8.Stosowanie technologii informacyjnej

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ

Halina Mazurkiewicz

Stosowanie technologii informacyjnej 714[03].L2.03

Poradnik dla ucznia

Wydawca Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy Radom 2006

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 1

Recenzenci: mgr inż. Krzysztof Lenkiewicz mgr Romuald Mazur Opracowanie redakcyjne: mgr Halina Mazurkiewicz Konsultacja: mgr Zenon Pietkiewicz

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 714[03].L2.03 Stosowanie technologii informacyjnej zawartego w modułowym programie nauczania dla zawodu lakiernik. Wydawca Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006


SPIS TREŚCI 1. Wprowadzenie 3 2. Wymagania wstępne 5 3. Cele kształcenia 6 4. Materiał nauczania 7

4.1. Technologie informacyjne: oprogramowanie, archiwizacja danych 7 4.1.1. Materiał nauczania 7 4.1.2. Pytania sprawdzające 13 4.1.3. Ćwiczenia 13 4.1.4. Sprawdzian postępów 15

4.2. Programy pakietu Microsoft Office: Word, Excel, PowerPoint 16 4.2.1. Materiał nauczania 16 4.2.2. Pytania sprawdzające 24 4.2.3. Ćwiczenia 24 4.2.4. Sprawdzian postępów 26

4.3. Komputerowe wspomaganie projektowania – CAD, receptury lakierów 27 4.3.1. Materiał nauczania 27 4.3.2. Pytania sprawdzające 31 4.3.3. Ćwiczenia 31 4.3.4. Sprawdzian postępów 33

5. Sprawdzian osiągnięć 34 6. Literatura 39


1. WPROWADZENIE

Poradnik będzie Ci pomocny w przyswajaniu wiedzy z zakresu stosowania technologii informacyjnej, a także ułatwi Ci pracę w wybranych programach użytkowych. W poradniku zamieszczono: − wymagania wstępne, czyli wykaz niezbędnych umiejętności i wiedzy, które powinieneś mieć

opanowane, aby przystąpić do realizacji tej jednostki modułowej. − cele kształcenia tej jednostki modułowej. − materiał nauczania (rozdział 4): umożliwia samodzielne przygotowanie się do wykonania

ćwiczeń i zaliczenia sprawdzianów. Wykorzystaj do poszerzenia wiedzy literaturę oraz inne źródła informacji. Obejmuje on również ćwiczenia które zawierają wykaz materiałów potrzebnych do ich realizacji.

− sprawdzian postępów którego zaliczenie jest dowodem osiągnięcia umiejętności w rozdziale jednostki modułowej. Wykonując ten sprawdzian powinieneś odpowiadać na pytanie tak lub nie, co oznacza że opanowałeś materiał albo nie, jeśli uzyskasz pozytywny wynik, to będziesz mógł przejść do następnego rozdziału, a jeśli nie to powinieneś powtórzyć wiadomości i poprosić o pomoc nauczyciela.

− sprawdzian osiągnięć - opanowanie umiejętności z zakresu całej jednostki modułowej, − wykaz literatury. Jednostka modułowa: Stosowanie technologii informacyjnej, której treści poznasz w niniejszym opracowaniu będą Ci przydatne w dalszej edukacji i przyszłej pracy zawodowej. Technologia informacyjna jest obecnie stosowana w każdym sektorze gospodarki i umiejętności z jej zakresu pozwolą na przyswajanie nowych zasobów informacji z różnych dziedzin. Prezentowana w niniejszym opracowaniu tematyka jest tylko niewielką częścią z zakresu technologii informacyjnej ale będzie podstawą do wzbogacania przez Ciebie wiedzy z jej zakresu. Bezpieczeństwo i higiena pracy W czasie pobytu w pracowni komputerowej musisz przestrzegać „Regulaminu pracowni”, w której zawarte są szczegółowe informacje z przepisów bhp i higieny pracy oraz instrukcji przeciwpożarowej. Powinieneś również stosować się do innych instrukcji obowiązujących w pracowni. Przepisy te poznasz przed rozpoczęciem zajęć w pracowni informatycznej.


Schemat jednostek modułowych

714[03].L2 Techniczne podstawy

lakiernictwa

714[03].L2.01 Posługiwanie się

dokumentacją techniczną

714[03].L2.02 Posługiwanie się

podstawowymi pojęciami z zakresu układów

sterowania i regulacji

714[03].L2.03 Stosowanie technologii

informacyjnej

714[03].L2.04 Wykonywanie pomiarów

warsztatowych

714[03].L2.05 Eksploatowanie maszyn

i urządzeń

714[03].L2.06 Stosowanie technologii

mechanicznych


2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć: − uruchamiać i kończyć pracę programów MS Office i komputera, − korzystać z różnych źródeł informacji, − organizować stanowisko pracy zgodnie z przepisami bhp, − wykorzystywać komputer jako źródło wiedzy i komunikowania się, − opracowywać za pomocą komputera proste teksty, rysunki i motywy, − obsługiwać urządzenia komputerowe spotykane w miejscach publicznych, − tworzyć proste rysunki techniczne.


3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć: − posłużyć się podstawowymi pojęciami z zakresu technologii informacyjnych, − wyjaśnić ideę społeczeństwa informacyjnego, − odróżnić oprogramowanie systemowe od użytkowego, − posłużyć się typowym oprogramowaniem użytkowym i narzędziowym, − zarchiwizować oraz nagrać zbiory tekstowe, graficzne i inne na twardym dysku, dyskietce

oraz płycie CD, − wyjaśnić podstawowe zadania i funkcje przeglądarki Internet Explorer, − skorzystać z typowych usług internetowych ( e-mail, FTP, www), − wyjaśnić istotę praw autorskich do oprogramowania, zasady kopiowania i rozpowszechniania

oraz wypożyczania oprogramowania, − wyszukać informacje dotyczące zagadnień lakiernictwa z wykorzystaniem sieci Internet oraz

baz danych, − zastosować symulacje komputerową do otrzymywania lakierów o różnych barwach, − wykorzystać sprzęt komputerowy i oprogramowanie wspomagające proces nauczania

zgodnie z wymogami bezpieczeństwa danych i procesów przetwarzania informacji, w tym z wymaganiami bhp i ochrony przeciwpożarowej,

− posłużyć się dokumentacją techniczną.


4. MATERIAŁ NAUCZANIA 4.1. Technologie informacyjne: oprogramowanie, archiwizacja

danych 4.1.1. Materiał nauczania Prawa autorskie i piractwo komputerowe.

Prawa autorskie zapewniają twórcy przywilej wyłącznej własności jego dzieł. Prawa autorskie są chronione prawem międzynarodowym. Reprodukcja materiałów objętych prawem autorskim bez zgody ich autora jest nielegalna. Kopiowane pliki muzyczne oraz wideo mogą być objęte prawami autorskimi. Posiadanie płyty CD lub licencjonowanych cyfrowych plików multimedialnych nie jest równoznaczne z posiadaniem praw do rozpowszechniania lub udostępniania ich zawartości. Termin piractwo komputerowe obejmuje takie działania jak: nielegalne używanie, kopiowanie programów, fałszowanie dystrybuowanie podrobionego oprogramowania, a czasem współdzielenie programu ze znajomym. Kiedy klient decyduje się na użycie nieautoryzowanej kopii oprogramowania, traci tym samym prawo do uzyskania pomocy technicznej, dokumentacji, gwarancji i okresowych aktualizacji oferowanych przez producenta oprogramowania. Poza tym oprogramowanie pirackie może zawierać wirusy, które mogą ewentualnie uszkodzić dysk twardy oraz jego zawartość. Również, jeśli oprogramowanie zostanie skopiowane nielegalnie w pracy, klient wystawia zarówno siebie, jak i firmę, w której pracuje, na ryzyko sprawy karnej za piractwo w odniesieniu do oprogramowania chronionego prawami autorskimi. Do udostępniania oraz rozpowszechniania zawartości niezbędne są specjalne pozwolenia.Umowę Licencyjną Użytkownika Oprogramowania należy uważnie przeczytać, podobnie jak w przypadku każdej umowy prawnej, aby zrozumieć swoje prawa i obowiązki oraz prawa udzielone przez firmę udzielającą licencji.

Systemy operacyjne – podstawowe pojęcia.

System operacyjny (ang. operating system) to środowisko programów tworzące podstawową platformę programową dla działania innych zainstalowanych w systemie aplikacji. Pełni on nadzór nad pracą wszystkich uruchomionych programów, oraz wszystkich urządzeń komputera. Jest ładowany do pamięci na początku pracy komputera. Program ten ma bardzo specyficzny charakter: w przeciwieństwie do programów użytkowych (aplikacji) nie korzysta z żadnych gotowych funkcji, tylko sam je udostępnia, a więc od niego zależą rzeczywiste możliwości wykorzystania sprzętu komputerowego. Pod względem sposobu komunikacji z użytkownikiem rozróżniamy: Systemy tekstowe – komunikujące się za pomocą wydawanych z linii poleceń komend (CP/M, DOS) Systemy graficzne komunikujące się za pomocą, graficznych okienek i symboli (ikon). Obsługa komputera polega na manipulowaniu za pomocą kursora myszy lub klawiszami, symbolami, które odpowiadają określonym zadaniom. Rodzaje systemów operacyjnych najczęściej stosowanych 1. DOS ( ang. Disk Operation System) jest dyskowym systemem operacyjnym przeznaczonym

dla jednego użytkownika do 16-bitowych mikrokomputerów wykorzystujących procesory


rodziny Intel 8086. Wygoda użytkowania oraz zastosowanie systemu, pod nazwą PC DOS dla komputerów ABM PC zapewniły mu swego czasu dużą popularność.

2. LINUX – wielozadaniowy, wieloużytkowy, 32-bitowy system operacyjny typu UNIX stworzony przez Linusa Torvaldsa. Dostępnych jest ponad 20 odmian Linuxa pochodzących od firm, różnych organizacji i osób prywatnych.

3. Microsoft Windows najbardziej rozpowszechniony w Polskich szkołach i instytucjach, samodzielny, graficzny system operacyjny produkowany przez amerykańską firmę Microsoft wersjach: MS Windows 9.xx, Windows 95, Windows NT, Windows 98, Windows 2000, Windows 2000 Professional Windows 2000 Server, Windows Server 2003, Windows XP Professional Edition, Windows XP Home Edition (są to tylko przykładowe rodzaje systemów z grupy Windows, które są systematycznie unowocześniane przez producenta).

Ochrona komputera przed wirusami

Zaleca się, aby chronić swój komputer przed wirusami przez zainstalowanie i używanie programu antywirusowego. Internet jest pełen ciekawych miejsc i olbrzymich ilości informacji, ale również niebezpieczeństw. Komputer może zostać uszkodzony przez wirusa komputerowego przesłanego za pośrednictwem poczty e-mail lub programu pobranego z sieci Web. Jeśli nie używasz oprogramowania antywirusowego, ryzykujesz, że możesz przesyłać wirusy również na inne komputery. Jeśli administrujesz siecią bez oprogramowania do ochrony przed wirusami, wszystkie komputery w sieci są narażone na niebezpieczeństwo. Programy na dyskietkach i płytach CD też mogą zawierać wirusy. Przed skopiowaniem lub otwarciem plików z dyskietek płyt CD lub innych nośników przeskanuj je przed przystąpieniem do pracy. Powinieneś mieć, co najmniej jeden komercyjny program antywirusowy i regularnie używać go do sprawdzania, czy na komputerach nie ma wirusów. Jak najszybciej pozyskuj najnowsze pliki podpisów wirusów dla danego programu, ponieważ codziennie ktoś tworzy nowe wirusy. Świat komputerowy wygląda obecnie tak, że trzeba chronić swój komputer i sieć przed umyślnymi atakami wirusów i programów typu koń trojański. Zadania i funkcje przeglądarek internetowych Przeglądarka internetowa – program komputerowy, który służy do pobierania i wyświetlania dokumentów HTML/XHTML/XML z serwerów internetowych, a także plików multimedialnych (czasem z pomocą różnych wtyczek). Najpopularniejszymi przeglądarkami są: Internet Explorer, Firefox, Mozilla, Opera, Konqueror oraz Safari. Przeglądarki internetowe komunikują się z serwerem za pomocą protokołu HTTP, aczkolwiek w obsłudze są również inne, np. FTP, HTTPS, Gopher. Często z przeglądarką dostarczane są komponenty, które umożliwiają korzystanie z serwerów grup dyskusyjnych (protokół NNTP) i e-mail (protokoły POP3, IMAP i SMTP). Trwająca na rynku wojna przeglądarek powoduje, że oprogramowanie do przeglądania stron cały czas ewoluuje w stronę użyteczności i wygody. Rynek przeglądarek internetowych jest bardzo bogaty, a wybranie odpowiedniej przeglądarki do naszych potrzeb i zasobów systemowych może nastręczyć wiele trudności. W przypadku Windows otrzymujemy zintegrowaną z systemem przeglądarkę Internet Explorer. Do przeszukiwania zasobów Internetu służą dwa podstawowe narzędzia - wyszukiwarki i katalogi. Wyszukiwarki działają na zasadzie pająka (ang. spider), samodzielnie przeszukując Sieć i zbierając informacje o stronach WWW. Skanują treść całej witryny, wszystkich jej podstron i podążają za linkami do innych miejsc w Sieci. Następnie powracają za jakiś czas i skanują ponownie, zapewniając aktualność danych w swojej bazie. Jedną z najpopularniejszych przeglądarek http://www.google.pl/ przedstawia poniższy rysunek.

http://www.google.pl/


WWW Grafika Grupy dyskusyjne Katalog więcej »

marki samochodów

Wyszukaj w Google Szczęśliw y traf

Szukanie zaawansowane Ustawienia Narzędzia językowe

nmlkj Szukaj w Internecienmlkji Szukaj na stronach kategorii: Polski

Programy reklamowe - Wszystko o Google - Szukamy Pracowników - Google.com in English ©2006 Google

Rys. 1. Widok okna przeglądarki „Google” Archiwizacja danych. Archiwizacja danych (ang. backup) to proces wykonywania kopii danych w celu zabezpieczenia ich przed utratą wskutek takich zdarzeń losowych jak: powódź, pożar, włamanie, awaria sprzętu lub oprogramowania czy nawet przypadkowe skasowanie przez użytkownika. Wynikiem pracy z komputerem jest nie tylko wyższa wydajność, lepsze wyniki finansowe, ale również piętrzące się góry megabajtów danych, takich jak e-maile, archiwa grup dyskusyjnych, skróty stron internetowych, oraz ogromna ilość informacji w postaci dokumentów, baz magazynowych, raportów i wielu innych. Pod pojęciem archiwizacji rozumie się również proces przenoszenia danych z systemów komputerowych na inne nośniki (zwykle tylko do odczytu) w celu zredukowania ilości danych (już nie potrzebnych) w głównym systemie komputerowym (bazie danych). Archiwizacje zazwyczaj przeprowadza się regularnie (co tydzień) a nośniki z kopią danych przechowuje się w innym miejscu niż oryginalne dane.

Polska


Nośniki danych. Należy pamiętać, że cała nasza wiedza i doświadczenie, które zbieraliśmy przez długi czas może w jednej chwili zniknąć z przyczyn od nas niezależnych, dlatego na poniższym rysunku przedstawione zostały najbardziej popularne nośniki pamięci.

Rys. 2. Zdjęcie nośników pamięci: a) dyskietka, b) pamięć USB, c) dysk twardy, d) płyta CD, DVD

Przed wyborem nośnika należy zapoznać się z jego charakterystyką. Dyskietka jest to magnetyczny nośnik informacji cyfrowej, wykonany w formie plastikowego krążka pokrytego warstwą materiału ferromagnetycznego, używana jako masowa pamięć zewnętrzna w mini i mikrokomputerach, nie wymaga dodatkowego oprogramowania, wadą jest jej mała pojemność. W przeciwieństwie do płyt CD i pamięci USB, które posiadają zwiększone pamięci wymagają jednak dodatkowego oprogramowania. W przypadku zapisywania danych na CD które będą modyfikowane należy użyć płyty CD-RW. Bardziej pojemną odmianą optycznych nośników danych jest płyta DVD. Płyty formatu DVD możemy podzielić ze względu na przeznaczenie: DVD-Video I służą do odtwarzania filmów, DVD-Audio I do odtwarzania nagrań muzycznych, DVD-ROM - jako pamięci zewnętrzne o dużych pojemnościach do zastosowań audiowizualnych w komputerach, DVD-RAM - do wielokrotnego (ponad 10 tys. razy) nagrywania przez użytkownika zapisywania danych komputerowych. Mniej nadają się do zastosowań audiowizualnych, chociaż nagrania mogą być dokonywane, DVD-R - do zapisywania (jednokrotnego) danych komputerowych lub audiowizualnych (programu komputerowego lub filmu), DVD-RW I format proponowany przez Pioneera, do wielokrotnego nagrywania audiowizualnego na nagrywarkach stacjonarnych (lub komputerowych) programów i filmów. Płyta formatu DVD-RW jest częściowo zgodna z formatem DVD-Video i może być odtwarzana na zwykłym odtwarzaczu stacjonarnym DVD pod warunkiem, że posiada taką opcję. DVD+RW I format zapisu płyt DVD wielokrotnego użytku proponowany przez wiele firm. Jest najbardziej zgodny z formatem DVD-Video, może być odtwarzany na każdym odtwarzaczu DVD-Video. Wymagają jednak do odczytu specjalnego urządzenia (napędu DVD). Dysk twardy jest jednym z podstawowych urządzeń spotykanych w komputerach osobistych. Umożliwia on przechowywanie dużych ilości danych oraz szybki dostęp do nich. Wszystkie zapisane dane na dysku pozostają na nim również po wyłączeniu komputera. W związku z dużą ilością danych

a) b) d)

c)


przechowywanych na dysku twardym (C:) konieczne jest archiwizowanie nieużywanych dokumentów na innych nośnikach. Należy pamiętać aby tworzone katalogi i foldery posiadały przejrzystą i logiczną strukturę. Instrukcja wyszukiwania danych w Internecie Aby wyszukiwać dane w Internecie należy: – posiadać dostęp do Internetu oraz zainstalowaną przeglądarkę np. Internet Explorer, – otworzyć przeglądarkę internetową i w oknie, które jest automatycznie otwierane (rodzaj

wyświetlanej strony zależy od administratora sieci, lub osoby obsługującej dany komputer) w miejsce adresu wpisać nazwę przeglądarki, wykorzystywanej na ćwiczeniach np. „Google”

– szczegółowo i konkretnie wpisać w oknie kluczowe słowo, – zachować kolejność poszczególnych słów kluczowych (pamiętając, że pierwsze wpisane słowo

jest ważniejsze”, – w celu ograniczenia ilości stron z wyszukiwanej tematyki należy wpisane słowo kluczowe

zamknąć w cudzysłów, – skorzystać z innej wyszukiwarki jeśli używana przez nas nie daje zadawalającego wyniku, – pamiętać, że Internetowe katalogi i podkatalogi przechowują informacje wprowadzone przez

użytkowników - najczęściej autorów stron WWW. Dane, zawierające tytuły stron i ich opisy, ułożone są w hierarchiczne drzewo kategorii. Katalogi takie można przeglądać wybierając kategorie, podkategorie itd., lub przeszukiwać,

– przed kopiowaniem danych z Internetu sprawdzić w jakim zakresie możemy korzystać z tych danych.

Instrukcja tworzenia folderów na dysku C:. Aby utworzyć drzewo folderów na dysku C:, należy: – otworzyć okno dysku C: i w jego pustym obszarze po otwarciu podręcznego menu (prawym

przyciskiem myszy) z listy poleceń wybrać „Nowy”, a następnie „Folder”, – zmienić nazwę utworzonego folderu na AUTO jeżeli z komputera korzysta wielu

użytkowników to należy do nazwy dodać swoje imię i nazwisko (np. AUTOJanKowalski), – zakończyć operację za pomocą klawisza „Enter” lub klikając w pustym obszarze okna – postępując w sposób opisany wyżej należy założyć folder o nazwie „AKCESORIA

LAKIERNICZE” w folderze (AUTOJanKowalski), – założyć kolejny folder w folderze „AUTO(JanKowalski)” o nazwie „CENNIK”, – sprawdzić za pomocą wiersza poleceń (start a następnie uruchom) czy katalog zapisał się na

dysku C:

Rys. 3. Okno polecenia Uruchamiania


Instrukcja zapisywania danych na dyskietce i innych nośnikach pamięci np. USB, płyty CD, DVD Aby zapisać dane na dyskietce należy: – włożyć dyskietkę do stacji dyskietek, – otworzyć okno „Mój komputer” znajdujące się na pulpicie i wskazać „Stacja dyskietek 3,5 (A:)”

Rys. 4. Widok okna Mój komputer – korzystając z podręcznego menu (lewy klawisz myszy) wybrać „Formatuj ...”, – wybrać typ formatowania „Szybkie (wymazywanie)” i wcisnąć przycisk „Rozpocznij”, – po zakończeniu formatowania wybieramy przycisk „Zamknij”, – otworzyć okno „Moje dokumenty” i wskazać dokument o nazwie „Uczniowie naszej klasy”, – z podręcznego menu (lewy klawisz myszy) wybrać polecenie „Wyślij do” a następnie wybrać

„Dyskietka 3,5 (A:)”

Rys. 5. Widok podręcznego menu wskazywanego dokumentu

– sprawdzić czy dokument został zapisany na dyskietce, – otworzyć pusty dokument edytora tekstu, w którym umieścisz swoje dane: imię i nazwisko,

klasa, adres zamieszkania, – zapisać go w utworzonym folderze „AUTO(JanKowalski). Zapisywanie danych na pamięci USB zależy od posiadanego programu operacyjnego, który automatycznie rozpoznaje nośnik (Windows XP) lub należy posiadać płytę ze sterownikami do tego nośnika. Zapisywanie danych na płytach CD uzależnione jest od posiadanego programu, do którego dołączona jest instrukcja.


Aby zapisać dane na CD-R, CD-RW za pomocą programu Nero w wersji 5.5 lub nowszej należy: − posiadać nagrywarkę z programem Nero, − włożyć czystą lub nie zapełnioną płytę do nagrywarki, − uruchomić program Nero, − wybrać rodzaj płyty (CD, DVD), − wybrać kategorię - utwórz dysk CD z danymi, − wskazać opcję Dodaj, − w otwartym oknie „Wybór plików i folderów” wskazać dokumenty lub foldery do zapisania, − wybrać polecenie Dodaj, − wybrać w kreatorze opcję Dalej, − w otwartym oknie wybrać nagrywarkę, nadać nazwę dysku, określić prędkość zapisu, − wybrać polecenie zapisz, − korzystać z instrukcji obsługi dla danego typu nagrywarki. 4.1.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 1. Jaki system operacyjny zainstalowany jest na komputerze na którym pracujesz? 2. Jakie systemy operacyjne są najczęściej stosowane? 3. Jaka przeglądarka używana jest w pracowni w której masz zajęcia? 4. W jaki sposób wyszukuje się dane w Internecie? 5. Jakie są podstawowe nośniki pamięci? 6. Od czego uzależniony jest dobór nośnika pamięci? 7. Jakie znasz sposoby zapisywania danych? 8. Dlaczego dane zapisywane na dysku C: powinny być przejrzyste i logiczne? 9. Co należy wykonać przed zapisaniem pliku na dyskietce? 10. Co należy zrobić po zapisaniu danych na nośniku pamięci? 11. W jakim celu zapisujemy dane na innych nośnikach niż dysk twardy? 12. W jaki sposób zmieniamy nazwę folderów? 13. Jaka jest różnica między płytą CD a DVD? 4.1.3. Ćwiczenia Ćwiczenie 1 Wyszukaj w Internecie hurtownię akcesoriów lakiernictwa samochodowego „FEPIRA”, następnie otwórz za pomocą odsyłacza „podstronę” oferta. Skopiuj dziesięć pierwszych wierszy z produktami firmy i wklej je do edytora tekstu. Zapisz plik pod nazwą „Ceny akcesorii lakierniczych” w utworzonym przez siebie wcześniej folderze „CENNIK” Sposób wykonania ćwiczenia Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 1) zapoznać się z instrukcją wyszukiwania danych w Internecie, 2) sprawdzić czy podana w ćwiczeniu hurtownia „FEPIRA” jeszcze istnieje, 3) w przypadku braku strony tej firmy wyszukać inną z akcesoriami lakiernictwa

samochodowego, która w ofercie podaje nazwy i ceny produktów, 4) stosować się do poleceń zawartych w instrukcji,


5) wykonać krok po kroku polecenia zawarte w zadaniu dotyczące kopiowania i zapisywania danych,

6) sprawdzić czy plik z danymi została zapisany we właściwym folderze, 7) zaprezentować sposób wykonania ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

– środowisko komputerowe z oprogramowaniem dydaktyczno symulacyjnym, – dostęp do Internetu, – plansze, foliogramy, – literatura z rozdziału 6. Ćwiczenie 2 Utwórz drzewo folderów na dysku C: o nazwach: „AUTOJanKowalski”, AKCESORIA LAKIERNICZE”„ CENNIK” według poniższego wzoru, w którym część nazwy ”JanKowalski” zastąpisz swoim imieniem i nazwiskiem:

Rys. 6. Struktura folderów do wykonania ćwiczenia

Sposób wykonania ćwiczenia Aby poprawnie wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zapoznać się z instrukcją tworzenia folderów na dysku C:, 2) zastosować się do poleceń zawartych w instrukcji, 3) utworzyć foldery o podanych nazwach, 4) otworzyć utworzone foldery z pomocą polecenia w oknie „Uruchom”: C:\AUTO (Jan

Kowalski), 5) zaprezentować sposób wykonania ćwiczenia.


– środowisko komputerowe z oprogramowaniem dydaktyczno symulacyjnym, – plansze, foliogramy, – literatura z rozdziału 6.

C:\

Moje dokumenty

AUTO(JanKowalski)

AKCESORIA LAKIERNICZE

CENNIK


Ćwiczenie 3 Zapisz na sformatowaną dyskietkę i płytę CD folder o nazwie „CENNIK”.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby poprawnie wykonać ćwiczenie powinieneś: 1) zapoznać się z instrukcją zapisywania danych na wymiennych nośnikach pamięci, 2) sformatować dyskietkę, 3) odszukać folder o nazwie „CENNIK”, 4) za pomocą jednego ze znanych ci sposobów kopiowania przenieść zaznaczony folder na

dyskietkę, 5) postępując zgodnie z instrukcją nagrać folder „CENNIK” na płytę CD, 6) pozamykać wszystkie aktywne okna, 7) zaprezentować sposób wykonania zadania.


– środowisko komputerowe z oprogramowaniem dydaktyczno symulacyjnym, – plansze, foliogramy, – instrukcje obsługi nagrywarki CD-R, – literatura z rozdziału 6. 4.1.4. Sprawdzian postępów Czy potrafisz:

Tak Nie

1) określić główne zadania systemu operacyjnego MS Windows? ¨ ¨ 2) wyszukiwać dane w Internecie? ¨ ¨ 3) kopiować dane z Internetu np. do edytora tekstu? ¨ ¨ 4) tworzyć foldery w określonej lokalizacji? ¨ ¨ 5) formatować dyskietkę? ¨ ¨ 6) zapisywać dane na twardym dysku? ¨ ¨ 7) zapisywać dane na dyskietkę? ¨ ¨ 8) wyszukiwać foldery na dysku C:? ¨ ¨ 9) zapisać dane na płytę CD? ¨ ¨


4.2. Programy pakietu Microsoft Office: Word, Excel, PowerPoint 4.2.1. Materiał nauczania Edytor tekstu Microsoft Word Istnieje wiele edytorów tekstu działających w środowisku Windows. O wyborze określonego programu decyduje zwykle rodzaj i przeznaczenie dokumentów, jakie za jego pomocą mają zostać utworzone. Microsoft Word jest programem pozwalającym wykonywać następujące zadania: tworzyć korespondencję seryjną, automatycznie adresować koperty, chronić dokumenty przed niepowołanymi zmianami, posługiwać się funkcją - styl dokumentu, korzystać z szablonów dokumentów, tworzyć szablony i formularze, tworzyć zakładki, adnotacje, indeksy, przypisy, spisy treści oraz spisy ilustracji, pracować na różnych wersjach dokumentów, scalać poprawki wielu redaktorów, dodawać komentarze i recenzje, rejestrować zmiany dokonane w dokumencie, pracować z długimi dokumentami (prace magisterskie, raporty, książki), wstawiać i formatować obiekty graficzne, wykresy, tworzyć własne paski narzędzi, automatyzować pracę przy użyciu makropoleceń, współpracować z innymi aplikacjami. Microsoft Excell Arkusz kalkulacyjny znajduje zastosowanie tam, gdzie zbiera się i przelicza wartości liczbowe. Wykorzystuje się go np. do sporządzania kalkulacji finansowych, obliczeń matematycznych statystycznych, tworzenia wykresów. Program Excel umożliwia przekształcanie danych w informacje za pomocą zaawansowanych narzędzi do analizy, komunikacji i udostępniania wyników. Microsoft Excel to najpopularniejszy na świecie arkusz kalkulacyjny. Program ten jest aplikacją do tworzenia zaawansowanych arkuszy kalkulacyjnych a także pozwala na szczegółową analizę oraz efektowną prezentację danych. Umożliwia, zarówno specjalistom od operacji finansowych i innym użytkownikom uzyskiwanie dostępu, organizowanie i analizowanie danych biznesowych. Ułatwia pracę z arkuszami kalkulacyjnymi, dzięki możliwości łatwego znalezienia dostępnych funkcji i zapewnieniu pomocy w celu uniknięcia pomyłek. Program Excel upraszcza najczęściej wykonywane zadania i zwiększa intuicyjność działania. Pozwala użytkownikom skupić się na analizowaniu danych, a nie na kwestiach związanych z oprogramowaniem. Na przykład, w przeszłości po wystąpieniu błędu użytkownik musiał na ogół spędzić sporo czasu na odtwarzaniu dotychczasowej pracy. Dzięki funkcjom niezawodności dostępnym np. w programie Excel w wersji 2002 użytkownicy mogą kontynuować pracę, nawet jeśli zdarzy się błąd, co jest raczej mało prawdopodobne. Użytkownicy mogą łatwo dokonywać obliczeń, które składają się na formuły. Funkcja ta umożliwia użytkownikom zapoznanie się z każdym obliczeniem i zrozumienie, w jaki sposób program Excel oblicza wynik. Za pomocą ołówka do rysowania obramowań użytkownik może łatwo rysować obramowania komórek w arkuszach kalkulacyjnych. Dostępne opcje umożliwiają między innymi zmianę koloru, grubości i stylu linii, a nawet dodanie siatki obramowań do arkusza. MS Excel jest rozbudowanym programem użytkowym, którego wykorzystanie w całości wymaga wiele czasu i wiedzy z różnych dziedzin. Ćwiczenia zaproponowane w tym poradniku, będą tylko fragmentem przedstawiającym możliwości tego programu. Mam nadzieję, że praca z arkuszem kalkulacyjnym będzie dla Ciebie zachętą do poszerzania wiedzy z tego programu.


(2)

(1)

Microsoft PowerPoint PowerPoint jest programem stworzonym z myślą o wykładach i prezentacjach. Dzięki niemu można tworzyć: prezentacje wyświetlane na ekranie monitora lub na ekranie ściennym za pomocą projektora podłączonego do komputera; automatyczne prezentacje wyświetlanie na ekranie monitora np. w oknie wystawowym; slajdy do projektora, które można wydrukować na drukarce; slajdy, które specjalistyczna firma może dostosować do wyświetlania przez zwyczajny rzutnik (rzutnik slajdów). Prezentacje ekranowe wymagają komputera oraz podłączonego do niego projektora. Często są to urządzenia przenośne używane przez profesjonalnych szkoleniowców. PowerPoint staje się wówczas jedynym w swoim rodzaju narzędziem do tworzenia prezentacji. Piękne obrazki i kolory jak również efekty animacyjne powodują, że wystąpienia i forma przekazu informacji jest interesująca i ciekawa. PowerPoint służy nie tylko do przygotowywania prezentacji. Za jego pomocą można też tworzyć ilustrację do raportów i książek. Instrukcja tworzenia szablonów w MS Word Aby utworzyć szablon dokumentu, którego styl można ponownie użyć należy: – otworzyć okno programu Microsoft Word, – wybrać polecenie Plik → Nowy …, – z prawej strony w oknie Nowy dokument wybierz Szablony ogólne…,

Rys. 7. Widok okna szablonów – w otwartym oknie Szablony zaznacz Pusty dokument (1) oraz zaznacz opcję Szablon (2), – zapisać szablon, tak jak zwykły dokument, w folderze Szablony, w folderze zawierającym

aplikacje Word lub Microsoft Office (C:\Windows\Dane aplikacji\Microsoft\Szablony), – pamiętać, że szablony mają rozszerzenie DOT, – w utworzonym szablonie wpisz Swoje dane (imię nazwisko, klasa) w lewym górnym rogu

dokumentu. Instrukcja tworzenia tabeli w obrębie dokumentu Aby wstawić tabelę w dokumencie należy: – wybrać polecenie Tabela → Wstaw →Tabelę, – w otwartym oknie Wstaw tabelę określić liczbę kolumn i wierszy, – zdefiniować szerokość kolumn lub określić na jakiej zasadzie będzie ona definiowana, – uaktywnić tę opcję, która będzie używana jako parametr domyślny wszystkich nowych tabel, – zatwierdzić za pomocą opcji OK,


Aby sformatować tabelę (scalanie, dzielenie, dodawanie kolumn i wierszy, ustalanie szerokości kolumn i wierszy) należy: – zaznaczyć komórki do scalenia, – z polecenia Tabela wybierz Scal komórki, – zaznaczyć komórkę (komórki) do podzielenia, – z polecenia Tabela wybierz Podziel komórki, – w otwartym oknie określić ilość wierszy i kolumn, zatwierdzić za pomocą opcji OK, – umieścić kursor myszy w kolumnie obok której dodawana będzie kolumna lub wiersz,

z polecenia Tabela wybierz Wstaw → Kolumny do prawej lub w lewo, lub wybrać Wstaw → Wiersze poniżej lub Powyżej,

– przesunąć znaczniki znajdujące się na linijce na odpowiednią szerokość ( na górnej linijce znajdują się znaczniki do kolumn, na bocznej do wierszy) lub wybrać polecenie Tabela → Właściwości Tabeli w zakładkach Wiersz i Kolumna określić dokładnie wysokość wiersza i szerokość kolumny.

Rys. 8. Widok okna Właściwości tabeli

Korzystając z polecenia Tabela można usuwać poszczególne wiersze, kolumny i komórki wybierając polecenie, które ma być zastosowane. Aby przekształcić tabelę w tekst należy: – zaznaczyć tabelę i wybrać polecenie Tabela → Konwertuj → Przekształć tabelę na tekst

Instrukcja tworzenia korespondencji seryjnej, Aby stworzyć korespondencję seryjną pozwalającą wysłać dużą liczbę kopii należy: – rozpocząć od wpisania stałego tekstu do głównego dokumentu, a następnie wybrać polecenie Narzędzia → Listy i dokumenty wysyłkowe → Kreator korespondencji seryjnej, – w oknie z prawej strony dokumentu Korespondencja seryjna zaznaczyć List, – postępować zgodnie z kreatorem czytając uważnie polecenia i wybrać te, które będą

zastosowane w korespondencji seryjnej: Krok 1 – wybierz typ dokumentu; Krok 2 – wybierz dokument początkowy; Krok 3 – wybierz adresatów (jeśli nie ma listy to należy wybrać polecenie Utwórz… i wpisać adresy wpisując dane w poszczególne pola); Krok 4 – napisz list; Krok 5 Przejrzyj list; Krok 6 – Ukończ scalanie,

– wydrukować list.


Instrukcja tworzenia prostego arkusza kalkulacyjnego i bazy danych Aby stworzyć prosty arkusz kalkulacyjny na podstawie poniższej tabeli należy: Tabela 1. Przykładowe dane do wykonania instrukcji Lp. Nazwa towaru j.m Cena netto VAT 22% Cena brutto 1. Grupa towarów f-my boll L 10,01 2. Baranek ochrony karoserii/1l L 12,30 3. Baranek ochr. Karoser/spray/0,5 szt. 10,66 4. Środek do konser. Podwozia/1l L 11,48 5. Ochrona podwozia/spray/0.5 szt. 10,66 6. Lakier czarny matt/spray szt. 11,48 7. Masa na pędzel boll/1l L 22,13 8. Masa uszczelniająca tuba 310 ml szt. 14,76 9. Spray do konser. prof. zamkn. 0.5 szt. 13,12 10. Zmywacz silikonowy 1l L 9,84

Razem

– otworzyć program Microsoft Excel, – w komórce A1 wpisać (Lp.), – w następne komórki wiersza pierwszego: Nazwa towaru (A2); j.m (A3); Cena netto (A4);

VAT (A5); Cena brutto (A6), – postępując tak jak w poleceniu powyższym umieścić pozostałe dane w arkuszu kalkulacyjnym

tj. w kolumnie pierwszej (A) Lp.; w kolumnie drugiej (B) Nazwy towarów; w kolumnie trzeciej (C) j.m; w kolumnie czwartej (D) Ceny netto,

– w komórce E2 wpisać formułę do wyliczenia wartości Vat (wartość wat wyliczamy z ceny netto),

– rozpoczynać wpisywanie formuły od znaku „=” następnie podać adres komórki z ceną netto pierwszego towaru „D2” i pomnożyć przez 22% (=D2*22%),

– każdą wpisaną formułę zatwierdzić klawiszem Enter, – wpisać podobne formuły do kolumny E pamiętając o prawidłowym adresie komórek z cenami

netto, (wartość Vat jest taka sama dla wszystkich produktów tj.22%), – w komórce F2 wpisać formułę: =D2+E2 i zatwierdzić klawiszem Enter, – skopiować wpisaną formułę, – wskazać komórkę F2 i z podręcznego menu (prawy klawisz myszy) wybrać polecenie Kopiuj, – zaznaczyć pozostałe komórki w kolumnie F, – wybrać polecenie Edycja → Wklej, – zaznaczyć komórkę F12 i wpisać formułę: =suma(F2:F9), – zaznaczyć obszar danych i z paska narzędzi wybrać ikonę obramowanie wybrać opcję

wszystkie krawędzie.


Aby przekształcić utworzoną tabelę w bazę danych należy: – zmodyfikować nazwy w pierwszym wierszu (Lp.; Nazwa towaru; j.m; Cena netto; VAT 22%;

Cena brutto), tak aby nie było w nim żadnych spacji, przecinków, wyrazy powinny być pojedyncze:

– tekst z komórki A1 (Lp.) zastąpić (Lp), – tekst z komórki A2 (Nazwa towaru) zastąpić słowem (Produkt), – tekst z komórki A3 (j.m) zastąpić (Jm), – w komórkę A4 (Cena netto.) wpisać (Netto), – w komórkę A5 (Vat 22%.) wpisać (VAT), – w komórkę A6 (Cena brutto) wpisać (Brutto), – zaznaczyć dane z pierwszego wiersza i pogrubić np. (Ctrl+B), – ponownie zaznaczyć dane w pierwszym wierszu, – z menu Dane wybrać polecenie Formularz, – w oknie Arkusz 1 wpisz nazwę nowego produktu (Lp 11; Produkt – lakier biały; Netto 12,50) – wybrać zamknij,

Rys. 9. Okno Arkusza 1 – formularza do wprowadzania danych

– wartości VAT i Brutto wyliczyć jak przy arkuszu kalkulacyjnym, – pamiętać, że dane można wprowadzać bezpośrednio w tabeli, – w celu uzyskania przejrzystości danych zastosować Autofiltr, – umieścić kursor w dowolnym polu listy, w którym wpisano dane, i wybrać z menu

Dane→Wstaw filtr→Autofiltr, – klikając na strzałki, które pokazały się przy tytułach kolumn wybrać odpowiednie sortowanie.

Rys. 10. Okno tabeli z autofiltrami

Autofiltr


wypełniacz zabarwiony

lakier przezroczysty

stary lakier

lakier bazowy

Warstwa barwnego wypełniacza przy stosowaniu lakierów o niskiej zdolności krycia

Instrukcja tworzenia prostej prezentacji w programie PowerPoint. Aby utworzyć prezentacje przedstawioną na poniższym rysunku należy:

Rys. 11. Okno programu PowerPoint ze schematem slajdu; „Gruntowanie + wypełniacz”

– zaplanować na kartce papieru elementy i opisy, które będą prezentowane na poszczególnych

slajdach:

Rys. 12. Wzór bloków i opisów zastosowanych w prezentacji

– otworzyć okno programu PowerPoint, – pracować w polach tekstowych, których okna wyświetlane są w pustej prezentacji,


Rys. 13. Puste okno prezentacji z polami tekstowymi

– zaznaczyć pole tekstowe „Kliknij aby dodać tytuł”, – wpisać nazwę slajdu „Warstwa barwnego wypełniacza …”, – zaznaczyć drugie pole tekstowe i usunąć za pomocą klawisza Delete, – uaktywnić pasek Rysowanie (jeśli nie jest aktywny) Widok→Pasek narzędzi → Rysowanie, – narysować prostokąt o wymiarach: wysokość: 0,50 cm, szerokość 6,00 cm, – wskazać narysowany prostokąt, z podręcznego menu (lewy klawisz myszy) wybrać polecenie:

Formatuj Autokształt …,

Rys. 14. Okna Formatowanie Autokształtu z zakładką Rozmiar, Kolor i linie – w wybranym oknie w zakładce Rozmiar wpisać podane wyżej wartości (0,50 cm, 6,00 cm), – w zakładce Kolory i linie wybrać kolor wypełnienia, (za pomocą strzałki rozwinąć paletę barw

i wybrać dowolny kolor), – wybrać kolor linii (inny niż wypełnienie), – zatwierdzić przyciskiem OK, – zaznaczyć narysowany obiekt i z paska Rysowanie wybrać ikonę Rysuj Menu 3W, – wybrać Styl 3-W 1,

Rys. 15. Przykład wyglądu obiektu

– stworzyć pozostałe trzy figury z podobnymi wymiarami lecz o innych kolorach, – ułożyć na siebie figury tak aby były widoczne w perspektywie (jak na Rys. 12), zaznaczone

obiekty dają się przenosić za pomocą wciśniętego i przytrzymanego prawego klawisza myszki, – wybrać narzędzie do rysowania z paska Rysowanie,

Pola tekstowe


– wskazać strzałkami odpowiednie warstwy, – narysować pola tekstowe i opisać warstwy jak na rysunku, – wskazać obiekt, który będzie się pokazywał podczas prezentacji jako pierwszy obiekt, – otworzyć polecenie Pokaz slajdów→Animacja niestandardowa …,

Rys. 16. Okno Animacji niestandardowej – z prawej strony ekranu w otwartym oknie Animacja niestandardowa rozwinąć za pomocą

strzałki polecenie Dodaj efekt, – wybrać Wejście→Powolne wsunięcie, – wstawić animację do pozostałych elementów (bloki, napisy, strzałki) w podobny sposób jak

wyżej, wybierając dowolne animacje, – usuwać zbędne animacje poprzez zaznaczenie ich w oknie Animacja niestandardowa i użyć

np. klawisz Delete, – wstawić następny slajd, – wskazać slajd utworzony z lewej strony okna programu w ( w oknie konspektu kursor

umieścić za ikoną), – wcisnąć klawisz Enter lub z polecenia Wstaw wybierz Nowy slajd, – zaprojektować nowy slajd z inną strukturą warstw lakierniczych, – wykorzystać inne narzędzia animacji w celu uatrakcyjnienia pokazu, – uruchomić prezentację z polecenia Pokaz slajdów → Wyświetl pokaz, – nanieść poprawki jeśli pokaz nie spełnia oczekiwań.

Zaznaczenie animacji


4.2.2. Pytania sprawdzające Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 1. Jakie programy użytkowe zainstalowane są na komputerze na którym pracujesz? 2. Co wpływa na wybór edytora tekstu? 3. Jakie podstawowe zadania można wykonać w programie Microsoft Office Word? 4. Czy w edytorze tekstu można zamieszczać grafikę? 5. Gdzie najczęściej znajduje zastosowanie arkusz kalkulacyjny Excel? 6. Czy można tworzyć tabele w arkuszu kalkulacyjnym? 7. Do czego używa się formuł? 8. Jakie czynności wykonasz tworząc bazę danych? 9. Jakie zastosowanie ma program PowerPoint? 10. W jaki sposób rysuje się obiekty podczas tworzenia prezentacji? 11. Co to jest pole tekstowe? 12. Jakie polecenie należy wykonać aby nadać ruch obiektom z prezentacji? 13. Czy potrafisz wykorzystać narzędzia do tworzenia prezentacji nie omawiane w instrukcji? 14. Czy potrafisz zapisywać tworzone dokumenty z programów Microsoft Office? 4.2.3. Ćwiczenia Ćwiczenie 1 W programie Word narysuj tabelę z polecenia Tabela → Wstaw → Tabela lub z polecenia Tabela → Rysuj tabelę zgodnie z Rysunkiem do ćwiczenia 1. Wysokość wiersza dokładnie 0,50 cm, szerokość kolumny 0,50 cm.

O F F I C E W O R D

Rys. 17. Wzór tabeli do ćwiczenia


Aby poprawnie wykonać ćwiczenie powinieneś: 1) zapoznać się z instrukcją tworzenia tabeli w obrębie dokumentu (Materiał nauczania 4.2.1), 2) zastosować się do poleceń zawartych w instrukcji, 3) wykonać tabelę, zwracając szczególną uwagę na zachowanie wielkości kolumn i wierszy, 4) do ukrywania linii zastosować ikonę Zewnętrzna krawędź lub z polecenia Tabela

wybierz Rysuj tabelę, 5) z polecenia Tabela → Właściwości tabeli zastosować formaty dla komórek, w których

umieszczony jest tekst (w razie trudności skorzystaj z pomocy nauczyciela), 6) zaprezentować wykonane zadanie i omówić sposób wykonania, 7) zapisać dokument pod nazwą „Ćwiczenie1” w folderze AUTO(JanKowalski).


Wyposażenie stanowiska pracy: – środowisko komputerowe z oprogramowaniem dydaktyczno symulacyjnym, – plansze, foliogramy, – literatura z rozdziału 6. Ćwiczenie 2 Utwórz szablon w edytorze tekstu „Zamówienie” Sposób wykonania ćwiczenia Aby poprawnie wykonać ćwiczenie powinieneś: 1) zapoznać się z instrukcją tworzenia szablonów w edytorze tekstu (Materiał nauczania 4.2.1), 2) zastosować się do poleceń zawartych w instrukcji, 3) zapisać szablon pod nazwą „Zamówienie”, 4) sprawdzić, pod jakim rozszerzeniem zapisany został szablon (w razie trudności skorzystać

z pomocy nauczyciela), 5) po zamknięciu aktywnych okien wrócić do utworzonego szablonu.

Wyposażenie stanowiska pracy: – środowisko komputerowe z oprogramowaniem dydaktyczno - symulacyjnym, – plansze, foliogramy, – literatura z rozdziału 6. Ćwiczenie 3

Stwórz arkusz kalkulacyjny na podstawie instrukcji i Tabela 1 oraz przekształć utworzoną tabelę w bazę danych.


Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 1) zapoznać się z instrukcją wykonania arkusza kalkulacyjnego (Materiał nauczania pkt. 4.2.1), 2) zastosować się do poleceń zawartych w instrukcji, 3) zgodnie z instrukcją przenieść dane do arkusza, (w razie trudności skorzystać z pomocy

nauczyciela), 4) zapisywać dane we wskazane miejsca, 5) zachować zalecenia odnośnie wpisywania danych w wierszu pierwszym, 6) zaprezentować działanie bazy danych, 7) zapisać arkusz pod nazwą „Wyroby lakiernicze” na Dysku C: w folderze „CENNIK”.


– środowisko komputerowe z oprogramowaniem dydaktyczno - symulacyjnym, – plansze, foliogramy, – literatura z rozdziału 6. Ćwiczenie 4

Utwórz prezentację w programie PowerPoint, składającą się z co najmniej dwóch slajdów.



Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 1) zapoznać się z instrukcją wykonania arkusza kalkulacyjnego (Materiał nauczania pkt. 4.2.1), 2) zastosować się do poleceń zawartych w instrukcji, 3) zgodnie z instrukcją narysować figury i umieścić teksty (w razie trudności skorzystać

z pomocy nauczyciela), 4) wprowadzić animacje do obiektów, 5) utworzyć nowy slajd wykorzystując wiadomości z lakiernictwa samochodowego, 6) wyświetl pokaz slajdów na pełnym ekranie monitora (w razie trudności skorzystać z pomocy

nauczyciela), 7) zapisać prezentację pod nazwą „Struktury” na Dysku C: w folderze „AKCESORIA

LAKIERNICZE”.

Wyposażenie stanowiska pracy: – środowisko komputerowe z oprogramowaniem dydaktyczno - symulacyjnym, – dostęp do Internetu, – plansze, foliogramy, – literatura z rozdziału 6. 4.2.4. Sprawdzian postępów Czy potrafisz:

Tak Nie

1) wymienić programy pakietu MS Office? ¨ ¨ 2) utworzyć szablon dokumentu? ¨ ¨ 3) utworzyć i określić wartość kolumn i wierszy w tabeli? ¨ ¨ 4) przekształcić tabele w tekst? ¨ ¨ 5) utworzyć listę adresatów? ¨ ¨ 6) wpisywać proste formuły w arkuszu kalkulacyjnym? ¨ ¨ 7) założyć bazę danych w Excelu? ¨ ¨ 8) utworzyć prostą prezentację w PowerPoint? ¨ ¨ 9) wprowadzać animację do prezentacji? ¨ ¨ 10) uruchomić pokaz slajdów? ¨ ¨


4.3. Komputerowe wspomaganie projektowania – CAD, receptury lakierów

4.3.1. Materiał nauczania Kreślenie podstawowych figur geometrycznych z wykorzystaniem programu AutoCAD Rysunki tworzone w AutoCAD składają się z obiektów. Obiekty rysunkowe tworzone są najczęściej przez wskazanie punktów za pomocą urządzenia wskazującego lub przez wpisanie wartości współrzędnych w linii poleceń. Podstawowym obiektem w programie AutoCAD jest linia. Linia składa się z jednego segmentu lub serii połączonych segmentów, gdy później mają być modyfikowane poszczególne jej segmenty. Innymi obiektami są między innymi: polilinie, łuki, okręgi, elipsy i wieloboki. Polilinie składają się z połączonych segmentów liniowych i łuków. Polilinię należy rysować, gdy wszystkie segmenty mają być modyfikowane jednocześnie. Wieloboki są zamkniętymi polilinami mającymi od 3 do 1024 równych boków. Tworzenie wieloboków jest najprostszym sposobem na utworzenie kwadratu, trójkąta równobocznego, sześciokąta, itp. Kreślenie podstawowych figur geometrycznych z wykorzystaniem współrzędnych względnych i bezwzględnych

W przestrzeni dwuwymiarowej, punkty są określane na płaszczyźnie podobnej do arkusza papieru. Współrzędne dla takich punktów można wprowadzić w postaci współrzędnych kartezjańskich (x, y) lub biegunowych (odległość, kąt). Współrzędne kartezjańskie są mierzone od osi x i y. Wartość x określa odległość w kierunku poziomym, a wartość y odległość w kierunku pionowym. Miejsce przecięcia się osi x i y określa punkt (0,0). Współrzędne biegunowe są określane za pomocą odległości i kąt. W każdej metodzie można użyć współrzędnych bezwzględnych i względnych. Współrzędne bezwzględne x, y należy używać kiedy znane są dokładne wartości x i y położenia punktu względem początku układu współrzędnych. Współrzędnych względnych x, y należy używać gdy znane jest położenie punktu względem poprzedniego punktu. Stosowanie symulacji komputerowej do otrzymywania receptur lakierów samochodowych

Rozwój rynku motoryzacyjnego, a także znaczny rozwój chemii lakierów, doprowadził do istnienia olbrzymiej ilości kolorów samochodowych. Stanowi to duży problem dla lakiernika zajmującego się naprawami, którego zadaniem jest jak najwierniejsze w stosunku do oryginału odtworzenie koloru lakieru. Po wprowadzeniu do produkcji nowego koloru producenci samochodów przesyłają fabrykom produkującym lakiery renowacyjne ich próbki. Na tej podstawie zostają opracowane receptury dostarczane do końcowych odbiorców - warsztatów lakierniczych. Aby lakierowanie mogło zakończyć się sukcesem musimy ustalić najpierw dokładny kolor. Wszyscy producenci samochodów tworzą własne systemy indeksowania. Składają się one z kodów i nazw kolorów. Kody, czasami nazwy umieszczane są najczęściej na tabliczce znamionowej / fabrycznej pojazdu (Ford, Daewoo) lub na specjalnych tabliczkach - naklejkach (w bagażniku, w kabinie, na słupkach drzwi, w komorze silnikowej). Także są podawane w książce pojazdu wydawanej z nowym samochodem. Jeśli ustaliliśmy już prawidłowy kolor, musimy wiedzieć, czy istnieją jego odcienie. Do tego celu służy na ogół książka kolorów (lista wszystkich dostępnych receptur dla poszczególnych marek) lub mikrofilmy z recepturami. Teoretycznie, po to by stwierdzić, która z nich jest najlepsza powinno się wykonać minimalną ilość farby z każdej z nich, natrysnąć i porównać ze wzorem na samochodzie. Jest to jednak metoda dosyć pracochłonna i kosztowna. Dlatego też producenci lakierów renowacyjnych oferują różnego rodzaju próbniki kolorów odzwierciedlające kolory


poszczególnych pojazdów poszczególnych marek i ich ewentualne odcienie. Służą one do identyfikacji i ewentualnego wyboru wariantu odcienia. Rodzaje próbników kolorów

Obecnie stosowane rodzaje próbników, to: książka kolorów lub system przegródek i boksów. Pojedyncze wzorniki nanoszone są na karty wpinane do segregatorów. Wzorniki na ogół przylegają do brzegu lub posiadają wewnętrzny otwór co ułatwia porównanie z pojazdem. System ten jest stosunkowo prosty jednak mało poręczny. Aktualizacja książki kolorów jest dosyć mocno utrudniona, gdyż nie można dodać nowych odcieni do już istniejących kart. System przegródek i boksów. Wzorniki znajdują się każdorazowo na oddzielnej karcie lub są pogrupowane w formie prostokątów na pasku. Jest to system poręczniejszy i łatwiejszy do aktualizacji. Dla poszczególnych producentów wzorniki porządkuje się w sposób mieszany według kodów kolorów, a następnie według odcieni. Obecnie na rynku istnieje wiele programów komputerowych pozwalających na dobranie receptur kolorów farb zgodnie z marką i numerem oryginalnego lakieru samochodu. Jednym z takich programów jest program SHOPWATCH firmy NEXA AUTOCOLOR. Program do recepturowania to proste w obsłudze i przyjazne dla użytkownika narzędzie pracy. Minimalne wymagania sprzętowe: − Windows 95 lub wyższy, − procesor 133 Hz, − 300 MB wolnego miejsca na twardym dysku, − CD-ROM. Instrukcja rysowania wieloboków W poniższej instrukcji przedstawiony jest sposób rysowania wieloboków trzema metodami. 1) Przez podanie długości promienia; kiedy znana jest odległość pomiędzy środkiem

a wierzchołkami wieloboku (wieloboki wpisane). 2) Przez podanie długości promienia; kiedy znana jest odległość pomiędzy środkiem wieloboku

a środkiem każdego z boków (wieloboki opisane). 3) Przez podanie długości boku. W pierwszych dwóch przykładach punkt s określa środek wieloboku, a punkt r określa długość promienia wskazaną za pomocą urządzenia wskazującego. Punkty w 1 i w 2 określają współrzędne jednego boku.

Rys.18. Rysowanie wieloboków: a) wielobok wpisany w okrąg, b) wielobok opisany na okręgu, c) wielobok narysowany przez określenie współrzędnych jednego boku

w1 w2

s

r r

s

c)

b) a)


W celu narysowania wieloboku wpisanego należy: – z menu Rysuj wybrać polecenie Wielobok, – w linii poleceń wpisać liczbę boków, – wskazać środek wieloboku (s), – wpisać w, aby określić wielobok wpisany w okrąg, – podać długość promienia (r).

Pasek narzędzi Rysuj Linia poleceń Wielobok W celu narysowania wieloboku opisanego należy: – z menu Rysuj wybrać polecenie Wielobok, – w linii poleceń wpisać liczbę boków, – wskazać środek wieloboku (s), – wpisać o, aby określić wielobok opisany na okręgu, – podać długość promienia (r).

Pasek narzędzi Rysuj Linia poleceń Wielobok W celu narysowania wieloboku przez określenie jednego boku należy: – z menu Rysuj wybrać polecenie Wielobok, – w linii poleceń wpisać liczbę boków, – wpisać b (Bok), – określić punkt początkowy (w1) boku, – określić punkt końcowy (w2) boku.

Pasek narzędzi Rysuj Linia poleceń Wielobok

Instrukcje rysowania prowadnicy z użyciem współrzędnych bezwzględnych i względnych.

Rys.19. Prowadnica

W celu narysowania prowadnicy z użyciem współrzędnych bezwzględnych należy: – z menu Rysuj wybrać polecenie Linia; w linii poleceń pokaże się polecenie – line Określ

pierwszy punkt, – w linii poleceń wpisać współrzędne pierwszego punktu, – zatwierdzić wybór współrzędnych pierwszego punktu,


– wprowadzić kolejno współrzędne punktów, potwierdzając je każdorazowo klawiszem Enter lub Spacja,

– kolejno wprowadzić współrzędne punktów: 50,60 120,60 120,80 150,80 150,60 200,60 200,100 180,100 180,120 200,120 200,150 130,150 50,120

– w przypadku pomyłki w trakcie wprowadzania danych wrócić do poprzedniego punktu, pisząc zamiast kolejnych współrzędnych literę C (opcja Cofaj),

– po wpisaniu punktu o współrzędnych 50,120 zamiast ponownie wpisywać współrzędne 50,60 wpisać Z (opcja Zamknij).

Pasek narzędzi Rysuj Linia poleceń Linia W celu narysowania prowadnicy z użyciem współrzędnych względnych należy: – z menu Rysuj wybrać polecenie Linia; w linii poleceń pokaże się polecenie – line Określ

pierwszy punkt, – w linii poleceń wpisać dowolne współrzędne pierwszego punktu (np.50,60), – zatwierdzić wybór współrzędnych pierwszego punktu, – wprowadzić kolejno współrzędne punktów, potwierdzając je każdorazowo klawiszem Enter

lub Spacja, – współrzędne następnych punktów podawać z uwzględnieniem ostatnio wprowadzonego

punktu z użyciem znaku @, – kolejno wprowadzić współrzędne punktów:

@70,0 @0,20 @30,0 @0,-20 @50,0 @0,40 @-20,0 @0,20 @20,0 @0,30 @-70,0 @0,-30 @-80,0


– w przypadku pomyłki w trakcie wprowadzania danych wrócić do poprzedniego punktu, pisząc zamiast kolejnych współrzędnych literę C (opcja Cofaj),

– po wpisaniu punktu o współrzędnych @ -80,0 zamiast ponownie wpisywać współrzędne 50,60 wpisać Z (opcja Zamknij).

Pasek narzędzi Rysuj Linia poleceń Linia. Instrukcja doboru receptury lakieru do malowania samochodu W celu stworzenia receptury koloru lakieru do malowania samochodu należy: – uruchomić program komputerowy do sporządzania receptur (Shop Watch), – zapoznać się dokładnie z pomocą programu do tworzenia receptur stosowanego podczas zajęć

edukacyjnych, – wskazać według jakich kryteriów będzie dobierana receptura lakieru, (kod marki, typ źródła -

nazwa bazy danych z której program będzie korzystał podczas wyszukiwania, nazwa koloru stosowana przez producenta, rodzina kolorów, model pojazdu, rok produkcji),

– po wyświetleniu systemów dotyczących rodzaju lakierów wybrać odpowiedni rodzaj lakieru (wodny),

– określić ilość lakieru (1 litr), która jest potrzebna do wykonania naprawy lakierniczej, – po wyświetleniu wszystkich wariantów odcieni dobieranego koloru wybrać próbki o podanych

recepturach z kolor boksu, – wzrokowo porównać wybrane wzorniki z kolor boksu z lakierem samochodu, – wybrać recepturę najbardziej zbliżoną lub identyczna jak lakier samochodu, – zapisać recepturę w bazie danych programu. Może się zdarzyć, że dla wybranego typu źródła program nie znajdzie żadnych receptur. Prawdopodobnie przyczyną jest wprowadzenie kodu, który w danej grupie nie istnieje. Pozostałe czynności doboru lakieru wykonywane są przez mieszalnik, podłączony do komputera i wagi, na której odmierzane są zgodnie z recepturą składniki koloru lakieru do naprawy lakierniczej. 4.3.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 1. Jak tworzone są obiekty rysunkowe? 2. Wymień podstawowe obiekty rysunkowe? 3. Kiedy należy rysować linię a kiedy polilinię? 4. Za pomocą jakich współrzędnych możemy określić punkt na płaszczyźnie? 5. Jak określamy punkt za pomocą współrzędnych kartezjańskich? 6. Jak określamy punkt za pomocą współrzędnych biegunowych? 7. Kiedy używamy współrzędnych względnych? 8. Kiedy używamy współrzędnych bezwzględnych? 9. Co to są receptury farb? 10. Gdzie są zawarte informacje o kolorze lakieru danego samochodu? 4.3.3. Ćwiczenia Ćwiczenie 1

Narysuj zgodnie z Rys.18 sześciokąt opisany na okręgu, wpisany w okrąg oraz przez określenie jednego boku. Wpisz dowolne położenie środka, wierzchołków oraz wartości promienia rysowanych sześciokątów.



Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 1) zapoznać się z instrukcją rysowania wieloboków opisanych na okręgu, wpisanych w okrąg

i przez określenie jednego boku, 2) przygotować komputer do pracy, 3) zastosować się do poleceń zawartych w instrukcji, 4) rysować wieloboki krok po kroku, 5) w razie napotkania trudności skorzystać z pomocy nauczyciela, 6) zaprezentować wykonane ćwiczenie, 7) dokonać prezentacji i opisu wykonanego ćwiczenia.


– środowisko komputerowe z oprogramowaniem dydaktyczno symulacyjnym, – plansze, foliogramy, – zestaw ćwiczeń, – literatura z rozdziału 6. Ćwiczenie 2

Narysuj prowadnicę z użyciem współrzędnych bezwzględnych zgodnie z Rys. 19 oraz wartościami podanymi w instrukcji.


Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zapoznać się z instrukcją rysowania prowadnicy z użyciem współrzędnych bezwzględnych, 2) przygotować komputer do pracy, 3) zastosować się do poleceń zawartych w instrukcji, 4) wprowadzać współrzędne punktów według ściśle określonej kolejności, 5) w razie napotkania trudności skorzystać z pomocy nauczyciela, 6) zaprezentować wykonane ćwiczenie, 7) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.


– środowisko komputerowe z oprogramowaniem dydaktyczno symulacyjnym, – plansze, foliogramy, – zestaw ćwiczeń, – literatura z rozdziału 6. Ćwiczenie 3

Narysuj zgodnie z Rys. 19 prowadnicę z użyciem współrzędnych względnych.


Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 1) zapoznać się z instrukcją rysowania prowadnicy z użyciem współrzędnych względnych, 2) przygotować komputer do pracy, 3) zastosować się do poleceń zawartych w instrukcji, 4) wprowadzać współrzędne punktów według ściśle określonej kolejności, 5) w razie napotkania trudności skorzystać z pomocy nauczyciela, 6) zaprezentować wykonane ćwiczenie, 7) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia,


Wyposażenie stanowiska pracy: – środowisko komputerowe z oprogramowaniem dydaktyczno symulacyjnym, – dostęp do Internetu, – plansze, foliogramy, – zestaw ćwiczeń, – literatura z rozdziału 6. Ćwiczenie 4

Używając dostępnego programu do dobierania lakierów, dobierz recepturę lakieru do pomalowania samochodu na podstawie numeru koloru wpisanego do książki serwisowej dowolnego pojazdu.

Sposób wykonania ćwiczenia Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zapoznać się z instrukcja doboru receptury lakieru do malowania samochodu, 2) przygotować komputer do pracy, 3) zastosować się do poleceń zawartych w instrukcji, 4) wprowadzić dane do programu, 5) wprowadzać dane według ściśle określonej kolejności, 6) w razie napotkania trudności skorzystać z pomocy nauczyciela, 7) zapisać utworzoną recepturę w zeszycie.


– środowisko komputerowe z oprogramowaniem dydaktyczno symulacyjnym, – plansze, foliogramy, – program do sporządzania receptur lakierów samochodowych, – literatura z rozdziału 6. 4.3.4. Sprawdzian postępów Czy potrafisz:

Tak Nie

1) zdefiniować pojęcia linia, polilinia, wielobok? ¨ ¨ 2) określić punkt za pomocą współrzędnych względnych? ¨ ¨ 3) określić punkt za pomocą współrzędnych bezwzględnych? ¨ ¨ 4) określić punkt za pomocą współrzędnych biegunowych? ¨ ¨ 5) narysować wielobok wpisany w okrąg? ¨ ¨ 6) narysować wielobok opisany na okręgu? ¨ ¨ 7) narysować wielobok przez określenie jednego boku? ¨ ¨ 8) rozróżnić współrzędne względne i bezwzględne? ¨ ¨ 9) wpisywać w linii poleceń współrzędne punktów? ¨ ¨ 10) dobrać odpowiedni odcień lakieru do pomalowania samochodu? ¨ ¨ 11) odnaleźć oryginalny numer lakieru dla dowolnego samochodu? ¨ ¨


5. SPRAWDZIAN OSIĄGNIĘĆ INSTRUKCJA DLA UCZNIA 1. Przeczytaj uważnie instrukcję. 2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 4. Test zawiera 24 zadania o różnym stopniu trudności. Są to zadania wielokrotnego wyboru –

tylko jedna spośród czterech odpowiedzi jest poprawna. 5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej

rubryce znak X lub wpisując prawidłową odpowiedź. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6. Test składa się z dwóch części o różnym stopniu trudności: I część – poziom podstawowy, II część - poziom ponadpodstawowy.

7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 8. Jeżeli udzielenie odpowiedzi na któreś z pytań będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego

rozwiązanie na później i wróć do niego, gdy wystarczy Ci czasu. 9. Na rozwiązanie testu masz 90 min.

Powodzenia


ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 1. Pamięć zewnętrzna komputera służy do:

a) przechowywania programów i danych poza komputerem, b) zapisywania poleceń wykonywanych przez użytkownika, c) przesyłania informacji między urządzeniami zewnętrznymi, d) zapisania informacji o działającym w danej chwili programie.

2. Jaką literą oznaczona jest stacja dyskietek: a) A, b) C, c) D, d) F.

3. Po wyłączeniu komputera wymazywana jest zawartość: a) ostatnio przeglądanej płyty CD-ROM, b) pamięci zewnętrznej komputera, c) pamięci operacyjnej komputera, d) dyskietki umieszczonej w stacji dysków.

4. Która z wymienionych usług nie należy do podstawowych usług w sieci Internet: a) e-mail, b) ftp, c) usenet, d) sms.

5. Jakiego typu pliki mają rozszerzenie – doc: a) tekstowe, b) graficzne, c) dźwiękowe, d) arkusza Excel.

6. Klawisz Delete służy do: a) kasowania zaznaczonych elementów, b) kopiowania zaznaczonego elementu, c) przejście na początek strony, d) przechodzenia do nowego okna.

7. Za pomocą którego z poniższych poleceń wpisanych w oknie Uruchom otworzymy folder Moje dokumenty: a) Moje dokumenty/, b) A:\ Moje dokumenty, c) C:\Moje dokumenty, d) Uruchom:\Moje dokumenty.

8. Formatowanie dyskietki spowoduje: a) usunięcie danych na dyskietce, b) zapisanie danych na dyskietce w innym formacie, c) zmianę nazwy zapisanych dokumentów, d) uporządkowanie dokumentów wg nazw.


9. Jakim znakiem poprzedzona jest formuła: a) +, b) -, c) X, d) =.

10. Arkusz kalkulacyjny Excel ma zastosowanie do: a) edycji kodu źródłowego niektórych programów, b) wstawiania tekstu, c) różnorodnych obliczeń, d) definiowania liczb.

11. Która z poniższych odpowiedzi prawidłowo określa adres komórki z piątej kolumny i trzeciego wiersza w arkuszu Excel: a) C5, b) E3, c) G5, d) F3.

12. Zapisaną prezentację na dyskietce możemy odtworzyć: a) na komputerze, który nie ma zainstalowanego programu do wyświetlania prezentacji, b) tylko na komputerach z programem do jej odtwarzania, c) w programie Word, d) w programie Excel.

13. Do wyświetlania pomocy pakietu Microsoft Office służy klawisz funkcyjny: a) F8, b) F12, c) F1, d) Esc.

14. AutoCAD jest programem, który: a) służy do obróbki zdjęć, b) automatyzuje proces opracowywania precyzyjnych rysunków dla inżynierów, architektów

i innych, c) odtwarza pliki MP3, d) służy do tworzenia stron WWW.

15. Podany symbol na pasku narzędzi w programie AutoCAD oznacza: a) elipsę, b) wielobok, c) strzałkę, d) domek.

16. Jakiego symbolu w programie AutoCAD używamy przy wprowadzaniu współrzędnych względnych: a) #, b) @, c) &, d) *.


17. Do kopiowania zaznaczonego tekstu używamy skrótu klawiszy: a) Ctrl+P, b) Ctrl+V, c) Ctrl+A, d) Ctrl+C.

18. W adresach komórek, do których odwołuje się formuła: a) jest niemożliwe wpisywanie tekstu, b) należy wpisywać wartości liczbowe, c) komórki do których odwołuje się formuła mogą być częściowo puste, d) nie ma znaczenia co zawierają te komórki.

19. Które zdanie jest prawdziwe: a) monitor to podstawowe urządzenie wejściowe, b) klawiatura to podstawowe urządzenie wejściowe, c) na ekranie komputer pokazuje przebieg i wyniki swojej pracy, d) klawiatura to jedyne urządzenie wejściowe służące do przekazywania komputerowi

poleceń.

20. Przeglądarka internetowa to program: a) do tworzenia stron WWW, b) do archiwizacji danych z Internetu, c) służący do pobierania i odtwarzania na ekranie wybranych z Internetu stron WWW, d) do redagowania listów e-mail.

21. Punkt za pomocą współrzędnych biegunowych określamy przez podanie: a) dwóch kątów, b) odległości od początku układu współrzędnych, c) odległości i kąta, d) kata jaki tworzy prosta przechodząca przez początek układu współrzędnych i punktu „z”

z osią „X”.

22. Rysowanie wieloboku wpisanego w okrąg polega na określeniu: a) przekątnej wieloboku, b) długości boku, c) długości promienia pomiędzy środkiem wieloboku a środkiem każdego z boków, d) długości promienia pomiędzy środkiem wieloboku a jego wierzchołkami.

23. Polilinię rysujemy wówczas gdy: a) zmieniamy pierwszy i ostatni segment, b) modyfikujemy jeden segment, c) wszystkie segmenty mają być modyfikowane jednocześnie, d) modyfikujemy poszczególne jej segmenty.

24. Współrzędne bezwzględne używamy wówczas gdy znamy wartości „x” i „y” położenia punktu względem: a) początku układu współrzędnych, b) dowolnych punktów, c) poprzedniego punktu, d) dwóch punktów najbliżej położonych.


KARTA ODPOWIEDZI Imię i nazwisko.......................................................................................... Stosowanie technologii informacyjnej Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr zadania Odpowiedź Punkty

1. a b c d 2. a b c d 3. a b c d 4. a b c d 5. a b c d 6. a b c d 7. a b c d 8. a b c d 9. a b c d 10. a b c d 11. a b c d 12. a b c d 13. a b c d 14. a b c d 15. a b c d 16. a b c d 17. a b c d 18. a b c d 19. a b c d 20. a b c d 21. a b c d 22. a b c d 23. a b c d 24. a b c d

Razem:


6. LITERATURA 1. Brehmer A., Sławik M.: Technologia informacyjna dla każdego. Videograf Edukacja,

Katowice 2003 2. Buczyński L.: Komputerowe nośniki informacji. Wydawnictwo Techniczne, Przasnysz 1999 3. Kolan Z.: Urządzenia techniki komputerowej. CWK Screen, Wrocław 1999 4. Pikoń A.: AutoCAD 2005 PL. Pierwsze kroki. HELION, Gliwice 2005 5. Rydzewski A.: Ilustrowany słownik techniki komputerowej. WSiP, Warszawa 1995 6. Wróblewski P.: ABC komputera. HELION, Gliwice 2004 7. Czasopisma specjalistyczne z technologii informacyjnej

Education

8.Stosowanie technologii informacyjnej