GIỚI THIỆU BÀI MỚI:GIỚI THIỆU BÀI MỚI:Tiết 167-168: Tiết 167-168: TỔNG KẾT VĂN HỌCTỔNG KẾT VĂN HỌCTiết 1:Tiết 1: PHẦN APHẦN A NHÌN CHUNG VỀ NỀN VĂN HỌC VIỆT NHÌN CHUNG VỀ NỀN VĂN HỌC VIỆT NAMNAM

• I. Các bộ phận hợp thành nền văn I. Các bộ phận hợp thành nền văn học Việt Nam:học Việt Nam:

• 1/Văn học dân gian:1/Văn học dân gian:• *Khái niệm: Văn học dân gian định hình *Khái niệm: Văn học dân gian định hình

từ xa xưa, là sản phẩm của các tầng lớp từ xa xưa, là sản phẩm của các tầng lớp bình dân, được lưu truyền bằng miệng.bình dân, được lưu truyền bằng miệng.

• -Về thể loại: Tuyền thuyết, cổ tích, ngụ -Về thể loại: Tuyền thuyết, cổ tích, ngụ ngôn,…ngôn,…

• -Về nội dung: Tố cáo xã hội cũ, ca ngợi -Về nội dung: Tố cáo xã hội cũ, ca ngợi nhân nghĩa, đạo lý, tình yêu quê hương, nhân nghĩa, đạo lý, tình yêu quê hương, đất nước.đất nước.

•

• Qua chương trình Qua chương trình đã học em hãy đã học em hãy cho biết: VHVN cho biết: VHVN được hình thành được hình thành từ những bộ từ những bộ phận nào?phận nào?

2/ Văn học viết: 2/ Văn học viết: - Văn học viết xuất hiện từ - Văn học viết xuất hiện từ thế kỷ X.thế kỷ X.- Được hình thành từ các bộ - Được hình thành từ các bộ phận chữ Hán, chữ nôm và phận chữ Hán, chữ nôm và chữ Quốc ngữ.chữ Quốc ngữ.- Văn học chữ Hán xuất - Văn học chữ Hán xuất hiện từ TK X đến hết TK hiện từ TK X đến hết TK XIX.XIX.- Văn học chữ nôm ra đời từ - Văn học chữ nôm ra đời từ TK XVIII đến cuối TK XIX.TK XVIII đến cuối TK XIX.- Văn học viết bằng chữ - Văn học viết bằng chữ Quốc ngữ xuất hiện từ TK Quốc ngữ xuất hiện từ TK XVII và được phổ biến rộng XVII và được phổ biến rộng rãi đến ngày nay.rãi đến ngày nay.

Văn học viết Văn học viết được xuất hiện được xuất hiện từ khi nào, và từ khi nào, và được sáng tác được sáng tác bằng loại chữ bằng loại chữ nào? nào?

• II.Tiến trình lịch II.Tiến trình lịch sử VHVN:sử VHVN:

• Văn học viết VN Văn học viết VN chia làm 3 thời chia làm 3 thời kỳ lớn:kỳ lớn:

• - Từ TKX đến hết - Từ TKX đến hết TK XIX>TK XIX>

• - Từ đầu TK XX - Từ đầu TK XX đến năm 1945.đến năm 1945.

• - Từ sau Cách - Từ sau Cách mạng tháng Tám mạng tháng Tám năm 1945 đến năm 1945 đến nay.nay.

• Lịch sử văn học Lịch sử văn học viếtVN từ từ TKX viếtVN từ từ TKX đến nay(2005) đến nay(2005) được chia làm mấy được chia làm mấy thời kỳ lớn?thời kỳ lớn?

• III.Mấy nét đặc III.Mấy nét đặc sắc nổi bật của sắc nổi bật của VHVN:VHVN:

• 1/Nội dung tư 1/Nội dung tư tưởng gồm:tưởng gồm:

• +Tinh thần yêu +Tinh thần yêu nước.nước.

• +Ý thức cộng +Ý thức cộng đồngđồng

• +Tinh thần nhân +Tinh thần nhân đạo và tinh thần đạo và tinh thần lạc quan.lạc quan.

• Văn học VN có Văn học VN có những đặc sắc những đặc sắc nào?nào?

• 2/Về nghệ thuật: 2/Về nghệ thuật: được kết tinh trong được kết tinh trong những tác phẩm có những tác phẩm có quy mô không lớn quy mô không lớn nhưng dung dị và nhưng dung dị và có vẻ đẹp hài hòa.có vẻ đẹp hài hòa.

• Văn học viết VN Văn học viết VN có những nét có những nét đặc sắc nào?đặc sắc nào?

• **GHI NHỚ:GHI NHỚ: (Sgk (Sgk trang 194)trang 194)

• Qua tìm hiểu Qua tìm hiểu trên em hãy khái trên em hãy khái quát về văn học quát về văn học viết VN từ TK X viết VN từ TK X đến nay?đến nay?

• IV. Luyện tập:IV. Luyện tập:

• Hãy thống kê các Hãy thống kê các tác phẩm VHVN từ tác phẩm VHVN từ TK X đến 1945.TK X đến 1945.

• Hướng dẫn HS về Hướng dẫn HS về nhà thống kê: Vị nhà thống kê: Vị trí, đặc điểm, trí, đặc điểm, tính chất, thể tính chất, thể loại, giá trị nội loại, giá trị nội dung, nghệ thuậtdung, nghệ thuật

CỦNG CỐ:CỦNG CỐ:Nội dung cần chú ý:Nội dung cần chú ý: - Bộ phận hợp thành nền VHVN.- Bộ phận hợp thành nền VHVN.- Lịch sử phát triển VHVN chia làm mấy thời - Lịch sử phát triển VHVN chia làm mấy thời kỳ.kỳ.- Những nét đặc sắc nổi bật của VHVN.- Những nét đặc sắc nổi bật của VHVN.

• Dặn dò HS về nhà chuẩn bị bài: SƠ Dặn dò HS về nhà chuẩn bị bài: SƠ LƯỢC VỀ MỘT SỐ THỂ LOẠI VĂN LƯỢC VỀ MỘT SỐ THỂ LOẠI VĂN HỌC.HỌC.

Tiết 168:Tiết 168:

SƠ LƯỢC MỘT SỐ THỂ LOẠI VĂN HỌCSƠ LƯỢC MỘT SỐ THỂ LOẠI VĂN HỌC

• I. Phần mở đầu:I. Phần mở đầu:

• Căn cứ chủ yếuCăn cứ chủ yếu vào:vào:

• - Bất kỳ một tác phẩm văn - Bất kỳ một tác phẩm văn học nào đều tồn tại trong một học nào đều tồn tại trong một dạng thức nhất định.dạng thức nhất định.

• - Những đặc điểm hiện tượng - Những đặc điểm hiện tượng đời sống trong tác phẩm.đời sống trong tác phẩm.

• - Cách thức tổ chức tác phẩm.- Cách thức tổ chức tác phẩm.

• - Ngôn ngữ của tác phẩm.- Ngôn ngữ của tác phẩm.

• Căn cứ vào Căn cứ vào đâu mà người đâu mà người ta phân chia ta phân chia ra các thể loại ra các thể loại văn học?văn học?

II.Sơ lược về một số thể loại Văn học:II.Sơ lược về một số thể loại Văn học:

• 1.Một số thể loại văn học dân gan: 1.Một số thể loại văn học dân gan:

• Bảng hệ thốngBảng hệ thống

Trữ tình Trữ tình dân dân giangian

Tự sự dân gianTự sự dân gian Sân Sân khấu khấu

dân giandân gian

Nghị luận Nghị luận dân giandân gian

Ca daoCa dao

Dân caDân ca1. Thần thoại và 1. Thần thoại và truyền thuyếttruyền thuyết

2. Cổ tích:2. Cổ tích:

-Truyện cười, truyện -Truyện cười, truyện ngụ ngôn, truyện thơ, ngụ ngôn, truyện thơ, sử thi, vèsử thi, vè

1. Chèo1. Chèo

2. 2. TuồngTuồng

3. Kịch 3. Kịch rốirối

4. Cải 4. Cải lương…lương…

Tục ngữTục ngữ

Câu đốCâu đố

• Em có thể phân loại và sắp xếp các thể loại Em có thể phân loại và sắp xếp các thể loại văn học dân gian?văn học dân gian?

II.Một số thể loại Văn học trung đại:II.Một số thể loại Văn học trung đại:

• Bảng hệ thốngBảng hệ thống

Trữ tình trung đạiTrữ tình trung đại Tự sự trung đạiTự sự trung đại Nghị luận trung Nghị luận trung đạiđại

Thơ: Thơ:

- Đường luật: - Đường luật: Thất ngôn, ngũ Thất ngôn, ngũ ngôn; tứ tuyệt, ngôn; tứ tuyệt, bát cú, trường bát cú, trường thiên, cổ phong, thiên, cổ phong, ngâm(sau phút ngâm(sau phút chia li-Chinh phụ chia li-Chinh phụ ngâm), lục bát, ngâm), lục bát, song thất lục song thất lục bát, hát nói-ca bát, hát nói-ca trù.trù.

+Tuyện ngắn chữ +Tuyện ngắn chữ HánHán

+ Tuyện truyền kỳ+ Tuyện truyền kỳ

+ Tiểu thuyết + Tiểu thuyết chương hồi chữ Hánchương hồi chữ Hán

+ Tuyện thơ Nôm+ Tuyện thơ Nôm

+ Ký sự (Thương + Ký sự (Thương kinh ký sự)kinh ký sự)

+ Tùy bút (Vũ trung + Tùy bút (Vũ trung tùy bút)tùy bút)

+ Chiếu, + Chiếu, (biểu)(biểu)

+ Hịch+ Hịch

+ Cáo (đại + Cáo (đại cáo)cáo)

+ Luận (Luận + Luận (Luận về phép học)về phép học)

• Văn học trung đại trong chương trình Ngữ Văn học trung đại trong chương trình Ngữ văn THCS được học các thể loại nào?văn THCS được học các thể loại nào?

• III. Một số thể loại văn III. Một số thể loại văn học hiện đại:học hiện đại:

• Các thể loại chủ yếu:Các thể loại chủ yếu:

• - Thơ mới, Tuyện ngắn, - Thơ mới, Tuyện ngắn, Kịch thơ, Các dạng nghị Kịch thơ, Các dạng nghị luận.luận.

• Em hãy nêu đặc Em hãy nêu đặc điểm của một số điểm của một số thể loại văn học thể loại văn học hiện đại?hiện đại?

• Em hãy kể lại Em hãy kể lại một số thể loại một số thể loại văn học hiện văn học hiện đại?đại?

• - Gồm: Tự sự, trữ tình, - Gồm: Tự sự, trữ tình, Kịch, thể loại tổng Kịch, thể loại tổng hợp.hợp.

• Tự sự gồm: Tuyện Tự sự gồm: Tuyện ngắn, truyện vừa, ngắn, truyện vừa, truyện dài, bút ký, ký truyện dài, bút ký, ký sự, phóng sự, du ký, sự, phóng sự, du ký, tùy bút, nhật ký.tùy bút, nhật ký.

• Trữ tình gồm: Thơ mới, thơ Trữ tình gồm: Thơ mới, thơ tự do, thơ văn xuôi, trường tự do, thơ văn xuôi, trường ca.ca.

• Kịch gồm: Kịch nói, chính Kịch gồm: Kịch nói, chính kịch,bi kịch, hài kịch.kịch,bi kịch, hài kịch.

• Thể loại tổng hợp: Tuyện ký, Thể loại tổng hợp: Tuyện ký, truyện thơ, kịch thơ.truyện thơ, kịch thơ. • Em hãy nhắc Em hãy nhắc

lại một số lại một số của văn học của văn học dân gian, văn dân gian, văn học trung đại học trung đại và văn học và văn học hiện đại?hiện đại?

• * GHI NHỚ: (Sgk)* GHI NHỚ: (Sgk)

• Bài tập về nhà:Bài tập về nhà:

• 1/ So sánh sự khác nhau về 1/ So sánh sự khác nhau về thể loại giữa Hoàng Lê nhất thể loại giữa Hoàng Lê nhất thống chí và Tuyện Kiều.thống chí và Tuyện Kiều.

2/ Các thể loại nghị luận hiện đại trong chương 2/ Các thể loại nghị luận hiện đại trong chương trình TLV THCS được phân loại như thế nào? Vận trình TLV THCS được phân loại như thế nào? Vận dụng để xác định thể loại văn bản nghị luận cụ dụng để xác định thể loại văn bản nghị luận cụ thể cho các văn bản sau:thể cho các văn bản sau:

Tên bài, tên tác Tên bài, tên tác giảgiả

XH (về XH (về tư tư tưởng tưởng đạo lý)đạo lý)

XH (về XH (về hiện hiện tượng tượng đời sốngđời sống

VH(táVH(tác c phẩm phẩm trích trích đoạn)đoạn)

VH(bàVH(bài thơ, i thơ, đoạn đoạn thơ)thơ)

+Tinh thần yêu +Tinh thần yêu nước của ND ta nước của ND ta (Hồ Chí Minh)(Hồ Chí Minh)

+Đức tính giản +Đức tính giản dị của Bác Hồ…dị của Bác Hồ…

(Dặn dò HS: chuẩn bị cho (Dặn dò HS: chuẩn bị cho bài kiểm tra tổng hợp cuối bài kiểm tra tổng hợp cuối năm)năm)

• XIN KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ XIN KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ GIÁO VÀ CÁC EM HỌC SINH LỚP GIÁO VÀ CÁC EM HỌC SINH LỚP 9!9!