ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ

ΤΩΝ Τ Π Ε ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Σενάριο μάθησης‘’ ΤΑ ΖΩΑ ‘’

Μελέτη Περιβάλλοντος Β΄ Τάξη ΔΣ

Έχω μια μεγάλη καρδιά, που χωρά όλα τα ζώα του κόσμου !!!

ΕΠΙΜΟΡΦΟΥΜΕΝΟΙ: Χρήστος Κρομμύδας ΕΚΠ/ΚΟΙ Μαρία Γιαννάκου

Καρδίτσα 2012

1. Τίτλος διδακτικού σεναρίου: ‘’ Τα ζώα ‘’

Επανάληψη στην ενότητa . { βιβλ. μαθητή: σελ.51-70, εργασιών: σελ.16-20 }

2. Εμπλεκόμενες γνωστικές περιοχές:

Το συγκεκριμένο σενάριο περιλαμβάνει δραστηριότητες που καλύπτουν αρκετά

γνωστικά αντικείμενα που προβλέπει το ΑΠΣ & ΔΕΕΠΣ (2003) για τη Β' δημοτικού

όπως: Μελέτη Περιβάλλοντος, Γλώσσα, ΤΠΕ, Αισθητική αγωγή ακόμη και παιχνίδια

στο μάθημα της Φυσικής Αγωγής.

Ως μοντέλο διδασκαλίας επιλέγεται η «συνεργατική καθοδηγούμενη ανακάλυψη»,

όπου οι μαθητές διερευνούν το διδακτικό υλικό και οικοδομούν συνεργατικά τη νέα

γνώση, αλλά και η διδασκαλία με το σύνολο της ομάδας.

Τα ζώα είναι ένα θέμα οικείο για τα παιδιά και τους δίνεται η ευκαιρία για πολλές

δραστηριότητες που συνδέονται με μαθησιακές γνώσεις. Οι μαθητές θα δουλέψουν σε

ομάδες. Τους δίνεται η δυνατότητα να συνεργαστούν, να αναπτύξουν τις σκέψεις, να

ανταλλάξουν ιδέες και τέλος να εμπεδώσουν τα όσα έμαθαν για τα ζώα.

3. Γνώσεις και πρότερες ιδέες ή αντιλήψεις των μαθητών:

Οι μαθητές έχουν ήδη διδαχθεί το κεφάλαιο με τα ζώα (το πώς αναπτύσσονται, τι

χρειάζονται για να ζήσουν, πώς προσαρμόζονται με το φυσικό τους περιβάλλον, σε

ποιες κατηγορίες χωρίζονται).

Σε σχέση με τις νέες τεχνολογίες οι μαθητές έχουν αναπτύξει σε προηγούμενα

μαθήματα δεξιότητες χρήσης ηλεκτρονικού υπολογιστή και έχουν εξοικειωθεί με

λειτουργίες των σχεδιαστικών λογισμικών όπως το Revelation Natural Art,

Kidspiration , Power Point, Tux-paint, Microsoft Word και εκπαιδευτικό λογισμικό

για το μάθημα της γλώσσας Β' δημοτικού του ΠΙ.

4. Σκοπός / Διδακτικοί στόχοι:

Βασικός σκοπός του σεναρίου είναι η ανάπτυξη της ερευνητικής διάθεσης, της

κριτικής και δημιουργικής σκέψης, της εξοικείωσης των μαθητών σε διαδικασίες και

κριτήρια επιστημονικής μεθοδολογίας, λαμβάνοντας υπόψη τα βιώματα των παιδιών

της συγκεκριμένης ηλικιακής ομάδας.

Ειδικότερα τα παιδιά:

• να αξιοποιήσουν τις Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνίας, μέσω του

διαδικτύου και προγραμμάτων,

• να διευρύνουν τις γνώσεις τους για τους ζωικούς οργανισμούς,

• να αναγνωρίσουν ζώα που ζουν στον τόπο τους,

• να ονομάσουν και να περιγράψουν γνωστά ζώα της περιοχής τους και να τα

συσχετίσουν με το περιβάλλον στο οποίο ζουν,

• να ταξινομήσουν τα ζώα σε οικογένειες,

• να διακρίνουν τα ζώα σε άγρια και κατοικίδια.

Επίσης τα παιδιά να πουν:• ποιες είναι οι ανάγκες των ζώων;

• πού και πώς χτίζουν τις φωλιές τους, πώς αναπτύσσονται ,τι γεννούν;

• πώς προσαρμόζονται στο περιβάλλον τους, πώς προστατεύονται ;

• ποια είναι τα ιδιαίτερα χαρίσματά τους;

5. Κατηγορία λογισμικού – συνδυασμός κατηγοριών λογισμικού:

Θα αξιοποιήσουμε τα Εκπαιδευτικά Λογισμικά Kidspiration Revelation Natural

Art, Power Point, Tux-paint, Microsoft Word και εκπαιδευτικό λογισμικό για το

μάθημα της γλώσσας Β' δημοτικού του ΠΙ.

Τα συγκεκριμένα λογισμικά επιλέχθηκαν γιατί είναι ανοιχτού χαρακτήρα και

μπορούν πρακτικά να χρησιμοποιηθούν σε όλες τις βαθμίδες και σε όλα τα γνωστικά

αντικείμενα. Επιπλέον, τόσο το λογισμικό εννοιολογικής χαρτογράφησης όσο και τα

σχεδιαστικά λογισμικά είναι ειδικές τεχνικές οπτικοποίησης των σχέσεων ανάμεσα σε

διάφορες έννοιες, αναπαριστώντας τη γνώση και κάνοντας ευκολότερη την

οικοδόμηση αυτής.

Η χρήση τους ενδείκνυται σε μικρές ηλικίες, είναι ευχάριστα, έχουν παραστατικά

περιβάλλοντα εργασίας, με εποικοδομητικά κριτήρια μάθησης, τα οποία μπορούν να

γίνουν ένα πολύτιμο γνωστικό εργαλείο στα χέρια τόσο του δημιουργικού δασκάλου

όσο και των μαθητών.

6. Διάρκεια :

Ενδεικτικός απαιτούμενος χρόνος: Σχετικά με τη διάρκεια της δραστηριότητας,

υπολογίζεται ότι θα χρειαστούν τουλάχιστον 2-3 διδακτικές ώρες. Η διάρκεια της κάθε

δραστηριότητας δεν θα ξεπερνά τα 15-20 λεπτά, λαμβάνοντας πάντα υπόψη τις

ιδιαιτερότητες της ηλικίας των παιδιών.

7. Οργάνωση τάξης & απαιτούμενη υλικοτεχνική υποδομή :

Το μάθημα θα γίνει στο εργαστήριο πληροφορικής του σχολείου. Οι μαθητές αφού

χωριστούν σε ομάδες των τριών (3) ατόμων, θα χρησιμοποιήσουν και τον ανάλογο αριθμό

ηλεκτρονικών υπολογιστών.

Απαραίτητη προϋπόθεση για να γίνει το μάθημα είναι

Α) Η σύνδεση στο διαδίκτυο (μηχανές αναζήτησης) και

Β) Η εγκατάσταση των λογισμικών (π.χ. επεξεργαστή κειμένου , Revelation Natural

Art, Ιδεοκατασκευές, kidspiration Tux-paint)

8. Περιγραφή και αιτιολόγηση του σεναρίου:

Ο ρόλος του δασκάλου:

• Είναι ο σύμβουλος, ο εμψυχωτής της διαδικασίας.

• Ενθαρρύνει τη συνεργασία των μαθητών και φροντίζει το κλίμα στην τάξη να

• είναι ευχάριστο και δημιουργικό.

• Τα λάθη και οι απορίες των μαθητών κατά τη χρήση των λογισμικών και την

αναζήτηση πληροφοριών, πρέπει να χρησιμοποιούνται ως ευκαιρίες για μάθηση

και να μην εκλαμβάνονται ως αποτυχίες.

Δραστηριότητες:1 η δραστηριότητα

Ερευνούμε έξω από την τάξη.

Επισκεπτόμαστε το διπλανό πάρκο, ένα δάσος ,ένα ζωολογικό κήπο ή ακόμη μια

βόλτα στη γειτονιά μας και παρατηρούμε διάφορα πουλιά και ζώα.

Ζητούμε από τα παιδιά να ονομάσουν και να καταγράψουν ποια ζώα είδαν και να

περιγράψουν κάποια χαρακτηριστικά τους…

Ζώα Πού τα είδαμε Περιγραφή

2 η δραστηριότητα

Στη συνέχεια πηγαίνουμε στην αίθουσα των υπολογιστών.

Οι μαθητές χρησιμοποιώντας στον Internet Explorer τη μηχανή αναζήτησης www.google.gr και γράφοντας λήμματα ζώων βρίσκουν εικόνες αυτών. Αποθηκεύουν με τη βοήθεια του δάσκαλου όποια εικόνα τους αρέσει. Επίσης παρατηρούν τις εικόνες και τις περιγράφουν.

3 η δραστηριότητα

Ο/Η εκπαιδευτικός αρχικά παροτρύνει τα παιδιά να απαντήσουν σε ερωτήσεις

για τα ζώα, ποια ζώα γνωρίζουν, τι μας δίνουν τα ζώα, τι τρώνε και που ζουν.

Ανοίγουμε το λογισμικό Kidspiration, και τα παιδιά αφού χωριστούν σε μικρές

ομάδες των 3 μαθητών/τριών θα κατασκευάσουν χάρτες εννοιών. Τα παιδιά κάνουν

κλικ

Δημιουργούν ανά ομάδα το δικό τους εννοιολογικό χάρτη, κάνουν τις συνδέσεις

πατώντας το κουμπί και σύρουν το ζώο κάτω στην κατηγορία που ανήκει

τα και στη συνέχεια αποθηκεύουν τους χάρτες.

4 η δραστηριότητα

Στο λογισμικό tux paint με τις σφραγίδες τοποθετούμε διάφορα ζώα, από τα

οποία αφαιρούμε διάφορα χαρακτηριστικά. Αφού παροτρύνουμε τα παιδιά να

παρατηρήσουν ότι ακριβώς λείπει από κάθε ζώο, τους δείχνουμε τα πινέλα και μάλιστα

πώς να χρησιμοποιούν λεπτές μύτες για να πετύχουν καλύτερο αποτέλεσμα.

5η δραστηριότητα

Ανοίγουν το power point και ξεκινούν να φτιάχνουν διαφάνειες με ζώα και να τα

χωρίζουν σε κατηγορίες (έντομα, πτηνά, ερπετά, τετράποδα, ψάρια.)Σε χορτοφάγα,

σαρκοφάγα, παμφάγα. Επίσης κάποια από αυτά τα ζώα έχουν κάποια ιδιαίτερα

χαρακτηριστικά και κάποια κινδυνεύουν να χαθούν. Όταν τελειώσουν την εργασία τους

για να τη δουν ολοκληρωμένη κάνουν κλικ στο F 5.

Ας δούμε μερικά απ’αυτά

6η δραστηριότητα

Στην κατηγορία word αφού εισάγουμε γραμμές, γράφουμε τις κατηγορίες των ζώων

και, καλούμε τους μαθητές να γράψουν μερικά φυτοφάγα, σαρκοφάγα και παμφάγα

ζώα.

Φυτοφάγα Σαρκοφάγα Παμφάγα(τρώνε φυτά) (τρώνε ζώα) (τρώνε ζώα και φυτά)

……………… …………….. ………………..

………………. …………….. ………………..

………………. …………….. …………………

………………… ……………… ………………

7η δραστηριότητα

Σημειώνουμε χ όπου ταιριάζει στον παρακάτω πίνακα.

Κατοικίδιο Ζώο τουδάσους

Ζώο της θάλασσας

Ζώο της λίμνης ή του ποταμού

Γεννά αυγά

Γεννά μικρά

αγελάδα

κότα

λαγός

λύκος

σαρδέλα

αστακός

βάτραχος

8η δραστηριότητα

Δίνετε στους μαθητές το παρακάτω κρυπτόλεξο της πανίδας και καλούνται οι

μαθητές να βρουν τις κρυμμένες λέξεις.

Επέκταση: Εναλλακτικές δραστηριότητες: Τα παιδιά φτιάχνουν μια μακέτα του

δάσους ή της αυλής με ζώα και φυτά από πηλό, ή ένα ομαδικό κολλάζ. Μιμούνται

τις κινήσεις και τις φωνές των ζώων. Παίζουν κινητικά παιχνίδια με ζώα.

Μαθαίνουν τραγούδια για ζώα. Διαβάζουμε ιστορίες και μύθους για τα ζώα.

Δραματοποιούν τους μύθους.

Σαν επίλογο, προβάλουμε Video με ζώα που ζουν στην Ελλάδα και κινδυνεύουν με

εξαφάνιση.

http://youtu.be/_gZPXjZrWK4

http://youtu.be/Ql2foVDw2VQ

Πρόσθετα ,για περισσότερες πληροφορίες :

http :// www . arcturos . gr / gr /

http://www.wwf.gr/

9. Φύλλα εργασία

Στις δύο διδακτικές ώρες χρησιμοποιούμε τα φύλλα εργασίας μέσα από τα οποία

γίνεται η εμπέδωση της νέας γνώσης. Σας παρουσιάζουμε αναλυτικά παρακάτω τα

φύλλα εργασίας που δίνονται στις ομάδες των μαθητών.

1ο Φύλλο εργασίας

ΤΑΞΗ: Β΄

ΘΕΜΑ: «Τα ζώα

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ

1η δραστηριότητα

Στην κατηγορία word αφού εισάγουμε γραμμές, γράφουμε τις κατηγορίες των ζώων και, καλούμε τους μαθητές να γράψουν μερικά φυτοφάγα, σαρκοφάγα και παμφάγα ζώα.

Φυτοφάγα Σαρκοφάγα Παμφάγα(τρώνε φυτά) (τρώνε ζώα) (τρώνε ζώα και φυτά)

……………… …………….. ………………..

………………. …………….. ………………..

………………. …………….. …………………

………………… ……………… ………………

2η δραστηριότητα

Σημειώνουμε χ όπου ταιριάζει στον παρακάτω πίνακα.

Κατοικίδιο Ζώο τουδάσους

Ζώο της θάλασσας

Ζώο της λίμνης ή του ποταμού

Γεννά αυγά

Γεννά μικρά

αγελάδα

κότα

λαγός

λύκος

σαρδέλα

αστακός

βάτραχος

2 ο Φύλλο εργασίας

10. Πρόσθετες πληροφορίες

Αξιολόγηση

Οι μαθητές της τάξης ανταποκρίθηκαν πλήρως στους στόχους που θέσαμε.

Καταφέρνουν να διερευνήσουν, να αναπτύξουν την κριτική σκέψη και να διεξάγουν τα

αποτελέσματά τους μέσα από την ομαδικότητα και τη συνεργασία. Επίσης μπορούν να

εξοικειωθούν με τα περιβάλλοντα των λογισμικών που χρησιμοποιήθηκαν. Ο

εκπαιδευτικός κατά τη διεξαγωγή των δραστηριοτήτων συνεργάζεται, δίνει οδηγίες και

παρακολουθεί το έργο των ομάδων ώστε να αποφευχθούν τυχόν λάθη που

αποθαρρύνουν και απογοητεύουν τους μαθητές.

Η όλη μεθοδολογία προσφέρεται επίσης κατά εξοχήν για ενδο-ομαδικές

αξιολογήσεις και για ανοιχτή αξιολόγηση του έργου των ομάδων και για μελλοντική

βελτίωση του έργου των ομάδων.