zubdetulbuhari

7/31/2019 zubdetulbuhari

1/318

www.darulkitap.com
http://www.darulkitap.com/http://www.darulkitap.com/


2/318


3/318

ZBDET'L BUHR ..........................................TAKRR...............................................

MTERCM MER ZYAEDDN EFEND MERHUMUN TERCEME- HAL ...................5PHEY GDERME ..........................................

BUHAR- ERF HAKKINDA AIKLAMA ..................................BSMLLAHRRAHMANRRAHM .....................................

ABDEST BAHS .............................................GUSL BAHS .............................................HAYZ BAHS .............................................

TEYEMMM BAHS...........................................NAMAZ BAHS.............................................

NAMAZ VAKTLER BAHS .......................................EZAN BAHS ..............................................

CUMA BAHS .............................................KORKU NAMAZI BAHS..........................................

RAMAZAN VE KURBAN BAYRAMI BAHS...................................VTR BAHS ..............................................

YAMUR DUASI BAHS..........................................GNE TUTULMASI BAHS ........................................

SEFER NAMAZ BAHS'l ..........................................


4/318

TEHECCD (Namaz) BAHS ........................................MEKKE VE MEDNE MESCDLERNDE NAMAZIN FAZLET .........................5

NAMAZDA YANILMA (Sehiv) BAHS .....................................CENAZE BAHS .............................................ZEKT BAHS .............................................

HAC BAHS ..............................................MEKKE- MKERREME'NN FAZLET VE KA'BE'NN NASI BAHS ...................77

MRE BAHS ..............................................AV BAHS ...............................................

MEDNE'NN HAREM BAHS ........................................ORU BAHS ..............................................

KADR GECES BAHS ..........................................NC CUZ..............................................

SELEM BAHS ..............................................UF'A BAHS...............................................CARE BAHS...............................................

HAVALE BAHS..............................................VEKLET BAHS .............................................ZRAAT BAHS ..............................................


5/318

ZBDET'L BUHR

Aziz Okuyucu;Kinatn yaratcs yce Allah'n Peygamberi vastasyle insanlara kurtulu sebebi olarak gnderdii, Kur'n-Kerimden sonra, s-lm ulemasnn zerinde doru olduuna ittifak ettikleri alt kitap vardr. Bunlar ezcmlepeygamberimizin syledii szlerin, salam ravilerce derlenerek: kitap haline getirilmi eklidir.

Sahih-i Buhr, Sahih-i Mslim Snnen-i Eb Davut, Snen-i Tirmizi, Snne-i Nes, Snne-i ibni Maceisimlerini tayan bu kymetli kitaplarn, Kur'am Kerimden sonra ilk sray igal edeni b-hesizki mam- Buhrhazretlerinin Cemettii sahih-i Buhri kitabdr. Bu kitabn 30 ciltlik, 12 ciltlik 5 ciltlik gibi muhteliferhleri ya-plp tab edilmitir. Bunlar okumak son derece uzun vakitleri gerektirdiinden her mslmanm alp okumaszordur. Bu itibarla mehur Hadis alimlerimizden mer Ziyaeddin efendi. Hazretleri bu byk kitab zetleyerekmkerrer Hadisleri ve hadis ravilerini kararak bir zbde hazrlamtr.te Zbdetl Buhr adndaki bu deerli eseri, muhterem Fikri Yavuz hoca sadeletirmitir. Ayrca, snenitirmizi mtercimi muhterem Osman Zeki Soyyiit Hocada byk bir titizlikle tahkik ve tetkikini yaparak nerehazrlamtr.Bu emeklerinden dolay kendilerine teekkrlerimizi arz eder iki cilt halinde orjinalleri ile birlikte sizlerearzettiimiz bu kymetli eserin basmn bizlere baheden Allaha hamd ederiz.Tevfik Allahtandr.HSARYAYINEV1

TAKRR

Merhum Mderris mer Ziyaddin Efendi'nin (1849-1925) ahh-i Buhar'yi ihtisar edip sonra dilimizeevirdii ZBDET'L BUHAR adl bu eseri, emekli mftlerimizden A. Fikri YAVUZ Beyefenditarafndan Osmanlca aslndan sadeletirilerek yeni Trk harfleriyle baskya hazrlanmtr.Muhterem Hoca Efendi'nin slendikleri bu grevi lyk vehile yerine getirmek hususunda byk" gayretsarfettikleri gzden kamamaktadr.' Buna ramen eserin nairi Hisar Yaynevi, konunun azamet veehemmiyetine binaen, yaplan almalarn tekrar gzden geirilmesinde fayda mlahaza ederek ve dinmes'liyet duygusunun da bir gerei olarak bu almalar bir baka ehliyetli grn ted-kik ve tahkikindengeirmeyi kararlatrmtr. Ktb-i Sitte'den SNEN- TBMZ nin acizane mtercimi olmaklmhasebiyim ou tedkik grevi bana teklif edildi.Hisar Yaymevi'nin bu tutum ve davrannn tebrik ve takdirle karlanmas ve dini sahada neriyat yapan

yaynevlerinin tm tarafndan rnek alnmas gerektiine iaret etmek isterim. Aslnda yllarca' Hadismuallimlii yapm mer Ziyaddin Efendi gibi bir zatn tercmesi ve yine yllarca fetva makam gibi ulv birmakamda bulunmu bir zatn sadeletirmesi bahis konusu olunca bunun tedkik ve tahkikine ihtiyagrlmeyebilirdi. Fakat ciddiyetle temayz ve din mes'liyet duygusuyla hareket eden bir yaynevinin bunalzum grmesi iftihar vesilesidir.Bizde bu halishane niyet karsnda bize den grevi btn ihlasmzla yerine getirmeye altk. Byk birhassasiyet ve titizlikle O nbvvet messesesinde fkran szlerin daha iyi anlalmasna yardmc olduk.Osman Zeki Soyyiit(Molla Mehmetolu 21.7.1980 st.2

MTERCM MER ZYAEDDN EFEND MERHUMUN TERCEME- HAL

Merhum mtercim mer Ziyaeddin Efendi aslen Dastanldr. *irkya bal MRT kynde domutur.

Lzki airetinin AV AR boyundandr. eyh amil Hazretlerinin bilinen savalar srasnda beraberinde hizmetetmitir.Doum yerinde ilk tahsilini yaptktan sonra stanbul'a hicret etmitir. stanbul'a geldikten sonra alet ve yksekilimleri tahsile koyulmu, hem de yksek feyiz sahibi mehur eyh Gmhane'li Hac Ziyaeddin Efendi(Kuddise sirruhu) Hazretlerinden manev feyizler edinmeye balamtr. retilmesi adet olan zahir ilimlerdeyine sz geen Ahmed Ziyaeddin Efendi Hazretlerinden ilm tahsilini tamamlayarak icazet ald gibi, adgeen eyh Hazretlerinin kudsi himmetleriyle dereceler kazanarak hilfet elde etmitir.Hafza gcndeki salamlk hayrete deer olup Kur'an- Az-mu'-an, Fatiha-i erife gibi tam bir sr'atleokuyacak derecede hafz olduundan baka, terceme buyurduu Zbdet'-Buhar yi ve baz hads kitaplarnezberlemiti. Bir ok sene hatimle Teravih namaz kldrd gibi, mrnn sonuna kadar Kur'an- Kerimi-altsaatte, bandan sonuna kadar ezbere okumaa gc yeten bir hafz idi. Bu ynden emsali pek nadir idi.lm icazeti aldktan sonra 15 Muharrem 1927 tarihinde Alay Mfts olduundan Edirne'de on'alt sene kadar

1 mer Ziyaeddin Daistni, Zbdetl-Buhari, Hisar Yaynevi: 72 mer Ziyaeddin Daistni, Zbdetl-Buhari, Hisar Yaynevi:9


6/318

bu hizmeti tam bir istikamet ve dirayetle baard. Bundan sonra Malkara kazas, niyabetini kabul ile bu hizmettede on sene kalmtr. Sonra Tekirda niyabetine ykseltilerek iki buuk sene bu hizmeti gzele? yerenegetirmitir:Merutiyetin iln arkasndan stanbul'a dnp bir mddet kailidiktan sonra Medine-i Mnevvere'ye giderek alt ay kadar da orada kalmtr. O srada Hicaz tarafna gelen MsrHidvi Abbas Hilmi Paa maiyetine1 gemi ve on seneden ok Msr memleketinde ad geen Hidv'in saraynda

ikrama mazhar olmutur.1337 tarihinde stanbul'a dnerek Daru'l-Hlfe medresesinde Hilfiyat ve ondan sonra hads ilmi okuttuugibi, Gmhane'Ii 'Hazretlerinin Postnin'lii boaldnda mevcut halifelerin en olgun ve en alimi olduundanirad postuna oturarak vakfart gereince irad ve ilim tedrisi ile iki sene kadar megul olmutur. 17/Rebiulev--vel/1340 tarihi cuma gecesinde yetmibe yanda olduu halde ebed hayata gerek Sleynmniye camiievresinde Gmhaneli Hazretleri ile kendisinden sonraki Halifelerine mahsus yere gmlmtr. Allah'n bolrahmeti zerine, olsun...Merhum iyi huylu, cmert ve gzel vasflara sahip muhaddis; ilim, fazl, ok ltuf kr ve ak kalbli bir pir idi.te size esiz bir deh ve Mslman Trk fazl!...ibni Hanbel ve hretli hads alimi Ebu Nuaym El-Isfahan gibi peH ok mehur ailemlerden ders almtr.Yzbin sahih ve ikiyz bin gayri sahih hads ezberinde olduu mehurdur. Hatta mam Buhari'-ninbenimsemedii hads, sahih hads deildir, diyenler de vardr.Kendisinden rivayet olunduu zere 600.000 miktarnda hadis-i erifi inceleyerek onalt yl iinde bir araya

getirmi ve gusledip iki rekt namaz klmadka Sahih-i Buhar'sine hi bir hadis-i erif yazmamtr.Badad'da bulunduu srece derslerine pek ok hcum ve rabet olmutu. Kendisinden yetmi binden ziyadebykahsiye! hadis-i erif dinlemitir. mam Mslim bin Haccac EI-Nisabri, mam Tirmizi, mam Nesa, EbZura'a ve Eb Bekir ibni Hzeyme mam Buhari'den feyiz alan mehur alimlerdendirler. Uzun zaman Badad'dailim rettikten sonra Buhara'ya dnerek ilim nerine balamken Buhara Valisi bulunan Halid ibni Ahmet,yalnz kendi evldn faydalandrmak zere kendisini zel muallim yapmak istemise de, mam Buhari ilimnerinin hudutlandrlmasina raz olmadndan Sem'erkand civarnda Hertenk kyne srlm ve orada hicri256 ylnda altm iki yanda olduu halde Ramazan bayram gecesinde beka alemine gmtr,Allah Teal' Hazretlerinin rahmeti onun ve btn mminlerin zerine olsun...3

PHEY GDERME

Ehliyetli kiilerce malum* olduu zere fkha ait btn meselelerin kayna Kur'an Kerim e Peygamberin-

Hadisi erifleridir. Yani mctehid imamlar, beyan buyurduklar dini meselelerin btnn Kur'an Kerim vehadisi eriflerden karmlardr. Buna binaen baz hadsi eriflerin tercemelerinde mnasebet geldike merhummtercim mer Ziyaeddin Hazretleri, mctehid imamlarn ictihad ihtilflarn beyan buyurmu olmakla hatrayle bir ey gelmek ihtimali vardr: Mademki drt imamn hepsi meseleleri karmakta kaynaklar birdir, ohalde aralarnda niin*ihtilf oluyor? Bunlar ilim ynnden herkesin gvenini kazandklar halde neden ittifakedememilerdir, .ittifakla, kabul edilemeyen bir mesele nasl uygulanabilir?Bu sorulara iki ynden cevap verilebilir:1- Mctehid imamlar, esas meselelerde ittifak halindedirler. Meselelerin baz teferruatnda ihtilf mevcuttur.Ayeti kerime ile beyan buyurulan abdestin farzlarnn drt olmasnda fikir birlii vardr. Yalnz abdesti bozanbaz ksmlarda pek az bir ihtilf vardr. O da ihtilftan saylmaz.2- Bir meselenin sbtunda ittifak olup uygulama eklinde ihtilf bulunmas, o meseleyi amelden drmek iinolmayp daha salam, daha mkemmel bir hale koymak iin olacandan bu da ihtilfdan saylmaz. O haldeihtilf neye derler?

Birisi: Gnde be vakit namaz klmak farzdr, delil de u ayeti kerimedir der. teki: Hayr, namaz iki vakittir,be, deildir. der. htf bu gibi eylere denir.u halde mctehid imamlarn farz ve vacib olan amellerde ittifak edip baz teferruatta ihtilf etmeleri bizipheye dremez.(127. sayfann 254. hadsi erifinin tercemesindeki zel aratrma bahsine mracaat olunsun.)4

BSMLLAHRRAHMANRRAHM

BUHAR- ERF HAKKINDA AIKLAMA

Kitabmz KUR'AN- KERM'den sonra; kitablarn en sahihi olduuna byk alimlerin ittifak olan BUHAR-ERF, lfz, fili ve takriri olmak zere, mkerrer hadslerle beraber 7275 hads-i erifi ihtiva edsn drt byk

3 mer Ziyaeddin Daistni, Zbdetl-Buhari, Hisar Yaynevi:11-124 mer Ziyaeddin Daistni, Zbdetl-Buhari, Hisar Yaynevi:14


7/318

cildden ibarettir.mam Buhar Hazretleri ise, Peygamber'e ait hadslerin sened-lerini bir silsile halinde anlatt gibi, srasgeldike de bir ok r-vinin, ashab ve tabinin szlerini dahi kitaba koymu olduundan kitabn hacmi, adetaokunmas ve kavranmas mmkn olamayacak derecede bymtr.Mtercim merhum mer Ziyaeddin Hazretleri, renci ve okuyuculara kolaylk salamak zere Buhar-i erifinsenedlerini ve mkerrer hadslerini karmak ve yalnz Kavli hadsleri almak suretiyle ksaltp toplam 4541

adet olan hadis-i erifi SNEN- AKVAL-i NEBEYYE ad ile hicr 1308 tarihinde stanbul'da basm veyaymtr.Ad geen merhum bu kitab herkesin kolayca okuyup ezberle-yebilmesi iin, Peygamber'e ait Kavli hads1erden mana ynnden bir ve yalnz ravilerin mteaddit olmas dolaysiyle lfzlarda ksmen deiik olan hads-ierifleri birletirmek ve mkerrer olanlar tamamen, hads ravilerinin szlerini ksmen drmek suretiyle tek rarksaltp 1524 hadis-i erifi ihtiva eden Zbbet'l-Buhar ad ile hicr ] 330 tarihinde Msr'da, bir kitapyazarak basp yaym idiyse de bu kitaplarn her ikisi de arapa yazlm olduundan, arapa-y tam bilmeyenTrk kardelerinin faydalanmalarn gzden uzak tutmayan mer Ziyaeddin Hazretleri; zikredilen tarihte hemenkendi el yazlan ile bu Zbdet'l-Buhar kitabn Trkeye terceme etmitir.5

BSMLLAHRRAHMANRRAHM

1- bni Abbas (R.A.)'dan rivayet edilen Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Selleme ait mektubun tercemesi

syledinBSMLLAHRRAHMANRRAHM. Allah Teal'nin kulu ve peygamberi MUHAMMED tarafndan,Rum'larn by Hirakl'e...Hidayete uyanlara selm olsun. mdi seni slm'a davet ederim. slm ol, selmet bulursun ve Allah Teal sanaiki kat mkafat verfcv Eer yz evirirsen, sana bal olanlarn hepsinin vebali kuku Buz boynundadr. Ey Ehl-iKitab (olan Hristiyanlar)! Allah Teal'-dan bakasna ibadet etmemek ve Ona hi bir eyi ortak komamak veAllah' brakp da birbirimizi Tanr ittihaz etmemek zere geliniz, aramzda szbirlii edelim! Eer onlar yzevirirlerse, siz (ey iman edenler! ahit olunuz, biz mslmanz Allah Teal'nn emirlerine boyun emiiz veteslim olmuuz.) deyiniz...Mtercimin ilavesitHirakl, her nekadar iman etmee gayret gstermise de, kavminden ekinip imann aklayamad. Geri Hirakl,Mekke ticaret kafilesi bakan sfatyla o vakit am'da bulunan Eb Sfyan' Kuds'e getirtip uzun uzadya sorusorarak derin bir tahkikat neticesinde kendisine tam bir vicdan kanaati gelmi ve btn halinde iman etmek zere

Rum byklerine teklifte bulunmu ise de, onlar kabul etmediklerinden kendisi de imamn aklayamamtn

2- bni mer Radyallahu Anh'dan rivayet edilmitir:slam be esas zerine kurulmutur: Allah Teal'dan baka mabud olmadna ve Hasreti Muhammed'in, AllahTeal*nn peygamberi olduuna (kalp ile tasdik ve dil ile ikrar edip) ehadet etmek, Erkn ve artlar ile bevakit namaz klmak. (Nisaba sahipMtercimin uves:Hirakl, her nekadar iman etmee gayret gstermise de, kavminden ekinip imann aklayamad. Geri Hirakl,Mekke ticaret kafilesi bakan sfatyla o vakit am'da bulunan Eb Sfyan' Kuds'e getirtip uzun uzadya soru.sorarak derin bir tahkikat neticesinde kendisine tam bir vicdan kanaati gelmi ve btn halinde iman etmekzere Rum byklerine teklifte bulunmu ise de, onlar kabul etmediklerinden kendisi de imamnaklayamamtr.

3- Eb Hreyre (Radyallahu AnhJ'den rivayet edilmitir: man, altm ksurubedir. Haya da imann birbesidir.

4- Abdullah ibni Amr (Radiyallahu Anh) dan rivayet edilmitir:Mslman, dilinden ve elinden Mslmanlarn emin olduklar kiidir. Muhacir, Allah Teal'nm yasakladeyden g eden kiidir.

5- Eb Musa (R.A.)'dan rivayet edilmitir:Hangi mslmari daha faziletlidir, diye sorulunca Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem, dilinden ve eih denmslmahlarn emin olduklar kii buyurdu

6- Abdullah bni Amr fR.A.) 'dan rivayet edilmitir: Reslllah Saliallahu Aleyhi ve Sellem Hazretlerine: EyAllah' m Resul: Mslmanln hangi ameli daha hayrldr? diye sorulunca, Peygamber efendimiz;: Aari

5 mer Ziyaeddin Daistni, Zbdetl-Buhari, Hisar Yaynevi:15


8/318

dovurmakln, tandna ve tanmadna selm vermekliin, buyurdular.

7- Enes (R.A.)'den rivayet edilmitinHi biriniz, kendisi iin istedii eyi din kardei iin de istemedike iman etmi olamaz (bunu yapmadkakmil bir iman ile mmin olamaz)

9- Enes (R.A.l'den rivayet edilmitir; ey vardr ki, onlar kimde bulunursa, o ahs imann tadn bulmutur; Allah Teal ve peygamberi, dierbtn varlklardan o kimseye daha sevgili olmak. Bir kimseyi sevdii zaman, (karlk beklemeksizin) yalnzAllah rzas iin sevmek. Atee atlmaktan tiksindii gibi, slm ile ereflendikten sonra tekrar kfre dnpdinden kmaktan tiksinmek. (Bu ey, her kimde bulunursa iman-nn zevkini iyi tatm olur, demektir.).

10- Enes (R.A.)'en rivayet edilmitir:mann almeti, Ensar' (Medne'li ashab) sevmektir. Nifakn almeti de, Ensar'a kin beslemektir.

11- Ubde bin Samit (R.A.)'den rivayet edilmitir:Reslllah Sallllahu Aleyhi ve Sellem, ashab kiramdan bir topluluu hitaben yle., buyurdular:Allah Teal'ya hi bir eyi ortak komayacanza, hrszlk yapmayacanza, zina etmiyeceinize,ocuklarnz ldrmeyeceinize, kendinizce iftira uydurup ortaya atmayacanza, eriatn uygun grd

hususlarda isyan etmeyeceinize dair bana biat'ediniz!..Szden her kim bu biati yerine getirirse mkfat, Allah TeaJ-tarafndan behemehal verilecektir. Her kim bu yasaklardan birini iler de dnyada cezasn ekerse bu ceza onunkeffareti olur. Kimde bu yasaklardan birine der de, .sonra Allah onu rterse (suu gizli kalrsa)-, onun durumuAllah'a kalmtr. Dilerse balar, dilerse (ahirettel ona azab eder. (Bu hkm, Allah'a ortak ko mak suundanbaka gnahlar iindir. irkden tevbe etmedike Allah hi bir kulunun gnahn balamaz.Bu hadisi- erifin ravisi Hazreti Ubde der ki: Biz de toplu olarak bu esaslar zerine biat ettik.

12- Eb Sad Hudr (R.AJ 'den rivayet edilmitir:Mslumann en hayrl mal hemen hemen davardr. nk dabalannda ve dere boylarnda davarn ardndangider ve dinini (cemiyet iinde hkm sren) fitnelerden karr (korur).

13- Aie Sddika (R.AJ'dan rivayet edilmitir.

Reslllah Sallllahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri ashab kirama bir ey emrettikleri zaman, onlarn gyetebilecekleri bir ii emrederlerdi. Hatta onlar: Bizim durumumuz sizin gibi deildir; nk Cenab Hak gemive gelecek gnahlarn hepsini size balamtr. Biz ise bu durumda deiliz (daha ok almak ve ibadet etmekzorundayz), dediklerinde efendimiz bu sze kzard. yle ki, mbarek yzlerinde kzgnlk eseri belli olurdu.Sonra yle buyururdu: Allah Tel'dan en ok korkannz ye (nk) O'nu en iyi bileniniz benim.

14- Eb Sad'den rivayet edilmitir:Cennetlikler Cennet'e ve cehennemlikler Cehennem'e girerler. Sonra Cenab Allah (Azze ve Celle) Hazretlerimeleklere hitaben yle buyurur: Her kimin imandan bir hardal tanesi arl kadar iman kalbinde varsa, onuCehennem'den karn, Bunun zerine onlar simsiyah olduklar halde oradan karlrlar. Sonra haya veya hayatnehrine (ebed hayata sebep olan nehre) atlrlar. Sonra, ark kenarlarnda biten taneler gibi biterler. Bunlarnsapsar ve kvrm kvrm ktklarn mutlaka grmsnzdr.

15- Eb Sad (R.A.) 'den rivayet edilmitir:Ryamda baz insanlar grdm. Gmlekli olarak bana gste-rildiler. Gmleklerin bir ksm memelere, birksm da daha aaya kadar inmiti. mer bin Hattab ise eteklerini yerden ektii bir gmlekle bana gsterildi.(Ashab) dediler ki: Ey Allah'n Resul bunu neye yordunuz? Buyurdular ki: Dindarla (yordum).

16- bni mer (R.A.)'den rivayet edilmitinReslllah Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri, Ensar'dan (Medne'Ii ashabdan) birisi, din kardeine tverirken yanlarna vardklarnda: Ey kii, uzun laf, brak; haya imandan gelir, buyurdular.

17- bni mer (R,A.) 'den rivayet edilmitinAllah'dan baka ibadet edilecek bir ilh olmadna, Muham-med'in de Allah Tealmn peygamberi olduunaehadet edinceye, namazlarn klp zektlarn verinceye kadar Arap mriklere kar savamam bana emredildi.Eer bunlar yaparlarsa, benden mallarn ve kanlarn korumu olurlar; ancak kul haklar ile er'i cezalar kalr.

(Kul haklar olursa kendilerinden alnr, su ilerlerse cezalandrlrlar) . Allah Teal tarafndan hesabaekilirler. Yani: Bir kimse grnte dini emirleri yerine getirmekle kurtulur; ii ve asl itibariyle onun hali


9/318

Allah'a kalr, .Ahirette ona gre muamele grr.

18- Eb Hreyre Radyallah Anh'dan rivayet edilmitir:Reslilah Sallallahu Aleyhi ve Selleme: Hangi amel daha faziletlidir? diye sorulunca, Allah Tea'ya veO'nun Peygamberine iman etmek, buyurdular. Sonra hangisi? diye sorulunca : Allah yolunda (tevhidkelimesini yceltip hakim klmak iin) cihad etmek, buyurdular. Sonra hangisi? diye sorulunca: Makbul bir

hac, buyurdular.

19- Sa'd (R.A.)'dan rivayet edilmitir.Reslilah Sallellahu Aleyhi ve Sellem Hazretlerinin meclisinde iken, yardm olarak bir ka kiiye mal veripbenim en holandm adama vermedi. CKalbleri islma sndrlmak iin kendilerine mal verildii hikmetini,anlayamadmdan) ben: Ey Allah'n Resul! Falan adan hakknda grn nedir? Vallahi ben onu gerektenmmin bilirim, deyince, Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem yle buyurdu:Veya mslman bilirsin. (Sen onun i halini gerek olarak bilemeyecein iin, gerek mmin bilirim deme, dhali itibariyle onu mslman bilirim de, diye beni ikaz etti ise de bunu anlayamadm). Bir mddet sustum vesonra o adam hakkndaki kanaatim ar basarak yine szm tekrarlayp: Ey Allah'n Resul! O adam hakkndagrn redir? Vallahi ben onu gerekten mmin bilirim dedim. Peygamber yine:Veya mslman bilirsin, buyurdu.Bir miktar skt ettikten sonra, o adam hakkndaki kanaatim yine galebe alarak szm tekrarladm. Reslilah

da szn iade etti; sonra yle buyurdu: Ey Sa'd! Bakasn daha ok sevdiim halde, bir adama veriyorum.nk (vermezsem) Allah Teal'nm onu yzkoyun cehenneme brakacandan korkarm. (Yani, onavermezsem, belki dinden kar da cehennemlik olur. Onun kalbini slma sndrmak ve imann ^pekletirmekiin veririm.)6

20- bni Abbas (R.A.) 'dan rivayet edilmitir.Bana Cehennem gsterildi. Bir de baktm ki, cehennemliklerin ou kadnlardan ibaret; nk onlar nankrlkederler. Soruldu ki: Ya Reslallah, Cenab Allah'am nankrlk ederler? Peygamber Sal-tellahu .Aleyhi veSellem yle buyurdular: En yakn adamna nankrlk ederler ve kendilerine yaplan iyilie de mankrlkederler. Mesel: Bir kadna yllar boyunca iyilik etsen de, sonra o kadn senden birey (holanmayaca bir i)grm olsa, senden hi bir hayr grmedim, diye nankrlk eder.

21- Eb Zer (R.A.J'den rivayet edilmitin

Bir esir alp onu hizmetimde kullanrken anasndan dolay kendisini aaladm. Peygamber Sallallahu Aleyhive Sellem Hazretleri yle buyurdular: Ey Eb Zer! Neden onu anasndan dolay aaladn? Muhakkak sen,kendisinde cahiliyet eseri bulunan bir kiisin! Hademe ve kleleriniz sizin kardelerinizdir. Cenab Allah onlansizin elinize brakmtr. Her kimin elinde byle bir kardei olursa, kendi yedii yemekten ona yedirsin, kendigiydii elbiseden ona giydirsin ve bylelerine g yetremiyecekleri bir i yklemeyis. Eer yklerseniz onlarayardm ediniz.

22- Eb Bekre fR.AJ'den rivayet edilmitir:ki kii kavga ederken bunlardan birine yardm etmek iin yrdm. Eb Bekir Hazretleri karma kt venereye? diye sordu Ben des te u adama yardm edeceini, dedim. Sonra bana, gitme geri dn; nkReslllah Sallellahu Aleyhi ve Sellem Hazretle rinden yle buyurduunu iittim.ki Mslman, kllanyle birbirine kar ktklarnda ld renle ldrlenin ikisi de cehennemdedir. YaReslallah, dedim b ldren (katildir, yeri cehennem), fakat ldrlenin gnah ne (m den cehennemlik olsun)?

yle buyurdular:O da arkadan ldrme hrs iin de idi. (Byle delloya ] kanlar, cehennemi boylarlar.)

23- Eb Hreyre (R.A.)'den rivayet edilmitir:Mttnafkn almeti tr: Konutuu zaman yalan syler, ss verdii zaman cayar, kendisine emniyet olduuveya emanet b; rakldg zaman hyanet eder.

24- Abdullah bin Amr (R.A.) 'dan rivayet edilmitir!Drt ey kimde bulunursa halis mnafk olur* o drt eyden yalnz birisi bulunursa, onu brakmcaya kadarnifaktan bir haslete sahip bulunur: Kendisine gvenildii zaman bu gvene hiyanet eder. Konutuu zaman yalansyler. Anlama yapt zaman arkadan vurur. Bir kimse ile davalat zaman hr karr.

25- Eb Hreyre (R.A.)'den rivayet edilmitir:

6 Mmin ve mslim kelimeleri ayni manay tarlarsa da, bazan burada olduu gibi, grn hali le islm kabullenene mslim ve kalbeniman edenlere de mmin denir. Gerekten kalben olan iman Allah bilir. (A.F.Y.)


10/318

Her kim Kadir gecesini, bu gecesinin faziletine inanarak Allah rzas iin ibadetle geirse, o kimsenin gemignahlar ] aglanr.

26- Eb Hreyre (R.A.)'den rivayet edilmitir:Allah Teal Hazretleri, kendi yolunda mcahit , olarak kan, yalnz bana olan iman ve peygamberlerime olantasdiki yznden f km bulunan kiiye, kazand ecir veya ganimetle geri evirmeyi veya cennete sokmay

tekeffl etmitir. mmetime ar gelmeseydi gazaya giden hi bir mfrezeden geri kalmaz ve Allah yolundalp sonra dirilmeyi, tekrar lp tekrar dirilmeyi ve sonra lmeyi arzulard m. (Yani: mmetimin dier din veidar ilerinin aksamamas ve glkle karlamamalar iin" Medine-i Mnevvere'de kalyorum. Yoksa dmankarsnda ve, sava yerinde bulunmak arzusundaym. Mmkn olsayd, bu uurda bir ka kez hayatm fedaederim.)

27- Eb Hreyre (R.A.)'den rivayet edilmitinGerekten slm dini ok kolaydr; hi kimse asla bu dini zorlamaya kalkmasn, yoksa din ona galip gelir.(Yani, kulluun en a'lasmi yapmaa kimsenin gc yetmez.) O halde doruluktan ayrlmaynz, mutedildavrannz, iyimser olunuz, sabah, akam ve gecenin bir ksmnda (ibadet ve niyaz ederek) yardm isteyiniz. (Yani, ibadetten hi kimseyi soutmaynz, birlik ve beraberlik halinde olunuz, gece-gndz din ve millet iinmmkn olduu kadar alnz.)

28- Eb Sad (R.A.) 'den rivayet edilmitir:Bir kul slm'a girer ve mslmanlg dzgn olursa, Allah Teal onun eskiden iledii her gnahn balar;Bundan sonra ;ona, bir iyilie kar, on mislinden yediyz katma kadar mkfat ve bir gnaha karlk, Allaheer balamazsa, bir misli ceza verilerek mukabele edilir.

29- Hazreti Aie'den (Radiyallahu Anha) rivayet edilmitir:(Peygamber Sallallahu Aleyhi ve sellem sordu): Bu kadn kimdir? Ben cevap olarak: Bu kadn, ok namazkldndan bahsediyor, deyince Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem yle buyurdu:Vazgeiniz ve gcnz yettii kadar klnz. Vallahi Hak Teal Hazretleri, siz (ibadet etmekten) bikmadka Oda (kendisine ibadet edilmekten) bkmaz. Ona en sevimli ibadet, sahibi tarafndan devaml yaplan ibadettir.

30- Hazreti Enes (R.A.) 'den rivayet edilmitir!Herkim, L L'HE LLALLAH der ve kalbinde bir arpa tanesi arlnda hayr bulunursa, Cehennem'den

karlr. Her kim, kalbinde bir buday tanesi arlnda hayr olur da L LAHE LLALLAH derse,Cehennem'den karlr. Kalbinde zerre miktar hayr olduu halde L LAHE LLALLAH diyen de,Cehennem'den karlr. (Yani, zerre kadar kalbinde iman olan mmin ebed olarak cehennemde kalmaz. Birrivayette de, hayr kelimesi yerine iman sz kullanlmtr).

31- Hazreti Talha (R.A.)'dan rivayet edilmitir.Nafile namazlar hari gece ve gndz de (24 saatte) be vakit namaz, nafile orular hari Ramazan orucu, vegnll olarak verilen sadakalar hari Zekt farzdr. Peygamber Efendimiz, bunu, slam'dan sual eden bira'rabiye cevap olarak buyurmutu ve 7 Hadisi erifi rivayet eden rvi der ki: slmiyetten sonra A'rabi yeminedip, vallahi bundan ne fazla ve ne de eksik yaparm, diyerek dnp gitti. Reslllah Sallallahu Aleyhi ve Sellemde: Eer bu adam sznde sadk ise muhakkak kurtulur, buyurdular. (Yani, yalnz farzlar yerine getirmekleahirette cehennemden kurtulup cennete girer.)

32- Eb Hureyre (R.A. 'den rivayet edilmitir:Her kim mmin olarak ve sevabna inanarak Allah nzasi iin mslman bir cenazeyi teyi eder de, namazklnp gmlmesini tamamlanncaya kadar yannda bulunursa, o kimse iki krat sevab ile geri dner ki, herkratn arl Uhud da kadardr. Kim de o cenazenin yalnz namazm klar da gmlmeden nce geri dnerse,bir krat sevab ile dnm olur.

33- Abdullah (R.A.)'dan rivayet edilmitir:Mslmana svp saymak sapknlk ve onunla vurumak k-

34- Ubade bin Smit (R.A.)'den rivayet edilmitir.Ben size Kadir gecesini bildirmek iin km idim. Fakat falan ve falann (Mescid'de ekimeleri yzndenkaldrld. Belki sizin iin hayrl olabilir. Siz onu Ramazan aynn yirmi yedinci, yirmi dokuzuncu ve yirmibeinci gecelerinde araynz.

7 Bu a'rabi, bunlardan baka yapmam gereken bir ey var m? diye de sormutu


11/318

35- Eb Hrevre (R.A.) 'den rivayet edilmitir:Peygamberimiz Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri, bir gn darda baz kiilerle otururken yanna biradam gelip iman sordu. Peygamberimiz: man,- Allah Tea Hazretlerine, meleklerine, Allah ile mlakat n hakolduuna, Allah'n peygamberlerine, ldkten sonra dirilmeye inanmndr, buyurdu. O-adam,'islm nedir? diyesordu. Peygamber: islm; Allah Teal'ya ibadet edip asla O'na ortak komaman, namaz klman, farz olan zekt

vermen ve Ramazan aynda oru tutmandir, buyurdular. Yine o adam, ya Reslallah ihsan nedir? diye sordu.Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem yle buyurdu-, lar: hsan, Allah'a grrcesine ibadet etmendir; sen O'nu gremi-yorsan.da O seni gryor. Sonra, ya Reslallah!Kyamet ne zaman (kopacak? diye sordu. Peygamber Efendimiz buyurdular ki: Sorulan kii, sorandan daha bilgili deildir; (bu hususta ikimiz de msaviyiz, kyamet gnnn zamannancak Allah Teal Hazretleri bilir). Fakat sana kyametin baz almetlerini bildireyim: Cariye, efendisini dourunca ve bir takn belirsiz deve obanlar yksek binalar kurunca (kyamet yakndr),Be ey var ki, onlar ancak, Allah bilir. Sonra Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri, bilinemiyenbe eyi iine toplayan yet-i kerimeyi okudu: Kyametin ne zaman kopacan, nereye ne miktar yamuryadracan, rahimlerde olan ceninleri (tam - noksan, erkek dii) ancak Allah bilir. Hi kimse yarn (iyi veyakt) ne kazanacan ve hangi yerde leceini bilmez. Bunlar ancak Allah bilir. Sonra o adam kalkp gitti.Peygamber Efendimiz: O kiiyi geri dndrnz, buyurdu. Ashab baktlar ki ortalkta kimse yok!... SonraEfendimiz, Bu zat Hazreti Cibril'dir; insanlara dinlerini retmek iin geldi. buyurdu.

36- Nman bin Beir (R.AJ'den rivayet edilmitir:Hell meydanda ve haram da meydandadr (bilinen eylerdir) Fakat bu ikisinin arasnda birtakm pheli eylervardr ki, insan larn ou bunlar bilmezler. Her kim pheli eylerden saknrsE dinini ve erefini kurtarr.pheli eylere den kimse de, yasal koru evresinde koyunlarn yayan obana benzer ki, sry yasal koruyadrmesi beklenir. Biliniz ki, her padiahn bir yasak koru su vardr. Biliniz ki, Allah Teal'mn yasak korusuharam kld ey lerdir. Biliniz ki, insann bedeninde bir et paras vardn o et para s iyi olursa, btn vcut daiyi olur. O bozuk olursa, btn vcu bozuk olur. Biliniz ki, o et paras kalbdir.

37- bni Abbas (E.A. 'dan rivayet edilmitir:(Dinlerini renmeye gelen bir cemaat iin Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem) Bu kavim kimdir? veyabu heyet kimdir? diye sordular ve sonra buyurdular ki: Merhaba ey kavim!' veya merhaba ey heyet! Allahsize pimanlk vermesin ve sizi adamsz komasn. Size drt eyi emreder ve sizi drt eyden men ederim. Size

yalnz Allah'a iman etmeyi, ki yalnz Allah'a iman ne demektir, bilir misiniz? Allah'dan baka hi bir ilholmadna, birliine ve orta bulunmadna, Muhammed'in de Allah'n peygamberi olduuna ehadet etmektir,namaz klmay, zekt vermeyi, Ramazan aynda oru tutmay ve ganimetlerin bete birini vermenizi emrediyorve sizi dbb', hanten, mukayyer ve nakir (gibi iki eitlerinden) mene-diyorum. Bunlar kavrayp gzetiniz veardmzdakilere de tebli ediniz.

38- Hazreti mer (R.AJ'den rivayet edilmitir: Ameller niyetlere gredir (bir iten maksat ne ise, hkm onagredir) ve her insan ancak niyetinin karlm bulur: Kimin hicreti Allah ve peygamberi iin (dininin selmetiiin) ise, onun hicreti Allah ve peygamberi iindir, (Allah rzasn kazanr, sevab elde eder.) Kimin de hicreti,elde edecei dnya menfaati veya evlenmeyi tasarlad kadn iin ise onun hicreti, hangi ey urunda hicret et-mise onadr. O halde kiinin hicreti (bu hicret editen kazanaca ey), niyetine gre yapaca ie baldr. Diniin hicret ederse se vab tazanir, dnya iin hicret ederse, sevab kazanmaz.

39- Eb Mesud (R.A.) 'dan rivayet edilmitir.Bir kimse aile efradna, Allah rzasn gzeterek geim salarsa, bu yoldaki harcamalarndan sadaka sevabkazanr.

40- Eb Hreyre (R.A.) 'den rivayet edilmitir:(Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem, bir toplulua hitaben ên br bedev S* ve Peygamber'e: Kyametne zân koHazret Peâmber (konumasn tamamladktan v p -f7ametten SOran ad nerede? buyurdu.(Bedevi, ite benim ya Kesulallahl dedi ve sonra Peygamber Efendimiz yle buyurdular)7re!eI aler VG vazifeler) z^yi edildii zaman kyameti bekle 11 t 5GVI> emanetler nas1 2yan edilir? diyesorunca, Peygamber Efendimiz buyurdular ki): dar iler ve vazifeler ehil olmayanlara verildii zaman kyametibekle.

41- Abdullah bin Amr (R.J'dan rivayet edilmitir:

Abdest suyu demeyen kelerin cehennemden ekecei var.Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem bunu en yksek sesle iki veya defa tekrarlad.


12/318

Mtercim :Sava iin sefer halinde iken ashabdan bazlar ikindi namaznn son vaktine yetimek iin ok acele abdest alpayaklarn yarm ykamalar zerine bu hadsi erif varid olmutur.

42- bni mer (R.A.) 'den rivayet edilmitir:Aalar iinde yapra dmeyen bir aa vardr ki, msl-mann rneidir; hangi aatr o, bana syleyiniz?

O, hurma, aacdr.

43- Enes (R.A.)'den rivayet edilmitir:Sana cabet ediyorum, ne istersen sorl Aahm (hakk iin) evet! Allahm (hakk iin) evet! AUahm (hakkiin) evet! Peygamber Efendimiz, bir bedevinin peygamberlik, namaz, oru, zekt hakkndaki sorularna bu -ekilde mukabele, etmilerdi.Mtercim :Hazreti Peygamber'e bir'kimse gelip: Ey Abdlmuttalib zade! Seni btn insanlara peygamber olarak Allah, m gnderdi? Gece gndz be vakit namaz klmay. Allah ini emretti? Her. sene Ramazan .aynda oru tutmayAllah m emretti? Nisaba sahib olann her yl zekt vermesini Allah.m emretti?-diye sorunca, bunlara cevabenAllahm, (hakk.iin) evet buyurmulardr.

44- Eb Vkd (R.A.) 'dan rivayet edilmitir:

ResiHah Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri Mescid-i erifte cemaatiyle oturmakta iken, kii girdi.Bunlardan ikisi Res-lllah Sailallahu Aleyhi ve Sellem efendimize yneldiler. Biri durmay p gitti. Bu ikikiiden biri, halkann arasnda bir kiilik bo yer bulup oturdu. teki de halkann arkasnda oturdu. nc isednp gitti. Sonra Reslllah va'z ve nasihati bitirince yle buyurdular: imdi size " kiinin halindenbahsedeyim! Onlardan biri Cenab Hak'a snd ve Cenab- Hak da, ona snak verdi. Biri de haya edereksaflarn gerisinde oturdu ve Alah Tel da on (u mkfatlandrmamak) dan haya etti.teki ise, Cenab- Hak'd an yz evirdi ve Cenab- Hak da ondan yz evirdi (bu ilah meclisin faydalarndanmahrum oldu).

45- Eb Bekre (R.A.) 'den rivayet edilmitir: Resul Ekrem Sailallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri Kurbanbayramnda MNA da deve zerinde idi ve devenin dizginlerini biri tutmutu. Bu hangi gndr? diyesordular. Biz sustuk, hatta bu gn baka bir isimle adlandracak sandk. . Buyurdular, ki: Nahir (kurbannbirinci) gn deil, midir? Biz de, evet dedik! Sonra, bu ay hangi aydr? buyurdular. Biz, sustuk ve yine

b.aka.bir isimle adlandracak sandk. Buyurdular ki: Zilhicce deil midir? Biz de, evet dedik! Sonra; ylebuyurdular: Aranzda canlarnz, mallarnz ve rzlarnz, bu ay'mizda ve bu beldenizdeki u gnmzn kutsiyetikadar mukaddestir. Burada olanlar olmayanlara tebli etsinler Belki de kendisinden daha kavrayl olan birisinetebli, edecektir,?

46- Enes (R.A.) 'den- rivayet edilmitir.Kolaylk gsteriniz, glk karmaynz. Sevindirici olunuz, nefret ettirmeyiniz. (Yani: Her eyde kolaylkgsterip gzel mjdeler le hak yola tevik ediniz. Bir takm glkler karp insanlar nefret ettirmeyiniz.)

47- Muaviye (R.A.) 'den rivayet edilmitir:Allah kime hayr murad ederse, onu din ilerinde anlayl klar. Ben bir datcym ancak. Veren Cenab-Hak'tr. (Yani, ben ancak Allah'n vermi olduu hidayet ve nimeti ashabma tebli ederim ve datrm). Bummet, Allah Teal'nm (Kyamet) emri gelinceye kadar O'nun eriat zere kaim olacak ye muhalifleri onlara

zarar veremiyeceklerdir. (Allah'n ltfuna mazhar olmu slm mmeti, kyamete kadar varlklarn srdrecekve muhalifleri onlarn dinlerine zarar veremiyecektir.)

48- Abdullah (R.A.) 'dan rivayet edilmitinAncak tki kiiye gbta edilir: Allah Teal'nm servet verdii ve bu serveti hak yolda harcamaya itilen kii ile, HakTeal'nm hikmet verdii ye onunla adaleti icra edip reten kii.

49- bni Abbas (R.AJ 'dan rivayet edilmitir:ReslIIah Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri beni kucaklayp barna bast ve Allahm!- Ona (ibniAbbas'a) Kitab-i celini ret diye dua etti.

50- Eb Musa (R.AJ 'dan rivayet edilmitir:Allah katndan getirdiim hidayet ye ilmin rnei topraa den bol yamura benzer. Bu topran verimli

paras yamuru kabul ederek pek ok bitki ve otlar bitirir. Kra toprak da suyu biriktirip tutar ve Cenab Hakondan da insanlar faydalandrr: erler, hayvanlarn sularlar ve ziraat ederler. Bu yamur, bir snf topraa da


13/318

der ki, kumluk ovadr; ne suyu tutar ve ne de bitki yetitirir. te, bu, Allah'n dininde kavrayl olup benimAllah katndan getirdiimden yararlanarak renen ve reten kiiler ile buna ban kaldrp bakmayan vebenim Allah katndan getirdiim hidayeti kabul etmeyen kiilerin misalidir.

51- Enes (R.A.)'den rivayet edilmitir:timin kalkmas, cehaletin yerlemesi, arabn (ikilerin) iilmesi ve zinann aikre olmas kyamet

aimetlerindendir.

52- Enes (RAJ'den rivayet edilmitir:timin dmesi, cehaletin ba gstermesi, zinann aikr olmas ve elli kadna bir kayym decek ekildekadnlarn oalp erkeklerin azalmas kyamet aimetlerindendir.

53- bni mer (R.A.) 'den rivayet edilmitinRyamda bana bir bardak st verildi. Bu stten itim. yle ki, doygunluum hl trnaklarmdan tayorsanyorum. Sonra artm Hattab'm olu mefe verdim. (shab sordular: Ya Reslullah! Onu yorumladnz m?Cevaben Bunu LME yordum, buyurdular.

54-.Abdullah bin mer '(RAi)*den rivayet edilmitir:Hac mevsiminde MNA'da biri gelip, ya Relallah bilmeyerek, kurbanm kesmeden tra^oldum; imdi nasl

edeyim, diye.sordu) . Zarar yok, kes, buyurdular. (Baka biri gelip, ya Relallah) Bilemedim, eytntalamadan .kurbanm kestim, dedi). Zarar yok, tala," buyurdu.-(B ekilde sorulan suallere cevaben Peygam-ber Sallallahu Aleyhi ve Sellem): Zarar yok, yap, buyurdular.(Haccm baz ilerinden nce yaplacak olan, sonraya brakmak veya sonrakini ne almak suretiyle hareketetmekte beis, yoktur.")

55- Eb Hreyre (R.AJMeri rivayet edilmiti-jilim kaldrlacak, cehalet ve fitne doacak, kargaalk da oalacaktr.

56- Esij (R.A.)'dan rivayet edilmitir!Daha. nce bana gsterilmemi olan her eyi u durduum yerde grdm. Hatta Cennet ve Cehennemi degrdm. Bana vahyolundu du ki, siz kabrinizde, Mesih, Deccal fitnesi (imtihan) gibi veya ona yakn bir fitneyemaruz kalacaksnz. Bu adam hakknda ne biliyorsun? diye sorulacak. Mmin ve salam inanl ise, diyecek ki:

O Muhammed'dir. Allah'n Peygamberidir. Bize hidayet ve apak delillerle geldi. O'nun arma uyduk. -O'ngtabi olduk. O Muham med'ir. Bu sz def a tekrarlar. Sonra melekler tarafndan ona yle denir: Sen salihkii. olarak uyu. Senin o Peygamber'e salam inanl olduunu zaten biliyorduk.Eer mnafk, yahut phe iinde ise yle diyecek: Bilemiyorum. Halkn bireyler sylediini duydum ve bende onu syledim. (Bylece bu mnafk azaba mstahakphr.)

57- Haris olu Ukbe (R.A.) 'den rivayet edilmitir.(Ukbe, Eb hab'n kz ile evlenmiti, Sonra bir kadn Ukbe'ye gelerek: Ben seni ve hanmn emzirmitim, sizst kardesiniz, dedi.Bunun zerine Ukbe Peygamber SallaUahu Aleyhi ve .Sellem'e giderek hadiseyi anlatt. Buna cevaben.deHazreti Peygamberyle bu> yurdu: St bacn olduu sylenen bir zevceyi nikhnda nasl tutarsn? Sonra Ukbebu hanmdan ayrld v bu hanm baka biri ile evlendi.Not: Mer ne kadar tsir kadnn sz ile st kardelik sabit olmaz ve bu kardelie hkm verilmezse de,

zeviyete phe kartndan takva ve ihtiyat ynnden ayrlmas uygun grlmt. (Sa-deletiren).

58- Hazreti Omerden rivayet edilmitir:Hazreti mer, Peygamber SallaUahu Aleyhi ve Sellem'in han mlarndan bir ay ayrlmas zerine, YaReslallah! Muhterem zevcelerinizi boadnz m? Diye sordu ve Peygamber SallaUahu Aleyhi ve Selem:HAYIR, buyurdularMtercim :Bu olay Tahrm sresinde akland gibi, bir hadiseden dolay Peygamber SallaUahu, Aleyhi ve SeUemefendimizin zevcelerinden bazsna olan krgnl sebebiyle bir ay geinceye kadar hibir zevcesini^,yanna.varmayacana yemin (l) etmiti. Bylece, kendine has bir ardakta yalnz bana bulunuyorken Hazretimer e-lip yukardaki soruyu sormutu. Cevaben de, peygamberimiz, zevcelerini boamadm ifade,buyurmutu.

59 - bni Mes'ud (R.A.l*dan rivayet edilmtir.Ey insanlar! Sz halk badetten soutuyorsunuz. Her kim cemaata namaz kldrrsa, hafif kldrsn; nk


14/318

cemaat arasnda hasta, gsz, acele ii olan mutlaka bulunur.

60- Zeyd bin Halid El-hen (R.AJ'den rivayet edilmitir:(Bir adam, Peygamber.Sallallahu Aleyhi ve Sellem'e yolda bu lunan (yitik) mal sordu! Bulunan ve sahibibihnemeyen bu mal rn yaplmaldr? Peygamber" Sallallahu Aleyhi ve Sellem yle buyurdu: nce ban veyakabn ve tapasn tan. Sonra bir seneye kadar (muhtelif zamanlarda ilnlar yaparak yitii) tant. Sonra ondan ya-

rarlan ve sahibi gelirse ona ver. Ayn\ adam , mteakiben yitik deveyi sordu. Peygamber Efendimiz buyurdularki: Deveden sana ne? Onun krbas yannda (ihtiyac olan suyu depolar) ve papucu ayanda. Suya gider veotlayarak karnn doyurur. Sen brak, sahibi bulur-onu. Mteakiben yitik davar sordu. Resl-i Ekrem buyurdularkis Ya senin, ya bir kardeinin, ya da bir kurdun olacaktr.

61- Eb Musa (R.A.)'dan rivayet edilmitinBana istediiniz soruyu sorabilirsiniz. Senin baban Hzafe'dir. Senin baban da eybe'nin mttefiki Salim'dir.(Baz lzumsuz sorular zerine Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem sinirlenmi ve bana istediinizisorabilirsiniz buyurmulard. Bunun zerine as habdan iki kii ayr ayr kalkp, babamz kimdir? sorusunusordular. Bunlara cevaben de yukardaki hads-i erif varid olmutur.)

62- Eb Burde tR.A.) tarikiyle babasndan rivayet edilmitir: kimse vardr ki, onlar ift mkfat alacaklardr. Kendi peygamberine inanan ve Muhammed'e de iman eden

Yahudi veya Hristiyan. Allah Teal'nn hakk ile efendilerinin hakkn yerine getiren kle. Bir cariyesi bulunanve onu terbiye eden, iyi yetitiren reten, iyi reten ve sonra azat edip onunla evlenen adam. Buda ift mkfatalr.

63- Eb Hreyre (R.A.) 'den rivayet edilmitir:Ya Eb Hreyre! Hadislere kar titizliini bildiimden dolay bu hadisi senden nce kimsenin banasormayacan kuvvetle tahmin etmitim. Kyamet gnnde efaatimla en ziyade mutlu olacak kimse, kalbindenveya ruhundan kopan ihls ile L LAHE LLALLAH diyen kimsedir.

64- Abdullah bin Amr (R.A.)'dan rivayet edilmitir:Allah Teal Hazretleri kullarndan ilmi, ekip koparma eklinde almaz; fakat alimleri almak suretiyle ilmi dealr. Hi bir alim-brakmaynca da, insanlar birtakm cahilleri ba edinirler. Bunlara mesele sorulur ve bunlarbilgisiz fetvalar vererek hem kendileri sapar, hem de insanlar saptrrlar.

65- Eb Sad (R.A.)'den rivayet edilmitir:iinizde ocuunu ahirete yolcu eden kadn varsa o ocuk behemehal onu cehennemden koruyan perdeolacaktr. ki ocuu len kadn da. Dier-bir rivayette, henz bula ermemi ocuu, diyerakledmitir.

66- Hazreti Ae (R.A.)'den rivayet edilmitir.-Hesaba ekilen azaba urar. (Hazreti Aie der ki: Ben Resll-lah'a, kyamette mminin hesab kolayolacaktr. ayeti kerimesini sordum, yle buyurdular) Bu ayeti kerimede ad geen hesab, amellerin AllahTeal'ya arz edilmesine dairdir. Lkin her kimin hesab incelenirse helak olur. (Mminlerin kurtuluu ancakAllah'n byk ltf iledir.)

67- Eb reyh (R.AJ 'den rivayet edilmitin

Mekke-i Mkerrem'e insanlarn mukaddes kld br belde degil, Allah'n mukaddes kld Haremidir. Allah'ave ahiret gnne iman eden hi bir kimsenin burada cana kymas ve burann bir aacn kesmesi caiz deildir.Eer bir kimse, Resulllah Sallallahu Aleyhi ve Sellemin oradaki savan ruhsat sayacak olursa, Allah, yalnzPeygamberine izin verdi, size izin vermedi, deyiniz. Bana dahi orada ancak gndzn bir ka saat iin (Fetih,gnnde) izin verilmiti. Artk bugn, dnk, kudsiyet aynen avdet etmitir. Burada bulunanlar, bulunmayanlara(bu gerei) tebli etsinler!*

68- Hazreti Ali (R.AJ'den rivayet edilmitirBana atfederek yalan sylemeyiniz. Her kim bana atfederek yalan sylerse, cehennemi boylasn!

69- Seleme bin Ekva (R.A.) 'dan rivayet edilmitin Her kim sylemediim bir eyi bana atfederek sylerseCehen-nem'de oturaca yeri hemen hazrlasn,

70- Eb Hreyre {B..A.l'den rivayet edilmitir!Adm taknnz ve fakat benim knyemle (Ebu'l-Kasim diye) knyelenmeyiniz. Beni ryada gren kii beni


15/318

grmtr? nk eytan benim klma giremez. Kim, bana atfederek kasden yalan sylerse, Cehennem'deoturaca yeri hazrlasn.

71- Eb Hreyre (R.A.)fden rivayet edilmitir:Cenab Allah Mekke-i Mkerreme'ye sava veya (Ebrehe kumandasndaki) Fil ordusunu sokmam ve yalnz,Peygamberi ile mminleri Mekkeliler zerine yrtmtr. Mekke, benden nce hi kimseye mubah klnmad

ve benden sonra da hi kimseye mubah olmayacaktr. Bana da gndzn bir ka saatinde mubah olmutu. usaatte ise bana da haramdr. Orann dikeni biilmez, aac kesilmez, dn de ancak sahibini arayacak kiialabilir. Orada her kimin bir yakn ldrlrse, iki grten en iyisine hak kazanr: Ya diyet alnr veyamaktuln ailesince ksas uygulanr. Sonra bir Yemenli gelip: Ya Reslallah! irad buyurduun hutbeyi bana yaz-dr, dedi. Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem de, falan iin yaz nz, buyurdu. Bir Kureyli de: YaReslallah! Biz boya otu toplayp evlerimize ve kabirlerimize koyarz, dedi. Bunun zerine PeygamberEfendimiz, boyaotu hari! buyurdular. (Mekke Haremdeki (bundan baka otlar ya olarak kopanlamaz.)

72- bni Abbas (R.A.)'dan' rivayet edilmitir:Bana yaz yazlacak bir ey getiriniz; size bir ferman yazdra ym. Benden sonra yanl yola sapmayasmiz.(Bulunanlar arasnda bir tartma balad ve bunun zerine Resl-i Ekrem yle buyurdu: Beni yalnz brakn.Benim huzurumda ekimek yakmaz.Mtercim : Fahr-i alem Sallalahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri, hastal arlanca byle buyurmutu. Hazreti

mer, elimizde Al-ah'm kitab varken baka eye ihtiyacmz olmaz, dedi. Sonra orada bulunanlar birbirleriyleihtilfa derek birtakm tartmalar balaynca, Hfendimiz Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri, orJarahitaben: Kalknz diye buyurdu ve hepsi huzurdan karld. OysaPeygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem Efendimizin maksad, ashab imtihan idi.

73- mm Seleme (R.AJ'den rivayet edilmitir:Sbhanellah! Bu gece ne fitneler indirildi ve ne hazineler ald. Hcre-i saadetlerde yatanlar uyandrnz(kalkp ibadet etsinler). dnyada giyimli kuaml niceleri ahirette plaktr.

74- bn-i mer (R.A.) 'den rivayet edilmitir:u gecenizi hatrlaynz! Bunun zerinden yz sene geince imdi bu topran srtnda bulunanlardan hi birihayatta kalmayacaktr.

75- bni Abbas (R.A.)'dan rivayet edilmitir:Kk delikanl (bni Abbas) uyudu mu? (bni Abbas hazretleri, teyzesi olan mminlerin annesi MeymuneRadyallallahu Anha'-nn bir gece misafiri iken, Peygamber. Sallallahu Aleyhi ve Sellem byle buyurmutu.)

76- Eb Hreyre (R.A.)'den rivayet edilmitir:Ey Eb Hreyre! Hrkan yay! (Eb Hreyre hrkasn yayd. Efendimiz de o hrkay mbarek elleri ilesvazlad. Sonra Topla! buyurdu. Eb Hreyre der ki, o h rkay toplayp giydim ve ondan sonra hi bireyiunutmadm.)

77- Cerir (R.AJ'den rivayet edilmitir:Ya Cerir! Herkesten susmasn iste! Benden sonra birbirlerini-zin boyunlarn vuran kfirlere dnmeyiniz.(Peygamber SallaJlahu Aleyhi ve Sellem bu szleri Veda Haccmda buyurmutu).

78- Ubey ibni K'b (R.A.) 'dan rivayet edilmitir!Hazreti Ms Aleyhisselm srail Oullarna konuurken insanlarn en alimi kimdir? diye kendisine soruldu vealim benim, buyurdu. lmi Allah'a izafe etmedii iin de Allah tarafndan knand. Sonra Allah Teal, ona ikideniz kavanda kullarmdan bir kul (Hzr) vardr: o senden daha bilgilidir diye bildirdi. Ms: Rabbim onanasl ulaabilirim, deyip yalvard. (Vahy yolu ile kendisine) dendi ki: Zenbil iinde bir bal k ta. O, bal.kaybedecein yerdedir. Bu emir zerine Hazreti Musa, zenbilde bir balk tayarak gen arkada Yua bin Nnile yola koyuldular. Deniz kenarndaki kayann yanna vardklarnda balarn dayayp uykuya daldlar. Bu aradabalk zenbilden szld ve denizde ak bir gedik brakarak yol ald. Bu iki hadise (zenbildeki balncanlanmas ve suda ak gedik brakmas) Musa Aleyhisselm ile hizmetisini hayret iinde brakacaktr.Musa ile Yua, o gnn gecesinin geri kalan ksmn yrdler. Sabah olunca, Musa Aleyhisselm hizmetisiYua'ya, dedi ki: Kahvaltmz getir de yiyelim; bu yolculuk bizi hayli yordu.Oysa Hazreti Musa, emredilen yeri geinceye kadar yorgunluk duymamt. Hizmetisi, Musa'ya: Kayannaltnda konakladmz hatrlyor musun? Ben bal unuttum. phesiz eytan unuturdu bana. Balk acaip bir

ekilde denize dalmt, dedi Musa Aleyhisselm da: Bizim de aradmz bu idi, diyerek her ikisi geldikleri yoldan geri dndler. Kayann yanma vardklarnda


16/318

orada elbisesine brnm birisiyle karlatlar. Musa Aleyhisselm ona selm verdi. Hzr dedi ki: Seninlkende selm var mdr? Musa Aleyhisse- Ben Musa'ym, dedi Hzr: Beni srail'in (srail oullarnnJ Musa's m? diye sordu. O da, evet dedi. Sonra Musa: Sana retilen ilahiilimden bana da retmekliin mukabilinde sana uyabilir miyimi? dedi. Hzr cevap verdi: Benimle olursan asla tahamml edemezsin! Ya Musa! Ben, Allah'n kendi ilminden bana rettii bir ilme

sahibim ki, sen o ilmi bilmezsin. Sen de Allah'n sana rettii bir ilme sahipsin ki, ben de o ilmi bilmem. MusaAleyhisselm dedi ki: nallah beni sabrl bulacaksn ve senin hibir iine kar gelmeyeceim.Sonra beraberce yola ktlar ve binecek gemileri olmadndan sahil boyunca yrdler. Derken onlara bir gemiyanat. Kendilerini de bindirmeleri iin gemi sahipleri ile konutular. Hazreti Hzn tandklarndan onlarnaylunsuz olarak gemiye bindirdiler. Bu arada bir sere kuu gelip geminin kenarna kondu ve denizden bir veyaiki damla su gagalad. Hzr dedi ki: Ya Musa! Senin ilminle benim ilmimin. Allah'n ilminden kopardklar payu serenin koca denizi bir kere gagalamas kadardr ancak! (lmimiz Allah'n ilmine nisbetle bir damladr).Sonra hazreti Hzr, geminin kalaslarndan birini kasden kopard. Hazreti Musa:

Bu adamlar navlunsuz olarak bizi gemiye bindirdiler. Sen ise, iindekileri batrmak iin gemiyi kastlolarak d eldin! dedi. Hzrdedi ki: Benimle olursan asla tahamml edemezsin dememi miydin?

Hazreti Musa, Unutarak yaptmdan tr bana darlma, dedi. Nitekim Hazreti Musa'nn bu ilk hareketi, unutmaktan ilerigelmiti. Sonra yolculuklarna (karadan) devam ettiler. Derken akranlanyle oynayan bir erkek ocuk grdler.Hzr, ocuun ban eliyle tepesinden kavrayarak kopard: Ms dedi ki: Masum bir ocuu mu ldrdn? Hi doru olmayan bir iyaptn! Hzr dedi ki: Beraberimde olursan asla tahamml edemezsin dememi miydim? Sonra yine beraberce yrdler. Birbeldeye varnca halkndan yemek istediler ve onlar, kendilerini misafir etmekten ekindiler. Bu beldede(dolarken) kmek zere olan bir duvar grdler. Hazreti Hzr, eliyle vurarak duvar dorulttu. Hazreti Musadedi ki: Deseydin bu i karlnda cret alrdn! Hazreti Hzn te bu, birbirimizden ayrlmzdr, dedi.(Peygamber efendimiz Sallallahu Aleyhi ve Sellem buyurdular ki.) Musa Aleyhisselm'a Allah rahmet etsin!

Keke sabrl olsayd da Hzr ile aralarnda geen hadiselerden (daha okey) bize an-latsayd, dilerdik.Bu hads-i erifi blyece' uzun metniyle Sfyan bin Uveyne rivayet etti.

79- Eb Musa (R.A.)'dan rivayet edilmitir:Bir kimse Peygamber Sallallahu AJeyhi ve Sellem efendimizin huzuruna gelerek: Ya Reslallah, Allah yolundasavamak ne de mektir ve nasl olur? Kimimiz, srf garaz yznden dmandar ntikam'almak iin savayor.Kimimiz de hret duygusu ile nam ka zanmak iin savayor, diye sorunca Peygamber SaHallahu Aleyh veSellem yle buyurdu; Her kim srf Allah kelimesini (tevhid di nini) yceltmek iin savarsa, ite o, AllahAzze ve Celle'nin yo lundadir.

80- Hazreti Enes (R.A.) 'den rivayet edilmitir!Reslllah Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri ile Muaz-bin Cebel bir deve zerinde, nde Reslllah ve

arkasnda Muaz-ibni Cebel giderlerken Reslllah Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri buyurdu ki: Ya Muazbin Cebel, ya Muaz! (Muaz, emrindeyim ya Reslallah, buyur, dedikten sonra Peygamberyle buyurdu) : YaMuaz, her kim, kalbinden tam bir ballkla, Allah'dan baka ibadet edilecek bir varlk olmadna ve Muh anne d'in de Allah'n peygamberi olduuna ehadet ederse Cenab- Allah muhakkak surette (bu iman koruduka)ona Cehennemi haram klar. Sonra Muaz: . Ey Allah'n Resul! Bu haberi Mslmanlara ileteyim de sevinsinler, dedi.Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem yle buyurdu:. O zaman buna gvenerek gevek davranrlar. Maz lrken, bu hadsi- erifi gizli kalmamas iin aklad.

81- mm Seleme (R.A.) "den rivayet edilmitinmm Seleme Peygamber, Sallallahu Aleyhi ve Selem'e gelip dedi ki: Ey Allah'n Resul, din ilerindeutanmak yoktur. Bir kadn tilm olunca, ona gusletmek icab eder mi? Peygamber Sallallahu Aleyhi ve SellemHazretleri:

Yalk grrse, ykanmas gerekir. (Sonra Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem'in zevcesi olan mmSeleme Hazretleri utanp yzn, rterek, kadn yalk grr m? diye sorunca, Hazreti


17/318

Peygamber: Evet, eli yeeresice elbette kadnlar meni grrler. ocuun annesine benzemesi ne ile oluyor?(Kadnlardaki inzal sebebi ile ocuk annesine benzer), buyurdu.

82- Hazreti Ali (R.A.) 'den rivayet edilmitir-.Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Selleme efendimize Mez'den. sorulunca: Evet, bunun akmas ile abdest almak

gerekir, buyurdular. (ehvet istei arkasndan gelen ince bir sudur ki, bunun gelmesi' ile abdest bozulur; fakatgusl gerekmez.)

83- ibni mer (R.A.)'den rivayet edilmitir*.Bir kii Mescid-i ResFde ayaa kalkp: Ya Reslallah, biz nereden hac ve mre iin itrama girmeliyiz, Mikatneresidir? Diye sorunca Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem: Medneliler, Zlhuleyfe'den, am'hlar Cuhfe'den Necid halk da Karn'dan ihrama girerler, buyurdular.Sonra Adam-. Ya Resul allan, ihrama giren kimse neler giyebilir? diye sordu. Hazreti Peygamberu cevabverdiler: . Gmlek, sark, don1, klah (gibi dikilmi hi bir elbise) giyemez, Vers (sar ot) ve safran ile boyanm elbisede giyemez. Eer sandal bulamazsa, fotinlerini giysin ve fakat onlan, topuklarn. a-tnda olacakekilde kessin.(hrama giren hac, belden yukars ve belden aas iin kullanlan dikilmemi iki beyaz rt il rtnr vesandal gibi ayak igiysileri giyer.).8

ABDEST BAHS

84- Eb Hreyre (R.A.) 'den rivayet edilmitir:Abdestsiz kimsenin, abdest almadka namaz makbul olmaz!

85- Eb Hreyre (K.A.) den rivayet edilmitir:Kyamet gnnde benim mmetim, abdestin brakt izlerden aktmal ve sekili olarak arlacaklardr.inizde aktmasn uzatmaya gc- yeten varsa yapsn.

86- Abbas (R.A.) tarikiyle amcafandan rivayet edilmitir:Namazda yellendiine dair daima phe ve vesveseye den bir adam Resllah'a gelip bu durumda namaznnbozulup bozul-matlndan yaknd. Bunun zerine Hazreti Peygamberyle buyurdu:

Bu durumda olan kimse, ses iitmedike ve koku almadka namazdan dnmesin veya ayrlmasn. JfZiraphe ile namaz bozulmaz) .

87- same bin Zeyd (R.AJ 'den rivayet edilmitir:Namaz nndedir, (Mzdelife'de klnacaktr). Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem bu sz Ara'fat'dandnnde syledi.Hazreti Peygamber Arafat vakfesini yaptktan ve gne battktan sonra Mzdelife'ye dnerken yolda abdesttazeledi. Bunu gren same Hazretleri, ey Allah'n Resul akam namazn m klacaksnz? diye sordu. tebuna cevaben yukardaki hads-i erif varid olmutur. Sonra Mzdelife denilen yere gelindii vakit Hazreti Pey-gamber tekrar abdest alarak yats vakti iinde nce akamn farzn ve arkadandan da yatsnn farzn bir aradakldlar. Btn haclar bunu uygularlar.

88- Enes (R.A.)'den rivayet edilmitir:

Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem helaya girmezden nce: Allahm! eytann erkeinden ve diisindensana snrm, diye dua ederlerdi.

89- bni Abbas (R.AJ'dan rivayet edilmitir:Abdest almak iin n hazrlk yapmaya kan Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem, dnlerinde abdestsuyunu hazr buldular, bni Abbas tarafndan hazrlanmt. Peygamberyle buyurdu. Bu abdest suyunu kim koydu?.. Allahm! Bu suyu hazrlayan dinde dirayetli ve kavrayl kl!

90- Eb Eyyub El-Ensar (R.A.)'den rivayet edilmitir: Herhangi biriniz ihtiyacn defetmek iin helayaktnda arkasn veya yzn kbleye evirmesin. Douya yahut batya yneliniz

91- Eb Katade (R.A,)'den rivayet edilmitir:Herhangi biriniz su itii zaman su kabnn iine solumasn; helaya gittiinde de sa eliyle tenasl uzvunu

8 mer Ziyaeddin Daistni, Zbdetl-Buhari, Hisar Yaynevi:16-51


18/318

tutmasn ve sa eliyle taharet almasn.

92- Eb Hreyre (R.A.)'den rivayet edilmitir: Bana birka ta bulv onlarla taharet edip temizleneyim; kemikve tezek getirme.

93- tbn Mes'ud Hazretlerinden rivayet edilmitir:

bni Mes'ud, Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem'e taharette kullanmak zere ve ta ve bir de tezek parasgetirdiinde, Haz-. retL Peygamber, tan ikisini istinca iin ald ve bu pistir, diyerek tezei att.

94- Hazreti Osman (R.A.)'dan rivayet edilmitir:Her kim, benim aldm abdest gibi snnet zere abdest alr ve sonra mmkn olduu kadar gnl huzuru ileiki rekt namaz klarsa, gemi gnah balanr.

95- Hazreti Osman (R.A.l'dan rivayet edilmitir:Herhangi bir adam, gzelce abdestini alr ve namaz klarsa, bu namaz klmcaya kadar, kendisi ile bu namazarasnda mazdan nceki) gnahlar balanr.

96- Eb Hreyre (R.A.)'den rivayet edilmitir:Kim abdest alrsa, burnuna su verip smkrsn ve im de tala istinca yaparsa tek sayda (, be, yedi ta)

kullansn.

97- Eb Hreyre (R.A.l'den rivayet edilmitir.Sizden biriniz abdest ald zaman burnuna su versin, sonra smkrsn. Kim de tala istinca ederse (siliniptemizlenirse) tek sayda ta kullansn. Uykusundan uyanan kimse de ellerini abdest kabna daldrmadan nceykasn; nk uykuda olannz elinin nerede gecelemi olduunu bilmez.

98- Eb Hreyre (R.A.) 'den rivayet edilmitir: Herhangi birinizin anandan kpek ierse, bu ana yedi. kezykasn.

99- Eb Hreyre (R.AJ'den rivayet edilmitir: Mescitte (oturup) namaz vaktini bekleyen kul, abdesti bozul-madka namazdadr. (Namaz kilyormu gibi sevab kazanr).

100- Eb Sad (R.A.)'den rivayet edilmitir:Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem Ensar'dan bir adam huzurlarna artt. Bu zat, ailesiyle mnasebethaline bulunuyordu. Alelacele guslederek bandan su damlar vaziyette huzura gelince, Hazreti Peygamber onayle buyurdu: Galiba seni aceleye getirdik. Byle aceleye getirildiin veya yarda kesmek zorunda brakldnzaman (inzal vaki olmamsa) yalnz abdest alman gerekir. (Bu hadisi erifin hkm sonradan kaldrlmolduundan, inzal vaki olmazsa bile tenasl uzuvlarnn bulumasyla gusul icab etmektedir.)

101- Eb Musa (R.A.)'den rivayet edilmitir:Reslllah Sallallahu Aleyhi ve Sellem bir kapta su getirilmesini istedi. Bu kabn iinde ellerini ve yznykad. Sonra iine pskrtt. Sonra Hazreti Bill ile Eb Musa'ya yle buyurdu: Bundan iiniz, yzlerinize vegslerinize srnz.

102- Hazreti Aie (R.A.) 'den rivayet edilmitir.-

zerime, balan zlmemi (azna kadar dolu) yedi krbadan (su tulumundan) su dknz? belki (hastalmhafifler de) son defa ashabmla buluurum.

103- Mure (R.A.) 'den rivayet edilmitir:Mestleri brak, ben onlar temiz (abdestli) olarak ayaklanma ektim. Muire diyor ki: Bir seferde Resl-iEkrem'in mestlerini karmak iin eildim ve bunun zerine bu hadisi buyurdular.

104 - bni Abbas (R.A.'dan rivayet edilmitir:Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem st itikten sonra (su ile) azn alkalad ve: St yaldr buyurdular.

105- Hazreti Aie (R.A.) den rivayet edilmitir:Herhangi biriniz namaz klarken uyuklarsa, uykusunu alncaya, kadar yatp uyusun; nk iinizden biri uykuluolarak namaz klarsa, belki mafiret diliyor zanmyle kendine svg getirir.

106- Enes (R.A.) 'den rivayet edilmitir:


19/318

Herhangi biriniz namazda iken uyuklarsa ne okuduunu bilecek duruma gelinceye kadar uyusun (ve sonranamazn klsn)

107- bti Abbas (R.A.)'dan rivayet edilmitir:Reslllah Salallahu Aleyhi ve Sellem bir kabristan yan ndan geerlerken kabirlerinde azap ekmekte olan ikikiinin seslerini iitince yle buyurdular:

kisi de azap ekiyorlar ve ektikleri azap da nemli birey yznden deildir. Evet, onlardan birisi, idrarndankorunmazdi. Dieri de, kovuculuk ederdi. Sonra Hazreti Peygamber bir hurma dal istedi ve onu ikiye blerekher bir parasn o iki kimsenin kabir terine dikti ve sonra yle buyurdu: Belki bunlar kurumadklar mddete,bu iki kiinin azablarn hafifletir.

108- Eb Hreyre (R.A.) 'den rivayet edilmitir:Bir bedevi mescidin iinde bevletmi ve halkn eline dmt. Bunun zerine Hazreti Peygamber onlara ylebuyurdu:limeyin ona! Sidiinin zerine bir kova yahut bir bakra su dknz. Siz ancak kolaylatrc olarakgnderildiniz, getirici olarak gn d eri ime d in iz.

109- Esma (R.A.) 'dan rivayet edilmitir:Elbisesine hayiz kan bulaan kadnn durumundan Peygamber Sallalahu Aleyhi ve Sellem Efendimize

sorulunca yle buyurdular:Elbiseyi nce ovar, sonra parmak ular arasnda su ile ovalar ve bol sudan geirir. Sonra onunla namaz klar.

110- Hazreti Aie'den rivayet edilmitinDevaml kan gren (zrl) bir kadn, namaz brakaym m? diye Hazreti Peygambere sorunca, ylebuyurdular:Hayr, (namaz brakma) ,so damar kandr, hayz kan deildir. Hayzin vakti gelince namaz brak ve adetmddetin geince kann bulat yeri ykayp namazn kl. Ancak her vakit namaz iin ab-dest al. Tekrar hayizvaktin gelene kadar (bu ekilde devam et).

111- Hazreti Meymune'den rivayet edilmitir:Kat tereyana den fareyi atn ve fdm olduu yerini evresini kazyp karn ve (geri kalan) yanzyiyiniz. Tereya iine dp len bir fareden dolay durumun sorulmas zerine Hazreti Peygamber bu hadisi

buyurdular.

112- Eb Hreyre'den rivayet edilmitir:Allah yolunda mslmanm ald her yara, kyamet gnnde, vurulduu zaman kan fkrfd ekilde olacaktr.Rengi kan renginde, fakat kokusu misk kokusudur.-

113- Eb Hreyre (R.A.'den rivayet edilmitinBiz, sonda gelen ve'nce gidenleriz... Aknts olmayan durgun suya kimse bevledip sonra onda ykanmasn.

114- Eb Mes'ud Hazretlerinden rivayet edilmitirReslllah Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri Mescid-i Ha-ram'da Kabe'nin yannda namaz klyordu.Secdede iken Ebu Cehil ve onun arkadalar, Kurey'in en azllarndan Ukbe bin Eb Mu-ayt' gnderipPeygamber efendimizin srtna bir hayvan ikembesi koymas zerine hepsi glmee baladlar. Peygamber

Sal-jallahu Aleyhi ve Sellem onlara yle beddua etti:Allahim! Kurey'i sana havale ettim. Allahm! Kurey'i sana havale ettim. Allahm! Kureyin hakkndan gel.Allahm! Eb Cehil hatta Utbe bin Rabia'y, eybe bin Reba'y, Velid bin Utbe'vi. mmeyye bin Halefi ve Ukbebin Eb Muayt' kahret! (Sonra Bedir savanda bu ahslarn hepsi ldrld.)

115- bni mer (R.A.l'den rivayet edilmitirRyamda dilerimi misvaklarken (fralarken), yanma, biri dierinden yal iki adam geldi. Misvak bunlarnkne uzattm Bana, byne (ver), denildi ve ben de yal olana verdim. (Bi hads-i erif yaa bykolanlara hrmet edip onlar ne geirme ye iaret buyurmaktadr. Konumada, yrmede ve br ey ikramedilirken yallar ne alnmaldr.)

116- Ber bin zib (R.A.)'den rivayet edilmitinYatana girip yatmak'istediin zaman, namaz iin alnan ab-dest gibi abdest al. Sonra sa yanna zerine yat.

Sonra yle dua et:Allahiml Sana teslim oldum, her iimi sana braktm. Azabndan korkarak ve sevabm umarak srtm sana


20/318

dayadm. Senden baka snak ve korunak yoktur. Allah'm! ndirdiin kitabna iman ettim, gnderdiinpeygamberine iman ettim.Eer o gece lrsen, ftrat zeresin (yeni domu gnahsz gibisin) . Sen szleri, syleyecein her eydensonraya brak.(Bu hads-i erifi rivayet eden Ber Hazretleri der ki: Ben, bu kelimeleri Reslllah Sallallahu Aleyhi veSelem'in huzurunda bir ka defa okuyup: Allahm! ndirdiin kitabna iman ettim, gnderdiin RESULNE

iman ettim, dediim zaman, Hazreti peygamber bu son cmlemdeki ifadeyi kabul etmeyip: GnderdiinPEYGAMBERNE, diye syle! buyurdular. nk rsal kelimesinden Resul manas kmaktadr. Bununtekrarna lzum yoktur. Nebi kelimesi kullanldnda her iki sfat da duada yer alm olur.)9

GUSL BAHS

117- Ctibeyr bin Mut'im (R.A.)'den rivayet edilmitir:Ben ise (yle guslederim): defa suyu bamdan aa dkerini (btn vcudumu ykarm.)

118- Eb Hreyre (R.A.)'den rivayet edilmitir:Bekleyiniz! Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem, bu sz, gusl icab ettii halde unutarak gustletmemiolduunu hatrlamalar zerine mihrapta syledi ve sa&dethanelerine dnp guslettikten sonra tekrar bize geldive namaz kldrd.

119- Eb Hreyre (R.A.)'den rivayet edilmitir:sraloullar plak olarak ykanr ve birbirlerinin avret yerlerini grrlerdi. Hazreti Musa yalnz banaykanrd, tsrailoul-lan, vallahi Musa'nn bizimle beraber ykanmaynn tek sebebi, kasnn kk oluudur,dediler. Bir gn Hazreti Musa Aleyhisse-lam, ykanmaa gitti. Elbisesini bir ta zerine koydu. Ta yuvarlanncaelbiseyi de beraberinde srkledi. Hazreti Musa, ey ta, elbisem, ey ta, elbisem, diyerek tan ardndan komayabalad. srail oullar Hazreti Musa'y grdler ve dediler ki: Vallahi Musa'da bir zr yok... Nihayet HazretiMusa elbisesini ald ve (fkesinden) taa vurmaya balad Eb Hreyre Hazretleri der ki; vallahi, Hazreti Musaassiyle (deneiyle) taa vurarak alt veya yedi iz brakt.

120- Eb Hreyre (R.A.)'den rivayet edilmitir:Hazreti Eyyub Aleyhisselm plak olarak ykanrken (gkten) zerine altndan ekirge dt. Hazreti Eyybbunlar eteine doldurmaya balaynca Cenab Hak ona yle nida etti: Ya Eyyb! u-grdklerinden seni

mstani (ihtiya d) klmam mydm? Hazreti Eyyubt Evet, izzetin ve cellin hakk iin, sen beni (bylednyalkeylerden) mstani kldn? ancak senin bereket ve ihsanndan doygunluk olmaz, cevabm verdi. Buhad-i erif, dnya menfaati ile ilgili olarak Eyyub Aleyhisselm'a bir knama mahiyetinde gelip, plakguslettiinden tr knanmad iin kimsenin grmeyecei bir yerde plak olarak gustletmenin cevaznadelil'gsterilmektedir.)

121- Eb Hreyre (R.A.) 'den rivayet edilmitirNerede idin, ya Eb Hreyre? Sbanellah! M'min kirlenmez(Rivayet edildiine gre, Peygamber SellaUahu Aleyhi ve Sel-l'em Medine'de bir yolda Eb Hreyre ilekarlat. Eb Hreyre c-nb halinde bulunduu iin Peygamber efendimizden svarak evine gitti. Cnb haliile Hazreti Peygamberin huzuruna varmak istemedi. Eve gidip gusletti, sonra Hazreti Peygamberin huzurunaknca, Peygamber ona sordu: Neden katn? Eb Hreyre (R,A.) dedi ki:

Ya Reslallah! cnb idim, sizinle taharet zere olmakszn bulumay uygun bulmadm.Bunun zerine Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem efendimiz yle buyurdular: Sbhanellah, mminkirlenmez. (Cnblk, maddi deil, manev bir kirliliktir. Cnp iken grmek ve tokalamakta beis yoktur.)

122- Hazreti mer (R.A.)'den rivayet edilmitinHazreti mer, Reslllah Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretlerine: Herhangi birimiz cnb olduu haldeuyuyabilir mi? diye sorunca yle buyurdular:Evet abdest alarak, cnb olduu halde uyusun, (bu abdest mstehabdr.)

123- Eb Hreyre (R.A.)'den rivayet edilmitir:Bir erkek, karsnn drt buda (kollar ve ayaklar) arasna girer de ona yklenirse (inzal vaki olsun veyaolmasn) gusletmesi gerekir..(Tenasl uzuvlarnn iice gelecek biimde bulumas, gusl gerektirir.)10

9 mer Ziyaeddin Daistni, Zbdetl-Buhari, Hisar Yaynevi:52-6110 mer Ziyaeddin Daistni, Zbdetl-Buhari, Hisar Yaynevi:61-64


21/318

HAYZ BAHS

124- Hazreti Aie'den rivayet edilmitir:Hac esnasnda adet gren Hazreti Aie'nin mteessir olup alamas zerine Peygamber Sallallah Aleyhi veSellem ona yle buyurdu:

Neyin var senin, adet grdn iin mi alyorsun? Bunda bir beis yoktur. nk bu adet hali, Allah TealHazretlerinin Adem aleyhisselm'n kz evldlarma takdir ettii bir husustur. imdi sen haclarn yapaca her iiyap; yalnz KBE'yi tavaf etme.

125- Eb Sad El-Hudr (R.A.)'den rivayet edilmitir:Ey kadnlar topluluu! Sizler ok sadaka veriniz, nk bana cehennem ehlinin ou olarak gsterildiniz.(Sonra kadnlar, ne den cehennem7ehlinin ou biziz? diye sormalar zerine) Hazreti Peygamber onlara ylebuyurdu: Siz ok lanet okursunuz ve en yakn adamnza nankrlk edersiniz. Salam iradeli kiinin aklnekmekte, siz akl ve dini az kadnlardan daha glsn grmedim. (Sonra kadnlar sordular: Aklmz vedinimiz neden eksiktir? Buna cayeben de) Peygamber Allallahu Aleyhi ve Sellem yle buyurdular:Kadnn ahidlii, erkein sahiciliinin yans kadar deil mi (iki kadnn ahidlii bir erkek yerine gemez mi)? te bu hal, kadnn aklnn noksanlmd andr. Bir kadn hay iz olduu zaman namaz klmaz ve oru tutmaz;bu da dinin noksanlndandr.

126- Hazreti Aie (R.A.)'den rivayet edilmitir:Adet halinden sonra nasl gusledileceim soran bir kadna Peygamber Sallallah Aleyhi ve Sellem gerekli +arifiyaptktan sonra ykanma' akabinde naho koku eseri kalmasn diye ona yle buyurdular:Bir para misk alp onunla (pis kokulardan) temizlen. Kadn bu szn manasn anlamad ve nasltemizleneyim? diye sordu. Aleyhissalt vesselam Efendimiz, Sbahanellah! Temizlenite! bu yurdu. Huzurdabulunan Hazreti Aie hemen o kadncaz kendine ekerek, kandan kalabilecek koku eserini giderme kiinmiskten yararlanmasn kulana fsldad.

127- Hazreti Aie (R.AJ'den rivayet edilmitir:Hazreti Aie der ki: Umre iin ihrama girdikten sonra adet grdm. vBunun zerine Peygamber allallahuAleyhi ve Sellem bana ,yle dedi: Sa balarn z ve tara. Umre'den vazge.

128- Hazreti Aie (R.A.)'den rivayet edilmitir: . Her kim umre yapmak isterse yapsn. Ben de kurbanlkfhedy) getirmi olsaydm, umre yapardm. (Sen ya Aie, umre iin ihrama girdikten sonra adet grdnden)umreden vazge, sa balarn z ve tara. Sonra hac iin ihrama gir.

129- mm Atyye (R.AJ'den rivayet edilmitir: Gen ve yal ve aybal kadnlar dar kabilirler. Bunlarhayrl (yararl) meclislerde de mminlerin dua ve zikirlerinde bulunsunlar. Ancak hayiz halindeki kadnlar,ibadethanelere giremezler. Bir kadn, Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem'e: Feracesi olmayan kad n neyapar? diye sorunca, yle buyurdular: Arkada, feracesinden ona giydirsin.

130- Hazreti, Aie'den rivayet edilmitinMina'dan Mekke'ye dndkten sonra Hazr,eti Peygamber efendimizin zevcelerinden Safiyye'nin adet grmesizerine, Hazreti Peygamber, Hazreti Aie'ye hitaben yle buyurdu: Sanrm ki Safiyye bizi burada tutacaktr.Sizinle beraber (farz, ziyaret) tavafn yapm myd? O halde kabili*siniz11

TEYEMMM BAHS

131- Cabir(R.A.)'den rivayet edilmitir:Benden nce hi kimseye verilmemi be ey bana verildi: 1) Bir aylk mesafeden dmanmn kalbine salnankorku ile zafer kazandrldm. 2) Her yer benim iin namazgah ve (gerektiinde) temizleyici (teyemmmdeolduu gibi su yerine geer) klnd. mmetimden her kime namaz vaktine kavuursa, (mescid art olmaksznbulunduu yerde (namazn klsn, (ve su bulamazsa toprakla-teyemmm etsin). 3) Ganimet mallar bana hellklnd; halbuki benden nce hi kimseye hell klnmamt. 4) Bana en byk efaat yetkisi verildi. 5) Herpeygamber zellikle kendi kavmine gnderilirdi; ben ise, btn insanlara peygamber olarak gnderildim.

132- Ammar bin Yasir (R.A.h'den rivayet edilmitiriAmmar, abdest azalarnn hepsini meshetnek suretiyle teyem*. mm aldn Harzeti Peygambere anlatmas



22/318

zerine yle buyurdu lar:yle yapman (iki elini taharet niyeti ile iki defa topraa vurup birinci vurula yzn ve ikinci vurulakollarn meshetmen) sana kfi gelirdi.

133- mran ibni Husayn (R.AJ'dan rivayet edilmitir:Zarar yok, yahut (sefer yorgunluu ile uyuya kalp sabah namazn elimizde olmadan karmak) zarar etmez.

Haydi yola knz. (Gaziler biraz yrdkten sonra namaz klmak iin konakladlar ve abdet alp topluca namazkldlar. Bu namaz sonunda bir kiinin cemattan ayr olarak durmakta olduunu gren Peygamber Sallal-lahuAleyhi ve Sellem ona): Cematla namaz kalmaktan seni engelli-yen nedir? buyurdu. (Adam, cnub oldum,ykanmaya yetecek suyum da yoktu. Bundan dolay cemaata katlamadm, diye cevab verince, PeygamberAleyhissalt vesselam ona yle buyurdu).- Pak toprak ile teyemmm et, yeter (Sonra iki-kii ard ve onlarabuyurdu ki: Gidin, su araynz. Hem kendiniz ier, hem de hayvanla rnz sularsnz. (Sonra su gelince, o cnubolan adama hitaben Hazret! Peygamber): Al, u suyu zerine dk, buyurdular. (Sonra kendisinden su teminedilen kadm iin) ona yardm toplaynz, (diye emretti. Sonra kadncaza krbalar dolu olarak iade edilince,Peygamber ona yle buyurdu): Biz senin suyunu harcamadk. Cenab Allah bize su verdi. (Peygamber'inmucizesi olarak, alman sudan ihtiyalar grlm ve krbalar da yine dolu olarak iade edilmiti).12

NAMAZ BAHS

134- Enes (R.AJ'den rivayet edilmitir:Mekke'de iken evimin (ikamet etmekte olduum mm Ha-nfnin evinin) atsnda bir yark ald. DerkenCibr Aleyhisse-lam inip gsm yard. Sonra zemzem suyu ile ykad. Sonra hikmet ve imanla dolu br altntas getirip onu gsme boaltt. Sonra gsm kapad. Sonra elimden tutup beni birinci ge kard. Birincige vardmda, Cibril Aleyhisselm, gn bekisine hitaben: A dedi. Beki: Kim o? diye sordu. HazretiCibril: Ben Cibril'im dedi.Beki: Yannda kimse var m? diye sordu.Cibril: Evet, beraberimde Hazreti Muhammed SallaUahu Aleyhi ve Sellem var, dedi.Beki: Davet edildi ni? diye sordu.forl: Evet, dedi. Beki, yolu anca biz birinci ge ykseldik ve oturan bir adamla karlatk. Sanda vesolunda bir sr karaltlar vard. Sana bakt zaman glyor, soluna bakt zaman alyordu. Bana, merhabasalih peygamber ve saln evlt, dedi. Cebrail'e, bu kimdir? diye sordum.Cibril; Bi zat Hazreti Adem Aleyhisselm'dr. Sanda ve solundaki karaltlar onun zrriyetinin ruhlardr.

Bunlardan sadaki-ler cennetlik olanlardr. Solundaki karaltlar ise Cehennemlik olanlardr. Bunun iin, satarafna baknca gler, sol tarafna baloncaalar, dedi.Sonra Cibril beni ikinci kat semaya kard. Gn bekisine a, dedi ve o da nceki beki gibi sorular sordu vekap ald. Cibril, Peygamberle birlikte dris Aleyhisselm'a uraynca,dris Aleyhisselm: Merhaba saih Peygamber ve salih karde! diye selmlad. Bu kimdir? diye Hazreti Cibril'esordum. Bu zat dris Aleyhisselm'dr, dedi. Sonra Hazreti Musa Aleyhisselm'a uradm. O da: Merhaba salhPeygamber ve salih karde! dedi. Bu zat kimdir? diye sordum. Musa Aleyhisselm'dr, dedi. Sonra Hazreti saAleyhisselm'a uradm. O da: Merhaba Salih Peygamber ve salih karde! dedi.Bu zat kimdir? diye sordum. s Aleyhisselm'dr. dedi. Sonra Hazreti brahim Aleyhisselm'a uradm. O da:Merhaba salih peygamber ve salih oul! dedi. Bu kimdir? diye sordum. brahim Alev-hisselm'dr, dedi. Sonra oderece ykseklere karldm ki (Levh-i Mahfuz'a yaz yazan) kalemlerin gcrtsn iitebildiim bir seviyeyevardm. Sonra orada Alah Teal Hazretleri mmetimin zerine gece ve gndz elli vakit namaz farz kld.

Bununla geri dndm. Hazreti Musa'ya uradmda, Cenab Hak mmetine ne farz kld? diye sordu. Elli vakitnamaz, dedim.Musa Aleyhisselm: Rabbine mracaat et! mmetinin buna gc yetmez, dedi. Ben de mracaat ettim ve Allahbir miktar indirdi. , Sonra Hazreti Musa'ya dndm ve, bir miktarn indirdi, dedim. Musa yine, Rabbinemracaat et; mmetinin buna da gc yetmez, dedi. Tekrar mracaat ettim. Cenab Hak bir miktar daha indirdi.Sonra Hazreti Musa'ya dndm. Musa yine, Rabbine mracat et, mmetinin buna da gc yetmez, dedi. Tekrarmracaat ettim ye Cenab Hak: Bu namazlar, say bakmndan be ve faka* sevab bakmndan ellidir. Benim katmda hkm deimez,buyurdu. (Her vaktin on sevab olmakla be vaktin elli sevab vardr). Sonra Hazreti Musa'nn yanna dndm.Yine, Rabbine mracaat et, dedi ise de,Rabbimden haya ediyorum (br daha dnemem), dedim. Sonra Cib-lil Aleyhisselm beni al p gtrd ve Sidre-iMnteha*ya ulatrd Sidre aac, ne olduunu bilemediim eitli renklerle kapl idi. Sonra Cennete sokuldum.Orada inci dizileri ve misk gibi toprakla karlatm.



23/318

Mtercim:te bu sr ve Mi'rac-i erif olay alimlerin ouna gre Hazreti Peygamberin hicretinden bir sene veya on yediay nce Receb ayj-nm yirmi yedinci pazartesi gecesinde meydana gelmitir. Bir ksmna gre de, nbvvet'dendrt - be sene sonra ve hicretten sekiz sene nce olmutur? Sarih Barma da bu gr tercih etmitir. Bir dePeygamber efendimizin sr's (Mekke'den Kuds'e kadar geceleyin gtrlmesi) ve Miralar (Kuss'dengklere, Kabe Kav-seyn'e y/kseltilmesi) ayn gecede meydana gelmitir. Her ikisi de uyank halde, beden ve

ruh ile olmutur. Mekke-i Mkerrem e'den Kuds-i jerife ve Kuds'den semavata ve gklerden de Allah'n dile-dii yere ykseldii, ehli snnet alimlerinin ounluunca sabit ve muhakkak olduunda asla phe ve tereddtyoktur. u kadar var ki, Kuds'den teye gitmedi ve gklere ykselmedi, diyenler kfre varmazlarsa da, Kuds'ekadar olan sr'sn inkrdan dolay kfr lzm gelir.Isr ve Mira vak'alarmm bedenle olduunu inkr ederek yalnz ruh ile idi, yahut Peygamber uyurken ryadaoldu ve peygamberimizin erefli vcudlan yataktan ayrlmad, diyen kimse kfir olmaz; nk Peygamberlerinryalar, imamlar arasnda ittifakla aynen ilh vatiydir. Ayrca ashabdan bazlarnn inanc da, olayn doru vegzel ryadan ibaret olduundan byle demek kfr gerektirmez. Bununla beraber Ehl-i Snnet itikad, sr veMira olaylar, uyank halde iken beden ve ruhla birlikte meydana geldii, yolundadr. Kastaln ve Barnaerhlerinde byle nakledilmi ve terceme edilmitir.

135- mm Hni (R.AJ'den rivayet edilmitir:Bu kadn kimdir? Merhaba mm Hami Senin himaye ettiin bizim de himayemiz altndadr, (onu kardein Ali

ldremezMtercim :mm Hni, Hazreti Ali'nin kz kardei olup bni Hbeyre'nin ldrlmesine Hazreti Ali srar ediyordu. Halbukidaha nce mm-Hani bu adama hayatn korumak iin teminat (eman) vermi olduundan PeygamberSallallahu Aleyhi ve Sellem'e mracaat etti ve bu dilei, de kabul buyuruldu. (bni Hbeyre, mm Hni'ninkocas olup Mekke'nin fethinde iman etmeyerek kam ve mrik olarak lmtr. Hazreti Ali, bni,Hbeyre'yildrmek niyetinde idi. Buna karlk da mm Hani, bni Hbeyre'ye teminat vermiti ve bu teminatn daHazreti Peygambere ileterek kesinletirdi. Hads-i erifin namaz blm ile ilgisi u: mm Hani; Peygamberefendimizin sa-adethanelerine vard zaman, kz Hz. Fatma'nm tuttuu perde^ nin arkasnda ykanyordu. erigirenin kim olduunu gremedikleri iin: Bu gelen kadn kimdir? diye sordu. Sonra bir rtye brnerek sekizrekt kuluk namaz kld. te tek elbise ierisinde namaz klmann caiz olduuna dair bu hadisi erif bize delilolmaktadr. ISadeletirenl.

136- Eb Hreyre (R.A.)'den rivayet edilmitir.Yalnz belden aa giyilen ihram gibi bir para giysi il namaz caiz olur mu? diye Hazreti Peygamberesorulmas zerine yle buyurdular: Hepinizin de iki esvab var m ki? (ki para ihram herkesdebulunamyaca cihetle yalnz beden aasn rtecek bir elbise ile namaz caizdir.)

137- Eb Hreyre (R.AJ'den rivayet edilmitir:Herhangi biriniz, (omuzlarn rtmeye yeten) bir giysiyle omuzlarn rtmeden namaz klmasn.(Bol ve geni bir elbisesi veya iki parada nibaret elbisesi bulunan kimse, belden yukar omuzlarn Gitmeksizinnamaz klmas1-Her ne kadar bir elbiseye belden aa sarlarak, namaz klmak imkanszlk sebebiyle caiz ise,de, namazn adabna uygun olan imkn halinde belden yukarsn da rterek namaz klmaktr. fSadeleti-ren).

138- Eb Hreyre (R.A.)'den rivayet edilmitir:Her kim bir rt iinde namaz klmak isterse, o rty apraz lamasna kullansn, sa ucunu sol omuzuna ve sol

ucunu da sa-omuzuna getirsin. .

139- Cabir (R.A.) 'den rivayet edilmitinEy Cabir! Byle gece vakti gelmenizin sebebi nedir? (Ziyaret sebebinin ne olduunu anlattktan sonra,Sallalahu Aleyhi ve Sel-lem Efendimiz bana yle buyurdu): Bu grdm ey ne biim kuanma? hramn eergnise ona araf gibi brn. Eer darsa yalnz belden aasna kuan.

140- Sehl (R.A.)'den rivayet edilmitir:Erkekler secdeden kalkp duruncaya kadar, siz kadnlar balarnz (secdeden) kaldrmaynz (erkeklerinarkasnde namaz klan kadnlar, elbiseleri msait olmayan erkeklerin avret mahallerine bakmasnlar.)

141- Muire (R.A.)'den rivayet edmitir:Ey Mure! Su matarasn al. (Peygamber hacetini grp dndkten sonra elitfe su dktm. Abdest ald ve

mestlerinin tizerine meshetti. Sonra namaz kld;.)


24/318

142- Enes (R.A.)'den rivayet edilmitir!Peygamber Sallalahu Aleyhi ve Sellem Hayber'in fethinde kez: Allahu Ekber, Hayber y kld. Biz, birkavmin sahasna indii miz zaman,, o ihtar edilenlerin sabah, zindan olur! buyurdu. Bu fethin akabinde ashabkiramdan Dihyetl-Kelb gelip, Ye Reslal-lah! dedi, esirlerden bir cariye bana ver. Hazreti Peygamber, been-diini cariye olarak al, byrd. Dihy^e bu cariyeler iinden en sekini olan Safiyye'yi isteyince ashabdan . biriDihye'ye Hazreti Safiyye'yi lyk grmeyip durumu Hazreti Peygambere iletmesi zerine, Hazreti Peygamber,

Dihye'yi arn diye buyurdu. Dihye huzura gelince ona, Esirler arasndan baka bir cariye se buyurdu.Sonra Peygamber Sallalahu Aleyhi ve Sellem Hazreti Safiyye'yi zad ederek onu kendine nikahlad ve ertesign dn ziyafeti iin ashab kirama yle buyurdu: Kimin neyi varsa getirsin. Ashab kiram da yanlarndamevcut olan hurmar ya, kavut gifc eyleri bir araya getirip dn yemei hazrland.(Hads-i erifin namaz bahsinde zikredilmesinin sebebi u: Hay-i>er gazasna kld zaman daha Hayberiine girmeden bu kasabann dnda sabah namazn, sabahn alaca karanlnda klm olmalar beyanndadr.Esade etirenl

143- Hazreti Aie'den rivayet edilmitir:Bu lemeli ve srmal kaftanm Eb Cehm'e ve onun sade kaftann da bana getirin; nk bu kaftan, az ncenamazmda beni megul etti.(lemeli ve all-pullu elbiselerle, erkeklerin namaz klmalarnn sakncal olduunu bu hadis-i erif "beyanetmektedir. Hazreti Peygamberin bu srmal elbiseyi Eb Cehm adndaki sahabiye gndermesi, onu giymesi iin

deil, satp deerlendirmesi iin olduu kaydedilmektedir.) [Sadeletireril

144- Eries (R-A) deja rivayet edilmitir:(YaAje), u rtn nmden kaldr, zira resim ve ekilleri namazmda fikrimi elmektedir. (Bu resimler/filerimi megul e,tme-sin. Gzmn nnden onu kaldr.)

145- Ukbe *R.A.)'den rivayet edilmitir:Bu pekli, takva sahibi erkeklere gerekmez (haramdr.)

146- Ene (R.A.)'den rivayet edilmitir:Kalknz, size namaz kldraym. (Hazreti Peygamber bunu M-leyke'nin evinde syledi.)

147- Enes (R.AJ'den rivayet edilmitir:

Her kim bizim gibi namaz klar, kblemize ynelir, kestiimizi yerse, o kimse Allah Teal Hazretlerinin vePeygamberinin taahhd altnda bulunan mslmandir. Sakn Allah'n taahhdn bozmaynz. (Bu vasflartayan bir mmine ilimeyiniz, ona taarruz etmeyiniz).

148- bni Abbas (R.A.)'dan rivayet edilmitir:Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem KEE'ye girip her kesinde dua ederek dar kt. Makam-brahim'de Kabe'ye doru iki rekt namaz kldktan sonra Kbe'y iaretle; tte kble budur, (kyamete kadarmslmanlarn kblesi bu Kabe'dir) buyurdular.

149- bni Mesud (R.A.)'dan rivayet edilmitir:Ne olda?. Eer namaz hususunda bir yenilik olsa (Allah katndan yeni bir vahy gelse), phesiz onu-sizesylerdim. Ancak ben de sizin gibi bir insanm; siz unuttuunuz gibi ben de unuturum. Ben (namazda)unutursam, bana (iaret ve ikazla) hatrlatn. Herhangi biriniz namaznda (ka rekt kldna dair) tereddt

ederse doruyu aratrsn ve ona gre tamamlasn. Sonra selm versin, arkasndan da iki secde yapsn.Aklama : Bir gn Peygamber Sallallahu Aleyhi ve SellemHazretleri le namazn hikmet icab unutarak be rekt kldrm-, lard. Ey Allah'n Resul, namaz hakkndayeni bir emir mi geldi? diye kendisine sorulunca, Peygamber: Ne oldu? ki byle bir soru soruyorsunuz,buyurdu Cemaat: Ya Reslallah, namaz be rekt klnd, dediler. Sonra sehiv (yanlma) secdesi yaptlar.Yanlma secdesinden sonra da bu hadis-i erif varid olmutur.

150- Enes (R.A.) 'den rivayet edilmitir!Herhangi biriniz namaza durduu zaman, hi kukusuz Rab-bisiyle konumakta veya Rabbi, kendisiyle kblearasnda bulunmaktadr. O halde kblesi tarafna veyst sa yanna tkrmesin. Ya-sol yanna yahut ayannaltna tkrsn, yahut da yle yapsn, diyerek eteinin bir ucunu ald, orasna tkrd ve sonra k*lad.

151- Enes (R.A.)'den rivayet edilmitir:

Cami iine tkrmek hatadr. Bunun keffareti ise, tkr yere gmmektir. (O devirde mescitlerin zeminikum veya toprakt Hah veya hasr gibi yayglar yoktu.)


25/318

152- Eb Hreyre (A.B.J'den rivayet,edilmitinEy cemaat, benim nmn, yalnz urada olduunu mu sanyorsunuz? Vallahi huu ve rku'unuz gzmdenkamaz.; Ben sizi arkamdan da griirtim.MtercimPeygamberlik mucizesi olarak grme ve mahade etmede alt yn kendilerine e,it idi. Peygamber Sallallahu

Aleyhi ve Sellem eya. ve varlklar, her yanndan, grrd; Bu da, hadisleri aklayan limlerin beyanna greya kalb ve nbvvet basireti ile yahut iki krek kemii arasndaki nbvvet peygamberlik) mhrne .yakn ineucu kadar kk ve madd engellerin, tesirinden uzak iki nurlu gzleri vastasyla; grrler.

153- Enes (R.A.'den rivayet edilmitir!(Bahreyn'den gelen mal ve para iin) onlar Mescide boaltn buyurdu. Mescide boaltld. Sonra mal taksimisrasnda Hazreti , Peygamberin muhterem amcas Abbas gelip: Ya Reslallah! Bedir savanda esir edildiim,zaman kendimin ve kardeim olu Akil'in kurtulu fidyemiz olan ok miktardaki mal dediimden dolay skntve zaruret ekmekteyim. Ltfen bana da'maldan ihsan buyurunuz, diye rica etti, Merhameti bol PeygamberSallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri: Muhterem amcam! stediin kadar*al, bu yurdular. Hazreti AbbasRadyallahu Anh da bir uval doldurarak srtna almak iin urat ise de buna gc yetmedi. Bu uval srtmakaldr diye Peygamberden rica etti, Hazreti Peygamber.- Hayr, olmaz buyurdu. Bu defa Hazreti Abbas, yaReslallah mevcut olanlardan birisine emrediniz de o kaldrsn, dedi. Efendimiz : Hayr,,olmaz cevabn

verdiler. Bunun zerine Hazreti Abbas midini keserek aresiz, _ bir miktar eyay Mescidi erifedkt. Geri kalan omuzna kaldrmak iin abalad ise de yine ar geldiinden ayni ekilde ricada bulundu.Hazreti Peygamber onun bu arzusuna uymadndan Hazreti Abbas tamamen midini kesmi olup ancak;keridisinin kaldrabilecei miktar alkoyup- dikerlerini Mescide brakmt. Bu defa para ile dolu koca uvalzorla omuzu-na alp evine doru vq1& koyuldu. riaz,$i Peygamber, insan ksmnn maldan gz doymadnahayret ederek Hazreti bbas' gzden: kayboluncaya kadar izlediMtercim ;Bu kadar fazla malm yalnz Hazreti Abbas'a ihsan buyurulmas nn sebep ve hikmeti: Ey Peygamber!Ellerinizdek esirlere de kit Eer Allah kalelerinizde hayr olduunu bilirse, sizden (fidye olarak) almandan dahaiyisini size verir ve sizi balar. Allah Ga-fr'dur. Rahm'dir mealindeki Enfal suresinin 70. ayeti kerimesi ninzel bir tasdiki idi, Hazreti Abbas bu nimete kavumu olmak rneini vermitir. nk bir ka sene nce nazilolan bu ayeti kerime, ki: Ey Peygamber! Elinizde bulunan Bedir vak'as esirlerine de ki: Ey esirler! Siz, slmerefi ile ereflenerek yrekten iman-eder. Allah Teal'nn rzasn kazanmaya gayret edip koarsanz, bize

vermi olduunuz kurtulu fidyenizden kat kat fazlasn Allah Teal size verir,"hkmnn ak mucizesinitasdik iin Hazreti Abbas'a verilen bolca' ma'm, yalnz Peygamberin kendi ihsan olmayp Allah'n hususi birihsan olduunu alimler beyan etmilerdir.

154- tban bin Malik (R.A.)'den rivayet edilmitir.(Ensar'n byklerinden ve Bedirlilerden tban bin Malik Radyallahu Anh Hazretleri bir Cuma gnPeygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem'in huzurlaryle ereflendiklerinde, tam bir edebe, ya Re-elalah,gzlerime inen perde ve zafiyet sebebiyl baz karanlk ve amurlu Havalarda imam bulunduum mahallemizcamiine gidemiyorum. Byle baz meru zrlerim knca evimde oluk-ocukla cemaat olarak namaz klmakiin. bir odam namazgah edinmek istiyorum. Ltfen ilk defa olarak sizin teriflerinizle bu odamda namazklarsnz, manev bereketlerden baka btn ev halkmzn ibadete olan arzu ve gayretleri kat kat artacaktr;teriflerinizi istirham ediyorum, diye rica edince, Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem yle buyurdu):Gelirim, tnaallah! Ertesi gn mer ve ashabdan baz ileri gelenler olduu halde tban'm evini ereflendir-

diler. tban'a: Evinizin neresinde namaz klmam istiyorsunuz? buyurdular. tban: Ya Reslallah, mnasibbuyurursanz urasdir. diyerek bir oday gsterdi. Bunun zerine Peygamber Sallallahu Aleyhi ve SellemHazretlerinin emirleriyle beraberinde bulunanlarn hepsi iki- saf cemaat olarak le namazn yahutpeygambere mahsus nafile namaz veya kuluk namazm kldlar. Sonra Peygamber Sallallahu Aleyhi veSellem'in teriflerinin byk nimetinden haberdar olan btn o mahalle halk tban bin Malik'in evine koarakhepsi orada. Hazreti Peygamberin huzurlarnda bulunmak eref ve mutluluuna kavutular. Sonra tbanHazretleri tarafndan daha nce hazrlanm olan Hazire adndaki nefis yemek, hep bir 'likte yiyildi. tbanailesini kyamete kadar ihya buyurdular. Bu arada mecliste bulunanlardan biri, bir mnasebetle yle dedi: Btn mahalle halkmz, Cenab Peygamberin mbarek yzn grmek mutluluuna ererek bu byknimetin krnde bulunduklan halde; mahallemizin ileri gelenlerinden Malik bin Dhayin bundan mahrumoldular. Acaba meru bir mazeretleri mi oldu da gelip eref ve feyiz kazanamadlar? Bu sze karlk olarakmecliste bulunanlardan biri yahut ev sahibi olan tban Hazretleri dedi ki: Braknz u mnafk (Malik ibni Dhayin'i)! O, Allah' ve Peygamberini sevmeyen bir mnafktr. Onun

iin buraya gelmez, Bunun zerine Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem buyurdular ki: Byle syleme!Onun, Allah rzasn kasdederek L LAHE LALLAH dediini duymusunuzdur.


26/318

tban Hazretleri yine sznde srar ederek: Ya Reslallah, u var ki, bu adam bir takm dmanlarmza, ve mnafklara talimat vermekten geri kalmayponlara yardmc olduunu grmekle esef .duyuyoruz. Tekrar Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem ona ucevab verdiler: Allah Teal Hazretleri, rzasn talep ederek LA. LAHE LLALLAH diyen kimseninvcudunu cehennem ateine haram, klmtr. (Bunun iin siz yine Malik bir Dhayin'e kt zan,beslemeyinizve onu ekitirmeyiniz.)

155- Hazreti Aie'den rivayet edilmitir:Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem'in muhterem zevcelerinden Eb Sfyah kz m Habibe ve Ebmeyye kz mm Seleme (Allah her ikisinden raz olsun) Habeistandan, Neca'nih lkesinden Jtfedine-iMnevvere'ye dndkleri zaman, ad geen lkede grm olduklar kilise ve mabedlerdeki resim ve ekilleriHazreti Peygambere arz edib anlattlar. Buna kar Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem yle buyurdu:Onlar, ilerinde salih (ok tutulan ve beenilen) adam bulunur da lrse kabri rerine tapmak kurar ve ogrdnz resim ve heykellerle donatrlar. Kyamet gn Allah katnda yaratklarn en eriri ite onlardr.

156- Hazreti Enes'den rivayet edilmitir:Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem Medine-i Mnevvere'ye hicretlerinde, medineli ashab (ensar)'mbyklerinden Ebu Eyyb E ensri'nin saadet hanelerine misafir olarak muvakkaten inmilerdi. Medne-iMnevvere'nin imdiki Ravza-i Mutahara'si ye Harem olan yer, o zaman Beni Neccar kabilesine ait bostan idi.

Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem bu kabilenin ileri gelenlerini huzurlarna davet ettiler ve onlara: Bubostannz bana satnz buyurdular. Orada bir mescid yapmak istediklerini Beni Neccar kabilesine bildirdiler.Onlar: Vallahi, biz o bostanmz Allah rzas iin vakf ettik, para almayz, dedilerse de, bu bostanda bazyetimlerin de hissesi bulunduundan Hazreti Peygamber bir ka misli kymetini deyerek imdiki Mescid'inasln bina ettiler. te bu inaat esnasnda ashab kiram ne'e ve sevinlerinin belirtisi olarak Allah' tebih vePeygamberi medih yolunda iirler okuyorlard. Bunlar duyan Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem ylebuyurdu:Ya Rab! Hayr ve saadet ancak_ahiretin hayr ve saadetidir kafiye ve vezin uygumu

157- bni Abbas Hazretlerinden rivayet edilmit

Documents

zubdetulbuhari