พระสดเขต สทธญาโณ 1

บทพดรายการขอขมาบชาคร

ทกคนยดตวตรง ๆ ด ารงสตใหม น หลบตา...... หายใจเขาลกๆ..... หายใจออกยาวๆ... แลว

ตงใจฟง ธรรมบรรยายตอไปน เพอขอขมาบชาคณคร ใครทคดวาตนเองไมพรอมทจะรวมรายการน หรอคด

วาจะทนนงฟงไมได แคประมาณ 40 นาทน เธอไมสามารถทจะทนนงฟงรายการนได กขอเชญเธอออกไปนง

ขางนอก แตถาเธอคดวา พวกเธอรกคณคร อยากกราบขอขมาคณครของเธอ ขอใหเธอนงนงๆ แลวตงใจฟง

ธรรมบรรยายตอไปน.

...ฟงเสภาคณครกอน... พอจบลงใหพดกอน

กลนหญาแพรก ดอกมะเขอ เจอกลนธป กอเปนรป วนพธ มความหมาย

เพอระลก นกถงคร ผพลกาย สองมอหมาย ปนศษยตน เปนคนด

ปาเจรา เปลงมา ดวยเคารพ จรยา นอมนบ ทบถวาย

โหนตแด คณคร มรคลาย คณตตรา ไหวนสา สกการะคณ

ทกคนในโลกน ไมวาจะเปนใครตาม ตองมครเปนผส งสอน ทเราเขยนตว อกษรกอไกถงฮอนกฮกได

อานออกเขยนไดกเพราะใคร หากไมใชผทไดชอวาคร ขนาดพระอาจารยเอง ทกขวนน พระอาจารยยงคงนก

ระลกถงบญคณของครอยเสมอ ตงแตครคนแรกทจบมอพระอาจารยเขยนตวหนงสอ พระอาจารยอานออก

เขยนไดกเพราะใคร เมอไมนานมาน พระอาจารยกลบไปเยยมบานทตางจงหวด พระอาจารยไดไปเจอครแกๆ

คนหนง ซงเคยสอนพระอาจารยต งแตอย ป.1 ครคนนปจจบนกยงคงสอนนกเรยนอยรนแลวรนเลา เมอสง

นกเรยนถงฝงแลวกบายหนาไปรบลกศษยรนตอไป พระอาจารยเลยเดนเขาไปทก ถามไถถงสารทกขสขดบ

คนแกคนน ไดกมลงกราบทเทาพระอาจารย รไหมนกเรยน พระอาจารยแทบจะกล นน าตาเอาไวไมอย ครท

สอนใหพระอาจารยอานออกเขยนได กลบตองมากราบแทบเทาพระอาจารย แทนทจะเปนพระอาจารยตองไป

กมกราบทเทาของทาน ขอบคณทาน ถาไมมทานคงไมมพระอาจารยในวนน แตพระอาจารยท าไมได เนองจาก

สถานะภาพของพระอาจารยเปนพระ พระอาจารยกไดแตระลกถงบญคณทานเสมอ เขาจงบอกวา

ครคอแสงทองน าชวต ครคอ ดวงจตอนสงคา

ครคอผทใหวชา ครคอ ผทพาเรากาวไกล

ครคอยานวเศษล าไมนอย ครคอ ผทคอยเอาใจใส

ครคอหลกน าประจ าใจ ครคอ หลกชยของชวต........เรยกคร

วนน พวกเธอมโอกาสดแลว โอกาสอยางนหาไดไมงายนก ใหพวกเธอตงใจฟงใหด “คร” มาจาก

ภาษาบาลวา คร ทแปลวา หนก ดงนน ครจงเปนผทหนกแนน ผซงอยเบองหลงของความส าเรจของคนท งโลก

เราจงม นใจไดเลยวาการกราบครนเปนสงทดแท มองมาขางหนาสครบ มองดทแววตาของทาน วา ขณะน ทาน

ก าลงมความสขหรอความทกข ทานยอมเหนดเหนอยเพองานน หลายคนคดวาพระอาจารยคงจะเหนอย แต

คนทเหนอยกวาพระอาจารยหลายเทาคอ ครอาจารยทน งอยขางหนาพวกเราขณะน พระอาจารยเหนอยแค 2

คน 3 วน แตทานเหนอยกบการเตรยมงานมาเปนแรมป ใกลจะสนสดการอบรมแลวลก มองหนาทานซวา

พระสดเขต สทธญาโณ 2

ตอนนทานมความสขหรอความทกขทเหนลกศษยของทานตงใจฟง ทานไมใชพอไมใชแมของพวกเรา ไมใช

ญาตพนอง แตทานกเปนหวงใยเราตลอดมา เธอจะเปนคนดหรอคนเลว เธอจะเปนคนโงหรอฉลาด สอนยาก

ขนาดไหน ครกรกเธอเหมอนกนหมด อยากใหเธอไดดมความเจรญในชวต แมวนนนครไมอยแลวกตาม

เธอเปนใครไมส าคญ ส าหรบครนนเธอคอลก

จะรกและพนผก ส งสอนลกใหเปนคนด

หลายคนมองครเปนแคเรอจาง พอถงฝงแลวกถบหวเรอสง ท งๆ ทพวกเราดอแคไหนซนแคไหน ครก

ยงทนสอนตลอดมา ไมทอดทง บางครงเธอมองเหนทานเปนศตร เมอทานตเธอหรอลงโทษเธอ ลก ๆทรกครบ

ไมมครคนใดทมความสขเมอตลกศษย ไมมครคนไหนทสบายใจเมอลกศษยเปนคนเลว นกเรยนรไหม

บางครงครรกพวกเธอ ดแลพวกเธอ ใสใจพวกเธอมากกวาลกแท ๆ ของครอก ถามวา เวลาครตเธอ ท าโทษเธอ

ดดาวากลาวตกเตอน เงนเดอนครเพมขนไหม ต าแหนงเพมขนไหม บางครงครตองแอบมานงรองไห เมอตเดก

ไป มแตนกเรยนเทานนแหละ ทพากนเกลยดชง ดาทานลบหลง นนทาทาน พากนแกลงทาน ไมสนใจในค าส ง

สอนทาน พดจาเสยดแทงทาน เวลาครทานตนดตหนอย กพากนโกรธ เดนสะบดหนาใส ท าตวเปนนกเลงใส

ทาน นหรอคอกรยาอาการของคนด และน าใจของลกศษยทด ทท ากบคณครผทใหความรแกพวกเธอ หลาย

ล าแลวใชไหมทเราโดยสารเรอเพอขามฝาก เราไมไดน งเรอล านนเปลา ๆ ยงวงเลนบนเรอล านน เราขดเราขด

เรอล านน บางครงเธอยงพากนขากถยน าลาย ลงบนเรอล านน พอขามฟากไดกไมเคยเหลยวแล เรอจางล านน-

กตองบายหนาเพอไปรบผโดยสารคนตอไปคนแลวคนเลา

รอยแกใจสดซ งพวกเธอดอ ครขอซอดวยศลธรรมจะไดไหม

ซอเพราะรกเพราะหวงดงดวงใจ จงจ าไวครเหนอยเมอยเพราะเธอ

ศษยรกคอความหวง ดจพลงอนโดดเดน

พร าสอนทกเชาเยน ถงล าเคญกสทน

เพยงศษยเกดปญญา เพอวนหนาไมหมองหมน

เหนอยนกหรอขดสน ครเฝาทนไมทอถอย

อยากเหนเจาไดด มศกดศรไมต าตอย

ชวตครไมเลศลอย หวงศษยนอยกาวหนาไป

จะตองใหคร ทนทกขทรมานอกนานแคไหนกบพฤตกรรมเลว ๆ กบค าดาวาเมอสอนนกเรยนไมไดด

ทกคน ครนกชางนาสงสารนก สอนนกเรยนดเปนรอยเปนพน ไมเคยมใครเอยปากชม แตถาวนใดสอน

นกเรยนไดดไมหมด แคเลวคนเดยวกโดนดาโดนวาทนท จะตองล าบากอกนานสกแคไหนกบการหวงดกบคน

ทไมเคยเหนความดตรงนเลย บางคนโดนครวา ครท าโทษนดหนอย กไปบอกพอบอกแม จะใหพอใหแมมาเอา

ครคนนนออกจากโรงเรยนใหได ใชส พอเธอใหญ ครจะไปสอะไรได ท งทครท าไปท งหมดนนกเพอใคร ถา

ไมใชเพออยากจะใหพวกเธอเปนคนด ไมเปนทรงเกยจของสงคม

บางคร งครรสกเหนอยและเมอยลา บางคร งอยากจะบอกวาหมดก าลงใจ

พระสดเขต สทธญาโณ 3

บางคร งกทอแทกบศษยทไมเอาไหน บางคร งอยากจะรองใหกบศษยทซกซน

บางคร งครคดวาจะไมบน คดวาจะไมสน

คดวาจะไมอดทน แตกสบสนกบตวเอง

แตเกรงวาวนขางหนาศษยไมร ทงผคนอาจลบหลและขมเหง

จงพยายามพร าสอนศษยดวยตนเอง เพอรบเรงใหศษยไดเปนคนด

คงเปนบาปกรรมของคร ทจะตองล าบากใจกบศษยรนแลวรนเลา มนมากมายเหลอเกน แตครกเตมใจ

มความสข แคเธอตงใจนะลกนะ ทานคงจะหายเหนอยไปตงครงหนง จบแลวเธอจะมาเยยมทานอกหรอไม

เจอทานแลวไมทกไมยกมอไหว ทานไมเสยใจทานไมวาหรอกลก แตทานคงจะทกขใจเสยใจ เมอทราบวาลก

ศษยของทานเปนคนเลว ไมรกตวเอง ท าลายอนาคตของตนเอง

ถงสงเยยมเทยมฟาอยาดถก ครซงปลกวชามาแตหลง

ศษยไรครอยไดไมจรง อยาโอหงบงอาจประมาทคร

หนาทครใชเพยงมาสอน แตอาทรหวงศษยเปนนสย

เผาอบรมบมศษยดวยจตใจ เพอชวยใหเยาวชนเปนคนด

เมอในวนทเธอเรยนจบ รบปรญญา คงจะมคนยนดกบเธอลอมหนาลอมหลงเธอ แตเธอไมรหรอกวา

ครแก ๆ คนหนง แอบยมยนดกบเธออยเบองหลงเงยบ ๆ คนเดยว หากวนใดเธอลมเหลว หมดหวง เดน

เขามาเถอะลก ครเกา ๆ คนน แหละจะคอยปลอบประโลมใจ คอยชวยเหลอเธอเสมอ

ใครคอคร ครคอใครในวนน ใชอยทปรญญามหาศาล

ใชอยทเรยกวาครอาจารย ใชอยนานสอนนานในโรงเรยน

คร คอ ผชน าทางความคด ใหรถกรผดคดอานเขยน

ใหรทกขรยากรพากเพยร ใหรเปลยน แปลงร สสรางงาน

คร คอ ผยกระดบวญญาณมนษย ใหสงสดกวาสตวเดรจฉาน

ปลกส านกส งสมอดมการณ สรางดวงมาลยเพอมวลชนใชตนเอง

ครจงเปนนกสรางผยงใหญ สรางคนจรงสรางคนกลาสรางคนเกง

สรางคนใหเปนตว ของตวเอง ขอมอบเพลงนบชาคร

ทกคนตงใจประนมมอขน มองหนาและแววตาทานซ คงจะเพยงพอแลวกบความล าบากกาย ล าบากใจ

ทผานมา กบความเหนดเหนอย เมอยลา ทอแทกบศษยทไมเอาไหน เราจะมาตงใจขอขมาในสงทเราสรางขน

ไวกบคณครจะตงใจหรอไมกตาม ประนมมอขน แลวตงใจฟงบทเพลงน (เปดพระคณทสาม)

ตอไปนพระอาจารยจะใหพวกเราออกมากราบครของพวกเธอ กราบทละทาน โดยกราบไปทตกของ

ทาน ตงใจนะ การกราบครงน เพอเปนการกราบเพอขอขมาในความผดพล งแตหลงมา เราจะเดนออกมาเปน

แถว (ใหนกเรยนแถวตอนลกแถวทหนงท งหมดยนยน และเดนออกมากราบคร เมอเดนมาใกลถงทโตะครนง

ใหนกเรยนนงคกเขาลง กราบครตงแตคนแรกไปจนถงครคนสดทาย ใครทกราบครเสรจแลวใหกลบไปนงท

พระสดเขต สทธญาโณ 4

เดมของตนเอง และประนมมอไว จนกวาเพอนของเราทกคนจะกราบเสรจ (อยาลมบอกคณครใหพรแกลก

ศษยดวยนะ ลบหวเบา โรงเรยนคอบาน ครอาจารยเหมอนพอแม).....เพลงประกอบตอนกราบคณคร...

ตามรอยไมเรยว(ไมค) , ครในดวงใจ(ไมค),ฉนรกคณคร(เดก), เปลวเทยน, นางฟาบานไพร , แมพมพ

ของชาต, ครกระดาษทราย,

(ใหครกบนกเรยนออกมากลาวความรสก ถามเวลาพอ) นงตวตรงอกนดซ พระอาจารยจะใหพวกเรา

หมอบกราบอคร งหนง พรอม ๆ กน เราจะไมเงยหนาขนมาจนกวาจะจบเพลง เอา ทกคนหมอบกราบลงไป

(เพลงกราบเทาครอาจารย) ขณะทเดกกราบอยใหพระวทยากรพดแทรกตามจงหวะดนตร....

คณครจาโปรดทราบไวสกนด วาดวงจตของศษยคนงหา

เคารพรกเชดชและบชา เชนมารดาบดของศษยเอง

แมบางคร งคณครจะหงดหงด ส งสอนศษยดวยจตคลายขมเหง

ศษยท งกลวท งเศราท งย าเกรง ศษยผดเองท าครใหไมสบายใจ

ขอคณครผมคณการณยศษย โปรดจงชวยอโหสกรรมศษยท าไว

ปลดเปลองบาปออกไปจากายใจ โปรดอภยพล งแตหลงมา

นบแตนศษยฝกตนเรมตนใหม ส ารวยกายวาจาใจใหแนหนา

ไมใหผดคณครผเมตตา ขอสญญา “พทธบตร” หยดต าทราม

เพลงจบลง....นกเรยนกราบเสรจแลว...............พดตอ

ทกคนเงยหนาขนสลก นงใหเรยบรอย แคทานเหนลกตงใจในวนนทานกหายเหนอยแลวลก

ขอเพยงเธอรคณคารหนาท ขอเพยงมใจพนผกชถกผด

ขอเพยงเธอใฝศรทธาคาชวต กมสทธป นกรวดดนเปนจนดา

พอแมหวงพงพาเจา ครเลาหวงใหสรางชอ

ชาตหวงก าลงฝมอ เจาคอความหวงท งมวล

หากโลกนมเพยงเสยงหวเราะ คงไมเหมาะสมนก คนจกเบอ

โลกนจงมน าตามาคลอเครอ หล งรนเพอ รดหวใจ มใหเซง

สกวนหนงคงจะรวาครรก สกวนหนงคงประจกษเปนสกข

สกวนหนงคงจะรวาครด สกวนหนงคงไดดเพราะเชอ..คร

ขอเสยงปรบมอดง ๆ ใหแกคณะครอาจารย อกครงครบ

เสรจ เชญคณะครอาจารยกลบไปนงท เขาสรายการอนตอไป