นวัตกรรมการบริหารการคลัง...

นวตกรรมการบรหารการคลงทองถนของ เทศบาลนครนครปฐม

The Innovation in Local Administration of Nakhon Pathom Municipality

อาจารย ดร. ธดารตน สบญาต

ทมาและความส าคญของปญหา

• ประเทศไทยไดเรมมการการกระจายอ านาจทเหนไดอยางชดเจน

• ระยะเวลาเปลยนผานของนโยบายพบวา ยงมปญหาทงในทางนโยบายและทางปฏบต

• สวนใหญเปนปญหาในการกระจายอ านาจภารกจหนาท คนและงบประมาณ

• ปจจยส าคญทสดประการหนงคอ งบประมาณหรอการกระจายอ านาจทางการคลง (Fiscal Decentralization) ใหแกองคกรปกครองสวนทองถน (อปท.)

ทมาและความส าคญของปญหา

• ในรฐธรรมนญฉบบป 2550

• มาตรา 281-290 นนไดมการเปดชองวางใหประชาชนสามารถตรวจสอบการบรหารตางๆ ขององคกรปกครองสวนทองถนมากขน

• เพอเปนการสรางความเสมอภาคของประชาชนทจะไดรบในการบรหารนโยบายดานตางๆ โดยเฉพาะการบรหารการคลง

ทมาและความส าคญของปญหา

• (พระราชบญญตก าหนดแผนและขนตอนการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน (ฉบบท 2), 2550) ปจจบนการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน ไดด าเนนการตามอ านาจหนาทและภารกจทไดรบการถายโอนตลอด

• ก าหนดเปาหมายในอนทจะเพมสดสวนรายไดขององคกรปกครองสวนทองถน ใหไดรบรายไดไมนอยกวารอยละ 35

• การปกครองทองถนไมมอสระในการปกครองตนเอง และประชาชนในทองถนไมสามารถเขาไปมสวนรวมในการปกครองตนเองได

ทมาและความส าคญของปญหา

1) ปญหาดานรปแบบและโครงสรางขององคกรปกครองสวนทองถน

2) ปญหาดานอ านาจหนาทขององคกรปกครองสวนทองถน

ทมาและความส าคญของปญหา

3) ปญหาดานการก ากบดแลองคกรปกครองสวนทองถน

4) ปญหาดานการคลงและงบประมาณขององคกรปกครองสวนทองถน

5) ปญหาดานการบรหารงานบคคลขององคกรปกครองสวนทองถน

ทมาและความส าคญของปญหา

• ปญหาดานการคลงและงบประมาณขององคกรปกครองสวนทองถน • รฐบาลควรใหความส าคญกบการท างานขององคการปกครองสวนทองถน

ทจ าเปนตองมงบประมาณเปนของตนเอง • การบรหารงบประมาณเปนหวใจทส าคญของการบรหารงานของทองถน

ฝายบรหารขององคการปกครองสวนทองถนมหนาทตองเสนอขอบญญตงบประมาณ ตอสภาทองถนเพอขอความเหนชอบ

ทมาและความส าคญของปญหา

• การสรางนวตกรรมขององคกรปกครองสวนทองถนเพอลดปญหาของการกระจายรายไดทางการคลงทองถนในประเทศไทย

• จดบรการสาธารณะรปแบบใหม หรอการปรบปรงบรการใหตอบสนองประชาชนอยางรวดเรวและมประสทธภาพ

ทมาและความส าคญของปญหา

• ผบรหารขององคการปกครองสวนทองถนอยในฐานะเชนเดยวกน คอคดคนนโยบายหรอโครงการใหม ทเกดประโยชนตอสาธารณชนในทางใดทางหนง

• การปรบปรงคณภาพสงแวดลอมในเขตเมอง

• การสงเสรมศลปวฒนธรรมประจ าถนใหเกดความส านกและความภาคภมใจรวมกนมาตรการสงเสรมการทองเทยว

ทมาและความส าคญของปญหา

• ผวจยไดพจารณาถงประเดนปญหานวตกรรมในการบรหารการคลงทองถนวาเทศบาลนครปฐมมการจดสรรเงนจากรฐบาลในการแกไขปญหาการกระจายรายไดของทองถนอยางไร และสรางนวตกรรมใหมใหแกทองถนอะไรบาง

• ตลอดจนมมาตรการใดในการสรางรายไดใหกบประชาชนในทองถน เพอน าผลการวจยทไดไปพฒนาและตอยอดนวตกรรมการบรหารการคลงทองถนใหเกดประสทธภาพยงขน

• แนวทางการพฒนาส าหรบนกบรหารทองถนของไทยอยางย งยน

วตถประสงคในการศกษา

1. เพอศกษาขอมลนวตกรรมในการบรหารการคลงทองถนของเทศบาลนครนครปฐม

2. เพอศกษาระบบการบรหารจดสรรงบประมาณทองถนของเทศบาลนครนครปฐม

3. เพอศกษามาตรการนวตกรรมในการสรางรายไดทองถนของประชาชนในเทศบาลนครนครปฐม

การทบทวนวรรณกรรมทเกยวของ

แนวคดและทฤษฎทเกยวของทผวจยไดท าการคนควาดงตอไปน

• 1. แนวคดและทฤษฎทเกยวของกบรายจายสาธารณะ • 2. แนวคดและทฤษฎทเกยวของกบนวตกรรม

กรอบแนวคด

นวตกรรมการบรหารการคลง

ทองถนของเทศบาลนครปฐม

ขอมลพนฐานของนวตกรรมในการบรหาร

การคลงทองถน

ระบบการบรหารจดสรรเงนทองถน

มาตรการนวตกรรมในการสรางรายไดทองถนของ

ประชาชน

วธด าเนนการวจย

• การวจยครงนเปนการวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) โดยแบงเปน 3 ขนตอนประกอบดวย

• 1. ศกษาขอมลพนฐานของเทศบาลนครนครปฐมเปนการสมภาษณแบบเชงลก (In-depth Interview) โดยสมภาษณนายกเทศมนตรเทศบาลนครนครปฐม จ านวน 1 คน และรองนายกเทศมนตรเทศบาลนครนครปฐมจ านวน 4 คนทมสวนรวมในการสรางนวตกรรมของการบรหารการคลงในทองถน มประเดนทส าคญดงน

1.1 แนวทางการบรหารงานของเทศบาลนครนครปฐม 1.2 การสรางนวตกรรมการบรหารการคลงทองถนภายในเทศบาลนครนครปฐม 1.3 การบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของเทศบาลนครนครปฐม 1.4 การบรหารงานของเทศบาลนครนครปฐมเพอใหเกดความเทาเทยมกนในสงคม 1.5 ประสบการณการบรหารงานทประสบความส าเรจในการบรหารนวตกรรมการคลงทองถนของเทศบาลนครนครปฐม 1.6 เทศบาลนคนครปฐมมการใชสารสนเทศหรอนวตกรรมใหมในการด าเนนงานเพอใหประสบความส าเรจและตอบสนองความตองการของประชาชนไดอยางทวถง

วธด าเนนการวจย

• 2. ศกษาระบบการบรหารจดสรรงบประมาณทองถนของเทศบาลนครนครปฐม โดยการสมภาษณแบบเชงลก (In-depth Interview) กบผอ านวยการส านกการคลงและพนกงานในส านกการคลงเทศบาลนครนครปฐมจ านวน 5 คน

• 3. ศกษามาตรการนวตกรรมในการสรางรายไดทองถนของประชาชนในเทศบาลนครนครปฐม โดยการสมภาษณแบบการสนทนากลม (Focus Group) – ปลดเทศบาลเทศบาลนครนครปฐม จ านวน 1 คน – รองปลดและพนกงานในส านกปลดเทศบาลนครนครปฐม จ านวน 12 คน

ผลการวจย ขอมลนวตกรรมในการบรหารการคลงทองถนของเทศบาลนครนครปฐม

แนวทางการบรหารงานของ

เทศบาลนครนครปฐม ผวจยไดท าการสมภาษณผบรหารของเทศบาลนครนครปฐม แบบเจาะลก

จากการศกษาพบวา เทศบาลนครนครปฐมมการพฒนาเปนเมองเศรษฐกจ โดยมอาณาเขตตดกบจงหวดกรงเทพมหานคร

การพฒนาของเมองจะไดรบผลประโยชนจากจงหวดกรงเทพมหานครไดอยางรวดเรว เ ปนเมองทต งอยก ล า ง ส ถ า น ศ ก ษ า มพระราชวงสนามจนทร และองคพระปฐมเจดยเทศบาลนครนครนครปฐม

เ ปนแหลงการเ รยน รและการศกษาอยางมคณภาพ ประกอบท งเ ปนแหล งคาข า ยไดอยาง มประสทธภาพ ( น า ย ก เ ท ศ ม น ต รเทศบาลนครนครปฐมและรองนายกเทศมนตรบาลนครนครปฐม , 2560

ผลการวจย

• ยทธศาสตรการพฒนาเทศบาลนครนครปฐม (พ.ศ. 2558 - 2563) ประกอบดวย 6 ยทธศาสตร ดงน

• 1. ยทธศาสตรการพฒนาดานสงคมและชมชน • 2. ยทธศาสตรการพฒนาดานการศกษา • 3. ยทธศาสตรการพฒนาดานการบรการสาธารณะ • 4. ยทธศาสตรการพฒนาดานสาธารณสขและสงแวดลอม • 5. ยทธศาสตรการพฒนาดานเศรษฐกจ • 6. ยทธศาสตรการพฒนาดานการบรหารและพฒนาองคกร

ผลการวจย

• 1. ยทธศาสตรการพฒนาดานสงคมและชมชน พบวา เทศบาลนครปฐมมการเสรมสรางคณธรรม และความสามคคของประชาชน โดยมการปองกนและแกไขปญหายาเสพตดอยางจรงจง

• 2. ยทธศาสตรการพฒนาดานการศกษา พบวา เทศบาลไดพฒนาและสงเสรมการศกษาใหไดมาตรฐาน โดยเนนความรคคณธรรม และสรางความรวมมอและเครอขายในการพฒนาการศกษารองรบการเขาสประชาคมอา เซ ยน ซ ง เ ปนการยกระดบอง คความ ร ใ ห เ ข า มมาตรฐานสากลมากขน

ผลการวจย

• 3. ยทธศาสตรการพฒนาดานการบรการสาธารณะ พบวาเทศบาลนครนครปฐมไดพฒนาระบบโครงสรางพนฐานใหมมาตรฐานและครอบคลมทกพนท เชน – การพฒนาระบบปองกนน าทวม และการพฒนาระบบบ าบดน าเสย เปนตน

• 4. ยทธศาสตรการพฒนาดานสาธารณสขและสงแวดลอม พบวา เทศบาลมการรกษามาตรฐานอาหารและการบรการใหถกสขลกษณะ อกทงการพฒนาการจดการปญหาสงแวดลอม โดยการมสวนรวมของทกภาคสวนและปลกฝงจตส านกดานสงแวดลอมใหกบประชาชน

ผลการวจย

• 5. ยทธศาสตรการพฒนาดานเศรษฐกจ พบวา เทศบาลไดเปนสงเสรมอาชพและเพมรายไดใหประชาชน โดยผานการพฒนาตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง การบรหารการคลงเชงรก และการบรการจดการดานระบบสอสารทางการเงน เปนตน

• 6. ยทธศาสตรการพฒนาดานการบรหารและพฒนาองคกร เทศบาลไดสรางความโปรงใส เปนธรรม และเกดความคมคาโดยมการอบรมบคลากรอยางตอเนอง

ผลการวจย

• เทศบาลนครปฐมนนมการพฒนานวตกรรมอยางตอเนองเพอใหสามารถป รบตว เ ข ากบสภาพเศรษฐ กจของสงคมไ ดอย า ง มประสทธภาพ

• โดยการก าหนดยทธศาสตรการพฒนาเทศบาลนครปฐม (พ.ศ. 2558 - 2563)

• ยทธศาสตรการพฒนาดานเศรษฐกจไดมงเนนพฒนา สงเสรม การบรหารการคลงเชงรก และการบรการจดการดานระบบสอสารทางการเงนอยางเปนรปธรรมมากขน

ผลการวจย

• การสรางนวตกรรมการบรหารการคลงทองถนภายในเทศบาลนครนครปฐม จากการศกษา พบวา

• ความหลากหลายของเทคโนโลยในปจจบนน น ท าใหมการตดตอประสานงานแจงปญหาผานเทคโนโลยการสอสารมากขน เชน – ก า ร โ ท ร ศพ ท แ จ ง เ ห ต ต า ง ๆ แ ล ะ ก า ร ต ด ต อ ผ า น แ อพพ ล เ ค ช น

(Application) หรอโซเชยลมเดย (Social media) – เทศบาลไดจดท าหนวย รบ เ รอง รอง ทกข และ เทศบาลยง ม เฟสบ ค

(Facebook) หรอแฟนเพจ (Fan page) – การแกไขปญหาขยะทเกดขน มการสรางกลมไลน (Line group) ใหทราบ

ถงปญหาตางๆ ผานกลมเครอขายอาสาสมคร (อสม.)

ผลการวจย

• การบรหารงานตามหลกธรรมาภบาล (Good Governance) ของเทศบาลนครนครปฐม

• ปจจยทจะน าไปสความส าเรจของการก าหนดนโยบายตางๆ

• การน านโยบายไปปฏบตขององคกรปกครองสวนทองถน ผานการกระจายอ านาจ

ผลการวจย

• การบรหารงานของเทศบาลนครนครปฐมเพอใหเกดความเทาเทยมกนในสงคม จากการศกษานนไดใชหลกธรรมาภบาล ประกอบกบการก าหนดนโยบายในการบรหารงานในเทศบาล พบวานโยบายหลกของนายกเทศมนตรนครปฐม 9 ดาน ประกอบดวย

• 1. นโยบายดานการศกษา

• 2. นโยบายดานการสาธารณสขและสงแวดลอม

• 3. นโยบายดานสงคมและชมชน

• 4. นโยบายดานความปลอดภยในชวตและทรพยสน

ผลการวจย

• 5. นโยบายดานโครงสรางพนฐาน การจราจร และภมทศนเมอง

• 6. นโยบายดานกฬา

• 7. นโยบายดานศาสนา ศลปะ วฒนธรรม

• 8. นโยบายดานการทองเทยว

• 9. นโยบายดานการพฒนาบคลากรและการบรการประชาชน

ผลการวจย

• เทศบาลนครนครปฐมมการใชสารสนเทศหรอนวตกรรมใหมในการด าเนนงานเพอใหประสบความส าเรจและตอบสนองความตองการของประชาชนไดอยางทวถง

• จากการศกษาพบวา เทศบาลนครนครปฐมมการใชสารสนเทศหรอนวตกรรมใหมในการด าเนนงานเพอใหประสบความส าเรจและตอบสนองความตองการของประชาชนไดอยางทวถง ผานการประชาสมพนธตางๆ

ระบบการบรหารจดสรรงบประมาณทองถนของเทศบาลนครนครปฐม

รายรบ

รบจรง ปพ.ศ. 2557 (บาท)

รบจรง ปพ.ศ. 2558 (บาท)

รบจรง ปพ.ศ. 2559 (บาท)

รายรบรวม 835,998,469.69 977,780,754.59 916,939,561.16

ก. รายไดภาษอากร 115,302,367.45 118,105,943.83 119,263,651.16

1. หมวดภาษอากร 72,712,055.25 71,706,686.06 77,851,427.27

2. หมวดคาธรรมเนยม คาปรบ และใบอนญาต

8,729,612.01 15,636,064.80 13,422,705.73

3. หมวดรายไดจากทรพยสน 22,200,031.79 19,662,167.62 18,137,436.92

4. หมวดรายไดจากสาธารณปโภค และการพาณชย

9,912,463.30 8,658,747.35 8,779,898.24

5. หมวดรายไดเบดเตรด 1,424,205.10 1,481,628.00 538,283.00

6. หมวดรายไดจากทน 324,000.00 960,650.00 538,900.00 ข. รายไดท รฐบาลเกบและจดสรรใหองคกรปกครองสวนทองถน

281,196,540.66 324,043,785.56 304,329,745.60

1. หมวดภาษจดสรร 281,196,540.66 324,043,785.56 304,329,745.60

รายรบ รบจรง

ปพ.ศ. 2557 (บาท) รบจรง

ปพ.ศ. 2558 (บาท) รบจรง

ปพ.ศ. 2559 (บาท) ค. รายไดท รฐบาลอดหนนใหองคกรปกครองสวนทองถน

439,499,561.58 535,631,025.20 493,346,164.40

1. เงนอดหนนทวไป 293,545,510.00 339,904,919.00 362,459,672.00

2. เงนอดหนนเฉพาะกจ 145,954,051.58 195,726,106.20 130,886,492.40

มาตรการนวตกรรมในการสรางรายไดทองถนของ

ประชาชนในเทศบาลนครนครปฐม • จากการสมภาษณผบรหารแบบเจาะลก พบวา

• นวตกรรมดานการคลงทองถนและดานการบรหารจดการมทมาจากการรเรมของผบรหารหรอของพนกงานทองถนเปนหลก

• การรเรมนวตกรรมไดรบแรงผลกดนมาจากปญหาการขาดประสทธภาพทางการบรหาร ขอจ ากดดานทรพยากร ซงเทศบาลนครนครปฐมควรมการเสรมสรางอาชพใหกบชมชน

• เทศบาลควรเนนผลผลตทเปนสงใหมและมความยงยนใหแกทองถน (ปลดเทศบาลเทศบาลนครนครปฐม รองปลดเทศบาลและพนกงานในส านกปลดเทศบาลนครนครปฐม, 2560)

สรป

• เทศบาลนครนครปฐมนน มสภาพแวดลอมทเอออ านวยตอการสรางนวตกรรม

• เนองจากจงหวดนครปฐมเปนจงหวดขนาดใหญ และมการแลกเปลยนทางเศรษฐกจและวฒนธรรมกบแตละจงหวด

• มการสรางนวตกรรมผานเทคโนโลยผานการสอสารททนสมย – การสรางแฟนเพจ (Fan page) ในการรบแจงและบรการใหกบประชาชน

และ – การสรางกลมไลน (Line Group) ในการแลกเปลยนความรระหวาง

เทศบาลกบประชาชน

อภปรายผล

• นวตกรรมดานการบรหารการคลงทองถนในปจจบนของประเทศไทยนนไดพบ

• ปญหาดานการกระจายอ านาจจากสวนกลางลงมาองคกรปกครองสวนทองถน ท าใหเกดความไมเปนธรรมขนในชมชนสรางปญหาการบรหารจดเกบภาษทองถนทขาดประสทธภาพตามมา

• องคกรปกครองสวนทองถนทไดรเรมนวตกรรมดานการจดเกบภาษ ไดประสบปญหาการขาดฐานขอมลรายชอผ มหนาทเสยภาษทสมบรณและถกตองเปนปจจบน สงผลใหทองถนไมสามารถจดเกบภาษไดมประสทธภาพ

อภปรายผล

• 1) รฐบาลตองใหความส าคญกบการกระจายอ านาจใหกบองคกรปกครองสวนทองถน

• 2) องคกรปกครองสวนทองถนทรเรมนวตกรรมในการจดเกบรายไดจะตองมการพฒนาระบบฐานขอมลผ เสยภาษทองถนแตละประเภท

• 3) องคกรปกครองสวนทองถนตองด าเนนการส ารวจและจดท าแผนทภาษ – ประชาสมพนธแกประชาชนเพอใหเกดความรความเขาใจในการเสยภาษทองถนผานเวทประชาคมหรอผานสอประชาสมพนธตางๆ ฯลฯ เปนตน

อภปรายผล

• มาตรการนวตกรรมในการสรางรายไดทองถนของประชาชนในเทศบาลนครปฐม มความสอดคลองกบงานวจยของ วระศกด เครอเทพ (2554) ทไดศกษาเรอง ความทาทายในการจดงบประมาณรายจายและการจดหารายไดของเทศบาล ผลงานวจยพบวา

• รฐบาลจะตองใหความส าคญกบการด าเนนการในดานสงคมและชวยเหลอประชาชนกลมผ ดอยโอกาสทางเศรษฐกจ และเพมขดความสามารถในการพงพาตนเองทางการคลงใหมากขน

• ปรบลดงบประมาณรายจายทจดสรรใหแกแผนงานดานบรหารทวไปลงไดนน จะท าใหองคกรปกครองสวนทองถนมงบประมาณส าหรบการบรหารและดแลประชาชนไดเพมขน

อภปรายผล

• สอดคลองกบงานวจยของ Mochida (2008) ทไดศกษาเรอง Fiscal Decentralization and Local Public Finance in Japan ผลงานวจยพบวา

• บทบาทควบคมการกระจายรายไดใหอยในระดบทเหมาะสม ระหวางคนรวยและคนจนไมมความแตกตางกนมากนก

• ในบรบทของการกระจายอ านาจจากรฐบาล และมอบหมายใหคณะกรรมการกระจายอ านาจใหแกทองถน ทท าหนาทจดสรรเงนอดหนนเพอความเสมอภาค

ขอเสนอแนะในการวจยครงน

ดานนโยบาย • 1. รฐบาลควรกระตน สราง และสงเสรมนโยบายดานนวตกรรมการคลงทองถนให

มากขน • 2. รฐบาลควรสงเสรม นวตกรรมในการสรางรายไดของทองถนผานการสนบสนน

และใหองคความร เชน การใหสนเชอการสงออกสนคาทถกกฎหมายไดอยางมคณภาพ เปนตน

ดานปฏบต • 1. รฐบาลควรมการประสานงานอยางตอเนอง และมการตรวจสอบความถกตองของ

นวตกรรม เพอใหนโยบายไดรบการประเมนผลนโยบายสาธารณะไดอยางสมบรณ • 2. เทศบาลนครนครปฐมควรมการจดล าดบความส าคญใหกบการบรหารการคลง

ทองถน เพอใหเกดนวตกรรมทสามารถน าไปประยกตใหกบนโยบายไดอยางมประสทธภาพ