Upload
mova-nanova
View
375
Download
25
Embed Size (px)
Citation preview
Тэорыя і практыка мовыПарадкавыя
лічэбнікі
Парадкавыя лічэбнікі
Простыя (першы, пяты, дзявяты)
Складаныя (дваццаты, шасцідзясяты)
Састаўныя (трыста дваццаць першы, тысяча дзевяцьсот
дзевяноста пяты) – пішуцца асобна і ў іх змяняецца
толькі апошняе слова!
Парадкавыя лічэбнікі з часткай -дзясяты, -соты, -тысячны,
-мільённы, -мільярдны (пяцісоты, трохтысячны,
дваццацісямімільённы)пішуцца разам і лічэбнікі ў іх
стаяць у форме роднага склону!
Складаныя прыметнікі, утвораныя ад лічэбнікаў і частак
-метровы, -кіламетровы, -літровы, -грамовы, -павярховы,
-гадовы (пяцілітровы, пятнаццаціпавярховы,
дваццацісямікілаграмовы) пішуцца разам і лічэбнікі ў іх
стаяць у форме роднага склону!
Парадкавыя лічэбнікі могуць перадавацца
лічбамі ў спалучэнні з літарамі25-ы, на 10-м км, 10-мільённы, 18-мільярдны, 6-ы дзень, каля
278-а кіламетра, 500-ы пакупнік
Прыблізны лік пры лічэнні 20 – 30-я гады
Х – ХІ стст.
80-ыу 349-м
25-павярховы865-тысячны
ВасьмідзясятыУ трыста сорак дзявятымДваццаціпяціпавярховы
Васьмісотшасцідзесяціпяцітысячны
1501-ы9-мільярдны268-мільённы
Тысяча пяцьсот першыДзевяцімільярдны
Двухсотпяцідзесяцівасьмімільённы
У 1013 г. 2483-кіламетровы З 700-ой (кнігай) 356-я (старонка)
У (адна) тысяча трынаццатым годзе
Дзветысячычатырохсотвасьмідзе-сяцітрохкіламетровы
З сямісотай кнігайТрыста пяцьдзясят шостая
старонка
Іграць … скрыпку
Іграць першую скрыпку (займаць галоўнае
становішча ў чым-небудзь) і іграць другую скрыпку
(займаць падпарадкаванае становішча)
Аддаць у … рукі
Аддаць у трэція рукі (чужым людзям)
… вада на кісялі
Дзясятая (сёмая) вада на кісялі
(вельмі далёкі сваяк)
… ластаўка
Першая ластаўка (самы першы сярод
падобных або самы ранні)
Да … поту
Да дзясятага (сёмага) поту
(працаваць да поўный знямогі)
За … гарой
За дзясятай гарой (вельмі далёка)
… праз …
Пятае праз дзясятае (непаслядоўна, бязладна,
прапускаючы дэталі)
… маладосць
Другая маладосць (прыліў новых сіл у
пажылыя гады)
Да … пеўняў
Да другіх (трэціх) пеўняў (доўга, позна)
… дыханне
Другое дыханне (новыя сілы, прыліў
энергіі)
…-лепшы
Першы-лепшы (любы чалавек)
Не … год замужам
Не першы год замужам (дасведчаны)
Як … кола ў возе Як сабаку … нага
Як пятае кола ў возе Як сабаку пятая нага
(непатрэбны)
… спіца ў коле
Дзясятая (сёмая) спіца ў коле (той, хто не мае ўплыву, не адыграе
сур’ёзнай ролі)