6
МОНГОЛ УЛСЫН ЭДИЙН ЗАСАГ, САНХҮҮГИЙН САЛБАРЫН ТОЙМ Эдийн засгийн бодит өсөлт 2015 онд урьдчилсан гүйцэтгэлээр 2.3 хувьтай гарлаа. Хүснэгт 1. 2015 оны эхний 4 улирлын бодит ДНБ-ий өсөлт (салбаруудаар, 2010 оны үнээр) Эх сурвалж: Үндэсний статистикийн хороо. Дээрх өсөлтөд уул уурхайн салбар 13.0 хувь, хөдөө аж ахуй 10.7 хувь, тээвэр ба агуулахын үйл ажиллагаа 5.7 хувь, үйлчилгээний бусад үйл ажиллагаа 2.9 хувиар өссөн нь голчлон нөлөөлжээ. Харин бөөний болон жижиглэн худалдаа 3.6 хувь, бүтээгдэхүүний цэвэр татвар 21.1 хувь, барилга 1.4 хувиар буурсан нь эдийн засгийн өсөлтөд сөргөөр нөлөөлсөн байна. Хүснэгт 2. ДНБ-ий өсөлт (салбаруудаар, 2010 оны үнээр) Эх сурвалж: Үндэсний статистикийн хороо. Дүрслэл 1. Эдийн засгийн өсөлтийн задаргаа Эх сурвалж: Үндэсний статистикийн хороо. Тэмдэглэл: * 2015 оны урьдчилсан гүйцэтгэл Бодит ДНБ 2.3% 100.0% 1 Хөдөө аж ахуй 1.3% 56.1% 2 Уул уурхай, олборлолт 2.9% 126.5% 3 Боловсруулах үйлдвэрлэл 0.1% 3.3% 4 Цахилгаан, хий, уур, агааржуулалт 0.0% 2.1% 5 Барилга -0.1% -2.3% 6 Бөөн/жиж.худалдаа -0.5% -22.3% 7 Тээвэр ба агуулахын үйл ажиллагаа 0.4% 15.3% 8 Мэдээлэл, холбоо 0.0% 2.2% 9 Үйлчилгээний бусад үйл ажиллагаа 0.6% 25.0% 10 Бүтээгдэхүүний цэвэр татвар -2.4% -106.0% Салбарууд 2014 2015 Бодит ДНБ 7.9% 2.3% 1 Хөдөө аж ахуй 13.7% 10.7% 2 Уул уурхай, олборлолт 19.4% 13.0% 3 Боловсруулах үйлдвэрлэл 4.2% 1.3% 4 Цахилгаан, хий, уур, агааржуулалт 5.3% 2.7% 5 Барилга -4.3% -1.4% 6 Бөөн/жиж.худалдаа 2.4% -3.6% 7 Тээвэр ба агуулахын үйл ажиллагаа 14.8% 5.7% 8 Мэдээлэл, холбоо 4.7% 2.0% 9 Үйлчилгээний бусад үйл ажиллагаа 10.2% 2.9% 10 Бүтээгдэхүүний цэвэр татвар -8.1% -21.1% -10% -5% 0% 5% 10% 15% 20% 25% I II IIIIV I II IIIIV I II IIIIV I II IIIIV I II IIIIV 2011 2012 2013 2014 2015* Бусад Бүтээгдэхүүний цэвэр татвар Барилга Уул уурхай олборлолт Хөдөө аж ахуй Бодит ДНБ Хэрэглээний үнийн улсын индекс 12 дугаар сарын байдлаар өмнөх оны мөн үеэс 1.9 хувиар, Улаанбаатар хотын индекс 1.1 хувиар тус тус өсөв. Дүрслэл 2. Инфляцийн задаргаа Эх сурвалж: Үндэсний статистикийн хороо, Монголбанк. Улаанбаатар хотын 12 дугаар сарын жилийн инфляцийг бүтцээр нь задлан авч үзвэл –235.5 хувийг (-2.7 нэгж хувь) мах, махан бүтээгдэхүүн, 46.6 хувийг (0.5 нэгж хувь) махнаас бусад хүнсний бүтээгдэхүүн, 23.9 хувийг (0.3 нэгж хувь) хувцас, 40.8 хувийг (0.5 нэгж хувь) орон сууц, ус, түлш, цахилгааны үнийн өсөлт бүрдүүлсэн бол үлдсэн 224.1 хувийг (2.5 нэгж хувь) бусад бараа, үйлчилгээний үнийн өсөлт бий болгосон байна. Нийлүүлэлтийн гаралтай инфляцийн дарамт үнэ тогтворжуулах хөтөлбөрийн нөлөөгөөр үргэлжлэн буурч байгаа бол импортын барааны инфляци алгуур саарч байна. Инфляци зорилтот түвшинтэйгээ нийцтэй болж буурч буй нь инфляцид нөлөөлөх ханшийн нөлөөлөл буурсаар байгаатай холбоотой юм. Дүрслэл 3. Инфляцийн задаргаа Эх сурвалж: Үндэсний статистикийн хороо, Монголбанк. -5% 5% 15% 25% 35% -5% 5% 15% 25% 35% 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Бусад Хувцас, бөс бараа, гутал Орон сууц, ус, түлш, цахилгаан Махнаас бусад хүнс Мах Инфляци Инфляцийн зорилтот түвшин Үнэ тогторжуулах хөтөлбөр хэрэгжсэн үе -6% -3% 0% 3% 6% 9% 12% 15% 18% 2 4 6 810122 4 6 810122 4 6 810122 4 6 810122 4 6 81012 2011 2012 2013 2014 2015 Үнэ тогтворжуулах хөтөлбөрт хамрагдсан барааны инфляци Төрийн зохицуулалттай барааны инфляци Дотоодын бусад барааны инфляци Импортын барааны инфляци Эдийн засгийн өсөлт 2015 оны 4 дүгээр улирлын байдлаар Цуврал №8 Инфляци

2015 q4

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: 2015 q4

МОНГОЛ УЛСЫН ЭДИЙН ЗАСАГ, САНХҮҮГИЙН САЛБАРЫН ТОЙМ

Эдийн засгийн бодит өсөлт 2015 онд урьдчилсан

гүйцэтгэлээр 2.3 хувьтай гарлаа.

Хүснэгт 1. 2015 оны эхний 4 улирлын бодит ДНБ-ий өсөлт

(салбаруудаар, 2010 оны үнээр)

Эх сурвалж: Үндэсний статистикийн хороо.

Дээрх өсөлтөд уул уурхайн салбар 13.0 хувь, хөдөө аж

ахуй 10.7 хувь, тээвэр ба агуулахын үйл ажиллагаа 5.7

хувь, үйлчилгээний бусад үйл ажиллагаа 2.9 хувиар

өссөн нь голчлон нөлөөлжээ.

Харин бөөний болон жижиглэн худалдаа 3.6 хувь,

бүтээгдэхүүний цэвэр татвар 21.1 хувь, барилга 1.4

хувиар буурсан нь эдийн засгийн өсөлтөд сөргөөр

нөлөөлсөн байна.

Хүснэгт 2. ДНБ-ий өсөлт (салбаруудаар, 2010 оны үнээр)

Эх сурвалж: Үндэсний статистикийн хороо.

Дүрслэл 1. Эдийн засгийн өсөлтийн задаргаа

Эх сурвалж: Үндэсний статистикийн хороо.

Тэмдэглэл: *2015 оны урьдчилсан гүйцэтгэл

Бодит ДНБ 2.3% 100.0%

1 Хөдөө аж ахуй 1.3% 56.1%

2 Уул уурхай, олборлолт 2.9% 126.5%

3 Боловсруулах үйлдвэрлэл 0.1% 3.3%

4 Цахилгаан, хий, уур, агааржуулалт 0.0% 2.1%

5 Барилга -0.1% -2.3%

6 Бөөн/жиж.худалдаа -0.5% -22.3%

7 Тээвэр ба агуулахын үйл ажиллагаа 0.4% 15.3%

8 Мэдээлэл, холбоо 0.0% 2.2%

9 Үйлчилгээний бусад үйл ажиллагаа 0.6% 25.0%

10 Бүтээгдэхүүний цэвэр татвар -2.4% -106.0%

Салбарууд 2014 2015

Бодит ДНБ 7.9% 2.3%

1 Хөдөө аж ахуй 13.7% 10.7%

2 Уул уурхай, олборлолт 19.4% 13.0%

3 Боловсруулах үйлдвэрлэл 4.2% 1.3%

4 Цахилгаан, хий, уур, агааржуулалт 5.3% 2.7%

5 Барилга -4.3% -1.4%

6 Бөөн/жиж.худалдаа 2.4% -3.6%

7 Тээвэр ба агуулахын үйл ажиллагаа 14.8% 5.7%

8 Мэдээлэл, холбоо 4.7% 2.0%

9 Үйлчилгээний бусад үйл ажиллагаа 10.2% 2.9%

10 Бүтээгдэхүүний цэвэр татвар -8.1% -21.1%

-10%

-5%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

I II IIIIV I II IIIIV I II IIIIV I II IIIIV I II IIIIV

2011 2012 2013 2014 2015*

Бусад Бүтээгдэхүүний цэвэр татварБарилга Уул уурхай олборлолтХөдөө аж ахуй Бодит ДНБ

Хэрэглээний үнийн улсын индекс 12 дугаар сарын

байдлаар өмнөх оны мөн үеэс 1.9 хувиар, Улаанбаатар

хотын индекс 1.1 хувиар тус тус өсөв.

Дүрслэл 2. Инфляцийн задаргаа

Эх сурвалж: Үндэсний статистикийн хороо, Монголбанк.

Улаанбаатар хотын 12 дугаар сарын жилийн

инфляцийг бүтцээр нь задлан авч үзвэл –235.5 хувийг

(-2.7 нэгж хувь) мах, махан бүтээгдэхүүн, 46.6 хувийг

(0.5 нэгж хувь) махнаас бусад хүнсний бүтээгдэхүүн,

23.9 хувийг (0.3 нэгж хувь) хувцас, 40.8 хувийг (0.5

нэгж хувь) орон сууц, ус, түлш, цахилгааны үнийн

өсөлт бүрдүүлсэн бол үлдсэн 224.1 хувийг (2.5 нэгж

хувь) бусад бараа, үйлчилгээний үнийн өсөлт бий

болгосон байна.

Нийлүүлэлтийн гаралтай инфляцийн дарамт үнэ

тогтворжуулах хөтөлбөрийн нөлөөгөөр үргэлжлэн

буурч байгаа бол импортын барааны инфляци алгуур

саарч байна. Инфляци зорилтот түвшинтэйгээ нийцтэй

болж буурч буй нь инфляцид нөлөөлөх ханшийн

нөлөөлөл буурсаар байгаатай холбоотой юм.

Дүрслэл 3. Инфляцийн задаргаа

Эх сурвалж: Үндэсний статистикийн хороо, Монголбанк.

-5%

5%

15%

25%

35%

-5%

5%

15%

25%

35%

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Бусад Хувцас, бөс бараа, гутал

Орон сууц, ус, түлш, цахилгаан Махнаас бусад хүнс

Мах Инфляци

Инфляцийн зорилтот түвшин

Үнэ тогторжуулах

хөтөлбөр хэрэгжсэн үе

-6%

-3%

0%

3%

6%

9%

12%

15%

18%

2 4 6 8 1012 2 4 6 8 1012 2 4 6 8 1012 2 4 6 8 1012 2 4 6 8 1012

2011 2012 2013 2014 2015

Үнэ тогтворжуулах хөтөлбөрт хамрагдсан барааны инфляциТөрийн зохицуулалттай барааны инфляциДотоодын бусад барааны инфляциИмпортын барааны инфляци

Эдийн засгийн өсөлт

2015 оны 4 дүгээр улирлын байдлаар Цуврал №8

Инфляци

Page 2: 2015 q4

Хуудас #2 Монгол Улсын эдийн засаг, санхүүгийн салбарын тойм

Төлбөрийн тэнцэл 2015 оны эхний 12 сарын

урьдчилсан гүйцэтгэлээр 268.1 сая ам.долларын

алдагдалтай гарсан байна. Хөрөнгө, санхүүгийн

тэнцэл 479.2 сая ам.долларын ашигтай, харин урсгал

данс 547.9 сая ам.долларын алдагдалтай гарав.

Дүрслэл 4. Төлбөрийн тэнцэл

Эх сурвалж: Монголбанк.

Тэмдэглэл: *2015 оны урьдчилсан гүйцэтгэл.

Урсгал дансны алдагдлын ДНБ-д эзлэх хувь 2015 оны

эхний 12 сарын урьдчилсан гүйцэтгэлээр -4.7 хувь

болоод байна.

Дүрслэл 5. Урсгал тэнцлийн бүтэц

Эх сурвалж: Монголбанк.

Тэмдэглэл: *2015 оны урьдчилсан гүйцэтгэл.

Төлбөрийн тэнцлийн урсгал дансны алдагдал 2015

оны эхний 12 сард өмнөх оны мөн үеэс 61.0 хувиар

буурч 547.9 сая ам.долларт хүрчээ.

Барааны гадаад худалдааны ашиг 24.3 хувиар өсч,

1235.1 сая ам.долларт хүрсэн, үйлчилгээний гадаад

худалдааны алдагдал 43.0 хувиар буурч, 885.0 сая

ам.долларт хүрсэн зэрэг нь урсгал тэнцэл ийнхүү

сайжрах суурь нөхцөл болов.

-1 500

-1 000

- 500

0

500

1 000

1 500

2 000

2 500

I II IIIIV I II IIIIV I II IIIIV I II IIIIV I II IIIIV

2011 2012 2013 2014 2015*

Хөрөнгө, санхүүгийн тэнцэл Урсгал тэнцэлТөлбөрийн тэнцэл

-40%

-30%

-20%

-10%

0%

10%

-1 350

- 900

- 450

0

450

900

I III I III I III I III I III

2011 2012 2013 2014 2015*

Бараа Үйлчилгээ

Орлого Урсгал шилжүүлэг

Урсгал тэнцэл/ДНБ

Дүрслэл 6. Урсгал тэнцлийн санхүүжилт

Эх сурвалж: Монголбанк.

Тэмдэглэл: *2015 оны урьдчилсан гүйцэтгэл.

Хөрөнгө, санхүүгийн дансны ашиг тайлант хугацаанд

54.9 хувиар буурч, 479.2 сая ам.долларт хүрчээ. 2013

оны 10 дугаар сард хөрөнгө оруулалтын урт хугацааны

тогтвортой орчинг бүрдүүлэх багц хуулийг УИХ-аас

баталсан хэдий ч, Монгол Улсад орох гадаадын шууд

хөрөнгө оруулалт 2015 оны эхний 12 сард өмнөх оноос

20.5 хувиар буюу 56.6 сая ам.доллараар буурав.

Дүрслэл 7. Хөрөнгө, санхүүгийн дансны бүтэц

Эх сурвалж: Монголбанк.

Тэмдэглэл: *2015 оны урьдчилсан гүйцэтгэл.

Дүрслэл 8. Гадаадын шууд хөрөнгө оруулалт (сая

ам.доллар)

Эх сурвалж: Монголбанк.

Тэмдэглэл: *ДНБ-ий 2015 оны 4 дүгээр улирлын урьдчилсан

гүйцэтгэл ашиглав.

-2 000

-1 500

-1 000

- 500

0

500

1 000

1 500

I II IIIIV I II IIIIV I II IIIIV I II IIIIV I II IIIIV

2011 2012 2013 2014 2015*

Гадаад валютын улсын нөөцийн өөрчлөлтЗээлийн бус санхүүжилтЗээлийн санхүүжилтУрсгал тэнцэл

-1 500

- 500

500

1 500

2 500

I II IIIIV I II IIIIV I II IIIIV I II IIIIV I II IIIIV

2011 2012 2013 2014 2015*

Бусад Бэлэн мөнгө, харилцахГадаад зээл Багцын хөрөнгө оруулалтШууд хөрөнгө оруулалт Хөрөнгө, санхүүгийн тэнцэл

-15%

0%

15%

30%

45%

60%

- 400

0

400

800

1 200

1 600

I II IIIIV I II IIIIV I IIIIIIV I IIIIIIV I II IIIIV

2011 2012 2013 2014 2015*

Шууд хөрөнгө оруулалт ГШХО/ДНБ

Төлбөрийн тэнцэл

Page 3: 2015 q4

Хуудас #3 Монгол Улсын эдийн засаг, санхүүгийн салбарын тойм

Дүрслэл 9. Гадаад худалдааны тэнцэл (c.i.f нөхцөлөөр,

сая ам.доллар)

Эх сурвалж: Гаалийн ерөнхий газар.

Гадаад валютын улсын нөөц (ГВУН)

ГВУН 2015 оны 12 дугаар сарын байдлаар өмнөх

оноос 19.8 хувиар буюу 326.8 сая ам.доллараар буурч

1323.1 сая ам.долларт хүрлээ.

Валютын төлбөртэй импортын дүн буурснаар

импортын хэрэгцээг хангах ГВУН-ийн түвшин 5.0

сард хүрсэн бөгөөд энэ нь өмнөх оны мөн үеэс 0.5

нэгжээр илүү байна.

Дүрслэл 10. Гадаад валютын улсын нөөц

Эх сурвалж: Монголбанк.

Тэмдэглэл: Импортын хэрэгцээг хангах түвшинг ГВУН-ийг валютын төлбөртэй импортын сүүлийн 3 сарын

дундаж үзүүлэлтэд харьцуулж тооцов.

Гадаад худалдааны нөхцөл

Монгол Улсын гадаад худалдааны нөхцөлийн индекс

(2012 оны суурьтай) 2015 оны 12 дугаар сард 1.17-д

хүрч өнгөрсөн оны мөн үетэй харьцуулахад 26.4

хувиар буурав.

Гадаад худалдааны нөхцөлийн индекс буурахад

экспортын үнэ импортын үнийн индексээс илүү

хурдацтай буурсан нь нөлөөлжээ.

- 574- 477

- 963

- 340- 396

- 651- 681

- 354

- 9- 147

132

562

376156 153 188

-1 500

- 500

500

1 500

2 500

-1 500

- 500

500

1 500

2 500

I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV

2012 2013 2014 2015

Гадаад худалдааны тэнцэл Экспорт Импорт

0

2

4

6

8

10

12

0

500

1 000

1 500

2 000

2 500

3 000

3 500

4 000

4 500

2009 10 11 2012 13 14 2015

Сар

Сая

ам

.дол

лар

Гадаад валютын улсын нөөц

Импортын хэрэгцээг хангах түвшин

Олон улсын жишиг доод түвшин

Q4

Дүрслэл 11. Гадаад худалдааны нөхцөлийн индекс

Эх сурвалж: Монголбанк.

Төгрөгийн гадаад валюттай харьцах ханш

Төгрөгийн ам.доллартай харьцах Монголбанкнаас

зарласан ханш 2013, 2014 оны мөн үед харгалзан 19.9,

12.4 хувиар тус тус суларч байсан бол 2015 оны 12

дугаар сард өмнөх оны мөн үеэс 6.0 хувиар суларч,

1995.8 төгрөгт хүрээд байна.

Харин гадаад худалдааны голлох түнш орнуудын

валютын ханштай харьцуулсан нэрлэсэн үйлчилж буй

ханш (NEER) 1.1 хувиар чангарч, инфляцийн зөрүүг

оруулан тооцсон бодит үйлчилж буй ханш (REER) 0.1

хувиар суларсан байна.

Дүрслэл 12. Гадаад валютын ханш (жилийн өсөлтийн

хувь)

Эх сурвалж : Монголбанк.

-60%

-40%

-20%

0%

20%

40%

60%

80%

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Худалдааны нөхцөлийн индексийн өөрчлөлтЭкспортын үнийн индексийн өөрчлөлтИмпортын үнийн индексийн өөрчлөлт

Q4

-25%

-15%

-5%

5%

15%

25%

35%

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Төгрөгийн ам.доллартай харьцах ханш NEER REER

Q4

Page 4: 2015 q4

Хуудас #4 Монгол Улсын эдийн засаг, санхүүгийн салбарын тойм

Монгол Улсын нэгдсэн төсвийн тэнцвэржүүлсэн нийт

орлого ба тусламжийн дүн 2015 оны эхний 12 сарын

байдлаар 5976.1 тэрбум төгрөг, нийт зарлага ба цэвэр

зээлийн дүн 7137.9 тэрбум төгрөгт хүрч,

тэнцвэржүүлсэн төсвийн тэнцэл 1163.2 тэрбум

төгрөгийн алдагдалтай гарчээ.

Нэгдсэн төсвийн орлогын тасралтад НӨАТ 161.5

тэрбум төгрөг, онцгой албан татвар 52.0 тэрбум

төгрөг, хувь хүний орлогын албан татвар 25.6 тэрбум

төгрөг, татварын бус орлого 144.3 тэрбум төгрөгөөр

тус тус тасарсан нь голлон нөлөөлжээ.

Хүснэгт 3. Нэгдсэн төсвийн орлогын төлөвлөгөө ба

гүйцэтгэл (тэрбум төгрөг)

Эх сурвалж: Сангийн яам. Тэмдэглэл: *Төлөвлөгөө, **Урьдчилсан гүйцэтгэл, ***Жилийн

өсөлтийн хувь.

Төсвийн зарлага ба цэвэр зээлийн гүйцэтгэл өмнөх

оны мөн үеэс 1.5 хувиар буюу 105.6 тэрбум төгрөгөөр

өсч 7137.9 тэрбум төгрөгт хүрч, 98.4 хувийн

гүйцэтгэлтэй гарлаа.

Хүснэгт 4. Нэгдсэн төсвийн зарлагын төлөвлөгөө ба

гүйцэтгэл (тэрбум төгрөг)

Эх сурвалж: Сангийн яам.

Тэмдэглэл: *Төлөвлөгөө, **Урьдчилсан гүйцэтгэл, ***Жилийн

өсөлтийн хувь.

Төсвийн урсгал зардал өмнөх оны мөн үеэс 10.0 хувь

буюу 523.3 тэрбум төгрөгөөр өсч 5750.9 тэрбум

төгрөгт, хөрөнгийн зардал 23.1 хувиар буюу 401.9

тэрбум төгрөгөөр буурч 1339.0 тэрбум төгрөгт, эргэж

төлөгдөх цэвэр зээл 91.3 хувиар буюу 59.3 тэрбум

төгрөгөөр буурч 5.6 тэрбум төгрөгт тус тус хүрчээ.

2015 оны эхний 12 сарын байдлаар нэгдсэн төсвийн

тэнцвэржүүлсэн нийт тэнцэл -1163.2 тэрбум төгрөг

байгаа нь ДНБ-ий -5.0 хувьтай тэнцэж байна.

* ** **/* ***

Нийт орлого ба тусламжийн дүн 6 076 6 076 5 976 98% -3%

Тогтворжуулалтын сан 2 2 2 100% -103%

Нийт тэнцвэржүүлсэн орлого ба тусламжийн дүн 6 074 6 074 5 974 98% -4%

I. Татварын орлого 5 099 5 099 5 143 101% -1%

1. Орлогын албан татвар 1 014 1 014 1 179 116% 7%

1.1. Аж ахуйн нэгжийн орлогын албан татвар 519 519 699 135% 12%

1.2. Хувь хүний орлогын албан татвар 537 537 512 95% 7%

2. Нийгмийн даатгалын орлого 1 049 1 049 1 039 99% 7%

3. Хөрөнгийн албан татвар 83 83 86 104% 73%

4. Дотоодын бараа, үйлчилгээний татвар 1 854 1 854 1 641 89% -12%

4.1. Нэмэгдсэн өртгийн албан татвар 1 199 1 199 1 037 87% -24%

4.2. Онцгой албан татвар 644 644 592 92% 30%

4.3. Тусгай зориулалтын орлого 11 11 12 107% -70%

5. Гадаад үйл ажиллагааны орлого 329 329 321 97% -10%

6. Бусад татвар, төлбөр, хураамж 769 769 877 114% 1%

II. Татварын бус орлого 975 975 831 85% -7%

1. Хөрөнгийн орлого 69 69 55 79% -

2. Тусламжийн орлого 63 63 39 63% -

Нэгдсэн төсвийн орлогоЖилийн

төлөвлөгөө

2015 оны эцэс

* ** **/* ***

Нийт зарлага ба цэвэр зээлийн дүн 7 253 7 253 7 137 98% 2%

Урсгал зардал 5 773 5 773 5 750 100% 10%

1. Бараа, үйлчилгээний зардал 2 775 2 775 2 821 102% 9%

1.1. Цалин хөлс 1 727 1 727 1 706 99% 9%

1.2. Нийгмийн даатгалын шимтгэл 161 161 158 98% 7%

1.3. Бараа, үйлчилгээний бусад зардал 887 887 958 108% 8%

2. Зээлийн үйлчилгээний төлбөр 731 731 731 100% 46%

3. Татаас ба шилжүүлэг 2 267 2 267 2 198 97% 3%

Хөрөнгийн зардал 1 531 1 531 1 338 87% -23%

1. Дотоод эх үүсвэрээр: 1 356 1 356 1 131 83% -25%

2. Гадаад эх үүсвэрээр: 174 174 207 119% -12%

Эргэж төлөгдөх цэвэр зээл -98 -98 6 -6% -91%

Тэнцвэржүүлсэн нийт тэнцэл -1 179 -1 179 -1 163 99% 44%

Нэгдсэн төсвийн зарлагаЖилийн

төлөвлөгөө

2015 оны эцэс

Дүрслэл 13. Нэгдсэн төсвийн тэнцэл

Эх сурвалж: Сангийн яам.

-2 000

-1 000

0

1 000

2 000

3 000

4 000

5 000

6 000

7 000

8 000

2005 2007 2009 2011 2013 2015

Тэр

бу

м т

өгр

өг

Төсвийн тэнцэл Төсвийн орлого Төсвийн зарлага

Q4

Мөнгө, санхүүгийн үзүүлэлтүүд

М2 мөнгийг актив талаас нь авч үзэхэд 2015 оны 12

дугаар сарын байдлаар дотоод цэвэр авлага өмнөх оны

мөн үеэс 5.6 хувиар буюу 790.3 тэрбум төгрөгөөр

өссөн үзүүлэлттэй байна.

Дүрслэл 14. M2 мөнгөний жилийн өсөлтийн задаргаа

(актив тал)

Эх сурвалж: Монголбанк. Тэмдэглэл: *ОСИСТТБ хөтөлбөрийн зээлийн нөлөөллийг хасч

тооцсон дүн болно.

Харин гадаад цэвэр актив 2015 оны 12 дугаар сарын

байдлаар -3.9 их наяд төгрөгт хүрч өмнөх оны мөн

үеэс 2.2 их наяд төгрөгөөр буурчээ. Дотоод цэвэр

актив гадаад цэвэр активын бууралтыг нөхөхүйц

хэмжээнд хүрч өсөөгүй тул М2 мөнгөний жилийн

өсөлт –5.5 хувьтай буюу бууралттай гарлаа.

Пассив талаас нь авч үзвэл М2 мөнгөний өсөлтийн 0.2

нэгж хувийг төгрөгийн хадгаламж, -0.2 нэгж хувийг

гадаад валютын хадгаламж, -4.3 нэгж хувийг гадаад

валютын харилцах, -1.2 нэгж хувийг М1 мөнгөний

бууралт тус тус тайлбарлаж байна.

2014 оны эцэст мөнгөний нийлүүлэлтийн -16.0 хувийг

эзэлж байсан гадаад цэвэр актив 2015 оны эцсийн

байдлаар -38.9 хувьд хүрч буурчээ. Ийнхүү М2

-75%

-50%

-25%

0%

25%

50%

75%

100%

-75%

-50%

-25%

0%

25%

50%

75%

100%

2005 06 07 08 09 2010 11 12 13 14 2015

ЗГЦЗ Бусад

Зээл ГЦА

M2 (жилийн өсөлт) M2 (жилийн өсөлт)*

Q4

Улсын төсөв

Page 5: 2015 q4

Хуудас #5 Монгол Улсын эдийн засаг, санхүүгийн салбарын тойм

мөнгөний нийлүүлэлт дэх гадаад цэвэр активын огцом

бууралтыг бий болгосон гол хүчин зүйл нь 2012 оноос

эхтэй төлбөрийн тэнцлийн хүндрэл юм.

Дүрслэл 15. M2 мөнгөний жилийн өсөлтийн задаргаа (пассив

тал)

Эх сурвалж: Монголбанк.

Дүрслэл 16. Мөнгөний үзүүлэлтүүдийн ерөнхий бүтэц ба

хандлага

Эх сурвалж: Монголбанк.

-20%

0%

20%

40%

60%

80%

-20%

0%

20%

40%

60%

80%

2006 07 08 09 2010 11 12 13 14 2015

Банкнаас гадуурх мөнгө Гадаад валютын харилцахТөгрөгийн харилцах Гадаад валютын хадгаламжТөгрөгийн хадгаламж M2 (жилийн өсөлт)Хадгаламж (жилийн өсөлт)

Q4

-5 000

-2 000

1 000

4 000

7 000

10 000

13 000

16 000

Акти

вП

асси

в

Акти

вП

асси

в

Акти

вП

асси

в

Акти

вП

асси

в

Акти

вП

асси

в

Акти

вП

асси

в

Акти

вП

асси

в

Акти

вП

асси

в

Акти

вП

асси

в

Акти

вП

асси

в

Акти

вП

асси

в

Акти

вП

асси

в

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

2015

Тэр

бу

м т

өгр

өг

ГЦА Дотоод цэвэр зээл Бусад М2 (гадаад валют) M2 (төгрөг)

2013 оны эхний хагас хүртэл тогтмол буурч байсан

чанаргүй зээлийн нийт зээлд эзлэх хувь 2015 оны 4

дүгээр улиралд 7.1 хувь болж өмнөх оны мөн үеэс 2.1

нэгж хувиар өсөв.

Дүрслэл 17. Чанаргүй зээлийн харьцаа (салбараар)

Эх сурвалж: Монголбанк.

Тэмдэглэл: *Татан буугдсан банкуудыг хасч тооцов.

Чанаргүй зээлийн харьцаа уул уурхайн салбарт 24.4

хувь, бөөний болон жижиглэн худалдааны салбарт

12.0 хувьтай байгаа нь дунджаас өндөр байгаа юм.

Харин Анод, Зоос, Хадгаламж банкуудыг хасч тооцвол

дээрх харьцаа 5.5 хувьтай байв.

Дүрслэл 18. Зээлийн өсөлтийн задаргаа, чанаргүй

зээлийн харьцаа

Эх сурвалж: Монголбанк.

Тэмдэглэл: *ОСИСТТБ хөтөлбөрийн зээлийн нөлөөллийг хасч

тооцсон дүн болно.

2015 оны 4 дүгээр улирлын байдлаар хадгаламжийн

байгууллагуудын зээлийн өрийн үлдэгдэл 11.7 их наяд

төгрөгт хүрч, өмнөх оны мөн үеэс 6.5 хувиар буурав.

Энэ бууралтын –1.7 нэгж хувийг аж ахуйн нэгжид

олгосон зээл, -5.5 нэгж хувийг иргэдийн зээл, үлдсэн

0.7 нэгж хувийг бусад салбар эзэлж байна.

Чанаргүй зээл ба нийт зээлийн харьцаа иргэдийн

зээлийн хувьд 2010 оноос хойш тогтмол буурсаар 2014

оны 6 дугаар сард 0.9 хувьд хүрч байсан бол энэ оны

эцэст 2.6 хувьд хүрч өсөв.

0%

5%

10%

15%

20%

25%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV

2012 2013 2014 2015

Бөөний/жижиглэн худалдаа Үл хөдлөх хөрөнгийн ү/аБарилга Уул уурхай, олборлолтБоловсруулах үйлдвэрлэл БусадНийт зээл Нийт зээл*

0%

5%

10%

15%

20%

25%

-20%

0%

20%

40%

60%

80%

2007 08 09 2010 11 12 13 14 2015

Бусад Хувийн сектор

Иргэд Зээл (жилийн өсөлт)

Зээл (жилийн өсөлт)* Чанаргүй зээл (иргэд)

Чанаргүй зээл (хув.сектор)

Q4

Банкны салбарын зарим үзүүлэлтүүд

Page 6: 2015 q4

Хуудас #6 Монгол Улсын эдийн засаг, санхүүгийн салбарын тойм

Дүрслэл 19. Иргэдийн зээлийн жилийн өсөлт

Эх сурвалж: Монголбанк.

Тэмдэглэл: *Жижиг дунд үйлдвэрлэл.

Нийт зээлийн 43.0 хувийг эзэлж буй иргэдийн зээл

2015 оны 4 дүгээр улиралд өмнөх оны мөн үеэс 12.1

хувиар буурчээ.

Дүрслэл 20. Иргэдийн зээлийн бүтэц (2015 оны 4 дүгээр

улирлын байдлаар)

Эх сурвалж: Монголбанк

Тэмдэглэл: *Жижиг дунд үйлдвэрлэл.

Өөрийн хөрөнгийн хүрэлцээний үзүүлэлт банкны

системийн хэмжээгээр 2015 оны 4 дүгээр улиралд 17.9

хувьд хүрч, өмнөх оны мөн үеэс 0.4 нэгж хувиар

өсчээ. Энэ нь Монголбанкнаас тогтоосон шаардлагаас

5.9 нэгж хувиар өндөр үзүүлэлт юм.

Дүрслэл 21. Өөрийн хөрөнгө

Эх сурвалж: Монголбанк.

Тэмдэглэл: *Өөрийн хөрөнгө.

-50%

0%

50%

100%

150%

200%

I II IIIIV I II IIIIV I II IIIIV I II IIIIV I II IIIIV

2011 2012 2013 2014 2015

Цалингийн зээл Ипотекийн зээл

ЖДҮ*-ийн зээл Хэрэглээний зээл

Тэтгэврийн зээл

28.7%

15.7%

6.1%

28.1%

8.7%

12.7%

Ипотекийн зээл ЖДҮ*-ийн зээл Хэрэглээний зээл

Цалингийн зээл Тэтгэврийн зээл Бусад

0%

4%

8%

12%

16%

20%

2006 07 08 09 10 11 12 13 14 2015

ӨХ*-ийн харьцааӨХ-ийн зохистой харьцааны доод хэмжээ

10%

12%

17.9%

Q4

Харин төлбөр түргэн гүйцэтгэх чадварын үзүүлэлт

банкны системийн хэмжээгээр 2015 оны 4 дүгээр

улиралд 39.7 хувьд хүрч, өмнөх оны мөн үеэс 1.5 нэгж

хувиар буурчээ. Энэ нь Монголбанкнаас тогтоосон

шаардлагаас 14.7 нэгж хувиар өндөр байна.

Дүрслэл 22. Төлбөр түргэн гүйцэтгэх чадвар

Эх сурвалж: Монголбанк. Тэмдэглэл: *Төлбөр түргэн гүйцэтгэх чадвар.

Төгрөгийн хадгаламжийн жигнэсэн дундаж хүү

тайлант хугацааны эцэст өмнөх оны мөн үеэс 0.8 нэгж

хувиар өсч, хадгаламжийн бодит хүү эерэг 11.4 хувьд

хүрээд байна.

Дүрслэл 23. Банкны хадгаламж, зээлийн хүү

Эх сурвалж: Монголбанк.

Тэмдэглэл: *Хөтөлбөрийн зээлийг оруулсан болно.

Дүрслэл 24. Хүүний динамик

Эх сурвалж: Монголбанк.

— oOo —

0%

10%

20%

30%

40%

50%

2006 07 08 09 10 11 12 13 14 2015

ТТГЧ*-ын харьцааТТГЧ-ын зохистой харьцааны доод хэмжээ

18%

25%

39.7%

Q4

0%

4%

8%

12%

16%

20%

24%

0%

4%

8%

12%

16%

20%

24%

II IV II IV II IV II IV II IV

2011 2012 2013 2014 2015

Хүүгийн зөрүү Бодлогын хүү

Зээлийн хүү* Хадгаламжийн хүү

4%

8%

12%

16%

20%

4%

8%

12%

16%

20%

II IV II IV II IV II IV II IV

2011 2012 2013 2014 2015

Репо хүү ТБҮЦ-ны жигнэсэн дундаж хүү Овернайт зээл