Billbird: Raport "Jak płacimy rachunki"

Płatności faktur w Polsce Star Pr Sp. z o.o.

Wita Stwosza 17A

02-661 Warszawa

NIP: 521-31-88-102

REGON: 017466171

T: +48 22 856 55 34/40

BillBird S.A.

ul. Kamienna 21

31-403 Kraków

NIP: 676-21-65-116

REGON: 357218403

tel. +48 12 293 33 33

ul. Kamienna 21 • 31-403 Kraków • tel. 12 293 33 33 • www.billbird.pl

Sąd Rejonowy dla Krakowa-Śródmieścia w Krakowie XI Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego

kapital zakładowy 4 490 368,00 zł opłacony w całości

KRS 0000038732 • NIP 676-21-65-116 • REGON 357218403

BillBird S.A. z siedzibą w Krakowie

Spis treści

1 Wstęp ........................................................... 3

2 Najważniejsze wnioski ..................................... 4

3 Zwyczaje opłacania rachunków przez Polaków .... 5

3.1 O BADANIU ................................................................................. 5

3.2 RODZAJE RACHUNKÓW W POLSKICH DOMACH .......................................... 5

3.3 ZWYCZAJE OPŁACANIA FAKTUR ........................................................... 6

3.4 SPOSOBY OPŁACANIA FAKTUR ............................................................ 8

3.5 GOTOWOŚĆ DO ZMIAN FORMY PŁATNOŚCI .............................................. 8

3.6 ZALETY I BEZPIECZEŃSTWO E-FAKTUR .................................................. 9

3.7 NIEPŁACENIE FAKTUR – SPOSOBEM NA OGRANICZENIE WYDATKÓW DOMOWYCH . 11

4 Perspektywy rozwoju e-faktur w Polsce ............. 12

4.1 POLSCY PRZEDSIĘBIORCY WOBEC E-FAKTUR .......................................... 12

4.2 ZMIANA PRZEPISÓW O E-FAKTURACH W 2013 ROKU ................................ 12

4.3 KORZYŚCI DLA WYSTAWCÓW DOKUMENTÓW: ......................................... 13

4.4 KORZYŚCI DLA ŚRODOWISKA Z E-FAKTUR ............................................. 13

4.5 PERSPEKTYWY ROZWOJU ................................................................. 14




KRS 0000038732 • NIP 676-21-65-116 • REGON 357218403


1 Wstęp

Przekazujemy Państwu raport opisujący metody

opłacania rachunków przez Polaków. Raport powstał w

oparciu o badania przeprowadzone w pierwszym

kwartale 2013 roku przez pracownię Millward Brown.

Niniejszy dokument ma na celu przybliżenie

zwyczajów związanych z regulowaniem domowych

świadczeń w Polsce.

Rachunki – jak podatki – trzeba płacić. Jak sobie z tym radzimy?

Zapytaliśmy konsumentów nie tylko o to, gdzie przychodzą z poszczególnymi

rachunkami, ale także z jakiego powodu wybierają takie, a nie inne sposoby

ich opłacania. Co sądzą o e-fakturach, czy wciąż przywiązani są do

tradycyjnych, papierowych dokumentów. Aby obraz Polaka - płatnika

rachunków był pełniejszy, niektóre dane postanowiliśmy porównać z wynikami

badań przeprowadzonych przed dekadą. Po wnioski zapraszam do kolejnej

części opracowania.

Dlaczego BillBird S.A. postanowił wydać raport „Płatności faktur w Polsce”?

Od 10 lat z sukcesem działamy na polskim rynku, jako lider w zakresie

innowacyjnych form regulowania płatności. Polacy mogą dzięki nam płacić

rachunki oraz korzystać z innych usług finansowych w tysiącach sklepów

i na stacjach benzynowych. W ten sposób przełamaliśmy monopol poczty

i bankowych okienek. Jesteśmy także jednym z prekursorów wprowadzenia

e-faktury w Polsce, rozwijając od lat własne rozwiązania w tym zakresie –

zarówno dla biznesu, jak i klientów indywidualnych.

Wiedza naszych ekspertów była wykorzystana na etapie tworzenia Ustawy

o Usługach Płatniczych, która implementując do prawodawstwa polskiego

zapisy dyrektywy KE uczyniła rynek bezpieczniejszym i stabilniejszym. Sami

oczywiście również musieliśmy przejść trudną procedurę weryfikacyjną, dzięki

czemu w 2012 roku Komisja Nadzoru Finansowego przyznała BillBird S.A.

licencję na prowadzenie działalności w charakterze krajowej instytucji

płatniczej. Za pośrednictwem niniejszego raportu i kolejnych opracowań

chcielibyśmy dzielić się doświadczeniem i wiedzą pozyskaną na przestrzeni

wieloletniej działalności na polskim rynku płatności.

Monika Wołczyńska Członek Zarządu,

Dyrektor Finansowy BillBird S.A.




KRS 0000038732 • NIP 676-21-65-116 • REGON 357218403


2 Najważniejsze wnioski

Z badań przeprowadzonych przez Millward Brown w 2013 roku wynika, że

w naszym kraju stopniowo zmieniają się zwyczaje opłacania

rachunków. Trudno jednak nazwać tę sytuację rewolucją, mamy

raczej do czynienia z ewolucyjnym przejściem od tradycyjnych

faktur do elektronicznych oraz powolnym odchodzeniem od

tradycyjnych sposobów płatności na rzecz płatności dokonywanych w sieci

internetowej.

Obecnie 47% osób opłacających rachunki korzysta z usług poczty.

To znacznie mniej niż 10 lat temu, gdy odsetek ten wynosił aż

70%. Faktury opłacane do niedawna głównie w okienkach pocztowych

regulowane są m.in. przez Internet, w oddziałach banków, niezależnych

punktach płatności oraz – także coraz rzadziej – bezpośrednio w kasach

usługodawców.

W naszym kraju wciąż istnieją dwie grupy konsumentów, z

których pierwsza, znacznie większa, silnie przywiązana jest do

opłacania rachunków gotówką. Te osoby wolą oczywiście korzystać z

faktur papierowych, nadal odnajdując wiele zalet tego rozwiązania. Druga

grupa, płacąca swoje domowe świadczenia za pomocą

komputerów lub smartfonów, stanowi jeszcze wyraźną

mniejszość.

Obecnie jedynie 20% osób opłacających faktury papierowe byłaby

zainteresowana zmianą formy rozliczeń, dotyczy to szczególnie

najczęstszych płatności, tj. za prąd, gaz i telefonię komórkową.

Podobnie jak dziesięć lat temu najczęściej płacimy za prąd i gaz,

następnie za telefonię komórkową. Ponad 80% płatników otrzymuje

dokumenty tylko w formie papierowej, natomiast około 1/5 osób

korzysta jednocześnie z e-faktur. Płatności za Internet, telefonię

komórkową, telewizję kablową i cyfrową są częściej realizowane drogą

elektroniczną.




KRS 0000038732 • NIP 676-21-65-116 • REGON 357218403


3 Zwyczaje opłacania rachunków przez Polaków

3.1 O badaniu

W dniach 21-28 stycznia 2013 roku Millward Brown przeprowadził badanie

typu Omnibus na próbie 667 osób płacących rachunki w Polsce.

3.2 Rodzaje rachunków w polskich domach

Podobnie jak dziesięć lat temu najczęściej regulowane są

płatności za energię elektryczną oraz gaz, następnie za telefon

komórkowy oraz Internet.

Telefon stacjonarny został w polskich gospodarstwach domowych wyparty

przez telefon komórkowy – obecnie to trzeci najczęściej opłacany rachunek.

Rys. 1. Rodzaje opłacanych rachunków w polskich gospodarstwach domowych




KRS 0000038732 • NIP 676-21-65-116 • REGON 357218403


3.3 Zwyczaje opłacania faktur

W polskich gospodarstwach domowych opłacaniem rachunków

zajmują się częściej kobiety. Tu od lat nic się nie zmienia.

Choć nadal najczęściej wybieranym miejscem dokonywania płatności są

okienka pocztowe, w przeciągu ostatniego dziesięciolecia właśnie

Poczta Polska straciła najwięcej klientów. Dziś z fakturami przychodzi tu

niespełna 50% ankietowanych, podczas gdy dziesięć lat temu aż 70% osób

dokonywało płatności jakiegoś rachunku w urzędzie pocztowym.

Rys. 2. Osoby odpowiedzialne za opłacanie rachunków

Rys. 3. Płatnicy regulujący rachunki na poczcie




KRS 0000038732 • NIP 676-21-65-116 • REGON 357218403


Kto jest beneficjentem tych zmian? Wielu z nas wybiera Internet. Ale

gotówka w Polsce trzyma się bardzo mocno – niespełna 30% płatników

opłaca jakichś rachunek przez Internet, reszta to głównie transakcje

gotówkowe. 7% osób wybierających gotówkę kieruje się do

niezależnych punktów płatności zlokalizowanych np. w sklepach czy

stacjach benzynowych lub do samodzielnych punktów kasowych.

Zaskakujące, że co czwarty z nas płaci rachunki gotówką w banku – co jest

zazwyczaj jedną z najdroższych opcji, ze względu na wysokie prowizje.

Nie przyjął się za to zwyczaj regulowania należności poprzez

wystawianie „polecenia zapłaty” na rachunku bankowym.

Rys. 4. Sposoby regulowania płatności




KRS 0000038732 • NIP 676-21-65-116 • REGON 357218403


3.4 Sposoby opłacania faktur

Należności za abonament radiowo-telewizyjny, prąd, gaz, czynsz i telefony

stacjonarne są regulowane częściej w placówkach pocztowych niż w inny

sposób. Drogą elektroniczną dokonywane są opłaty za usługi

„nowoczesne”, tj. Internet, telefonię komórkową, telewizję kablową

i cyfrową.

Ponad 80% płatników otrzymuje faktury tylko w formie

papierowej, około 1/5 osób korzysta także z dokumentów

elektronicznych, są to najczęściej osoby młode w wieku od 25 do 39 lat.

Rachunki za Internet, telefonię komórkową, telewizję kablową i cyfrową są

częściej opłacane w sieci.

Tab. 1. Sposoby opłacania rachunków

Rys. 5. Forma otrzymywanych faktur




KRS 0000038732 • NIP 676-21-65-116 • REGON 357218403


3.5 Gotowość do zmian formy płatności

Dziś 1/5 osób otrzymujących faktury papierowe byłaby

zainteresowana zmianą formy rozliczeń na elektroniczne, szczególnie w

przypadku najczęściej dokonywanych płatności, tj. za prąd, gaz i telefonię

komórkową. Do zmiany bardziej przekonane są osoby otrzymujące już chociaż

jedną e-fakturę.

3.6 Zalety i bezpieczeństwo e-faktur

Użytkownicy e-faktur doceniają je ze względu na możliwości

łatwego i bezpiecznego przechowywania, a także ze względów

ekologicznych. Na wybór takiej formy płatności minimalny wpływ miały

dodatkowe korzyści oferowane przez wystawców faktur oraz opłaty za

wystawianie dokumentów papierowych.

Rys. 6. Skłonnośc płatników do zastąpienia dokumentów papierowych

elektronicznymi

Rys. 7. Powody wyboru e-faktury




KRS 0000038732 • NIP 676-21-65-116 • REGON 357218403


Bezpieczeństwo e-faktur jest cenione szczególnie przez osoby

znające ten rodzaj rozliczeń, ludzi młodych i wykształconych.

Dla osób starszych, powyżej 60 roku życia, z wykształceniem

podstawowym i zawodowym, mieszkańców wsi i małych miast oraz

niekorzystających z Internetu bardziej bezpieczne wydają się

dokumenty papierowe. Są one dla nich wygodniejsze ze względu na

łatwość kontrolowania terminów płatności oraz możliwość przechowywania

rachunków w jednym miejscu.

Rys. 8. Która forma faktury jest wg podatników bezpieczniejsza

Rys. 9. Jakie są powody niekorzystania z e-faktur




KRS 0000038732 • NIP 676-21-65-116 • REGON 357218403


3.7 Niepłacenie faktur – sposobem na ograniczenie wydatków

domowych

Prawie 40% Polaków świadomie decyduje się dziś na

nieterminowe opłacanie rachunków, połowa z tej grupy stosuje takie

działania sporadycznie. Najczęściej opóźnienia dotyczą opłat za prąd i telefon

komórkowy.

W celu zmniejszenia wydatków domowych na stałe Polacy

najczęściej rezygnują z abonamentu za telefonię stacjonarną, telewizję

kablową/cyfrową oraz Internet.

Około 29% dokonujących płatności zrezygnowało w ciągu ostatnich

2 lat z różnych usług telekomunikacyjnych.

Rys. 10. Nieterminowe opłacanie faktur

Rys. 11. Rezygnacja z usług telekomunikacyjnych - sposobem ograniczania

wydatków domowych




KRS 0000038732 • NIP 676-21-65-116 • REGON 357218403


4 Perspektywy rozwoju e-faktur w Polsce

4.1 Polscy przedsiębiorcy wobec e-faktur

Polscy przedsiębiorcy są wciąż sceptycznie nastawieni do e-faktur,

tylko 13% spośród nich chętnie zrezygnowałoby z dokumentów

tradycyjnych. Szacuje się, że od 8 do 11% faktur w naszym kraju jest

wystawianych elektronicznie1. Głównymi powodami niechęci firm wobec e-

faktur jest niewystarczający poziom wiedzy o przepisach oraz zasadach

działania dokumentów elektronicznych, brak wyszkolonego personelu

i odpowiednich narzędzi do obsługi systemu, a także niska akceptacja takich

form płatności ze strony kontrahentów.

4.2 Zmiana przepisów o e-fakturach w 2013 roku

Nowelizacja dotyczy zasad wystawiania oraz wyrażania zgody na

otrzymywanie e-faktur, stanowi duże ułatwienie dla przedsiębiorców

korzystających z takiej formy rozliczeń.

Najważniejsze zmiany obejmują:

fakturą elektroniczną jest każdy dokument wystawiony

i otrzymany w formie elektronicznej, możliwe jest wystawienie faktury

elektronicznej na podstawie dorozumianej zgody odbiorcy na

otrzymywanie e-faktur,

e-faktury nie muszą być przesyłane na skrzynkę odbiorcy, mogą być

pobierane np. z serwera wystawcy dokumentu,

wystawca nie musi drukować faktur, zobowiązany jest

do przesłania dokumentu w formie gwarantującej archiwizację

w niezmienionej postaci,

uproszczono zasady dotyczące zapewnienia autentyczności pochodzenia,

integralności treści i czytelności dokumentu (wcześniej przedsiębiorcy

musieli stosować np. podpis elektroniczny).

1 Dane pochodzą z artykułu: Do e-faktur trudno przekonać klientów, 10.11. 2011, , www.biznes-gazetaprawna.pl

http://www.biznes-gazetaprawna.pl/

http://www.biznes-gazetaprawna.pl/




KRS 0000038732 • NIP 676-21-65-116 • REGON 357218403


4.3 Korzyści dla wystawców dokumentów:

redukcja kosztów funkcjonowania firmy,

szybszy wpływ faktur zakupowych,

mniejsze ryzyko popełniania błędów w fakturach,

lepsza kontrola nad przepływem płatności,

skrócenie czasu obiegu dokumentów,

zmniejszenie ryzyka zaginięcia dokumentów,

łatwiejszy dostęp do danych historycznych.

Dla odbiorców e-faktur ważne staje się bezpieczeństwo obiegu

dokumentów, czas otrzymania rachunku oraz łatwość dostępu do faktur.

4.4 Korzyści dla środowiska z e-faktur

redukcja kosztów funkcjonowania firmy,

zmniejszenie zużycia papieru,

redukcja odpadów wytwarzanych w przedsiębiorstwach,

mniejsze zużycie wody i mniejsza emisja CO2,

oszczędność energii.

* Źródło: Eurostat 2010; dotyczy przedsiębiorstw zatrudniających min. 10 pracowników

Rys. 12. Odsetek przedsiębiorstw korzystających z e-faktury w Unii Europejskiej

(wystawiających bądź otrzymujących e-faktury)*




KRS 0000038732 • NIP 676-21-65-116 • REGON 357218403


4.5 Perspektywy rozwoju

Polski rynek e-faktur systematycznie się rozwija, faktury papierowe są

stopniowo zastępowane dokumentami elektronicznymi.

Badania Eurostat dowodzą jednak, że w

porównaniu z innymi krajami europejskimi Polska

pod względem liczby wystawianych e-faktur w

przedsiębiorstwach oraz wysyłanych do odbiorców

indywidualnych wciąż wypada blado.

Wynika to m.in. z przyzwyczajeń konsumentów

i osób prowadzących księgowość w

przedsiębiorstwach, niskiego stopnia

informatyzacji społeczeństwa, wciąż też nie

upowszechniła się wiedza na temat realnych i

znacznych oszczędności, które może przynieść korzystanie z dokumentów

elektronicznych.

Do niedawana na przeszkodzie w upowszechnieniu e-faktur stały też

kwestie formalno-prawne. Aby zmienić ten stan rzeczy i zachęcić klientów do

korzystania z dokumentów elektronicznych niezbędne jest prowadzenie akcji

promocyjnych, informacyjnych, likwidowanie zapóźnień technologicznych, a

także zmiana postawy administracji państwowej i rozwój e-administracji.

Przemysław Płudowski

Dyrektor sprzedaży produktów elektronicznych

BillBird S.A.

Economy & Finance

Billbird: Raport "Jak płacimy rachunki"