PROJEKT

LENDA:KIMI

Tema:

Elementet kimik

ne organizmin e

njeriut.

Trupi yne eshte nje makine tejet e nderlikuar.Ka me mijra vjet qe njerezit perpiqen tekuptojne si funksionon trupi yne e megjithate shume mistere nuk jane zgjidhur sipershembull si punon trupi yne,perse na ze lemza.

Po nje gje tashme e dime me siguri:trupi yne perbehet nga uji,karboni,dhe disa elemente tethjeshta kimike, qe munde te gjenden ngado.Ne te vertete,te gjithe atomet e domosdoshmeper ndertimin e trupit te njeriut,mund ti gjeni ne oborrin e shtepise suaj.Imagjinoni sikur tendertoni nga fillimi nje trupe njeriu duke perdorur perberesit me te thjeshte temundeshem.Per kete do ju duheshin vetem 13 elemente kimike.

Oksigjen

Karbon

Hidrogjen

Azot

Kalcium

Fosfor

Te tjera

65% Oksigjen.Elmenti oksigjen ze dy te tretate trupit tone,kryersisht ne formen e ujit (H2O)

Trupi I njeriut gjithashtu thith oksigjen ngaajri sa here qe merr fryme.

. 18% Karbon.Pothuajse nje e pesta e trupit tone eshtekarbon,I njejti element nga I cili perbehetqymyri,diamanti,dhe grafiti lapsit.Atomet e karbonit krijojnezinxhire te gjate,duke formuar boshtin e te gjitha molekulaveme komplekse brenda trupit.karbon ka secila molekul e trupit.

10 % Hidrogjen.Hidrogjeni eshteelementi me I zakonshem ne gjithesi e njekohesishte ka edhe atomet me tevogela

3% Azot.Nje thes me pleh kimik permbanthuajse te njejten sasi azoti sa nje trupemesatar njeriu.Azoti eshte nje nga perberesitkryesore te muskujve tone.Ai eshte edheperberesi kryesor I ajrit.

1,6%Kalcium.Kalciumi eshte elementi qe I bene guaskat e detit, shkumesin dhemermerin.Ai bene te njejten gje me dhembetdhe kockat e njeriut dhe gjithashtu , mbaneme pune zemren dhe muskujt e njerzve.

1%Fosfor.Fosfori bene qe te ndizen flake kunjat e shkrepseve.Ai gjithashtu forcon dhembet tuaj dhe kockattuaja , formon membranat e qelizave dhe ndihmon ne transmetimin e energjise.fosfor ka ne berthamat e secilesqelize.Ai eshte pjese e acideve berthamore,perberes energjitikdhe zbutes.

0,35% Kalium.Sapuni i tualetit perbehet ngakaliumi. Kaliumi gjithashtu I mbane levizjet e trupit tuaj te baraspeshuara kimikisht.kaliumieshte elementi me I bollshem ne qelize,joni I kaliumit eshte gjetur ne citoplazmen e qelizave

0,15% Klor. Klori eshte nje gaz I gjelbervdekjeprures, qe perdoret per te prodhuarzbardhuesit. Ne trupin e njeriut, ai lidhet me natriumin duke formuar kripen e gjelles (klorurine natriumit).Ai eshte anion I rendesishem ne lengjet e trupit.

0,15% Natrium. Natriumi eshte nje metal I cili gjendetne natyre.Ky element kimik ne trupin e njeriut se bashku me klorin formojne kripen e gjelles me te cilenarrihet kriposja e lengjeve te njeriut.

Eshte elementi me I bollshem ne likuidin (lengun)e jashtem te qelizave

0,05% Magnez.Drita e bardhe ndricuese e fishekzjarreve vjene nga djegja e magnezit.Netrupin e njeriut magnezi forcone sisteminimunitar dhe ndihmon ne gjallerimin e nervavedhe tkurrjen e muskujve.pa magnez nuk ka klorofil dhe pa klorofil nuk ka jete.

0,25% Squfur. Squfuri eshte nje pjese e zevendesueshme e proteinave dhe ndihmon ne mpiksjen e gjakut.Eshte gjithashtu shkaktari I eres se keqe te gazrave trupore ,vezeve te prishura apo pellgjeveme uje te ndenjur.eshte perberes I shume aminoacidevedhe I proteinave.

0,008% Hekur. Ne gjakun tuaj ka hekur temjaftueshem sa per nje gozhde. Hekuri kur lidhet me oksigjenin behet I kuq si ngjyra e gjakut dhe kjo eshtearsyeja pse gjaku dhe ndryshku jane te kuqe.hekuritransporton oksigjen te mjaftueshem per frymrmarrjedhe gaz karbonik nga qelizat ne mushkeri.

0,00004% Jod. Ne trupin tuaj ka me pake se nje maje luge jod, megjithate , pa te do te vdisni. Jepini jod larvave dhe atokthehen ne bretkosa.

PERVEC ELEMENTEVE QE JANE TE NEVOJSHEM KA EDHE

ELEMENTE TE DEMSHME PER ORGANIZMIN E NJERIUT.

Arseniku

Kromi

Plumbi Kadiumi

Beriliumi

Zinku

Per nje trup te perkryer ju nevojiten gjithashtu nje sasi e vogelbakri, zinku, mangani, kobalti, litiumi, stonciumi, alumini, sicili, plumbi, dhe arseniku.Nje trupe mesatar permbane edherreth 90 miligram uran.Trupin e njeriut nuk do te mund tandertojme kurre vetem duke perzier elementet kimike.Kjo do te ishte njesoje si te prisje nje stuhi ne nje fushe mbeturinash .

FUND

Fund