แผนการจัดการเรียนรูที่ 9

หนวยการเรียนรูที่ 3 ปฏิกิริยาเคมี ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 4 - 6

เรื่อง ปฏิกิริยาเคมีในชีวิตประจําวัน เวลา 4 ช่ัวโมง

1. สาระสําคัญ/ความคิดรวบยอด

ปฏิกิริยาเคมีในชีวิตประจําวันมีมากมายหลายประเภท เชน การเผาไหม ปฏิกิริยาระหวางโลหะ

กับกรด ปฏิกิริยาระหวางกรดกับเบส ปฏิกิริยาระหวางสารประกอบคารบอเนตกับกรด ปฏิกิริยา

การสลายตัวของโซเดียมไฮโดรเจนคารบอเนต และมีการเปลี่ยนแปลงพลังงานทั้งคายความรอน หรือ

ดูดความรอนเมื่อสิ้นสุดปฏิกิริยา

2. ตัวช้ีวัด

ว 3.2 ม.4-6/1 ทดลอง อธิบาย และเขียนสมการของปฏิกิริยาเคมีทั่วไปที่พบในชีวิตประจําวัน

รวมทั้งอธิบายผลของสารเคมีที่มีตอสิ่งมีชีวิตและสิ่งแวดลอม

ว 8.1 ม.4-6/1 - ม.4-6/12

3. ผลการเรียนรูอาเซียน -

4. จุดประสงคการเรียนรู

4.1 ดานความรู (K)

1) อธิบายการเกิดปฏิกิริยาเคมีการเผาไหมได

2) อธิบายการเกิดปฏิกิริยาระหวางโลหะกับกรดได

3) อธิบายการเกิดปฏิกิริยาระหวางกรดกับเบสได

3.2 ดานทักษะ/กระบวนการ (P)

1) เขียนสมการแสดงการเกิดปฏิกิริยาเคมีการเผาไหมได

2) เขียนสมการแสดงการเกิดปฏิกิริยาระหวางโลหะกับกรดได

3) เขียนสมการแสดงการเกิดปฏิกิริยาเคมีระหวางกรดกับเบสได

3.3 คุณลักษณะ (A)

1) มีความใฝเรียนรู

2) มีความมุงมั่นในการทํางาน 3) มีจิตสาธารณะและทํางานรวมกับผูอื่นไดอยางสรางสรรค 5. สาระการเรียนรู

5.1 การเกิดปฏิกิริยาเคมีการเผาไหม

5.2 การเกิดปฏิกิริยาเคมีระหวางโลหะกับกรด

5.3 การเกิดปฏิกิริยาเคมีระหวางกรดกับเบส

6. สมรรถนะสําคัญ

6.1 ความสามารถในการสื่อสาร

6.2 ความสามารถในการคดิ

- ทักษะการคิดวิเคราะห

- ทักษะการคิดสรางสรรค

6.3 ความสามารถในการแกปญหา

6.4 ความสามารถในการใชทักษะชีวิต

- กระบวนการทํางานกลุม

7. คุณลักษณะอันพึงประสงค

7.1 มีวินัย

7.2 ใฝเรียนรู

7.3 อยูอยางพอเพียง

7.4 มุงมั่นในการทํางาน

7.5 มีจิตสาธารณะ

8. คานิยม 12 ประการ

8.1 ใฝหาความรู

8.2 มีระเบียบ วินัย เคารพกฎระเบียบ

8.3 มีสติ รูคิด รูทํา

8.4 รูจักดํารงตนอยูโดยใชหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง

8.5 มีความเขมแข็งทั้งรางกายและจิตใจ

8.6 คํานึงถึงผลประโยชนสวนรวมมากกวาสวนตน

9. ภาระงาน/ชิ้นงาน

9.1 ใบงานที่ 2.1 เรื่อง การเกิดปฏิกิริยาการเผาไหม

9.2 ใบงานที่ 2.2 เรื่อง การเกิดปฏิกิริยาระหวางโลหะกับกรด

9.3 ใบงานที่ 2.3 เรื่อง การเกิดปฏิกิริยาระหวางกรดกับเบส

10. กิจกรรมการเรียนรู

(วิธีสอนโดยการจัดการเรียนรูแบบรวมมือ : เทคนิคกลุมสืบคน , เทคนิคคูคดิ)

ช่ัวโมงท่ี 1-2

1) ครูนําภาพ หรือแผนใสแสดงการเปลี่ยนแปลงของสาร หรือสภาพแวดลอมของบานเรือน การเผาไหม

ของรถยนตตามทองถนน การผุกรอนของโบราณสถานใหนักเรียนดู แลวรวมกันอภิปรายวาเกิดจาก

เหตุใด (ภูมิคุมกันในตัวท่ีดี : เพื่อใหนักเรียนมองเห็นภาพและสามารถวิเคราะหสาเหตุการเกิดได ,

หลักความพอประมาณ : พอประมาณกับความรูพื้นฐานของนักเรียน) (คานิยม 12 ประการ ,

ความใฝรู ใฝเรียน , ความมีสติ รูคิด รูทํา , ความมีระเบียบวินัย เคารพกฎระเบียบ, มีความ

เขมแข็งท้ังรางกายและจิตใจ)

2) ครูแบงนักเรียนออกเปนกลุม กลุมละ 4 คน คละความสามารถ คือ เกง คอนขางเกง คอนขางออน

และออน (ภูมิคุมกันในตัวท่ีดี : เพื่อใหนักเรียนที่เกงกวาสามารถชวยเหลือนักเรียนท่ีออนกวาได)

(คานิยม 12 ประการ , ความใฝรู ใฝเรียน , ความมีสติ รูคิด รูทํา , ความมีระเบียบวินัย เคารพ

กฎระเบียบ , รูจักดํารงตนอยูโดยใชหลักปรัชญาของเศรษฐกจิพอเพียง , มีความเขมแข็งท้ัง

รางกายและจิตใจ , เห็นแกประโยชนสวนรวมมากกวาประโยชนสวนตน )

3) ครูแจกใบงานที่ 2.1 - 2.3 และใหนักเรียนศึกษาความรูในหนังสือเรียน ในหัวขอตอไปนี้

1) ปฏิกิริยาการเผาไหม

2) ปฏิกิริยาระหวางโลหะกับกรด

3) ปฏิกิริยาระหวางกรดกับเบส

ช่ัวโมงท่ี 3-4

4) ครูใหนักเรียนแตละคนในกลุมเลือกหัวขอที่จะศึกษาคนละ 1 หัวขอ โดยใหนักเรียนที่เรียนออนเลือก

เรื่องที่จะศึกษากอน (ความมีเหตุผล : เพื่อเปดโอกาสใหนักเรียนที่เรียนออนสามารถเรียนรวมกับ

เพื่อนได , การมีภูมิคุมกันในตัวที่ดี : เพื่อใหนักเรียนท่ีเกงกวาชวยเหลือนักเรียนท่ีออนกวา)

(คานิยม 12 ประการ , ความใฝรู ใฝเรียน , ความมีสติ รูคิด รูทํา , ความมีระเบียบวินัย เคารพ

กฎระเบียบ , รูจักดํารงตนอยูโดยใชหลักปรัชญาของเศรษฐกจิพอเพียง , มีความเขมแข็งท้ัง

รางกายและจิตใจ , เห็นแกประโยชนสวนรวมมากกวาประโยชนสวนตน )

5) เมื่อนักเรียนศกึษาเนื้อหา และทําใบงานเรียบรอยแลว ใหนําความรู และคําตอบที่เขียนไว มารวมกัน

อภิปรายภายในกลุม

6) ครูใหนักเรียนแตละกลุมนําเสนอผลการศึกษาเรื่อง ปฏิกิริยาเคมีในชีวิตประจําวัน

7) ครูใหขอเสนอแนะเพิ่มเติม (ถามี) และแสดงความชื่นชมตอผลงานของนักเรียน

11. สื่อการเรียนรู/แหลงเรียนรู

11.1 หนังสือเรียน เคม ีพื้นฐาน ชั้นมัธยมศกึษาปที่ 4-6

12. การวัดและประเมินผล

วิธีการวัด เครื่องมือท่ีใชวัด เกณฑการผาน

12.1 สังเกตพฤติกรรม - แบบสังเกตพฤติกรรมดานคุณลักษณะ

ระดับคุณภาพพอใช - แบบประเมินสมรรถนะผูเรียน

12.2 ตรวจผลงานของกลุม - แบบบันทึกการตรวจผลงานของกลุม

12.3 นักเรียนทําใบงานที่ 2.1 - ใบงานที่ 2.1 ผานเกณฑรอยละ 60

12.4 นักเรียนทําใบงานที่ 2.2 - ใบงานที่ 2.2 ผานเกณฑรอยละ 60

12.5 นักเรียนทําใบงานที่ 2.3 - ใบงานที่ 2.3 ผานเกณฑรอยละ 60

13. การใชหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงสูการจัดการเรียนรู

13.1 ผูสอนใชหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในการจัดกิจกรรมการเรียนรู

ประเด็น พอประมาณ มีเหตุผลที่ดี ภูมิคุมกันในตัวที่ดี

กิจกรรม

การเรียนรู

- มีการกําหนดเนื้อหาสาระ

ตามตัวชี้วัดและครอบคลุม

- จัดกิจกรรมการเรียนรูโดย

กระบวนการกลุมเพ่ือให

เหมาะสมกับวัยของผูเรียน

- จัดกิจกรรมการเรียนรูโดย

การสืบคน การอภิปราย

และการนําเสนอ เพ่ือ

เชื่อมโยงความคิดให

เหมาะสมกับผูเรียน

- จัดการเรียนรูเพ่ือเสริมสราง

คุณลักษณะอยูอยางพอเพียง

ใหกับผูเรียน

- จัดการเรียนรูเพ่ือพัฒนาการ

คิดวิเคราะหของผูเรียน

- กอนการจัดกิจกรรมการ

เรียนรู ผูสอนวางแผนการ

จัดกิจกรรมการเรียนรู

ชัดเจนและเปนลําดับ

ขัน้ตอน

- มีการตรวจสอบและ

ทบทวนเนื้อหาและ

กิจกรรมการเรียนรูกอน

การจัดกิจกรรม

เวลา

- ออกแบบกิจกรรมการเรียนรู

โดยใชกระบวนการกลุม

เพ่ือใหนักเรียนสามารถทํา

กิจกรรมบรรลุวัตถุประสงค

ไดทันตามเวลา

- เพ่ือใหกิจกรรมการเรียนการ

สอนบรรลุตัวชี้วัดไดตามเวลา

ที่กําหนด

- มีการเผื่อเวลาในการทํา

กิจกรรมแตละขั้น เพื่อให

นักเรียนที่มีความสามารถ

ตางกันสามารถทํางานได

เสร็จทันตามเวลา

ประเด็น พอประมาณ มีเหตุผลที่ดี ภูมิคุมกันในตัวที่ดี

สื่อ - จัดเตรียมและใชสื่อในการจัด

กิจกรรมการเรียนการสอน

เหมาะสมกับจํานวนกลุม

นักเรียน

- เพ่ือใชเปนเครื่องมือในการจัด

กิจกรรมการเรียนรูใหบรรลุ

ตามตัวชี้วัดทีกํ่าหนดไว

- มีสื่อการสอนเพียงพอและ

มีสํารองในกรณีที่

จําเปนตองใชเพิ่ม

- ใชสื่อที่มีอยางมีคุมคา

แหลง

เรียนรู

- กําหนดเนื้อหาสาระและ

กิจกรรมการเรียนรูเหมาะสม

กับแหลงเรียนรูในทองถิ่น

- เลือกใชแหลงเรียนรูในทองถิ่น

เหมาะสมกับผูเรียน

- มีการสํารวจทองถิ่นกอน

ทีจ่ะนํามาจัดกิจกรรมการ

เรียนรู

เงื่อนไข

ความรู

- เทคนิคการสอน รูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู

- สาระการเรียนรูตามตัวชี้วัดที่กําหนดไวในมาตรฐาน ว 3.1 ม.4-6/6

- การวัดผลประเมินผลตามสภาพจริง

- หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงและการบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงกับการ

จัดการเรียนรู

เงื่อนไข

คุณธรรม

- มีความรับผิดชอบในการปฏิบัติหนาที่สอน เขาสอนตรงเวลา ปฏิบัติหนาที่สอนเต็มเวลา

เตรียมการสอน และใบความรู/ใบงานประกอบการสอนลวงหนา

- มีความเมตตา ใหความเสมอภาค และยุติธรรมกับนักเรียนทุกคน

- มีความอดทน เสียสละ ใฝรู

13.2 ผูเรียนมีคุณลักษณะ “อยูอยางพอเพียง”

พอประมาณ มีเหตุผลที่ดี มีภูมิคุมกันในตัวท่ีดี

- นักเรียนแตละกลุมแบงหนาที่ใน

กลุมเหมาะสมกับจํานวนสมาชิก

- นักเรียนสามารถบริหารจัดการเวลา

ในการทํากิจกรรมไดสําเร็จลุลวง

ตามวัตถุประสงค

- นักเรียนสามารถอธิบายการ

เกิดปฏิกิริยาเคมีการเผาไหม ,

ปฏิกิริยาระหวางโลหะกับกรด

และปฏิกิริยาระหวางกรดกับเบส

- นักเรียนบอกประโยชนได

- นักเรียนมีการวางแผนการ

ทํางานอยางรอบคอบดวย

ความสามัคคีจนทําใหงาน

สําเร็จ

เงื่อนไขความรู

- ความรู ความเขาใจเก่ียวกับการเกิดปฏิกิริยาการเผาไหม

- ความรู ความเขาใจเก่ียวกับปฏิกิริยาระหวางโลหะกับกรด

- ความรู ความเขาใจเก่ียวกับปฏิกิริยาระหวางกรดกับเบส

เงือนไขคุณธรรม

- มีความรับผิดชอบในหนาที่ไดรับมอบหมาย ทําชิ้นงานดวยความเรียบรอย ถูกตอง และเสร็จตามเวลา

- มีความสามัคคใีนหมูคณะ มีวินัยเปนผูนําและผูตามที่ดีขณะปฏิบัติงานรวมกัน

- รวมกิจกรรมการเรียนรู ดวยตามกระตือรือรน สนใจ ตั้งใจ และใฝเรียนรู

13.3 ผลลัพธ KPA 4 มิติ ที่เก่ียวของกับการอยูอยางพอเพียง พรอมตอการเปลี่ยนแปลงในดานตาง ๆ

ผลลัพธ สมดุลพรอมตอการเปลี่ยนแปลงในดานตาง ๆ

ดานวัตถ ุ ดานสังคม ดานสิ่งแวดลอม ดานวัฒนธรรม

ดาน

ความรู

- นักเรียนมีความรู

ความเขาใจเกี่ยวกับ

ปฏิกิริยาเคมีการเผา

ไหม

- นักเรียนมีความรู

ความเขาใจเกี่ยวกับ

ปฏิกิริยาระหวาง

โลหะกับกรด

- นักเรียนมีความรู

ความเขาใจเกี่ยวกับ

ปฏิกิรยิาระหวางกรด

กับเบส

- นักเรียนมีความรู

เก่ียวกับการทํางาน

ระบบกลุม

- นักเรียนมีความรู

เก่ียวกับการวาง

แผนการทํางาน

รวมกับผูอ่ืน

- นักเรียนมีความรู

เก่ียวกับภูมิปญญา

ทองถิ่นเพ่ือ

แกปญหาและดูแล

สิ่งแวดลอม

ดานทักษะ - นักเรียนสามารถ

เขียนสมการเก่ียวกับ

ปฏิกิริยาการเผาไหม

ได

- นักเรียนสามารถ

เขียนสมการเก่ียวกับ

ปฏิกิริยาระหวาง

โลหะกับกรดได

- นักเรียนสามารถ

ทํางานรวมกับผูอ่ืน

ในรูปแบบ

กระบวนการกลุม

- นักเรียนมีทักษะใน

การสรางปฏิสัมพันธ

กับผูอ่ืน

- นักเรียนเลือก

แนวทางในการใช

ทรัพยากรธรรมชาติ

ในทองถิ่นไดอยาง

เหมาะสม คุมคาและ

ยั่งยืน

ผลลัพธ สมดุลพรอมตอการเปลี่ยนแปลงในดานตาง ๆ

- ดานวัตถ ุ - ดานสังคม - ดานสิ่งแวดลอม - ดานวัฒนธรรม

ดาน

คานิยม

- นักเรียนเกิดเจต

คติที่ดีตอวิชาเคมี

- นักเรียนเห็น

ความสําคัญของการ

ทํางานรวมกับผูอ่ืน

และการทํางานใน

ระบบกลุม

- นักเรียนเกิดความ

ตระหนักในการใช

ทรัพยากรธรรมชาติ

และสิ่งแวดลอมใน

ทองถิ่นอยางย่ังยืน

บันทึกผลหลังการจัดกิจกรรมการเรียนรู

ผลการจัดการเรียนรู

1) ความรู (K)…………………………………………………………………………………………….…………………..……

……………………………………………………………………………………………………………………..….……….……

…………………………………………………………………………………………………………………………….…...……

2) ทักษะ/กระบวนการ (P)…………………………………………………………………………………………………...

.………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………….………………………

3) คานิยม/คุณลักษณะ (A)…………………………………………………….…………………………….…………………

………..………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………..…………………………………

ปญหา/อุปสรรค

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……

ขอเสนอแนะ

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………...………………………………..………….

ความเห็นของหัวหนาสถานศึกษาหรือผูที่ไดรับมอบหมาย

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลงชื่อ…………………......................................

(………………………………………………….)