Cross the line • Wie herkent het beeld dat leerlingen en studenten in grote
getale binnen afzienbare tijd stoppen met de opleiding of switchen?
• Wie heeft een zoon, dochter, neef, nicht die een keer gestopt of geswitcht is met een opleiding?
• Wie is zelf wel eens geswitcht of gestopt?
• Wie voert wel eens een loopbaangericht gesprek met leerlingen?
• Wie spreekt regelmatig met anderen over zijn of haar loopbaan?
• Wie is al bekend met de 5 loopbaancompetenties?
Het grote LOB congres in de keten
‘Praten is zilver, ervaren is goud
Loopbaanoriëntatie en –begeleiding in het
VO, MBO en HO’
7 maart 2013
Marionette Vogels (KPC Groep)
Nard Kronenberg
- Kronenberg & Collega’s -
2010-2011 SPV VMBO 30 2011-2012 MBO Diensten MBO 15 Inidividueel VMBO 20 2012-2014 MBO Diensten MBO 50
- Kronenberg & Collega’s -
Gepubliceerd op: 1 0 .1 1 .1 2 0 6 :0 0 Dagblad De Lim burger
I nvesteren in m eer en betere individuele begeleiding van
leer lingen verbetert de aansluit ing tussen onderw ijs en
arbeidsm arkt .
Het accent ligt nu sterk op de vraag w elke opleiding
iem and leuk vindt . Er w ordt m inder gekeken naar het
w erk dat m en daar later m ee gaat doen.”
I n het ver leden becij ferde het Researchcentrum voor
Onderw ijs en Arbeidsm arkt , verbonden aan de UM, al
eens dat verkeerde studiekeuzes de m aatschappij bijna
zes m iljard per jaar kosten.
Kranten staan er vol van
Loopbaanreflectiegesprekken
Als je niet zelf kiest, kiest een ander voor je!
- Kronenberg & Collega’s -
Een goede loopbaanleeromgeving =
- Kronenberg & Collega’s -
• Waar de praktijk de leeromgeving is (werk, stage, ‘het leven’, hobby, bijbaantje)
• Waar altijd een gesprek plaatsvindt n.a.v. een
concrete praktijkervaring • Waar de docent de leerling aanzet tot het
stellen van de juiste vraag (aan zichzelf of aan een ander)
Communicatie
Over leerlingen praten
Tegen leerlingen praten
Met leerlingen praten
- Kronenberg & Collega’s -
Zelf aan de slag
- Kronenberg & Collega’s -
Loopbaangesprek
‘Praten is zilver, ervaren is goud’
- Kronenberg & Collega’s -
Waarde Meerwaarde Waarde
Kwaliteitenreflectie
Wat deed je hierin heel
goed? In welke situatie (binnen of buiten school) deed je
dit ook heel goed?
Ben je hier altijd al goed in geweest?
Hoe noem je deze kwaliteit?
Motievenreflectie Wat maakte deze ervaring bijzonder?
Wat raakte jou?
Herken je dit in andere situaties?
Wat zegt dat over wat jij belangrijk vindt?
Hoe zou je deze waarde/ambitie/leerregel
/toekomstdroom willen noemen?
Is wat je wilt ook wat je kunt of andersom? Werkexploratie Hoe ziet het werk/de opleiding er uit?
-wat moet je doen/kunnen/willen?
-wat zijn moeilijke aspecten/dilemma’s
-hoe wordt hier mee omgegaan?
-wat zijn uidagingen/onwikkelingen?
Kun en wil jij dit werk/deze opleiding doen?
Welke werkzaamheden passen het beste bij jou?
Loopbaansturing
Wat wil je onderzoeken over
jezelf/werk?
Wat wil je uitproberen, leren en bewijzen?
Welke activiteit/ervaring is daar voor nodig (binnen of buiten
de school)?
Hoe kun je dit organiseren?
Waar zit de uitdaging in?
Wat is je volgende stap en waar moet het toe leiden
(toekomstbeeld)?
Wat is er voor nodig om een goede keuze te maken?
Hoe hebben eerdere keuzes/activiteiten uitgepakt?
Netwerken Wie heb je nodig voor onderzoek over jezelf of werk
dat bij je past/ om iets uit te proberen of te
bewijzen?
Wie zit er in je netwerk?
Hoe ziet je netwerk er uit (kwaliteit/kwantiteit)
Hoe ga contact leggen?
Wat doe je om contact te houden met mensen in je
netwerk?
Ervaring Waar was je trots op?
Wat heeft indruk op je gemaakt?
Wat kon je niet los laten?
Wanneer voelde je je super/rot?
Keuze
Wat is een relevante
vervolgstap gezien leervraag of
prestatiedoel (binnen of buiten de school)
Wat is nog nodig om tot een goede keuze
voor sector of opleiding te komen?
Zelfbeeld
Netwerk
Werk &
Opleidingsbeeld
Toekomstbeeld
Prestatiebewijs
Kwaliteitenreflectie Ontdek je talent
Kwaliteitenreflectie
Beschouwen van sterke kanten die van belang zijn voor de loopbaanontwikkeling
Sterke kanten die in verschillende situaties kunnen worden ingezet en waarmee iemand zich onderscheidt van anderen
- Kronenberg & Collega’s -
Kwaliteitenreflectie Ontdek je talent
1. Welke kwaliteiten van u worden gemakkelijk opgemerkt en benoemd?
2. Welke kwaliteiten van u liggen minder aan de oppervlakte?
3. Welke kwaliteiten zijn zichtbaar(der) op uw werk?
4. Welke kwaliteiten zijn zichtbaar(der) in uw prive situatie?
1. In hoeverre maakt u gebruik van deze kwaliteiten?
2. Wat valt u op?
- Kronenberg & Collega’s -
Kwaliteitenreflectie Ontdek je talent
Noteer 1 of meer kwaliteiten of talenten in uw loopbaanpaspoort
- Kronenberg & Collega’s -
Motievenreflectie Ontdek je passie
Motievenreflectie
Waar ga en sta je voor?
Zegt iets over wat je de moeite waard vindt en zegt iets over je leefregels.
Inzicht in leefregels is van belang voor het ontwikkelen van een (arbeids)identiteit; om te kunnen onderzoeken aan wat voor soort mensen en soort werk iemand zich wil en kan verbinden.
- Kronenberg & Collega’s -
Leefregels
Probeer voor jezelf 3 leefregels op te schrijven.
Voorbeelden:
– Geniet zo veel mogelijk, je leeft maar 1 keer
– Ontwikkel je talenten
– Wees onafhankelijk in je denken en doen
- Kronenberg & Collega’s -
Waar ben je de afgelopen tijd super enthousiast over geweest?
Wat zegt dit over je motieven?
Waar heb je de laatste tijd wakker van gelegen?
Welke leefregel ligt hier aan ten grondslag?
Noteer 1 of meer motieven en/of leefregel(s) of in je loopbaanpaspoort
Motievenreflectie
- Kronenberg & Collega’s -
Kwaliteitenreflectie Wat deed je hierin heel goed?
In welke situatie (binnen of buiten school) deed je dit
ook heel goed?
Ben je hier altijd al goed in geweest?
Hoe noem je deze kwaliteit?
Motievenreflectie Wat maakte deze ervaring bijzonder?
Wat raakte jou?
Herken je dit in andere situaties?
Wat zegt dat over wat jij belangrijk vindt?
Hoe zou je deze waarde/ambitie/leerregel
/toekomstdroom willen noemen?
Is wat je wilt ook wat je kunt of andersom?
Ervaring Waar was je trots op?
Wat heeft indruk op je gemaakt?
Wat kon je niet los laten?
Wanneer voelde je je super/rot?
Zelfbeeld Netwerk
Werk &
Opleidingsbeeld
Toekomstbeeld
Prestatiebewijs
Werkexploratie Ontdek je werkplek
Werkexploratie
Onderzoeken van werk, werkplek en werkveld
Onderzoeken van ontwikkelingen, uitdagingen, cultuur en problemen in werk(situaties) waar je aan wilt werken op een manier die bij je past.
- Kronenberg & Collega’s -
Opdracht
• Wat is er voor jou zo aantrekkelijk aan werken in het onderwijs? Of elders?
• Welke dilemma’s of vragen triggeren je het meest?
• Waar moet jouw
werkomgeving aan
voldoen?
Noteer enkele
Werk(plek)criteria
in je loopbaanpaspoort.
- Kronenberg & Collega’s -
Loopbaansturing Zelf aan zet
Loopbaansturing
Loopbaansturing is kansen creëren!
Zoals werkexploratie zicht richt op het kansen ontdekken, richt loopbaansturing zich op kansen creëren
- Kronenberg & Collega’s -
Loopbaansturing
Het gaat hierbij om stappen nemen, onderhandelen, keuzes maken, nieuwe dingen leren en ervaringen opdoen om werk te kunnen doen dat bij je past
Een loopbaanactie moet haalbaar en voldoende uitdagend zijn. Het gaat om stappen die morgen gezet kunnen worden, in plaats van doelen die na jaren moeten worden bereikt
- Kronenberg & Collega’s -
Loopbaansturing
Bepaal een loopbaandoel
• Schrijf het doel op een papier • Ga aan de ene kant staan en leg het doel aan de andere kant • Geef met een geeltje aan wat er moet gebeuren voor het doel bereikt moet
worden (acties, mensen benaderen, voorwaarden scheppen, dingen leren) • Leg dit geeltje neer op de afstand tussen het doel en waar je nu staat
• Wat is de stap die daarvoor moet gebeuren?
• Enzovoort, net zolang tot je de eerst stap in een keer kan overbruggen
Noteer in je loopbaanpaspoort een (loopbaan) doel.
- Kronenberg & Collega’s -
Netwerken In gesprek met
Netwerken
Voor loopbaansturing kan gebruik worden gemaakt van anderen, van een netwerk.
Netwerken heeft betrekking op het opbouwen, gebruiken en onderhouden van netwerkcontacten die van belang zijn voor de ontwikkeling van de loopbaan.
Kwantiteit en kwaliteit zijn van
belang.
- Kronenberg & Collega’s -
Netwerkweb
- Kronenberg & Collega’s -
BERTIE
MARIONETTE
NARD
LIDA
Jan
Jaap
Bea
Ali
Esther Isha
12.960.000
36
21.600
12.960.000
- Kronenberg & Collega’s -
Netwerkverlanglijstje
Schrijf een vraag of wens op.
Geef deze vraag of wens mee aan je buurman of buurvrouw.
Je gaat voor je buurman of buurvrouw in deze zaal op zoek en komt terug met een concrete tip of contact voor de ander.
Noteer in je loopbaanpaspoort een nieuw interessant netwerkcontact.
- Kronenberg & Collega’s -
Actief luistern
Valideren
Waarderen: kwaliteiten/motieven benoemen
Aanzetten tot nadenken
Relateren aan andere situaties
Laten interpreteren van eigen kwaliteit/motief
Kwaliteitenreflectie Wat deed je hierin heel goed?
In welke situatie (binnen of buiten school) deed je
dit ook heel goed?
Ben je hier altijd al goed in geweest?
Hoe noem je deze kwaliteit?
Motievenreflectie Wat maakte deze ervaring bijzonder?
Wat raakte jou?
Herken je dit in andere situaties?
Wat zegt dat over wat jij belangrijk vindt?
Hoe zou je deze waarde/ambitie/leerregel
/toekomstdroom willen noemen?
Is wat je wilt ook wat je kunt of andersom?
Werkexploratie Hoe ziet het werk/de opleiding er uit?
-wat moet je doen/kunnen/willen?
-wat zijn moeilijke aspecten/dilemma’s
-hoe wordt hier mee omgegaan?
-wat zijn uidagingen/onwikkelingen?
Kun en wil jij dit werk/deze opleiding doen?
Welke werkzaamheden passen het beste bij jou?
Loopbaansturing Wat wil je onderzoeken over jezelf/werk?
Wat wil je uitproberen, leren en bewijzen?
Welke activiteit/ervaring is daar voor nodig (binnen of buiten
de school)?
Hoe kun je dit organiseren?
Waar zit de uitdaging in?
Wat is je volgende stap en waar moet het toe leiden
(toekomstbeeld)?
Wat is er voor nodig om een goede keuze te maken?
Hoe hebben eerdere keuzes/activiteiten uitgepakt?
Netwerken Wie heb je nodig voor onderzoek over jezelf of werk
dat bij je past/ om iets uit te proberen of te
bewijzen?
Wie zit er in je netwerk?
Hoe ziet je netwerk er uit (kwaliteit/kwantiteit)
Hoe ga contact leggen?
Wat doe je om contact te houden met mensen in je
netwerk?
Ervaring Waar was je trots op?
Wat heeft indruk op je gemaakt?
Wat kon je niet los laten?
Wanneer voelde je je super/rot?
Keuze Wat is een relevante vervolgstap gezien
leervraag of prestatiedoel (binnen of buiten de
school)
Wat is nog nodig om tot een goede keuze
voor sector of opleiding te komen?
Activeren tot netwerken
Evt eigen network inzetten
Feedback geven op netwerk en netwerken
Expertise inbrengen over netwerken
Doorvragen
Samenvatten
Nagaan wat nog nodig is
Aanzetten tot verder onderzoeken
Feedback
Laten interpreteren van werkzaamheden die passen
Activeren tot onderzoeken van zelf en werk
Activeren tot experimenteren en bewijzen
Helpen formuleren van nieuwe leervraag\prestatiedoel
Zelfbeeld
Netwerk
Werk &
Opleidingsbeeld
Toekomstbeeld
Prestatiebewijs
Blauwe balletje
• Wat van je blauwe balletje (via het paspoort) is gevuld?
• Het doel van loopbaanreflectiegesprekken is dat leerlingen/deelnemers – een beter zelfbeeld
– toekomstbeeld,
– opleidingsbeeld ontwikkelen
– beseffen dat ze zelf het stuur in handen hebben en kunnen houden
– en beschikken over een groot netwerk dat onderhouden moet worden wil je het kwalitatief kunnen benutten.
Reflectie (terugkijken)
- Kronenberg & Collega’s -