Upload
patpong-lohapibool
View
7.391
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
สถาบันการพลศึกษาวิทยาเขตสมุทรสาครจัดทำโครงการ พัฒนา ทะนุบำรุงและสร้างเสริมเอกลักษณ์ ศิลปวัฒนธรรม ของจังหวัดสมุทรสาคร สมุทรสงคราม สมุทรปราการ นครปฐม และเพชรบุรีขึ้น โดยนายกิตติ ทองทาบ รองอธิการบดีสถาบันการพลศึกษา ประจำวิทยาเขตสมุทรสาครเพื่อส่งเสริมพัฒนา ภูมิปัญญาบรรพบุรุษ และศิลปวัฒนธรรมท้องถื่นให้คงอยู่สืบไป
Citation preview
เอกลกษณศลปวฒนธรรม ภมปญญาทองถน สมทรปราการ สมทรสาคร สมทรสงคราม นครปฐม เพชรบร
สถาบนการพลศกษาวทยาเขตสมทรสาคร
2
ค าน า
ตามพระราชบญญตสถานบนการพลศกษา พ.ศ. 2548 ใหสถาบนการพลศกษาเปนสถาบนอดมศกษา มวตถประสงคใน การผลตและการพฒนาบคลากร ดาน พลศกษา สขศกษา กฬานนทนาการ วทยาศาสตรการกฬา วทยาศาสตรสขภาพ และสาขาอนทเกยวของ ศกษาวจยและใหบรการทางวชาการกบ ชมชน สรางสงคมแหงการเรยนรแกทองถน สงเสรม สนบสนนการจดการศกษาการทะนบ ารงศลปวฒนธรรมการละเลนกฬาพนบานและกฬาไทยส าหรบบคคลทมความสามารถพเศษ ทางกฬา นนทนาการ และบกพรองทางรางกาย ดวยเลงเหนถงเยาวชนและประชาชนในชาตทปจจบนตกอยในสงคมแหงเศรษฐกจทมงเนนเทคโนโลยททนสมย จนลมนกถงการละเลนกฬาพนบานและกฬาไทย ซงมประโยชนตอสขภาพทงรางกายและจตใจ ดงนนการละเลนกฬาพนบานและกฬาไทยจงเปนอกทางเลอกหนงทจะชวยสรางเสรมคณภาพชวต ทงทางกายและทางจตใหดตลอดไปประโยชนอกประการหนง เพอเปนการสบสานและสบทอด ศลปะการละเลนกฬาพนบานและกฬาไทยใหกบคนรนหลงไดมศลปะการละเลนกฬาพนบานและกฬาไทยเปนเอกลกษณประจ าชาตและยงเปนการเผยแพร วฒนธรรมอนดงามของจงหวดสมทรสาคร จงหวดสมทรสงคราม จงหวดสมทรปราการ จงหวดนครปฐมและ จงหวดเพชรบร ทงยงเปนการสรางความภาคภมใจในเอกลกษณวฒนธรรมของทองถนตวเอง ดงนน สถาบนการพลศกษาจงเลงเหนความส าคญในการจดท า “โครงการอนรกษ พฒนา ทะนบ ารงและเสรมสรางเอกลกษณกฬาไทยและ กฬาพนบาน” ไวเปนสวนหนง ในการพฒนาสขภาพกาย สขภาพจตรกษาเอกลกษณประจ าชาต ใหคงอยรวมทงเปนการเสรมสรางคณคาแหงชวตและ สรางความภาคภมใจใหกบคนในชาตตราบนานเทานาน
คณะผจดท า
สถาบนการพลศกษา วทยาเขตสมทรสาคร
3
สารบญ จงหวดสมทรปราการ หนา
ค าขวญประจ าจงหวด ประวตความเปนมา
สญลกษณของจงหวด เขตการปกครอง สถานทส าคญและสถานททองเทยว การละเลนกฬาพนบานไทย จงหวดสมทรสาคร
ค าขวญประจ าจงหวด ประวตความเปนมา สญลกษณของจงหวด เขตการปกครอง สถานทส าคญและสถานททองเทยว การละเลนกฬาพนบานไทย
จงหวดสมทรสงคราม ค าขวญประจ าจงหวด ประวตความเปนมา สญลกษณของจงหวด เขตการปกครอง สถานทส าคญและสถานททองเทยว การละเลนกฬาพนบานไทย
จงหวดนครปฐม ค าขวญประจ าจงหวด ประวตความเปนมา สญลกษณของจงหวด เขตการปกครอง สถานทส าคญและสถานททองเทยว การละเลนกฬาพนบานไทย
จงหวดเพชรบร ค าขวญประจ าจงหวด ประวตความเปนมา สญลกษณของจงหวด เขตการปกครอง สถานทส าคญและสถานททองเทยว การละเลนกฬาพนบานไทย
5
5
8
9
10
12
15
16
17
18
18
20
23
23
25
26
26
27
29
30
31
32
32
34
37
38
39
41
41
43
4
5
จงหวดสมทรปราการ
ถาจะใหพดถงจงหวดสมทรปราการกคงจะไมพนความเกาแกของสถานทตางๆ ในจงหวด ทเปนแหลงรวบรวมวฒนธรรม ประเพณ ไมวาจะเปน ตลาดน าบางน าผง เมองโบราณ พพธภณฑชางเอราวณ วดเกาแกทงหลายลวนเปนเอกลกษณของจงหวด นอกจากนจงหวดสมทรปราการยงมสถานททองเทยวไวใหเราไดเลอกพกผอนหยอนใจ เชน ฟารมจระเขสมทรปราการ และ สถานตากอากาศบางป เหมาะส าหรบเปนพกผอนใกลๆกรงเทพ จงหวดสมทรปราการกเปนอกตวเลอกหนงทนาสนใจ
ค าขวญประจ าจงหวดสมทรปราการ “ปอมยทธนาว พระเจดยกลางน า ฟารมจระเขใหญ งามวไลเมองโบราณ สงกรานตพระประแดง ปลาสลดแหงรสด ประเพณรบบว ครบถวนทวอตสาหกรรม”
ความเปนมา
จงหวดสมทรปราการมพนททางทศตะวนตกตดกบจงหวดสมทรสาครและกรงเทพมหานครไปจนถงบรเวณปากแมน าเจาพระยาทงสองฝง
สวนทางดานทศตะวนออกตดกบจงหวดฉะเชงเทรา และทศใตตดกบทะเลอาวไทย สวนใหญพนทเปนทราบลมมแมน าเจาพระยาไหลผานตรงกลาง แยกพนทออกเปนดานตะวนตกและดานตะวนออกมล าคลองมากมาย เมองปากแมน าเจาพระยาแหงนไดรบการสถาปนาขนเมอครงแผนดนสมเดจพระเจาทรงธรรม ปรากฏนามวาเมองปากน าถอเปนเมองหนาดานทางทะเลเรอส าเภาทเขาหรอออกจากกรงศรอยธยาตองผานเมองน และเปนจดยทธศาสตรทางทะเลทส าคญตลอดมาจนถงปจจบน เมอประเทศไทยเขาสยคเศรษฐกจอตสาหกรรม สมทรปราการกเตบโตทางอตสาหกรรมคกบกรงเทพมหานครมาโดยตลอด ทงดานการเกษตร การผลต การแปรรป การสงออก การประมง และการขนสง ฯลฯ จน กระทงทกวนน นอกจากนจงหวดสมทรปราการยงเปนทตงของสนามบนสวรรณภมสนามบนนานาชาต ทส าคญทสดของประเทศและของอาเซยน
6
สถานททองเทยวจงหวดสมทรปราการ
สมทรปราการมสถานททองเทยวทมชอเสยงหลายแหงดวยกน เชน สถานตากอากาศบางป ซงนกทองเทยวจะไดสมผสกบฝงนกนางนวลอยางใกลชดทสด เมองโบราณบางปทรวบรวมสถานทส าคญๆในประเทศไทยมาจ าลองไวใหไดเทยวชม ฟารมจระเขและสวนสตวสมทรปราการ แหลงเพาะเลยงจระเขทใหญทสดของประเทศไทย พพธภณฑชางเอราวณทนาตนตาตนใจกบชางโลหะขนาดใหญ และงานเทศกาลทนกทองเทยวจ านวนมากนยมไปเทยวคองานเทศกาลสงกรานตปากลดหรองานสงกรานตพระประแดง ของชาวไทยเชอสายมอญทธ ารงประเพณเกาแกนมานบ 100 ป อกทงงานเทศกาลงานประเพณ นมสการองคพระสมทรเจดย ประเพณรบบวหรอโยนบว ซงงานเทศกาลนนกจะมการตฆองกลองรองร าท าเพลง การแสดงการละเลนและการแขงขนกฬาพนบานอยางสนกสนานครกครนดวยไมตรจตและมตรภาพอนดยง และไดจดอาหารคาวหวานตาง ๆ ไวเลยงรบรองแขกผมาเยอนโดยใชศาลาวดเปนทเลยงอาหาร สบตอกนมาจนถงปจจบน
ทาอากาศยานสวรรณภม มความหมายวา "แผนดนทอง" โดย พระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดช ทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ พระราชทานชอทาอากาศยานสวรรณภม เมอวนท 29 กนยายน พ.ศ. 2543 (ค.ศ. 2000)
7
เมอวนท 19 มกราคม พ.ศ.2545 (ค.ศ.2002) พระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดชเสดจพระราชด าเนนทรงประกอบพธวางศลาฤกษอาคารผโดยสารทาอากาศยานสวรรณภม
ทาอากาศสวรรณภม มพนท 20,000 ไร ตงอยทถนนบางนาตราด ประมาณกโลเมตรท 15 อยในเขต ต าบลราชาเทวะ อ าเภอบางพล จงหวดสมทรปราการ ซงอยหางจากใจกลางกรงเทพมหานคร ไปทางทศตะวนออก 25 กโลเมตร วนพฤหสบดท 29 กนยายน พ.ศ. 2548 พนต ารวจโท ทกษณ ชนวตร นายกรฐมนตรในขณะนน เปนประธานในการ เปดทดลองใชสนามบนสวรรณภมเปนครงแรก โดยมก าหนดการใชงานจรงในราวกลางป หรอปลายป พ.ศ. 2549
8
สญลกษณของจงหวดสมทรปราการ
ตราประจ าจงหวด
ตราผาผกคอลกเสอ
ดอกไมประจ าจงหวด : ดอกดาวเรอง
ตนไมประจ าจงหวด : โพทะเล
9
เขตการปกครอง จงหวดสมทรปราการแบงการปกครองสวนภมภาค แบงออกเปน 6 อ าเภอ 1. อ าเภอเมองสมทรปราการ 2. อ าเภอบางบอ 3. อ าเภอบางพล 4. อ าเภอพระประแดง 5. อ าเภอพระสมทรเจดย 6. อ าเภอบางเสาธง
10
สถานทส าคญและสถานททองเทยว
สถานตากอากาศบางป อยในเขตต าบลบางปใหมรมถนนสขมวท ประมาณกโลเมตรท 37 ตรงขามกบนคมอตสาหกรรมบางป เปนสถานตากอากาศทมชอเสยง เปนเวลานานและเปนสถานพกฟนพกผอน ของกรมพลาธการทหารบกภายในมรานอาหาร บานพกไวบรการนกทองเทยว และในชวงประมาณเดอนพฤศจกายนถงปลายเดอนเมษายน จะ มนกนางนวล อพยพมาหาก นอย ต ามชายทะ เล
พพธภณฑชางเอราวณ พพธภณฑชางเอราวณ ตงอยบนเนอท 12 ไร ของบรษท ธนบรประกอบยนต จ ากด ต าบลบางเมองใหม พพธภณฑแหงนสรางจากแรงบนดาลใจ และความคดของ คณเลก วรยะพนธ ผสรางเมองโบราณ จ.สมทรปราการ และ ปราสาทสจธรรม เมองพทยา จ.ชลบร เพอใหเปนสถานทเกบรกษาศลปวตถ มรดกทางวฒนธรรมดานตาง ๆ และเพอสบสานอนรกษงานศลปไทยใหคงอยชวลกชวหลานสบไป
ฟารมจระเข สมทรปราการ เปนฟารมจระเขทใหญทสดในโลก ภายในเปนสถานเพาะเลยงจระเขขนาดตาง ๆ กวา 60,000 ตว มการแสดงโชวจระเขทกวน
11
ตลาดบางน าผ ง องคการบรหารสวนต าบลบางน าผงและประชาชนบางน าผงไดรวมใจปลกวถชวตดงเดมขนมาอกครง พรอมใจสรางแหลงซอขายเปนตลาดขนมาใหม “ตลาดน าบางน าผง” เพอใชเปนสถานทส าหรบขายสนคาของชมชนบางน าผงและต าบลใกลเคยง ฝงเมองพระประแดง จนปจจบนนเตบโตเปนแหลงทองเทยวแหงใหมของจงหวดสมทรปราการ นบเปนตลาดใกลกรงเทพฯทมสนคาหลากหลายทงของกนของใช ของฝากนานาชนด จดเปนซมใหมทางเดนยาวกวา 2 กโลเมตร ขนานไปกบคลองซอย สายเลก ๆ ทแตกแขนงจากแมน าเจาพระยาเขามาในพนท ทท าการเกษตรของชาวบาน
วดบางพลใหญใน วดบางพลใหญใน ตงอยรมคลองส าโรง ต าบลบางพลใหญ หางจากบงตะโกประมาณ 500 เมตร เดมชอวดพลบพลาไชยชนะสงคราม เปนทประดษฐานพระพทธรปองคใหญสมยสโขทยปางมารวชยลมเนตร หนาตกกวาง 3 ศอก 1 คบ เนอเปนทองสมฤทธ เปนพระประธานในโบสถ เปนทเลอมใสของประชาชนโดยทวไปนาม หลวงพอโต วดนจงมอกชอหนงวา วดหลวงพอโต ชาวบางพลไดอญเชญหลวงพอโตจ าลอง ลงเรอในพธโยนบวหรอรบบวทกป ในวนขน 14 ค า เดอน 11 ตดกบวดยงมตลาดรมน าโบราณทมอายยาวนานกวา 140 ป ทยงคงสภาพเดมใหนกทองเทยวไดเดนชมและเลอกซอ ซงมทงอาหารและ ของใชตางๆ
12
การละเลนกฬาพนบานไทย ดวยความส านกหวงแหนในวถการด ารงชวตแบบพนบานของชาวสมทรปราการ จงไดน าการ
แขงขนกฬาพนบานในงานประเพณตาง ๆ เพอเปนการอนรกษวถชวตพนบานใหคงอยคชมชนและเปนการสรางความสมครสมานสามคคในชมชนอกทางหนง
การละเลนสะบา
ในสมยกอนหนมสาวไมมอสระเสรทจะไดพบปะพดคยกน นอกจากในงานวนนกขตฤกษ เชนในงานสงกรานต เพอจะไดใกลชดสนทสนมกน กจะมการละเลนรวมกน เปนการเชอมสมพนธไมตร การละเลนทนยมกนมากในกจกรรมเชนนก คอ การเลนสะบา
13
เรมเลนหญงสาวจะแตงกายเรยบรอย
สวยงามอยประจ าทบอน ชายหนมจะนงผาลอยชายดวยผามวงบาง ผาลายบางเปนผไปเยอนถงบอน เมอไดพดจาตกลงกนเรยบรอยแลวฝายหญง ซงมหวหนาทเรยกวานายบอน (เปนผหญง ) จะเรยกหญงสาวเขามานงทตามล าดบ แรกเลนฝายหญงสาวจะเปนฝายนงตง ลกสะบากอนแลวหญงสาวหวหนาบอนกจะรองใหฝายชายเขาประจ าท โดยนงคนละฝงกบทางฝายหญงตรงกนเปนคๆ จะเลนกคกได ตามจ านวนฝายหญงและสถานท เมอครบคเรยบรอยแลวกเรมลงมอเลนสะบาตามระเบยบกตกาซงฝายหญง เปนผวางไว โดยฝายชายจะยงดดลกสะบาของฝายหญงสาวคของตน จะยงกครงกไดตามจ านวนฝายหญง โดยฝายชายเปนผขอดวยวาจาทสภาพ และตองนงพบเพยบลงในบอนในขณะทขอดวย การกลาววาจาขอมกจะใชภาษามอญดงน " อกกะหยาดอดมวเลนปลอนระกะหยาด "แปลความวา" พสาวจาขอสกครงเถดครบ " การขอรองท าแกตวใหมนเปนวธทจะไดโอกาสพดจากบหญงสาวนานๆ ระหวางทเลนสะบาอยน ผเลนทงสองฝายมกระมดระวงตว รกษามารยาทไมพดจาหรอแสดงกรยาอยางใดทไมสมควร เพราะมสายตาเปนรอยๆ ค เฝาจองอยโดยเฉพาะผเลนฝายชายมกอยในสายตาผใหญ ฝายหญงทนงเฝาดพฤตการณอยตลอดเวลา แมจะเลนกนจนสวางคาตาเมอเลนพอสมควรแกเวลาซงอาจดกถงตหาหรอ สวางคาตา หนมผเปนหวหนาทมฝายชายกจะกลาวค าอ าลาฝายหญงดวยค าพดวา " อกกะหยาดอวเดด " หรอ " ปยเดดกะเลาะกลาระกะหยาด " แปลความวา " พสาวจาผมขอลาและขออภยหากมการลวงเกนนะขอรบ "
14
15
จงหวดสมทรสาคร
จงหวดสมทรสาครมสถานททองเท ยวท นาสนใจมากมายอกท งยงเปนแหลงรวม
ศลปวฒนธรรมทนาสนใจ เชน การท าเครองเบญจรงคทส าคญแหงหนงในประเทศไทยเลยทเดยว มตลาดน ายามเยนไวใหเราไดเดนจบจายใชสอย มสถานทส าคญทางศาสนา คอ วดหลกสราษฎรสโมสร และมพระพทธรปทส าคญคอ หลวงพอโตวดหลกส
ค าขวญประจ าจงหวดสมทรสาคร
“เมองประมง ดงโรงงาน
ลานเกษตร เขตประวตศาสตร”
16
ความเปนมา
สมทรสาครเปนจงหวดชายทะเล ตงอยปากแมน าทาจน จากหลกฐานทางประวตศาสตรกลาวไววา ในอดตมชมชนใหญเรยกวา "บานทาจน"ตงอยบรเวณปากอาวไทย ในรชสมยสมเดจพระมหาจกรพรรดแหงกรงศรอยธยา (พ.ศ. 2099) พระองคโปรดเกลาโปรดกระหมอมใหยกบานทาจนขน เปน เมองสาครบร เพอใหเปนหวเมอง ส าหรบเรยกระดมพลเวลาเกดสงครามและเปนเมองหนาดานปองกนผรกรานทางทะเล ตอมาในรชสมยกรงรตนโกสนทร พระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว(รชกาลท 4) โปรดเกลาโปรดกระหมอมใหเปลยนชอเมองสาครบรเปนเมองสมทรสาคร และในป พ.ศ. 2456 พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว(รชกาลท 6) ไดโปรดเกลาโปรดกระหมอมใหทางราชการเปลยนค าวา "เมอง" เปน "จงหวด" ทวทกแหงในพระราชอาณาจกร เมองสมทรสาครจงไดเปลยนเปนจงหวดสมทรสาคร ตงแตบดนนจนถงทกวนน
17
สญลกษณของจงหวดสมทรสาคร
ตราประจ าจงหวด ตราผาผกคอลกเสอ
ตนไมประจ าจงหวด : พญาสตบรรณ
ดอกไมประจ าจงหวด : ไมมดอกไมประจ าจงหวด
18
เขตการปกครอง การปกครองแบงออกเปน 3 อ าเภอ 40 ต าบล และ288 หมบาน 1. อ าเภอเมองสมทรสาคร 2. อ าเภอกระทมแบน 3. อ าเภอบานแพว
สถานทส าคญและสถานททองเทยว. แหลงผลตเบญจรงค จงหวดสมทรสาคร เปนแหลงผลตเบญจรงคทส าคญแหงหนงของประเทศไทย โดยเฉพาะ ต.ดอนไกด ต.ทาเสา อ.กระทมแบน ซงมการผลตเปนอตสาหกรรมในครวเรอน เปนของ ตกแตงบาน และของทระลก ซงไดรบความสนใจเปนอยางมากจากชาวไทย และชาวตางประเทศ
นากง นาเกลอ ในเขตอ าเภอเมองสมทรสาคร มชายฝงทะเลทเหมาะกบการท านากง นาเกลอ หลายแหง และไดชอวาเปนแหลงใหญทสดของประเทศ ตงอยในพนท ต.กาหลง นาโคก บานบอ บางโทรด โคกขาม พนทายนรสงห และบรเวณ สองขางทางถนนสายธนบร-ปากทอ มนาเกลอและกองเกลอสขาว มกงหนวดน า เขานาเกลอหมนเลนลม มนกหลายชนดบนผานไปมาเปนทศนยภาพทสวยงาม
19
บานปากคลองประมง เปนชมชนชาวประมงทะเลชายฝง ตงอยทหม 4 ต.พนทายนรสงห เปนพนทอนรกษ ฟนฟปาชายเลน เมอออกไปตามคลองประมง ระยะทาง 2.5 กม. จะเปนดอนหอยแครง หอยแมลงภ และเปนแหลงตกปลา
แหลงดนกชายเลนโคกขาม ตงอยในพนทปากอาวไทยตอนใน มทงปาชายเลน นากง นาเกลอ เปนทอยอาศยของสตวน าเลก ๆ เชน กง หอย ป ปลา เปนแหลงอาหารของนกชายเลนนานาชนด ทนจงเปนแหลงดนกชายเลนทมชอเสยง เปนทรจกในกลมนกดนก ทงยงอยใกลกรงเทพฯ สามารถเดนทางไปกลบในวนเดยวไดโดยสะดวก
20
หลวงพอโตวดหลกส วดหลกสราษฎรสโมสร ต.ยกกระบตร อ.บานแพว จ.สมทรสาคร
วดหลกสราษฎรสโมสร ตงอยรมคลองด าเนนสะดวก อ.บานแพว จ.สมทรสาคร มหลวงพอโตวดหลกสเปนพระพทธรปโบราณสมยอทองเนอหนทรายแดงฉาบปน ปางมารวชย มพระพกตรเอบอมยมละไม หนาตกกวาง 81 นว สง 99 นว (เปนทอศจรรยถงสดสวนของหลวงพอโตทชางสมยโบราณไดก าหนดไว ลวนเปนเลขมงคลทงสน เชน ขนาดความกวางของหนาตกเมอน าตวเลขมารวมกนจะได 9 สวนสงรวมกนได 9 อก เมอน าสวน กวางรวมกบสวนสงกได 9 ซงเลข 9 คนทวโลกถอวาเปนเลขสดยอดของเลขมงคล หลวงพอแฟง เจาอาวาสวดดอนมโนรา ต.ขนพทกษ อ.ด าเนนสะดวก จ.ราชบร ซงเปนศษยเอกหลวงพอคงวดบางกะพอมเกจชอดงในสมยนนไดเดนทางไปพบทวดรางแหงหนงบรเวณรมแมน าแมกลอง อ.บางคนท จ.สมทรสงคราม เมอตรวจดวยทางในแลว พบวามความศกดสทธมาก จงท าพธอญเชญมาประดษฐานยงวดดอนมโนรา ตอมาเมอป พ.ศ.2470 หลวงพอแฟงไดยายมาด ารงต าแหนงเจาอาวาสวดหลกส จงไดอญเชญพระพทธรปโบราณดงกลาวมาประดษฐานในวหารหลงคามงจากหนาวดหลกสบรเวณรมคลองด าเนนสะดวก ชาวบานคงเหนวาเปนพระพทธรปองคแรกและองคโตทสดในลมน าคลองด าเนนสะดวก จงพากนขนานนามวาหลวงพอโตวดหลกส ตงแตนนมา
21
มต านานเลาขานจากรนสรนถงปาฏหารย หลวงพอโตในวหารมงจากไมหยดหยอน มชาวบานหลายคนเลาวามองผานทงนา เหนดวงไฟลกใหญพงจากวหารขนสทองฟาหลายครง ตางเชอกนวาหลวงพอโตส าแดงอทธฤทธปาฏหารย ในสมยกอนพอคาแมคาลองเรอบรรทกผกผลไมเตมล าเรอผานหนา วหาร กไมลมทจะพนมมอเหนอหวขอพรใหขายของดๆ แลวตกน าคลองบรเวณหนาวหารไปท าน ามนตพรมไปบนสนคาในเรอ พชผกในเรอกขายดอยางเหลอเชอมเทาไหรกขายหมด พอขากลบกไมลมทจะซอ ผลไม พวงมาลยมาถวายและทขาดไมไดคอประทด จดกนดงสนนหวนไหวไปทวคงน า ในตอนกลางคนกถงควคอหวยนกเสยงโชค แหมาขอโชคขอลาภ ทงเขยาเซยมซขอเลขเดดหรอกราบไหวขอใหถกหวยรวยทรพย ในสมยกอนมทงหวย ก ข หวยจบยก เปนทนยมกนมาก เลาขานกนวา ร ารวยเปนเศรษฐกนจ านวนมาก จากนนทงผลไม ขนม นมเนย ไขตม พวงมาลย วาวจฬา จดประทดมาถวายกนไมเวนแตละวน ปาฏหารยและความศกดของหลวงพอโตแผไพศาลไปหลายจงหวด ทกวนจะมประชาชนจากทวสารทศมากราบไหวขอพรและปดทองจนองคหลวงพอหนานมเปนสทองเหลองอรามไปทงองค โดยเฉพาะงานปดทองประจ าปทก าหนดจดขนในวนแรม 3 ค า เดอน 4 ของทกป จะมพธแหหลวงพอโตในคลองด าเนนสะดวกมเรอของชาวบานนบพนล ามารวมในขบวนแหดวย วดหลกสจงเปนแหลงทองเทยวคลองด าเนน ไหวพระศกดสทธของจงหวดสมทรสาคร ใครทมโอกาสไปเทยวทอ าเภอบานแพว ถาไมไดแวะนมสการหลวงพอโตวดหลกส คนทนนถอวาไปไมถงบานแพว.
22
23
จงหวดสมทรสงคราม จงหวดสมทรสงครามมสถานทส าคญและสถานททองเทยวมากมาย ทงอทยาน ร.2
ตลาดน าอมพวา ตลาดรมหบ ซงเหมาะกบคนทตองการผอนคลายแตไมมเวลาออกเดนทางตางจงหวดไกลๆ จงหวดสมทรสงครามถอเปนตวเลอกทดแหงหนง
ค าขวญประจ าจงหวดสมทรสงคราม “เมองหอยหลอด
ยอดล นจ มอทยาน ร.2
แมกลองไหลผาน นมสการหลวงพอบานแหลม”
ความเปนมา
จงหวดสมทรสงครามหรอเมองแมกลอง ไดปรากฏชอครงแรกในนาม “แมกลอง” จากเอกสารบนทกจดหมายเหตของทตฝรงเศสทเดนทางเขามาในประเทศไทย สมยสมเดจพระนารายณมหาราช แหงกรงศรอยธยา ดงปรากฎเปนแผนทโบราณมากมาย แสดงชอ Maeclon (แมกลอง) ไวในแผนทซงจดอยในอาณาบรเวณทะเลปากอาวไทยตรงกบต าแหนงทตงของชมชนแมกลอง หรอจงหวดสมทรสงครามในปจจบน และเขาใจกนวาเปนแขวงหนงของเมองราชบร มชอเรยกวา สวนนอก ตอมาในปลายสมยกรงศรอยธยาตอเนองกบสมยกรงธนบร จงแยกออกจากจงหวดราชบรเรยกวา“เมองแมกลอง”สมทรสงครามมความส าคญทางประวตศาสตรในชวงทสมเดจพระเจาตากสนมหาราชทรงสถาปนากรงธนบรเปนราชธาน พมาสงกองทพผานเขามาถงบรเวณต าบลบางกง สมเดจพระเจาตากสนมหาราชทรงรวบรวมผคน สรางคายตอสปองกนทพพมา จนขาศกพายแพไป ณ บรเวณคายบางกง นบเปนการปองกนการรกรานของพมาทมตอ ราชอาณาจกรไทยเปนครงส าคญในชวงเวลานน ชอเมองแมกลอง เปลยนเปนสมทรสงคราม ในปใดนนไมปรากฏแนชด แตพอสนนษฐานไดวาเปลยนในราวปพ.ศ.2295 ถงป พ.ศ.2299 เพราะจากหลกฐานในหนงสอกฎหมายตราสามดวงวาดวยพระราชก าหนดเรองการเรยกสนไหมพนยความไดปรากฏชอเมองแมกลอง เมองสาครบรและเมองสมทรปราการอย
24
และตอมาพบขอความในพระราชก าหนดซงตราขนในรชกาลสมเดจพระเจาอยหวบรมโกศ เมอป พ.ศ.2299 ความระบวา โปรดเกลาฯใหพระยารตนาธเบศรสมหมณเฑยรบาลเอาตวขนวเศษวานช (จนอะปนเตก) ขนทพ และหมนรกอกษร ทบงอาจกราบบงคมทลขอตงบอนเบยในแขวงเมอง สมทรสงคราม เมองราชบร และเมองสมทรปราการ ทงๆ ทมกฎหมายสงหามไวกอนแลวมาลงโทษ จงหวดสมทรสงคราม เปนแผนดนทเกดขนใหม จากการทบถมของโคลน ตะกอนบรเวณ ปากแมน า เกดเปนทดอน จนกลายมาเปนทราบลมแมน าขนาดใหญ ปรากฏชอครงแรกในนาม “แมกลอง”เดมสนนษฐานวาเปนแขวงหนงของจงหวดราชบร มชอเรยกวา “สวนนอก” ตอมาในราวปลาย สมยกรงศรอยธยาตอกบสมยกรงธนบร จงแยกออกจากจงหวดราชบร เรยกวา “เมองแมกลอง” ตามหนงสอ ล าดบราชนกลบางชางเลาขานกนวา สมเดจพระอมรนทราบรมราชน พระบรมราชชนนของพระบาทสมเดจ พระพทธเลศหลานภาลยและพระญาตวงศมพระนเวศนสถานดงเดมอยท อ าเภออมพวา (บางชาง) แขวงอ าเภอบางชาง ซงตอมาเปนจงหวดสมทรสงครามในปจจบน จงหวดสมทรสงครามมพนท416.707 ตารางกโลเมตร(อนดบท 76)มประชากร 193,647 คน สมทรสงคราม เปนจงหวดในภาคกลาง(หนวยงานบางแหงถอเปนสวนหนงของภาคตะวนตก) มขนาดพนทเลกทสดของประเทศ คอประมาณ 416.7 ตารางกโลเมตร ทงยงมจ านวนประชากรนอยทสดเปนอนดบ 2 ของประเทศดวย แตนบเปนจงหวดทมความอดมสมบรณ ทางทรพยากรธรรมชาตสงแวดลอมและ มชายฝงทะเลตดอาวไทยยาวประมาณ 23 กโลเมตร ไมมภเขาหรอเกาะเลย มลกษณะเปนพนทราบลม โดยพนทฝงตะวนตกจะสงกวาฝงตะวนออกเลกนอย ปลายป พ.ศ. 2550 ผลจากการส ารวจดชนความมนคงของมนษยพบวา สมทรสงครามเปนจงหวดทมความมนคงของมนษยสงทสดในประเทศไทย
25
สญลกษณของจงหวดสมทรสงคราม
ตราประจ าจงหวด
ตราผาผกคอลกเสอ
ดอกไมประจ าจงหวด : ดอกจกทะเล
ตนไมประจ าจงหวด : ตนสนทะเล
26
เขตการปกครอง
การปกครองแบงออกเปน 3 อ าเภอ 36 ต าบล 284 หมบาน 1 เทศบาลเมอง 6 เทศบาลต าบล และ28 องคการบรหารสวนต าบล 1. อ าเภอเมองสมทรสงคราม 2. อ าเภอบางคนท 3. อ าเภออมพวา
สถานทส าคญและสถานททองเทยว
วดเพชรสมทรวรวหาร เดมชอ "วดศรจ าปา" สรางขนในราวรชสมยสมเดจพระเจาปราสาททองแหงกรงศรอยธยา ตามต านานเลาวา ในป พ.ศ.2307 ชาวบานแหลมในเขตเมองเพชรบร อพยพหนพมามาตงบานเรอนอยบรเวณต าบลแมกลองเหนอวดศรจ าปา และเรยกหมบานนวา "บานแหลม" ตามชอหมบานเดมของตน ชาวบานแหลมไดชวยกนบรณะวดศรจ าปาและเรยกวดนใหมวา "วดบานแหลม" ตอมาวดบานแหลมไดยกฐานะขนเปนอารามหลวงชนวรวหาร ไดรบพระราชทานนามวา "วดเพชรสมทรวรวหาร"
ตลาดรมหบ ตลาดรมหบ มอกชอหนงวา ตลาดรถไฟ เปนสวนหนงของตลาดเทศบาล จงหวดสมทรสงคราม เรมประมาณป 2527 บนทางรถไฟ สายแมกลอง-บานแหลม พอคาแมคา ตงแผงสองขางทางรถไฟ สวนลกคากอาศยทางรถไฟเปนทจบจายซอของ อาหารทขนชอวาอรอยตดอนดบนนกคอ ปลาท หนางอ คอหก ทตองบอกวาอรอยทสด โดยเฉพาะหนาหนา
27
ตลาดน าอมพวา ตลาดน าอมพวาแหงนเปนตลาดยามเยน จะเรมตนกจกรรมตางๆกน ตงแตเวลา 15.00 น. ไปจนถง 21.00 น. โดยประมาณ ทนจะมรานคาขายสนคามากมายหลายประเภททงของกน ของใช เรยงรายอย 2 ฝงคลอง อกทงยงมพอคาแมคาทพายเรอมาขายดวย ของทมาขายในเรอ จะเนนของกนเปนหลกไมวาจะเปน ปลาหมกยางพรอมกบน าจมรสเดด กงแมน าตวโต หอยเซลปงสดสด หรอจะเปนพวกผดไทยอก 1 เมนทไมควรพลาด กมใหเลอกชมกนมากมายหลายราน และทขาดไมไดกจะเปนพวกผลไมสดใหมจากสวน พวกขนมโบราณแบบไทยแทกมชมกนหลากหลายประเภท อาท ขนมลมกลน ขนมชอแปลกแตรสชาตถกปาก หรอวาจะเปนขนมหมอแกงทใสมาในหมอดนเผาใบนอย กนาสนใจซอ หากลบไปลมลองความอรอยเหมอนกน ของขนชออกอยางหนงของจงหวดสมทรสงครามทหา ซอไดจากทน กคอ ปลาทนงตวอวบอวนจากแมกลอง โดยจะมสโลแกนประจ าตวดวยวา “ปลาทนงแมกลองตองหนางอ คอหก” จะเพราะอะไรและท าไมตองเรยกแบบนคงตองตามไปดกน นอกจากจะไดอมหน ากบรสชาตอาหารแลว ยงมกจกรรมอนทนาสนใจดวย อยางเชน การนงเรอไปไหวพระทวดรมแมน าแมกลอง พรอมกบชมบรรยากาศสองฟากฝงคลอง และอกหนงอยาง เมอไดมาถงอมพวากคอ การนงเรอไปดหงหอยทบนออกมาสองแสงเรองรองในยามค าคน จะมคา บรการอยทประมาณ 60-80 บาทตอคน หรอจะเชาเหมาเรอเปนหมคณะเลยกได ส าหรบคอเพลงรนเกาจะพลาดไมไดเลยกบ “บานครเออ สนทรสนาน” ทเปดใหนกทองเทยวเขาไปเยยมชม ซงจะมของใชสวนตวของครเออใหเราไดถายรปเกบไวเปนทระลก อกทงยงสามารถ ซอหาแผนเพลงของครเออไดอกดวย ถาใครยงตดใจบรรยากาศคกคกกบตลาดรมน า หรออยากจะสมผสความเงยบสงบในแบบบานพกรมน า ทนกยงมทพกแบบโฮมสเตยไวรองรบส าหรบผมาเยอน และถามโอกาสไดพกสกหนงคน รบรองวาจะตองตดใจในความมชวตทอมพวาแหงนอยางแนนอน
28
29
จงหวดนครปฐม
จงหวดนครปฐมมสถานทนาสนใจทางประวตศาสตรและสถานททองเทยวทางประวตศาสมากมาย เชน วดพระปฐมเจดย ตลาดทานา พระราชวงสนามจนทร พพธภณฑภาพยนตรไทย และยงมประเพณทส าคญคอ ประเพณแหผาหมองคพระปฐมเจดยซงเปนประเพณทส าคญของชาวจงหวดนครปฐมอกดวย
ค าขวญประจ าจงหวดนครปฐม
“สมโอหวาน
ขาวสารขาว ลกสาวงาม
ขาวหลามหวานมน
สนามจนทรงามลน
พทธมณฑลคธาน
พระปฐมเจดยเสยดฟา”
30
ความเปนมา
นครปฐมนบเปนออารยธรรมส าคญทมประวตศาสตรความเปนมายาวนานในแผนดนสวรรณภม จากหลกฐาน ทาง ประวตศาสตรไดกลาววาเมองนครปฐมแตเดมนน ตงอยรมทะเลเปนเมองเกาแกทมความเจรญรงเรองมานานนบตงแตสมยสวรรณภมและเปนราชธานทส าคญในสมยทวารวด ในยคนนนครปฐมเปนแหลงเผยแพรอารยธรรมจากประเทศอนเดยซงรวมทงพทธศาสนา นครปฐมจงเปนศนยกลางของความเจรญ ชนชาตตางๆไดอพยพเขามาตงถนฐานอยเปนจ านวนมาก ตอมาเกดความแหงแลงขนในเมองนครปฐม เพราะกระแสน าทไหลผานตวเมองเปลยนเสนทางประชาชนจงอพยพไปตงหลกแหลงอยรมน าและสรางเมองใหมขนชอวา“เมองนครไชยศร”หรอ“ศรวชย”นครปฐมจงกลายเปนเมองรางมาเปนเวลาหลายรอยป
จนกระทงพระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว(รชกาลท4) ขณะทยงทรงผนวชไดธดงคไปพบพระปฐมเจดยและทรงเหนวาเปนเจดยองคใหญทไมมทใดเทยบเทา ครนเมอไดเสดจขนครองราชยจงไดโปรดเกลาฯใหกอเจดยแบบลงกา ครอบเจดยองคเดมไว โดยใหชอวา “พระปฐมเจดย” ทรงปฏสงขรณสงตาง ๆ ในบรเวณองคพระปฐมเจดยใหมสภาพดและโปรดเกลาฯใหขดคลองเจดยบชา เพอใหการเสดจ มานมสการสะดวกขน
31
สญลกษณของจงหวดนครปฐม
ตราประจ าจงหวด รปเจดยองคใหญและมมงกฎตดอยทพระปฐมเจดย เจดยองคใหญ คอ องคพระปฐมเจดยทพระโสณะและพระอตระ ไดสรางขน มงกฎ หมายถง พระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว ผทรงอปถมภสรางองคพระปฐมเจดยตอเตมใหสงใหญ สงางาม ตามปรากฎในปจจบน จ.นครปฐม ใชอกษรยอวา "นฐ"
ตราผาผกคอลกเสอ
ดอกไมประจ าจงหวด : ดอกแกว
ผลไมประจ าจงหวด : สมโอ ตนไมประจ าจงหวด : ตนจนทนหอม
32
เขตการปกครอง
การปกครองแบงออกเปน 7 อ าเภอ 106 ต าบล 930 หมบาน 1 เทศบาลนคร 3 เทศบาลเมอง 15 เทศบาลต าบลและ 97 องคการบรหารสวนต าบล 1. อ าเภอเมองนครปฐม 2. อ าเภอก าแพงแสน 3. อ าเภอนครชยศร 4. อ าเภอดอนตม 5. อ าเภอบางเลน 6. อ าเภอสามพราน 7. อ าเภอพทธมณฑล
สถานทส าคญและสถานททองเทยว
สวนสมนไพรสรรกขชาต ตงอยในพนทมหาวทยาลยมหดล ต าบลศาลายา อ าเภอพทธมณฑล สรางขนเพอเปนแหลงอนรกษพนธพชสมนไพรไทย ส าหรบศกษา วจย พฒนา และการเรยนรของสงคม มพนทประมาณ 38 ไร รวบรวมพนธสมนไพรกวา 1,200 ชนด จดปลกไวในลกษณะตาง ๆ กน พรอมแสดงปายชอและสรรพคณทชดเจน จงเหมาะทจะเปนหองเรยนธรรมชาตส าหรบนกเรยน นกศกษา รวมทงผสนใจ พนทสวนแบงเปน 3 สวน สวนแรกเปนเรอนเพาะช า ปลกสมนไพรทตองการการดแลเปนพเศษ สวนทสองเปนสวนหยอมสมนไพร และสวนสดทายปลกในลกษณะสวนปา เพอแสดงระบบนเวศทสมนไพรเตบโตอยางเปนธรรมชาต มสมนไพรทหาชมไดยากหลายชนด เชน โมกราชน สรนธรวลล สามสบกบนอย และจกดง ซงเปนพชชนดใหมของโลก มะลซาไก สมนไพรหายากทใชเปนยาคมก าเนดของชนเผาซาไก ก าแพงเจดชน กวาวเครอขาว และกวาวเครอแดง
รวมทงสมนไพรทเปนพชผกพนบานอกหลายชนด
33
ตลาดทานา หรอตลาดนครชยศร อยในตวอ าเภอนครชยศร เปนตลาดโบราณยานชมชนรมน า ทนาทองเทยวอกแหงหนงของจงหวดนครปฐม อาคารรานตลาดสรางดวยไม ยงอนรกษรปแบบเดมไว เปนแหลงรานอาหารรมน าและยานจ าหนายของกนอรอย ๆ มากมาย อาท เปดพะโล ขนมปงเยน ปลากรมไขเตา บวลอย รวมถงผลไมมากมายโดยเฉพาะ สมโอนครชยศร
พพธภณฑภาพยนตรไทย ตงอยในสถาบนศลปกรรม กรมศลปากร ถนนพทธมณฑลสาย 5 ในอาคารซงเปนโรงถายภาพยนตรจ าลอง จดแสดงประวตศาสตรภาพยนตรไทย ขบวนการผลตภาพยนตรไทย อปกรณประกอบฉาก มการจดแสดงหนบคคลส าคญในวงการภาพยนตรไทย ทงดาราและผสรางภาพยนตร เพอยกยองผรวมบกเบกสรางสรรควงการภาพยนตรไทยเชน หนมตร ชยบญชา นกแสดงทอยในความทรงจ าของทกคน โตะท างานของปยต เงากระจาง ผสรางภาพยนตรการตนเรองแรกของไทยคอเรองสดสาคร
34
ประเพณแหผาหมองคพระปฐมเจดย ชวงเวลาทจด วนขน ๑๕ ค า เดอน ๑๒ หรอชาวบานเรยกวา กลางเดอนสบสอง แตทางวดจดใหมงานลวงหนา ๒ วน และหลง ๑๕ ค า ๒ วน รวมเปน ๕ วน ๕ คน คอตงแตวนขน ๑๓ ค า ถง แรม ๒ ค า ความส าคญ เมอพระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว (รชกาลท ๔) ไดบรณะองคพระปฐมเจดยทรงลงกากลมครอบเจดยเรมตงแต พ.ศ. ๒๔๐๐ เปนตนมาจนเสรจสมบรณเปนองคพระเจดยทรงลงกากลมครอบเจดยดงเดมไวดงทเหนในปจจบ นนแลว ความศรทธาไดเกดขนกบชาวเมองนครปฐมและจงหวดใกลเคยงทวไปทงประเทศ มผคนทกสารทศมาท าการบชาองคพระปฐมเจดยใหญทประดษฐานพระบรมสารรกธาตของพระพทธเจา ดอกไมธปเทยนและผาหมองคพระปฐมเจดย ซงมความเชอกนวา ไดบญกศล สงใหมชวตทดในอนาคต พธกรรม -ขนท ๑ ประชาสมพนธการจดงานใหคนทวไปไดทราบ ดวยสอตาง ๆ ลวงหนาเปนการบอกใหสาธชนมาแสวงหาบญใหกบตนเอง -ขนท ๒ ผประสงคจะรวมบญจะเดนทางมาในวนทก าหนด สมยกอนเมอทางรถยนตยงไมเจรญ การเดนทางมาของคนตางถนตองเดนเทา พายเรอมาตามแมน าล าคลอง และใชเกวยนลากจงดวยควายและวว ดงสถานททมชอดงเดมปรากฏอย เชน สะพานเกวยน คลองเจดยบชา เปนตน มการนอนคางคนรอบ ๆ ระเบยงคต บนองคพระเจดย ๑-๒ คน เพอเทยวงานกอนจะกลบบาน การมานมสการองคพระปฐมเจดย ของพระสงฆวดตาง ๆ บางวดจะน าผาเหลองพระแหมาถวายเพอหมองคพระปฐมเจดย เชน หลวงปบญ ขนธโชต เจาอาวาสวดกลางบางแกว รมแมน านครชยศร หางจากองคพระปฐมเจดย ๑๒ กโลเมตร แหผามาตามคลองเจดยบชาสมยเมอครงรชกาลท ๖ เปนตน -ขนท ๓ พธเรมดวยการบชาพระรตนตรย กลาวค าบชาพระบรมสารรกธาต กลาวค าถวายผาหมองคพระปฐมเจดย และจบดวยการถวายจตปจจยแดพระสงฆ เพอใชในการบรณะองคพระปฐมเจดย กลางคนมการจดดอกไมไฟเปนพทธบชามมหรสพสมโภช และการละเลนตาง ๆ เปนการ เฉลมฉลององคพระปฐมเจดย • สถานทจด บรเวณโดยรอบระหวางก าแพงแกวชนนอกและชนในขององคพระปฐมเจดย • ผประกอบพธ ทางวดพระปฐมเจดยมกจะเชญพระสงฆระดบผใหญมาเปนประธานในพธ ในปจจบนนยมเชญนายกรฐมนตรหรอรฐมนตร และบคคลส าคญของประเทศมาเปนประธาน ผรวมพธแ ต ก อ น แ ล ะ ป จ จ บ น ป ร ะ ก อ บ ด ว ย พ ร ะ ส ง ฆ ข า ร า ช ก า ร พ อ ค า ป ร ะ ช า ช น • สาระ พทธศาสนกชนเชอวาการไดมสวนท าบญหรอบชาปชนยสถานส าคญทางพทธศาสนาแลว จะไดบญกศลสงใหช วตดขนในอนาคต โดยเฉพาะพระเจดยทสงใหญทสดในโลก บรรจพระบรมส า ร ร ก ธ า ต เ ช น น แ ล ว ย ง จ ะ ไ ด ร บ ค ว า ม ศ ก ด ส ท ธ ม ผ ล ส ม ฤ ท ธ โ ด ย แ ท จ ร ง
35
การสบทอดประเพณ ระยะหนงมผศรทธาจองเปนเจาภาพผาหมองค พระปฐมเจดยทกปกบทางวดไว พอถงใกลวนงานประจ าปเขาจะซอผามาถวายวดไว ทางวดกจดการน าผาทถวายไวแลวนนแหรอบองคพระปฐมเจดย โดยเอาผาพบแลวใสพานตงไวบนรถยนตทตกแตงใหงดงาม มนางฟาถอพานนงอยบนรถน าขบวนนนดวย ตดตามดวยขบวนของนกเรยนโรงเรยนตาง ๆ จ านวนหลายรอยคนเดนเฉย ๆ ไมไดถอหรอมกจกรรมอนใด คนทวไปทมาดขบวนแหบางคนไมทราบวานกเรยนเดนแหอะไร เพราะไมไดคลผาออกมาใหคนทวไปเหนชด ๆ ไดแตเดนตามกนไปดไมมสาระวาเปนงานบญ และบางปมหนวยงานบางแหงจดขบวนลอเลยนสงคมและการเมองสรางความสนกสนาน ดจะผดวตถประสงคของงานบญไป ศนยวฒนธรรมจงหวดนครปฐม สถาบนราชภฏนครปฐม ไดพจารณากจกรรมดงกลาวแลวเหนวาไมคอยเหมาะสม จงน าเรองหารอในทประชมของวด ในทสดทางวดจงมอบใหศนยวฒนธรรมจงหวด
ด าเนนการใหเหมาะสม ดงนนการแหผาหมองคพระปฐมเจดยจงมรปแบบขบวนแหผาหมองคพระปฐมเจดย ทน าขบวนดวยเครองสกการะพระบรมสารรกธาต ดวยเครองทองนอย พานพมเงนพมทองและตนไมเงนตนไมทอง ตามดวยรถยนตทมนางฟาอญเชญผาหมโดยคล ผาใหยาวออกไปจากตวรถใหหมดทงผน โดยมนกเรยน ประชาชนแบกผนผาเหลองส าหรบองคพระปฐมเจดย ยาว ๗๐ เมตร ไวบนบาเปนขบวนยาวรอบองคพระปฐมเจดย ๑ รอบแลววางพกไวทหนาองคพระปฐมเจดย จดใหคนทวไปไดเขยนชออทศใหผลวงลบไปแลวบนผาเหลองนน พอถง วนพระ ๑๕ ค า ทางวดจงน าขนไปแหเวยนเจดยชนบน ๑ รอบ แลวน าขนไปหมองคพระปฐมเจดย ตรงสวนคอของเจดย จงเปนการเสรจพธ และพธดงกลาวนไดปฏบตกนมาถงปจจบน
36
37
สญลกษณของจงหวดเพรชบร
ตราประจ าจงหวด
ตราผาผกคอลกเสอ
ธงประจ าจงหวดเพชรบร
ดอกไมประจ าจงหวด : ดอกลนทม
ตนไมประจ าจงหวด : ตนหวา
38
จงหวดเพชรบร
เปนจงหวดทยงคงมความสมบรณทางธรรมชาตอยสง และเปนจงหวดทมสถานททองเทยง
ทงภเขา และ ทะเล อกทงอยใกลกบกรงเทพมหานคร เหมาะส าหรบคนทชอบธรรมชาต แตไมมเวลาไปไหนไกลๆ สถานททองเทยวแนะน าคอ เขาวง ชายหาดชะอ า และ อทยานแหงชาตแกงกระจาน
ค าขวญประจ าจงหวดเพชรบร
“เขาวงคบาน ขนมหวานเมองพระ
เลศล าศลปะ แดนธรรมะ ทะเลงาม”
39
ความเปนมา
เพชรบรเปนเมองทเคยรงเรองมาตงแตครงในอดตและเปนเมองหนาดานทส าคญของไทยในกลมหวเมองฝายตะวนตกมการตดตอคาขายกบ ตาง ประเทศอยางเปนล าเปนสน มหลกฐาน ชอเรยกปรากฏในหนงสอชาวตางประเทศ เชน ชาวฮอลนดาเรยกวา“พพรย” ชาวฝรงเศสเรยก วา “พพพล” แล ะ “ฟฟร” จงมการสนนษฐานกนวาชอ“เมองพรบพร”ซงเปนชอเดมของเมองเพชรบรมความสอดคลองกบชอวดพรบพลทเปนวดเกาแกวดหนงของจงหวดและทวดแหงนยงเปนสถานทตงของเสาชงชาอกดวย เพชรบรหรอศรชยวชรบรเปนเมองเกาแกมาแตครงโบราณเคยเปนอาณาจกรเลกๆอาณาจกรหนง บางสมยมเจาผครองนครหรอกษตรยปกครองเปน อสระบางสมย กตกเปนเมองขนของอาณาจกรทเขมแขงกวา เจาผครองนครไดสงเครองบรรณาการ ไปยงเมองจนเปนประจ า เพชรบรจงมชอปรากฏเปนหลกฐานมาตงแตสมยพระเจาชยวรมน ท ๗ เชน พระปรางค ๕ ยอด ณ วดมหาธาตวรวหารและ ปราสาทหนศลาแลง ณ วดก าแพงแลง
เปนตน โดยทมาของชอเมองนนอาจกลาวได ตามต านานทเลาสบกน มาวาในสมยโบราณ เคยมแสงระยบ ระยบในเวลาค าคนทเขาแดนท าใหชาวบานเขาใจวามเพชรพลอยบนเขานนจงพากนไปคนหาแตกไมพบจงไดออกคนหาในเวลากลางคนแลวใชปนทใชส าหรบกนหมากปายเปนต าหนไวเพอมาคนหาในเวลากลางวน แตกไมพบบางกวาเรยกตาม ชอของแมน าเพชรบร เมองเพชรบรมศลปะวตถมากมายเปนหลกฐานทแสดงวาเพชรบรเคยเปนบานเมองทมผคนอาศยอยมาก เปนชมชนถาวรมาตงแตสมยทวารวด เชน ศลปะปนปน เปนตน
เมอถงยคของอาณาจกรสโขทย แมอาณาจกรสโขทยในรชสมยพอขนรามค าแหงมหาราชพระองคทรงมอ านาจครอบคลมเพชรบร แตเพชรบรกยงมอสระอยมากสามารถสงทตไปจนได ตนวงศของกษตรยเพชรบรในชวงสมยสโขทย คอพระพนมทะเลศร ผเปนเชอสายของพระเจาพรหมแหงเวยงไชยปราการ ราชวงศนไดครองเมองเพชรบรมาจนถงสมยพระเจาอทองซงไดเสดจไปสถาปนากรงศรอยธยาเปนราชธานในสมยกรงศรอยธยาตอนตน เพชรบร ขนตอกรงศรอยธยาในแบบศกดนาสวามภกด มขนนางควบคมเปนชนๆขนไป แตหลงจากการเปลยนแปลงการปกครองใน รชสมยสมเดจพระบรมไตรโลกนาถอ านาจในสวนกลางมมากขน เพชรบรยงมความสมพนธใกลชดกบ กรงศรอยธยาดงนนอ านาจจากสวนกลางจงมสวนในการปกครองเพชรบรมากกวาเดม ในรชสมยสมเดจพระมหาธรรมราชาใน พ.ศ.2113 พระยาละแวกเจาเมองเขมรยกกองทพมาสรบกบกองทพกรงศรอยธยาแตสไมไดพายแพหนกลบไปเขมร อก5ปตอมาในพ.ศ.2118พระยาละแวกยกทพเรอมาทกรงศรอยธยาอกและสกรงศรอยธยาไมไดอก จงยกกองทพกลบไป พ.ศ.2121 ทางเขมรไดใหพระยาจนจนตยกทพมาตเมองเพชรบรแตชาวเมอง
40
เพชรบรปองกนเมองเอาไวได พ.ศ.2124 กรงศรอยธยาตดพนการรบกบกบฏ พระยาละแวกกเลยถอโอกาสยกกองทพเรอมาตเมองเพชรบรมก าลงพลประมาณ 7,000 คน เมองเพชรบรจงตกเปนของเขมร จนถงรชสมยสมเดจพระนเรศวรมหาราช พระองคทรงตเขมร ไดชยชนะ เพชรบรจงเปนอสระ โดย พ.ศ. 2136 สมเดจพระนเรศวรมหาราช พจารณานสย สนดานของเขมรแลว เจบช าพระทยจงยกกองทพไปตเขมรจบครอบครวพระยาละแวกแลวเอามาไวทกรงศรอยธยา ตดคอพระยาละแวกลางพระบาท เพราะชอบฉกฉวยโอกาสขณะทกรงศรอยธยาตดทพทอน
แตพระองคทานยงมพระเมตตาใหโอกาสลกชายคนโตของพระยาละแวกกลบไปครองเขมรตอแลวใหท าสญญาวาจะไมเปนกบฏตอกรงศรอยธยาและตองเปนเมองขนของราชอาณาจกรสยามตอไป และเนองจากทรงโปรดปรานเมองเพชรบรเปนพเศษ จงไดเสดจมาประทบทเมองเพชรบรเปนเวลาถง 5 ป กอนจะทรงยกทพใหญไปปราบพมาและเสดจสวรรคตทเมองหางหลวงเจาเมอง
เพชรบรและชาวเมองเพชรบรไดรวมเปนก าลงส าคญในการตอสกบขาศกศตรหลายครงนบตงแตสมยรชสมยสมเดจพระนเรศวรมหาราช สมเดจพระเชษฐาธราช และรชสมยสมเดจพระเจาเอกทศนโดยเฉพาะในรชสมยสมเดจพระเพทราชานนการปราบปรามเจาเมองนครศรธรรมราชซงแขงเมองพระยาเพชรบรไดเปนก าลงส าคญในการสงเสบยง ใหแกกองทพฝายราชส านกกรงศรอยธยา อยางไรกดเมองเพชรบรถกตแตกอกครงเมอพมาโดยมงมหานรธาไดยกมาตไทยจนไทยตองเสย กรงศรอยธยาแกพมาเปนครงท 2 ในปพ.ศ.2310 นนเอง
เพชรบรในสมยกรงธนบรและกรงรตนโกสนทรตงแตรชสมยสมเดจพระเจาตากสนมหาราชจนถงแผนดนสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย ไทยเรายงคงท าสงครามกบพมามาโดยตลอด ซงเจาเมองและชาวเมองเพชรบรกยงคงมสวนรวมในการท าสงครามดงกลาว จนเมอพมาตกเปนอาณาจกรขององกฤษแลวบทบาทของเมองเพชรบรทมตอเมองหลวงและราชส านกจงคอย ๆ เปลยนไป พระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหวทรงโปรดปรานเมองเพชรบรตงแตครง ยงทรงผนวชอย
เมอเสดจขนครองราชยแลว โปรดเกลาใหสรางพระราชวง วด และพระเจดยใหญขนบนเขาเตย ๆ ใกลกบตวเมองและพระราชทานนามวา “พระนครคร” ตอมาในรชสมยของพระบาทสมเดจพระจลจอม เกลาเจาอยหว โปรดเกลาฯ ใหสรางพระราชวงอกแหงหนงในตวเมองเพชรบร คอ “พระรามราชนเวศน”หรอทเรยกกนตามภาษา ชาวบานวา “วงบานปน” และดวยความเชอทวาอากาศชายทะเลและน าทะเลอาจบรรเทาอาการเจบปวยไดพระบาท สมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหวจงโปรดเกลาฯใหสรางพระราชวง “พระราชนเวศนมฤคทายวน” ขน ทชายหาดชะอ า เพอใชเปนทประทบรกษาพระองคจงเปนทมาของชอเรยกอกชอหนงของเมองเพชรบรวา “เมองวง”
41
เขตการปกครอง ระดบจงหวด ประกอบดวยสวนราชการประจ าจงหวด จ านวน 26 สวนราชการ ระดบอ าเภอ ประกอบดวย 8อ าเภอ 93 ต าบล 698 หมบาน 1. อ าเภอเมองเพชรบร 2. อ าเภอเขายอย 3. อ าเภอหนองหญาปลอง 4. อ าเภอชะอ า 5. อ าเภอทายาง 6. อ าเภอบานลาด 7. อ าเภอบานแหลม 8. อ าเภอแกงกระจาน
สถานทส าคญและสถานททองเทยว
น าพรอนหนองหญาปลอง ตงอยทบานน าพรอน ต าบลยางน ากลดเหนอ อ าเภอหนองหญาปลอง หากเดนทางจากกรงเทพฯ ใชถนนเพชรเกษม เลยอ าเภอเขายอยมาประมาณ 12 กโลเมตร บรเวณกม. 148-149 มทางแยกขวาไปน าพรอนหนองหญาปลองอกราว 34 กโลเมตร ถนนลาดยางตลอดสาย ระหวางทางมทวทศนเปนทงนา และทวเขาสลบซบซอนสวยงาม และหมบานกะเหรยงน าพรอนหนองหญาปลองเปนบอน ารอนกลางปารมรน พนทบรเวณไดรบการพฒนาดแลโดยชมชน มบอน ารอน ซงตอทอมาจากแหลงก าเนดซงอยหางออกไป 400 เมตรซงสามารถเดนเทาไปชมไดสะดวก น าในบอมอณหภมประมาณ 49 องศาเซลเซยส สงอ านวยความสะดวก มโรงนวดเพอ
สขภาพ หองอาบน าแรแบงชายหญง รานอาหาร และสามารถกางเตนทพกแรมในบรเวณได นอกจากนยงมแหลงทองเทยวใกลเคยงไดแก น าตกแมกระดงลา ซงการเดนทางเขาน าตกตองใชรถขบเคลอนสลอไปอก 8 กโลเมตร และเดนเทาอก 1 กโลเมตร
42
อทยานแหงชาตแกงกระจาน เปนอทยานทมพนทกวางใหญทสดของประเทศไทย มพนทถง 2,915 ตารางกโลเมตร หรอ 1.8 ลานไร ในเขตอ าเภอแกงกระจาน อ าเภอหนองหญาปลอง จ.เพชรบร และอ าเภอหวหน จ.ประจวบครขนธ ยงคงสภาพเปนปาดงดบตามธรรมชาตทสมบรณ และมความหลาก หลายทางชวภาพสงมากแหงหนง ไดรบการประกาศใหเปนเขตอทยานแหงชาต เมอวนท 12 มถนายน 2524 โดยก าหนดพนทบรเวณอางเกบน าและปาเหนอเขอนแกงกระจานเปนเขตอทยานฯ เปนตนน าล าธารของแมน าหลายสาย พนทสวนใหญของอทยานฯ เปนภเขาสลบซบซอนอยในเทอกเขาตะนาวศร สภาพภมประเทศเปนปาดบชน ยอดเขาทสงทสดในอทยานฯ คอยอดเขางะงนนกยวงตอง อยในเขตรอยตอประเทศพมาและไทย มความสง 1,513 เมตร
น าตาลโตนดวงตาล และนาขาวออรกานค เยยมชมแหลงผลตน าตาลโตนดและน าตาลสดธรรมชาต ดวยกรรมวธดงเดม ทใหรสชาตของน าตาลแทๆ ทปราศจากสารฟอกขาว หรอเคมใดๆ ปลอมปน พรอมกบกลนหอมหวานทเปนเอกลกษณอนเลองชอของน าตาลเมองเพชร (เพชรบร) และแวะชมนาขาวออรกานคทนาวลต ทอ าเภอทายาง
ศนยวฒนธรรมไทยทรงด าหรอลาวโซง ไทยทรงด าหรอลาวโซง เปนชนกลมหนงทมถนฐานเดมอยทเมองเดยนเบยนฟ ในเวยดนามเหนอ มความรความช านาญในการทอผาและจกสาน นยมแตงกายดวยสด า มภาษาพดและภาษาเขยนเปนของตนเอง ชาวลาวโซงสวนใหญยงคงอาศยอยในจงหวดเพชรบร ศนยวฒนธรรมไทยทรงด า เปนทเกบรวบรวมภาพชวตความเปนอยในอดตของชาวลาวโซงใหคนรนหลงไดศกษา ภายในศนยฯ มการจดแสดงเครองมอเครองใชตาง ๆ ในชวตประจ าวน บานจ าลอง อกษรดงเดม สาธตการทอผา และขายสนคาของทระลก เชน เสอผา กระเปา เครองประดบ
43
ตาลโตนด ตาลโตนดเปนตนไมคบานคเมองของจงหวด
เพชรบรมาชานาน โดยวถชวตของคนเพชรบร เกยวพนกบตาลโตนดเกอบจะแทบทกคน โดยดไดจากชาวบานทวไปจะน าผลตผลจากตนตาลมาประกอบเปนอาหารคาว ขนมหวาน และท าเปนเครองใชไมสอยตางๆ สรางชอเสยงใหกบจงหวดเพชรบรมาตงแตอดตจนถงปจจบน แตดวยความเจรญของบานเมองขยายไปส
ชนบทมากย งข น จงท า ให วถช วตของประชาชนเปลยนแปลงไป จากเดม ชาวบานปลกตนตาลโตนดไวตามคนนา เมอความเจรญดานการชลประทานเขาถงพนท ประชาชนกเพมการท านาเปนปละ 2 ครง ใชน ามาก ผนนามน าทวมขงเกอบตลอดทงป อนเปนสาเหตหลกทท าใหตนตาลโตนดยนตนตายเปนจ านวนมาก ความเปนมาของตาลโตนด
ตาลโตนดจดเปนไมตระกลเกาแกตระกลหนงในโลกซงมมากกวา 4,000 ชนด (Species) เปนตนไมทมอายยนนบเปนรอยป และอยกบจงหวดเพชรบร มาตงแตโบราณกาล และผลตผลจากตนตาลโดยเฉพาะน าตาลโตนดยงเปนสวนผสมทส าคญในการท าขนมหวานเมองเพชร ซงมชอเสยงตงแตอดดจนถง ปจจบน ดงค าสวดสบนกมารทมอายมากกวารอยป กลาววา
โตนดเตาแลจาวตาล เปนเครองหวานเพชรบร
กนกบน าตาลป ของมากมมาชวยกน
จากต านานของจงหวดเพชรบรกลาววาในป พ.ศ. 2134 สมเดจพระนเรศวรมหาราช และสมเดจพระเอกาทศรถ ไดเสดจมาประทบแรม ณ พระต าหนกโตนดหลวง (อยในเขตต าบลบางเกา อ าเภอชะอ า) เพอประพาสทางทะเล นกชววทยามความเหนวา ตาลโตนดนาจะมถนก าเนดทางฝงตะวนออกของอนเดยขยายไปสศรลงกา สหภาพเมยนมาร ไทย อนโดนเซย กมพชา สวนในประเทศไทยพบมากทจงหวดเพชรบร สพรรณบร นครปฐม สวนภาคใตพบมากทอ าเภอสทงพระ อ าเภอระโนด จงหวดสงขลา การแพรกระจาย ของตาลโตนดนน นกวชาการบางทานใหความเหนวา การแพรกระจายของตาลโตนดนน สตวกมสวนดวยเหมอนกน เชน เวลาชางกนเมลดตาลโตนด จะกลนทงเมลด และชางจะเดนทางไกลนบเปนรอยๆกโลเมตร ท าใหตาลโตนดแพรกระจายจากทหนงไปสอกทหนงไดเชนกน ตรงขามกบวว ควาย ซงชอบ เมลดตาลโตนดสกเหมอนกน แตวว ควายไดแตแทะ และดดกนสวนของเสนใยของเมลดตาล พอหมดรสหวานกจะทงไวใกลเคยงบรเวณเดม ไมแพรกระจายไปสถนอน
44
ข นตอนการท าตาลโตนด
การท าน าตาลโตนด แตเดมท าเพอบรโภคภายในครวเรอน ถาเหลอกแจกจายญาตพนอง โดยใชเวลาวางหลงจากการท านาแลว ปจจบนมการท าน าตาลโตนดเพอจ าหนายเปนอาชพ มการจดตงกลมผผลตน าตาลโตนด รวบรวมน าตาลสดเพอสงเตาเคยวน าตาลผลตน าตาลปบ และน าตาลปกสงขายทงใน และนอกประเทศ ชวงในการท าน าตาลอยระหวางเดอนมกราคม-พฤษภาคม หรอประมาณ 5 เดอน ท าไดทงตนตวผและตนตวเมย ปกตตนตาลจะสามารถท าน าตาลได ตองอยในวยเจรญพนธอายตงแต 10 ปขนไป อยในระยะแทงชอดอกใหมๆ ซงมวธท าคลายๆ กนทงตนตวผ และตนตวเมย แตแตกตางกนเฉพาะไมทใชนวดจน ทเรยกวา "ไมคาบ" คอไมคาบทใชนวดชอดอกตวผ (จน) จะมลกษณะแบน สวนไมคาบทใชนวดชอดอกตวเมย จะมลกษณะกลมและยาวกวาไมคาบทใชกบตนตวผ
อปกรณในการท าน าตาล 1. มดปาดตาล 2. เชอกหรอเขมขดหนง ส าหรบเหนบมด 3. กระบอกใสน าตาล 4. พะอง 5. ไมพยอม 6. ไมคาบตวผ ไมคาบตวเมย
อปกรณในการเคยวน าตาล
1. เตา สวนใหญจะกอดวยอฐฉาบปน ขนาดของเตาขนอยกบปรมาณน าตาลสดทได อาจจะเปน 1-3 เตา 3-5 เตา ปจจบนมการรวมกลมกน สรางเตาเคยวตาลขนาดใหญ สามารถเคยวตาลไดครงละหลายเตาในเวลาเดยวกน ซงตงอยทต าบลบานหมอ อ าเภอเมอง จงหวดเพชรบร 2. กะทะเหลก เปนกะทะขนาดใหญ 3. เครองกรองน าตาล 4. เหลกกระแทกน าตาล 5. อปกรณอนๆ เชน กงส าหรบใสน าตาล ถวย กระบวยตกน าตาล เสยม
45
ปจจยทมผลตอสของน าตาลสด จากการศกษาพบวา ถาฝนตก คณภาพของน าตาลไมดเทาทควร เนองจากความเขมขนของน าตาลลดลง สจะขน และถาแดดจด สของน าตาลสดจะจางใส ความเขมขนของน าตาลจะมาก จากการสงเกตพบวา พนทปลกแตละแหลงใหคณภาพของน าตาลตางกน และเมอน าไปเคยวจะไดเนอน าตาลตางกนดวย
การท าความสะอาดกระบอกน าตาล หลงจากเทน าตาลออกจากกระบอกตาลแลว จะท าความสะอาดโดยใชน าสะอาดเขยาๆ แลวเททงไปหลงจากนน น าไปรมโดยวางครอบรเตาประมาณ 30 นาท ระวงอยาใหไฟแรงเกนไป จะท าใหกระบอกแตกได บางทองทอาจจะใชน ารอนเทลวกกระบอกกได จากการสอบถามถงสาเหตทไมใชสารเคมท าความสะอาดกระบอกตาลไดความวา ถาใชสารเคมแลวจะท าใหน าตาลหดได (น าตาลทไดจะนอยกวาปกต) และน าตาลทไดจะมกลนของสารเคมปนได
วธสงเกตตนตาลตวผหรอตนตาลตวเมย
ตาลตวผ ตาลตวเมย
จากการสอบถามผทมอาชพเกยวกบตาลในจงหวดเพชรบรพบวา กอนทตนตาลจะออกกระโปง ใบทยอดตาลประมาณชนใบท 4 จะแบะออก และใบจะยาวกวาใบชนอนๆ สวนการสงเกตวาตนไหนเปนตนตวผ หรอตวเมยนน มวธการสงเกตดงน สงเกตการเรยงตวของทางใบ ถามการเรยงตววนไปทางขวามอจากโคนไปสยอดจะเปนตนตาลตวเมย แตถาการเวยนของทางใบวนไปทางซายมอจะเปนตาลตวผ
46
ความแตกตางระหวางน าตาลโตนดแทกบน าตาลโตนดเทยม
น าตาลโตนดแท น าตาลโตนดเทยม
1. สจะออกแดง
2. ถกอากาศจะเหลว
3. รสหวานนม
4. มกลนตาลโตนดชดเจน
5. เนอละเอยด
1. สจะออกขาว
2. แขงอยไดนาน
3. รสหวานเลยน
4. มกลนตาลโตนดนอย
5.
47
บรรณานกรม จรา จงกล.พพธภณฑสถานวทยา . กรงเทพมหานคร : กรมศลปากรจดพมพเปนอนสรณในงานพระราชทานเพลงศพ นางจรา จงกล วนท 4 เมษายน พ.ศ. 2532. จรญ มานตรและคณะ.กจกรรมส ารวจและออกแบบเพอการจดท าแผนประชาสมพนธ ชมชนมอญหมบานบางกระด เขตบางขนเทยน กรงเทพมหานคร : กรณศกษาชมชนมอญ ต าบลเกาะเกรด อ าเภอปากเกรด จงหวดนนทบร. งานวจยในวชา สมมนาการวจยเชงปรมาณและการประยกตใชในการสอสาร หลกสตรปรชญาดษฎบณฑต (สอสารมวลชน) คณะวารสารศาสตรและสอสารมวลชน มหาวทยาลยธรรมศาสตร, ปการศกษา 2549. จฑาทพย เจรญลาภและรงทพย วองปฏการ.เอกสารการสอนชดวชา การจดการทรพยาการการทองเทยว พมพคร งท 1, กรงเทพมหานคร : ส านกพมพมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. ชาญวทย เกษตรศร.วถไทย : การทองเทยวทางวฒนธรรม กรงเทพมหานคร : อมรนทรพร นต ง, 2540. ประเวศ วะส.วฒนธรรมกบการพฒนา , กรงเทพมหานคร : โรงพมพครสภา ลาดพราว. พระธรรมปฎก (ป.อ. ปยตโต).การพฒนาทยงยน . กรงเทพมหานคร : ส านกพมพมลนธโกมลคมทอง ยศ วนตสมบตและคณะ,การทองเทยวเชงนเวศ ความหลากหลายทางวฒนธรรมและการจดการทรพยากร . เชยงใหม : ศนยศกษาความหลากหลายทางชวภาพและภมเสถยร พนชรงษ.”ศาสนาเปรยบเทยบ” . ธนบร : ประทปศาสตร, 2506.”ประเพณเนองในการเกดและประเพณเนองในการตาย”.พมพเปนอนสรณแดนายยบอนซอย พระนคร :โรงพมพไทยวฒนาพานช, 2513. แสงโสม กฤษณามระ.พธโบราณ พมพในงานพระราชทานเพลงศพ ศาสตราจารย อปการคณ อาภรณ กฤษณามระ. กรงเทพมหานคร : โรงพมพครสภา, 2516. สวรรณ เพชรนล.วฒนธรรมและศาสนา. ภาคปรชญา คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยรามค าแหง. กรงเทพมหานคร : 2522. ประจกษ ประภาพทยากร.ประเพณตางๆในขนชาง ขนแผน มกรดา 2515.ปราโมทย ทศนาสวรรณ. ละออง ศรสคนธ.เทยวเมองไทย 71 จงหวด พระนคร : คลงวทยา. 2508 อานนท อาภาภรม,สงคมวฒนธรรมและประเพณไทย กรงเทพมหานคร : ส านกพมพโอเดยนสโตร,2525
48
คณะผจดท าหนงสอ แผนบนทกขอมล CD พรอมDVD
กรรมการทปรกษา
นายกตต ทองทาบ รองอธการบดสถาบนการพลศกษา ประจ าวทยาเขตสมทรสาคร นายสมพงค ตงพงษ ผชวยอธการบดฝายบรหาร นายปฏนนท สบสนต ผชวยอธการบดฝายวชาการ นางสมาล เพชรศร ผชวยอธการบดฝายแผนและพฒนา นายมาโนช เอยมประเสรฐ ผชวยอธการบดฝายกจการนกศกษา นายสมบรณ ชวปรชา ผชวยอธการบดฝายกจการพเศษ นางสาวยพาภรณ สงหล าพอง รองคณบดคณะวทยาศาสตรการกฬาและสขภาพ จ.ส.ต.หญงศรลกษณ กมลรตน รองคณบดคณะศลปศาสตร นายชลช ภรมย รองคณบดคณะศกษาศาสตร นายจตพร ยนยง ผชวยอธการบดฝายวจยและประกนคณภาพ ผศ.ตรวทย องคปรชา หวหนาศนยกฬาเพอความเปนเลศ นางรตนา เพญประยร หวหนาส านกงานรองอธการบดฯ
กรรมการด าเนนงาน
นายสมบรณ ชวปรชา นางอสรย สนสวรรณเมธ นายสมพงค ตงพงษ นายจตพร ยนยง นางสาวยพาภรณ สงหล าพอง นายวทยา ปทมะรางกล นายปฏนนท สบสนต นายเอกชย ถนดเดนขาว นายวศษฎ ปยะมาดา นายอทธพล ชมภนช นางรตนา เพญประยร นายปรชญา สภาพงค นางเพญพรรณ วโรจน นางสาวทกษณา สวาทพงษ นายจกรกฤช บญมาศร นายบญศร ศรมา นางวลพรรณ สวางอรณ นายอาคม บ ารงโลก นายไวพจน จนทรเสม นางปารชาต เผอกเลก นางสาวณฏฐกฤตา แสงประเสรฐธาร
ผสนบสนนงบประมาณ กองกจการนกศกษาและกจการพเศษ สถานบนการพลศกษา
คณะกรรมการผจดท า
ฝายกจการพเศษ สถาบนการพลศกษา วทยาเขตสมทรสาคร คณะศลปศาสตร สถาบนการพลศกษา วทยาเขตสมทรสาคร คณะศกษาศาสตร สถาบนการพลศกษา วทยาเขตสมทรสาคร คณะวทยาศาสตรการกฬาและสขภาพ สถาบนการพลศกษา วทยาเขตสมทรสาคร
ส านกงานรองอธการบด สถาบนการพลศกษา วทยาเขตสมทรสาคร
คณะผจดพมพ
นายพฒนพงษ โลหะพบลย นายบญธรรม ดโนนอด นายชนทต มงคลศลป นางสาวพรรตน ชมขวญ
49
สถาบนการพลศกษาวทยาเขตสมทรสาคร