“Ач”АУДС

Нянгийн эсрэг үйлчилгээтэй эмүүдийг эмчилгээнд

хэрэглэх зарчим тактик

НАС-503 Н.Золбаяр

Нян гэж юу вэ?

Нян буюу бактер нь эрчим хүч ялгаруулах,амьдрах,үржихэд шаардлагатай бүх зүйлсийг өөртөө агуулсан бие даан үржих чадвартай амьд бичил биетэн юм.

Нянгийн гаралтай түгээмэл халдварууд

Гэдэсний халдвар

• Балнад иж балнад

• Цусаг суулга

• Сальмонеллез

• Эширихио коли

• Урвах тахал

• Хуурамч сүрьеэ

• Кампилобактерийн халдвар

• Хиамдал

Амьсгалын

• Сахуу• Хөхүүл

ханиад• Менингок

кийн халдвар

• Стрептококкийн халдвар

• Улаан эсэргэнэ

Байгалийн голомтод халдвар• Бурцеллез

• Веиль-Васильевин өвчин

• Боом • Ям• Тарваган

тахал• Хулгана

тахал• Лаймын

өвчин• Ку чичрэг

Бэлгийн замын

халдвар

• Тэмбүү• Трихомон

иоз• Заг

хүйтэн• Мөөгөнцө

р

Арьс салстын гэмтэл

• Уяман • Татран• Ёлом

Нянгийн эсрэг эмийн ангилал

Антибиотикууд Сульфаниламидууд Нийлэг бэлдмэл Сүреэгийн эсрэг Тэмбүүгийн эсрэг

Антибиотикийн үйлдийн механизмҮйлдлийн хүрээ

Антибиотикууд Нянгийн эсрэг үйлдлийн механизм

Нянгийн эсрэг үйлдийнүндсэн шинж

Грам эерэг нянд үйлчлэх

Бензилпенициллиний бэлдмэлОксациллинЭритромицин

Эсийн ханын нийлэгжилтийг дарангуйлаУургийн нийлэгжилтийг дарангуйлах

Нянг үхүүлэх

Нянгийн үржил өсөлтийг саатуулах

Грам сөрөг нянд үйлчлэх

Полимиксин Цитоплазмын мембраны нэвчимтгий чанарыг өөрчлөх

Нянг үхүүлэх

Өргөн хүрээтүйлдэлтэй антибиотик

АминопенициллинКарбоксипенициллинАминогликозидуудЛевомицетинТетрациклинФосфомицин

Рифамицин

Уургийн нийлэгжилтийг дарангуйлах

РНХ-ийн нийлэгжилтийг дарангуйлах

Нянгийн үржил өсөлтийг саатуулах

Нянг үхүүлэхНянг үхүүлэхНянг үхүүлэхНянг үхүүлэх

Антибиотикийн үйлдлийн хүрээ

Явцуу хүрээт

Грам эерэг нянд

үйлчлэх

Пенициллинүүд

Линкозамидууд

Ристомицин

Глипептидүүд

Фузидин

Грам сөрөг нянд

үйлчлэх

Монобактамууд

Полимиксины бүлэг

Эмгэг мөөгөнцөр

т нөлөөлдөг

эмПолиены бэлдмэл

Гризеофульвин

Өргөн хүрээтАминопенициллин

КарбоксипенициллинАминогликозидууд

ЛевомицетинТетрациклинФосфомицинРифамицин

Макролидын бүлэг

Эмчилгээ эхлэхийн өмнө анхаарах зүйлсӨвчтөн Нян Эмийн

Нас 1. Нярай2. Ахимаг настай хүн

Үүсгэч тодорхой бол түүнд нөлөөлөх тсонгомол явцуу үйлдэлтэй эмийг сонгох ЖН:Тэмбүү- Бензилпеницилин

Пенициллины бүлэг голчлон анафилаксийн урвал үүсгэдэгАминогликозитууд сонсгол мэдрэл гэмтээж дүлий болгодог

Бөөр элэгний үйл ажилгааны эмгэгтэй1. Бөөр:

метронидазол,тикарцилин,котримексазол,пенинцилин,ацикловир

2. Элэг:Клиндамицин,рифампицин,изонизид

Эритромицин,талампицилин,эстолат,пиразинамад

Үүсгэч тодорхой бус бол уг эмгэгийг зонхилон үүсгэдэг нянд нөлөөлөх эмийг сонгох ЖН: шээс ялгаруулах замын халдварууд грам сөрөг нянгаар үүсгэгддэг

Тетрациклины бүлэг элэг хордуулах ясжилт өөрчилдөгХлорамфенокол-цус төлжилтЦефалоспоринууд-бөөр хордуулах нөлөөтэй

Харшил1. Анамез2. Нэг бүлгийн буюу адил

төстэй химийн бүтэцтэй нэгдлүүд зөрмөл харшил 5-10%

Харилцан нөлөөлөлАминогликозитууд ыг фуросемидтэй хамт хэрэглэвэл бөөр хордуулах нөлөө улам нэмэгдэнэ.

Халдвар эсэргүүцэх чадвар Тетрациклин, Fe Ca Mg агуулсан нэгдлүүдтэй хелат үүсгэж нянгын эсрэг үйлдэл сулардаг

Жирэмсэн ба хөхүүл1. Тетрациклин,стрептомицин,а

миногликозит урагт нөлөөтэй2. 1.5 сартайд триметоприн

хэрэглэж болохгүй

Эмчилгээний ерөнхий зарчим,тактик

1. Өвчин үүсгэгчийг ямар эмэнд мэдрэг болохыг тогтоосны үндсэн дээр эмээ сонгон авч хэрэглэх

2. Эмчилгээг цаг алдалгүй эхлэх3. Нянгийн эсрэг эмийн

концентрацийг уг нянд хангалттай нөлөөлөх хэмжээнд тогтмол барих

4. Эмчилгээг хангалттай хугацаагаар үргэлжлүүлэх

5. Эмийн харилцан нөлөөллийг зөв зохистойгоор тооцох

Тунгийн дэглэмЭмийг 2 үе шатаар хэрэглэнэ.

1. Цохилтын тун:

Эмчилгээний зохистой концентрацийг биед бий болгон тогтворжуулах.Нянг дарарангуйлах хамгийн бага тунгаас ямгат дээш тунг үүсгэх.хамгийн бага д НДХБТ-с 4дахин,архаг халдварын үед 8 дахин,дархлалын тогтолцооны үйл ажилгаа суларсан үед 16 дахин өндөр байх ёстой.

Dц= Vd х С Dц-цохилтын тун

S х F Vd-Эмийн тархалтын эзэлхүүн

С-цусны сийвэн дэх эмийн эмчилгээний тун

F-эмийн биохүрэхүй \тарьж хэрэглэх үед 100%\

S-эмийн хольцтой эсэхийг үзүүлэх үзүүлэлт \дан найрлагатай эм нь 1 = \

2. Эмийн барих тун:

Эмийн эмчилгээний хангалттай тунг биед тогтмол барих.

Dц= CL x C Dц-цохилтын тун

S х F CL -Эмийн клиренс

С-цусны сийвэн дэх эмийн эмчилгээний тун

F-эмийн биохүрэхүй

\тарьж хэрэглэх үед 100%\

S-эмийн хольцтой эсэхийг

үзүүлэх үзүүлэлт

\дан найрлагатай эм нь 1 = \

Тун хоорондын зай:Эмйин тун хоорондын зай нь уг эмийн

хагас элиминацийн хугацаа буюу t1\2-с хамаарах бөгөөд t1\2 богинотой эмийг ойрхон зайтай, t1\2 урттай эмийг хол зайтай хэрэглэнэ.

Бусад аргууд

1. Нэг удаагийн арга

2. Өдөрт нэг удаа эм хэрэглэх арга

3. Шаталсан эмчилгээний арга

Нэг удаагийн арга\Single shot\:

Хүчтэй бактерцид нөлөөт эмийг түүнд мэдрэг нянгийн халдварын үед энэ аргаар хэрэглэнэ.

ЖШ:Шээс ялгаруулах замын хүндрэлгүй халдварын үед Амоксициллин клавуланатыг 3шахмалаар\1125мг\,ципро-флоксациныг 1000 мг-р ууж хэрэглэх.

Өдөрт нэг удаа эм хэрэглэх арга\Once daily\

Энэ аргыг дараах нөхцөлүүдэд хэрэглэдэг

1. Хагас элиминацийн хугацаа урт улмаас дараагийн өдөр хүртлэх тун нь НДХБТ-аасаа өндөр түвшинд хадгалгаддаг эм\Цефтриаксон,азитромицин,доксициклин\

2. Хагас элиминацийн хугацаа урт биш боловч нянд нөлөөлөх фармакодинамикын хувьд дараах онцлогтой эмүүд

-Хэрэглэсний дараа нян дахин үрждэггүй хоногийн хугагцаанд байх боломжтой эмүүд.

-өндөр тунгаар хэрэглэхэд нян найдвартай үхдэг эмүүд

-хоруу чанар багатай хүрээ өргөнтэй эм

Шаталсан эмчилгээний арга\step down\Энэ арга нь эхний өдрүүдэд эмчилгээг

тариагаар хэрэглээд 2-3 өдрийн дараагаас эмийг уух аргаар сольж хэрэглэдэг арга.

Цефалоспорины бүлэгМакролидын бүлэгПенициллины бүлэг Фторхинолоны бүлгийн бэлдмэлүүд

хамааргадана.

АНХААРАЛ ТАВЬСАНД БАЯРЛАЛАА