ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร 1

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร สาระท 3 สารและสมบตของสาร กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 2

ชดท 2 เรอง สมบตธาตและสารประกอบ

ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง

สาระท 3 : สารและสมบตของสาร มาตรฐาน ว 3.1 เขาใจสมบตของสาร ความสมพนธระหวางสมบตของสารกบโครงสราง

และแรงยดเหนยวระหวางอนภาค มกระบวนการสบเสาะหาความร และจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนรและน า ความรไปใชประโยชน

ตวชวดชนป ว 3.1 (1) ส ารวจและอธบายองคประกอบสมบตของธาตและสารประกอบ

สาระการเรยนรแกนกลาง - ธาต เปนสารบรสทธทประกอบดวยอะตอมชนดเดยวกนและไมสามารถแยกสลาย เปนสารอนไดอกโดยวธการทางเคม - สารประกอบเปนสารบรสทธทประกอบดวยธาตตงแตสองธาตขนไปรวมตวกน ดวยอตราสวนโดยมวลคงท และมสมบตแตกตางจากสมบตเดมของธาตท เปนองคประกอบ

สาระส าคญ

ธาต คอ คอสารบรสทธทประกอบดวย ธาตหรอสารชนดเดยว ไมสามารถแยกหรอสลายออกเปนสารอนได เชน เงน ทอง ออกซเจน คารบอน เปนตน ในปจจบนมการคนพบธาตประมาณ 107 ธาต เปนธาตทเกดขนเองตามธรรมชาต 92 ธาต ทเหลอเปนธาตทสงเคราะหขนในหองทดลอง จ าแนกออกเปน 3 ชนด โลหะ อโลหะ และธาตกงโลหะ สารประกอบ คอ สารทประกอบดวยธาตตงแต 2 ชนด ขนไป มาท าปฏกรยาเคมกนดวยสดสวนทแนนอนกลายเปนสารชนดใหม มสมบตแตกตางกนไป มสมบตแตกตางกนไปจากธาตทเปนองคประกอบเดม เชน เกลอแกง น า คารบอนไดออกไซด กรด และเบส เปนตน

จดประสงคการเรยนรมงสตวชวด

1. สบคนขอมล อธบาย เปรยบเทยบความแตกตางของธาตและสารประกอบได 2. อธบาย และท าการทดลอง เพอตรวจสอบสมบตบางประการของธาตและสารประกอบได 3. มทกษะกระบวนการทางวทยาศาตร

สาระการเรยนร

ความร (K) สมบตธาตและสารประกอบ

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร 2

ทกษะ (P) 1. การส งเกต : ความสามารถในการใชประสาทส มผ สส ารวจ ระบ ความคล าย

และความแตกตางของสงทสงเกต และเลอกใชตวชวยส าหรบประสาทสมผสตาง ๆ ในการศกษาไดถกตอง 2. การต งสมมตฐาน : การคดหาค าตอบลวงหนาโดยอาศยการสงเกต ความร

และประสบการณเดมเปนพนฐาน เพอระบความสมพนธระหวางตวแปรตนกบตวแปรตาม และตงค าถามทสามารถตรวจสอบได

3. การทดลอง : กระบวนการปฏบตการเพอหาค าตอบของสมมตฐานทต งไว คอ ปฏบตการทดลองตามขนตอน การใชอปกรณ/เครองมอ และการบนทกผลการทดลอง

4. การตความหมายขอมลและลงขอสรป : หมายถง การแปลความหมายหรอบรรยายลกษณะขอมลทมอยเพอสรปความสมพนธของขอมลทงหมด

5. การสอความหมาย: การอธบายแนวคดทไดรบจากการสบเสาะหาความรผนวกกบประสบการณเดมเพอสรางองคความรใหม คณลกษณะอนพงประสงค (A)

1. ซอสตย : เรยนรและท างานดวยความซอสตยทงทางกาย วาจาและใจ 2. มวนย : ความรบผดชอบในการท างาน ยดมนและปฏบตในขอตกลง กฎเกณฑ

งานสงทนตามก าหนด ไมละเมดสทธของผอน 3. ใฝเรยนร : มเจตคตทดตอการเรยนร มความตงใจ เพยรพยายามในการเรยน

แสวงหาความรจากแหลงเรยนรทงภายในและภายนอกโรงเรยน 4. มงมนในการท างาน : ตงใจปฏบตหนาททไดรบมอบหมายดวยความเพยรพยายาม

ทมเทก าลงกาย ก าลงใจ ในการปฏบตกจกรรมตางๆใหส าเรจลลวงภาคภมใจในผลงาน 5. มจตสาธารณะ : มสวนรวมในกจกรรม เปนผใหและชวยเหลอผอนเสยสละเพอ

สวนรวม อาสาชวยเหลอสงคม โดยไมหวงสงตอบแทน สมรรถนะส าคญของผเรยน

1. ความสามารถในการสอสาร 2. ความสามารถในการคด 3. ความสามารถในการแกปญหา 4. ความสามารถในการใชทกษะชวต 5. ความสามารถในการใชเทคโนโลย

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร 3

สวนประกอบในชดกจกรรมการเรยนร

1. บตรค าสง 2. แบบทดสอบกอนเรยน 3. ใบความร เรอง ธาตและสญลกษณ 4. ใบความร เรอง สารประกอบ 5. ใบกจกรรม เรอง การแยกน าดวยกระแสไฟฟา 6. ใบงาน เรอง ธาตและสารประกอบ 7. แบบทดสอบหลงเรยน 8. สรปผลการประเมนดานความร 9. แนวการบนทกผลกจกรรม เรอง แบบจ าลองการเรยงตวของอนภาคของสาร 10. เฉลยใบงาน เรอง แบบจ าลองอะตอม 11. เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน 12. เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน 13. แบบสงเกตทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร 14. แบบประเมนคณลกษณะอนพงประสงค 15. แบบประเมนสมรรถนะส าคญของผเรยน

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร 4

บตรค าสง ค าชแจง ใหนกเรยนแตละคนปฏบตตามขนตอนตอไปน 1. นกเรยนสามารถศกษาเปนรายบคคลตามระดบความสามารถและเปนรายกลม ซงควรมสมาชกประมาณกลมละ 4-5 คน ในแตละกลม (คละ เกง ปานกลาง ออน) 2. อานค าชแจงในการใชชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร 3. ท าแบบทดสอบกอนเรยนเปนรายบคคล 4. ศกษาใบความร เรอง ธาต และสญลกษณ และสารประกอบดวยความตงใจ 5. ศกษาใบกจกรรม 6. ปฏบตตามใบกจกรรม 7. ท าใบงาน 8. ท าแบบทดสอบหลงเรยนเปนรายบคคล เวลาทใช 2 ชวโมง

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร 5

แบบทดสอบกอนเรยน เรอง สมบตธาตและสารประกอบ ชนมธยมศกษาปท 2 คะแนนเตม 10 คะแนน เวลา 10 นาท

ค าสง ใหนกเรยนเลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว

1. ขอใดจดเปนธาตทกสาร

ก. เหลก อากาศ ทองค า ข. ไฮโดรเจน สารหน นเกล ค. พลวง ปรอท แอลกอฮอล ง. ก ามะถน ดางทบทม ปรอท

2. ธาตในขอใดเปนโลหะทงหมด ก. Li, Al, P ข. Al, B, Zi ค. Na, Mg, C ง. Zn, Ag, Na

3. สารในขอใดเปนสารประกอบทกสาร ก. ดางทบทม ปนขาว เกลอแกง ข. น าอดลม น าปนใส น าตาลทราย ค. แนฟทาลน เหรยญบาท ก ามะถน ง. ทงเจอรไอโอดน น าเชอม ทองเหลอง

4. การจดเรยงธาตในรปแบบของตารางของเมนเดเลเยฟยดหลกการจดเรยงตามขอใด ก. เรยงจากเลขอะตอมจากนอยไปหามาก ข. เรยงธาตตามมวลอะตอมจากนอยไปหามาก ค. เรยงธาตตามมวลอะตอมจากมากไปหานอย ง. เรยงธาตตามจ านวนอเลกตรอนจากมากไปหานอย

5. ขอใดถกตอง ก. ในภาวะปกต ธาตมไดทง 3 สถานะ ข. ธาตสามารถแยกเปนองคประกอบยอยไดอก ค. ธาตอาจเปนสารเนอเดยวกน หรอสารเนอผสมกได ง. ธาตสองชนดขนไปมาผสมกน ตองไดสารประกอบเสมอ

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร 6

6. สารในขอใดเปนสารประกอบ ก. น า ปรอท ข. เกลอ น าตาล ค. อากาศ ออกซเจน ง. ทองเหลอง เงน

7. (NH4)3 PO4 และ Na3Ag (SO3)2 มจ านวนอะตอมแตกตางกนกอะตอม ก. 4 อะตอม ข. 8 อะตอม ค. 14 อะตอม ง. 20 อะตอม

8. อนภาคมลฐานของธาตไดแกขอใด ก. โปรตอน นวตรอน ข. โปรตอน อเลกตรอน ค. นวตรอน อเลกตรอน ง. โปรตอน นวตรอน อเลกตรอน

9. ธาตโซเดยม แมกนเซยม แมงกานส และดบก มสญลกษณตามขอใด เรยงล าดบใหถกตองทสด

ก. S, Mn, Mg, Sn ข. S, Mg, Mn, Sn ค. Na, Mg, Mn, Sn ง. Na, Mn, Mg, Sn

10. ถาพจารณาธาตในตารางธาตตามหมจากบนลงลาง สมบตของธาตมความสมพนธกนตามขอใด ก. มความเปนอโลหะมากขน ข. จ านวนระดบพลงงานเพมขน ค. จ านวนเวเลนซอเลกตรอนเพมขน ง. ขนาดอะตอมเลกลงเพราะจ านวนประจเพมขน

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร 7

กระดาษค าตอบ

แบบทดสอบกอนเรยน

ชอ - สกล……………………………………………………………………...….. เลขท ………………………... ชนมธยมศกษาปท………………… วนท …………..เดอน …………………………..พ.ศ. ………………

ขอ ก ข ค ง 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

คะแนน กอนเรยน

เตม ได

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร 8

ใบความร

เรอง ธาต และสญลกษณ

มนษยพยายามศกษาคนควาเกยวกบลกษณะโครงสรางของสารมาเปนเวลานาน จนในทสด จอหน ดอลตน นกวทยาศาสตรชาวองกฤษ ไดเสนอแนวคดวา ถาแบงสสารชนใดชนหนงเปนหนวยยอยทสด โดยแตละชนยงคงสมบตเดมของสารนนไว เรยกหนวยยอยทสดวา อะตอม

ถาน าสสารชนใดมาศกษาสมบตของแตละอะตอมแลว ปรากฏวาเปนอะตอมชนดเดยวกน เรยกสสารชนนนวา ธาต

1. ธาต คอ สารทประกอบดวยอะตอมชนดเดยวกนไมสามารถท าใหเกดการเปลยนแปลงใหกลายเปนอนภาคทยอยกวานดวยวธการทางเคม เชน เหลก ทองแดง เปนตน

2. สญลกษณของธาต เนองจากธาตมอยหลายชนด จอหน ดอลตน จงเสนอใหมการใชรปภาพเปนสญลกษณแทนชอธาต เชน

ธาตไฮโดรเจน ธาตออกซเจน ธาตก ามะถน ธาตไนโตรเจน

ในป พ.ศ. 2361 นกเคมชาวสวเดนชอ จาคอบ เบอรซเลย (Jacob Berzelius) เหนวาไดม

การคนพบธาตใหม ๆ เปนจ านวนมาก การใชรปภาพไมสะดวก จงเสนอใหใชตวอกษรแทนชอธาต เพอใหสะดวกและมความเปนสากลมากขน ควรใชอกษรตวตนในภาษาองกฤษหรอละตน เปนสญลกษณแทนอะตอมของธาต เพอไมใหสญลกษณซ ากนใหใชอกษรตวรองหรอตวถดไปควบกบอกษรตวตน โดยเขยนตวพมพใหญ ส าหรบอกษรตวตน และใชอกษรตวเลก ส าหรบตวรอง

ตารางแสดงชอธาตและสญลกษณของธาตบางชนด

ชอธาต ชอในภาษาองกฤษ ชอในภาษาละตน สญลกษณ เหลก Iron Ferrum Fe ตะกว Lead Plumbum Pb ทองแดง Copper Cuprum Cu เงน Silver Argentum Ag ดบก Tin Stannum Sn ปรอท Mercury Hydragyrum Hg อะลมเนยม Aluminium - Al ทองค า Gold Aurum Au

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร 9

ชอธาต ชอในภาษาองกฤษ ชอในภาษาละตน สญลกษณ สงกะส Zinc - Zn ชอธาต ชอในภาษาองกฤษ ชอในภาษาละตน สญลกษณ พลวง Antimony - Sb สารหน Arsenic - As แมงกานส Manganeese - Mn โซเดยม Sodium Natrium Na โพแทสเซยม Potassium Kalium K แคลเซยม Calcium - Ca คารบอน Carbon - C ไนโตรเจน Nitrogen - N ออกซเจน Oxygen - O ไฮโดรเจน Hydrogen - H คลอรน Chlorine - Cl ก ามะถน Sulphur - S ฟอสฟอรส Phosphorus - P ไอโอดน Iodine - I

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร 10

ใบความร

เรอง สารประกอบ

สารประกอบ (Compound) หมายถง “สารบรสทธเนอเดยวทเกดจากธาตตงแตสองชนดขนไปเปนองคประกอบในอตราสวนทแนนอน” สารประกอบเกดจากการรวมตวของธาตโดยวธการทางเคม สามารถแยกสลายใหเกดเปนสารใหมหรอกลบคนเปนธาตเดมได สารประกอบจะมสมบตเฉพาะตวทแตกตางจากธาตเดม มทงสถานะทเปนของแขง ของเหลว และแกส เชน น า มสตรเคมเปน H2O น าเปนสารประกอบทเกดจากธาตไฮโดรเจน(H) และออกซเจน (O) ในอตราสวน 2 : 1 เกลอทใชประกอบอาหาร เรยกวา เกลอแกง มชอทางวทยาศาสตรวา โซเดยมคลอไรด ซงมธาตโซเดยม (Na) กบธาตคลอรน (Cl) เปนองคประกอบในอตราสวน 1 : 1 มสตรเคม คอ NaCl

สมบตพนฐานของสารประกอบ

1. สารประกอบเกดจากปฏกรยาทางเคม ซงท าใหเกดการเปลยนแปลงเปนพลงงาน ความรอนและแสงสวาง เชน การเผาไหม ของคารบอนไดออกไซด จะไดความรอนและแสงสวาง

2. สารประกอบจะมคณสมบตทแตกตางกนไป จากคณสมบตของธาต ทเปนองคประกอบของสารประกอบนน ๆ

3. สามารถใชกระบวนการทางเคม แยกตวสารประกอบใหเปนสสารพนฐานได 4. ธาตทประกอบกนขนเปนสารประกอบ จะมสดสวนของมวลทคงทแนนอน ในการรวมกน

เปนสารประกอบนนๆ 5. สารประกอบจะมจดหลอมเหลวและมจดเดอดคงท แตจดหลอมเหลวของสารประกอบ

จะแตกตางจากธาตทเปนสารประกอบ

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร 11

ใบกจกรรม

เรอง การแยกน าดวยไฟฟา ค าชแจง : ใหนกเรยนปฏบตกจกรรม แลวตอบค าถามทายกจกรรม จดประสงคของกขกรรม: เพอสบคนและทดลองสมบตบางประการของธษตและสารประกอบได

วสดอปกรณ

1. น าประปา 100 ลบ.ซม. 2. ธป 1 ดอก 3. ไมขดไฟ 1 กลก 4. ชดแยกน าดวยไฟฟา 1 ชด 5. กระบะถานพรอมถานไฟฉาย 4 กอน 1 ชด 6. หลอดทดลองขนาดเลก 2 หลอด 7. กระจกปดสไลด 2 แผน 8. ขาตงพรอมทจบหลอดทดลอง 2 ชด

วธการทดลองและเกบรวบรวมขอมล 1. ใสน าประปาลงในถวยพลาสตกของชดแยกน าดวยไฟฟาจนเตมปดฝาครอบทมหลอด ทดลองและขวไฟฟา ดงรป 2. ใชนวมอปดรระบายอากาศทฝากลองพลาสตก แลวคว าถวยพลาสตกลงใหน าในถวย พลาสตกไหลเขาในหลอดทดลองแทนทอากาศจนเตมแลวหงายถวยพลาสตกขน 3. ตอสายไฟฟาจากกระบะถานไฟฉายขนาด 6 โวลต เขากบชดแยกน าดวยไฟฟาโดยใหขวบวกและขวลบของกระบะถานไฟฉายตอกบขวบวกและขวลบของชดแยกน าดวยไฟฟา สงเกตการเปลยนแปลงในหลอดทดลองทงสองแลวบนทกผลทเกดขน 4. เม อไดแกสเตมหลอดแลวถอดสายไฟออก ใชจกยางปดปากหลอดทดลองไว ท าเครองหมายแสดงขวไฟฟาทหลอดทดลองทงสองวามาจากขวไฟฟาใด 5. ทดสอบการตดไฟของแกสในหลอดทดลองทงสอง โดยใชไมขดไฟทลกเปนเปลวจอบรเวณปากหลอดทนททเปดจกยาง สงเกตการณเปลยนแปลง บนทกผล 6. ท าการทดลองซ า แตการทดสอบการตดไฟของแกสในหลอดทงสอง โดยใชธปทตดไฟเหลอแตถานแดงหยอนลงไปในแตละหลอดทดลองทนททเปดจกยางแทน สงเกตการเปลยนแปลงแลวบนทกผลทเกดขน

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร 12

หมายเหต ถาน าประปาทน ามาทดสอบไมน าไฟฟาใหใสโซเดยมซลเฟต จ านวน 3 ชอน เบอร 2

ลงในน าแลวคนดวยแทงแกวคนสารใหโซเดยมซลเฟตละลายจนหมด

ขนตอนการแยกน าดวยไฟฟา บนทกผลการสงเกต

ขนตอนการศกษา ผลการเปลยนแปลงทสงเกตได

หลอดทตอกบขวบวก หลอดทตอกบขวลบ เมอตอสายไฟฟากบชดแยกน าดวยไฟฟากบขวกระบะถานไฟฉาย

เมอจอไมขดไฟทลกเปนเปลวทปากหลอดทดลอง

เมอน าธปทตดไฟเหลอแตถานแดงหยอนลงในหลอดทดลอง

สรปผล .................................................................................... ............................................................................ ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................................... ................. ................................................................................................................. ............................................... ............................................................................................................................. ...................................

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร 13

ค าถาม

1. แกสทเกดในหลอดทดลองทงสองเปนแกสชนดเดยวกนหรอไม นกเรยนสามารถทดสอบ ดวยวธการใด

............................................................................................................................. ................................... ................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................. ...................................

2. นกเรยนคดวาเพราะเหตใดการทดสอบการแยกน าดวยไฟฟาจงใชน าประปาแทนการใชน ากลนซง เปนน าบรสทธ

............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................. ................................... ..................................................................................... ...........................................................................

3. นกเรยนคดวาน ามสวนประกอบพนฐานอะไร ............................................................................................................................. ................................... ................................................................................................................................................................

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร 14

ใบงาน

เรอง ธาตและสารประกอบ ตอนท 1 ค าชแจง ใหนกเรยนเขยนชอธาตและสญลกษณของธาตลงในตาราง

ชอธาต ชอภาษาองกฤษ สญลกษณของธาต

ตะกว

ดบก

Cu

Manganese

โซเดยม

Hydrogen

Ca

คารบอน

คลอรน

เงน

Cadmium

ซลคอน

ทองค า

ซลเนยม

O

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร 15

ตอนท 2 ค าชแจง ใหนกเรยนเขยนสตรเคมเพอแยกองคประกอบของสารประกอบ

สารประกอบ สตรเคม ธาตองคประกอบ

น า H2O ไฮโดรเจน (H) 2 อะตอม ออกซเจน (O) 1 อะตอม

1. น าตาลทราย(นาตาลซโครส) ................................................. ................................................. .................................................

2. แกสคารบอนไดออกไซด ................................................. ................................................. .................................................

3. น าสมสายช (กรดแอซตก) ................................................. ................................................. .................................................

4. โซดาไฟ(โซเดยมไฮดรอกไซด) ................................................. ................................................. .................................................

5. ทราย(ซลกอนไดออกไซด) ................................................. ................................................. .................................................

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร 16

แบบทดสอบหลงเรยน เรอง สมบตธาตและสารประกอบ ชนมธยมศกษาปท 2 คะแนนเตม 10 คะแนน เวลา 10 นาท ค าสง ใหนกเรยนเลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว

1. สารในขอใดเปนสารประกอบ

ก. น า ปรอท ข. เกลอ น าตาล ค. อากาศ ออกซเจน ง. ทองเหลอง เงน

2. การจดเรยงธาตในรปแบบของตารางของเมนเดเลเยฟยดหลกการจดเรยงตามขอใด ก. เรยงจากเลขอะตอมจากนอยไปหามาก ข. เรยงธาตตามมวลอะตอมจากนอยไปหามาก ค. เรยงธาตตามมวลอะตอมจากมากไปหานอย ง. เรยงธาตตามจ านวนอเลกตรอนจากมากไปหานอย

3. ขอใดถกตอง ก. ในภาวะปกต ธาตมไดทง 3 สถานะ ข. ธาตสามารถแยกเปนองคประกอบยอยไดอก ค. ธาตอาจเปนสารเนอเดยวกน หรอสารเนอผสมกได ง. ธาตสองชนดขนไปมาผสมกน ตองไดสารประกอบเสมอ

4. สารในขอใดเปนสารประกอบทกสาร ก. ดางทบทม ปนขาว เกลอแกง ข. น าอดลม น าปนใส น าตาลทราย ค. แนฟทาลน เหรยญบาท ก ามะถน ง. ทงเจอรไอโอดน น าเชอม ทองเหลอง

5. ถาพจารณาธาตในตารางธาตตามหมจากบนลงลาง สมบตของธาตมความสมพนธกนตามขอใด ก. มความเปนอโลหะมากขน ข. จ านวนระดบพลงงานเพมขน ค. จ านวนเวเลนซอเลกตรอนเพมขน ง. ขนาดอะตอมเลกลงเพราะจ านวนประจเพมขน

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร 17

6. (NH4)3 PO4 และ Na3Ag (SO3)2 มจ านวนอะตอมแตกตางกนกอะตอม

ก. 4 อะตอม ข. 14 อะตอม ค. 8 อะตอม ง. 20 อะตอม

7. ธาตในขอใดเปนโลหะทงหมด ก. Li, Al, P ข. Al, B, Zi ค. Na, Mg, C ง. Zn, Ag, Na

8. อนภาคมลฐานของธาตไดแกขอใด ก. โปรตอน นวตรอน ข. โปรตอน อเลกตรอน ค. นวตรอน อเลกตรอน ง. โปรตอน นวตรอน อเลกตรอน

9. ขอใดจดเปนธาตทกสาร ก. เหลก อากาศ ทองค า ข. ไฮโดรเจน สารหน นเกล ค. พลวง ปรอท แอลกอฮอล ง. ก ามะถน ดางทบทม ปรอท

10. ธาตโซเดยม แมกนเซยม แมงกานส และดบก มสญลกษณตามขอใด เรยงล าดบใหถกตองทสด

ก. S, Mn, Mg, Sn ข. S, Mg, Mn, Sn ค. Na, Mg, Mn, Sn ง. Na, Mn, Mg, Sn

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร 18

กระดาษค าตอบ แบบทดสอบหลงเรยน

ชอ - สกล……………………………………………………………………...….. เลขท ………………………... ชนมธยมศกษาปท………………… วนท …………..เดอน …………………………..พ.ศ. ………………

ขอ ก ข ค ง 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

คะแนน หลงเรยน

เตม ได

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร 19

สรปผลการประเมนดานความร

ชอ - สกล……………………………………………………………………...….. เลขท ………………………... ชนมธยมศกษาปท………………… วนท …………..เดอน …………………………..พ.ศ. ………………

ประเมนผล ใบงาน หลงเรยน รวม คะแนนเตม 10 10 30 คะแนนทได รอยละ

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร 20

แนวการบนทกผลกจกรรม เรอง การแยกน าดวยไฟฟา

ค าชแจง : ใหนกเรยนปฏบตกจกรรม แลวตอบค าถามทายกจกรรม

วสดอปกรณ

1. น าประปา 100 ลบ.ซม. 2. ธป 1 ดอก 3. ไมขดไฟ 1 กลก 4. ชดแยกน าดวยไฟฟา 1 ชด 5. กระบะถานพรอมถานไฟฉาย 4 กอน 1 ชด 6. หลอดทดลองขนาดเลก 2 หลอด 7. กระจกปดสไลด 2 แผน 8. ขาตงพรอมทจบหลอดทดลอง 2 ชด

วธการทดลองและเกบรวบรวมขอมล 1. ใสน าประปาลงในถวยพลาสตกของชดแยกน าดวยไฟฟาจนเตมปดฝาครอบทมหลอด ทดลองและขวไฟฟา ดงรป 2. ใชนวมอปดรระบายอากาศทฝากลองพลาสตก แลวคว าถวยพลาสตกลงใหน าในถวย พลาสตกไหลเขาในหลอดทดลองแทนทอากาศจนเตมแลวหงายถวยพลาสตกขน 3. ตอสายไฟฟาจากกระบะถานไฟฉายขนาด 6 โวลต เขากบชดแยกน าดวยไฟฟาโดยใหขวบวกและขวลบของกระบะถานไฟฉายตอกบขวบวกและขวลบของชดแยกน าดวยไฟฟา สงเกตการเปลยนแปลงในหลอดทดลองทงสองแลวบนทกผลทเกดขน 4. เม อไดแกสเตมหลอดแลวถอดสายไฟออก ใชจกยางปดปากหลอดทดลองไว ท าเครองหมายแสดงขวไฟฟาทหลอดทดลองทงสองวามาจากขวไฟฟาใด 5. ทดสอบการตดไฟของแกสในหลอดทดลองทงสอง โดยใชไมขดไฟทลกเปนเปลวจอบรเวณปากหลอดทนททเปดจกยาง สงเกตการณเปลยนแปลง บนทกผล 6. ท าการทดลองซ า แตการทดสอบการตดไฟของแกสในหลอดทงสอง โดยใชธปทตดไฟเหลอแตถานแดงหยอนลงไปในแตละหลอดทดลองทนททเปดจกยางแทน สงเกตการเปลยนแปลงแลวบนทกผลทเกดขน

หมายเหต ถาน าประปาทน ามาทดสอบไมน าไฟฟาใหใสโซเดยมซลเฟต จ านวน 3 ชอน เบอร 2

ลงในน าแลวคนดวยแทงแกวคนสารใหโซเดยมซลเฟตละลายจนหมด

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร 21

ขนตอนการแยกน าดวยไฟฟา บนทกผลการสงเกต

ขนตอนการศกษา ผลการเปลยนแปลงทสงเกตได

หลอดทตอกบขวบวก หลอดทตอกบขวลบ เมอตอสายไฟฟากบชดแยกน าดวยไฟฟากบขวกระบะถานไฟฉาย

เกดแกสชากวา เกดแกสเรวกวาประมาณเทาตว

เมอจอไมขดไฟทลกเปนเปลวทปากหลอดทดลอง

เปลวไฟจากกานไมขดไฟสวางขนจากเดมเลกนอย

เกดไฟลกทปากหลอดทดลองและมเสยง

เมอน าธปทตดไฟเหลอแตถานแดงหยอนลงในหลอดทดลอง

ธปเกดเปลวไฟลกสวางขน ไมมการเปลยนแปลง

สรปผล .......................................................................................................... ...................................................... ............................................................................................................................. ................................... ................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................. ................................... ..................................................................... ........................................................................................... ............................................................................................................................. ................................... ................................................................................................................................ ................................

1. เมอผานไฟฟากระแสตรง (จากกระบะถายไฟฉาย) เขาชดแยกนาดวยไฟฟาทมนาประปาอยเตมจะมแกสเกดขนในหลอดทดลองทงสองทตออยกบขวไฟฟา

2. แกสทเกดขนทขวไฟฟาบวกจะชวยใหธปทเหลอแตถานแดงไฟตดได สวนแกสทเกดขนทขวไฟฟาลบจะชวยใหตดไฟ เกดไฟลกทปากหลอดทดลองได

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร 22

1. แกสทเกดในหลอดทดลองทงสองเปนแกสชนดเดยวกนหรอไม นกเรยนสามารถทดสอบดวย วธการใด ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................... ................................................................. ............................................................................................................................. ................................... 2. นกเรยนคดวาเพราะเหตใดการทดสอบการแยกน าดวยไฟฟาจงใชน าประปาแทนการใชน ากลนซง เปนน าบรสทธ ............................................................................................................................. ................................... ........................................................................................................................................... ..................... ............................................................................................................. ................................................... 3. นกเรยนคดวาน ามสวนประกอบพนฐานอะไร ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................. ...................................

แกสทเกดขนในหลอดทดลองทงสองเปนแกสคนละชนดกน ทดสอบไดโดยนาธปทตดไฟ เหลอแตถานแดงกบนาไมขดทมเปลวไฟไปจอทปากหลอดทดลอง พบวาจะ ใหผลการทดสอบ แตกตางกน

เพราะในนาประปาจะมสารบางชนดเจอปนทาใหนาไฟฟาได เมอผานกระแสไฟฟาจะ เกดปฏกรยาและใหแกสได

แกสทแตกตางกน 2 ชนด

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร 23

เฉลย ใบงาน เรอง ธาตและสารประกอบ

ตอนท 1 ค าชแจง ใหนกเรยนเขยนชอธาตและสญลกษณของธาตลงในตาราง

ชอธาต ชอภาษาองกฤษ สญลกษณของธาต

ตะกว Lead Pb

ดบก Tin Sn

Copper Cu

Manganese Mn โซเดยม Sodium Na

Hydrogen H

Calcium Ca

คารบอน Carbon C

คลอรน Chlorine Cl

เงน Silver Ag

Cadmium Cd

ซลคอน Silicon Si

ทองค า Gold Au

ซลเนยม Selenium Se

Oxygen O

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร 24

ตอนท 2 ค าชแจง ใหนกเรยนเขยนสตรเคมเพอแยกองคประกอบของสารประกอบ

สารประกอบ สตรเคม ธาตองคประกอบ

น า H2O ไฮโดรเจน (H) 2 อะตอม ออกซเจน (O) 1 อะตอม

1. น าตาลทราย(นาตาลซโครส) C2H22O11 คารบอน (C) 12 อะตอม ไฮโดรเจน (H) 22 อะตอม ออกซเจน (O) 11 อะตอม

2. แกสคารบอนไดออกไซด CO2 คารบอน (C) 1 อะตอม ออกซเจน (O) 2 อะตอม

3. น าสมสายช (กรดแอซตก) CH3COOH คารบอน (C) 2 อะตอม ไฮโดรเจน (H) 4 อะตอม ออกซเจน (O) 2 อะตอม

4. โซดาไฟ(โซเดยมไฮดรอกไซด) NaOH โซเดยม (Na) 1 อะตอม ไฮโดรเจน (H) 1 อะตอม ออกซเจน (O) 1 อะตอม

5. ทราย(ซลกอนไดออกไซด) SiO2 ซลกอน (Si) 1 อะตอม

ออกซเจน (O) 2 อะตอม

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร 25

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน

ขอ ค าตอบ 1 ข 2 ง 3 ก 4 ข 5 ก 6 ข 7 ข 8 ง 9 ค 10 ข

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร 26

เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน

ขอ ค าตอบ 1 ข 2 ข 3 ก 4 ก 5 ข 6 ค 7 ง 8 ง 9 ข 10 ค

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร 27

แบบสงเกตทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท / กลมท วนท เดอน พ.ศ

ขอเสนอแนะ เกณฑการใหคะแนน - ถก 3 รายการ ให 3 คะแนน

- ผด 1 รายการ ให 2 คะแนน - ผด 2 รายการ ให 1 คะแนน - ผด 3 รายการ ให 0 คะแนน

เกณฑการสรปผล: ผานเกณฑรอยละ 80 นกเรยนตองไดคะแนนขนต า 12 คะแนนขนไป

สรปผลสงเกตทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร อยในระดบคณภาพ ผาน ไมผาน

ลงชอ ผประเมน ( )

ท ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร

ระดบพฤตกรรม คะแนน ทได ดเยยม

(3) ด (2)

ผาน (1)

ไมผาน (0)

1. ทกษะการสงเกต 2. ทกษะการตงสมมตฐาน 3. ทกษะการทดลอง 4. ทกษะการตความขอมลและลงขอสรป 5. ทกษะการสอความหมาย

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร 28

แบบประเมนคณลกษณะอนพงประสงค ชอ นามสกล เลขท ผประเมน ตนเอง เพอน คร ผรบการประเมน/กลม ระดบชน/หอง ประเมนครงท วนท เดอน พ.ศ. ชดกจกรรมการเรยนรท

ขอเสนอแนะ เกณฑการใหคะแนน - พฤตกรรมทปฏบตชดเจน และสม าเสมอ ให 3 คะแนน

- พฤตกรรมทปฏบตชดเจนและบอยครง ให 2 คะแนน - พฤตกรรมทปฏบตบางครง ให 1 คะแนน - ไมเคยปฏบตพฤตกรรม ให 0 คะแนน

เกณฑการสรปผล : ผานเกณฑรอยละ 80 นกเรยนตองไดคะแนนขนต า 12 คะแนนขนไป ผลการประเมนคณลกษณะอนพงประสงค อยในระดบคณภาพ

ดเยยม ด ผาน ไมผาน สรปผลการประเมนคณลกษณะอนพงประสงค อยในระดบคณภาพ

ผาน ไมผาน

ลงชอ ผประเมน ( )

ท

คณลกษณะ/พฤตกรรมบงช

ระดบพฤตกรรม คะแนน

ทได ดเยยม

(3) ด

(2) ผาน

(1) ไมผาน

(0) 1. ซอสตย-สจรต

2. มวนย

3. ใฝเรยนร

4. มงมนในการท างาน

5. มจตสาธารณะ

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร 29

แบบประเมนสมรรถนะส าคญของผเรยน

ชอ-สกล . เลขท

ค าชแจง : ใหครสงเกตพฤตกรรมของนกเรยน แลวขด ลงในชองทตรงกบระดบคณภาพ

สมรรถนะดาน ขอประเมน ระดบคณภาพ สรปผล

การประเมน

ดมาก (3)

ด (2)

พอใช (1)

ปรบปรง (0)

1.ความสามารถ ในการสอสาร

1.1 มความสามารถในการรบ-สงสาร

ดเยยม ด ผาน ไมผาน

1.2 มความสามารถในการถายทอดความร ความคด-เขาใจ โดยใชภาษาทเหมาะสม

1.3 ใชวธการสอสารทเหมาะสม มประสทธภาพ

1.4 เจรจาตอรอง เพอขจดและลดปญหาความขดแยงตาง ๆ ได

1.5 เลอกรบและไมรบขอมลขาวสารดวยเหตผลและถกตอง

2.ความสามารถ ในการคด

2.1 มความสามารถในการคดวเคราะห สงเคราะห

ดเยยม ด ผาน ไมผาน

2.2 มทกษะในการคดนอกกรอบอยางสรางสรรค

2.3 สามารถคดอยางมวจารณญาณ 2.4 มความสามารถในการสรางองคความร 2.5 ตดสนใจแกปญหาเกยวกบตนเองได

อยางเหมาะสม

3.ความสามารถในการแกปญหา

3.1 สามารถแกปญหา และอปสรรค ตาง ๆ ทเผชญได

ดเยยม ด ผาน ไมผาน

3.2 ใชเหตผลในการแกปญหา 3.3 เขาใจความสมพนธและการ

เปลยนแปลงในสงคม

3.4 แสวงหาความร ประยกตควมรมาใชในการปองกนและแกไขปญหา

3.5 สามารถตดสนใจไดเหมาะสมตามวย

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร 30

สมรรถนะดาน ขอประเมน ระดบคณภาพ สรปผล

การประเมน

ดมาก (3)

ด (2)

พอใช (1)

ปรบปรง (0)

4. ความสามารถ ในการใชทกษะ

ชวต

4.1 เรยนรดวยตนเองไดเหมาะสมตามวย

ดเยยม ด ผาน ไมผาน

4.2 สามารถท างานกลมรวมกบผอนได 4.3 น าความรทไดไปใชประโยชนใน

ชวตประจ าวน

4.4 จดการปญหาและความขดแยงไดเหมาะสม

4.5 หลกเลยงพฤตกรรมไมพงประสงคทสงผลกระทบตอตนเอง

5.ความสามารถในการใชเทคโนโลย

5.1 เลอกและใชเทคโนโลยไดเหมาะสมตามวย

ดเยยม ด ผาน ไมผาน

5.2 มทกษะกระบวนการทางเทคโนโลย 5.3 สามารถน าเทคโนโลยไปใชพฒนาตนเอง 5.4 ใชเทคโนโลยในการแกปญหาอยาง

สรางสรรค

5.5 มคณธรรม จรยธรรมในการใชเทคโนโลย

ขอเสนอแนะ เกณฑการใหคะแนนระดบคณภาพ

- พฤตกรรมทปฏบตชดเจน และสม าเสมอ ให 3 คะแนน - พฤตกรรมทปฏบตชดเจน และบอยครง ให 2 คะแนน - พฤตกรรมทปฏบตบางครง ให 1 คะแนน - ไมเคยปฏบตพฤตกรรม ให 0 คะแนน

เกณฑการสรปผล : ผานเกณฑรอยละ 80 ตองมคะแนนขนต า 20 คะแนนขนไป ผลการประเมนสมรรถนะ 5 ดาน อยในระดบคณภาพ

ดเยยม ด ผาน ไมผาน สรปผลการประเมนสมรรถนะ 5 ดาน อยในระดบคณภาพ

ผาน ไมผาน

ลงชอ ผประเมน ( )

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร 31

บรรณานกรม บญชา แสนทว และคณะ. แบบฝกทกษะรายวชาพนฐานวทยาศาสตร ม. 2 เลม 1

ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพฯ : โรงพมพ วฒนาพานช จ ากด, 2554.

พชรนทร แสนพลเมอง. แบบวดและบนทกผลการเรยนรรายวชาวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 2 ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. พมพครงท 3. กรงเทพฯ : อกษรเจรญทศน จ ากด, 2552.

สถาบนพฒนาคณภาพวชาการ (พว.). คมอครวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 2 ตามหลกสตร แกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพฯ : ส านกพมพ บรษทพฒนา คณภาพวชาการ จ ากด, 2554. สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. หนงสอเรยน วทยาศาสตร 3 ชนมธยมศกษา ปท 2 เลม 1 ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551.

กรงเทพฯ : โรงพมพ สกสค. ลาดพราว, 2553. ________. คมอคร รายวชาวทยาศาสตร 3 ชนมธยมศกษาปท 2 เลม 1 ตามหลกสตร

แกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพฯ : โรงพมพ สกสค. ลาดพราว, 2554.

ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา. แนวทางการจดกจกรรมการเรยนร เพอพฒนา ทกษะการคด ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ระดบมธยมศกษา. กรงเทพฯ : โรงพมพ ชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด, 2553. ธาตและสารประกอบ. (ออนไลน). แหลงทมา : http://www.nakhamwit.ac.th/pingpong_web/

Element&Compounds.htm. 15 มกราคม 2557. ________ . (ออนไลน). แหลงทมา : http://www.myfirstbrain.com/student_

view.aspx?ID=73971. 15 มกราคม 2557.