İşletmelerde Finansman- Önemli Unsurlar
Dr. Aydın Öztunalı14 Mayıs 2008
Hacettepe Üniversitesi Teknokent Ankara
Firma AmaçlarıPazar PayıKarlılıkBüyüme İstihdam YaratmaSosyal SorumlulukHissedar Değeri Yaratmak
Firma Amaçları (dvm)Firmaların birincil amacı firma sahiplerinin payını
maksimize etmek olmalıdır. Bunun haricindeki tüm amaçlar ikincil amaçlar olmalıdır.
Yapılan tüm faaliyetler hissedar değerinin maksimize edilmesine yönelik olmalıdır.
Hissedar değeri ancak maliyetinden yüksek getirisi olan işlemler sonucu mümkün olabilir.
r > WACC
Finansın Temeli…Finans teorisinin en temel unsurlarından birisi Risk-
Getiri arasındaki ilişkidir. Genel kabul görmüş teoride risk ve getiri arasında
pozitif bir ilişki vardır. Faaliyet Riski – Finansal RiskTeknokent bünyesindeki işletmeler için her iki risk
unsurunun da yüksek olduğu söylenebilir.
Nasıl bir dünyada yaşıyoruz ?
Firma Ömürleri / Firma Sürekliliği
- 1917, Forbes ilk “100 büyük Amerikan Şirketi” listesini oluşturdu.
- 1987, yılında yayınlanan “Forbes 100” listesinde ilk listede yer alan firmalardan 61 tanesi kapanmış ve sadece 18 firma ilk 100 içerisinde kalmayı
başarmıştır.
Firma Ömürleri / Firma Sürekliliği
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin Ticaret Sicili verilerine göre, 2007 yılının ilk 4 ayında açılan şirket sayısında, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1,31 azalma olurken, kapanan şirket sayısında ise yüzde 11,50 artış oldu.
Açılan şirketlerin % 80’i ilk beş yıl içerisinde, kalanların % 80’i ise ikinci beş yıl içerisinde kapanmaktadır.
2006 (4Ay) 2007 (4Ay)Değişi
m
Açılan Şirket Sayısı 38.958 38.449 -1,31%
Kapanan şirket Sayısı 11.596 12.929 11,50%
Number of SynapsesYeni yürüyen bir bebeğin beyninde 1 quatrilyon sinir
bağlantısı bulunmakta…Çocukluk çağından itibaren hergün 20 milyar
bağlantı kaybolmakta…Sektörler ve şirketler de buna benzer bir yapı
sergiliyor.
Çok Dikkatli Olmak Lazım, Kaybolan Bağlantılardan
Olmayalım !!!
Sektörel Oyuncu Sayısı
Biraz BilançoDönen Varlıklar
Duran Varlıklar
Yabancı Kaynaklar
- Kısa Vadeli
- Uzun Vadeli
Özkaynaklar
Net İşletme Sermayesi
Net Duran Varlıklar
Net Borç
Özkaynaklar
Bilanço ne diyor?Bilanço ne diyor?
Bilançonun Finansman Tarafında Ne Yapmalıyız?
WACC’ı minimum yapacak sermaye yapısı (optimal sermaye yapısı)
Büyümenin finansmanı Öncelikle hibeler ve özkaynak kullanımı ama genellikle
yetersiz… Geleneksel anlamda borç temini de yetersiz kalabilir… Borç-özkaynak karışımı enstrümanlar Ortaklık – girişim sermayeleri – özel sermaye fonları Bu fonların Türkiye’deki faaliyetleri
Genel Olarak Ne Yapmalıyız?
Geleneksel Muhasebe Odaklı Yaklaşımlar (Net Kar, Karlılık Oranları, Özkaynak Karlılığı, vb) firmaların gerçek performanslarını ölçmekten uzaktır.
Bunun esas nedeni; sermaye maliyetinin hesaba katılmaması ve muhasebe kayıt sistemlerindeki keyfiliktir (LIFO, FIFO, vb)
r > WACC
Genel Olarak Ne Yapmalıyız?
Değere Dayalı Yönetim (Value Based Management)
Değer = Borçlar + Özkaynak
Değere Dayalı Yönetim
Firma Değeri = Nakit Akımlarının Bugünkü Değeri + Artık Değer + Menkul Kıymetler
Değere Dayalı Yönetim
Nakit Akımlarının Bugünkü Değeri
Net Akışı = Satışlar (bir önceki yıl)x (1 + satış büyüme oranı)
---------------------Satışlar (Bu yıl)
x Kar Marjı ---------------------
Firma Vergi Öncesi Kar (FVÖK)x ( 1 – vergi oranı)
--------------------- Vergi Sonrası Net Kar
Δ İşletme Sermayesi YatırımlarıΔ Sabit Sermaye Yatırımları
---------------------= Net Akışı
Maliyet Odaklı Strateji ve Destekleyici Taktikler
Amaçlanan Değer Taktik
Satış Büyüme Oranı 1) Rekabetçi Fiyatlarla satış yapmak
2) Üretim ve dağıtımda ölçek ekonomisini yakalamak için pazar payı fırsatlarını takip etmek
Faaliyet Kar Marjı1) Her bir değer odaklı aktivite için uygun ölçek ekonomilerine ulaşmak
2) Öğrenme oranını geliştirmek için yeni mekanizmaları ortaya koymak (standardizasyon, ürün tasarım modifikasyonları, vb)
3) Maliyet düşürücü bağlantıları araştırmak (tedarikçiler )
4) Maliyet düşürücü bağlantıları araştırmak ( Satış Kanalları)
5) Ürüne değer katmayan masraflardan kaçınmak
İşletme Sermayesi Yatırımları 1) Cari hesap alacaklarının minimize edilmesi
2) Alacakların vadesinin düşürülmesi için alacak hesaplarının yönetilmesi
3) Müşteri hizmetleri için gerekli düzeyi bozmadan stokları minimize etmek
Maliyet Odaklı Strateji ve Destekleyici Taktikler
Amaçlanan Değer Taktik
Sabit Sermaye Yatırımları1) Duran Varlıkların kullanımı arttıracak yeni politikalar yaratmak
2) Üretkenliği arttıran varlıklar temin etmek
3) Kullanılmayan Duran Varlıkları satmak
4) Az Maliyetli Varlıklar temin etmek ( Örn: satın alma yerine kiralama - leasing)
Sermaye Maliyeti 1) Uygun sermaye yapısının hedeflenmesi
2) Az maliyetli borç ve sermaye enstrümanlarının seçilmesi
3) Stratejiye uygun şekilde ticari riskleri düşürmek
Farklılaşma Odaklı Strateji ve Destekleyici Taktikler
Amaçlanan Değer Taktik
Satış Büyüme Oranı 1) Dış piyasa fiyatı yönetmek
2) Müşterilerin farklı olma adına ürüne daha fazla ödeyebilecekleri piyasa segmentlerinde büyümenin takip edilmesi
Faaliyet Kar Marjı
1) Maliyet etkinliği yaratan araçların seçilmesi (Müşterilerin maliyetlerinin ve risklerinin azaltılması, performans artışı gibi)
İşletme Sermayesi Yatırımları 1) Cari hesap alacaklarının minimize edilmesi
2) Alacak hesapları politikalarının farklılaşma
stratejilerine bağlanması
3) Hizmetlerin farklılaşma düzeyine uygun bir
stok düzeyinin korunması
4) Alacaklar için tedarikçilerle en iyi sözleşme
şartlarının yapılması
Farklılaşma Odaklı Strateji ve Destekleyici Taktikler
Amaçlanan Değer Taktik
Sabit Sermaye Yatırımları1) Farklılık yaratacak özelleşmiş varlıklara yatırım yapılması
2) En uygun kullanım için varlık satın alınması
3) Kullanılmayan Duran Varlıkları satmak
4) Az Maliyetli Varlıklar temin etmek ( Örn: satın alma yerine kiralama - leasing)
Sermaye Maliyeti 1) Uygun sermaye yapısının hedeflenmesi
2) Az maliyetli borç ve sermaye enstrümanlarının seçilmesi
3) Farklılaşmanın arttırılması ve genel ekonomik şartlara daha az bağımlı talebin yaratılması
Teşekkürler
Yönetim Yatırım Danışmanlık Ltd. ŞtiTuran Güneş Bulvarı No:63 Kat:1 Yıldız Ankara
Tel: 0 312 490 93 96 Faks: 0 312 490 92 02E-posta: [email protected]
Midas Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Proje Danışmanlık A.Ş.
Çetin Emeç Bulvarı 6. Cadde No:77/18 Öveçler Ankara
Tel: 0 312 490 90 91 Faks: 0 312 490 92 02E-posta: [email protected]