25
แผนการจัดการเรียนรู้หน่วยที4 ชื่อวิชา : เศรษฐกิจพอเพียง ชื่อหน่วย เศรษฐกิจพอเพียงกับเศรษฐกิจชุมชน คาบรวม 4 คาบ 67 หัวข้อเรื่อง 1. พื้นฐานของเศรษฐกิจชุมชน 2. การส่งเสริมอาชีพของชุมชน 3. การสร้างความเข้มแข็งให้กับชุมชน สาระสําคัญ เศรษฐกิจพอเพียงเป็นปรัชญาที่ชี้ถึงแนวการดํารงอยู่และปฏิบัติตนของประชาชนในทุกระดับ ตั้งแต่ระดับ ครอบครัว ระดับชุมชน จนถึงระดับรัฐ ปัจจุบันปัญหาวิกฤติทางเศรษฐกิจเป็นปัญหาสําคัญของชาติ โดยประสาน ความมือระหว่าง หน่วยงานภาครัฐ ภาคเอกชนองค์กรชุมชนและประชาชนในชุมชน เพื่อให้เป็น "เศรษฐกิจของชุมชน โดยชุมชน และเพื่อชุมชน"อย่างแท้จริง สมรรถนะผลการเรียนรู้ที่คาดหวัง 1.นักศึกษาทราบถึงพื้นฐานของเศรษฐกิจชุมชน การส่งเสริมอาชีพของชุมชน และการสร้างความเข้มแข็งให้กับ ชุมชน 2. ให้ความร่วมมือในการจัดกิจกรรม จุดประสงค์การเรียนรูจุดประสงค์ทั่วไป (จุดประสงค์ปลายทาง) มีความรู้ด้านเศรษฐกิจชุมชน การส่งเสริมอาชีพ ตลอดจนสามารถสร้างความเข้มแข็งให้กับชุมชนได้ จุดประสงค์เชิงพฤติกรรม (จุดประสงค์นําทาง) 1. บอกพื้นฐาน ความหมายของเศรษฐกิจชุมชน การส่งเสริมอาชีพของชุมชน 2. บอกการสร้างความเข้มแข็งให้กับชุมชนและสามารถนําไปประยุกต์ใช้ได้ 3. ยกตัวอย่างกิจกรรมที่สอดคล้องกับเศรษฐกิจชุมชนไปใช้ได้ถูกต้อง 4. ความรับผิดชอบต่อหน้าทีการให้ความร่วมมือในการปฏิบัติกิจกรรม เนื้อหาสาระ 1. พื้นฐานของเศรษฐกิจชุมชน 2. การส่งเสริมอาชีพของชุมชน 3. การสร้างความเข้มแข็งให้กับชุมชน กิจกรรมการเรียนการสอน กิจกรรมการเรียนรู(ใช้เทคนิควิธีสอนแบบอุปนัย) 1. ขั้นเตรียมการ 1.1 ทบทวนความรู้เดิม ตรวจสอบความพร้อมในการเรียน ซักถามปัญหาและแนวทางแก้ไข 1.2 กระตุ้นเตือนเรื่องความรับผิดชอบในการทํางานร่วมกันเป็นทีม การให้ความร่วมมือกับกลุ่ม 1.3 เสนอเนื้อหาและจุดประสงค์ในการเรียนเรื่องเศรษฐกิจชุมชน นักศึกษาทําแบบทดสอบก่อนเรียน 2. ขั้นเสนอตัวอย่าง 2.1 นําเสนอวิดีทัศน์ย่อ(คลิป) เศรษฐกิจพอเพียงสู่สังคมเป็นสุข ผู้สอนสํารวจความคิดเห็นของนักศึกษาเมื่อดู

Unit 4 เศรษฐกิจพอเพียง

  • Upload
    -

  • View
    243

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Unit 4  เศรษฐกิจพอเพียง

     

แผนการจดการเรยนรหนวยท 4 ชอวชา : เศรษฐกจพอเพยง ชอหนวย เศรษฐกจพอเพยงกบเศรษฐกจชมชน คาบรวม 4 คาบ

  

 67

หวขอเรอง

1. พนฐานของเศรษฐกจชมชน 2. การสงเสรมอาชพของชมชน 3. การสรางความเขมแขงใหกบชมชน สาระสาคญ

เศรษฐกจพอเพยงเปนปรชญาทชถงแนวการดารงอยและปฏบตตนของประชาชนในทกระดบ ตงแตระดบครอบครว ระดบชมชน จนถงระดบรฐ ปจจบนปญหาวกฤตทางเศรษฐกจเปนปญหาสาคญของชาต โดยประสาน ความมอระหวาง หนวยงานภาครฐ ภาคเอกชนองคกรชมชนและประชาชนในชมชน เพอใหเปน "เศรษฐกจของชมชน โดยชมชน และเพอชมชน"อยางแทจรง

สมรรถนะผลการเรยนรทคาดหวง 1.นกศกษาทราบถงพนฐานของเศรษฐกจชมชน การสงเสรมอาชพของชมชน และการสรางความเขมแขงใหกบชมชน

2. ใหความรวมมอในการจดกจกรรม

จดประสงคการเรยนร จดประสงคทวไป (จดประสงคปลายทาง) มความรดานเศรษฐกจชมชน การสงเสรมอาชพ ตลอดจนสามารถสรางความเขมแขงใหกบชมชนได จดประสงคเชงพฤตกรรม (จดประสงคนาทาง)

1. บอกพนฐาน ความหมายของเศรษฐกจชมชน การสงเสรมอาชพของชมชน 2. บอกการสรางความเขมแขงใหกบชมชนและสามารถนาไปประยกตใชได 3. ยกตวอยางกจกรรมทสอดคลองกบเศรษฐกจชมชนไปใชไดถกตอง 4. ความรบผดชอบตอหนาท การใหความรวมมอในการปฏบตกจกรรม

เนอหาสาระ 1. พนฐานของเศรษฐกจชมชน 2. การสงเสรมอาชพของชมชน 3. การสรางความเขมแขงใหกบชมชน

กจกรรมการเรยนการสอน กจกรรมการเรยนร (ใชเทคนควธสอนแบบอปนย)

1. ขนเตรยมการ

1.1 ทบทวนความรเดม ตรวจสอบความพรอมในการเรยน ซกถามปญหาและแนวทางแกไข

1.2 กระตนเตอนเรองความรบผดชอบในการทางานรวมกนเปนทม การใหความรวมมอกบกลม

1.3 เสนอเนอหาและจดประสงคในการเรยนเรองเศรษฐกจชมชน นกศกษาทาแบบทดสอบกอนเรยน

2. ขนเสนอตวอยาง

2.1 นาเสนอวดทศนยอ(คลป) เศรษฐกจพอเพยงสสงคมเปนสข ผสอนสารวจความคดเหนของนกศกษาเมอด

Page 2: Unit 4  เศรษฐกิจพอเพียง

     

แผนการจดการเรยนรหนวยท 4 ชอวชา : เศรษฐกจพอเพยง ชอหนวย เศรษฐกจพอเพยงกบเศรษฐกจชมชน คาบรวม 4 คาบ

  

 68

วดทศนยอ(คลป) เศรษฐกจพอเพยงสสงคมเปนสข

2.2 นาเสนอวดทศนยอ(คลป) ผใหญมากบทงหมาเมน ตอน การตลาดของวสาหกจชมชนทาอยางไร

2.3 นาเสนอวดทศนยอ(คลป) ผใหญมากบทงหมาเมน ตอน วสาหกจชมชนเอาเงนมาจากไหน 2.4 นาเสนอวดทศน รายการ 108 วนมหศจรรย ชมชนพอเพยง ตอนท 98 เรอง วสาหกจชมชนพอเพยง 2.5 นาบทวเคราะหทไดจากการดวดทศนมาอภปราย

2.6 นาบทวเคราะหทไดจากการดวดทศนมาอภปราย (รายบคคล) 3. ขนเปรยบเทยบ

3.1 แบงนกศกษาเปน 6 กลม กลมละเทา ๆ กน หรอใกลเคยงกน โดยสมาชกแตละกลมมความสามารถคละกน และเลอกตงคณะกรรมการกลม

3.2 ผสอนแจกใบความรท 4.1 4.2 และ 4.3 ใหนกศกษาแตละกลมปฏบต คอ 1) ใหสมาชกกลมทกคนใชความรและประสบการณตลอดจนขอมลทไดรบชวยกนศกษา ตามความคด ความ

เขาใจของแตละกลมดงน • พนฐานของเศรษฐกจชมชน และการสงเสรมอาชพของชมชน 2 กลม

• บทความเศรษฐกจชมชน 2 กลม

• การสรางความเขมแขงใหกบชมชน 2 กลม

2) แตละกลมสงตวแทนนาเสนอและอภปราย (กลมละประมาณ 5 นาท ) 3.3 ผสอนนาตวอยางทไดจากการแสดงความคดเหนของนกศกษาเปรยบเทยบความสมพนธและสาเหตของ การเกดพฤตกรรม

4. ขนสรปกฎเกณฑ ใหนกศกษารวมกนอภปรายและสรปสาระสาคญเกยวกบความสาคญนกศกษาทราบถงพนฐานของเศรษฐกจชมชน การสงเสรมอาชพของชมชนและการสรางความเขมแขงใหกบชมชน 5. สอการเรยนร

5.1 วดทศนยอ(คลป) เศรษฐกจพอเพยงสสงคมเปนสข 5.2 วดทศนยอ(คลป) ผใหญมากบทงหมาเมน ตอน วสาหกจชมชนเอาเงนมาจากไหน 5.3 วดทศนยอ(คลป) ผใหญมากบทงหมาเมน ตอน การตลาดของวสาหกจชมชนทาอยางไร 5.4 นาเสนอวดทศน รายการ 108 วนมหศจรรย ชมชนพอเพยง ตอนท 98 เรอง วสาหกจชมชนพอเพยง

5.5 ใบความร 5.6 ใบงาน

6. แหลงการเรยนร

6.1 หองสมด

6.2 INTERNET http://www.uinthai.com 7. การวดผลและประเมนผล 7.1 เรองทจะการประเมน

• ความเขาใจถงพนฐานของเศรษฐกจชมชน การสงเสรมอาชพของชมชนและการสรางความเขมแขงใหกบชมชน

• ความเขาใจและมแนวทางการนาเศรษฐกจชมชนไปประยกตใชในชมชนของตนเอง

Page 3: Unit 4  เศรษฐกิจพอเพียง

     

แผนการจดการเรยนรหนวยท 4 ชอวชา : เศรษฐกจพอเพยง ชอหนวย เศรษฐกจพอเพยงกบเศรษฐกจชมชน คาบรวม 4 คาบ

  

 69

7.2 เครองมอทใชในการประเมน

1 แบบสงเกตพฤตกรรมการเรยนของนกศกษาเปนรายบคคลไดแก - ความสนใจ - การอาสาตอบคาถาม - การแสดงความคดเหน - การทางานทไดรบมอบหมาย

2 สงเกตพฤตกรรมการทางานกลมของนกศกษา โดยยดกระบวนการกลมไดแก - การรวมกนวางแผนการทางาน - ทางานตามหนาททไดรบมอบหมาย - เปนผพดและผฟงทด - แสดงความคดเหนอยางมเหตผล - ยอมรบขอสรปและผลงานของกลมและรวมปรบปรงงาน

3 สงเกตพฤตกรรมดานการรายงานการศกษาคนควา - เนอหาสาระครบถวน ตรงตามประเดน - ความถกตองของเนอหาสาระ - ภาษาถกตองเหมาะสม - คนควาจากแหลงความรทหลากหลาย - รปแบบการนาเสนอนาสนใจ - ประเมนปรบปรงและแสดงความร

7.3 เกณฑการวดผลและประเมนผลสงเกตพฤตกรรมการเรยนเปนรายบคคลใชเกณฑดงน ความสนใจ แบงคะแนนเปน 3 ระดบดงน ให 1 เมอนกศกษาตงใจเรยนแตขาดความกระตอรอรน ให 2 เมอนกศกษาตงใจเรยนและมความกระตอรอรน ให 3 เมอนกศกษาตงใจเรยนดและมความกระตอรอรนทจะมสวนรวมในการเรยนอยางสมาเสมอ เชน การตอบคาถาม อภปราย แสดงความคดเหน การแสดงความคดเหนในการอภปราย แบงออกเปน 3 ระดบ ดงน ให 1 เมอนกศกษาแสดงความคดเหนไมถกตอง โดยไมมเหตผลและไมมหลกเกณฑ ให 2 เมอนกศกษาแสดงความคดเหนถกตองบางสวน โดยมเหตผลและหลกเกณฑ ให 3 เมอนกศกษาแสดงความคดเหนถกตองโดยมาก โดยมเหตผลและหลกเกณฑ

แบบทดสอบกอนเรยน-หลงเรยน …………1.เปาหมายของการพฒนาเศรษฐกจพอเพยง กเพอมงพฒนาสนคาชมชน ออกเปนสนคาสงออก …………2.แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 8 มการเสรมสรางความเขมแขงของชมชน …………3.เศรษฐกจชมชน คอ การดาเนนกจกรรมทางเศรษฐกจตางๆ ทงดานเกษตรกรรม อตสาหกรรม บรการ ทงใน

ดานการผลต การบรโภค และการกระจายผลผลตโดยใหคนในชมชนมสวนรวม …………4.ลกษณะสาคญของเศรษฐกจชมชน คอ ครอบครวเปนหนวยการผลต แรงงานของสมาชกในครอบครวเปน

ปจจยทสาคญทสด

Page 4: Unit 4  เศรษฐกิจพอเพียง

     

แผนการจดการเรยนรหนวยท 4 ชอวชา : เศรษฐกจพอเพยง ชอหนวย เศรษฐกจพอเพยงกบเศรษฐกจชมชน คาบรวม 4 คาบ

  

 70

…………5.กรอบแนวคดเศรษฐกจชมชนของ ดร.มงคล ดานธานนทร ม 5 ระบบ คอ การตงปณธาน ทาอะไร ทาทาไม ทาอยางไร ทาเพออะไร

…………6.การสรางเศรษฐกจชมชนทเขมแขงจะตองมการจดตงเปนกลมสหกรณ …………7.แนวคดเศรษฐกจชมชนในสงคมไทย มหลายแนวทาง แตมเปาหมายในการนาชมชนไปสการพงตนเอง …………8.เศรษฐกจชมชนพงตนเอง คอ การผลตการแปรรป การบรโภค การคา และการบรหาร ทเปนการตดสนใจ

ดาเนน การของชมชน โดยชมชน และเพอชมชน …………9.เศรษฐกจชมชนพงตนเอง ใชแนวคดของพทธศาสนา “ตนนนแหละเปนทพงแหงตน” ……..…10.การเสรมสรางความเขมแขงของชมชน คอ การเพมกาลงอานาจใหแกผนาชมชน ในการคด การทา การม

สวนรวมในการพฒนา การแกปญหาตาง ๆ และการปกครองตามระบอบประชาธปไตย อนมพระมหากษตรยทรงเปนพระประมข

ภาระงานทมอบหมาย ใบงานท 4.3 การสรางความเขมแขงของชมชน มอบหมายงาน : ใหนกศกษาคนควาเพมเตมโดยเลอกชมชนตนแบบทมความเขมแขง หรอชมชนททารฐวสาหกจชมชนโดย ศกษาการจดตงชมชน และการพฒนาชมชนใหเขมแขงมากขน

Page 5: Unit 4  เศรษฐกิจพอเพียง

     

แผนการจดการเรยนรหนวยท 4 ชอวชา : เศรษฐกจพอเพยง ชอหนวย เศรษฐกจพอเพยงกบเศรษฐกจชมชน คาบรวม 4 คาบ

  

 71

กระดาษคาตอบ หนวยการเรยนรท 4

เรอง เศรษฐกจพอเพยงกบเศรษฐกจชมชน (จานวนขอสอบ 10 ขอ ๆ ละ 1 คะแนน) ขอ คาตอบ ขอ คาตอบ

1. 1. 2. 2. 3. 3. 4. 4. 5. 5. 6. 6. 7. 7. 8. 8. 9. 9. 10. 10.

กอนเรยนได……………..คะแนน หลงเรยนได……………คะแนน

ผตรวจ…………………………………………..…….. (…………………………………….....)

Page 6: Unit 4  เศรษฐกิจพอเพียง

     

แผนการจดการเรยนรหนวยท 4 ชอวชา : เศรษฐกจพอเพยง ชอหนวย เศรษฐกจพอเพยงกบเศรษฐกจชมชน คาบรวม 4 คาบ

  

 72

แบบประเมนพฤตกรรมดานคณภาพ จรยธรรม วนท ……….. เดอน……………………… พ.ศ. …………

ชอ …………………………………….................รหสนกศกษา ........................ สาขาวชา …………………......................... คณะ …………………............

ลาดบ พฤตกรรมทประเมน ระดบคะแนน หมายเหต

1 2 3 4

ความหมายของระดบการประเมน 4 = ปฏบตถกตองดเยยม 3 = ปฏบตไดถกตอง 2 = ปฏบตบางแตตองฟงคาสง

หรอชนา 1 = ไมปฏบต ตองบงคบหรอวากลาวตกเตอนหรอมกจะปฏบตในทางทผด เกณฑการประเมน

4 = 1.6 - 2 3 = 1.1 - 1.5 2 = 0.6 - 1 1 = 0 - 0.5

1 ความซอสตยสจรต

2 การตรงตอเวลา

3 การมวนย

4 ความสนใจใฝร

5 ความคดรเรมสรางสรรค

6 ความเปนผนาและผตามทด

7 ความรบผดชอบ

8 ความตงใจในการปฏบตงาน

9 การมมนษยสมพนธในการทางาน

10 ความสาเรจในการดาเนนงานกลมและรายบคคล

รวม (คะแนนเตม 20 คะแนน)

บนทก………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………...………………..………………..………………..………………..……

ลงชอ ……………………………………… ผประเมน

Page 7: Unit 4  เศรษฐกิจพอเพียง

     

แผนการจดการเรยนรหนวยท 4 ชอวชา : เศรษฐกจพอเพยง ชอหนวย เศรษฐกจพอเพยงกบเศรษฐกจชมชน คาบรวม 4 คาบ

  

 73

แบบประเมนกระบวนการกลม ประกอบการวดผล/ประเมนผล

แผนการเรยนรท 4 เรอง เศรษฐกจพอเพยงกบเศรษฐกจชมชน

ชอ-สกล

หวขอประเมน (ขอละ 4 คะแนน)

รวมค

ะแนน

สรป

กา

รรวม

กนวา

งแผน

การ

ทางา

ทางา

นตาม

หนาท

ไดรบ

อบหม

าย

เปนผ

พดแล

ะผฟง

ทด

แสดง

ความ

คดเห

นอยา

งม

เหตผ

ยอมร

บขอส

รปแล

ะผลง

านขอ

งกลม

และร

วมกน

ปรบป

รงงา

ผาน

ไมผาน

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

รวม / เฉลย

เกณฑการประเมน ถาไดคะแนนตงแต 6-20 ไดคณภาพด แสดงวา ผาน

ถาไดคะแนนตงแต 10-15 ไดคณภาพปานกลาง แสดงวา ผาน

ถาไดคะแนนตากวา 10 ไดคณภาพตองปรบปรง แสดงวา ไมผาน

Page 8: Unit 4  เศรษฐกิจพอเพียง

     

แผนการจดการเรยนรหนวยท 4 ชอวชา : เศรษฐกจพอเพยง ชอหนวย เศรษฐกจพอเพยงกบเศรษฐกจชมชน คาบรวม 4 คาบ

  

 74

แบบประเมนรายงานการคนควา ประกอบการวดผล/ประเมนผล

แผนการเรยนรท …………… เรอง ……………………………………........................

ชอ-สกล

หวขอประเมน (ขอละ 5 คะแนน)

รวมค

ะแนน

สรป

เนอห

าสาร

ะครบ

ถวนต

รงตา

มประ

เดน

ความ

ถกตอ

งของ

เนอห

าสา

ระ

ภาษา

ถกตอ

งเหมา

ะสม

คนคว

าจาก

แหลง

เรยนร

หล

ากหล

าย

ประเมน

ปรบป

รงแล

ะ แส

ดงคว

ามรส

กตอ

ชนงา

ผาน

ไมผาน

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

รวม / เฉลย

เกณฑการประเมน ถาไดคะแนนตงแต 20-25 ไดคณภาพด แสดงวา ผาน

ถาไดคะแนนตงแต 14-19 ไดคณภาพปานกลาง แสดงวา ผาน

ถาไดคะแนนตากวา 14 ไดคณภาพตองปรบปรง แสดงวา ไมผาน

Page 9: Unit 4  เศรษฐกิจพอเพียง

     

แผนการจดการเรยนรหนวยท 4 ชอวชา : เศรษฐกจพอเพยง ชอหนวย เศรษฐกจพอเพยงกบเศรษฐกจชมชน คาบรวม 4 คาบ

  

 75

แบบสงเกตพฤตกรรมของนกเรยนเปนรายบคคล รายวชา ………………….………………. ระดบชน ………….…….

พฤตกรรม ประเมน

ชอ-สกล

ความสนใจ การแสดง ความคดเหน

การอาสา ตอบคาถาม

การรบฟง ความคดเหน ของผอน

ความรบผดชอบ ตองาน ทไดรบ

มอบหมาย

สรปผล การ

ประเมน

3 2 1 3 2 1 3 2 1 3 2 1 3 2 1

ผประเมน …………………………………………. วนท ………… เดอน …………………… พ.ศ. …………….

เกณฑการประเมน

ระดบคณภาพ ด ปานกลาง ปรบปรง

คะแนน 3 2 1

สรปการประเมน

ได 3 คะแนน แสดงวา ผาน

ได 2 คะแนน แสดงวา ผาน

ได 1 คะแนน แสดงวา ไมผาน

บนทกหลงการจดการเรยนร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ขอเสนอแนะ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลงชอ………………………………………….ผสอน ( ............................................. )

Page 10: Unit 4  เศรษฐกิจพอเพียง

     

แผนการจดการเรยนรหนวยท 4 ชอวชา : เศรษฐกจพอเพยง ชอหนวย เศรษฐกจพอเพยงกบเศรษฐกจชมชน คาบรวม 4 คาบ

  

 76

ใบความรท 4.1 พนฐานของเศรษฐกจชมชน และการสงเสรมอาชพของชมชน

ภาวะวกฤตเศรษฐกจตงแตกลางป 2540 และพระราชดารสของในหลวง ซงพระราชทานเมอวนท 4

ธนวาคม 2540 ประกอบกบปรชญาของแผนฯ 8 ทเนนการพฒนา “คน” และรฐธรรมนญใหมทใหความสาคญตอ “ชมชนทองถน” ไดสรางกระแสอยางกวางขวางใหสงคมกลบมาทบทวนแนวทางการพฒนาเศรษฐกจของประเทศ โดยเฉพาะเศรษฐกจชมชนของชมชนในชนบท ในชวงป 40 ปทผานมา การพฒนาประเทศไมไดสรางความเขมแขงทางเศรษฐกจใหแกชมชนทองถนในชนบท หรอ “เศรษฐกจของฐานลาง” ซงเปนเศรษฐกจของประชากรสวนใหญ จงมสวนสาคญยงตอความยงยนของการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศโดยรวม ความหมาย เศรษฐกจชมชนทพงปรารถนา คอกจกรรมเศรษฐกจ ทงภาคเกษตรกรรม ภาคอตสาหกรรม และภาคบรการ ทคนในชมชนทองถนมสวนรวมคด รวมทา รวมรบผลประโยชน และรวมเปนเจาของ โดยการพฒนาจากฐานของ “ศกยภาพของทองถน” หรอ “ทนในชมชน” ซงรวมถงเงนทน แรงงาน วฒนธรรม ภมปญญาทองถน พพธภณฑ วด ทดน แหลงนา ความหลากหลายทาง ชวภาพ สภาพภมประเทศ ลกษณะภมอากาศ ฯลฯ เปาหมายสาคญของการพฒนาเศรษฐกจชมชน คอ เพอพฒนาศกยภาพตงแตระดบบคคล ครอบครว และชมชน โดยใชกจกรรมเศรษฐกจสราง “กระบวนการเรยนร” ซงจะทาใหชมชนพงตนเองได ในขณะเดยวกนยงมงพฒนาเศรษฐกจและสงคม ฟนฟทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม อนรกษวฒนธรรมและภมปญญาทองถน ฯลฯ หรออกนยหนง เพอพฒนาชมชนทองถนอยางบรณาการ ฐานคด 1. เนนการพฒนาอยางบรณาการ มคนเปนศนยกลางของการพฒนา และยดพนทเปนหลก เพอใหการพฒนาตอบสนองความตองการของคนในชมชน และสอดคลองกบศกยภาพของทองถน 2. สรางภาคและเครอขายความรวมมอ ในลกษณะ “พหภาค” เพอประสาน “พลงสรางสรรค” ทงจากภาครฐ ภาคเอกชน ภาคประชาชน โดยมองคกรชมชนเปนแกนกลาง สวนภาคอนๆ ทาหนาทชวยกระตน อานวยความสะดวก สงเสรม และสนบสนนการพฒนา 3. เรมการพฒนาจากชมชนทองถนไปสระดบชาต และใหองคกรชมชนเปนจกรกลสาคญในการดาเนนการพฒนา เพอใหเกดพลงการพฒนาจากความตองการของคนในชมชน ซงจะชวยใหการพฒนามความตอเนอง 4. สงเสรมการรวมกลมชาวบานและการสรางเครอขายองคกรชมชน เพอใหคนในชมชนมสวนรวมในการพฒนา และสรางกระบวนการเรยนรรวมกน ทงดานการศกษา สาธารณะสข การผลต การตลาด การระดมทน การจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม การอนรกษวฒนธรรมและภมปญญาทองถน ฯลฯ 5. ใชกจกรรมเศรษฐกจสรางการเรยนรและสรางอาชพทหลากหลาย เพอเปนทางเลอกใหแกคนใน

Page 11: Unit 4  เศรษฐกิจพอเพียง

     

แผนการจดการเรยนรหนวยท 4 ชอวชา : เศรษฐกจพอเพยง ชอหนวย เศรษฐกจพอเพยงกบเศรษฐกจชมชน คาบรวม 4 คาบ

  

 77

ชมชน ซงมความแตกตางกนในดานเพศ วย การศกษา ความถนด ฐานะเศรษฐกจ ฯลฯ 6. ยดปรชญาการพฒนาเศรษฐกจชมชนตามแนวพระราชดารส “การพฒนาเศรษฐกจแบบพอเพยง” ตามขนตอนของ “ทฤษฎใหม”

แนวคดและความหมายของเศรษฐกจชมชน ดร.มงคล ดานธานนทร ไดใหกรอบแนวคดในเรองของเศรษฐกจชมชนไวอยางนาสนใจ รวมทงจะทา ใหเราสามารถมองภาพของการพฒนาในอนาคตไดอยางชดเจน มตในการมองของทานเปนกรอบคดเชง ระบบ

1) ปณธาน ? เศรษฐกจชมชน อนเปนสวนหนงของเศรษฐกจชาต กเหมอนกบเรองทางการเมอง การศกษา และการพฒนาสงคม ทผเกยวของตองมความเขาใจ และความมงมนรวมกน วาการกระทาของเรานน กเพอความรงเรองและความอยรอด ปลอดภยของสงคมไทย และประชาชาตไทยทงมวล ในการนกมความจาเปนทการพฒนาเศรษฐกจระดบลาง คอ ชมชน ชนบทจะตองมความสมพนธกบการพฒนาเศรษฐกจระดบบน คอ ประเทศ อกทงตองสมพนธกบการเมอง การปกครอง การศกษา วฒนธรรมของคนทงประเทศ การเนนความสาคญของ เศรษฐกจชมชนโดดๆ คงไมชวยใหกระบวนการเศรษฐกจชมชน บรรลปณธานดงกลาวได 2) ทาอะไร ? เศรษฐกจชมชนไมใชของใหมสดขวแตอยางใด แทจรงกคอการทางานเพอการดารงชพในแนวสมมาอาชพ เพอ การอยรวมกนกบเพอนมนษยอนในหมบานนนเอง ดงนนชาวบานทสนใจจะรวมกลมในการ (1) ปลกพช (อนอาจจะไดแก ขาว พชไร ไมผล ไมดอก ไมประดบ สมนไพร) เลยงปศสตว และสตวนา รวมอย ในพนทผนเดยวกน

Page 12: Unit 4  เศรษฐกิจพอเพียง

     

แผนการจดการเรยนรหนวยท 4 ชอวชา : เศรษฐกจพอเพยง ชอหนวย เศรษฐกจพอเพยงกบเศรษฐกจชมชน คาบรวม 4 คาบ

  

 78

(2) กจกรรมการผลตทเกยวเนองการเกษตร เชน การแปรรปขาว ผลไมเปนนาผลไม และไวนผลไม การแปรรป สมนไพร เปนสมนไพรผง เปนตน (3) กจกรรมการผลตนอกการเกษตร เชน การรวมทาอฐบลอก การตดเยบเสอผาสาเรจรป เปนตน (4) กจกรรมบรการ เชน บรณะโบราณสถานในพนทรวมกบผนา และเจาหนาทของรฐ เพอเปนแหลงทองเทยว สาหรบหารายไดเขาหมบาน เปนตน 3) ทากบใคร ? ชาวบานอาจรวมกลมกนอยางไมเปนทางการ หรอใชกลมทเปนนตบคคล เชน กลมสหกรณ กลมเกษตรกร มลนธ หรอสมาคม เปนศนยกลางในการทากจกรรมทกลาวไปแลว หรอเขาอาจจะรวมกบนกพฒนาเอกชน เจาหนาทพฒนา ของรฐ (เชน พฒนากรตาบล เกษตรตาบล) นกวชาการ ซงอาจเรยกรวมกนวา พหภาคในการแปรรปผลผลต หรอทาการ ตลาด อทง อาจรวมทนกบพอคาหรอนกอตสาหกรรม ทาการผลตและแปรรปเปนสนคาตามทผบรโภคตองการ 4) ทาอยางไร ? โดยรวมกลมดงไดกลาว แลวทาการผลต แปรรปแลกเปลยนสนคา คาขาย หรอบรการตางๆ 5) ทาทาไม ? เนองจากชาวบาน มระดบการทามาหากนตางกน บางกอยในระดบพอมพอกน บางกอยทระดบการคา ดงนน การรวมกลมกนผลต จงอาจเปนไปเพอความตงใจ เพอใหเกดความพออยพอกน เพอความพงพอใจ เพอใหคมกบการ ลงทน และเพอกาไร 6) เพออะไร ? โดยทรวมกลม เพอกจกรรมทางเศรษฐกจน ถอวาเปนการรวมตวในระดบลางสดของสงคม ดงนน การรวมกนทางานกเพอใหเกดผลใหคนมความสข เมอตางพงพอใจแลว กจะทาใหชมชน เกดความเขมแขง แนวทางปฏบต

1. สรางเวทการเรยนร เชน เวทประชาคมตาบล/อาเภอ รานคาชมชน ตลาดนดชมชน ฯลฯ 2. วเคราะหศกยภาพของทองถน (ทนในชมชน) 3. วางแผนพฒนา “เศรษฐกจแบบพอเพยง” ตามขนตอนของ “ทฤษฎใหม” 4. สงเสรมการรวมกลม (กลมอาชพ กลมออมทรพย) และการสรางเครอขายองคกรชมชน 5. พฒนาเทคโนโลยการผลต การแปรรป การบรรจหบหอ การสงแวดลอม ฯลฯ 6. พฒนาระบบตลาด เชน ตลาดในทองถน สรางเครอขายผผลต-ผบรโภค เชอมโยงผผลตกบ

ตลาดในเมอง/โรงงาน อตสาหกรรมการเกษตร ฯลฯ 7. พฒนากจกรรมทางดานการศกษา สงคม วฒนธรรม สาธารณสข และสงแวดลอม 8. วจยเพอสนบสนนงานพฒนาเศรษฐกจชมชน 9. สรางศนยการเรยนรเศรษฐกจชมชนแบบเบดเสรจระดบอาเภอ/จงหวด โดยเนนการมสวน

รวมขององคกรชมชนทองถน 10. สรางหลกสตรฝกอบรมการพฒนาเศรษฐกจชมชน และพฒนาสถานทศกษาดงาน 11. พฒนาระบบขอมลขาวสาร เพอใชชวยตดสนใจในการทาธรกจชมชน 12. เผยแพรขอมลขาวสารการพฒนาเศรษฐกจชมชนสสงคมในวงกวาง

Page 13: Unit 4  เศรษฐกิจพอเพียง

     

แผนการจดการเรยนรหนวยท 4 ชอวชา : เศรษฐกจพอเพยง ชอหนวย เศรษฐกจพอเพยงกบเศรษฐกจชมชน คาบรวม 4 คาบ

  

 79

หลกการของการสงเสรมอาชพ ตามหลกการแนวคดและปรชญาเศรษฐกจพอเพยง คอ ตงอยบนพนฐานทางสายกลาง ความไม

ประมาท คานงถงหลกความพอประมาณ ความมเหตมผล โดยมความร มขอมล มภมปญญา ทองถน เปนทนของทองถนสรางความมนคงเขมแขงใหกบประชาชน รเทาทน เขาใจ การเปลยนแปลง ทงภายในและภายนอก ทสงผลตอการดาเนนชวตและการประกอบอาชพ มความรอบคอบทง การดาเนนชวตและการประกอบอาชพ วถการดาเนนชวตทมคณธรรม มความซอสตย สจรต ความขยน ความอดทน มงมนเพอใหประสบความสาเรจ มรายได อาชพ พงตนเองไดและมกาลง ทสนบสนนแบงปน สงเสรมคณภาพชวต สงเสรมสภาพแวดลอมของประชาชน ทงในระดบ บคคล ระดบครอบครวและชมชน สงคม อยางมความสข การพฒนาและแกไขปญหาทางดานเศรษฐกจและสงคม ทงในระดบบคคลและ ครวเรอน ระดบชมชน โดยนาปรชญาพระราชทาน “เศรษฐกจพอเพยง” มาเปนแนวทางหลก ในการดาเนนงานภายใตหลกการ การลดรายจาย สรางรายได ขยายโอกาสใหแกประชาชนบนพนฐาน ความสมดล ทงทางเศรษฐกจและสงคม โดยมแนวทางและวธการดาเนนงาน คอ การพฒนาและแกไขปญหาทางเศรษฐกจ

1) การลดรายจาย 2) การเพมรายได 3) การขยายโอกาส

Page 14: Unit 4  เศรษฐกิจพอเพียง

     

แผนการจดการเรยนรหนวยท 4 ชอวชา : เศรษฐกจพอเพยง ชอหนวย เศรษฐกจพอเพยงกบเศรษฐกจชมชน คาบรวม 4 คาบ

  

 80

ใบงานท 4.1 พนฐานของเศรษฐกจชมชน และการสงเสรมอาชพของชมชน

ชอกลม…………………………………..สาขาวชา .................................... คณะ .............................................. ชอสมาชกในกลม ...............................................................รหสนกศกษา........................................... ............................................................................................................................................................................................................. .... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . .. . ............................. . . . . . . .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... คาชแจง : แบงหนาทใหสมาชกในกลมรบผดชอบทกคน โดยเฉลยตามภาระงาน

1. ใหสมาชกกลมทกคนใชความรและประสบการณตลอดจนขอมลขาวสารทไดรบชวยกนศกษาพนฐานของเศรษฐกจชมชน และการสงเสรมอาชพของชมชนตามความเขาใจของแตละกลม

2. แตละกลมสงตวแทนนาเสนอ (กลมละประมาณ 5 นาท) 3. รวมกนอภปรายเพอแลกเปลยนเรยนรเกยวกบพนฐานของเศรษฐกจชมชน และการสงเสรมอาชพ

ของชมชน

Page 15: Unit 4  เศรษฐกิจพอเพียง

     

แผนการจดการเรยนรหนวยท 4 ชอวชา : เศรษฐกจพอเพยง ชอหนวย เศรษฐกจพอเพยงกบเศรษฐกจชมชน คาบรวม 4 คาบ

  

 81

ใบความรท 4.2 บทความ เศรษฐกจชมชน

เศรษฐกจชมชน บนฐานความร โดย เสร พงศพศ มตชนรายวน วนท 04 กมภาพนธ พ.ศ. 2547 ปท 27 ฉบบท 9462

ในชมชนหมบานมกจกรรมทางเศรษฐกจมากมาย ทงการทามาหากน และกจกรรมทถกนาเขาไปจาก

ภายนอกโดยบคคลหรอองคกร ทงภาครฐภาคเอกชน แตเหลานอาจเปรยบเหมอนตนไมหลายตน แตไมมปา ไมม "ระบบเศรษฐกจชมชน" ระบบทเกดจากการเชอมโยงกจกรรมตางๆ เขาดวยกนจนเกดพลงและสามารถ "ขบเคลอน" ไปไดดวยตวมนเอง มตนไมแตไมมปา หมายถงไมมความหลากหลายทางชวภาพเปนรอยเปนพน ทเกอกลกน เศรษฐกจชมชนวนนจงมแตกจกรรมทางเศรษฐกจแบบเดยวๆ ไมกอยาง ไมทานากปลกมนสาปะหลงไมปลกปาลมกปลกยาง ไมรบจางกทาประมงชายฝง วนเวยนอยอยางนชวนาตาป หนสนเพมขนทกวนเพราะรายรบไมพอรายจาย โครงการพฒนาตางๆ ทใครตอใครสงเขาไปในหมบานถาหากยงอย(ไมลมหรอเลกไปกอน) กอยแบบ "ของใครของมน" ขนอยกบวาหนวยงานไหนสงเขาไป

เศรษฐกจชมชนทเปนอยวนนไมมระบบ เปนอะไรทขนตอระบบใหญ ไปรวมศนยทกรงเทพฯ สมพนธกบระบบใหญแบบ(ผถก)อปถมภ ระบบใหญทใหตวแทนเขาไปจดการ ทงขาราชการ นกการเมอง นกธรกจ นกวชาการ รวมทงทเรยกกนวานกพฒนา เขาไปดวยระบบและกลไกตางๆ ในนามของการศกษา การพฒนา สขภาพ เพอชวยใหผคนหาย "โง จน เจบ"

ตงแต 2504 เมอผใหญลตกลองประชม ปแรกของแผนพฒนาเศรษฐกจแหงชาตแผนท 1 (ทยงไมมคาวาสงคม) วถชมชนเรมเปลยนไปอยางรวดเรว เขาสสงคมบรโภค หาเงนทกวถทางเพอนาไปซออยซอกน แทนการทามาหากน นาเอาทรพยากรทองถนไปขาย แบบลางผลาญ ทาลายดน นา ปา ปลาและสตวจนไมเหลอ ขายทรพยากรหมดกขายแรงงาน ไปรบจางในเมอง รบจางในตางประเทศ การพฒนาทผานมาไดทาลายระบบเศรษฐกจชมชนแบบเดมไปจนหมด เศรษฐกจชมชนดงเดมนนเปน "ระบบ" เพราะทกอยางสมพนธกน เกอกลกน เปนวถทชมชนพงพาตนเองได พงพาอาศยธรรมชาต พงพาอาศยกนเอง

ระบบเศรษฐกจชมชนถกทาลายไปดวยนโยบายพฒนาแบบ "พรงนรวย" ทลากชาวบานเขาสระบบทนนยมโดยไมมความพรอมอะไรเลย ไมมการเรยนร ไมมขอมลเพยงพอเพอการตดสนใจดวยตวเอง ตองพงพาอาศยคนอนทใหแตขอมลดๆ เพยงดานเดยว ขอมลทเสรมความอยากของธรรมชาตมนษย ซงมกนทกคน อยากม อยากรา อยากรวย เพอจะไดสบาย ไมลาบาก

ระบบทนนยมมปรชญาทกอใหเกด "ลทธบชาเงน" และ "สงคมบาบรโภค" ซงตองไปดวยกน นคอเหตผลทตองกระตนให "รากหญา" ใชจายเงน ซอขาวซอของทมกอางวาเปนผลผลตจากในประเทศ(อยางรถยนต มอเตอรไซค มอถอ?) โดยไมคานงวา หนสนทเกดขนจะสงผลกระทบตอวถชวตของชาวบานขนาดไหน และจะสงผลระยะยาวตอสงคมโดยรวมอยางไร ปญหาหนสนของชาวบานแตกตางจากหนสนของนกธรกจ หรอขาราชการ ซงหนสนเปนสวนหนงของวถธรกจและชวตของคนชนกลางทมเงนเดอน แตชาวบานทวไปในชนบทไมไดมความมนคงของรายไดและชวตขนาดนน หนตางๆ จงเปนหนทไมมทางออก ตองกหนมาใชหน เวยนไปเวยนมารอบแลวรอบเลา บางคนก ธ.ก.ส. มา 5,000 เมอ 10 ปทแลว วนนเปนหน 150,000 กไมใช

Page 16: Unit 4  เศรษฐกิจพอเพียง

     

แผนการจดการเรยนรหนวยท 4 ชอวชา : เศรษฐกจพอเพยง ชอหนวย เศรษฐกจพอเพยงกบเศรษฐกจชมชน คาบรวม 4 คาบ

  

 82

เรองแปลกเพราะดอกรอยละ 10-20 ทกกนเปนรายวนรายเดอนเปนเรองปกต กพอคาไปคน ธ.ก.ส. ก ธ.ก.ส. ไปคนพอคา เอาสวนหนงไวกนไวใช กลายเปน "ววพนหลก" ทพนจนเชอกรดคอ ไมถอยกตาย

ความลมเหลวของชาวบานมาจากการขาดความร และไมมใครสนใจชวยใหพวกเขาเกดการเรยนรจรงๆ ปลอยใหเรยนกนตามบญตามกรรม จดอบรมกจดตามทคนจดอยากใหร หรอไมกบอกใหไปลงทะเบยนเรยน กศน. และไปตอมหาวทยาลยเปดเพอจะไดประกาศนยบตรและใบปรญญา

การชวยใหชมชนเรยนรไมไดหมายถงการชวยใหพวกเขาหายโง หายจน หายเจบ แบบเดมๆ อกตอไป แตหมายถงการชวยใหพวกเขาคนพบศกยภาพทแทจรงของตนเอง และพฒนาศกยภาพดงกลาวไปสการพงตนเองวธการหนงทชวยใหเกดการเรยนรทวานเรยกกนวนนวา "ประชาพจย" คอชาวบานวจยตนเองพวกเขาเรยนรจกตนเอง ชมชน และโลก เรยนรจกเอกลกษณและรากเหงา ความรภมปญญาทรพยากรทองถน เรยนรสถานภาพทแทจรงของตนเอง รายรบ รายจาย หนสน สขภาพ สงแวดลอม รทงปญหา ความตองการ และทนของตนเอง ทนทจะชวยใหพบทางออกไดดวยตวเอง โดยไมตองรอรฐชวย ไมใชปฏเสธรฐ แตบทบาทของรฐคอการชวยใหพวกเขาไดเรยนร และไปเตมเตมใหพวกเขา ใหพงตนเองได มากกวาไปทาใหพวกเขาขนตอรฐแบบผนงรอรบความเอออาทร ขอมลทชาวบานไปสารวจดวยตวเอง นามาวเคราะหประมวลผลนาไปสการพฒนาแผนแมบทชมชน แผนยทธศาสตรของชมชนในการแกไขปญหาและพฒนาตนเองอยางมนคง ชาวบานรวาตนเองเปนหนเทาไร มปญหาอะไร และควรจะหาทางออกอยางไร เมอรวารายไดทงตาบลมเพยง 60 ลานบาท แตหนสนมเกอบ 100 ลาน และรายจายอก 100 กวาลาน พวกเขาจะอยไดอยางไรถาไมรบจดการตนเอง จด "ระบบชวต" ใหม ทงระบบเศรษฐกจ ระบบสงคม พวกเขารวารายไดมเพยง 60 ลาน เพราะทาแคสองสามอยาง ทานา ทาสวนผลไม รบจางพวกเขาเรมสารวจทละอยางทตนเองซอกนและซอใชวา มอยางไหนบางทพอทาเองได จะไดลดรายจาย ซงเทากบเปนการเพมรายได

พวกเขาตงคาถามวา ทาไมตองทานาแลวขายขาวเปลอกหมด แลวไปซอขาวสารในตลาดมากนเปนเงนปละ 8-9 ลานบาททงตาบล ทาไมตองซอนาปลากนปละ 8-9 แสนบาท ทงๆ ททากนเองกได ทาไมตองซอนายาลางจาน แชมพ สบ นายาซกผา ปละลานกวาบาท ทงๆ ททาไดเอง และถกกวาทซอจากตลาดสามสเทา ทาไมตองซอปยปละ 10 ลาน เพอใสนาใสสวน ทงๆ ทผลตปยชวภาพไดเอง ใชวสดทองถน และประหยดได 7-8 ลานบาท

ขอมลทาใหชมชนตางๆ เรมเขาใจวา พวกเขาจะอยแบบเดม ททาเพยงสองสามอยาง แลวเอาเงนไปซอทกอยางไมไดอกแลว วนนพวกเขาตองทาสก 20-30 อยาง และตองสราง "ระบบเศรษฐกจชมชน" ขนอยางจรงจง เปนระบบทขบเคลอนดวยตวเอง และสมพนธกบระบบเศรษฐกจใหญแบบเกอกลกน ไมใชแบบอปถมภ เหมอนไมเลกในปาใหญทอยไดโดยการเกอกลกนกบไมใหญนอยและสรรพสงในปาแหงนน ชมชนหลายแหงวนนเหนผลและเชอวา มาถกทางแลว เหนวาการ "ลดรายจาย" นนเทากบ "เพมรายได" และ "ขยายโอกาส" จรง แตไมใชดวยโครงการอะไรทใครเอามาใหแบบเดม แตเรมตนดวยการ "ระเบดจากขางใน" อยางทในหลวงทรงบอกการเรยนรทาใหเกดการเปลยนแปลงจากขางใน ถามการลดรายจายหนงในสอยางทในหลวงทรงแนะนาในเศรษฐกจพอเพยง ระบบเศรษฐกจชมชนกจะเกดและอยได เพราะเมอชาวบานทากนทาใชเองสวนหนง จะทาใหเกดรายรบทไมไดคณ 2 แตอาจจะคณ 3 หรอ 4 หรอมากกวา

ปญหาของชมชนไมใชจนเงน จนทรพยากร แตจนขอมล จนความร จนปญญา ถาใหเงนไปโดยไมมการเรยนรกจะไมเกดการพฒนา แตจะเกดหนเนามากขน เปนการสรางปญหาและภาระใชชมชน แตถาหากม

Page 17: Unit 4  เศรษฐกิจพอเพียง

     

แผนการจดการเรยนรหนวยท 4 ชอวชา : เศรษฐกจพอเพยง ชอหนวย เศรษฐกจพอเพยงกบเศรษฐกจชมชน คาบรวม 4 คาบ

  

 83

การเรยนร มขอมล มแผน เงนทใหไปกจะเกดประโยชน เพราะเอาไปลงทนจรง อยางกองทน 1 ลาน จะตองไดอกหลายลาน ไมใชคอยๆ หดหายไปอยางทกาลงเกดขน

เศรษฐกจชมชนจะเกดไดดวยฐานความรทนาไปสการเชอมโยงกจกรรมตางๆ สรางเปนระบบเศรษฐกจชมชนทอยบนฐานขอมลและความร ไมใชความเหน ความรสก หรอความอยาก เปนระบบทเชอมโยงเครอขายเศรษฐกจทองถนตางๆ เขาดวยกน

เศรษฐกจชมชนและทองถนเขมแขง เศรษฐกจสองระบบหรอสองแนวกจะเกดไดและขดความสามารถในการแขงขนกจะเพมขน เหมอนคนทสองขาแขงแรง ยอมวงแขงกบใครกได

Page 18: Unit 4  เศรษฐกิจพอเพียง

     

แผนการจดการเรยนรหนวยท 4 ชอวชา : เศรษฐกจพอเพยง ชอหนวย เศรษฐกจพอเพยงกบเศรษฐกจชมชน คาบรวม 4 คาบ

  

 84

ใบงานท 4.2 บทความ เศรษฐกจชมชน

ชอกลม…………………………………..สาขาวชา .................................... คณะ .............................................. ชอสมาชกในกลม ...............................................................รหสนกศกษา........................................... ............................................................................................................................................................................................................. .... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . .. . ............................. . . . . . . .......................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................................................. คาชแจง : แบงหนาทใหสมาชกในกลมรบผดชอบทกคน โดยเฉลยตามภาระงาน

1. ใหสมาชกกลมทกคนใชความรและประสบการณตลอดจนขอมลขาวสารทไดรบชวยกนศกษาบทความเศรษฐกจชมชน บนฐานความร ตามความเขาใจของแตละกลม วาไดรบความรอะไรเพมเตมจากบทความน

2. แตละกลมสงตวแทนนาเสนอ (กลมละประมาณ 5 นาท) 3. รวมกนอภปรายเพอแลกเปลยนเรยนรเกยวกบบทความเศรษฐกจชมชน บนฐานความร มาประยกต

ใชในแตละบคคลและแตละอาชพอยางไร

Page 19: Unit 4  เศรษฐกิจพอเพียง

     

แผนการจดการเรยนรหนวยท 4 ชอวชา : เศรษฐกจพอเพยง ชอหนวย เศรษฐกจพอเพยงกบเศรษฐกจชมชน คาบรวม 4 คาบ

  

 85

ใบความรท 4.3 การสรางความเขมแขงของชมชน

ชมชนเกดจากการรวมตวของผคนทงในชนบทและในเมอง ในหมบานและระหวางหมบาน อาเภอ

จงหวด ในอาชพหนงหรอในความสนใจรวมกนของคนหลายอาชพจากหลายแหงหลายพนทการรวมตวกนดงกลาวมทงทเปนมลนธ เปนสหกรณ สมาคม หรอรปแบบอนๆ ทไมไดจดทะเบยน รวมกนเปนกลมอาชพ เปนชมรม มกตกาหลกการและกฎเกณฑของการอยรวมกน การเสรมสรางใหชมชนมการรวมตวอยางเขมแขงมารวมคดรวมเรยนรสการปฏบต มกระบวนการเรยนรและการจดการองคความรในรปแบบทหลากหลายตาม ภมสงคม ทเหมาะสมสอดรบกบการดาเนนชวตบนฐานทรพยากร ภมปญญา และวถวฒนธรรมชมชน ดวยความรอบคอบและระมดระวง มคณธรรม จรยธรรม มความรกความเอออาทร มความสามคค เสยสละ มงมนทจะพฒนาตนเองและผอน จงเปนการอญเชญปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาเปนหลกในการดาเนนกจกรรมรวมกนของคนในชมชน เพอมงไปสความสขทเกดจาก ความสมดล ความพอประมาณอยางมเหตผล และมภมคมกนทด สามารถพงตนเองได ชมชนสามารถบรหารจดการใชประโยชนจากทนทางเศรษฐกจ ทนทางสงคม ทนทางทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมทมอยอยางมดลยภาพสอดคลองเชอมโยงกบขนบธรรมเนยมประเพณและวฒนธรรมชมชน เพมพนความสมพนธอนใกลชดทางสงคมระหวางผคนทงภายในและภายนอกชมชน ทงน การรวมตวกนอยางเขมแขงของคนในชมชนนอกจากจะสามารถปองกนและแกไขปญหาทยากและสลบซบซอน โดยเฉพาะอยางยงปญหาความยากจนทมความเปนองครวมเกยวพนทงในดานเศรษฐกจ สงคมและการเมองการปกครอง ซงตองอาศยชมชนทเขมแขงเปนเสาหลกในการรวมมอรวมใจดาเนนการใหหลดพนจากความยากจนตลอดไปแลว ยงชวยใหชมชนสามารถพฒนาอนาคตของชมชนไดอกดวย

วกฤตเศรษฐกจทเกดขนสะทอนถงความไมสมดลของกระบวนการพฒนาประเทศ ประกอบกบการทประเทศไทยกาวเขาสสงคมผสงอายอยางรวดเรว ขณะทกระแสโลกาภวตนไดนาพาระบบเศรษฐกจยคใหมและการสอสารไรพรมแดนเขามา ความรวดเรวของการเปลยนแปลงทางเทคโนโลย ภาวะความเปนเมองมากขน และพฤตกรรมการบรโภคเลยนแบบโลกตะวนตก ลวนสงผลกระทบตอวถชวตของคนในชมชนทงสน ปจจยดงกลาวจะเปนภยคกคามหากชมชนขาดความรอบรเทาทนการเปลยนแปลงทเกดขน ขณะเดยวกนอาจเปนโอกาสในการพฒนาของชมชนไดเชนกน หากชมชนสามารถปรบตวและใชประโยชนจากบรบทการเปลยนแปลงไดอยางเหมาะสม เพอเสรมสรางใหสงคมไทยอยเยนเปนสข ดวยวถปฏบตตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ชมชนทเขมแขง จงเปนกลไกสาคญในการขบเคลอนการพฒนาชมชน โดยทยทธศาสตรและแนวทางการพฒนาจะชวยสนบสนนสงเสรมใหชมชนสามารถจดกจกรรมทเปนองครวม มกระบวนการเรยนรและการจดการความรรวมกนของคนในชมชนดวยทนทางทรพยากรและศกยภาพของชมชน มการผลตเพอเลยงตวเองอยางพอเพยง พงพาตนเองได มการพงพาอาศยซงกนและกนทงภายในและภายนอกชมชนบนพนฐานการเคารพความหลากหลายทางวฒนธรรม นาไปสการอยรวมกนอยางสนตสข เกดความสมานฉนท มการอนรกษ พฒนาและใชประโยชนจากความหลากหลายทางชวภาพทมอยไดอยางเหมาะสมยงยนนาไปสสภาวะดนดานาช ม ป า ไม พ ชพรรณ ส ตว ป าอ ดมสมบ รณ และส ง แวดล อมน าอ ย ปลอดมลภาวะ อ ย ร วมกบทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมไดอยางสนตและเกอกลเกดความสงบสขรมเยน สามารถแกปญหาความ

Page 20: Unit 4  เศรษฐกิจพอเพียง

     

แผนการจดการเรยนรหนวยท 4 ชอวชา : เศรษฐกจพอเพยง ชอหนวย เศรษฐกจพอเพยงกบเศรษฐกจชมชน คาบรวม 4 คาบ

  

 86

ยากจนอยางมบรณาการ มภมคมกนสามารถตานรบและใชประโยชนจากกระแสการเปลยนแปลงตางๆ อยางรเทาทน และมบทบาททเขมแขงในการพฒนาประเทศ แนวทางการพฒนา

3.1 การบรหารจดการกระบวนการชมชนเขมแขง ดวยการสงเสรมการรวมตวเรยนรรวมคดรวมทดลองปฏบตจรง รวมทงการเสรมหนนกลมทมการรวมตวอยแลวใหเขมแขง เนนศกยภาพความพรอมของชมชน เชอมโยงกบการทามาหาเลยงชพตงแตระดบปจเจก ระดบครอบครวจนถงระดบชมชน คานงถงความพอประมาณและความพออยพอกนเปนลาดบแรกกอนทจะเชอมตอกบชมชนและสงคมภายนอก มกระบวนการจดการองคความรอยางเปนขนเปนตอน มเครอขายการเรยนร ทงภายในและภายนอกชมชน

3.2 การสรางความมนคงของเศรษฐกจชมชน ดวยการบรณาการกระบวนการผลตบนฐานศกยภาพและความเขมแขงของชมชนอยางสมดล เนนการผลตเพอการบรโภคอยางพอเพยงภายในชมชน สรางความรวมมอกบภาคเอกชนในการลงทนสรางอาชพและรายไดทมการจดสรรประโยชนอยางเปนธรรมแกชมชน รวมทงการสงเสรมบทบาทสตรในการขบเคลอนเศรษฐกจชมชนและนาไปสการแกปญหาความยากจน

3.3 การเสรมสรางศกยภาพชมชนในการอยรวมกนกบทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอมอยางสนตและเกอกลกน ดวยการสงเสรมสทธชมชนและกระบวนการมสวนรวมของชมชนในการสงวน อนรกษ ฟนฟ พฒนา ใชประโยชนและเพมประสทธภาพบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมใน

Page 21: Unit 4  เศรษฐกิจพอเพียง

     

แผนการจดการเรยนรหนวยท 4 ชอวชา : เศรษฐกจพอเพยง ชอหนวย เศรษฐกจพอเพยงกบเศรษฐกจชมชน คาบรวม 4 คาบ

  

 87

ใบงานท 4.3 การสรางความเขมแขงของชมชน

ชอกลม…………………………………..สาขาวชา .................................... คณะ .............................................. ชอสมาชกในกลม ...............................................................รหสนกศกษา........................................... ............................................................................................................................................................................................................. .... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . .. . ............................. . . . . . . .......................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... คาชแจง : แบงหนาทใหสมาชกในกลมรบผดชอบทกคน โดยเฉลยตามภาระงาน

1. ใหสมาชกกลมทกคนใชความรและประสบการณตลอดจนขอมลขาวสารทไดรบชวยกนศกษาการสรางความเขมแขงของชมชนทนกศกษาไดไปคนควาดวยตนเอง และสรป

2. แตละกลมสงตวแทนนาเสนอ (กลมละประมาณ 15 นาท) 3. รวมกนอภปรายเพอแลกเปลยนเรยนรเกยวกบการสรางความเขมแขงของชมชนทนกศกษาไดไป

คนควาดวยตนเอง

Page 22: Unit 4  เศรษฐกิจพอเพียง

     

แผนการจดการเรยนรหนวยท 4 ชอวชา : เศรษฐกจพอเพยง ชอหนวย เศรษฐกจพอเพยงกบเศรษฐกจชมชน คาบรวม 4 คาบ

  

 88

ใบงานท 4.4 เศรษฐกจชมชน

ชอ.......................................................................................รหสนกศกษา........................................... สาขาวชา ........................................................................ คณะ .......................................................... คาชแจง : ใหนกศกษาชมวดทศน เรอง เศรษฐกจพอเพยงสสงคมเปนสข, ผใหญมากบทงหมาเมน

ตอน วสาหกจชมชนเอาเงนมาจากไหน, ผใหญมากบทงหมาเมน ตอน การตลาดของวสาหกจชมชนทาอยางไร และวดทศน รายการ 108 วนมหศจรรย ชมชนพอเพยง ตอนท 98 เรอง วสาหกจชมชนพอเพยง โดยใหนกศกษาสรปใจความสาคญ ตามหวขอดงตอไปน

1. นกศกษามสรปความรความเขาใจเรองเศรษฐกจพอเพยงสสงคมเปนสข หลงจากการชมวดทศนน ..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

2. นกศกษามสรปความรความเขาใจเรองผใหญมากบทงหมาเมน ตอน วสาหกจชมชนเอาเงนมาจากไหน หลงจากการชมวดทศนน ..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

3. นกศกษามสรปความรความเขาใจเรองผใหญมากบทงหมาเมน ตอน การตลาดของวสาหกจชมชนทาอยางไรหลงจากการชมวดทศนน ..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

4. นกศกษามสรปความรความเขาใจเรองวสาหกจชมชนพอเพยง หลงจากการชมวดทศนน ..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

5. จากการชมวดทศนนกศกษา สามารถนาไปประยกตใหเหมาะสมกบชมชนของทานเองไดหรอไม อยางไร ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ..............................................................................................................................................................................

Page 23: Unit 4  เศรษฐกิจพอเพียง

     

แผนการจดการเรยนรหนวยท 4 ชอวชา : เศรษฐกจพอเพยง ชอหนวย เศรษฐกจพอเพยงกบเศรษฐกจชมชน คาบรวม 4 คาบ

  

 89

สรป การพฒนาเศรษฐกจชมชนใหความสาคญตอการสรางกระบวนการเรยนรใหแกคนในชมชนทองถน จงเปนการพฒนา ทเนนกระบวนการมากกวารปแบบ และตองการความตอเนองในการปฏบตรวมทงใหความสาคญตอการพฒนาทเรมจาก ฐานทรพยากรในทองถน (ทนในชมชน) ตลอดจนการมสวนรวมของพหภาค ไดแก ภาครฐ ภาคธรกจ องคกรพฒนาเอกชน นกวชาการ สอมวลชน ฯลฯ เพอนาไปสการพฒนาชมชนทองถนอยางบรณาการซงเปนรากฐานทสาคญของการพฒนาประเทศอยางยงยน

Page 24: Unit 4  เศรษฐกิจพอเพียง

     

แผนการจดการเรยนรหนวยท 4 ชอวชา : เศรษฐกจพอเพยง ชอหนวย เศรษฐกจพอเพยงกบเศรษฐกจชมชน คาบรวม 4 คาบ

  

 90

แบบเฉลยทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน หนวยการเรยนรท 2 เรองทฤษฎใหมตามแนวพระราชดาร

(จานวนขอสอบ 10 ขอ ๆ ละ 1 คะแนน)

เฉลยทดสอบกอนเรยน เฉลยทดสอบหลงเรยน ขอ คาตอบ ขอ คาตอบ

1. X 1. X

2. 2. 3. 3. 4. 4. 5. X 5. X 6. X 6. X 7. 7. 8. 8. 9. 9. 10. X 10. X

ผตรวจ…………………………………….………… (…………………………………………….)

Page 25: Unit 4  เศรษฐกิจพอเพียง

     

แผนการจดการเรยนรหนวยท 4 ชอวชา : เศรษฐกจพอเพยง ชอหนวย เศรษฐกจพอเพยงกบเศรษฐกจชมชน คาบรวม 4 คาบ

  

 91

บนทกหลงการจดการเรยนร

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

ขอเสนอแนะ

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

ลงชอ.............................................................ผสอน

( .......................................................... )