Download pdf - VLERA NË KOHË E PARASË (I) Kapitulli 3 - unhz.weebly.com · Vlera ne kohe e parase eshtë një nga konceptet bazë të financës. Koncepti i vleres ne kohe te parase ka zbatime

MSc. Fisnik Morina, PhD (c)

FINANCAT E KORPORATAVE

NENTOR 2017

VLERA NË KOHË E PARASË (I)

Kapitulli 3

OBJEKTIVAT 2

Konvertimi i vlerës në kohë të parasë në vijë kohore

Të kuptohet pse 1 euro e pranuar nesër nuk është e barabartë me 1

euro të pranuar sot

Të shpjegohet ndryshimi midis vlerës së tanishme dhe vlerës së

ardhshme si dhe midis akumulimit dhe skontimit (aktualizimit)

Dallimi i përllogaritjes së interesit të një të përvitshmeje dhe interesit

të përbërë

Demonstrimi i përllogaritjes së vlerës së tanishme dhe të ardhshme

të parasë

KUPTIMI DHE RËNDËSIA E VLERËS NË

KOHË TË PARASË 3

Çfarë do të parapëlqeni

10,000 € sot apo

10,000 € pas pesë viteve

Është e qartë se parapëlqeni 10,000 € sot.

Ju tashmë e pranuat, kjo është

VLERA NË KOHË E PARASË !


KOHË TË PARASË 4

Kuptimi i vlerës në kohë të parasë është vendimtar per menaxhimin

efektiv financiar.

Cdo njeri qe ka te beje me parane duhet te kete njohuri te

domosdoshme per vleren ne kohe te parase.

E keta jane: bankieret; financieret; analistet e tregut te letrave me vlere

dhe ai qe per dite ndeshet me probleme financiare.

Pse koha është kaq shumë e rëndësishme në vendimin tonë ?

Koha ju lejon mundësinë për shtyrjen e konsumit dhe fitimin në interes.


KOHË TË PARASË 5

Vlera ne kohe e parase eshtë një nga konceptet bazë të

financës.

Koncepti i vleres ne kohe te parase ka zbatime te shumta:

nga se mundëson shfrytëzimin alternativ më të volitshëm të

kapitalit, në kushtet kur vendimet merren sot e rezultatet

priten në të ardhmen.

Njohja e vleres ne kohe te parase eshte kusht i

domosdoshem per te kuptuar procesin e zgjedhjes së

investimeve afatgjata.


KOHË TË PARASË 6

Vlera e parasë për shumë arsye varet nga koha kur

ndodhë rrjedha e saj. Këto arsye janë:

a. Inflacioni,

b. Risku,

c. Preferencat e konsumit individual dhe

d. Kostoja opurtune (investimi me nji normë interesi).


KOHË TË PARASË 7

INTERESI (KAMATA)

Interesi është kthimi që përfiton çdonjëri që ka hequr dorë nga

konsumi ose mundësitë tjera të investimit alternativ dhe ka

huazuar paranë në marrëdhënie kreditore.

Paraja eshte e vlefshme sot nga se ajo mund te investohet dhe

keshtu te fitohet interesi – perfitimi.

Shuma e parasë së investuar njihet si principal.


KOHË TË PARASË 8

INTERESI

Koha e huasë (t) përfshin kohëzgjatjen në të cilin huamarrësi

do ta shfrytëzoj principalin.

Norma e interesit është përqindja në principal të cilin

huamarrësi do t’ia paguaj huadhënësit për një periudhë të

caktuar, si kompensim për heqje dorë nga mundësitë e tjera të

investimit apo konsumit.


KOHË TË PARASË 9

INTERESI

Interesi i thjeshtë dhe

Interesi i përbërë.

Interesi i thjeshtë është interesi i akumuluar ose fituar i

llogaritur vetëm mbi principalin. Demostrimi me shembull –

në vijim.

Interesi i përbërë nuk paguhet vetëm mbi principalin por

edhe mbi çdo interes të fituar dhe të patërhequr nga

periudhat e mëparshme. Demostrimi me shembull – në

vijim.


KOHË TË PARASË 10

“The greatest mathematical discovery of

all time is compound interest”

“Zbulimi më i madh matematikor i të gjitha

kohërave është kompleksi (përbërja) i

interesit”

Albert Einstein



Shembull i interesit të thjeshtë.

Arbeni ka huazuar 60,000 Euro me interes vjetor (i) prej 10%.

Sa do të jetë pagesa e parë mujore e interesit?

60,000 Euro - vlera fillestare (PV0 )

10% - interesi (i) , 0.10

1/12 - periudha mujore (n)

I = PV0 x i x n

I = 60,000 x 0.10 x 1/12

I = 500 Euro ne muajin e pare



Vija kohore

Na ndihmon te shofim vizuelisht për një periudhë të caktuar kohore

angazhimin e parasë me një normë interesi te caktuar.

Koha

Rrjedha e -100€ 5% FV5=?

parasë (dalje/investim)

Pra vija kohore eshte nje nga mjetet shume te rendesishme per kalkulimin

e vleres ne kohe te parase.

VLERA E ARDHSHME E NJË EUROJE

13

Gjetja e vlerës së ardhshme të parasë është proces që fillon

nga vlera e tanishme.

FVn= PV+(PV x i) ose

FVn= PV(1+i)

FV – vlera e ardhshme e parasë

n – numri i viteve.

PV – vlera e tanishme (fillestare) e parasë

i – interesi dhe

Pv x i – është vlera tanishme plus interesi i perllogaritur


14

Shembull i interesit të përbërë

Afërdita depoziton 1.000 € me 6% interes dhe pas një viti do të përfitoj:

FV1 = 1.000 + (1.000 x 0.06) = 1.060 ose

FV1 = 1.000 x (1 + 0.06) = 1.060

Nëse Afërdita vazhdon të kursej dhe përveq vlerës prej 1.000 depoziton edhe

interesin e akumuluar prej 60, vlera e ardhshme në fund të vitit të dytë do të jetë:

FV2 = FV1(1+i) = 1.060(1+0.06) = 1.123,60 €

Fitimi prej 123,60 € përbëhet prej dy pjesëve:

A. Interesi i thjeshte eshte 120 Euro dhe

B. Interesi mbi interes eshte 3,60 Euro (6 % e 60 € ose 0,06 x 60 € = 3,60 €)


15

Vlera e ardhshme e 100 € sipas interesit të përbërë.

Relacioni ndërmjet vlerës së ardhshme, norm. inter. dhe kohës.

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

7000

0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30

Numri i viteve

0%

5%

10%

15%

Norma e interesit

VLERA E ARDHSHME E NJË TË PËRVITSHMEJE

16

Pagesat e përvitshme zakonisht bëhen në fund të vitit, por ka edhe raste

të rrala kur bëhen edhe në fillim të vitit. POR kjo nuk është e njejtë në

aspekt të kompenzimit – nivelit të normës së interesit.

Vlera e ardhshme e një të përvitshme varet nga numri i pagesave dhe

norma e interesit. PMT = një e përvitshme

FVA,n=PMT(1+i)n-1+PMT(1+i)n-2+PMT(1+i)n-3+ …PMT(1+i)0

Shembull

Besniku ndan në llogari kursimi nga 1.000 € me 6% interes për tre vite.

VLERA E ARDHSHME E NJË TË

PËRVITSHMEJE 17

Kur pagesa bëhet në fund të vitit

FVA,3=1.000(1+0.06)3-1+1000(1+0.06)3-2+1000(1+0.06)3-3

FVA3=1000(1.124)+1000(1.060)+1000=3.184 €

Kur pagesa bëhet në fillim të vitit

FVAD3=1000(1.06)3+1000(1.06)2+1000(1.06)1

=1.191+1.124+1.060=3.375 €


PËRVITSHMEJE 18

Kur interesi llogaritet më shumë se një herë në vit përdoret

formula

FVn – vlera e ardhshme e nje te pervitshme

PV – vlera fillestare (tanishme)

m – numri sa herë llogaritet interesi brenda vitit

n – numri i viteve


PËRVITSHMEJE 19

Për një shumë prej 1.000 € të depozituar me normë kursimi prej 5 %, kur

interesi llogaritet dy herë në vit:

Kur interesi llogaritet për çdo tremujor:

Kur interesi llogaritet në çdo muaj:

VLERA E ARDHSHME E NJË SERIE TË PERZIER

20

Shembull

Një investitor është në dilemë për marrjen e pagesës në fund

të periudhës (vitit të tretë), apo të marrë tri pagesa vjetore në

fund të çdo viti.

Pagesat janë dhënë në pasqyrën në vijim

Fundi i vitit Rrjedha e parasë

1 500

2 700

3 800

Gjithsej 2,000

VLERA E ARDHSHME E NJË SERIE TË PERZIER

21

Shembull (per rrjedhen e parase ne shuma te ndryshme)

Vlera e ardhshme e një pagese të vetme

FV5%,3 vjet=PV(1+0.05)3= 2,000(1.05) 3=2,315.25

Vlera e ardhshme e një serie të përzier (vlera te ndrysh.)

FV3 =CF1 (1+0.05)3-1+ CF2 (1+0.05)3-2 + CF3 (1+0.05)3-3

=551.25+735+800=2,086.25

Ne kete rast rezulton se eshte me e preferueshme te zgjidhet

vlera e nje pagese , karshi vleres se ardhshme te serise se

perzier – shikuar nga kendi INVESTITOR-it.

DETYRA DHE USHTRIME

22

1. Fitimi i pritur për korporaten Enron ishte 15.000 €, ndërsa norma e

kthimit 12%? Sa është vlera e tashme?

2. Investimi fillestar për projektin e korporatës N është 450.000 € (rrjedha

e parave në periudhen zero), ndërsa fitimi i pritur 500.000 € pas një viti.

Nëse norma e kthimit është 12%. Sa do të jetë NVT (neto vlera e

tanishme)?

3. Nga investimi ynë prej 200.000 € në një projekt, varësisht nga gjendja

e ekonomisë do të kemi këto alternativa të fitimit: 180.000 €, 220.000 €

dhe 250.000 €. Nëse mundësitë për paraqitjen e tri gjendjeve janë të

njejta, të llogaritet fitimi nga ky investim?

DETYRA DHE USHTRIME

23

4. Nëse vlera e tashme (VT) e një investimi është 380.000 €, ndërsa investimi i

kërkuar 22.000 €, të llogaritet neto vlera e tashme (NVT)?

5. Nëse të ardhurat nga dividenda janë 210 €, ndërsa fitimi i kapitalit është 350 €,

sa do të jetë kthimi i tërësishem në euro?

PËRFUNDIMI I KAPITULLIT TË III-të