72
KURUMSAL DEĞİŞİM VE YENİDEN YAPILANMAYA YÖNELİK ÖNERİLER SAĞLIK BAKANLIĞI Hazırlayan: Prof. Dr. Coşkun Can Aktan Sağlık Bakanlığı Stratejik Plan Ön Çalışması (Haziran-2004)

Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

KURUMSAL DEĞİŞİM VE

YENİDEN YAPILANMAYA

YÖNELİK ÖNERİLER

SAĞLIK BAKANLIĞI

Hazırlayan: Prof. Dr. Coşkun Can Aktan

Sağlık Bakanlığı Stratejik Plan Ön Çalışması (Haziran-2004)

Page 2: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

NEDEN DEĞİŞİM?

Dışsal ve içsel dinamikler her alanda olduğu

gibi sağlık alanında da değişimi kaçınılmaz

kılmıştır…

Dışsal dinamikler, dünyadaki değişim

trendleridir…

İçsel dinamikler ise Türkiye’nin değişim

sürecinde bulunduğu yer ve konumdur…

Page 3: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

Değişimin

Boyutları

Organizasyonel

Değişim Ekonomik

Değişim

Siyasal

Değişim

Sosyo-Kültürel

Değişim

Ekolojik

Değişim

Demografik

Değişim

Teknolojik

Değişim

DIŞSAL DİNAMİKLER: DÜNYADA DEĞİŞİM TRENDLERİ

© C.C.Aktan

Page 4: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

DEĞİŞİM DİNAMİKLERİ

Değişimin

Boyutları

Organizasyonel

Değişim Ekonomik

Değişim

Globalleşme

Bölgeselleşme

Serbestleşme

Özelleştirme

Siyasal

Değişim Demokratikleşme

Sivil Toplum

Desantralizasyon

Sosyo-

Kültürel

Değişim

Global Kültür

Plüralizm

Yabancılaşma

Sosyal Dışlama

Kentleşme

Bireyselleşme

Ekolojik

Değişim

Global Isınma

Çevre Kirliliği

Ormansızlaşma

Demografik

Değişim

Nüfus Artışı

Yaşlanma

Teknolojik

Değişim Yeni Temel

Teknolojiler

Deregülasyon

Yoksulluk

DIŞSAL DİNAMİKLER: DÜNYADA DEĞİŞİM TRENDLERİ

© C.C.Aktan

Page 5: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

TÜRKİYE’DE SAĞLIK ALANINDA

KURUMSAL DEĞİŞİM VE YENİDEN

YAPILANMA’YA NİÇİN GEREK VAR?

Mevcut durum ve sorunların analizi

Sağlık Bakanlığı’nın ciddi bir

kurumsal değişim ve yeniden

yapılanmaya ihtiyacı bulunduğunu

ortaya koymaktadır.

İÇSEL DİNAMİKLER… TÜRKİYE’DE DEĞİŞİM İHTİYACI…

Page 6: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

Ön Hazırlık

Değişim için gereklilik

Stratejik Plan

Vizyon

Değişim

Yönetimi

Planı

Uygulama

Birimi

Uygulama

-Sağlık Bakanlığı’nda yaşanan sorunların ortaya konulması

-Sağlık Bakanlığı’nda uzun dönemi esas alan bir kurumsal

değişim projesinin başlatılmasına olan inancın ve kararlılığın

ortaya konulması

Kurumsal değişim projesinin uygulamaya konulması,

Kurumsal değişimi gerçekleştirecek bir yürütme kurulunun

belirlenmesi,

-Sağlık Bakanlığı’nda kurumsal değişim projesinin

uygulanmasına yönelik bir yol haritası oluşturulması.

-Strateji ve aksiyon planlarının oluşturulması.

-Kurumsal değişime yönelik amaçların belirlenmesi ve

stratejik planın oluşturulması,

-Vizyon ve misyon bildirilerinin oluşturulması,

SAĞLIK BAKANLIĞI KURUMSAL DEĞİŞİM VE YENİDEN YAPILANMA

PROJESİ: NASIL BAŞLAMALI VE NE YAPMALI?

© C.C.Aktan

Page 7: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

Mevcut Durum Analizi (SWOT Analizi)

Sorunların Ana Kaynaklarının Analizi

Bakanlık Üst Yönetimin Değişim İçin Kararlılığını Ortaya Koyması

Değişimi Yönetecek Çalışma Grubunun Belirlenmesi

Stratejik Planın Oluşturulması

Aksiyon Planlarının Oluşturulması

Uygulama

Uygulama Sonuçlarının Sürekli Gözden Geçirilmesi

Sürekli İyileştirme (Kaizen)

SAĞLIK BAKANLIĞI KURUMSAL DEĞİŞİM YOL HARİTASI

© C.C.Aktan

Page 8: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

Yeniden

Düşünme

Yeniden

Tasarım

Yeniden

Organize (Reorganizasyon)

Yeniden

Yapılanma

Sağlık Bakanlığı’nda mevcut durumun analizi ve

değişimin zorunluluğunu kavrama

Değişim için tasarım ve planlamanın yapılması

Sağlık Bakanlığı’nda

organizasyon yapısının yeniden

düzenlenmesi

Sağlık Bakanlığı’nda

sistem, süreç ve insan

kaynaklarının

yeniden

yapılandırılması

Vizyon

Strateji

Misyon

Aksiyon

SAĞLIK BAKANLIĞI KURUMSAL DEĞİŞİM PROJESİ ANA AŞAMALARI

© C.C.Aktan

Page 9: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

SAĞLIK BAKANLIĞI KURUMSAL DEĞİŞİM PROJESİ NASIL GERÇEKLEŞTİRİLEBİLİR?

A

N A

A Ş

A M

A L

A R

T E

M E

L

Ş A

R T

L A

R

Birinci Şart

İkinci Şart

Toplumsal İrade ve İstek Oluşumu:

Sivil Toplum Desteği

Siyasal İrade ve İstek

Birinci Aşama

İkinci Aşama

Üçüncü Aşama

Dördüncü Aşama

Bilgi Vizyon

Kararlılık/

Samimiyet Misyon

Değişimin Planlanması

Strateji

Değişim Projelerinin Uygulanmas

ı

Aksiyon

LİDERLİK

A N A A Ş A M A L A R

© C.C.Aktan

Page 10: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

Değişimi Yönetecek Uygun Bir Liderin (Değişim Mühendisi) Bulunması ve Görevlendirilmesi

Değişim ve Yeniden Yapılanma Laboratuvarı Oluşturulması

Değişim ve Yeniden Yapılanma Konseyi Oluşturulması

Değişim ve Yeniden Yapılanma Çalışma Gruplarının Oluşturulması

Değişim Projelerini Yürütecek Uzman Çalışma Gruplarının Değişim Mühendisliği, Stratejik Yönetim, Toplam Kalite Yönetimi ve Diğer Yeni Yönetim Teknikleri Hakkında Bilgilendirilmesi

Etkin Takım Çalışması İçin Gerekli Adımların (Motivasyon ve Ödüllendirme Sisteminin Oluşturulması, Uzman Kimselerin Görevlen-dirilmesi vs.) Atılması

Birinci Adım

İkinci Adım

Üçüncü Adım

Dördüncü Adım

Beşinci Adım

Altıncı Adım

Yedinci Adım

Değişim Projelerinin Çalışma Grupları Tarafından Hazırlanması

Arama Konferansları

Durum Analizi [SWOT Analizi]

Çözüm Önerileri

Teşhis Tedavi

SAĞLIK BAKANLIĞI KURUMSAL DEĞİŞİM PROJESİ ANA AŞAMALARI

© C.C.Aktan

Page 11: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

SAĞLIK BAKANLIĞI KURUMSAL DEĞİŞİM PROJESİ ANA AŞAMALARI

Sekizinci Adım

Hazırlanan Değişim Projelerinin Multi-Fonksiyonel Çalışma Grupları İçerisinde Tartışılması

Dokuzuncu Adım

Değişim ve Yeniden Yapılanma Laboratuvarında Üzerinde Uzlaşılan Değişim Projelerinin Kamuoyuna Sunulması

Değişim Projelerine Yöneltilen Eleştiriler, Görüş ve Önerilerden İstifade Edilmesi

Onuncu Adım

Onüçüncü Adım

Uygulama Sonuçlarının Değerlendirilmesi ve Gözden Geçirilmesi

Ondördüncü Adım

Sürekli Gelişme Felsefesinin Kurumsallaştırılması ve Böylece Hizmetlerde Kalite ve Verimliliğin İyileştirilmesi

Onbirinci Adım

Değişim Projelerine Karşı Çıkan Güçlerin Ya da Kesimlerin İkna Edilmesi, Diyalog Yoluyla Uzlaşma Yollarının Aranması

Onikinci Adım

Nihai Şeklini Alan Değişim Projelerinin Süratle Uygulanması

© C.C.Aktan

Page 12: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

DEĞİŞİM

MÜHENDİSLİĞİ

YENİ YÖNETİM TEKNİKLERİ

YÜKSEK

PERFORMANS

KAİZEN

MÜKEMMEL

ORGANİZASYON

yüksek kalite

düşük maliyet

etkin hizmet

hız

DEĞİŞİM YÖNETİMİ

Page 13: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

SAĞLIK BAKANLIĞI

KURUMSAL DEĞİŞİM

KONUSUNDA

İNANÇ VE KARARLILIK

ORTAYA

KONULMALI…

KURUMSAL DEĞİŞİM PROJESİ

KU

RU

MS

AL

DE

ĞİŞ

İM P

RO

JE

KU

RU

MS

AL

DE

ĞİŞ

İM P

RO

JE

Page 14: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

Kurumsal değişimi gerçekleştirmenin

olmazsa olmaz şartı “etkin liderlik”tir.

SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROGRAMI’nın

başarıya ulaşması’nın ana koşulu

kurumsal değişime inanmak ve

kararlılıkla uygulamaktır.

Page 15: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

Değişen dünyanın yeni gerçekleri ve yeni

değerleri bizim bir YENİ VİZYON’a sahip

olmamızı kaçınılmaz kılmıştır.

Sağlık hizmetleri geleneksel anlamda bir

“kamu hizmeti” olarak ele alınırken, bugün

sağlık alanında devletin rolü ve

fonksiyonları önemli biçimde değişime

uğramıştır.

Page 16: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

VİZYON

Page 17: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

Sağlık hizmetlerinde

KALİTE FELSEFESİ’nin

benimsenmesi ve en geniş

biçimde uygulanması

gereklidir.

Page 18: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

“Kalite, asla bir tesadüf değil, daima akıllı bir gayretin sonucudur. John Ruskin

Page 19: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

SAĞLIK BAKANLIĞI

SAĞLIK BAKANLIĞI’NDA

KURUMSAL DEĞİŞİMİN

YÖNETİMİNİ

ÜSTLENECEK

ÇALIŞMA GRUPLARI

OLUŞTURULMALI…

KURUMSAL DEĞİŞİM PROJESİ

KU

RU

MS

AL

DE

ĞİŞ

İM P

RO

JE

KU

RU

MS

AL

DE

ĞİŞ

İM P

RO

JE

Page 20: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

KURUMSAL DEĞİŞİM PROJESİ ÇALIŞMA GRUPLARI

Stratejik Plan Merkez Teşkilatı

Yeniden

Yapılandırma

Taşra Teşkilatı

Yeniden

Yapılandırma

Yerelleştirme

Desantralizasyon Alternatif Hizmet

Sunum Yöntemleri

Finansman Organizasyonel

Küçülme

(Downsizing)

Toplam Kalite Akreditasyon İyi Yönetişim İnsan Kaynakları

Yönetimi

Genel Sağlık

Sigortası

Tek Çatı Modeli Hastanelerde

Özerk Yönetim

Temel Sağlık

Hizmetleri

Aile Hekimliği Ana ve Çocuk

Sağlığı

Etkili Sevk

Zinciri

Özel Kesim

Yatırımlarının

Teşvik Edilmesi

Sağlık Piyasasının

Serbestleştirilmesi

(Deregülasyon)

Sağlık Piyasasının

Düzenlenmesi ve

Kontrolü

Bilgi Yönetimi ve

e-Sağlık

İlaç ve Tıbbi

Malzeme Yönetimi

Page 21: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

-STRATEJİK PLAN HAZIRLANMALI

-YOL HARİTASI BELİRLENMELİ

-KURUMSAL DEĞİŞİM VE YENİDEN YAPILANMAYA YÖNELİK

FONKSİYONEL ÇALIŞMA GRUPLARI OLUŞTURULMALI

-ZAMAN PLANLAMASI YAPILMALI VE ÇALIŞMALAR BU PLAN

ÇERÇEVESİNDE SÜRDÜRÜLMELİ

-ÜST YÖNETİM YAPILAN ÇALIŞMALAR HAKKINDA DÜZENLİ

TOPLANTILARLA BİLGİLENDİRİLMELİ

SAĞLIK BAKANLIĞI KURUMSAL DEĞİŞİM PROJESİ

KAPSAMINDA SÜRDÜRÜLECEK OLAN ÇALIŞMALARIN

MUTLAKA BİR ZAMAN PLANLAMASININ YAPILMASI VE

SORUMLU KİŞİ VE ÜNİTELERİN AÇIK OLARAK

BELİRLENMESİ GEREKİR.

Page 22: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

TÜRKİYE

SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM

PROĞRAMI

Kurumsal Değişim ve

Yeniden Yapılanmaya

Doğru …

Page 23: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

REKABET

Kurumsal Değişimin Hedefleri

ETKİNLİK

HAKKANİYET KALİTE

DESANTRALİZASYON

Page 24: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

Kurumsal Değişimin Ekonomik Boyutu

Sağlık hizmetlerinde rekabet

Sağlık hizmetlerinde etkinlik ve verimlilik

Sağlık hizmetlerinde kalite

ETKİNLİK KALİTE REKABET

Page 25: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

Kurumsal Değişimin Sosyal Boyutu

Fırsat eşitliği sağlanması

Sosyal dışlama olmaması ve sağlık

hizmetlerine erişim kolaylıkları

Yoksulluk sınırı altında olan bireylere yönelik

özel önlemler

HAKKANİYET ADALET

Page 26: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

Kurumsal Değişimin Siyasal Boyutu

DESANTRALİZASYON (DELEGASYON + DEVOLÜSYON)

YENİDEN

YAPILANDIRMA

DOWNSIZING YERELLEŞTİRME

(YERİNDEN YÖNETİM)

REORGANİZASYON

ÖZELLEŞTİRME

Page 27: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

SAĞLIK ALANINDA

DEVLETİN ROLÜNÜN VE

FONKSİYONLARININ

YENİDEN TANIMLANMASI

TÜRKİYE SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROĞRAMI

Kurumsal Değişim Projesi

Page 28: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

SAĞLIK HİZMET

SUNUMUNUN

YENİDEN

YAPILANDIRILMASI

TÜRKİYE SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROĞRAMI

Kurumsal Değişim Projesi

Page 29: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

ORGANİZASYONEL KÜÇÜLME

(DOWNSIZING)

MERKEZ VE TAŞRA TEŞKİLATININ

KÜÇÜLTÜLMESİ

TÜRKİYE SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROĞRAMI

Kurumsal Değişim Projesi

Page 30: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

Organizasyonel küçülme (downsizing) kavramı, hem

fiziki birimler (bina, araç, vs.) , hem de personel

yönünden gerekli azaltmanın yapılmasını ifade etmek

üzere kullanılmaktadır.

Sağlık Bakanlığı bünyesinde halen hiç bir katma değer

yaratmayan, bununla birlikte bütçeden önemli bir

ödenek alan ve bu ödeneği her yıl fiziki ve personel

harcamalarına sarfeden çok sayıda kuruluş

bulunmaktadır.

Sağlık Bakanlığı bünyesinde benzer veya aynı

fonksiyonları gören kuruluşlar süratle tespit edilerek

tasfiye ve küçülmeye gidilmelidir.

DOWNSIZING

Page 31: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

YERELLEŞTİRME

MERKEZ TEŞKİLATININ GÖREV VE

FONKSİYONLARININ YEREL

YÖNETİMLERE DEVREDİLMESİ

TÜRKİYE SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROĞRAMI

Kurumsal Değişim Projesi

Page 32: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

Yerelleştirme, devletin görev ve

fonksiyonlarının ve aynı zamanda

güç ve yetkilerinin merkezi

yönetimden yerel yönetim

birimlerine aktarılmasını ifade

etmektedir.

YERELLEŞTİRME (LOKALİZASYON)

Page 33: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

DESANTRALİZASYON

MERKEZ TEŞKİLATININ GÖREV VE

FONKSİYONLARININ DAHA ALT

KADEMELERE DEVREDİLMESİ

TÜRKİYE SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROĞRAMI

Kurumsal Değişim Projesi

Page 34: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

Desantralizasyon, devletin görev ve

fonksiyonlarının ve aynı zamanda

güç ve yetkilerinin merkezi

düzeyden daha alt düzeylerdeki

birimlere aktarılmasını ifade

etmektedir.

DESANTRALİZASYON

Page 35: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ

MERKEZ VE TAŞRA TEŞKİLATI

ORGANİZASYON VE YÖNETİMİNİN

İYİLEŞTİRİLMESİ

TÜRKİYE SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROĞRAMI

Kurumsal Değişim Projesi

Page 36: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

İYİLEŞTİRME

(GOOD GOVERNANCE)

YERELLEŞTİRME

ÖZELLEŞTİRME

SAĞLIK HİZMETLERİNDE KURUMSAL DEĞİŞİMDE

ÖNCELİK HANGİ REFORMLARA VERİLMELİ ?

Page 37: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

İYİ YÖNETİŞİM (GOOD GOVERNANCE)

TÜRKİYE SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROĞRAMI

Kurumsal Değişim Projesi

Page 38: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

Hukukun Üstünlüğü

Yönetimde Açıklık

Hesap Verme Sorumluluğu

Yönetim Ahlakı

Rekabete ve Piyasa Mekanizmalarına İşlerlik Kazandırma

Etkin Sivil Toplum

ve Katılım Denetim Toplam Kalite

İYİ YÖNETİŞİM

(GOOD GOVERNANCE)

Kurallar ve Sınırlamalar

Yerinden Yönetim

(Desantralizasyon)

Dijital Devrime Uyum

Toplumu

Güçlendirme (Empowerment)

Kaynak: C.Can Aktan,

İYİ YÖNETİŞİM

Page 39: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

ETKİN

İNSAN KAYNAKLARI

YÖNETİMİ

TÜRKİYE SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROĞRAMI

Kurumsal Değişim Projesi

Page 40: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

İNSAN YÖNETİMİ

Çalışanları Güçlendirme

Kademe Azaltma

Sıfır Hiyerarşi

Ekip Çalışması

İş Zenginleştirme

İş Eşleştirme

İş Köprüleme

yeni teknikler /yeni konseptler

Sürekli Eğitim

ESOP

Intrapreneurship

Tam Zamanında Hizmet

Zaman Yönetimi

Takdir&Ödüllendirme

Performans Ölçme

Toplam Katılım

Kendini Yöneten Takımlar

Downsizing Rightsizing Outsourcing

Page 41: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

Mevcut insan kaynaklarının analizi,

İnsan kaynakları yönetimi ile ilgili sorunların tespiti,

İnsan kaynaklarının planlanması; uzun dönem insan gücü

talebinin öngörülmesi,

Mevcut insan kaynaklarının görev tanımlarının yapılması,

İnsan kaynaklarının eğitimi,

Etkin motivasyon yönetimi için kural ve kurumların

oluşturulması,

Verimlilik ve performans temeline dayalı adil bir ücret

yönetimi için ilkelerin tespit edilmesi,

Performans değerlendirme ve ölçme ile ilgili ilkelerin tespit

edilmesi,

İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ

Page 42: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ

İNSANKAYNAKLARI

OrganizasyonGeliştirme

Eğitim, Bilgive BeceriKazandırma

KariyerGeliştirme

İş Dizaynı

İnsanKaynaklarınınPlanlanması

İnsanKaynaklarıAraştırma veEnformasyonSistemleri

PerformansYönetimSistemleri

PersonelSeçimi

ÇalışanlaraMaaş ve saireÖdemeler

ÇalışanlaraDanışmanlıkve RehberlikHizmetleri

İşçi Sendikalarıile İlişkiler

American Society for Training and Development, (ASTD), Models for Excellence, 1989.

Page 43: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

GENEL SAĞLIK SİGORTASI

TÜM VATANDAŞLARIN

GENEL SAĞLIK SİGORTASI

KAPSAMI ALTINA ALINMASI

TÜRKİYE SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROĞRAMI

Kurumsal Değişim Projesi

Page 44: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

TEMEL İLKELER

HAKKANİYET: Herkesin sağlık hizmetlerine erişiminin

sağlanması, (Nüfusun tamamının zorunlu sağlık sigortası

kapsamına alınması)

RİSK PAYLAŞIMI : (Hastalık risklerine karşı bireylerin maddi

katkılarda bulunması; sağlık sigortası giderlerinin devlet ve

piyasa tarafından ortak finansmanı)

HİZMET SUNUMU VE FİNANSMANIN BİRBİRİNDEN

AYRILMASI: Sağlık hizmetlerinde hizmet sunumu ile finansman

fonksiyonlarının ayrılması)

GENEL SAĞLIK SİGORTASI

Page 45: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

Bu sistem vatandaşların ödeme gücü ile orantılı

olarak katkıda bulunacakları ve hizmetleri

ihtiyaçları ölçüsünde kullanacakları bir sigorta

modelidir.

Genel Sağlık Sigortası’nın kurulması yanında

özel sağlık sigortacılığının da gelişimi

desteklenerek, özel sigortaların tamamlayıcı bir

rol ile sistemde bulunmaları sağlanmalıdır.

GENEL SAĞLIK SİGORTASI

Page 46: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

SAĞLIK HİZMETLERİNDE HAKKANİYET

- Sosyo-ekonomik gruplar arasında sağlıkla ilgili farklılık, dezavantajlı grupların

sağlık düzeyleri geliştirilerek azaltılmalıdır.

-Sağlığı kötü yönde etkileyen sosyo-ekonomik koşullar, gelir düzeyleri, eğitimde

başarı, iş bulma olanakları arasındaki farklılıklar düzeltilmelidir.

-Yoksulluk içinde yaşayan nüfusun oranı önemli derecede azaltılmalıdır.

- Sağlık, sosyal ya da ekonomik koşulları sonucu zayıf konumda olan insanlar

dışlanmaktan korunmalı ve minimal sağlık hizmetlerine kolay ulaşabilmeleri

sağlanmalı.

-Birleşmiş Milletlerin Özürlü İnsanlara Fırsat Eşitliği Sağlayan Kurallarına uygun

olarak, sakatlığı olan insanların sağlıklı ev, iş, toplumsal ve sosyal yaşama

erişim olanakları arttırılmalıdır.

TÜRKİYE SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROĞRAMI

Kurumsal Değişim Projesi

Page 47: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

TEK ÇATI

SAĞLIK HİZMETİ SUNAN KAMU

KURULUŞLARININ TEK ÇATI

ALTINDA TOPLANMASI

TÜRKİYE SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROĞRAMI

Kurumsal Değişim Projesi

Page 48: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

ÖZERKLİK

HASTANELERİN İDARİ VE MALİ

AÇIDAN ÖZERK BİR YAPIYA

KAVUŞTURULMASI

TÜRKİYE SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROGRAMI

Kurumsal Değişim Projesi

Page 49: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

Hastanelerin verimliliğini iyileştirmek için,

sağlık hizmeti sunan tüm kuruluşların hem

idari ve mali açıdan, hem de sağlık

hizmetlerini üretip, yönetmek ve gereken

girdilerin temini bakımından özerklik

sağlanmalıdır. Kamu sağlık kuruluşları

olabildiğince özerk kurumlar haline

getirilmelidirler.

SAĞLIK KURULUŞLARINDA ÖZERK YÖNETİM

Page 50: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİNİN

GÜÇLENDİRİLMESİ VE AİLE

HEKİMLİĞİ UYGULAMASINA

GEÇİLMESİ

ANNE VE ÇOCUK SAĞLIĞINA ÖZEL ÖNEM VERİLMESİ

KORUYUCU HEKİMLİĞİN YAYGINLAŞTIRILMASI

TÜRKİYE SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROĞRAMI

Kurumsal Değişim Projesi

Page 51: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

ALMA ATA BİLDİRGESİ

“Temel sağlık, … tüm sağlık sisteminin ve

aynı zamanda sosyal ve ekonomik

kalkınmanın ayrılmaz bir parçasını

oluşturur.”

Birleşmiş Milletler

Alma Ata Deklarasyonu

Temel Sağlık Hizmetleri Uluslararası Konferansı....1978

Madde 6

TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ

Page 52: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

ALMA ATA BİLDİRGESİ

“Tüm hükümetler … temel sağlığı başlatmak

ve yürütmek ve bu konuda ulusal politika,

strateji ve çalışma planları oluşturmakla

yükümlüdürler.”

Birleşmiş Milletler

Alma Ata Deklarasyonu

Temel Sağlık Hizmetleri Uluslararası Konferansı....1978

Madde 6

TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ

Page 53: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

ALMA ATA DEKLARASYONU VE MİNİMAL SAĞLIK SUNUMU

Alma-Ata Bildirgesinde “En Az Bakım” (Minimal Care) şu

hizmetleri kapsamaktadır:

1-Halkın sağlık eğitimi,

2-Beslenme durumunun geliştirilmesi,

3-Temiz su sağlanması ve sanitasyon,

4-Ana-çocuk sağlığı ve aile plânlaması,

5-Başlıca bulaşıcı hastalıklara karşı bağışıklama,

6-Endemik hastalıkların kontrolü,

7-Sık görülen hastalıklar ve yaralanmaların uygun tedavisi,

8-Temel ilaçların sağlanması.

TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ

Page 54: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

Güçlendirilmiş Temel Sağlık Hizmetleri ve Aile Hekimliği

… bireye yönelik koruyucu hizmetler ile birinci basamak

tanı ve tedavi hizmetlerinin, bireylerin kendi seçeceği

doktorlar tarafından yürütülmesi amaçlanmalıdır. Bu

sayede doktor ve aile üyeleri daha yakın ve kişisel

ilişkiler kuracak ve sağlık eğitiminde, hastalıkların

önlenmesinde ve sağlığın düzeltilmesinde doktor

önemli rol oynayacaktır.

Bireylerin sağlık kayıtlarının birinci basamak

hekimlerince tutulması kontrol, takip ve risk

analizlerinin yapılabilmesine imkân sağlayacaktır.

TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ

Page 55: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

Etkili Sevk Zinciri

Etkili bir sevk zincirinin kurulabilmesinin ön

şartı, hastanın kendi seçtiği ve güvendiği

bir hekimden birinci basamak hizmeti

almasıdır. Bu da temel sağlık hizmetlerinin

güçlendirilmesi ve bu hizmet sunumunun

kalitesine bağlıdır. Kısaca, hasta

memnuniyetini esas alan bir “aile hekimliği

uygulaması” başlatılmalıdır.

TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ

Page 56: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

ÖZEL SEKTÖRÜN SAĞLIK

YATIRIMLARININ ÖZENDİRİLMESİ

VE DESTEKLENMESİ

TÜRKİYE SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROĞRAMI

Kurumsal Değişim Projesi

Page 57: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

SAĞLIK SEKTÖRÜNDE

PİYASALARIN

SERBESTLEŞTİRİLMESİ

(DEREGÜLASYONU),

DÜZENLENMESİ (REGÜLASYONU)

VE KONTROLÜ

TÜRKİYE SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROĞRAMI

Kurumsal Değişim Projesi

Page 58: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

KALKINMADA ÖNCELİKLİ

BÖLGELERDE YAŞANAN SAĞLIK

PERSONELİ EKSİKLİĞİNİN

GİDERİLMESİ

TÜRKİYE SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROĞRAMI

Kurumsal Değişim Projesi

Page 59: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

ETKİN BİLGİ YÖNETİMİ VE

E-SAĞLIK PROJESİNİN HAYATA

GEÇİRİLMESİ

ULUSAL SAĞLIK BİLGİ SİSTEMİ

TÜRKİYE SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROĞRAMI

Kurumsal Değişim Projesi

Page 60: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

Ülke düzeyinde sağlıkla ilgili verilerin toplanması ve

sağlık hizmeti sunumunda elde edilen veriler

doğrultusunda hizmet planlaması yapılabilmesi

için bilgi ve iletişim teknolojilerinin sağladığı

olanakları kullanarak veri toplanması, toplanan bu

verilerin kurumsal bir yapı dahilinde

değerlendirilmesi ve aksayan noktalarda sorun

gidermeye yönelik bir geribildirim mekanizmasının

oluşturulması gereği kaçınılmazdır.

SAĞLIK SEKTÖRÜNDE BİLGİ YÖNETİMİ

Page 61: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

İLAÇ VE TIBBİ MALZEME

YÖNETİMİNİN İYİLEŞTİRİLMESİ

TÜRKİYE SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROĞRAMI

Kurumsal Değişim Projesi

Page 62: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

Akılcı İlaç Kullanımı; kişilerin klinik

bulgularına ve bireysel özelliklerine

göre uygun ilacı, uygun süre ve

dozajda, en düşük fiyata ve kolayca

sağlayabilmelerini ifade eder. Dünya Sağlık Örgütü

AKILCI İLAÇ KULLANIMI

Page 63: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

İlaç, malzeme ve tıbbi cihazların

standardizasyonu, ruhsatlandırması

ve bunların akılcı yönetimi

konularında uluslararası normları

yakalayacak kurumsal oluşumlara

ihtiyaç vardır. Bu kurumların siyasal

kaygı ve yaptırımlardan bağımsız,

özerk kurumlar halinde örgütlenmesi

sağlanmalıdır.

İLAÇ VE TIBBİ CİHAZ YÖNETİMİ

Page 64: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

SAĞLIK PİYASASINDA DÜZENLEYİCİ

KURULUŞLARIN OLUŞTURULMASI

ULUSAL İLAÇ KURUMU

TIBBİ CİHAZ KURUMU

SAĞLIK AKREDİTASTON KURUMU

TÜRKİYE SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROĞRAMI

Kurumsal Değişim Projesi

Page 65: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

Ulusal İlaç Kurumu; ilaçlar, aşılar, serumlar, kan ve kan

ürünlerinin kontrolünden ve bu ürünlerin imalattan ya da

ithalattan tüketime kadarki kalitesinden sorumlu olmalıdır.

Bu kurumun ayrıca akılcı ilaç kullanımıyla ilgili problemleri

çözmek, ilaç tüketiminin finansmanı ile ilgili konuları

düzenlemek, üretim yerlerini denetlemek ve piyasayı

kontrol etmek için yardımcı olması önem taşımaktadır.

Ulusal İlaç Kurumu, ilaçla ilgili temel politikaların

belirlenmesi, ilacın ruhsatlandırılması, üretimi, tanıtımı,

satışı, piyasa gözetimi, araştırma geliştirme faaliyetlerinin

yönlendirilmesi gibi konularda düzenleyici ve destekleyici

rol üstlenmelidir.

ULUSAL İLAÇ KURUMU

Page 66: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

Tıbbi Cihaz Kurumu, tıbbi sarf malzeme ve cihazların standardizasyon ve

denetimi konularında ulusal düzeyde denetleyici, eğitici ve düzenleyici

yetkilere sahip olmalıdır. Bu kurum, tıbbi cihaz planlaması ve satın

alımı, tıbbi cihazların karşılaştırmalı değerlendirmesi, güvenlik

programları, ve. konularda yetkili olmalıdır.

AMAÇ:

- Tıbbi cihaz ve aletlerin uygun güvenlik, kalite ve performans

standartlarını karşılamasını sağlayarak halkın sağlığını korumak ve

hastaların çıkarlarını gözetmek amacıyla bütün rasyonel önlemleri

almak,

- Sağlık hizmetlerini sunan profesyonellerin hastalara ve diğer

kullanıcılara hakları olan yüksek standartta hizmetleri vermelerine

yardımcı olmak amacıyla tıbbi cihazların mevcut potansiyellerinin en

iyisini vermelerini sağlamak.

TIBBİ CİHAZ KURUMU

Page 67: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

Görevleri:

- Kalite standartlarının geliştirilmesi,

- Sağlık kuruluşlarının akreditasyonunun sağlanması,

- Sağlık sonuçlarını ölçmek için sistemler geliştirilmesi,

- Sonuçların karşılaştırılması için veritabanları oluşturulması,

- Hasta güvenliğini ölçmek ve geliştirmek için sistemler geliştirilmesi,

- Sağlıkta insan kaynakları için standartlar oluşturulması,

- Türkiye’nin sağlık sektöründe “Sürekli Kalite Gelişimi’nin” temel

felsefe olmasının sağlanması.

SAĞLIK SEKTÖRÜ KALİTE GÜVENCE VE

AKREDİTASYON KURUMU

Page 68: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

SÜREÇ

-Akreditasyon çalışmaları hakkında üst yönetimi

bilgilendirme

-Akreditasyon konusunda kararlılığın ortaya konulması

-Akreditasyon çalışmalarını yürütmekle sorumlu Yürütme

Kurulu oluşturulması

-Diğer organizasyonların akreditasyon konusunda

deneyimleri hakkında bilgilenme (fonksiyonel

benchmarking)

-Akreditasyon konusunda çalışmalara başlanması

SAĞLIK SEKTÖRÜ KALİTE GÜVENCE VE

AKREDİTASYON KURUMU

Page 69: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

SAĞLIKTA

DEĞİŞİM ve

LİDERLİK

Page 70: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

Kurumsal değişimi gerçekleştirmenin

olmazsa olmaz şartı “etkin liderlik”tir.

SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROGRAMI’nın

başarıya ulaşması’nın ana koşulu

kurumsal değişime inanmak ve

kararlılıkla uygulamaktır.

Page 71: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

SAĞLIĞIMIZ.. GELECEĞİMİZ…

“Sağlık, hayatımızın en temel yapı taşıdır.

Aldığımız her nefeste, attığımız her

adımda, bütün bir ömürde sağlık değişmez

paydamızdır. Öyle ki, hayatın bütün

değişkenleri bu temel yapının içinde saklıdır.

Bir ömür boyu yaşadığımız her detay bu

değişmez paydaya göre hesaplanır.

Hayatımızın değişmezi olan sağlıkta, hep

birlikte, yeni ve heyecanlı adımlar atmaya

hazırlanıyoruz.”

Prof. Dr. Recep Akdağ

Sağlık Bakanı

Page 72: Sağlık Bakanlığı: Kurumsal Değişim Ve Yeniden Yapılanmaya Yönelik Öneriler

SAĞLIKTA DEĞİŞİME DOĞRU…

“Dönüşüm ve değişimler zordur.

Dönüşüm, yerleşik olanı rahatsız

eder. Değişim, alışılmış olanı terk

etmeye zorlar. Zor ve güçlüklerle

dolu bir atılımı yapmayı göze

almakla, şimdi yaşamakta

olduğumuz birçok önemli problemi

çözmeyi amaçlıyoruz. Dönüşüm ve

değişimi göze almakla, hayatımızın

temel yapısı olan sağlık sektörünü

daha sağlam bir sisteme

kavuşturmayı hedefliyoruz.”

Prof. Dr. Recep Akdağ

Sağlık Bakanı