Bài báo cáo thực tập kế toán hoàn thiện kiểm toán thuế

B¸o ço thùc tËp tèt nghiÖp

more information and additional documents

connect with me here: http://facebook.com/ngphutien/

1

Lêi nãi ®Çu

Xu thÕ chung cña thÕ giíi trong giai ®o¹n hiÖn nay lµ khu vùc ho¸ çc nÒn

kinh tÕ. Liªn minh Ch©u ¢u (EU) lµ mét ®iÓn h×nh vÒ xu thÕ nay, çc níc Ch©u

¢u ®· x©y dùng cho m×nh mét thÞ trêng chung víi mét ®ång tiÒn thèng nhÊt.

NhËn thÊy tÝnh ®óng ®¾n cña xu thÕ nµy, ViÖt Nam ®· tÝch cùc tham gia vµo hiÖp

héi çc níc §«ng Nam ¸ (ASEAN) tõ 10 n¨m nay vµ s¾p tíi sÏ lµ khu vùc mËu

®Þch tù do ASEAN (AFTA) víi mÉu h×nh lµ EU kÕt hîp nh÷ng ®iÒu kiÖn vµ ®Æc

trng cña khu vùc §«ng Nam.

Nh vËy, mét ®ßi hái mang tÝnh b¾t buéc lµ tÊt c¶ çc doanh nghiÖp ph¶i

c«ng khai ho¸ t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp m×nh cho çc bªn quan t©m

®Ó tËn dông mäi nguån lùc kinh tÕ cã thÓ mang l¹i trong qu¸ tr×nh héi nhËp.

KiÓm to¸n ®· h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn ë ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®Ó

®¸p øng ®ßi hái kh¸ch quan ®ã. Do míi h×nh thµnh l¹i ph¶i ®¸p øng mét lîng

rÊt lín kh¸ch hµng víi nh÷ng ®iÖu kiÖn kh¸c nhau nªn kiÓm to¸n ViÖt Nam ph¶i

kh«ng ngõng häc hái vµ hoµn thiÖn m×nh. Ra ®êi trong ®iÖu kiÖn ®ã, C«ng ty cæ

phÇn kiÓm to¸n vµ ®Þnh gi¸ ViÖt Nam (VAE) ®îc thµnh lËp bëi nh÷ng ngêi cã

kinh nghiÖm trong lÜnh vùc kiÓm to¸n vµ cã tÇm nh×n s¸ng suèt, ®· cã híng ®i

®óng ®¾n nh»m nh»m ®¸p øng nh÷ng ®iÒu kiÖn thùc tÕ. Tuy míi ®îc thµnh lËp

(2001) nhng c«ng ty ®· cã nh÷ng dÊu Ên tÝch cùc trong lßng kh¸ch hµng. Víi

nh÷ng viÖc ®· lµm ®îc kÕt hîp víi ®êng lèi ph¸t triÓn ®óng ®¾n cña ban l·nh

®¹o c«ng ty, VAE nhÊt ®Þnh sÏ t¹o dùng ®îc th¬ng hiÖu cña m×nh trong thÞ

trêng kiÓm to¸n ViÖt Nam. §îc thùc tËp t¹i c«ng ty kÕt hîp víi sù híng dÉn

tËn t×nh cña thÇy gi¸o §inh ThÕ Hïng vµ çc anh chÞ trong phßng nghiÖp vô 3,

em hy väng m×nh sÏ hiÓu thªm vÒ nghµnh nghÒ m×nh ®· lùa chän vµ tiÕp thu

nh÷ng kiÕn thøc thùc tÕ bæ Ých.

Nhê nh÷ng kiÕn thøc ®îc nhµ trêng trang bÞ vµ kinh nghiÖm thùc tÕ thu

nhËn ®îc trong thêi gian ®Çu thùc tËp t¹i c«ng ty, em ®· phÇn nµo hiÓu ®îc vÒ




2

tÇm quan träng cña kiÓm to¸n kho¶n môc thuÕ trong kiÓm to¸n b¸o ço tµi chÝnh t¹i

çc ®oanh nghiÖp. Do ®ã, em ®· chän ®Ò tµi “Hoµn thiÖn kiÓm to¸n thuÕ trong

kiÓm to¸n b¸o ço tµi chÝnh t¹i C«ng ty kiÓm to¸n vµ ®Þnh gi¸ ViÖt Nam” lµm

®Ò t¹i thùc tËp tèt nghiÖp cña m×nh. §©y mét lµ kho¶n môc quan träng trong hÇu

hÕt çc b¸o ço tµi chÝnh nªn trong qu¸ tr×nh kiÓm to¸n sÏ ®Æc biÖt chó ý. MÆc

dï ®©y lµ mét ®Ò tµi khã nhng víi næ lùc cña b¶n th©n céng víi sù chØ b¶o tËn

t×nh cña thÇy gi¸o vµ çc b¸c, çc anh chÞ trong c«ng ty kiÓm to¸n vµ ®Þnh gi¸

ViÖt Nam, em hy väng m×nh sÏ hoµn thµnh ®Ò tµi cña m×nh mét çch xuÊt s¾c.

§Ò tµi cña em bao gåm 3 phÇn chÝnh:

PhÇn1: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ kiÓm to¸n thuÕ trong kiÓm to¸n

b¸o ço tµi chÝnh t¹i çc doanh nghiÖp.

PhÇn 2: Thùc tr¹ng kiÓm to¸n thuÕ trong kiÓm to¸n b¸o ço tµi chÝnh t¹i

c«ng ty kiÓm to¸n vµ ®Þnh gi¸ ViÖt Nam.

PhÇn 3: Mét sè nhËn xÐt vµ nh÷ng kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn kiÓm to¸n

kho¶n môc thuÕ do C«ng ty kiÓm to¸n vµ ®Þnh gi¸ ViÖt Nam thùc hiÖn.




3

PhÇn I

Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ kiÓm to¸n thuÕ trong

kiÓm to¸n b¸o ço tµi chÝnh t¹i çc doanh nghiÖp

1.1. Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ ThuÕ

1.1.1. Kh¸i niÖm

LÞch sö ph¸t triÓn cña loµi ngêi cho thÊy khi loµi ngêi cßn sèng hoang s¬

cha biÕt tËp hîp thµnh nh÷ng quÇn thÓ lín th× cha cã nhµ níc, cha cã thuÕ.

Khi loµi ngêi ph¸t triÓn ®Õn thêi kú biÕt tËp hîp, thèng trÞ th× thuÕ ®· h×nh

thµnh. X· héi cµng v¨n minh tiÕn bé th× thuÕ kho¸ cµng ph¸t triÓn vµ ph¬ng

thøc ®¸nh thuÕ cµng tinh vi.

Sù xuÊt hiÖn cña nhµ níc ®ßi hái c¬ së vËt chÊt ®Ó ®¶m b¶o ®iÒu kiÖn cho

nhµ níc tån t¹i vµ thùc hiÖn chøc n¨ng cña m×nh. Nhµ níc ®Þnh quyÒn lùc hiÕn

®Þnh ®Ó ban hµnh nh÷ng quy ®Þnh ph¸p luËt cÇn thiÕt lµm c¨n cø ph©n phèi tæng

s¶n phÈm x½ héi vµ thu nhËp quèc d©n thµnh quü tiÒn tÖ tËp trung cña nhµ níc.

Sù xuÊt hiÖn s¶n phÈm thÆng d trong x· héi lµ c¬ së chñ yÕu t¹o kh¶ n¨ng va

nguån thu ®Ó thuÕ tån t¹i va ph¸t triÓn.

Nh vËy, thuÕ lµ kho¶n ®ãng gãp b¾t buéc ®îc nhµ níc quy ®Þnh thµnh

luËt ®Ó mäi ngêi d©n ë trong diÖn nép thuÕ nép vµo ng©n s¸ch nhµ níc dïng

chi tiªu cho nh÷ng viÖc c«ng Ých. Kho¶n ®ãng gãp nµy b»ng tiÒn chø kh«ng thÓ

tr¶ b»ng hiÖn vËt hay dÞch vô vµ ®ãng gãp b»ng tiÒn trùc tiÕp. ThuÕ ph¸t sinh, tån

t¹i vµ ph¸t triÓn cïng víi sù ra ®êi,tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña nhµ níc.

Tõ kh¸i niÖm trªn, ta thÊy thuÕ cã nh÷ng ®Æc ®iÓm sau:

- Do ph¸p luËt quy ®Þnh çc ®èi tîng nép thuÕ ph¶i nép.

- ThuÕ thu mét çch vÜnh viÔn, kh«ng hoµn tr¶, kh«ng tr¶ l·i

- Kh«ng cã ®èi phÇn hay ®Òn bï nhng ngîc l¹i mét phÇn sè thuÕ ®·

nép cho ng©n s¸ch nhµ níc ®îc tr¶ vÒ cho ngêi d©n mét çch gi¸n




4

tiÕp qua nh÷ng tiÖn nghi cña x· héi nh y tÕ, trêng häc, ®êng x¸, vµ

çc quü phóc lîi kh¸c.

- ThuÕ lµ mét h×nh thøc ®iÒu tiÕt thu nhËp c«ng b»ng, tr¸nh t×nh tr¹ng

ngêi cã thu nhËp qu¸ cao, ngêi cã thu nhËp qu¸ thÊp ®Ó gi¶m sù bÊt

c«ng vµ chªnh lÖch trong x· héi.

1.1.2 Vai trß cña thuÕ trong nÒn kinh tÕ

ThuÕ lµ nguån thu chñ yÕu cña ng©n s¸ch nhµ níc.NÒn tµi chÝnh v÷ng ch¾c

vµ lµnh m¹nh dùa vµo nguån thu tõ néi bé nÒn kinh tÕ quèc d©n, trong ®ã thuÕ

néi ®Þa ph¶i trë thµnh nguån thu chÝnh gãp phÇn t¨ng thu ng©n s¸ch. ThuÕ lµ

c«ng cô quan träng nhÊt ®Ó ph©n phèi ®iÒu tiÕt lîi tøc quèc d©n, thuÕ lµ c«ng cô

quan träng ®Ó gãp phÇn tÝch cùc vµo gi¶m béi chi ng©n s¸ch, gi¶m l¹m ph¸t,

tõng bíc gãp phÇn æn ®Þnh trËt tù x· héi vµ chuÈn bÞ ®IÒu kiÖn cho ph¸t triÓn

kinh tÕ l©u dµi.

Víi nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn, hÖ thèng thuÕ ph¶i ¸p dông thèng nhÊt,

kh«ng ph©n biÖt gi÷a çc thµnh phÇn kinh tÕ. Bao qu¸t hÕt ho¹t ®éng s¶n xuÊt

kinh doanh, çc nguån thu nhËp, mäi thu nhËp chÞu thuÕ.

ThuÕ cÇn khai th¸c tõ thu nhËp quèc d©n do s¶n xuÊt, kinh doanh, dÞch vô vµ

thuÕ ph¶i gãp phÇn tÝch cùc vµo viÖc béi dìng vµ khai th¸c nguån thu thuÕ

ngµy cµng ph¸t triÓn.

ThuÕ lµ c«ng cô qu¶n lý vµ ®iÒu tiÕt kinh tÕ vÜ m«

ThuÕ cã vai trß quan träng trong viÖc qu¶n lý, híng dÉn vµ khuyÕn khÝch

ph¸t triÓn s¶n xuÊt, n©ng ®ì nh÷ng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cã lîi cho

quèc kÕ d©n sinh, víi mäi thµnh phÇn kinh tÕ.

Th«ng qua c«ng t¸c qu¶n lý çc ngµnh chÞu thuÕ, nhµ níc sÏ:

KhuyÕn khÝch n©ng ®ì nh÷ng ho¹t ®éng kinh tÕ cÇn thiÕt, lµm ¨n cã hiÖu qu¶

cao.

Thu hÑp, kh«ng khuyÕn khÝch nh÷ng ngµnh nghÒ, mÆt hµng xa xØ, l·ng phÝ.




5

ThuÕ gãp phÇn khuyÕn khÝch khai th¸c nguyªn liÖu, vËt t trong níc ®Ó ®¸p

øng nhu cÇu tiªu dïng vµ xuÊt khÈu.

Híng dÉn vµ khuyÕn khÝch hîp t¸c ®Çu t víi níc ngoµi vµ ®Èy m¹nh ho¹t

®éng nhËp khÈu ®ång thêi b¶o vÖ s¶n xuÊt néi ®Þa.

ThuÕ gãp phÇn ®¶m b¶o b×nh ®¼ng gi÷a çc thµnh phÇn kinh tÕ vµ c«ng b»ng

x· héi.

HÖ thèng thuÕ ®îc ¸p dông th«ng nhÊt gi÷a çc ngµnh nghÒ, çc thµnh

phÇn kinh tÕ, çc tÇng líp d©n c ®Ó ®¶m b¶o sù b×nh ®¼ng vµ c«ng b»ng x· héi.

TÊt c¶ çc ç nh©n vµ çc tæ choc kinh tÕ ®Òu cã nghÜa vô ®ãng thuÕ theo luËt

thuÕ quy ®Þnh.Ngêi cã thu nhËp thuÕ cao ph¶i ®ãng thuÕ cao h¬n ngêi cã thu

nhËp thÊp, tuy nhiªn ph¶i cho ngêi cã thu nhËp cao chÝnh ®¸ng ®îc hëng

hiÖu qu¶ lao ®éng cña m×nh th× míi khuyÕn khich ®îc hä ph¸t triÓn s¶n xuÊt

kinh doanh, tøc la c¬ quan thuÕ ph¶I tinh thue thu thuÕ theo luËt thuÕ quy ®Þnh,

tr¸nh l¹m thu, tr¸nh trïng l¾p ®Ó ®¶m b¶o c«ng b»ng x· héi.

Víi nh÷ng vai trß quan träng cña m×nh, thuÕ ®· trë thµnh vÊn ®Ò quan t©m

cña bÊt cø ai trong x· héi vµ ®Æc biÖt lµ çc nhµ kinh doanh.

1.1.3. Giíi thiÖu mét sè lo¹i thuÕ

1.1.3.1.ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng (GTGT)

ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng lµ s¾c thuÕ tiªu thô,do ngêi tiªu thô ph¶i tr¶ khi mua

hµng ho¸, s¶n phÈm hay hëng thô çc dÞch vô. ThuÕ GTGT lµ lo¹i thuÕ gi¸n thu

®îc tÝnh trªn kho¶n gi¸ trÞ t¨ng thªm cña hµng ho¸ dÞch vô ph¸t sinh trong qu¸

tr×nh s¶n xuÊt, lu th«ng ®Õn tiªu dïng.

¦u ®iÓm cña lo¹i thuÕ nµy lµ tÝnh thuÕ kh«ng cã sù trïng l¾p v× khi tÝnh

thuÕ GTGT ph¶I nép, c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh ®îc khÊu trõ sè thuÕ GTGT ®·

nép ë kh©u tríc. ViÖc khai, nép thuÕ vµ tÝnh thuÕ t¬ng ®èi ®¬n gi¶n. HiÖu

n¨ng cña thuÕ (sè thu nhËp cña mét quèc gia cã thÓ thu ®îc do viÖc ¸p dông

thuÕ GTGT) cao. §èi tîng nép thuÕ cã thÓ tù kiÓm so¸t nhau.




6

KhuyÕt ®iÓm lµm t¨ng gi¸ c¶ tiªu thô, g©y ¶nh hëng ®Õn sù æn ®Þnh cña

nÒn kinh tÕ v× chinh ngêi tiªu thô la ngêi ph¶I chÞu sè thuÕ ë giai ®o¹n mua

hµng.

§èi tîng chÞu thuÕ vµ kh«ng chÞu GTGT thuÕ

Theo quy ®Þnh t¹i ®iÒu 2, nghÞ ®Þnh sè 79/2000/N§ - CP ngµy 29/12/2000

cña chÝnh phñ ®èi tîng chÞu thuÕ GTGT lµ hµng ho¸ dÞch vô dïng cho s¶n xuÊt,

kinh doanh vµ tiªu dïng ë ViÖt Nam.

Çc ®èi tîng hµng ho¸, dÞch vô kh«ng chÞu thuÕ GTGT theo quy ®Þnh t¹i

§iÒu 4 LuËt thuÕ GTGT, §iÒu 4 NghÞ ®Þnh sè 79/2000/N§ - CP cña ChÝnh phñ

vµ quy ®Þnh nªu t¹i môc II, phÇn A Th«ng t sè 122/2000/TT - BTC ngµy

29/12/2000 vµ mét sè th«ng t bæ xung cña Bé tµi chÝnh.

HiÖn nay çc ®èi tîng chÞu thuÕ ®îc quy ®Þnh míi nhÊt t¹i lu©t söa ®æi

bæ xung mét sè ®iÒu LuËt thuÕ GTGT ngµy 17/6/2003 vµ cã hiÖu lùc tõ ngµy

1/1/2004.

§èi tîng nép thuÕ

Theo quy ®Þnh t¹i luËt thuÕ GTGT, tÊt c¶ çc tæ chøc, ç nh©n cã ho¹t

®éng s¶n xuÊt, kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ GTGT ë ViÖt Nam,

kh«ng ph©n biÖt ngµnh nghÒ, h×nh thøc tæ chøc kinh doanh ( gäi chung lµ c¬ së

kinh doanh) vµ tæ chøc kinh doanh cã nhËp khÈu hµng ho¸ chÞu thuÕ GTGT ( gäi

chung lµ ngêi nhËp khÈu ) ®Òu lµ ®èi tîng nép thuÕ GTGT.

Tæ chøc ç nh©n s¶n xuÊt kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô bao gåm:

Çc tæ chøc kinh doanh ®îc thµnh lËp vµ ®¨ng ký kinh doanh theo LuËt

doanh nghiÖp, LuËt doanh nghiÖp nhµ níc vµ luËt hîp t¸c x·.

Çc tæ chøc kinh tÕ cña tæ chøc chÝnh trÞ, tæ chøc chÝnh trÞ x· héi, tæ chøc

x· héi, tæ chøc x· héi – nghÒ nghiÖp, ®¬n vÞ vò trang nh©n d©n vµ çc tæ chøc,

®¬n vÞ sù nghiÖp kh¸c.

Çc doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi tham gia hîp t¸c kinh doanh

theo LuËt ®Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt nam, çc c«ng ty níc ngoµi vµ tæ chøc




7

níc ngoµi ho¹t ®éng kinh doanh ë ViÖt Nam kh«ng theo LuËt ®Çu t níc

ngoµi t¹i ViÖt Nam.

Ç nh©n, hé gia ®×nh s¶n xuÊt, kinh doanh, nhãm ngêi kinh doanh ®éc

lËp vµ çc ®èi tîng kinh tÕ kh¸c.

C¨n cø tÝnh thuÕ

C¨n cø tÝnh thuÕ GTGT lµ gi¸ trÞ thuÕ vµ thuÕ suÊt thuÕ GTGT

Gi¸ tÝnh thuÕ GTGT

§èi víi hµng ho¸, dÞch vô do c¬ së s¶n xuÊt, kinh doanh b¸n ra lµ gi¸ b¸n

cha cã thuÕ GTGT.

§èi víi hµng ho¸ nhËp khÈu lµ gi¸ nhËp t¹i cöa khÈu céng víi thuÕ nhËp

khÈu. Gi¸ nhËp khÈu ®îc x¸c ®Þnh theo çc quy ®Þnh vÒ gi¸ tÝnh thuÕ nhËp

khÈu.

§èi víi hµng ho¸ dÞch vô dïng ®Ó trao ®æi, sö dông néi bé, biÕu, tÆng lµ

gi¸ tÝnh thuÕ GTGT cña hµng ho¸, dÞch vô cïng lo¹i hoÆc t¬ng ®¬ng t¹i thêi

®iÓm ph¸t sinh ho¹t ®éng nµy.

§èi víi ho¹t ®éng cho thuª tµi s¶n kh«ng ph©n biÖt lo¹i tµi s¶n vµ hinh

thøc cho thuª lµ gi¸ cho thuª cha cã thuÕ. Trêng hîp cho thuª theo h×nh thøc

tr¶ tiÒn thuª tõng kú hoÆc tr¶ tríc tiÒn thuª cho mét thêi h¹n thuª th× thuÕ

GTGT tÝnh trªn sè tiÒn tr¶ tõng kú hoÆc tr¶ tríc.

§èi víi hµng ho¸ b¸n theo ph¬ng thøc tr¶ gãp tÝnh theo gi¸ b¸n cha cã

thuÕ cña hµng ho¸ ®ã b¸n tr¶ mét lÇn, kh«ng tÝnh theo sè tiÒn tr¶ gãp tõng kú.

§èi víi gia c«ng hµng ho¸ lµ gi¸ gia c«ng cha cã thuÕ ( bao gåm tiÒn

c«ng, nhiªn liÖu, ®éng lùc, vËt liÖu phô vµ chi phÝ kh¸c ®Ó gia c«ng).

§èi víi ho¹t ®éng x©y dùng, l¾p ®Æt lµ gi¸ x©y dùng, l¾p ®Æt cha cã thuÕ

cña c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh hay phÇn c«ng viÖc thùc hiÖn; trêng hîp

x©y dùng, l¾p ®Æt c«ng tr×nh thùc hiÖn thanh to¸n theo tiÕn ®é h¹ng môc c«ng

tr×nh, phÇn c«ng viÖc hoµn thµnh bµn giao th× thuÕ GTGT tÝnh trªn phÇn gi¸ trÞ

hoµn thµnh bµn giao.




8

§èi víi hµng ho¸, dÞch vô cã tÝnh ®Æc thï ®îc dïng lo¹i chøng tõ thanh

to¸n ghi gi¸ thanh to¸n lµ gi¸ ®· cã thuÕ GTGT, th× gi¸ cha cã thuÕ lµ c¨n cø

tÝnh thuÕ ®îc x¸c ®Þnh b»ng gi¸ cã thuÕ chia cho ( 1+(%) thuÕ xuÊt cña hµng

ho¸, dÞch vô ®ã).

§èi víi çc ho¹t ®éng ®¹i lý, m«i giíi mua, b¸n hµng ho¸ vµ dÞch vô

hëng hoa hång, gi¸ cha cã thuÕ lµm c¨n cø tÝnh thuÕ lµ tiÒn hoa hång thu tõ

çc ho¹t ®éng nµy.

ThuÕ suÊt thuÕ GTGT

Cã çc møc thuÕ suÊt ®èi víi hµng ho¸ dÞch vô: 0%, 5%, 10%, 20%

Theo LuËt söa ®æi bæ sung , mét sè ®IÒu LuËt thuÕ GTGT hiÖn nay th× chØ

cã møc thuÕ: 0%, 5%, 10%

Ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ GTGT

Ph¬ng ph¸p trùc tiÕp

- ¸p dông víi çc ®èi tîng sau:

Ç nh©n s¶n xuÊt, kinh doanh lµ ngêi ViÖt Nam, tæ chøc ç nh©n lµ ngêi

níc ngoµi t¹i ViÖt Nam cha thùc hiÖn ®Çy ®ñ çc ®iÒu kiÖn vÒ kÕ to¸n, ho¸ ®¬n

chøng tõ lµm c¨n cø tÝnh thuÕ theo ph¬ng ph¸p cÊu trõ thuÕ, c¬ së kinh doanh

mua, b¸n vµng, b¹c, ®¸ quý, ngo¹i tÖ.

- X¸c ®Þnh sè thuÕ ph¶i nép:

Sè thuÕ GTGT;ph¶i nép = GTGT cña hµng ho¸;dÞch vô chÞu thuÕ x ThuÕ suÊt thuÕ GTGT ;cña hµng ho¸ dÞch vô GTGT cña ;hµng ho¸ dÞch vô = Doanh sè cña hµng ho¸;dÞch vô b¸n ra - Gi¸ vèn cña hµng ho¸;dÞch vô b¸n ra Ph¬ng ph¸p khÊu trõ

- ¸p dông víi çc ®èi tîng lµ çc ®¬n vÞ, tæ chøc kinh doanh, doanh

nghiÖp thµnh lËp theo LuËt doanh nghiÖp nhµ níc, LuËt doanh nghiÖp,

LuËt hîp t¸c x·, doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi vµ çc ®¬n vÞ,




9

tæ chøc kinh doanh kh¸c, trõ çc ®èi tîng ¸p dông tÝnh thuÕ theo

ph¬ng ph¸p tÝnh trùc tiÕp trªn GTGT ®· nãi ë trªn.

- X¸c ®Þnh sè thuÕ ph¶i nép:

Sè thuÕ GTGT;ph¶i nép = ThuÕ GTGT;®Çu ra -

ThuÕ GTGT;®Çu vµo ®îc khÊu trõ

Trong ®ã:

ThuÕ GTGT ®Çu ra b»ng (=) gi¸ tÝnh thuÕ cña hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ

b¸n ra (x) thuÕ suÊt thuÕ GTGT cña hµng ho¸ dÞch vô ®ã.

ThuÕ GTGT ®Çu vµo b»ng (=) tæng sè thuÕ GTGT ghi trªn ho¸ ®¬n GTGT

mua hµng ho¸ dÞch vô, sè thuÕ ghi trªn chøng tõ nép thuÕ cña hµng nhËp khÈu (

hoÆc nép thay cho phÝ níc ngoµI ) vµ sè thuÕ GTGT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ theo

tû lÖ % quy ®Þnh t¹i çc th«ng t theo th«ng t 122/2000/TT – BTC, th«ng t

82/2002/TT – BTC, th«ng t 102/2003/TT – BTC.

Tõ 1/1/2004 thuÕ GTGT sÏ ¸p dông theo LuËt söa ®æi bæ sung mét sè LuËt

thuÕ, nghÞ ®Þnh sè 158/2003/N§ - CP, th«ng t 120/2003/TT – BTC 12/12/2003

híng dÉn thi hµnh LuËt thuÕ GTGT.




10

1.1.3.2. ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp

ThuÕ thu nhËp lµ lo¹i thuÕ trùc thu, ®¸nh trùc tiÕp vµo thu nhËp chÞu thuÕ

cña doanh nghiÖp.


Lµ çc tæ chøc ç nh©n s¶n xuÊt kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô cã thu nhËp

trõ çc ®èi tîng sau:

Hé gia ®×nh, ç nh©n, tæ hîp t¸c, hîp tac x· s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cã thu

nhËp tõ s¶n phÈm trång trät, ch¨n nu«i, nu«i trång thuû s¶n kh«ng thuéc diÖn

chÞu thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp trõ çc hé gia ®×nh vµ ç nh©n n«ng d©n s¶n

xuÊt hµng ho¸ lín, cã thu nhËp cao theo quy ®Þnh( cã gi¸ trÞ s¶n lîng hµng ho¸

trªn 90 triÖu ®ång/ n¨m vµ thu nhËp trªn 36 triÖu ®ång/ n¨m).

C¨n cø tÝnh thuÕ

C¨n cø tÝnh thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp lµ thu nhËp chÞu thuÕ vµ thuÕ suÊt

ThuÕ thu nhËp doanh Thu nhËp chÞu ThuÕ suÊt thuÕ thu nghiÖp ph¶i nép = thuÕ x nhËp doanh nghiÖp Thu nhËp chÞu thuÕ

- Bao gåm thu nhËp tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh, dÞch vô vµ thu

nhËp kh¸c, kÓ c¶ thu nhËp tõ ho¹t ®éng s¶n xu©t, kinh doanh dÞch vô ë

níc ngoµi

- X¸c ®Þnh thu nhËp chÞu thuÕ:

Thu nhËp chÞu thuÕ tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô b»ng doanh

thu trõ çc kho¶n chi phÝ hîp lý co lien quan ®Õn thu nhËp chÞu thuÕ.

Thu nhËp chÞu thuÕ tõ ho¹t ®éng kh¸c bao gåm thu nhËp tõ chªnh lÖch mua,

b¸n chøng kho¸n, quyÒn së h÷u, quyÒn sö dông tµi s¶n, l·i vÒ chuyÓn nhîng,

cho thuª, thanh lý tµi s¶n, tiÒn göi, cho vay vèn, b¸n ngo¹i tÖ thu çc kho¶n nî

ph¶i tr¶ kh«ng x¸c ®Þnh ®îc chñ, …




11

Doanh thu vµ chi phÝ hîp lý hîp lÖ ®Ó tÝnh thu nhËp chÞu thuÕ ®îc quy

®Þnh chi tiÕt t¹i Th«ng t sè 18/2002/TT – BTC ngµy 20/2/2002 cña bé tµi chÝnh

vÒ viÖc híng dÉn chi tiÕt thi hµnh luËt thu nhËp doanh nghiÖp.

ThuÕ suÊt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp (theo LuËt thuÕ thu nhËp doanh

nghiÖp ngµy 10/5/1997).

- ThuÕ suÊt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ¸p dông ®èi víi c¬ së kinh

doanh trong níc vµ tæ chøc, ç nh©n níc ngoµi kinh doanh ë ViÖt

Nam kh«ng theo luËt ®Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt Nam la 32%.

- C¬ së s¶n xuÊt, x©y dùng, vËn t¶i ®ang nép thuÕ lîi tøc víi thuÕ suÊt

25%, nay nép thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp víi thuÕ suÊt 32% mµ dang

cã khã kh¨n ®îc ¸p dông thuÕ suÊt 25% trong thêi h¹n 3 n¨m, kÓ tõ

khi luËt cã hiÖu lùc.

- C¬ së kinh doanh cã thu nhËp cao do lîi thÕ kh¸ch quan mang l¹i th×

sau khi nép thuÕ thu nhËp theo thuÕ suÊt 32% mµ phÇn thu nhËp cßn l¹i

so víi vèn chñ së h÷u hiÖn co cao h¬n 20% th× sè vît trªn 20% ph¶i

nép thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp bæ sung víi møc thuÕ suÊt 25%.

- §èi víi dù ¸n ®Çu t míi thuéc lÜnh vùc, ngµnh nghÒ, ®Þa bµn khuyÕn

khÝch ®Çu t ®îc ¸p dông thuÕ suÊt 25%, 20%, 15% do chÝnh phñ quy

®Þnh.

- ThuÕ suÊt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ¸p dông cho çc doanh nghiÖp

cã vèn ®Çu t níc ngoµi tham gia hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh theo

møc thuÕ suÊt quy ®Þnh t¹i LuËt ®Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt Nam.

- ThuÕ suÊt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ®èi víi tæ chøc, ç nh©n trong

níc t×m kiÕm, th¨m dß khai th¸c dÇu khÝ lµ 50%, khai th¸c tµi nguyªn

quý hiÕm kh¸c th× cã thÓ ¸p dông møc thuÕ suÊt tõ 32% ®Õn 50% phï

hîp víi tõng dù ¸n, tõng c¬ së kinh doanh.

Trong n¨m 2003, Quèc héi ®· ban hµnh LuËt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp

ngµy 17/7/2003 ¸p dông tõ ngµy 1/1/2004 trong ®ã cã söa ®æi vÒ møc thuÕ suÊt




12

cña thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ( 28% ®èi víi çc c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh, vµ

tõ 28% ®Õn 50% ®èi víi çc c¬ së t×m kiÕm, th¨m dß, khai th¸c dÇu khÝ vµ çc

tµi nguyªn quý hiÕm kh¸c trªn, møc cô thÓ sÏ ®îc chÝnh phñ quy ®Þnh chi tiÕt

phï hîp víi tõng dù ¸n, tõng c¬ së kinh doanh).

Kª khai thuÕ

Hµng n¨m, c¬ së kinh doanh c¨n cø vµo kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh dÞch

vô cña n¨m tríc vµ kh¶ n¨ng cña n¨m tiÕp theo tù kª khai doanh thu, chi phÝ,

thu nhËp chÞu thuÕ theo mÉu cña c¬ quan thuÕ vµ nép cho c¬ quan thuÕ trùc tiÕp

qu¶n lý chËm nhÊt lµ ngµy 25 th¸ng 1 n¨m tiÕp theo. Sau khi nhËn ®îc tê khai,

c¬ quan thuÕ kiÓm tra, x¸c ®Þnh thuÕ t¹m nép c¶ n¨m, cã chia ra tõng quý ®Ó

th«ng b¸o cho co së kinh doanh nép thuÕ.

Nép thuÕ:

C¬ së kinh doanh t¹m nép sè thuÕ hµng th¸ng ®Çy ®ñ, ®óng h¹n vµo ng©n

s¸ch nhµ níc theo th«ng b¸o nép thuÕ cña c¬ quan thuÕ, thêi h¹n nép thuÕ hµng

quý ®îc ghi trong th«ng b¸o chËm nhÊt kh«ng qu¸ ngµy cuèi quý.

Doanh nghiÖp cã tr¸ch nhiÖm chÊp hµnh nghiªm chØnh chÕ ®é kÕ to¸n,

ho¸ ®¬n, chøng tõ theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt, kª khai ®Çy ®ñ doanh thu, chi

phÝ, thu nhËp theo ®óng chÕ ®é do bé tµi chÝnh quy ®Þnh, nép ®Çy ®ñ ®óng h¹n

tiÒn thuÕ, çc kho¶n tiÒn ph¹t vµo ng©n s¸ch nhµ níc theo th«ng b¸o cña c¬

quan thuÕ.

Tõ 1/1/2004, çc doanh nghiÖp sÏ ¸p dông theo LuËt thuÕ thu nhËp doanh

nghiÖp sè 09, ngµy 17/6/2003, NghÞ ®Þnh sè 164/2003/N§ - CP ngµy 22/12/2003

cña chÝnh phñ, Th«ng t sè 128/2003/TT – BTC ngµy 22/12/2003 cña bé tµi

chÝnh quy ®Þnh chi tiÕt thi hµnh LuËt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp.

1.1.3.3 ThuÕ thu nhËp ç nh©n

ThuÕ thu nhËp ç nh©n lµ lo¹i thuÕ thu vµo mét sè thu nhËp chÝnh ®¸ng

cña ç nh©n. §©y lµ lo¹i thuÕ trùc thu, thu vao ç nh©n cã thu nhËp cao trªn khëi

®iÓm tÝnh thuÕ thu nhËp.




13

§èi tîng nép thuÕ bao gåm:

- C«ng d©n ViÖt Nam ë trong níc hoÆc ®i c«ng t¸c ë níc ngoµi cã thu

nhËp.

- Ç nh©n lµ ngêi kh«ng mang quèc tÞch ViÖt Nam nhng ®Þnh c

kh«ng thêi h¹n ë ViÖt Nam cã thu nhËp ( gäi lµ ç nh©n kh¸c ®Þnh c

t¹i ViÖt Nam).

- Ngêi níc ngoµi co thu nhËp t¹i ViÖt Nam:

- Ngêi níc ngoµi lµm viÖc t¹i ViÖt Nam trong çc doanh nghiÖp, çc

tæ chøc kinh tÕ, v¨n ho¸, x· héi cña ViÖt Nam hoÆc cña níc ngoµi,

çc v¨n phßng ®¹i diÖn, çc chi nh¸nh c«ng ty níc ngoµi, çc ç nh©n

hµnh nghÒ ®éc lËp.

- Ngêi níc ngoµi tuy kh«ng hiÖn diÖn ë ViÖt Nam nhng co thu nhËp

ph¸t sinh t¹i ViÖt Nam trong çc trêng hîp nh: thu nhËp tõ chuyÓn

giao c«ng nghÖ, tiÒn b¶n quyÒn.

Thu nhËp chÞu thuÕ bao gåm thu nhËp thêng xuyªn vµ thu nhËp kh«ng

thêng xuyªn.

Çc lo¹i thu nhËp nµy ®îc quy ®Þnh cô thÓ t¹i th«ng t sè 05/2002/TT –

BTC ngµy 17/1/2002 cña Bé tµI chÝnh.

C¨n cø tÝnh thuÕ lµ thu nhËp chÞu thuÕ vµ thuÕ suÊt.

§èi víi thu nhËo thêng xuyªn:

Thu nhËp thêng xuyªn chÞu thuÕ lµ tæng thu nhËp cña tõng ç nh©n quy

®Þnh t¹i kho¶n 1 §iÒu 2 NghÞ ®Þnh sè 78/2001/N§ - CP tÝnh b×nh qu©n trong

n¨m.

ThuÕ suÊt ®èi víi thu nhËp thêng xuyªn ¸p dông theo biÓu thuÕ lòy tiÕn

tõng phÇn quy ®Þnh t¹i §iÒu 10 Ph¸p lÖnh thuÕ thu nhËp ®èi víi ngêi cã thu

nhËp cao:




14

BiÓu thuÕ ®èi víi thu nhËp thêng xuyªn cña c«ng d©n ViÖt Nam vµ ç

nh©n ngêi kh«ng mang quèc tÞch ViÖt Nam nhng ®Þnh c kh«ng thêi h¹n t¹i

ViÖt Nam:

BiÓu 1: ThuÕ thu nhËp thêng xuyªn ®èi víi ngêi ViÖt Nam

§¬n vÞ: ngh×n ®ång

BËc Thu nhËp b×nh qu©n th¸ng/ ngêi ThuÕ suÊt (%)

1 ®Õn 3.000 0

2 Trªn 3.000 ®Õn 6.000 10

3 Trªn 6.000 ®Õn 9000 20

4 Trªn 9.000 ®Õn 12.000 30

5 Trªn 12.000 ®Õn 15.000 40

6 Trªn 15.000 50

§èi víi ç nh©n sau khi ®· nép thuÕ thu nhËp theo quy ®Þnh t¹i biÓu thuÕ

nµy, nÕu phÇn thu nhËp cßn l¹i b×nh qu©n trªn 15 triÖu ®ång/ th¸ng th× thu bæ

sung 30% sè vît trªn 15 triÖu ®ång.

BiÓu thuÕ ®èi víi thu nhËp thêng xuyªn cña ngêi níc ngoµi c tró t¹i

ViÖt Nam vµ c«ng d©n ViÖt Nam lao ®éng, c«ng t¸c ë níc ngoµi:

BiÓu 2: ThuÕ thu nhËp thêng xuyªn ®èi víi ngêi níc ngoµi ë ViÖt Nam

BËc Thu nhËp b×nh qu©n th¸ng/ ngêi ThuÕ suÊt (%)

1 ®Õn 8.000 0

2 Trªn 8.000 ®Õn 20.000 10

3 Trªn 20.000 ®Õn 50.000 20

4 Trªn 50.000 ®Õn 80.000 30

5 Trªn 80.000 ®Õn 120.000 40

6 Trªn 120.000 50

§èi víi ngêi níc ngoµi ë ViÖt Nam tõ 30 ngµy ®Õn 128 ngµy, ¸p dông

thuÕ suÊt thèng nhÊt 25% trªn tæng sè thu nhËp.

§èi víi ngêi ViÖt Nam co thêi gian lµm viÖc ë trong níc vµ ë níc

ngoµi th× nép thuÕ theo biÓu t¬ng øng.




15

§èi víi thu nhËp kh«ng thêng xuyªn.

Thu nhËp th«ng thêng xuyªn chÞu thuÕ lµ sè thu nhËp cña tõng ç nh©n

kh«ng ph©n biÖt ngêi ViÖt Nam hay ngêi níc ngoµi trong tõng lÇn ph¸t sinh

thu nhËp theo quy ®Þnh t¹i kho¶n 2 §iÒu 2 nghÞ ®Þnh sè 78/2001/N§ - CP cô thÓ:

Thu nhËp vÒ quµ biÕu, quµ tÆng tõ níc ngoµi chuyÓn vÒ tÝnh trªn trÞ gi¸

quµ biÕu, tÆng tõng lÇn, kÓ c¶ truêng hîp ngêi nhËn lµ chñ doanh nghiÖp t

nh©n.

Thu nhËp vÒ chuyÓn giao c«ng nghÖ, thiÕt kÕ kü thuËt x©y dùng, thiÕt kÕ

kü thuËt c«ng nghiÖp tÝnh theo gi¸ trÞ quyÕt ®o¸n tõng hîp ®ång, kh«ng ph©n biÖt

sè lÇn chi tr¶.

Thu nhËp vÒ tróng thëng xæ sè tÝnh theo tõng lÇn më vµ nhËn gi¶i

thëng.

ThuÕ suÊt ®èi víi thu nhËp kh«ng th¬ng xuyªn

ThuÕ suÊt 5% trªn tæng thu nhËp ¸p dông ®èi víi:

Thu nhËp vÒ chuyÓn giao c«ng nghÖ trªn 2 triÖu ®ång/ lÇn

Thu nhËp vÒ quµ biÕu, quµ tÆng b»ng hiÖn vËt tõ níc ngoµi chuyÓn vÒ trªn

2 triÖu ®ång/lÇn.

ThuÕ suÊt 10% trªn tæng sè thu nhËp ¸p dông ®èi víi thu nhËp vÒ tróng

thëng xæ sè trªn 12,5 triÖu ®ång/ lÇn.

Thu nhËp kh«ng thêng xuyªn ¸p dông biÓu thuÕ lòy tiÕn tõng phÇn,trõ

thuÕ suÊt quy ®Þnh ë 2 môc trªn:

BiÓu 3: ThuÕ thu nhËp kh«ng thêng xuyªn

BËc Thu nhËp b×nh qu©n th¸ng/ ngêi ThuÕ suÊt(%)

1 ®Õn 2.000 0

2 Trªn 2.000 ®Õn 4.000 5

3 Trªn 4.000 ®Õn 10.000 10

4 Trªn 10.000 ®Õn 20.000 15

5 Trªn 20.000 ®Õn 30.000 20




16

6 Trªn 30.000 30

ThuÕ thu nhËp thùc hiÖn theo nguyªn t¾c khÊu trõ t¹i nguån. Tæ chøc, ç

nh©n chi tr¶ thu nhËp cã nghÜa vô khÊu trõ tiÒn thuÕ thu nhËp ®Ó nép vµo ng©n

s¸ch nhµ níc tríc khi chi tr¶ thu nhËp cho ç nh©n.

Çc trêng hîp kh¸c, c¬ quan thuÕ tæ chøc trùc tiÕp thu.

1.1.3.4. ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt

ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt lµ lo¹i thuÕ gi¸n thu, thuÕ ®îc thu ®èi víi mét sè

mÆt hµng ®· ®îc liÖt kª vµo danh môc. ThuÕ ®· ®îc gép vµo trong gi¸ b¸n do

ngêi tiªu thô ph¶i g¸nh chÞu khi mua hµng, nhng ®îc thu qua çc c¬ së ( tæ

chøc, ç nh©n ) co s¶n xuÊt çc mÆt hµng thuéc diÖn chÞu thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt.

Môc ®Ých cña thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt: §©y lµ nguån thu quan träng cña nhµ

níc, nã cã t¸c dông ®iÒu tiÕt thu nhËp, ®IÒu tiÕt h¹n chÕ s¶n xuÊt kinh doanh,

tiªu dïng mét sè mÆt hµng co tÝnh chÊt xa xØ, cã h¹i cho søc khoÎ.

§èi tîng chÞu thuÕ ( ®îc quy ®Þnh t¹i ®iÒu 1, LuËt thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt

ngay 20/5/1998).

Hµng ho¸, dÞch vô sau ®©y lµ ®èi tîng chÞu thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt.

Hµng ho¸:

Thuèc l¸ ®iÕu, x× gµ; Rîu; ¤ t« díi 24 chç ngåi; X¨ng çc lo¹i, nap-ta(

maphtha), chÕ phÈm t¸i hîp ( reformade component ) vµ chÕ phÈm kh¸c ®Ó pha

chÕ x¨ng; §iÒu hoµ nhiÖt ®é c«ng suÊt tõ 90.000 BTU trë xuèng; bµi l¸; vµng

m·; hµng m·.

DÞch vô:

Kinh doanh vò trêng, m¸t xa, ka-ra-«-kª

Kinh doanh çc ca-si-n« (casino), trß ch¬I b»ng m¸y gi¾c-pèt(jackpot);

Kinh doanh vÐ ®Æt cîc ®ua ngùa, ®ua xe;

Kinh doanh g«n (golf), b¸n thÎ héi viªn, vÐ ch¬i g«n.





17

§èi tîng nép thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt lµ çc tæ chøc, ç nh©n (gäi chung lµ

c¬ së) s¶n xuÊt, nhËp khÈu hµng ho¸ vµ kinh doanh dÞch vô thuéc ®èi tîng chÞu

thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt.

C¨n cø tÝnh thuÕ tiªu thô ®Æc biªt

C¨n cø tÝnh thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt lµ gi¸ tÝnh thuÕ cña hµng ho¸, dÞch vô

chÞu thuÕ vµ thuÕ suÊt.

Gi¸ tÝnh thuÕ:

§èi víi hµng ho¸ s¶n xuÊt trong níc lµ gi¸ do c¬ së s¶n xuÊt b¸n ra t¹i

n¬i s¶n xuÊt cha cã thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt.

§èi víi hµng ho¸ nhËp khÈu lµ gi¸ tÝnh thuÕ nhËp khÈu céng thuÕ nhËp

khÈu.

§èi víi hµng ho¸ gia c«ng lµ gi¸ tÝnh thuÕ cña hµng ho¸ s¶n xuÊt cïng lo¹i

hoÆc t¬ng ®¬ng t¹i cïng thêi ®IÓm giao hµng.

§èi víi dÞch vô gi¸ cung øng dÞch vô cha cã thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt.

§èi víi hµng ho¸ dÞch vô ®Ó trao ®æi hoÆc tiªu dïng néi bé, biÕu, tÆng lµ

gi¸ tÝnh thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt cña hµng ho¸, dÞch vô cïng lo¹i hoÆc t¬ng ®¬ng

t¹i thêi ®iÓm ph¸t sinh ho¹t ®éng nµy.

§èi víi rîu s¶n xuÊt trong níc, kinh doanh ca-si-n«, trß ch¬I b»ng m¸y

gi¾c- p«t, kinh doanh g«n, gi¸ tÝnh thuÕ do chÝnh phñ quy ®Þnh cô thÓ.

ThuÕ suÊt tiªu thô ®Æc biÖt ®èi víi hµng ho¸, dÞch vô ®îc quy ®Þnh theo

BiÓu thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt

X¸c ®Þnh sè thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt ph¶i nép:

ThuÕ tiªu thô;®Æc biÖt ph¶i nép = Gi¸ trÞ doanh thu cña;hµng ho¸ thuéc diÖn chÞu; thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt x ThuÕ suÊt thuÕ;tiªu thô ®Æc biÖt

C¬ së s¶n xuÊt, nhËp khÈu hµng ho¸, kinh doanh dÞch vô chÞu thuÕ tiªu thô

®Æc biÖt cã tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn kª khai ®Çy ®ñ, ®óng thêi gian quy ®Þnh, ®óng




18

mÉu tê khai theo híng dÉn cña Bé tµi chÝnh vµ chÞu trach nhiÖm vÒ tÝnh chÝnh

x¸c cña viÖc kª khai.

Nép thuÕ:

C¬ së s¶n xuÊt hµng ho¸, kinh doanh dÞch vô chÞu thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt

ph¶i nép thuÕ vµo ng©n s¸ch nhµ níc t¹i n¬i s¶n xuÊt, kinh doanh theo th«ng

b¸o nép thuÕ cña c¬ quan thuÕ. Thêi h¹n nép thuÕ cña th¸ng ®îc ghi trong

th«ng b¸o thuÕ chËm nhÊt kh«ng qu¸ 20 ngµy cña th¸ng tiÕp theo.

C¬ së nhËp khÈu hµng ho¸ chÞu thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt ph¶i nép thuÕ theo

tõng lÇn nhËp khÈu. Thêi h¹n th«ng b¸o vµ thêi h¹n nép thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt

®èi víi hµng ho¸ nhËp khÈu thùc hiÖn theo thêi h¹n th«ng b¸o vµ nép thuÕ nhËp

khÈu.

Võa qua Quèc héi ®· ban hµnh LuËt söa ®æi bæ sung mét sè ®iÒu cña LuËt

thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt vµo ngµy 17/6/2003, LuËt nµy cã hiÖu lùc tõ ngay 1/1/2004

trong ®ã cã söa ®æi bæ sung vÒ ®èi tîng chÞu thuÕ vµ thay ®æi møc thuÕ su©t cña

mét sè mÆt hµng chÞu thuÕ tiªu thu ®Æc biÖt, thêi h¹n nép thuÕ,…luËt ®îc híng

dÉn thùc hiÖn chi tiÕt t¹i NghÞ ®Þnh sè149/2003N§ - CP ngµy 04/12/2003 cña

ChÝnh phñ, Th«ng t 119/2003/TT – BTC ngµy 12/12/2003.

1.1.3.5. ThuÕ xuÊt nhËp khÈu

ThuÕ xuÊt khÈu, nhËp khÈu lµ lo¹i thuÕ thu vµo çc mÆt hµng dîc phÐp

xuÊt khÈu, nhËp khÈu.

Môc ®Ých cña thuÕ: t¨ng nguån thu cho ng©n s¸ch nhµ níc, b¶o vÖ hµng

néi ®Þa vµ s¶n xuÊt trong níc, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó s¶n phÈm s¶n xuÊt trong níc cã

thÓ xuÊt khÈu víi gi¸ ®ñ c¹nh tranh.

§èi tîng chÞu thuÕ :

Lµ hµng ho¸ ®îc phÐp xuÊt khÈu, nhËp khÈu qua cña khÈu biªn giíi Viªt

Nam, kÓ c¶ hµng ho¸ tõ thÞ trêng trong níc ®a vµo khu chÕ xuÊt vµ tõ khu

chÕ xuÊt ®a ra thÞ tr¬ng trong níc.




19

Hµng ho¸ xuÊt khÈu, nhËp khÈu cña çc tæ chøc kinh tÕ ViÖt Nam thuéc çc

thµnh phÇn kinh tÕ ®îc phÐp mua b¸n, trao ®æi, vay nî víi níc ngoµi.

Hµng ho¸ xuÊt khÈu, nhËp khÈu cña çc tæ chøc kinh tÕ níc ngoµi, cña

çc h×nh thøc ®Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt Nam.

Hµng ho¸ t¹i hai môc trªn ®ù¬c phÐp xuÊt khÈu vµo çc khu chÕ xuÊt t¹i

ViÖt Nam vµ hµng ho¸ cña çc xÝ nghiÖp trong khu chÕ xuÊt ®îc phÐp nhËp

khÈu vµo thÞ trêng ViÖt Nam.

Hµng ho¸ xuÊt, nhËp khÈu ®Ó lµm hµng mÉu, qu¶ng ço, dù héi chî triÓn

l·m.

Hµng viÖn trî hoµn l¹i vµ kh«ng hoµn l¹i.

Hµng ho¸ vît qóa tiªu chuÈn hµnh lý ®îc miÔn thuÕ mang theo ngêi

cña ç nh©n ngêi ViÖt Nam vµ ngêi níc ngoµi khi xuÊt nhËp c¶nh qua c¶

khÈu, biªn giíi ViÖt Nam.

Hµng lµ quµ biÕu, quµ tÆng vît qua tiªu chuÈn miÔn thuª cña çc tæ chøc,

ç nh©n ë níc ngoµi, ngêi ViÖt Nam ®Þnh c ë níc ngoµi mang hoÆc göi vÒ

cho çc tæ chøc, ç nh©n ë ViÖt Nam vµ ngîc l¹i.

Hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu vît qua tiªu chuÈn miÔn thuÕ cña çc tæ chøc

quèc tÕ, c¬ quan ngo¹i giao níc ngoµi t¹i ViÖt Nam vµ cña ç nh©n ngêi níc

ngoµi lµm viÖc t¹i çc tæ chøc nãi trªn hoÆc çc h×nh thøc ®Çu t níc ngoµi t¹i

ViÖt Nam.

Hµng lµ tµi s¶n di chuyÓn vît qu¸ tiªu chuÈn miÔn thuÕ cña çc tæ chøc, ç

nh©n níc ngoµi xuÊt khÈu qua cöa khÈu, biªn giíi ViÖt Nam do hÕt thêi h¹n c

tró vµ lµm viÖc t¹i ViÖt Nam vµ cña ç nh©n ngêi ViÖt Nam ®îc ChÝnh phñ

ViÖt Nam cho phÐp xuÊt c¶nh ®Ó ®Þnh c ë ngíc ngoµi.

§èi tîng kh«ng chÞu thuÕ:

Hµng vËn chuyÓn qu¸ c¶nh hoÆc mîn ®êng qua biªn giíi ViÖt Nam, hµng

chuyÓn khÈu theo quy ®Þnh cña ChÝnh phñ.

Hµng viÖn trî nh©n ®¹o.




20

Çc tæ chøc, ç nh©n cã hµng ho¸ thuéc ®èi tîng chÞu thuÕ, khi xuÊt khÈu,

nhËp khÈu ®Òu ph¶i nhËp thuÕ xuÊt khÈu thuÕ nhËp khÈu.

C¨n cø tÝnh thuÕ xuÊt khÈu, nhËp khÈu:

Sè lîng tõng mÆt hµng ghi trong tê khai hµng xuÊt khÈu c¨n cø trªn hîp

®ång ngo¹i th¬ng vµ kÕt qu¶ kiÓm ho¸ hµng xuÊt nhËp khÈu.

Gi¸ tÝnh thuÕ: ®îc x¸c ®Þnh theo gi¸ ghi trªn hîp ®ång mua b¸n cã ®ñ

chøng tõ hîp lÖ vµ thanh to¸n qua ng©n hµng.

§èi víi hµng xuÊt khÈu, gi¸ tÝnh thuÕ lµ gi¸ b¸n t¹i cöa khÈu (gi¸ FOB)

kh«ng bao gåm phÝ vËn t¶I (F), phÝ b¶o hiÓm (I) tõ cöa khÈu ®i tíi cöa khÈu ®Õn.

§èi víi hµng nhËp khÈu, gi¸ tÝnh thuÕ lµ gi¸ thùc tÕ mua t¹i cöa khÈu nhËp

(gi¸ CIF) gåm c¶ chi phÝ b¶o hiÓm tõ cöa khÈu ®i tíi cöa khÈu nhËp.

CIF = C (gi¸ FOB cña hµng ho¸) + I + F

ThuÕ suÊt cña mÆt hµng: ®îc quy ®Þnh cô thÓ t¹i çc biÓu thuÕ xuÊt khÈu,

nhËp khÈu.

X¸c ®Þnh sè thuÕ suÊt nhËp khÈu: ThuÕ xuÊt khÈu;nhËp khÈu;ph¶i nép = Sè lîng tõng;mÆt hµng xuÊt khÈu;nhËp khÈu x Gi¸ tÝnh;thuÕ x ThuÕ suÊt thuÕ;xuÊt khÈu;nhËp khÈu

1.1.4. §Æc ®iÓm h¹ch to¸n thuÕ

Trong kú kÕ to¸n, çc doanh nghiÖp ph¶i cã nghÜa vô thanh to¸n víi nhµ

níc vÒ çc kho¶n ph¶i nép trong ®ã cã çc lo¹i thuÕ. H¹ch to¸n thanh to¸n víi

nhµ níc ph¶i thùc hiÖn ®îc çc nhiÖm vô h¹ch to¸n sau:

- TÝnh, kª khai ®óng çc kho¶n thuÕ, çc kho¶n ph¶i nép kh¸c cho nhµ

níc theo ®óng chÕ ®é quy ®Þnh.

- Ph¶n ¸nh kÞp thêi sè tiÒn cña çc kho¶n ph¶i nép t¹m thêi kª khai hoÆc

sè chÝnh thøc theo møc duyÖt cña c¬ quan thuÕ, tµi chÝnh trªn hÖ th«ng

b¶ng kª khai, sæ chi tiÕt çc kho¶n thanh to¸n vµ hÖ thèng ghi nhËt ký,

sæ çi tæng hîp.




21

- Gi¸m ®èc t×nh h×nh thùc hiÖn nghÜa vô nhµ níc ®Ó ®¶m b¶o nép ®óng,

nép ®ñ, nép kÞp thêi çc kho¶n ph¶i nép. Kª khai chÝnh x¸c khèi lîng

s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô thuéc ®èi tîng trî gi¸ cña nhµ níc.

Trêng hîp nép çc kho¶n b»ng ngo¹i tÖ th× viÖc ghi sæ tiÕn hµnh trªn c¬

së quy ®æi mét sè ngo¹i tÖ thµnh VN§ theo tû gi¸ thùc tÕ ë thêi ®iÓm nép.

§Ó h¹ch to¸n thuÕ vµ çc kho¶n ph¶i nép nhµ níc , kÕ to¸n sö dông tµi

kho¶n 333-thuÕ vµ çc kho¶n ph¶i nép nhµ níc.

Çc sæ s¸ch, chøng tõ phôc vô cho kÕ to¸n thuÕ : Sæ Çi tµi kho¶n 333, sæ

chi tiÕt theo dâi çc lo¹i thuÕ, çc ho¸ ®¬n , b¶ng khai thuÕ...

Sau ®©y lµ çch thøc h¹ch to¸n mét sè lo¹i thuÕ thêng ¸p dông trong çc

doanh nghiÖp.

1.1.4.1. H¹ch to¸n thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng

* H¹ch to¸n thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ

Tµi kho¶n sö dông : TK 133- ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ.

TK 3331- ThuÕ GTGT ph¶i nép.

S¬ ®å 1 : s¬ ®å h¹ch to¸n thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ

TK111,112,331

TK154,632

TK911

TK511

TK111,112,131

TK152,156,211




22

Chó thÝch :

1. Gi¸ trÞ vËt t, hµng ho¸, TSC§, nhËp kho theo gi¸ thùc tÕ cha cã thuÕ GTGT ®Çu vµo. 2. ThuÕ GTGT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ. 3. ThuÕ GTGT hµng nhËp khÈu ph¶i nép ng©n s¸ch nhµ níc. 4. Doanh thu b¸n hµng cha cã thuÕ GTGT 5. ThuÕ GTGT ph¶i nép 6. ThuÕ GTGT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ víi thuÕ GTGT ph¶i nép 7. Nép thuÕ GTGT vµo ng©n s¸ch nhµ níc.

* H¹ch to¸n thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp.

Tµi kho¶n sö dông : TK 3331- ThuÕ GTGT ph¶i nép

S¬ ®å 2: S¬ ®å h¹ch to¸n thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp.

TK133

TK3331

TK111,112

(1) (4)

(2)

(6)

(3)

(7)

(5)




23

1.1.4.2. H¹ch to¸n thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp.

Tµi kho¶n sö dông : TK 3334-ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp.

S¬ ®å 3 :S¬ ®å h¹ch to¸n thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp.

(2) (1)

Chó thÝch : 1. X¸c ®Þnh sè thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ph¶i nép. 2. Nép thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp.

Chó thÝch : 1.Gi¸ trÞ vËt t, hµng ho¸, TSC§ nhËp kho cã thuÕ GTGT ®Çu vµo. 2. Doanh thu b¸n hµng, dÞch vô cã thuÕ GTGT ph¶i nép. 3. ThuÕ GTGT ph¶i nép ng©n s¸ch nhµ níc. 4. Nép thuÕ GTGT vµo ng©n s¸ch nhµ níc.

TK111,112,331

TK152,156,211

TK154,632

TK911

TK511

TK111,112,131

TK111,112

TK3331

TK642.5

(1) (2)

(4)

(3)

TK111,112

TK3334

TK421




24

1.1.4.3. H¹ch to¸n thuÕ thu nhËp ç nh©n.

Tµi kho¶n sö dông : TK3338 – Çc lo¹i thuÕ kh¸c.

S¬ ®å 4 : S¬ ®å h¹ch to¸n thu thu nhËp ç nh©n.

Chó thÝch : 1. X¸c ®Þnh thuÕ thu nhËp ç nh©n ph¶i nép trõ thu nhËp ph¶i tr¶ ngêi lao ®éng. 2. Nép hé thu thu nhËp ç nh©n cho ngêi lao ®éng 3. Nép thu thu nhËp ç nh©n vµo ng©n s¸ch. 4. Thu tiÒn nép thuÕ hé ngêi lao ®éng.

1.1.4.4. H¹ch to¸n thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt.

Tµi kho¶n sö dông : TK 3332.

S¬ ®å 5 : S¬ ®å h¹ch to¸n thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt.

TK 111,112 TK 3333 TK 511,512 TK 111,112,331

TK 151,152,

153,156,211

(4) (2) (1)

(3)

(3) TK1388

TK111,112

TK3338

TK334

(2) (4)

(1)




25

Chó thÝch : 1. X¸c ®Þnh doanh thu hµng ho¸ dÞch vô chÞu thuÕ tiªu ®Æc biÖt. 2. Thu tiªu thô ®Æc biÖt hµng ho¸ dÞch vô b¸n ra. 3. Thu tiªu thô ®Æc biÖt ph¶i nép cña hµng nhËp khÈu. 4. Nép thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt.

1.1.4.5. H¹ch to¸n thuÕ xuÊt nhËp khÈu.

Tµi kho¶n sö dông :

TK 3333- ThuÕ xuÊt nhËp khÈu.

* H¹ch to¸n thuÕ nhËp khÈu.

-

1.2. KiÓm to¸n thuÕ trong kiÓm to¸n b¸o ço tµi chÝnh

1.2.1. LËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n

LËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n lµ kh©u rÊt quan träng trong mäi cuéc kiÓm to¸n

bëi ®ã chÝnh lµ nh÷ng c¬ së ®Ó cuéc kiÓm to¸n cã thÓ diÔn ra mét çch cã hiÖu

qu¶. V× vËy, ®©y lµ yªu cÇu b¾t buéc ®èi víi tÊt c¶ çc cuéc kiÓm to¸n.

1.2.1.1. LËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n tæng thÓ

Tríc hÕt kiÓm to¸n cÇn ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng chÊp nhËn kiÓm to¸n. KiÓm

to¸n viªn ph¶i ®¸nh gi¸ viÖc chÊp nhËn mét kh¸ch hµng míi hay tiÕp tôc kiÓm

to¸n cho mét kh¸ch hµng cò cã lµm t¨ng rñi ro trong ho¹t ®éng cña kiÓm to¸n

viªn hay lµm tæn h¹i ®Õn uy tÝn cña C«ng ty kiÓm to¸n hay kh«ng. §Ó lµm ®îc

®iÒu nµy, kiÓm to¸n viªn ph¶i xem xÐt tíi:

TK 111,112 TK 3333

TK 151,152,156,211

(1) (2)

Chó thÝch 1. X¸c ®Þnh sè thuÕ nhËp khÈu ph¶i nép. 2. Nép thuÕ nhËp khÈu.




26

HÖ thèng kiÓm to¸n chÊt lîng: cÇn ®¶m b¶o tÝnh ®éc lËp cña kiÓm to¸n

viªn vµ kh¶ n¨ng phôc vô kh¸ch hµng mét çch tèt nhÊt, xem xÐt tíi tÝnh liªm

chÝnh cña ban gi¸m ®èc kh¸ch hµng, liªn l¹c víi kiÓm to¸n viªn tiÒn nhiÖm. §Ó

biÕt ®îc thªm th«ng tin cÇn quan t©m, kiÓm to¸n viªn cÇn nhËn diÖn lÝ do kiÓm

to¸n cña kh¸ch hµng v× ®iÒu nµy ¶nh hëng tíi sè lîng b»ng chøng cÇn thu

nhËp vµ møc ®é chÝnh x¸c cña çc kiÓm to¸n viªn ®a ra trong b¸o ço kiÓm

to¸n. ViÖc nhËn diÖn lý do ®îc thùc hiÖn b»ng pháng vÊn, kinh nghiÖm hoÆc

t×m hiÓu suèt qu¸ tr×nh thùc hiÖn kiÓm to¸n.

C«ng ty cÇn lùa chän ®éi ngò kiÓm to¸n viªn thÝch hîp. Nhãm kiÓm to¸n

ph¶i cã nh÷ng ngêi cã kh¶ n¨ng gi¸m s¸t çc nh©n viªn míi cha cã kinh

nghiÖm. §ång thêi hä còng lµ nh÷ng ngêi am hiÓu vÒ lÜnh vùc kinh doanh cña

kh¸ch hµng hoÆc ®· cã kinh nghiÖm trong viÖc kiÓm to¸n ®èi víi kh¸ch hµng ®ã.

§©y lµ vÊn ®Ò quan träng v× chÊt lîng cña kiÓm to¸n viªn ¶nh hëng rÊt lín ®Õn

chÊt lîng c«ng viÖc kiÓm to¸n.

TiÕp theo, hîp ®ång kiÓm to¸n ®îc thiÕt lËp. Trong ®ã cÇn x¸c ®Þnh môc

tiªu, ph¹m vi kiÓm to¸n, quyÒn vµ tr¸ch nhiÖm cña mçi bªn, h×nh thøc b¸o ço,

thêi h¹n thùc hiÖn, çc ®iÒu kho¶n vÒ phÝ kiÓm to¸n vµ xö lý khi tranh chÊp hîp

®ång.

Khi hîp ®ång ®· ®îc ký kÕt, c«ng viÖc lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n sÏ ®îc

b¾t ®Çu.

Thu nhËp th«ng tin c¬ së

KiÓm to¸n viªn ph¶i thu thËp nh÷ng hiÓu biÕt vÒ ngµnh nghÒ kinh doanh,

c«ng viÖc kinh doanh cña kh¸ch hµng, hÖ thèng kÕ to¸n vµ hÖ thèng kiÓm to¸n

néi bé, çc bªn liªn quan ®Ó ®¸nh gi¸ rñi ro vµ lªn kÕ ho¹ch kiÓm to¸n. §©y lµ

nh÷ng th«ng tin ban ®Çu gióp cho kiÓm to¸n viªn cã nh÷ng hiÓu biÕt vÒ ®¬n vÞ

®îc kiÓm to¸n, tõ ®ã cã thÓ ®a ra nh÷ng ®¸nh gi¸, nhËn xÐt thÝch hîp vÒ rñi ro,

x¸c ®Þnh møc sai sãt träng yÕu cña doanh nghiÖp. ViÖc thu thËp th«ng tin c¬ së

cã thÓ ®îc thùc hiÖn b»ng çc çch: T×m hiÓu vÒ ngµnh nghÒ kinh doanh cña




27

kh¸ch hµng, çc s¶n phÈm s¶n xuÊt kinh doanh, tõ ®ã biÕt ®îc çc ®Æc thï cña

doanh nghiÖp, çc chÝnh s¸ch ph¸p luËt ¶nh hëng ®Õn doanh nghiÖp. Riªng ®èi

víi thuÕ ta cã thÓ hiÓu ®îc çc chÝnh s¸ch vÒ thuÕ mµ doanh nghiÖp ph¶i ¸p

dông ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh. KiÓm to¸n viªn sÏ xem xÐt l¹i kÕt qu¶ cña

cuéc kiÓm to¸n tríc vµ hå s¬ kiÓm to¸n chung. Qua ®ã kiÓm to¸n viªn cã thÓ

t×m thÊy nh÷ng th«ng tin h÷u Ých vÒ sè liÖu vµ sù biÕn ®éng cña chóng trªn çc

b¸o ço tµi chÝnh ®îc kiÓm to¸n. KiÓm to¸n viªn còng thÊy ®îc nh÷ng rñi ro

thêng gÆp ®èi víi doanh nghiÖp ®Ó cã thÓ x¸c ®Þnh ®îc híng kiÓm to¸n hîp

lý. Th«ng qua tham quan nhµ xëng kiÓm to¸n viªn sÏ cã nh÷ng nhËn ®Þnh ban

®Çu vÒ phong çch qu¶n lý cña Ban gi¸m ®èc, tÝnh hÖ thèng trong viÖc tæ chøc,

s¾p ®Æt c«ng viÖc. KiÓm to¸n viªn còng cÇn nhËn diÖn ®îc çc bªn h÷u quan ®Ó

bíc ®Çu dù ®o¸n vÒ vÊn ®Ò ph¸t sinh víi çc bªn h÷u quan ®Ó ho¹ch ®Þnh kÕ

ho¹ch kiÓm to¸n thÝch hîp. NÕu lÜnh vùc kinh doanh cña ®¬n vÞ lµ ®Æc thï, kiÓm

to¸n viªn cÇn sö dông ®Õn ý kiÕn cña çc chuyªn gia ®Ó ®¶m b¶o viÖc kiÓm to¸n

diÔn ra hiÖu qu¶.

Thu thËp th«ng tin vÒ nghÜa vô ph¸p lý cña kh¸ch hµng

Nh÷ng th«ng tin nµy sÏ ®îc thu thËp sau khi ®· thu thËp th«ng tin c¬ së,

chóng gióp cho kiÓm to¸n viªn n¾m b¾t ®îc nh÷ng th«ng tin vÒ mÆt ph¸p lý ¶nh

hëng ®Õn çc mÆt ho¹t ®éng kinh doanh vµ ®îc thu thËp th«ng qua qu¸ tr×nh

tiÕp xóc víi Ban Gi¸m ®èc C«ng ty kh¸ch hµng. Çc th«ng tin bao gåm: GiÊy

phÐp thµnh lËp vµ §iÒu lÖ C«ng ty, çc B¸o ço tµi chÝnh, B¸o ço kiÓm to¸n,

thanh tra hay kiÓm tra cña n¨m hiÖn hµnh hay trong vµi n¨m tríc, biªn b¶n çc

cuéc häp cæ ®«ng, héi ®ång qu¶n trÞ vµ Ban gi¸m ®èc, còng nh çc hîp ®ång,

cam kÕt quan träng.

Thùc hiÖn çc thñ tôc ph©n tÝch

Khi ®· cã ®îc çc th«ng tin c¬ së vµ th«ng tin vÒ nghÜa vô ph¸p lý cña

kh¸ch hµng, kiÓm to¸n viªn tiÕn hµnh thùc hiÖn çc thñ tôc ph©n tÝch ®èi víi çc

th«ng tin ®· thu thËp ®Ó hç trî cho viÖc lËp kÕ ho¹ch vÒ b¶n chÊt, thêi gian vµ néi




28

dung çc thñ tôc kiÓm to¸n sÏ ®îc sö dông cho viÖc lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n.

KiÓm to¸n viªn thêng sö dông 2 lo¹i thñ tôc ph©n tÝch c¬ b¶n:

Ph©n tÝch ngang: lµ viÖc ph©n tÝch dùa trªn c¬ së so s¸nh çc trÞ sè cña

cïng mét chØ tiªu trªn B¸o ço tµi chÝnh

Ph©n tÝch däc: lµ viÖc ph©n tÝch dùa trªn c¬ së so s¸nh çc tû lÖ t¬ng quan

cña çc chØ tiªu vµ kho¶n môc kh¸c nhau trªn B¸o ço tµi chÝnh

§Ó t×m ra çc xu híng biÕn ®éng vµ çc thay ®æi cã tÝnh chÊt bÊt thêng

kiÓm to¸n viªn sÏ tiÕn hµnh ph©n tÝch:

Ph©n tÝch s¬ bé B¸o ço tµi chÝnh:

- So s¸nh sè liÖu n¨m nay víi sè liÖu n¨m tríc trªn çc b¸o ço tµi chÝnh,

ph©n tÝch çc tû suÊt vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n…

- So s¸nh sè thuÕ trong kú (thuÕ ®Çu vµo, ®Çu ra, ®îc hoµn l¹i, ph¶i nép,

®· nép,…) víi sè thuÕ n¨m tríc ®Ó t×m ra çc biÕn ®éng bÊt thêng. Tuy nhiªn

kiÓm to¸n viªn ph¶i ®Æt çc biÕn ®éng trong mèi t¬ng quan víi nh÷ng thay ®æi

cña doanh thu, dÞch vô mua vµo…

- So s¸nh sè thuÕ ph¶i nép cña doanh nghiÖp víi çc doanh nghiÖp cã ®iÒu

kiÖn t¬ng tù (vÒ ngµnh nghÒ, ®iÒu kiÖn kinh doanh…)

- So s¸nh çc tû suÊt: ThuÕ GTGT ®Çu ra

, ThuÕ GTGT ®Çu vµo

, Doanh thu chÞu thuÕ GTGT Gi¸ trÞ hµng mua chÞu thuÕ GTGT

ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt ,… víi çc møc thuÕ suÊt ®Ó xem cã çc

chªnh lÖch bÊt thêng kh«ng Doanh thu hµng chÞu thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt

§¸nh gi¸ träng yÕu vµ rñi ro

Víi nh÷ng th«ng tin thu thËp tõ 3 bíc trªn kiÓm to¸n viªn sÏ cã c¨n cø ®Ó

®¸nh gi¸, nhËn xÐt vÒ träng yÕu vµ rñi ro nh»m ®a ra kÕ ho¹ch thÝch hîp. §©y lµ

thñ tôc phøc t¹p vµ hÕt søc quan träng ¶nh hëng lín tíi hiÖu qu¶ cña c«ng viÖc

kiÓm to¸n.




29

KiÓm to¸n viªn ph¶i ®¸nh gi¸ ®îc møc träng yÕu cho toµn bé B¸o ço tµi

chÝnh vµ ph©n bæ møc ®¸nh gi¸ ®ã cho tõng kho¶n môc trªn B¸o ço tµi chÝnh.

Møc íc lîng ban ®Çu vÒ tÝnh träng yÕu chÝnh lµ nh÷ng sai sãt cã thÓ chÊp

nhËn ®îc ®èi víi toµn bé B¸o ço tµi chÝnh. KiÓm to¸n viªn cÇn ph©n bæ møc

íc lîng nµy cho tõng kho¶n môc trªn B¸o ço tµi chÝnh ®ã còng chÝnh lµ sai sè

cã thÓ chÊp nhËn ®îc ®èi víi tõng kho¶n môc. ViÖc ph©n bæ gióp cho kiÓm to¸n

viªn x¸c ®Þnh ®îc sè lîng b»ng chøng kiÓm to¸n thÝch hîp ph¶i thu thËp ®èi

víi tõng kho¶n môc víi chi phÝ thÊp nhÊt cã thÓ mµ vÉn ®¶m b¶o tæng hîp çc

sai sãt trªn B¸o ço tµi chÝnh kh«ng vît qu¸ møc íc lîng ban ®Çu vÒ tÝnh

träng yÕu. C¬ së ®Ó tiÕn hµnh ph©n bæ lµ b¶n chÊt cña çc kho¶n môc, rñi ro tiÒm

tµng vµ rñi ro kiÓm so¸t ®îc ®¸nh gi¸ s¬ bé ®èi víi kho¶n môc, kinh nghiÖm

kiÓm to¸n cña çc kiÓm to¸n viªn vµ chi phÝ kiÓm to¸n ®èi víi tõng kho¶n môc.

KiÓm to¸n viªn cÇn x¸c ®Þnh ®îc rñi ro mong muèn, rñi ro cè h÷u vµ

kiÓm so¸t tõ ®ã ®Ó tÝnh ®îc rñi ro ph¸t hiÖn.

Trong khi thùc hiÖn ®¸nh gi¸ rñi ro ®èi víi kiÓm to¸n thuÕ, chóng ta cÇn

t©m tíi çc sai sãt thêng gÆp ®èi víi tµi kho¶n nµy nh sau:

- ThuÕ vµ çc kho¶n ph¶i nép Nhµ Níc thêng bÞ ghi gi¶m trªn B¸o ço

tµi chÝnh nhng l¹i bÞ ghi t¨ng trong qu¸ tr×nh h¹ch to¸n vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm

hoÆc chi phÝ lu th«ng.

- Mét sè kho¶n thuÕ thêng bÞ ph©n lo¹i sai hoÆc tr×nh bµy sai lÖch

- ThuÕ bÞ doanh nghiÖp tÝnh sai do ¸p dông thuÕ suÊt sai mét çch v« t×nh

hoÆc cè ý.

Rñi ro cô thÓ ®èi víi tõng kho¶n thuÕ sÏ ®îc tr×nh bµy trong qu¸ tr×nh

thùc hiÖn kiÓm to¸n thuÕ.

1.2.1.2. LËp ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n

Ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n lµ nh÷ng dù kiÕn chi tiÕt vÒ çc c«ng viÖc kiÓm

to¸n, thêi gian hoµn thµnh vµ sù ph©n c«ng c«ng viÖc gi÷a çc kiÓm to¸n viªn

còng nh dù kiÕn vÒ nh÷ng t liÖu, th«ng tin liªn quan cÇn sö dông vµ thu thËp.




30

Träng t©m cña ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n çc thñ tôc kiÓm to¸n ®îc thùc hiÖn ®èi

víi bé phËn hay kho¶n môc ®îc kiÓm to¸n.

Ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n cña hÇu hÕt çc cuéc kiÓm to¸n ®îc thiÕt kÕ

thµnh 3 phÇn: tr¾c nghiÖm c«ng viÖc, tr¾c nghiÖm ph©n tÝch, tr¾c nghiÖm trùc

tiÕp sè d. Çc thñ tôc kiÓm to¸n ë çc h×nh thøc tr¾c nghiÖm sÏ ®îc kÕt hîp vµ

s¾p xÕp l¹i theo mét ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n ®îc thiÕt kÕ cho tõng chu tr×nh

hoÆc tõng tµi kho¶n ®Ó ®¸p øng ®îc çc môc tiªu kiÓm to¸n cña tõng kho¶n

môc. Ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n thuÕ ®îc thiÕt kÕ bao gåm:

Çc tµi liÖu yªu cÇu kh¸ch hµng chuÈn bÞ

- Sæ çi tµi kho¶n 333

- Sæ chi tiÕt cña çc tµi kho¶n chi tiÕt 3331, 3332, … (nÕu cã)

- Tê khai thuÕ theo mÉu cña c¬ quan thuÕ

- Biªn b¶n quyÕt to¸n thuÕ çc n¨m tríc

- Çc tµi liÖu kh¸c liªn quan

Çc v¨n b¶n vÒ thuÕ ¸p dông riªng ®èi víi ®¬n vÞ: quyÕt ®Þnh vÒ miÔn,

gi¶m thuÕ,…

Çc chøng tõ liªn quan

Môc tiªu kiÓm to¸n

Nh ®· tr×nh bµy ë phÇn trªn, môc tiªu kiÓm to¸n thuÕ híng tíi bao gåm:

tÝnh hiÖn h÷u, tÝnh ®Çy ®ñ, tÝnh tu©n thñ, tÝnh chÝnh x¸c, tÝnh tr×nh bµy

Çc thñ tôc kiÓm to¸n ¸p dông

Çc thñ tôc kiÓm to¸n sÏ ®îc kÕt hîp theo nh÷ng tr×nh tù nhÊt ®Þnh ®Ó

®¶m b¶o tho¶ m·n ®îc çc môc tiªu kiÓm to¸n.

1.2.2. Thùc hiÖn kÕ ho¹ch kiÓm to¸n

Thùc hiÖn kÕ ho¹ch kiÓm to¸n lµ qu¸ tr×nh sö dông çc ph¬ng ph¸p kü

thuËt kiÓm to¸n thÝch øng víi tõng ®èi tîng kiÓm to¸n cô thÓ ®Ó thu nhËp b»ng

chøng kiÓm to¸n.




31

§©y lµ mét qu¸ tr×nh chñ ®éng thùc hiÖn çc kÕ ho¹ch vµ ch¬ng tr×nh

kiÓm to¸n kÕt hîp víi kh¶ n¨ng cña kiÓm to¸n viªn ®Ó cã nh÷ng kÕt luËn x¸c

®¸ng vÒ møc ®é trung thùc vµ hîp lý cña B¸o ço tµi chÝnh.

Ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n thuÕ ®a ra chØ lµ nh÷ng chØ dÉn híng ®i cho

kiÓm to¸n viªn trong viÖc thùc hiÖn kiÓm to¸n, çc kÕt qu¶ ®¹t ®îc cßn phô

thuéc vµo tr×nh ®é hiÓu biÕt vµ nh÷ng xÐt ®o¸n chñ quan cña kiÓm to¸n viªn.

Ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n lµ s¶n phÈm ®îc lËp tõ nh÷ng hiÓu biÕt tríc khi thùc

hiÖn kiÓm to¸n nªn nã chØ cã tÝnh híng dÉn, khi b¾t tay vµo thùc hiÖn c«ng

viÖc, kiÓm to¸n viªn sÏ b¾t gÆp nh÷ng vÊn ®Ò míi ph¸t sinh, do ®ã cÇn ph¶i t¨ng

cêng hoÆc cã thÓ gi¶m bít çc thñ tôc kiÓm to¸n. VÝ dô: viÖc chän mÉu trong

kiÓm to¸n chi tiÕt, sè mÉu cã thÓ tÝnh ®îc sÏ rÊt nhá, nhng theo xÐt ®o¸n vµ

nhËn ®Þnh cña kiÓm to¸n viªn, cÇn tËp trung vµ më réng mÉu chän, th× kiÓm to¸n

viªn sÏ t¨ng sè mÉu kiÓm to¸n lªn ®Ó t¨ng cêng sù ph¸t hiÖn.

Ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n còng cã thÓ sÏ ph¶i thay ®æi khi thùc hiÖn kiÓm

to¸n nÕu viÖc lËp ch¬ng tr×nh ®ã ®îc ®¸nh gi¸ lµ kh«ng phï hîp trong qu¸

tr×nh thùc hiÖn kiÓm to¸n.

Çc kiÓm to¸n viªn sÏ thùc hiÖn kÕt hîp çc thñ tôc kiÓm to¸n ®èi víi

kiÓm to¸n thuÕ nh sau:

1.2.2.1. Xem xÐt sè d ®Çu kú

§èi chiÕu sè d cuèi kú ph¶n ¸nh trªn sæ s¸ch, B¸o ço tµi chÝnh kú tríc,

víi sè d ®Çu kú ph¶n ¸nh trªn sæ s¸ch, B¸o ço tµi chÝnh kú nµy.

Thu thËp çc biªn b¶n quyÕt to¸n, b¶n x¸c nhËn vÒ thuÕ cña c¬ quan thuÕ

®Ó x¸c ®Þnh sè thuÕ cßn ph¶i nép cña kú tríc theo tõng lo¹i thuÕ: ThuÕ GTGT,

thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp, thuÕ xuÊt nhËp khÈu, thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt. §ång

thêi ®èi chiÕu víi sè d ®Çu kú trªn b¶ng c©n ®èi, víi b¸o ço kÕt qu¶ kinh

doanh vµ sæ s¸ch cña n¨m nay.

NÕu cã sù chªnh lÖch th× ph¶i ®iÒu chØnh theo sè ®· ®îc quyÕt to¸n víi c¬

quan thuÕ.




32

1.2.2.2. Xem xÐt sè ph¸t sinh trong kú

LËp b¶ng tæng hîp sè ph¸t sinh trong kú çc kho¶n thuÕ ph¶i nép, ®èi

chiÕu víi çc n¨m tríc xem cã biÕn ®éng bÊt thêng g× kh«ng, nÕu cã ph¶i ®i

s©u vµo t×m hiÓu nguyªn nh©n.

TiÕp theo thùc hiÖn kiÓm tra ®èi víi çc lo¹i thuÕ:

* ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng:

- ThuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ:

ThuÕ GTGT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ:

KiÓm to¸n viªn thùc hiÖn tÝnh to¸n thuÕ GTGT ®Çu vµo dùa trªn chi phÝ

hµng ho¸ dÞch vô mua vµo ph©n theo çc lo¹i thuÕ suÊt.

KiÓm to¸n viªn thu nhËp: B¶ng kª ho¸ ®¬n, chøng tõ hµng ho¸, dÞch vô

mua vµo, çc ho¸ ®¬n b¸n hµng ho¸, dÞch vô cña ngêi cung cÊp.

KiÓm to¸n viªn thùc hiÖn kiÓm to¸n çc ho¸ ®¬n theo sè mÉu chän cÇn

thiÕt: KiÓm tra, ®èi chiÕu tõ b¶ng kª, tµi kho¶n kÕ to¸n tæng hîp ®Õn çc ho¸ ®¬n

chøng tõ theo çc chØ tiªu gi¸ hµng ho¸ mua vµo cha cã thuÕ vµ thuÕ GTGT ®Çu

vµo ®îc khÊu trõ.

* ThuÕ GTGT ®Çu:

KiÓm to¸n viªn c¨n cø vµo doanh thu chÞu thuÕ GTGT ®· ®îc ph©n lo¹i

theo çc møc thuÕ suÊt ®Ó thùc hiÖn tÝnh to¸n l¹i thuÕ GTGT ®Çu ra.

Thu thËp tê khai thuÕ GTGT, b¶ng kª ho¸ ®¬n chøng tõ hµng ho¸, ®Æc biÖt

b¸n ra, th«ng b¸o nép thuÕ GTGT vµ çc ho¸ ®¬n b¸n hµng.

KiÓm to¸n viªn kiÓm to¸n çc ho¸ ®¬n theo mÉu chän cÇn thiÕt: kiÓm to¸n

viªn tiÕn hµnh ®èi chiÕu çc ho¸ ®¬n víi viÖc ghi chÐp trªn çc sæ chi tiÕt, b¶ng

kª chi tiÕt vµ thuÕ suÊt ¸p dông cho tõng lo¹i hµng ho¸.

TÝnh to¸n sè thuÕ ph¶i nép ng©n s¸ch Nhµ Níc

Sè thuÕ GTGT ph¶i nép = ThuÕ GTGT ®Çu ra - ThuÕ GTGT ®Çu vµo ®îc

khÊu trõ.




33

Trêng hîp hµng ho¸ mua vµo dïng ®ång thêi cho s¶n xuÊt kinh doanh

hµng ho¸ dÞch vô chÞu thuÕ GTGT vµ kh«ng chÞu thuÕ GTGT vµ kh«ng chÞu thuÕ

GTGT th× kiÓm to¸n viªn ph¶i kiÓm tra xem ®¬n vÞ cã h¹ch to¸n riªng thuÕ

GTGT ®Çu vµo kh«ng. NÕu kh«ng h¹ch to¸n riªng ph¶i kiÓm tra viÖc tÝnh to¸n sè

thuÕ GTGT ®îc khÊu trõ vµ kh«ng ®îc khÊu trõ t¬ng øng víi doanh thu tõng

lo¹i ®îc thùc hiÖn trong kú.

KiÓm to¸n viªn cÇn kiÓm tra viÖc h¹ch to¸n cña kÕ to¸n cña quy tr×nh h¹ch

to¸n thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ xem viÖc h¹ch to¸n cã ®óng theo

quy ®Þnh kh«ng.

- ThuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp:

KiÓm to¸n viªn thu nhËp tê khai thuÕ GTGT th«ng b¸o nép thuÕ vµ çc

hµng ho¸ b¸n hµng ho¸ dÞch vô cña ngêi cung cÊp, ho¸ ®¬n nhËp khÈu, ho¸ ®¬n

b¸n hµng cña ®¬n vÞ ®Ó x¸c ®Þnh thuÕ GTGT ph¶i nép (kiÓm to¸n viªn kiÓm to¸n

çc ho¸ ®¬n theo mÉu chän cÇn thiÕt)

Sau khi ®èi chiÕu kiÓm tra, tÝnh to¸n gi÷a ho¸ ®¬n víi çc sæ chi tiÕt, çc

b¶ng kª, kiÓm to¸n viªn x¸c ®Þnh sè thuÕ GTGT ph¶i nép trong kú, kiÓm tra viÖc

thùc hiÖn chÕ ®é kÕ to¸n vµ tr×nh tù h¹ch to¸n kÕ to¸n thuÕ GTGT.

* ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp

KiÓm to¸n viªn sö dông kÕt qu¶ cña viÖc kiÓm to¸n doanh thu vµ chi phÝ ®Ó

tÝnh to¸n thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ph¶i nép trong kú.

KiÓm to¸n viªn cÇn lËp mét b¶ng kª chi tiÕt çc kho¶n phÝ cã thÓ kh«ng

®îc coi lµ hîp ph¸p (khÊu hao vît møc quy ®Þnh, tiÕp kh¸ch, qu¶ng ço vît

møc quy ®Þnh, çc chi phÝ kh«ng ®¶m b¶o vÒ mÆt thñ tôc vµ çc chøng tõ mµ

Nhµ Níc quy ®Þnh…). Tõ kÕt qu¶ ®ã, kiÓm to¸n viªn trao ®æi víi doanh nghiÖp

®Ó dù b¸o cho hä biÕt vÒ kh¶ n¨ng sè ph¸t sinh thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ph¶i

nép sÏ ®îc c¬ quan cã thÈm quyÒn x¸c ®Þnh l¹i theo ®óng quy ®Þnh cña Nhµ

Níc, vµ gîi ý cho doanh nghiÖp sè thuÕ dù phßng ph¶i nép.

* ThuÕ thu nhËp ç nh©n:




34

Thu nhËp møc l¬ng b×nh qu©n vµ çc kho¶n thu nhËp kh¸c cña çc bé

phËn, xem xÐt çch tÝnh l¬ng cña ®¬n vÞ ®Ó t×m ra nh÷ng ngêi cã thu nhËp cao

ph¶i tÝnh thuÕ thu nhËp.

KiÓm to¸n viªn cÇn thu thËp b¶ng tæng hîp ph¶n ¸nh t×nh h×nh thu nép

thuÕ thu nhËp ç nh©n, ®èi chiÕu víi sæ çi vµ B¸o ço tµi chÝnh.

Xem xÐt viÖc tÝnh to¸n cña ®¬n vÞ cã phï hîp víi quy ®Þnh kh«ng, cã tÝnh

®ñ çc thu nhËp ph¶i tÝnh thuÕ kh«ng.

KiÓm tra chän mÉu mét sè ®èi tîng, tÝnh to¸n l¹i sè thuÕ ph¶i nép theo

luËt thuÕ quy ®Þnh vµ so s¸nh víi sè ®· tÝnh to¸n cña ®¬n vÞ.

* ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt:

Dùa trªn kÕt qu¶ kiÓm to¸n ®èi víi thu nhËp chÞu thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt vµ

thuÕ suÊt thuÕ tiªu thô ®èi víi tõng lo¹i mÆt hµng, kiÓm to¸n viªn tiÕn hµnh tÝnh

to¸n l¹i sè thuÕ ph¶i nép, råi so s¸nh víi sè ®· tÝnh cña ®¬n vÞ ®îc tr×nh bµy

trªn sæ çi vµ B¸o ço tµi chÝnh.

KiÓm to¸n viªn thùc hiÖn ®èi chiÕu gi÷a sè ®îc ghi nhËn trªn sæ s¸ch víi

sè trªn b¶ng kª khai thuÕ ®Ó ®¶m b¶o thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt ®· ®îc kª khai ®Çy

®ñ ®óng kú.

* ThuÕ xuÊt nhËp khÈu:

Thu nhËp çc b¶ng kª khai thuÕ víi c¬ quan h¶i quan, th«ng b¸o nép thuÕ

cña c¬ quan thuÕ ®Ó tÝnh ra sè thuÕ ph¶i nép.

KiÓm tra chi tiÕt tõ çc b¶ng kª khai tíi ghi chÐp trªn sæ s¸ch ®Ó ®¶m b¶o

sè thuÕ ph¶i nép ®· ®îc ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ trªn sæ s¸ch kÕ to¸n.

§èi víi kho¶n nép ®ang cã ý kiÕn tranh chÊp (ý kiÕn kh¸c nhau) gi÷a

doanh nghiÖp vµ c¬ quan qu¶n lý Nhµ Níc th× ph¶i nghiªn cøu kü, n¾m v÷ng

çc quy ®Þnh cña Nhµ Níc, ý kiÕn cña doanh nghiÖp, cña c¬ quan Nhµ Níc ®Ó

lµm râ ®óng sai vµ cã ý kiÕn t vÊn cho doanh nghiÖp vµ c¬ quan Nhµ Níc trùc

tiÕp qu¶n lý vµ biÖn ph¸p gi¶i quyÕt.

1.2.2.3. Xem xÐt sè ®· nép Nhµ Níc trong kú b¸o ço




35

LËp b¶ng kª chi tiÕt çc kho¶n ®· nép vÒ thuÕ trong kú b¸o ço

§èi chiÕu sè liÖu gi÷a sæ s¸ch kÕ to¸n (sè ®· ®îc kiÓm tra) víi sè liÖu

trªn B¸o ço tµi chÝnh ®Ó xem cã chªnh lÖch kh«ng, nÕu cã cÇn t×m nguyªn nh©n.

§èi chiÕu sè liÖu trªn víi sè ®· nép trªn biªn b¶n x¸c nhËn cña c¬ quan

qu¶n lý thuÕ.

Thùc hiÖn viÖc kiÓm tra chi tiÕt nép tiÒn: ®èi chiÕu kiÓm tra ghi chÐp sæ

s¸ch víi chøng tõ kÕ to¸n (phiÕu chi, uû nhiÖm chi, giÊy nép tiÒn vµo ng©n s¸ch

Nhµ Níc), nh»m x¸c ®Þnh xem viÖc ghi chÐp cã ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c vµ cã chøng

tõ hîp lÖ chøng minh kh«ng.

Xem xÐt viÖc nép thuÕ cã ®óng thêi h¹n theo quy ®Þnh kh«ng

1.2.2.4. Xem xÐt sè cßn ph¶i nép t¹i thêi ®iÓm cuèi kú

NÕu viÖc kiÓm to¸n sè ph¶i nép ph¸t sinh trong kú, sè ®· thùc hiÖn trong

kú ®· ®îc ®¶m b¶o ®îc yªu cÇu ®óng ®¾n, chÝnh x¸c th× c«ng viÖc cßn l¹i cÇn

lµm lµ chØ kiÓm tra viÖc tÝnh to¸n, c©n ®èi gi÷a sè d ®Çu kú, sè ph¸t sinh trong

kú ®Ó x¸c ®Þnh ®îc ®óng sè cßn ph¶i nép t¹i thêi ®iÓm cuèi kú.

Sau khi ®· thùc hiÖn nh÷ng thñ tôc kiÓm to¸n cÇn thiÕt, kiÓm to¸n viªn sÏ

cã ®îc nh÷ng chªnh lÖch ®èi víi nh÷ng th«ng tin do kh¸ch hµng cung cÊp hoÆc

ph¸t hiÖn. Tõ ®ã tæng hîp, t×m nguyªn nh©n vµ ®a ra híng xö lý thÝch hîp.

1.2.3. KÕt thóc kiÓm to¸n

Víi çc kÕt qu¶ thu ®îc tõ kiÓm to¸n thuÕ, kiÓm to¸n viªn sÏ ®a kÕt qu¶

vµ b»ng chøng vµo hå s¬ kiÓm to¸n, cïng víi kÕt qu¶ cña çc phÇn hµnh kh¸c ®Ó

h×nh thµnh nªn çc kÕt luËn trong B¸o ço kiÓm to¸n.

Tríc khi ®a ra B¸o ço kiÓm to¸n, kiÓm to¸n viªn cÇn thùc hiÖn mét sè

thö nghiÖm bæ sung cã tÝnh chÊt tæng qu¸t:

Xem xÐt çc kho¶n c«ng nî ngoµi dù kiÕn: ®©y lµ çc kho¶n c«ng nî mµ

cho ®Õn thêi ®iÓm kho¸ sæ vÉn cha thÓ x¸c ®Þnh lµ cã ch¾c ch¾n x¶y ra kh«ng

vµ sè tiÒn lµ bao nhiªu, vÝ dô: çc sù kiÖn cha xÐt xö lý do vi ph¹m quyÒn së

h÷u c«ng nghiÖp cña tranh chÊp. nî nµy, kiÓm to¸n viªn cÇn trao ®æi víi çc nhµ




36

qu¶n lý, yªu cÇu hä cung cÊp th gi¶i tr×nh lµ ®· c«ng bè ®Çy ®ñ çc kho¶n c«ng

nî ngoµi dù kiÕn, pháng vÊn çc luËt s, xem xÐt çc biªn b¶n häp gi¸m ®èc, héi

®ång qu¶n trÞ.

Xem xÐt çc sù kiÖn x¶y ra sau ngµy kÕt thóc niªn ®é: cã hai lo¹i sù kiÖn

x¶y ra lµ çc sù kiÖn cã ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn B¸o ço tµi chÝnh ®ßi hái ph¶i

®iÒu chØnh B¸o ço tµi chÝnh lµ sù kiÖn kh«ng ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn B¸o ço

tµi chÝnh nhng cÇn ph¶i c«ng bè trªn ThuyÕt minh b¸o ço tµi chÝnh. KiÓm to¸n

viªn cÇn thùc hiÖn: kiÓm tra toµn bé çc nghiÖp vô x¶y ra t¹i thêi ®iÓm giao cña

çc kú quyÕt to¸n, xem xÐt çc biÖn ph¸p nhµ qu¶n lý ¸p dông ®Ó ®¶m b¶o mäi

sù kiÖn x¶y ra sau ngµy kÕt thóc niªn ®é ®Òu ®îc x¸c minh, ®äc vµ so s¸nh çc

B¸o ço tµi chÝnh ®Þnh kú gÇn nhÊt cña doanh nghiÖp, pháng vÊn çc luËt s…

Xem xÐt vÒ gi¶ ®Þnh ho¹t ®éng liªn tôc: khi kiÓm to¸n nhÊt lµ khi ®¸nh gi¸

kÕt qu¶ c«ng viÖc, kiÓm to¸n viªn cÇn ®Ò pháng kh¶ n¨ng gi¶ ®Þnh ho¹t ®éng liªn

tôc kh«ng ®îc thùc hiÖn, kh¶ n¨ng nµy cã thÓ x¶y ra, kiÓm to¸n viªn cÇn thùc

hiÖn nh÷ng thñ tôc cÇn thiÕt nh»m thu thËp b»ng chøng ®Ó ®¶m b¶o gi¶ ®Þnh nµy

sÏ kh«ng bÞ vi ph¹m (trong vßng 12 th¸ng kÓ tõ ngµy ký B¸o ço). NÕu vÉn cßn

nghi vÊn, kiÓm to¸n viªn sÏ ph¶i xem xÐt ®Õn ThuyÕt minh b¸o ço tµi chÝnh ®Ó

®a ra tõng lo¹i ý kiÕn trong B¸o ço kiÓm to¸n. Khi cÇn thiÕt, kiÓm to¸n viªn

cÇn nªu râ gi¶ ®Þnh ho¹t ®éng liªn tôc cña doanh nghiÖp lµ kh«ng ®óng ®¾n,

chÝnh sù c«ng bè nµy gióp kiÓm to¸n viªn h¹n chÕ ®îc tr¸ch nhiÖm ph¸p lý.

Cuèi cïng, kiÓm to¸n viªn thùc hiÖn ®¸nh gi¸ tæng qu¸t l¹i çc kÕt qu¶ thu

thËp ®îc:

KiÓm to¸n viªn sÏ ¸p dông thñ tôc ph©n tÝch ®Ó ®¸nh gi¸ tÝnh ®ång bé vµ

x¸c thùc cña çc th«ng tin tµi chÝnh thu thËp ®îc gióp kiÓm to¸n viªn ®a ra kÕt

luËn tæng qu¸t vÒ tÝnh trung thùc hîp lý cña toµn bé B¸o ço tµi chÝnh, ®ång thêi

®a vµo ®ã còng chØ ra nh÷ng ®iÓm yªu cÇu kiÓm to¸n viªn ph¶i thùc hiÖn c«ng

viÖc kiÓm to¸n bæ sung.




37

§¸nh gi¸ sù ®Çy ®ñ cña çc b»ng chøng kiÓm to¸n: kiÓm to¸n viªn cÇn rµ

so¸t l¹i çc kÕt luËn kiÓm to¸n, çc b»ng chøng kiÓm to¸n ®· thu thËp tr×nh bµy

trªn giÊy tê lµm viÖc xem chóng cã ®¸p øng ®îc çc môc tiªu kiÓm to¸n ®Ò ra.

Tæng hîp çc sai sãt ph¸t hiÖn ®îc: tõ çc sai sãt ph¸t hiÖn ®îc trong

qu¸ tr×nh kiÓm to¸n, kiÓm to¸n viªn sÏ tæng hîp, ®¸nh gÊnhh tíi B¸o ço tµi

chÝnh, ®Ò nghÞ bót to¸n ®iÒu chØnh. KiÓm to¸n viªn cÇn trao ®æi víi ®¬n vÞ vÒ

viÖc ®iÒu chØnh ®Ó tõ ®ã quyÕt ®Þnh xem cã ®iÒu chØnh kh«ng vµ ¶nh hëng cña

viÖc kh«ng ®iÒu chØnh tíi ý kiÕn cña kiÓm to¸n viªn trong B¸o ço kiÓm to¸n.

Yªu cÇu ®¬n vÞ cung cÊp th gi¶i tr×nh cña ban Gi¸m ®èc, kiÓm tra çc

c«ng bè trong thuyÕt minh B¸o ço tµi chÝnh vµ xem xÐt çc th«ng tin kh¸c trong

b¸o ço thêng niªn.

Sau khi ®· thùc hiÖn çc bíc trªn, kiÓm to¸n viªn sÏ ®a ra ý kiÕn chÝnh

thøc cña m×nh trong B¸o ço kiÓm to¸n. KiÓm to¸n viªn cã thÓ ®a ra mét trong

bèn lo¹i ý kiÕn tuú thuéc vµo kÕt qu¶ cña cuéc kiÓm to¸n.

ý kiÕn chÊp nhËn toµn phÇn: khi kiÓm to¸n viªn cho r»ng B¸o ço tµi

chÝnh ®· ph¶n ¸nh trung thùc vµ hîp lý trªn çc khÝa c¹nh träng yÕu vÒ t×nh h×nh

tµi chÝnh cña ®¬n vÞ vµ phï hîp víi chuÈn mùc hay chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh.

ý kiÕn chÊp nhËn tõng phÇn: khi kiÓm to¸n cho r»ng B¸o ço tµi chÝnh chØ

ph¶n ¸nh trung thùc vµ hîp lý nÕu kh«ng bÞ ¶nh hëng bëi yÕu tè ngo¹i trõ hoÆc

tuú thuéc mµ kiÓm to¸n viªn ®a ra trong B¸o ço kiÓm to¸n.

ý kiÕn b¸c bá: khi cã sù bÊt ®ång nghiªm träng víi Gi¸m ®èc ®¬n vÞ vÒ

viÖc lùa chän vµ ¸p dông chuÈn mùc vµ chÕ ®é kÕ to¸n hay cã sù kh«ng phï hîp

cña çc th«ng tin trong B¸o ço tµi chÝnh, ThuyÕt minh b¸o ço tµi chÝnh.

ý kiÕn tõ chèi: khi ph¹m vi kiÓm to¸n bÞ giíi h¹n nghiªm träng hoÆc thiÕu

th«ng tin liªn quan ®Õn mét sè lîng lín çc kho¶n môc tíi møc kiÓm to¸n viªn

kh«ng thÓ thu thËp ®îc b»ng chøng kiÓm to¸n ®Çy ®ñ vµ thÝch hîp.




38




39

PhÇn II

KiÓm to¸n thuÕ trong kiÓm to¸n b¸o ço tµi chÝnh t¹i

C«ng ty KiÓm to¸n vµ ®Þnh gi¸ ViÖt Nam

2.1 Kh¸i qu¸t vÒ C«ng ty KiÓm to¸n vµ ®Þnh gi¸ ViÖt Nam

2.1.1.LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty kiÓm to¸n vµ ®Þnh gi¸ ViÖt

Nam.

2.1.1.1 Hoµn c¶nh ra ®êi cña c«ng ty cæ phÇn kiÓm to¸n vµ ®Þnh gi¸ ViÖt Nam.

NÒn kinh tÕ níc ta ®ang ph¸t triÓn víi mét tèc ®é rÊt cao, víi nhiÒu ngµnh

nghÒ, lÜnh vùc míi mÎ. Cïng sù ph¸t triÓn ®ã lµ sù ®Çu t m¹nh mÏ kh«ng nh÷ng

cña nh÷ng nhµ ®Çu t trong níc mµ cßn cã c¶ sù ®Çu t cña çc nhµ ®Çu t níc

ngoµi trªn mäi lÜnh vùc. Nhu cÇu tÊt yÕu cña nh÷ng nhµ qu¶n lý, nhµ ®Çu t lµ

®ßi hái nh÷ng th«ng tin tµi chÝnh, kÕ to¸n chÝnh x¸c, kh¸ch quan, kÞp thêi nhÊt

®Ó phôc vô cho nhu cÇu qu¶n lý vµ ®Çu t cña m×nh. M« h×nh çc c«ng ty KiÓm

to¸n ®éc lËp ra ®êi (vµo th¸ng 5/1991) ®· gãp phÇn gióp çc nhµ qu¶n lý, nh÷ng

ngêi quan t©m ®Õn th«ng tin tµi chÝnh kÕ to¸n cã ®îc nh÷ng th«ng tin ®óng

®¾n vµ kh¸ch quan nhÊt phôc vô cho nhu cÇu qu¶n trÞ vµ ®Çu t. Cho ®Õn nay víi

h¬n 14 n¨m h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn, trªn thÞ trêng kiÓm to¸n cña ViÖt Nam

ngµy cµng cã nhiÒu çc c«ng ty KiÓm to¸n ®éc lËp víi nhiÒu h×nh thøc kh¸c

nhau ®îc thµnh lËp, tõ c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n, cho ®Õn c«ng ty cæ phÇn,

c«ng ty hîp danh, c«ng ty 100% vèn níc ngoµi…

C«ng ty cæ phÇn KiÓm to¸n vµ ®Þnh gi¸ ViÖt Nam ®îc thµnh lËp bëi nh÷ng

ngêi cã tÇm nh×n s¸ng suèt, lßng quyÕt t©m, víi nh÷ng kinh nghiÖm l©u n¨m

trong nghµnh kiÓm to¸n. MÆt kh¸c sù ra ®êi cña c«ng ty còng lµ mét tÊt yÕu

kh¸ch quan nh»m ®¸p øng nhu cÇu mµ thÞ trêng cßn rÊt thiÕu c¶ vÒ sè lîng çc

c«ng ty KiÓm to¸n vµ chÊt lîng kiÓm to¸n.

2.1.1.2 Çc giai ®o¹n ph¸t triÓn chÝnh cña c«ng ty

C«ng ty cæ phÇn KiÓm to¸n vµ ®Þnh gi¸ ViÖt Nam ra ®êi ngµy 21/12/2001

vµ ho¹t ®éng kinh doanh theo:




40

-LuËt Doanh nghiÖp sè 13/1999/QH 10 ngµy 12 th¸ng 6 n¨m 1999 cña

Quèc héi níc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam.

-GiÊy chøng nhËn ®¨ng ký kinh doanh c«ng ty cæ phÇn sè: 0103000692.

Tªn c«ng ty: C«ng ty cæ phÇn kiÓm to¸n vµ ®Þnh gi ̧ViÖt Nam.

Tªn giao dÞch : Vietnam Auditing and Evaluation Join Stock Company.

Tªn viÕt t¾t: VAE., JSC.

Vèn ®iÒu lÖ: 2.000.000.000(VND).

Ngêi ®¹i diÖn theo luËt ph¸p cña c«ng ty:

- ¤ng NguyÔn §×nh Thíi

Chøc danh: Chñ tÞch héi ®ång qu¶n trÞ

C«ng ty ®· nhiÒu lÇn thay ®æi ®Þa ®iÓm trô së chÝnh nh:

-2001-2002: §Æt trô së t¹i nhµ kh¸ch cña Ban c¬ yÕu ChÝnh phñ. Trong giai

®o¹n nµy c«ng ty gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n do míi thµnh lËp, kh¸ch hµng cha

nhiÒu, trô së kinh doanh cha thuËn lîi. Tuy vËy nhng víi lßng quyÕt t©m cña

çc nhµ l·nh ®¹o, c«ng ty vÉn ph¸t triÓn m¹nh mÏ, ®i lªn, t¹o ®îc uy tÝn víi

kh¸ch hµng.

- 2002-2005: §Æt trô së t¹i sè 54 ®êng Giang V¨n Minh – Ba §×nh – Hµ

Néi. T¹i ®©y c«ng ty ®· cã nh÷ng bíc ph¸t triÓn t¬ng ®èi v÷ng ch¾c, kh¼ng

®Þnh ®îc tªn tuæi cña m×nh.

-Míi ®©y nhÊt (ngµy 24/1/2005) c«ng ty ®· quyÕt ®Þnh chuyÓn vÒ:

TÇng 11, toµ nhµ S«ng §µ, 165 CÇu GiÊy – Hµ Néi

§iÖn tho¹i: 844.2670492

844.2670491

Email : [email protected]

ViÖc thay ®æi trô së chÝnh nh»m môc ®Ých t¨ng cêng h¬n n÷a ®Ó ®¸p øng

nhu cÇu ngµy cµng cao cña kh¸ch hµng. Tuy mçi lÇn chuyÓn ®Þa ®iÓm lµ rÊt khã

kh¨n vµ vÊt v¶ nhng víi nç lùc cña toµn thÓ c«ng ty vµ ®Æc biÖt lµ cña ban gi¸m

®èc, c«ng ty ®· kh«ng ngõng cè g¾ng ®Ó t×m ®Þa ®iÓm phï hîp vµ thuËn lîi cho

viÖc kinh doanh. Vµ nç lùc ®ã ®· ®îc ®Òn ®¸p khi c«ng ty ®· t×m ®îc mét ®Þa




41

®iÓm phï hîp vµ l©u dµi. Ch¾c ch¾n sau khi ®· “an c” råi th× c«ng ty sÏ ngµy

cµng ®¸p øng tèt nhÊt nh÷ng yªu cÇu cña kh¸ch hµng vµ t¹o dùng dîc uy tÝn

cña m×nh.

Ngoµi trô së chÝnh t¹i Hµ Néi, c«ng ty cßn cã hai v¨n phßng ®¹i diÖn t¹i thÞ

x· S¬n La vµ Hµ Giang. KÕ ho¹ch s¾p tíi cña c«ng ty lµ më v¨n phßng ®¹i diÖn

t¹i §µ N½ng vµ Thµnh phè Hå ChÝ Minh.

2.1.1.3 Môc tiªu ho¹t ®éng cña c«ng ty:

Môc tiªu ho¹t ®éng cña c«ng ty ®îc x©y dùng nh»m n©ng cao chÊt lîng

dÞch vô tèt nhÊt, chiÕm ®îc c¶m t×nh cña kh¸ch hµng:

-Gãp phÇn lµm trong s¹ch nÒn tµi chÝnh quèc gia, gióp çc ®¬n vÞ kinh tÕ cã

mét b¶ng khai tµi chÝnh ®óng ®¾n, ®îc tr×nh bµy hîp lý, t¹o lßng tin cho çc

nhµ ®Çu t

-T¨ng cêng tÝch luü ph¸t triÓn kinh doanh

-Kh«ng ngõng n©ng cao lîi Ých cña çc cæ ®«ng

-Thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô víi Ng©n s¸ch Nhµ Níc

2.1.1.4. T×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y:

BiÓu 2.1. B¸o ço kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh

ChØ tiªu N¨m 2002 N¨m 2003 N¨m 2004

(9 th¸ng ®Çu n¨m)

Doanh thu BH, cung cÊp DV 2.150.315.190 2.267.273.333 2.148.840.326

1. Doanh thu thuÇn 2.150.315.190 2.267.273.333 2.148.840.326

2. Gi¸ vèn 960.890.830 633.529.663 313.271.670

3. LN gép 1.189.424.360 1.633.743.670 1.835.568.656

4. Doanh thu ho¹t ®éng TC 5.993.147 10.112.217 12.796.733

5. Chi phÝ ho¹t ®éng TC 0 0 0

6. Chi phÝ b¸n hµng 0 0 0

7. Chi phÝ QLDN 559.451.384 522.930.114 366.594.729

8. Lîi nhuËn ho¹t ®éng KD 635.966.123 1.120.925.773 1.481.770.660

9. Thu nhËp kh¸c 12.190.000 0 0

10. Chi phÝ kh¸c 9.000.000 0 0

11. Lîi nhuËn kh¸c 3.190.000 0 0

12. Lîi nhuËn tríc thuÕ 639.156.123 1.120.925.773 1.481.770.660




42

T×nh h×nh s¶n xuÊt cña c«ng ty nh÷ng n¨m gÇn ®©y t¨ng rÊt nhanh vµ ®Òu.

Lîi nhuËn tríc thuÕ n¨m 2003 so v¬Ý n¨m 2002 t¨ng gÇn gÊp ®«i, mét con sè

rÊt lÝ tëng ®èi víi tÊt c¶ çc doanh nghiÖp. Tuy n¨m 2004 cha ®îc quyÕt to¸n

nhng ®Õn hÕt quÝ 3 lîi nhuËn tríc thuÕ ®· vît qua con sè cña n¨m 2003, ®©y

lµ mét tÝn hiÖu ®¸ng mõng cña c«ng ty. Víi uy tÝn vµ nç lùc cña toµn thÓ c«ng ty

th× c«ng ty sÏ tiÕp tôc ph¸t triÓn vµ v¬n lªn tÇm cao míi.




43

2.1.2 §Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty

2.1.2.1 DÞch vô c«ng ty cung cÊp cho kh¸ch hµng

* DÞch vô KiÓm to¸n vµ thuÕ

C«ng viÖc kiÓm to¸n B¸o ço tµi chÝnh ®îc thùc hiÖn theo çc chuÈn mùc

kiÓm to¸n quèc tÕ ®îc chÊp nhËn t¹i ViÖt Nam vµ çc quy chÕ kiÓm to¸n ®éc

lËp hiÖn hµnh ë ViÖt Nam. C«ng viÖc kiÓm to¸n bao gåm kiÓm tra trªn cë së

chän mÉu çc ghi chÐp kÕ to¸n, nh÷ng b»ng chøng liªn quan ®Õn çc sè liÖu,

th«ng tin ®îc tr×nh bµy trªn b¸o ço tµi chÝnh. C«ng ty còng ®ång thêi ®¸nh gi¸

nh÷ng kÕ ho¹ch vµ quyÕt ®Þnh träng yÕu cña Ban gi¸m ®èc trong qu¸ tr×nh lËp

B¸o ço tµi chÝnh vµ xem xÐt çc chÝnh s¸ch kÕ to¸n ®îc ¸p dông cã nhÊt qu¸n

qua çc niªn ®é hay kh«ng? Cã ®îc tr×nh bµy ®Çy ®ñ hay kh«ng? Çc dÞch vô

cô thÓ bao gåm:

KiÓm to¸n ®éc lËp B¸o ço tµi chÝnh.

KiÓm to¸n x¸c nhËn b¸o ço sè lîng, tû lÖ néi ®Þa ho¸ s¶n phÈm

Xem xÐt vµ ®¸nh gi¸ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé.

LËp hÖ thèng kÕ to¸n, híng dÉn thùc hiÖn cho çc doanh nghiÖp.

Cung cÊp dÞch vô kÕ to¸n, t vÊn kÕ to¸n cho kh¸ch hµng: DÞch vô nµy gióp

®¬n vÞ kh¸ch hµng hoµn thiÖn hÖ thèng kÕ to¸n m×nh th«ng qua çc t vÊn vÒ

viÖc:

Hoµn thiÖn hÖ thèng kÕ to¸n.

+X©y dùng qui tr×nh lËp sæ

+X©y dùng qui tr×nh ghi chÐp sæ

+X©y dùng qui tr×nh lËp b¸o ço tµi chÝnh

-X©y dùng çc qui chÕ kiÓm so¸t.

+Qui chÕ qu¶n lý quÜ vµ chi tiªu

+Qui chÕ qu¶n lý ho¸ ®¬n vµ chøng tõ

+Qui chÕ qu¶n lý c«ng nî




44

+Qui chÕ qu¶n lý hµng tån kho

T vÊn cho kh¸ch hµng vÒ viÖc lËp kÕ ho¹ch nép thuÕ.

Hoµn thiÖn chøng tõ kÕ to¸n ®¶m b¶o tÝnh hîp lý, hîp lÖ, hîp ph¸p lµm c¬

së quyÕt to¸n thuÕ.

Híng dÉn lËp b¸o ço quyÕt to¸n thuÕ cho n¨m tµi chÝnh theo quy ®Þnh

hiÖn hµnh.

TËp huÊn gi¶i ®¸p th¾c m¾c vÒ nh÷ng thay ®æi çc s¾c thuÕ theo chÕ ®é liªn

quan tíi çc lÜnh vùc cña ®¬n vÞ.

Híng dÉn cho kh¸ch hµng vÒ viÖc kª khai thuÕ .

LËp kÕ ho¹ch tµi chÝnh

* DÞch vô KiÓm to¸n x©y dùng c¬ b¶n

C«ng viÖc kiÓm to¸n b¸o ço quyÕt to¸n vèn ®Çu t hoµn thµnh sÏ ®îc thùc

hiÖn trªn c¬ së çc v¨n b¶n ph¸p qui cña nhµ níc, çc v¨n b¶n híng dÉn cña

Bé ngµnh, ®Þa ph¬ng vÒ qu¶n lý ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n. Sè liÖu kiÓm to¸n sÏ

®îc kiÓm to¸n viªn cïng víi kh¸ch hµng cña c«ng ty vµ çc bªn B trao ®æi

thèng nhÊt tríc khi ph¸t hµnh chÝnh thøc. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn kiÓm to¸n,

kiÓm to¸n viªn sÏ tiÕn hµnh t vÊn cho kh¸ch hµng lËp b¸o ço vèn ®Çu t c«ng

tr×nh x©y dùng c¬ b¶n hoµn thµnh theo ®óng qui ®Þnh cña nhµ níc. Khi cÇn

thiÕt, kiÓm to¸n viªn sÏ phèi hîp cïng kh¸ch hµng gi¶i tr×nh, b¶o vÖ b¸o ço

quyÕt to¸n tríc c¬ quan vµ ®¬n vÞ cã thÈm quyÒn. Çc dÞch vô chÝnh cña kiÓm

to¸n x©y dùng c¬ b¶n:

KiÓm to¸n b¸o ço quyÕt to¸n vèn ®Çu t XDCB h×nh thµnh cña çc c«ng

tr×nh, dù ¸n

KiÓm to¸n x¸c ®Þnh gi¸ trÞ quyÕt to¸n c«ng tr×nh.

KiÓm to¸n b¸o ço tµi chÝnh hµng n¨m cña çc ban qu¶n lý dù ¸n.

KiÓm to¸n x¸c ®Þnh gi¸ trÞ tuyÖt ®èi quyÕt to¸n vèn ®Çu t theo th«ng t sè

12/2000/TT-BKH cña Bé kÕ ho¹ch vµ §Çu t ngµy 15/9/2000 híng dÉn ho¹t




45

®éng ®Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt Nam.

* DÞch vô KiÓm to¸n dù ¸n

KiÓm to¸n ®éc lËp çc dù ¸n.

So¸t xÐt hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé.

KiÓm so¸t tÝnh tu©n thñ cña dù ¸n.

Híng dÉn qu¶n lý dù ¸n.

* DÞch vô ®Þnh gi¸ tµi s¶n

Trong nÒn kinh tÕ ViÖt Nam hiÖn nay, xu híng cæ phÇn ho¸ ®ang ®îc

ph¸t triÓn m¹nh mÏ. ViÖc cæ phÇn ho¸ sÏ gióp cho çc doanh nghiÖp ho¹t ®éng

hiÖu qu¶ h¬n, n¨ng ®éng h¬n. Tuy nhiªn, trong qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ viÖc x¸c

®Þnh chÝnh x¸c gi¸ trÞ tµi s¶n l¹i gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n, phøc t¹p. ChÝnh v× vËy,

viÖc c«ng ty kiÓm to¸n VAE më ra dÞch vô ®Þnh gi¸ tµi s¶n sÏ gióp cho viÖc cæ

phÇn ho¸ diÔn ra dÔ dµng h¬n vµ chÝnh x¸c h¬n. Çc dÞch vô ®Þnh gi¸ tµi s¶n

c«ng ty cung cÊp:

§¸nh gi¸ tµi s¶n vèn gãp liªn doanh.

§¸nh gi¸ tµi s¶n, vèn cæ phÇn ho¸ trong çc doanh nghiÖp.

§¸nh gi¸ tµi s¶n thÕ chÊp, chuyÓn nhîng, thuª, mua tµi s¶n.

* DÞch vô t vÊn kinh doanh

Çc dÞch vô cung cÊp bao gåm:

T vÊn vÒ chÝnh s¸ch kinh tÕ hiÖn hµnh.

T vÊn vÒ lùa chän h×nh thøc kinh doanh.

T vÊn vÒ qu¶n lý s¶n xuÊt, lËp kÕ ho¹ch chiÕn lîc.

§µo t¹o vµ héi th¶o.

Ph©n tÝch kÕ ho¹ch kinh doanh.

* DÞch vô t vÊn ®Çu t

Bao gåm çc dÞch vô cô thÓ sau:

T vÊn t×m hiÓu, ®¸nh gi¸ thÞ trêng, ®Þnh híng ®Çu t.




46

T vÊn lËp tæng dù to¸n, quyÕt to¸n, b¸o ço quyÕt to¸n vèn ®Çu t x©y dùng

c¬ b¶n hoµn thµnh.

T vÊn thÈm ®Þnh tæng dù to¸n, dù to¸n.

T vÊn lËp hå s¬ mêi thÇu, dù thÇu....

* DÞch vô chuyÓn ®æi b¸o ço tµi chÝnh theo chuÈn mùc KÕ to¸n quèc tÕ

Gåm hai lo¹i dÞch vô chi tiÕt:

DÞch vô chuyÓn ®æi b¸o ço tµi chÝnh cña çc doanh nghiÖp phôc vô cho môc

tiªu hîp nhÊt kÕt qu¶ kinh doanh víi c«ng ty mÑ theo chuÈn mùc kÕ to¸n

quèc tÕ.

DÞch vô so¸t xÐt B¸o ço tµi chÝnh ®· ®îc chuyÓn ®æi theo th«ng lÖ kÕ to¸n

quèc tÕ phôc vô cho môc tiªu hîp nhÊt kÕt qu¶ ho¹t ®éng víi c«ng ty mÑ.

2.1.2.2 Kh¸ch hµng cña c«ng ty

Kh¸ch hµng cña c«ng ty rÊt ®a d¹ng vµ phong phó thuéc nhiÒu thµnh phÇn

kinh tÕ kh¸c nhau. Trong ®ã cã c¶ dù ¸n do ChÝnh phñ çc níc vµ çc tæ chøc

quèc tÕ tµi trî. Cô thÓ lµ:

+Çc doanh nghiÖp Nhµ níc: ®iÓn h×nh lµ çc ®¬n vÞ thµnh viªn cña tæng

c«ng ty Bu chÝnh ViÖt Nam, tæng c«ng ty Than ViÖt Nam, tæng c«ng ty DÖt

may ViÖt Nam, tæng c«ng ty Hãa chÊt ViÖt Nam…

+Çc doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi: C«ng ty khÝ C«ng nghiÖp B¾c

ViÖt Nam (100% vèn níc ngoµi), C«ng ty Glass Tech International INC (100%

vèn níc ngoµi), c«ng ty liªn doanh chÕ t¹o xe m¸y LiFAN, c«ng ty liªn doanh

KOLA - Hµn Quèc…

+Çc dù ¸n do chÝnh phñ çc níc vµ çc tæ chøc quèc tÕ tµi trî: Dù ¸n hç

trî doanh nghiÖp võa vµ nhá – SMITH – STIFFTING – CHLB §øc, Dù ¸n hç trî

vµ ®æi míi doanh nghiÖp, Dù ¸n gi¶m nghÌo çc tØnh miÒn nói phÝa B¾c – nhãm

çc tæ chøc NhËt B¶n, Dù ¸n häc bæng ICCO…

2.1.3 §Æc ®iÓm vÒ tæ chøc ho¹t ®éng cña c«ng ty




47

2.1.3.1 §éi ngò nh©n viªn cña c«ng ty

HiÖn t¹i c«ng ty cã 70 nh©n viªn chÝnh thøc, trong ®ã cã 20 céng t¸c viªn lµ

çc Gi¸o s, nh÷ng ngêi cã kinh nghiÖm l©u n¨m trong ngµnh KiÓm to¸n; 10

KiÓm to¸n viªn cã b»ng cÊp Quèc gia, 1 ngêi cã b»ng ACCA. Cô thÓ:

- Çn bé cã tr×nh ®é TiÕn sü : 01

- Çn bé cã tr×nh ®é Th¹c sü : 07

- Çn bé cã tr×nh ®é KiÓm to¸n viªn Quèc gia : 10

- Çn bé cã tr×nh ®é KiÓm to¸n viªn : 12

- Çn bé cã tr×nh ®é Kü s X©y dùng : 10

- Çn bé cã tr×nh ®é Kü s Kinh tÕ XD : 06

- Çn bé cã tr×nh ®é cö nh©n Tµi chÝnh-KT : 25

- Çn bé cã thêi gian c«ng t¸c trªn 15 n¨m : 07



- Çn bé cã thêi gian c«ng t¸c díi 5 n¨m : 08

Ngoµi ®éi ngò nh©n viªn t¹i trô së chÝnh, C«ng ty cßn cã 6 nh©n viªn thuéc

v¨n phßng ®¹i diÖn t¹i thÞ x· Hµ Giang vµ 3 nh©n viªn thuéc v¨n phßng ®¹i diÖn

t¹i thÞ x· S¬n La. TÊt c¶ çc nh©n viªn cña C«ng ty t¹i çc v¨n phßng ®¹i diÖn

®Òu cã thêi gian c«ng t¸c trªn 5 n¨m.

Do nhu cÇu kh«ng ngõng më réng quy m« ho¹t ®éng còng nh n©ng cao

chÊt lîng dÞch vô, nªn vµo n¨m 2005 c«ng ty sÏ tuyÓn thªm kho¶ng 30 nh©n

viªn cã tr×nh ®é cö nh©n, tèt nghiÖp çc chuyªn ngµnh KÕ to¸n, KiÓm to¸n, X©y

dùng.

2.1.3.2 Bé m¸y tæ chøc cña c«ng ty

C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty cæ phÇn KiÓm to¸n vµ ®Þnh gi¸

cã m« h×nh nh sau:




48

S¬ ®å 1.1. C¬ cÊu tæ chøc cña c«ng ty kiÓm to¸n vµ ®Þnh gi¸ ViÖt Nam.

Héi ®ång qu¶n trÞ

Tæng Gi¸m ®èc

Héi ®ång Khoa

häc

Ban KiÓm so¸t

Gi¸m ®èc T vÊn - §Þnh gi¸

Gi¸m ®èc KiÓm to¸n - Tµi chÝnh

Gi¸m ®èc KiÓm to¸n - §Çu t

Çc v¨n phßng ®¹i diÖn

Ph

ßn

g T

vÊn

§Çu

t

Ph

ßn

g §

Þnh

gi¸

DN

- T

S P

hß

ng

T

vÊn

Tµi

chÝn

h, K

Õ to¸

n, T

hu

Õ

Ph

ßn

g K

iÓm to

¸n

T

µi chÝn

h II

Ph

ßn

g K

iÓm to

¸n

T

µi chÝn

h I

Ph

ßn

g K

iÓm to

¸n

§Çu

t X

©y d

ùn

g II

Ph

ßn

g K

iÓm to

¸n

§

Çu at

X©

y dù

ng I

Çc b

é ph

Ën

chø

c n¨

ng


49

Héi ®ång qu¶n trÞ: Lµ c¬ quan qu¶n lý cña C«ng ty, cã toµn quyÒn nh©n

danh C«ng ty ra quyÕt ®Þnh vÒ méi vÊn ®Ò liªn quan ®Õn môc ®Ých, quyÒn lîi

cña C«ng ty nh: ChiÕn lîc ph¸t triÓn cña C«ng ty, quyÕt ®Þnh çc gi¶i ph¸p

vµ ph¬ng ¸n ®Çu t….( trõ nh÷ng vÊn ®Ò thuéc thÈm quyÒn cña §¹i héi ®ång

cæ ®«ng).

- Tæng gi¸m ®èc: Do Héi ®ång qu¶n trÞ bæ nhiÖm, lµ ngêi ®iÒu hµnh

ho¹t ®éng hµng ngµy cña C«ng ty vµ chÞu tr¸ch nhiÖm tríc Héi ®ång qu¶n trÞ

vÒ viÖc thùc hiÖn çc quyÒn vµ nhiÖm vô ®îc giao. Tæng gi¸m ®èc cã quyÒn

quyÕt ®Þnh vÒ tÊt c¶ çc vÊn ®Ò liªn quan ®Õn ho¹t ®éng hµng ngµy cña C«ng

ty nh: tæ chøc thùc hiÖn kÕ ho¹ch kinh doanh, nªu ra ph¬ng ¸n ®Çu t;

ph¬ng ¸n thiÕt lËp c¬ cÊu tæ chøc, quy chÕ qu¶n lý néi bé C«ng ty.

- Héi ®ång khoa häc: Lµ bé phËn tham mu, nghiªn cøu vµ lµ bé phËn ®Ò

xuÊt çc ph¬ng ¸n qu¶n lý còng nh kinh doanh cña C«ng ty.

- Ban kiÓm so¸t: Trëng Ban kiÓm so¸t do Ban kiÓm so¸t bÇu ra vµ ph¶i

lµ cæ ®«ng. QuyÒn vµ nhiÖm vô cña trëng Ban kiÕm so¸t do ®iÒu lÖ C«ng ty

quy ®Þnh.

- Díi Tæng gi¸m ®èc lµ çc gi¸m ®èc çc phßng ban nh»m qu¶n lý, ®iÒu

hµnh çc ho¹t ®éng cña çc bé phËn díi sù chØ ®¹o cña Tæng gi¸m ®èc.

Nguyªn t¾c tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña C«ng ty lµ tù nguyÖn, b×nh ®¼ng,

d©n chñ….

2.1.3.3. Çc phßng ban:

Trong c«ng ty bao gåm çc phßng ban sau:

- Phßng kÕ to¸n hµnh chÝnh: cã 6 nh©n viªn: 4 nh©n viªn kÕ to¸n: 1 kÕ

to¸n trëng, 1 kÕ to¸n tæng hîp, 1 kÕ to¸n viªn vµ 1 thñ quü, cã nhiÖm vô

qu¶n lÝ tµi chÝnh theo chÝnh s¸ch hiÖn hµnh, thùc hiÖn h¹ch to¸n kÕ to¸n qu¸

tr×nh kinh doanh vµ tham mu cho gi¸m ®èc vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña C«ng

ty. Ngoµi ra cßn 1 nh©n viªn lÔ t©n vµ mét l¸i xe.

- Phßng NghiÖp vô I vµ phßng NghiÖp vô III: cã vÞ trÝ, vai trß vµ chøc

n¨ng nh nhau, lµm ®Çy ®ñ çc chøc n¨ng cña c«ng ty nh kiÓm to¸n b¸o ço


50

tµi chÝnh, ®Þnh gi¸, t vÊn.....HiÖn nay, phßng NghiÖp vô I cã 16 nh©n viªn,

cßn phßng NghiÖp vô III cã 18 nh©n viªn

- Phßng NghiÖp vô II: víi 15 nh©n viªn, phßng cã chøc n¨ng kiÓm to¸n

®Çu t x©y dùng c¬ b¶n vµ çc chøc n¨ng kh¸c liªn quan ®Õn vÊn ®Ò x©y dùng

c¬ b¶n.

Ngoµi çc phßng ban chuyªn m«n, c«ng ty cßn cã çc tæ chøc ®oµn thÓ

nh c«ng ®oµn, §oµn thanh niªn.....víi çc phong trµo ho¹t ®éng rÊt s«i næi vµ

2 chi nh¸nh ë Hµ Giang vµ S¬n La.

Nh vËy, cã thÓ thÊy r»ng, mÆc dï lµ mét C«ng ty míi ®îc thµnh lËp

nhng b»ng sù nç lùc, nh÷ng cè g¾ng, nhiÖt t×nh cïng víi tr×nh ®é ®· ®îc

®µo t¹o cña ®éi ngò çn bé c«ng nh©n viªn, C«ng ty ®· dÇn tõng bíc kh¼ng

®Þnh vÞ trÝ cña m×nh.

2.2.2 Thùc tÕ kiÓm to¸n thuÕ trong KiÓm to¸n B¸o ço tµi chÝnh do C«ng ty

KiÕm to¸n vµ §Þnh gi¸ ViÖt Nam thùc hiÖn.

2.2.2.1. Giíi thiÖu kh¸ch hµng.

§Ó m« t¶ ®Çy ®ñ vÒ kiÓm to¸n thuÕ em chän mÉu 2 kh¸ch hµng lµ hîp

doanh TH vµ c«ng ty CL. Së dÜ em chän hai kh¸ch hµng nµy bëi v× nã cã thÓ

béc lé ®Çy ®ñ çc lo¹i thuÕ mÆt kh¸c nã cßn bæ sung cho nhau .

2.2.2.2. TiÕp cËn kh¸ch hµng vµ thùc hiÖn c«ng viÖc tríc kiÓm to¸n.

§Ó thu hót thªm kh¸ch hµng, n©ng cao nguån vèn chñ së h÷u còng nh

lîi nhuËn cña VAE, h¬n n÷a ®Ó c¹nh tranh víi çc c«ng ty kiÓm to¸n kh¸c.

VAE lu«n chñ ®éng t×m ®Õn kh¸ch hµng mµ C«ng ty dù kiÕn lµ sÏ cung cÊp

dÞch vô vµ nh÷ng kh¸ch hµng míi. Th«ng qua th chµo hµng, C«ng ty giíi

thiÖu vÒ m×nh, vÒ uy tÝn vµ chÊt lîng çc lo¹i dÞch vô mµ C«ng ty sÏ cung cÊp

cho kh¸ch hµng. NÕu kh¸ch hµng chÊp nhËn th× hä sÏ ph¸t Th mêi kiÓm to¸n.

Sau khi nhËn ®îc Th mêi kiÓm to¸n, VAE xóc tiÕn gÆp gì Ban gi¸m ®èc

kh¸ch hµng vµ ®i tíi tho¶ thuËn ký kÕt Hîp ®ång kiÓm to¸n.

§Ó ®i tíi ký kÕt hîp ®ång kiÓm to¸n th× kiÓm to¸n viªn ph¶i ®¸nh gi¸

liÖu cã chÊp nhËn kh¸ch hµng ®ã hay kh«ng b»ng ch¸ch kiÓm to¸n viªn tiÕn

hµnh xem xÐt tÝnh ®éc lËp cña kiÓm to¸n viªn, kh¶ n¨ng phôc vô tèt kh¸ch


51

hµng cña C«ng ty, tÝnh liªm chÝnh cña ban gi¸m ®èc kh¸ch hµng vµ cã thÓ liªn

l¹c víi kiÓm to¸n viªn tiÒn nhiÖm ®Ó ®¸nh gi¸ C«ng ty cã thÓ chÊp nhËn kiÓm

to¸n cho kh¸ch hµng hay kh«ng. §iÒu nµy ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn uy tÝn cña

C«ng ty kiÓm to¸n. Do vËy, çc c«ng viÖc chuÈn bÞ cho mét cuéc kiÓm to¸n

ph¶i ®îc lµm hÕt søc cÈn thËn.

Hîp doanh TH vµ C«ng ty CL ®Òu lµ kh¸ch hµng quen thuéc cña VAE

nªn viÖc tiÕp cËn víi çc kh¸ch hµng nµy ®Ó ®i ®Õn ký kÕt Hîp ®ång kiÓm to¸n

cã thÓ gi¶n lîc tèi ®a çc c«ng viÖc trong kh©u tiÕp cËn kh¸ch hµng. §¹i diÖn

cña hai bªn sÏ xóc tiÕn gÆp gì ®Ó trao ®æi vµ còng lµ ®Ó ®Ò xuÊt yªu cÇu cña

m×nh.

Hîp ®ång kiÓm to¸n ®îc ký gi÷a VAE (bªn B) vµ c«ng ty CL (bªn A) bao

gåm nh÷ng ®iÒu kho¶n quan träng sau :

- Néi dung dÞch vô : Bªn B nhÊt trÝ cung cÊp cho bªn A dÞch vô kiÓm to¸n

B¸o ço tµi chÝnh cho kú 31/12/2004

- LuËt ®Þnh vµ ChuÈn mùc : DÞch vô trªn ®îc tiÕn hµnh theo ChuÈn mùc

kiÓm to¸n ViÖt Nam, ChuÈn mùc kiÓm to¸n quèc tÕ ®îc chÊp nhËn t¹i

ViÖt Nam vµ qui chÕ KiÓm to¸n ®éc lËp hiÖn hµnh t¹i ViÖt Nam. Çc

chuÈn mùc nµy ®ßi hái bªn B ph¶i lËp kÕ ho¹ch vµ thùc hiÖn kÕ ho¹ch

kiÓm to¸n ®Ó ®¹t ®îc sù ®¶m b¶o r»ng BCTC cña bªn A kh«ng cßn

chøa ®ùng nh÷ng sai sãt träng yÕu. C«ng viÖc kiÓm to¸n bao gåm viÖc

kiÓm tra trªn c¬ së thö nghiÖm çc b»ng chøng liªn quan ®Õn nh÷ng

kho¶n môc vµ nh÷ng th«ng tin trong BCTC. C«ng viÖc kiÓm to¸n còng

bao gåm viÖc ®¸nh gi¸ nh÷ng chÝnh s¸ch kÕ to¸n ®îc ¸p dông, çc íc

tÝnh vµ quyÕt ®Þnh träng yÕu cña Ban gi¸m ®èc bªn A còng nh viÖc

®¸nh gi¸ tr×nh bµy tæng thÓ trªn BCTC.

- Tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn h¹n cña çc bªn:

+ Tr¸ch nhiÖm cña bªn A : ChÞu tr¸ch nhiÖm lËp vµ ph¶n ¸nh trung thùc

t×nh h×nh tµi chÝnh cña C«ng ty m×nh : cung cÊp tµi liÖu ®Çy ®ñ , kÞp thêi t¹o

®iÒu kiÖn cho KTV trong qu¸ tr×nh kiÓm to¸n.


52

+ Tr¸ch nhiÖm cña bªn B : Thùc hiÖn kiÓm to¸n theo nguyªn t¾c trung

thùc , ®éc lËp , kh¸ch quan, tu©n theo LuËt ®Þnh vµ ®óng víi kÕ ho¹ch ®Ò ra.

- B¸o ço kiÓm to¸n:

Sau khi hoµn thµnh kiÓm to¸n , bªn B sÏ cung cÊp cho bªn A:

+ B¸o ço kiÓm to¸n cho n¨m tµi chÝnh kÕt thóc ngµy 31/12/2004

+ Th qu¶n lý (nÕu cã) sÏ ®Ò cËp ®Õn nh÷ng ®iÓm cßn tån t¹i vµ ý kiÕn ®Ò

xuÊt cña KTV nh»m c¶i tiÕn hÖ thèng kÕ to¸n vµ HTKSNB.

+ Sè lîng B¸o ço kiÓm to¸n vµ Th qu¶n lý (nÕu cã) ®îc lËp

- Ph¬ng thøc thùc hiÖn : Qui ®Þnh thêi gian thùc hiÖn.

- PhÝ dÞch vô vµ ph¬ng thøc thanh to¸n:

+ PhÝ kiÓm to¸n cha bao gåm VAT.

+ Ph¬ng thøc thanh to¸n

- Cam kÕt thùc hiÖn vµ thêi h¹n hoµn thµnh:

+ Hai bªn cam kÕt thùc hiÖn tÊt c¶ çc ®iÒu kho¶n ®· ghi trong Hîp ®ång.

Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn, nÕu cã khã kh¨n, hai bªn th«ng b¸o cho nhau

kÞp thêi ®Ó còng bµn biÖn ph¸p gi¶i quyÕt. Trêng hîp cÇn ®iÒu chØnh Hîp

®ång th× cÇn ph¶i ®îc sù thèng nhÊt b»ng v¨n b¶n cña hai bªn.

+ Mäi th«ng tin ph¶i ®îc th«ng b¸o trùc tiÕp cho mçi bªn theo ®Þa chØ ®·

ghi trong Hîp ®ång.

+ BCKT sÏ ®îc bªn B hoµn thµnh, ký vµ ph¸t hµnh trong thêi gian nhanh

nhÊt vµ nép cho bªn A kÓ tõ sau ngµy bªn A cung cÊp ®Çy ®ñ tµi liÖu cho bªn B.

- HiÖu lùc, thêi h¹n hîp ®ång :

+ Hîp ®ång nµy cã hiÖu lùc sau khi hai bªn ®· ký.

+ Hîp ®ång nµy ®¶m b¶o cã gi¸ trÞ cho ®Õn khi thanh lý hîp ®ång.

+ Sè lîng b¶n Hîp ®ång ®îc lËp.

Sau khi Hîp ®ång ®· ®îc ký kÕt, VAE yªu cÇu C«ng ty kh¸ch hµng cung

cÊp çc BCTC nh BC§KT , b¸o ço kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh, B¶ng

thuyÕt minh b¸o ço tµi chÝnh cña n¨m 2003 vµ cam kÕt cña Ban gi¸m ®èc

C«ng ty kh¸ch hµng trong viÖc lËp BCTC cña C«ng ty t¹i thêi ®iÓm kÕt thóc

n¨m vµ kÕt qu¶ kinh doanh cña n¨m 2003 theo ChuÈn mùc KÕ to¸n ViÖt Nam,


53

chuÈn mùc kiÓm to¸n quèc tÕ vµ çc qui ®Þnh hiÖn hµnh cña ViÖt Nam. Sau

khi nhËn ®îc çc tµi liÖu cÇn thiÕt, VAE tiÕn hµnh lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n.

Th«ng thêng mét nhãm kiÓm to¸n sÏ bao gåm: Mét chñ phÇn hïn , mét

chñ nhiÖm kiÓm to¸n, mét kiÓm to¸n viªn cao cÊp , mét kiÓm to¸n viªn vµ mét

hoÆc hai trî lý kiÓm to¸n.

2.2.2.3. LËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n

* Thu thËp th«ng tin c¬ së vµ th«ng tin vÒ nghÜa vô ph¸p lý cña C«ng ty

kh¸ch hµng

§Ó thu thËp th«ng tin c¬ së vµ th«ng tin vÒ nghÜa vô ph¸p lý cña C«ng ty

kh¸ch hµng kiÓm to¸n viªn cÇn ph¶i t×m hiÓu vÒ: Ngµnh nghÒ vµ ho¹t ®éng

kinh doanh cña kh¸ch hµng ; KÕt qu¶ kiÓm to¸n tríc vµ hå s¬ kiÓm to¸n

chung; Çc bªn liªn quan; GiÊy phÐp thµnh lËp vµ §iÒu lÖ cña C«ng ty; Çc

b¸o ço tµi chÝnh, b¸o ço kiÓm to¸n, thanh tra hay kiÓm tra cña n¨m hiÖn

hµnh hay trong vµi n¨m tríc; Biªn b¶n cuéc häp cæ ®«ng, Héi ®ång qu¶n trÞ

vµ Ban gi¸m ®èc; Çc hîp ®ång vµ cam kÕt quan träng.

VÒ hîp doanh TH :

§©y lµ kh¸ch hµng ®îc C«ng ty kiÓm to¸n tõ n¨m 2002.

Lo¹i h×nh doanh nghiÖp : Hîp doanh thµnh lËp dùa trªn hîp ®ång hîp t¸c

kinh ®oanh gi÷a doanh nghiÖp nhµ níc T vµ C«ng ty H cña Hµn Quèc, ho¹t

®éng theo LuËt ®Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt Nam , cã thêi h¹n ho¹t ®éng ban

®Çu lµ 10 n¨m vµ ®îc kÐo dµi thêi gian ho¹t ®éng lµ 15 n¨m.

Trô së ®Æt t¹i QuËn Hoµng Mai, Hµ Néi .

LÜnh vùc ho¹t ®éng cña hîp doanh: S¶n xuÊt çc s¶n phÈm nhùa cao cÊp

phôc vô c«ng nghiÖp xe m¸y, ®iÖn tö, « t«.

Tæng sè vèn ph¸p ®Þnh, vèn ®Çu t cña hîp doanh lµ 1 triÖu USD trong dã

phÝa ViÖt Nam gãp 30%,70% cßn l¹i phÝa Hµn Quèc gãp.

VÒ C«ng ty CL :

§©y lµ kh¸ch hµng ®îc VAE kiÓm to¸n tõ n¨m 2003.


54

Lo¹i h×nh doanh nghiÖp: Lµ doanh nghiÖp nhµ níc , lµ ®¬n vÞ thµnh viªn

h¹ch to¸n ®éc lËp thuéc Tæng c«ng ty thuèc lµ ViÖt Nam ho¹t ®éng theo LuËt

doanh nghiÖp nhµ níc.

Trô së ®Æt t¹i: QuËn Thanh Xu©n, Hµ Néi.

LÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh: Chuyªn s¶n xuÊt vµ kinh doanh çc s¶n

phÈm thuèc l¸ ®iÕu.

* T×m hiÓu vÒ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé.

§©y lµ phÇn c«ng viÖc quan träng trong mäi cuéc kiÓm to¸n kh«ng kÓ

kh¸ch hµng ®ã thuéc lo¹i h×nh doanh nghiÖp hay thµnh phÇn kinh tÕ nµo.

KiÓm to¸n viªn ph¶i cã sù hiÓu biÕt ®Çy ®ñ vÒ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé ®Ó

lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n vµ ®Ó x¸c ®Þnh thêi gian, ph¹m vi cña çc cuéc kh¶o

s¸t ph¶i thùc hiÖn. §Ó t×m hiÓu vÒ HTKSNB cña kh¸ch hµng, KØªm to¸n viªn

ph¶i t×m hiÓu vÒ m«i trêng kiÓm so¸t, vÒ qui tr×nh kÕ to¸n ... cña kh¸ch hµng.

T×m hiÓu vÒ m«i trêng kiÓm so¸t.

- Hîp doanh TH : Ban ®iÒu phèi cã nhiÖm vô ®iÒu hµnh ho¹t ®éng cña hîp

doanh gåm cã : ¤ng Lee Young Kyea-Trëng ban ®iÒu phèi, «ng Ph¹m

Thanh Hoµng - phã ban ®iÒu phèi, kÕ to¸n trëng hîp doanh lµ bµ NguyÔn

BÝch Thuû.

Trëng ban ®iÒu phèi cña hîp doanh cã quyÒn quyÕt ®Þnh mäi ho¹t ®éng

cña hîp doanh. Phã ban ®iÒu phèi cã nhiÖm vô gióp trëng ban ®iÒu phèi

hoµn thµnh c«ng viÖc. KÕ to¸n trëng hîp doanh lµ ngêi cã tr×nh ®é rÊt cao,

liªm khiÕt vµ t vÊn cho gi¸m ®èc vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña Hîp doanh.

- C«ng ty CL : Ban gi¸m ®èc gåm «ng NguyÔn Hång S¬n - Gi¸m ®èc, bµ

Vò Thu Ph¬ng - Phã gi¸m ®èc , kÕ to¸n trëng lµ «ng Lª Thanh Hµ.

T×m hiÓu vÒ qui tr×nh kÕ to¸n

- Hîp doanh TH:

§¬n vÞ tu©n thñ chÕ ®é kÕ to¸n ViÖt Nam.

H×nh thøc sæ kÕ to¸n lµ NhËt ký chung.

HiÖn nay ®¬n vÞ ®· ¸p dông 4 chuÈn mùc kÕ to¸n ®ît 1 vµ 6 chuÈn mùc kÕ

to¸n ®ît 2.


55

*C«ng ty CL:

Tu©n thñ chÕ ®é kÕ to¸n ViÖt Nam, ®ång thêi tu©n thñ nh÷ng qui ®Þnh vÒ

qu¶n lý tµi chÝnh cña Tæng c«ng ty.

H×nh thøc sæ kÕ to¸n lµ NhËt ký chøng tõ.

HiÖn nay ®¬n vÞ ®· ¸p dông 4 chuÈn mùc kÕ to¸n ®ît 1 vµ 6 chuÈn mùc kÕ

to¸n ®ît 2.

* LËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n.

Sau khi t×m hiÓu vÒ çc th«ng tin c¬ së, th«ng tin vÒ nghÜa vô ph¸p lý vµ

HTKSNB trong çc C«ng ty kh¸ch hµng, VAE tiÕn hµnh lËp kÕ ho¹ch kiÓm

to¸n . KÕ ho¹ch kiÓm to¸n bao gåm nh÷ng néi dung sau :

- Thêi gian thùc hiÖn kiÓm to¸n.

- Nhãm kiÓm to¸n :

+ Phô tr¸ch chung.

+ KiÓm so¸t chÊt lîng.

+ KiÓm to¸n viªn chÝnh.

+ Trî lý KTV.

+ Nh©n viªn kh¸c.

- Ph©n c«ng nhiÖm vô cña nhãm kiÓm to¸n.

- Chi phÝ kiÓm to¸n vµ ph¬ng tiÖn lµm viÖc.

- Nh÷ng yªu cÇu liªn quan ®Õn cuéc kiÓm to¸n cÇn sù hç trî cña kh¸ch

hµng : Tµi liÖu chÝnh vµ tµi liÖu bæ sung ®èi víi tõng phÇn hµnh kiÓm

to¸n cô thÓ .

Sau ®ã, kÕ ho¹ch nµy sÏ ®îc phæ biÕn cho toµn bé ®oµn kiÓm to¸n . Mçi

KiÓm to¸n viªn sÏ ®¶m nhiÖm çc kho¶n môc cô thÓ.

ViÖc kiÓm to¸n thuÕ cña kh¸ch hµng sÏ ®îc thùc hiÖn theo ch¬ng tr×nh

thiÕt kÕ mÉu c¶u VAE phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tÕ .

Ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n mÉu cña VAE vÒ kiÓm to¸n kho¶n môc thuÕ.

* Ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n tµi kho¶n thuÕ gi¸ trÞ gi¸ t¨ng

Kh¸ch hµng: Ngêi lËp: Ngµy:

N¨m tµi chÝnh: Ngêi so¸t xÐt: Ngµy:


56

Ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n tµi kho¶n thuÕ 010

ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng (vat)

Tríc hÕt ph¶i ®äc kü Biªn b¶n quyÕt ®Þnh cña n¨m tríc v¸ çc c«ng

v¨n liªn quan ®Õn thuªs gi÷a kh¸ch hµng vµ c¬ quan thuÕ ®Ó lu ý nh÷ng vÊn

®Ò ®Æc biÖt vµ nh÷ng vÊn ®Ò ®ang víng m¾c.

Lu ý: TÊt c¶ çc c«ng viÖckiÓm to¸n ®îc thùc hiÖn ph¶i thÓ hiÖn râ

hoÆc chØ ra çc néi dung sau:

1. Môc tiªu cña çc c«ng viÖc ®· thùc hiÖn;

2. Çc c«ng viÖc ®îc thùc hiÖn ®· n»m trong kÕ ho¹ch kiÓm

tra vµ ph¬ng ph¸p kiÓm to¸n ®îc chän ®Ó kiÓm tra;

3. KÕt qu¶ c«ng viÖc kiÓm to¸n;

4. KÕt luËn

Môc tiªu:

Th«ng qua viÖc ®¸nh gi¸ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé vµ rµ so¸t nhanh viÖc

ghi chÐp chøng tõ sæ s¸ch, kiÓm to¸n viªn ph¶i c©n nh¾c vµ lùa chän môc tiªu

kiÓm to¸n. Môc tiªu ph¶i ®¶m b¶o çc c¬ s¬ dÉn liÖu liªn quan ®Õn tÝnh ®Çy

®ñ, tÝnh hiÖn h÷u, tÝnh chÝnh x¸c vµ tÝnh tr×nh bµy cô thÓ lµ:

- Çc kho¶n thuÕ VAT cã ®îc ghi chÐp ®Çy ®ñ kh«ng ?

- ThuÕ VAT ®Çu ra cã phï hîp víi doanh thu kh«ng; ThuÕ VAT ®Çu vµo cã

phï hîp víi chi phÝ kh«ng ?

- X¸c ®Þnh xem sè d thuÕ VAT cßn ph¶i nép, ®îc hoµn l¹i tr×nh bµy trªn

B¸o ço tµi chÝnh lµ hîp lý vµ ®îc tÝnh to¸n theo ®óng luËt thuÕ vµ çc

v¨n b¶n quy ®Þnh cña Nhµ níc.

Thñ tôc kiÓm to¸n Ngêi thùc

hiÖn

Tham

chiÕu

I KiÓm tra hÖ thèng kiÓm so¸t

1 KiÓm tra x¸c ®Þnh xem C«ng ty thùc hiÖn nghÜa vô

thuÕ theo v¨n b¶n ph¸p qui nµo; ViÖc nghiªn cøu vµ

thùc hiÖn çc qui ®Þnh thuÕ ®ã cña C«ng ty nh thÕ

nµo.


57

2 Tr×nh tù kª thai vµ nép thuÕ cña C«ng ty cã thùc hiÖn

®óng kh«ng.

II Ph©n tÝch so¸t xÐt

1 Ph©n tÝch tû träng sè d thuÕ VAT cßn ph¶i nép cuèi

kú trªn tæng sè thuÕ ph¶i nép Ng©n s¸ch; So s¸nh víi

n¨m tríc vÒ tæng sè thuÕ ph¸t sinh trong kú.

2 Ph©n tÝch nh÷ng biÕn ®éng vÒ thuÕ do thay ®æi quy

luËt thuÕ cña Nhµ níc; Do thay ®æi c¬ cÊu s¶n phÈm

kinh doanh cña C«ng ty.

III KiÓm tra chi tiÕt

KiÓm tra thuÕ VAT ®Çu ra

1 LËp b¶ng tæng hîp vÒ biÕn ®éng cña VAT ph¶i tr¶

theo tõng th¸ng. Ph©n tÝch sù biÕn ®éng gi÷a çc th¸ng

so víi doanh thu.

2 ®èi chiÕu gi÷a sè thuÕ VAT ph¶i nép hµng th¸ng trªn

Sæ çi víi b¸o ço kÕt qu¶ kinh doanh tõng th¸ng.

3 §èi chiÕu gi÷a nghiÖp vô trªn Sæ çi víi çc tê chi tiÕt

kª khai thuÕ hµng th¸ng.

4 KiÓm tra ®èi chiÕu víi phÇn doanh thu, xem xÐt mét

sè vÊn ®Ò sau:

a/TËp hîp doanh thu theo tõng lo¹i thuÕ suÊt VAT

b/TËp hîp çc kho¶n gi¶m trõ doanh thu theo tõng lo¹i

thuÕ suÊt(*)

c/TÝnh ra doanh thu chÞu thuÕ theo tõng lo¹i thuÕ suÊt.

d/TÝnh ra sè thuÕ VAT ph¶i nép.

e/§èi chiÕu tæng sè thuÕ VAT ph¶i nép víi sè thuÕ

VAT trªn phÇn II cña B¸o ço kÕt qu¶ kinh doanh.

(*) §èi víi çc kho¶n gi¶m trõ doanh thu (gi¶m gi¸,

chiÕt khÊu, hoa hång, doanh thu bÞ tr¶ l¹i, khiÕu n¹i

cña kh¸ch hµng…) th× cÇn:

-Xem xÐt kü tÝnh chÊt cña tõng lo¹i; ®èi chiÕu víi luËt

thuÕ vµ çc qui ®Þnh hiÖn hµnh cã liªn quan ®Ó xem cã

phï hîp kh«ng, nÕu lµ nh÷ng kho¶n ®Æc biÖt th× ph¶i

cã sù phª ®uyÖt cña c¬ quan thuÕ.

5 Trªn sæ doanh thu chän mét sè kho¶n doanh thu ®Ó

kiÓm tra:


58

§èi chiÕu v¬i ho¸ ®¬n.

kiÓm tra çc chøng tõ cã liªn quan ®Õn çc kho¶n

gi¶m trõ doanh thu.

KiÓm tra viÖc tÝnh thuÕ VAT trªn ho¸ ®¬n.

§èi chiÕu viÖc tÝnh thuÕ VAT trªn ho¸ ®¬n víi chÝnh

s¸ch kÕ to¸n cña C«ng ty vµ çc qui ®Þnh hiÖn hµnh

cña nhµ níc.

6 §èi chiÕu gi÷a çc bót to¸n nép thuÕ trªn Sæ çi TK

thuÕ, doanh thu, phiÕu chi tr¶ thuÕ vµ phiÕu thu cña C¬

quan thuÕ.

7 §èi chiÕu víi phÇn kiÓm tra tÝnh ®óng kú cña doanh

thu ®Ó t×m ra çc kho¶n doanh thu ghi sãt hoÆc thõa.

NÕu lµ sè lín th× ph¶i ®iÒu chØnh doanh thu vµ thuÕ

VAT ph¶i tr¶.

8 LËp b¶ng tÝnh thuÕ VAT cho c¶ n¨m, sau ®ã ®èi chiÕu

víi sæ thuÕ ph¶i tr¶ mµ c«ng ty ®· tÝnh vµ ®· h¹ch

to¸n.

9 NÕu viÖc tÝnh thuÕ VAT cña C«ng ty phøc t¹p, ph¶i cã

sù so¸t xÐt cña chuyªn gia vÒ thuÕ cña C«ng ty hoÆc

tham kh¶o ý kiÕn cña c¬ quan thuÕ.

10 NÕu cã vÊn ®Ò ®ang cã tranh c·i gi÷a kh¸ch hµng vµ

c¬ quan thuÕ, ph¶i th¶o luËn víi kh¸ch hµng vµ c¬

quan thuÕ cã híng xö lý.

KiÓm tra thuÕ VAT ®Çu vµo

1 LËp b¶ng tæng hîp vÒ biÕn ®éng cña thuÕ VAT ®Çu

vµo theo tõng th¸ng. Ph©n tÝch sù biÕn ®éng gi÷a çc

th¸ng so víi chi phÝ.

2 §èi chiÕu gi÷a sè thuÕ VAT ®Çu vµo hµng th¸ng trªn

Sæ çi víi B¸o ço kÕt qu¶ kinh doanh tõng th¸ng

(phÇn III cña B¸o ço tµi chÝnh).

3 §èi chiÕu gi÷a nghiÖp vô trªn sæ çi víi çc tê chi tiÕt

kª khai thuÕ hµng th¸ng.

4 KiÓm tra ®èi chiÕu víi phÇn kiÓm to¸n hµng tån kho,

kiÓm to¸n TSC§ vµ kiÓm to¸n chi phÝ; xem xÐt viÖc

tÝnh thuÕ cã phï hîp víi tû lÖ thuÕ suÊt kh«ng; ®èi

chiÕu víi luËt thuÕ vµ çc qui ®Þnh hiÖn hµnh cã liªn

quan ®Ó xem cã phï hîp kh«ng.


59

5 §èi chiÕu víi phÇn kiÓm tra tÝnh ®óng kú cña chi phÝ

®Ó t×m ra çc kho¶n chi phÝ sãt hoÆc thõa. NÕu lµ lµ sè

lín th× ph¶i ®iÒu chØnh chi phÝ vµ thuÕ VAT ®Çu vµo.

6 NÕu cã vÊn ®Ò ®ang cã tranh c·i gi÷a kh¸ch hµng vµ

c¬ quan thuÕ, ph¶i th¶o luËn víi kh¸ch hµng vµ c¬

quan thuÕ vÒ híng xö lý.

KÕt luËn

Trªn c¬ së kiÓm tra tÊt c¶ çc nghiÖp vô träng yÕu vµ

çc nghiÖp vô kh«ng träng yÕu, theo ý kiÕn cña t«i çc

ghi chÐp kÕ to¸n vÒ çc kho¶n thuÕ VAT lµ ®Çy ®ñ vµ

hîp lý.

T«i kh¼ng ®Þnh r»ng tÊt c¶ çc thñ tôc kiÓm to¸n cÇn

thiÕt ®· ®îc thùc hiÖn, ®îc ghi chÐp trªn çc giÊy tê

lµm viÖc theo çc thñ tôc kiÓm to¸n cña h·ng vµ cung

cÊp ®Çy ®ñ b»ng chøng cho kÕt luËn ®a ra.

T«i kh¼ng ®Þnh r»ng çc sai sãt vµ yÕu ®iÓm còng nh

çc kiÕn nghÞ ®· ®îc nªu ra ®Ó ®a vµo th qu¶n lý

göi cho khach hµng.

C¨n cø trªn çc c«ng viÖc kiÓm to¸n vµ çc qui tr×nh

kiÓm to¸n ®· thùc hiÖn, chóng t«i thÊy cã ®ñ tin tëng

kÕt luËn r»ng sè d kho¶n thuÕ VAT ph¶i

nép…………………cña C«ng ty trªn sæ b¸o ço kÕ

to¸n lµ ph¶n ¸nh t¬ng ®èi chÝnh x¸c vµ hîp lý cho kú

ho¹t ®éng tõ ngµy……. ®Õn ngµy………

* Ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n tµi kho¶n thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp




ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp

Tríc hÕt ph¶i ®äc kü Biªn b¶n quyÕt to¸n thuÕ cña n¨m tríc vµ çc

c«ng v¨n liªn quan ®Õn gi÷a kh¸ch hµng vµ c¬ quan thuÕ ®Ó lu ý nh÷ng vÊn



60

Lu ý: TÊt c¶ çc c«ng viÖc kiÓm tra ®îc thùc hiÖn ph¶i thÓ hiÖn râ hoÆc

chØ ra çc néi dung sau:


2. Çc c«ng viÖc ®îc thùc hiÖn ®· n»m trong kÕ ho¹ch kiÓm tra vµ

ph¬ng ph¸p kiÓm to¸n ®îc chän ®Ó kiÓm tra;


4. KÕt luËn

Môc tiªu:



kiÓm to¸n. Môc tiªu ph¶i ®¶m b¶o çc c¬ s¬ dÉn liÖu liªn quan ®Õn tÝnh ®Çy


- Çc kho¶n thuÕ VAT cã ®îc ghi chÐp ®Çy ®ñ kh«ng ?

- ThuÕ VAT ®Çu ra cã phï hîp víi doanh thu kh«ng; ThuÕ VAT ®Çu vµo cã

phï hîp víi chi phÝ kh«ng ?

- X¸c ®Þnh xem sè d thuÕ VAT cßn ph¶i nép, ®îc hoµn l¹i tr×nh bµy trªn

B¸o ço tµi chÝnh lµ hîp lý vµ ®îc tÝnh to¸n theo ®óng luËt thuÕ vµ çc

v¨n b¶n quy ®Þnh cña Nhµ níc.

Thñ tôc kiÓm to¸n Ngêi

thùc hiÖn

Tham

chiÕu


1 KiÓm tra x¸c ®Þnh xem C«ng ty thùc hiÖn nghÜa vô

thuÕ theo v¨n b¶n ph¸p qui nµo; ViÖc nghiªn cøu vµ

thùc hiÖn çc qui ®Þnh thuÕ ®ã cña C«ng ty nh thÕ

nµo.

2 Tr×nh tù kª thai vµ nép thuÕ cña C«ng ty cã thùc

hiÖn ®óng kh«ng.


1 Ph©n tÝch nh÷ng biÕn ®éng vÒ thuÕ thu nhËp doanh


61

nghiÖp so víi n¨m tríc, t×m nguyªn nh©n cña

nh÷ng biÕn ®éng bÊt thêng

2 Ph©n tÝch nh÷ng biÕn ®éng vÒ thuÕ do thay ®æi luËt

thuÕ cña Nhµ níc; Do thay ®æi c¬ cÊu s¶n phÈm

kinh doanh cña C«ng ty.

II KiÓm tra chi tiÕt

1 LËp b¶ng tæng hîp vÒ biÕn ®éng cña TK thuÕ thu

nhËp doanh nghiÖp ph¶i tr¶ tõ ®Çu n¨m ®Õn cuèi

n¨m (chi tiÕt tõng nghiÖp vô)

2 §èi chiÕu kiÓm tra phiÕu chi tr¶ thuÕ vµ phiÕu thu

cña c¬ quan thuÕ.

3 LËp b¶ng tÝnh thuÕ ®éc lËp, sau ®ã ®èi chiÕu víi sè

thuÕ c«ng ty ®· t¹m tÝnh:

- Kª khai mét b¶ng danh s¸ch çc chi phÝ cã thÓ

coi lµ kh«ng hîp lý khi tÝnh thuÕ thu nhËp

doanh nghiÖp (khÊu hao vît, tiÒn thëng, chi

phÝ giao dÞch tiÕp kh¸ch, trî cÊp cho ngêi

níc ngoµi, çc kho¶n b¶o hiÓm trÝch vît,

thuÕ thu nhËp ç nh©n tr¶ hé ngêi lao ®éng,

chi phÝ thiÖt h¹i, ph¹t hîp ®ång kinh tÕ, ph¹t

thuÕ…vµ çc chi phÝ kh¸c kh«ng ®ñ chøng tõ

hîp lÖ)

- Dù phßng sè thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp mµ

c«ng ty sÏ ph¶i nép thªm, trao ®æi v¬Ý kh¸ch

hµng xem cã ®iÒu chØnh kh«ng vµ híng xö lý.

4 Xem çc vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn hoµn thuÕ thu

nhËp doanh nghiÖp do t¸i ®©u t. (nÕu cã)

5 NÕu viÖc tÝnh thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp cña c«ng

ty phøc t¹p ph¶i cã sù so¸t xÐt vÒ thuÕ cña chuyªn

gia thuÕ cña c«ng ty hoÆc tham kh¶o ý kiÕn cña c¬


62

quan thuÕ.

KÕt luËn

Trªn c¬ së kiÓm tra tÊt c¶ çc nghiÖp vô träng yÕu

vµ çc nghiÖp vô kh«ng träng yÕu, theo ý kiÕn cña

t«i çc ghi chÐp kÕ to¸n vÒ çc kho¶n thuÕ thu nhËp

doanh nghiÖp lµ ®Çy ®ñ vµ hîp lý.


thiÕt ®· ®îc thùc hiÖn, ®îc ghi chÐp trªn çc giÊy

tê lµm viÖc theo çc thñ tôc kiÓm to¸n cña h·ng vµ

cung cÊp ®Çy ®ñ b»ng chøng cho kÕt luËn ®a ra.

T«i kh¼ng ®Þnh r»ng çc sai sãt vµ yÕu ®iÓm còng

nh çc kiÕn nghÞ ®· ®îc nªu ra ®Ó ®a vµo th

qu¶n lý göi cho kh¸ch hµng.


kiÓm to¸n ®· thùc hiÖn, chóng t«i thÊy cã ®ñ tin

tëng kÕt luËn r»ng sè d kho¶n thuÕ thu nhËp

doanh nghiÖp ph¶i nép………………cña C«ng ty

trªn sæ s¸ch vµ b¸o ço kÕ to¸n lµ ph¶n ¸nh t¬ng

®èi chÝnh x¸c vµ hîp lý cho kú ho¹t ®éng tõ

ngµy……. ®Õn ngµy………

* Ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n tµi kho¶n thuÕ nhËp khÈu




ThuÕ nhËp khÈu


v¨n liªn quan ®Õn thuÕ gi÷a kh¸ch hµng vµ c¬ quan thuÕ ®Ó lu ý nh÷ng vÊn


Lu ý: TÊt c¶ çc c«ng viÖc kiÓm to¸n ®îc thùc hiÖn ph¶i thÓ hiÖn râ




63




4. KÕt luËn

Môc tiªu:



kiÓm to¸n. Môc tiªu ph¶i ®¶m b¶o çc c¬ së dÉn liÖu liªn quan ®Õn tÝnh ®Çy


- Çc kho¶n thuÕ nhËp khÈu cã ®îc ghi chÐp ®Çy ®ñ kh«ng ?

- X¸c ®Þnh xem sè d thuÕ nhËp khÈu cßn ph¶i nép, ®îc hoµn l¹i

tr×nh bµy trªn B¸o ço tµi chÝnh lµ hîp lý vµ ®îc tÝnh to¸n theo

®óng luËt thuÕ vµ çc v¨n b¶n quy ®Þnh cña Nhµ níc.

Thñ tôc kiÓm to¸n Ngêi

thùc hiÖn Tham chiÕu


1 KiÓm tra qui chÕ kiÓm so¸t çc kho¶n thuÕ xuÊt

nhËp khÈu, qui tr×nh kª khai lµm thñ tôc H¶i quan

vµ nép thuÕ.


1 So s¸nh sè thuÕ nhËp khÈu ph¶i nép trong n¨m víi

n¨m tríc, víi c¬ cÊu hµng nhËp khÈu trong kú.


1 LËp b¶ng tæng hîp vÒ sù biÕn ®éng cña TK thuÕ

nhËp khÈu ph¶i tr¶ cña çc th¸ng trong n¨m. Gi¶i

thich sù biÕn ®éng cña thuÕ nhËp khÈu ph¶i tr¶ so

víi sù biÕn ®éng cña hµng nhËp khÈu.

2 KiÓm tra chän mÉu ®èi víi çc l« hµng nhËp khÈu

lín vÒ:

- KiÓm tra bé chøng tõ nhËp khÈu: Hîp ®ång


64

kinh tÕ, VËn ®¬n ®êng biÓn, Ho¸ ®¬n th¬ng

m¹i, phiÕu ®ãng gãi, giÊy chøng nhËp xuÊt xø,

tê khai h¶i quan, giÊy phÐp nhËp khÈu…

- §èi chiÕu vÒ tªn, sè lîng, gi¸ gi÷a çc chøng

tõ trªn.

- §èi chiÕu thuÕ suÊt gi÷a tê khai H¶i quan víi

BiÓu thuÕ nhËp khÈu.

- §èi chiÕu sè thuÕ ®îc tÝnh trªn tê khai h¶i

quan víi sè tiÒn ghi vµo tµi kho¶n hµng nhËp

kh©u vµ TK thuÕ nhËp khÈu ph¶i tr¶.

3 NÕu lµ hµng miÔn thuÕ nhËp khÈu th× ph¶i kiÓm tra

®èi chiÕu gia tªn hµng, sè lîng, gi¸ c¶ (nÕu cã)

trªn danh môc hµng miÔn thuÕ nhËp khÈu cña Bé

Tµi chÝnh duyÖt víi bé chøng tõ nhËp khÈu

4 NÕu lµ hµng miÔn thuÕ nhËp khÈu th× ph¶i kiÓm tra

®èi chiÕu gi÷a tªn hµng, sè lîng suÊt cho s¶n xuÊt

s¶n phÈm xuÊt khÈu, sè lîng hµng xuÊt khÈu, kÌm

theo bé chøng tõ hµng xuÊt khÈu.

- KiÓm tra thuÕ ®îc hoµn l¹i víi c«ng v¨n chÊp

thuËn hoµn thuÕ nhËp khÈu cña c¬ quan cã

thÈm quyÒn, phiÕu thu hoÆc giÊy b¸o cã sè tiÒn

thuÕ hoµn l¹i.

- KiÓm tra h¹ch to¸n hoµn l¹i thuÕ nhËp khÈu

(ghi gi¶m trÞ NVL hay gi¶m gi¸ vèn hµng b¸n).

5 KiÓm tra, ®èi chiÕu çc bót to¸n nép thiÕu trªn Sæ

çi TK thuÕ nhËp khÈu ph¶i tr¶, çc phiÕu chi tr¶

thuÕ vµ phiÕu thu cña h¶i quan

6 Kª khai mét b¶n danh s¸ch çc kho¶n cã thÓ lµm

t¨ng sè thuÕ nhËp khÈu ph¶i nép so víi sè ®· tÝnh vµ

h¹ch to¸n,.

7 Dù phßng sè thuÕ nhËp khÈu ph¶i nép thªm.

8 NÕu viÖc tÝnh thuÕ phøc t¹p th× cÇn mêi chuyªn gia


65

thuÕ cña C«ng ty so¸t xÐt hoÆc tham kh¶o ý kiÕn

cña h¶i quan.

9 NÕu cã vÊn ®Ò ®anh tranh c·i gi÷a C«ng ty vµ h¶i

quan ph¶i th¶o luËn víi kh¸ch hµng vµ h¶i quan vÒ

híng gi¶i quyÕt.

KÕt luËn



t«i çc ghi chÐp kÕ to¸n vÒ çc kho¶n thuÕ nhËp

khÈu lµ ®Çy ®ñ vµ hîp lý.

T«i kh¼ng ®Þnh r»ng tÊt c¶ çc thñ tôc kiÓm to¸n cÇn thiÕt ®· ®îc thùc hiÖn, ®îc ghi chÐp trªn çc giÊy tê lµm viÖc theo çc thñ tôc kiÓm to¸n cña h·ng vµ cung cÊp ®Çy ®ñ b»ng chøng cho kÕt luËn ®a ra.





kiÓm to¸n ®· thùc hiÖn, chóng t«i thÊy cã ®ñ tin

tëng kÕt luËn r»ng sè d kho¶n thuÕ nhËp khÈu

ph¶i nép………………cña C«ng ty trªn sæ s¸ch vµ

b¸o ço kÕ to¸n lµ ph¶n ¸nh t¬ng ®èi chÝnh x¸c vµ

hîp lý cho kú ho¹t ®éng tõ ngµy……. ®Õn

ngµy………


66

* Ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n tµi kho¶n thuÕ thu nhËp ç nh©n




ThuÕ thu nhËp khÈu ç nh©n


v¨n liªn quan ®Õn thuÕ gi÷a kh¸ch hµng vµ c¬ quan thuÕ ®Ó lu ý nh÷ng vÊn


Lu ý: TÊt c¶ çc c«ng viÖc kiÓm to¸n ®îc thùc hiÖn ph¶i thÓ hiÖn râ






4. KÕt luËn

Môc tiªu:



kiÓm to¸n. Môc tiªu ph¶i ®¶m b¶o çc c¬ së dÉn liÖu liªn quan ®Õn tÝnh ®Çy


- Çc kho¶n thuÕ thu nhËp khÈu cã ®îc ghi chÐp ®Çy ®ñ kh«ng ?

- X¸c ®Þnh xem sè d thuÕ thu nhËp khÈu cßn ph¶i nép, ®îc hoµn l¹i

tr×nh bµy trªn B¸o ço tµi chÝnh lµ hîp lý vµ ®îc tÝnh to¸n theo

®óng luËt thuÕ vµ çc v¨n b¶n quy ®Þnh cña Nhµ níc.

Thñ tôc kiÓm to¸n Ngêi thùc

hiÖn Tham chiÕu


1 KiÓm tra qui chÕ kiÓm so¸t çc kho¶n thuÕ thu

nhËp ç nh©n cña C«ng ty thùc hiÖn nh thÕ nµo


67


1 So s¸nh biÕn ®éng vÒ thuÕ thu nhËp khÈu ç nh©n

ph¶i nép trong n¨m so víi n¨m tríc,so víi biÕn

®éng vÒ lao ®éng, nh÷ng thay ®æi vÒ chÝnh s¸ch

tiÒn l¬ng vµ thu nhËp ..®Ó x¸c ®Þnh sè ngêi

ph¶i nép thuÕ thu nhËp trong n¨m.


1 LËp b¶ng tæng hîp vÒ sù biÕn ®éng cña thuÕ thu

nhËp ç nh©n ph¶i tr¶ cña çc th¸ng trong n¨m.

Gi¶i thÝch sù biÕn ®éng cña thuÕ thu nhËp so víi

sù biÕn ®éng cña møc l¬ng

2 So¸t xÐt kü bót to¸n ®iÒu chØnh thuÕ thu nhËp

cuèi n¨m.

3 Tæng hîp l¬ng vµ çc kho¶n phô cÊp cña tõng

ngêi cho c¶ n¨m nh»m:

TÝnh l¹i sè thu nhËp chÞu thuÕ cña tõng ngêi

(b×nh qu©n th¸ng).

§èi chiÕu sè thuÕ thu nhËp ph¶i nép cña tõng

ngêi c¶ n¨m víi sè thuÕ ®· tÝnh l¹i trong n¨m.

X¸c ®Þnh sè thuÕ nép thõa, nép thiÕu cña tõng

ngêi.

4 KiÓm tra viÖc h¹ch to¸n thuÕ thu nhËp ç nh©n

xem thuÕ thu nhËp ç nh©n cã ®îc khÊu trõ tiÒn

l¬ng cña ngêi lao ®éng hay ngêi lao ®éng tù

nép thuÕ.

5 §èi chiÕu cac kho¶n thu nhËp chÞu thuÕ ®ang cã

vÊn ®Ò tranh c·i gi÷a kh¸ch hµng vµ c¬ quan


68

thuÕ, ph¶i tiÕn hµnh trao ®æi víi kh¸ch hµng vµ c¬

quan thuÕ vÒ gi¶i ph¸p thùc hiÖn.

KÕt luËn



t«i çc ghi chÐp kÕ to¸n vÒ çc kho¶n thuÕ thu

nhËp lµ ®Çy ®ñ vµ hîp lý.


thiÕt ®· ®îc thùc hiÖn, ®îc ghi chÐp trªn çc giÊy

tê lµm viÖc theo çc thñ tôc kiÓm to¸n cña h·ng vµ

cung cÊp ®Çy ®ñ b»ng chøng cho kÕt luËn ®a ra.




C¨n cø trªn çc c«ng viÖc kiÓm to¸n vµ çc qui

tr×nh kiÓm to¸n ®· thùc hiÖn, chóng t«i thÊy cã ®ñ

tin tëng kÕt luËn r»ng sè d kho¶n thuÕ thu ç

nh©n ph¶i nép cña C«ng ty trªn sæ s¸ch

vµ b¸o ço kÕ to¸n lµ ph¶n ¸nh t¬ng ®èi chÝnh

x¸c vµ hîp lý cho kú ho¹t ®éng tõ ngµy . ®Õn

ngµy

2.2.3. Thùc hiÖn kiÓm to¸n

Sau khi kÕ ho¹ch ®· ®îc phæ biÕn cho çc thµnh viªn cña ®oµn kiÓm

to¸n, çc kiÓm to¸n viªn ®Õn kh¸ch hµng vµ b¾t ®Çu thùc hiÖn kiÓm to¸n. Qu¸

tr×nh kiÓm to¸n kho¶n môc thuÕ ®îc kiÓm to¸n viªn tiÕn hµnh theo tr×nh tù

cña ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n mÉu.

2.2.3.1. KiÓm tra hÖ thèng kiÓm so¸t.

Do ®©y ®Òu lµ kh¸ch hµng l©u n¨m nªn thñ tôc nµy kh«ng cÇn thiÕt ph¶i

kiÓm tra kü.

TiÕp theo c«ng viÖc kiÓm tra hÖ thèng kiÓm so¸t kiÓm to¸n viªn b¾t ®Çu ®i

®Õn thñ tôc ph©n tÝch so¸t xÐt . Trong phÇn nµy kiÓm to¸n viªn nhËn thÊy sè


69

thuÕ ph¶i nép cuèi kú trªn b¸o ço tµi chÝnh , còng nh trªn tê kª khai thuÕ

cuèi n¨m; So s¸nh sè thuÕ ph¶i nép n¨m tríc lµ kh«ng cã biÕn ®æi lín nªn

kiÓm to¸n viªn cã thÓ bá qua thñ tôc nµy chuyÓn ngay sang thñ tôc kiÓm tra

chi tiÕt.

2.2.3.2. Thñ tôc kiÓm tra chi tiÕt

§Çu tiªn trong thñ tôc kiÓm tra chi tiÕt , KTV ph¶i thu thËp th«ng tin chung

vÒ thuÕ cña C«ng ty kh¸ch hµng.

* Hîp doanh TH:


70

Join stock com

VAE

Công ty kiểm toán và định giá Việt Nam Viet Nam Auditing and Estimate company

Khách hàng : Hîp doanh TH Kỳ …….31/12/2004 Nội dung : Ghi chú hệ thống về thuế

Người lập : …..NĐH……… Người soát xét :…………….. Người soát xét : …………….

Ngày : 15/03/2005 Ngày :……………… Ngày : ……………...

Çc lo¹i thuÕ mµ ®¬n vÞ ph¶i nép bao gåm: ThuÕ GTGT : Ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ : khÊu trõ thuÕ. Çc mÆt hµng cña hîp doanh chÞu thuÕ GTGT nh sau: Khu«n Ðp nhùa : 5% Çc s¶n phÈm nhùa , hµng ho¸ kh¸c vµ gia c«ng : 10% ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp. Hîp doanh thùc ra kh«ng ph¶i nép thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp mµ thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp sÏ do çc bªn hîp ®oanh chi tr¶ dùa trªn phÇn lîi nhuËn ®îc ph©n chia. PhÝa C«ng ty H cña Hµn Quèc sÏ ph¶i nép thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp víi møc thuÕ 25% vµ thuÕ suÊt chuyÓn lîi nhuËn ra níc ngoµi lµ 7% trªn phÇn lîi nhuËn ®îc chia (70%) lîi nhuËn. ThuÕ thu nhËp ç nh©n. Do doanh nghiÖp chÞu thuÕ thu nhËp ç nh©n cho ngêi lao ®éng ®èi víi kho¶n thu nhËp ®o hîp oanh chi tr¶ tÝnh vµo chi phÝ . Ngêi lao ®éng ph¶i tr¶ thuÕ ®èi víi kho¶n thu nhËp do bªn ngoµi chi tr¶, ®¬n vÞ tæng hîp vµ tÝnh trõ vµo l¬ng cña ngêi lao ®éng. Møc thuÕ suÊt theo biÓu thuÕ quy ®Þnh t¹i th«ng t sè 05/2002/TT-BTC víi thu nhËp thêng xuyªn cña ngêi ViÖt Nam. ThuÕ xuÊt nhËp khÈu. MÆt hµng nhËp khÈu chñ yÕu cña hîp doanh lµ h¹t nhùa ®Ó s¶n xuÊt nhùa cao cÊp, thuÕ ®îc kª khai vµ nép theo tõng lÇn nhËp theo tê khai h¶i quan.

*KiÓm to¸n thuÕ GTGT:

KiÓm to¸n viªn lËp B¶ng tæng hîp vÒ thuÕ GTGT cña ®¬n vÞ ®îc kØªm to¸n

råi ®èi chiÕu víi sæ Çi vµ B¸o ço tµi chÝnh ®Ó ®¶m b¶o thuÕ GTGT ®îc

h¹ch to¸n, tr×nh bµy vµ kª khai b¶ng kª khai thuÕ


71

Join stock com

VAE

Công ty kiểm toán và định giá Việt Nam Viet Nam Auditing and Estimate company

Khách hàng : Hợp doanh TH Kỳ …….31/12/2004 Nội dung : Tổng hợp thuế giá trị gia tăng được khấu trừ , được hoàn lại

Người lập : …..NĐH……… Người soát xét :…………….. Người soát xét …………….

Ngày : 15/03/2005 Ngày :……………… Ngày : ……………...

Chỉ tiêu Mã số

Số tiền

I. Thuế GTGT được khấu trừ. 1. Số thuế GTGT còn được khấu trừ, còn được

hoàn lại đầu kỳ 2. Số thuế GTGT được khấu trừ phát sinh. 3. Số thuế GTGT đã được khấu trừ, đã hoàn lại,

thuế GTGT hàng mua trả lại và không được khấu trừ.

Trong đó : a. Số thuế GTGT đã khấu trừ. b. Số thuế GTGT đã hoàn lại. c. Số thuế GTGT hàng mua trả lại, giảm giá hàng

mua. d. Số thuế GTGT không được khấu trừ. 4. Số thuế GTGT còn được khấu trừ, còn được

hoàn lại cuối kỳ. II. Thuế GTGT hàng bán nội địa. 1. Thuế GTGT hàng bán nội địa còn phải nộp

đầu kỳ. 2. Thuế GTGT đầu ra phát sinh. 3. Thuế GTGT đầu vào đã khấu trừ. 4. Thuế GTGT hàng bán nội địa đã nộp vào ngân

sách nhà nước . 5. Thuế GTGT hàng bán nội địa còn phải nộp

cuối kỳ. Điều chỉnh thuế GTGT Điều chỉnh số thuế được khấu trừ thiếu. Điều chỉnh số thuế GTGT đầu ra đơn vị hạch toán nhầm Số thuế GTGT hàng nội địa còn phải nộp cuối kỳ sau điều chỉnh.

10 11 12 13 14 15 16 17 40 41 42 45 46

4.875.742.935 4.875.742.935 4.774.074.201 101.668.734 33.129.419 4.547.775.332 4.785.742.938 143.873.928 -349.712.115 -12.625.845 -13.394.774 768.774 -362.337.960

KiÓm to¸n viªn ®· ®a ra çc bót to¸n ®iÒu chØnh : Nî TK 333/Cã TK 133 : 13.394.619 do ®iÒu chØnh sè thuÕ ®îc khÊu trõ thiÕu.

Nî TK 632/Cã TK 333 : 768.774 do Hîp dång h¹ch to¸n nhÇm thuÕ GTGT b¸n h¹t nhùa


72

KiÓm to¸n viªn sÏ kiÓm tra tÝnh ®Çy ®ñ cña thuÕ GTGT ®Çu ra ph¸t sinh trong kú.

Join stock com

VAE

C«ng ty kiÓm to¸n vµ ®Þnh gi¸ ViÖt Nam VietNam Au®iting an estimate company

Kh¸ch hµng Hîp doanh TH Kú : …….31/12/2004……. Néi dung : …Tæng hîp Tk 133

Ngêi lËp : ……..N§H……. Ngêi so¸t xÐt : ……… Ngêi so¸t xÐt :………….

Date/Ngµy : 14/03/2005 Date/Ngµy : ………….. Date/Ngµy : ……….

Sè tiÒn ThuÕ suÊt

Sè thuÕ

Doanh thu b¸n s¶n phÈm (Trõ Daewoo vµ Sam Sung xuÊt khÈu kh«ng chÞu thuÕ) Doanh thu b¸n hµng ho¸ Trong ®ã TiÒn ®iÖn PhÝ triÓn l·m B¸n m¸y tÝnh Tæng céng Sè thuÕ ®¬n vÞ tÝnh to¸n Chªnh lÖch

42.570.908.100 3.066.000.495 2.186.375.913 879.624.582 257.629.380 28.783.980 3.755.740

10% 10% 5% 10% 10% 5%

4.527.090.810 218.637.591 43.981.229 25.762.938 2.878.398 178.787 4.548.538.753 763.421

Chªnh lÖch lµ do thuÕ GTGT b¸n h¹t nhùa, hîp doanh h¹ch to¸n nhÇm khi b¸n h¹t nhùa kh«ng ghi nhËn doanh thu mµ ghi gi¶m TK 627 sÏ lµm ¶nh híng ®Õn gi¸ thµnh cña s¶n phÈm nªn kiÎm to¸n viªn sÏ ®iÒu chØnh vao TK 632 Bót to¸n ®iÒu chØnh : Nî Tk 632/ Cã TK 333 : 768.774 Chó ý : Doanh thu b¸n hµng cho Deawoo vµ Samsung ®· ®èi chiÕu víi tê khai xuÊt khÈu çc thñ tôc kiÓm tra kh¸c ®· ®îc thùc hiÖn t¹i phÇn kiÓm to¸n doanh thu.

TiÕp theo KiÓm to¸n viªn sÏ kiÓm tra tÝnh hiÖn h÷u cña thuÕ GTGT ®Çu

vµo ®îc khÊu trõ. KiÓm to¸n viªn tiÕn hµnh thu thËp B¶ng khai thuÕ GTGT

hµng th¸ng , ®èi chiÕu sè liÖu víi sè trªn sæ s¸ch vµ gi¶i thÝch çc chªnh lÖch

nÕu cã ®Ó ®¶m b¶o sè thuÕ GTGT ®Çu vµo ®· ®îc kª khai ®óng kú


73

Join stock com

VAE


Kh¸ch hµng Hîp doanh TH Kú : …….31/12/2004……. Néi dung : …Tæng hîp Tk 133



Th¸ng ThuÕ GTGT hµng nhËp khÈu

ThuÕ GTGT ®Çu vµo mua hµng

Tæng sè trªn tê khai thuÕ

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

189.865.746 54.878.329 303.972.796 99.876.732 252.976..754 153.879.467 261.974.953 276.798.430 365.983.784 539.469.240 178.936.321 106.783.938

72.830.937 63.983.762 51.863.784 114.867.338 117.685.397 169.763.915 220.915.304 198.635.937 334.982.730 132.793.632 86.353.465 325.690.245

262.696.683 118.862.091 355.836.580 214.744.070 370.662.151 523.643.382 482.890.257 475.434.367 700.946.654 672.262.872 265.289.786 432.474.182

Céng

2.785.376.489

2.090.366.446 4.8752.742.935

Sè thuÕ kh«ng ®îc khÊu trõ Tæng céng Sè ghi trªn sæ kÕ to¸n

-101.668.734

4.774.074.201

4.774.074.201

Chªnh lÖch 0 Trong sè tiÒn thuÕ 101.668.734 kh«ng ®îc khÊu trõ, Hîp doanh ®· ghi nhÇm sè thuÕ 9.848.985 ®ång thuÕ GTGT ®îc khÊu trõ th¸ng 10 , hîp doanh dÒ nghÞ ®iÒu chØnh tê khai ngµy nhng cha h¹ch to¸n khÊu trõ. Bót to¸n ®Ò chØnh : Nî TK 333 / Cã TK 133 : 13.394.619 KÕt luËn : ThuÕ GTGT ®Çu vµo ®îc kª khai ®óng khíp víi sæ s¸ch

§èi víi thuÕ GTGT ®Çu vµo sai sãt thêng thÊy lµ bÞ khai t¨ng lªn so víi sè thùc tÕ do ®ã kiÓm to¸n viªn sÏ kiÓm tra mét sè nghiÖp vô thuÕ GTGT ®Çu vµo trªn B¶ng kª khai thuÕ GTGT hµng th¸ng ®Ó ®¶m b¶o çc nghiÖp vô nµy cã ®ñ chøng tõ chøng minh.


74

Join stock com

VAE


Kh¸ch hµng Hîp doanh TH Kú : …….31/12/2004……. Néi dung : KiÓm tra chi tiÕt thuÕ GTGT ®Çu vµo



Sè chøng tõ

Néi dung Sè tiÒn Chøng tõ gèc

436 425 428 427 489

Chi phÝ gia c«ng th¸ng 12/2004 Chi phÝ gia c«ng Chi phÝ gia c«ng Watson Gio¨ng cao su Nhùa PP 600F ...

105.263.339 56.154.162 7.157.398 9.197.158 9.858.575

Chøng tõ gèc (): §· kiÓm tra tíi ho¸ ®¬n tµi chÝnh , phiÕu nhËp kho (nÕu hµng ho¸ nhËp kho ) vµ ®îc kª khai ®óng sè thuÕ GTGT ®Çu vµo. KÕt luËn : Çc mÉu chän kiÓm tra ®îc kª khai cã c¬ së hîp lý


75

TiÕp theo kiÓm to¸n viªn kiÓm tra chi tiÕt thuÕ GTGT hµng nhËp khÈu

Join stock com

VAE


Kh¸ch hµng Hîp doanh TH Kú : …….31/12/2004……. Néi dung : KiÓm tra chi tiÕt thuÕ GTGT hµng nhËp khÈu



Sè chøng tõ Néi dung Sè tiÒn Chøng tõ gèc

TBT879 TBT832 TBT3198 TBT9357 TBT3815

TKHQ sè : 758 NKD TKHQ sè : 485 NKD TKHQ sè : 568 NKD TKHQ sè : 214 NKD TKHQ sè : 478 NKD ...

38.500.758 42.560.203 57.362.200 28.629.500 33.201.582

Chøng tõ gèc (): §· kiÓm tra tíi ho¸ ®¬n tµi chÝnh vµ ®îc kª khai ®óng sè thuÕ GTGT ph¶i nép. KÕt luËn : Çc mÉu chän kiÓm tra ®îc kª khai cã c¬ së hîp lý

Cuèi cïng kiÓm to¸n viªn kiÓm tra t×nh h×nh nép thuÕ GTGT t¹i Hîp doanh TH


76

Join stock com

VAE


Kh¸ch hµng Hîp doanh TH Kú : …….31/12/2004……. Néi dung : KiÓm tra chi tiÕt thuÕ GTGT hµng nhËp khÈu




CTNH38/1 CTNH55/3 CTNH15/4 CTNH84/9 CTNH47/11 Céng

Nép thuÕ GTGT vµo ng©n s¸ch Nép thuÕ GTGT vµo ng©n s¸ch Nép thuÕ GTGT vµo ng©n s¸ch Nép thuÕ GTGT vµo ng©n s¸ch Nép thuÕ GTGT vµo ng©n s¸ch

32.911.100 5.348.379 37.868.739 20.867.348 46.878.362 143.873.928

Chøng tõ gèc (): §· kiÓm tra tíi uû nhiÖm chi, giÊy b¸o sè d ng©n hµng, giÊy nép tiÒn vµo ng©n s¸ch nhµ níc. KÕt luËn : Çc mÉu chän kiÓm tra ®îc kª khai cã c¬ së hîp lý

Khi xem xÐt çc B¶ng kª khai thuÕ GTGT ®Çu vµo hµng th¸ng kiÓm to¸n

viªn ®· chó ý xem xÐt vµ kh«ng thÊy cã ho¸ ®¬n nµo kª khai khÊu trõ muén qu¸ 3 th¸ng.

Víi çc kÕt qu¶ ®¹t ®îc tõ kiÓm to¸n thuÕ GTGT kiÓm to¸n viªn sÏ tæng hîp çc bót to¸n ®iÒu chØnh vµ ®a ra çc kÕt qu¶ ®¹t ®îc kÕt luËn cña kiÓm to¸n viªn : ThuÕ GTGT cña hîp doanh sau khi ®iÒu chØnh ®· kh«ng cã sai sãt träng yÕu.

Nh vËy viÖc thùc hiÖn kiÓm to¸n cña kiÓm to¸n viªn ®· ®¶m b¶o tu©n thñ ®îc çc thñ tôc kiÓm to¸n chi tiÕt cña ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n ®Ò ra vµ thu thËp ®ñ b»ng chøng chøng minh cho çc ý kiÕn vÒ sè d thÕ GTGT

*ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp: Tríc hÕt , tõ sæ chi tiÕt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp KiÓm to¸n viªn thùc

hiÖn lËp B¶ng tæng hîp thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ®Ó thÊy ®îc t×nh h×nh thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp vµ ®èi chiÕu víi b¸o ço tµi chÝnh.


77

Join stock com

VAE


Kh¸ch hµng C«ng ty CL Kú : …….31/12/2004……. Néi dung : KiÓm tra chi tiÕt thuÕ GTGT hµng nhËp khÈu

Ngêi lËp : ……..N§H… Ngêi so¸t xÐt : ……… Ngêi so¸t xÐt :………….


ChØ tiªu Sè tiÒn Sè d ®Çu n¨m Sè ph¶i nép trong n¨m Trong ®ã ThuÕ t¬ng øng víi lîi nhuËn thu ®îc trong n¨m Sè thuÕ ®iÒu chØnh gi¶m theo kiÓm to¸n nhµ níc Sè ®· nép trong n¨m Sè ® cuèi n¨m

1.843.928.379 9.678.937.893 9.748.622.461 -69.684.568 6.397.967.836 5.124.898.436

ViÖc kiÓm to¸n thuÕ thu nhËp ®oanh nghiÖp thêng dùa vµo kÕt qu¶ doanh thu

vµ chi phÝ. Khi kiÓm to¸n doanh thu, chi phÝ , ®îc cho lµ thùc hiÖn tèt th× viÖc

cßn l¹i chØ lµ viÖc tÝnh to¸n l¹i thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp theo doanh thu vµ

chi phÝ ®· ®îc kiÓm to¸n. Theo yªu cÇu th× kiÓm to¸n thuÕ TNDN ph¶i lËp

b¶ng chi ra ®îc çc kho¶n chi phÝ kh«ng hîp lý hîp lÖ, tuy nhiªn ®iÒu nµy

®îc thùc hiÖn bëi ngêi kiÓm to¸n chi phÝ khi thùc hiÖn çc thñ tôc ph©n tÝch

chi phÝ vµ kiÓm tra chi tiÕt chi phÝ.

KiÓm to¸n viªn thùc hiÖn tÝnh to¸n l¹i thuÕ TNDN råi so s¸nh víi sè ®· ®îc

®¬n vÞ tÝnh to¸n ®Ó ®¶m b¶o thuÕ TNDN cña hä ®· ®îc ph¶n ¸nh hîp lý vµ

®¸nh gi¸ kÕt qu¶ thùc hiÖn. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn kiÓm to¸n ë çc phÇn

hµnh cã thÓ cã sù ®iÒu chØnh vÒ doanh thu vµ chi phÝ, nh÷ng chi phÝ nµy sÏ

®îc tæng hîp l¹i vµ tÝnh ra sù ¶nh hëng cña chóng têi thuÕ TNDN. KiÓm

to¸n viªn sÏ tiÕn hµnh ®iÒu chØnh thuÕ TNDN víi qui dÞnh hiÖn hµnh.


78

Join stock com

VAE


Kh¸ch hµng C«ng ty CL Kú : …….31/12/2004……. Néi dung : …Tæng hîp Tk 133


Date/Ngµy: 14/03/2005 Date/Ngµy: ………….. Date/Ngµy : ……….

Néi dung Sè tiÒn

Thu nhËp tríc ®iÒu chØnh 30.464.445.197

§iÒu chØnh

Thu nhËp tríc thuÕ sau ®iÒu chØnh 30.464.445.197

ThuÕ suÊt 32%

ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ph¶i nép 9.748.622.463

Chªnh lÖch -2

KÕt luËn : kho¶n thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ®· ®îc tÝnh to¸n ®óng

§ång thêi kiÓm to¸n viªn ph¶i thùc hiÖn kiÓm tra l¹i viÖc thùc hiÖn thuÕ thu

nhËp cña c«ng ty ®Ó ®¶m b¶o r»ng sè thuÕ thu nhËp ®· nép tr×nh bµy trªn b¸o

ço lµ cã thËt. Trong trêng hîp nµy, KiÓm to¸n viªn kiÓm tra chi tiÕt viÖc nép

thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp


79

Join stock com

VAE


Kh¸ch hµng C«ng ty CL Kú : …….31/12/2004……. Néi dung : KiÓm tra chi tiÕt thuÕ GTGT hµng nhËp khÈu




24NH/1 18NH/4 36NH/7 45NH/10 75NH/12

Nép thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp Nép thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp Nép thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp Nép thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp Nép thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp

72.937.486 1.324.385.965 1.248.397.638 1.135.685.873 2.616.560.874

Chøng tõ gèc ():§· kiÓm tra tíi sè uû nhiÖm chi, giÊy b¸o sè d ng©n hµng, giÊy nép tiÒn vµo ng©n s¸ch nhµ níc KÕt luËn :ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ®· nép ®îc ®¬n vÞ ph¶n ¸nh hîp lý.


80

PhÇn III

Mét sè nhËn xÐt vµ nh÷ng kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn

kiÓm to¸n thuÕ t¹i C«ng ty KiÓm to¸n

vµ §Þnh gi¸ ViÖt Nam

3.1. Nh÷ng yÕu tè kh¸ch quan ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng kiÓm to¸n thuÕ

t¹i VAE.

3.1.1 Nh÷ng thuËn lîi

* Çc chÝnh s¸ch vÒ thuÕ

Trong nh÷ng n¨m qua, nhµ níc ta lu«n cã nh÷ng biÖn ph¸p nh»m

hoµn thiÖn chÝnh s¸ch thuÕ, phï hîp víi tõng giai ®o¹n ph¸t triÓn cña nÒn kinh

tÕ nhê ®ã cã thÓ chèng ®îc t×nh tr¹ng thÊt thu thuÕ, t¹o ra sù c©n b»ng, c«ng

b»ng gi÷a, b×nh ®¼ng gi÷a nh÷ng ngêi thùc hiÖn nghÜa vô nép thuÕ.

§iÒu nµy ®îc thÓ hiÖn b»ng viÖc ban hµnh çc chÝnh s¸ch thuÕ míi:

thuÕ GTGT thay cho thuÕ doanh thu, thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp thay cho

thuÕ lîi tøc,... Vµ çc chÝnh s¸ch nµy liªn tôc ®îc bæ sung kh¾c phôc nh÷ng

nhîc ®iÓm trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn.

Nhµ níc ®· cã nh÷ng c¶i tiÕn ®¸ng kÓ khi ban hµnh çc v¨n b¶n,

chÝnh s¸ch míi t¹o ®iÒu kiÖn cho çc ®èi tîng dÔ dµng n¾m b¾t th«ng tin, çc

v¨n b¶n híng dÉn rÊt cô thÓ ®Ó ®¶m b¶o hiÓu ®óng tinh thÇn cña v¨n b¶n.

Çc th«ng t híng dÉn ®a ra lµ híng dÉn cho tÊt c¶ çc v¨n ®ang cã hiÖu

lùc gióp cho çc ®èi tîng quan t©m kh«ng ph¶i sö dông nhiÒu v¨n b¶n mét

lóc,...

* Çc chÝnh s¸ch vÒ kÕ to¸n vµ kiÓm to¸n.

LuËt kÕ to¸n ®îc Quèc héi kho¸ XI th«ng qua ngµy 19/05/2003 vµ cã

hiÖu lùc thi hµnh tõ 01/01/2004 lµ v¨n b¶n cã gi¸ trÞ ph¸p lý cao nhÊt vÒ kÕ

to¸n . Ngoµi ra cßn cã çc v¨n b¶n híng dÉn thi hµnh LuËt kÕ to¸n trªn ,

HiÖn t¹i ®· cã 16 chuÈn mùc kÕ to¸n vµ 21 chuÈn mùc kiÓm to¸n ®îc ban


81

hµnh. Nh÷ng v¨n b¶n ph¸p qui nµy ra ®êi ®· phôc vô ®¾c lùc cho ho¹t ®éng

kiÓm to¸n nãi chung vµ kiÓm to¸n thuÕ nãi riªng .

* M«i trêng kinh doanh.

HiÖn nay trªn c¶ níc cã kho¶ng gÇn 50 c«ng ty kiÓm to¸n lín nhá ho¹t

®éng. Do vËy tÝnh c¹nh tranh rÊt cao , ®øng tríc bèi c¶nh ®ã VAE ®· chó

träng tíi uy tÝn cña m×nh th«ng qua çc cuéc kiÓm to¸n cã chÊt lîng cao. Do

®ã , tuy míi thµnh lËp nhng C«ng ty ®· cã chç ®øng trong lßng kh¸ch hµng .

Ngoµi ra do qui ®Þnh míi cña ChÝnh phñ s¾p tíi sè lîng c«ng viÖc sÏ nhiÒu

lªn ®ßi hái C«ng ty ph¶i cã nh÷ng chÝnh s¸ch ph¸t triÓn hîp lý ®Ó ®¸p øng yªu

cÇu ®ã.

3.1.2. Nh÷ng khã kh¨n

HiÖn t¹i ®· cã 21 chuÈn mùc kiÓm to¸n nhng vÉn cha cã chuÈn mùc

vÒ kiÓm to¸n thuÕ . Do ®ã khi kiÓm to¸n thuÕ t¹i çc doanh nghiÖp çc kiÓm

to¸n viªn ph¶i c¨n cø chñ yÕu vµo çc v¨n b¶n híng dÉn cña c¬ quan thuÕ,

chÝnh v× vËy ®· g©y khã kh¨n cho qu¸ tr×nh kiÓm to¸n.

Do chóng ta ®ang trong qu¸ tr×nh hoµn thiÖn hÖ thèng tµi chÝnh nãi

chung còng nh hÖ thèng kÕ to¸n, kiÓm to¸n nãi riªng nªn kh«ng thÓ tr¸nh

khái cã t×nh tr¹ng kh«ng thèng nhÊt gi÷a çc v¨n b¶n hiÖn t¹i. VÉn cßn hiÖn

tîng v¨n b¶n vÒ thuÕ qui ®Þnh mét ®êng nhng chuÈn mùc l¹i qui ®Þnh mét

nÎo g©y khã kh¨n rÊt lín cho c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i ®¬n vÞ. Do ®ã ¶nh hëng

trùc tiÕp ®Õn viÖc kiÓm to¸n thóª.

Do t×nh tr¹ng kÕ to¸n nãi chung cña níc ta hiÖn nay lµ kh«ng cao mµ

kÕ to¸n thuÕ lµ mét trong nh÷ng lÜnh vùc khã nhÊt nªn cã rÊt nhiÒu sai sãt

trong kª khai thuÕ. ChÝnh v× vËy mµ rñi ro kiÓm to¸n thuÕ rÊt cao, dÉn dÕn

c«ng viÖc kiÓm to¸n cÇn ph¶i tËp trung nhiÒu vµo kiÓm tra chi tiÕt nªn mÊt rÊt

nhiÒu thêi gian.

Trong qu¸ tr×nh héi nhËp b¸o ço tµi chÝnh ®· ®îc kiÓm to¸n , ®îc rÊt

nhiÒu ®èi tîng sö ®ông, do ®ã chÊt lîng cña b¸o ço kiÓm to¸n ®ßi hái ph¶i

tiÕn tíi sù hoµn h¶o v× nã ¶nh hëng trùc tiÕp tíi uy tÝn cña c«ng ty.


82

MÆt kh¸c, do ®©y lµ mét ngµnh míi trong çc nhµ trêng nªn viÖc ®µo

t¹o sinh viªn cho chuyªn ngµnh nµy cha ®îc s¸t víi thùc tÕ v× thùc chÊt gi¸o

viªn còng cha ®îc thùc tÕ nhiÒu . C«ng t¸c ®µo t¹o nh©n viªn sau khi nhËn

tèn nhiÒu tiÒn cña vµ c«ng søc

3.2. Mét sè nhËn xÐt vÒ qu¸ tr×nh kiÓm to¸n thuÕ do VAE thùc hiÖn

3.2.1.¦u ®iÓm

Víi tr×nh ®é chuyªn m«n v÷ng vµng, kh¶ n¨ng s¸ng t¹o cao trong c«ng

viÖc , qui tr×nh kiÓm to¸n kho¶n môc thuÕ ®îc x©y dùng vµ thùc hiÖn cho

tõng ®¬n vÞ cô thÓ lu«n ®¹t chÊt lîng cao vµ cã nh÷ng u ®iÓm næi bËt sau:

Thø nhÊt, qui tr×nh kiÓm to¸n kho¶n môc thuÕ do VAE thùc hiÖn ®îc

tiÕn hµnh theo ®óng tr×nh tù kiÓm to¸n mµ kÕ ho¹ch ®· x©y ®ùng dùa trªn thùc

tÕ ViÖt Nam vµ qui tr×nh kiÓm to¸n mÉu cña C«ng ty kiÓm to¸n lín trªn thÕ

giíi. Do vËy , qui t×nh kiÓm to¸n cña VAE rÊt phï hîp víi çc ®¬n vÞ ®îc

kiÓm to¸n.

Thø hai , cã sù kÕt hîp hiÖu qu¶ kÕt qu¶ kiÓm to¸n gi÷a çc phÇn hµnh.

Sè liÖu ®· ®îc kiÓm to¸n trong phÇn doanh thu víi phÇn kiÓm to¸n thuÕ cã sù

kÕt hîp

Thø ba, trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn kiÓm to¸n thñ tôc ®îc kiÓm to¸n viªn

¸p dông ®Ó íc tÝnh thuÕ cña ®¬n vÞ. §©y lµ mét thñ tôc ®em l¹i hiÖu qu¶ cao

vµ phï hîp víi ®¬n vÞ cã sè ph¸t sinh lín. Víi sè thuÕ ph¸t sinh lín , viÖc íc

tÝnh thuÕ dùa trªn sè liÖu doanh thu , gi¸ trÞ hµng ho¸, dÞch vô mua vµo ®·

®îc kiÓm to¸n gióp cho KiÓm to¸n viªn dù to¸n ®îc phÇn lín sè thuÕ ph¸t

sinh, tiÕt kiÖm ®îc thêi gian , h¹n chÕ ®îc viÖc thùc hiÖn kiÓm ta chi tiÕt.

Do vËy, n©ng cao hiÖu qua cuéc kiÓm to¸n.

Thø t, trong qu¸ tr×nh kiÓm to¸n, kiÓm to¸n vien lu«n nhËn ®îc sù trî

gióp cã hiÖu qu¶ tõ phßng t vÊn vÒ çc th¾c m¾c , r¾c rèi vÒ thuÕ cña kh¸ch

hµng.

Thø n¨m , so¸t xÐt chÊt lîng cuéc kiÓm to¸n nãi chung vµ kho¶n môc

thuÕ GTGT nãi riªng ®îc thùc hiÖn nghiªm tóc bëi çc kiÓm to¸n viªn cã

tr×nh ®é cao. §Çu tiªn lµ trëng nhãm kiÕm to¸n tiÕp thoe lµ chñ nhiÖm kiÓm


83

to¸n vµ cuèi cïng lµ mét trong nh÷ng thµnh viªn cña Ban gi¸m ®èc. VËy nªn,

cã thÓ nãi dÞch vô kiÓm to¸n do VAE cung cÊp lu«n ®¶m b¶o chÊt lîng , uy

tÝn cho kh¸ch hµng vµ nh÷ng ngßi quan t©m.

Thø s¸u, kiÓm to¸n viªn lu«n ®îc cËp nhËt çc kiÕn thøc míi vÒ kÕ

to¸n, kiÓm to¸n vµ vÒ thuÕ…Trong çc kú ®µo t¹o thêng xuyªn t¹i VAE. Do

vËy , ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n çc kho¶n môc nãi chung vµ kho¶n môc thuÕ

GTGT nãi riªng lu«n ®îc cËp nhËt vµ söa ®æi cho phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc

tÕ ViÖt Nam

Tuy nhiªn , trong khi thùc hiÖn kiÓm to¸n çc kho¶n môc thuÕ GTGT t¹i

VAE bªn c¹nh nh÷ng u ®iÓm vÉn cßn tån t¹i nh÷ng nhîc ®iÓm sau ®©y cÇn

kh¾c phôc.

3.2.2. Nhîc ®iÓm

Chóng ta biÕt r»ng kiÓm to¸n kho¶n môc thuÕ lµ mét phÇn c«ng viÖc

trong mét cuéc kiÓm to¸n. Tuy nhiªn, t×nh tr¹ng chung cña çc C«ng ty kiÓm

to¸n lµ ®¸nh gi¸ phÇn kiÓm to¸n kho¶n môc thóª møc träng yÕu kh«ng cao

b»ng çc phÇn kiÓm to¸n kh¸c nh doanh thu, chi phÝ...nªn cã phÇn xem nhÑ.

H¬n n÷a khi kiÓm to¸n thuÕ th× kiÓm to¸n viªn ph¶i lÊy sè liÖu tõ çc phÇn

kiÓm to¸n kh¸c ®Ó so s¸nh, ®èi chiÕu. ChÝnh v× vËy mµ c«ng viÖc kiÓm to¸n

thuÕ ®îc çc kiÓm to¸n viªn lµm rÊt nhanh.

Bªn c¹nh ®ã cã nhiÖu ph¬ng ph¸p chän mÉu kiÓm to¸n viªn ®· ®îc

®µo t¹o nh: Chän mÉu theo ph¬ng ph¸p ph©n tÇng, chän mÉu theo nguyªn

t¾c gi¸ trÞ luü tiÕn, chän mÉu dùa trªn møc ®é träng yÕu, chän mÉu theo xÐt

®o¸n cña kiÓm to¸n viªn...Tuy nhiªn trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn kiÓm to¸n , hÇu

hÕt çc kiÓm to¸n viªn ®Òu ®ùa vµo xÐt ®o¸n cña b¶n th©n ®Ó chän mÉu kiÓm

to¸n. Do vËy cã thÓ sÏ kh«ng bao qu¸t ®îc çc rñi ro khi mÉu chän kh«ng cã

tÝnh ®¹i diÖn cao cho quÇn thÓ.

Nhîc ®iÓm tiÕp theo xuÊt ph¸t tõ ®iÒu kiÖn C«ng ty. V× C«ng ty míi

thµnh lËp nªn lîng nh©n viªn chØ cã kho¶ng 50 ngêi nªn t×nh tr¹ng khi ®Õn

mïa kiÓm to¸n çc kiÓm to¸n viªn ph¶i tha hå “ch¹y x«” ®Ó kÞp víi yªu cÇu

cña hîp ®ång ®· ký. Do vËy , t×nh tr¹ng kiÓm to¸n viªn bÞ c¨ng th¼ng ®Çu ãc ,


84

mÖt mái vÒ th©n thÓ cã thÓ sÏ ¶nh hëng nghiªm träng ®Õn chÊt lîng çc

cuéc kiÓm to¸n.

3.2.3. Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn quy tr×nh kiÓm to¸n thuÕ do VAE

thùc hiÖn

§Ó n©ng cao chÊt lîng kiÓm to¸n kho¶n môc thuÕ rÊt cÇn sù hç trî tõ

phÝa nhµ níc, Quèc héi, Bé Tµi chÝnh… Do vËy, ®Ó tiÕp tôc sù nghiÖp ®æi

míi kinh tÕ, ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ v× môc tiªu d©n giµu

níc m¹nh, nhiÖm vô ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi trong nh÷ng n¨m tíi tríc

m¾t lµ ph¸t huy cao nhÊt çc nguån lùc, çc tiÒm n¨ng, lîi thÕ, kh¾c phôc khã

vµ nh÷ng vÊn ®Ò n¶y sinh, t¹o sù ph¸t triÓn nhanh, bÒn v÷ng. Víi t çch lµ bé

phËn cÊu thµnh quan träng cña hÖ thèng c«ng cô qu¶n lý tµi chÝnh trong nÒn

kinh tÕ thÞ trêng më cöa vµ héi nhËp, kiÓm to¸n, çc chÝnh s¸ch vÒ thuÕ cÇn

tiÕp tôc ®îc hoµn thiÖn, ph¸t triÓn trªn c¬ së çc gi¶i ph¸p sau:

Tríc hÕt, cÇn n©ng cao nhËn thøc vÒ kÕ to¸n trong nÒn kinh tÕ thÞ

trêng cã sù qu¶n lý vµ ®iÒu tiÕt cña Nhµ níc. Víi Nhµ níc, kÕ to¸n lµ c«ng

cô ®Ó kiÓm kª, kiÓm so¸t tµi s¶n quèc gia, ng©n quü c«ng, ng©n s¸ch Nhµ

níc. Víi çc nhµ qu¶n lý, çc ®¬n vÞ thñ trëng ng©n quü, çc chñ doanh

nghiÖp, kÕ to¸n lµ ph¬ng tiÖn ph¶n ¸nh, tæng kÕt t×nh h×nh tµi s¶n, vèn, nguån

vèn vµ sù vËn ®éng cña chóng, lµm c¨n cø tin cËy cho çc quyÕt ®Þnh qu¶n lý.

Víi çc c«ng ty kiÓm to¸n, kÕ to¸n t¹i ®¬n vÞ kh¸ch hµng lµ ®èi tîng chÝnh

®Ó çc c«ng ty kiÓm to¸n lµm viÖc ®Ó ®i ®Õn b¸o ço kiÓm to¸n. Víi çc nhµ

®Çu t ngêi gãp vèn, ngêi vay… Sè liÖu vµ tµi liÖu kÕ to¸n lµ c¨n cø kinh tÕ

cho çc quyÕt s¸ch thiÕt lËp, duy tr× hoÆc tõ bá çc quan hÖ kinh tÕ. Do vËy, ®Ó

çc quyÕt ®Þnh kinh tÕ ®îc duy tr×, thiÕt lËp hay tõ bá cã vai trß rÊt lín cña

ngµnh kiÓm to¸n.

Thø hai, t¹o dùng ®Çy ®ñ vµ hoµn thiÖn khu«n khæ ph¸p lý vÒ kÕ to¸n,

kiÓm to¸n, ®¶m b¶o cho c«ng viÖc kÕ to¸n, kiÓm to¸n tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n,

hµnh nghÒ kÕ to¸n, kiÓm to¸n ®îc thùc hiÖn theo luËt ph¸p vµ ®iÒu chØnh chÕ

tµi b»ng luËt ph¸p, luËt kÕ to¸n ®îc Quèc héi th«ng qua Kho¸ 11

ngµy19/05/2003 vµ cã hiÖu lùc thi hµnh ngµy 01/01/2004 lµ v¨n b¶n cã gi¸ trÞ


85

ph¸p lý cao nhÊt vÒ kÕ to¸n. MÆc dï ®· ®îc quy ®Þnh kh¸ chi tiÕt víi 7

ch¬ng vµ 64 ®iÒu, nhiÒu chÕ tµi cña LuËt cã thÓ ¸p dông ®îc ngay kh«ng

cÇn quy ®Þnh thªm, kh«ng cÇn ph¶i híng dÉn. Tuy nhiªn kÕ to¸n lµ chuyªn

ngµnh, lµ nghiÖp vô ®Æc thï, cã ph¹m vi ¸p dông réng r·i, yªu cÇu rÊt cao vÒ

sù phï hîp, thÝch øng, víi sù râ rµng rµnh m¹ch. Cho nªn, nhiÒu néi dung rÊt

cÇn sù quy ®Þnh, híng dÉn cô thÓ chi tiÕt. Do ®ã, cÇn sím ban hµnh çc v¨n

b¶n díi LuËt vÒ kÕ to¸n Nhµ níc, kÕ to¸n doanh nghiÖp, vÒ ngµnh nghÒ kÕ

to¸n. §Æc biÖt lµ cÇn tiÕp tôc so¹n th¶o vµ c«ng bè çc chuÈn mùc kÕ to¸n,

chuÈn mùc kiÓm to¸n ViÖt Nam, hoµn thiÖn çc hÖ thèng kÕ to¸n ¸p dông cho

tõng lÜnh vùc ho¹t ®éng trong nÒn kinh tÕ.

Thø ba, Nhµ níc cÇn tæ chøc tèt viÖc triÓn khai LuËt kÕ to¸n trong c¶

níc. Çc cÊp, çc ngµnh vµ ®Æc biÖt lµ ngµnh tµi chÝnh, ®éi ngò nh÷ng ngêi

lµm kÕ to¸n, kiÓm to¸n cÇn coi ®©y lµ sù kiÖn chÝnh trÞ, lµ cét mèc quan träng

trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn ngµnh kÕ to¸n, kiÓm to¸n. CÇn triÓn khai biÖn ph¸p,

nhiÒu ho¹t ®éng ®Ó n©ng cao vÞ thÕ, n©ng cao chÊt lîng c«ng t¸c kÕ to¸n,

kiÓm to¸n. Toµn thÓ nh÷ng ngêi lµm kÕ to¸n, kiÓm to¸n vµ tõng kÕ to¸n viªn,

kiÓm to¸n viªn ph¶i ®æi míi t duy, n©ng cao nhËn thøc, g¬ng mÉu, nghiªm

chØnh tu©n thñ vµ thùc hiÖn çc quy ®Þnh cña LuËt kÕ to¸n, çc NghÞ ®Þnh, çc

Th«ng t, chuÈn mùc kiÓm to¸n, chuÈn mùc kÕ to¸n vµ chñ ®éng n©ng cao

chÊt lîng kÕ to¸n.

Bªn c¹nh sù hç trî tõ phÝa Nhµ níc Bé Tµi chÝnh, Tæng côc thuÕ v.v

th× nh©n tè néi lùc t¹i çc c«ng ty kiÓm to¸n ®îc ®¸nh gi¸ lµ mang tÝnh quyÕt

®Þnh ®Ó n©ng cao chÊt lîng kiÓm to¸n. §Ó qu¸ tr×nh kiÓm to¸n t¹i VAE cã

hiÖu qu¶ h¬n th× VAE cÇn ph¶i:

Thø nhÊt, trong mïa kiÓm to¸n do sè lîng kh¸ch hµng qu¸ ®«ng vµ tr¶i

réng trªn toµn níc lµm cho c«ng ty kh«ng ®¸p øng ®îc ®ñ sè lîng nh©n

viªn hoÆc nh©n viªn ph¶i di chuyÓn xa, lµm viÖc víi cêng ®é cao ¶nh hëng

®Õn chÊt lîng cuéc kiÓm to¸n.

Thø hai, ngoµi ph¬ng ph¸p chän mÉu theo xÐt ®o¸n, çc kiÓm to¸n

viªn nªn ¸p dông çc ph¬ng ph¸p chän mÉu kh¸c ®Ó ®¶m b¶o mÉu ®îc chän


86

cã tÝnh ®¹i diÖn cao ®Æc biÖt lµ trong çc cuéc kiÓm to¸n phøc t¹p. Bëi v× tÝnh

®¹i diÖn cña mÉu chän kh«ng chØ phô thuéc vµo quy m«, gi¸ trÞ ph¸t sinh mµ

cßn phô thuéc vµo tÝnh chÊt cña mÉu chän. Mét sè sai sãt nhá nhng l¹i lµ sai

sãt cã hÖ thèng th× ®ã l¹i lµ sai ph¹m cã ¶nh hëng träng yÕu. Do ®ã, kiÓm

to¸n viªn nªn sö dông thªm çc ph¬ng ph¸p chän mÉu kh¸c ngoµi ph¬ng

ph¸p chän mÉu theo xÐt ®o¸n cña kiÓm to¸n viªn ®Ó ®¶m b¶o mÉu ®îc chän

cã tÝnh ®¹i diÖn cao.


87

KÕt luËn

KiÓm to¸n kho¶n môc thuÕ ®ãng mét vai trß quan träng trong kiÓm to¸n

b¸o ço tµi chÝnh. Nhng do nh÷ng yÕu tè kh¸ch quan vµ mét phÇn lµ do chñ

quan nªn m¶ng nµy cha ®îc quan t©m ®óng møc. Nªn ®iÒu kiÖn cÊp thiÕt

hiÖn nay lµ ph¶i cã mét chuÈn mùc vÒ kiÓm to¸n kho¶n môc thuÕ.

MÆt b»ng chung vÒ kiÓm to¸n ë ViÖt Nam nãi chung ngµy cµng cao

nh»m ®¸p øng nhu cÇu cña thÞ trêng ngµy cµng lín m¹nh vµ còng kh«ng kÐm

phÇn phøc t¹p. Trong hoµn c¶nh ®ã, C«ng ty KiÓm to¸n vµ ®Þnh gi¸ ViÖt nam

lu«n nç lùc hÕt m×nh nh»m t¹o dùng th¬ng hiÖu trªn thÞ trêng. Víi mét ban

l·nh ®¹o cã kinh nghiÖm vµ tÇm nh×n s¸ng suèt kÕt hîp víi mét ®éi ngò nh©n

viªn ®îc ®µo t¹o cã bµi b¶n vµ cã kh¸t väng v¬n lªn kh«ng ngõng, VAE

ch¾c ch¾n sÏ thµnh c«ng trªn con ®êng ph¸t triÓn cña m×nh.

Do tr×nh ®é h¹n chÕ nªn mÆc dï ®· hÕt søc cè g¾ng nhng bµi viÕt cña

em kh«ng tr¸nh khái cßn thiÕu sãt. Em rÊt mong nhËn ®îc sù gãp ý cña thÇy

gi¸o cïng çc anh chÞ trong c«ng ty.

Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n!


88

Môc lôc

Lêi nãi ®Çu .................................................................................................... 1

PhÇn I: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ kiÓm to¸n thuÕ trong kiÓm to¸n

b¸o ço tµi chÝnh t¹i çc doanh nghiÖp........................................................ 3

1.1. Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ ThuÕ .............................................................. 3

1.1.1. Kh¸i niÖm ..................................................................................... 3

1.1.2 Vai trß cña thuÕ trong nÒn kinh tÕ .................................................. 4

1.1.3. Giíi thiÖu mét sè lo¹i thuÕ ............................................................ 5

1.1.4. §Æc ®iÓm h¹ch to¸n thuÕ ............................................................ 20

1.2. KiÓm to¸n thuÕ trong kiÓm to¸n b¸o ço tµi chÝnh ............................. 25

1.2.1. LËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n .............................................................. 25

1.2.2. Thùc hiÖn kÕ ho¹ch kiÓm to¸n ..................................................... 30

PhÇn II: KiÓm to¸n thuÕ trong kiÓm to¸n b¸o ço tµi chÝnh t¹i C«ng ty

KiÓm to¸n vµ ®Þnh gi¸ ViÖt Nam ............................................................... 39

2.1 Kh¸i qu¸t vÒ C«ng ty KiÓm to¸n vµ ®Þnh gi¸ ViÖt Nam ....................... 39

2.1.1.LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty kiÓm to¸n vµ ®Þnh gi¸

ViÖt Nam. ............................................................................................. 39

2.1.2 §Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty .................................. 43

2.1.3 §Æc ®iÓm vÒ tæ chøc ho¹t ®éng cña c«ng ty ................................. 46

2.2.2 Thùc tÕ kiÓm to¸n thuÕ trong KiÓm to¸n B¸o ço tµi chÝnh do C«ng

ty KiÕm to¸n vµ §Þnh gi¸ ViÖt Nam thùc hiÖn. ...................................... 50

2.2.3. Thùc hiÖn kiÓm to¸n .................................................................... 68

PhÇn III: Mét sè nhËn xÐt vµ nh÷ng kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn kiÓm

to¸n thuÕ t¹i C«ng ty KiÓm to¸n vµ §Þnh gi¸ ViÖt Nam ........................... 80

3.1. Nh÷ng yÕu tè kh¸ch quan ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng kiÓm to¸n thuÕ t¹i

VAE. ........................................................................................................ 80

3.1.1 Nh÷ng thuËn lîi ........................................................................... 80


89

3.1.2. Nh÷ng khã kh¨n .......................................................................... 81

3.2. Mét sè nhËn xÐt vÒ qu¸ tr×nh kiÓm to¸n thuÕ do VAE thùc hiÖn ........ 82

3.2.1.¦u ®iÓm ....................................................................................... 82

3.2.2. Nhîc ®iÓm ................................................................................ 83

3.2.3. Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn quy tr×nh kiÓm to¸n thuÕ do

VAE thùc hiÖn ....................................................................................... 84

KÕt luËn ....................................................................................................... 87

Education

Bài báo cáo thực tập kế toán hoàn thiện kiểm toán thuế