PİAGET’NİN BİLİŞSEL EVRE KURAMI

Kamer KABATAŞ

Bilişsel Evre Kuramı Piaget’nin bilişsel kuramına göre düşüncenin

gelişimine ilişkin dönemler:Duyu hareket dönemi (0-2 yaş)İşlem öncesi dönem (2-7 yaş)Somut işlemler dönemi (7-12 yaş)Soyut işlemler dönemi (12 yaş ve üzeri)

Gelişim evreleri Duyu-hareket dönemi

Bu dönemde çocuklar dünyayı anlamlandırmak için duyusal ve motor yeteneklerini kullanırlar.

Dikkatini belli nesnelere odaklayabilir.Refleksif davranışlardan amaçlı davranışlara geçilir.

Gelişim evreleri İşlem öncesi dönem

Olaylar ve nesneler arasında mantıksal ilişki kuramazlar.

Düşünceler mantıkdışıdır. Çevresindeki olay ve nesneleri çeşitli sembollerle ifade

edebilir, ancak mantıksal düşünme henüz gelişmemiştir.

Gelişim evreleri Somut işlemler dönemi

Bu dönemde çocuklar bilgiyi sistemli ve mantıklı biçimde işleyebilirler.

Somut bir dönüşümü zihinsel olarak tersine çevirebilirler

Belirli bir zamanda bir durumun birçok yönünü ele alabilirler

Gelişim evreleri Soyut işlemler dönemi

Soyut işlemlere ulaşan ergenler varsayımlar kurabilir, mantıksal sonuçlar çıkarabilir.

İster somut ister soyut biçimde sunulsun karmaşık sorunları sistemli biçimde çözebilirler

Temel kavramlar

Canlandırmacılıkİşlem öncesi çocukta görülen bir özelliktir Cansız nesnelere canlılık özelliği yüklerlerÖrn: hareket ettiği için bir arabanın canlı olduğunu düşünebilirler.

Temel kavramlarKorunum İlkesiÇocukların bir kabın biçimindeki değişikliğin içindeki

içindeki sıvının miktarını etkilemediğini anlamalarıyla ilgilidir.

Temel kavramlarBenmerkezcilikİşlem öncesi düşüncenin tipik özelliğidir.Bir şeyi başkasının bakış açısından görememe

ya da başkasının duygularını ve gereksinimlerini fark etme konusundaki yetersizlik anlamına gelir.

SORULARSoru 1Soru 2Soru 3Soru 4Soru 5

SORU 1 5 yaşındaki Ayşe, oyuncak bebeğiyle oynarken bebeğinin kolunu kırmış ve ondan defalarca özür dilemiştir. Ayşe’nin bu davranışı Piaget’nin bilişsel gelişim kuramında yer alan hangi bilişsel özelliğe bir örnektir?a) Korunumb) Yapaycılıkc) Canlandırmacılıkd) Odaklaşmae) Tersine çevrilebilirlik

Korunum konusu Piaget’nin en çok araştırdığı konudur. Çocukların bir kabın biçimindeki değişikliğin içindeki sıvının miktarını etkilemediğini anlamalarıyla ilgilidir.

5 yaşındaki Ayşe, oyuncak bebeğiyle oynarken bebeğinin kolunu kırmış ve ondan defalarca özür dilemiştir. Ayşe’nin bu davranışı Piaget’nin bilişsel gelişim kuramında yer alan hangi bilişsel özelliğe bir örnektir?a) Korunum

SORU 1

Vermiş olduğunuz (a) cevabı yanlıştır

Soruya Geri Dön

http://megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller_pdf/Bili%C5%9Fsel%20Geli%C5%9Fim.pdf

HATIRLATMA

Yapaycılık, doğal olguları birisinin yarattığı ya da bunlara birinin neden olduğu inancını belirtir. Örneğin, 5 yaşındaki bir çocuk güneşi birinin kibrit yakarak tutuşturduğu bir ateş olarak açıklayabilir.

5 yaşındaki Ayşe, oyuncak bebeğiyle oynarken bebeğinin kolunu kırmış ve ondan defalarca özür dilemiştir. Ayşe’nin bu davranışı Piaget’nin bilişsel gelişim kuramında yer alan hangi bilişsel özelliğe bir örnektir?b) Yapaycılık

Vermiş olduğunuz (b) cevabı yanlıştır

Soruya Geri Dön

Canlandırmacılıkta çocuklar cansız nesnelere canlılık özelliği yüklerler ve hareket ettiği için bir arabanın canlı olduğunu düşünebilirler.

5 yaşındaki Ayşe, oyuncak bebeğiyle oynarken bebeğinin kolunu kırmış ve ondan defalarca özür dilemiştir. Ayşe’nin bu davranışı Piaget’nin bilişsel gelişim kuramında yer alan hangi bilişsel özelliğe bir örnektir?c) Canlandırmacılık

Vermiş olduğunuz (c) cevabı doğrudur

Sonraki SoruSorulara Geri Dön

Odaklaşma, işlem öncesi dönemdeki bir çocuğun genellikle dikkatini bir görevin bir yönü ya da çok sınırlı bir bilgi üzerinde odaklaştırması ve birden fazla yönle uğraşmayı güç bulmasıdır.

5 yaşındaki Ayşe, oyuncak bebeğiyle oynarken bebeğinin kolunu kırmış ve ondan defalarca özür dilemiştir. Ayşe’nin bu davranışı Piaget’nin bilişsel gelişim kuramında yer alan hangi bilişsel özelliğe bir örnektir?d) Odaklaşma

Vermiş olduğunuz (d) cevabı yanlıştır

Soruya Geri Dön

Çocuğun problem çözerken hem ileri hem geriye doğru düşünebilmesi özelliğini yansıtır. Çocuğun belirli bir zamanda birden fazla etken üzerinde düşünememesiyle ilgilidir.

5 yaşındaki Ayşe, oyuncak bebeğiyle oynarken bebeğinin kolunu kırmış ve ondan defalarca özür dilemiştir. Ayşe’nin bu davranışı Piaget’nin bilişsel gelişim kuramında yer alan hangi bilişsel özelliğe bir örnektir?e) Tersine Çevrilebilirlik

Vermiş olduğunuz (e) cevabı yanlıştır

Soruya Geri Dön

SORU 2 Ali’nin annesi bir çikolatayı tam ortasından bölerek yarısını onun, diğer yarısını da küçük kardeşinin tabağına koyar. Ancak, küçük kardeşinin dişleri henüz tam olarak çıkmadığı için onun tabağındaki çikolatayı birkaç parçaya böler. Ali, kardeşinin tabağındaki çikolataları görünce annesine “Ona daha çok çikolata verdin.” der ve ağlamaya başlar.

Piaget’nin bilişsel gelişim kuramına göre Ali aşağıdakilerden hangisini henüz kazanmamıştır?

A) Nesne devamlılığı

B) Korunum ilkesi

C) Başkalarının bakış açısını anlamama

D) Davranışları niyete göre değerlendirme

E) Özümleme

Nesne devamlılığı, bebeğin, görüş alanı dışında bulunan nesnelerin de halen var olduğunu kavraması durumudur.

Ali’nin annesi bir çikolatayı tam ortasından bölerek yarısını onun, diğer yarısını da küçük kardeşinin tabağına koyar. Ancak, küçük kardeşinin dişleri henüz tam olarak çıkmadığı için onun tabağındaki çikolatayı birkaç parçaya böler. Ali, kardeşinin tabağındaki çikolataları görünce annesine “Ona daha çok çikolata verdin.” der ve ağlamaya başlar.

Piaget’nin bilişsel gelişim kuramına göre Ali aşağıdakilerden hangisini henüz kazanmamıştır?

A) Nesne devamlılığı

SORU 2

Vermiş olduğunuz (A) cevabı yanlıştır

Soruya Geri Dön

Bir bütün parçalara ayrılsa bile miktarı değişmez. Ali anlatılanlara göre madde korunumunu henüz kazanamamıştır.

B) Korunum İlkesi

Vermiş olduğunuz (B) cevabı doğrudur

Video için tıklayınÖnceki SoruSonraki SoruSorulara Geri Dön

Benmerkezcilik de denir. İşlem öncesi dönemde bir şeyi başkasının bakış açısından görememe ya da başkasının duygularını ve gereksinimlerini fark etme konusundaki yetersizlik anlamına gelir.

Ali’nin annesi bir çikolatayı tam ortasından bölerek yarısını onun, diğer yarısını da küçük kardeşinin tabağına koyar. Ancak, küçük kardeşinin dişleri henüz tam olarak çıkmadığı için onun tabağındaki çikolatayı birkaç parçaya böler. Ali, kardeşinin tabağındaki çikolataları görünce annesine “Ona daha çok çikolata verdin.” der ve ağlamaya başlar.

Piaget’nin bilişsel gelişim kuramına göre Ali aşağıdakilerden hangisini henüz kazanmamıştır?

C) Başkalarının bakış açısını anlamama

Vermiş olduğunuz (C) cevabı yanlıştır

Soruya Geri Dön

Annenin davranışlarını niyetine göre değerlendirme değil aksine değerlendirmeme durumu söz konusudur.

Ali’nin annesi bir çikolatayı tam ortasından bölerek yarısını onun, diğer yarısını da küçük kardeşinin tabağına koyar. Ancak, küçük kardeşinin dişleri henüz tam olarak çıkmadığı için onun tabağındaki çikolatayı birkaç parçaya böler. Ali, kardeşinin tabağındaki çikolataları görünce annesine “Ona daha çok çikolata verdin.” der ve ağlamaya başlar.

Piaget’nin bilişsel gelişim kuramına göre Ali aşağıdakilerden hangisini henüz kazanmamıştır?

D) Davranışları niyete göre değerlendirme

Vermiş olduğunuz (D) cevabı yanlıştır

Soruya Geri Dön

Bireyin çevresiyle etki leşerek çevresine ve çevresindeki değişikliklere uyum sağlayabilmesidir. Verilen örnek durumla ilgisi yoktur.

Ali’nin annesi bir çikolatayı tam ortasından bölerek yarısını onun, diğer yarısını da küçük kardeşinin tabağına koyar. Ancak, küçük kardeşinin dişleri henüz tam olarak çıkmadığı için onun tabağındaki çikolatayı birkaç parçaya böler. Ali, kardeşinin tabağındaki çikolataları görünce annesine “Ona daha çok çikolata verdin.” der ve ağlamaya başlar.

Piaget’nin bilişsel gelişim kuramına göre Ali aşağıdakilerden hangisini henüz kazanmamıştır?

E) Özümleme

Vermiş olduğunuz (E) cevabı yanlıştır

Soruya Geri Dön

SORU 3 Bir hemşirenin kendisine iğne yapmasından sonra hemşirelerin kötü olduğuna inanan bir çocuk, yanağının başka bir hemşire tarafından okşanmasını canını yakmaya yönelik bir davranış olarak yorumlar.Çocuğun, yanağının okşanmasını bu şekilde yorumlaması Piaget’nin bilişsel gelişim kuramına göre aşağıdakilerden hangisine örnek olabilir?

A) Özelden özele akıl yürütme B) Benmerkezcilik C) Uyum kurma D) Psikolojik stres E) Özümleme

Çocuk özel bir durumdan diğer özel bir duruma genelleme yapmadan akıl yürütür. Bunun sonucuna bağlı olarak da olayları yalnızca geçirdiği yaşantılara bağlı, tek yönlü düşünebilir. Örneğin bir çizgi filmi izlemeden akşam olmadığını, sabah kahvaltıda peynir yemediyse kahvaltı yapmadığını düşünür.

Bir hemşirenin kendisine iğne yapmasından sonra hemşirelerin kötü olduğuna inanan bir çocuk, yanağının başka bir hemşire tarafından okşanmasını canını yakmaya yönelik bir davranış olarak yorumlar. Çocuğun, yanağının okşanmasını bu şekilde yorumlaması Piaget’nin bilişsel gelişim kuramına göre aşağıdakilerden hangisine örnek olabilir?

A) Özelden özele akıl yürütme

SORU 3

Vermiş olduğunuz (A) cevabı yanlıştır

Soruya Geri Dön

İşlem öncesi dönemde bir şeyi başkasının bakış açısından görememe ya da başkasının duygularını ve gereksinimlerini fark etme konusundaki yetersizlik anlamına gelir.

Bir hemşirenin kendisine iğne yapmasından sonra hemşirelerin kötü olduğuna inanan bir çocuk, yanağının başka bir hemşire tarafından okşanmasını canını yakmaya yönelik bir davranış olarak yorumlar. Çocuğun, yanağının okşanmasını bu şekilde yorumlaması Piaget’nin bilişsel gelişim kuramına göre aşağıdakilerden hangisine örnek olabilir?

B) Benmerkezcilik

Vermiş olduğunuz (B) cevabı yanlıştır

SORU 3

Soruya Geri Dön

Uyma sürecinde önceki şemalar yetersizse ya varolan şemalar değişecektir ya da şemalar genişletilecektir. Soruda yer alan durumda ise şemalar değişmemiş ya da genişletilmemiştir.

Bir hemşirenin kendisine iğne yapmasından sonra hemşirelerin kötü olduğuna inanan bir çocuk, yanağının başka bir hemşire tarafından okşanmasını canını yakmaya yönelik bir davranış olarak yorumlar. Çocuğun, yanağının okşanmasını bu şekilde yorumlaması Piaget’nin bilişsel gelişim kuramına göre aşağıdakilerden hangisine örnek olabilir?

C) Uyum kurma

Vermiş olduğunuz (C) cevabı yanlıştır

Soruya Geri Dön

Bu durum Piaget’nin bilişsel gelişim kuramına göre psikolojik stres kavramına uygun değildir.

Bir hemşirenin kendisine iğne yapmasından sonra hemşirelerin kötü olduğuna inanan bir çocuk, yanağının başka bir hemşire tarafından okşanmasını canını yakmaya yönelik bir davranış olarak yorumlar. Çocuğun, yanağının okşanmasını bu şekilde yorumlaması Piaget’nin bilişsel gelişim kuramına göre aşağıdakilerden hangisine örnek olabilir?

D) Psikolojik Stres

Vermiş olduğunuz (D) cevabı yanlıştır

Soruya Geri Dön

Çocuğun karşılaştığı yeni bir olayı, fikri objeyi, kendisinde daha önceden var olan bilişsel yapı içine yerleştirmesi sürecidir. Soruda verilen durumla uyumludur.

Bir hemşirenin kendisine iğne yapmasından sonra hemşirelerin kötü olduğuna inanan bir çocuk, yanağının başka bir hemşire tarafından okşanmasını canını yakmaya yönelik bir davranış olarak yorumlar. Çocuğun, yanağının okşanmasını bu şekilde yorumlaması Piaget’nin bilişsel gelişim kuramına göre aşağıdakilerden hangisine örnek olabilir?

E) Özümleme

Vermiş olduğunuz (E) cevabı doğrudur

Önceki SoruSonraki SoruSorulara Geri Dön

SORU 4

Birey işlem öncesi dönemde birçok şeyin başkaları tarafından da kendisinin algıladığı gibi algılandığını düşünür. Bireyin bu yaklaşımı aşağıdaki kavramlardan hangisiyle açıklanabilir?

A) Görünümler

B) İmgeleme

C) Benmerkezci

D) Odaklaşma

E) Yapaycılık

İşlemöncesi dönemdeki çocuklar yüzeysel görünümlerden fazlasıyla etkilenme eğilimindedir. Örneğin uzun bir bardağın daha fazla su alacağını düşünmek gibi.

Birey işlem öncesi dönemde birçok şeyin başkaları tarafından da kendisinin algıladığı gibi algılandığını düşünür. Bireyin bu yaklaşımı aşağıdaki kavramlardan hangisiyle açıklanabilir?

A) Görünümler

SORU 4

Vermiş olduğunuz (A) cevabı yanlıştır

Soruya Geri Dön

İmgeleme herhangi bir olguyu görüntülü olarak canlandırmadır.

Birey işlem öncesi dönemde birçok şeyin başkaları tarafından da kendisinin algıladığı gibi algılandığını düşünür. Bireyin bu yaklaşımı aşağıdaki kavramlardan hangisiyle açıklanabilir?

B) İmgeleme

Vermiş olduğunuz (B) cevabı yanlıştır

Soruya Geri Dön

Benmerkezcilik de denir. İşlem öncesi dönemde bir şeyi başkasının bakış açısından görememe ya da başkasının duygularını ve gereksinimlerini fark etme konusundaki yetersizlik anlamına gelir.

Birey işlem öncesi dönemde birçok şeyin başkaları tarafından da kendisinin algıladığı gibi algılandığını düşünür. Bireyin bu yaklaşımı aşağıdaki kavramlardan hangisiyle açıklanabilir?

C) Benmerkezcilik

Vermiş olduğunuz (C) cevabı doğrudur

Önceki SoruSonraki SoruSorulara Geri Dön

Odaklaşma, işlem öncesi dönemdeki bir çocuğun genellikle dikkatini bir görevin bir yönü ya da çok sınırlı bir bilgi üzerinde odaklaştırması ve birden fazla yönle uğraşmayı güç bulmasıdır.

Birey işlem öncesi dönemde birçok şeyin başkaları tarafından da kendisinin algıladığı gibi algılandığını düşünür. Bireyin bu yaklaşımı aşağıdaki kavramlardan hangisiyle açıklanabilir?

D) Odaklaşma

Vermiş olduğunuz (D) cevabı yanlıştır

Soruya Geri Dön

Yapaycılık, doğal olguları birisinin yarattığı ya da bunlara birinin neden olduğu inancını belirtir. Örneğin, 5 yaşındaki bir çocuk güneşi birinin kibrit yakarak tutuşturduğu bir ateş olarak açıklayabilir.

Birey işlem öncesi dönemde birçok şeyin başkaları tarafından da kendisinin algıladığı gibi algılandığını düşünür. Bireyin bu yaklaşımı aşağıdaki kavramlardan hangisiyle açıklanabilir?

E) Yapaycılık

Vermiş olduğunuz (E) cevabı yanlıştır

Soruya Geri Dön

SORU 5

Düşüncenin mantıkdışı olduğu, anlık görünür koşullara bağımlı olduğu, bilginin sistemli biçimde işlenmediği, çocuğun belirli bir zamanda bir durumun yalnızca bir yönünü ele alma yeteneğine sahip olduğu bir evredir.

Yukarıda özellikleri belirtilen dönem Piaget’nin düşüncenin gelişimine ilişkin dönemlerinden hangisine aittir?

A) Duyu Hareket Dönemi

B) İşlem öncesi Dönem

C) Somut İşlemler Dönemi

D) Soyut İşlemler Dönemi

Duyu hareket dönemi doğumla başlar 2 yaşa kadar devam eder. Bebek zihinsel düşünme ya da anlama anlamında bilmez.

Düşüncenin mantıkdışı olduğu, anlık görünür koşullara bağımlı olduğu, bilginin sistemli biçimde işlenmediği, çocuğun belirli bir zamanda bir durumun yalnızca bir yönünü ele alma yeteneğine sahip olduğu bir evredir.

Yukarıda özellikleri belirtilen dönem Piaget’nin düşüncenin gelişimine ilişkin dönemlerinden hangisine aittir?

A) Duyu Hareket Dönemi

SORU 5

Vermiş olduğunuz (A) cevabı yanlıştır

Soruya Geri Dön

Verilen özellikler işlem öncesi döneme aittir.

Düşüncenin mantıkdışı olduğu, anlık görünür koşullara bağımlı olduğu, bilginin sistemli biçimde işlenmediği, çocuğun belirli bir zamanda bir durumun yalnızca bir yönünü ele alma yeteneğine sahip olduğu bir evredir.

Yukarıda özellikleri belirtilen dönem Piaget’nin düşüncenin gelişimine ilişkin dönemlerinden hangisine aittir?

B) İşlem öncesi Dönem

Vermiş olduğunuz (B) cevabı doğrudur

Ayrıntılı bilgi almak için tıklayın http://tr.wikipedia.org/wiki/Piaget_Teorisi

Önceki SoruSorulara Geri Dön

Bu evrede çocuklar bilgiyi sistemli ve mantıklı biçimde işleyebilirler ancak bunu bilgi somut biçimde verildiğinde yapabilir.

Düşüncenin mantıkdışı olduğu, anlık görünür koşullara bağımlı olduğu, bilginin sistemli biçimde işlenmediği, çocuğun belirli bir zamanda bir durumun yalnızca bir yönünü ele alma yeteneğine sahip olduğu bir evredir.

Yukarıda özellikleri belirtilen dönem Piaget’nin düşüncenin gelişimine ilişkin dönemlerinden hangisine aittir?

C) Somut İşlemler Dönemi

Vermiş olduğunuz (C) cevabı yanlıştır

Soruya Geri Dön

Soyut işlemlere ulaşan ergenler varsayımlar kurabilir, mantıksal sonuçlar çıkarabilir., ister somut isterse soyut olsun karmaşık sorunları sistemli biçimde çözebilirler.

Düşüncenin mantıkdışı olduğu, anlık görünür koşullara bağımlı olduğu, bilginin sistemli biçimde işlenmediği, çocuğun belirli bir zamanda bir durumun yalnızca bir yönünü ele alma yeteneğine sahip olduğu bir evredir.

Yukarıda özellikleri belirtilen dönem Piaget’nin düşüncenin gelişimine ilişkin dönemlerinden hangisine aittir?

D) Soyut İşlemler Dönemi

Vermiş olduğunuz (D) cevabı yanlıştır

Soruya Geri Dön

Kaynakça Selçuk, Z. (2007). Eğitim Psikolojisi. Nobel

Yayınları, AnkaraGander, J.M.&Gardıner, H.M.(2007). Çocuk ve

Ergen Gelişimi. (Bekir Onur), 6.Baskı, Ankara: İmge Yayınları

http://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2006/KPSS/Lisans/01TEMMUZ2006COS/2006kpsscosegitbilim.pdf

http://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2008/KPSS/Lisans/28HAZIRAN2008COS/2008kpsscosegitbilim.pdf

Kaynakça http://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/

2007/KPSS/Lisans/30HAZIRAN2007COS/2007kpsscosegitbilim.pdf

HAZIRLAYAN

Kamer KABATAŞ

140105145

Felsefe ve DKAB 2. Grup