Muhasebenin Temel Kavramları

FİNANSAL MUHASEBE – MUHASEBE GENEL MUHASEBE- DERSİNİN KAPSAMI

MUHASEBE İLE İLGİLİ GENEL BİLGİLER* MUHASEBENİN TANIMI * MUHASEBE İLE İLGİLİ TARAFLAR * MUHASEBENİN TEMEL KAVRAMLARI

* MUHASEBENİN UZMANLIK ALANLARI * MUHASEBE VE MALİ MÜŞAVİRLİK MESLEĞİ

MUHASEBE KAYITLARI* TİCARİ İŞLEMLERİN BİLANÇO ÜZERİNE ETKİLERİ * MUHASEBENİN TEMEL DENKLEMİ * HESAP KAVRAMI * HESAP TÜRLERİ VE İŞLEYİŞ ÖZELLİKLERİ * MUHASEBENİN KAYIT ARAÇLARI

TÜRKİYE’DE MUHASEBE UYGULAMALARI* MUHASEBE SİSTEMİ GENEL TEBLİĞİ* TEK DÜZEN HESAP PLANI AÇIKLAMALARI VE UYGULAMALARI* BİLGİSAYAR MUHASEBE PAKET PROGRAMI UYGULAMASI

FİNANSAL MUHASEBE SÜRECİ

ENVANTER DEFTERİAÇILIŞ ENVANTERİ- AÇILIŞ BİLANÇOSU

TİCARİ İŞLEMLER-BELGELER-

YEVMİYE DEFTERİ

-MADDELER-

BÜYÜK DEFTER-HESAPLAR-

AYLIK MİZANLAR

GENEL GEÇİCİ MİZAN

DÖNEMSONUMUHASEBE İŞLEMLERİENVANTER İŞLEMLERİ

HESAPLARIN KAPATILMASI

GENEL KESİN MİZAN

GELİR TABLOSU

DÖNEMSONUBİLANÇOSU

MUHASEBE İşletmenin varlıkları ve kaynakları üzerinde değişmeye

neden olan mali nitelikteki ve para ile ifade edilen işlemlere ait bilgileri belgelendirmek, kaydetmek, sınıflandırmak, özetlemek, analiz etmek ve yorumlamak suretiyle ilgili kişi veya kurumlara

raporlar halinde sunan bir sistem ya da bir bilim dalıdır.

Belgelemek,

Kaydetmek,

Sınıflandırmak,

Özetlemek,

Analiz etmek,

Yorumlamak,

İŞLEVLERİ

BELGELEMEK Muhasebe süreci belgeleme işlevi ile başlar. Muhasebeye konu olan her bir

mali nitelikli işlemin belgeye dayanması gerekir.

Bu belgeler yasalarda belirtilen düzenlenmesi zorunlu ya da ticari

geleneklere göre düzenlenmesi gereken belgelerdir.

MUHASEBE

KAYDETMEK Belgelenen her mali nitelikli işlemlerin ya da

değer hareketlerinin, sunulmaya ve yorumlanmaya hazırlanabilmesi için kesinlikle kayıt edilmesi gerekir. İşletmenin mükellefiyet türüne göre tutmak zorunda olduğu muhasebe

defterlerine kayıt edilmesi gerekir.

Belgeye dayanan bir mali nitelikli işlemin muhasebe defterlerine kayıt edilmemesi

yasalarca işletmeyi suçlu duruma düşüreceği için işletmenin faaliyetleri ile ilgili her belgeyi

kayıt altına alması gerekir.MUHASEBE

SINIFLANDIRMAKMuhasebe defterlerine kayıt edilen

işlemlerden her bir hesap hakkında topluca bir bilgi alma olanağı çok güç ve karışık bir işlemi gerektirir.

Bu nedenle benzer nitelikteki işlemlerin belli hesaplara kayıt edilerek gruplandırılması istenildiği

her an ilgili hesabın akışı hakkında topluca bilgi verir.

Böylece yöneticilere ve diğer ilgili kişilere yararlı olabilecek şekilde verileri düzenleme olanağı

sağlar.

MUHASEBE

MUHASEBE

ÖZETLEMEK İşletmenin belli dönemlerde faaliyetleri

hakkında bilgi sahibi olabilmek amacı ile hesap dönemi içinde ve hesap dönemi sonunda muhasebe defterlerine yapılan kayıtların sonuçları, düzenlenen

finansal (mali) tablolarda topluca gösterilmiş olur.

Böylece çok sayıdaki veriler anlaşılabilir ve kullanılabilir bilgilere dönüşmüş olur.

MUHASEBE

ANALİZ ETMEKİşletmenin belli dönemlerde düzenlediği

finansal (mali) tablolarına mali analiz tekniklerini (yöntemlerini) uygulayarak finansal durumunu ve

performansını tespit edilmesi gerekir.

Böylece işletme faaliyet sonuçlarını geçmiş yıllardaki durumları ile faaliyette bulunduğu sektördeki diğer işletmelerle kıyaslayabilir.

YORUMLAMAKİşletmenin finansal (mali) tablolarının

analizinde elde edilen verilerin sonuçların değerlendirilmesidir.

Böylece işletme faaliyet sonuçlarının yorumlanmasıyla olumlu ve olumsuz

sonuçların nedenleri belirlenebileceği gibi geleceğe yönelik planların temel verileri de

elde edilmiş olur.

MUHASEBE

MUHASEBENİN TARAFLARI -FİNANSAL TABLO KULLANICILARIİşletmenin mali durumu, varlıkların nelerden oluştuğu kaynakların nerelerden sağlandığı hakkındaki bilgiler

yalnızca işletme yönetimi tarafından değil, daha birçok kişi ve kurum için değerli ve gereklidir. Muhasebenin

fonksiyonuyla sağlanan bu işletme bilgilerinin kullanıcılarına muhasebe ile ilgili taraflar denilmektedir.

Finansal tablolar, dünya genelinde birçok işletme tarafından, işletme dışındaki kullanıcı lar için

hazırlanmakta ve sunulmaktadır.

MUHASEBENİN TARAFLARI -FİNANSAL TABLO KULLANICILARI

Yatırımcılar,

Çalışanlar,

Borç verenler (alacaklılar),

Satıcılar ve diğer ticari tedarikçiler,

Müşteriler,

Hükümetler ve kamu işletmeleri,

Kamu,

Bu tablolarda sunulan veri ler çoğu kullanıcı ların ortak amaçlarını karşılamalıdır.

MUHASEBENİN TARAFLARI- FİNANSAL TABLO KULLANICILARI

Sermayeyi sağlayarak sermaye riskini üstlenenler ve onların f ikir danıştığı kimseler yatırımların taşıdığı r isklerle ve yatırımın getir isi i le i lgi lenir ler.

Yatırımcıların satın alma, elde tutma veya satma kararlarını vermelerine yardımcı olacak bilgilere

iht iyaçları vardır. Bir işletmenin ortakları aynı zamanda bu işletmenin kendilerine kar payı ödeme gücünü anlamalarını sağlayacak bilgilere de iht iyaç duyarlar.

YATIRIMCILAR


Çalışanlar ve onları temsil eden gruplar işverenlerinin devamlılığı ve karlı l ığı i le i lgi l i bi lgi lere ihtiyaç duyarlar. Bunlar aynı zamanda çalıştıkları işletmenin kendilerine ücretlerini, emekli olmaları halinde emekli l ikle i lgi l i yükümlülüklerini ödeme kabil iyetini ve işletmenin iş sağlama imkanlarını anlamalarına sağlayacak bilgilerle de i lgi lenir ler.

ÇALIŞANLAR


Borç verenler verdikleri borçları ve borçlara ait faizleri zamanı geldiğinde tahsil edebilme imkanlarını belirlemek için bilgiye ihtiyaç duyarlar.

BORÇ VERENLER


İşletmenin kendilerine olan borçlarını zamanı geldiğinde ödeme gücünü belir lemelerini sağlayacak bilgilerle i lgi lenirler.

Ticari kreditörler, kendileri için önemli bir müşteri olmaması nedeniyle bir işletmenin devamlılığına ihtiyaç duymuyorlarsa, f inansal borç verenlere nazaran bir işletmenin kısa vadedeki performansı i le

daha çok i lgi lenir ler.

SATICILAR VE DİĞER TİCARİ TEDARİKÇİLER


Özell ikle uzun süredir iş yaptıkları ve kendi işleri için devamlıl ığına ihtiyaç duydukları işletmenin devamlıl ığına i l işkin bilgi lerle i lgi lenirler

MÜŞTERİLER


Kaynakların tahsisi i le i lgi l idir ler. Dolayısıyla bunlar işletmenin faaliyetleri i le i lgi lenir ler. İşletmenin faaliyetlerine i l işkin yasal düzenleme yapmak, vergi polit ikasını belir lemek, ulusal gelir ve diğer istatist iki hesapları yapmak için de bilgi gereksinimi vardır.

HÜKÜMETLER VE KAMU İŞLETMELERİ


Bir işletme genel olarak kamu diye adlandırı lan toplumu etkileyebilecek birçok şey yapabil ir . Örneğin, bir işletme bulunduğu bölgenin ekonomik yaşamına o bölge insanlarını çalıştırmak ve bölgesel satıcılardan mal veya hizmet almak gibi birçok şekilde katkı yapabil ir . Finansal tablolar işletmenin başarıları i le i lgi l i geçmişteki trendler, en son gelişmeler ve işletmenin faaliyet konuları hakkında bilgi sunarak kamuya yardımcı olabil ir .

KAMU

MUHASEBENİN TARAFLARININ-

FİNANSAL TABLO KULLANICILARININ

ALACAKLARI EKONOMİK KARARLAR NELERDİR?

Sermayede payı temsil eden yatırımları satın almaya, elde tutmaya veya satmaya karar verme,

Yönetimin yeterl i l iğini ve sorumluluğunu değerlendirme,

İşletmenin, çalışanların ücret ve diğer menfaatlerini sağlayabilecek güçte olup olmadığını değerlendirme,

İşletmeye borç verilen fonların emniyette olup olmadığını belir leme,

Vergi polit ikalarını belir leme,Dağıtı labil ir kâr ve temettü tutarlarını belir leme,Ulusal gelir istat ist iklerini hazırlama ve kullanma

ya daİşletmelerin faaliyetlerini yasal açıdan

düzenleme

Finansal tablolarda sunulan finansal bilginin faydalı olması için,

ihtiyaca uygun olması ve açıklamayı amaçladığı hususu gerçeğe uygun bir şekilde sunması gerekir.

Finansal bilgi

karşılaştırı labil ir, doğrulanabil ir, anlaşılabil ir ise vezamanında sunulmuşsa

söz konusu bilginin faydası arttırı lmış olur.

MUHASEBENİN VARSAYIMLARIMuhasebe kayıtları yapılırken ve

finansal tablo kullanıcılarına yönelik olarak finansal tablolar hazırlanırken;

a. Tahakkuk Esasıb. İşletmenin Sürekli l iği

varsayımları kabul edilir.

MUHASEBENİN VARSAYIMLARI

Kendilerinden beklenen amaca cevap vermek için, f inansal tablolar muhasebenin tahakkuk esasına göre

hazırlanırlar. Bu esasa göre, işlemlerin ve diğer olayların etkisi, nakit veya nakit benzerleri

alındığında veya ödendiğinde değil, bu işlem ve olaylar olduğu zaman tahakkuk ettir i l ir ve i lgi l i

oldukları dönemin muhasebe kayıtlarına kaydedilerek o dönemin finansal tablolarında

raporlanırlar.

a. Tahakkuk Esası


Tahakkuk esasına göre hazırlanan finansal tablolar, kullanıcıları, sadece geçmişteki

nakit tahsilatlar ve nakit ödemelerle sonuçlanan işlemler hakkında değil gelecekte nakit ödemesi gerektirecek mevcut yükümlülükler ve gelecekte

nakde dönüşecek mevcut kaynaklar hakkında da bilgilendirir.

Böylece, söz konusu finansal tablolar geçmişte olan işlemlerle ve olaylarla i lgi l i bi lgi ler vermek

suretiyle kullanıcılara ekonomik kararlar verirken en çok yararlanacakları türden bilgiler

sunarlar.

a. Tahakkuk Esası


Finansal tablolar normal olarak işletmenin devamlılığı ve öngörülebil ir bir

gelecekte de faaliyetlerini sürdüreceği varsayımına dayanılarak hazırlanırlar.

Böylece, işletmenin ne tasfiyeye niyetinin ne de ihtiyacının olduğu, faaliyet hacminin de önemli bir ölçüde azalmayacağı varsayılır. Eğer böyle bir niyet ve ihtiyaç varsa finansal tablolar farklı

bir gerekçe i le hazırlanmalı ve bu gerekçe açıklanmalıdır.

b. İşletmenin Sürekli l iği

Education

Muhasebenin Temel Kavramları