Zanshin'i Incelemek Ve Onu Batı Terbiye Sistemleri

8/14/2019 Zanshin'i Incelemek Ve Onu Bat Terbiye Sistemleri

1/41

Zanshin'i incelemek ve onu bat terbiye sistemleri ile yetitirilmi kimselere anlatabilmek amacyla ve esasolarak da bir sava sanat veya bir sporla ilgili deil de tamamiyle ruhsal gelimelerle ilgili olarakhazrlanan bu yaz ve aratrma Iaido esaslar erevesindedir.Aadaki anlatlar Iaido retmek amacyla yapmayp, ruhsal gelimeleri hedef ald iin okuyacak olankimselerin de herhangi bir Uzak dou sava sanat rencisi ya da bir Iaido rencisi olmas gereklideildir. Hatta asl hitap edilmek istenen kimseler Iaido rencileri deil, Sava sanatlaryla ilgisizkimselerdir. Buyzden de kendimi, yaznn bana Iaido hakknda baz eyler yazmak zorundahissediyorum nk konunun Sava sanatlar ile ilgili olmayan kimseler tarafndan anlalabilmesi iin bukiilerin Iaido'un ne olduunun birazck da olsa bilmeleri gerekiyor.

Iaido nedir?

Iaido, Japonya'nn geleneksel kl kullanma sanatdr. Iaido isminin anlamnda klc artran bir szyoktur.

"" kanjisi (japon harfi) "Durum"ya da "Varlk"anlamlarna gelir. "Ai" Uyum, "Do" ise Yol anlamndadr.

Tarihsel dnemlerde Iaido'ya, Iaijutsu denilirdi. Gnmzde yerine gre iki ismin de kullanldgrlmekle beraber yaygn isin Iaido'dur. "Jutsu" Sanat, beceri anlamnda bir kelimedir. Daha ziyadeteknik ve fiziksel uygulama ve becerileri ifade eder. "Do"ise en kaba eviri ile "Yol"anlamna gelir. Tabiibu dpedz, zerinde yrnen yolu anlatmaz. Do terbiye sistemini, felsefi ve mistik yaklamlar, ruhsalgelimeyi ve bunlarn yansra bir ok farkl fakat benzer kavram ifade eden bir kelimedir. Trke'de tamolarak bilinip, anlalabilen bir kavram aranrsa Do kelimesini "Tarikat" ile eanlaml grebiliriz. "Tarik"kelimesi de de tpk Do gibi, yol anlamna gelen bir kelimedir. Tarikat, Yollar anlamna gelir. Mistik vefelsefi anlamlar ve uygulamalarla birletirilip kaynatrlan btn Japon "Do"sanatlarnn terbiye sistemive kendi konularna yaklamlar, eitimleri be hatta eitli Ryu (Ekol)'lar olmas tamamen, yurdumuzdakibildiimiz dinsel tarikatlarla ayndr. u fark vardr slam tarikatlar dinsel esasldr. Do sanatlar ise Sava

sanatlar esasl olmakla beraber Budist felsefe ve ruhsal gelime ile yakn ilikilidir. ayet ruhsal gelime,konsantre ve benzeri alardan ele alrsak Iaido rencilerinin kl savurmas ile Mevlevi dervilerinin frfr dnmeleri arasnda ekilsel olarak grnr farkllktan baka hi bir fark yoktur.

Sava sanatlar genel olarak isimlerinden ve daha dorusu isimlerinin, bat dillerine evrililerindekigelii gzellikten dolay yanl anlalan ve arkalarndaki derin anlamlar gzden karlan eylerdir.Mesela BirKyu do iin Okuluk dersek bilinen okuluun Japon kyafet ve Yaylaryla yaplan eklindenbaka ey dnlemez. Ne are ki, bu isimleri baka ekilde evirebilmek de pek mmkn deildir. Buduruma bir rnek de ok bilinen "Karate"dir. "Kara"Bo, "Te"el anlamndadr. Karate "Bo el"olarakevrilir ve basit ekilde silahsz, bo elle d sanat olarak anlalr ve anlatlr. Halbuki buradaki"Kara" iinde hi birey olmayan bo bir eli veya kab ifade etmez. Buradaki boluk, Zen'deki zihinselboluktur. Bir ruhsal ve zihinsel durumu ifade eder. Zen ve sz konusu boluk durumundan aada geniekilde bahsedilecektir. Bu adan bakarsak Karate isminin Bo el eklinde deil de "Boluun eli"ya da"Boluun elleri"eklinde evirmek ok daha uygun olur


2/41

.

Ayn ey Iaido ismi iin geerli deildir nk krler olsun ki, Iaido isminin sama sapan ekillerdeevrilmesi pek mmkn deildir. Bu ismi Trke'de anlam olan bir ekle evirmemiz gerekirse, Iaido:"Varolula uyum, bir olu yolu"veya "Evrensel enerji ile birlik yolu"eklinde evrilebilir. Iaijutsu ise

tabii ayn ekilde "Varolula ya da Evrenin varl ile bir olu veya uyumlu olu sanat" eklindeevrilir. Derin felsefi anlamlar olan evirme gayretlerimizi bir yana brakr da avam arasndaki anlay veeviriye gre bakarsak, baz kimseler Iaido'yu "Kl ekme sanat"ya da aslnda pek doru saylmasada "Hzl kl ekme sanat" eklinde de tarif ederlerse de Iaido klc ekmekten baka bilinen btnkesi ve savunma tekniklerini, vcut ve ayak haraketlerini ihtiva eder ve bunlarn hepsi de klc ekmekkadar nemlidir.

Iaido almlarnn byk bir ksm bir ele deil de, tek bana yaplr. Birbirlerine kombine edilmi deiikeki, kesi, oturu ve dorulu, kalk, ilerleme ya da savuturma tekniklerinden oluan bir ok haraketserisi Iaido'nun esasdr. Hayali bir rakiple karlama olan bu serilere "Kata"veya "Waza" ismi verilir.renci bu Kata'lar devaml olarak tekrarlar. Teknikleri giderek daha mkemmelletirmeye alr. lkbalarda tam fakat ekilsel olarak renilen Katalar giderek daha derinlik kazanrlar. Bir Iaido rencisininayn Kata'y yllarca talim etmesi ve devaml olarak daha da derinlik kazanmas mmkndr. Kataalmas yapan yetikin bir Iaido rencisinin yapt haraketleri gerekten yaamas, konsantresini

daima korumas, bir sava yaamas ve ruhsal enerjisini aa kartmas gerekir. Haraketlerin byk birkesinlikle ve dzgn ekilde yapmas arttr. Her Iaido ekolnde on veya oniki katadan oluan elialma yani iki kiinin karlkl olarak yapt kata serileri de vardr.

Iaido'da da dier bir ok Japon kkenli sava sanat gibi deiik Ryu'lar yani deiik ekoller vardr. Herekoln ya da Ryu'nun kendi anlayna gre bir ok ufakl bykl teknik farkll olabilir. Katalaroluturan haraketlerin sralamas fakl olabilir fakat temel haraketler pek fazla deiik deildir. Baka birifade ile teknik hep ayndr fakat yorumlama farkldr. Burada rnek olarak dnya dinlerini kulanabiliriz.Mesela, Iaido'yu bir din olarak kabul edersek, Ryu'lar o dinin deiik mezhepleri, Ryu'larn kendi iindekiustalarn, kendi aralarndaki yorum farkllklarn da ayn mezhebin tarikatlar olarak kabul edilebilir.

Iaido iin bir sava sanat ya da bir spor demek pek kolay birey deildir. Iaido eski gnlerde bir savasanatyd fakat gnmzde sava sanat olarak fazla bir deeri olmayabilir. Iaido gnmzde bir sava

sanat olarak ancak bir ekilde faydal olabilir ki, o da askeri okullarda ya da Polis okullarnda resmi biruygulama olarak kabul edilirse ve tabii hakk tam olarak verilerek talim edilirse, kiinin z disiplinkazanmasna, daha sakin bir ruhsal yap elde etmesine, beklenmedik durumlarda abuk ve doru tepkigstermesine, sezgilerinin gelimesinde ve benzeri eylerde faydal olabilir.

Iaido'yu bir spor olarak grmeye alrsak, bu sefer de onun tam bir spor olmadn farkedebiliriz. Tabiiki, bedensel aktivite ile uygulanan herey bir spor olabilir ve Iaido da dier sporlar gibi kendi adelegurubunu gelitirir, insan terletir fakat bu genel yapnn haricinde dnsel yaps ve fiziksel gelimekadar ruhsal enerjiye de gerek duymas onu allm spor anlaynn dna kartr.


3/41

Iaido'yu, son elli yl iinde dier sava sanatlarnn yozlam yani batllam hali ile, bir d sanatolarak grebilmek de pek mmkn deildir nk aklbanda hi kimse "Belki birisi ile kavga ederim"dncesi ile srtna bir metreden uzun bir kl alp sokaa kmaz. Ayrca Iaido'yu bir d sanatolarak grmek isteyen kimselere sylenecek bir tek ey vardr. Kl tehlikeli ve kesici, ldrc bir aratr.ayet birisini kesmek iin kl kullanmay dnen birisi varsa o kimsenin gidip bir tabanca almas hemdaha ucuz, hem daha kolaydr. Ayrca yllar sren talimlere ve bazlar da arl szl yorgunluklara sebepolan almalara da gerek kalmaz. Aslnda bu nasihat Karate, Tae kwon do, Kung fu, Judo ve akla gelenher sava sanatn bir d arac olarak gren herkese sylenebilir.

Burada gzel bir deyiten alnt yapmam gerekmektedir. Modern Judo'nun kurucusu olan stat JigaroKano demitir ki, "nsann baka bir insan yenmesi onun kendi gcn gsterir. nsnn kendisini yenmesiJudo'nun gcn gsterir". Bu sz Iaido'ya uyarlayarak deitirmemin Jigaro Kano'ya kar saygszlksaylmamasn umarak yle syleyebilirim. "nsann baka bir insan kesmesi onun kendi gcngsterir fakat insann kendi ruhunu kesebilmesi Iaido'nun gcn gsterir". Dikkat edilire grlr ki,burada insann kendisini yenmesinden veya kesmesinden deil, kendi ruhunu kesebilmesinden szediliyor. Bunu aklamas aadaki "Niin Iaido alrz" balkl blmde grlecektir.

Niin Iaido alrz?

Iaido hakknda kitap ya da makaleler yazan her Iaido ustasnn sonunda bir gn mutlaka bireyler yazdbir noktaya geldik. Bu neredeyse geleneksellemi duruma uymaktan kamann yolu yok. Herne kadarkendimi bir Iaido ustas hatta yetimi bir Iaido rencisi olarak ve hatta Iaido'yu anlam birisi olarak dahigrmesem bile ben de, madem yukardaki kadarn yazdm o zaman, ustalarn kaamadklar konuhakknda bireyler anlatmak zorundaym.

Yukarda Iaido'nun bir sava sanat yani bir askeri uygulama olarak gnmzde fazla bir deertamadndan bahsettik. Ayrca onun spor olarak (En azndan btnyle spor olarak) kabul edilmesininzor olduu ve d yntemi olarak dnlemeyeceini syledik. O zaman Iaido allmasnn sebebinedir ve nasl bir pratik faydas vardr? Iaido geleneksel Japon Sava sanatdr. Japon gelenei ise onuyaatmak ve renmek Japonlarn ii. Bizler ya da dnyann heryerinde Iaido alan kimseler Japongeleneklerinin yaatlmasna ok mu meraklyz? Kald ki biz, kendi geleneklerini bile unutmaya meyilli birmilletiz. Yoksa kk ocuklarn sokak aralarnda kovboyculuk yeya korsanclk oynamalar gibi, Iaidorencileri de Samuraicilik mi oynuyorlar?

Tabii ki, Iaido almak iin ok aklc nedenler vardr. Bu nedenleri en belirsizlerinden balayp gittikedaha ciddiye inerek aadaki gibi sralayabiliriz.

Iaido almalar deiik ve karizmatik bireyler yapmak isteyen ve Sava sanatlarndan olmasa bile Uzakdou kltrnden holanan kimselere cazip gelebilir. Bu gibi kimseler hem holandklar ambians iindeyaayabilirler hem de mesela Karate veya Judo gibi sanatlarda olduu gibi hi kimse ile dmek ya daboumak, eklemlerini actmak veya kemiklerini zedelemek zorunda kalmazlar. zet olarak Iaido Savasanatlarna merakl olmayan hatta bu gibi eylerden zellikle holanmayan kimselerin de ilgisini ekebilir.

Baz kimseler de Bak ve Kl gibi kesici ve delici aletlerden holanrlar. inde kriminal bir yap olmadanya da baka bir ifade ile insan kesmeye, kan dkmeye merakl bir psikopat olmadan da Kl ve benzerieylerden holanan, bu gibi eyleri toplayan, duvarna asan bir sr insan vardr. Bu gibi kimselere Kendoya da Bat Eskirim'i yapp, birileri ile kl d yapmak ekici gelmeyebilir fakat Iaido hem byle deildirhem de dardan baknca son derece asil bir grnm sergiler.

Eskiden herhangi bir Uzak dou sava sanat ile ilgilenmi ya da hala ilgilenmekte olan kimseler deIaido'yu ekici bulabilirler. Kendo yapan hemen hemen herkes de az ya da ok Iaido renir. unusylemek mmkndr ki, "Her Iaido rencisi Kendo almaz fakat her Kendo rencisi Iaido alr".Kendo zellikle batya yayldktan sonra kl d olma niteliini kaybedip, eskirim benzeri bir spor


4/41

halini almtr. Bambu kllar kullanan Kendocular kafa, el, nkol ve gs koruyucular kuanm olarakbirbirlerinin ellerine, bileklerine, vcutlarna ve kafalarna dokunarak puan alp, ma kazanmaya alrlar.Ama ma kazanmak ve puan almak olunca da kl teknikleri git gide ksrlar ve hedefler de snrlanr.Hi Iaido almam olan bir Kendocu ne derece yksek dereceli olursa olsun kl tekniine yabancbirisidir. Buyzden Japon Kendo Federasyonu bir seri Iaido katas (Z.N.K.R. Zen Nippon Kendo RenmeiIaido Kata ya da Seitei kata) hazrlayarak Kendocularn, teknii yaatabilmeleri iin, bunlarn bilinmesiniart komutur.

Buraya kadar ne tr kimselerin Iaido'yu ekici bulduklarn ya da ne gibi sebeplerle Iaido alldnksmen grdk. Fakat Iaido allmasnn gerek gereklilii ve rencilerine gerek kazandrdklar bunlardeildir. Iaido ile gerekten ilgilenilmesinin iki ana sebebi vardr. Aslnda bunlarn ikisi de ayn noktadabuluurlar fakat daha iyi anlayabilmek iin iki ayr nedenmi gibi inceliyoruz.

Iaido bir Sava sanat, bir d yntemi, bir spordan fazla olarak bir yaam tarzdr. Yukarda saylannedenlerin hangisi iin olursa olsun, Iaido yapmaya balayan ve bir sre devam eden, benimseyen herkimse zamanla bu noktaya gelir. Bu noktaya gelip, Iaido'yu anlayamazsa zaten o kimse ya devam etmezya da sanki tenis veya binicilik klbne gider gibi arada bir urar ki, bunun da hi bir sakncas yoktur.Isteyen bu ekilde de devam edebilir. Belli bir noktay ap, Iaido ile btnleebilen ya da iine girenkimseler ise hayatlarn Iaido ve Iaido prensipleri ile srdrmeye balayabilirler. Iaido ile birlikte yaamakiinse, elde kl olmas gerekli deildir. Gereken felsefeyi edinen ve ruhsl enerjilerini gelitiren bir kimse

bunu hayatn her asnda olumlu bir ruhsal durum ve enerji olarak kullanabilirler. Iaido fiziksel disiplinsalar. Bir ok tiyato oyuncusu sadece normal yrylerini daha zarif, daha kvrak hale getirmek iinEskirim alrlar. Iaido da bunun gibi zarif bir beden ifadesi, omurgaya dik bir duru, fiziksel disiplin,oturup kalkma zerafeti kazandrr. Kii bunu bir defa elde edince hayat boyu yannda tar. Bunun dndanefes kontrol, adele esneklii gibi eyleri de salar. Burada yazlanlar Iaido'nun reklam deil onunneden yaplmak istenmesi gerektiinin cevabdr.

Bunlardan sonra da asl Iaido'nun altnda yatan g gelir. Bu da onun felsefi yan, Evrensel enerji ilebtnlemesi ve btnletirmesidir. Hakkyla talim edilirse Iaido, Aktif bir Yoga'dr (Yoga, hangi.ekololursa olsun pasif bir uygulamadr. Bu ifade sadece fiziksel esneklik ve haraketlere dayanan Hatha Yogaiin de geerlidir. Ayrca burada fiziksel aktiviteden deil, zihinsel bir durumdan bahsetmekteyiz. AktifYoga tarifi, Iaido'nun hi bir Yoga ekolnn olmad bir durumda olduunu ifade etmek iin kullanlmtr.Bu konu aadaki sayfalardaki"Zihnin Etkin ve edilgen durumlar"ara balkl ksmda ele alnacaktr)

Zen meditasyon'u ve Zihinsel gc iinde tar ki, bu yaznn asl btn olan aadaki ksmlarn amacda Iaido'nun sadece bu yann incelemektir. Iaido alan kimse baka kimseleri deil aslnda kendiruhunu keserek, bir terzinin kuma bimesi gibi biip ekillendirir. Zamanla kendi ruhu da elindeki elik(Ya da herhangi bir metal) klc gibi olur. Ruh ve kl btnlemesi aada grlecek olan "Neden klsamuri'nin ruhudur"balkl blmde detayl olarak incelenecektir. Ruhsal gleri uyanr. Hem Yoga yada Budizm ekolleri gibi ruhsal dinginlie ular, hem de bu tr almalarda olmayan bir sonuca ulaarakenerjisini etkin, aktif bir biimde kullanmay renir. Hem bedensel, Hem zihinsel hem de spiritelterbiyeye ular. Kii kendi ruhunu keserek ekillendirirken komplekslerinden arnabilir, hayata dahaiyimser ve cesur bakar, daha olumlu bir kiilik halini alr fakat paradokslarla dolu olan Iaido'nun baka birparadoksu da buradadr ki, kii isterse daha saldrgan ve sava da olabilir.

ZANSHIN

Iaido ve benzeri bir ok Uzak Dou ve daha doru bir ifade ile Japon kaynakl sava sanat ile ilgilenen birkimse, ilgisi ister pratik olarak o sanat talim etme seviyesinde olsun isterse sadece entellektel birinceleme iinde olsun bir noktada mutlaka kendisine son derece esrarengiz grnen bir isimle karlar."Zanshin". Aslnda batllar bunun fazla zerinde durmazlar. Hatta bir ok kii Zanshin kavramn ylebyle anlar ve gerisine aldrmaz. Batllarn bir ou sz konusu Sava sanatlarn bir d yntemi veyamarjinal bir spor olark kabul ederler ve iin ruhsal yanyla da pek ilgilenmezler. Bir ksm bat insanysa Busanatlar ruhsal bir geliim yolu olarak kabul eder ve bu adan talim ederler. Buna en iyi rnek Tai Chi'dir(Bununla beraber aada daha detayl olarak inceleyeceimiz gibi, Tai Chi'de Zanshin yoktur). Iaido,


5/41

Kendo, Karate, Kyudo ve Zanshin'le direk ilgili dier sava sanatlarn talim edenlerin bir ou iseZanshin'i pek anlamazlar fakat anladklarn zannederler. Aslnda belki de bu insanlarn bir ou Zanshin'itam olarak anlatabilecek gibi bir btn olarak anlayp, anlatamazlar fakat isel olarak gerekten anlayp,alglayp, uyguluyor olabilirler. Burada konumuz batllarn Zanshini nasl ve ne kadar anladklar deil,Zanshin'in ne olduu ve daha ok da neden alalamad ya da kelimelere dkerek anlatlacak ekildeanlalamaddr.

Ana konumuz, hedefimiz ve amacmz Iaido olduu iin dier sava sanatlrna pek fazla eilmedenZanshin konusunu ilk anda Iaido zerinden ele alyoruz. Doulu ya da batl deiik ustalar zaman zamanZanshin hakknda bireyler yazmlar ve onu aklamaya almlardr. Bu yazlanlarn ya da geneleanlatlanlarn hemen hemen hepsinin yetersiz kaldn ya da Bat'ya, dolaysyla da bat dnyasndanbize yetersiz yansdn gryoruz. Baz Iaido ustalarnn kitaplarnda ve deiik dergilerde ya daInternette yaynlanan yazlarnda Zanshin'den hi bahsedilmediini, Iaido'nun sadece ekilsel olarak elealndn gryoruz. Aslnda dnyada Iaido hakknda bat dillerinde yaynlanm fazla sayda kitap dayok. Web sayfalarnda da konunun felsefi yanlarna eilmek yerine daha ziyade bir, iki Waza'nnresimlendiini ve tekniklerin fiziksel yanlarnn incelendiini gryoruz. Mesela Iaido hakknda hazrlanmolan en detayl kitaplardan biri, Nicklaus Suino tarafndan yazlan "The Art of JapaneseSwordmanship" isimli kitaptr. Eishin Ryu ekolnn el kitab gibi olan bu kitap mevcut btn Waza yada Kata'lar (Tabii sadece Eishin Ryu'daki katalar) bir bir vermekte, her haraketi ematik olarakanlatmaktadr. Eishin Ryu sistemini pratik olarak bir dojo'da alm, renmi olan bir kimse iin

mkemmel bir el kitab ya da hatrlama kitabdr fakat iinde Iaido'nun ruhsal yanlarn anlatan pek bireybulunmaz.

Baz Ustalar da belki de Iaido'nun olan bir eyini unutmu olmamak iin Zanshin'den bahsetmek gereiniduyarlar. Zanshin konusunu anlatp, izah etmeye alan ustalarn yaz ve anlatlar ana anlat ve fikirolarak hemen hemen daima birbirinin ayndr. Konuyu daha fazla derinletirmeden nce, bunlara bir rnekolarak Masayaki Shimabukuro'nun anlatmn zet olarak grmemizde fayda vardr.

-Sava Ruhu -Zanshin kelimesi birebir tercme edilirse "Kalan ruh" veya "Artakalan ruh"eklinde evrilebilir denilmektedir. Fakat genellikle u ekilde aklanmaktadr"Ruhunu rakibinin zerinde younlam olarak brakmak". Bu ifadelerinhibirisi Zanshin'i tam olarak aklayamaz fakat onu aklayabilmenin kolay bir yolu

da yoktur. Basit bir anlatmla Zanshin, zihinsel bir durumdur. Sadece deneylerleanlalabilir ve bir defa anlalnca doru izahla aklanabilir.

Bir batlya Zanshin kavramn anlatabilmek iin "Sava ruhu" ifadesi kolay biranlatm olabilir. Zanshin, Sava ruhu'nun darya projekte ediliidir. Rakibinhcumuna cevap vermek ve hemen ardndan korku ve endienin olmad sakinbir duruma girmek mental ve fiziksel hzllk gerektirir. Zanshin mmkn olan btnkavgaclk ruhu ile sakin zihin durumunun kombinesi olan ve kendi kendisiyleelikili olan bir durumdur.

Iaijutsu tekniklerinin talim edilii srasnda, Kokyu temizleyici nefesleri yaplmayabalarken Zanshin uyanr. Bu an, gerek hayattaki bir tehdit altnda kalnd anlauyumludur. Zihnin bu derin durumu eki ve yatay kesi, Aaya kesi, Kltankan silkelemek ve hatta klc kna koymak ( Nukitsuki, Kirioroshi, Chiburi ve

hatta Noto) srasnda srdrlecektir.

Noto (Klc kna koymak), Zanshin'in braklmas iin ok kritik bir andr. Hemenhemen herkes iin, klc ekerken, bir vuruu veya kesii bloke ederken kavgaruhunu devam ettirmek ok tabii bir durumdur. Fakat bir sava iin enyaralanlabilir anlardan birisi de savan bittii ve klcn kna koyulduu andr. Buan, yaral bir rakibin, Noto'nun orta noktasnda, tam Klcn ucu (Kissaki) knagirince, son bir gayretle saldrmas iin en uygun andr. Tam bu noktada ikenkuvvetli ve etkili bir eki yaplamaz. Noto'yu tamamlamaya ve yeniden ekiyapabilmeye zaman yoktur. Buyzden Kan silkeleme (Chuburi) ve klcn kna geri


6/41

koyuluu (Noto) anlar, Zanshin'in en gl olmas gereken anlardr.

Noto yaplrken, Kabza bariyerinin (Tsuba) sol ele temas ettii anda Zanshinduygusu ok gl olmaldr nk kl hala tam olarak Knda (Saya) deildir.Tsuba, Saya'ya tam olarak intibak edip,Habaki, Kouguchi'ye skskya oturmadanKl kna girmi saylamaz. Sonu olarak, sa el Kabza dibine (Tsukagashira)kaydrlana kadar (Sa elin, kl kna tamamen yerletirildikten sonra kabzaybrakp, kabza dibine kaydrlmas Eishin Ryu ekolne has sembolik bir el jestidir)Zanshin devam ettirilmelidir.

Rakip safd brakldktan sonra Zanshin'e ok fazla dikkat ayrlr. Bundan dolayda pekok kii Zanshin hakknda yanl fikir edinir. "Kalan ruh" evirisi ileZanshin'in sadece kavgadan sonra kalan sava ruhunu gsterdii zannedilir.Zanshin Kan silkeleme srasnda (Chiburi) ve klcn kna sokulmasnda (Noto) okdikkate deerdir ki, bunlar da aslnda sava sonrasdr, halbuki Zanshin tekniinbalad anda var olmaldr.

Sz konusu zihinsel durumu tarif iin basit bir yol yoktur ve o ancak devamlallarak var edilir. Eski Samuri'ler iin Zanshin'i talim etmek kolayd nkonlarn almalarnda ok gereki olan imkanlar vard. Modern Samuri'ler iin ise,

Zanshin'i gelitirebilmek iin nce biraz imajinasyon gelitirmek gerekir.Visualizasyon bir ok kiinin Sava ruhunu talim edebilmesine vegelitirebilmesine yardmc olabilir. Iaijutsu teknikleri allrken bir rakiple yzyzeolunduunu imajine etmekle gereken mental duruma daha rahat girilir.

Zanshin hakkndaki son ey de udur. O, Iaijutsu'num her asnn altnda yatar.Btn fiziksel tekniklerin arkasndaki itici gtr.

Yukardaki anlatm dikkatle gzden geirildii takdirde fark edilir ki, Zanshin sadece d adan anlatlmve sadece, "Zanshin diye bir ey vardr" denilmitir. Bunun dnda Zanshin gerekten nedir, Naslkullanlr, Ne ekilde gelitirilir? gibi sorulara hi dokunulmamtr. Shimabukuro'nun yukardakiaklamasna benzer aklamalardan dolay da, Iaido ile ilgisi olan ya da olmayan kimselerin kafasnda,aadaki yanl dnceler uyanr.

"Zanshin insann bir tr bir ruhsal durumudur. yle bir eydir ki, kii kendi bilinci,istei ve konsantresi ile kendisini o duruma sokar. Bir tr rol oynar ve kendikendisini de oynad role inandrr. Kii konsantre olur, btn dikkatini rakibininzerinde younlatrr, rakibinden baka hereyle zihinsel ve hatta grsel ilgisinikeser. Kendisini, rakibini keseceine inandrr. Bir dreceye kadar ilkel ve yrtcgdlerini uyandrr. Bu konsantre durumunu da gerek bir rakiple arpma ya datek bana yaplan Kata bitene kadar muhafaza eder. Bu arada yzn de ezip,bzerek kararl ve korkun bir d yz grnm taknr. Baka bir ifade ilesava iindeki bir savann yz ifadesinin taklidini yapar ama yaparken kendisinide yapt taklide inandrr. Tabii bu durumda onun kararl ve sert yz ifadesirakibinin motivasyonunu bozarak onu sindirir. Ayrca rakibin hcum ve karhcumlar dikkat altnda tutulur."

Yukardaki ifade aslda tamamiyle yanltr. nk Zanshin, oynan bir rol, kendi kendini bireyeinandrmak, sadece dikkatini rakibin zerine toplamak ve yzn buruturmak deildir. O, neredeyse

maddesel olan bir gerektir. En doru ifade ile Zanshin'in tarfifi aadaki gibidir.

"Zanshin, sava ruhu (Haleti ruhiyesi) veya Sava ruhu deildir. Zanshinpsikolojik deil ruhsaldr. Zanshin tam olarak kiinin ruhsal enerjisinin rakibibir zarf gibi kaplad, iine ald, bir durum, bir ruhsal enerjinin kullanmeklidir. ki sava karlanca nce onlarn Zanshin'leri kapr ve birisibastrlnca enerji alan rakibin zihinsel aktivitesini dumura uratr, onu birmiktar fiziksel uyuuklua ya da akn veya sarsak fiziksel duruma sokar.Zanshin rakibin, fiziksel bedeni gibi ruhsal enerjisini de ayn zarfn iinealarak bastrmak, kstlamak, haraket edemez hale getirmektir."


7/41

Pekiyi bu ruhsal enerji sz ile ne kastetmekteyiz? Bu enerji Sadece Iaido'ya has bir eymidir? Nasluyandrlr ve nasl gelitirilir? Sadece Japonya'ya has bir ruhsal yapmdr. Bat dnyas ve Orta dnyayani bizim lkemizin de iinde olduu Orta dou, bu enerjiden haberdarmdr? Btn bu sorulara cevapverebilmek iin konuyu Iaido'dan biraz uzaklatrarak ilk bakta Iaido'ya ve Zanshin kavramna yabanczannedilecek baz eyleri incelememiz gerekmektedir.

Aadaki konular hem ilgisiz, hem gereksiz ve hem de ok uzun grlebilir fakat Chi, Ki, Tai Chi, ZenBudizim ve benzeri bir ok ey iyice anlalmadan zihnin edilgen hali tam olarak anlalamaz. Zihninedilgen hali hakknda tam bir fikir sahibi olunmadan, Zihnin etkin hali bilinemez. Zihnin etkin halibilinmeden de Zanshin anlalamaz. Ayrca Iaido'nun, Zihnin etkin ve edilgen durumlarn nasl kullandanlatlamaz.

Aadaki blmlere gemeden nce sylenmesi gereken son ey de udur: Yukarda grlen, stadShimabukuro'nun Zanshin tarifi eletirmek iin ele alnmad. Usta'nn yanl fikirler verdii ya da konuyatam olarak hakim olmada da vurgulanmak istenmedi. Burada anlatlmak istenen ey sadece, zannmzagre, bat dillerine Zanshi'i anlalr ekilde evirmenin zorluu ve daha da nemlisi konunun karmakl,uzunluu, anlayabilmek iin daha pek ok eyin bilinmesinin gerekmesi gibi eylerden dolay Zanshinhakknda baz eyler sylemeye alan ustalarn fazla derine inmeye gerek grmedikleridir.

KI VEYA CHI

Hem Zanshin'i tam olarak anlamak, hem de en azndan neyin iinde olup, ne olmadn anlayabilmek iinChi veya Ki sznn ifade ettii kavram anlayabilmemiz gerekir. Chi ve Ki kelimeleri aslnda ayn eyianlatrlar. Chi eski ince, Ki Japonca'dr. Burada ikisinin birden kullanlmasnn sebebi her iki kelimeninde dnyada ok yaygn olmasdr. Trkiye'de bile Chi'yi bilip, Ki'yi hi duymam, Ki'yi bilip, Chi'yi hiduymam insanlar vardr. Kelimenin ya da daha doru bir ifade ile ismin zgn ekli ince Chi'dir. ZenBudizm, Kung Fu ekolleri, spiritel felsefeler in'den, Japonya'ya getikten sonra zamanla Japon'larntelaffuzlarna uyarak Chi sz deiti. Bu durum tpk Farsa "Merdbaan" kelimesinin, Trke'yegetikten sonra "Merdiven" eklini almas gibi bir durumdur.

Chi, Evren'in her yann dolduran enerjidir. Hereyle dier herey arasnda Chi vardr. Uzay boluu daboluk deildir. Aslnda Chi ile doludur. Yldzlar ve galaksiler arasnda da Chi vardr. Elimizin parmaklararasnda, evremizde hatta cierlerimizde Chi vardr. Chi evrensel enerjidir, ayn zamanda evreninkendisidir. Burada "Evren" derken sadece bildiimiz evreni de kastetmiyoruz. Var olduu iddia edilendeiik boyutlaryla btn alemleri kastediyoruz. Chi hayattr ve hayat srdren enerjidir. Onun kendisinehas bir zeka ve bilinci de vardr fakat bu zeka ve bilin bizim alglama snrlarmzn tesindedir. Kendisinehas bir durumdur. Hayatmz srdrrken evrensel uyuma ters dmemek, daha gelimi bir varlkolabilmek ve stn bilince ulaabilmek iin Chi ile ve onun devaml olarak devinen akmlaryla uyumiinde yaamalyz. Taoist felsefe ve yaam biiminin z tamamen Chi ve yukarda bahsedildii gibiChi ile uyumlu olmak zerine kuruludur. Taoist felsefenin tam olarak ele alnmas, anlatlmas buradakikonumuzun dndadr ve zaten bu ok uzun bir konudur fakat konumuzun gerei kadarn da, yarmyamalak bile olsa, ele almak da gereklidir.

Taoizm ok ok eski bir felsefedir. Burada felsefe sz tabii ki, hafif kalmaktadr. Taoizm hayatn

tamamna etki yapan bir yaam biimidir fakat burada anlatm kolayl iin felsefe deyip gemeyi dahauygun buluyoruz. Taoizmin ilk ortaya k ekli bir sr efsaneye konu olmutur dolaysyla onun gerekkkeni ve geirdii aamalar hakknda geree yakn bireyler sylememiz mmkn deil. Bilinen enkesin eyler, onun ok ok eski olduu, Konfiys'n de Taoizmin baz alar ile ilgilendiidir. HattaKonfiys, Taoist felsefenin bir rn olan ya da Taoizm ile kaynap, onun bir paras gibi grnen YiKing (Ya da I Ching) iin de bir seri yorum yazmtr. Daha sonraki dnemlerde bir imparator Taoizmi vekendisinden nceki btn felsefi ekolleri yasaklad ve Taoist rahipler sk takibat altnda tutuldular. Elegeirilebilen btn Taoist tekstler imha edildiler ve Yi King sadece Konfiys'e duyulan sayg yzndenbu katliamdan kurtuldu.


8/41

Tekrar Chi kavramna dnersek, Chi, Taoizmin bir rn deildir. Tersine Taoizm Chi ile uyumlu olmakadna kurulu bir felsefe, din, mezhep, tarikat ve/veya yaam biimidir. Chi'yi duyabilmek, onun iindeonunla uyumlu olabilmek iin tasarlanm ve zamanla gittike gelimi bir ok pratik etme yntemi devardr. Aslnda hemen hemen herey Chi ile btnlemek amacyla kullanlabilir. Seks, yemek yemek,yrmek hemen herey zihinsel boluk salamak ve Chi'yi nce idrak edebilmek, sonra onu istekdorultusunda kullanabilmek fakat ayn zamanda ve aslnda onun istek ve dorultusunda yaamak iinkullanlabilir. Mesela chi ile btnlemek iin bir tr meditasyon yaptmz dnelim. Zihinsel boluusalamaya alarak bir masaya oturuyoruz. nmze bir tabaka beyaz kat koyup, elimize de bir kalemalyoruz. Dz beyaz kadn zerine boydan boya birbirine paralel izgiler izmeye balyoruz. Kesin vednmeden yaplan haraketlerle izilen izgilerin tam olarak, sanki bir cetvelle izilmi gibi dz olmalaristenmektedir. Zihin gerekten boalnca ve yaplan i dnlmeden yaplmaya balaynca istenilendzlkte izgiler ortaya kmaya balar. te bu durumda Chi akmlaryla uyumlu davranlmayabalanlm demektir. izgiyi izen ve tabii kolumuzu kat zerinde haraket ettiren ey bizim bilin vekomutlarmz deil, Chi akmdr.

Burada hemen belirtmek gerekir ki, yukarda anlatlan izgi izme yntemi bilinen bir alma tarifi, tavsiyeettiimiz bir yntem deildir. Bu sadece konuya rnek verebilmek iin hemen uydurulmu bir anlatmdr.Fakat gene de belirtmek gerekir ki, bir frann yapt ekil, bir kalemin izdii dz izgiler, bir vazoyadnmeden, konsantre halinde yerletirilerek artistik bir tasarm oluturan iekler, bir mzik aleti ile,herhangi bir notaya bal olmadan irticali olarak yaplan empravizasyon ya da bizdeki ismiyle taksim, ve

bir klcn rakibi kesmesi ayn eydir. ekilsel olarak arada byk farkllklar olabilir fakat z ayndr. Bakabir anlatmla, Shaolin rahiplerinin bakr bir gonga yllarca tek bir teknik kullanarak yumruk atmalar, ya daKung Fu yapmalar ile bizdeki Mevlevi dervilerinin Sema ayinlerinde frfr dnmeleri ya da Tibetrahiplerinin dua deirmelerini dndrerek mantra sylemeleri ayn amaca hizmet eden, ayn almadr.Hi bir farkllk yoktur.

Tai Chi

Tai Chi son yllarda batda da olduka yaygnlam bir Chi ile uyumlu olma sanatdr. ekilsel olarak bird tekniine benzer. Aslnda bir d teknii denilemez. Bir Sava sanat hi deildir. Fakatharaketler tekmeler, yumruklar, savuturmalar, ve benzeri faktrler d teknikleridir. Hemen belirtmek

gerekir ki, bir Tai Chi rencisi istedii takdirde tabii ki, Tai Chi'yi bir d yntemi olarak mkemmelenkullanabilir fakat burada amacmz Tai Chi'nin d sanat olup, olmad ve ne derece kullanll olduudeil, onun gerek uygulanma amacdr. Tai Chi tek bana ya da gurup halinde allabilir. Ama kiiselfikrime gre Tpk Mslmanlkta klnan namazlarn camiide ve gurup halinde klnmasnn daha makbulolmas gibi Tai Chi'nin de gurup halinde yaplmasnn ayr bir lezzeti vardr. Haraketlerin uygulanmaamac Chi ile btnlemektir. Zihin boaltlr, Haraketler akc bir ekilde, kesintisiz olarak ve yava yava,kendini skmadan veya adeleler zorlanmadan yaplr.

Tai Chi haraketlerinin birlemesinden uzunca bir Kata oluur. Tabii burada Kata sz, yukarda, Iaidokonusunun gzden geirilii srasnda kullanld ve ne olduu ksmen akland iin kullanld. KataJaponca bir kelimedir ve Tai Chi kalbnn ismi deildir. Tai Chi'de yaplan kalbn en iyi ismi de zaten"Kalp"tr. Bat dillerindeki Tai Chi dkmanlarnn hemen hemen hepsinde isim ingilizce "Form: ekil,Kalp" eklindedir. Tai Chi katas yaplrken Chi ile btnleilir. Chi'nin akmlar, dalgalanmalar ve

dostluu hissedilir. Kii iyi ekilde konsantre olup, bu akmlar gerekten hissederek yaamaya balayncaartk haraketleri yapan o deildir. Onu haraket ettiren Chi'nin gcdr. Yumruk atarken eli iten, vcududndren, zplatan, yer deitiren Chi'dir.

Yukarda da belirtildii gibi Tai Chi almas tek olarak yaplabilir fakat onun gurup halinde yaplmas veChi'nin gurupa hissedilmesi muhteem bir duygudur. nsan bunun iinde bir sre yaadktan sonrahissedilen titreimlerin ve duygularn tiryakisi olabilir. Burada psikolojik bir sanr sz konusu deildir.Anlatlan durum zihnin bir canlandrs ya da hayali deildir. Chi fiziksel bir gerektir ve duyulan, onunfiziksel varldr. Alm bir insan iin almalardan ok uzun bir sre uzak kalabilmek zor olabilir nkvcut alt titreimi arar.


9/41

Tekrar almalalara dnersek. Tai Chi almasn seyretmek denizdeki ya da byke bir akvaryumdakibalklarn yzmesini seyretmeye benzer. Haraketler tpk balklarn kuyruklarn ahenkli bir ekildedalgalandrarak yzmeleri gibidir. Aslnda bu balk rnei Chi akmlar ve onun ynetimi iin ok gzel birrnek olabilir.

Bir norkel ve maske ile yzp ya da fazla derin olmayan ve berrak bir yerde durup dardan, yzlerce,

binlerce minik balktan oluan sry seyeden herkes mutlaka grmtr, ahenkli bir ekilde ayn ynde,ayn ekilde yzen balklarn bir anda hemen hepsi ayn yne dnerler ve yeni ynde ilerlemeye balarlar.ayet ayn sr bir ekilde rktlrse bu sapmay ok hzl ekilde yaparlar ve srden sadece bir, ikibalk deiik ynlere sapar. Dierleri ktle halinde ayn ynde kaarlar. imdi yle dnelim. Szkonusu olan bir, birbuuk santim boyundaki balklardan birisi yneticidir. Balklarn zihin ve akllar okgelimitir ve ynetici balk yzgecine sktrd megafonla barmaktadr "Dikkat arkadalar. salisesonra herkes birden doksan derece saa sapacak". Bylebir durum olamayacana gre btn balklarhatta aalar arasndaki birbirini grmeyen kular ya da sr halinde uan kular ayn anda haraketettiren nedir. Burada bir iddiada bulunmuyoruz. Sadece soruyoruz.

Tabii Tai Chi almasnn balk haraketlerine benzetilmesi yaplan haraketin ahangi ile ilgilidir fakatherkes gerekli konsantre ve duyarll salayabilirse herey, hi dnmeden tpk yukarda anlatlan balksrs haraketi gibi de olabilir.

Tai Chi haraketlerinden aadaki "Zihnin etkin ve edilgen durumlar" blmnde tekrarbahsedilecektir. Burada Tai Chi'den bu kadar bahsetmek yeterlidir.

Tekrar Chi'ye dnersek, ister Tai Chi, ister baka bir yntem kullanarak, insan Chi ile iletiim halindeolmay ve ona teslim olarak yaamay renince hayatnda bir ok ey deimeye balar. Bir Chi ustasistedii zaman bedenini hafifletebilir. Islak bir kumsalda yryp, kumlarn zerinde hi ayak izibrakmayan kimselerden bahsedilir. Ayrca uzak dou sava sanatlar almalarnda, karlkl dalmasnda, zeminin bir kenarn kaplayan keskin kiremit ve cam paralarnn zerine farknda olmadankan, drt be adm atan ve ayaklarnda kesilme, kanama olmayan kimseler grlmtr. Zihinseldinginliini srdrebilen kimseler vahi hayvanlardan zarar grmeyebilirler. Mesela unu bir rnek olaraksyleyebiliriz ki, henz yavrularnn gz almam durumda olan bir dii sokak kedisinin yavrularnellerini uaztp alrlar ve trmalanmazlar. Bir ylan elleri ile tutup onun sakin durumda kalmasn dasalayabilirler. Hayvanlarla yaplabilen ok kolay bir deneme de gvercinler arasnda yrmektir.

Gvercinlerle dolu bir meydanda ya da parkta normal yry hzyla yrnr. Bu yaplrken zihinselsakinlik durumuna geilir ve sanki bir Tai Chi almas yaplyormu gibi Chi ile senkronize olunur. Zihindurdurulur ve kii kendisini Chi'nin ynetimie aar. Bu baarlrsa gvercinler kiinin ayana bir santimmesafede bile olsalar, ayak onlara arpmadka havalanmazlar.

Bu gibi eylerin dnda mesela kii gelecei bilebilir. Burada sz konusu olan gelecei bilmek, gnler yada saatler sonras olacak bir olay baz detaylaryla bilmek demek deildir. Bir, veya en fazla besaniye sonra olabilecek bir eyi sezmektir. Ksaca sylemek gerekirse insan bir virajdan karkenkarlaabilecei durumu ya da srtndan bir darbe alacan veya boynuna ya da yan blgesine doru birklcn geldiini grmeden ve olaydan bir saniye nce hissedebilir.

Bunlar gnlk hayat iinde sksk yaanabilen eylerdir. Asla bir keramet niteliinde deildirler ve isteyenherkes bunlar yapabilir. Ayrca bu gibi eyler mutlaka Chi ile uyumlu hale gelinmi demek de deildir.

Bunlar, bu tr almalar olmadan da yaplabilir durumlardr. Yukardaki rnekler Chi ile ilgili tezahrlerolmayabilirler. Bunlar rnek olarak yazldlar. Yani Chi akmlaryla ilgili bir durum da olsa byle olurdudemek istiyorum.

Tabii gelecei bilmek konusunda gelimi bir sistem de vardr. O da yukardaki satrlardan birinde adgeen Yi King ya da I Ching'dir.


10/41

Yi King Ya da I Ching

Yi King baz kaynaklarn iddiasna gre drtbin, baz kaynaklarn iddiasna gre bebin yllk ve bazkaynaklara gre de ok daha eski olan eski in kehanet sanatdr. Burada da hemen "Kehanet"szneaklk getirmek gerekmektedir. Kehanet gelecei sylemek kavramn artran bir kelimedir. KsacaFalclk ve faldan bir fark pek yoktur. Nedense Yi King iin bat dillerinde hep kehanet denilir fakat

gerekte Yi King'in gelecei sylemekle pek ilgisi yoktur ve asla bir falclk yntemi deildir. Yi Kinginsann kendisinden daha gelimi bir zeka ile kontak kurarak gelecee ynelik tavsiyeler alma sanatdr.Gelecekte ne olacan sylenmez sadece yaplmas dnlen bir ey iin uygun zamanda olunup,olunmad sylenir. "Bu i u ekilde yaplrsa daha iyi sonu alnr, bu ekilde yaplrsa tepki grr"tarznda nasihat verir. Yi King'in tavsiyeine uymak veya uymamak kiiye kalmtr.

Yi King'in tavsiyesine ba vurmak iin havaya atlan tane madeni para ya da alt tane tahta parasveya elle kartrlp, blnen elli tane ubuk kullanlr. Yi King'in pratikteki kullanmna en iyi rnek ise II.Dnya savanda, Japonlar'n Pearl Harbor basknnn zamanlamas iin Yi King'e ba vurmalardr.

Yi King'i kullanabilmek iin de yukardaki Tai Chi bahsindeki gibi tam bir konsantre ve evrensel enerji ilekontak kurmak gereklidir. Modern psikiyatrinin babalarndan birisi olan Carl Gustav Jung, Yi King'i, kendigelitirdii senkronizasyon teorisi erevesi iinde incelemi ve elde edilen sonularn son derece mantklolduu sonucuna varmtr.

Yi King sadece evrensel enerjinin tezahrlerine bir rnektir. Zanshin ve Iaido ile "Zihnin edilgen hali"iinde olmaya rnek olmasndan baka ilgisi olmad iin burada ondan daha fazla bahsetmemize degerek yoktur.

ZEN BUDZM

Yukarda Chi ve Tai Chi konularndan olduka uzun bahsettik. Halbuki Chi ve/veya Tai Chi Japon savasanatlarn ve Samuri'nin kendisine has felsefesini ve tabii dolaysyla da Iaido'yu ok fazla etkilemideildir. Japon sava sanatlarn en fazla etkileyen ruhsal gelime yntemi aslnda Zen Budizm'dir.

Zen Budizm, in kkenli bir Budizm ekoldr fakat in'e Hindistan'dan gelmitir. Daha dorusu in'e,inlilere Budizm retmek iin gelen bir Hintli Budist rahip tarafndan, in'de gelitirilmitir. Zen Budizm'inve Kung Fu'nun douu ile ilgili efsanelerin bir ou aadaki zetin akndadr.

ok ok uzun zaman nce Hindistan'da, Sava sanatlarna ok merakl bir Mihrace yaarm. O zamannbilinen btn d sistemlerini ve aralarn toplam fakat elindeki veriler ona yetersiz grnm.Mihrace konuyla ilgili aratrmalarn derinletirerek vahi hayvanlarn kavga tekniklerini incelemi vebunlardan ald ilhamla daha gl d teknikleri ve kendisine gre bir sistem gelitirmi. Aynmihracenin esir ve klelerin vcutlarna ineler batrarak vurulacak sinir merkezleri zerinde de altsylenir.

Ayn dnemlerde Budizm de olduka yaygnd ve deiik yerlerde bir ok Budist manastr vard. Bir

rivayete gre baz mihraceler saraylarn, hazinelerini saklamak iin pek gvenli grmezler ve Budistlerinmanastrlarna emanet ederler. Zamanla Budist rahiplerin ellerinde ok byk bir servet birikir ve sonundabir gn, rivayete inanlrsa, rahipler hazineleri, sahiplerine vermeyi redderler. Uzun ve kanl savalar karve sonunda rahipler yenilirler. Bu olaydan sonra rahiplerin silah kullanmalar, tamalar, bulundurmalaryasaklanr. Budizmi yaymak iin lkede dolaan Budist rahipler ksa zamanda, ok fazla sayda olansoyguncularn kurban olmaya balarlar ve sonunda silahsz kavga yntemlerini renip, gelitirmekzorunda kalrlar.

Gnlerden bir gn Bodhidharma adndaki bir rahip, Budizm retmek zere in'e gidip, Honaneyaletindeki Shaolin'e yerleip, bir manastr kurar. Bir sre sonra Bodhidharma inlilerin zihinsel olarak


11/41

fazlasyla uyuuk olduuna ve Budizmi tam olarak anlayp uygulayamayacaklarna karar verir veBudizm'de baz tadilatlar yaparak yeni bir sistem gelitirir. Bu yeni Budizm tarzna Zen Budizim ismiverilir.

Tabii rivayetlerden, daha mantkl dnmeye geersek, Zen Budizm'in gelitirilme sebebi olarakBodhidharma'nn kendi tecrbe, sezgi ve bilgileri dorultusunda ok daha ilek bir sistem gelitirmek

istemi olmas daha akla yakndr. Budizm renemeyecek kadar miskin in halk ve onlara hitapedebilecek uydurma bir Budizim fikri pek akla yakn gelmiyor. Fakat gene de konuyu ayn dorultudaizlememizde bir zarar yoktur.

Bodhidharma gelitirdii sistemin de inlilere ar geldiini, onlarn fiziksel ve zihinsel disiplinden uzakolduunu dnr ve inlileri daha salkl bir yapya ulatrmak iin d sanatlarn talim ettirmeyebalar ve ksa zamanda d sanatlar Zen Budizm'in ya da Shaolin tapnann resmi uygulamas halinialr.

Shaolin Kung Fu ekol aada grlecektir. Burada Bodhidharma konusuna son noktay koyabiliriz.

Zen Budizm uygulamalar

Zen Budizm, uygulama tarz olarak klasik Budizm, Tibet Budizm'i ve benzer ekollerden ok farkldr. BataShaolin Kung Fu olmak zere bir ok d ve sava sanatnn tercih ettii zihinsel disiplin olmasnn ananedeni de onun uygulama farklldr.

Zen Budizm'de de dier Budizm ve Yoga ekolleri gibi yaplan meditasyon vardr fakat Zen meditasyonDier Budizm ekolleri gibi ve mesela Tantrik Yoga ve dier Yoga ekolleri gibi mandala'lara, mantralara,Buda heykellerine ve daha bir sr ekilsel duruma gerek grmez. Dua, mantra zikir, gibi eyler tamamengereksizdir. lahlara veya ruhlara tapnmak yoktur. Bir tapnaa da ihtiyac yoktur. nsan bir duvarn nneoturup meditasyon yapabilir. Meditasyon iin Lots oturuu veya bildiimiz bada kurarak oturma tavsiyeedilirse de insan bir sandalyede de oturarak ve hatta uyuyakalma riski yoksa yatana uzanarak da Zenmeditasyon yapabilir. Meditasyonun esas da , be satrla anlatlabilir. ok kaba olarak zetlememiz

gerekirse, Zihin boaltlr (Bu zihin boaltma ve zihin durdurma, hi birey dnmemek konular btndnyadaki kitaplarda daima yanl anlatlmtr. zellikle de yurdumuzda baslan kitaplarda ya eviriyetersizlii, ya eviriyi yapann Budizm'i bilmemesi, ya da zgn kitabn da eksik ve yanl olmasndandolay "Zihin durdurmas" sama sapan izahlardan ibarettir. Bunlar sadece okuyan deil, yazan daanlamaz. imdilik, insan ya da hayvan, bir zihnin tamamen durdurulmasnn ya da boaltlmasnn lmharicinde imkansz olduunu belirtmemiz yeterli olur). Bu durumda iken bir sre sonra ani patlamalarhalinde ya da yava yava, gzn nndn baz imajlar gemeye balar. Bunlar bir arknn grnt klibinebenzer eyler olabilirler, ani patlamalarla (Fla patlamas gibi) gelip geen resimler olabilirler, baz olaylarda olabilirler, renk tayflar olabilirler ksaca herey olabilirler. Burada nemli olan sz konusu grntleremdahele etmemek, hayallere dalmamak sadece tarafsz olarak bakmak ve grntnn deimesinibeklemektir. Bu ekilde zamanla insan kendi bilinilatn tamamen boaltp ona hakim bile olabilir.

Bir ikinci Zen uygulamasysa "Koan" ismi verilen anlamsz sorulardr mesela Guru, rencisine samasapan bir soru sorar "Sen yolda gidiyorsan yol nereye gider" gibi (Bu soru rnek olsun diye u anda, busatrlar yazlrken uyduruldu. Gerek Koan'lar bundan daha anlamszdr). renci sorunun zerindegnlerce dnr, konsantre olur. Zihnini buna o derece takar ki sonunda Hinte Nirvana, Japonca Satoridenilen durumu yaar.

Bunlar, herne kadar dier ekollere gre farkl eylerse de asl farkllk yaplan her iin ve her eylemin birZen meditasyon haline getirilebilmesidir. Mesela tarla apalamak. Devaml olarak ayn rutin haraketiyapmak, Bu yaplrken zihni boaltmak ve haraketlerin bir noktada otomatizmaya balanmas ve evrenselenerji ile btnlemek, Satori yaamak. Ayn durum yryle, eline fray alp, konsantre olup, bir andahi dnmeden bir desen izmekle de yaplabilir. te Zen Budizm'in Sava sanatlar uygulayclar


12/41

tarafndan byk kabul grmesi onun bu uygulama tarzdr. Tabii bu tarz uygulamalarda, meditasyonkonusunda bahsedilen haraketsizlik ve/veya baz vizyonlarn seyredilmesi gibi bir durum yok. Buradafarkl bir zihinsel boluk gerekir ki, o da kaba tarifi ile zihnin, sadece yaplan eylemle fakat dnmedenigal edilmesidir. Burada, ilk sayfalardaki Karate isminin aklannn hatrlanmas yerinde olur.

Shaolin Kung Fu

Uzak Dou d sanatlaryla ilgilenen herkes ve ek olarak bu gibi eylerle ilgilenmeyip, sadece bazfilmleri ve Tw dizilerini izleyen herkes Saholin Kung Fu ekoln duymutur. Trkiye'deki siyah beyaztelevizyon dneminde (Yaklak olarak 1978 - 1979), TRT1'de siyah beyaz olarak ve daha sonra da bazzel televizyonlarda renkli olarak gsterilen Kung Fu dizisini ou kimse hatrlayabilir. Dizinin bazblmlerinde vurgulanmsa da bir ok kimse, dizideki manastrn Zen Budizm ve Saholin Kung Fu'nundoum yeri olan, Bodhidharma'nn kurduu Saholin manastr olduunu pek bilmez. 2003 ylnda daNational Geographic televizyonu Sholin Kung Fu ile ilgili uzun bir program yapt. Sholin manastr KungFu yznden olduka mehur olmu olmakla beraber onun asl nemi Zen Budizm'den gelir. Kung Fu biruygulama ve yan rndr.

Saholin Kung Fu rencilerine gre, Kung Fu Saholin kaynakldr ve btn in'e oradan yaylmtr.in'deki d sanatlarnn atasdr. Fakat bu iddia ok gereki grnmemektedir. in'de o dnemlerdede deiik d yntemleri vard. Gene de konumuz Kung Fu ekollerinin gerek kaynan aramakolmad iin bunu, olaya karizmatik bir yan kazandrdndan dolay kabul edebiliriz.

Kung Fu, Sholin manastrnn vazgeilmez eitim sistemlerinden birisiydi fakat gerekte manastr bird okulu deildi. Kung Fu manastrn terbiye sistemlerinden birisiydi ve dinsel eitimimden baka,d sanatlarn isteyen genleri de tapnaa ekiyordu.

Genleri ekiyordu dedik ama Tapnan tercihi ocuk yata mridler kazanmakt. ok kk yata alnanocuklar zenle yetitiriliyorlard. Tapnak yle her isteyenin hemen kabul edildii bir okul da deildi.Adaylar uzun ve bktrc snavlardan geiriliyor ve ancak hem fiziksel olarak hem de zeka asndan glolanlar kabul ediliyorlard.

Sholin tapnann aday kabul, eitim aamalar ve felsefesi burada ele alnamayacak kadar genitir.Aslnda bunlar tek bir ciltte toplayan bir kitap yazmak da mmkn deildir.

Rahip adaylar sabr ve fiziksel diren gerektiren ve gelitiren eitim seviye ve ekillerinden geiyorlard.Bunlardan zel alma saylabilecek bir tanesini rnek vermemiz gerekirse: Bu almay yapacak olanrahip ya da rahip aday bakrdan yaplm byk ve ar bir gongun karsnda, Karate'de Kiba Dachi ismiverilen duruun daha geni ve alak olan bir ekline geer. Bu duruu bozmadan her gn saatlerce gongayumruun n ile vuru yapar. Bu durum aylarca ve hatta yllarca srer. Bu sre zarfnda baka hi birduru ve teknik yaplmaz. Rahip yumruk attka gongun sesi ile senkronize olur. Zihnini boaltr veevrensel enerji ile bir olur. Sonunda evrensel bilince ular.

Burada ok basit ve kaba ekilde anlatmamza ramen uygulama ok daha zor, ac verici, bktrc ve

anlamldr. Bu gong almas aadaki blmde tekrar hatrlatlacaktr.

Eitimlerini tamamlayan rahip adaylar en sonunda bir bitirme snavna girerlerdi. Bu snav uzun birkoridordan gemekti. Koridorda aniden saldran tahta heykeller ve eitli bubi tuzaklar vard. Bazkaynaklara gre bunlarn says 108'dir (108 Tibet budizmindeki tanr isimleri ve tespihlerindeki tanesaysdr. Say bununla ilgili olabilir). Koridorun sonundaki k kapsnn nnde alev alev yanan bir sobave zerinde kaynayan byk bir aydanlk bulunurdu. Rahip aday bu aydanl iki bileinin ii yanidamarl ksm ile kstrarak tutup, yandaki baka bir yere brakrd. Tabii bu yaplrken bileklerin i taraflarkt ekilde yanard. Baz film ve animasyon trenlerde bu olay byk bir kazanla yaplrm gibicanlandrlsa da zgn olarak bir aydanlk kullanlrd. Kollardaki yanklar iyileince bu yank yerlerin


13/41

zerine, bir kola kaplan, dierine ejderha dvmesi yaplrd. Bu dvmeler de rahibin diplomasyd.

Bu zamana kadar manastr terketmesine izin verilmeyen rahip bundan sonra istedii takdirde lkededolard. Herhangi bir yerde soyguncularla veya herhangi bir tr zorbalkla karlarlarsa sadece kollarnkaldrarak geni yenlerinin aaya sarkp, dvmeleri gstermesine izin verirlerdi. Bunu gren rakipleri deounlukla onlara bulamaktan vazgeerlerdi.

imdi Zen Budizm ve Chi konularn, d sanatlarnn ve felsefelerin Japonya'ya gemesiyle ilgiliblme kadar bir yana brakarak insan bedenindeki ruhsal enerjiyi incelememizin ve bylece de Zanshinkonusuna biraz daha yaklamamzn zaman geldi fakat bunu yapmadan nce Sholin uygulamalarylaslami Tasavuf arasndaki benzerliklere de ksaca temas etmemiz gerekiyor.

Tasavvuf ve ruhsal enerji

Bu blmn bal Tasavvuf ve ruhsal enerji olmakla beraber aslnda sadece slam tasavvufunukastetmiyoruz. Burada sz konusu olan eyler, slami Tasavvuf, Yahudi Kabala's (Bugn hemen hemensadece Israil'de uygulanan ve klasik Kabalada denilen tasavvufi ve majikal ekol. Avrupa ve Amerika'da

uygulanan ve modern Kabala da denilen uygulamalara pek ilgisi yoktur), Eski Avrupa'daki baz Pagandinlerin ritelleri, Kzlderili dinsel ve majikal uygulamalar, Avustralya'nn Aborgin'lerinin ritelleri , okartc olarak Orta Amerika'nn Vudu ayinleri ve akla gelen her benzer uygulamadr. slami tasavvufunana rnek olarak ele alnmasnn nedeni

Yaadmz lkede yaygn olmas ve hemen herkesin az ok bir fikir sahibi olmasdr. Btn buuygulamalar ekilsel olarak da, edilen dualarla da, yaplan zikirlerle de birbirinden inanlmaz derecedefarkl olabilirler fakat zde, yaplan ve amalanan ey hep ayndr.

slam geleneinde deiik mezheplerin deiik tarikatlar vardr. Bunlarn ana yaplarn, birbirlerindenayrlklarn, kullandklar zikirleri ve zikir tarzlarn tek tek saymamz.? Evet mmkndr fakat o zaman birtasavvuf ansiklopedisi yazm oluruz. En iyisi burada sadece Zikir yaplmasn ve ne gibi bir anlam veama tadn grmeye almaktr.

Dervi kendi ait olduu tarikatn gereken eylerini yerine getirdikten sonra (Bunlar tabii ki, abdest almak,namaz klmak, tvbe istifar gibi eyler ve rutin dualardr.) oturup zikir yapmaya balar ya da balarlar.Zikir kiinin evinde yaplyorsa yani yapan tek banaysa bir tespihle sayarak zikri belli adette yapar. Yerigelmiken aklamak gerekir ki, "Zikir", Anmak, adn anmak, sylemek anlamna gelen bir kelimedir vetasavvuf ve Havas terminolojisinde Tanr'nn isimlerini sylemek anlamndadr. Belli bir tanr ismi seilir.Bu isim mride eyh tarafndan, onunla vibrasyonel olarak uyumlu kabul edilerek tavsiye edilmi bir isimolabilir. Her zikrin bir adedi vardr. Mesela Allah isminin deeri 66, Kahhar isminin deeri 306'dr. Buisimler kendi deerleri kadar deil tabii daha da fazlasyla zikredilirler. 1000 defa 10 000 defa ya dasaysz olarak. Gurup halinde yaplan zikirlerde genellikle tekke'nin devaml yapt zikirler yaplr.

ekil olarak ne olduu anlaldktan sonra zikrin i anlamn anlamaya alabiliriz. Kii mesela Rahmanisminin zikrini yapyorsa gereken artlar dier isimlerin zikrinde olduu gibi, zihni dnyasal eylerden

arndrmak, ismi sadece kelime olarak syleyip, teleaffuz etmemek, onunla btnlemeye almak gibieylerdir. Kii sadece Tanr'y ve onun, zikrini yapt isminin tad enerji ve anlama konsantreolmaldr. Gnlk olaylar dnlerek, dank bir zihinle yaplan zikir geersizdir.

Zamanla kii ayn kelimeyi tekrarlaya tekrarlaya ne sylediini farketmez hale gelir. Kendi sesi kendikulana sanki bir sr kii tarafndan koro halinde syleniyormu gibi duyulmaya balar. Zihin uyuur,deiik vnlamalar ve eitli sesler duyulur. Hatta bulunulan odada fiziksel tezahrler, atrtlar, cisimlerinkmldamas gibi eyler de olabilir. Bunlar sadece aada greceimiz bedensel enerjinin genlemesidirve yle cinlerle, perilerle, meleklerle filan ilgili deildir. Zikir yapmakla asl amalanan ey bir sre sonragerekleir ve kii syledii isimden baka bireyi ne dnr ve ne de zihninde birey vardr. te bu


14/41

durumda Chi uygulamalarnn veya Sholin rahibinin bir gonga yumruk atarak ulat duruma girilmiolunur. Tabii bunun devam da vardr. Bundan sonraki aama zikrin de durdurulmasdr. Kii ismi sadecezihnen tekrarlar ve sonunda o da durur ve kii kendisini bilmeden bir enerji akmnn iinde kalr. Bu enerjiakm zikir yaparken kulland ismin temsil ettii bilgilendirici, koruyucu, kahredici vs, trden olabilir. Oanda kii eitli hayaller grmeye de balayabilir. Mesela melekler gibi, eytanlar gibi. Ama bunlar bilincinbastrlmasndan dolay, bilinaltndan uyanp, yzeye kan eylerdir (ounlukla). Bu durumun en pratikfaydas kiinin evrensel enerjiye bir olma halini, Hinte Nirvana, Japonca Satori yaamas, blinaltndakipislikleri ve dmleri temizlemesi ve zamanla da insanst saylan baz vasflar kazanmasdr.Bunlardan yukardaki, Chi hakkndaki blmde bahsettik. Genellikle tekkelerde yaplan toplu zikirlerde buduruma giren baz kiiler rpnp epilepsi nbeti geirirmi gibi kendilerini saa sola atmaya balarlar.Azlar kprr, tuhaf sesler kartrlar. Bu duruma Cezbe ismi verilir (Gnmzde genellikle rol yaplr.Ama tekkeye mteri, pardon mrid ekmektir). Tuhaftr ki bu durumda saa sola frlayp, yerlerdeyuvarlanan, saa sola sert ekilde arpan kimseler hemen hemen hi fiziksel hasar grmezler. Budurumda iken eyhin yapt manyetik etki (Manyetik etkiler ve manyatizasyon almalr aada elealnacaktr) yardmc olabilir.

Burada anlatlan durum, iinde yaanlan zihinsel yap ve kiisel tecrbe yukardaki sayfalarda anlatlandurumlardan hi farkl deildir. Bundan kan sonu udur: "Enerji tektir. Her din, felsefe ve kltr onakendi elbisesini giydirir".

Bu konudaki son sz olarak unu belirtmekte fayda vardr: Bu blm okuyup, bu tr eylerdeneyimlemek isteyen kimseler hi heveslenmemelidirler. Gnmzde artk keramet sahibi gerek bireyh kalmamtr ve mevcut olanlar, kendileri ne iddia ederlerse etsinler, ayet mridlerinin srtndangeinen dolandrclar deilseler, slam folklrnden baka birey de deildirler.

KSEL ENERJ

Konumuzun bu noktasnda Evrensel enerjiden, Kiisel enerjiye geerek Zanshin kavramna biraz dahayaklam oluyoruz. Hemen hemen btn Oklt ve mistik ekoller, insann grlp, bilinen bedenindendaha baka bedenlere de sahip olduundan bahsederler. Oklt ve mistik konularn yabancs olan ve bugibi eyleri sadece sinemada grp bilen kimseler bu bedenleri doa st eyler ve fiziksel yaradlndnda zannederler buna karlk Oklt ve mistik yollarn rencileri sz konusu olan bu bedenler hibirzaman fizik plann tesinde ya da doast eyler olarak dnmezler. Bu iddialar iinde bilimin kabulettii sadece insan Aura'sdr. Tabii bilim Aura'y da tam olarak kabul etmez sadece bu konuda suskunkalmay tercih eder. Burada sz konusu olacak olan dier eyler ise bilimsel dncenin dnda kalr.

Neden, "Zanshin'i batllara anlatmak zordur" denir?

Burda hemen her trl gizemli konuyla ilgilenen ve bu konularda bireyler yazmaya alan kimselerindtkleri bir hataya ve iinde bulunduklar aalk kompleksine temas etmemiz lazmdr. Bu durumaeilmemizin nedeni ise Japon Iaido ustalarnn batllara Zanshin kavramn aklamay ok zor

bulmalaryla ilgili bir durum olmasdr. Iaido ustalarnn iinde olduklar psikolojik durumu biraz dahasonra ele almaya brakarak nce genel yapy grelim.

- Materyalist akmlar -

1940'l yllardan sonra dnyada tuhaf bir materyalist akm balad. Bu akm 1950'lerin sonlarna hatta60'larn ortalarna kadar insanlara hakim oldu. Sz konusu dnemlerin sinema filmlerini veya macera


15/41

romanlarn inceleyen bir kimse de bunu aka grebilir. Bu dnemlerde Bilim kurgu trnde yaplan bir,iki tane ok zayf film vardr. Bunlar da Baz kt uzayllarn dnyaya gelip, dnyay ele geirmek iinsavamalaryla snrl eylerdir. zet olarak o filmlerde ne bilim vard ne de Kurgu. Geri ayn dnemlerdeAmerika'da, Sovyetler birliinde ve baz Avrupa lkelerinde hatr saylr bir Bilim kurgu okuyucusu vardfakat nedense bunlar hi dikkate alnmazlard. Ayn ekilde sinemada grlen o dnemin siyah beyazkorku filmlerinde de sz konusu canavar, vampir, kurt adam ou zaman filmin sonunda mutlaka biryalan, uydurma, bir katilin kurbann korkutmak iin oynad bir rol olarak ortaya kard. En azndanbizim lkemize gelebilen roman ve filmler bu ereve iindeydi. 1960'l yllarda ilk defa "Hayat mecmuas"yaynlarndan kan "Dokuz dml ip" isimli romann sonunda olaylar bir dzmeceye deil de gerekbyclere balanyordu. O dnemin okuyucular romann konusundan ok sonunda baz eylerin gerekolarak gsterilmesine hayret etmilerdi.

Tabii burada, yukarda sz edilen Uzayllar, vampirler, kurt adamlar gibi eylerin gerek olduunusylemiyoruz. Sadece o dnemi yaamam olan ve yaayp da bu konulara dikkat etmemi olankimselerin asla bilemeyecekleri o yasaklayc zihniyeti anlatmaya alyoruz. Uzun szn ksas,kendisinin medyum olduunu iddia eden, fiziksel plann tesindeki eylerden, kabul ederek bahsedenherkes derhal aptal, cahil, hurafeprest olarak kabul ediliyordu. Dolaysyla evinde oturup, en aptalcaekilde ruh aran ve buna inanan insanlar basn karsnda veya toplum iinde kendilerini bu gibi eyleriinkar etmek ve hatta alay etmek zorunda hissediyorlard "Ya bana aptal ve cahil derlerse" korkusu.Trk ceza kanununa bakmak bile bu durumu grmek iin yeterlidir. Trk kanunlarna gre, herkesin

zannettiinin aksine falclk ve benzeri eylerin cezas yoktur. Kanun bu gibi eyleri yok sayar ve bunlarpara karlnda yapanlar dolandrclk suundan cezalandrr. zellikle bizim gibi geri kalm ya dabraklm lkelerde bu durum ok kat olarak grlr. bunlarn zerinde fazla durmamz gerekli deildir.Sonu olarak Trkiye'de Oklt ve mistik konular ciddi bir ekilde aratrmaya almak mmkn deildi.Dnyann dier lkelerindeyse bizdeki gibi zihinsel ve kat zerinde yazl olmayan snrlamalar ok katolmamakla beraber vard.

Oklt ve Mistik konularla ilgilenen hemen hemen herkes ayet kendisini adam yerine koydurmak istiyorsaolaya bilimsel bir ereve vermek zorundayd. Toplum tarafndan ok aalandklar iin zamanla buaalk kompleksi kemiklemi bir durum halini ald. Gnmzde de bu vardr. rnek olarak Astroloji'yiele alalm.

Gnmzde kendisini Astrolog sayan herkes bir, bilimsel olabilmek kompleksi iindedir. Hele de kii bir

kitap yazmak niyetindeyse mutlaka kitabn bir yerinde Astroloji'nin bilimsel temele dayandndan, biristatistik bilimi olduundan, Yllarca aratrldndan bahsetmek zorundadr. Ancak bu ekilde kendisinetoplum iinde bir yer salayacana ve ciddiye alnacana inanr. Halbuki iddia ettikleri bilimselliinhepsi de kocaman bir yalandr. imdi yle dnelim. Astroloji, Smerler zamanndan beri mevcuttur.Daha dorusu elimizdeki tarihsel veriler Smerlere kadar dayanr. Bu arada Gney Amerika'da Aztek'ler,Maya'lar tarafndan yaplan Astoloji'yi hi sz konusu etmediimiz gibi binlerce yldan beri in'de, Tibet'teve dier Asya lkelerinde olan uygulamalardan da bahsetmiyoruz bile. Smerlerden sonra, kici dnyasavana kadar geen zamanda olan genel bilimsel gelimeleri biliyoruz. kinci dnya sava srasndakidnyann genel durumu ortada. Sava sonras olan bilimsel yap belli. Kim, hangi dnemde, hangiaralar kullanarak bu istatistikleri yapm. Son on yla kadar elimizde kresellemi bilgi a olan internetbile yoktu. En mehur, en bilimsel kabul edilen, dier Astrologlar tarafndan geni lde kabul grenAstrologlarn bile ancak bir iki tanesi istatistik aratrma yapabilmi ve bunlarn deneklerinin says da aslaelli kiiyi gememitir. stelik bu istatistikler de Astrologlarn iddia ettikleri ve ou zaman da tutarl olanyorumlara uymaz. Buna dayanarak Astrolojinin, nasl bir bilimsellik olduu palavrasn atarlar. Hatta

yurdumuzdakilerin ou buna yani Astrolojinin bilimsel bir yan olduuna inanr da. Hi kimse ortaya kp,"Bu bilgiler tarihten gelir, byk lde sezgisel eylerdir. Kardeim bu budur. nanan gelsin,inanmayan can ne isterse yapsn"demek cesareteni gsteremez.

te Astrologlarn bu durumu tipik bir toplumsal bask ve zihinsel kstlamadan gelen aalk kompleksineen iyi rnektir.

Bu gibi durumlarn sonucu olarak byc kendisine Oklt aratrmac dedi, Parapsikolog dedi ve aklncasaygnlk kazand. Buna ramen sz konusu konular kendini ciddi ve aklbanda saydrmak isteyen


16/41

otorite makamlar tarafndan, geni lde reddedilmekle birlikte kapal kaplar ardnda aratrlyorlardda mesela 1970'li yllarda Sovyetler birliinde Parapsikolojik aratrmalara, medyumlara ve Astrologlaratahsis edilen para onyedi milyon ruble idi.

Batllara Zanshin'i anlatmann en zor taraf buydu. imdi bu nokta ok nemlidir: Zanshin hakkndakitezimiz dorudur veya yanltr. Bir Iaido ustas ya da baka bir Sava sanatnn ustas veya bunlarn

hepsi birden ortaya kp bu tez yanltr diyebilirler. Fakat bunu syleyenlerin getirecei aklama tarz neolursa olsun, Batllara aklamakta zorluk ekmelerinin nedeni sadece burada anlatld gibidir.

Japonlar savatan yenik ktlar ve uzun zaman Amerikallarn aalamalarna katlandlar. Dier Asyalkeleri iin de durum farkl deildir. Hindistan'n bat kompleksi kadar dierleri de ezilmilerdi. DolaysylaBatllara mistik bir ey izah ederken olay, batllara gre bilimsel tabana oturtarak kendilerini adam yerinesaydrtma politikas iindeydiler.

Bir Iaido ustas ilk nce bunu krmak zorundayd. Hala da yledirler. Baz felsefi ve inanca dayal kabuledilen eyler asla aka anlatlmaz. Uzun zaman sonra bunlar anlayabileceine inanlan ve yeteneklirencilere, dil sorunuyla da uraarak kt kanaat anlatmaya alyorlar. Gnmzde yazlan Iaidokitaplarnda ya da yazlarndaki nefes konusuna bakalm.

- Kokyu nefesi -

Nefes burundan derin fakat zorlayc olmadan, tabii ekilde ekilir. Havann burun deliklerinden yukaryadoru kt, kafatasnn tepesine ulat hisedilir. Hava buradan kafa tasnn arkasndan, bel kemiizerinden aaya iner kasklardan yukarya dnerek solar plexs hizasnda durur, bundan sonra tabiiekilde burundan verilir.

Kabaca anlattmz kadaryla bu ekilde, nefes tarif edilir ve sonunda telala eklenir:

Tabii, biz havann bu yollardan gemediini, direk aaya, cierlere indiini biliyoruz. Fakat bunubu ekilde dnerek yapnca cierlere daha fazla hava ve oksijn istiflenip, daha motive edici

olur.

Adamlarn bir tek, "Bu babalarmzn inand hurafe. Aman kusura bakmayn. Zaten biz aslainanmyoruz. Hata edip burada bahsettik. N'olur bunu unutun" demedikleri kalyor. Bir ocuk bileModern Japonya'dan gelen ya da Japonya'daki yetikin bir insann, havann nefes alrken kafadan,belkemiinden ve kasklardan geeceine ciddi olarak inanmadn bilir. O zaman Iaido ustalarnndeiik konularda "Aman biz aslnda bunun byle olmadn biliyoruz." eklindeki hatrlatmalarneden? Bunun cevab da en kestirmeden batya duyulan aalk kompleksi, mteri karmama tela,"Aman bize cahil demesinler" korkusudur. Ya da daha gereki olarak sava sonras, babalarnnduyduu eziklik ve korkunun, kendisini batya kar bilgili ve batl gibi dnr gstermek isteininbilinaltna kadar inmi olan genetik artlanmasdr nk gnmz Japonya'sndaki, bir yerlere gelmi birkimsenin bilinli olarak byle bir duygu tamas ve farknda olarak byle davranmas da sama birdncedir.

Halbuki konunun aslnda Yoga ile ilgilenenlerin aka bildii, baka bir bedeni, Yoga'da seyyal bedenismi verilen bir Astral bedeni (Astral beden aada incelenecektir) besledii bir gerektir. Evet. Kim nederse desin bunlar hurafe veya doast deil, gerektir.

imdi. Zanshin'i anlatmak iin btn yukardaki sayfalarda bahsedilen konularn az veya ok bilinmesi,Chi veya Ki hakknda fikir sahibi olunmas bunlarn dnda da, aada inceleyecek olduumuz enerjibedenleri anlatmak gerekiyor. Hangi Japon usta Amerika'ya gelip, tam maddesel magandalar olarakgrd, "Bize kesip bimeyi, adam dvmeyi ret" diyen bir toplulua bunlar anlatabilir. Haydi hereyigze alp anlatsn kim anlar. Tabii her yz kiiden bei bunlar bilebilir ve anlayabilir ama hangi usta


17/41

sadece bunlar vermek iin saatler harcayabilir. Hatta yaz ve kitaplarnda deil, Iaido derslerinde bukonulardan ne derece bahsedilebilir. Bunlarn anlatlmas iin saatler hatta gnler geer. stelik her yenibalayan renci gurubuna batan anlatmak gerekir. Teknik ya da daha dorusu tekniin dgrnmn renmeyi bekleyen, bir sr renci dersin kesilip, saatlerce konuulmasn, dilden gelenzorluklarla bir sr yanl anlamadan sonra bunlarn retilmesini beklermi? Tabii ki, hayr. Ksa zamandao dojo iflas eder. Kirasn deyemez hale gelir. Dolaysyla bu gibi eyler ancak ilerlemi olan, zel saylanrencilere ki, o da kendi merak, kabiliyet ve bilgisi olursa aktarlabilir.

Avrupa ve Amerika'da durum bu iken, Japonya'da ok mu farkldr? Hayr. Durum orada da yledir.Sadece olmayan tek zorluk dil zorluudur. Orada da byk kitle de bu konular az bilir, az merak eder veaz deer verir. sadece ileri seviyedeki elit bir kesim bilgi ve felsefenin derini ile urar.

te btn bunlardan dolay da "Batllara Zanshin'i anlatmak zordur"derler ki, bu szn dorusunun"nsanlara Zanshin'i anlatmak zordur"eklinde olmas gerekir.

Aura

Gene blm balmzdaki, insann kiisel enerjisi bahsine dnersek, insann gzle grnmeyen farklbedenleri olduunu yukarda sylemitik. Aslnda bunlarn tamamna beden ad vermek de hatadr fakatburada anlatm kolayl iin beden deyip geiyoruz. Aura insan, hayvan veya bitkilerin bedenini saran birzarftr. Tam olarak tarif etmek gerekirse yumurta eklinde bir zarftr. Denilene gre bu yumurta eklininerkeklerde omuz ksm, kadnlarda kala ksm daha genimi. Aura'y grmek mmkndr. Aura kiininfiziksel ve ruhsal durumlarna gre deiik renklerde olur. Her renk zel bir durumu anlatr. Meselakaracieri rahatsz olan birisinin Aura'snn, karacier zerindeki ksmnn kirli sar renkte olduu vehastaln arlna gre renkteki kirliliin artt sylenir. nsann yorgunluk, hastalk veya dinleniklik,enerjik durumuna gre Aura'nn kalnlap, inceldii de sylenir. En youn ve kaln durum kiinin ruhsal vefiziksel olarak en formda olduu durumdur. Tibet Lamalar Aura ile ok ilgilenip, bu konuda ok eysylemilerdir. zellikle lm ve reenkarnasyon konusu ile ilgilendikleri iin grc medyum Lamalarn birok gzlem yaptklarn ve buna dayanarak da insan lnce aura'snn da sndn sylerler.

Tabii, Aura konusundaki aratrmalar Tibet Lamalaryla snrl deil. Batda da bir ok grc medyumAura'dan bahseder. Bu konuda bilimsel aratrmalar da yaplp, baz ispatlar getirilmitir. Krilan cihazdenilen bir tr fotograf makinas yapld. Bu alet esas olarak yzl ve siyah bir piramittir. Yan yzlerdenbirinin ortasnda bir delik vardr. Herhangi bir cisim piramitin merkezine ykseltilerek, delik hizasnayerletirilir ve resmi ekilir. Resmi ekilen cismim yani canl bir bitkinin, bir insan elinin ya da btnbedeninin evresindeki Aura ve aada "Enerji beden" ismiyle inceleyeceimiz enerji resimlerde akagrlr. Ortasndan kesilmi bir yaprak bu ekilde resimlendii zaman ok ilgin bir ekilde btn olarakgrlmektedir. Yapran kesilip atlm ksm daha saydam olarak grlmekle birlikte eski hali aka belliolmaktadr. Daha ileriye giderek, eli veya kolu olmayan bir insann resmi ekildii zaman da o kimsenineksik organ saydam bir hayalet gibi resimlere yansmaktadr. Bu aletten bir tane yurdumuzda da vardr.1976 ylnda Cerrahpaa tp fakltesi labaratuarnda byle bir alet grdk. Kullanlmyordu ve bir keyeatlp, rmeye terkedilmiti. Byk bir ihtimalle yurt dndan ara gere smarlayan bir ahmak,katalogda "Parapsikoloji"baln grnce onu Psikoloji ile ilgili birey zannederek smarlamtr.

Uzun szn ksas bilimsel olarak en azndan, burada bahsettiimiz Aura ve Enerji beden konular ksmenkabul edilmi eylerdir. Tam bir gizem olansa, beden tarifine gerekten uyan tek ey, Astral bedendir.

Astral Beden ve Astral alem

Bu yazdaki her konunun iinde Zanshin kavram ile en ilgisiz ey Astral bedendir. Burada da sadece, adgetii iin ksaca bahsedilecektir. Fakat gene de sylememiz gerekir ki, Astral alem en azndan zihnin


18/41

edilgen durumuyla ilgilidir. Astral alem iinde yaadmz fiziksel plann bir basamak daha tesinde olanve tabir caizse ince olan bir boyuttur. Aslnda Astral alem baka bir boyut olduu iin onunla ayn anda,ayn zaman ve makan iinde bulunuruz. Astral alemi ve Astral maddeyi yukarda sz edilen Chi ilekartrmamak gerekir. Astral alemde ok deiik seviyeler ve varlklar olmakla berber yaadmz fizikplann bir kopyas da vardr. Astral alemi oluturan Astral madde o derece hafif ve seyyal bir yapdadr kidnce ile ekillendirilebilir. rnek olarak unu sylememiz mmkndr. Eski Yunan Mitolojisinden birtanr formunu ele alalm. Mesela Zeus'u dnelim. nsan ok ok uzun yllar Zeus'a tapmlar, onun iinkurbanlar kesip, ayinler dzenleyip, sunaklar ve tapnaklar inaa etmilerdir. Bunlar da ona gerekteninanarak yapmlardr. Dolaysyla insanlarn dnce formlar Astral aleme yansya yansya orada birZeus formu oluturmutur. Bu form ayn zamanda insanlarn Zeus'tan bekledii gibi fonksiyon gsterir vetepki verir olmutur. yle ki, zamannn medyumlar onunla irtibat kurup, bekledikleri emirleri de alabilirdi.Grld gibi burada bir tanr yaratmaktan bahsediyoruz. nsanlarn kendi mit, inan, dnce vekorkularyla yourarak yarattklar bir tanr.

Tabii anlalaca gibi insanlarn dnce formlar Astral aleme yansyarak orada bir eylerekillendirmektedir. Daha sonra da oradan madde alemine yansyarak burada bireylerigerekletirmektedir. Aslnda bu anlattmz ey Maji'nin esasdr. Bir besteci partisyonunu yazmadannce daha nce hi alnmam bir paray zihinsel olarak duyar. Baka bir ifade ile Astral alemdegerekletirebilecek kadar zerine konsantre olur o mzik paras Ya da bir mimarn yapmay tasarladinaat veya bir ressamn yapaca resim ve benzeri eyler nce orada gerekleir sonra madde alemine

yansr. Tabii ki, Astral alemde en korkun kabuslarmz da vardr. Mesela komik bir rnek olsun diyeyazyorum dizi film haline gelen Freddy Krueger bile artk Astral alemin bir yerlerinde ekillenmitir. Astralaleme deiik bir isim olarak "Tanr'nn bilinalt" denilmesi de pek yanl olmaz. Tabii artk anlalmolaca gibi Astral beden de, Astral alemdeki bedenimizdir. Baz almalarla insan kendi bilincini Astralbedenine geirebilir ve Astral alemde tpk fizik dnymzdaki gibi gezip, oradan bilgi alabilir. Bu bedenAstral maddeden yaplmtr. Her insann bir Astral bedeni vardr ve Astral beden fizik bedene gbektenkan gm renkli bir koronla baldr. nsan lnce bu kordon da kopar.

Enerji beden

Enerji beden ismini verdiimiz gce gelince. Bu enerji, konumuzun ahdamardr. Aslnda buna enerji

beden demek doru deildir. Sz konusu ey kiinin evresinde, onu aynen yukarda sz edilen Aura gibikaplayan bir enerji tabakasdr. Burada sz konusu olan enerji Aura kadar geni deildir. Normal artlaraltnda Aura on, yirmi santimden bir, bir buuk metreye kadar kalnlaabilirken enerji beden gene normalartlar altda bir buuk, iki santim kadar fizik bendenden alabilir. Aura baz medyumlar tarafndagrlebilir veya grld iddia edilir. Enerji beden ise bir ok kimse ve zellikle de ocuklar tarafndangrlebilir. Ayrca enerji beden renksizdir.

Gneli havalarda ya da n iyi fotograf ekmeye uygun olduu durumlarda (Yapay kta deil. SadeceGne nda) baz kimseler, canllara baktklar zaman onlarn siluetlerinin kenarnda grlmeyen birkaynama, renksiz, s dalgas gibi bireyler grebilirler ve ou kimse bunu kendi gz yanlgs veyabozukluu zannedip dikkate almaz. Enerji beden ite budur. Enerji beden gerekte beden eklindedeildir. Aslnda ekilsiz ve bu yzden de ayet bir canldan ayr olarak grlmesi mmkn olsa kreeklinde grlecek olan ve renksiz bir enerjidir. Tabii kre eklinde olmas onun kendi ekli

olmamasndan dolay yaplan bir tahmindir. Boluktaki eyler mesela uzaydaki bir su ktlesi kre eklinialr. Kendi manyetik enerjisi olan eyler tpk yer ekimi gibi kendi kendisini toplar ve kre biimi alr.Manyetik enerjisi az olan eyler ve mesela bir duman tabakas dalp bulut gibi grnr. Bu yzden zatenbal bana bir manyetik enerji olan enerji beden de bamsz olarak mevcut olsayd herhalde kreeklinde olurdu diye fikir yrtyoruz. Bu ekilsiz enerji insann evresindeyken onun her yann kapladiin beden eklini alr.

Enerji bedenin, tarifini yaptmz bu ekli de aslnda onun kendisi deildir. Burada tarif edilen onun sebepolduu bir enerji younlamasdr. Enerji beden dediimiz eyin asl insann ruhsal enerjisi, psikokinetikgcdr.


19/41

Sz konusu bu psikokinetik enerji btn doast kabul edilen olaylarda kullanlan, ii yapan, etkingtr. Telapati, psikokinezi, durugr, psikometri, levitasyon ve akla gelen her tr parapsikolojik tezahrbu psikokinetik g sayesinde gerekletirilir. Bir noktada Maji'nin etkin gc de budur. nsan bilerek veyabilmeyerek kendi enerjisinden bir miktarn uzatabilir ya da uzaa gnderebilir veya birisinin zerindeyounlatrabilir ve hatta kalc olarak onun zerinde brakabilir. Yukardaki Psikokinezi ve benzerideyimlere bir aklk getirmek gerekirse baz kendiliinden oluan olaylarda veya bilinli denemelerdecisimleri uzaktan oynatan, havalandran, kiinin kendisinin havalanmasna sebep olan, dnce nakliyapan, insanlar etki altna alp bir fikri empoze eden ve ona baz eyleri yaptrtan etkin g enerji bedendediimiz psikokinetik enerjidir. Daha dorusu insann bu gibi eyler yapabilmek iin bilinli veya bilinsizolarak kulland ara enerji bedendir.

Enerji beden herkeste vardr fakat tabii baz kiilerde ok daha gldr. Doutan gelen bu yetenek tpkbaz kimselerin adele yaplarnda daha ok lif says ile domalar gbidir fakat tpk fiziksel adele yapsnnarlk almalar ve deiik sporlarla glendirilmesi gibi enerji bedeni glendirip, etkinletirecekalmalar da vardr. Bu almalardan aada geni ekilde bahsedilecektir.

Sonunda gene Zanshin

imdi buraya kadar toparladmz bilgilerin nda, yukardaki ilk sayfalarda yaptmz Zanshin tarifinibir defa daha tekrarlayalm.

"Zanshin, sava ruhu (Haleti ruhiyesi) veya Sava ruhu deildir. Zanshinpsikolojik deil ruhsaldr. Zanshin tam olarak kiinin ruhsal enerjisinin rakibi bir zarfgibi kaplad, iine ald, bir durum, bir ruhsal enerjinin kullanm eklidir. kisava karlanca nce onlarn Zanshin'leri kapr ve birisi bastrlnca enerjialan rakibin zihinsel aktivitesini dumura uratr, onu bir miktar fiziksel uyuukluaya da akn veya sarsak fiziksel duruma sokar. Zanshin rakibin, fiziksel bedenigibi ruhsal enerjisini de ayn zarfn iine alarak bastrmak, kstlamak, haraketedemez hale getirmektir."

Yukardaki enerji beden aklamalarndan sonra bu tarif daha anlalr hale gelmitir. "Zanshin kiininkendi psikokinetik enerjisini rakibinin zerine younlatrarak onu kstlayp, snrlamasdr". Bunuyapabilmek iin de yle uzun konsantrelere, zihinsel younlamalara gerek yoktur. Mesela bir samuraiklcn ekerken, kendisi farknda bile olmadan Zanshin'i uyanr yani bir anda younlap, geniler vegereken konumu alr. nk talimli bir Samuri'nin Ruhsal enerjisi, fiziksel disiplini buna artlanmtr vemeselenin yaamak ve lmek olmas da onu motive eder. Tabii bunun iin hem ruhsal adan hem fizikseladan nceden yapm olan ve kiiyi bu duruma sokabilen uzun, ar ve belki de ac ve usan vericialmalarn gerektii unutulmamaldr. Gerek bir savann sadece d grnm ve fiziksel haraketlerideil ruhu ve ruhsal haraketleri de savadr.

Zanshin konusuna gene zaman zaman temas etmek zere ara veriyoruz. Bunu diyoruz fakat aslnda iingerei aranrsa yazmzn bandan beri Zanshin konusundan bir milim bile ayrlmadk. Sedece konuyutam olarak bilmeyen kimselere gre deiik eylerden bahsettik saylr fakat buraya kadar yazlanlarnhepsi de Zanshin ile ilgiliydi.

Nihayet yazmzn bandan beri atfta bulunduumuz "Zihnin etkin ve edilgen durumlar" konusunabakmaya sra geldi. Buraya kadar olan blmlerde, konularn yabancs olan kimselere, zihnin bu ikizdurumu ve onlarn Uzak dou sava sanatlarndaki kullanmlar hakknda bireyler anlatabilmek iin yeterikadar bilgi aktardk.

ZHNN ETKN VE EDLGEN DURUMLARI

Burada "Etkin ve Edilgen" szleri ile "Aktif ve Pasif" durumlar anlatmaya altmzzannedilmemelidir. Geri anlatmak istediimiz durumlar iin altif ve pasif deyimlerinin kullanlmas da


20/41

olasdr fakta aada da anlalaca gibi aktif ve pasif szleri sz konusu durumlar tam olarakanlatamazlar.

Edilgen durum

Edilgen durumdan kastmz tabii zihinsel sakinlik ve pasifliktir fakat pasif sznde tam olarak ekimserkalmak gibi bir hava var halbuki burada edilgen sz ile ok daha baka eyler kastetmekteyiz. Edilgendurumu nce ana konumuz olan d sanatlar asndan ele almamz gerekmektedir. Chi konusundanbahsederken Tai Chi almasn ksmen anlatmtk. Tai Chi aslnda pasif bir durum deildir. Tai Chiyapmak kendini evrensel enerji aklmlarna brakmak, baka bir ifade ile kendi zihinsel zorlamalarn biryana brakp zihni ve ruhu ok ok daha byk bir gcn ynetimine brakmaktr. Biran iin lkemizdedenizlerimiz uygun olmad iin bilinmeyenn fakat hemen herkesin film ve resimlerde grd kadarylabir fikre sahip olduu Srf' dnelim. Srf denize alr ve uygun bir yerde srf tahtasnn zerinekarak, byk bir dalgaya binip, sahile doru szlmeye balar. Gerekirse bir dalgadan dierine gemekiin kendi istek ve ustaln kullanr. Zarif ve akma uygun beden haraketleri ile dengesini salar nkakm zaman zaman onun dengesine ters de olabilir. Burada tabii aknt yerine akm sznn kullanlmasrasgele deildir. Durumu Chi akmlar ile uyumlu davranan Tai Chi uygulaycs ile mukayese ettiimiz iinakm denildi. Tabii ayn rnek bir yelkenli iin de verilebilir. Srf veya yelkenli akmlarla uyumlu gitmekzorundadrlar. Baka bir anlatmla, edilgen haldedirler. Ama dikkatle dnlrlerse onlar asla pasifdeildirler. Yelkenli rzgara baldr, rzgara ters ynde de gider fakat bunun iin de rzgarn akmnkullanr. Yelkenlerini ona gre ayarlar ve yandan rzgar ald halde dmdz gider. Akmlar anlamak veonlarla uyumlu davranarak kendi istediini yapmak iin gayret ve aktivite iindedir. Bu durum pasifolmadan edilgen olmay ok gzel anlatr. Denizde dalgalar ve rzgarla srklenen bir ktk pasifdurumdadr fakat szlp giden bir yelkenli edilgen durumdadr.

Tai chi ve benzeri eylerde "Edilgen durum"kendini sakin ve Chi'ye teslim olmu olarak brakmakfakat ondan ald ngr ile akmla uygun olarak bir darbeyi savuturmak, kar hcum yapabilmektir.Btn davran kalbna rakibin, Chi akmnda oluturduu dalgalanmaya cevap vermek durumu hakimdir.Kii asla saldrgan deildir. yle ki, mesela dt kimsenin kt ekilde incinmesine bile sebep olsabunu kendi saldrganlk duygularyla yapmamtr. Rakibinden ok Chi'ye konsantredir ve saldrmaharaketi aslnda saldrma haraketi deildir. Fakat kendisini bir manken gibi pasif olarak da brakmamtr.

Edilgenlik hali budur. Kardan gelen itilimlere cevap verebilmek, sezgi ve dnmeden yaplandavranlara kendini amak. te bu yzden de yukardaki tariflerde Tai Chi iin d sanat demek depek doru deildir demitik. Tai Chi bir felsefenin ve inancn uygulamasdr.

- Aikido -

Bu noktada da henz Japon sistemlerinden bahsetmeye balam olmamakla beraber Aikido'danbahsetmemiz gerekiyor nk Aikido, Tai Chi'ye benzer bir dnce yapsna sahiptir ve Gerek Aikidoda aslnda bir d sanat deil bir felsefe ve inancn uygulandr. Tabii Aikido'dan bahsederken artk"Chi" deil "Ki" szn kullanmamz gerekmektedir.

Aikido Japon d sanatlar iinde edilgen durumda uygulanan bildiimiz tek uygulama. Tabii ki bizimbilgi sahibi olmadmz baka uygulamalar da olabilir. zet olarak Aikido rakibin uzatt veya saldrdelini, kolunu, bileini yakalayarak kvrp, bkerek onu drmek ve etkisiz hale getirmek sanatdrdiyebiliriz. Tabii ki, Aikido rencileri bu kaba anlatna bir ok farkl alar katabilirler. Burada sadece hibilmeyen birisinin dardan baknca edinecei kanaati anlatyoruz.

Son yllarda Aikido baz deiikliklere uratld. Felsefi bir uygulamadan ok bir d sanatnadndrld ya da bu gayret iine girildi fakat zgn hali anlattmz gibi ruhsal ve evrensel enerjiye bal


21/41

bir eydir.

Aikido rencisi da kendisini evrensel enerji akmna balar ya da brakr. Bu konumda olmay gnlkhayatn bir paras haline getirmeye alr. Kendisine arkadan yaplan bir saldry da, bir keyi dndzaman ani bir saldr ile karlaacan da Ki akmlarndaki dalgalanmalardan anlar, bilir. Rakibinin elinikolunu yakalad zaman aslnda ona, o eli yakalattran Ki'dir. Rakibini drrken onu kaba kuvvet

kullanmadan savurur. Aslnda rakibi savuran Ki'dir. Aikido'cu sadece Ki akmn ve rakibinin evresindekiKi'yi ynlendirmektedir. Yani en azndan teorik olarak bu byledir. Bu baarlrsa Aikido almalar dadnyann en lezzetli (Gzel veya zevkli demiyoruz. Burada en iyi tarif edebilecek kelime Lezzet'tir)eylerinden biridir.

Fakat bilinmelidir ki Aikido da tpk Tai Chi gibi bir edilgen durumdur. Aikido'da aada sz edeceimizEtkin durum yoktur. Aikido ustalar ne derler bilemeyiz ama ne derlerse desinler, Aikido'da Zanshinkavramna fazla yer yoktur. Uzun zaman Aikido yapan ve zihnin edilgen durumuna artlanan, ustalaanve sonradan Iaido yapmak isteyen Aikido rencileri Zanshin'i yani etkin durumu anlamak veuygulamakta zorluk ekebilirler.

Etkin durum

Etkin duruma gelince. Etkin durum da Aktif durum deildir. Etkin durum, Edilgen durumun iinde olur vebu yzden zaten btn olarak aktif bir durum olmaktan kar. Aslnda, zihnin ya da ruhsal enerjinin etkindurumu, zihnin veya ruhsal enerjinin saldrgan durumudur. Tabii burada kastedilen saldrganlk krcesaldrmak, imha etme arzular iinde olmak deildir. Zihinsel sakinlik ve Ki akmlaryla srf yaparkenruhsal enerjinin saldrgan halidir. Saldrgan ruhsal enerji durumu tabii ki, burada ele aldmz Uzak dousava ve d sanatlaryla snrl bir olgu deildir. Zaten yle olsayd bu kadar eyi yazmamza da gerekkalmadan konuyu ok daha kestirmeden anlatabilirdik. Saldrgan ruhsal enerji ok uzun zamandan beribatda da biliniyordu. Tabii imdiye kadar hi kimse kp da buna saldrgan ruhsal enerji demedi. Aslndabuna zel bir isim takan ve balbana sava durumuna uyarlayan Japonlardr. Bu yzden dnyanndier yerlerindeki ve hayatn dier alanlarnda saldrgan ruhsal enerjinin nasl kullanldn ve nelereyaradn grmeden nce Japonya'daki ve sava sanatlarndaki kullanm grmemiz yerinde olur.

Zen Budizm Japonya'ya getikten sonra hayret verici bir durum olutu. Bu tuhaf gelen durum Samuraianlayna ve Zen Budizm'e uzaktan bakan, yzeysel bir kltrle inceleyen batl kimseler iin tuhafolan bir durumdur. nsan ilk bakta sakinlik, dinginlik, bar ve uyum halinde olmay gerektiren dahadorusu salamaya alan bir uygulamann, bize ufak grnen her hatada Harakiri (Seppuku) yapan,lm ve ldrmeyi hayatn bir paras ve en doal durumu olarak kabul eden (Uzaktan bakan kiiningr asna gre bu byledir) Samurai terbiye sistemi ile son derece ters olacan dnr. HalbukiZen Budizm Samuri kltr tarafndan ok byk bir kabul grd. Bugn de Zen Budizm'in kalesiJaponya'dr dersek ok doru bir ey sylemi oluruz. Samurai'lerin Zen Budizmi benimsemi olmalarphesiz ki onun zaten sava sanatlar ile olan ilgi ve iletiiminden dolaydr (Shaolin Kung Fu). Ama tabiiki, ana neden bu deil, Zen Budizm'in, Samurai terbiye sistemine uygun olmasdr. Ksa zamanda ZenBudizm uygulamalar Budo sanatlar ile birletirildi. in'de, bata Shaolin Kung Fu olarak baz Kung Fuekolleri varken Japonya'da btn sava sanatlar Zen Budizm'le btnleti. Hereye ramen Japonlar vedaha dorusu Budo dallarnn ustalar Zen Budizm'e baz eyler eklediler. Zen'in Kung Fu'daki edilgen

durumunu tam olarak benimsemediler. Edilgen durum tabii ki, reddilmedi hatta hereyin taban, iskeletiedilgen durumdur fakat bunu iine sava zamannda devreye giren bir etkin durum kattlar. Belki de Budosanatlarnn kendi ana yaps veya daha iirsel bir ifade ile kendi ruhu bunu gerektiriyordu. Srasgelmiken, Sava sanatlaryla ilgili olmayan kimseler iin Burada Budo szn biraz aalm (Bu yazdadip not ve eklemeler kullanlmad iin).

Budo: Sava sanatlar anlamna gelir. Askeri sanatlar. Judo, Okuluk, Kl sanatlar gibi askeri sanatlar.Daha iyi bir fikir verebilmek iin yazyoruz ki, mesela Karate bir Budo sanat deildir. Halbuki Karate vezellikle baz Ryu'lar (Mesela Uechi Ryu) Zen'i ok n planda tutarlar.


22/41

Japonya'da n plana alnan, sz konusu saldrgan ruhsal enerji veya zihnin ya da ruhsal enerjinin etkindurumu ise bu yaznn ana konusu olan Zanshin ismini almaktadr. Bu durumun sava sanatlarndakullanlmas ise yukarda bahsedilen enerji beden ya da daha bilimsel olsun diye insann psikokinetikenerjisinin aktive ediliidir.

Tekrar Zanshin

Ruhsal enerjinin saldrgan hali belki Samurailer, belki rahipler, belki de bir iki Budo ustas tarafndankefedildi ya da ayr bir btn olarak toparland ve bir yere oturtuldu.

Bu durum nasl olmaktadr? Yani tabir caizse, d grnm olarak neler olumaktadr? Sava rakibi ilekarlar. Ya da normal, gnlk hayatta iken aniden hcuma urar. Veya daha olas olarak, gnlkhayatn herhangi bir safhasnda aniden hcuma urayacan ya da negatif etkiler altnda olduunu yani,kt niyetli kimselerin etki veya gr alan iinde olduunu hisseder.

Bu nsezi duygusu bir abart deildir. Yani savann, siste yol alan bir uak veya geminin radarnnolmas gibi bir ruhsal radarn olumas ve daima alr durumda olmas hatta sava uykudayken bile

almas bir efsane ya da romantik bir abart deildir. nsan kendisine uzaktan, arkadan ya da gizlicebakldn, ya da ilerdeki kenin ardnda kt niyetli bir ya da birka kiinin olduunu hissedebilir. Pusukurulan bir blgede bulunulduunu aniden dnebilir. Bu duygu kiiden kiiye deien bir fiziksel tepkiyeyol aar. Baz kimselerde sanki kafa derisinin her milimetre karesi hafife yukarya ekilirmi gibi olur.Baz kimselerin kulaklarnda hafif bir uultu ya da nlama olur, el veya yzde rpertiler oluabilir ve enyaygn olarak da kiinin karn blgesinde, gbek etrafnda kaslma, rperti ya da hafif bulant olabilir. Veyahi bir fiziksel uyar olmaz da sadece his olarak kii durumu anlar.

Bu duygunun oluabilmesi iin baz artlar gereklidir. Hereyden nce savann "Ruhsal enerjininedilgen hali" olarak tarif ettiimiz evrensel enerji akmlar ile uyum iinde olmas, Zen'i ve Zen'inboluunu gnlk hayatna yanstabilmi olmas, her zaman zihinsel dinginlik iinde olmas dolaysylazihnini edilgen durumda tutarak dtan gelenleri alglayabilir olmas gereklidir. Bunu salayabilmek bir Zenrencisi iin zor olmayabilir fakat "Tehlikenin ngrs" diyebileceimiz bu tetiktelik ve tabii, gayret

sarfetmeden, konsantre olmadan hatta farknda olunmadan daima iinde yaanlan bu tetiktelik durumuve sezgi ile algnn kombine olarak almas ve gelimesi iin baz artlar gerekir. Sadece Zen, sadecezihinsel dinginlik buna yetmeyebilir. Bunu salayacak olan zel almalar vardr. Mesela bunlara birrnek de aada greceimiz "Kuji In" tekniklerindeki "Kai" isimli El kesmesi ya da el jesti ve onunmantras ile yaplan almalardr.

Zihnin ve ruhsal enerjinin edilgen ve bar halinde olan Sava gerekli uyary ald anda ya da rakibiile karlamak iin klcn ekip, onunla yzyze geldii anda onda fakl bireyler uyanr. Yukarda szettiimiz ve enerji beden ismi verilen kendi z ruhsal enerjisi uyanr. Bu uyan sz de fazla abartlolabilir nk bu enerji her zaman mevcuttur. Burada sadece genilemi bir anda alp yaylm ve tabircaizse bir patlama yapmtr.

Uyanan enerji direk olarak rakibe ynelir ve onu bir zarf gibi sarmalamaya alr. alr diyoruz nkayn anda rakibin enerjisi de ayn eyi yapmaya almaktadr. Dolaysyla iki enerji birbirlerini keserler.Bunlardan birisi daha glyse ya da birisi zafiyet gsterip zayflarsa dieri aniden onu kaplar.

imdi u ok bellidir ki, kiiye sava kazandran sadece burada anlatlan ruhsal enerji deildir ve savakazanmak iin fiziksel yetenek, iyi bir silah, o silah kullanma tecrbe ve bilgisi ve zeka da gereklidir.Ruhsal enerji biraz arka planda kalabilir bile. Ancak kazanma yolunda Ruhsal enerji de nemli bir etkendirve iki rakipten birisi bunu biliyor ve kullanabiliyorsa, dieri ise kullanamyorsa veya byle bireyden haberibile yoksa, dier btn artlarn eit olmas durumunda enerjiyi kullanabilen kazanr.

Herne kadar Zanshin'in hayatn dier alanlarnda ve dnyann dier blgelerindeki kullanmlar aada


23/41

incelenecek bir konuysa da burada hemen bir rnek vermemiz yerinde olur. Bir Futbol manda, penaltekilirken Kaleci ve penaltc arasnda bir Zanshin ilikisi vardr. nsan iyi kaleci veya iyi penaltc yapanbudur. Ayn zamanda penalt vuruu yaplmadan nce baz kalecilerin tam topun gelecei noktayasramalar bazlarnn ters ynlere atlamalar veya akn akn duralamalarnn, baz penaltclarn,kalecinin atlayacaklar yn nceden anlayp, ters yne vurmalarnn nedeni de Zihnin edilgen hali iindeolarak elde ettikleri algdr.

Tekrar yukarda bahsettiimiz savamza dnelim. Rakipler karlam ve ruhsal enerjileri yaylmtr.Burada anlatlanlar da belki yarm saniye iind olup bitmitir, dello yarm saniyede de bitmi olabilir. Amaanlatlan eylerin gereklemi olmas iin sre nemli deildir. Zanshin'leri uyanm durumdakisavalar ayn zamanda da ruhsal enerjinin edilgen hali iinde bulunmak zorundadrlar. nk bu ekildeyaparak rakibin bir salise sonra yapaca hcumun ynn ve gcn, onun ilerleyip, gerileyeceinisezmek zorundadrlar.

Burada Iaido rencisi olan okuyucular iin bir rnek vermek mmkndr. Baz Kata'lar birden fazlarakibe kar sava eklinde tasarlanmlardr. Mesela Sanpo giri veya Shiho giri yaplrken evredebulunan birden fazla rakip dnlr. Gerek modern dnyann Iaido rencisi, Kata iinde ve gerekseeski gnlerdeki gerek bir savataki benzeri durumlar iindeyken savann zihinsel durumu hemedilgen, hem etkin ekildedir.

Edilgen ekildedir nk kendisi bir rakiple ilgilenirken dierlerinin haraket ve niyetlerini, onlara bakmakiin gzlerini kullanacak zaman bulamasa bile bilmelidir. Ayn zamanda ilgilendii rakibin de yapacaeyleri bir salise nce sezmek durumundadr.

Etkin durumda olmaldr nk ruhsal enerjisi ya da kinetik enerjisi ile ilgilendii rakibini bastrmak,aknla drmek, hatta hipnotik bir hale getirmek ve bir an nce onu kesmek zorundadr. Aynzamanda arkasnda veya yanlarnda olan rakiplerin yaklatn sezerse onlar yavalatabilmek (Ne kadaryavalatabilmek? eyrek salise bir hayat kurtar veya ldrr!) iin gene Zanshin'i yani etkin hali, yaniruhsal enerjinin saldrgan halini kullanmak zorundadr.

Bu anlatlanlar belki sama ve akla smaz grnebilir. Fakat bir savann veya drt kii ilekarlaarak sa kmasnn baka nasl bir yolu olabilir. Byle bir durum olamaz. Sadece filmerde olabilirmi diyorlar. Pekiyi. Tarihte Miyamoto Musashi'nin bu gibi dellolar yapp kazand, Musashi'nin 1612

ylnda karlap, sadece bir tahta klla ldrd, gene nl bir sava ve silahr olan SasakiKojiro'nun benzeri, oklu dellolar yapp kazand kaytlara gemi bir eydir. Yazmzn bir ok yerindesz konusu ruhsal enerjilerin sadece Japonlara has bir yetenek olmadn fakat onlarn bunu sistematizeedip, talimi yaplabilir hale getirdiklerini ve isimlendirdiklerini belirttik. imdi de buna bir rnek olarak"Cezayirli Hasan Paa"hakknda bireyler yazabiliriz.

Cezayirli Hasan paa Trk donanma okulunu ilk kuran kimsedir. Hasan paagenliinde donanmaya Levent yani deniz piyadesi olarak katlr. Girdii gemi ileCezayir'e gnderilir. Cezayir yaknlarnda bir korsan gemisi ile karlarlar. Hasanpaa'nn gemisi, korsan gemisine rampa eder ve tabii o zamanlar paa deil de basitbir er olan Hasan yaln kl korsan gemisine atlar. Tam o srada sert ve ters bir rzgarnedeni ile iki gemi birbirinde

Documents

Zanshin'i Incelemek Ve Onu Batı Terbiye Sistemleri