8/17/2019 260110140084_ai Siti Rika F_modul 3
1/23
LAPORAN AKHIR PRAKTIKUM III DAN IV
PEMERIKSAAN MUTU BAHAN BAKU PARASETAMOL DAN POTIO
PARASETAMOL MENGGUNAKAN SPEKTRO UV-VIS
NAMA : AI SITI RIKA FAUZIAH
NPM : 260110140084
HARI/TANGGAL : SELASA, 29 SEPTEMBER & 6 OKTOBER
2015
PRAKTIKUM
ASISTEN :1 HAS!A A"#AN
2 HESTI $U%ITA SARI
LABORATORIUM ANALISIS FARMASI
FAKULTAS FARMASI
UNIERSITAS PA#$A#$ARAN
$ATINANGOR
2015
8/17/2019 260110140084_ai Siti Rika F_modul 3
2/23
ABSTRAK
T'()* +()-.-) '.) 3')) -.)()7 +) -.))7 '*)+) ))3')(
)-. +) '(-3 ))3')( +') '.)-) '+' 3'-7' .; 3'+)-) +)() '(-3 ))3')(
=). 3''3) 42,25>
K)) -.: . -.)()7, . -.))7, 3'- .;
8/17/2019 260110140084_ai Siti Rika F_modul 3
3/23
ABSTRACT
Have been done qualitative and quantitative testing of standard paracetamol and
elixir paracetamol used spectrophotometric uv-vis method. The purpose of it to know
the concentration of paracetamol in standard and elixir paracetamol. Paracetamol is
an analgetic and antipyretic drug that usually use by the people. The concentration
of purity paracetamol based on F is !"#-$%$#.. &ualitative testing that was used
based on F' that were organoleptic testing' solubility testing' pH identification' and
colouring identification. The principle of quantitative testing used spectro uv-vis is
absorption the light on the sample that was accepted by the detector and then the
value of absorbance was shown on the screen. This principle agreed with the
(ambert-)eer rule. The concentration paracetamol of standard paracetamol was
*+'!+# whereas on the elixir was *,',+#.
ey words/ qualitative and quantitative testing' spectro uv-vis' paracetamol
8/17/2019 260110140084_ai Siti Rika F_modul 3
4/23
I.PENDAHULUAN
II P))3')( ')+.
+)- -.) +) 98,0 > +) +)-
('* +) 101,1> 8H9 NO2,
+*. '*)+) @) =) '()*
+-'-) C#'-'3 RI, 199D
III E( )+)()* 3'+))
'.) ().) =) '.=)
)3) +) ). 3'+), ')+.
3'() ), .) @) ))*)
3'' .() +) )). @) ')3
()=), @) '?)), @) '?),
+) @) ')?', +.)-)
3')) ) +)() S')) '().
.)) +.)-) ')( =)
+)-3.+-) ..- ''
-'().) ) #)) +))*-)
(3'(, 3(, +)
('(-(: 3')) ')
.() +)) +.)-) 3. .()
C#'-'3 RI, 199D
I A)(33 7))3
'-')) '') ))(33 -)
+) ('-.( )). )' ) +)
')(=) H)( +()-.-)
..- ''-)-) -.)()3 +)
-.))3 +) ) +) )*) -)
() =) +.)-) +)()
'3)) 7))3 CZ)77' & A(,
2009D M'+' ))(33 '')
3')) 3)()* 3). *)( =) ;)(
+)() '')) '7.()3
+) 7.()3, 3)()3, .)(=
(, +) ) .)(=
)33.)' P'.) ))(33 +)
+.- 7))3 +..*-) ..-
')3-) 3)(3)3,
-'3'())), +) '7'-;)3 )
P'.) ''(.-) *)3( =)
+)) +')=) ..- ..) =)
+-'*'+)- CT*';))3. ' )(,
2010D
S'-3-
U();(' )+)()* '-- 73-) +)
3'-3- )( =)
'.)-) 3) + +)')*
))-, .();(', +) ')
)+) +)')* 7)')* H.-.
L)' B'' '=))-) )*?)
)3)3 +) ().) 3'))
()3. 3')+ +')
-3')3 +) @) =)
')33 +)() ().) +) )+)
)) '() #')
+'-), +) )) '(),
3'-3- U;
8/17/2019 260110140084_ai Siti Rika F_modul 3
5/23
)3)3 +') -3')3
CG)+*)* ' )(, 2012D
I P''.) ))
'( +()-.-) +')
'+''-3 )3)3 ().)
3)+) )+) ') ))
'() 250
8/17/2019 260110140084_ai Siti Rika F_modul 3
6/23
'+)3)-) )+) -'().) +)()
FI, ++'7-)3 H =), +)
++'7-)3 ?)) +')
'))*-) ().) ))3')(
+') F'(
III
00. 5embuat kurva kalibrasi
#) 0,1 )
))3')( )-. -' +)() ')-'
()33 +) ().-) +)() ).)+'3
()(. +)*-) -' +)() (). .-.
1L +) +)+ 3)) ))3
#''-) +') '.)
().) 3- PT 0,01 /L #.) 6
-3')3 ''+) +)() ().
.-. 50 ( K' +)() 3') ().,
+))*-) 2 ( F'( 0,02
(/L +) 4 ( ().) -)(.
*'-3)3)7') CIIID 0,002 (/L
#+)-) 10 ' ()(.
+))*-) H( 5 (/L 1 (, )+
).)+'3 3)) ))3 S''()* 20
' .-. )3) )+) ))
'() 00 #.) -.;)
-)()3
I 00. 5enentukan kadar
parasetamol bakuIII #) )*) )-.
))3')( 0,1 ) +)
+().-) +)() 1000 ( ).)+'3
+)() (). .-., )+ *) ))3
#)( 25 ( ()(. +''-)
3)) 250 +)() (). #)( 10
( +) +))*-) 2 ( F'(
0,02 (/L +) 4 ( ().) -)(.
*'-3)3)7') CIIID 0,002 (/L
#+)-) 10 ' ()(.
+))*-) H( 5 (/L 1 (, )+
).)+'3 3)) ))3 S''()* 20
' .-. )3) )+) ))
'() 00 -'.+)
+'.-) -'.) )*) )-.
I
002. 5enentukan adar
Parasetamol dalam elixir
parasetamol I #()-.-) ''')
'-) )+) 3)'( '(
))3')( C24000 D 3)) 1
+') )) +)( 2,1 (
'( PT -'.+) +().-)
3)) 500 ( +') ).)+'3
+)() (). .-. S'().=)
+)( 2,5 ( *)3( ''')
'3'. ()(. +''-) +')
).)+'3 3)) 500 ( +)() ().
L).) '3'. +)( 10 (
+)() ()., +))*-) 2 (
F'( 0,02 (/L +) 4 ( ().)
-)(. *'-3)3)7') CIIID 0,002
8/17/2019 260110140084_ai Siti Rika F_modul 3
7/23
(/L #+)-) 10 ' ()(.
+))*-) H( 5 (/L 1 (, )+
).)+'3 3)) ))3 S''()* 20
' .-. )3) )+) ))
'() 00 -'.+)
+'.-) -)+)=)
II
III
XXIX. HASIL
I1 U K.)()7
N
I P'()-.) II H)3(
III
1
I O)('3 H)(. )). 3'.-
*)(. .*, +)- ')., )3)
)*
II H)(. )).
3'.- *)(. .*, +)-
')., )3) )* C#'-'3 RI,
199D
I
2
L K'().), (). +)(): LI
LII
8/17/2019 260110140084_ai Siti Rika F_modul 3
8/23
4 ?)) .
LI L).-) 100 +)()
100 ( ), +))*-) 0,05
( ().) F'(
LIIC#'-'3 RI, 199D
LI
L R')-3
LI
LIILIII
LIII1 U K.))7 B)-. PT
) #)) A3)3
LI P
')) K'<
L A3)3 3)'(
LII A LIII B LI
L 1 LI 0,99
9
LII 0,
8119
LIII 0,
86
LI 2 1,000 I 0,8096 II 0,880
III I 1,0002 0,806 I 0,864
II R III 1,00 I 0,809 0,80
8/17/2019 260110140084_ai Siti Rika F_modul 3
9/23
))
8/17/2019 260110140084_ai Siti Rika F_modul 3
10/23
0 1 2 3
0
0.1
0.2
0.3
0.4
0.5
0.6
f(x) = 0.13x + 0.23
R² = 0.97
Absorbansi Baku
Absorbansi Ba!
"in#ar (Absorbansi
Ba!)
Konsentrasi Baku (X)
Absorbansi Baku (Y)
I
I1 P'.)) K.;) K)()3 2
II
III
B)-.
I
K3')3
CD
A3)3
C=D
I
=
II
2
III
A
I
2,0
0,126
I
0,6252
II
4III
B
I
1,5
L 0,2
164
LI 0
,246
LII
2,25
LIII
LI
1,2
L 0,1
065
LI
0,128
LII
1,44
LIII LI L 0,0 LI 0 LII
8/17/2019 260110140084_ai Siti Rika F_modul 3
11/23
# 0,5 65 ,015 0,25
LIII E LI 0,4 L 0,0
184
LI 0
,006
LII
0,16LIII
F
LI 0,2 L 0,0
049
LI 0
,00098
LII
0,04
LIII
LI
5,8
L0,
22
LI
1,116
9
LII
LIII
LI xrata−rata=
∑ xn =
5,8
6 =0,96
L y rata−rata=∑ yn
=0,7223
6=0,12
LI r=
∑ ( x− x rata−rata )( y− y rata−rata)√ ∑ ( x− x )2×∑ ( y− y)2
$"XXII. r =
4,84 .(−0,6023)
√ 23,4256−0,36276529=−1
$"XXIII. r2=1
8/17/2019 260110140084_ai Siti Rika F_modul 3
12/23
$"XXIV.
0.2 0.4 0.5 1.2 1.5 2
0
0.05
0.1
0.15
0.2
0.25
0.3
0.35
Kurva Baku
%!r&a Ba!
L
L1 U K)+) PT +)() '( PT
LI
N
LII P'()-.) LIII H)3(
8/17/2019 260110140084_ai Siti Rika F_modul 3
13/23
LI
1
L L).) '(
PT 1 10 ( +)() ().
.-. +))*-) F'(
3')=)- 2 (
LI L).) '.)*
')+ *). .+)
LII
8/17/2019 260110140084_ai Siti Rika F_modul 3
14/23
LIII
2
LI L).) )+
+))*-) ().) -)(.
*'-3)3)7') CIIID 3')=)- 4
(
L L).) '.)*
')+ *). -'.)
LI
LII
LIII L).)
++)-) 3'()) 10 ' ()(.
+))*-) 1 ( H( +) +)+
).)+'3 3)) )+) ))3
LI T+)- ')+
'.)*) ?))
I
4
IIS''()* ++)-) 20
', ().) +. )3)3
III #+)) ))
8/17/2019 260110140084_ai Siti Rika F_modul 3
15/23
'.)-) 3'- .;
8/17/2019 260110140084_ai Siti Rika F_modul 3
16/23
+-))-) )*?) PT '3'.
-.) . -)') '().
=) +..*-) ..-
'().-) PT '3'.
;(.'=) '('* +')
=) '). +)() FI U
-.)()7 3'().=) =).
+'7-)3 H, +) *)3( ,
++)) H +) PT =). 5
+') '.)-) +)
.;'3)( H)( 3'3.)
+') FI #) . -.)()7
')-* =). +'7-)3
?)) +') '')-3-)
().) PT +') ().)
F'( L).) PT '.)*
')+ ?)) . ;('
%)) . ;(' '3'.
+'('* +) 3'=)?)
-('-3 ))) ..3 7'(
+') () F' 3'3.)
')-3 :
III A
8/17/2019 260110140084_ai Siti Rika F_modul 3
17/23
)+) .() =) +('?)-)
)*)=) +('?)-) -'.+)
-'.+) +') ('*
+'' #'' -'.+)
)-) '*. )*)=) =)
+') +) '')*.
)*)=) =) +3') ('*
3)'( )*)=) =) +3')
3')+ +') -3')3
@) =) '-)+. +)()
3)'( 3'*) )-)
+-')*. -3')3 @) +)()
3)'( 3')) -.))7
P'.)
3')) -.))7 '*)+)
))3')( )-. +()-.-)
+') '.) -.;)
-)()3 '('* +)*.(.
+') '.-. )3)3
PT )-. +') ''))
-3')3 =) ''+) I
'..) ..- '')*.
('))3 *..) )))
))) -3')3 ().)3)+) +') )3)3=)
P)+) ..=), ))(3)
-.))7 =) '.)-)
3'-7''
'..*-) ))
'() )-3., +))
)) '() )-3.
'.)-) )) '()
=) ''-) )3)3
)-3)( '*)+) -('-3
?)) =) ''.- +)
))( #)() '.)
'.)-) 3'-7'
.;
8/17/2019 260110140084_ai Siti Rika F_modul 3
18/23
;3(' =) *)=) +))
'+''-3 3)'( =)
'.(-) -('-3 ?)),
)-) + 3 F'( '7.3
3')) ''.- -('-3
?)) =) '')-3 '3))
PT
I L).) PT
..- '.)) -.;)
-)()3 +.) +)() ')
-3')3 =) ''+) ))
++))-) -
8/17/2019 260110140084_ai Siti Rika F_modul 3
19/23
98> +) +)- ('* +) 101>
K)+) PT )-. 3)'(
+)- 3'3.) +') FI
3'*) +)) +-))-)
)*?) PT 3)'( +)-
. +') -'.-)
)+)=) ' +)() 3)'(
)). 3)'(=) 3.+)* +)-
3)( () 3'*) 3.+)*
')+ +''+)3 3)'( ('*
.+)) )). )-) '=))
III P'.) -)+)
3'().=) +()-.-) )+)
'( ))3')( S''(.=)
+.) () -.;) -)()3 +)
PT )-. 3)'( +')
3'+. =) 3)) )+)
'.)) -.;) -)()3
3''(.=) #) *)3( -'+.)
++)) )7- =) (')
+') )3 (..3 -)')
-'7'3' -'()3 =) ++))
)+)()* 1 H)( '..-)
)*?) *..) ))))3)3 +) -3')3
(') S'+)-) '3)))
=) +))=) =). =J
0,16658 0,096
S'().=) '( PT +.
-)+)=) +')
'''-) '('* +)*.(.
'( PT =) )?)(=) 24000
')+ 1 I
+()-.-) -)') 3)'(
+3'3.)-) +') -)
-''() )() ..- )3)3
=) )+), +))
)3)3=) =). 0,1 Q A Q
1 K3')3 3)'( =)
('* +) 1 +-*)?)-)
+)- ')33 K)+) PT
=) ++)) +) '( PT
=). 3''3) 42, 25 > K)+)
+)- 3'3.) +') -)+)
PT )-. =) +)-) =).
PT )-. =) 3''(.=)
'()* +. =). 3''3)
45,95> T'+)) ''+))
3''3) ,225> M'3-.
''+))=) +)- '()(. ).*
+') PT )-. 3)'(,
') ') '( ))3')(
+)- +)) +)3)-)
+') )()3) -)+) PT =)
)+) +)- ')) -)+) =)
3'*).3=) +)() FI
8/17/2019 260110140084_ai Siti Rika F_modul 3
20/23
I
CCV. KESIMPULAN1 P))3')( )-. 3)'( +)
'( ))3')( '(.
''.* -'.) @) )-7
PT =) 3'*).3=) =).
)))) 98>
2 #) *)3( '.) -)+)
+') '+' 3'- .;
I
CCVII. DAFTAR PUSTAKA
III #')'' K'3'*))
RI 199 Farmakope
ndonesia 6disi $)-)):
#'-'3 RI
I G)+)* ' )( 2012
A)(=)( P'33 7 #.3
B= U();(' CUD
S'3= nternational
7ournal of Pharmaceutical
8esearch 9 1nalysis. ( 2
2
8/17/2019 260110140084_ai Siti Rika F_modul 3
21/23
;linical 8esearch (
I33.' 4
Z)77' & A( 2009
P*))'.)( A)(=33: I
T' B- 7
P*))'.)( #.
A)(=33 F3 E+, P 1<
8/17/2019 260110140084_ai Siti Rika F_modul 3
22/23
;;02.
;;02. (ampiran
III P'*.):
) PT )-. 3)'(
I K3')3 3)'(
• S)'( A
! J 0,12 0,20
I 1,0000666 J 0,12 0,20II J 6,0282
• S)'( B
III ! J 0,12 0,20
I 0,809 J 0,12 0,20
J 4,541
• S)'(
I ! J 0,12 0,20
II 0,80 J 0,12 0,20III J 4,5
I K)+) 3)'( )-.
L).) )?)( J 100 /L J 100
I #)( 25 ( 100
1 J
x
0,025
II J 2,5
III #''-) +') ).)+'3 )+ 250 ( J2,5mg
0,225 L J 11,11
I K)+) PT6,0282+4,5341+4,75
11,11 100> J 45,95>
E( ))3')(
• ! J )
I )J
(n ∑ x❑)−(∑ x)¿
n( ∑ ( xy ) )−(∑ x . ∑ y)¿
8/17/2019 260110140084_ai Siti Rika F_modul 3
23/23
II J6 (1,11769 )−(5,8 x 0,7223)
(6 x 8,14 )−(33,64 )
III J6,70164−4,18934
48,84−33,64
I J2,5166
15,2
LJ 0,16558LI
LII J∑ y−(∑ x . a)
n
LIII J0,7223−(5,8.0,16558)
6
LI J J 42,25>
$$"VIII.