แนวทางละวธการแกไขปญหาชมชน ขององคกรพฒนาเอกชน

ศภวฒน ปภสสรากาญจน

ครงท 4

แนวทางละวธการแกไขปญหาชมชน ขององคกรพฒนาเอกชน

การแกไขปญหาหรอการพฒนาชมชนถอเปนบทบาททสำาคญอยางยงขององคกนพฒนา

เอกชน อยางไรกตาม การจดทำาแนวทางการแกไขหรอพฒนาชมชนขององคกรพฒนาเอกชนดง

กลาว คอการกำาหนดแนวทางหรอการกำาหนดรป แบบการปฏบตการเพอการลด หรอแกไขปญหาให

แกชมชน ซงการทองคกรพฒนาเอกชนสามารถ ปฏบตตามแนวทางใหเกดประสทธผล จำาเปนตอง

พจารณาลกษณะของบรบทแวดลอมของชมชนท แตกตางกน เพอทำาใหเกดความสอดคลองเหมาะ

สมและเพอใหเกดประโยชนสงสดแกชมชน

แนวทางละวธการแกไขปญหาชมชน ขององคกรพฒนาเอกชนแผนงาน

ตวบงช ความตองการของชมชน การลด

ปญหาของชมชนและความสามารถในการใหบรการเพอใหประชาชนไดประโยชนสงสด

แนวทางปฏบตการประเมนความตองการของกลม

เปาหมาย การพจารณาแผนงานเพอการสนองตอบตรงตามความตองของกลมเปาหมาย การผสมผสานแนวทางใหม ๆ ไวในแผนงาน รวมถงการสรางศกยภาพของบคลากรใหเกดความพรอมและมทกษะสอดคลองการแนวทางดงกลาว ดวยการฝกอบรมตามแนวทางทกำาหนดขนในแผนงานขางตน

การจดการ

ตวบงช การจดการไมไดหมายถงการ

สรางสรรควธการใหม ๆ เพอสนองตอภารกจหรอวธการปฏบตขององคกร

แนวทางปฏบตการขอคำาปรกษาจากผเชยวชาญ

ภายนอก เพอกอใหเกดทางเลอกทดทสดและทำาใหเกดมมมองตอการกำาหนดวตถประสงคทชดเจน ดงนนการเปลยนแปลงภาวะผนำาอาจเปนทจะทำาใหเกดความเหมาะสมสอดคลอง

แนวทางละวธการแกไขปญหาชมชน ขององคกรพฒนาเอกชน

บคลากร

ตวบงช ไมมการแขงขนและการแยงชง

ผลประโยชนในหนาทการทำางาน

แนวทางปฏบตการพจารณาในการรอปรบ

โครงสรางองคกรโครงสรางบคลากร เชน การจดสรรหนาทรบผดชอบ การจดการฝกอบรม

ผบรหารตวบงช

ผบรหารองคกรพฒนาเอกชน ประชมรวมกนในประเดนปญหาเดมๆ ทเกดขนเพอการแสวงหาแนวทางใหมๆ สำาหรบเปนแนวทางในการแกไขปญหา

แนวทางปฏบตมความมงมนในอดมการณใน

การหาแนวทางแกไขปญหาชมชน โดยรวมกนนำาเสนอแนวทางใหมๆ การหาแนวรวมทมทกษะและความเชยวชาญ มการจดโครงสรางของคณะผบรหารเพอความสอดคลองเหมาะสมตอการจดทำาแผน โครงการและกจกรรมในการดำาเนนงานตามเปาหมาย

แนวทางละวธการแกไขปญหาชมชน ขององคกรพฒนาเอกชน

ระบบตวบงช

ไมใชระบบการทซบซอน ยงยากสบสน และลาสมย

แนวทางปฏบตทบทวนความตองการ

ระบบ การเปลยนแปลงเทคโนโลย แผนงาน การจดการและเทคโนโลยสารสนเทศ ซงอาจตองใชความเชยวชาญของทปรกษาภายนอก

การระดมทนตวบงช

องคกรพฒนาชมชนสามารถรเรมกจกรรม ใหม ๆ และสามารถกำาหนดกรอบของแผนงานใหดงดดความสนใจและสอดคลองกบความตองการของผสนบสนนเงนทน

แนวทางปฏบตมการชแจงในประเดน

การปฏบต แผนงานเพอกอใหเกดความเขาใจในสงทสมาชกซงเปนคณะกรรมการบรหาร

แนวทางละวธการแกไขปญหาชมชนขององคกรพฒนาเอกชนการจดการการเงน

ตวบงชวางแนวทางแกไขปญหา

กระแสเงนสด มการคาดคะเนการจำานวนงบประมาณทจะนำามาดำาเนนการโครงการรวมทง แนวทางในการปองกนการขาดดลในระยะยาว

แนวทางปฏบตตดคาใชจายทไมจำาเปน

ออก มการพฒนาแผนงานเพอสรรคหาแหลงเงนทนใหม ๆ

การสอสารภายในองคกรตวบงช

การเอาใจใสตอความรสก การแสดงความเหนทสำาคญตอกระบวนการตดสนใจ

แนวทางปฏบตจดทำานโยบายการปฏบต

งานซงแสดงวธการทเกยวของกบบคลากรในระดบปฏบต และสรางโอกาสทจะทำาใหบคลากรในระดบปฏบตการทำางานและเขาไปมสวนรวมกบบคลากรในระดบบรหาร

ตารางท 4.1 (ตอ)

แนวทางละวธการแกไขปญหาชมชนขององคกรพฒนาเอกชน

ความสมพนธภายนอก

ตวบงชลดปญหาดานชอเสยง

ขององคกรทมความสบสนตอบคคลภายนอก เกยวกบภารกจและแผนงาน

แนวทางปฏบตจดทำาเอกสารแจงเงน

ทนและองคประกอบ อน ๆ รวมทงความคบหนของโครงการ การปรบเปลยนเปาหมายและแผนงาน เพอใหเกดความแนใจวาการปฏบตตามภาระกจและหนาทดงกลาวจะประสบสำาเรจ

แนวทางละวธการแกไขปญหาชมชนขององคกรพฒนาเอกชน การสรางขดความสามารถ (Capacity Building) สงสำาคญตอองคกรทไมแสวงหากำาไร คอ การสรางขดความสามารถเพอ

ทำาใหเกดประสทธภาพและประสทธผลเชงเปาหมาย ทงขดความสามารถในการดำาเนนงานและขดความสามารถในการทจะไดรบการสนบสนนจาก

องคกรทางการเงน เพอนำาไปใชใหกอประโยชนตอสาธารณะและตอ องคกรภาคอน ๆ

รปแบบขององคกรพฒนาเอกชนหรอองคกรทไมหวงผลกำาไรอาจจะขอ ความสนบสนนจากองคกรภาคซงอยในรปแบบของ สมาคม ศนยฝก

อบรม องคกรทปรกษา ฯลฯ ซงใหบรการโดยไมหวงผลกำาไรเชนกน ดง นน จงมคำาจำากดความของคำาวา การสรางขดความสามารถทหลากหลาย

ความหมายของคำาวาการสรางความสามารถ บนพนฐานแนวคดขางตนก คอ " การกระทำาทไมแสวงหาผลกำาไร และการปรบปรงประสทธภาพของ

การดำาเนนงานใหประสบผลสำาเรจ " ในแนวคดอน ๆ เสนอวา การสราง ขดความสามารถหมายถง แนวความคดการกระทำาทชวยเพมความ

สามารถในการทำางานขององคกรทไมหวงผลกำาไร และเพอสรางขดความสามารถทมตอการปฏบตภารกจของตน

แนวทางละวธการแกไขปญหาชมชนขององคกรพฒนาเอกชน แนวคดของการสรางขดความสามารถขององคกรทไมหวงผลกำาไร ในบางรปแบบจะม

ลกษณะคลายกบแนวคดการสรางขดความสามารถ หรอการพฒนาประสทธภาพขององคกร และ / หรอการจดการประสทธภาพในองคกรทหวงผลกำาไรหรอองคกรธรกจ นอกจากนน ยง

หมายถงความพยายามในการสรางขดความสามารถในการรวบรวมความหลากหลายของวธ การจดการเขาไวดวยกน เชน การสรางขดความสามารถในการจดการเงนทนเพอการดำาเนน

งานกองทนพฒนาไปพรอม ๆ กบความขดสามารถในการจดการใหการฝกอบรมและการ พฒนาการประชม การฝกอบรมเพอใหการสนบสนนการทำางานรวมกนกบองคกรทไมหวงผล

กำาไรอน ๆ

ลกษณะเดนของวธการของการจดการประสทธภาพในองคกรทหวงผลกำาไรหรอองคกรธรกจ สามารถนำามาใชกบการสรางขดความสามารถตอองคกรพฒนาเอกชนไดเปนอยางด เชน การ

รกษาดลยภาพขององคกรดวยวธการจากแนวคดและหลกการการเปลยนแปลงองคกร การ เปลยนแปลงทางวฒนธรรมการเรยนรขององคกร ฯลฯ ดงนน แนวคดของการสรางขด

ความสามารถขององคกรทไมหวงผลกำาไรจงไดนำาแนวคดการจดองคการและการบรหาร องคการมาใชในการดำาเนนงาน เชน แนวคด POSDCoRB แนวคดดานบทบาทของผบรหาร

(CEO) ในการวางแผนและการบรหารแผนและโครงการ แนวคดดานการตลาด การเงนและ การประเมนผล เปนตน นอกจากนน แนวคดทจะตองสรางใหเกดความสามารถอกประการ

หนงคอ ความสามารถในการระดมทน แนวคดทจะนำาไปสความมประสทธภาพในการดำาเนน งานอกประการหนงคอ แนวคดใน การจดการประสทธภาพในการดำาเนนงาน ซงจะเขาไป

เกยวของกบการบรหารงานดานคนซงหลกการบรหารประสทธภาพไดแก

แนวทางละวธการแกไขปญหาชมชนขององคกรพฒนาเอกชน 1) บคลากรหรอสมาชกขององคกรจำาเปนตองมความรในการปฏบตงาน

ภายในองคกรตงแตระดบพนฐาน จนระดบของประยกตความรดงกลาวไปใชงานทตนเองรบผดชอบ

2) ผบรหารตองมอบหมายงานหรอหนาทความรบผดชอบแกบคลากรหรอ สมาชกองคกรใหสอดคลอง ตอวตถประสงคและเปาหมายขององคกร

3) ผบรหารและบคลากรหรอสมาชกองคกรมความรถงกลวธใด ๆ ทจะชวยใหงานเกดความสำาเรจไดเปนอยางดและเปนรปธรรม

4) ผบรหารและบคลากรหรอสมาชกองคกรมความรความเขาใจถงวธการ ทำางานรวมกนอยางยงยน ตลอดจนมการพฒนาประสทธภาพในการ ทำางานของตนเองใหสงขน

5) มระบบวดประสทธภาพในการทำางานของบคลากรหรอสมาชกรวมถง คณะผบรหารองคกรทกคน

6) ผบรหารมความสามารถในการระบถงอปสรรคทสงผลใหประสทธภาพ ในการทำางานลดลง และสามารถรวมกบสมาชกองคกรแกไขปญหาดง

กลาวได

แนวทางละวธการแกไขปญหาชมชนขององคกรพฒนาเอกชน สงทจำาเปนอกประการหนงคอ การวางกรอบเพอ

การดำาเนนงานเพอใหเกดการเรยนรในองคกร การเรยนรของผเกยวของ ผมสวนไดสวนเสย

และชมชนรวมกน ดงกรณตวอยางขององคกร พฒนาเอกชน มลนธรกษไทย ไดจดทำาคมอสง

เสรมการวเคราะหขดความสามารถและความเปราะ บางทเสยงตอการเปลยนแปลงภมอากาศ การ

วเคราะหขดความสามารถและความเปราะบางท เสยงตอการเปลยนแปลงภมอากาศ เพอเปนคมอ

ในการปฏบตงานของทงผบรหาร สมาชกหรอ บคลากรขององคกร และผเกยวของผมสวนได

สวนเสย รวมทงประชาชนในชมชนซงคมอดงกลาวกำาหนดกรอบการนำาคมอดงกลาวไปใชใน

หลายระดบดงน

แนวทางละวธการแกไขปญหาชมชนขององคกรพฒนาเอกชน 1) ผจดการโครงการและเจาหนาทภาคสนาม ไดแก เจาหนาทโครงการทปฏบตงานใน

โครงการพฒนาอาชพ หรอโครงการชมชนปรบตวตอการเปลยนแปลงภมอากาศ จะพบวาคมอสงเสรมนมแนวทางการทางานทมประโยชนดานวธเกบและวเคราะหขอมลจากมมมอง

ของชมชน ของหนวยงานรฐ และในมมมองเชงวทยาศาสตร ขอมลเหลานสามารถนาไปใชใน การออกแบบกจกรรมชมชนปรบตวตอการเปลยนแปลงภมอากาศทเหมาะสมกบทองถน

2) องคกรภาคในทองถน ทงหนวยงานรฐและองคกรพฒนาอกชน ทงน เครองมอและ กระบวนการตาง ๆ ในคมอสงเสรมจะถกออกแบบมาใหผมสวนไดสวนเสยหลายฝาย นำาไป

ประยกตใช และขยายผล หนวยงานรฐ องคกรพฒนาเอกชนในทองถน สามารถนำาวธการ CVCA (Climate Vulnerability and Capacity Analysis) ไปประยกตใช เพอให

เกดการบรณาการประเดนความเปราะบาง และ การปรบตวตอการเปลยนแปลงภมอากาศ เขาไวในการวางแผนและในโครงการตางๆ ของหนวยงานและองคกรนน ๆ

3) ชมชนสามารถประยกตใชเครองมอตางๆ ในคมอสงเสรมน เพอสนบสนนกระบวนการ ศกษาและการเรยนรของชมชน และนาผลลพธทไดไปใชในการวางแผนการทากจกรรมรวม

กนดานการปรบตวตอการเปลยนแปลงภมอากาศ หรอ กจกรรมรณรงคกบหนวยราชการใน ทองถนหรอองคกรพฒนาเอกชน เพอกระตนใหเกดการดาเนนการทเหมะสมทสนบสนน

ความพยายามของพวกเขาในการปรบตวตอการเปลยนแปลงภมอากาศ การกำาหนดกรอบ ของ CVCA เพอการเพอสรางขดความสามารถดงกลาว ถอเปนนวตกรรมของวธการดำาเนน

งานหรอกระบวนการในการบรหารจดการขององคกรพฒนาเอกชน ซงสามารถสรางการม สวนรวมในรปแบบอน ๆ

แนวทางละวธการแกไขปญหาชมชนขององคกรพฒนาเอกชน  กรณศกษา

1) กระบวนการ CVCA มการวเคราะหประเดนการเปลยนแปลงภมอากาศ อยางจรงจง ทงนเพอใหเกดความเขาใจอยางถองแทวา ภาวะโลกรอนจะม

ผลตอชวตและวถชวตของกลมประชากรเปาหมายอยางไร โดยพจารณา ขอมลทกดานอยางละเอยด อาท ภยพบตชนดตางๆ จดเปราะบางทงหลาย

ทมความเสยงตอภาวะโลกรอน และขดความสามารถในการปรบตวจาก ภาวะโลกรอน โดยหวงวากระบวนการนจะมสวนชวยเสรมสรางขดความ

สามารถของชมชนในการฟ นตว การปรบตวสาหรบอนาคต เครองมอ วเคราะหหลายชนดทแนะนำาไว เปนเครองมอสาหรบการเรยนรเพอการ

ปฏบตงานแบบมสวนรวม (Participatory Learning for Action หรอ PLA) “ทสามารถนาไปทดลองใชและไดผลจรง แตตองพจารณาดวย” เลนส ดานภมอากาศ หรอ มงเนนทประเดนภมอากาศโดยละเอยดทกซอก ทกมม เครองมอเหลานมไวใชสำาหรบดงประเดนปญหาตางๆ ออกมา จาก

นนจงนามาพจารณาและอภปรายกนโดยละเอยดในบรบทของการ เปลยนแปลงภมอากาศ โดยมการกากบการอภปรายใหอยในกรอบทวางไว

แนวทางละวธการแกไขปญหาชมชนขององคกรพฒนาเอกชน  กรณศกษา

2) รวบรวมวธปฏบตทดทสดทไดจากการวเคราะหรปแบบตางๆ ททำากนสำาหรบโครงการพฒนาหลากหลายโครงการทสวนใหญมงเนนดานสภาพความยากจนและจดเปราะบางทมความเสยงและนำามาใชรวมกบวธปฏบตทดทไดจากการวเคราะหททำากน

ภายในบรบทของการลดความเสยงตอภยพบต ซงมงเนนดานภยอนตรายกรอบของวธ การ CVCA จะเอออำานวยตอการวเคราะหขอมลขาวสารทไดจากการประเมนทง 2

ประเภทนน เปน การวเคราะหในมมมองของภาวะโลกรอน โดยจะศกษาราย ละเอยดทงทางดานภยอนตรายและทางดานเงอนไขทเกยวของ แลวจง

วเคราะหปฏสมพนธระหวางภยอนตรายและเงอนไขเหลานน

3. การวเคราะหผมสวนไดสวยเสยหลายฝาย การเรยนรรวมกน และการพดคยกน: ขณะทวตถประสงคหลกของวธการ CVCA คอการวเคราะหขอมลขาวสาร กระบวนกา

ร CVCA กยงถกออกแบบมาใหมความสมดลระหวางกระบวนการวจยและกระบวนการ เรยนรรวมกน รวมทงการ พดคยกนในหมผมสวนไดสวนเสยในทองถน วธนจะชวยให

เกดความเขาใจกนภายในชมชนมากขน ในเรองทเกยวกบทรพยากรตาง ๆ ทพวกเขา สามารถนำาไปใช เพอสนบสนนการดำาเนนงานลดผลกระทบจากภาวะโลกรอน CVCA ยง

ชวยสงเสรมใหเกดการพดคยกนในหมผมสวนไดสวนเสยหลาย ๆ ฝาย เกยวกบการดา เนนการตาง ๆ ทเหมาะสมสาหรบการปรบตวตอการเปลยน แปลงภมอากาศ

แนวทางละวธการแกไขปญหาชมชนขององคกรพฒนาเอกชน  กรณศกษา 4. เนนชมชนแตพจารณาสภาวะแวดลอมทเอออำานวยอยางละเอยด

ดวย: ความเปราะบางทมความเสยงตอการเปลยนแปลงภมอากาศหรอ ภาวะโลกรอนนนจะผนแปรไป ทงภายในประเทศ ภายในชมชน และแมแต

ภายในครวเรอน เพราะฉะนน การดาเนนการปรบตวตอการเปลยนแปลง ภมอากาศ จงตองมกจกรรมทเหมาะสมกบบรบทนน ๆ โดยเฉพาะ อก

ทงยงตองมยทธศาสตรในการดาเนนงานทสามารถตอบสนองความ ตองการของกลมตางๆ ทมความเปราะบางดวย ขณะเดยวกนนโยบาย

และสถาบนตางๆ ทงในระดบชาตและระดบทองถน กจะมบทบาทสำาคญในการเสรมสรางขดความสามารถของคนในการปรบตวตอการ

เปลยนแปลงภมอากาศ ดงนน กระบวนการ CVCA จงมงเนนทระดบ ชมชน ขณะเดยวกนกไดผนวกการวเคราะหประเดนตางๆ ของระดบ

ภมภาคและระดบชาตไวดวย ทงนเพอเสรมสรางใหเกดสภาพแวดลอมท เอออานวยตอการชมชนปรบตวตอการเปลยนแปลงภมอากาศ (CBA)

แนวทางละวธการแกไขปญหาชมชนขององคกรพฒนาเอกชน การสรางกรอบการดำาเนนงานแกชมชนเพอเพม

ขดความสามารถ ทงในระดบครวเรอน และชมชน ในกรณศกษาน คอ การเพมขดความสามารถใน

การปรบตวตอการเปลยนแปลงภมอากาศ คอโอกาสในการเขาถงและควบคม

ทรพยากรธรรมชาต ทรพยากรมนษย ทรพยากร ทางสงคม ทรพยากรทางกายภาพและโครงสราง

พนฐาน และทรพยากรทางเศรษฐกจของชมชนและประชาชนในชมชน

ทรพยากรตาง ๆ ทมความสำาคญตอการเสรม สรางขดความสามารถของบคคล ครวเรอน และ

ชมชน ในการปรบตวและการลดผลกระทบจากการเปลยนแปลงภมอากาศ

แนวทางละวธการแกไขปญหาชมชนขององคกรพฒนาเอกชน ทรพยากรตางๆ ทมความสำาคญตอการเสรม

สรางขดความสามารถของบคคล ครวเรอน และชมชน

ทรพยากร

มนษย

องคความรดานความเสยงตอภมอากาศ ทกษะการเกษตรเชงอนรกษ

สขภาพแขงแรงสามารถทำางานได

ทรพยากรทาง

สงคม

กลมสตรออมทรพยและสนเชอ องคกรชาวนา

ทรพยากรทาง

กายภาพ

โครงสรางพนฐานดานชลประทาน อาคารสถานทเกบกกผลตผล

ธญพชและเมลดพนธ

ทรพยากรธรรม

ชาต

แหลงนาทเชอใจได ผนแผนดนทอดมสมบรณ

ทรพยากร

ทางการเงน

การประกนภยขนาดเลก แหลงรายไดทหลากหลาย

แนวทางละวธการแกไขปญหาชมชนขององคกรพฒนาเอกชน นอกจากการเพมขดความสามารถของบคคล ครวเรอน และ ชมชนจากปจจยดาน

ทรพยากรแลว การเพมขดความสามารถในสวนตาง ๆ ทงภายนอกและภายในองคกร พฒนาเอกชน ไดแก (มลนธรกษไทย, 2554)

1) วางแผนอยางรอบครอบ 1.1) หาขอมลเกยวกบความเปนมาของชมชนกอนลงปฏบตการในพนทชมชนเปาหมาย ตองมความ

รเกยวกบชมชนหรอประวตความเปนมาของกลมคนในชมชน ความขดแยงในอดตและในปจจบน และ พลวตของอำานาจในชมชนทอาจมความสำาคญตอการคดเลอกกลมเปาหมายกลมยอย หรอตอการอา

นวยกระบวนการพดคย 1.2) เตรยมวาระ/ หรอหวขอเรองทจะเขาไปพดคยกบชมชน ตองใหแนใจวาวาระทเตรยมไปนน ผเขา

รวมจะสามารถพดคยไดตามสบาย ไมตองถกเรงรด แตกครอบคลมทกประเดนภายในเวลาทกำาหนดไว 1.3) หากเปนไปไดหาขอมลไปลวงหนาเกยวกบระดบความสามารถในการอานออกเขยนไดของกลม

เปาหมาย เพอจะไดวางแผนจดกจกรรมใหเหมาะสม 1.4) จดสรรเวลา สำาหรบการชแจงรายละเอยด การไตถามขอสงสยของผเขารวม การตอบขอสงสย

การอภปรายประเดนตาง ๆ และ “ ” ชวงเวลาของการเรยนร 1.5) ตองคำานงอยตลอดเวลาวาประชาชนในชมชนจะไมมเวลาวาง เนองจากการใชเวลาของประชาชน

ในชมชนในการประกอบอาชพเลยงปากทอง ดงนน การเขาพบปะจะตองใชเวลาสน ๆ เพอไมใหเกดการ เสยเวลาในการประกอบอาชพ โดยจะตองจดการเขาเยยมใหกระจายออกไป เพอไมใหกระทบตอการ

ทำางานตามปกตของคนในชมชน 1.6) วางแผนเรองการจดบรการ อาหาร เครองดม ในกรณทเหมาะสม 1.7) ตดสนใจเลอกกลมยอย 1.8) วทยากรกระบวนการสามารถทำาหนาทไดโดยใชภาษาทองถน

แนวทางละวธการแกไขปญหาชมชนขององคกรพฒนาเอกชน 2) แสวงหาการสนบสนนจากผนำาชมชน 2.1) อธบายจดประสงคของการเขามาทำางานในพนท และขออนญาตผนำาชมชน 2.2) สงหนงทอาจเปนประโยชนคอ การจดการประชมเตรยมการทเชญผมสวนไดสวน

เสยฝายตาง ๆ ในทองถน ไดแก ผนำาชมชน ผแทนหนวยราชการในทองถน องคกรชมชน และองคกรทองถนอน ๆ มารบฟงการชแจงเกยวกบแนวทางของโครงการ ทจะเขามา

ดำาเนนการในพนทและประโยชนของโครงการน แลวรวมกนกำาหนดเวลาการเขาเยยม ชมชน

2.3) พจารณาทบทวนวาระการเขาเยยมชมชนกบผมสวนไดสวนเสยฝายตาง ๆ เพอชแจง เกยวกบ จดประสงค เวลาทตองใช สถานทสำาหรบการพดคย ( โดยจะตองดใหแนใจวา เปน

สถานททเหมาะสมทเขาถงไดงาย ทผหญงสบายใจทจะพดคย หรอทสมาชกชมชนคนอนๆ ทเปนบคคลทพลภาพบางสวน ไมสามารถเคลอนไหวไดสมบรณตามปกต สามารถเขาถง

ไดสะดวก) 2.4) ทำาความตกลงกนเรองกลมยอย ถามวทยากรกระบวนการ/ผดำาเนนระบวนการ

จำานวนมากพอ ควรจดทำาการสมภาษณ/การพดคยกลมยอยทอยในชมชนเดยวกนในเวลา เดยวกน จะชวยไดมาก ทงน เพอใหผเขารวมพดคยในกลมตางๆ พดไดอยางเปดเผย โดย

ไมตองกงวลวากลมอนจะไดยน 2.5) กำาหนดวธการสอสารขอมลทไดจากการอภปราย/ พดคยในกลมยอยกบผเขารวม 2.6) แนะนำาวทยากรกระบวนการกบชมชน

แนวทางละวธการแกไขปญหาชมชนขององคกรพฒนาเอกชน 3. การเตรยมความพรอม

3.1) ทำาใหแนใจวาทกคนทอยในทมวเคราะห เหนชอบกบวตถประสงคของการเขา เยยมชมชน

3.2) วทยากรกระบวนการทกคนจะตองมความรความเขาใจเปนอยางดเกยวกบวธการและวธใชเครอง

ตาง ๆ กอนเขาไปปฏบตงานในชมชน อ 3.3) หากการทำางานของวทยากรกรกระบวนการมลกษณะการทำางานเปนทม จะ

ตองกำาหนดหนาทใหชดเจนวา ใครจะเปนคนดำาเนนกระบวนการในสวนไหนของวาระ และใครเปนคนจดบนทก

3.4) ทมวทยากรกระบวนการควรมทงผหญงและผชาย และควรไดรบการฝกอบรมดานการเปนวทยากรกระบวนการทคำานงถงความออนไหวของประเดนบทบาท

หญง – ชาย ในบางกรณ การใหวทยากรหญงเปนผดำาเนนกระบวนการพดคยกบกลม ผหญงกเปนเรองสำาคญทตองพจารณา เพอใหสมาชกกลมรสกสบายใจขน

3.5) ทำาความตกลงกบวทยากรทจะเปนผดำาเนนกระบวนการรวมกนวา จะอธบาย แนวคดตาง ๆ อยางไรในภาษาทองถน เชน ภยอนตราย ทรพยากรสาหรบการดำาเนน

วถชวต/ การประกอบอาชพ ฯลฯ ควรระลกไววา แนวคดเกยวกบการเปลยนแปลงภม อากาศนน อาจเปนเรองยากทจะเขาใจได คนในชมชนอาจจะสามารถพดคยเกยวกบ

ฤดกาล อากาศ สงแวดลอม ฯลฯ ไดงายกวา

แนวทางละวธการแกไขปญหาชมชนขององคกรพฒนาเอกชน 4) ความพรอมทจะรบมอกบความขดแยง 4.1) กระบวนการพดคยอาจดงใหประเดนปญหาความไมเสมอภาค

ขนมา ซงอาจมความจำาเปนตองแกไขเพอลดความเปราะบางประเดน ดงกลาว วทยากรจะตองนำากระบวนการพดคยใหกาวตอไปอยาง

ระมดระวง เพราะโดยทวไปแลว จะมกลมคนทมภาวะผนำาและสามารค รอบงำาทางความคดในระดบตาง ๆ อยภายในชมชน หรอระหวางชมชน

และกลมอน ๆ 4.2) การมความรความเขาใจเกยวกบเทคนคการคลคลายความขด

แยง ซงจะชวยใหวทยากรสามารถจดการกระบวนการอภปรายพดคย ใหผานไปไดอยางสรางสรรค หากเกดความขดแยงใด ๆ ในระหวางการ

พดคย 4.3) การดงผมสวนไดสวนเสยหลาย ๆ ฝายเขามาเกยวของใน

กระบวนการเกบรวบรวมและวเคราะหขอมลจะชวยลดปญหาความขดแยงลงได

แนวทางละวธการแกไขปญหาชมชนขององคกรพฒนาเอกชน 5) สอและอปกรณทจำาเปนตองม ไดแก กระดาษ

นวสพรนต ปากกาเมจก เสน หนา- ใหญ สตางๆ กระดาษส เทปกระดาษกาว วสดในทองถน เชน

กอนหน แทงไม เมลดพนธพช ฯลฯ อปกรณ บนทกขอมล (อปกรณบนทกเสยง) กลองถายรป

เพอบนทกภาพกระบวนการดาเนนการและการพด คย (ตองพดคยใหแนใจวาไมขดตอวฒนธรรม

ทองถน) สมดบนทก และคลปบอรดสาหรบจด บนทก อาหารวาง/อาหารเทยง/ นำาและเครองดม

(ขนอยกบการประชมใชเวลาและสถานท)

แนวทางละวธการแกไขปญหาชมชนขององคกรพฒนาเอกชน 6) บรหารจดการความคาดหวง

6.1) การบรหารจดการความคาดหวงของชมชน ระหวางทเขามาทำางานในพนทนนเปนเรองสำาคญ

ชมชนตาง ๆ มกถก “ ” ประเมน มาหลายครงแลว สำาหรบโครงการตางๆ จงอาจคาดหวงวา การดำาเนน

การในพนทครงนจะทำาใหเกดโครงงานหรอโครงการใด โครงการหนงสำาหรบชมชน

6.2 วทยากรกระบวนการควรจะตองตระหนกใหดใน เรองดงกลาว เพราะเปนสงทอาจจะมอทธพลตอ

ประเดนทถกหยบยกขนมาระหวางอภปราย เพอทจะไดจดการใหแนใจวาจะไมไปสรางความหวงใหแกชมชนวา

จะมโครงการตาง ๆ ตามมา

แนวทางละวธการแกไขปญหาชมชนขององคกรพฒนาเอกชน 7) “ ” สรางความรสก ปลอดภย และเชอใจกน และการดำารงรกษาสงดง

กลาวไว 7.1) ทำาใหสมาชกชมชนหรอผแทนในทองถนทคนในชมชนใหความเชอใจเปน

ผแนะนำาทมวเคราะห 7.2) แสดงมารยาททดและตอนรบทกคนดวยความยนด 7.3) ใหโอกาสทกคนแนะนาตนเอง 7.4) ขออนญาตเมอตองการจะถายรปหรอถายวดโอ และหลกเลยงการบนทก

ภาพ ถาผเขารวมกจกรรมรสกอดอด 7.6) จดเครองดม นำาชา - กาแฟไวบรการ ถาเหมาะสม 7.7) เหนคณคาของความรและประสบการณของผเขารวม 7.8) ขดจงหวะทนทเมอเหนวาสงทกำาลงอภปรายนน เปนการ “โจมตกนและ

” กน 7.9) ยอมรบความผดพลาดของตนและแกไขใหถกตอง 7.10) ทำาตวเปนกลาง 7.11) ใหเวลาผเขารวมไดซกถามขอสงสย

แนวทางละวธการแกไขปญหาชมชนขององคกรพฒนาเอกชน 8) สรางการมสวนรวมใหเกดขนอยางมชวตชวาและสมดล 8.1) ทำาใหแนใจวาสถานททใชสำาหรบการพดคยกลมยอยนน เหมาะสมกบการเขามา

รวมกจกรรม 8.2) วางกฏกตการวมกบผเขารวมการอภปรายกลมยอย 8.3) อธบายกระบวนการอภปรายกลมยอยและตรวจสอบใหแนใจวาทกคนเขาใจคำา

สงและคำาถาม 8.4) กระตนและใหกำาลงใจกบผเขารวมทยงไมกลาแสดงออก และจดการอยางสภาพ

เพอหยดบคคลทแสดงความคดและพดคยมากเกนไปหรอแสดงตนเปน “ ” ผเชยวชาญ 8.5) หาทางใหผเขารวมเปนผขบเคลอนกระบวนการกจกรรมกลม ( เชน สรางจดทำา

แผนทดวยตนเอง รวมทงการจดทำาสญลกษณในตาราง 8.6) ใหโอกาสผมสวนรวมไดรวมหยบยกประเดนทพวกเขาสนใจหรอสงสยขนมาพด

คยกน วทยากรมหนาทควบคมกระบวนการพดคยไมใหออกนอกประเดนและตองจดการ ใหแนใจวา การพดคยคบหนาไปโดยเรวพอทจะครอบคลมสาระทจำาเปนภายในเวลาท จดสรรไว

8.7) หากการอภปรายคบหนา ตองปอนคำาถามจำานวนมากและตองพยายามไมให เปนการชกนำาผเขารวมอภปราย

แนวทางละวธการแกไขปญหาชมชนขององคกรพฒนาเอกชน 9) การจบการอภปราย

9.1) อธบายใหเขาใจเกยวกบการดำาเนนการขนตอ ไป

9.2) กำาหนดวนเวลาทจะกลบมาเยยมชมชนเพอ ตรวจสอบและยนยนความถกตองของการวเคราะห

9.3) กลาวขอบคณทกคนในกลมทมารวมพดคย และใหโอกาสไตถามขอสงสยแกผเขารวมอภปราย

9.4) ถาผรวมอภปรายตองการจะเกบผลงานจากการอภปรายกลมยอย ( เชน แผนท) วทยากรควรทำา

ฉบบสำาเนาสำาหรบตนเอง และใหผเขารวมเกบตนฉบบ ไว

แนวทางละวธการแกไขปญหาชมชนขององคกรพฒนาเอกชน กรณศกษาจากคมอการสรางขดความสามารถ

ขององคกรพฒนาเอกชน ทำาใหเหนวา การสราง ขดความสามารถดงกลาว จำาเปนตองกระทำาไป

พรอม ๆ กบ การสรางขดความสามารถใหแกภาค สาธารณะ และความสามารถดงกลาว หนวยงาน

ภาค ผมสวนไดสวนเสย องคกรพฒนาเอกชนอน ๆ ทเขารวมโครงการ จะตองมความรความเขาใจ

ผานกระบวนการเรยนรรวมกน ดงนน การกำาหนด กรอบของวตถประสงค และเปาหมายอนเปนสวน

หนงแผน นอกจากจะเปนสงรองรบของแนวทาง ในการปฏบตกจกรรมตาง ๆ ยงเปนสงทเปนผล

จากการปฏบตกจกรรมดงกลาวดวย

แนวทางละวธการแกไขปญหาชมชนขององคกรพฒนาเอกชน สรป

ถอไดวา แนวทางแกไขปญหาในชมชนขององคกร พฒนาเอกชน คอสงทสนองตอบตอ วตถประสงค เปาหมาย กลมเปาหมาย รวมถง การสนองตอบความตองการของผม

สวนไดสวนเสยไดเปนอยางด ซงการสนองตอบดงกลาวจะ ทำาใหเกดความชดเจนของกจกรรมและผลลพธทจะเกดขน นำา

ไปสการไดรบการสนบสนนจากทกฝาย รวมทงชมชน โดย เฉพาะผสนบสนนดานทนและทรพยากร

สงดงกลาว ทำาใหตองนำาวธการทหลากหลายในการ บรหารจดการ มาประยกตและเขาสกระบวนเรยนร ตลอดจน

การตองสรางกรอบการเรยนรใหขยายวงกวางสภาคสาธารณะ ทำาใหเกดการพฒนานวตกรรมของกระบวนการดำาเนนงานขน

อางอง

ภาษาไทย มลนธรกษทย. (2554). คมอสงเสรมการวเคราะหขดความสามารถและความเปราะบาง

ทเสยงตอการเปลยนแปลงภมอากาศการวเคราะหขดความสามารถและความเปราะบางทเสยงตอการเปลยนแปลงภมอากาศ, สนบสนโดย โปรแกรมดานสงแวดลอม และการจดการทรพยากรอยางยงยนรวมถงดานพลงงาน. คณะกรรมาธการสหภาพยโรปองคการแครนานาชาต.

  ภาษาองกฤษ Mostashari, A. (2005). An Introduction to Non-Governmental

Organizations (NGO) Management. On Iranian Studies Group at MIT.

Moshman, J. (2010). How to Start an NGO. WANGO: World Association of Non-Governmental Organizations. Retrieved 10 September, 2015, from www.wango. org/NGONews/ July08/HowToStartAnNGO.pdf

 

END