini sunuyoruz.” diyor. Sem-pozyumun amacı şöyle özetleniyor: “Şehrin tarihî, sosyal, kültürel ve ekono-mik gelişmesine ışık tutmak; hangi şartlarda bir Osmanlı şehrine dönüştüğünü tespit edebilmek ve bugün bir dünya metropolü hâline gelen İstanbul üzerine çalışan araştırmacıları bir araya getirip disiplinler arası bir tartışma ve paylaşım zemini sunmaktır.” (http://www.osmanliistanbulu.org/tr)

Osmanlı İstanbul’unu dinliyOrum gözlerim kapalı!

A J A N D A S E M P O Z Y U M

Sibirya Mafyası: Dürüst suçlular!

Ünlü suç komedisi Anlat Bakalım’da (Analyze This) psikolog mafya babasını tedavi ederken bir sonraki seansa ailesini getir-mesini ister. Mafya lideri çoluk çocuğunu değil, mafya üyelerinin kastedildiğini zanneder. Suç ve genetik üzerine yapılan bilimsel araştırmaların geçmişi yüzyıllar öncesine uzanır. Kriminoloji, gene-tik ile suç arasında zannedildiğinden daha fazla bir ilişki olduğunu ortaya koymuştur. Bu alanın piri sayılan Ri-chard Dugdale, yaklaşık 150 yıl önce yaptığı araştırmada bir suç imparatorunun ailesini takibe almış ve ailenin biyolojik ağacını takip ederek 709 üyenin yarısından fazlasının suça bulaştığını öğrenmiştir. İlginç olan; suç, suçluyu toplumdan soyutladığı gibi, kendine ait bir dünya kurdurup asosyalleştiriyor.

Bu alanda en meşhur eser şüphesiz Mario Puzo’nun Baba’sıdır. Coppola ile sinemaya da aktarılan bu çok satan kitap suç ve aile kavramına içeriden bakar. Dug-dale’in geneolojik kriminoloji araştırması pek çok yazara ilham kaynağı olmuştur şüphesiz. Bunlardan biri de, Nicolai Lilin’in 29 yaşında kaleme aldığı ilk kitabı Siberian Education’dir. (Sibirya Eğitimi). Lilin’in özelliği; İtalya’da yaşaması ve kitabını İtalyanca yazması. Yazar, kitabında coğrafi farklılıkların önemsizleştiğini bizatihi suçun benzer karakteristik gösterdiğini Güneybatı Rusya’daki suç ailesinin hikâyesinde çarpıcı şekilde öykülüyor. Bu kitap 1991’de çektiği Akdeniz filmiyle dikkatleri toplayan ancak daha sonra uzun metraj sinemaya çok yüz vermeyen (belgesel ve kısa filmleri hiç ihmal etmiyor) İtalyan yönetmen Gabriele Salvatores’in uyarlamasıyla beyazperdede.

Stalin’in sürgün ettiği ‘eski kafa’ bir bilge ama suç babası Kuzya(John Malkovich), kendi devrinin sona erdiğinin farkındadır. Üstelik suçun bile bir ahlakı olduğuna inanan kuşaktandır Kuzya. Ve tabii geleneği, kendine has erdemi ve ailesini bir arada tutma çabası içindeki bu suç adamı, bir yandan sisteme karşı ailesini korurken, diğer yandan yeni jenerasyonun yoldan çıkmasına engel olmaya çabalıyor. Büyük aile kendilerinin ne olduğunu biliyordur ama legal bir kirliliğin de farkındadırlar. Bu nedenle yozlaşmış sistem, çıkarcı bürokrasi ve zalim güvenlikçilere karşı kenetlenmek zorundadırlar. Onlara göre, bankacılar, tefeciler, bürokratlar, siyasiler dışındaki tüm canlılar kutsaldır! Sibirya Mafyası yapı itibarıyla, bir suç ailesinin son kuşağının öyküsü. Neslinin

son temsilcisi iki karakter; Kolyma ve Gagarin’in şahıslarında ‘beş parmağın beşi bir değil’ şeklinde özetlenebilecek kadim bir çatışmayı sunuyor.

Güvenlik nedeniyle bir tür izole edilmiş hayata mahkûm edilen suçlu bir ailenin bireylerine odaklanarak suçu kutsallaştırmadan, ancak kameranın odağını da oldukça haysiyetli bir noktaya yerleş-

tirerek işini yapıyor Salvatores. Bol miktarda büyükbaba öy-küsüyle süslenmiş ve tevatür geleneğinin bu tür çekirdek yapılardaki önemini, bizim epey uzak olduğumuz dövme kül-türünü izleyiciye yaklaştırmaya çalışarak harmanlayan film (Bu arada kitabın yazarının döv-meye karşı epey zaafı olduğunu vurgulayalım) Coppola’nın Baba serisinin tadını yakalaya-bilecekken, meselenin yanından teğet geçiyor maalesef.

Senaryo düzleminde epey dağınık, ancak oldukça başarıyla kurduğu atmosfer ile Salvatores, filmin karakterlere odaklanma-sını arzu etmiş. Kurguladığı suç dünyası ve mekân betimlemele-riyle yakaladığı başarıyı, öyküyü epey dağıtarak kaybediyor Sibirya Mafyası. Sık sık kapısını çaldığı epik tarzın hep eşiğinden dönerek bir miktar da hayal kırıklığı oluşturuyor esasen.

Film biraz gecikmeli olarak ve az sayıda salonda gösterime girse de ilgiyi hak ediyor. Sibirya Mafyası ismiyle gösterime giren filmin en ciddi handikabı çok

uzun bir zaman dilimini 2 saatten daha az birsürede filme aktarmayı denemesi. Çok karakterli ve yan öykülü hikâye, bu nedenle yer yer aksıyor ve seyircinin ilgisinin düşmesine sebep oluyor.

Girişindeki “Affet bizi, biz dürüst suçlularız.” yakarışı filmin rengi hakkında epey ipucu veriyor aslında. Sert iklimin ve suçun genlerden gelen etkisinin kocaman bir aileyi sürüklediği macerayı anlatan Sibirya Mafyası, özellikle suç filmine merakı olanlara hitap ediyor.

S E Ç M E L E R

YAVAŞ EBEVEYNLIK 2

Pınar Mermer Altın Kitaplar 164 sayfa

2124463888

YENI VE GELENEKSEL MEDYA OKUMALARI

Editörler: Ramazan Çelik, Sertaç Dalgalıdere

İskenderiye Kitaplığı, 224 sayfa

2124200046

YALAN YILLAR Can Kozanoğlu

Can Yayınları, 276 sayfa 2122525675

YOL GÖSTERENClaire Mcfall

Çeviren: Çiğdem Kaplangı YKY, 335 sayfa

2122524700

HAYATIMIN FILMLERITrançois Truffaut

Çeviren: Ayşe Meral Alfa Yayınları, 440 sayfa

2126749723

28 27 MAYIS - 2 HAZİRAN 2015 ZAMANGÜNDEMAKP başörtü meselesini kullandı SP lideri Mustafa Kamalak ve eşinin roman gibi bir hayatları var. Mustafa bey, 28 şubat’la bugünü kıyaslarken; zübeyde hanım, akp’nin başörtüsü tavrını eleştiriyor. SP lideri Mustafa Kamalak ve eşinin roman gibi bir hayatları var. Mustafa bey, 28 şubat’la bugünü kıyaslarken; zübeyde hanım, akp’nin başörtüsü tavrını eleştiriyor.

NURSEL DİLEK MANAVBAŞI

1Saadet Partisi (SP) Genel Başkanı Mustafa Kamalak, ilkokul çağından

beri girdiği bütün sınavlarda başarılı olmuş bir isim. Eşi Zübeyde Hanım da ondan aşağı kalmıyor. Liseyi sonradan bitirip iki çocu-ğuyla iktisat ve hukuk fakültesini okumuş. Karşılaşmaları ise film gibi.

SP lideri Mustafa Kamalak’ın hayatı, 1948’de Kahramanmaraş’ın Yenidemir köyünde başlar. Aileden öğrendiği kadarıyla şeceresi Kafkaslara kadar uzanmaktadır. Uzun boylu olmaları hasebiyle sedir ağacı anlamına gelen ‘Kamalak’ derler aileye. Mustafa Kamalak’tan önce iki kardeşi öl-müştür. Sonrasında doğan ablasına ölmesin diye ‘Duran’ adını koyarlar. Mustafa Kama-lak’a ise ondan önce ölen kardeşinin adını verirler. O yüzden köylerinde ‘Köklü’ derler Mustafa’ya. Altta büyükbaş hayvanların, üst katta ise 11 kardeşin yaşadığı hane, tipik bir köy evidir. Anne ve baba ümmidir. Tek meşgaleleri köy hayatının gerektirdiği rutin işleridir. Ekin biçme, davar gütme… Kendisi de zaman zaman davar güder, koyunları meraya sürer, anne babaya azık götürür. İlkokul çağına kadar köyde geçer hayatı. Okul çağı geldiğinde köylerinde okul ol-madığından civar köylerden Sarımollalı’ya yaptırır kaydını. Gidip gelmek zor olduğu için o köyde yaşayan ablasında kalır.

Çocukluk çağının en büyük meşgalesi arkadaşlarıyla birlikte kuş avına çıkmaktır. İlkokul öğretmeni, ‘komşuların camlarını kırarsınız’ endişesiyle okul döneminde toplamıştır sapanları. Okullar tatile girdi-ğinde öğretmenden geri alınan sapanlarla yeniden canlanır merakı. Bir gün köyde evin önündeki ağaca konan serçeyi gözüne kestirdiğinde babasından aldığı ilk öğüt hafızasına kazınır: “Köyde şalvar giyerdik. Serçeyi görünce şalvarın cebine elimi attım, birinde bilye gibi taş, birinde sapan. Tabii babam serçeyi vuracağımı anlayınca elini kaldırdı ve ‘Yapma oğlum’ dedi. Ben de ‘Ama baba, avlanmak caiz, serçe de helal. Neden böyle söylüyorsun?’ dediğimde ‘Avlanmak caiz, serçe helal olsa bile cana kıyanın iyisi olmaz.’ dedi. Bu benim için tarihî bir sözdü. Bir daha elime sapan almadım.”

Bu anıyı anlatırken “Babam ümmi; ama arif bir insandı.” diyor Mustafa Kamalak. Köydeki birçok kişinin çocuklarını okula göndermemesine rağmen babasının ileri görüşlü olduğunu söylüyor: “Köy meyda-nında otururken babama ‘Çocukları Maraş’a gönderme, okumazlar’ falan diyor köy halkı. Hatta ‘Senin çocukların Maraş’ta sınıf geçecek olursa ben o tepeye çıkar köpek gibi havlarım’ diyen bile var. Çünkü kimse çocuğunu okutmuyor, herkes köydeki işleri yaptırıyor. Babam da ‘Ben göndereyim de kendileri okumazsa ne yapalım’ demişti.”

Bu olaya şahitlik eden Kamalak, baba-sının tavrından oldukça etkilenir ve onu mahcup etmeyeceğine söz verir. Yoldan eve gelene kadar bir şiir yazar o yaşlarda: “Bakma soğuk esen yele / Onun zaten yükü çile / Kıvrım kıvrım istikbale / Akıp giden yollar yeşil / Zor olan ya bir dağ ya bir taş.”

Mahkemelerde duruşma izliyordumKöyün tek okuyanı olarak çıkar yola.

Hem yolu açandır hem yolcu. Yatılı olarak geldiği sözlü imtihanda hocanın dikkatini önce tırnakları çeker. Hoca sorduğunda, araziden geldiğini, hem okuyup hem de aileye katkıda bulunduğunu söyler. Beş yıllık ilkokul dört yılda, yedi yıllık imam hatip altı

yılda biter. Zeki, çalışkan, hırslı bir öğrencidir. Köy meydanında babasına verdiği sözü tutacak, onu mahcup etmeyecektir.

O dönem imam hatip mezunları sadece Yüksek İslam Enstitülerine yaptırabilir kay-dını. Ancak Kamalak’ın hayalinde hukukçu olmak yatar. Hukuka olan tutkusu ortaokul yıllarında pekişir. Ağır Ceza Mahkemelerine gidip duruşmaları takip etmişliği bile vardır; bir gün hukukçu olacağını hayal ederek...

Sınav zamanı geldiğinde babası evdeki tosunlarından birini satarak gönderir onu Ankara’ya. Sınava girdiğinde aldığı puan o kadar yüksektir ki bu puanla ‘Ya tıbbiye ya mülkiye’ derler. Mülkiye’ye yaptırır kaydını. Ankara Siyasal Bilgiler Fakültesi İktisat Bölümü’ne…

Üniversite yıllarında öğrenci hareketleri kızışmış, darbenin ayak sesleri duyulmak-tadır. Okuduğu Siyasal Bilgiler Fakültesi ise o yıllarda sol öğrenci grupların etkin olduğu bir okuldur. Mustafa Kamalak ‘boykot kırma’ hareketlerinin öncüsü olur okulda. Bir alt sınıflarda okuyan eski milletvekili Abdüllatif Şener ileride yazdığı kitabında “Mustafa Kamalak olmasaydı Siyasal’ı bitiremezdim.” diyecektir.

Oyları kime verelim Mustafa?Köyün tek okuyan kişisi Mustafa Kama-

lak olduğu için ahali seçim zamanlarında ona sorar ‘Oyları kime verelim?’ diye. Daha önceleri Demokrat Parti’ye rey veren aile, Kamalak’ın telkiniyle hareket eder. Erbakan Hoca’nın siyaset sahnesine çıkışıyla Millî Selamet’ten yana kullanır tercihini.

Mustafa Kamalak’a göre bilgi bir güçtür. O yüzden sürekli öğrenmektir, çok çalışmak-tır hedefi. Bütün sınavları takip eder. Erzu-

rum Atatürk Üniversitesi’nin ilanı üzerine asistanlık için başvurur ve kabul edilen tek isim odur. Tabii bu arada müfettişlik sınavı açılır, orayı da kazanır.

İlkokul çağından beri girdiği bütün sınavlarda başarılı olmuş Kamalak. Bir yeri okurken diğer bir sınavı takip etmiş, nerede hangi imtihan açılırsa girmiş, kazanmış. Diyanet İşleri, hukuk fakültesi, siyasal bil-giler; müfettişlik, asistanlık, hocalık… “Bir nevi sınavkolik.” diyor eşi Zübeyde Hanım. Ancak kendisi de ondan aşağı kalmıyor. Liseyi sonradan bitirip iki çocuğuyla iktisat ve hukuk fakültesini bitirmiş bir kadın kendisi. Karşılaşmaları ise tam bir film gibi.

Anne, bir adam bizi takip ediyorErzurum’a asistan olarak geldiği gün-

lerde eşi Zübeyde Hanım’la tanışır Mustafa Kamalak. Zübeyde Hanım henüz 15’inde, lise çağlarında bir öğrencidir. Annesiyle birlikte teyzesinin doğum günü için hediye almaya gittiği sırada peşlerine takılan gen-cin hayatını değiştireceğinden bihaberdir. Peşlerine takılan bu genci fark eden Zübeyde Hanım, annesine “Peşimizde bir adam var, bizi takip ediyor. Mağazada gördüm bana bakıyordu.” diye uyarır. Annesi “Yok canım.” diyerek pek oralı olmaz. Ancak genç Mustafa ısrarlıdır. Sokağın başına gelinceye kadar takip eder anne kızı. Tüm cesaretini toplayıp annenin karşısına çıkar: “Yanınızdaki kızınız mı? Bir arkadaş için dünürlük işimiz var!” diye sorar. Anne şaşkınlık içerisinde kalır. “Aman oğlum, git işine! Sokak ortasında kız mı istenir?” diyerek geçiştirir. Ancak ne yapıp eder kaleyi içten fetheder ve evlenirler Zübeyde Hanım ile.

Necmettin Erbakan’la ilk karşılaşması

imam hatip yıllarına rastlar. Erbakan Hoca’yı 69’lular hareketini başlattığında Maraş’ı ziyaretinde görür. Tanışma ise Siyasal Bilgi-ler’deki öğrencilik yıllarına rastlar: “Erbakan Hoca o dönem başbakan yardımcısı idi. Özel kalem müdürü Maraşlıydı, gidip gelirdim.”

17 sene kalırlar Erzurum’da. Sonra Sivas Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi’nin kurucu dekanı olur. İki yıl gibi kısa bir sürede üniversite ve fakülte adına başarılı işlere imza atar. Akademisyen-lik devam ederken gelen siyaset teklifiyle aklı çelinir. Çeşitli partilerden teklif gelmiştir; ama akademisyenlik ağır basar. İki kez reddettiği Erbakan Hoca “Mutlaka istifa edeceksin!” deyince bu kez kıramaz. Vekillik müracaat-larının son günü akşam saat 5’e 10 kala faksla istifa eder. 1995 seçimlerinde memleketi Kahramanmaraş’tan milletvekili adayı olarak siyaset hayatına atılır. Necmettin Erbakan’ın ölümünün ardından partinin başına geçer. Kurultayda Erbakan’ın oğlu Fatih Erbakan’ı karşısında bulur ancak kazanan isim Mustafa Kamalak olur.

Fatih Erbakan’ı başkaları yönlendiriyor-Son kurultayda Fatih Erbakan rakibinizdi. Bir kırgınlık söz konusu oldu mu? Bizim açımızdan bir sıkıntı yok. Fatih

Bey Genel İdare Kurulu’ndaydı, Zeynep Hanım kadın kollarındaydı. Sonrasında Fatih Bey genel başkanlık için adaylığa başvurdu.

-Sizinle bir istişarede bulundu mu?Yok, hayır benimle istişare etmesi ge-

rekmezdi. Bir tek listeyle gidelim dedik ama olmadı. Kendisi zannederim belli çevrelerin teşvikiyle aday oldu. Neticede teşkilatımız benimle yürümeye karar verdi.

-Sonrasında görüştünüz mü?

29 27 MAYIS - 2 HAZİRAN 2015 ZAMANGÜNDEMGörüştük. “Bizim açımızdan hiçbir sıkıntı

yok. Burası babanın adresidir. Vakıf partiye karşı gibi gösteriliyor. Erbakan Hocamızın oğlu partiye karşı zararlı bir davranış içeri-sinde olmamalıdır diye düşünürüm.” dedim. Öyle bir niyetinin olmadığını söyledi.

-Fatih Erbakan, Büyük Birlik Partisi ile kurdu-ğunuz Millî İttifak’ı destekliyor mu?Kesin bir tavır koymadı ama farklı dav-

ranacağını sanmıyorum. Aksine davranış kendisine zarar verir. Fatih Bey kardeşimin etrafındaki bazı kişilerin onu yanlış yola sevk ettiklerini biliyorum.

Değiştikleri için gömlek çıkardılar-28 Şubat mağduru biri olarak bugünle kıyas-ladığınızda ne görüyorsunuz?28 Şubat süreci, bütün alçaklığına rağ-

men bugünkünden daha onurluydu. Bugün dürüst olmayan bir uygulama var. ‘Legal görünümlü illegal’ diyor. Bu bir devlet cid-diyetiyle bağdaşmaz. Hukuk bugün tarumar edildi. Ama 17-25 Aralık ileride açılacaktır. Saraylar yaptırmak falan devlete itibar ka-zandırmaz. Devletin itibarı üretim gücüyle, dış politikasıyla, kuvvetli maliyesiyle ölçülür. Tabii bunlar artık gömlek değiştirdiler ya da değiştikleri için gömleği çıkardılar.

-7 Haziran seçimlerinde muhalefet partilerinin en önemli argümanı ekonomi politikaları. AKP ‘Bol keseden atıyorlar’ diyor. Ne düşü-nüyorsunuz?1999’da iktidar olduğumuzda uyguladık

bütün bunları. Mesut Yılmaz hayretler içerisindeydi. “Parayı nereden bulacaksı-nız?” diye soruyordu. Emekliye zam yaptık, sistemini kurduk. CHP bizden kopya etti emeklilere çift maaş ikramiyeyi. Biz 2001’de Meclis’e kanun teklif ettik. Asgari ücret, taşeron işçilik bunlar bizim yıllardır seçim beyannamemizde var. AKP diye bir taklit-çimiz vardı, şimdi CHP diye bir kopyacımız var. Ama ben CHP’ye teşekkür ediyorum. Meclis’e girdiğimizde yardımcımız var diye seviniyorum.

AKP BAŞÖRTÜSÜNÜ SEÇİME SAKLADIMustafa Kamalak’ın hukukçu eşi Zü-

beyde Kamalak’ın hayatı da tam bir başarı hikâyesi. 15’inde okuldan ayrılıp Kamalak’ın ısrarıyla evlenmek zorunda kalan, 12 yıllık evliliğinin ardından 30’unda iki üniversite bitirmiş. Zübeyde Hanım’ın başarı hikâyesini aslında pek bilen yok. Basında çok fazla yer alan bir isim değil. Ancak kamuoyu onun ismine aşina. Adını, başörtüsü nedeniyle davaya alınmamasıyla geçen yıllarda duy-muştu tüm Türkiye. Duruşma salonundan apar topar çıkarıldığında üzüntüsünden mide kanaması geçirdiğinin farkında bile değildi. Aylarca kendine gelemedi. Ancak azmi her şeyin üstesinden geldi.

Sonradan başını örten biri Zübeyde Hanım. Ailesinde kendisi gibi ‘kapalı’ tabir edeceği kişiler yok denecek kadar az. Rüştiye mektebini bitirmiş bir dede, banka müdiresi bir teyze, motosiklete binen bir anne… Böyle bir ailede başını örtmesi de yadırganmış tabii. Sonradan örtünen biri olmasına rağmen başörtü mücadelesinde taviz vermemiş. Okulda, üniversitede, duruşma salonunda…

-Başörtüsü hayatınıza ne zaman girdi?Biz Erzurumluyuz ama kozmopolit bir

aileyiz. Ben kabristana giderken bile başımı kapatmazdım. Daha sonra kendi isteğimle kapattım. Başımı kapattığımda bana ‘Zavallı Zübeyde’ diyorlardı. Başörtüsü ne aile ne de eş için, sadece Allah rızası için takılabilir. Çünkü bana göre çok eziyetli bir şey.

-İlginç bir tanışma hikâyeniz var. Evlenmek aklınızda yokken bir anda evde bulmuşsunuz kendinizi.Aynen öyle oldu. Lise 1’e gidiyordum

ve okumayı çok istiyordum. Benim ailemde küçük yaşlarda evlilik neredeyse yok. Ayrıca, Erzurum’un yazın tozu, kışın buzu, bir de evde kalmış kızı meşhurdur. Hele hele dı-şarıya hiç kız verilmez. Ama Mustafa peşimi bırakmadı. Babam, dedem, halalarım hepsi karşı çıktı ama nafile. Dedem tamamen karşıydı ve annemle üç yıl konuşmadı. Ama Mustafa, anneme liseyi bitirene kadar beklerim demiş. Bir gün okuldan geldim, bir baktım ki Mustafa’ya beni vermişler!

-Liseyi bitirmenizi bekledi mi?Beklemedi…3-4 yıl beni bekleyecek

olan Mustafa “Ankara’dan hocam çağırıyor, düğünü hemen yapalım.” diye tutturdu. Düğünü yaptık; ama bu sefer Ankara’ya da gitmekten vazgeçti. 1977’de evlendik.

-Okul hayatınız bitti yani…Camdan bakarken sınıf arkadaşlarımın

çantalarıyla okula gittiklerini görünce içim içimi yiyordu. Anneme, Mustafa’ya kızıyor-dum. “Sizin yüzünüzden okuyamadım!” diye söyleniyordum. Sonra bir gün elinde kitaplarla Mustafa geldi. “Al, madem oku-yacaksın, oku!” dedi. “Sen akıllı kadınsın, başarırsın.” dedi. Her gün sabahlara kadar çalıştım. 17 günde lise bitirdim. Tabii bu arada bir oğlum var, sınavlara onu anneme bırakıp gidiyordum. Baktım liseyi bitirdim, üniversite de okumak istedim.

-Ne okumak istiyordunuz?Çocukluğumdan beri hukuk okumak

istiyordum. Konu anlatımlı kitaplar aldım, evde çalışmaya başladım. İktisat fakülte-sini kazandım. Bütün derslerden geçtim, sadece matematik kaldı. Ama ben modern matematik bilmiyorum. Tabii eşim de bu arada Sivas Cumhuriyet Üniversitesi’nde kurucu dekan. Asistanları var, doçentleri var. “Yengeye bu zulüm. Sadece bir dersi kalmış, biri yardım etsin geçsin.” diyorlar. Tabii Mustafa Bey talimat vermiş. “Kim yardım ederse soruşturma açarım! Otursun çalışsın.” demiş. Fakültenin dekanı benim kocam ama bana yardım etmelerini engelli-yor. Ben tabii küsüp ağladım; ama Boğaziçi mezunu bir kızımız bana matematik çalıştırdı ve hakkımla geçtim. Yeminli Mali Müşavirlik için başvurmak istedim. Hoca “Boş ver, ne gerek var.” dedi. Öğretmenlik yapayım dedim, yine “Boş ver.” dedi. E o zaman okuyayım bari dedim. “O zaman hukuk oku.” dedi. Yeniden sınavlara hazırlandım, sabahlara kadar çalışarak 1998’de İstanbul Hukuk Fakültesi’ni kazandım. Ama evli

barklı kadının ne işi var İstanbul’da diyerek beni göndermedi. Ama kaydımı yaptırdım. O dönem gitmedim ama iki yıl sonra af çıktığında başladım üniversiteye.

-Okulda başörtüsüyle ilgili herhangi bir sorun yaşadınız mı?Sınava gireceğim bir gün bahçeden içeri

girerken güvenlik görevlisi beni durdurdu. Kolumu tuttu, “Başörtüsüyle buraya gire-mezsiniz!” dedi. Bizi rektörün yanına gö-türdü. Rektör “Size saygım sonsuz, bu yaşta okuyorsunuz ama bu hâlde sınava alamam.” dedi. “Benim de size saygım sonsuz ama ben de başımı açamam.” dedim. “Ben bunu Allah rızası için takıyorum. Zaten çok zor-lanıyorum, bana ödül vermeniz gerekirken ceza veriyorsunuz.” dedim.

-Ne yaptınız, açtınız mı?Hayır, kesinlikle. Rektör beni tek başına

başka sınıfta sınava gönderdi. Ama ben gittim herkesin girdiği sınıfta girdim sınava. Kâğıdım herkesinkiyle birlikte değerlendiril-sin istiyordum çünkü. Ayrı sınıfta girseydim öyle olmayacaktı. Üç ayda öğrendiklerimle İngilizce sınavından geçtim. İki kişiden biri bendim. Birinci sınıfa başladım. İktisat’tan olan derslerden muaf tuttular beni. Cuma okuldan çıkıyorum. İlim Yayma Cemiyeti’nin bir yurdunda kalıyorum.

-Ev, okul, sınavlar, kurslar yorucu olmadı mı?Mustafa Bey milletvekiliydi Ankara’da.

Kızım tıpta okuyor. Ben İstanbul’da hukuk. Çocuklardan biri Anadolu lisesine gidiyor. Cuma günü İstanbul’dan çıkıyordum, istas-yondan Mustafa beni alıyordu. Cumartesi ev temizliği, ütü, yemek hepsini yapıp pazar yola çıkıyordum. Her hafta böyle geçti. Herkes notlarını benden alıyordu. Kimi abla diyor, kimi teyze... İstanbul’a gidip gelmek zor olduğu için yatay geçiş için Ankara Hukuk’a başvurdum ama almadılar.

-Neden?Refah Partisi Milletvekili eşi olduğum

için! Ben de Çankaya Üniversitesi’ne başvurdum. Bir sene orada okudum. Para ödemeyeyim diye Kırıkkale Hukuk’a geçtim. Ankara-Kırıkkale arasında gittim geldim. Orada da beni mezun etmemeye karar vermişler. Ama bakmışlar yüzde 70 devam zorunluluğu var ve ben yüzde yüz okula geliyorum. Not ortalaması 70, ben 100’lük kâğıt veriyorum. Ne diyeceğiz demişler. Hukuktan böyle mezun oldum. Gide gele Ankara- Kırıkkale yollarında iyi bir hukukçu olmadan iyi bir şoför oldum. Zafer Üskül’ün anayasa hukuku dersinden kimse geçemi-yordu, ben çalıştım ve geçtim. Allah beni hep barajlardan atlattı. Ama gelin görün ki koca adliyede iki hâkim bana kafayı taktı.

-Başörtüsünden dolayı duruşmadan atıldınız. Nasıl oldu?2013’te bir duruşmaya girdim. Hâkim,

“Hanımefendi, başörtülüsünüz.” dedi. “Peki,

ne yapalım?” dedim. “Valla siz görevinizi, ben de görevi mi yapayım.” dedim. “İçinize sinmezse gidin baroya şikâyet edin.” dedim. “Bu başörtüyü Danıştay’ın yürütmeyi dur-durma kararı doğrultusunda kapatıyorum.” dedim. Duruşmada beş tanık dinlendi. Hiçbir sıkıntı olmadan çıktık duruşmadan. Bir ay sonra Ankara’da 11 aile mahkemesi içinden 2. Aile Mahkemesi’nde benim duruşmamın olduğunu öğrenmişler. Hâkimin içeride bana sataşacağını da biliyorlar. İçeri girdim, hâkim yargılama yapıyordu, beni aldı içeri. Sonra “Çabuk çıkın dışarı!” diye bağırmaya başladı. Ben de buna hakkının olmadığını söyledim. Kapının önüne çıktım, bir baktım bütün gazeteciler kapıda. Tekrar beni çağırdı, “Başörtülü olduğu görüldü falan filan” dedi çıkardı.

-Ne hissettiniz?Üzüntüyle mide kanaması geçirdim. Far-

kında bile olmadım. Cuma günü duruşmaya girdim, cumartesi bir baktım yerimden kal-kamıyorum. Doktora gittim, mide kanaması geçirmişsiniz dedi. AKP bir düzenleme yaptı. Başörtüsü yasağı kamu kurum ve kuruluş-larında serbesttir. Ancak hâkimler, askerler ve polisler kendi yönetmeliklerine bağlıdır diye. Kanunlar hiyerarşisinde anayasada bir yasak yok. Yönetmeliklerle kendilerine göre yasak koyuyorlar. Başörtüsü meselesini seçim malzemesi yaptılar yıllarca.

-Nasıl?Avrupa Birliği uyum yasaları doğrul-

tusunda 1 Haziran 2005’te zinayı serbest bırakan hükümet ne var ki 2014’e kadar başörtüsü yasağını yaşattı. Sebebi 2014’te seçim vardı, ben bunu o zaman söylemeye başladım. Bunu kullanacak, seçime kadar bununla yine oy toplayacak dedim. Hâlbuki bunlar Meclis’e geldiklerinde ikiz sözleş-meler yasalaştı. Bu ikiz sözleşmelerin alt bi-rimlerinden biri de CEDAW Sözleşmesi’ydi (Kadına Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Yok Edilmesi Sözleşmesi). CEDAW’da her türlü dinî ayrımcılıkların önlenmesi yer alıyordu. Bu sözleşmenin bir komitesi vardı. 2012’de geldiklerinde ‘Er geç bu yasağı kaldıracaksı-nız’ dediler. AKP yasağı kaldırmaya mecbur kaldı yani.

-Ama diyorlar ki AKP başörtüsünü serbest bıraktı.Keşke bıraksaydı. AKP’lilerle konuşuyo-

rum ‘Neden daha önce çözmediniz?’ diye soruyorum. ‘Ancak olgunlaştı’ diyorlar. Bu elma, armut mu ki olgunlaşsın? İsteselerdi yaparlardı ama seçimlerde kullandılar. Hâlâ da aynı… Başörtüsünü serbest bırakırken ne yaptı, Anayasa’da kanun mu çıkardı? Türkiye ta 99’da imza koydu CEDAW Sözleşmesi’ne. Madem AB uyum yasaları kapsamında zinayı serbest bıraktın, sözleşmeye göre başörtüsünü de serbest bıraksaydın. Niye 2014? Çünkü seçim yatırımı…

Kızları Zeynep doktor. oğulları Muhammet Furkan ise avukat.

30 27 MAYIS - 2 HAZİRAN 2015 ZAMANGÜNDEMKitlelerin hipnozu çok daha kolayHipnoterapist Mehmet Başkak, kalabalık bir miting alanında ortalama akıl yaşının YEDİ olduğunu söylüyor. İçlerinde doktor, profesör, mühendis olsa da bu gerçek pek değişmiyor.TUBA KABACAOĞLU

1Başbakan Davutoğlu, halkla daha sa-mimi, güler yüzle temas kurabiliyor.

Hitabetindeki telkin değeri yabana atılma-yacak düzeyde. Halkın karşısına daha fazla çıkmalı ve söylemini Erdoğan’ınkinden fark-lılaştırmalı. Davutoğlu’nun en büyük rakibi muhalefet partileri değil, Erdoğan.”

“Kılıçdaroğlu, ilk zamanlara göre ilerle-miş olsa da siyasal iletişim anlamında kendini pek geliştiremedi. Hipnotik telkin, kitleleri ikna metotlarıyla ilgili eğitim almadığı, almış olsa bile uygulayamadığı konuşmalarından anlaşılıyor.”

“Bahçeli nasıl biliyorsa öyle devam ediyor izlenimi veriyor. Hitabet ile bağırmak arasındaki farkı bile hâlâ gösterebilmiş değil.”

“Demirtaş’ın ‘Eş Başkan’ vasfı daha baş-langıçta bir dezavantaj. Liderlik tek kişiliktir ve bu siyasi partiler için de geçerlidir. Bununla beraber özellikle Cumhurbaşkanlığı seçim sürecinde barışa yönelik söylemleri ve tesirli konuşmaları sebebiyle şaşırtıcı derecede etki göstermiştir.”

“Cumhurbaşkanı Erdoğan, çekirdekten yetişme bir siyasetçi olarak avantajlıdır. Fakat yıllar içinde imaj eğitimleri aldığı, imaj danış-manlarıyla çalıştığı da biliniyor. Hitabetinin hipnotik telkin değeri oldukça yüksek. Bu, yatkınlıkla birlikte çalışılmış da bir beceri. Konuşmalarıyla kavramların içini boşaltıp yeni anlamlar yüklerken bile ciddi şekilde etkili.”

Siyasilerin seçim meydanlarına çık-malarıyla birlikte onların iletişim kaliteleri hakkında yaptığı yorumlarla dikkatimizi çekmişti bilinçaltı değişim uzmanı, eğitmen ve hipnoz uzmanı Mehmet Başkak. Kendi-sinden Türkiye’de ve dünyada kitleleri tesir altına almak, daha çok kişi üzerinde etkili olabilmek için siyasilerin sıklıkla kullandığı örtülü hipnoz-konuşarak hipnoz hakkındaki ayrıntıları öğrendik…

-Hipnoz nedir?Hipnoz kaliteli ve yüksek bir iletişim

biçimidir. Bilinçaltına hitap eder. Uyku hâli yoktur, bilinç tamamen açıktır. Kişinin iradesi devrededir. Sinema filmlerinde köstekli saat sallanarak insanların uyutulması şeklinde gösterilse de bu kesinlikle yanlış bir bilgidir.

Ne işe yarar?Herkes herkesle konuşur. Ama hipnoz

tekniklerini bilen biri konuştuğunda karşı-sındaki kişi-kişilerde farklı bir zihinsel durum oluşur ve konuşma yapanın kabul değeri otomatik olarak yükselir. Sadece iletişim değil, tıp, eğitim (özellikle dil eğitimi), spor, siyaset, istihbaratçıların eğitimi gibi birçok alanda hipnotik yöntemlerden faydalanıyor dünya. Türkiye’de ise; hipnoz 2014 Ekim’den itibaren Tamamlayıcı Tıp Yönetmeliği’nde yer almaya başladı. Biz hipnozu ülkemizde tiye alırken; 2 yüz yıldır Avrupa bu yöntemi kullanıyordu. 1950’lerde Amerikan Tıp Birliği sonra da İngilizler tedavi yöntemi olarak hipnozu benimsedi. Mesela CIA her yıl dev bütçeler ayırır bu işe. Rusya Soğuk Savaş döneminde daha çok tesir etmek, propa-gandalarını halka ulaştırmak için hipnotik yöntemlerden faydalanmıştır. Putin, Obama gibi dünyaca ünlü siyasetçiler hâlâ kitle hipnozunu (örtülü hipnoz) kullanır. Oysaki, İbni Sina, hipno-anestezi yöntemi ile yüzlerce ameliyatı ağrısız ve acısız gerçekleştirmiştir. Hipnotik telkinler insanların tedavi süreçlerini hızlandırabilir. Yanlış bilgi ya da kötü duygu-ları yok etmede kullanılabilir. Bir sınıfta eğitim kalitesini yükseltmek isteyen öğretmen, bir meydanda insanlara hitap eden siyasetçi eğer bu sistemi biliyorsa; kendiyle aynı meydanda aynı kişilere hitap eden başka birine göre en

az 2 kat daha tesirli olabilir.-Neden bu kadar etkili?Çünkü bilinçaltı düzeyde gerçekleşir.

Bilinçaltı biz ana rahmine düştüğümüz andan itibaren faaliyete geçer ve ölene kadar devam eder; sürekli, her şeyi kaydeder. 0-7 yaş arasındaki bilinçaltı süreçte neye nasıl tepki vereceğimizi, kişilik ve karakter yapımızın temelini atıyoruz ve bu hayat boyu devam ediyor. Bilinçaltı öfke, güven, inanma, tatmin olma, güvensizlik, korku, kaygı, sevme gibi duygularımızın kodlandığı alan. Kod bilin-çaltına nasıl girerse kişi öyle biri olur, ona göre hareket eder. Etkili bir iletişim kurmak isteyenler bilinçaltına yani duygulara hitap eder. Örtülü hipnoz, gizli hipnoz, subliminal mesajların etkisi böyle ortaya çıkar. Bilinçaltı bizim farkında olmadığımız bir alandır. Buraya gelen mesaj direkt kabul edilir. Etkin-liğinin bu kadar fazla olmasının altında da bu gerçekler yatar. Hipnotik telkin kullanan kişi bir insana yüzde 20 tesir ediyorsa bunu sürekli tekrar ettiğinde amacına ulaşır. Mesela son 2 yıla kadar ‘Hizmet Hareketi’, ‘Fethullah Gülen’in cemaati’ olarak bildiğimiz bir sivil toplum oluşumu Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın ısrarlı tekrarlarıyla bugün ‘paralel yapı, terör örgütü, haşhaşi’ gibi isimlerle anılmaya başlandı. Hatta bu bilinçaltı kod o kadar yerleşti ki; cemaatin içindekiler bile ‘ben paralelim’ ya da ‘ben paralel değilim’ diyerek kendini tanımlıyor.

-Siyasetin dışında günlük hayatımızda hipno-zun yeri var mıdır?Mesela; kalp-damar cerrahisi uzmanı,

doçent bir danışanım vardı. Problemi şuydu; her gün kanserli ciğerleri ameliyat edip gör-mesine rağmen sigara içmeyi bırakamıyordu. Bu kişinin bilinç üstüne hitap etmenin bir anlamı yoktur. Sigaranın zararlarını çok iyi bilen biri sonuçta. Bilinçaltı süreciyle ilgi-lenmek gerekir. O cerrahın bildiği, gördüğü hâlde içindeki itkiye engel olamayıp sigara içmesi bir hipnozdur. Yani bilinçaltı süreçte gerçekleşen, kötü bir hipnozdur. Asansörün sağlam olduğunu bildiği hâlde içindeki kor-kulara karşı koyamayıp asansöre binmekten vazgeçen kişi de kötü bir hipnoz altındadır. Araba kullanmaya yeni başlayanlar için aynı anda 4-5 işi yapmak çok zordur. Ama tekrar ede ede; bilinçaltı süreçte öğrenme başlar ve nihayetinde öyle bir hâle gelirsiniz ki; anah-tarı aldığınızı, sürerken bir sürü şeye dikkat etmeniz gerektiğini düşünmezsiniz bile.

Otomatik olarak yaparsınız her şeyi. Yani insanlar her gün trans-hipnoz durumunda araç sürüyor trafikte. Öyleyse; bilinçaltı yaşamsal fonksiyonlarımız için otomatik davranış sürecini organize eden alandır da aynı zamanda. Bilinçaltı bizim hayatta kalmamıza odaklanır, bizi korumaya çalışır hep. Neyi nasıl öğrettiği çok önemlidir ama. Hipnoz ve bilinçaltı süreçler hayatımızın her alanını etkiler bu sebeplerle.

-Dinî liderlerin de hipnotik gücü var mıdır?Tesir ve ikna gücünün yükselmesini sağ-

layan bir iletişim biçiminden bahsediyoruz ve hipnoz dünyasında buna konuşarak hipnoz deniyor. Mesela Obama’nın bu yöntemi kullandığına dair yazılmış yüzlerce makale var. Bazı insanlar ise; karşılarındaki kişileri hipnoz yaparlar ama farkında değildirler. Dinî liderlerde bunu görürüz. Dinlediğiniz zaman kendinizden geçersiniz çünkü. Hip-noz eğitimi almamıştır hâlbuki. Bu kişileri ‘hipnoz yapıyor’ yerine; ‘hipnotik telkin değeri yüksek’ olarak nitelendiriyorum ben. Kişi bu yeteneğinin farkında değildir. Bilgi, görgü, ruhsal derinlik, iletişim yeteneği, bilgi derinliği, anlattığı şeyi içselleştirme… Bunların hepsi bir bileşke oluşturur ve kanaat önderinin tesir gücünü çok yükseltir.

-Siyasette hipnotik yöntemler nasıl kullanı-lıyor?Hipnotik telkinler kalabalık söz konusu

olduğunda daha büyük tesir eder. Çünkü fer-din iradesi vardır, buna güvenebilir. Telkini iradi olarak kabul etmeyebilir. Çünkü bilinç açıktır, berraktır, uyuma, bayılma yoktur, hatta kişi yalan bile söyleyebilir hipnoz esnasında. Ama kalabalığın iradesi yoktur. Kalabalıkta aktif olan şey insanların bilin-çaltıdır. Çünkü duygunun serbest kaldığı bir alandır. Bundan dolayı maçlarda kavga çıkar. Kendini çok iyi yetiştirmiş efendi adamlar, ağızlarına küfür bulaşmamış sakin insanlar, maça gidip taraftar olduğunda bilinçaltı süreç aktifleşir ve kendi iradeleri devre dışı kalır. Sadece kalabalığın ve amigonun yönlendir-mesi vardır. Bu sebeple kitle psikolojisinde kalabalığın ruh hâli tesire, manipülasyona, yönlendirmeye oldukça açıktır. İnsanları karşınıza toplayıp “Bunlar bizim dinimize, imanımıza küfretti, bu alçaklar dedemizi öldürdü, peygamberimize hakaret etti” diye manipülasyon yaptığınızda sizi dinleyenler gidip suçlu gördükleri kişilerin evini, otelini yakar. Eylemden sonra ise evlerine gittikle-

rinde oldukça sakin, iyi bir eş ve baba-anne olarak gündelik yaşamlarına devam ederler. Tek başlarına olsalar zaten böyle bir şey de yapmazlar. Kalabalığın aklı 7 yaşındaki bir çocuğunkine denktir. Bir toplulukta profe-sör, doktor, mühendis, 10 çocuk büyütmüş anne, bakan bile olsa bu gerçek değişmez. Hipnotik yöntemleri iyi kullanan bir siyasi şöyle der mesela topluluğa: “Hepimiz aynı gemideyiz. Siz de bu vatanın evladısınız ben de. Beraber yürüdük biz bu yollarda. Ben bu şehirde doğdum. Bu şehirde büyüdüm…” Normalde bu cümleler basittir, derin bir anlamı veya felsefesi falan da yoktur. Ama karşınızdaki kitle 7 yaşındaki çocuklar gibi olunca; bu cümlelerden etkilenir, sevinç çığlıkları, ıslıklarla destek olurlar siyasiye. Siyasal iletişimde hipnotik telkin kullanan siyasiler genelde 5 aşamalı bir yol izler. Önce insanları belli bir kıvama getirirsiniz ve vermek istediğiniz mesajı verirsiniz. Mesaj çivinin tahtaya gömülmesi gibi kalabalığın beynine gömülür. Ve kişi normalde yüzde 20 tesir edecekse bu oran yüzde 40-50 olur. Yüzde 40 tesir oluşturacaklarında ise 90’a çıkar. Siyaset meydanlarında kullanılan hipnoz en çok kararsızları hedef alır, onları kendi tarafına çekmeyi amaçlar.

-Örtülü hipnozun bahsettiğiniz beş aşaması nedir?Genel hatlarını ifade edecek olursam;

sırasıyla geleneksel değerler, dinî değerler, korku unsuru olacak argümanlar sıralanır, vatandaşa vizyon verilir ve her fırsatta tekrar yapılır. Hipnozdaki en önemli unsur tekrar-dır. Vermek istediğin bilgiyi zihne tekrar ede ede yerleştirirsin. Bilinçaltı tekrarı sever. Tabii yapılan konuşma ve açıklamaların basit, net olması da gerekir. Kişinin görünüşü, kıyafeti, hitabet tarzı da telkin açısından önemlidir. Mavinin inandırıcılık, sakinlik etkisi vardır. Mavi uzaktan, kırmızı ise yakından dikkat çeker. Bilinçaltı radar sistemimiz uzaktan ilk maviyi, yakından ise kırmızıyı fark eder. Kişi kitleye konuşuyorsa beyaz ya da mavinin tonlarını tercih etmesi iyidir. Konuşacağınız yer de önemlidir. Diyarbakır’da konuşurken boynunuza bir poşu attığınızda kıyafetinizin renginin önemi kalmaz mesela. Duygudaşlık kurmak kitleyle çok önemlidir. Bu sebeple Malatya’da işleyen hitabet tarzı Diyarbakır’da istediğiniz sonucu vermez . Hipnotik telkin uygulamaları hitap ettiğiniz kitleye göre değişmelidir…

27 MAYIS - 2 HAZİRAN

DANIEL RUBINSTEINABD’nin Suriye Özel Temsilcisi

MUSTAFA KAMALAKSaadet Partisi (SP) Genel Başkanı

FEVZI KAYACANKonya Barosu Başkanı

“El Nusra Cephesi, bir terör örgütüdür. Onun-la bu minvalde uğraş-mayı sürdüreceğiz.”

ÖZTÜRK TÜRKDOĞANİnsan Hakları Derneği (İHD) Başkanıı

“Bu ülkede kontrgeril-la hâlâ varlığını koru-yor. Devlet içindeki

yasa dışı yapılanmalar cirit atıyor ve bu saldı-

rılar önlenemiyor.”

“Milli Görüş’ün paralarıyla kurulan

Kanal 7’ye bile çıkamı-yoruz. Paramızla bile

çıkamıyoruz!”

“Güce, haksızlığa, ada-letsizliğe, şımarıklığa,

yobazlığa, din ticaretine asla boyun eğmedim,

biat etmedim. Efendile-ri bunu böyle bilsinler.”

Genelkurmay’da çok yakın geçmişte istihbarat başkanlığı yapan ve “7 Haziran seçimlerinde Doğu Perinçek’in liderliğin-deki Vatan Partisi’nden Ankara adayı” olan emekli korgeneral İsmail Hakkı Pekin’in Zaman’dan Doğan Ertuğrul’a anlattıkları (18-19 Mayıs 2015) yaşadığımız anormal sürecin gölgesinde kalıyor gibi görünse de, tarihe not düşüldü bir kere! Röportajın tümüne internetten ulaşabilir; can alıcı noktaların bazılarıyla yetineceğiz. 1’inci Ordu’daki (Mart 2003) o meşhur (Balyoz davasının ana unsuru) Plan Semine-ri’nde ‘maksadın aşıldığını’ ancak ‘darbeye hazırlanıldığını sanmadığını’ söyledikten sonra, “Ama gerçek zamanlı, gerçek şahıslarla, isimler kullanılarak plan semineri olmaz. Yanlıştır. Bir defa irtica ile ilgili plan-larda kimin ne olduğunu bilmiyoruz ki.” diyor Pekin. “O seminer keşke hiç oynanmasaydı.” görüşünde. Peki, yargıya intikal etmeli miydi? Pekin’e göre ‘evet’: “Askerî yargının konusuna giren bir süreçtir.” 2008’de İstihbarat Başkanı iken dönemin Adli Müşaviri Hıfzı Çubuklu’yla birlikte Genelkurmay Başkanı Yaşar Büyükanıt’a gitmişler: “-Efendim, 2 ay sonra ay-rılacaksınız. Çok sayıda ihbar ve suç isnadı var. Bu soruşturmalara biz bakalım. Kendi içimizi kendimiz temizle-yelim.- dedim. Kara Kuvvetleri Komutanı İlker (Başbuğ) Paşa’ya havale etti.” Baş-buğ’a, “Bunları biz halletmezsek başımıza patlayacak.” ve “Suçlu varsa yargılayalım.” demiş: “Kabul ettiremedim. Ergenekon başlamıştı o dönemde, Hurşit (Tolon) Paşa ve Şener (Eruygur) Paşa tutuklanmıştı. Herhalde soruşturmalar sadece emekli askerlerle sınırlı kalır diye düşündü.” Taraf

Gazetesi’nin haberinin ardından araştırmışlar: “İlgili (kara propaganda) sitelerin hareket başkanlığının olduğunu öğrendik. Zaten andıç hazırlanırken bana geldiler, Genelkurmay 2’inci Başkanı (Hasan) Iğsız Paşa’ya gittiler. Komutana arz ettiler. Herkesin haberi var.” Şu ifadeleri olağanüstü önemli: “Üzüldüğüm nokta şu: İlker Paşa, savcılıkta ‘bu dokümanın altında imzam yok’ dedi. Yok, evet olamaz ki zaten. İmzayı kendisi kaldırdı. Ama bizim attığımız her türlü imza onun adına.”

FOTO

ĞRA

F: A

Lİ Ü

NA

L

GENELKURMAY’IN ESKI ISTIHBARAT BAŞKANI ISMAIL HAKKI PEKIN:

O SEMINER KEŞKE HIÇ OYNANMASAYDI

Hükümete yakın gazetelerden Yeni Şafak hızını alamayıp Nisan 2015’te “Atatürk’ü böyle zehirlediler” manşetini atmıştı. İleri sürmüşlerdi ki, suikastı İsmet İnönü tertiplemişti. 1950’li ve 1960’lı yıllara ait diyerek yayımladıkları üzerlerine çay dökülü belgeler (iki mektup) bunu ispatlıyordu! Yine iktidar yanlısı basın kuruluşlarından Star gazetesinde sahasıyla alakalı yazılar kaleme alan Sabancı Üniversitesi Tarih Profesörü Cemil Koçak en ince ayrıntılarına dek ince-lemiş konuyu. Toplumsal Tarih dergisindeki açıklaması şöyle: “Her iki mektubun da sahici olmadığı kanaati taşıdığımı belirtmek isterim.” 1962 tarihli belgede 2009 başlangıçlı Windows 7 Tahoma italic font kullanılması gayr-i ciddiyetin işaretiydi zaten.

“ATATÜRK’Ü BÖYLE ZEHİRLEDİLER” BELGELERİ SAHTE

Cemil Koçak

Adana ve Mersin’de HDP İl Başkanlığı binalarına düzenlenen saldırılarda can kaybı meydana gelmemesiyle kaos beklentileri şimdilik boşa çıktı ama polemik rüzgârı durulmak bilmiyor. HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’ın iddiasıyla kafalar karı-şık: “Dosya ile ilgili gizlilik kararı verildi. HDP binalarına saldıran kişinin kimliği belliyse niye dosyayı gizliyorsun? Bize gelen bilgilere göre bu kişi Suriye’ye giriş çıkış yapmış. Bir yakını IŞİD’de şu anda militandır. (Kendisi de) IŞİD bölgesinde bir süre kalmıştır. DHKP-C’li dedikleri kişi, Suriye’de IŞİD ile bağlantıları olduğu bilgileri bizde mevcut.”

7 HAZİRAN ÖNCESİ KARANLIK OLAYLAR

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan başbakan iken bir zamanlar sözcülüğünü üst-lenen ve şimdilerde Doğan Medya Grubu’na ait Hürriyet gazetesinde yazan Mehmet Akif Beki’nin 19 Mayıs 2015 tarihli köşesinde dile getirdikleri yalnızca şahsi görüşleri mi? Bekleyip göreceğiz. “Mübalağalı yandaşlığın zararları” başlıklı yazıdaki dokundurmalar direkt ve tesir gücü hayli yüksek. Beki’ye göre, İngiltere ve ABD standartlarındaki ‘yandaşlık’ her gazeteye ve gazeteciye ‘ana-sının ak sütü gibi helal’. “Açıklık, şeffaflık ve dürüstlük” vb. ilkeleri var bunun. Öncelikle “Maddi gerçeğe sadakat” gerekiyor. “Tahri-fat, çarpıtma ve yalana tevessülden uzak dur-mak” da şart ayrıca. Yandaşlık bir doğrultuya bağlı olmalı, kişilere ve menfaate endeksli değil. Uğruna haysiyetten, değerlerden ve doğrulardan fedakârlık yapılmamalı! Beki’ye sormak lazım: Bu kriterlere, ‘havuz medyası’ diye nitelenenler hangi ölçüde riayet edi-yor? Sıkı durun, sıra Beki’nin yandaşlardan sakınmalarını istediği hâllerde: “Doz aşımı, bunların başında gelir. Başbakana ya da cumhurbaşkanına ilanıaşk etmek, adına ‘ilahi aşk’ demek, Şems ile Mevlana’nın ilişkisine benzetmek… Sahabenin Peygam-

ber için kullandığı ‘Anam-babam sana feda olsun ya Resulullah’ gibi övgü ifadelerini güç sahiplerine uyarlamak… ‘Anam, babam, karım, çocuklarım sana feda olsun’ demelere vardırmak hep bu bâba girer.” Yine Beki’ye göre, “Yandaşlığın bittiği yerdir burası.” ve “Yandaşlığın bitti yerde yanaşmalık başlar.” Beki’nin şu ifadeleri çok ilginç doğrusu: “Sen sen ol, hiç çıkarma aklından. Karşı yandan gelmişsen yanaştığın anda herkesten çok yandaşlığa soyunma. Önde giden yandaş payesine talip olman inandırıcı gelmez, şüphe uyandırırsın hakkında.”

MEHMET AKİF BEKİ’DEN YANDAŞLIK KRİTERLERİ

2,16/41,8 lira maliyetli mazotun litresi Türkiye’de özel uçaklara, gemilere ve lüks teknelere ÖTV’den (Özel Tüketim Vergisi) arındırılarak 2,16; yaklaşık 6 milyon çiftçiye ise 4 liraya satılıyor.

2.193.000TÜİK verileriyle genç nüfustaki işsizlik oranı son bir yılda yüzde 3’lük artışla yüzde 20’ye tırmandı. Yani her 5 gençten biri işsiz. 15-19 yaş grubundakilerden 2 milyon 193 bini eğitim sisteminin dışında.

5.600.000.000Sosyal güvenlik şemsiyesindeki vatandaşların cebinden 2011’de sağlık için katkı payı adıyla ekstradan 1 milyar 785 milyon lira çıkıyordu. Tutar 2014’te 5 milyar 600 milyon liraya yükseldi.

32 27 MAYIS - 2 HAZİRAN 2015 ZAMANGÜNDEM

MURAT TOKAY

1Söz tükenir, susulan bir yere gelinir... Orası maşerî vicdanın kanadığı yerdir.

Kalp taşar, göz yaşarır, sessiz haykırışlar du-aya dönüşür. Tıpkı Ümran Teyze’nin şu çığ-lığı gibi: “Evimizde tencereler dolusu sarma sarıyoruz, kermeslerde satıyoruz. Elimize bulaşan yağın parasını koyuyoruz oraya. Biz harama, helale bu kadar dikkat ederek yü-rüttük bu işleri. Bu dünyanın üstü varsa, altı da var! Elbet bir gün mahşer olacak, herkes hesaba çekilecek.”

Türkiye, 70 yaşındaki Ümran Ercan’ı, 2 Mayıs 2015’te Manisa’da polisin halkın kur-duğu yardım derneklerini basmasıyla tanıdı. İl Emniyet Müdürü, hayırseverleri teröre yardım etmekle suçluyor, “Amacımız, yaptıkları çalışmalara devam edememeleridir. Manisalı hayırseverler ve bu işe bugüne kadar gönül verenlerden artık dönmelerini istiyoruz.” di-yordu. Müdüre cevabı Ümran Teyze verdi: “Yelek örüyorum, patik örüyorum, bulaşık bezi örüyorum, ufak ufak paraları biriktirerek bu derneklere yardım ediyorum. Benim ne topum var ne silahım, sadece imanım var. Eğer biz terör örgütüysek, göğsümü gere gere diyorum: Gelsinler, alsınlar, hapse atsınlar. Ben orada da örerim, orada da satarım!”

Türkiye, iki yıldır ‘paralel’ adıyla ortaya konan bir çadır tiyatrosunu izliyor. 17/25 Aralık operasyonlarıyla ortaya çıkarılan yolsuzluk ve rüşvet çarkıyla ilgili davaların üstü “darbe” savunmasıyla örtüldü. Fakat ayakkabı ku-tularında, para kasalarında, banyo liflerinde bulunan ve “sıfırlanamayan” paralarla ilgili sorular hâlâ cevabını bulmadı. Peki, ne yapıldı? Yalanlarla, iftiralarla, algı operasyonlarıyla sürdürülen cadı avı başlatıldı ve sayıları 80 bini bulan polis sürgün edildi, görevlerinden uzaklaştırıldı. 17/25 Aralık ve Selam-Tevhit gibi önemli soruşturmaları yürüten polis şefleri gö-zaltına alınıp hapse kondu. Polisler yaklaşık bir yıldır içeride hukuk mücadelesi verirken, aileleri de adliye önünde, Silivri Cezaevi kapısında bekleyişlerini, mücadelelerini sürdürüyor. Bu bekleyişte bir polis eşi hayatını kaybetti.

Söz tükenir, susulan bir yere gelinir… Hayatın solduğu anlardır, acı yüreğinize işler; inanç ve metanetle ayakta kalırsınız. İşte, sözün tükendiği bu anlardan birine 10 Eylül 2014 tarihinde Eyüp Sultan Camii’nin avlusunda şahitlik ettik. 22 Temmuz 2014’te sahur vakti polislerin evlerine baskın yapılmıştı. Gözaltına alınacak isimler arasında eski İstan-bul İstihbarat Şube Müdür Yardımcısı Ahmet Öztürk de yer alıyordu. ‘Kaçtı’ iftirası atılan Öztürk, tayin edildiği Bitlis’ten İstanbul’a gelip teslim oldu. Bu süreçte eşi Ayşegül Öztürk’ün Adapazarı’nda kaldığı kayınpederine ait eve de ‘sahur vakti’ baskın yapılmıştı. 4,5 aylık hamile olan Öztürk, bu sırada büyük korku ve stres yaşadı. Eşinin teslim olmasından sonra da İstanbul’a geldi. Emniyet Müdürlüğü ve Çağlayan Adliyesi’nin önünde eşinden ve diğer polislerden haber alabilmek için gece gündüz nöbet tuttu. 4 gün süren hukuksuz sorgu süreci ve stresli bekleyiş Ayşegül Hanım için sancı ve acıya dönüştü. Bebeğini kaybetti. Ölen bebek, annenin zehirlenmesine sebep oldu. Ayşegül Öztürk, tekrar hastaneye kal-dırılarak yoğun bakıma alındı. 16 gün süren hayat mücadelesini 8 Eylül günü kaybetti. Ayşegül Öztürk’ün cenazesinde 6 yaşındaki oğlu Hikmet’in annesinin tabutunun başında

bekleyişi ve babasıyla diyaloğu hâlâ hafızalarda canlılığını ve sıcaklığını koruyor.

Ahmet Öztürk, Hikmet’i kucağına ala-rak “Annene son bir şeyler söylemek ister misin?” diye sorunca, baba-oğul arasında şu konuşma geçmişti:

Hikmet: Annem beni göremez ki o kutuda.

Baba: Sen söyle, o seni görüyor. Hikmet: Nasıl görüyor ki, gözleri de

kapalı. Baba: Hani sen bazen rüya görüyorsun

ya, hayal gibi. Bir yerlere gidiyorsun. Kendin yatakta oluyorsun ama ruhun geziyor. Onun ruhu da şimdi yukarıdan bize bakıyor. Bedeni tabutun içinde ama ruhu ile yukarıdan bize bakıyor ve seni görebiliyor.

Söz tükenir, susulan bir yere gelinir… Paralel devlet arama iddiasıyla çıkılan yolda bugün elinde cevşeniyle adliye önünde bekleşen ablalar, Manisa’da bir hayırsever, Konya’da bir esnaf, İstanbul’da bir gazeteci “terörist” damgası yemekten kurtulamıyor. Okullar, vakıflar, dernekler, yurtlar sudan bahanelerle kapatılmaya çalışılırken cebinde çakı bile taşımayan insanlar “silahlı terör örgütü” üyesi muamelesi görüyor.

Tarih, 14 Aralık 2014. Bir milyon tirajlı Zaman’ın Genel Yayın Müdürü Ekrem Du-manlı, gazete binasında, yüzlerce çalışanının protestoları arasında gözaltına alındı. Dört gün İstanbul Vatan Caddesi’ndeki Emniyet binasında tutulurken, 2 gününü de Çağla-yan Adliyesi’nin nezarethanesinde geçirdi. Tutuklanma talebiyle hâkim karşısına çıkan Dumanlı, savunmasını kendisi yaptı. Hâ-kime “Bana isnat edilen suç nedir?” diye soran Dumanlı’ya hâkim Bekir Altun, Nisan 2009’da yayımlanan iki makale ile bir haberi sıraladı. Dumanlı, hâkime, “Yani, iki köşe ya-zısı ve bir haber. Hakkımdaki bütün iddia bu mudur?” sorusunu yöneltti. Hâkim “Evet” diye cevap verdi. Bunun üzerine Dumanlı, ayrıntılı bir savunma yaptı. “İki yazı bir haberden dolayı gözaltına alındığımı kimse dünyaya izah edemez.” dedi. Hâkim, ‘somut delil’ olmadığı gerekçesiyle Dumanlı’yı ser-best bıraktı. Ekrem Dumanlı’nın gözaltına alınması hem içeride hem dışarıda büyük tepki topladı. Şimdilerde yine hukukun arkasından dolanarak, Anayasa çiğnenerek aynı senaryo tekrar sahnelenmeye çalışılıyor. Hükümete yakın kimi gazeteciler ve hatta Başbakan Ahmet Davutoğlu bile ‘o kadar da olmaz’ noktasına geldi.

Çağlayan Adliyesi’nde -7. katta tutuk-lanırsa yanında götürsün diye getirilen elbi-senin kılıfı üzerinde namaz kılarken çekilen kare de sözün bittiği yerlerdendi. Bu fotoğrafı çeken vatan evladı da öyle düşünüyor olacak ki beklemediğimiz bir anda bize ulaştırdı.

Sözün bittiği yerde vicdan da köreliyor. Cadı avı ve terörist muamelesi akademis-yenlere de uzandı. Konya’da 22 Mayıs Cuma günü hayırsever işadamlarına düzenlenen algı operasyonunda Mevlana Üniversitesi kurucu rektörü Prof. Dr. Bahattin Adam da gözaltına alındı. Gazetecilerin “Niçin gözaltına alındınız?” sorusuna “Siz daha iyi bilirsiniz. 10 yıl Konya’ya hizmet ettik. Vicdanları sızlamayanlar utansın. Bildiğimiz yoldan şaşmayacağız.” dedi. Prof. Dr. Adam 2009 yılında açılan üniversitenin geçen yıla kadar rektörlüğünü yürütmüştü.

Söz tükenir, susulan bir yere gelinir...

SÖZÜN BİTTİĞİ YERTürkiye iki yıldır bir çadır tiyatrosunun zorunlu izleyicisi. yolsuzluk ve rüşvet davaları ‘darbe’ savunmasıyla örtüldü. hayalÎ gerekçelerle masum insanların hak ve özgürlükleri ellerinden alınıyor.

33 27 MAYIS - 2 HAZİRAN 2015 ZAMANDÜNYA

MAKEDONYA’DA NELER OLUYOR?Makedonya, bağımsızlığını kazandığı 1991’den bu yana karşı karşıya kaldığı en derin siyasi krizden çıkışın yollarını arıyor. Hükümet ile muhalefet arasındaki gerilim tırmanırken halk geçtiğimiz haftayı meydanlarda geçirdi.

EMRE OĞUZ KOPENHAG

1Yugoslavya’nın dağılmasıyla 8 Eylül 1991’de bağımsızlığını ilan eden 2,1

milyon nüfuslu Makedonya, şimdilerde çok derin bir siyasi krizle karşı karşıya. Ana mu-halefet lideri Zoran Zaev’in hâkim, yabancı diplomat, gazeteci, dinî lider ve polisler-den oluşan 20 bin kişinin yasa dışı yollarla dinlendiğini ortaya çıkarmasıyla başlayan gerilim, ülkenin kuzeyinde, Arnavut nüfu-sunun yoğun olduğu Kumanova kasaba-sındaki kanlı saldırılardan sonra bambaşka bir boyuta taşındı. 8’i polis toplam 22 kişinin öldüğü, 37 kişinin ise yaralandığı çatışma-ların akabinde önce muhalifler, ardından hükümet yanlıları başkent Üsküp’te so-kağa indi. Hükümet karşıtı protestolara 100 binin üzerinde insan katıldı. Başbakanlık binası önündeki protestoya destek verenler arasında Zaev’in liderliğini yaptığı Make-donya Sosyal Demokratlar Birliği Partisi’nin (SDSM) yanı sıra Arnavut ve Türk muhalefet partileri de vardı. Protestocuların öncelikli talebi seçim yolsuzluğu dâhil pek çok suça bulaştığını iddia ettikleri Başbakan Nikola Gruevski’nin istifa etmesiydi. Ancak tartış-maların merkezindeki Gruevski, geri adım atmayacağını şu sözlerle ifade etti: “Söz ko-nusu olan, yabancı gizli servisler tarafından desteklenen bir siyasi azınlığın diktatörlüğü. Geri adım korkakça bir hamle olur. Saldırıları bastıracağım.”

Bu açıklamadan sadece bir gün sonra bu sefer hükümet yanlıları Üsküp’te sokağa çıktı. 30 bin kişinin katıldığı mitingde Baş-bakan Gruevski’ye destek mesajları verildi.

Gelinen noktada Makedonya’da halk kutuplaşmış durumda. Muhalefet ile iktidar arasındaki ağır suçlamalar kamuoyundaki gerginliği daha da tırmandırıyor. Demografik

açıdan oldukça renkli bir topluma sahip olan Makedonya’da en büyük tehlike, etnik gruplar arasında çatışmaların yaşanması.

Toplam nüfusun yüzde 25’ini oluşturan Arnavutların mevcut hükümetten rahatsız olduğu bir sır değil. 2011 seçimleri akabinde 22 yaşındaki Martin Neşkovski’nin İçişleri Bakanlığı’na bağlı özel bir birliğin mensubu olan İgor Spasov tarafından öldürülmesi Arnavutların tepkisine neden olmuştu. Spasov, 14 yıl hapis cezasına çarptırılsa da protesto eylemleri dinmemiş, İçişleri Bakan-lığı Arnavutlara yönelik şiddet eylemlerinin üstünü örtmekle suçlanmıştı. Öte yandan 2012’de 5 Makedon’un öldürülmesinin akabinde açılan davada Arnavut kökenli 6 kişiye müebbet hapis cezası verilmesi mevcut gerilimin üzerine âdeta tuz biber ekmişti. Arnavutlar bu kişilerin masum olduğunu savunuyor, hükümeti kendilerine ayrımcılık yapmakla suçluyordu.

Söz konusu suçlamalar, muhalefet lideri Zoran Zaev tarafından 8 Mayıs’ta yayımlanan ses kayıtlarıyla bambaşka bir boyuta taşındı. Çünkü Başbakan Gruevski, İçişleri Bakanı Gordana Yankulovska, İçişleri Bakanlığı Söz-cüsü İvo Koteski ve Başbakanlık Özel Kalem Müdürü Martin Protugyer arasında geçtiği iddia edilen telefon kayıtlarında, başka birçok yolsuzlukla birlikte, Neşkovski cinayetinin de örtbas edilmeye çalışıldığı öne sürülüyordu.

Bu arada, Kumanova’daki kanlı saldı-rıların bu ses kaydının yayımlanmasından sadece bir gün sonra meydana geldiğini ha-tırlatmakta fayda var. Söz konusu saldırının arkasında yatan gerçek nedenler henüz tam anlamıyla aydınlığa kavuşturulmuş değil. Resmî kaynaklar saldırganların Kosova’dan Makedonya’ya giriş yaptığını ve Kosova Kurtuluş Örgütü (UÇK) üyesi olduğunu belirtirken, muhalifler hükümetin gündemi değiştirmek için söz konusu operasyonu

planladığını iddia ediyor. Gruevski’nin, bir taraftan başarılı operasyon dolayısıyla emni-yet güçlerini kutlarken diğer taraftan operas-yon sonrasında İçişleri Bakanı Yankulovska, Ulaştırma Bakanı Janakievski ve İstihbarat Dairesi Başkanı Mijalkov’un istifalarını kabul etmesi, soru işaretlerini artırdı.

Makedonya’daki gelişmeler AB, ABD ve Rusya tarafından da yakından takip ediliyor. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’a göre Makedonya’da yaşanan kriz, mevcut hükümetin Rusya’ya yönelik ekonomik yaptırımlara karşı çıkması ve Rus gazının Avrupa’ya aktarılmasını sağlayacak “Türk Akımı” projesine aktif destek vermesiyle ilgili. Moskova’ya yakın kaynaklar, AB’nin ülkedeki Arnavutlar üzerinden Makedonya hükümetine ‘Türk Akımı’ projesinden çekilmesi mesajını verdiğini iddia ediyor. AB ile Rusya arasında Ukrayna’da patlak veren krizin hâlâ çözülemediği bir dönemde Makedonya’da yaşananların ayrı bir önem kazandığı muhakkak. Buradaki herhangi bir pozisyon değişikliği bölgedeki güç dengeleri açısından önemli sonuçlar doğurabilir. Ancak mevcut krizi tümüyle haricî dengelere bağla-mak da doğru değil. Çünkü elde bu iddiaları destekleyecek herhangi bir delil yok. Nitekim Rusya yanlısı olduğu iddia edilen hükümetin kendisi de yaşanan siyasi krizin aşılması için AB ve ABD’nin arabuluculuğunu kabul etmiş durumda. Gruevski dâhil ülkedeki siyasi parti liderleri geçen hafta AB ve ABD’li yetkililer eşliğinde Üsküp ve Strazburg’da bir araya geldi. Taraflar 26 Mayıs’ta yine bir araya gelecek.

Gruevski: Ses kayıtları montaj45 yaşındaki Nikola Gruevski, 2006’dan

bu yana iktidarda. Öncelikli hedefleri ara-sında Makedonya’yı AB ve NATO’ya üye yapmak var. En son Nisan 2014’te yapılan

genel seçimlerde Gruevski’nin partisi oyların yüzde 42,98’ini almış ve 123 kişilik parla-mentodaki koltuk sayısını 61’e çıkarmıştı. Normal şartlar altında bakıldığında kesin bir seçim zaferi gibi görünen bu sonuç muhalif-lere göre geniş çaplı bir seçim yolsuzluğunun eseriydi. Bu yüzden, muhalefet partilerine üye milletvekilleri seçimden sonra istifa etti. Amaç parlamentoyu çalışamaz hâle getirmekti. Böylece hükümet istifa etmek zorunda kalacak, yeniden seçime gidilecekti. Ancak Gruevski istifa etmediği gibi erken seçime de gitmedi.

Gruevski, Türkiye’dekine benzer şekilde, ortaya atılan iddiaları araştırmak ve aydın-latmak yerine muhalifleri ‘yabancı istihbarat örgütleriyle işbirliği yapmakla’ suçluyor. Yayımlanan ses kayıtlarının da ‘montaj’ olduğunu iddia ediyor. Gruevski’nin bu yaklaşımı kendi partisinin tabanında kabul görse de söz konusu iddiaların giderilme-sini sağlamıyor. Tatmin edici bir şekilde cevaplandırılmayan her bir yolsuzluk iddiası Gruevski’nin meşruiyetini biraz daha tartış-malı hâle getiriyor.

Bununla birlikte Zaev’in yayımladığı ses kayıtlarının kaynağının bilinmemesi de bazı soru işaretlerini beraberinde getiriyor. Zaev’in istihbarat dairesi içerisindeki bazı vatansever görevlilerin ses kayıtlarını kendisine verdiğine dair açıklamalarının kamuoyunun büyük bir bölümünde kabul gördüğünü söylemek zor. Gelinen noktada ses kayıtlarıyla gündeme gelen yolsuzluk iddialarının aydınlığa kavuşturulması kadar söz konusu kayıtların kaynağına dair iddi-aların da kamu vicdanını tatmin edecek bir şekilde cevaplandırılması gerekiyor. Bunun için ise iş tarafsız yargı mensuplarına ve medya kuruluşlarına düşüyor. Bu ikisinin olup olmadığını önümüzdeki süreçte yaşa-nanlar gösterecek.

34 6–12 EKİM 2010 ZA MANEKONOMÝ

Ali BulaçAli Ünal

Din’e tecavüz ve hukuksuzluğun böylesiR.T. Erdoğan ve AKP iktidarı, “Ce-

maat’i bitirme” teşebbüsünde artık fakir öğrencilere zekât, sadaka ve infaklarıyla destek olan himmet ehline ve onların himmetlerine yönelmiş bulunuyor.

İslâm’da namazla birlikte en önemli ve sevap getirici amel, zekâttır, sadakadır, infaktır. İnfak, kişiyi münafıklıktan koru-masının yanı sıra nefse rağmen, dolayısıyla zor olan Din’i yaşamayı kolaylaştıran en birinci ameldir de: “Kim (Allah için) verir ve takva gayreti içinde olursa; ayrıca ‘en güzel’i tasdik ederse, Biz de ebedî saadete giden yolu onun için kolaylaştırırız.” (92:5-7) Öyleyse, Müslü-man’ın zekâtını, sadakasını, infakını cezalandırmak, Din’e, millete ve ülkeye hizmetin dibine konulmuş bir dinamittir, korkunç bir zulümdür, dehşetli bir hukuksuzluktur ve bu ölçüde Din’e tecavüz ve hukuksuzluğu hiçbir iktidar yapmamıştır. Bu tecavüze ortak olan, bu tecavüzde görev alan ve bu tecavüze açıktan veya sessiz kalarak destek veren herkes, ona ortaktır.

Cemaat hizmetlerine destek olan himmet ehli suç işliyorsa, bütün cemaatler ve halktan hem de hiç makbuz vermeden sürekli yardım toplayan Diyanet de suç işlemektedir. Ayrıca, bu ülkede camilerin ve İmam-Hatip okullarının büyük çoğunluğu halkın makbuzsuz himmetleriyle yapılmış-tır ve öyleyse bütün bu yardımlar da suç kategorisine girer. Diğer yandan, hem de devlet gücünü kullanarak, illerde ve ilçe-lerde resmî komisyonlar oluşturarak pek çok kamu arazisini ve özel taşınmazı mül-kiyetine geçiren ve bir “Erdoğan Cemaati” oluşturmaya çalışan TÜRGEV de, en büyük suçu ve hukuksuzluğu işlemektedir.

Bu noktada, Cemaat’i terör örgütü görüp, üzerine gidilen himmet ehlinin “terör örgütü”ne yardım ettiği gibi bir iddia, ancak kabahatten daha büyük özür olur. Bir defa, Cemaat’in terör örgütü olduğu, hiçbir hukukî temele dayanmayan, delilsiz, keyfî bir iddiadır, korkunç bir iftiradır. Eğer Cemaat bir terör örgütü ise, “Ne istediler de vermedik!” diyen Erdoğan da;

“Cemaat’in hizmetleri karşısında 40 yıllık siyaset hayatımda yaptıklarım ancak sıfır kalır!” diyen Arınç da; 17 Aralık’a kadar Cemaat hizmetlerine bir şekilde destek olan bütün siyasîler de öncelikle soruştu-rulmalıdır. Burada “Cemaat’in terör örgütü olduğunu 17-25 Aralık’ta anladık” gibi bir iddia da ileri sürülemez. 17-25 Aralık, dehşetli boyutlarda bir yolsuzluk, rüşvet, zimmete para geçirme ve kara para aklama

soruşturmasıdır. Erdoğan/AKP iktidarı, söz konusu suçların soruşturulmasını Yargı’yı ve Emniyet’i değiş-tirerek önlemiş; ilgili tapeleri incelemeye sevk etmeyerek ve Kılıçdaroğlu aleyhinde açtıkları davayı, tapelerin incelenmesi gerektiği için geri alarak tapelerdeki kayıtların doğruluğunu zımnen tescillemiştir. Ayrıca, 17-25 Aralık’ın iktidara darbe olduğu ve bu darbeyle suçladıkları Yargı ve Emniyet mensuplarının bir paralel yapıya mensup bulunduğu iddialarının geçersizliğini de, “paralel yapı” iddiasının Meclis’te

görüşülmesine mâni olarak yine zımnen tescillemiştir. Kaldı ki, farz-ı muhal böyle bir yapı varsa ve farz-ı muhal 17-25 Aralık da bir darbe teşebbüsü ise, bunun sorumlusu, sadece 17-25 Aralık’ta görev alan Yargı ve Emniyet mensuplarıdır. Dolayısıyla, bütün bir Cemaat’i ve fakir öğrencilere destek olan himmet ehlini bundan sorumlu tutmak, İslâm hukukunun da, modern hukukun da en temel esaslarından olan suçun şahsîliği, “kimsenin başkalarının suçuyla suçlanamayacağı” (Kur’ân, 6:164; 17:15...) kaidesini yıkmak demektir ve dehşetli bir zulümdür.

AKP iktidarına kadar devletle bütün-leşmeyen ve İslâm’a sarılmakta hassas olan çoğu kesimler, AKP iktidarıyla birlikte devletle bütünleşti ve “zehirli dünya balını tatmaya” durdular. Dolayısıyla, Cumhuri-yet tarihinde ahlâk ve maneviyatta en fazla aşınma, en fazla vicdan çürümüşlük ve kokuşmuşluğu AKP iktidarlarında yaşandı ve AKP, dinî hizmetlerin de üzerinde doğrudan gelerek hesap/amel defterini ağırlaştıkça ağırlaştırıyor.

İsrail’e yok, Filistinlilere var! Neden?Bu köşede AK Parti hükümetlerinin

Ortadoğu politikalarını eleştiren yazılarım da çıkıyor. Eleştirilerin tamamı haklı nedenlere dayanıyor.

Yalan veya yanlış bilgiler kullanıp temelsiz eleştiriler yapmaktan Allah’a sığınırım. Benim yegane gayem ülkemin dünya ile ama özellikle İslam dünyasıyla ilişkilerinin iyi olması, uzun vadede bölgesel bir entegrasyon imkanına zemin hazırlanmasıdır. Her Müslüman’ın asli gayesi İttihad-ı İslam’dır. Kim hata yaparsa yapsın, bize düşen görev hatasını yıkıcı olmadan eleştirmek ve bizce doğru olanı işaret etmektir.

Arşivler ortada duruyor. İsteyen 2011’den ve daha öncesinden dış politikayla ilgili neler yazmışsak çıkarır, önümüze koyar. Bugüne kadar da ne eleştirilerimde yanıldım ne hükümetin tek bir politikası haklı çıktı. Benim tezim şuydu: Biz Sünni ekole mensup İslamcılar olarak toplumsal değişime vurgu yaparız. Şiddet ve terör yöntemlerini kullanmak, rejimleri silah gücüyle değiştirip velev ki bizim gibi düşünse de tek bir grubu iktidara getirmek, hele bölgenin tamamı üzerine geçmişte olduğu gibi askeri tahakküm veya politik hegemonya kurmaya kalkışmak büyük bir hatadır, İslami de değildir. Bunun sonu iç işlerine müdahil olduğumuz ülkelerin iç savaşa sürüklenmelerine yol açar. İlk günden Suriye olayına bu açıdan baktık. Suriye kan gölüne döndü, milyonlarca Suriyeli mülteci dilenci durumuna düştü. Kamuoyundan saklanıyor ama Mısır’da Türkiye’nin işlediği hatalar işin bu noktaya gelmesinde etkileyici rol oynadı. “Stratejik derinlik” üzerinde bunca yazıp çizenler nasıl oluyor da bunca stratejik hata ve yanlışlık yapıyor, akıl alır gibi değil. Başkalarına musibet olarak dönen hataları bir başarı öyküsü gibi iç kamuoyuna satmak vicdanları rahatsız ediyor.

Bize sayıp sövenler ve köşelerinde umutsuzca partizanca müdafaa yapanlar şu soruya cevap versinler: Nazım rol oynadığını, bilgisi dışında yaprak kımıldamadığını dünya aleme ilan eden Türkiye, neden Suriye ve Mısır’daki bu musibetlere engel olamadı? Neden bugün Türkiye’nin bölge ülkelerinin

hiçbiriyle iyi ilişkisi yok?Gelelim Filistin meselesine!

Türkiye’nin Filistin politikasının ne kadar iki yüzlü ve iç politikaya malzeme toplamaya dönük olduğuna şu örnek yeter:

Türkiye İsrail’e vize uygulamıyor, İsrailliler istedikleri anda birkaç saat içinde Türkiye’ye gelebiliyorlar. Bence de doğru bir şey bu. Fakat Türkiye neden Filistinlilere aynı vize muafiyetini tanımıyor? Öyle bir uygulama ki sıradan bir Filistinlinin vize alması neredeyse imkansız. Mesela a) Bankada 3 ila 5 bin dolar hesabının olması; b) Sağlık raporu, c) Güvenlik belgesi getirmesi isteniyor. İsrail yönetimi bir şekilde ismi taş atma eylemine karışmış veya İsrail askerine yan bakmış birini‚ ‘terörist’ ilan ettiğinde bir Filistinlinin güvenlik belgesi alması mümkün değil. Öğrenciler içinse Türkiye’den “kabul kağıdı“ şartı konuyor.

Siz partizan yazarlara soruyorum: Nedir bunun izahı? En üst seviyede İsrail’le ticaret, savunma işbirliği, ekonomik ilişkiler sürer ve zavallı Filistinlilerin Türkiye’ye gelişleri engellenirken, her gün Filistin için ağlamaya ne demeli? Bu Hüseyin için ağlayıp Yezid’le işbirliği yapmak değil mi? Dünya Bankası açıkladı, Gazze’ye 200 milyon dolar yardım vaat eden Türkiye bugüne kadar ancak 520 bin dolar göndermiş bulunuyor. Bunun açıklaması nedir?

Filistinli yöneticiler, aydınlar her şeyin farkında. Türkiye’nin, kendi lehinde gösteri yapmaları için Filistin sokaklarında kaç para dağıttığını biliyorlar. DİB Başkanı Mehmet Görmez, Miraç gecesi Mescid-i Aksa’daydı, namazdan sonra yaklaşık 150 kişi Mescid’in avlusunda İsrail aleyhinde ve Türkiye lehinde gösteri yaptılar. Yaşlı bir Filistinli şöyle dedi: “Bu gösteriler boş, bize dayak olarak dönecek!” Türkiye de Filistinlilerin acısını sömürüyor, diğer Arap ülkeleri bu sömürüyü yıllardan beri yapıyorlar. Filistinlilerin mütegallibe zümresine para dağıtıyorlar, Filistin sorunu ve Filistinlilerin acısı olduğu gibi devam ediyor. Bu bir düzendir. Ve bu düzenden bölge ülkelerinin bütün mütegallibe güçleri memnun.

34 YORUM 27 MAYIS - 2 HAZİRAN 2015 ZAMAN

DAĞISTAN ÇETİNKAYA KRAL VE SOYTARI

Bir defa, Cemaat’in terör örgütü olduğu, hiçbir hukukî temele dayanmayan, delilsiz,

keyfî bir iddiadır, korkunç bir iftiradır. Eğer Cemaat bir

terör örgütü ise, “Ne istediler de vermedik!” diyen Erdoğan

da; “Cemaat’in hizmetleri karşısında 40 yıllık siyaset

hayatımda yaptıklarım ancak sıfır kalır!” diyen Arınç da; 17 Aralık’a kadar Cemaat hizmetlerine bir şekilde

destek olan bütün siyasîler de öncelikle soruşturulmalıdır.

35 6–12 EKİM 2010 ZA MANEKONOMÝ35 27 MAYIS - 2 HAZİRAN 2015 ZAMANYORUM

Ekrem Dumanlı

Çamura yatmaHiçbir seçim ölüm-kalım savaşı değildir. Sandığı

varoluş sebebi sayarak her türlü kirli işe bulaşanlar hem dünyalarını berbat ediyor hem ahiretlerini.

Peki, nedir seçim?Siyasetçilerin “Sizin verdiğiniz vergilerle oluşacak

bütçeyi en iyi ben yönetirim. Size en iyi hizmeti ben getiririm” iddiasından başka bir şey değildir. Halk bütün taliplilerin programlarına göz atmak, “en iyi” bulduğu partiye ya da adaya oy vermek zorundadır.

Ne var ki bizde seçimler bazı siyasetçilere ve onların büyüsüne kapılmış partizanlara göre bir hayat-memat meselesidir. Öyle olunca yalan, iftira, kara propaganda gibi en aşağılık işlere bile tenezzül edenler çıkıyor. Oysa hiçbir seçim insandan, insan onurundan, toplumsal barıştan daha değerli değildir. Sırf seçim kazanacağım diye “iç düşman” türetmek, halkın bir bölümünü “hain” ilan etmek suretiyle partizanlarının saflarını sıklaştırmak büyük bir vebaldir. Bu günahı irtikâp edenleri tarih asla affetmez… Etmemiştir de!

İnsanların kalbini kırdıktan sonra seçim kazanmış-sın ne çıkar! Toplumu birbirine düşürdükten, vatandaş-ları kamplaştırdıktan sonra seçim zaferi kazanmışsın; ne anlamı var ki! Sırf koltuğunu koruyabilmek, ortaya çıkan pisliklerini kapatabilmek için masum insanlara suç uydurarak sandıktan başarı elde etmişsin; ne işine yarar ki!

Gözü dönmüş bir siyaset teknisyenliği var bu ülkede. Yüzyıllık bir fikir çilesini kendi şahsî ihtirasına feda edenlerin acımasızca yürüttüğü bir siyasi strateji var karşımızda. Ve hak-hukuk tanımayan bu tahripkâr metoda karşı duyulan marazî bir hayranlık ile karşı karşıyayız. “Vur-kır parçala, bu maçı kazan” sloganı “Yalan söyle, nefret saç; bu seçimi kazan” felsefesine dönüşmüş. Yeter ki kazan! Öyle mi? Ya siyasetin asıl sorumluluk alanı olan konuların askıya alınması! Ya kin ve nefret üzerinden insanların gırtlağına kadar çamura saplanması! Ya insaf ve vicdanların bir kenara itilerek toplumun her kesimine zulmedilmesi!

Acınası bir hal! Bile bile yalan söyleyen adamlar, hak-hukuk tanımadan insanlara zulmedenler, ha-yatında karınca ezmemiş insanların emeğini alçakça “terör örgütü” deyip yaftalayanlar, sırf seçim kazanalım diye hayalî düşman üretip fanatik kitlelerini nefretle dolduranlar! Bu haliniz ne insanîdir ne İslamî. İnanın değmez! Her bir insan eşref-i mahlûk olarak ilan edilmiş, her bir ferdin kalbi Kabetullah hakikatine denk tutulmuş. Yalanla, dolanla, iftirayla seçim kazanmanın ne size faydası olur, ne de bu memlekete. Kibir paça-larınızdan damlıyor, hükmetme şehveti sizi esir almış, hak ve hakikati çoktan silmişsiniz defterinizden. Lütfen elinizi vicdanınıza koyun: bunca günaha girdikten, bunca mazlumun âhını aldıktan, bunca kalbi kırdıktan sonra değil bir kere, bin defa da seçim kazansan hiçbir işine yaramayacak; çünkü sen artık kazansan bile kaybedensin; tıpkı bütün zalimler gibi…

Yargı, medya ve Türkiye’yi bekleyen tehlike

Ankara savcısı Serdar Coşkun Türksat’a bir yazı göndererek bazı televizyonların kullandığı uyduların kapatılmasını talep etmiş. Tam bir skandal! Savcı Bey’in böyle bir yetkisi yok. Kesinleşmiş ve onanmış mahkeme kararları olmaksızın insanlar hakkında terör örgütü tabirini kullanma hakkı da yok. Tam bir anayasal suç işlemiş Sayın Savcı. Anayasa’nın pek çok amir maddesi basın özgürlüğünü garanti altına alıyor. Kaldı ki bürokrasiye doğrudan böyle bir emir verilemez…

Ne var ki son günlerde savcılar, hakimler, emniyet yetkilileri, kamu görevlileri kanunların kendilerine verdiği yetkiyi aşarak suç işliyor. Bu suçun goygoycuları arasında yandaş namıyla şöhretşiar olmuş bazı kifa-yetsiz şakşakçılar da var. Onlar çoktandır ‘yukarıdan’ aldıkları talimat gereği Zaman’ı, Samanyolu’nu, İpek Grubu’nu, Doğan Grubu’nu hedef gösteriyor. Hatta o kadar suça batmışlar ki muhalif bütün medyaya “terörist” yakıştırması yapmaktan çekinmeyerek bazı gazete ve televizyonlara müsadere (el koyma) işlemi yapılacağını sık sık ve açıktan dile getiriyor, temennide ve teşvikte bulunuyor. Tam haramzade bunlar. Hukuk bilmiyor, hak gözetmiyor, terbiye ve ahlaktan nasipsiz bir pozisyondan vazgeçmiyorlar. Orman kanunlarıyla ülke yönetilsin istiyorlar…

Bunlar inançlı olduklarını iddia ediyorlar. Bu nadan zümre bilmiyor mu ki İslam’a göre müminin malı mümine haramdır. Müsadere haramdır, cahiliye âdetidir. Diyelim ki artık İslamî ölçüleri dikkate almıyor; buna rağmen “İslamcı” havasıyla vatandaştan oy ütmeye devam ediyorsunuz; o zaman hiç değilse, mer’i hukuka bakın. İlk mektep mezunu bile anayasaya bakınca medyaya uygulanacak müsaderenin imkansız olduğunu görür. Arkadan dolaşarak kanunları suistimal

ederseniz suçunuz da daha da büyük olur…Yine de körleşmiş aklınız böyle bir çılgınlığı savcı ve

hakimlere telkin ediyorsa bilin ki medyaya yapacağınız her baskı Türkiye’yi bitirir, çökertir. Beklediğiniz sonucu da alamazsınız zaten. Özgür medya asla susmaz. Bu arada ekonomi çöker; çünkü kimsenin mal güven-liği kalmamıştır artık. Burnunun ucunu göremeyen kifayetsiz tetikçiler bu mevzuu Ali Babacan gibi bir iki ehil kişiye sorsa gerçeğin acı çehresini karşısında bulacak. Türk ekonomisi haramilere yakışacak bir yargı mantığına dayanamaz. Temel hakların güvencesi bitmiş olur. Nitekim Avrupa Birliği’nden gelen çok net tavır, medyaya yapılacak baskının sadece siyasi değil, ekonomik ve hukukî sonuçlarının olacağını ortaya koydu.

Birkaç gün önce New York Times’ta yayımlanan ve basın özgürlüğüne yönelik baskıyı sert bir dille eleştiren yazıyı hükümet erkânının dikkate alması şart! Zaman’a, Samanyolu’na, Doğan Grubu’na ve daha pek çok medya grubuna ve gazeteye yapılan aşırı baskı sadece yurtiçinden değil yurtdışından da izleniyor. Bu ülkeyi batırmak istiyorsanız özgür medyaya çullanmaya devam edin. Ancak bilin ki yeni medya araçlarının sağladığı imkanlar size bir şartele dokunma rahatlığı sağlamayacak, tam aksine binlerce, on binlerce mec-ranın başınıza bela olmasına neden olacaktır. Bu arada Türkiye hukuk sisteminin olmadığı bir ülke olarak tanınırsa buna sebep olan yeni İttihat ve Terakkiciler yakıp yıktıkları Türkiye’nin altında kalacaklardır…

YakışmıyorMalumunuz; seçim dönemlerinde her partiye ga-

zetemizde yer vermek için çırpınıp dururuz. O yüzden “liderler turu” yapar, “meydanın nabzı” başlığı altında her partinin sesini duyurmaya çalışırız. Bu sefer de öyle yaptık ve bütün siyasi parti liderlerinden röportaj talebinde bulunduk. Saadet Partisi’nin çatısı altında ittifak yapan Mustafa Kamalak ve Mustafa Destici ile başladık söyleşilere. Ardından CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ile görüştük ve o mülakatı da neşrettik. Birkaç gün önce de MHP lideri Devlet Bahçeli ile yapıldı röportaj. Bu verimli mülakatı da sizlerle paylaştık. Aslında bütün gazeteler, bütün liderlere sayfalarını açmak zorunda değil mi? Okurun da bir hakkı var nitekim…

Liderler turumuz devam ederken Başbakan sıfatı taşıyan Ahmet Davutoğlu, Kılıçdaroğlu ve Bahçeli ile buluşmamızı meydanlarda diline doladı. Ayrıca, şahitleri ve fotoğraflarıyla apaçık yalanlanan Diyarbakır Belediye Başkanı ziyaretimizin ‘gizli’ olduğunu da tekrar gündem yaparak yalan haberden bir daha medet umdu. Üstelik ağzını da bozarak “Biz bu vatanı teröristlere bırakır mıyız? Biz bu vatanı bu paralel çeteye bırakır mıyız?” gibi düşük kalibreli, ucuz siyaset ağzıyla haka-retamiz laflar sarf etti. Ahmet Hoca’ya bir haller oldu ki sormayın. Stratejik derinlik falan kalmadı Beyefendi’de. Bir özenti ile çıktığı meydanlarda yalan yanlış bilgilerle karalama yapıp vebal alıyor, günah işliyor, ayıp ediyor. Yakışmıyor bu üslup bir akademisyene. Kendisini tanımasam karşımızdakinin Zübük adlı malum eserden fırlamış bir taşra siyasetçisi sanırım. Öyle bir ucubeye dönüşmemeli Ahmet Hoca. Birilerinin sıkça yaptığı gibi yalan ve iftira ile nefret tohumları saçmanın insanî ve İslamî olmadığını Davutoğlu bilmiyorsa, kim bilecek bu çıtası düşük tavrın toplumda ne kadar korkunç bir yer açacağını…

Her neyse… Ahmet Hoca’ya (ve danışmanlarına) bir hatırlatmam daha var: Seçim öncesi bütün liderlere söyleşi teklifi yaparken Davutoğlu’na da resmen ve yazılı bir şekilde müracaat etmiştik; cevap vermedi. Kendi takdiridir…

Biz işimizi, gazeteciliği yapıyoruz. Bütün siyasi partilere söz hakkı veriyor, liderlere röportaj teklifi

yapıyoruz. Sayın Davutoğlu masasındaki teklifimizi değerlendirmeyebilir; ancak olumlu cevap verenlerle

röportaj yapmamıza neden içerler ki!Biz mesleğimizi ifa ediyoruz; siz de işinizi ya-

pın. Haydi mülakat verip bir cevap veremiyorsun; bari yanlış bilgilerle kamuoyunu yanıltmayın…

36 6–12 EKİM 2010 ZA MANEKONOMÝ

1

2

3

4

5

6

Bir japon şehri

Krmz

Bir teknik adam

(Erdoğan..)

Roman olay

Bön, aptal

Avuç içi

Verme,

ödeme

Kare desenli kum

aş

Taşlk yer, çplak tepe

Saç teli

Bir bayan ismi

Bir astranot (Yuri...)

Ksa özlü söz

Ayak giysisi

Şaka

Dingil

Alt resimdeki

(... Baykal)Bir sanatç

(...Hakalmaz)

Galyumun

remzi

Ekmek

Erkek çocuk bakcs

Yönetici

Bir orman

ağac

Tantaln remzi

Bir harfin okunuşu

Odunluk, ahr

Tembih sözü

Dahi, deha sahibi

Sermaye,

kapitalBir futbolcu

(...Bulut)

Cana kyma

Hafif bir akaryakt

Denizli’nin bir ilçesi

Ksrlk

Karadeniz teknesi

Uzaklk ifadesi

Bir antlaşm

amz

Antalya’nn bir ilçesi

Motorin

Vasflandrma

Sanat akm

Suyla çevrili kara parças

Lantann rem

zi

Gümüş

Bir erkek ad

Hoş, latif

Silisyumun

remzi

Epilepsi

Hücre bilimi

Dönme,

dolaşma

Bir harfin okunuşu

Radyumun

remzi

Vahiy dağ

Üvey olmayan

Nikelin remzi

Bir fizik dal

Lakin

Bir nida

Kutsal savaş

Küçük ispirto ocağ

Tilavet

O kimseye

manasna

Dağ lalesi

Anlaşma,

uyuşma

Bir hayvani gda

Fidan çukuru

Uygulama,

tatbik, klg

Bir harfin okunuşu

Litvanya para birim

i

İstanbul Ticaret Odas

Yenmek için

satlan ayçiçeği tohum

u

Halk bilimi

İşlev

Tek erkeğin oynadğ oyun

Mavi kantaron

Tamam

olm

ayan

Nikah

Hristiyan

Bir atksu düzeneği

Şrnak ilçesi

Trnak boyas

Vaka

Bir balk

Kanuni

Obelisk

Bey, reis

Yabanc

Omurga

kemiği

Samsun’un bir ilçesi

Tok olmayan

Ksaca num

ara

Sahtekar

y.sab rioglu@za m

an.com.tr

1921 ŞUBAT 2013 PERŞEM

BE ZA MAN

BULMACA

Ha zýr la yan: YAL ÇIN SAB RÝ OÐ LU

Ölüden arta kalanlar

Başlca içeceğim

iz

Bir sanat icrasnda

kullanlan şey

Ak kan yangs

Güzel koku

Danşma

kurulu

Sergen

Ortak

Büyük, önem

li, büyük önerm

e

Sundurma

Oburlar

ÞÝF R

E KE LÝ M

E:

12

34

56

KE

Lİ

ME

A

VI

Tab lo da ki tram lý ka lýn

çiz gi ler le be lir len miþ 3’e

3’lük ka re le re, 1’den 9’a ka dar ra kam

la rý bi rer kez kul la na rak yer leþ ti-rin. Öy le yer leþ tir m

e yap-m

a lý sý nýz ki, bü tün 3 lük-le ri dol dur du ðu nuz da tab lo nun bü tün ku tu la rý yu ka rý dan aþa ðý ya ve sol-dan sa ða 1’den 9’a ka dar ra kam

lar dan bi rer kez kul la nýl m

ýþ ol sun.

SU

DO

KU

BU

LMA

CA

4

56

37

74

3

21

9

73

5

57

1

615

8

946

59

1

8

47

9

28

1

35

64

9

85

73

24

61

9

63

41

79

52

8

12

96

58

43

7

78

12

43

59

6

36

59

17

48

2

94

28

65

71

3

13

84

62

97

5

75

68

93

24

1

29

45

71

38

6

R K

O

J G

N

N

C F

Ý C

J H

Ü

K C

O

G T

E L

F A

G P

E V

J

J O

R

R R

G A

C A

E E

A L

A

E Ü

N

V

K Z

O

F S

A Y

T O

P

T D

E

Ü

D

U

S Ü

O

Ý

M

Y Z

Ý

L A

S U

L

U

N

B C

G A

İ O

G

A Ü

Ý

T A

E E

Ç E

D

N

G Ü

C

D

A Z

R T

Z Y

I P

Ü

G N

G

A

A O

E

F G

E G

L A

V V

E N

E

C U

Ð

Ý A

L K

D

Y K

Z Z

J P

Ü

Z N

A

Y Ü

C

Ý S

A R

Ü

O

E

G A

Ü

E N

A

Y D

R

N

J Y

L T

R E

K O

R

O

E M

T

A K

E E

N

F Ü

E

I A

D

N

E Ö

Ç

V O

J

A

E A

L H

Ü

T

G D

Y

R Z

Ý C

L

T S

A F

İ Y

E Ü

E

A M

S

E S

R P

O

M

V R

Ç K

H

Ý E

E Y

A

E Ý

A E

R A

R K

İ T

S Ý

K H

T G

S B

E V

Þ A

B S

D

Y A

Z

Ý H

O

N

Z

A C

A O

V

M

N

O

Y

Z A

H

Ý R

E N

K

K T

I E

Ý D

J Þ

R N

Z

Ý J

Ü

C M

Ç

D

Þ J

Aþaðýdaki kelimeleri tablonun içine serpiþtirdik. Bunlarý bulabilir m

isiniz?ASLAN

TEPE, BEZGÝN, CELP, ÇAN

AK, DOÐAN

, EVREN, FETRET, GAFLET, H

ANIM

, ÝSTÝKRAR, KO

RKUN

Ç, LEVREK, MEBN

Ý, NEVVAL, O

FSAYT, ÖRM

EK, PEYMAN

, REKOR, SAFİYE, ÞEM

Sİ, TEKÝR, U

LUSAL, Ü

ZENGİ, VAÞAK, YEN

GEÇ, ZAHİREN

.

��

�İ

��

��

��

����

����

����

����

����

����

����

���

����

����

����

����

����

���

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

���

����

����

����

����

���

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

���

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

�����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

���

����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������

YOLCULUK, Z���.

SOLDAN SAĞA 1) İstanbul’un Anadolu yakasnda bulunan, lm

lerde fon olarak kullanlan, 1908’de İstanbul–Bağdat Dem

iryolu hattnn başlangç istasyonu olarak inşa edilen tren gar. 2) Dağ servisi, ardç.– Baharda buğday tarlalarnda m

or renkli çiçekler açan bir bitki, peygam

ber çiçeği, acmk,

mavi kantaron. 3) Gözlem

.– Doruk, zirve. 4) Yola çkm

a, gidiş.– Elle kolun, ayakla bacağn birleştiği bölüm

. 5) Görm

e engelli.– Zarif, nazik.– Beril-yum

un sembolü. 6) Belirti, em

are.– Yaplarda dört köşe kaln keres-teden, dem

irden veya betonarmeden

yaplmş yatay destek parças.– Baz

top oyunlarnda oyunculardan birinin topu takm

arkadaşna geçirmesi 7)

Hoşa giden, ha f bir soğukluk veren.– Bir şeyin yaplm

asn önleyen şey, engel. 8) Ortaoyununda çoğu kez aptal uşak rolünü oynayan kom

edyen.– Usul ve erkân üzere kurulm

uş tasavvuf yolu. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1) Japonlara has karn deşilerek gerçekleştirilen intihar usulü. 2) Yollar ve yol kenar-

larndaki yeşillikleri sulamakta kulla-

nlan araç. 3) Bir sahabe ad.– Bir nota. 4) Ackl olay.– Yağ alnm

ş sütten veya yoğurttan yaplan peynir. 5) Barbunyaya benzer bir balk. 6) Rubid-yum

un sembolü.– Et suyuna kzartlm

ş veya bayat ekm

ek konularak yaplan yem

ek. 7) Arka, art.– Yap. 8) Turpgil-lerden, şalgam

a benzeyen bir bitki. 9) Nüfusunun çoğu ticaret, sanayi, hizm

et veya yönetim

le ilgili işlerle uğraşan, genellikle tarm

sal etkinliklerin olm

adğ yerleşim alan, kent.– Bir nota.

10) Etken, sebep, faktör.– Temiz. 11)

Japon çiçek düzenleme sanat. 12) Çizgi-

lerin, yüzeylerin, kat cisimlerin birbir-

lerine rastladklar ve kesiştikleri yer.

Dünkü bulmacalarn çözüm

leri

BulmacaRefik Aydýn

r.ay din@za m

an.com.tr

12345678

12

34

56

78

910

1112

12345678

12

34

56

78

910

1112

S E

N D

R O

M

L

İ K

A

E Ş

E K

P

E L

İ K

A N

M

İ M

M

A T

A F

O R

A

A T

S

İ L

A N

N

A L

H

K A

L İ

N İ

S

K İ

A K

A L

A N

K

U B

A T

N Ö

R O

N

S A

N A

Y İ

E K

O N

O M

İ

A

B A

K

36 27 MAYIS - 2 HAZİRAN 2015 ZAMANBULMACA

BULMACALARIN CEVAPLARI 37'NCİ SAYFADA

37 6–12 EKİM 2010 ZA MANEKONOMÝ1

2

3

4

5

6

Bir

japo

n şe

hri

Krm

z

Bir

tekn

ik

adam

(E

rdoğ

an..)

Rom

an o

lay

Bön,

apt

al

Avuç

içi

Verm

e,

ödem

eKa

re d

esen

li ku

maş

Taşlk

yer

, ç

plak

tepe

Saç

teli

Bir

baya

n is

mi

Bir

astr

anot

(Y

uri..

.)

Ksa

özl

ü sö

z

Ayak

giy

sisi

Şaka

Din

gil

Alt

resi

mde

ki(..

. Bay

kal)

Bir

sana

tç

(...H

akal

maz

)

Gal

yum

un

rem

zi

Ekm

ek

Erke

k ço

cuk

bak

cs

Yöne

tici

Bir

orm

an

ağac

Tant

aln

rem

zi

Bir

harf

in

okun

uşu

Odu

nluk

, ah

r

Tem

bih

sözü

Dah

i, de

ha

sahi

bi

Serm

aye,

ka

pita

lBi

r fu

tbol

cu

(...B

ulut

)

Cana

ky

ma

Haf

if bi

r ak

arya

kt

Den

izli’

nin

bir

ilçes

i

Ks

rlk

Kara

deni

z te

knes

i

Uza

klk

ifad

esi

Bir

antlaşm

amz

Ant

alya

’nn

bi

r ilç

esi

Mot

orin

Vas

flandrm

a

Sana

t ak

m

Suyl

a çe

vrili

ka

ra p

arça

s

Lant

ann

re

mzi

Güm

üş

Bir

erke

k ad

Hoş

, lat

if

Silis

yum

un

rem

zi

Epile

psi

Hüc

re b

ilim

i

Dön

me,

do

laşm

a

Bir

harf

in

okun

uşu

Rady

umun

re

mzi

Vahi

y dağ

Üve

y ol

may

an

Nik

elin

rem

zi

Bir

fizik

dal

Laki

n

Bir

nida

Kuts

al s

avaş

Küçü

k is

pirt

o oc

ağ

Tila

vet

O k

imse

ye

man

asn

a

Dağ

lale

si

Anl

aşm

a,

uyuş

ma

Bir

hayv

ani

gda

Fida

n çu

kuru

Uyg

ulam

a,

tatb

ik, klg

Bir

harf

in

okun

uşu

Litv

anya

par

a bi

rimi

İsta

nbul

Ti

care

t Oda

s

Yenm

ek iç

in

satl

an

ayçi

çeği

to

hum

u

Hal

k bi

limi

İşle

v

Tek

erkeği

n oy

nadğ

oyu

n

Mav

i kan

taro

n

Tam

am

olm

ayan

Nik

ah

Hri

stiy

an

Bir

atk

su

düze

neği

Şrn

ak il

çesi

Trn

ak b

oyas

Vaka

Bir

balk

Kanu

ni

Obe

lisk

Bey,

reis

Yaba

nc

Om

urga

ke

miğ

i

Sam

sun’

un b

ir

ilçes

i

Tok

olm

ayan

Ksa

ca

num

ara

Saht

ekar

y.sa

b ri

og

lu@

za m

an

.co

m.t

r

1921

ŞU

BAT

2013

PER

ŞEM

BE

ZA

MA

NBULM

ACA

Ha z

ýr la

yan

: YA

L ÇIN

SA

B R

Ý OÐ

LU

Ölü

den

arta

ka

lanl

ar

Başlc

a iç

eceğ

imiz

Bir

sana

t ic

ras

nda

kulla

nla

n şe

y

Ak

kan

yangs

Güz

el k

oku

Danş

ma

kuru

lu

Serg

en

Ort

ak

Büyü

k,

önem

li, b

üyük

ön

erm

e

Sund

urm

a

Obu

rlar

ÞÝF

RE

KE

LÝ M

E:

12

34

56

KE

Lİ

ME

A

VI

Tab l

o da k

i tr

am lý

ka lýn

çi

z gi le

r le

be lir

len m

iþ 3

’e

3’lü

k ka

re le

re,

1’den

9’a

ka

dar

ra ka

m la

rý b

i rer

ke

z ku

l la na

rak

yer l

eþ ti

-ri

n. Ö

y le

yer l

eþ tir

me

yap-

ma l

ý sý n

ýz k

i, bü

tün

3 lü

k-le

ri d

ol d

ur d

u ðu

nu

z da

tab l

o nun

bü t

ün k

u tu l

a rý

yu ka

rý da

n aþ

a ðý y

a ve

sol

-da

n sa

ða 1

’den

9’a

ka d

ar

ra ka

m la

r dan

bi r

er k

ez

kul la

nýl m

ýþ o

l sun

.

SU

DO

KU

B

UL

MA

CA

4

5 6

3 7

7 4

3

2 1

9

7 3

5

5 7

1

61 5

8

9 4 6

5 9

1

8

4 7

9

2 8

1

35

6 4

9

85

73

24

61

9

63

41

79

52

8

12

96

58

43

7

78

12

43

59

6

36

59

17

48

2

94

28

65

71

3

13

84

62

97

5

75

68

93

24

1

29

45

71

38

6

R

K

O

J G

N

N

C

F

Ý

C

J H

Ü

K

C

O

G

T

E

L

F

A

G

P

E

V

J

J O

R

R

R

G

A

C

A

E

E

A

L

A

E

Ü

N

V

K

Z

O

F

S

A

Y

T

O

P

T

D

E

Ü

D

U

S

Ü

O

Ý M

Y

Z

Ý

L

A

S

U

L

U

N

B

C

G

A

İ O

G

A

Ü

Ý T

A

E

E

Ç

E

D

N

G

Ü

C

D

A

Z

R

T

Z

Y

I P

Ü

G

N

G

A

A

O

E

F

G

E

G

L

A

V

V

E

N

E

C

U

Ð

Ý A

L

K

D

Y

K

Z

Z

J

P

Ü

Z

N

A

Y

Ü

C

Ý S

A

R

Ü

O

E

G

A

Ü

E

N

A

Y

D

R

N

J Y

L

T

R

E

K

O

R

O

E

M

T

A

K

E

E

N

F

Ü

E

I A

D

N

E

Ö

Ç

V

O

J

A

E

A

L

H

Ü

T

G

D

Y

R

Z

Ý C

L

T

S

A

F

İ Y

E

Ü

E

A

M

S

E

S

R

P

O

M

V

R

Ç

K

H

Ý E

E

Y

A

E

Ý A

E

R

A

R

K

İ

T

S

Ý K

H

T

G

S

B

E

V

Þ

A

B

S

D

Y

A

Z

Ý H

O

N

Z

A

C

A

O

V

M

N

O

Y

Z

A

H

Ý R

E

N

K

K

T

I

E

Ý D

J Þ

R

N

Z

Ý

J Ü

C

M

Ç

D

Þ

J

Aþa

ðýd

ak

i k

eli

me

leri

ta

blo

nu

n i

çin

e s

erp

iþti

rdik

. B

un

larý

bu

lab

ilir

mis

iniz

?A

SL

AN

TE

PE

, B

EZ

GÝN

, C

EL

P,

ÇA

NA

K,

DO

ÐA

N,

EV

RE

N,

FE

TR

ET,

GA

FL

ET,

HA

NIM

, ÝS

TÝK

RA

R,

KO

RK

UN

Ç,

LE

VR

EK

, M

EB

NÝ,

NE

VV

AL

, O

FS

AY

T, Ö

RM

EK

, P

EY

MA

N,

RE

KO

R,

SA

FİY

E,

ÞE

MSİ,

T

EK

ÝR,

ULU

SA

L,

ÜZ

EN

Gİ,

VA

ÞA

K,

YE

NG

EÇ

, Z

AHİR

EN

.

��

�İ

��

��

��

����

��

��

����

����

����

����

��

��

���

����

����

����

��

����

���

��

��

��

����

����

����

����

����

����

����

����

����

���

���

����

��

��

��

��

����

����

����

��

����

����

����

��

����

����

����

��

����

����

����

����

���

����

����

����

��

����

�

����

����

����

����

��

��

����

����

����

����

����

��

����

����

����

��

����

��

����

����

��

����

���

���

��

����

����

����

��

���

����

����

��

����

����

����

��

����

����

����

��

����

����

����

��

����

����

��

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

��

����

��

��

����

����

���

���

��

��

����

����

��

��

��

��

����

��

����

����

��

����

�����

����

����

����

����

��

����

��

����

����

����

��

��

����

��

����

��

����

��

����

��

����

����

����

����

��

����

����

����

����

��

����

����

����

��

����

����

��

����

����

���

����

����

�����

����

�����

����

����

����

����

����

����

�����

����

����

����

������

����

���

����

����

����

���������

�����

����

�����

����

�����

�����

����

�����

������

����

�����

�����

����

�������

�����

���

�����

�����

����

�����

����

����

����

�����

�����

���

�����

����

�����

���

����

����

����

�����

����

�YO

LCUL

UK, Z

���.

SOLD

AN S

AĞA

1) İs

tanb

ul’u

n A

nado

lu

yaka

snd

a bu

luna

n,

lmle

rde

fon

ol

arak

kul

lan

lan,

19

08

’de İs

tanb

ul–

Bağ

dat

Dem

iryo

lu h

att

nn

baş

langç

is

tasy

onu

olar

ak inşa

edi

len

tren

gar.

2) D

ağ s

ervi

si, a

rdç

.– B

ahar

da b

uğda

y ta

rlal

arn

da m

or r

enkl

i çiç

ekle

r aç

an

bir

bitk

i, p

eyga

mb

er ç

içeğ

i, acmk

, m

avi k

anta

ron.

3) G

özle

m.–

Dor

uk,

zirv

e. 4

) Yol

a ç

kma,

gid

iş.–

Elle

kol

un,

ayak

la b

acağn

bir

leşt

iği b

ölüm

. 5)

Gör

me

enge

lli.–

Zar

if, n

azik

.– B

eril-

yum

un s

emb

olü.

6) B

elir

ti, e

mar

e.–

Yap

lard

a dö

rt k

öşe

kaln

ker

es-

tede

n, d

emir

den

veya

bet

onar

med

en

yap

lmş

yat

ay d

este

k p

arça

s.–

Baz

top

oyun

lar

nda

oyun

cula

rdan

bir

inin

to

pu t

akm

ark

adaşn

a ge

çirm

esi 7

) H

oşa

gide

n, h

a f

bir

soğ

uklu

k ve

ren.

– B

ir ş

eyin

yaplm

asn ö

nley

en ş

ey,

enge

l. 8)

Ort

aoyu

nund

a çoğu

kez

apt

al

uşak

rol

ünü

oyna

yan

kom

edye

n.–

Usu

l ve

erk

ân ü

zere

kur

ulm

uş t

asav

vuf

yolu

. YU

KAR

IDAN

AŞA

ĞIYA

1) J

apon

lara

ha

s ka

rn

deşi

lere

k ge

rçek

leşt

irile

n

intih

ar u

sulü

. 2) Y

olla

r v

e yo

l ken

ar-

lar

ndak

i yeş

illik

leri

sul

amak

ta k

ulla

-n

lan

araç

. 3) B

ir s

ahab

e ad.–

Bir

not

a.

4) A

ckl o

lay.

– Yağ

aln

mş

süt

ten

ve

ya y

oğur

ttan

yapla

n pe

ynir.

5)

Bar

buny

aya

benz

er b

ir b

alk

. 6) R

ubid

-yu

mun

sem

bolü

.– E

t su

yuna

kz

artl

mş

ve

ya b

ayat

ekm

ek k

onul

arak

yapla

n

yem

ek. 7

) Ark

a, a

rt.–

Yap.

8) T

urpg

il-le

rden

, şal

gam

a be

nzey

en b

ir b

itki

. 9)

Nüf

usun

un ç

oğu

tica

ret,

san

ayi,

hizm

et

veya

yön

etim

le il

gili

işle

rle

uğraşa

n,

gene

llikl

e ta

rm

sal e

tkin

likle

rin

ol

madğ y

erleşi

m a

lan

, ken

t.–

Bir

not

a.

10) E

tken

, seb

ep, f

aktö

r.– T

emiz

. 11)

Ja

pon

çiçe

k dü

zenl

eme

sana

t. 1

2) Ç

izgi

-le

rin,

yüz

eyle

rin,

kat c

isim

leri

n bi

rbir-

leri

ne r

astl

adk

lar

ve

kesişt

ikle

ri y

er.

Dü

nk

ü b

ulm

aca

lar

n ç

özü

mle

ri

Bulm

aca

Refi

k Ay

dýn

r.ay

din@

za m

an.c

om.t

r

1 2 3 4 5 6 7 8

12

34

56

78

910

1112

1 2 3 4 5 6 7 8

12

34

56

78

910

1112

S

E

N

D

R

O

M

L

İ K

A

E

Ş E

K

P

E

L İ

K

A

N

M

İ M

M

A

T A

F

O

R

A

A

T

S İ

L A

N

N

A

L

H

K

A

L

İ N

İ

S

K

İ

A

K

A

L A

N

K

U

B

A

T

N

Ö

R

O

N

S

A

N

A

Y

İ

E

K

O

N

O

M

İ

A

B

A

K

1

2

3

4

5

Dere

beyi

konağ

Erm

ek iş

i

Dost,

arka

daş

Hayv

anda

bi

nekli

k

Bir n

ota

Tekn

ik,

endü

stri

İsten

ilen

vasf

ta o

lan

Adale

tle ilg

ili

Karg

a ses

i

Lant

ann

re

mzi

Kony

a’da b

ir ba

raj

İllet

Hesa

p

Gelec

ek

Bir c

iğer

hasta

lğ

Güze

l kok

ulu

bir ç

içek

Rutu

bet

Çana

kkale

ilç

esi

Şarb

on

Dökm

e dem

ir

Bir ü

lke

Para

çekm

e m

akin

esi

Tasla

k

Einse

hove

r’n

lakab

Kura

n’da b

ir su

re

Bir s

ay

Ksa

ca

mah

alle

Yer, a

rz, t

aban

İki yü

zlülü

k

Bir b

ağlaç

Bir h

arfin

ok

unuş

uÜs

t res

imde

ki oy

uncu

Galyu

mun

re

mzi

Kudr

et, ik

tidar

Bir b

ağlaç

Avru

pa’da

bir

nehi

r

Suçu

bağş

lama

Yol, y

önte

m

Bir kta

Ksa

ca ta

km

Aylk

öde

nti

Baki

klm

a

Halin

yum

un

rem

ziRe

nksiz

bir

gaz

Rusç

ada e

vet

Eser

ler

Alt r

esim

deki

futb

olcu

Sütü

n

Atn

yavr

usu

Süm

sük

kimse

Bir s

oru

Hura

fe

Dolaş

ma

Çana

k

Şehi

r

Bir s

oru

eki

Eksik

siz

Zikre

den

Ksa

ca

osm

iyum

Hava

dan,

su

dan

Faal,

aktif

Sağl

am d

uvar

Aln

yazs

Erzin

can

ilçes

i

Ege y

iğidi

Bir t

ür b

ez

Mer

hem

İsim

ler

Ezm

ekte

n em

ir

Tem

bih

sözü

Riay

et

eden

ler

Üye

Bir n

ota

Çay d

emlem

e ka

b

Elem

e alet

i

Bir b

ağlaç

Cam

ekan

Ksa

ca m

etre

Hafta

nn

bir

günü

Bir

peyg

ambe

r

Benz

erin

i ya

pmay

a ça

lşm

a

Genişli

k

Bulg

arist

an

para

s

Hura

fe

Spor

tif

yürü

yüş

ayak

kab

s

Bir e

rkek

ism

iHe

m A

sya

hem

Avr

upa

ülke

si

Adala

rdan

ol

uşan

bir

Asya

ülke

si

Geçm

iş

Ürün

ka

ldrm

a

Yem

ek

Bir kta

Eşek

sesi

Yank

Bir M

sr

firav

unu

Rey

Doğr

ultu

İplik

Yara

maz

ka

rşt

y.sa

b rio

glu@

za m

an.c

om.tr

1922

ŞUB

AT 20

13 C

UMA

ZA M

ANBULM

ACA

Ha zý

r la ya

n: Y

AL ÇI

N SA

B RÝ O

Ð LU

Topl

umun

çe

kirdeği

Anlam Er

kek

ad

Bir o

r-ga

n

Ksa

ca

mila

ttan

sonr

a

Türe

, huk

uka

uygu

nluk

Toru

nu o

lan

kad

n

Nam

zet

Yansm

a,

yank

Bir d

eniz

taşm

aclğ

Bozu

k, es

ki

Japo

nya’n

n

başk

enti

Bir ş

air

Bir y

azar

(..

.Faik

Abasya

nk)

ÞÝF R

E K

E LÝ

ME

:1

23

45

KE

Lİ

ME

A

VI

Tab l

o da k

i tra

m lý

ka lýn

çiz g

i ler le

be l

ir len

-m

iþ 3’e

3’lü

k ka

re le

re, 1

’den

9’a

ka d

ar

ra ka

m la

rý bi

rer

kez

kul la

na ra

k ye

r leþ t

i-rin

. Öy l

e ye

r leþ t

ir me

yap m

a lý s

ý nýz

ki,

bü tü

n 3

lük l

e ri d

ol du

r du ð

u nuz

da ta

b lo-

nun

bü tü

n ku

tu la

rý yu

ka rý d

an a

þa ðý

ya

ve s

ol da

n sa

ða 1

’den

9’a

ka da

r ra

kam

-la

r dan

bi re

r kez

kul

la ný

l mýþ

ol su

n.

SU

DO

KU

B

UL

MA

CA

DÜ

NKÜ

SU

DO

KU

ÇÖZÜ

MÜ

8 1

2

6 7

6

1 3

8

9 6

2 6

7

1 8

7 6 9

5 1

4 3 2

6 4

9

8 5

7 9

6

4 3

7

9 7

1

3 2

48

31

52

96

7

76

29

38

45

1

91

56

74

83

2

21

85

36

79

4

37

91

84

52

6

45

62

97

38

1

34

56

71

82

9

29

78

43

61

5

16

85

29

74

3

F A

D

E M

İ

R C

İ J

Ý J

N

P

Ü

A N

T

G N

Þ

N

A B

K E

S Z

A Ç

T S

Ý Z

E R

E Ü

E

N

K O

R N

E

U

T K

I V

L A

Ö

S Y

S

K Ý

M

M

R Þ

T İ

R N

F

A A

M

A Ý

M

O

A A

Ü

E Ü

U

A

R E

J

D

E L

M

M

I Þ

A L

U

Z R

Þ Y

A D

A

L Z

A R

V O

Þ

E T

Ý P

Ş Ç

T A

E Ö

E

L Ý

V Z

A E

A

J Z

Ç N

U

Z

B E

Ş U

F

L N

B

İ E

D

Z Ý

R Ö

Z

T N

Ý

R O

K

O

N

N

M

A Þ

K A

Ý K

T Z

A V

Ý C

Z U

M

H

D

G

A L

Ý A

D

P

P E

Þ Ý

H

J M

N

P

N

Ü

R Ü

Ý

C Ý

A O

V

Ý Y

E N

L

H

E N

K

Ý N

M

U

Z

A E

Ü

T Þ

İ H

R

R

A Ğ

A S

N

E V

İ D

R

E M

C

E

Ç L

R R

O

D

M

Þ R

R Þ

A A

T

R A

İ R

A O

İ

T Z

E S

D

J N

J Ü

G

B Ý

K Y

E H

G

K Ý

K Ö

G A

A N

E

B E

N

Ý J

E A

V Þ

N

U

S U

A

Y Y

İ Z

E R

B T

L

Aþað

ýdak

i kel

imel

eri t

ablo

nun

için

e se

rpiþ

tird

ik. B

unla

rý b

ulab

ilir

mis

iniz

?AL

İBEY

, ARK

ADAŞ

, BRE

ZİLY

A, C

EZM

Ý, ÇA

MAÞ

IR, D

EMİR

Cİ, E

NSA

R, F

ATU

RA, G

AZEL

, HER

ZE,

ÝNZİ

VA, K

ORİ

NT,

LİM

AN, M

ERDİV

EN, N

EVRU

Z, O

RGAN

, ÖZE

LLÝK

, PEL

İKAN

, REK

AT, S

EKBA

N,

ÞAM

AR, T

ERKÝ

P, U

LAÞI

M, Ü

RÜN

, VER

EM, Y

EVMİY

E, Z

AHM

ET.

��

�İ

��

��

��

����

����

����

����

����

����

���

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

���

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

���

���

����

����

����

��

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

���

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

���

����

����

������

�����

�����

�����

�����

�����

�����

�����

�����

�����

����

������

�����

��AS

LANT

EPE,

BEZG

ÝN, C

ELP,

ÇANA

K, DO

ÐAN,

EVRE

N, FE

TRET

, GAF

LET,

HANI

M, ÝS

TÝKRA

R, KO

RKUN

Ç, ��

����

�����

������

����

�����

����

�����

�����

����

�����

����

�����

�����

�����

����

�����

�����

����

���

����

�����

����

�����

���

�

SOLD

AN SA

ĞA 1)

Ateşli

sila

hlar

la a

tş

alştrm

alar y

apla

n ye

r, atş

yeri.

– Bi

r kim

seni

n, h

erha

ngi b

ir üc

retin

bü

tünü

nden

vey

a bi

r böl

ümün

den

mua

f tut

ulduğu

nu g

öste

ren

belg

e.

2) L

enf d

üğüm

leri

iltih

ab.–

Uzu

n ve

tu

mtu

rakl k

onuş

ma.

3) K

asm

paty

a be

nzey

en b

ir çiç

ek.–

Gem

ilerin

ala

bi-

leceği

yük

ü be

lirtm

ekte

kul

lan

lan,

bir

tona

eşit

biri

m. 4

) Bir

renk

.– Ye

rinde

n oy

nam

ayan

, yer

ini d

eğişt

irmey

en,

durağa

n.– Z

ehir,

ağ

. 5) Ü

eye

rek

çaln

an, p

erde

siz ç

alg

, bor

u.–

‘Num

ara’n

n ksa

yazlş.

6) D

işi sğ

r.–

Argo

da ‘y

ok’. 7

) Bir

ay a

d.–

Belir

li öl

çü

ve k

ural

lara

gör

e ya

pla

r yap

ma

sana

t,

mim

arlk

. 8) B

elli,

açk

, mey

dand

a.–

Gevş

eklik

, tem

belli

k. Y

UKAR

IDAN

AŞ

AĞIY

A 1)

Sard

alye

yav

rusu

. 2) M

ihra

k.–

Duva

r için

de bra

kla

n oy

uk. 3

) Döv

me,

vu

rma.

– Yaş

atm

ak v

e ge

liştir

mek

için

ge

reke

n be

sinle

ri ye

dirip

içirm

e işi

. 4)

Yab

ani h

ayva

n ba

rnağ.–

Yer

leşim

bö

lgel

erin

de, i

ki y

ann

da e

vler

ola

n,

cadd

eye

oran

la d

aha

dar v

eya

ksa

ol

abile

n yo

l. 5)

Gen

ellik

le a

hşap

göv

deli,

perd

eli,

alt

teli

olan

, tel

leri

parm

akla

çe

kile

rek

veya

pen

a ile

vur

ular

ak

çaln

an b

ir te

lli ç

alg

.– So

dyum

un

sem

bolü

. 6) H

zl b

ir tr

a k

ak

m

sağl

amak

am

acy

la y

apla

n, ço

k şe

ritli,

çif

t yön

lü g

eniş

yol.

7) B

elli

yönt

em,

ilke

veya

yas

alar

a gö

re k

urul

muş

ola

n du

rum

, düz

en. 8

) İng

ilter

e’den

ABD

’ye

gitm

ek ü

zere

yol

a çk

an, b

ir bu

zdağn

a ça

rpar

ak b

atan

ünl

ü tr

ansa

tlant

ik. 9

) Ki

mya

sal e

nerji

yi e

lekt

rik e

nerji

sine

çevi

ren

araç

, bat

arya

.– M

ektu

p. 10

) Do

ğu A

nado

lu’d

a bi

r neh

ir.– Ö

lüm

vey

a bi

r fel

aket

ten

doğa

n ac v

e bu

acy

be

lirte

n da

vranşl

ar, m

atem

. 11)

Bir

kum

aş tü

rü.–

Bir n

ota.

12) M

otor

lu, d

ört

teke

rlekl

i kar

a taşt.

Dünk

ü bu

lmac

alar

n ç

özüm

leri

Bulm

aca

Refik

Ayd

ýnr.a

y din

@za

man

.com

.tr

1 2 3 4 5 6 7 8

12

34

56

78

910

1112

1 2 3 4 5 6 7 8

12

34

56

78

910

1112

H

A Y

D A

R P

A Ş

A

A

A

R A

R

B E

L E

M

İ R

R

A S

A T

Ş

A H

İ K

A

A

Z İ

M

E T

B

İ L

E K

K

Ö R

K

İ B

A R

B

E

İ

Z

K İ

R İ

Ş

P A

S

R

S

E R

İ N

M

A

N İ

İ

B İ

Ş

T A

R İ

K A

T

37 27 MAYIS - 2 HAZİRAN 2015 ZAMANBULMACA

1

2

3

4

5

6

Bir j

apon

şe

hri

Krm

z

Bir t

ekni

k ad

am

(Erd

oğan

..)Ro

man

olay

Bön,

apt

al

Avuç

içi

Verm

e,

ödem

eKa

re d

esen

li ku

maş

Taşl

k yer

, çp

lak t

epe

Saç t

eli

Bir b

ayan

ism

i

Bir a

stra

not

(Yur

i...)

Ksa

özlü

söz

Ayak

giys

isi

Şaka

Ding

il

Alt r

esim

deki

(... B

ayka

l)Bi

r san

atç

(...H

akal

maz

)

Galyu

mun

re

mzi

Ekm

ek

Erke

k çoc

uk

bakc

s

Yöne

tici

Bir o

rman

ağ

ac

Tant

aln

rem

zi

Bir h

arfin

ok

unuş

u

Odun

luk,

ah

r

Tem

bih

sözü

Dahi

, deh

a sa

hibi

Serm

aye,

ka

pita

lBi

r fut

bolcu

(..

.Bul

ut)

Cana

kym

a

Hafif

bir

akar

yakt

Deni

zli’n

in b

ir ilç

esi

Ksr

lk

Kara

deni

z te

knes

i

Uzak

lk if

ades

i

Bir

antlaşm

amz

Anta

lya’nn

bi

r ilçe

si

Mot

orin

Vasf

landrm

a

Sana

t akm

Suyla

çevr

ili ka

ra p

arça

s

Lant

ann

re

mzi

Güm

üş

Bir e

rkek

ad

Hoş,

latif

Silis

yum

un

rem

zi

Epile

psi

Hücr

e bi

limi

Dönm

e,

dolaşm

a

Bir h

arfin

ok

unuş

uRa

dyum

un

rem

zi

Vahi

y dağ

Üvey

olm

ayan

Nike

lin re

mzi

Bir f

izik d

al

Lakin

Bir n

ida

Kuts

al sa

vaş

Küçü

k isp

irto

ocağ

Tilav

et

O kim

seye

m

anasn

a

Dağ

lale

si

Anlaşm

a,

uyuş

ma

Bir h

ayva

ni

gda

Fida

n çu

kuru

Uygu

lam

a,

tatb

ik, k

lg

Bir h

arfin

ok

unuş

u

Litva

nya

para

bi

rimi

İstan

bul

Ticar

et O

das

Yenm

ek iç

in

satl

an

ayçiç

eği

tohu

mu

Halk

bilim

i

İşlev

Tek e

rkeğ

in

oyna

dğ

oyu

n

Mav

i kan

taro

n

Tam

am

olm

ayan

Nika

h

Hris

tiyan

Bir a

tksu

dü

zeneği

Şrn

ak ilç

esi

Trna

k boy

as

Vaka

Bir b

alk

Kanu

ni

Obel

isk

Bey,

reis

Yaba

nc

Omur

ga

kem

iği

Sam

sun’u

n bi

r ilç

esi

Tok o

lmay

an

Ksa

ca

num

ara

Saht

ekar

y.sa

b rio

glu@

za m

an.c

om.t

r

1921

ŞUB

AT 2

013

PERŞ

EMBE

ZA

MA

NBULM

ACA

Ha zý

r la ya

n: Y

AL ÇI

N SA

B RÝ O

Ð LU

Ölüd

en a

rta

kala

nlar

Başl

ca

içeceği

miz

Bir s

anat

icr

asn

da

kulla

nla

n şe

y

Ak ka

n ya

ngs

Güze

l kok

u

Danşm

a ku

rulu

Serg

en

Orta

k

Büyü

k,

önem

li, bü

yük

öner

me

Sund

urm

a

Obur

lar

ÞÝF

RE

KE

LÝ M

E:

12

34

56

KE

Lİ

ME

A

VI

Tab l

o da k

i tr

am lý

ka lýn

çiz

gi le

r le b

e lir l

en m

iþ 3’e

3’

lük

ka re

le re

, 1’d

en 9

’a

ka da

r ra

kam

la rý

bi re

r ke

z ku

l la na

rak

yer le

þ ti-

rin. Ö

y le ye

r leþ t

ir me

yap-

ma l

ý sý ný

z ki,

bü t

ün 3

lük-

le ri

dol

dur d

u ðu n

uz da

ta

b lo n

un b

ü tün

ku t

u la r

ý yu

ka rý d

an a

þa ðý

ya ve

sol-

dan

sa ða

1’de

n 9’a

ka d

ar

ra ka

m la

r dan

bi re

r ke

z ku

l la ný

l mýþ

ol su

n.

SU

DO

KU

B

UL

MA

CA

4

5 6

3 7

7 4

3

2 1

9

7 3

5

5 7

1

61 5

8

9 4 6

5 9

1

8

4 7

9

2 8

1

35

6 4

9

85

73

24

61

9

63

41

79

52

8

12

96

58

43

7

78

12

43

59

6

36

59

17

48

2

94

28

65

71

3

13

84

62

97

5

75

68

93

24

1

29

45

71

38

6

R

K

O

J G

N

N

C F

Ý C

J H

Ü

K

C O

G

T E

L F

A G

P E

V J

J O

R

R

R

G

A C

A E

E A

L A

E Ü

N

V

K

Z O

F

S A

Y T

O

P

T D

E

Ü

D

U

S Ü

O

Ý

M

Y Z

Ý

L A

S U

L

U

N

B C

G A

İ O

G

A Ü

Ý

T A

E E

Ç E

D

N

G Ü

C

D

A Z

R

T Z

Y I

P Ü

G

N

G A

A O

E

F G

E G

L A

V V

E N

E

C U

Ð

Ý A

L K

D

Y

K

Z Z

J P

Ü

Z N

A

Y Ü

C

Ý S

A R

Ü

O

E

G A

Ü

E N

A

Y D

R

N

J

Y L

T

R

E K

O

R

O

E

M

T A

K

E E

N

F Ü

E

I A

D

N

E Ö

Ç

V O

J

A

E A

L H

Ü

T

G D

Y

R

Z Ý

C L

T S

A F

İ Y

E

Ü

E A

M

S E

S

R

P O

M

V

R

Ç K

H

Ý

E E

Y A

E Ý

A E

R

A R

K

İ

T S

Ý K

H

T G

S B

E V

Þ A

B S

D

Y A

Z

Ý H

O

N

Z

A C

A O

V

M

N

O

Y

Z A

H

Ý R

E

N

K

K

T I

E Ý

D

J Þ

R

N

Z Ý

J Ü

C

M

Ç D

Þ

J

Aþa

ðýda

ki k

elim

eler

i tab

lonu

n iç

ine

serp

iþti

rdik

. Bun

larý

bul

abil

ir m

isin

iz?

ASLA

NTE

PE, B

EZGÝ

N, C

ELP,

ÇAN

AK, D

OÐA

N, E

VREN

, FET

RET,

GAF

LET,

HAN

IM, Ý

STÝK

RAR,

KO

RKU

NÇ,

LEV

REK,

MEB

NÝ,

NEV

VAL,

OFS

AYT,

ÖRM

EK, P

EYM

AN, R

EKO

R, S

AFİY

E, Þ

EMSİ

, TE

KÝR,

ULU

SAL,

ÜZE

NGİ

, VAÞ

AK, Y

ENGE

Ç, Z

AHİR

EN.

��

�İ

��

��

��

����

����

����

����

����

����

����

���

����

����

����

����

����

���

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

���

���

����

����

��

����

����

����

���

���

����

����

��

����

����

����

����

����

����

����

����

���

����

����

����

��

����

�

����

����

����

����

���

���

����

��

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

���

���

��

����

����

����

��

���

����

����

��

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

��

����

����

����

��

����

����

����

����

����

����

����

����

���

����

����

����

����

����

��

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

����

���

���

����

����

�

����

����

������

�����

�����

����

������

�����

����

�����

�����

�����

����

�����

�����

����

����

����

�����

�����

����

�����

�����

����

����

�����

�����

����

�����

�����

���

�����

����

�����

�����

����

���

����

�����

����

�����

�����

����

�����

�����

����

�����

����

�����

�����

���İ

����

�����

����

�����

�����

�YO

LCUL

UK, Z

���.

SOLD

AN SA

ĞA 1)

İsta

nbul

’un

Anad

olu

yaka

snda

bul

unan

, lm

lerd

e fo

n ol

arak

kul

lan

lan,

1908

’de İs

tanb

ul–

Bağd

at D

emiry

olu

hattnn

baş

langç

is

tasy

onu

olar

ak inşa

edi

len

tren

gar.

2) D

ağ s

ervi

si, a

rdç

.– Ba

hard

a bu

ğday

ta

rlala

rnda

mor

renk

li çi

çekl

er a

çan

bir b

itki,

peyg

ambe

r çiç

eği,

acmk

, m

avi k

anta

ron.

3) G

özle

m.–

Doru

k,

zirve

. 4) Y

ola

çkm

a, g

idiş

.– El

le k

olun

, ay

akla

bac

ağn

birl

eştiğ

i böl

üm. 5

) Gö

rme

enge

lli.–

Zarif

, naz

ik.–

Beril

-yu

mun

sem

bolü

. 6) B

elirt

i, em

are.

– Ya

pla

rda

dört

köş

e ka

ln k

eres

-te

den,

dem

irden

vey

a be

tona

rmed

en

yap

lmş

yata

y de

stek

par

ças.

– Ba

z

top

oyun

larn

da o

yunc

ular

dan

birin

in

topu

tak

m a

rkad

aşn

a ge

çirm

esi 7

) Ho

şa g

iden

, ha

f bi

r soğ

uklu

k ve

ren.

– Bi

r şey

in y

aplm

asn ö

nley

en ş

ey,

enge

l. 8)

Ort

aoyu

nund

a çoğu

kez

apt

al

uşak

rolü

nü o

ynay

an k

omed

yen.

– Us

ul

ve e

rkân

üze

re k

urul

muş

tasa

vvuf

yo

lu. Y

UKAR

IDAN

AŞA

ĞIYA

1) Ja

ponl

ara

has k

arn

deş

ilere

k ge

rçek

leşt

irile

n in

tihar

usu

lü. 2

) Yol

lar

ve y

ol k

enar

-

larn

daki

yeş

illik

leri

sula

mak

ta k

ulla

-n

lan

araç

. 3) B

ir sa

habe

ad

.– Bi

r not

a.

4) A

ckl o

lay.–

Yağ a

lnmş

sütte

n ve

ya y

oğur

ttan

yapla

n pe

ynir.

5)

Barb

unya

ya b

enze

r bir

balk

. 6) R

ubid

-yu

mun

sem

bolü

.– Et

suyu

na kz

artl

mş

ve

ya b

ayat

ekm

ek k

onul

arak

yapla

n ye

mek

. 7) A

rka,

art

.– Ya

p. 8

) Tur

pgil-

lerd

en, ş

alga

ma

benz

eyen

bir

bitk

i. 9)

Nü

fusu

nun

çoğu

tica

ret,

sana

yi, h

izmet

ve

ya y

önet

imle

ilgi

li işl

erle

uğr

aşan

, ge

nelli

kle

tarm

sal e

tkin

likle

rin

olm

adğ y

erleşim

ala

n, k

ent.–

Bir

nota

. 10

) Etk

en, s

ebep

, fak

tör.–

Tem

iz. 1

1) Ja

pon

çiçek

düz

enle

me

sana

t. 12

) Çiz

gi-

lerin

, yüz

eyle

rin, k

at c

isim

lerin

birb

ir-le

rine

rast

lad

klar v

e ke

siştik

leri

yer.

Dün

kü b

ulm

acal

arn

çöz

ümle

ri

Bulm

aca

Refik

Ayd

ýnr.a

y din

@za

man

.com

.tr

1 2 3 4 5 6 7 8

12

34

56

78

910

1112

1 2 3 4 5 6 7 8

12

34

56

78

910

1112

S

E N

D

R O

M

L İ

K A

E

Ş E

K

P E

L İ

K A

N

M

İ M

M

A T

A F

O

R A

A

T

S İ

L A

N

N

A

L

H

K

A L

İ N

İ

S

K İ

A

K A

L A

N

K

U B

A T

N

Ö

R O

N

S A

N

A Y

İ

E

K O

N

O

M

İ

A

B A

K

38 6–12 EKİM 2010 ZA MANEKONOMÝ38 27 MAYIS - 2 HAZİRAN 2015 ZAMANSPORSüper Lig takımlarını kıskandırıyorlarFEHMİ UR

1Spor Toto 2. Lig’de mücadele eden Göztepe, geçtiğimiz günlerde Kırkla-

relispor ile 31 bin 460 biletli seyirci önünde mücadele etti. Birçok Süper Lig ekibini kıs-kandıracak bu tribünler Göztepe ile sınırlı değil.

Türk futbolunda maça giden taraftar-ların az olması tartışmaları da beraberinde getiriyor. Özellikle büyük kulüpler başta olmak üzere geçmiş sezonlara nazaran statlarda önemli ölçüde boşluklar gözleni-yor. Dünyanın en önemli derbilerinden biri olarak gösterilen Galatasaray ile Fenerbahçe karşılaşmasında bile Arena'nın yaklaşık yüzde 25'i boş kalabiliyor. Tabii ki suçu sadece taraftarda aramamak gerek. Passolig, bilet fiyatları, futbolun kalitesizliği de diğer etkenler… Süper Lig'de taraftarların Tribün-lerden uzaklaştığı da herkesin malumu. Peki Türkiye'deki alt liglerin tribünleri de böyle mi? Göztepe, Kocaelispor, Sakaryaspor, Samsunspor, Erzurumspor gibi takımların tribünlerine bakmak sualimize cevap olabi-lecek nitelikte.

Şirinler çizgi film değildir!Bir taraftar topluluğuna en ilginç isim

olarak ne seçilebilir? Sizin yerinize 1986 yı-lında Samsunspor gönüllüleri bunu düşündü ve taraftar grubunun adını 'Şirinler' olarak belirledi. Günümüzde Samsunspor tribünle-rinin en etkin grubu, ismini 80'lerin popüler çizgi filminden alıyor. Çekirdek kadrosunu korumayı başaran Şirinler, yıllar içerisinde birkaç defa aç-kapa, kapa-aç modelini uygu-lasa da gelecek sezon 30 yılı geride bırakacak. Şirinler, Ankaragücü'nün Gecekondu'su ve Bursaspor'un Teksas grubuyla da kardeş ilişkisini sürdürüyor. Son yıllardaki meşale şovu ile ünlenen grup, 2011-12 sezonunda kendini feshettiğini açıklasa da sadece 42 gün sonra tekrar tribünlere döndüklerini duyurdu. PTT 1. Lig'de mücadele veren Samsunpor, Süper Lig'e çıkma mücadelesi de veriyor aynı zamanda. Bugün evinde De-nizlispor'u ağırlayacak olan 19 Mayıs Stad-yumu'nun tribünlerini hıncahınç doldurması bekleniyor. Kırmızı-Beyazlı tribünlerin bu sezonki ortlaması ise 8-10 bin civarında.

Efsane takım Amatör Lig rekorunu kırdıTürkiye Birinci Ligi'nin en güçlü kadro-

suna sahip ekiplerinden biriydi, Kocaelispor. Bu sezon, Bölgesel Amatör Lig 11. Grup'ta mücadele eden Kocaelispor, hâlâ taraftar-larının gözdesi. İzmit İsmetpaşa Stadı'nda sezonu 10-15 bin arası seyirci ortalaması ile geçiren Yeşil-Siyahlılar, borçları nedeniyle transfer yapamadığından geçtiğimiz sezon Türkiye 3'üncü Ligi'nden, Bölgesel Amatör Lig'e düşmüştü. Üst liglere çıkma hayali ku-ran Kocaelispor'un en büyük kozu taraftarı. Bu sezon, Büyükçekmece Belediyespor ile sahasında oynadığı karşılaşmada taraftarlar rekor denilebilecek bir sayıya ulaşmıştı: 15 bin 450 biletli. Biletsizlerle birlikte sayı 20 bin civarındaydı.

'Guinness Rekorlar Kitabı'na adayİzmir her ne kadar futbolu ile ün yap-

mamış olsa bile Göztepe’nin seyircisi takdire şayan. Spor Toto İkinci Lig Kırmızı Grup’ta bitime bir hafta kala şampiyonluğunu ilan etmişti, Göztepe. Bu sezon sahasında Kırk-larelispor’u misafir eden Göztepe taraftarı sezon rekorunu da kırdı: 31 bin 460. İzmir Atatürk Stadı’nda maçlarını oynayan İzmir ekibi sezonu 15 bin civarında seyirci ile oynadı. Avrupa’da yaşayan Göztepelilerin kurduğu Göz Göz Avrupa grubu son hafta maçı için Amsterdam’dan otobüs ile yola çıktı, Almanya, Avusturya, Macaristan, Sır-bistan, Makedonya ve Yunanistan’ı geçerek

İzmir’e ulaştı. Grup yaptıkları seyahatin ‘en uzun deplasman rekoru’ adı ile Guinness Rekorlar Kitabı’na girmesi için de harekete geçti.

Dolup taşan tribünler yeni stadı getiriyorTürk futbolunun köklü kulüplerinden

biri Sakaryaspor. 2 sezon önce düştüğü 3. Lig 3. Grubu’nu bu sezon üçüncü sırada tamamladı Yeşil-Siyahlılar. Atatürk Stadı’na çıktığı her maçı 12-14 bin taraftar önünde oynayan takımın arkasındaki en önemli taraftar topluluğu ise Tatangalar. 2006-2007 sezonunda Süper Lig’de mücadele ederken önce bir alt lige sonra 2. Lig’e düşen, 2 yıldır da 3. Lig’de mücadele eden Sakaryaspor, borçlar nedeniyle transfer yasağı almıştı. Yasağın kalkması ile beraber eski günlerine dönüşün sinyalini vermeye başladı. Önü-müzdeki hafta, Ankara Demir ile 2. Lig’e çıkma mücadelesi verecek. ayrıca Sakarya’da 25 bin kişilik yeni bir stadyum da yapım aşamasında.

Nerede rekor, orada Dadaş!Hangi 3. Lig takımı tribüne 20 bin se-

yirciyi getirip rekor kırabilir ki? Söz konusu Dadaşlar ise üzerine bir 20 bin taraftarı daha ekleyin. Erzurumspor 2. Lig'in hesaplarını yapıyor, bu yolda da her geçen gün çok sayıda Erzurumluyu stada çekmeye devam ediyor. Kent, 1998 ve 2001 sezonlarındaki Süper Lig maceralarının tekrar yaşanmasına hazır. Dadaşlar futbolu çok özledi, tribünler de onları bekliyor. Ancak bu sene olmadı, seneye kısmet!

Turuncu mu, laci mi?Akdeniz'in incisinde 3 büyük yoktur.

Sadece 2 takım tutulur. ‘Turuncu mu, laci mi?' sorusu karşınızdakinin sempati duy-duğu takımı öğrenmenize yeter. Adanaspor ve Adana Demirspor… Kent iki büyük taraftar grubunu bünyesinde barındırıyor. Adanaspor taraftarı Turbeyler ile Adana Demirspor'un grubu Şimşekler arasındaki çekişme, Adana derbilerine damgasını vu-ruyor. Turbeyler koreografileriyle bilinirken Şimşekler sadece maçlarda değil antren-manlarda dahi takımının yılmaz bekçileri olmasıyla tanınıyor.

Madenciler diyarı…Bu sezon ilk kez profesyonel liglerde

mücadele etme şansı yakalayan 3. Lig ekibi Zonguldak Kömürspor, Karaelmas Kemal Köksal Stadı'nda ortalama 8 bin taraftara oynuyor. Bir üst lige çıkma mücadelesi veren Kırmızı-Lacivertliler, İstanbulspor'a yarı final mücadelesinde elendi. Zonguldakspor'un taraftar topluluğunu Genç Zonguldaklılar, KömürKentliler ve Ultras Elmas oluşturu-yor. 2014-2015 sezonu onuncu haftasında Süper Lig takımlarının taraftar ortalaması 8 bin 500 civarındayken, bu sayı Zonguldak

39 6–12 EKİM 2010 ZA MANEKONOMÝ39 27 MAYIS - 2 HAZİRAN 2015 ZAMANSPORMİLLİ FORMA İÇİN CAN ATIYORUMTürk basketbolunun yetiştirip NBA'e armağan ettiği genç oyunculardan Enes Kanter, Euro Basket 2015'te Ay-Yıldızlı formayı giyeceği için heyecanlı olduğunu söyledi. Ersan İlyasova, Furkan Aldemir ve Ömer Aşık'ın da kadroya dahil olmasıyla güçlü bir ekip oluşacağına vurgu yapan 23 yaşındaki basketbolcu, "Almanya, İspanya, Sırbistan, İtalya ve İzlanda'nın yer aldığı zorlu bir gruptayız. Ama benim takımımıza güvenim tam." dedi.RÖPORTAJ: HÜSEYİN GÜLŞEN

1NBA'de Oklahoma City Thunder'daki başarılı performansıyla adından söz

ettiren milli basketbolcumuz Enes Kanter, ilk kez dört ülkenin ev sahipliğinde (Hırvatistan, Fransa, Almanya ve Letonya) düzenlene-cek Euro Basket 2015'te A Milli Basketbol Takımı'nın formasını giyeceğini müjdeledi. 2011'de Utah Jazz tarafından 3. sıradan seçilen yetenekli basketbolcu, NBA'de en yüksek sıradan draft edilen ilk Türk bas-ketbolcu unvanına erişmişti. Zaman'a özel açıklamalarda bulunan Enes, Van'da başla-dığı kariyerinden NBA'deki performansına, ABD'deki yaşantısından Milli Takım'daki geleceğine kadar birçok konuda samimi açıklamalarda bulundu.

Sohbetimiz sırasında A Milli Basketbol Takımı kadrosunda yer almak için can attığını belirten Kanter, bir an önce eylül ayındaki Avrupa Şampiyonası'nın başlama-sını beklediğini açıkladı. Geçen yıl Dünya Şampiyonası'na sakatlığı sebebiyle katıla-madığını hatırlatan başarılı pivot, "Medyada benim hakkımda birçok şey yazıldı çizildi. Bilmeyenler için bir kez daha söylemek isti-yorum. Benim iki sene önce omzum çıkmıştı. Geçen sezon sağ, bu yıl da sol dizimden ameliyat oldum. Allah'a şükür dizimdeki ameliyat ağır geçmedi. Şampiyona eylül ayında. İnşallah temmuzda takıma katılıp iyi bir derece elde etmek istiyorum. Sergileyece-ğim performansla eleştirilere en güzel cevabı vereceğimi düşünüyorum." dedi.

NBA'de ter döken Ersan İlyasova, Furkan Aldemir ve Ömer Aşık'ın da kadroya katı-lımıyla organizasyonda iddialı olacaklarını düşünen 23 yaşındaki yıldız, "Almanya, İspanya, Sırbistan, İtalya ve İzlanda'nın yer aldığı zorlu bir gruptayız. Takımımıza güvenim tam. Tam kadro sahaya çıkarsak bizi hiç kimse durduramaz. Sadece işimize konsantre olmalıyız. Rakiplerin gücü bizi ilgilendirmiyor. Önemli olan takım olarak parkeye çıktığımızda yeteneklerimizin farkında olup üzerimize düşeni yapmak. Madalya alabilecek bir oyuncu grubuna sahibiz." ifadelerini kullandı.

Ay Yıldızlıların koçu Ergin Ataman'ın kendisini her fırsatta kadrosunda görmek istediğini hatırlattığımızda mutluluğunu giz-lemeyen 2.11'lik dev adam, "Ergin hocamla yakın zamanda inşallah görüşeceğiz. Kendi-sinin son dünya şampiyonası ve Galatasaray Liv Hospital'de kazandığı başarılar belli. Çok kaliteli ve tecrübeli bir koç. Ben de şimdiden onun kuracağı milli takımda oynamayı heyecanla bekliyorum." diyerek milli forma için istekli olduğunu beyan etti. Dev şölende 12 Dev Adam'ın uzun rotasyonunda sıkıntı yaşamayacağı kanaatini taşıyan Kanter, "Furkan, Ömer, Semih, Oğuz… gibi üst seviye isimlere sahibiz. Bu bize ekstra bir güç sağlayacaktır. Bu derece değerli oyuncuların bir arada olduğu bir takımın başarısız olması gibi bir ihtimal bence yok." şeklinde konuştu.

Van'da başlayan kariyerini NBA ile taç-landırıp hayallerini gerçekleştirdiğine vurgu yapan 1992 doğumlu yetenek, 2015 Avrupa Basketbol Şampiyonası'nda derece yaparak olimpiyatlarda mücadele etme hedefini taşıdığını belirtti. Üzerindeki sorumluluğun bilinciyle hareket ettiğini paylaşan milli basketbolcumuz, "Çünkü NBA'de ben kendimden önce ülkemi, dinimizi, bayrağı-mızı, sevdiğim değerleri, sevdiğim insanları temsil ediyorum. Bu gerçekten sorumluluk

isteyen bir şey. Arkadaşlarımız ve herkesin duaları ile de bunu yapmaya çalışıyorum." değerlendirmesinde bulundu.

Utah Jazz'daki başarı çizgisini Oklahoma City Thunder'da sürdürmesinde takım ar-kadaşlarının payını yadsımayan Enes, yeni arkadaşlarının kendisine büyük destek verdi-

ğini dile getirdi. All Star Russell'ın bitmeyen enerjisine hayran kaldığını sözlerine ekleyen genç isim, Westbrook'a olan hayranlığını şu sözlerle özetledi: "İnanılmaz bir enerjiye sahip. 40-50 sayı atıyor. Maç bitsin bir kar-şılaşmada daha oynayacak durumda. Takım otobüsünde inanılmaz neşeli ve hareketli.

Büyük profesyonel." "NBA Global İstanbul" projesi kapsa-

mında 2013'te Oklahoma City Thunder'ın Fenerbahçe Ülker ile yaptığı maç için ülke-mize gelen arkadaşlarının Türkiye'ye hayran kaldığını anlatan Enes ilginç anekdotlar pay-laştı: "Kevin Durant ve Russell Westbrook ile Türkiye hakkında konuşuyoruz. Fenerbahçe maçı için ülkemize geldiklerinde Türkiye'ye hayran kalmışlar. Trafik hariç (Gülüyor). Oklahoma'da kalmam halinde onları bir gün Türkiye'de ağırlayacağım. Arkadaşlarımın ülkemizi tanımasını isterim."

Sıfır numarayı istemiştim kısmette 34 İstanbul varmış Utah Jazz'dan geçtiği Oklahoma'da

yeniden 0 numaralı formayı sırtına geçirmek istediğini ancak bu rakamın Russell Westbro-ok'ta olması sebebiyle vazgeçtiğini söyleyen Enes konu hakkında yaşadığı diyalogları şöyle anlattı: "Ben aslında çift sıfırı istedim ama o numarayı emekli etmişler. 11 ve 33 numaralarını istedik onlar da boşta değildi. Biz de 34 numarada karar kıldık."

Oklahoma'da inanca büyük saygı var Müslüman olması sebebiyle takım pat-

ronlarının buna hassasiyetle yaklaşıp kendisi için yemeklerde helal et kuralına dikkat ettiğini kaydeden milli yıldızımız, "Benim sayemde takım helal et yiyor (Gülüyor). İnanca inanılmaz saygıları var. Karşılaşma öncesi oyuncular kendi dinlerine göre dua ediyor. Benim ibadet etmem için de küçük bir mescit yapıldı. Herkesin dinine ve görüşüne saygı var." ifadelerini kullandı.

Şampiyonluk yüzüğünü takmak istiyorumOklahoma City Thunder'da sezonu 18,7

sayı, 11 ribaunt ve 1,1 asist ortalamasıyla noktalayan yıldız basketbolcu şu an için serbest oyuncu statüsünde olduğunu ve 1 Temmuz'dan itibaren transfer görüşmeleri-nin başlayacağı bilgisini verdi. Hangi takımda forma giymek istediği sorumuza net cevap vermekten kaçınan yıldız oyuncu hedefinin şampiyonluk yüzüğünü takmak olduğunu söyledi ve en çok süre alacağı, şampiyonluğa oynayan bir ekipte devam emek istediğini açıkladı.

Oklahoma'nın final oynayabilecek kapasitedeOklahoma City Thunder takımının

bu seneki performasını değerlendiren Enes Kanter, "Takım olarak sakatlıklarla uğraştık. Bizim takımımız da son beş senede şampiyonluğa oynayan bir takımdı. Ve bu sakatlıklardan sonra gerçekten play off yarı-şında geriye düştük. Önemli oyuncularımızın sakatlanmasıyla play off'ları yapamadık. Bu da ilk senemde nazar boncuğu olsun. İlerleyen senelerde bu takım NBA'de adını finallere yazdıracak kapasitede." şeklinde konuştu.

Fenerbahçe'nin Final-Four oynaması tarihî başarıEski takımı Fenerbahçe Ülker'in Mad-

rid'deki Eurolig Final-Four'unda yer almasını başarı olarak gören Enes, "Bu sene hem Fenerbahçe Ülker hem de Anadolu Efes Avrupa'da ses getirdi. Altyapılardan gelen genç oyuncular, NBA'de oynayacak seviyeye gelecek. Bu da Türk basketbolunun adım adım ilerlediğini gösteriyor." dedi.