52
HİDROLİK YÜK ASANSÖRÜ TASARIMI BURCU GÜLMEZ 120304031 TURGUT SELMAN TÜMER 120304073 DANIŞMAN: YRD. DOÇ. DR. HALİT DOĞAN

Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

HİDROLİK YÜK ASANSÖRÜ TASARIMIBURCU GÜLMEZ 120304031

TURGUT SELMAN TÜMER 120304073

DANIŞMAN: YRD. DOÇ. DR. HALİT DOĞAN

Page 2: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

TÜRKİYE’DE ASANSÖR SEKTÖRÜ• Ülkemizde asansör sektörü, aksam imalatı, asansörün

tesis edilmesi (montaj) ile bakım ve onarım olarak üç ana kolda faaliyet göstermektedir.

• Bu alanda çalışan yetişmiş, kalifiye eleman sayısı her geçen gün artmaktadır.

• Aksam imalatı, tamamen makine imalatının bir uzmanlık alanı olarak değerlendirilmektedir.

Page 3: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

ASANSÖRLERİN SINIFLANDIRILMASI3.1. Asansör Çeşitleri• Kullanım amaçlarına göre farklı imalat gösteren

asansörler, hızlarına göre de güvenlik sistemlerine ihtiyaç duyarlar. Kontrol sistemlerine ve motor tahrik sistemlerine göre de sınıflandırma yapmak mümkündür. Asansör tasarımında kabin, makine motor seçimi, mekanik tasarım, hız ve güvenlik sistemleri kullanma amacına göre yapılır. Bu yüzden tasarımın başında asansörün kullanma amacının belirlenmesi gerekir. Her asansör çeşidi kendi içinde aynı standartlara sahiptir

Page 4: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

ASANSÖRLERİN SINIFLANDIRILMASI• 3.1. Asansör Çeşitleri1. İnsan Asansörleri2. Yük Asansörleri3. Servis Asansörleri4. Araç Asansörleri5. Engelli Asansörleri

Page 5: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

ASANSÖRLERİN SINIFLANDIRILMASI3.3. Konstrüksiyon ve Tahrik Yöntemlerine Göre Asansörler1. Halatlı asansörler• Elektrikli asansörlerde kabinin hareketi halat ve kasnak

arasındaki sürtünme kuvveti ile gerçekleştirilir. Bu da taşıma kapasitesini arttırmış olur. Her tür binaya uyum sağlayabilir. Hızı ve konforu artıran halatlı asansörler elektrikten tasarruf sağlar.

2. Hidrolik asansörler• Hidrolik asansörler düşük katlı binalarda yolcu ve yük asansörü

olarak kullanılmaya uygundurlar. Bu asansörler düşük bakım maliyeti, bina tasarımında esneklik, yüksek emniyet, kolay ve ekonomik kurulum v.b. gibi üstün avantajlara sahiptirler.

Page 6: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

HİDROLİK ASANSÖRLERHidrolik Asansörlerin Çalışma Prensibi• Asansörü yukarı yönde hareket ettirebilmek için hidrolik akışkan bir pompa

vasıtasıyla silindire pompalanır.• Asansörün aşağı hareketinde ise mevcut sistem ağırlığının etkisiyle

silindirlerdeki yağın tanka doğru akışı sağlanır. • Sistem yukarı yönde hareket ederken, kabin yükü ne olursa olsun kabin hızı

sabit tutulmalıdır. Bunun için volümetrik pompalar kullanılır. • Pompayı tahrik için alternatif akım sincap kafesli asenkron motor kullanılır. Bu,

asansörün sabit çalışma hızına çabuk ulaşmasını ve muhafaza etmesini sağlar. Silindire uygulanan kuvvet kabin ağırlığı, taşıma kapasitesi ve piston ağırlığıdır.

Page 7: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

HİDROLİK ASANSÖRLERHidrolik Asansör Ekipmanları• Hidrolik Güç Ünitesi• Hidrolik Silindirler• Pompa• Valfler• Isı Değiştiriciler• Seviyeleme Cihazı• Kabin Konsolu• Kabin Ve Ray Bağlantı Elamanları• Kabin Tamponları• Sızdırmazlık Elemanları• Hidrolik Yağ• Selonoidler• Otomatik Seviyeleme Ek Tahrik GrubuKumanda Panosu

Page 8: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

HİDROLİK ASANSÖRLERHidrolik Asansör Ekipmanları

• 1 – Motor 11 – Soğutucu girişi• 2 – Pompa 12 – Drenaj tıpası• 3 – Susturucu 13 - Sönümleyici• 4 – Valf 14 - Sönümleyici• 5 – Dağıtıcı 15 – Conta• 6 – Filtre 16 – Üst kapak• 7 – Ayırıcı plaka 17 – Soğutucu dönüş

hattı• 8 – Isıtıcı 18 – Elektrik kutusu• 9 – Havalandırma Kapağı 19 – Taşıma halkası• 10 – Seviye göstergeci 20 – Küresel vanaŞekil 5.1 Hidrolik güç ünitesi

Page 9: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

HİDROLİK ASANSÖRLERHidrolik Asansörlerin Kullanım Alanları• Genelde düşük ve orta irtifalı yük asansörleri, hasta asansörleri ve

makine dairesinin bodrum katının herhangi bir bölgesine konulabildiği, ya da diğer herhangi bir katta olabildiği, çatıda çirkin görünümlü makine dairesinin istenmediği villa ve apartmanlardan oluşmaktadır.

• Burada seçimin hidrolik asansörden yana kullanılmasının nedeni, bilinen avantajlarının yanı sıra, kullanım yoğunluğunun çok fazla olmayışı ve de irtifaının genelde 6-7 katı geçmemesidir.

• Hidrolik asansörler, enerji maliyetlerinin halatlı asansörlere oranla daha yüksek olmasına karşın, tesis maliyetlerinin, servis giderlerinin ve de yedek parça gereksiniminin daha az olması nedeniyle tercih edilmektedirler.

Page 10: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

HİDROLİK ASANSÖRLERHidrolik Asansörlerin SınıflandırılmasıDirekt Tahrikli Hidrolik Asansörler• Merkezden Direkt Tahrikli Hidrolik Asansörler• Yandan Direkt Tek Pistonlu Hidrolik Asansör• Yandan Direkt İki Pistonlu Hidrolik Asansörİndirekt Tahrikli Sistemler• Yandan İndirekt Tek Pistonlu Hidrolik Asansör• Yandan İndirekt İki Pistonlu Hidrolik Asansör• Karşı Ağırlıktan Tahrikli İndirekt Hidrolik Asansör

Page 11: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

HİDROLİK ASANSÖRLERDirekt Tahrikli Hidrolik Asansörler• Yükten kaynaklanan kuvvetler direkt olarak kuyu tabanına

iletilirler.Merkezden direkt tahrikte kuyu kesitinden maksimum kullanım sağlanır.

• Merkezden tahrikte raylar kuyu merkezindedir.• Paraşüt tertibatına gerek yoktur, patlak boru emniyet valfı

kullanılır.• Merkezden tahrikte kuyu dibinde su sızdırmaz bir silindir çukuru

gereklidir.• Yandan direkt tahrikte kuyu dibi derinliği silindirin kademe

sayısına göre değişir.

Page 12: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

HİDROLİK ASANSÖRLERİndirekt Tahrikli Sistemler• Kuvvetler direkt olarak kuyu tabanına iletilir.• Kuyu alanı yana montaj yapılan silindir nedeni ile azalır.• Yüksek irtifalarda bile silindir için ilave bir kuyu

çukuruna gerek yoktur.• Paraşüt tertibatı gereklidir.

Page 13: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

HİDROLİK ASANSÖRLERElektrikli Asansörler İle Hidrolik Asansörlerin Karşılaştırılması• Yangın durumunda, hidrolik asansörlerde kurtarma ekipleri, zemin katta

olan makine dairesinde çalışma imkanına sahiptirler. Buna karşılık elektrikli asansörlerde, yangında meydana gelen duman ve sıcaklık, kabin içinde kalmış olan yolcuların binanın en üst katında bulunan makine dairesinden kurtarılmaya çalışılmasını ciddi bir şekilde etkileyebilmektedir. Ayrıca karşı ağırlıklı elektrikli asansörlerde, makinedeki el freni boşaltıldığı taktirde, kabinin yukarı istikamette hareket etme ihtimalinin bulunması, kabinin içindeki insanları tehlikeye düşürebilmektedir.

• Elektrik kesilmesi veya acil durumlarda asansör içinde mahsur kalan kişileri kurtarmak için kabinin kolayca zemin kata indirilebilmesi, hidrolik asansörlerin önemli bir üstünlüğüdür.

Page 14: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

HİDROLİK ASANSÖRLERHidrolik Asansörlerin Avantajları

• Asansörün makine dairesi binanın herhangi bir yerinde serbestçe seçilebilir, ancak kuyuya bitişik olması tercih edilir. Kurulum sırasında kaza riski güvenli makine odası kullanımı ile daha azdır.

• Klasik asansörlerdeki kuyu üstündeki makine dairesi maliyeti ortadan kalkar, enerji besleme hatları kısalır.

• Makine dairesinde titreşim oluşmaz.• Çatı konstrüksiyonunda hidrolik asansör mimarlara özgürlük tanır, asansörün teras katına da

ulaşması mümkündür.• Hidrolik asansörler bina üzerine düşey yük uygulamadığından, asansör kuyusu çevresinde kolon

boyutları azaltılabilir. Eski binalara yapısal güçlendirmeye gerek duymaksızın kurulabilen en ekonomik çözümdür.

• Klasik asansörlere kıyasla taşıma kapasitesinde çok daha yüksek toleransa sahiptir.Tablo 4.1

Page 15: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

HİDROLİK ASANSÖRLERHidrolik Asansörlerin Avantajları• Tahrik motoru sadece asansör yukarı yönde giderken çalışır, aşağı yönde ise sistem kendi

ağırlığı ile hareket eder. Bu avantaj herhangi bir olası arızada ( enerji kesilmesi, sigorta atması gibi) ilave enerji kaynakları olmadan kabinin aşağı yönde hareketini sağlar.

• İniş hızı, çıkış hızına bağımlı olmadan yükseltilebilir. Bu avantaj, motor gücünü yükseltmeden, bina trafiğinin arttırılmasında kullanılabilir.

• Elektrikli asansörlerde ancak yüksek maliyetlerle sağlanabilen• kademesiz hız ayarlı hareket,• darbesiz kalkış ve duruş,• otomatik seviyeleme, sürekli hassas kat ayarı gibi özellikler hidrolik asansörde standarttır.

• Hidrolik asansörlerde, Elektrikli asansörlere oranla daha az eleman (karşı ağırlık, fren balataları vs.) mevcuttur. Dolaysıyla, montaj daha süratlidir ve bakım hizmeti yani işletme daha kolay ve ekonomiktir.

Page 16: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

HİDROLİK ASANSÖRLERHidrolik Asansörlerin Avantajları

• Elektrikli asansörlerde kabinin hareketi halat ve kasnak arasındaki sürtünme kuvveti ile gerçekleştirilir. Aynı zamanda duruşlar da yine frenlerde oluşan sürtünme kuvveti sayesinde gerçekleşir. Sürtünme olan yerde açınma oluşacağından zaman içinde parça değişimleri kaçınılmazdır.

• Hidrolik asansörlerde ise kabinin hareketi yağın akışıyla sağlanır. Sistemin hareketinde sürtünme kuvvetlerinin etkisi bulunmaz.

• Kurtarma operasyonu normal olarak bilgilendirilmiş bina fertleri tarafından birkaç dakika içinde yapılabilir uzmana ihtiyaç yoktur. Acil durumlarda müdahale kuyuya inmeden veya en üst kata çıkmadan yapılabilir.

• Hidrolik asansörlerde karşı ağırlık olmadığından halatlı sistemlere göre daha az kuyu alanı kullanırlar (630 kg’lık bir asansör için yaklaşık 0.5 m2 tasarruf sağlanır).

Page 17: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

ÖRNEK HESAP• Beyan yükü : Q = 5000 kg• Kabin Ağırlığı : P = 3300• Seyir Mesafesi : IA = 12500• Tahrik tip : Hidrolik/İndirekt• Tahrik Şekli : tandem 1:2• Tahrik yeri : Yandan• Silindir Stroku : IH = 8500 mm• Makara Yüksekliği : IR = 300 mm• Makara Ağırlığı : Prh = 150 kg• Hız : v = 0,25 m/s• Rod Ölçüsü ( Çapx Cidar Kalınlığı) : ∅ 150x10• Halat kütlesi : 30 kg• Halat Çapı ve Sayısı : ∅ 13x12• Kabin Seyehat Mesafesi : 12500 mm• Makara Çapı : ∅ 560 mm

• Örnek projemiz 5 ton yük kaldırıcak tandem tipi endirek çift pistonlu bir hidrolik yük asansörünün hesabıdır.Asansör tasarımı için gerekli olan bilgiler;

Page 18: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

ÖRNEK HESAP8.1. Hidrolik silindir seçimi• P3 = 3300+30 = 3330 kg

Yüke Göre Silindir Seçimi• T =

• T = = 16490,61 daN

Page 19: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

ÖRNEK HESAP• Toplam silindir stroku;

• Lp = 8500 mm• Silindir bükülme uzunluğu,

• L0 = Lp + L1 = 8500+300 = 8800

• Şekil 5.8’ den T ve L0 değerlerine bakılarak ∅ 150x10 piston seçilir.

Page 20: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

ÖRNEK HESAP8.2. Basınç Hesabı• Silindirlerdeki basınç hesabını yapmak

için aşağıdaki formüller kullanılır.• Fd = [] ∙g

•cm :2 Askı faktörün :2 Piston adediP :3300 kg Kabin ağırlığıQ :5000 kg Beyan yüküPr :344,8 kg Piston kütlesi Pv :0 kg Piston uzantı kütlesiPro :0 kg Piston kütlesi, 0mI :9040 mm Toplam strokPrh :150 kg Makara ağırlığıA :201,06 cm2 Piston alanı

Page 21: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

ÖRNEK HESAP• Fd = [] ∙9,81•  • Fd = 86571,29 N•  

•  • =43,06 bar•  • Müsaade edilen maksimum basıç değeri 58 bardır.[TS]•  • 43,06 bar < 58 bar olduğundan emniyetlidir.

Page 22: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

ÖRNEK HESAP8.3. Piston ve Silindir Et Kalınlığı Hesabı• Silindir ve piston için et kalınlıkları aşağıdaki

formüllerle hesaplanır.

Piston et kalınlığı:

• = ( ) •  • = ( ) • = 4,47 mm

• e0 : 1 [TS]• p : 58,00 bar basınç• Rp0,2 : 490 N/mm2 malzemenin esneklik

sınırı• D : 219,1 mm Silindir çapı• d : 150,00 mm Piston çapı• ecyl(mev) : 7,1 mm Silindirin et kalınlığı• epist(mev) : 10 mm Pistonun et kalınlığı

Page 23: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

ÖRNEK HESAP• Piston et kalınlığını kontrol etmek için seçtiğimiz piston tipinin et

kalınlığı ile karşılaştırma yapılır.Seçilen piston tipi ∅150x10 idi.Burada et kalınlığı 10 mm olarak göstermektedir.Yapılan hesaplamada = 4,47 mm bulunmuştur.10 mm ‘den küçük olduğundan piston et kalınlığı emniyetlidir.

Silindirin et kalınlığı:• = ( )  • = ( )

• 6,07 mm

• Silindir et kalınlığının emniyet kontrolü ise Tablo 5.2 ‘den silindir et kalınlığını bakılır.Bu tabloda ∅150x10 pistonun silindir et kalınlığı 7,1 mm olarak görülmektedir.Hesaplamalar sonucu bulunan 6,07 mm silindir et kalınlığı 7,1 mm ‘den düşük olduğundan silindir et kalınlığı emniyetlidir.

Page 24: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

ÖRNEK HESAP8.4. Ray Mukavemet Hesapları

Tablo 8.1 Ray ölçüleri

Raylar kesit ix iy Wx Wy c h-n-f

125x82x16

22,83 2,57 2,52 26,2 25,1 10 27

90x75x16

17 2,44 1,74 20,8 11,4 10 22

70x70x9 11,43 1,45 1,45 10,8 6,84

Bu çalışmada 90x75x16 model ray seçilerek işlemler yapılmıştır.Ray malzemesi St44’dür.

Page 25: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

ÖRNEK HESAP8.5. Gerilme Kontrolleri8.5.1. Yük DağılımıDurum 1: x- ekseni • = = 0

• Dx = 400 cm• xp = 0 cm• xQ = 50 cm

x

Dx

Dy

yP

C Q

P

S

xQ

xPx1

y

Şekil 8.1 x ekseni yük dağılımı

Durum 1: x- ekseni

Page 26: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

ÖRNEK HESAP8.5. Gerilme Kontrolleri8.5.1. Yük DağılımıDurum 2: y- ekseni

• = = 0• Dy = 400 cm• xQ = 0 cm• yQ = 50 cm

Dx

DyyPC

Q

PS

xP

x1

y

yQ

x

Şekil 8.2 y ekseni yük dağılımı

Page 27: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

ÖRNEK HESAP8.5.2. Eğilme Gerilmesi ( )• a) Kılavuz rayın y- eksenindeki kılavuz kuvvetlerinden

kaynaklanan eğilme gerilmesi:  • Fx =  • Fx =  • Fx = 3880,5 N

• l :1 m ray konsolları arasındaki en büyük uzaklık • n :4 kılavuz rayların sayısı• h :474 cm kabin kılavuz patenleri arasındaki

mesafe• k1 :3 [TS]• P :3330 kg kabin ağırlığı • Q :5000 kg beyan yükü • Wx :26,2 mm3 x yönünde Mukavemet Momenti• Wy :25,1 mm3 y yönünde Mukavemet Momenti

Page 28: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

ÖRNEK HESAP• 8.5.2. Eğilme Gerilmesi ( )• a) Kılavuz rayın y- eksenindeki kılavuz kuvvetlerinden

kaynaklanan eğilme gerilmesi: •

• = 727,6 Nmm • • = 29 N/mm2

• l :1 m ray konsolları arasındaki en büyük uzaklık • n :4 kılavuz rayların sayısı• h :474 cm kabin kılavuz patenleri arasındaki

mesafe• k1 :3 [TS]• P :3330 kg kabin ağırlığı • Q :5000 kg beyan yükü • Wx :26,2 mm3 x yönünde Mukavemet Momenti• Wy :25,1 mm3 y yönünde Mukavemet Momenti

Page 29: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

ÖRNEK HESAP8.5.2. Eğilme Gerilmesi ( )• b) Kılavuz rayın x- eksenindeki kılavuz kuvvetlerinden

kaynaklanan eğilme gerilmesi: • Fy =  • Fy = = 7761,1 N • • = 1455,2 Nmm 

• l :1 m ray konsolları arasındaki en büyük uzaklık • n :4 kılavuz rayların sayısı• h :474 cm kabin kılavuz patenleri arasındaki

mesafe• k1 :3 [TS]• P :3330 kg kabin ağırlığı • Q :5000 kg beyan yükü • Wx :26,2 mm3 x yönünde Mukavemet Momenti• Wy :25,1 mm3 y yönünde Mukavemet Momenti

Page 30: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

ÖRNEK HESAP8.5.2. Eğilme Gerilmesi ( )b) Kılavuz rayın x- eksenindeki kılavuz kuvvetlerinden kaynaklanan eğilme gerilmesi: • • = 55,5 N/mm2

 •• = 84,5 N/mm2

• l :1 m ray konsolları arasındaki en büyük uzaklık • n :4 kılavuz rayların sayısı• h :474 cm kabin kılavuz patenleri arasındaki

mesafe• k1 :3 [TS]• P :3330 kg kabin ağırlığı • Q :5000 kg beyan yükü • Wx :26,2 mm3 x yönünde Mukavemet Momenti• Wy :25,1 mm3 y yönünde Mukavemet Momenti

Page 31: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

ÖRNEK HESAP• 8.5.3. Bükülme Gerilmesi ( )••• Burada ω (Bükülme katsayısı) hesaplanırken Rm =440 N/mm2 esas

alınarak hesaplanır. Rm =440 N/mm2 için TS EN 81-2 ‘de verilen hesaplama yönteminde öncelikle Rm=370 N/mm2 ve Rm = 520 N/mm2 için hesaplanır ve daha sonra gerekli olan ω şu formülle bulunur;

• = [ ∙ () +

• Fk : 61287,975Bükülme kuvveti [N]

• A : 2283 Ray kesit alanı [mm2]• M : 0 Raylara gelen yardımcı

donanımın kuvveti (Hız regulatoru disinda)• ω : 1,15 Bükülme katsayısı• λ : 38,9 Narinlik değeri• i : 2,57 eylemsizlik yarıçapı (ray)• lk : 1 m klavuz ray konsollar arasındaki

en büyük uzaklık

Page 32: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

ÖRNEK HESAP• 8.5.3. Bükülme Gerilmesi ( )• Rm = 370 N/mm2 çekme dayanımlı çelik için:[TS] 

20 ≤ λ ≤ 60 ω = 0,00012920 ∙ + 1 ;

ω = 1,13

 • Fk : 61287,975Bükülme kuvveti [N]

• A : 2283 Ray kesit alanı [mm2]• M : 0 Raylara gelen yardımcı

donanımın kuvveti (Hız regulatoru disinda)• ω : 1,15 Bükülme katsayısı• λ : 38,9 Narinlik değeri• i : 2,57 eylemsizlik yarıçapı (ray)• lk : 1 m klavuz ray konsollar arasındaki

en büyük uzaklık

Page 33: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

ÖRNEK HESAP• 8.5.3. Bükülme Gerilmesi ( )

• Rm = 520 N/mm2 çekme dayanımlı çelik için:[TS]

20 ≤ λ ≤ 60 ω = 0,00008240 ∙

ω = 1,17

= [ ∙ () + 1,13 = 1,15 olarak bulunur.

Page 34: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

ÖRNEK HESAP• 8.5.3. Bükülme Gerilmesi ( )

• λ= 38,9 Narinlik değeri ise aşağıdaki formülle hesapnanır.

• λ = = = 38,9

• lh : 8500 mm Toplam strok

• Io : 40 mm Piston 0 boyu

• Ir : 300 mm Makara yüksekliği

• Iv : 0 mm Piston uzantı yüksekliği

• Ik : 8840 mm Bükülme boyu

Page 35: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

ÖRNEK HESAP• 8.5.3. Bükülme Gerilmesi ( )• Bükülme kuvveti:•  • = 61287,975 N•  • Bükülme gerilmesi:•  • = 30,8 N/mm2

• lh : 8500 mm Toplam strok

• Io : 40 mm Piston 0 boyu

• Ir : 300 mm Makara yüksekliği

• Iv : 0 mm Piston uzantı yüksekliği

• Ik : 8840 mm Bükülme boyu

Page 36: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

ÖRNEK HESAP8.5.4. Birleşik Gerilme (• =

• = = 244,4 N/mm2

• ≤

• 84,53 < 244,4 olduğundan emniyetlidir.

• σ = + ≤

• Fk :61287,975 Bükülme kuvveti [N]

• A :228300 Ray kesit alanı [mm2]

• σ :84,80 Birleşik eğilme [N]

Page 37: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

ÖRNEK HESAP8.5.4. Birleşik Gerilme (

• σ = + ≤  • 84,80 < 244,4 olduğundan emniyetlidir.

• ≤

• = 106,91 N/mm2

• 106,91 < 244,4 olduğundan emniyetlidir.

• Fk :61287,975 Bükülme kuvveti [N]

• A :228300 Ray kesit alanı [mm2]

• σ :84,80 Birleşik eğilme [N]

Page 38: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

ÖRNEK HESAP8.5.5. Bağlama pabucu eğilmesi ()

• =

• 71,8 < 244,4 olduğundan emniyetlidir.

Fy

Fx

xx

y

y

c

Şekil 8.3 Klavuz rayın eksenleri

• Fx :3880,5 x- eksenindeki kılavuz kuvveti [N]• c :10 Ray profilinin boyun genişliği [mm] • σF :71,8N/mm2

Page 39: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

ÖRNEK HESAP8.6. Normal kullanma – Hareket8.6.1.Eğilme Gerilmesi• = (24)• = 195,6 N/mm2 • a) Kılavuz rayın y- eksenindeki kılavuz kuvvetlerinden kaynaklanan

eğilme gerilmesi:  • Fx =

• n= 4 kılavuz rayların sayısı• h= 474 cm kabin kılavuz patenleri arasındaki mesafe• k2= 1,2 Hareket anında meydana gelen darbe

katsayısı• P= 3330 kabin ağırlığı (kg)• Q = 5000 beyan yükü (kg)• xp= 0 cm• xQ= 50 cm• yQ= 50 cm• xs= 0 cm• ys= 0 cm

Page 40: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

ÖRNEK HESAP8.6. Normal kullanma – Hareket8.6.1.Eğilme Gerilmesi• a) Kılavuz rayın y- eksenindeki kılavuz kuvvetlerinden

kaynaklanan eğilme gerilmesi:  • Fx =

Page 41: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

ÖRNEK HESAP8.6. Normal kullanma – Hareket8.6.1.Eğilme Gerilmesi• b) Kılavuz rayın x- eksenindeki kılavuz kuvvetlerinden

kaynaklanan eğilme gerilmesi:

• Fx =

• Fx= 1552,2 N Fy= 3104,4 N• Mx= 582,1 Nm My= 291,0 Nm• = 22,2 N/mm2 = 11,6N/

mm2

Tablo 9.2

Page 42: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

ÖRNEK HESAP8.6.2. Bükülme

• Normal kullanma- Hareket” yük durumunda bükülme meydana gelmez.

8.6.3. Birleşik Gerilme• ≤ • 22,2 + 11,6 = 33,8 • 33,8 < 195,6 olduğundan emniyetlidir.

Page 43: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

ÖRNEK HESAP8.7. Halat Hesabı• Çap:13 mm- Çelik özlü halat için;

• s = • Emniyet katsayısı 12 olmalıdır.[TS]• S =13,162  • Mevcut halat katsayısı• 13,16 > 12olduğundan emniyetlidir.

• Q 5000 kgBeyan yükü • P3 3330 kgKabin ağırlığı • Pm 150 kg Makara ağırlığı• B 9.160 kgf Halat kopma dayanımı• Phl 21,57 kg Halat ağırlığı• z 12 adet Halat sayısı

Page 44: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

ÖRNEK HESAP8.8. Tampon Hesabı•  

• mmax 2082,5 kg. Tamponlara gelen maksimum yük•  • 2082,5 < 6170 oldugundan emniyetlidir.• v :0,25 m/s Hız

• n :4 adet Tampon Sayısı• Q :5000 kg. Beyan Yükü• P :3330 kg. Kabin ağırlığı

Page 45: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

ÖRNEK HESAP8.9. Kuyunun Tabanına Gelen Kuvvet Hesabı

• Q :5000 kg Beyan yükü • P3 :3330 kg Kabin ağırlığı • k1 :3 Darbe Katsayısı-Paraşüt Fren• k2 :1,2 Darbe Katsayısı- Hareket

Halindeyken • k4 :4 Darbe Katsayısı-Tampon• n :4 adet Ray sayısı• Prh :150 kg Makara Ağırlığı• Pr :344,8 kg Piston Kütlesi• ns :2 adet Silindir Sayısı• nt :4 adet Tampon Sayısı

Page 46: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

ÖRNEK HESAP• Temel Şaseye Raylardan gelen

Kuvvet • = gn ∙ [] • FG = 61288 N • Temel Şaseye Silindirden gelen

kuvvet

• = gn ∙ [ + ]

• FZ1 =53884 N

• Q :5000 kg Beyan yükü • P3 :3330 kg Kabin ağırlığı • k1 :3 Darbe Katsayısı-Paraşüt

Fren• k2 :1,2 Darbe Katsayısı- Hareket

Halindeyken • k4 :4 Darbe Katsayısı-Tampon• n :4 adet Ray sayısı• Prh :150 kg Makara Ağırlığı• Pr :344,8 kg Piston Kütlesi• ns :2 adet Silindir Sayısı• nt :4 adet Tampon Sayısı

Page 47: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

ÖRNEK HESAPTemel Şaseye Tamponlardan gelen kuvvet

• = gn ∙ [ ]

• = 81717 N

• Q :5000 kg Beyan yükü • P3 :3330 kg Kabin ağırlığı • k1 :3 Darbe Katsayısı-Paraşüt Fren• k2 :1,2 Darbe Katsayısı- Hareket

Halindeyken • k4 :4 Darbe Katsayısı-Tampon• n :4 adet Ray sayısı• Prh :150 kg Makara Ağırlığı• Pr :344,8 kg Piston Kütlesi• ns :2 adet Silindir Sayısı• nt :4 adet Tampon Sayısı

Page 48: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

ÖRNEK HESAPBükülme Hesabı Mevcut bükülme kuvveti

• = 1,4 ∙ ∙ [ ]• = 1,4 ∙ 9,81 ∙ [ ]•  • = 119495 N

• Q :5000 kg Beyan yükü

• P3 :3330 kg Kabin ağırlığı

• cm :2 Askı faktörü

• n :2 adet Silindir adedi

• Prh :150 kg Makara ağırlığı

• Pv :0 kg Piston uzantı kütlesi

• Pr :344,8 kg Piston kütlesi

Page 49: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

ÖRNEK HESAP• Müsaade edilen bükülme kuvveti: • λ < 100 için;• ≤

• E :210 000 Esneklik modülü [N/mm2] • J1 :13 312 000 Yüzey Momenti (mm4)• Fsz :176 355 Müsaade edilen bükülme kuvveti (N)

• = 176355 N

• 119495 < 176355 olduğundan emniyetlidir.

Page 50: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

ÖRNEK HESAP8.11. Motor Gücü ve Pompa Hesabı• Motor gücü Tablo9.3’ten silindir çapı, hızı ve maksimum

statik basıncı okunarak bulunabilir.• silindir hızı : 0,125 m/s• silindir çapı : 150 mm• statik basınç : 43 bar• Pompa kapasitesi 180 lt/dak seçilir.

Page 51: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

Malzeme Adı Marka Model AdetHidrolik Depo Ser Hidrolik V : 300 LT 1 adetSilindir Bucher BZMH ∅150/ 10 2 adetHava Filtresi FİLTREC A1-C10 1 adetSeviye Şalteri ELETTROTECH L:400MM 1 adetDönüş Filtresi FİLTREC   1 adetKirlilik Göstergesi FİLTREC VİSUAL 1 adetDeğişken debili pompa Settima GR 55 SM 270 L 1 adetElektrik Motoru VOLT 18,5 kW 2920 d/dak 1 adetBasınç Emniyet valfi EATON-VIICKERS   1 adetOransal Valf REXROTH   1 adetKarşı denge valfi EATON-VICKERS   1 adetAcil Yük indirme sistemi RFT   1 adetTampon     4 adetKabin     1 adetRay   90x75x16  Halat     12 adetKumanda Panosu     1 adetButon     1 adet

Toplam Maliyet 45,000 TL

MALİYET ANALİZİ

Page 52: Hidrolik Yük Asansörü Tasarımı ve Maliyet Analizi

DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİZ.